Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 1

Spis treści: 1. płyta główna 2. procesor 3. pamięd RAM 4. porty komputera 5. karta graficzna 6. karta dźwiękowa 7. dysk twardy 8. napęd optyczny

Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 2

Płyta główna jest podstawowym urządzeniem komputera.

Znajduje się na niej: gniazdo procesora, gniazda rozszerzające, złącza dla modułów pamięci, gniazdo napędów dyskietek i dysków twardych, porty oraz układ pamięci ROM.

Poza wyżej wymienionymi elementami na płycie głównej

zawsze jest umieszczony układ BIOS-u, a także moduł zegara czasu rzeczywistego (RTC) wraz z modułem bateryjnego podtrzymania zegara.

Płyta główna jest nierozerwalnie związana z procesorem.

O jej wydajności decyduje zainstalowany na niej układ zwany chipsetem.

Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 3

Procesor to układ scalony (CPU - Central Processing Unit), który jest podstawowym elementem każdego komputera.

Jego zadaniem jest pobieranie danych z pamięci oraz interpretowanie ich i wykonywanie jako rozkazów.

Podstawowym parametrem mikroprocesora jest zegar, który określa z jaką częstotliwością mikroprocesor przetwarza dane. Częstotliwośd zegara jest podawana w MHz lub GHz. Jedną z podstawowych cech procesora jest długośd (liczba bitów) słowa, na którym wykonywane są podstawowe operacje obliczeniowe. Jeśli słowo ma 64 bity, mówimy, że procesor jest 64-bitowy. Najpopularniejszym producentem procesorów jest Intel oraz jego konkurent AMD.

Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 4

Pamięd RAM jest to podstawowy rodzaj pamięci cyfrowej.

W pamięci RAM przechowywane są aktualnie wykonywane programy i dane dla tych programów oraz wyniki ich pracy. W temperaturze pokojowej zawartośd większości pamięci RAM jest tracona w czasie mniejszym niż sekunda po zaniku napięcia zasilania, niektóre typy wymagają także odświeżania, dlatego wyniki pracy programów, wymagające trwałego przechowania, muszą byd zapisane na innym nośniku danych.

Pamięd RAM typu DDR3

Jedną z ważniejszych rzeczy przy wyborze pamięci RAM jest

taktowanie np.: 1600 MHz i typ obudowy np.: DDR3

Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 5

Port to złącze w komputerze umożliwiające podłączenie urządzeo

Zewnętrznych Przykłady portów: USB, FireWire, Ethernet, wejścia/wyjścia słuchawek, VGA, HDMI

Podstawowym portem w obecnych komputerach jest USB – zastępuje on porty szeregowe i porty równoległe Port USB jest uniwersalny w tym sensie, że można go wykorzystad do podłączenia do komputera wielu różnych urządzeo (np.: kamery wideo, aparatu fotograficznego, telefonu komórkowego, modemu, skanera, klawiatury, przenośnej pamięci itp.). Urządzenia podłączane w ten sposób mogą byd automatycznie wykrywane i rozpoznawane przez system, przez co instalacja sterowników i konfiguracja odbywa się w dużym stopniu automatycznie.

Typ interfejsu szeregowy

Transfer USB 1.1: 1,5 Mbit/s lub 12 Mbit/s

USB 2.0: 1,5 Mbit/s, 12 Mbit/s lub 480 Mbit/s

USB 3.0: 5 Gbit/s

Liczba portów USB 1.1: od 2 do 6

USB 2.0: od 2 do 8

USB 3.0: od 2 do 10

Liczba urządzeń do 127 na magistrali utworzonej przy użyciu

hubów

Rodzaj złącza USB typu A, B, C lub D

Zasilanie przez

interfejs

USB 1.1, 2.0 5V 500mA

USB 3.0 5V 900mA

Typ A

Typ B

Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 6

Karta graficzna umożliwia przetwarzanie obrazu oraz zapewnia współpracę komputera z monitorem. Obecnie najpopularniejsze są karty posiadające standardowo akcelerator grafiki 3D. Większośd kart graficznych składają się z następujących elementów:

Procesor graficzny (GPU) – odpowiedzialny za generowanie obrazu w pamięci obrazu

Pamięd obrazu – bufor ramki – przechowuje cyfrowe dane o obrazie, tekstury, dane geometrii sceny, etc

Pamięd ROM – pamięd przechowująca dane (np. dane generatora znaków) lub firmware karty graficznej

Interfejs do systemu komputerowego – umożliwia wymianę danych i sterowanie kartą graficzną – zazwyczaj PCI, AGP, PCI-Express

Interfejs na slocie karty graficznej – zazwyczaj VGA, DVI, HDMI,

Większość kart graficznych do poprawnego działania potrzebuje

układu chłodzenia. Najwięcej ciepła wytwarza GPU dlatego montuje się na

nie same radiatory (chłodzenie pasywne) bądź z wentylatorem lub turbiną

(chłodzenie aktywne).

Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 7

Karta dźwiękowa to specjalna karta rozszerzenia, której zadaniem jest odtwarzanie i nagrywanie plików dźwiękowych. Karty dźwiękowe w zależności od stopnia skomplikowania i zaawansowania mogą posiadad następujące elementy:

Przetworniki A/C i C/A – umożliwiające rejestrację i odtwarzanie dźwięku (umożliwiające zamianę sposobu reprezentacji sygnału z analogowego na cyfrowy i odwrotnie),

Bufor – mała (często tylko kilka kilobajtów) pamięd RAM, używana przez przetworniki A/C i C/A, do których cyfrowy dźwięk jest zapisywany i odczytywany przez procesor główny komputera lub odtwarzany po uprzednim wgraniu tam danych,

Mikser dźwięku – służy do łączenia sygnałów dźwięku z różnych źródeł, Wzmacniacz sygnałów wyjściowych - służy do wzmacniania sygnału wyjśd

przeznaczonych dla urządzeo pasywnych, Złączy wejściowych i wyjściowych dźwięku, zarówno analogowych i

cyfrowych, Interfejs do komputera – służący do komunikacji i wymiany danych z

kartą dźwiękową, zazwyczaj PCI lub USB,

Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 8

Dysk twardy, napęd dysku twardego – rodzaj pamięci masowej,

wykorzystujący nośnik magnetyczny do przechowywania danych.

Dla dysków twardych najważniejsze są następujące parametry:

pojemnośd, szybkośd transmisji danych, czas dostępu do danych, prędkośd

obrotowa dysków magnetycznych (obr/min.) oraz średni czas bezawaryjnej

pracy (MTBF).

Budowa jednostki systemowej – Paweł Żur i Filip Kostrzewski Strona 9

Napęd optyczny - jest to urządzenie, które za pomocą wiązki lasera

odczytuje lub zapisuje, dane na tzw. nośnikach optycznych.

Do najpopularniejszych napędów optycznych zalicza się (chronologicznie):

CD-ROM - napęd czytający płyty CD w formatach CD-R, CD-ROM, CD-RW,

nagrywarka CD - napęd czytający oraz zapisujący płyty CD w wyżej wymienionych formatach

DVD-ROM - napęd czytający płyty CD (patrz CD-ROM) oraz DVD w formatach DVD±R, DVD±RW, DVD±R DL, DVD-ROM, DVD-Video

nagrywarka DVD - napęd czytający oraz nagrywający płyty CD oraz DVD w formatach DVD±R, DVD±RW, DVD±R DL, DVD-RAM, DVD-Video

combo Blu-Ray - napęd będący hybrydą nagrywarki DVD oraz czytający płyty Blu-Ray w formatach BD-ROM, BD-R, BD-RE

We wszystkich powyższych napędach, podstawowym formatem nośnika są płyty o średnicy 12cm (występują

też pochodne o średnicy 8cm oraz nośniki w kształcie kart kredytowych).