ส า ข า ว ช า น เ ท ศ ศ า ส ต ร บ ร ณ า ก า ร ค ณ ะ ศ ล ป ศ า ส ต ร

ม ห า ว ท ย า ล ย แ ม โ จ

ประเภทของภาพยนตร • ภาพยนตรคออะไร • สไตลภาพยนตร

• การจาแนกประเภทของภาพยนตร

นศ 351

โทรทศนและภาพยนตร [CA 351 Television and Film] (ปการศกษาท 2/2558)

รวมรวม/เรยบเรยง โดย อาจารยณฏฐพงษ สายพณ

ประเภทของภาพยนตร | 2

ภาพยนตรเปนสอมวลชนแขนงหนงทสรางความบนเทงและใหแงคดประเดนใดประเดนหนงกบผชมดวยวธการเลาเรองท

ผผลตตองการถายทอดและสอสารความหมาย ซงภาพยนตรนจดเปนศลปะการเลาเรองรวมสมยทมความโดดเดนเชนเดยวกบ การละครและวรรณกรรม เปนพนทสำหรบการแสดงออก ความคดเหน ความฝน และจนตนาการทสามารถกาวขาม กำแพงแหงเชอชาต วฒนธรรม และภาษา ของมนษยอยางทไมเคยมสอใดทำได ขณะเดยวกนกสรางทงความบนเทง และความตนเตนแกมวลชนอยางแพรหลาย เฉกเชนศลปะแขนงอนๆ (รกศานต ววฒนสนอดม, 2558)

ภาพยนตรคออะไร

กอนทจะศกษาศาสตรทางดานภาพยนตร จำเปนอยางยงทจะตองเขาใจลกษณะหรอธรรมชาตของภาพยนตรกอนวา

ภาพยนตรคออะไร นกวชาการดานภาพยนตรพยายามอธบายความหมายของภาพยนตรใหเหนตามแนวทาง (approach) การศกษาภาพยนตร สรปไดอยางนอย 4 ดาน คอ เทคโนโลย อตสาหกรรม ศลปะ และปฏบตการสงคมและวฒนธรรม

ดานแรก : เทคโนโลย จะมองภาพยนตรเปนเสมอนกบประดษฐกรรมชนใหมของโลกในชวงปลายศตวรรษท 19 ทคดคนขนมาเพอบนทก

และฉายภาพทเคลอนไหว จนตงชอวา “ภาพยนตร” หรอภาพทเคลอนไหว ตรงกบภาษาองกฤษทใชคำวา Cinematography ซงรากศพทมาจากคำวา Kinma รวมกบคำวา graphy หมายถง เคลอนไหวและการเขยนตามลำดบ ในยคแรก การบนทกภาพทเคลอนไหวและนำออกมาฉายนนมกจะเปนภาพยนตรขนาดสน มเนอหาทเรยบงาย เนนความสมจรง แรงไรซงเสยง เชน ภาพรถไฟแลนเขามาสสถาน ภาพคนกำลงจาม ภาพยนตรยคแรกไมคอยมเทคโนโลยมากนก แตตอมาดวยพฒนาการของกลองและเทคโนโลยกทำใหภาพยนตรเรมใชภาษาหนง/ภาษาภาพยนตร เรมมเรองราว มส มเสยง และกลายเปนภาพยนตรดงทไดรบชมในปจจบน

ดานทสอง : อตสาหกรรม เปนการพจารณาภาพยนตรถงมตดานกำไรทไดรบ เมอยอนกลบไปในยคแรกของการถอกำเนดภาพยนตร พบวา

ภาพยนตรถอกำเนดในชวงของสงคมอตสาหกรรมทประชาชนเขามาทำงานในเมอง ภาพยนตรจงกลายเปนสอบนเทงทชวย ผอนคลายความตงเครยดและใหหลดพนจากโลกความจรงหรอทเรยกวา escapism นอกจากนยงไดรบอานสงสคอผลกำไร จากการเขาชมดวย ตอมาไมนานนกในชวงสงครามโลกครงท 2 ภาพยนตรของสหรฐอเมรกากกลายเปนอตสาหกรรมขนาดใหญ ททำรายไดอยางสงทงในประเทศและตางประเทศจวบจนปจจบน

ดานทสาม : ศลปะ ในขณะทยคแรกของการถอกำเนดภาพยนตร ภาพยนตรถกมองวาเปนเทคโนโลยชนดหนงทยงไมเปนศลปะ

