Brochure nov-dec 2011
description
Transcript of Brochure nov-dec 2011
WWW.RASA.NL
DE SAUDADE VOORBIJ Rijk palet aan Portugeestalige muziek
VEELZIJDIG ACCORDEONSPEL Maria Kalaniemi
INDRINGENDE STEM UIT MALI Bako Dagnon
CLUB RASA Oy Division & Socalled
JOAqUíN GRILO + ThEODOSII SPASSOV & FRIENDS
VR02
DEC
“Grootmeesters van kaval en flamencodanskrijgen vrij spel”
NOV/DEC 2011
Fo
to: A
na
Pal
ma
MAULID MTENDENIEen feestje voor de Allerhoogstelees verder op p. 8
WO16
NOV
3RASA 2
INhOUD
CLUB RASA presenteert i.s.m. Le Guess Who? Oy Division + Socalled p. 28
RASA ON TOUR…Met Conjunto Angola 70 p. 26
UITGELIChT: DE SAUDADE
VOORBIJ p. 20-25
Gastprogramma: Beyond Bellydance IV p. 14-15
en SLAU ontvangt Connie Palmen
Expositie: Korte omzwervingen tussen p. 15
dromen en routine door Lila Zotou
Algemene informatie en contact p. 41
Colofon p. 43
Kalender november & december p. 44
EN VERDER...
FLAMENCO p. 6
Inspiratie, improvisatie en duende
MODES & MAqAMS p. 10
Verfijnde melodiesystemen uit het Midden-Oosten en Zuid-Azië
URBAN AFRICA p. 30
Nieuw Afrikaans elan
USA p. 36 Klanken uit de melting pot
SERIES
LEO VERVELDE p. 39van CODARTS Rotterdam tipt!
ONLANGS p. 33 VERSChENEN ALBUMS
OUDADEN p. 18 Hypnotiserende Berber-trance
NOV/DEC 2011 5
INhOUD
RASA 4
De flamenco van danser
Joaquín Grilo neemt vele
gedaanten aan. “Ik kan een
engel of een duivel zijn, het
ligt eraan wat de muziek in me oproept”,
zo vertelde hij tijdens de derde editie van
de Flamenco Biënnale in 2011, waar hij
het publiek betoverde met zijn ritmiek
en expressie. Hij ontmoette er Theodosii
Spassov, meesterimprovisator op de ka-
val, een Bulgaarse houten herdersfluit. De
muzikale vonk sprong onmiddellijk over.
Samen met hun gastartiesten zullen ze
de muzikale einders verkennen vanuit de
Balkan naar de Andalusische flamencok-
weekvijvers en terug. Bij dit intermezzo
krijgen beide grootmeesters vrij spel in
een ‘open flamenco space’ en laten ho-
ren dat de herdersfluit zich moeiteloos
met de flamencoritmes laat combine-
ren. Een flamencoavontuur van formaat.
I.s.m. Flamenco Biënnale Nederland
Theodosii Spassov is a master of improvi-
sation on the Bulgarian flute kaval. He first
met sensational flamenco dancer Joaquín
Grilo for their performance together dur-
ing the Dutch Flamenco Biennial of 2011.
Their collaboration resulted in Flamenco
Grounds, an open flamenco space where
these masters effortlessly combine the
shepherd’s flute with Anda lusian rhythms.
€ 22 / € 13,25
JOAqUíN GRILO & ThEODOSII SPASSOV & FRIENDSFlamenco GroundsFlamenco / Jazz / Spanje & Bulgarije
VR02
DEC
20:30
Door de rauwe emoties, soms onverstaanbare teksten
en lange melismes is flamencozang niet voor ieder-
een weggelegd. Tegelijkertijd vormt het de basis voor
de disciplines binnen de flamenco die het publiek
gemakkelijker kunnen bekoren: de gitaar en de dans.
Het samenspel tussen zangers, dansers en muzikan-
ten creëert een positieve spanning die de flamenco
zijn grootste aantrekkingskracht verleent. Dit is ook
belangrijk geweest in het ontstaan van de diverse palos (flamencostijlen). Afge-
zien van vrije gitaarstukken als de rondeña en tarantas hebben de meeste palos
zich gevormd naar de structuur van de letras (coupletten) of, in het geval van de
zapateado en de farruca, de dans. Een gitarist wiens talent ligt in het begeleiden
van zang of dans geniet groot respect in de flamenco. Dansers baseren hun cho-
reografieën op de letras of falsetas (gitaarmelodieën) en schikken zich naar de
grillen van de zangers op het podium, die nogal eens de neiging hebben het af-
gesproken repertoire achter zich te laten en zich te laten inspireren door het mo-
ment. Het is een mooi voorbeeld van hoe improvisatie kan leiden tot de meest in-
drukwekkende momenten op het podium. Het is juist op dat punt dat artiesten de
controle achter zich laten, in opperste concentratie zijn en dat samenspel tussen
zang, muziek en dans op zijn puurst is: de ideale voedingsbodem voor de duende.
Met freestyle flamencojazz, een ar-
tistieke ontmoeting tussen meester-
improvisators uit Hongarije en Anda-
lusië, een dubbelconcert van twee
traditionele Jerezaanse zangers en
een moderne combinatie tussen
Spaanse klassieke dans en flamenco
biedt RASA een zeer rijk geschakeerde
blik op de flamenco van vandaag.
FLAMENCO Inspiratie,
improvisatie en duende
ZA01OKT Ultra High Flamenco
VR02DEC Joaquín Grilo &
Theodosii Spassov & Friends p. 7
VR27JAN María Mezcle + David Carpio
ZO01APR Olga Pericet
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
Fo
to: J
avie
r F
erg
o
NOV/DEC 2011 7RASA 6 FLAMENCO
Griots zijn troubadours en
verhalenvertellers. Bijna alle
Malinese griots zijn man-
nen, maar Bako Dagnon
vormt de uitzondering. Ze houdt een tra-
ditie in stand die teruggaat tot de mid-
deleeuwen. Helaas zien veel hedendaag-
se jongeren het niet meer zitten om uren
te studeren op liederen die van generatie
op generatie werden doorgegeven. Bako
Dagnon schrijft zelf ook nieuwe songs
waarin ze net als griots van toen de sa-
menleving becommentarieert. Grootste
attractie is haar indringende, krachtige
stem waarin niet alleen een bewogen
leven doorklinkt, maar ook jarenlange
oefening. Zangeres Tipougoumba Lako-
ande komt uit Burkina Faso en zingt het
repertoire van de Gourmantche. Tijdens
haar shows wordt ze begeleid door twee
dansers en een band met muzikanten op
ngoni, viool, fluit en kalebas.
Bako Dagnon is one of few female Ma-
lian griots. For centuries, the griots have
been passing along songs and stories
from generation to generation. Dagnon
has a powerful, profound voice which
conveys a turbulent life but also years of
practice. Singer Tipougoumba Lakoande
is from Burkina Faso and performs the
repertoire of the Gourmantche.
MAULID MTENDENIEen feestje voor de AllerhoogsteTraditioneel / Sufi / Zanzibar
WO16
NOV
21:00
Elegant synchroon deinen-
de handen en armen, soe-
pel zwiepende bovenlicha-
men, wiegende hoofden en
hartstochtelijke zang, met als motor
uitbundig trommelspel: de soefi’s uit
Mtendeni op Zanzibar eren de profeet
Mohammed met oogstrelende choreo-
grafieën-op-de-plaats. Geloofsbroeders
uit Pakistan brachten al eind vorige
eeuw met veel succes vergelijkbare re-
ligieuze loftuitingen naar de westerse
concertpodia: zanger Nusrat Fateh Ali
Khan werd er wereldberoemd mee. Met
het stevige drummen, de afwisseling
van solo- en koorzang en de wiegen-
de torso’s lijken qawwali (Pakistan) en
maulidi (Zanzibar) wel op elkaar. Maar
Pakistan is Azië, Zanzibar is Afrika.
Gekleed in hun witte gewaden met kleu-
rige vestjes en rode fez bouwt Mtendeni
Maulid een Arabisch-geïnspireerd Afri-
kaans swingend feestje. Het lijkt een
godsdienstoefening maar is een optre-
den, wat naar soefi-overtuiging door de
Allerhoogste toch ook hogelijk wordt
gewaardeerd.
