Tema: Tema: Buxheti I Bashkimit Evropian Buxheti I Bashkimit Evropian

Pranoi: Punoi:

Prof. Asoc. Dr.Arben Malaj, Anita DOGANI

Tirane Nentor 20141

Lënda: Politikat e BE-se

Programi Master : STUDIME EKONOMIKE EVROPIANE

Permbajtja…Permbajtja… Buxheti I BE-së

Fushat e Shpenzimeve

Burimi I te Ardhurave te Buxhetit

Si hartohet Buxheti I BE-se?

Raportimi mbi zbatimin e buxhetit

Auditimi I Jashtëm

Përgjegjshmëria përpara Parlamentit Evropian

Buxheti ne Shqiperi

Buxheti 2015 dhe Paketa e Re Fiskale

Buxheti I BE-sBuxheti I BE-sëë Direkt ose indirekt, të gjithë evropianet përfitojnë nga aktivitet e

financuara nga buxheti i BE-së

Buxheti vjetor i BE-së është i barabartë me rreth 1% të pasurise kombëtare e Bashkimit, e cila është rreth 244 € per shtetasit e BE-së.

Veprimet dhe projektet e financuara nga buxheti i BE-së të reflektojnë përparësitë e përcaktuara nga BE-ja

Parimi i subsidiaritetit

Buxheti i BE-se - ShpenzimetBuxheti i BE-se - Shpenzimet Buxheti vjetore i BE-së aktualisht është I ndarë në pesë kategori shpenzuese, te quajtura tituj:

1. Rritja ekonomike gjitheperfshirese

1.a) Rritja Konkurrueshmërise dhe vendeve te pune.

1.b) Kohezion ekonomik, social dhe territorial

2. Zhvillimi i qëndrueshëm dhe mbrojtje e burimeve natyrore

3. Siguria dhe drejtesia

4. Roli Global

5. Administrim

Rritja ekonomike gjitheperfshireseRritja ekonomike gjitheperfshirese

Rritja e qendrueshme

Punesim

Ekonomi me konkuruese

-Invesime ne kerkim dhe edukim

-Rrjete te zgjeruara transportit dhe energjisë

-Kushte më të mira për punësim,

Ndima e rajoneve me pak te zhvilluara

-Infrastrukture

-Programe trajnimi

Bashkpunim ekonomik dhe social

MbrojtjaMbrojtja e Burimeve Natyrore e Burimeve Natyrore

Përfshin … politikën e përbashkët bujqësore, politikën e përbashkët të peshkimit, zhvillimin rural dhe masat mjedisore. Sigurinë dhe cilësi për produktet bujqësore, duke respektuar

legjislacionin mjedisor, ristrukturim dhe diversifikim e ekonomisë rurale dhe nxitjen e peshkimit të qëndrueshëm.

Liritë themelore të njeriut, sigurisë Liritë themelore të njeriut, sigurisë dhe drejtësisëdhe drejtësisë

Lufta kundër terrorizmit, krimit të organizuar dhe imigracionit të paligjshëm etje.

Të jesh Evropian: debati, dialogu dhe kulturaTë jesh Evropian: debati, dialogu dhe kulturaRreth 500 milionë jetojnë në BE ne 28 vende anetare.Rreth 500 milionë jetojnë në BE ne 28 vende anetare.

Buxheti i BE-së promovon dhe mbron…

këtë trashëgimi kulturore dhe pasurinë, ndërsa pjesëmarrja aktive në nxitjen e debateve sociale gjithashtu ka për qëllim për të mbrojtur shëndetin publik dhe interesat e konsumatorëve.

Roli Global Roli Global Buxheti i BE-së mbulon ("politikën e jashtme")

si ndihmë për zhvillim apo ndihmë humanitare. Per te siguruar prosperitetin , stabilitetin dhe sigurinë e

rajonit dhe me gjere.

Kostot AdministrativeKostot Administrative Buxheti i BE-së mbulon kostot e stafit dhe të ndërtimit të të gjitha institucioneve të BE-së,

duke përfshirë Parlamentin Evropian, Këshilli i Ministrave, Komisionit Evropian Gjykatës

Evropiane të Drejtësisë dhe Gjykatës Evropiane të Auditorëve.

EU budget 2014 by financial framework headings, in commitment appropriations (%)

European Commission, Publications Office

Kuadri Financiar Shumëvjeçar -MFFKuadri Financiar Shumëvjeçar -MFF

Burimi I te Ardhurave te BuxhetitBurimi I te Ardhurave te Buxhetit TOR- taksat doganore për mallrat e

importuara në BE,

VAT- përqindja e tatimit të vlerës së shtuar që llogaritet për mallrat dhe shërbimet në kuadër të BE-së;

GNI -kontributet e vendeve-anëtare në pajtim me pasurinë e tyre.

Te ardhura te tjera.taksa nga pagat, EU staf, ,kontribute, gjoba…etje. European Commission, Publications Office

Të ardhurat e buxhetit të BE-së dhe shpenzimeve janë te kufizuara nga Të ardhurat e buxhetit të BE-së dhe shpenzimeve janë te kufizuara nga ......

Traktatet (buxheti nuk është i lejuar të jetë në deficit)

“Tavan I Burimeve te veta” kufi maksimal të shpenzimeve 1.24%e GNI ~293€ per shtetas te BE-se

Ne kuader te MFF miratuar nga Parlamenti Evropian, Këshilli i Ministrave dhe Komisionit Evropian, i cili kontrollon evoluimi i buxhetit të BE-së .