เนองจากใชกลองบนทกภาพเคลอนไหวเทานน ไมมศลปะของการถายทำแตอยางไร แตเมอเวลาผานไปไมนาน ผผลตภาพยนตรและนกวชาการสาขาภาพยนตรกพยายามตอสเพอยกระดบใหภาพยนตรเปนศลปะ และขอสำคญทคนพบกคอ การพฒนาเทคนคทเรยกวา Soviet montage ในทศวรรษท 1910 ซงใหความสนใจการตดตอภาพ ทกระจดกระจายจากพนทและเวลาตางๆ แตกลบมารวมกนใหมความหมายและกลายเปนเรองราวได หลงจากนน ผผลตภาพยนตรกยงพฒนาภาษาหนงเพมเตม เชน การใชภาพ มมกลอง การเคลอนไหวของกลอง แสง ส การจดองคประกอบของภาพ (mise-en-scene) จนทำใหภาพยนตรมศลปะดวยตวของมนเองดงงานเขยนเรอง The Art of the Moving Picture ของ Vachel Lindsay(1915) (Tuner, 1999:35) และตอมากยกยองผกำกบในฐานะศลปนผสรางสรรค ภาพยนตรในชวงทศวรรษท 1960

ประเภทของภาพยนตร | 3 ประเภทของภาพยนตร | 3

ดานทส : ปฏบตการสงคมและวฒนธรรม ความหมายนใหความสนใจกบความสมพนธของภาพยนตรกบสงคมใน 2 ดาน ดานแรก ภาพยนตรในฐานะ

ภาพสะทอนสงคม (Reflectionism) ซงหมายถง ภาพยนตรจะเปนเสมอนกระจกทสะทอนความเปนไปในสงคม ในทางกลบกน ดานทสอง ภาพยนตรคอการประกอบสรางความเปนจรง (Constructionism) จะมองในมมตางไปตามสำนกมารกซสต และวฒนธรรมศกษา ซงมองวาแมจะไมมความจรง แตภาพยนตรกสามารถประกอบสรางความหมายใหมขนไดตามแตวา ใครจะเปนผกำหนด เชน ภาพยนตรจะสรางภาพของประเทศเพอนบาน ผหญง-ผชาย-เพศทสาม ใหกบผชม แนวทางดงกลาวมองวาผชมจะถกครอบงำความหมายจากภาพยนตรโดยไมรตว และหากเปนสำนกวฒนธรรมศกษา กจะขยายความตอวา แมจะถกครอบงำความหมายกตาม แตผชมกสามารถตความหมายไดตามประสบการณของตน ซงถอไดวา เปนวธคดชดลาสดในการวเคราะหภาพยนตร

สไตลภาพยนตร

การแบงสไตลภาพยนตร (Film Style) นนมความแตกตางกนหลายแหง ซงการแบงกลมในทนจะในแนวความคดของ

หลยส จอนเนตต (Louis Giannetti) ศาสตราจารยทางภาพยนตรชาวอเมรกนแหงมหาวทยาลยคลฟแลนด ใชวธการเรยกวา “Style of Film” แบบกวางๆ เพอความเขาใจการแบงประเภทของภาพยนตรใหงายขน

ภาพยนตรพฒนามาจากแนวคดทสำคญสองขวคอ แนวคดความเหมอนจรง (Realistic) หรอ สจนยม (Realism) และแนวคดสรางสรรคเหนอจนตนาการ (Formalistic) หรอ รปแบบนยม (Formalism) กลาวคอ แนวคดความเหมอนจรง (Realistic) คอการบนทกเหตการณและการกระทำทเกดขนจรงสภาพยนตร โดยปราศจากการสกดตดทอนแตงเตมใดๆ หรอมการปรงแตง นอยทสด เกดขนในยคแรกของการผลตภาพยนตร ไดแกภาพยนตรของสองพนองตระกลลมแยร (Lumiere Brothers) เปนภาพยนตรสนๆ ถายดวยฟลม 35 มม. มความยาวประมาณ 17 เมตร หรอมความยาวประมาณ 45-50 วนาท เชนเรอง Le repas de bebe (Baby’s Meal, 1895) เปนเรองของหลยส ลมแยร (Louis Lumiere) กำลงปอนอาหารใหลก เรอง La sortie de I’ usine Lumiere a Lyon (Workers Leaving the Lumiere Factory in Lyon, 1895) เปนเรองของคนงานกำลงเดนออกจากโรงงานในเมองลออง เรอง L’arrivee d’ un train en gare de La Ciotat (The Arrival of a Train at la Ciotat, 1895) เปนเรองของรถไฟกำลงแลนเขาสถานซโอตาท เปนตน ภาพยนตรสนๆ เหลาน ถายทำในสถานทจรงและเหตการณจรง ซงตามความคดของ Louis Gianetti เรยกภาพยนตรรปแบบนวา สไตลเรยลซม (Style of Realism) (Louis Gianetti, 1990)

ภาพยนตรเรอง Le repas de bebe (Baby’s Meal, 1895)