Dressed in white robes, colorful vests and
red fez, the Sufis from Mtendeni (Zanzi-
bar) honour their prophet Mohammed in
passionate song, exuberant drumming
and elegant choreographies. According
to their beliefs, the Sufi deity highly ap-
preciates this Arab-inspired celebration
filled with African rhythms.
TIPOUGOUMBA + BAKO DAGNON + CLUB RASA Indringende stemmen uit West-AfrikaRoots & blues / Griotte / Mali
VR18
NOV
21:00
€ 22 / € 13,25 € 19 / € 11,50
22:30 Club RASA ft. DJ Bertu
NOV/DEC 2011 9RASA 8
De Arabische, Perzische, Turkse
en Indiase musicus maakt geen
gebruik van zoetgevooisde of
dramatische akkoorden om
zijn muziek kracht bij te zetten.
Hij maakt ook geen gebruik
van ingenieuze meerstemmig-
heid. In plaats daarvan ontwik-
kelden de musici van het Midden-Oosten en Zuid-Azië
een zeer verfijnd systeem van melodieën die, gedreven
door de puls van begeleidende percussie-instrumenten,
alle gewenste gemoedstoestanden feilloos kunnen ver-
klanken. Dit systeem kreeg, afhankelijk van de plek, ver-
schillende benamingen: raga in India, maqam in de Arabi-
sche wereld en dastgah in Iran. Het is een perfect medium
voor de virtuoze improvisaties op de rudra vina van Ustad
Bahauddin Dagar of zanger Pushkar
Lele uit India en het overtuigend ver-
tolken van oosterse poëzie door Farida
Muhammad Ali uit Baghdad of Parissa
uit Teheran. Een maqam leent zich ook
uitstekend voor een flirt met de jazz,
zoals die wordt geïnterpreteerd door de
Australische Egyptenaren Joseph Ta-
wadros en zijn broer James.
PUShKAR LELEVerleidelijke liedkunst uit IndiaKlassiek / Khayal / India
DO01
DEC
20:30
Zanger Pushkar Lele (33) uit
Pune, India, mag in één op-
zicht een waardig opvolger
worden genoemd van de gro-
te meester Bhimsen Joshi (bijna 89 toen
hij dit jaar overleed). Lele zingt graag
licht-klassieke thumri’s. Of tappa’s, ver-
edelde volksmelodieën. Of bhajans, de
devotionele liederen van de Hindoes.
Daarin was Joshi onovertroffen: con-
certen vol diep doorwrochte klassieke
raga’s verluchtigde hij graag met een
sprankelende bhajan. Lele steekt met
zijn semi-klassieke tappa’s en bhajans
Joshi naar de kroon. Zijn stem is hoog,
licht en beweeglijk. Daarom, en door het
speelse gemak van riante melodiever-
sieringen, klinken Lele’s liederen verlei-
delijk, inventief en geraffineerd. Lele is
een natuurtalent en dankzij twintig jaar
studeren onder leiding van de beste le-
raren bereikte hij de top van de Indiase
liedkunst.
Indian singer Pushkar Lele performs
light-classical and devotional songs and
adapted folk melodies. His voice is high,
light and lively and in combination with
his lavish melodies, the songs sound
tempting, inventive and refined. He is a
natural singer, and twenty years of study
brought him to the top of Indian singing.
MODES & MAqAMS
VERFIJNDEMELODIE-SYSTEMEN UIT HET
MIDDEN-OOSTEN EN ZUID-AZIË
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
ZO06NOV Joseph & James Tawadros p. 12
DO01DEC Pushkar Lele p. 11
ZO26FEB Ustad Bahauddin Dagar
VR23MRT Iraqi Maqam Ensemble ft. Farida
Muhammad Ali & Hussain al-Azami € 22 / € 13,25
NOV/DEC 2011 11MODES & MAqAMSRASA 10
Duo-concerten van ud-speler
Joseph en slagwerker Ja-
mes Tawadros zijn zeldzaam.
Al wonen ze sinds de jaren
tachtig in Australië, hun wortels liggen
in Egypte. Daar ligt ook de basis van hun
muziek. De broers zijn actief in jazz en
hedendaags klassiek. Ze hebben gespeeld
met het Australian Chamber Orchestra
en namen vorig jaar een cd op met jazz-
grootheden John Abercrombie, John
Patitucci en Jack DeJohnette. Joseph
heeft met inventieve speeltechnieken
ongebruikelijke en verrassende klanken
toegevoegd aan het spectrum van de ud.
James bespeelt de req, een kleine Egypti-
sche tamboerijn met vijf gepaarde schel-
len. In zijn handen wordt dit eenvoudige
instrument een bron van virtuoos en vu-
rig dansende ritmes. In hun concerten
als duo geven de broers de muziek van
hun oorsprong een eigentijds karakter.
Australia-based brothers Joseph and
James Tawadros are active in jazz and
contemporary music, but in this rare duo
concert they return to their Egyptian
roots. Ud-player Joseph is renowned for
his inventive techniques and unusual
and surprising sounds. Percussionist
James is specialized in playing the req,
an Egyptian tambourine.
JOSEPh & JAMES TAWADROSGebroeders Tawadros terug naar hun oorsprongWorld jazz / Arabisch / Egypte & Australië
ZO06
NOV
15:00
€ 19 / € 11,50
RASA MODES & MAqAMS12
NOV/DEC 2011RASA 1514
GASTPROGRAMMA
SLAU ONTVANGT CONNIE PALMENIn november 2011 verschijnt ‘Log-
boek van een onbarmhartig jaar’,
Connie Palmens verslag van het
jaar waarin zij haar partner Hans
van Mierlo verloor. Het boek ver-
schijnt exact twee jaar nadat zij el-
kaar het jawoord gaven. Op 11 maart
2010 overleed Hans van Mierlo na
een ziekbed van zes weken. Pal-
men: “Ik noem het een logboek om
die meisjesachtige term ‘dagboek’
te omzeilen. Een logboek is een veel
fermere term. Een log meet iets. Als
ik ergens mee bezig ben, dan is het
een plaatsbepaling: waar ben ik nog
zonder Hans? Ik vind het niet leuk
om ergens te komen zonder hem,
het huis binnen te gaan als hij er
niet is, ik vind er niets aan zonder
hem. Het is heel ongenadig om zo-
veel te houden van iemand die dood
is.” Het logboek is het aangrijpende
verslag van de hunkering naar een
verdwenen lichaam, van zelfverlies,
woede, en van de liefdevolle herin-
neringen aan een prachtige man.
Zo 13 november 2011 / 20:00 /
€ 10 / € 8 / € 5
EXPOSITIE NOV-DEC
KORTE OMZWERVINGEN TUSSEN DROMEN EN ROUTINE door Lila Zotou
Van september tot december 2010
bezocht Lila Zotou China en bracht
zij 100 dagen door in Beijing en
andere Chinese provincies. Van
het Noorden tot het Zuiden reisde
zij door het eeuwenoude midden-
gebied van het land en haar lens
ving de dagelijkse bezigheden van
een land dat constant in beweging
is. China bevindt zich vooral om
haar economische voorspoed in
het middelpunt van de belang-
stelling. Dit project gaat over het
land achter dat publieke beeld en
zoomt in op individuele personen
en hun dagelijkse bezigheden; het
vermijdt het imago van enorme
wereldmacht en de technologische
hoogstanden die overheersen
in de media. Het project bevat
snapshots van het dagelijkse
straatbeeld, waar de realiteit tus-
sen routineuze gewoontes en
de ingrediënten van een droom
vervaagt.
Te bezichtigen van wo t/m vr
15:00-18:00 en tijdens concerten
met een geldig toegangsbewijs
GASTPROGRAMMA
BEYOND BELLY-DANCE IVSpeciale gasten: DJ Amar
en Calamity Sam
Stoer buikdansen zonder oosters
sfeertje, dat is Beyond Bellydance
IV. Wie bij ‘buikdansen’ denkt aan
oosters aandoende zwoelheid komt
op 20 november voor grote verras-
singen te staan. De internationaal
vermaarde dansgroep The Uzumé
organiseert in RASA een show in
de dansstijl waarvoor ze bekend
staat: tribal fusion bellydance. Dat
is stoer, technisch buikdansen, met
invloeden die uiteenlopen van mo-
derne dans tot hula. Een weekend
van workshops en een besloten
show in Amsterdam gaat eraan
laten aanbrengen en smullen van
heerlijke hapjes of avondeten voor
een kleine prijs.
