Borstvoeding en diabetes mellitus

3

InhoudsopgaveInleiding ��������������������������������������������������������������������4

Waarom borstvoeding���������������������������������������������4

Borstvoeding en diabetes mellitus �������������������������4Antenataal kolven.......................................................................................5

Starten met geven van borstvoeding......................................................5

Aandachtspunten voor de baby...............................................................7

Voeding van de moeder.............................................................................7

De borstvoedingsperiode..........................................................................8

Vragen? ��������������������������������������������������������������������9

4

InleidingBorstvoeding is de beste voeding, ook voor baby’s van vrouwen met diabetes mellitus. Er zijn wat verschillen met andere moeders die borstvoeding geven, daar brengen wij u van op de hoogte in dit boekje. Hierbij gebruiken wij “hij” als het over uw baby gaat, dit maakt het lezen makkelijker! Allerlei andere informatie vindt u in ons informatieboekje “Borstvoeding en Kolven”.

Waarom borstvoedingBorstvoeding draagt bij aan een betere gezondheid van zowel moeder als kind. De glucosewaardes bij de moeder blijven gedurende de borstvoedingsperiode lager, waardoor de moeder in de regel minder insuline nodig heeft. De insuline die u gebruikt komt niet in de moedermelk, waardoor het geven van moedermelk in combinatie met insuline veilig is. De eerste moedermelk, colostrum, werkt stabiliserend op de glucosespiegel van de baby.

Borstvoeding en diabetes mellitusVoor de moeder met diabetes zijn er een aantal aandachts-punten ten aanzien van het geven van borstvoeding.

Uit diverse onderzoeken is gebleken dat de melkproductie een dag later op gang kan komen.

5

Dit kan verschillende oorzaken hebben: het kan bijvoorbeeld een gevolg zijn van: diabetes, scheiding van moeder en kind, bijvoeding van de baby, de manier van bevallen of gebruik medicatie. Een goede voorbereiding en begeleiding bij de start is van groot belang. Een aantal onderwerpen willen wij verder toelichten voor u:

Antenataal kolvenHiermee bedoelen we het kolven tijdens de zwangerschap. Dit staat in de folder “kolven tijdens de zwangerschap”.

Starten met geven van borstvoedingBij sommige vrouwen komt de melkproductie langzamer op gang. Het is belangrijk dat de baby zo snel mogelijk en regelmatig kleine beetjes moedermelk drinkt. Vaak aanleggen stimuleert de productie en is dus extra belangrijk.Wij stimuleren u om binnen het eerste uur na de bevalling aan te leggen. De zuigreflex is dan vaak sterk aanwezig en dat helpt u en de baby. Vervolgens adviseren wij om 8 tot 12 keer per dag aan te leggen. Let bij het aanleggen op een goede aanlegtechniek, zodat de baby op een effectieve manier het colostrum binnen krijgt. Het gebeurt namelijk ook dat de baby gaat sabbelen en daarbij geen melk binnen krijgt. Vraag zo nodig bij het aanleggen een verpleegkundige om mee te kijken.

6

Extra afkolven stimuleert de melkproductie. Dit adviseren wij u ook. U kunt dit de eerste dag of dagen het beste met de hand doen. Kolven met de hand levert meer colostrum op, en maakt het mogelijk om het afgekolfde colostrum met een lepeltje aan de baby te geven. Wanneer de baby aan de borst gedronken heeft, kunt u daarna nog met de hand nakolven. Kan de baby niet zelf aan de borst drinken, dan dient u binnen 6 uur na de bevalling te starten met het afkolven van de moedermelk. Kolven kan met de hand of met een elektrische kolf. Voor informatie verwijzen wij u naar de folder “borstvoe-ding en kolven”. Ligt de baby niet bij u op de suite, dan kan het starten met borstvoeding moeilijker verlopen. Er zijn diverse redenen voor een opname van uw baby op de couveuse afdeling, bijvoorbeeld: vroeggeboorte, hoog gewicht, lage bloedsuikers. De verpleegkundigen van beide afdelingen (kraam- en couveu-se suites) werken volgens het borstvoedingsprotocol. Het ziekenhuis is ook in het bezit van het borstvoedingscertificaat.