เปนเรองของหลยส ลมแยร (Louis Lumiere) กำลงปอนอาหารใหลก

ประเภทของภาพยนตร | 4 ประเภทของภาพยนตร | 4

สวนแนวคดสรางสรรคจนตนาการ (Formalistic) เกดขนในระยะเวลาทตอเนองถดจากพนองตระกลลมแยรฉาย ภาพยนตรครงแรกโดย จอรจส เมลเอส (Georges Melies) ไดสรางภาพยนตรแนวแฟนตาซเปนเรองราวทเกดจาก จนตนาการมากมาย เชน ภาพยนตรเรอง Le chateau hante (The Haunted Castle, 1896) เปนเรองการผจญภยของอศวนในปราสาททเตมไปดวยความลกลบ มความยาวประมาณ 3 นาท หรอเรอง Le voyage dans la lune (A Trip to the Moon, 1902) เปนเรองราวของการเดนทางไปยงดวงจนทรของกลมนกดาราศาสตร มความยาวประมาณ 9 นาท ภาพยนตรแตละเรองมการสรางฉากยงใหญตระการตา ผสมผสานความตลกจากการแสดงและการใชเทคนคตางๆ ในภาพยนตร ตามความคดของ Louis Gianetti เรยกภาพยนตรรปแบบนวา สไตลฟอรมลอซม (Style of Formalism) ซงในความหมายในงานศลปะคอการยดถอวธการขอกำหนดแบบดงเดมอยางเครงครด แตสำหรบนกวจารณศลปะ ในสหภาพโซเวยตใชคำนเพอจำแนกศลปะทตางไปจากการถายทอดเรองราวแบบเดมๆ จงทำใหขดแยงกบแนวทางของ “Social Realism” (สจนยมเชงสงคม) ดงนนภาพยนตรตามแนวคดของ “Formalism” ของสหภาพโซเวยตจงเนนทเทคนคและรปแบบ เปนจดหมายของการสรางสรรคงานศลปะมากกวาเนอหา (Content) และเมอมาใชในภาษาไทย จงใชคำวา “รปแบบนยม”

ภาพยนตรเรอง Le voyage dans la lune (A Trip to the Moon, 1902) เปนเรองราวของการเดนทางไปยงดวงจนทรของกลมนกดาราศาสตร

การสรางภาพยนตรทงแนวคดความเหมอนจรง (Realistic) และแนวคดสรางสรรคเหนอจนตนาการ (Formalistic)

ตองใชวตถดบจากโลกแหงความจรงภายนอกนำมาถายทอดผานกรอบของภาพยนตร โดยแนวคดความเหมอนจรงตองการ ถายทอดสงของ หรอเรองราวเหตการณทางกายภาพทมองเหนจากกรอบภาพ โดยไมตองการเขาไปจดระเบยบใหม มการสรางสรรคแตงเตมนอยทสดเปนกระจกสะทอนโลกแหงความเปนจรง ขณะทแนวคดสรางสรรคจนตนาการพยายาม เขาไปปรงแตงภายในกรอบภาพ โดยเจตนาปรบเปลยนสงทมองเหนวตถดบทางธรรมชาตจากโลกบรสทธภายนอก ใหเกด มมมองใหมๆ หรอวตถดบทางธรรมชาตทยงไมสมบรณตองอาศยสงอนๆ เขาไปจดการทดแทน ประเดนสำคญจงอยทแตละคน เขาไปทำอะไรกบวตถดบเหลานนและเลอกหยบวตถดบมาตบแตงอยางไร สงเหลานจงเปนตวกำหนดสไตลของแตละคน ทแตกตางกน

ดงนนสไตลจงขนอยกบแตละคนเขาไปสรางสรรควตถดบธรรมชาตภายในกรอบมากนอยเพยงไร หากไมเขาไป สรางสรรคปรงแตง หรอเกอบไมไดปรงแตงใดๆ เลย กจะกลายเปนสไตลเรยลซมหรอกลมประเภทภาพยนตรสารคด (Documentary Film) ทเนนความเปนจรง แตถาหากเขาไปสรางสรรคจนตนาการมากจนถงขนเปนนามธรรม (Abstract) ไรรปทรงทชดเจนเปนเพยงแสงและเสยง กจะกลายเปนสไตลฟอรมลซมทสมบรณ ไดแก ภาพยนตรประเภทอาวองการด (Avant-garde Film) เรยกวา สไตลคลาสสซซม (Classicism Style) ไดแก ภาพยนตรประเภทบนเทง (Dramatic Feature Film หรอ Feature Film) จงเปนทมาของการใชคำวาสไตลสรางสรรคจนตนาการ (Formalism Style) และสไตลเหมอนจรง (Realism Style) ในทน เพอความสอดคลองและความเขาใจงายตอภาพยนตรในเบองตน