17:30 uur: Aanvang van de ‘Beyond
Bellydance IV’-show met optre-
dens van danseressen uit heel
Europa, feat. Cera Byer (USA),
Olivia Kissel (USA) en special
guests DJ Amar & Calamity Sam.
Tussen de optredens kan er vrij
gedanst worden op de muziek van
DJ Amar (USA).
Meer informatie over de work-
shops en show: www.tjarda.nu
Zo 20 november 2011 / workshops
11:00 en 13:30
€ 18 / € 10
vooraf. The Uzumé Dance Com-
pany is internationaal de meest
bekende cross-over buikdansgroep
uit Nederland. Sinds 2005 verzorgt
zij shows en workshops door heel
Europa en de USA en organiseert
zij twee maal per jaar het eve-
nement Beyond Bellydance met
gastdocenten en artiesten uit de
hele wereld. Daarmee biedt zij een
platform aan de Europese Tribal
Fusion Belly Dance Community.
Programma:
11:00 en 13:30 uur: Workshops
(aanmelding en betaling via
www.tjarda.nu)
15:00 uur: Bazaar. Hier kun je naar
hartenlust shoppen voor sieraden,
(dans-)kleding en accessoires,
professionele hennaversieringen
Fo
to: T
ho
mas
Wei
den
hau
pt
CLUBRASA
CLUB RASA
CLUB RASA LATIN FORRÓ21:00
VR25
NOV
CLUB RASA KLEZMER FUSION Socalled 21:00
ZA26
NOV
CLUB RASA BRASIL ChicoCorrea 21:00
VR28
OKT
CLUB RASA BRASIL DJ-collectief Criolina 21:00
DO08
DEC
CLUB RASA SALSA COLOMBIA21:00
ZA17
DEC
RASA 16 NOV/DEC 2011 17
Lekker losgekomen door een
funky groep uit Benin? Heerlijk
staan dansen tijdens het con-
cert van een frisse Cubaanse
groep? Tijdens Club RASA avonden is dat
slechts de warming-up!
Energieke klanken uit de clubs van Bue-
nos Aires, beats gemixt met vintage pla-
ten uit het hart van Afrika of gesampelde
grooves uit underground Iran vinden
hun weg naar de dansvloer en laten je
niet meer los.
Blijf dus na de live concerten hangen om
lekker door te gaan, of kom gewoon al-
leen voor de dj’s.
Club RASA: afrobeat, nueva cumbia,
ethiojazz, balkanbeats, electro swing,
cowboy klezmer en veel meer…
ZA05NOV CLUB RASA AFRO VINTAGE
Samy Ben Redjeb (Analog Africa)
VR11NOV CLUB RASA MINTY MOROCCO
VR18NOV CLUB RASA WEST AFRIKA
DJ Bertu
Kijk voor actuele concertinformatie op www.rasa.nl
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
De oeroude polyfone zang is
bijna overal ter wereld ver-
dwenen. Behalve dan in on-
doordringbare oerwouden
van Afrika, het Braziliaanse Amazonië
en op afgelegen eilanden en ontoegan-
kelijke berggebieden. Tsjetsjenië in het
Kaukasusgebergte is zo’n gebied: ruig,
ongenaakbaar, onafhankelijk en vooral
écht. Ook al deed de voormalige Sovjet-
Unie zijn uiterste best om dit gedeelte
van zijn grondgebied in het commu-
nistische gareel te dwingen, Tsjetsjenië
bleef vooral zichzelf. De zangeressen
van het Ensemble Aznach sturen hun
schurende vocalen, ondersteund door
hypnotiserende drones of een eenvou-
dige accordeon, lokale luit of raam-
trommel, langs de rotskliffen van hun
eeuwenoude bergland. Eigenlijk is dit
geen muziek voor de concertzaal, maar
voor de liefhebber voor wie een retour-
tje Tsjetsjenië net té riskant is, gewoon
een must.
The ancient art of polyphonic singing
has been lost practically everywhere,
except for some impenetrable jungles,
distant islands or inaccessible mountain
areas. The singers of Ensemble Aznach
from Chechnya perform this genre ac-
companied by hypnotic drones or an ac-
cordion, lute or drum: it sounds like fresh
mountain air crystallized into sound.
‘Oudaden’ is het Berberse
woord voor de moeflon.
Niet voor niets noem-
de deze Marokkaanse
groep zich naar dit wilde schaap uit het
Atlasgebergte: de bandleden zijn net zo
eigenwijs en volhardend als het dier. De
groep was bij haar oprichting in 1978
omstreden. Hun ouders waardeerden
het muzikantschap van hun zonen niet
en de Berber-troubadours vonden het
niets dat de jonge groep zelfgebouwde
elektrische gitaren en banjo’s toevoegde
aan hun eeuwenoude liederen. Toch
bleef het oude Berber-repertoire de
bandleden van Oudaden inspireren. En
met succes, de groep uit Agadir bracht
al veertien albums uit en speelde over de
hele wereld, waaronder in de beroemde
concertzaal Zénith in Parijs. Omstreden
of niet, met haar kale, uitgesponnen
composities en hypnotiserende ritmes
staat Oudaden juist in de lange traditie
van Berbermuziek. Daarmee groeide de
groep de afgelopen dertig jaar alsnog
uit tot de officieuze woordvoerders van
hun volk.
Thirty years ago the members of Ou-
daden were considered rebellious.
Nowadays they have become one of
the most important bands of Morocco.
In their compositions filled with hyp-
notizing rhythms they look back to the
age-old tradition of Berber troubadours.
Oudaden has released 14 albums and
toured the entire world, including the fa-
mous venue Zénith in Paris.
OUDADEN + CLUB RASAHypnotiserende Berber-tranceTraditioneel / Berber / Marokko
VR11
NOV
21:00
ENSEMBLE AZNAChReligieuze zang en melancholische poëzie uit de KaukasusTraditioneel / Volksmuziek / Tsjetsjenië
ZA03
DEC
20:30
€ 19 / € 11,50
€ 19 / € 11,50
NOV/DEC 2011 19RASA 18
DE SAUDADE
VOORBIJ
E én zoete vrucht heeft de kolonisatie van landen als Kaapverdië, Guinee-Bissau, Angola, Mozambique en
Brazilië in elk geval afgeworpen: een geweldig rijk en veelzijdig muzikaal palet, dat als geheel herkenbaar is. De klank van de muziek uit deze Lusofone – Portugeestalige - landen wordt losjes verbonden door drie elementen: de Portugese taal en muziek, de Afrikaanse ritmes die de slaven meebrachten en de weemoed of ‘saudade’ die komt kijken bij een dagelijkse werkelijkheid van afscheid en verlies door scheepvaart en gedwongen migratie. Tekst door Elda Dorren F
oto
: Xir
um
ba
NOV/DEC 2011 21UITGELIChTRASA UITGELIChT20
MACIEL SALú + SILVéRIO PESSOA & BILIU DE CAMPINA + CLUB RASABroeierig carnaval uit Pernambuco met forró en frevo Latin / Forró / Brazilië
VR25
NOV
21:00
De forró is de hartslag van Pernam-
buco, een provincie in het tropische
noordoosten van Brazilië. Het ritme
van deze opzwepende dansmuziek
is herkenbaar vanwege de harde klop op de za-
bumba trom en het verhitte spel op de triangel.
De accordeon vertolkt de doorgaans opbeurende
melodielijnen. Diverse kanten van de forró ko-
men deze avond in RASA aan bod. Ooit begon-
nen in de familiegroep ‘Os Quentes dos Forró’ is
Maciel Salú uitgegroeid tot een virtuoos op de
rabeca viool. In 13 jaar heeft hij met vele groot-
heden samengewerkt en zich de ritmes uit Per-
nambuco, zoals frevo, maracatu en coco, eigen
gemaakt. Silvério Pessoa en Biliu de Campina,
twee forró-ambassadeurs van een andere gene-
ratie, demonstreren in een uniek concert de ka-
rakteristieke syncopische zang in navolging van
Jackson do Pandeiro en de forró ligeiro-school
(‘heldere’ forró). ‘Pupil’ Pessoa houdt de techniek
van het verleggen van het ritme in de melodie
levend in zijn coco en forró. ‘Meester’ Cam-
pina is de ultieme vertolker van de traditionele
Braziliaanse cultuur door zijn geheel eigen
zangstijl. Verwikkeld in een dialoog van indi-
vidueel en gezamenlijk werk creëren zij samen
een warme, feestelijke dansavond.
