Burza elektryczna - aktualne zasady postępowania

Część 1 – definicja, występowanie, przyczyny, rozpoznanie

Maciej Kempa, Szymon Budrejko

Klinika Kardiologii i Elektroterapii Serca,

Gdański Uniwersytet Medyczny

1

Plan prezentacji:

1. Definicja

2. Występowanie

3. Przyczyny

4. Czynniki ryzyka

5. Przykładowe zapisy z pamięci ICD

6. Rodzaj arytmii

2

1. Definicja

Burza elektryczna (ang.electrical storm, ES):

– stan niestabilności elektrycznej

– wystąpienie co najmniej 3 epizodów VT/VF w ciągu 24

godzin

– dotyczy głównie pacjentów z ICD, ale również tych bez

implantowanego ICD

Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.

3

1. Definicja cd.

Wystąpienie ≥3 VT/VF w ciągu 24 godzin

– Niezależnie od rodzaju terapii (ATP/shock)

– Terapie adekwatne (nie SVT, nie problemy techniczne)

– Odrębne epizody (= skuteczność terapii)

– Sumaryczna ilość wyładowań nie ma znaczenia

– Również nawracające sVT monitorowane (bez terapii)

– Również ustawiczny VT (nawracający po co najmniej 1 pobudzeniu SR i w ciągu 5 minut)

– Nie w ciągu pierwszego tygodnia po implantacji

Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.

4

1. Definicja cd.

• Podana definicja jest stosowana w wytycznych EHRA

dotyczących postępowania u pacjentów z arytmiami

komorowymi.

• W starszych publikacjach można spotkać inne definicje burzy

elektrycznej (np. ≥2 VT/24h; ≥20 VT/24h lub ≥4 VT/h; ≥2 VT

wymagających wyładowania/24h; ≥3 VT/2 tygodnie, itp.,

jednak dominuje próg ≥3 VT/24h stosowany obecnie).

Aliot E i wsp. Europace 2009: 11, 771–817.

Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82. 5

2. Występowanie

– 10-25% pacjentów z ICD w okresie 12-36 miesięcy

obserwacji

– prewencja pierwotna: ok. 5% pacjentów; prewencja

wtórna: ok. 28% pacjentów

– typowo 2-3 lata po implantacji ICD

– od 3 do kilkuset epizodów arytmii

Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.

6

3. Przyczyny

Często nie można ustalić jednoznacznej przyczyny burzy

elektrycznej.

– Credner i wsp.: ustalono przyczynę 26% epizodów ES

• hipokaliemia, AMI, zaostrzenie CHF

– Bansch i wsp.: ustalono przyczynę 65% epizodów ES

• 31% CHF,

• 20% hipokaliemia lub biegunka,

• 4% gorączka lub stres

7Credner SC i wsp. J Am Coll Cardiol 1998;32:1909–15.

Bansch D i wsp. J Am Coll Cardiol 2000;36:566–73.

3. Przyczyny cd.

– Greene i wsp.: ustalono przyczynę 71% epizodów ES

• 20% leki antyarytmiczne,

• 15% CHF,

• 8% alkohol,

• 5% inne choroby,

• 10% stres

8

Greene M i wsp. Europace. 2000;2:263–269.

3. Przyczyny cd.Inne możliwe przyczyny burzy elektrycznej raportowane

w literaturze (niektóre incydentalne):

– Upgrade do CRT-D

– Zagięcie graftu po CABG

– Fibrosarcoma - przerzut do serca

– Sok grejpfrutowy + amiodaron

– Gorączka spowodowana infekcją wirusem grypy

– Preparat Gingko biloba

– Implantacja stymulatora nerwu błędnego

– Amyloidoza

– Nadczynność tarczycy

Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.

9

4. Czynniki ryzyka wystąpienia burzy elektrycznej:

– Streitner i wsp. Europace. 2011;13(5):668-74.

• LVEF ≤30%

• Wiek >65 lat

• Niestosowanie ACE-I

– Song i wsp. Yonsei Med J. 2011;52(1):26-32.

• DCM (kardiomiopatia nie-niedokrwienna)

– Emkanjoo i wsp. Tex Heart Ins J. 2009;36(6):563-7

• Niska LVEF

• stosowanie leków antyarytmicznych klasy IA

10

4. Czynniki ryzyka wystąpienia burzy elektrycznej:

– Takigawa i wsp. Circ J. 2010;74(9):1822-9

• parametry SA-ECG: LAS40, RMS40

• AF przed implantacją ICD

– Takigawa et al. Europace. 2009;11(11):1476-82

• eGFR<60mL/min/1,73m2

Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.

11

4. Czynniki ryzyka wystąpienia burzy elektrycznej:

– Nordbeck et al. Int J Cardiol. 2010;143(3):330-6.

• ES u pacjentów z CRT-D rzadziej niż u pacjentów z ICD (0,6% vs 7%)

• Czynniki ryzyka ES:

– Prewencja wtórna

– Przebyty MI

– LVEF <30%

– Gasparini et al. Am Heart J. 2008;156(5):847-54.

• ES u 7% pacjentów z CRT-D

• Częściej w DCM nie-niedokrwiennej i w prewencji wtórnej

Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.

12

5. Burza elektryczna – przykładowe zapisy z pamięci ICD

13

Burza elektryczna – lista epizodów arytmii

14

15

Burza elektryczna – przykładowy epizod z listy pokazanej na poprzednich

slajdach – VT przerwany pierwszą sekwencją ATP

16

Burza elektryczna – przykładowy epizod z listy pokazanej na poprzednich

slajdach – VT przerwany drugą sekwencją ATP

17

6. Burza elektryczna: rodzaj arytmii

– Monomorficzny VT = 86-97%; (choroby, w których

występuje substrat = blizna, mechanizm makro-re-entry)

– Polimorficzny VT / VF - 1-7%; (np. niedokrwienie)

– Rozróżnienie monomorficznego VT, polimorficznego VT

oraz VF na podstawie IEGM nie zawsze jest możliwe

Israel CW, Barold SS. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2007 Oct;12(4):375-82.

18

19