ประเภทของภาพยนตร | 5 ประเภทของภาพยนตร | 5

ในประวตศาสตรภาพยนตร พนองตระกลลมแยรจงไดรบการยกยองวาเปนตนตำรบของผสรางภาพยนตรสไตล เหมอนจรง (Realism Style) สวนจอรจส เมลเอส เปนผสรางภาพยนตรสไตลสรางสรรคจนตนาการ (Formalism Style) และเพอการจดแบงประเภทของภาพยนตรใหงายขน นกวชาการและนกวจารณภาพยนตรจงนำคำ เรยลซม (Realism) และ ฟอรมลซม (Formalism) มาใชเรยกในการจดประเภทของภาพยนตร ซงเปนคำทมความหมายกวางๆ ไมตายตว

ปจจบนการสรางภาพยนตรไดพฒนาไปมากเชนรปแบบการสรางสรรคจนตนาการ มลลาการออกแบบทสวยงาม มการปรงแตงแสดงความคดตนเองและมความเปนสวนตวสง จนกระทงกาวขามไปสรปแบบของความคดทไมสามารถจบตองได (Abstract) เชน ภาพยนตรบางเรองในยคแรกๆ เรอง Lichtspiel Opus(1921) ของ Walter Ruttmenn เรอง Eye of Sound(1961) และ Allures(1961) ของ Jordan Belson อยางไรกตามถงแมวาการสรางภาพยนตรทมสไตลความเหมอนจรง และสรางสรรคจนตนาการแบบสดขวมไมมากนก แตกสามารถทำใหการจดประเภทภาพยนตรชดเจนขน โดยแบงเปน 3 ประเภทใหญๆ ดงน

1. ภาพยนตรสารคด (Documentary Film) ภาพยนตรสารคด พฒนามาจากแนวคดความเหมอนจรง (Realistic) ตรงกบภาษาองกฤษวา “Documentary

Film” หรอ “Non-fiction Film” เปนภาพยนตรกลมหนงทเนนขอมลในการเลาเรอง เหตการณทเปนความจรง ทผชมตงใจชมขอเทจจรง ไมใชเหตการณทแตงขนหรอเกดจากจนตนาการของผสรางภาพยนตร เปนแนวสจนยม (Realism) โดยปกตแลวเปนการสรางภาพยนตรทเนนวามอะไรเกดขนหรอเปนการสรางเหตการณดวยการตดตอ ใหผชมไดรบชมในรปแบบการนำเสนอทมความหลากหลาย สวนเปาหมายในการนำเสนอนนมกเนนการเจาะลก ใหความร ความเขาใจในประเดนตางๆ หรออาจเปนการชใหเหนสภาวะของสงคม การเมอง และเศรษฐกจ ทใหความรหรอเพอใหสงคมถกเถยงกนมากกวาการใหความบนเทงแตเพยงอยางเดยว เชน เรอง The Act of Killing (2012) เปนเรองเกยวกบการสงหารกนในประเทศอนโดนเซยในป 1965-1966

ภาพยนตรเรอง The Act of Killing (2012)

ประเภทของภาพยนตร | 6 ประเภทของภาพยนตร | 6

อยางไรกตาม การนำเสนอภาพยนตรสารคดในปจจบนมการผสมผสานรปแบบทผชมสามารถเขาถงไดงาย

เชน ใชดาราเปนผเลาเรอง (Narrator) การถายภาพ การจดองคประกอบ การจดแสงใหสวยงาม หรอใชกราฟกเพอผอนคลายใหผชมไมเครงเครยดจนเกนไป ภาพยนตรสารคดโดยทวไปมลกษณะดงตอไปน

• การนำเสนอความจรง ภาพยนตรสารคดสวนใหญไมสามารถนำเสนอความจรงไดอยางสมบรณแบบโดยไมมการ

ปรงแตง เปนเรองยากเพราะการถายทำทใชขนาดภาพ ระดบความสงของกลอง มมมอง การตดตอภาพ การเลอกบรรยายใหนำหนกของเนอหาดานใดดานหนงมากเกนไป ลวนเปน การปรงแตงทงนน จงขนอยกบผนำเสนอวาจะใหนำหนกของสไตลเรยลซมมากนอยเพยงใด

• การใชการแสดง โดยหลกการของภาพยนตรสารคดมกหลกเลยงการใชการแสดง เแตในบางครงอาจม

ความจำเปนตองใชการแสดง เนองจากเทคนคทางภาพยนตรทบางชวงบางตอนตองการภาพ ขนาดใกลจงตองมการใชการแสดงซำ หรอในบางสถานททมขอจำกดในการถายทำทไมสะดวก อาจมการตอเตมฉากหรอสรางบางสงบางอยางใหเออกบการถายทำ แตไมทำใหโครงสรางของ ความเปนจรงสญเสยไป

• การใชขอมลเสรม สงทขาดไมไดในการนำเสนอภาพยนตรสารคด คอ ขอมลเสรมเนอหา เชน เอกสาร ภาพถาย