Forró is exciting dance music from the tropi-
cal Northeastern region of Brazil. Maciel Salú
will perform forró inspired by Pernambu-
co rhythms as frevo, coco and maracatu on
his rabeca violin. Silvério Pessoa and Bil-
iu de Campina will keep the characteristic
syncopated singing technique of Jackson do
Pandeiro alive.
€ 19 / € 11,50
Al deze elementen drukten hun stempel op de muzikale
cross-overs die geleidelijk ontstonden, zoals de samba,
choro, morna, coladeira, semba, marrabenta en in gerin-
gere mate de gumbe. Instrumenten als de cavaquinho
(een soort ukelele) zijn zowel in Brazilië als in Kaapverdië
terechtgekomen en artiesten die bekendheid genieten in
een van de Lusofone landen hebben ook vaak succes in
de andere, hoe ver ze ook uit elkaar liggen.
Ook na de kolonisatie verspreidden kooplui, migranten en gelukszoekers hun muzikale bagage om die te vermengen met de lokale culturen. De ha-vensteden van deze landen kennen daarom vaak de meest levendige mu-ziekscenes. Neem Lissabon: haar roerige verleden en de latere remigratie uit de verschillende overzeese gebieden maken de Portugese hoofdstad nu tot een culturele smeltkroes. Daar wordt iemand uit Guinee-Bissau de gitarist van een Angolese popster, zingen Portugezen broederlijk met Kaapverdische morna-artiesten, en ontpopt een Mozambiquaanse zich
tot de populairste fadozangeres ter wereld.
Ook Luanda, de hoofdstad van Angola, is zo’n stad waar een grote cocktail van stijlen ontstond. Ritmes als de rebita, kazukuta en semba beleef-den hun hoogtijdagen in de jaren zestig en ze-ventig van de vorige eeuw. Traditionele ritmes, psychedelische gitaren uit het naburige Congo, Caribische invloeden – merengue – en carna-valsmuziek versmolten tot een eigen Angolese sound.
Maar het grootste en waarschijnlijk muzikaal meest diverse land van de Portugese diaspora is Brazilië. Het biedt een ongelooflijke waaier aan stijlen: van de internationaal meest geconsu-meerde, zoals samba, bossa nova, lambada en Música Popular Brasileira, tot de avantgardistische uitingen van Tropicália, de gevoelige choro, stuiterende frevo, zwoele brasilectro en Afro-Braziliaanse maracatú.
Instrumenten als de cavaquinho
zijn zowel in Brazilië als in
Kaapverdië terechtgekomen
20:00 Forró dansworkshop
door Ubiracy Santana. Aan-
melden via [email protected].
RASA UITGELIChT22 NOV/DEC 2011 23UITGELIChT
De chula wordt met uitsterven
bedreigd. Deze muziek, af-
komstig uit de Braziliaanse
deelstaat Bahia, is zwarte plat-
telandsmuziek uit het begin van de twin-
tigste eeuw. Chula is de bron van latere,
meer populaire stijlen zoals de samba.
Helaas leidt chula tegenwoordig een slui-
merend bestaan, maar de bejaarde broers
João en Alumínio wekken het genre vast-
beraden en met liefde tot leven. Dat doen
ze samen met Samba Chula de São Braz,
hun jonge en energieke begeleidings-
band. De chula wordt gekleurd door inge-
nieus spel op de akoestische gitaar en ca-
vaquinho en complexe ritmes op diverse
percussie-instrumenten. Het gezelschap
stond vorig jaar op het Womex-festival
waar het een overtuigende, energieke
show gaf. Een bewijs dat hun reanimatie
van de chula zijn vruchten afwerpt.
De dj’s van Criolina komen uit een heel
ander deel van het immense land: uit de
hoofdstad Brasília. Met hun licht ont-
vlambare feestgeluid, een bonte mix van
Braziliaanse stijlen, weerleggen ze over-
tuigend Brasília’s reputatie als saaie amb-
tenarenstad.
João and Alumínio, two senior Brazil-
ian musicians, are on a mission to save
the chula from falling into oblivion. Ch-
ula is rural music from the state of Ba-
hia that originated in the beginning of
the twentieth century. It inspired other,
more popular styles such as the samba.
The Chula is characterized by ingenious
acoustic guitars and cavaquinho, and
complex rhythms on various percussion
instruments.
€ 19 / € 11,50
SAMBA ChULA DE SãO BRAZ + CLUB RASA MET DJ-COLLECTIEF CRIOLINAOvertuigende reanimatie van vergeten Braziliaanse muziekLatin / Samba de roda / Brazilië
DO08
DEC
21:00
De klank van de muziek uit deze Lusofone landen wordt losjes verbonden door drie elementen: de Portugese taal en muziek, de Afrikaanse ritmes die de slaven meebrachten en de weemoed of ‘saudade’
VR28OKT Tom Zé + ChicoCorrea Y PocketBand
+ Club RASA p. 16
VR25NOV Maciel Salú + Silvério Pessoa
& Biliu de Campina + Club RASA p. 23
ZA05NOV Conjunto Angola 70 p.31
DO08DEC Samba Chula de São Braz + Club RASA met
dj-collectief Criolina p. 24
VR13APR António Zambujo
ZA21APR Tidziwani Bandi
Kijk voor actuele concertinformatie op www.rasa.nl
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
Mac
iel S
alú
e o
Ter
no
do
Ter
reir
o
Fo
to: C
aro
lin
e B
itte
nco
urt
NOV/DEC 2011 25UITGELIChTRASA UITGELIChT24
…MET CONJUNTO ANGOLA 70
RASA RASA 26 NOV/DEC 2011 27
Voor meer informatie over
deze tournee of andere
RASA tournees, kijk op
www.rasa.nl > tournees
WO26OKT Club Global Copenhagen,
Kopenhagen (DN)
MA31OKT De Oosterpoort, Groningen (NL)
WO02NOV Club ¡mm… ! in Doornroosje,
Nijmegen (NL)
VR04NOV Zuiderpershuis. Antwerpen (BE)
ZA05NOV RASA, Utrecht (NL) p. 31
ZO06NOV Tropentheater, Amsterdam (NL)
BEVESTIGDE CONCERTEN NAJAAR 2011
C o n j u n t o A n g o l a 7 0 i s e e n a l l - s t a r g r o e p d i e w e r d s a m e n g e s t e l d d o o r S a m y B e n R e d j e b (A n a l o g A f r i c a) e n M a n u O t i n i e l (M a n o M a n o P r o d u c t i o n) , m e t a l s d o e l h e t m u z i k a l e L u a n d a v a n d e j a r e n z e v e n t i g t e d o e n h e r l e v e n . D e e e r s t e s t a p w e r d g e z e t m e t d e c d “ A n g o l a S o u n d t r a c k - T h e U n i q u e S o u n d o f L u a n d a ( 1 9 6 8 -1 9 7 6 ( ” d i e w e r d u i t g e b r a c h t o p h e t p l a -t e n l a b e l v a n A n a l o g A f r i c a . N a d e r e l e a s e w e r d h e t d e h e r e n p i j n l i j k d u i d e l i j k d a t d e z e u n i e k e s o u n d w a s v e r d w e n e n u i t h e t m u z i k a l e l a n d s c h a p . I n g e s p r e k m e t d e m u z i k a n t e n d i e z i j i n A n g o l a o n t m o e t t e n o n t d e k t e n z i j d a t e r n a d e o n a f h a n k e -l i j k h e i d v a n 1 9 7 5 t e v e e l ( c o m m e r c i e l e ( i n v l o e d e n v a n b u i t e n a f k w a m e n , e n d a t h e t o o r s p r o n k e l i j k e A n g o l e s e g e l u i d i n r a p t e m p o a a n h e t v e r d w i j n e n w a s .
R A S A e n A n a l o g A f r i c a s l o e g e n d e h a n d e n i n e e n o m t e p r o b e r e n d e z e l e g e n -d a r i s c h e m u z i k a n t e n t e r u g t e b r e n g e n o p h e t p o d i u m . Z i j b r a c h t e n d e t w e e b e s t e m u z i k a n t e n v a n h e t l a n d b i j e l k a a r ( B o t o T r i n i d a d e ( v a n d e b a n d O s B o n g o s) e n T e d d y N ’ S i n g u i . Z i j w a r e n z o e n t h o u s i a s t o v e r h e t p r o j e c t d a t z i j d e a n d e r e m u z i -k a l e l e g e n d e s e r b i j z o c h t e n . B i n n e n e e n m a a n d v o r m d e n z i j d e z e e r i n d r u k k w e k -k e n d e b a n d C o n j u n t o A n g o l a 7 0 .
