Caderno de teatro Grego. 1º BAC. Curso 2010-11

8/7/2019 Caderno de teatro Grego. 1 BAC. Curso 2010-11

1/12

teatro gregoteatro gregoteatro gregoteatro gregoteatro grego1 bac1 bac1 bac1 bac1 bac

ALUMN@:ALUMN@:ALUMN@:ALUMN@:ALUMN@:

ies de melideies de melideies de melideies de melideies de melide

departamento de gregodepartamento de gregodepartamento de gregodepartamento de gregodepartamento de grego

curso 2010-11curso 2010-11curso 2010-11curso 2010-11curso 2010-11


2/12

Teatro de Dioniso, Atenas

Vista area do teatro de Epidauro

Santuario de Asclepio, en Epidauro

Capsa con volumes depapiro


3/12

1.FUNCINECARACTERSTICASBSICASDOTEATROENGRECIA

Arepresentacinteatralunacto: CRONOLOXA Relixioso: formapartedocultoaDionisoenel

tena a sa orixe.As sas festas anuais eran nomes dexaneiroasLeneas,enomesdemarzoasGrandesDionisias.

490479 a. C. Guerras Mdicas: Os gregosvencen s persas (Batallas de

Maratn, Termpilas, Salamina,Platea...) Social:unespectculopopular,degocedoociodeformacolectiva.Implicaaparticipacindoespectador,a sa reflexin sobre problemas humanos e temaspolticos.

477 Confederacin Dlica: alianza militarpara controlar o perigo persaliderada polos atenienses, con basena illa de Delos Talasocraciaateniense

A representacin teatral est organizada pola ouEstadoenformadeconcurso,cunpremioparaomellorpoetatrxicoeoutroparaomellorpoetacmico.

462a.C.ReformasdemocrticasdePericlesy Efialtes que aumentancompetenciasdaasemblea

Oscidadnsricoscosteabanasrepresentacinscopago de impostos e reciban honores se a obra erapremiada.Estes patrocinadores denominbanse coregos.() 431 404a.C.GuerradoPeloponeso:EspartaenfrntaseaAtenasparatentarfrear

asapolticaimperialista.2.AREPRESENTACINTEATRAL 429PestedeAtenas:morrePericles.421PazdeNicias:tratadopor50anos.

As representacins teatrais so podan ter lugardurante as festas relixiosas en honor a Dioniso. Nelasestablecaseunconcursoondecadaautorpresentaba trestraxedias ou tres comedias. Destas festas, a misimportante era as Grandes Dionisias, que se celebraban comezodaprimavera.

415ExpedicinaSicilia: obelicistaAlcibadesconseguepermisodaAsembleaparaaxudar a colonias atenienses. contraSiracusa. Alcibades, desterrado poracusacin de sacrilexio, abandona aexpedicin e refuxiase en Esparta.EspartaacudeenaxudadeSiracusa.Fracasaaexpedicin.2.1Elementosescenogrficos

413reandaseaguerra.EspartapideaxudaaPersia e equipa a sa flota. Nabatalla de Decelia Esparta cerca aAtenasporterra.

Tdolos compoentes da obra teatral levabanmscaraedisfrace. Natraxedia:vestidurassolemneseluxosas,mscarasdeexpresin trxicaeo coturno,uncalzadodemadeiraconsola bastante grosa. Este calzado especial aumentaba aalturadosactoresconferndollesunha elevacinmoral.

411TriunfodaoligarquaenAtenas:Consello(boul)de400membroseAsemblea(ekklesa) de 5.000 membros.Sublevacin do exrcito eproclamacin de Alcibades comoxefesupremo.

Nacomedia: disfracesdeanimais,mulleresegrotescosenxeralemscarascmicas.

Encadarepresentacin teatralintervian: 406 Batalla das Arxinusas: anque venceAtenas, osxenerais soncondenados

pornonsocorreraosnufragos.

Actores:ataunmximodetres, poloquecadaundeba

representarvariospapeis.Osactoreseransemprehomesedesempeabanpapeis femininos candoeranecesario.svecespodan intervir nenos e personaxesmudos, que noneranactoresprofesionais.Osactoresrecitabanecantabannaescena.

405 Batalla de Egosptamos: derrotadefinitivadeAtenas.

404Atenasderribaosmuroslongoseentregaa sa flota. Tirana dos Trinta:rxime de terror cun gobernooligrquicoproespartano.

Ocoro:erafundamentalnatraxedia.Facaafuncindunpersonaxe mis que dialogaba cos actores sobre o queestabaacontecendo.Osseucompoentesdenominbansecoreutas;eestabandirixidospolocorifeo,quequentomaapalabracandohabaquerecitar.Ocorocantabaedanzabanaorquestra.