Door het geven van borstvoeding krijgt u een lagere suiker-spiegel, waardoor u minder insuline hoeft te spuiten. U kunt de insuline dosering direct na de bevalling halveren. Het is belangrijk dat u de glucosewaarden overdag vóór en na de maaltijd controleert. Ook de eerste nachten na de bevalling raden wij extra controles aan.

7

Aandachtspunten voor de babyDe glucosewaarde van de baby daalt wanneer hij/zij afkoelt, huilt of gescheiden is van de moeder. Door de baby veel huid op huid bij moeder te laten verliest de baby minder energie. Veel lichaamscontact tussen moeder en kind bevordert het op gang komen van de borstvoeding. Wij controleren regelmatig de glucosewaarden van uw baby: 1,4,7,12, 24 en 48 uur na de bevalling. Wanneer de glucose-waarde te laag is, adviseren wij u om uw baby bij te voeden. Dit is noodzakelijk om te lage glucosewaarden (en daarmee schade op de lange termijn) te voorkomen.De bijvoeding zal bij voorkeur moedermelk zijn.

Voeding van de moederDoor het geven van borstvoeding ontstaat een lagere suiker-spiegel, waardoor het lichaam minder insuline opneemt. Borst voedende vrouwen hebben een hogere energiebehoefte. Ook de diabetische moeder kan dus meer eten zonder dat daarmee de suikerspiegel te hoog wordt. Regelmatig eten en drinken is verstandig, omdat na het voeden (of kolven) de suikerspiegel daalt. Als richtlijn voor gezond eten kunt u het voedingscentrum raadplegen.

In principe haalt u alle benodigde vitaminen en mineralen uit de voeding, behalve vitamine D. Het advies is om dagelijks 10 mcg vitamine D te gebruiken tijdens de borstvoedingsperiode.

8

Nachtvoedingen horen er de eerste maanden ook bij. Het is verstandig om ’s nachts de bloedsuikers extra te meten en gedurende de nacht wat extra te eten.

De borstvoedingsperiodeMoeders met diabetes hebben een groter risico op het krijgen van een borstontsteking. Met name wanneer de suikerspiegel niet goed onder controle is. Goed legen van de borst, vermijden van knellende kleding/bh, niet slapen met een bh en dagelijks onder de douche de borsten controleren op harde, rode en pijnlijke plekken helpen mee om borstont-steking te voorkomen. De eerste verschijnselen van een borstontsteking zijn; harde rode en pijnlijke plek, grieperig gevoel en hoge koorts. Raadpleeg in dit geval in het kraambed uw verloskundige, na de kraamperiode uw huisarts of een lactatiekundige!Een verhoogde suikerspiegel geeft meer risico op een schimmelinfectie (candidiasis). Handen wassen vóór het voeden, regelmatig zoogkompressen verwisselen en de tepels regelmatig laten luchten helpt besmetting voorkomen. Klachten zoals; branderige, rode tepels, steken in de borsten tijdens de voeding en tussen de voedingen door of een witte aanslag in het mondje van u baby kunnen wijzen op een schimmelinfectie. Zie verder onze informatiefolder “spruw/ candida”. Wanneer u de borstvoeding afbouwt, zal uw bloedsuiker-spiegel weer stijgen en de energiebehoefte dalen. U heeft

9

dan meer insuline nodig en u hoeft minder te eten. Wanneer het afbouwen van de borstvoeding heel geleidelijk verloopt, ontstaan er minder problemen en is de aanpassing gemakke-lijker. Voor een afbouwschema verwijzen we u naar de lactatiekundige.

Vragen?

Kraamsuites Moeder&Kind CentrumMw. M. Bakker Lactatiekundige IBCLC

Mw. E. Reitsma Lactatiekundige IBCLC

Couveusesuites Moeder&KindMw. E. Vlaming Lactatiekundige IBCLC

Mw. E. WesterinkLactatiekundige IBCLC

Telefoonnummer: 0341-463409 E-mail: lactatiekundigen@stjansdal.nl

10

Uitgave: PatiëntencommunicatieVormgeving: PR&Communicatie

Harderwijk, mei 2017 CAZ GY 172.05.17

Ziekenhuis St JansdalWethouder Jansenlaan 90 3844 DG Harderwijk

Postbus 1383840 AC Harderwijk

Telefoon (0341) 463911 www.stjansdal.nl