C o n j u n t o A n g o l a 7 0
T e d d y N ’ S i n g u i - L e a d G u i t a r , B a c k i n g V o c a l sD u l c e T r i n d a d e - R h y t h m G u i t a r B o t t o T r i n d a d e - S e c o n d L e a d g u i t a r R a ú l T o l l i n g a s - D i k a n z a , B a c k i n g V o c a l sG r e g ó r i o M u l a t o - M u k i n d o , V o c a l sC h i c o M o n t e N e g r o - T i m b a l e s , V o c a l sC a r l i t o s T i m o t e o - B a s s G u i t a r , B a c k i n g V o c a l sJ o ã o z i n h o M o r g a d o - C o n g a s
“ T h i s l o v i n g l y c o m p i l e d 1 8 t r a c k o f f e r i n g i s g u a r a n t e e d t o s t a y o n m y p l a y e r f o r t h e d u r a t i o n o f t h i s w i n t e r . . . W e o w e S a m y B e n R e d j e b t h a n k s f o r p u r s u i n g t h i s a d ú v e n t u r e a n d o n e c a n o n l y h o p e t h a t i t b r i n g s r e w a r d t o L u a n d a ’ s m u s i c a l c o m m u n i t y a n d h e l p s h e a l t h e i s o l a t i o n o f a n a t i o n w h o s e d e e p w o u n d s a n d s c a r s d o n ’ t c o r r e s -p o n d t o t h e e n e r g y , p a s s i o n a n d c r e a t i v i t y t h a t u n d e r p i n s t h i s e v o c a t i v e s o u n d t r a c k . ” M o n d o m i x * * * * * 5 s t a r s
“A rousing and intriguing compilation well worth checking out.” **** The Guardian
Oy Division en Socalled ver-
tegenwoordigen twee uiter-
sten in de klezmer. De leden
van Oy Division komen uit
prominente Israëlische muziekgroepen
als Balkan Beat Box en punk-folk band
Ha’biluyim en accordeonist Assaf Tal-
mudi is een veelgevraagd producer. Ze
willen de klezmer doen herleven zoals
die voor de Tweede Wereldoorlog werd
gespeeld. De Canadees Socalled is toet-
senist, rapper, sample-jockey, gooche-
laar en cartoonist. Hij laat de klezmer via
een quantumsprong in de 21e eeuw lan-
den, met alle versnipperde gekkigheid
die deze tijd eigen is. Onder dikke lagen
pop, hiphop en kitsch blijft de klezmer
hoorbaar, hoe vaag ook. In dit dubbel-
concert brengt hij de gekkigheid, met
dertig gastmusici op cd gezet, met een
vijfkoppige band. De twee bands kijken
verschillende kanten op, maar ze spelen
met dezelfde opruiende energie.
This double bill offers two very differ-
ent interpretations of klezmer: Israe-
lian group Oy Division plays the genre
as it used to sound before World War I,
whereas Canadian keyboard player, rap-
per, sample jockey and magician So-
called and his band create a mad kind of
cyberpunkklezmer. The two bands are
faced in different directions, but share a
similar fiery energy.
€ 19 / € 11,50
OY DIVISION + SOCALLED + CLUB RASAVan traditionele- tot funky hip-hopklezmerKlezmer / Fusion / Israël & Canada
ZA26
NOV
21:00
Mannen met baarden, lange baarden. Akron/Family maakt sinds 2002 de meest diverse uitingen van folk-rock. De bizarre psych-folk-indie-jams van de voor-gaande jaren zijn op het nieuwe album Akron/Family II: The Cosmic Birth and Journey of Shinju TNT deels ingeruild voor harmonie en kalmte. Relatieve kalm-te that is daar de plaat nog steeds enorm divers en vernieuwend is. Kleine folk-liedjes worden vrolijk afgewisseld met diepe rock en opzwepende elektronica.
AKRON/FAMILY
Muziek als politiek wapen, waar zijn we dat eerder tegen gekomen? Libische re-bellen gebruikten in de jaren ‘80 en ‘90 nieuwerwetse Afrikaanse gitaarmuziek om van zich te laten horen. Het leidde tot een kleine muzikale revolutie die ons anno 2011 Group Inerane brengt. Onder leiding van de geheimzinnige gitaar-held Bibi Ahmed maakt Group Inerane al enkele jaren scherpe en originele blue-sy roots rock die nog wel eens uit wil bouwen tot bizarre psychedelica. De groep bracht de afgelopen jaren drie ijzersterke albums uit onder de noemer Guitars From Agadez.
GROUP INERANE
De titel van de debuut EP ‘Space Art Music’ geeft al een idee van de muziek van dit viertal uit Nieuw Zeeland. Afrikaanse ritmes, virtuoos mathematisch gitaar-spel, vervreemdende elektronica, theremin en schreeuwkoortjes.
ORChESTRA OF SPhERES
Kaartverkoop voor zondag
via www.leguesswho.com
(passepartout- en dagtickets)
ZO27
NOV
16:00
NOV/DEC 2011 29LE GUESS WhO?RASA LE GUESS WhO?28
De huidige positie van Afrikaanse muziek in het
geheel van de internationale popmuziek kun je
niet anders dan ambivalent noemen. Onder jonge
popliefhebbers is het imago veelal beroerd want
ouderwets. Tegelijkertijd laat de avantgarde van
zowel pop als dance zich steeds meer en steeds
diepgaander beïnvloeden door Afrikaanse mu-
ziek, zowel traditionele als ultramoderne vormen.
‘Alternative rock’-groepen zoals Deerhoof en Fool’s Gold, maar ook toonaan-
gevende danceproducers zoals Quantic: overal hoor je helder Afrikaanse in-
spiraties. Terwijl andersom een puur Afrikaanse groep zoals Staff Benda Bilili
(Nederlands podiumdebuut in RASA, 2009) inmiddels Lowlands én het pop-
zalencircuit heeft veroverd. Een verrassende indicatie voor een geheel Nieuw
Afrikaans Elan? Onder de geuzennaam Urban Africa rammelt RASA aan iedere
stereotype beeldvorming. Onderga de stedelijke grooves ‘n’ moods van con-
temporain Afrika!
URBAN AFRICANIEUW AFRIKAANS ELAN
ZA05NOV Conjunto Angola 70 p. 31
ZA28JAN Eténèsh Wassié & Mathieu Sourisseau
+ uKanDanZ
VR06APR JuJu + Mdungu
ZA21APR Tidziwani Bandi
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
CONJUNTO ANGOLA 70 + CLUB RASA FT. SAMY BEN REDJEB Subtiele psychedelische afro-groovesWorld beat & pop / Vintage / Angola
ZA05
NOV
21:00
Vorig jaar bracht het label
Analog Africa een verza-
melalbum uit met vergeten
muziek uit het Angola van
de jaren zestig en zeventig. Deze Angola
Soundtrack was een welkome introduc-
tie van muziek die door een jarenlange
burgeroorlog bijna was weggevaagd.
Soms doet het denken aan de bekendere
muziek uit Angola’s buurland Congo:
psychedelische gitaarlijntjes die kron-
kelen op subtiele afro-latin ritmes. Soms
lijkt het ook op de Braziliaanse samba,
al is het eigenlijk andersom: slaven uit
Angola brachten hun semba-muziek
mee naar de Nieuwe Wereld. Voor deze
avond is een supergroep samengesteld
rond twee veteranen uit de Angolese
muziekscene: Boto Trindade, de gitarist
van Os Bongos, en Imperial Baiao, de
gitarist van Jovens do Prenda. Onder de
naam Angola Ritmo spelen zij met nog
zes ervaren krachten de beste nummers
uit Angola’s gouden muziekdecennium.
Last year, the record label of Analog Afri-
ca released a collection of forgotten mu-
sic as it was played in Angola in the ‘60s
and ‘70s. These psychedelic guitar riffs
played over subtle Afro-Latin rhythms
were almost lost during the civil war. For
this occasion, famous artists from the
‘70s have formed an all-star band to per-
form the best songs of that era.
€ 19 / € 11,50
Elvis Costello over Ethiopische muziek:
“[Ethiopiques] is a unique record
release series, much of it from the
glorious explosion of soulful, sorrow-
ful and joyful music cut between the
repression of absolute monarchy and
the cultural insanity of the Derg regi-
me. The spoilt complaints of Western
pop musicians pale into insignifican-
ce compared to the defiant human
spirit contained in these recordings.