วตถ บคคลอางอง คำสมภาษณ ซงอาจใชภาพยนตรขาว หรอโฮมวดโอประกอบไปกบ ภาพยนตรทสามารถชกจงผชมใหคลอยตามและเกดความนาเชอถอได

• การใชเทคนคภาพยนตร ภาพยนตรสารคดแบบดงเดมสวนใหญมกถายจากเหตการณจรงทสรางความตนเตนเราใจ

ใหกบผชม มการวางแผนการถายทำลวงหนาในสถานทถายทำเพอนำเสนอหรอสำรวจเหตการณ ทไมไดแตงเตมหรอพยายามยดเยยดสงใดหรอประเดนใดกบผชมแบบตรงไปตรงมา เรยกวา “ภาพยนตรบรสทธ” (Direct Cinema) โดยปลอยใหเหตการณเลาเรองของมนเองและใชการถายแบบ “ปลอยยาว” (Long Take) เพอใหเหนความตอเนองของเหตการณเหมอนนำผชมไปเฝาดอยางใกลชด อยางไรกตามความไมสมบรณของภาพและเสยง เชน การถอกลองถายทำใหกลองไมนง ภาพไมคมชด เสยงอาจฟงดไมชดเจนในบางชวง บางครงอาจมดหรอสวางไป ความไมสมบรณเหลาน อาจเปนเสนหอยางหนงในการนำเสนอของภาพยนตรสารคด เพราะไมใชเรองของการ “จดฉาก” แตไดความรสกของความ “สด” ขณะเดยวกนการถายทำภาพยนตรแบบตามจรง (Cinema Verite) ทพฒนาขนในประเทศฝรงเศส มการใชอปกรณและการถายทำทคลายคลงกนแตมการถามคำถาม ในระหวางการถายทำกบผทอยในเหตการณดวย

2. ภาพยนตรอาวองการด (Avant-garde Film)

ภาพยนตรอาวองการดคอภาพยนตรศลปะ (Art Film) ทพฒนามาจากภาพยนตรสไตลสรางสรรคจนตนาการ (Formalistic) นกวชาการดานภาพยนตร David Bordwell กลาววา “ภาพยนตรศลปะ เปนประเภทหนงของภาพยนตรทมรปแบบทแตกตางกนออกไปจากรปแบบเดม (Conventions) ภาพยนตรศลปะ สวนมากเปนภาพยนตรแนวอสระ (Independently Made Film) หรอ กลมภาพยนตรแนว “Avant-garde” หรอ

ประเภทของภาพยนตร | 7 ประเภทของภาพยนตร | 7

“หนงอารต” ภาษาองกฤษเรยกวา “Art Film” หรอ “Art Movie” หรอ “Art House Film” หรอ “Art Cinema” นอกจากนยงมคำอนๆ ทใชเรยกภาพยนตรประเภทนโดยรวม ไดแก ภาพยนตรอสระ (Indie Film) ภาพยนตรทางเลอก (Alternative Cinema) ภาพยนตรทดลอง (Experimental Film) เปนตน ซงเปนภาพยนตรทมเนอหา จรงจงไมมงหวงเชงพาณชย เปนภาพยนตรอสระมกลมเปาหมายเปนแคคนดกลมเลกๆ มากกวากลมใหญๆ ตางจากภาพยนตฮอลลวด (Hollywood) ทมการใชเงนลงทนสงในการถายทำ มการทำภาพเทคนคพเศษ มการใชดาราทมชอเสยงและนำออกฉายทวโลก นอกจากนภาพยนตรศลปะยงเปนภาพยนตรทมกไมไดรบการสนบสนน ดานการเงนกอนใหญจากนายทน ไมรณรงคโฆษณาเหมอนกบภาพยนตรกระแสหลกทออกฉายทวไป แตอาศย นกวจารณ การสนทนา การพดคยกบนกเขยน บทความศลปะเกยวกบภาพยนตร คนวจารณ และการบอก ปากตอปากโดยคนด ออกฉายตามโรงภาพยนตรในสหรฐ เรยกวา “Art House Cinema” และฉายตามเทศกาลภาพยนตร คำวา “Art Film” ปจจบนมการฉายอยางกวางขวางในสหรฐอเมรกามากกวาในยโรป

ภาพยนตรเรอง ลงบญมระลกชาต(2553) ของ อภชาตพงศ วระเศรฐกล

ภาพยนตรเรอง "ลงบญมระลกชาต" สรางสรรคโดย อภชาตพงศ วระเศรฐกล ซงควารางวลสงสด "ปาลมทองคา