403 restablecemento da democracia enAtenas.Criseseconmicasesociais.

395 a. C. Atenas alase con Tebas, Argos eCorinto, inimigas de Esparta, paraintentar acabar coa sa hexemona,

pero son derrotadas por Esparta enCoronea

Teatrogrego.Px.1


4/12

Aspartesdoteatroeran: Orquestra()ondesemovaocoro. Corredores()porondesaaocoroorquestra Escena()ondeactuabanosactores. Proscenio()ondeserepresentabanasintervencinsdosdeuses,exuntocoaescenaconstituaunpanodefondo.

Esta a planta do teatro de Epidauro, un dosteatrosgregosmisgrandesemellorconservados.Nassasgradashabacabidapara20.000espectadores.igual que os demais teatros, est construdo nasladeiras dunmonte para aproveitalo desnivel egozadunhaesplndidaacstica.

Na posta en escena utilizbase uncomplicado atrezzo: plataformas mbiles quelevaban ou sacaban obxectos da escena, grasparamovelosdeuses...

2.2Estructuradapezateatral

Apezateatralconstadasseguintespartes: Prlogo: ponse espectador en situacin.

Unouvariospersonaxes(quepodenser deuses) informan do que est aacontecer.

Prodos: primeira aparicin do coro naorquestra.

Episodios: son os monlogos ou dilogos

entre os actores, e nelesdesenvlvese a accin. Nosepisodios prodcese oenfrontamentoouagn()entreos personaxes principais: oprotagonista (, lit.que loita de primeiro) e oantagonista( lit. queloitaencontra).

Estsimos: intervencinsdocoro,nasquesecomentabaaaccinocorridanosepisodios.As intervencinsdo coro eran partes lricas escritas en verso, s veces de difcil interpretacin. Estas partes erancantadas,podendoacompaarsetamncondanza,edividanseenestrofaseantstrofas.Osestsimos

alternancosepisodiosataofinaldaobra. xodo:ofinaldaobra,queconsistenoresumofinaldosacontecementos.

Entodapezateatral,especialmentenatraxedia,soehaberunmomentodemximatensinouclmaxquesesucededunanticlmax.Noclmaxsoeproducirseamortetrxicadoprotagonistaoualgnoutropersonaxe.Arepresentacindamorteeratabnodramagrego,poloqueestemomentononpodaserpostoenescenaedebaserreferidoporoutropersonaxe, normalmenteunmensaxeiro.Undosrecursosparaaumentaratensindramticaachamadaironatrxica,utilizadaprincipalmenteporSfocles. Prodcese cando un personaxe vctima dun discurso de dobre sentido, que coecen osespectadores,peroelnon.Naspezas teatraishabaunidadeespaciale temporal:aaccindesenvolvasenunescenarionico (un so

lugar)enunhaxornada(unsoda)

Teatrogrego.Px.2


5/12

3.OSXNEROSTEATRAIS

Na traxediagregaexprsase claramenteosentimento trxico da vida: cntrase no dolorhumano.

Todo xira en torno heroe trxico. NastraxediasdeSfocles,oheroeunpersonaxeque,apesaresdesermoralmentesuperioraosdemais,non pode evitar cometer unha falta () quealtera aordemoral establecidaou aceptadapolasociedade.Odestinoou (o inevitable),que est por riba de deuses e humanos,equilibrardenovo abalanza.Oheroepasaporunhasituacindeangustiaquecompartidapolopblico, espertando nel paixn e compaixn. final oheroe acepta odestino e a xustizadivinaqueoliberandasaangustia.

A funcin da traxedia era a de formar o pobo, darlle unha leccin de temperanza emoderacin. O pblico nas representacins liberaba as sas paixns, producndose nel unhaliberacinou (catarse).

Acomediaperseguafinssemellantesaosdatraxedia:liberarhomedassasangustiaseopresins.Oheroe cmicopormedios fantsticos consegue liberar aAtenasdos seusmales: aguerra, osmalos gobernantes, as incomodidades, osmalos poetas... chegando a un estado defelicidade.

Adiferenciadatraxedia,acomediamoitomisexplcita,haiunhaensinanzamisdirecta,amsanosunhasituacinmenosdistantequenatraxedia.dicir,oespectadoratpasemiscercado heroe cmico, que vive unha situacin coti, quedo heroe trxico que viveunha situacinextraordinaria.

4.PRINCIPAISAUTORESTEATRAISGREGOS

Trxicos: Esquilo(525428a.C.)doqueseconservan7traxedias. Sfocles(496406a.C.)7traxedias Eurpides(480406a.C.)18traxedias

Cmicos: Aristfanes(445385a.C.)11comediasMenandro(342294a.C.)1comediaefragmentos.

Traxedia ComediaTemas heroicosoulendarios(mitolxicos) ficcin

Tratamento solemnidadeemaxestosidade desenfadado

Personaxes

heroesouheronas personaxespopulares,animais,deusesouheroesridiculizados...

Teatrogrego.Px.3


6/12

5.SFOCLESrepresentantedapocadePericles.Defamilianobre,desempeou

importantescargospblicosemilitares,sndollealgnsconcedidospoloseuprestixio. Gozaba dunha grande popularidade e admiracin do poboateniense.

O seu interese en asuntos polticos reflctese nas sas traxedias:

Antgona e Edipo

Rei. Colaborou coa poltica democrtica de Pericles, quebuscaba: Favorecerasclasespopulares,peromanteraconcordiacoasclasesaltas. Compatibilizararacionalidadecoatradicinrelixiosa. Compatibilizaraliberdadecorespectolei.

Erademcrataconservador, temaaexpansindopoderdoEstadoataconvertersenuntirano.Parael,antesqueasleisdoEstadoestabanasleisnonescritasounaturais,quesonasdefendidaspolosdeuses.

Obras:Antgona,Aiax,EdipoRei,Traquinias,Electra,FilocteteseEdipoenColono.Otemacentraldassasobrassonossufrimentos,miseriasegrandezasdoheroe.

Oheroe

trxicodeSfoclesunsersuperior,dotadodevirtudeou .Arrscaseatodo,tenunexcesodeconfianzaensimesmoecaenasapropiaarrogancia,cometendoasunhafaltaou contraosdeusesporcrersecasecomoeleseporistocastigado.

A vontade divina debe ser respectada sempre, pero s veces obedecela non libra home dedesgracias. Ex: Antgona castigada por obedecer s leis divinas antes que as humanas: desafa sautoridadesda polis e enterra cadverdo seu irmn, e cumpre as cos ritos relixiosos.Nisto radica aesenciada traxedia:o inevitabledosufrimentohumano,oheroenonpodeescaparsufrimentopolasacondicindehumano.

Unhadas caractersticasdoestilodeSfoclesachamada irona trxica,queconsisteenqueunpersonaxevctimaconscienteouinconscientedundiscursocondobresentido.Aestedobresentidotamn

contriben os xogos de palabras e ambigidade semntica e gramatical. Con isto pretende aumentar atensindoespectadorquecoeceporanticipadounsresultadosqueignoraopropiopersonaxe.

EdipoReiAaccincomezapresentndonosacidadedeTebasasolada

porunhapesteque,segundooorculodeDelfos,sdesaparecercando se atope e sexa expulsado da cidade o asasino de Laio,anterior reida cidade.Edipo,actual rei,que conseguiuo tronocomo premio por descifrar o enigma da esfinxe e casou conIocasta, viva de Laio, pon todo o seu empeo en buscar culpable. longo da traxedia Edipo vai descubrindo que el

culpableeque,sensabelo,matouseupai,Laio,ecasoucoasanai,Iocasta.Edipo, un dos mis grandes heroes da traxedia grega,

aparececomaunpersonaxenobreebo,queporamorcidadefaitodooposibleporliberaladapesteepurificalaexpulsandoasasino;Apesaresdisto,Edipo culpable e convrtesena sapropia vctima.Anque tea erros edefectos,oheroesofreuncastigodesmesurado,porqueoscrimesdosqueselleacusaforoncometidossenintencionalidadeeistoeximaodaresponsabilidadelegal.

Overdadeiroconflitoradicanaloitadesigualecondenadaaofracasoqueoheroeemprendecontraoseudestino.SenpedirlloningunEdipoautocastgaseprovocandoasacegueiraparaexpiarocrime.Soas,medianteosufrimentoedoloroheroedescobreomisntimodesimesmo,sendooEdipocegodofinal

oquedeverdadeve.

Teatrogrego.Px.4


7/12

6.CUESTIONARIOSOBREEDIPOREI(Cuestinsposiblesparadesenvolvernocomentariodetexto)

1.FaiuncadroxenealxicodafamiliadeEdipo

2.Funcindoprlogo.IndicacalasituacindacidadedeTebas.3.QueimaxeteendeEdipoosseusconcidadns?4.CalaactitudedeEdipoanteosproblemasdacidade?

Quemedidasadoptaparasalvala?5.QuerespostatraeCreontedoorculo?6.CalaproclamadeEdipo?.Sinalaunexemplodeirona

trxica.8.AgnEdipo Tiresias:comentaaactitudedeEdipo.9.ArgumentosqueusaCreontecontraasacusacinsquelle

faiEdipo.

10.correctaaactitudedeEdipoconCreonte?11.ExplicaaetimoloxadonomedeEdipo,buscandonundicionario e , .

12.Calaopinindocorosobreodestinoeasoberbia?13. Que noticias trae o mensaxeiro e que dobre efecto

producennorei?14.Porque Iocasta lle impideaEdipocontinuarcoassas

indagacins?15. Que datos aporta o servo pastor para a resolucin

definitivadoconflicto?16.Comentaaopinindocorosobreafelicidadehumana.

17.Quefuncindorelatodosegundomensaxeiro?18.Acegueiraun leitmotivoumotivoconstantenaobra.Recollea lomenosdascitasdo textoqueserefiranaela.Quesimbolizaavisineacegueiranaobra?

19.Resumeoargumentodaobraenpoucaslias.20.InvestigacalfoiasortedosfillosdeEdipo.21.QuesignificaocomplexodeEdipo?.ParcecheapropiadaestaexpresindeFreud?22.Queimportanciateenosorculoseodestinonestedrama?Pdeseevitaratraxedia?23.SinalanunmapadeGreciaascidadesdeCorinto,Tebas,DelfoseOlimpia,omonteCiternearexinda

Fcide24.Lecturavoluntaria:ScrateselsemiperroIII.EdipoenCorinto,versinencmicdeJ.SfareCh.Blain(na

biblioteca

BIBLIOGRAFA

http://aspasiamelide.blogspot.com(entrarenheroes:Edipo) http://es.wikipedia.org/wiki/Edipo_rey Diccionariodemitologagriegayromana.P.Grimal.Ed.Paids Diccionariosdemitoloxa(signatura292nabiblioteca) DiccionariodelaLiteraturaClsica.Hotwatson,AlianzaEditorial.(EnDiccionarios03,nabiblioteca) Diccionariogriego espaol.J.M.Pabn,Vox.(EnDiccionarios03,nabiblioteca)

Teatrogrego.Px.5
http://aspasiamelide.blogspot.com/http://-%20http/es.wikipedia.org/wiki/Edipo_reyhttp://-%20http/es.wikipedia.org/wiki/Edipo_reyhttp://-%20http/es.wikipedia.org/wiki/Edipo_reyhttp://-%20http/es.wikipedia.org/wiki/Edipo_reyhttp://aspasiamelide.blogspot.com/


8/12

7.ARISTFANES

Ateniense e posiblemente procedente dunha familia de autores cmicos,Aristfanes vive un dos acontecementos demaior importancia e repercusin nahistoriadeGrecia:aGuerradoPeloponeso.

Nasaobraestarsemprepresenteasituacinpolticadomomento:non

s a presin externa que exercen os espartanos sobre Atenas, senn tamn astensinsinternasqueprovocanaguerraenAtenasequedesembocannosintentosantidemocrticosparaimpoergobernosoligrquicoseproespartanos.Portratarosproblemasda estacomediadenomnasecomediapoltica.Obras: Acarnienses, Cabaleiros, Nubes, Avespas e Paz (1 etapa: a busca da paz.Comediasautenticamentepolticas).Aves,Lisstrata,Tesmoforias,Ras,AAsembleadeMulleresePluto.(2etapa:buscaaevasinepropnsituacinsesolucinsutpicas)

LisstrataLisstrata foi estreada,

nasLeneasdo411a.C,enplenaguerradoPeloponeso(vercadrocronolox.) Nesta comediacuestinasedenovoapazcomoobxectivoprimordialeparaeloAristfanesbuscaunhasituacinutpica: xa que os homes nonchegan a ningunha solucinsatisfactoria, unha muller,Lisstrata, idea un plan parasalvar a toda Grecia. A

estratexia dasmulleres consisteen das accins: tomar aAcrpoleeapoderarsedo tesourodacidade,epoerse en folga cosmaridos,negndosea terningunharelacincarnalconeles.Oplancomezaadarresultadocandooshomesdeambosbandos,nonsoportarasituacin,accedenafaceraspaces.AspodemosentenderonomedeLisstrata


9/12

8.CUESTIONARIOSOBRELISSTRATADEARISTFANES

(Cuestinsposiblesadesenvolvernocomentariodetexto)

1.UsodautopaparafacercrticasocialenLisstrata.DadaasituacindamullerenAtenas,resultabainconcibibleunplandesalvacin

nacional ideado pormulleres, como a toma daAcrpole polasmisvellasoua folga quefanasnovascosmaridos.Aheronacmica consegue liberar a cidadedos seusmalespormedios esituacins irreais.Omundorealaparece,entn,distorsionadoedesfavorable.

2. Busca na obra alusins s diferentes formas de vida en Esparta eAtenas:aeducacindasmulleres,aorganizacinpoltica...

3. EraAristfanesdefensordamullerounon?.Nacomediaarremetecotra os inimigos da condicin feminina, como Eurpides, eparodia clebres frase machistas. Algns monlogos, parecenapoloxas do sexo feminino Pero compre non esquecer que

Aristfanesnonfaimisqueamosarnosunmundorevs,paraungregodos.Va.C.unhamullersalvadoradopaseraocolmodoridculo.4.BuscarexemplosdacrticapolticaenAristfanes.Atacaasituacinpolticadomomentoarremetendo

contra todo, principalmente contra asnovas correntes intelectuais e polticas.Critica o belicismoateniense,acorrupcinealgunhasdasreformasfeitaspolosdemcratasPericleseEfialtes.

5.Buscarexemplosdalinguaxevivadopobo:xogosdepalabrasedobressentidos (casesempreenclaveertica), metforasforadecontexto(Ex:adocampobenabonadoetraballadoesementado,aarmadesenfundada...)

6.Buscarexemplosdehumorsutilehumormisfcil:humordetortasebastonadas,humorescatolxico.7.Comentarautilizacindatcnicadasorpresa:frecuentementeacabaparlamentoseescenasconfrasesou

actitudesnonesperadas.Tamnnosprlogosprocuraintroduciraaccindeformamisteriosapara

causarexpectacinnopblico.8.Enquelugaresdequecidadesedesenvolveaaccin?QuesefacanaAcrpole?Porqueimportanteparaasmullerestomala?Mencinaseotesourodedeusa.Ondeestaba?deondeprovia?quelleproporcionouaAtenas?.Consultaesteartigositesdbidas:http://es.wikipedia.org/wiki/Confederaci%C3%B3n_de_Delos

9.CalasituacindeAtenas,dendeopuntodevistahistrico?Poderasexplicarapartirdeaquporqueasmulleresdecidenactuar?

10.ExplicaaetimoloxadeLisstrata(< )11.Resumeoargumentoenpoucaslias.12.Describeaosprincipaispersonaxes:Lisstrata,Lampito,MirrinaeClenica.13.Sitanomapados bandos belixerantes na guerradoPeloponeso os seguintes lugares que aparecen

mencionadosna comedia:Atenas,Esparta,Beocia,Peloponeso, Salamina,Tracia,Corinto,Mileto,Samos,Mesenia,Pilos,monteTaixetoeroErotas.14.Lecturavoluntaria:Lisstrata,versinencmicdeRalf.Knig(nabiblioteca)BIBLIOGRAFA Introducin Diccionariodemitologagriegayromana.P.Grimal.Ed.Paids Diccionariosdemitoloxa(signatura292) DiccionariodelaLiteraturaClsica.Hotwatson,AlianzaEditorial.(EnDiccionarios03) Diccionariogriego espaol.J.M.Pabn,Vox.(EnDiccionarios03,nabiblioteca)

Teatrogrego.Px.7
http://es.wikipedia.org/wiki/Confederaci%C3%B3n_de_Deloshttp://es.wikipedia.org/wiki/Confederaci%C3%B3n_de_Deloshttp://es.wikipedia.org/wiki/Confederaci%C3%B3n_de_Delos


10/12

MAPADAGRECIACLSICA

MAPABANDOSBELIXERANTESNAGUERRADOPELOPONESO

Teatrogrego.Px.8


11/12

APUNTAMENTOS


12/12

1. FUNCIN E CARACTERSTICAS DO TEATRO

2. A REPRESENTACIN TEATRAL

2.1. Elementos escenogrficos

2.2. Estructura da peza teatral

3. OS XNEROS TEATRAIS

4. PRINCIPAIS AUTORES TEATRAIS GREGOS

5. SFOCLES. EDIPO REI

6. CUESTINS SOBRE EDIPO REI

7. ARISTFANES. LISSTRATA

8. CUESTINS SOBRE LISSTRATA

Teatro de Epidauro (Arglide, Grecia)

Caderno de teatro Grego. 1º BAC. Curso 2010-11

Documents

Transcript of Caderno de teatro Grego. 1º BAC. Curso 2010-11