Do yourself a favour and discover the
Ethiopian R&B counterparts to James
Brown and Elvis Presley.”
RASA 30 NOV/DEC 2011 31URBAN AFRICA
Als jong meisje kreeg Ma-
ite Hontelé bij de fanfare een
trompet in handen gedrukt:
het was het begin van een
carrière als latin-trompettiste. De reac-
ties van het Colombiaanse publiek wa-
ren heftig toen ze haar voor het eerst
hoorden spelen. Wie luistert naar Ma-
ite’s trompetspel stelt zich een Zuid-
Amerikaanse man voor, geen Hollandse
blondine. Ze woont en werkt in Colom-
bia, waar ze inmiddels zo’n naam heeft
opgebouwd dat ze niet meer rustig over
straat kan. Afgelopen jaar speelde Maite
op grote festivals in Colombia, op North
Sea Jazz en in Zuid-Korea, Amerika en Is-
raël. Met haar band speelt ze een mix van
Colombiaanse folkore, salsa en latin-jazz.
Maite’s nieuwe album ‘Mujer Sonora’
is een hommage aan oude stijlen als de
danzón, chachachá, charanga en son,
maar dan met moderne invloeden: in
haar woorden ‘the new sound of old
school salsa’.
Dutch trumpet player Maite Hontelé is
a celebrity in Columbia with her mix of
folklore, salsa and latin-jazz. On her al-
bum ‘Mujer Sonora’ she pays tribute to
old styles like danzón, chachachá, cha-
ranga and son, but adds some modern
influences. Maite
herself calls it ‘the
new sound of old
school salsa’.
€ 22 / € 13,25
Voor sierlijke Aziatische dansen en bijzondere muziek kun je bij RASA terecht. Maar je kunt natuurlijk ook naar de cultuurrijke landen in het werelddeel Azië reizen. Ze krijgen sinds jaar en dag volop aandacht in het gerenommeerde Reismagazine AZIË.
Ga naar website: www.aziemagazine.nl
ONTDEK AZIË, LEES AZIË
HET BOEIENDSTE REISTIJDSCHRIFT
ONTDEK AZIË, LEES AZIË
Neem een voordelig abonnement en profiteer
nu!
HET BOEIENDSTE REISTIJDSCHRIFT
dansers lezen dans magazine
www.dansmagazine.nl
Hét dans-tijdschrift van Nederland
Hét dans-tijdschrift
VIRTU_11080_ADV_DANS_85x.indd 1 18-08-2011 16:49:34
Rasa is regematig op zoek naar vrijwilligers voor versschillende functies. Nieuwsgierig?Check dan de website
MAITE hONTELé + CLUB RASA DOOR UNIÓN SALSANederlandse latintrompettiste wereldberoemd in ColombiaLatin / Salsa / Colombia & Nederland
ZA17
DEC
21:00
20:00 workshop
door Unión Salsa
Aanmelden via
RASA 32
Taoufiq Izzediou is een van
Marokko’s toonaangevende
choreografen en de directeur
van On Marche, een eigen-
tijds dansfestival in Marrakech. Izzediou
ontdekte recentelijk zijn Gnawa-origine
en in de solovoorstelling Aleef onder-
zoekt hij zijn verschillende culturele
wortels, ook symbolisch voor het eigen-
tijdse Marokko dat zich beweegt tussen
traditionele cultuur en moderniteit. Hij
wordt begeleid door de bekende Gnawa-
muzikant Adil Amimi. Het arrangement
is van de Nederlands-Marokkaanse mu-
zikant Najib Cherradi. De voorstelling
Mud van Yaser Khaseb was de winnaar
van de publieksprijs tijdens het 28e Fajr
International Theater Festival in Tehe-
ran in 2010. Het is gebaseerd op het tijd-
loze verhaal van een man die een levend
wezen creëert dat zich tegen zijn maker
keert. Het stuk bevat de satirische sym-
boliek en het overtuigende spel waar
Khaseb inmiddels bekend om staat.
Festival Dancing on the Edge presents
Aleef by Taoufiq Izzediou, in which he
journeys through his own cultural roots,
symbolizing his home country Morocco
which also moves between tradition and
modern culture. Yaser Khaseb will per-
form Mud, about a man who creates a
living entity that turns against him.
€ 22 / € 13,25
Van 6 t/m 17 december biedt festival
Dancing on the Edge een actueel en
indrukwekkend beeld van theater en dans
uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
De Arabische lente is een rode leidraad
door de gevarieerde programmering van
het festival.
Aleef DOOR TAOUFIq IZZEDIOU EN Mud DOOR YASER KhASEB Eigentijdse dans met satirische symboliek Dans / Gnawa / Marokko & Iran
ZA10
DEC
DANCING ON ThE EDGE
Socalled - Sleepovermei 2011 / Dare to Care Records
Socalled: “Mixing, rocking, jamming, sharing,
learning, partying, whatever, it’s all here, another
album of hits, collaborations, poetry, and grooves.
Folktronica, electro-funk, Canadiana, neo-soul, rap,
dancehall, it’s all mushed up and squeezed out as
something new, a Socalled sound for the 21st century.
So put on those PJ’s, slip into your nightgown, grab a
bag of gummi bears, press play and let’s get this party
started!”
Maria Kalaniemi - Vilda Rosor 2010 / Aito Records
‘Wild Rose’ is Maria’s intimate excursion to her Fin-
nish-Swedish roots featuring her deeply emotional
voice and accordion plus many special guests. Vilda
Rosor was in the World Music Chart Top 20 for five
months(Dec 2010 – April 2011).
Joseph Tawadros - The Hour of Separationjuni 2011 / Enja / Codaex
4-sterren recensie door Ton Maas, verschenen in de
Volkskrant 1 juni 2011:
“Het ensemblespel van gitarist John Abercrombie,
slagwerker Jack DeJohnette en contrabassist John
Pattitucci klinkt heel wat vrijer dan dat van aanver-
wante (control-freak) Abou-Khalil, met als meest
uitgesproken element de getokkelde dialogen tussen
ud en elektrische gitaar.”
Silvério Pessoa - No Grau2011 / eigen beheer
Op zijn nieuwe album breidt Silverio het traditionele
repertoire uit en brengt een meer eigentijdse sfeer
door het verkennen van de grenzen van pop, rock en
MPB . Voor ‘No Grau’ werkt hij samen met een aantal
autoriteiten als Maciel Melo, Fernando Aniteli (Teatro
Mágico), Crônica (rapper SP), Paulo Rafael, Sergio
Campelo (Sa Grass) en Junior Areia.
RASA 34 ONLANGS VERSChENEN ALBUMS
Fo
to: G
adi
Dag
on
NOV/DEC 2011 35
SACRED STEELGierende gospelblues op de steelguitarRoots & Blues / Gospel / VS
DO03
NOV
20:30
De steelguitar hangt niet aan
de schouder van zijn be-
speler, maar wordt plat op
de schoot gelegd waarbij de
gitarist met een stalen buis over de fret-
ten glijdt. Het instrument is afkomstig
uit Hawaii en werd vanaf de jaren vijftig
ook populair in de rest van de Verenigde
Staten, vooral onder de zwarte bevol-
king. De steelguitar dook op in Afro-
Amerikaanse kerken waar het zingende
geluid de diensten opfleurde. De muziek
van de swingende ‘sacred steel’-bands
klinkt minstens zo rauw als rhythm &
blues, maar in de teksten looft men gods
werk. Een all-star band met de beste spe-
lers uit verschillende kerken brengt deze
onbekende maar levendige traditie nu
naar Nederland. Darick Campbell en Au-
brey Ghent behoren tot de huidige top
binnen de sacred steel. Het woord van
de heer ging er nog nooit zo swingend
in. Ja, zelfs ongelovigen moeten er deze
avond aan geloven.
The steel guitar is positioned horizon-
tally while the player slides a steel bar
over the frets. This instrument sounds
like a mixture between rhythm & blues
and gospel and it plays an important role
in some Afro-American churches. Some
of the best players are now bringing this
lively tradition, the ‘sacred steel’, to the
Netherlands.