(Palme d’Or)" ในเทศกาลภาพยนตรทเมองคานส ในป 2010 ลงบญมระลกชาต เปนสวนหนง ในองคประกอบของงานศลปะหลายรปแบบทคณเจย อภชาตพงศเรยกวา Primitive art project มทงนทรรศการ ศลปะแบบแหวกแนวทเขานาออกแสดงทปารส, ลเวอรพล และมวนค มทงจอวดโอขนาดใหญเกาจอ และสงของตางๆ เชน ปน, ภาพถาย ฯลฯ รวมถงภาพยนตรสนสองเรอง คอ จดหมายถงลงบญม และ ผนาบว (Phantoms of Nabua) โดยผลงานศลปะดงกลาวนไดรบแรงบนดาลใจ จากหนงสอทเขยนโดยพระรปหนงในจงหว ด ขอนแกน บอกเลา เรองราวของลงบญม ทเชอวาตวเองระลกชาตได โดยสวนหนงของความทรงจานน พวพนกบการปราบปราม คอมมวนสตอยางรนแรงของรฐบาลทหมบานนาบว จงหวด นครพนมในป 1965

ประเภทของภาพยนตร | 8 ประเภทของภาพยนตร | 8

3. ภาพยนตรบนเทง (Dramatic Feature Film) ภาพยนตรบนเทง หรอบางครงเรยกวา Feature Film ซงหมายถงภาพยนตรทมเรองราวทแตงขนในเชง

การละครหรอการแสดง ซงเปนรปแบบภาพยนตรแนวกระแสหลก (Mainstream Film Form) ทเนนความบนเทง สามารถชกจงใหผชมมอารมณรวมคลอยตามดวยองคประกอบของศลปะ เชน ภาพยนตรแนวฮอลลวด (Hollywood) สวนมากสรางอยบนพนฐานของการผสมผสานระหวางรปแบบความจรง (Realistic) และรปแบบสรางสรรคจนตนาการ (Formalistic) เขาไวดวยกนไมวาเปนการแสดงสด (Live Action) หรอแอนเมชน (Animation) เปนทนยมสรางตอเนองกนมาตงแตยคแรกในทศวรรษท 20 และแพรหลายไปทวโลก มกลมผชมจำนวนมากทสด เนอหาไมมความซบซอน มกมเรองราวเดยวโดยเรมจากจดหนงไปยงจดเปาหมายของเรองไดอยางขดเจนอยในกรอบ และเคยชนกบการเลาเรองแบบเดมเรยกวาแบบ “จารต” (Conventional) มบทสรปตรงไปตรงมาใหความสข ความบนเทงกบผชม โครงสรางของเรองมเหตและผล กระทบซงกนและกน มความสมพนธตอเนองกน ระหวางฉากตอฉาก มเทคนคการสรางเพอชกจงอารมณใหผชมคลอยตาม หรอใหเปนสวนหนงของเรอง ใชการออกแบบ เสอผา หนา ผม ของตวละครใหเกดความเหมอนจรง (Realistic Effect) กำหนดใหการกระทำของตวละคร เกดจากแรงจงใจ (Character Motivation) นอกจากนยงมการใชศลปะในการจดองคประกอบภาพ (Mise-en-Scene) เสรมอารมณใหเกดความงดงามและความจรงในความรสกขนเชนเดยวกนกบการสรางตวละครเพอใหผชมเชอ มการใช เทคนคการตดตอทไรรองรอย (Invisible Editing) มความตอเนองของแอคชน เวลา และพนทแนบเนยน ตอเนองจนผชมไมสามารถสงเกตเหนได

ภาพยนตรมความแตกตางแยกยอยกนออกไป การศกษาการเขยนบทภาพยนตรจะตองเขาใจพนฐานสไตลทงสาม ของภาพยนตรกอน ซงแบงออกเปน กลมแรกทเปนภาพยนตรทเนนความจรงไมมการปรงแตงเรองราว หรอมในระดบนอยมาก ไดแก ภาพยนตรสารคด (Documentary Film) กลมทสองเปนภาพยนตรศลปะทมการสรางสรรคจนตนาการในระดบมาก มการใชความหมายหรอสญลกษณ บางเรองลดรปลกษณจนกลายเปนนามธรรม (Abstract) ไดแก ภาพยนตรอาวองการด (Avant-garde Film) ภาพยนตรอสระ (Indie Film) ภาพยนตรทางเลอก (Alternative Cinema) และภาพยนตรทดลอง (Experimental Film) เปนตน และกลมทสามเปนภาพยนตรทมการปรงแตงในระดบปานกลางเพอเพมสสนโลกของ การแสดงใหมอรรถรสเรยกวาภาพยนตรบนเทง (Dramatic Feature Film) ซงเปนสวนผสมระหวางภาพยนตรแนวสารคด ทเนนความจรงกบแนวศลปะทถอเปนหวใจสำคญเพราะภาพยนตรบนเทงตองอาศยความเปนจรงทมการปรงแตง เพอใหเกด ความเชอในตวผชม ตลอดจนความบนเทงทพวกเขาสามารถมความสข ความทกข หรออารมณรวมไปกบตวละครในภาพยนตรได