Rregullore financiare miratuar nga Këshilli dhe Parlamenti i cili përcakton rregullat për krijimin, ekzekutimin, menaxhimin dhe auditimin

e buxhetit.

Si hartohet Buxheti I BE-se?Si hartohet Buxheti I BE-se?

Mjete te tjera kontrolli…Mjete te tjera kontrolli…Buxhetimi bazuar në Aktivitet Per me shume transparence Buxheti ai i BE-së është i ndara në 31 fusha

politikash.

Rregullat që qeverisin shpenzimeto rregulloren financiare.o rregullat e zbatimit,Menaxhimi, auditimi dhe kontrolli i brendshëmo menaxhimi behet nga stafi i departamenteve

të politikave të Komisionit (e quajtur Drejtori e Përgjithshme) në bashkëpuniM me homologët e tyre në Shtetet Anëtare .

o Raport vjetor për veprimtarinë e anëtarëve të Komisionit

o Gjykata Evropiane e Auditorëve

Raportimi mbi zbatimin e buxhetitRaportimi mbi zbatimin e buxhetit

Publikimet mujore nga ana e

Komisionit

Te dhenat javore nga departamentet

perkatese.

Shqyrtim vjetor të vlerësimit.

Llogaritë vjetore të Komuniteteve

Evropiane (ne perputhje me Standardet Ndërkombëtare të Kontabilitetit për Sektorin Publik

(IPSAS),.

Auditimi I Jashtëm Auditimi I Jashtëm

• Gjykata Evropiane e Auditorëve. Hartimi i një raporti vjetor për Parlamentin dhe Këshillin e Ministrave

Deklarata e sigurimit o besueshmëria e llogarive

o ligjshmërinë dhe rregullsinë e transaksioneve në fjalë

Përgjegjshmëria përpara Parlamentit Përgjegjshmëria përpara Parlamentit EvropianEvropian

Pas publikimit të raportit vjetor të Gjykatës Auditorëve dhe finalizimin e llogarive vjetore, Këshilli i paraqet rekomandimet e veta në Parlament.

Parlamenti Evropian shprehet në menaxhimin e Komisionit për vitin financiar në fjalë

Nëse Parlamenti konsideron se Komisioni ka menaxhuar në mënyrë të përshtatshme buxhetin e BE-së, ai jep “shkarkimin” (discharge) e Komisionit.

The European ParliamentThe European Parliament

Procesi I Procesi I HartimitHartimit te Buxhetit ne Shqiperi te Buxhetit ne Shqiperi

Viti Buxhetor- fillon më 1 janar dhe përfundon më 31dhjetor

1. Nxjerja e Udhezimeve nga Ministri i Financave, brenda datës 10 korrik

2. Institucionet buxhetore, brenda datës 1 shtator, duhet të dërgojnë pranë Ministrisë së Financave kërkesat e tyre sipas udhëzimit.

3. Ministri I Financave harton projektbuxhetin e shtetit dhe e dërgon për shqyrtim dhe miratim në Këshillin e Ministrave

4. Pasi studiohet dhe miratohet nga Këshilli i Ministrave, dërgohet për diskutim dhe miratim në Kuvend brenda datës 20 nëntor.

5. 5. Pasi diskutohet në Kuvend miratohet dhe merr formë të prerë.

6. 6. Botimin në Fletoren Zyrtare.

Procesi I Zbatimit Dhe I Raportimit te Buxhetit Procesi I Zbatimit Dhe I Raportimit te Buxhetit

Me miratimin e buxhetit, bëhet shpërndarja e fondeve në institucionet buxhetore.

Institucionet buxhetore i raportojnë Ministrisë së Financave periodikisht , mbi të ardhurat e mbledhura dhe mbi shpenzimet e kryera prej tyre

Para mbarimit të vitit buxhetor (31 dhjetor), Ministri I Financave nxjerr udhëzimin për procesin e mbylljes përfundimtare të llogarive të gjitha institucioneve buxhetore

Ministria e Financave brenda datës 15 maj, harton gjendjen përfundimtare

Ky bilanc i paraqitet Këshillit të Ministrave dhe më pas i dërgohet

Parlamentit brenda muajit qershor.

Buxheti 2015 dhe Paketa e Re Fiskale. Buxheti 2015 dhe Paketa e Re Fiskale.

FMN rekomandon një buxhet të kujdesshëm për vitin 2015, ku synimi kryesor është ulja e borxhit tashme 72%

Parashikohet rritja ekonomike 3.3%, borxhi publik pritet të ulet në 71.7 %.

Nder elementet me kryesore te paketes fiskale permendim.Tatimit mbi të Ardhurat Personale (TAP) nga 10%ne15%.Taksa e qarkullimit nga17 lekë /litër, në 27 lekë /litërRritja e akcizës së cigareve me 20 lekë/paketa

Referenca.Referenca. http://www.bankofalbania.org/web/pub/broshura_buxheti_1014_1.pdf http://ec.europa.eu/budget/library/biblio/publications/glance/budget_glance_en.pdf http://ec.europa.eu/budget/news/article_en.cfm?id=201401281520

Faleminderit ! Faleminderit !