€ 19 / € 11,50
USAMELTING
POT
ZO09OKT Ben Goldberg Trio
DO03NOV Sacred Steel p. 37
ZA26NOV Socalled p. 28
VR02MRT Klezmatics
VR03FEB Pura Fe Trio
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
RASA 36
hoewel de eerste Amerikaanse
grondwet in 1787 werd ge-
schreven, werden de Ver-
enigde Staten pas écht de
Verenigde Staten in 1865, na
een bloedige burgeroorlog
van vier jaar. De autochtone
amerindische cultuur en de
roots van de uit slavernij bevrijde Afro-Amerikanen ver-
mengden zich met de oude Franse en Engelse migranten-
tradities.
In recentere tijden werden deze aangevuld met de Spaanse
gebruiken uit Mexico en kwamen scheepsladingen mi-
granten uit de oude wereld aan op Ellis Island, New York.
Alle verschillende nationaliteiten en achtergronden werden
samengevoegd tot één: de Amerikaanse. En zo vonden Ierse
tunes, Scandinavische polkas, Oost-Europese stetl-klezmer
en trekzakmuziek van Hollandse klei een nieuw gebied om
in te wortelen en de dialoog aan te gaan met Franse cajun,
hilbillie reels en zwarte gospel: de Melting Pot.
Documentaire
‘Sacred Steel –
The Steel Guitar
Tradition of
the House of God
Churches’
door de Arhoolie
Foundation, 55”
DO03
NOV
19:30
NOV/DEC 2011 37USA
Vilda Rosor is de naam van
het trio dat naast de Finse
accordeoniste en zangeres
Maria Kalaniemi bestaat uit
gitarist Olli Varis en Eero Grundström op
harmonium en mondorgel. Kalaniemi is
de spil om wie alles draait, met haar even
gevarieerde als effectieve spel en een
gevoelvolle, heldere stem. Ze brengt een
muzikaal eerbetoon aan haar gemengde
Fins-Zweedse afkomst, waarin Varis en
Grundström accenten leggen. Soms met
een jazzy inslag, dan weer onverbloemd
folky. Ook de Finse tango komt om de
hoek kijken. De muziek schildert pas-
teltinten, die nevelige herfstlandschap-
pen suggereren. Het zijn nostalgische
bespiegelingen over voorbije zomerse
dagen, alsof de muzikanten probe-
ren de kleuren van de laatste bloemen
en boombladeren vast te leggen voor
sneeuw en vorst een sluier van grijs en
wit over het land trekken.
The Vilda Rosor trio is centered around
accordion-player and singer Maria Ka-
laniemi, whose Finnish-Swedish origins
play an important role in their music.
Together with Olli Varis on guitar and
Eero Grundström on harmonium and
harmonica, she creates a nostalgic mu-
sical image of summer heat, while frost
and snow are drawing a veil of white and
grey over the landscape.
€ 22 / € 13,25
LEO VERVELDE TIPT
Leo Vervelde is
bandoneonist,
ensembleleider en
coördinator van de afde-
ling Wereldmuziek van
Codarts te Rotterdam.
Leo, de accordeon heeft
sinds zijn uitvinding een
vaste plaats verworven in
de Europese muziektradi-
ties, maar hoe ben jij bij de
bandoneon uitgekomen?
Ik werd geboren in 1960
in Papendrecht. Hoewel
mijn vader graag accor-
deon had willen leren was
dat voor hem als
boerenzoon uit een ge-
degen protestants milieu
niet weggelegd; accor-
deonmuziek was immers
het Sodom en Gomorrah
van de polderklei. Toen
ik belangstelling toonde
voor muziek riep mijn
vader meteen: “En híj gáát
accordeon leren!” Zo ben
ik op achtjarige leeftijd
begonnen met accorde-
onlessen in de keuken
achter de muziekwinkel
van de familie Hommer-
son in Sliedrecht. Moeder
Hommerson bracht
me, tussen het spruitjes
schoonmaken door, de
beginselen van het edele
accordeonspel bij. Later
kwam ik aan het conser-
vatorium in Rotterdam in
contact met de ‘serieuze’
accordeonmuziek, om
3 jaar later hopeloos
gefrustreerd te raken
door een mensonterende
overdosis piepknor. Deze
frustratie zette me aan om
de enorme wereld van de
accordeon in al zijn vari-
anten te gaan ontdekken.
Op mijn 17e kreeg ik een
lp van Astor Piazzolla en
daardoor was ik helemaal
van de kaart. Dit was het!
Na een vergeefse poging
een bandoneon te kopen
via een vriend die naar
Buenos Aires zou reizen
maar die door de liefde
bevangen in Mexico City
crashte, kwam ik in 1985
in contact met het Centro
José Martí, een klein
winkeltje op de Amster-
damse Herengracht. Via
via kwam ik in het bezit
van een heuse bando-
neon. Dat is eigenlijk in
een notendop het begin
van mijn fascinatie en
liefde voor dit prachtige
instrument.
Ben je alleen geïnteres-
seerd in de bandoneon?
Ik heb me ook een tijd
verdiept in de accordeon
binnen het zigeuner-
milieu van Budapest.
Vanuit Europa is de
accordeon over de hele
wereld verspreid. Werke-
lijk overal wordt het in-
strument in een of andere
vorm bespeeld. Het is fas-
cinerend om te zien hoe
elke musicus de techniek
en mogelijkheden van
het instrument weet aan
te passen aan de expres-
sieve eisen van de eigen
muziek: een Scandinavi-
sche diatonische trekzak
of het instrument van de
Colombiaanse maestro
Anibal Velasquez, een
franse musette of een
accordeon van Madagas-
car. Het is eigenlijk een
universum op zich.
Welk accordeonconcert
wil je iedereen aanraden?
Als ik hier serieus op
in ga, doe ik meteen al
die andere concerten
tekort. Het is een duivelse
vraag. De accordeon is
zo verscheiden in vorm,
klankkleur, expressie en
techniek dat je niet kunt
kiezen. Wat de muzikale
context ook is, waar ook
ter wereld, de accordeon
blijkt in staat de essentie
ervan te verklanken en
de luisteraar te beroeren.
Er is dus maar één oplos-
sing: iedereen moet maar
naar elk accordeoncon-
cert toe!
ZA22OKT Puerto Candelaria presents
Cumbia Society
ZA19NOV Maria Kalaniemi Vilda Rosor Trio p. 38
VR25NOV Maciel Salú + Silverio Pessoa
& Biliu de Campina p. 23
ZA26NOV Socalled p. 17 + p. 28
ZA03DEC Ensemble Aznach p. 19
VR10FEB Rascasuelos
VR02MRT Klezmatics
TIPS
MARIA KALANIEMI VILDA ROSOR TRIOScandinavische najaarstintenJazz / Folk / Finland
ZA19
NOV
20:30
Fo
to: E
lin
a B
roth
eru
s
NOV/DEC 2011 39RASA 38
ALGEMENE INFORMATIE
KAARTVERKOOPU kunt het hele jaar door kaarten kopen via onder-
staande kanalen:
Voorverkoop is voordeliger
Kaarten zijn voordeliger in de voorverkoop. Aan
de dagkassa betaalt u geen extra kosten. Koopt u
kaarten online op de website, dan betaalt u slechts
€ 0,50 administratiekosten per kaartje. Dit zijn de
kosten voor betaling via iDEAL of creditcard. Voor
reserveren en tickets bij de avondkassa rekenen wij
€ 2,- extra.
Website
Kaarten kopen kan via www.rasa.nl. Via de ticket-
button komt u in het kaartverkoopsysteem van Ac-
tive Tickets. Voordat u online kunt kopen dient u
eenmalig een account aan te maken. Betalen kan
met iDEAL, creditcard en de podiumcadeaukaart.
De transactiekosten bedragen € 0,50 per kaartje. Na
betaling ontvangt u uw e-ticket via de mail.
Dagkassa
De kassa is geopend van woensdag t/m vrijdag van
15:00-18:00 uur. Tevens op concertavonden een uur
voor aanvang van het concert. In de voorverkoop
aan de dagkassa zijn kaarten voordeliger (zie boven)
Reserveren
Reserveren kan telefonisch en per e-mail vanaf twee
weken voorafgaand aan de voorstelling. Reserve-
ringskosten bedragen € 2,- per ticket. Gereserveerde
kaarten dienen uiterlijk een half uur voor aanvang
te worden opgehaald, daarna worden ze vrijgegeven
voor verkoop.
Bestelformulier
Wilt u liever kaarten schriftelijk bestellen, dan kan
dat met een bestelformulier. U kunt het formulier
downloaden op de website onder kaartverkoop. U
kunt het formulier ook bij de kassa aanvragen.