ประเภทของภาพยนตร | 9 ประเภทของภาพยนตร | 9

การจาแนกประเภทของภาพยนตร

Genre เปนคามาจากภาษาฝรงเศส แปลวา ชนด หรอประเภท ใชสาหรบแบงประเภทของวรรณกรรม

เมอนามาใชสาหรบภาพยนตร จงเปนการจดประเภทของภาพยนตรทมอยมากมายตามรปแบบของเนอเรอง โดยเฉพาะภาพยนตร จากฮอลลวด เชน ภาพยนตรประเภทแอคชน ผจญภย รก คาวบอย นกเลงอนธพาลหรอมาเฟย สบสวนสอบสวน เพลง ตลก วทยาศาสตร และสยองขวญ เปนตน ในทนสามารถจาแนกประเภทของภาพยนตรทมอยหลากหลายได 15 ประเภท ดงน

ประเภทภาพยนตร (Movie Genres)

1. Action movie (ภาพยนตรแอคชน)

2. Adventure (ภาพยนตรผจญภย)

3. Animation (ภาพยนตรการตน)

4. Comedy (ภาพยนตรตลก)

5. Documentaries (ภาพยนตรสารคด)

6. Drama Movies (ภาพยนตรดรามา)

7. Erotic (ภาพยนตรผใหญ)

8. Family (ภาพยนตรครอบครว)

9. Fantasy (ภาพยนตรผสมจนตนาการ)

10. Musicals Movies (ภาพยนตรเพลง)

11. Romance (ภาพยนตรโรแมนตก)

12. Sci-Fi Movies (ภาพยนตรวทยาศาสตร)

13. Thriller Movies (ภาพยนตรระทกขวญ)

14. War (ภาพยนตรสงคราม)

15. Western (ภาพยนตรตะวนตก)

Action movie (ภาพยนตรแอคชน)

Action หมายถง ภาพยนตรแบบบ แอกชน ยง ตอส ระทกใจ เหมาะสาหรบคนชอบความแขงแรงและศลปะการตอส

ในภาพยนตรแนวนจะมฉากยง ระเบด เผาสงตางๆ ทเราอาจจะหาดไดยาก ฉะนนคนทชอบภาพยนตรประเภทน

ไมใชเพราะชอบความรนแรง แตจะหมายถงคนทชอบทจะสมผสกบสงทหาดไมไดในชวตประจาวนและชอบความตนเตนอยดวย

ปจจบนภาพยนตรประเภทน มออกมาฉายกนมากไมเคยขาดและไดรบการตอบกลบอยางด แตกตองมเนอหาสาระและมมมอง

ของการออกแบบฉากไดอยางลงตวและสมจรงดวย อยางเชนภาพยนตรเรององคบากทงสองภาคกขายความแอคชนเปนจดสาคญ

และอนๆ อกมากมาย

Adventure (ภาพยนตรผจญภย)

ประเภทของภาพยนตร | 10 ประเภทของภาพยนตร | 10

Adventure หมายถงภาพยนตร แนวผจญภย เขาปาฝาดง เจอปญหาอปสรรคมากมาย และตองมการแกไข

ปญหาสถานการณ ภาพยนตรแบบนกเหมาะสมหรบผชมทชนชอบการผจญภย เชน เขาไปในปาทยงไมรจกวามอะไรบาง

ทรอการเขาไปคนหาจากเรา

Animation (ภาพยนตรการตน)

Animation หมายถงภาพยนตรการตน ซงปจจบนเปนทนยมทงจากทางตะวนตก จากคายวอลต ดสนย เชน finding

nemo หรอแมแตทางตะวนออก เชน คาย Gibli Studio เปนตน ปจจบนมการผลตออกมาไดนาดและแนบเนยนขน

ประเทศไทยเองกมออกมาหลายเรองและไดรบการตอนรบมาก โดยมคายกนตนาเปนผผลตหลก

Comedy (ภาพยนตรตลก)

Comedy ภาพยนตรตลก เบาสมอง เหมาะกบคนทตองการดเพอการพกผอน ไมตองคดอะไรมาก

Crime (ภาพยนตรอาชญากรรม)

Crime ภาพยนตรอาชญากรรม แนวการแกไข ตอสกบคดตางๆ ของตารวจ

Documentaries (ภาพยนตรสารคด)

Documentary ภาพยนตรแนวสารคดทดไปดวย ไดสาระไปดวย

Drama Movies (ภาพยนตรดรามา)

Drama ภาพยนตรชวต ทจะไดความรสกซงเศรา เคลานาตา ทาใหนกถงชวตคนจรงๆ บางเรองดแลวเครยด

บางเรองกเศรามากๆ ซงเปนอกแนวทผชมใหความสนใจ

Erotic (ภาพยนตรผใหญ)

