De Nieuwe Wereld op school?

Stichting Westelijke Tuinsteden Amsterdam

Dr. Carl H.D. Steinmetz, 3 februari 2016

Structuur

1. Super- en hyperdiverse grote westerse steden

2. De gevolgen hiervan voor het onderwijs (wetenschappelijke inzichten)

3. Oplossingen (w.o. een nieuwe taal, inzet Grootfamilie scholen, Superdivers personeel op scholen)

2

Super- en hyperdiverse westerse steden

3

Amsterdam (2015): 832.563 inwoners. 51% uit andere landen dan Nederland.

Grote groepen Marokkaans, Surinaams, Turks en Antilliaans.

Ongeveer 180 nationaliteiten. Nieuw groepen: India, VS, Ghana,

Egypte, Syrië en Oost-Europa

Gevolgen voor maatschappij en scholen

(wetenschap)

4

Bouchra Ftitache (Nederlands vergelijking niet-westerse met westerse kinderen basisscholen):

Slechtere resultaten Cito-toets. Oorzaak gebrek aan cognitieve oefening en stimulatie thuisomgeving

Meer psychologische- en sociale problemen (w.o.oppositioneel–opstandig gedrag, antisociaal gedrag, agressie, en relationele problemen met leeftijdgenoten)

Pesterijen door leeftijdsgenoten

Problemen aanwezig in groep 3 en niet verdwenen in groep 8 (onzichtbaar voor leerkrachten en klasgenoten).

Oorzaken onzichtbaarheid: culturele verschillen expressie stress, externaliserend gedrag, er niet bij horen en risicofactoren, zoals armoede, lage SES, discriminatie en uitsluiting en beschikbaarheid steun grootfamilie

Gevolgen voor maatschappij en scholen

(wetenschap)

5

Professor Dr. Maurice Crul (2015): longitudinaal onderzoek TIES [Super-diversity vs. assimilation: how complex diversity in majority–minority cities challenges the assumptions of assimilation]:

Kinderen van immigranten passen zich niet aan Hollanders aan maar aan een mengelmoes van etnische groepen.

Kinderen van het nieuwe cohort immigranten (Amsterdam West: Oost-Europees) groeien op tussen de tweede en derde generatie ‘oude’ etnische groepen (Marokko, Turkije, Suriname en Antillen).

Oudere cohort (25-35 jaar) Marokkaanse en Turkse kinderen kennen veel schooluitval, trouwen met schooluitvallers of halen partner uit moederland en een deel beland in het MKB. Fors risico op geen werk.

Jongere cohort (18-25 jaar) Marokkaanse en Turkse kinderen heten succesvolle tweede generatie. Zij trouwen met andere succesvolle tweede generatie, voltooien veelal HBO/ universiteit. Twee inkomens. Kinderen gaan naar school in een middenklasse buurt.

Oorzaken verschil tussen jongere en oudere cohort: a) meer kinderen hebben een voorschool gevolgd en b) meer steun en begeleiding van (groot)familie

Verschillen tussen westerse en niet-

westerse opvoeding

6

Collectivisme (onderlinge afhankelijkheid en

verbondenheid) versus individualisme

(onafhankelijkheid en autonomie)

Verschillen tussen moederlanden

Opvoed verschillen tussen: a) platteland, b) bergen

en c) grote steden (leerstijl verschillen: leren door

gedrag te kopiëren of aanleren concepten)

Belangrijke opvoed-elementen (niet-westers)

7

Kind maakt deel uit van een grootfamilie (uitleg wat is

een grootfamilie)

Grootfamilie is een familiebedrijf. CEO = oudste man,

CFO = oudste vrouw, bankier = vrouw enz.

De nadruk bij opvoeden ligt sterk op grootfamilie

bijeenkomsten en rituelen

In de grootfamilie leert een kind dat het bij de groep

hoort

Belangrijke opvoed elementen (niet-westers)

8

Kinderen leren eerbied te hebben voor ouderen (voorbereiding op

zorg voor ouderen)

Kinderen leren goed en kwaad te onderscheiden. De richtlijnen voor

eerlijkheid, betrouwbaarheid en zuiverheid zijn haram (wat verboden

is) en hallal (wat toegelaten is). Een corrigerende klap hoort erbij

Sterke nadruk op eer en continuïteit (toezicht op meisjes door broers

en volwassen mannen)

Beste vrienden/ vriendinnen van kinderen zijn nichten en neven

School en opvoeden

9

Voor opvoeders is school belangrijk want zo stijgen kinderen uit

boven het niveau van de opvoeders

Opvoeden wordt tussen 08.00-16.00 uur aan school uitbesteed

Scholen zijn niet streng genoeg

Opvoeders willen geen opvoed-les van school

School dwarsboomt opvoeding kind in grootfamilie

Niet alle kinderen hebben IT-apparaten. Deze staan vaak op

plaatsen waar opvoeders geen toezicht kunnen uitoefenen

Oplossingen?

10

Macro: een Grootfamilie school boven op

een basisschool

11

Zoek een basisschool bij de STWT

Geef op die school ‘s avonds en in het weekend les aan de

Grootfamilie van de kinderen die op school zitten.

Kern van de lessen:

Ondersteunen en begeleiden kinderen door leden grootfamilie

Opvoeden in drie culturen (moederland, thuis en school/ vrijetijd)

Samen naar Sesamstraat kijken

Opvoeding in de grootfamilie laten aansluiten op school

Les geven in de geschiedenis van het moederland (doel is

versterken zelfbeeld)

Meso: maak de scholen Superdivers

12

Zorg dat het personeel van school een goede

vertegenwoordiging is van de buurt (w.o. leeftijd, vrouw-

man, handicap en etnische afkomst)

Ontwikkel ‘all-inclusive multiculturalism’. Ontwikkel

concrete voorbeelden. Laat dat uitvoeren door de

werkgroep Superdivers van STWT

Geef het personeel les in opvoedpraktijken per land

(westers, niet-westers en Oost-Europees)

Micro: werk aan een nieuwe taal en nieuwe

methode

13

Micro: werk aan een nieuwe taal en nieuwe

methode van omgaan met elkaar

14

Conclusie

Ruimte voor 3 vragen

Oefenen in workshop met:

Bellen met de familie om een afspraak te maken

Bij de (groot)familie thuis langs gaan

Zelf oefenen met een grootfamilie aanpak

15