• Bestelkosten bedragen € 2,50 per formulier. Hou-
ders van een RASA-pas betalen geen bestelkosten.
• Na ontvangst van uw betaling worden uw kaar-
ten thuisgestuurd. Is uw bestelling later dan
twee weken voor het concert binnen, dan liggen
uw kaarten klaar bij de kassa.
Xangó World Music Records en Plato Utrecht
U kunt ook kaarten voor alle voorstellingen kopen
bij Xangó World Music Records en Plato Utrecht
(ook de kortingstarieven).
Xangó: Zadelstraat 14 – Utrecht, open dinsdag t/m
zaterdag. Plato: Voorstraat 35 – Utrecht, open maan-
dag t/m zaterdag.
KORTINGENU-pas / CJP / 65+ / groepskorting
Met een geldige U-pas heeft u recht op 40% korting.
Voor houders van een CJP of 65+ identiteitskaart
bedraagt de korting 15%. Vergeet uw kortingspas of
65+ identiteitsbewijs niet mee te nemen, er kan bij
de kassa naar gevraagd worden. Voor groepen van
meer dan 10 personen geldt een korting van 20 %.
Studenten
Op vertoon van een reguliere studenten- of college-
kaart ontvangt een student 15% korting. Studenten
krijgen ook korting op de RASA-pas.
RASA-pas – voordeelkaart voor vaste bezoekers
• 40% korting op bijna alle voorstellingen
• De RASA brochure gratis in de bus
• In de voorverkoop via het bestelformulier
betaalt u geen extra kosten
• 15% introducékorting op bijna alle
voorstellingen
• De jaarlijkse exclusieve Members Only Avond
Prijs in 2011/12: € 32,50 / studenten € 20,-
U kunt de RASA-pas bestellen met het bestelformu-
lier (zie boven). U blijft RASA-pashouder tot schrif-
telijke opzegging (voor 1 mei 2012)
NOV/DEC 2011 41
ZO19
FEBTYVA KYZYAvontuurlijke boventoonzang uit de Tuvaanse hooglanden
BESTELALVAST UW
KAARTEN OPRASA.NL
SAVINA YANNATOU & PRIMAVERA EN SALONICO Stemkunstenares in traditionele Griekse zang en vrije improvisatie
ZO05
FEB
Fo
to: M
aari
t K
yto
har
juRASA 40 VERWAChT
COLOFON
Samenstelling programma
Maarten Rovers
Danka van Dodewaard
Wieland Eggermont
Teksten
Peter de Koning
René van Peer
Peter van Amstel
Elda Dorren
Jaïr Tchong
Annemarie van Drecht
Wieland Eggermont
Miriam Brenner
Ernestina van de Noort
Anne-Marie Winkelman
Engelse vertalingen
Annemarie van Drecht
Redactie
Miriam Brenner
Annemarie van Drecht
Advertentie acquisitie
Marike Petten
Grafisch ontwerp
Autobahn
Drukwerk
Drukkerij Damen
De voorstellingen in RASA zijn
mede mogelijk gemaakt door
de Gemeente Utrecht en de
Provincie Utrecht. Aan de tek-
sten in deze brochure kunnen
geen rechten worden ontleend
© RASA Utrecht 2011
Overname van artikelen is
toegestaan met bronvermel-
ding en toestemming van de
redactie.
Het moderne en sfeervolle gebouw van RASA is geschikt voor o.a. theater-, dans- en muziekvoorstellingen. Het
is ook mogelijk om in RASA te vergaderen, te repeteren, een (bedrijfs)receptie te houden of een cursus te geven. Er zijn verschillende ruimtes die u gecombineerd of los van elkaar kunt huren. Meer informatie over onze zalen
kunt u vinden op onze website (www.rasa.nl).
Gezien de centrale ligging in het hart van het land, op loopafstand van station Utrecht Centraal en met diverse
parkeergarages in de directe omgeving, is RASA een uitstekend bereikbare locatie.
RASATE hUUR
RASA 42
Stel uw eigen keuzeserie samen
Kies uw favoriete concerten uit ons gehele sei-
zoensaanbod, met een minimum van 3 concerten.
De voordelige totaalprijs komt overeen met 20% kor-
ting per concert. U kunt uw RASA-keuze serie be-
stellen met het bestelformulier (zie boven), of aan de
dagkassa.
OP DE hOOGTE BLIJVEN?RASA verstuurt om de week een digitale nieuws-
brief. Aanmelden kan op www.rasa.nl . Wilt u lie-
ver de gedrukte brochure thuis ontvangen? Stuurt
u dan een mail naar [email protected] o.v.v. aanvraag
brochure’. De meest actuele informatie vindt u op
www.rasa.nl. U kunt ook op de hoogte blijven via de
Facebook pagina van RASA (RASA-Utrecht) of door
ons te volgen op Twitter (RASAUtrecht).
Bezoekadres
Pauwstraat 13a
3512 TG Utrecht
Kaartverkoop en informatie
T: 030 231 6040 (wo t/m vrij van
15:00-18:00 uur)
E-mail: [email protected]
Website: www.rasa.nl
Kantoor
T: 030 233 0123 (di t/m vrij van 10:00-
13:00 uur en van 14:00-17:00 uur)
E-mail: [email protected]
CONTACTGEGEVENS
Heeft u aan de hand
van deze informatie
vragen of wensen t.a.v.
een mogelijke boeking,
neemt u dan contact
op met Ton van der
Kleij voor een bezoek
of offerte: verhuur@
rasa.nl, 030-2330124
(di t/m do).
CONJUNTO ANGOLA 70 p. 31Subtiele psychedelische afro-groovesWorld beat & pop / Vintage / Angola
ZA05
21:00
PUShKAR LELE p. 11 Verleidelijke liedkunst uit IndiaKlassiek / Khayal / India
DO01
20:30
JOAqUíN GRILO & p. 7ThEODOSII SPASSOV & FRIENDS Flamenco GroundsFlamenco / Jazz / Spanje & Bulgarije
VR02
20:30
ENSEMBLE AZNACh p. 19Religieuze zang en melancholische poëzie uit de Kaukasus Traditioneel / Volksmuziek / Tsjetsjenië
ZA03
20:30
SAMBA ChULA DE SãO BRAZ p. 24 + CLUB RASA MET DJ-COLLECTIEF CRIOLINA Overtuigende reanimatie van vergeten Braziliaanse muziekLatin / Samba de roda / Brazilië
DO08
21:00
DANCING ON ThE EDGE: p. 35 Aleef – TAOUFIq IZZEDIOU EN Mud DOOR YASER KhASEB Hedendaagse dans uit Marokko en IranDans / Marokko & Iran
ZA10
N.A.T.K.
MAITE hONTELé + CLUB RASA p. 32Nederlandse latin-trompettiste wereldberoemd in ColombiaLatin / Salsa / Colombia & Nederland
ZA17
21:00
JOSEPh & JAMES TAWADROS p. 12 Gebroeders Tawadros terug naar hun oorsprongWorld jazz / Arabisch / Egypte & Australië
ZO06
15:00
OUDADEN + CLUB RASA p. 18 Hypnotiserende Berber-tranceTraditioneel / Berber / Marokko
VR11
21:00
MAULID MTENDENI p. 8 Een feestje voor de AllerhoogsteTraditioneel / Sufi / Zanzibar
WO16
21:00
TIPOUGOUMBA + BAKO p. 9 DAGNON + CLUB RASA Indringende stemmen uit West-AfrikaRoots & blues / Griotte / Mali
VR18
21:00
MARIA KALANIEMI VILDA p. 38 ROSOR TRIO Scandinavische najaarstintenJazz / Folk / Finland
ZA19
20:30
MACIEL SALú + SILVéRIO p. 23PESSOA & BILIU DE CAMPINA + CLUB RASABroeierig carnaval uit Pernambuco met forró en frevoLatin / Forró / Brazilië
VR25
21:00
OY DIVISION + SOCALLED p. 28 + CLUB RASA Van traditionele- tot funky hip-hopklezmerKlezmer / Fusion / Israël & Canada
ZA26
21:00
SACRED STEEL p. 37 Gierende gospelblues op de steelguitarRoots & Blues / Gospel / VS
DO03
20:30
NOVEMBER 2011 DECEMBER 2011
RASA
Pauwstraat 13a
Utrecht
www.rasa.nl