Erotic เปนภาพยนตรทไมเหมาะกบผทมอายไมถง 18 ป เพราะเปนเรองเกยวกบเพศ ในประเทศตางๆ

การจะออกฉายไดตองผานการเซนเซอรกอน

Family (ภาพยนตรครอบครว)

Family เปนภาพยนตรทคนทกคนในครอบครวดได สวนใหญเปนภาพยนตรทมเนอหาเกยวกบความผกพน

ของคนในครอบครว สวนใหญกจะแฝงแงคดเอาไวและเดนเรองแบบเรยบงาย เนนความรกกนของคนในครอบครว

Fantasy (ภาพยนตรผสมจนตนาการ)

Fantasy ภาพยนตรทมการผสมจนตนาการแบบทเราๆ ไมคอยเหนในชวต หรอเรยกอกอยางไดวา เหนอจรง

Musicals Movies (ภาพยนตรเพลง)

Musical ภาพยนตรเพลง เชน ชคาโก หรอภาพยนตรบอลลวดของอนเดย สาหรบประเทศไทยยงไมคอยมใหเหน

ซงกเปนการยากทจะทาใหมรายได เพราะความนยมของคนแนวนมไมมาก

ประเภทของภาพยนตร | 11 ประเภทของภาพยนตร | 11

Romance (ภาพยนตรโรแมนตก)

Romance ภาพยนตรแนวรกโรแมนตก เหมาะกบคหนมสาวและผทกาลงมความรกทงหลาย

หรอคนทกาลงอยากจะรกใคร ชมไวเปนแนวทางในการทาตนเมอมคนรก จะไดความรสกมากขน หากเราเคยมประสบการณ

และความรสกเหมอนในภาพยนตร จงไมแปลกใจทหลายคนรองไหกบภาพยนตรแนวน แตอกหลายคนอาจจะไมรสกรวมไปดวย

ซงไมผดแตประการใด

Sci-Fi Movies (ภาพยนตรวทยาศาสตร)

Sci-Fi ภาพยนตรทมเนอหาอางองวทยาศาสตร แตทาออกมาใหนาสนใจอาจจะผสมจนตนาการเขาไปดวย

แตหลายคนบอกวาไมชอบเพราะดไมรเรอง ซงกเปนความจรงเพราะบางเรองกตองอาศยความรพนฐานเปนเดมพนบาง

แตถาหากชมบอยๆ กจะเรมรเรองและกลายเปนคนชอบภาพยนตรประเภทนกได ภาพยนตรแนวนสามารถตอจนตนาการใหเราได

เพราะอาจกระตนใหผชมออกมาสรางประโยชนใหกบคนรอบขางได และแนวคดของภาพยนตรแนวนกเปนแรงกระตนให

นกวทยาศาสตรพยายามทาใหไดแบบในภาพยนตร

Thriller Movies (ภาพยนตรระทกขวญ)

Thriller ภาพยนตรแนวสบสวนสอบสวน ทมการผกเรองเพอใหผชมลนไปดวยวาผลสดทายจะออกมาในแนวใด

เหมาะกบผทชอบการสบ เพราะมเสนหตรงทาใหผชมตองตดตามตลอดทงเรอง ดงนนหากเรองไหนทาใหเกดปมชา

กทาใหภาพยนตรนาเบอ และตอนจบและแนวเรองตองมความแปลกใหม

War (ภาพยนตรสงคราม)

War หนงสงคราม ทมการอางองเหตการณสงครามทเคยเกดขนในอดต เนนจดๆ หนงในสงครามนนๆ

Western (ภาพยนตรตะวนตก)

Western หนงคาวบอยตะวนตก ปจจบนอาจจะดไมคอยไดรบความนยมมากนก เพราะความแปลกใหม

ในการนาเสนอหายากขนและเสยงมากทจะทาออกมา

นอกจากนมภาพยนตรในแตละประเทศกจะมลกษณะเฉพาะทแตกตางกนออกไป แมจะมการวางโครงเรองทมลกษณะ เดยวกน ทงนการจาแนกประเภทของภาพยนตรขางตนเพอใหเกดความเขาใจทตรงกน เพอจะนาไปวเคราะหและสามารถ นาแนวคดตางๆ ไปเขยนบทภาพยนตรไดถกตองตามหลกการ

บรรณานกรม กาจร หลยยะพงศ. (2556). ภาพยนตรกบการประกอบสราง : สงคม ผคน ประวตศาสตร และชาต. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร :

ประเภทของภาพยนตร | 12 ประเภทของภาพยนตร | 12

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. รกศานต ววฒนสนอดม. (2558). การเขยนบทภาพยนตรบนเทง. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร : คณะนเทศศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สโขทยธรรมาธราช, มหาวทยาลย, สาขาวชานเทศศาสตร. (2539). เอกสารการสอนชดวชาการสรางสรรคและการผลตภาพยนตรเบองตน.

พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชวนพมพ.