Boek, beeld en Wiki · 2019-02-04 · opgepakt. In 2006 is door het bestuur van de bibliotheek...

Boek, beeld en Wiki

Inspiratiebron voor jong en oud

Meerjarenplan Openbare Bibliotheek Deventer 2008-2011

Vastgesteld in de bestuursvergadering van 9 januari 2008.

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave ________________________________________________________________________1

1. De wereld verandert, de bibliotheek verandert____________________________________________2

2. Trends, ontwikkelingen & huidige situatie_______________________________________________4

Veranderd mediagebruik _____________________________________________________________4

Van consument naar producent en van schaarste naar overvloed_____________________________5

Nieuw burgerschap en nieuwe tweedeling ________________________________________________5

Beleefcultuur en gemak_______________________________________________________________6

Vitale vergrijzing ____________________________________________________________________6

De samenleving als netwerk ___________________________________________________________6

Ontwikkelingen bibliothekennetwerk ___________________________________________________7

Gemeente Deventer __________________________________________________________________9

SWOT-analyse_____________________________________________________________________10

3. Strategische keuzes en doelstellingen ____________________________________________________11

3.1 Missie ______________________________________________________________________11

3.2 Strategische notitie ‘De verbeelding vormgegeven’ - 2006_____________________________11

3.3 Visie: Behouden en vernieuwen _________________________________________________12

3.4 Strategische doelen ___________________________________________________________13

4. Meerjarenprogramma _____________________________________________________________14

4.1 Algemeen ___________________________________________________________________14

4.2 Kernfunctie: Informatie & Lezen _______________________________________________17

4.3 Educatie ____________________________________________________________________24

4.4 Podium & cultuur ____________________________________________________________27

4.5 Flankerend programma _______________________________________________________28

4.6 Vestigingen en huisvesting _____________________________________________________32

4.7 Netwerk ____________________________________________________________________33

4.8 Financieel perspectief _________________________________________________________34

MEERJARENPLAN OPENBARE BIBLIOTHEEK DEVENTER 2008 – 2011 2

1. De wereld verandert, de bibliotheek verandert

‘De wereld verandert, de bibliotheek verandert’ is het motto van het procesbureau

bibliotheekvernieuwing. In het rapport ‘Open poort naar kennis’ constateerde de

commissie Meijer in 2000 dat bibliotheken onvoldoende in staat zijn het tempo van

veranderingen in de omgeving op te pakken en om te zetten in veranderende

dienstverlening op basis van de basisopdracht aan de samenleving. Op basis van een

convenant tussen OCenW, IPO en VNG dat mede ondertekend is door de Vereniging

van Openbare Bibliotheken (VOB) is met 20 miljoen extra rijksgeld het

bibliotheekvernieuwingstraject gestart dat per 2008 wordt afgerond met als

trefwoorden: schaalvergroting, cultureel ondernemerschap en inhoudelijke

vernieuwing. Er is veel werk verricht, vooral achter

de schermen, maar zeker ook op inhoudelijk gebied.

De afgelopen jaren leverden een reeks aan digitale

producten en diensten op die bibliotheken in hun

dienstverlening kunnen inpassen. Ook de komende

jaren blijft inhoudelijke vernieuwing speerpunt van

het landelijk bibliotheekwerk. Minister Plasterk

onderstreept de rol van de bibliotheek in de

samenleving en roept bibliotheken op om al het

nieuws dat achter de schermen al ontwikkeld is snel

beschikbaar te maken voor de gebruikers.

In het Overijssels bibliothekennetwerk (DOBO) wordt

al twee projectperiodes van vier jaar intensief

samengewerkt aan inhoudelijke vernieuwing van

bibliotheekdienstverlening, met extra geld van de provincie Overijssel. De tweede projectperiode van vier jaar ‘Verrijkt en verreikend’, die per 2008 afloopt, is gekozen

voor cofinanciering: 30 eurocent per inwoner door de Provincie wordt gecombineerd

met 30 eurocent lokale financiering. Gecombineerd met de Rijksmiddelen voor

bibliotheekvernieuwing is een uitgebreid projectprogramma gefinancierd dat gericht is

op gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe producten en diensten die lokaal

geïmplementeerd kunnen worden. Door de koppeling met de landelijke

ontwikkelingen beschikken de bibliotheken in Overijssel over een platform dat

inhoudelijke bibliotheekvernieuwing mogelijk maakt. In dit verband zijn de afgelopen

jaren tal van vernieuwingen in Deventer gerealiseerd zoals het

GezondheidsInformatiePunt, Makkelijk Lezenplein, al@din, schoolbieb.nl, de nieuwe

catalogus en zoek&boek. Met een nieuw gezamenlijk strategisch kader willen de

bibliotheken samen met de gemeenten en de provincie een nieuwe periode van

intensieve en meer structurele provinciale netwerksamenwerking oppakken. Het

meerjarenprogramma 2008-2011 voor het Overijssels netwerk van bibliotheken ‘De

Tom Tom van bibliotheekvernieuwing’ wil een krachtige impuls geven aan het

bibliotheekwerk in de provincie. Het Overijssels bibliotheeknetwerk wil deze resultaten

bereiken langs twee inhoudelijke lijnen en drie ondersteunende lijnen.

De inhoudelijke lijnen betreffen:

1 Verbreden, verbeteren en verdiepen van de dienstverlening

2 Versterken van de digitale en fysieke toegangspoort tot kennis

De ondersteunende lijnen betreffen:

3 Eén provinciale collectie en een provinciale backoffice mediabeheer

4 Provinciale Backoffice

5 Strategisch HRM-beleid


Marketing wordt gezien als belangrijke voorwaarde voor het positioneren en inrichten

van de dienstverlening en is daarmee een aspect dat door alle programmalijnen loopt.

In Deventer is een actief cultureel en maatschappelijk klimaat, met bijbehorende

netwerken waaraan de bibliotheek actief deelneemt. De Informatiewinkel, de

wijkwinkel Keizerslanden, het Naoberhus Okkenbroek, de St. Deventer Boekenweek

zijn daar voorbeelden van. De bibliotheek is actief op stedelijk niveau, maar ook in

wijk, buurt en dorp

De komende jaren wil de openbare bibliotheek Deventer, na een wat moeilijkere

periode, voortzetten en uitbouwen wat de afgelopen jaren in nauwe samenwerking is opgepakt. In 2006 is door het bestuur van de bibliotheek ‘De verbeelding

vormgegeven: strategische notitie op weg naar 2010’ vastgesteld en met de

gemeente als opdrachtgever afgestemd. Behalve de strategie op drie kernfuncties

van de bibliotheek, beschrijft de notitie de spreiding van de bibliotheek in de gemeente

in vier schillen. Op basis van de aanvullende meerjarenbegroting zijn meerjarige

financiële afspraken met de gemeente gemaakt en is toegezegd dat de invulling van

de strategienotitie in een meerjarenplan en meerjarenbegroting zou worden

besproken en afgestemd met de gemeente als opdracht- en subsidiegever.

De bibliotheek streeft naar het behouden van de positie die is opgebouwd en

uitbouwen van de ingezette vernieuwing. Daarvoor zal de bibliotheek het tempo van

de omgeving moeten bijbenen om het grote bereik dat de bibliotheek heeft niet alleen

vast te houden, maar zelfs uit te bouwen.

Dit meerjarenplan schetst de uitwerking op drie kerngebieden waarop de bibliotheek -

in aansluiting op de landelijke richtlijnen - actief wil zijn: 1. Informatie en Lezen, 2.

Educatie, 3. Podium en Cultuur. In tien inhoudelijke programmalijnen en drie

flankerende programmalijnen wordt een meerjarenprogramma uitgewerkt dat het

mogelijk moet maken een groei in bereik en gebruik te realiseren. De openbare

bibliotheek Deventer wil ambitieus zijn en bijdetijdse diensten leveren die van waarde

zijn voor individu en samenleving. De openbare bibliotheek

doet dit vanuit een gedreven professionele organisatie die

haalbare en realistische doelen wil stellen. Een organisatie

die ziet dat samenwerking met partners in de stad, het

bibliothekennetwerk en met participerende gebruikers

noodzaak is om die ambitie waar te maken.

Jos Debeij, directeur.


2. Trends, ontwikkelingen & huidige situatie

Bibliotheken manoeuvreren in de turbulentie van de mediawereld. Er is veel

veranderd in de afgelopen jaren en er blijft veel veranderen. Wat zijn de belangrijkste

trends en ontwikkelingen waar de bibliotheek rekening mee moet houden?

Veranderd mediagebruik

Het mediagebruik in de afgelopen decennia is sterk

veranderd. Internet is een basisvoorziening

geworden voor bijna alle Nederlanders. “Een dag

niet kunnen internetten is een dag niet geleefd” zou

voor een deel van ons al kunnen gelden. En dat

wordt in de komende jaren nog veel sterker. In

2007 waren 11 miljoen Nederlanders online. Drie

miljoen meer dan in 2002.

Bijna twee derde (62%) gebruikt andere media minder als gevolg van het internet; 42% kijkt minder TV, 20% luistert minder naar de radio en 23% leest minder vaak de krant. Dit is vooral te wijten aan het feit dat 65% van de internetgebruikers minstens één keer per maand nieuws-sites bezoekt.

Tegelijkertijd neemt het traditioneel lezen van boeken af. Dit is een trend die al enige

tijd doorzet. SCP-onderzoek laat zien (zie afbeelding) dat het lezen van gedrukte

media daalt, ten gunste van digitale media.

Trends in tijdsbesteding aan gedrukte media, audiovisuele media,

ict, sociale contacten en overige vrijetijdsbesteding 1975-2000 na

controle voor doorkruisende invloeden (in uren per week)

02468

101214161820

1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010

overigevrijetijdsbesteding

av-media

sociale contacten

gedrukte media

ict


Van consument naar producent en van schaarste naar overvloed

De informatiewereld was eeuwen vrij overzichtelijk: er was een schrijver, een drukker

en een lezer. Er was een scheiding tussen consument en producent. Die strikte

scheiding is in de afgelopen jaren volstrekt diffuus geworden. Op internet kan iemand

het ene moment een producent zijn en het andere moment een consument. Foto’s

publiceren wij op Flickr, ons dagboek staat op Blogger en onze films zijn te zien via

Youtube. Jonge muziekbandjes zetten hun muziek alleen nog maar op internet waar

ze als MP3’tje verspreid worden.

Waar in het verleden sprake was van schaarste in informatie en aanbod aan

vrijetijdsbestedingsmogelijkheden, is nu inmiddels een enorme overvloed aan

makkelijk toegankelijke informatiebronnen en vrijetijdsaanbod ontstaan.

Er zijn meer media dan ooit, er verschijnen elk jaar meer boeken dan het jaar ervoor,

die ook weer elk jaar hogere verkoopcijfers opleveren. Tegelijk komt dagelijks via

internet elke dag weer meer informatie beschikbaar. En niet alleen van uitgevers en

organisaties. Iedereen is in staat om te publiceren, in alle denkbare vormen. Dat levert

nieuwe problemen op. De scholier die relevante bronnen zoekt voor het thema dat hij

zelfstandig moet bestuderen voor zijn eindexamen krijgt meer dan 2 miljoen treffers bij het intypen van ‘Indonesië’ in Google. Het is de vraag hoe hij in staat is om een set

relevante bronnen te vinden en te selecteren die aansluiten bij de probleemstelling en

de deelvragen. Uit onderzoek blijkt dat - tot en met universitair niveau – scholieren en

studenten met onvoldoende relevante en met onbetrouwbare bronnen hun onderzoek

of werkopdracht invulling geven. En dat terwijl Nederland mee de Lissabon-akkoorden

heeft ondertekend om binnen tien jaar tijd (2010) van Europa de meest concurrerende

en dynamische kenniseconomie ter wereld te maken ten behoeve van een duurzame

economische groei. Met de komst van internet en Google is de rol van de bibliotheek

allerminst uitgespeeld.

Deze explosie van wereldwijde informatie betekent wel een grote kanteling in de rol

van de bibliotheek. Van verwerven en beschikbaar stellen naar selecteren, ontsluiten

en presenteren van betrouwbare informatie: de bibliotheek als open poort naar

bronnen van kennis en cultuur. De bibliotheek verandert van collectie naar connectie:

van een collectie die tussen vier muren staat naar een partner die daarnaast op basis

van connecties de gids is in een grote overvloedige informatiewereld.

Daarbij komt dat ook de individualisering van onze samenleving verder doorwerkt in

bovengenoemde ontwikkelingen. Internet biedt de mogelijkheid om voor iedereen

gepersonaliseerde diensten te maken en de informatie nauwkeurig af te stemmen via

het bijhouden van gebruikersgedrag. En omdat het mogelijk is, gaan steeds meer

mensen het van aanbieders verwachten.

Nieuw burgerschap en nieuwe tweedeling

Door de grote technologische verandering ontstaat ook een nieuw soort burgerschap.

Het belastingformulier kan via internet afgehandeld worden. Maar er is meer. Vele

gemeenten, ook Deventer, hanteren ambitieuze doelstellingen omtrent het digitaal

afhandelen van transacties: aanvragen van kapvergunningen, bouwvergunningen,

subsidieaanvragen en nog veel meer. Het credo is: wat digitaal kan, doen we digitaal.

De moderne burger is in staat om met deze technologieën om te gaan en kan

hierdoor veel zaken zelfstandig afhandelen en sturing geven aan zijn of haar leven.

Konden we eerst vooral veel informatie van internet halen, nu heb je internet nodig om

deel te kunnen nemen aan het maatschappelijk verkeer en de samenleving, om te

participeren: de participerende burger. Internet biedt voor individu en samenleving

vele nieuwe mogelijkheden.


Laaggeletterdheid

Daar staat tegenover dat vele burgers niet mee kunnen in deze snelle ontwikkelingen.

Dat kan om verschillende redenen. Op de eerste plaats doet dit nieuwe burgerschap

een zwaar beroep op de leesvaardigheid. Uit onderzoek blijkt dat op landelijk niveau

11% van de bevolking laaggeletterd is en in Deventer ca 12%. Laaggeletterd betekent

dat deze mensen niet in staat zijn om een eenvoudig formulier te begrijpen en in te

vullen. In Deventer is een aanvalsplan laaggeletterdheid ontwikkeld.

Mediawijsheid

Op de tweede plaats vereist dit nieuwe burgerschap dat mensen over vaardigheden

moeten beschikken om te kunnen omgaan met de gemedialiseerde samenleving. Wie

gebruik wil maken van informatie moet dus steeds meer ervaring hebben in het

gebruik van media en internet. In een advies van de Raad voor Cultuur adviseert deze

de minister zwaar in te zetten op een programma voor mediawijsheid. Het kabinet zal

dit advies overnemen om daarmee kloven voor grote groepen te overbruggen en in te

zetten op mediavaardige participerende burgers.

Beleefcultuur en gemak

Onze maatschappij zet steeds meer in op beleving. Producten worden steeds meer

gekoppeld aan leefstijl. Je bent wat je hebt en wat je meemaakt.

We willen niet alleen lezen over Azië maar het ook ervaren. We willen niet alleen iets

lezen van een schrijver maar ook de schrijver ontmoeten. We willen niet alleen lezen

over zijdeschilderen maar ook naar een workshop. Wie informatie of cultuur in brede

zin wil overdragen moet daarom belevenissen overdragen. Het lenen van reisgidsen

neemt door de digitale ontwikkelingen af. Betekent dit dat er geen vraag meer is naar

dit soort informatie? Nee, die is er zeker wel. Alleen moet de informatie anders verpakt

worden. Een moderne bibliotheek organiseert dus samen met reisbureaus een

reisbeurs met sprekers, films en informatie. Reisgidsen kunnen daar dan weer een rol

in spelen. De informatie wordt verpakt in activiteiten en sfeerbepalende elementen.

Vitale vergrijzing

Door de stijgende welvaart is onze levensverwachting sterk gestegen. Wie vandaag

wordt geboren zal gemiddeld 78 jaar worden. Dit is zes jaar meer dan voor degene

die in 1950 is geboren. In 2025 is 25% van de bevolking ouder dan 65 jaar.

Tegelijkertijd is de koopkracht van senioren flink gestegen. Ouderen blijven veel

langer jong en gaan in de komende decennia een steeds belangrijker

consumentensegment vormen. Er zijn bijvoorbeeld speciale computerwinkels die zich

richten op senioren die nog graag mee willen in digitale ontwikkelingen maar die

tegelijkertijd niet afhankelijk van hun kleinkinderen willen zijn om de pc te

onderhouden. Maar ook op het gebied van woon- en zorgvoorzieningen zal

ingespeeld worden op een sterk veranderende vraag naar vorm en inhoud.

Naast aanpassing in productassortiment, heeft deze ontwikkeling nog een andere

kant. De komende jaren vindt namelijk een grote uitstroom plaats van personeel in

bibliotheekorganisaties. Tegelijk zal op de arbeidsmarkt krapte ontstaan en zullen

bibliotheken zich moeten ontwikkelen tot een aantrekkelijke werkgever.

De samenleving als netwerk

Overheden financieren geen instellingen meer, maar financieren op de output van

deze instellingen en de maatschappelijke effecten. Denk bijvoorbeeld aan de


ontwikkelingen rondom laaggeletterdheid en inburgering. Dit is een thema dat niet

door één partij opgepakt kan worden maar waarbij allianties nodig zijn om echt effect

te bereiken. Hetzelfde geldt voor het cultuuraanbod in een stad: ook daar zijn vele

partners nodig om tot een aangenaam klimaat te komen. De bibliotheek wordt

daarmee – evenals andere culturele partners – meer vloeibaar en zal minder in eigen

gestalten naar voren treden en meer in samenwerkingsverbanden. Dit zal tot gevolg

hebben dat de profilering van de bibliotheek een nieuw thema wordt. Want hoe zorg je

ervoor dat je als bibliotheek zichtbaar en voelbaar blijft terwijl je in steeds meer

samenwerkingsverbanden actief bent?

In de samenleving opereren partijen steeds meer als partners in netwerken waarin

steeds veranderende coalities optreden. Samenwerking met andere bibliotheken in

Overijssel en de rest van Nederland, andere culturele en maatschappelijke partners in

de stad en met allianties met (groepen) burgers gaat een wezenlijk onderdeel vormen

van de organisatievorm van de komende jaren.

Ontwikkelingen bibliothekennetwerk

VOB en Bibliotheek.nl

De komende jaren zal op landelijk niveau onverminderd worden ingezet op

gezamenlijke bibliotheekvernieuwing: het herpositioneren van de bibliotheek in een

veranderende samenleving, het vernieuwen van organisatie en dienstverlening en het

opnieuw aangaan van relaties met de overheden als opdrachtgever en

maatschappelijke en culturele organisaties en instellingen als partner in

dienstverlening. De bibliotheek die vanuit zijn kerncompetenties breed inzetbaar is op

vele beleidsterreinen van de overheid: ‘de brede bibliotheek’.

Certificering van lokale bibliotheken zal op basis van audits plaatsvinden, er is een

benchmarksysteem beschikbaar gekomen, een landelijk marketingprogramma wordt

geïmplementeerd en de digitale dienstverlening zal verder uitgebouwd worden onder

de vlag van bibliotheek.nl. Bibliotheek.nl participeert actief in grootschalige landelijke

projecten als ‘Beelden voor de toekomst’ en heeft samenwerkingsovereenkomsten

met Kennisnet, VNG, GGD Nederland en MEE e.d. als het gaat om

publieksinformatie en het handboek voor de samenleving annex G!ds. Volwaardige

digitale dienstverlening op basis van netwerkorganisatie en -exploitatie. Lokale

bibliotheken participeren in de organisatie en de exploitatie. Op basis een bijdrage van

22 eurocent per inwoner en de deelname aan de netwerkorganisatie van al@din,

schoolbieb.nl en zoek&boek. Via provinciale coördinatoren vindt de aansluiting naar

het landelijk niveau plaats.

Speerpunten van digitale dienstverlening zullen de komende jaren zijn:

- uitbouwen digitale collectie en thuisgebruik digitale bronnen op basis van de lokale bibliotheekpas - publieksinformatie en handboek van de samenleving, samen met landelijke maatschappelijke partners - al@din - nieuwe catalogus / zoekmachine voor betrouwbare bronnen - zoek&boek: alle media van alle bibliotheken bestellen met de lokale bibliotheekpas - schoolbieb.nl en jeugdbieb.nl - participatie van gebruikers bij bibliotheekdienstverlening - wiki’s en deelname aan vraagafhandeling al@din.


Provincie Overijssel - DOBO

De Provincie Overijssel ondersteunt samenwerking en bovenlokale dienstverlening van bibliotheken. Van oudsher via de WSF-functie van de SAB en de diensten van de Overijsselse Bibliotheek Dienst. Sinds een aantal jaren ook met projectsubsidies gericht op gezamenlijke vernieuwing van de dienstverlening en de bedrijfsvoering. Na twee projectperiodes hebben de directies verenigd in het DOBO de Strategische speerpunten voor de samenwerking in de periode 2008 – 2011 geformuleerd waarbij uitgegaan wordt van een soortgelijke financiering als de afgelopen projectperiode: cofinanciering provinciale en lokale middelen. De afgelopen periode betrof het 30 eurocent per inwoner.

De benoemde strategische speerpunten zijn:

- Verbeteren, verbreden en verdiepen van de dienstverlening aan bestaande klanten.

- Versterken van de positie als digitale en fysieke toegangspoort naar kennis en informatie.

- Eén gezamenlijke provinciale multimediacollectie en een provinciale backoffice voor mediabeheer.

- Eén gezamenlijke provinciale backoffice voor productontwikkeling en specifieke diensten.

- Gezamenlijk HRM-beleid en marketingprogramma. Door het gezamenlijk programma is het voor de bibliotheek Deventer mogelijk een aantal eigen programmalijnen op gezamenlijk Overijssels niveau (inhoud en geld) te realiseren.

Openbare bibliotheek Deventer: sterk en zwak

De Openbare Bibliotheek Deventer staat midden in de samenleving en werkt nauw samen met tal van maatschappelijke en culturele partners. Van de SAB als historisch meest voor de hand liggende bondgenoot (gezamenlijke bibliotheekpas en afgestemde dienstverlening) tot de gemeente - als het gaat om wijkwinkel en servicepunten - en maatschappelijke partners van de Informatiewinkel, de wijkwinkel Keizerslanden en het servicepunt Okkenbroek. Bij tal van activiteiten werkt de bibliotheek intensief samen met culturele partners: van de kinderboekenweek en de boekenweek tot de gedichtendriedaagse. De bibliotheek kent een zeer goede spreiding van vestigingen over de hele gemeente inclusief een bibliobus.

De afgelopen jaren is het aantal uitleningen gedaald en het aantal ingeschreven gebruikers afgenomen. Vooral het aantal uitleningen van informatieve boeken is flink gedaald. Desondanks is het aantal van 880.000 uitleningen per jaar nog steeds zeer respectabel. De bibliotheek is wel nog steeds erg boekgericht, ook al is er een redelijke muziekcollectie, zeker door de samenwerking met de CDR, en is er de beschikbare toegang tot vele bijzondere databanken. 25% van de bevolking heeft een bibliotheekpas waarvan men minstens één maal per jaar gebruik maakt. Door toenemende selfservice heeft grijs lenen een vlucht genomen. Het is eenvoudig om bij incidenteel gebruik een pas van een gezinslid te gebruiken. Het invoeren van contributie voor 16 en 17-jarigen heeft een afname van lidmaatschap in deze leeftijdscategorie laten zien. Men maakt gebruik van de bibliotheek om internet en digitale bestanden te raadplegen en kranten en tijdschriften worden nog steeds goed gelezen. Het aantal bezoekers neemt daardoor minder af dan het aantal uitleningen.


Er is een toenemend aantal verlengingen via internet zichtbaar waardoor de bezoekfrequentie voor het lenen daalt. Men komt dus steeds vaker naar de bibliotheek zonder iets te lenen.

De educatieve dienstverlening en de activiteiten voor kinderen rond taal en lezen, media-educatie en cultuureducatie vinden onverminderd voortgang en verheugen zich in een constante grote belangstelling. De meeste activiteiten richten zich op de vroeg- en voorschoolse educatie en op het primair onderwijs. Veel ervan hebben een structureel karakter en zijn onderdeel van het jaarlijkse aanbod van de bibliotheek aan het educatieve veld. Ook op digitaal gebied heeft de bibliotheek voor deze doelgroep diensten ontwikkeld.

In toenemende mate organiseert de bibliotheek informatieve activiteiten voor volwassenen rond diverse thema’s. Op technologisch gebied heeft de bibliotheek geïnvesteerd in aansluiting op digitale netwerken en zelfservice-apparatuur waardoor bedrijfs- en klantprocessen efficiënter kunnen plaatsvinden. De afgelopen jaren is de organisatie aangepast aan veranderende vragen van de omgeving en beschikbare financiële middelen, nadat er een structureel tekort geconstateerd werd.

Gemeente Deventer

De ontwikkelingen bij de gemeente Deventer lopen voor een deel parallel met de

aandachtsgebieden van de bibliotheek. Het betreft aan de ene kant de culturele en

maatschappelijk ontwikkelingen die ook voor Deventer gelden en waarvoor de

gemeente eigen beleid heeft geformuleerd. Aan de andere kant spelen specifieke

Deventer ontwikkelingen en beleidsvoornemens. In de strategische notitie van 2006

heeft op hoofdlijnen afstemming plaatsgevonden. In de cultuurnota ‘Investeren in

cultuur’ komen deze afspraken op hoofdlijnen over inhoud en geld terug. Tegelijk

komt de bibliotheek voor bij vele andere terreinen van het gemeentelijke beleid zoals

onderwijs, jeugdbeleid, laaggeletterdheid, WMO, inburgering en gemeentelijke

dienstverlening. De bibliotheek kan goed samenwerken door haar grote

publieksbereik, haar spreiding van vestigingen door de gemeente, en haar specifieke

competenties als het gaat om verzamelen, ordenen en beschikbaar stellen van

bronnen op de gebieden informatie en verbeelding.

Hét grote gezamenlijke project is de nieuwbouw aan het Grote

Kerkhof waarbij bibliotheek en gemeente nadrukkelijk

meerwaarde verwachten door samenwerking op het gebied van

publieksinformatie. Met deze verplaatsing van de bibliotheek

evenals de plannen rondom de Nieuwe Markt met het filmhuis

en Bouwkunde ontstaat een cultuurkwartier rond de

Lebuïnuskerk dat een groot publiek kan trekken en elkaar

versterkt, waarmee ook de aantrekkelijkheid van deze kant van

de stad wordt vergroot.

In 2007 kreeg de samenvoeging van de bibliotheken van Deventer en Bathmen

gestalte. Tegelijkertijd heeft er besluitvorming plaatsgevonden over nieuwbouw van de

bibliotheek Bathmen samen met andere voorzieningen, waaronder de wijkwinkel van

de gemeente.

De bibliotheek en wijkwinkel in Keizerslanden zullen worden verplaatst naar een

nieuwe locatie in de wijk en voor Diepenveen en Schalkaar zijn de onderzoeken naar

accommodaties waar de bibliotheek samen met partners in ondergebracht kan

worden vrijwel afgerond en kan realisatie gaan plaatsvinden. De combinatie met een

gemeentelijk servicepunt is ook hier aan de orde.

Dit raakt tegelijkertijd de gemeentelijke visie op spreiding van de gemeentelijke

diensten en informatie. Naast een centraal stadhuis wil de gemeente zoveel mogelijk


werken met excellente (digitale) dienstverlening en een netwerk van wijkwinkels en

gemeentelijke servicepunten. Door bijvoorbeeld als afhaalpunt te dienen voor

documenten of als instructieruimte om burgers te helpen om het een volgende keer

zelfstandig te kunnen. Deze structuur zal tegelijkertijd de informatiefunctie van de

gemeente in de WMO moeten ondersteunen.

SWOT-analyse

De hoofdlijnen van de interne en externe analyse kan worden ondergebracht in het

volgende overzicht.

Kansen Bedreigingen

Extern

• Nieuwe beleidsterreinen overheid

• Behoefte aan zelfredzaamheid

• Ontwikkeling nieuwe diensten –

branche

• Nieuwe accommodaties – partners

• Cultuurbeleid gemeente

• Beleid wijkwinkels, servicepunten

• Digitale groeimarkt

• Gemeentelijke visie op digitale

dienstverlening, wijk- en

servicewinkels.

• Samenwerking met maatschappelijke

en culturele partners

• Concurrentie internetdiensten

• Afnemend leesgedrag

• Verhoogde zelfredzaamheid groepen burgers

Sterkte Zwakte

Intern • Groot bereik en naamsbekendheid

• Sterke positie lezen en literatuur

• Sterke positie informatie en advies

• Sterke spreiding

• Netwerkpartner informatie en cultuur

• Nog maar beperkt multimediaal; te

schriftgericht

• Positie nieuwe media / internet

• Tempo ontwikkelvermogen

• Marketing en communicatie

• Personalisering dienstverlening

• Adaptatie netwerkvernieuwingen


3. Strategische keuzes en doelstellingen

3.1 Missie

De missie van de openbare bibliotheek laat zich samenvatten in drie kernwoorden:

Kennis omvat een laagdrempelige toegang tot bronnen van informatie en de

mogelijkheden om zich te bekwamen in het omzetten van informatie naar kennis.

Ontwikkeling stimuleert groei van individu en samenleving. Voor een goede

participatie in onze huidige kennismaatschappij is het nodig dat burgers continu

doorleren en zichzelf en hun eigen omgeving proberen te verbeteren.

Verbeelding omvat de toegang tot een rijk scala aan bronnen op het gebied van

kunst, cultuur en ontspanning. Verbeelding omvat ook inspiratie en het scheppen van

nieuwe vormen van cultuur. ‘De bibliotheek als de stationshal van de verbeelding’.

3.2 Strategische notitie ‘De verbeelding vormgegeven’ - 2006

In het voorjaar van 2006 heeft het bestuur van de bibliotheek Deventer de strategische notitie “De verbeelding vormgegeven” het licht laten zien. Hierin werd

aangegeven dat de bibliotheek drie kerntaken ondersteunt: Informatie & Lezen,

Educatie, en Podium en cultuur. Hiermee zijn de vijf landelijk geformuleerde kerntaken

samengevoegd tot drie.

De bibliotheek vervult deze kerntaken op verschillende plekken en heeft met de

verschillende vestigingen een ruime spreiding over Deventer. De uitvoering van deze

kerntaken wordt op verschillende wijzen ingevuld binnen de verschillende typen

vestigingen.

Kennis, Ontwikkeling en Verbeelding

voor individu en samenleving


De schillen van vestigingen zijn:

Schil 1: Centrale bibliotheek: Centrale collectie voor totale aanbod / Extra focus op

Educatie en cultuur en Podium / Staf en centrale ondersteuning, breedst mogelijke

front-office, samenwerking met gemeente front-front-office, Back-office en pool

projectmedewerkers/-adviseurs. / Financiën: 70% totale budget

Schil 2: Colmschate en Bathmen: Volwaardige bibliotheekvoorziening, aangepast

aan omvang en aard van de doelgroep, Collectie op basis van vraagsturing / Vooral

front-office, Back-office ter ondersteuning, mogelijkheden voor zelforganisatie

onderzoeken / Financiën: 0-30% budget.

Schil 3: Diepenveen, Schalkhaar en Keizerslanden: Op maat, sterk

doelgroepgericht, altijd in samenwerking met partners / Front-office, waar mogelijk

zelforganisatie / Financiën: 0-30% budget.

Schil 4: Maatwerk op locatie: Servicepunten: Verschillende kleinschalige vormen

van dienstverlening, bedrijven en scholen, zorgcentra en buurthuizen / Personeel is

afhankelijk van gevraagde inzet, waar mogelijk zelforganisatie, waar mogelijk inhuur

personeel bibliotheek door derden. / Financiën: projectmiddelen of tegen kostprijs voor

derden. Voorbeelden zijn: Noaberhuus Okkenbroek, dorpsbibliotheek Lettele en

Brede School De Enk.

3.3 Visie: Behouden en vernieuwen

De bibliotheek Deventer kiest voor de komende jaren voor een offensieve strategie.

Vanuit het behoud van bestaande klanten op basis van hun binding met de huidige

dienstverlening, zullen nieuwe klanten worden geworven.

De ontwikkelingen rondom veranderd mediagedrag hebben consequenties voor de

prestaties van bibliotheken. Uitleencijfers lopen langzaam maar gestaag terug. De

grote kurk waarop de bibliotheek drijft wordt stap voor stap kleiner. Deze uitleningen

vormen voor de bibliotheek nog steeds een belangrijke legitimatie.

Tegelijk zien we dat de bibliotheek nieuwe diensten heeft gelanceerd zoals al@din,

Schoolbieb.nl, de levering van digitale bestanden, de integrale ontsluiting en

presentatie van fysieke en digitale bronnen in de nieuwe catalogus, de besteldienst

zoek&boek en culturele en informatieve

activiteiten en evenementen. De meeste

van deze nieuwe producten worden nog

doorontwikkeld en er is pas kort gestart

met vraag- en marktontwikkeling.

De uitleenfunctie is nog steeds de “cash

cow” van de bibliotheek. Wel nadert deze

functie langzaam het eind van de

levenscyclus. Nieuwe producten bevinden

zich nog in de ontwikkelingsfase.

Schematisch kan dit als volgt worden

weergegeven.

De bibliotheek zal in deze positie een dubbelslag moeten maken:

1. Het tegengaan van een verdere teruggang van de klassieke uitleenfunctie en

daarmee het verlengen van de levenscyclus;

TeruggangIntroductie product /

groei

Volwassenheid /

verzadiging

@ladin

media uitlenen

dig.content

events

HB van samenleving

diensten onderwijs

Innovatie


2. Het versnellen van vernieuwing van ontwikkeling naar volwassenheid waardoor

de bibliotheek een goede nieuwe toekomstige basis krijgt.

De uitdaging is om de dalende uitleningen en ledentallen om te buigen naar stabilisatie en groei. Tegelijkertijd dienen nieuwe diensten onder de aandacht gebracht te worden en is de aandacht erop gericht om daarvoor een even groot bereik te vinden als voor de klassieke bibliotheekfunctie.

3.4 Strategische doelen

Op basis van bovenstaande visie is het passend om ambitieus de toekomst tegemoet

te treden en algemene strategische doelen vast te stellen die op langere termijn

nagestreefd worden en daarmee richtinggevend zijn voor de activiteiten en de

programma’s in de nabije jaren.

Het vergroten van de deelname op basis van lidmaatschap van 25 naar 50% vormt de

- lange termijn - hoofddoelstelling, waaraan de andere doelen worden gerelateerd.

Deze doelstelling lijkt uiterst ambitieus. De bibliotheek heeft een lidmaatschapsbereik

van 25% van de bevolking, maar wordt op dit moment al door ongeveer de helft van

de bevolking op één of andere manier gebruikt. De doelstelling is gericht op het

omzetten van ‘vrijblijvend’ gebruik in een geregistreerd lidmaatschap.

Lange termijn doelen

50% lid bibliotheek

60% bezoekt bibliotheek of activiteit

600.000 bezoekers

100.000 Informatie-adviesvragen beantwoord

1.000.000 uitleningen

8.000.000 digitale raadplegingen/leveringen

365 culturele en informatieve activiteiten

365 educatieve activiteiten

@ladin

media uitlenen

dig.content

events

HB van samenleving

diensten onderwijs

TeruggangIntroductie product /

groei

Volwassenheid /

verzadiging

Focus op klant


ALLIANTIE programma

FLANKEREND programma ‘ In control’ * Collectie * Personeel & Organisatie

4. Meerjarenprogramma

De strategische doelstellingen worden nagestreefd met tien inhoudelijke

programmalijnen en drie flankerende programmalijnen. Deze zijn hieronder

schematisch weergegeven. Deze vormen in samenhang het veranderprogramma dat

zorg draagt voor de noodzakelijke ombouw van dienstverlening en organisatie.

Programma Informatie en

lezen

Programma Educatie

Programma Podium en

cultuur

Lekker lezen

Film en muziek

Digitale bibliotheek

Publieksinformatie

Samenwerking

onderwijs

Universiteit van de

straat

Laaggeletterden

Informatieve en

culturele programma’s

4.1 Algemeen

4.1.1 Programmalijn 1: Marketing – ledenbehoud en -groei

Dwars op alle andere speerpunten staat Marketing. Professionaliseren van de marketingfunctie is essentieel. Door aansluiting bij het landelijk marketingtraject van de VOB waar de randvoorwaarden worden gecreëerd en het Overijssels marketingproject op DOBO-niveau waar de implementatie wordt voorbereid, kan in Deventer deze programmalijn gerealiseerd te worden.

Hoofddoelstelling: van ledenbehoud naar ledengroei Hoofddoelstelling is ledenbehoud en het realiseren van een groeiend ledenbestand met als doel dat 50% van de bevolking lid wordt en de bibliotheek gebruikt. Subdoelstellingen op specifieke klantgroepen worden hiervan afgeleid. Van belang is de huidige waarde van de bibliotheekpas te bestendigen en te verbeteren en in een helder programma in de komende vier jaar voor de diverse te onderscheiden klantgroepen planmatig waarde toe te voegen. Uitgangspunt daarbij is dat beter inzicht wordt verkregen in het bibliotheekgebruik, motieven, interesses en achtergronden (leefstijlen) van huidige en nieuwe leden. In 2011 is de bibliotheek in staat op basis van individuele en actueel blijvende klantprofielen, relaties met klanten (klantgroepen) te onderhouden en uit te bouwen op een wijze die waarde creëert voor zowel de klant als de bibliotheek. Geregistreerd gebruik is voorwaarde om dit structureel te kunnen realiseren.

MARKETING programma


Selectie uit Mosaic rapportage

Positionering De bibliotheek onderscheidt zich door: 1. Rechtstreekse toegang of verwijzing naar kwalitatief hoogwaardig multimediaal

aanbod: a. Uit betrouwbare bron b. Door specialisten geselecteerd, samengesteld en zoveel mogelijk op

maat geleverd 2. Een goedkope laagdrempelige (grotendeels gesubsidieerde) basisvoorziening

voor een breed publiek. 3. Een aanbod van “extra diensten en services” voor specifieke klantgroepen

(gefinancierd door klanten/derden).

Typeringen:

• Pro-actief in het contact met klanten en bezoekers (fysiek en digitaal).

• De klant is altijd als eerste op de hoogte van nieuwe activiteiten en aanbod.

• De klant weet dat iedere bibliotheekmedewerker in staat is hem of haar te helpen

• Spin in het web van lokale gemeenschap en netwerk van bedrijven en instellingen

• De bibliotheek die uitnodigt, verrast, inspireert en een prettige verblijfsplek is. Je kunt er gericht zoeken en rondstruinen en ontdekken.

• De bibliotheek waar de klant met zijn eigen kennis en visie kan bijdragen aan de dienstverlening (prosumer, co-productie) en daartoe ook wordt uitgenodigd zowel in de fysieke als digitale omgeving.

• De bibliotheek die informatie betekenis geeft.

Marketingprogramma 2008 -2011 (tactisch / operationeel) Het gaat hierbij om een aantal componenten die met elkaar het programma vormen.

Opbouwen van een doorlopend Marketinginformatiesysteem: o Marketingonderzoekssysteem (formeel): Gebruikersonderzoeken,

marktonderzoek, segmentatiemethodiek, klantenpanels, benchmarking, etc o Interne registratiesysteem: Informatie over klanten en gebruik van de bibliotheek

door analyse van data uit bibliotheeksystemen, bibliotheekpas, etc. o Marketingbedrijfskundesysteem:

Technieken en modellen om analyses te kunnen maken van onderzoeken registratiegegevens (o.a. CRM-systeem)

o Informele marketinginlichtingensysteem: gesprekken met klanten, reacties aan de balie, berichten in de media, netwerk in branche, trendwatching, etc.

Profiel maken van de klantsegmenten van de bibliotheek.

- Keuze klantsegmentatiemethodiek: Mosaic (landelijk)

- Gebruikersonderzoek t.b.v. segmentatie. Inventarisatie:

o Wensen, behoeften, motieven en interesses per klantgroep (incl. gebruik van diensten bibliotheek).

o Leefstijlen per klantgroep - Profiel klantgroepen - Marktaandeel per klantgroep in het totale klantenbestand. - Marktaandeel per klantgroep en het totale klantenbestand t.o.v. totale bevolking

(incl. geografische kaart). Evt. inzicht in profielen van klanten van andere (culturele) instellingen in Deventer.


Ontwikkelen marketingprogramma naar klantsegmenten. - Marketingdoelstellingen per segment formuleren (ontwikkelen, uitbouwen,

behouden of afbouwen). Vertalen naar: - Retailmarketingprogramma (generiek en klantgroepspecifiek):

Categorymanagement: collectie- en assortimentsbeleid - invoeren nieuwe wijze presenteren collecties en andere onderdelen van het assortiment en (her)inrichten vestigingen op de klantgroepcategorieën: winkelformules

- Drempelvrije service en dienstverlening: herzien van het prijs- en servicebeleid - realiseren dat (onnodige) drempels geslecht worden; ruimere openingstijden in aansluiting op wensen gebruikers; reserveren en aanvragen aanmoedigen; thuisgebruik mogelijk maken, etc.

- Communicatiebeleid: o.a. o campagnes werving en behoud o (digitale) nieuwsbrieven en attenderingsservice

- Alliantieprogramma’s (o.b.v. marketingdoelstellingen per klantgroep allianties zoeken): samenwerken met instellingen en over en weer klantgroepen binden aan elkaars dienstverlening.

Dienstverleningsmonitor inrichten

- Cockpit / monitor met relevante gegevens op de diverse kernfuncties, in relatie tot achterliggende gegevens

- Deelname BIS en landelijk benchmarksysteem

4.1.2 Programmalijn 2: Allianties

De bibliotheek staat midden in de samenleving en dicht bij mensen. 25% van de

inwoners van Deventer beschikt over een bibliotheekpas. In de helft van alle

huishoudens is een bibliotheekpas aanwezig. De helft van de bevolking maakt op één

of andere wijze gebruik van de bibliotheek. Daarmee is de bibliotheek een

interessante partner voor samenwerking.

Het uitgangspunt voor het aangaan van allianties is tweeledig:

- de bibliotheek op zoveel mogelijk plekken in de samenleving aanwezig laten zijn:

realiseren van servicepunten, maatwerkcatalogi met specifieke faciliteiten en

realiseren van lidmaatschappen

- realiseren van een gezamenlijk aanbod op onderdelen van de dienstverlening.

Gemeente Deventer: partner voor publieksinformatie en -dienstverlening

De bibliotheek haakt daarbij in op de ontwikkelingen van de Gemeente Deventer

rondom service- en wijkwinkels en de digitale dienstverlening. De bibliotheek is een

partner die op elk niveau een belangrijke rol kan spelen en waarbij gemeente en

bibliotheek elkaar kunnen versterken. Aan het Grote Kerkhof zal dit in optima forma

zijn beslag krijgen.

Partners voor servicepunten en maatwerkcatalogi

Samenwerking is een belangrijk uitgangspunt om op zoveel mogelijk punten in de

samenleving aanwezig te zijn. Samenwerking betekent dat je weet waar je partners

mee bezig zijn en waar de bibliotheek de dienstverlening specifiek kan uitbouwen.

Met als uitgangspunt 100% lidmaatschap kan de bibliotheek haar dienstverlening

verbijzonderen voor de specifieke doelgroep. Gedacht wordt aan woonzorgcentra,

peuterspeelzalen en kinderdagverblijven, scholen voor basisonderwijs en voortgezet

onderwijs. Welke content kunnen partners op het gebied van zorg en welzijn leveren

voor de sociale digitale kaart en welke bijdrage leveren ze aan activiteiten? Kan de

bibliotheek een filmcatalogus maken voor de Filmhuisbezoekers? De bibliotheek wil


graag allianties aangaan met partners en samenwerkingsafspraken maken die

passen op het spreidingsbeleid in ‘schillen’ en maatwerkcatalogi met specifieke

faciliteiten gekoppeld aan de bibliotheekpas.

De bibliotheek kan niet overal zijn. De financiële middelen laten dit niet toe. Ook

partners zullen moeten investeren in de kosten van de alliantie. Bijvoorbeeld op basis

van 100% lidmaatschap. Belangrijk is dus om te formuleren onder welke voorwaarden

de bibliotheek graag meewerkt aan initiatieven. Van jaar tot jaar zal deze set met

voorwaarden opnieuw bekeken worden en zal de bibliotheek vaststellen waar de

bibliotheek nog meer zichtbaar en dienstbaar kan worden in de Deventer

samenleving.

Partners voor informatiepunten

Op diverse domeinen ontwikkelt de bibliotheek specifieke informatiepunten in nauwe

samenwerking met deskundige partners uit het maatschappelijke middenveld en het

culturele en educatieve netwerk. Voorbeelden zijn het gezondheidinformatiepunt

(GIP), vrijwilligersinformatiepunt, informatiepunt Inburgering, Makkelijk Lezenplein en

het Historisch informatiepunt.

Partners voor uitbouwen informatieve en culturele programmering

Als het gaat om informatieve en culturele programma’s werkt de bibliotheek al vele

jaren samen met vele maatschappelijk en culturele partners uit stad en regio. Van De

St. Deventer boekenweek, de kinderboekenweek, de gedichtendriedaagse tot

themabijeenkomsten rond het gezondheidsinformatiepunt, de Informatiewinkel en de

wijkwinkel in Keizerslanden en cursussen internet voor senioren.

De bibliotheek zal met de slogan ‘Wilt u onze volgende partner zijn?’ het aantal

partners – ook incidenteel – gaan uitbouwen. Daarmee kan een uitbouw van de

programmering tot stand gebracht worden. Het zijn vooral de partners die de

programmering invulling geven.

4.2 Kernfunctie: Informatie & Lezen

De bibliotheek als warenhuis van kennis en informatie en als inspiratiebron voor lezen

en literatuur

Dé kernfunctie van de bibliotheken wordt hiernaast

kernachtig omschreven door Driek van Wissen: het

leveren van hersenproviand en het zijn van een

literair luilekkerland. Kennis en literatuur vormen

belangrijke peilers onder de bibliotheek. Met lezen

prikkelt en voedt men de verbeelding. Met literatuur

verrijken we onze gedachten. Met lezen wordt de

algemene ontwikkeling gestimuleerd en zijn wij in

staat in bredere kaders te denken.

Het omgaan met informatie behoort meer en meer

tot de basisvaardigheden van ons bestaan. Wie als

burger goed wil functioneren moet mondig en informatievaardig zijn. Met de

toegenomen media spreken we van mediawijsheid. Kunnen omgaan met de

gemedialiseerde samenleving. Omgaan met zoekmachines, iets aanvragen bij de

gemeente of informatie vinden over je hobby of persoonlijke interesse. De bibliotheek

helpt burgers verder met grote toegankelijkheid, deskundig personeel dat graag helpt,

ruime openingstijden en een goede en aantrekkelijke collectie media.

"Het schijnt bij de lokale middenstandafgunstige verwondering te wekken

hoeveel publiek de leeszaal weet te trekkenterwijl men zelf zo mager is beklant.

Toch is die trek niet van de gekke,want wat er wordt geleverd in dit pand

is meer dan zelfs een kruideniersgigant

ooit aan zijn clientèle kan verstrekkenHier ligt immers in kasten en in rekkenhet kostelijkste voedsel voor de hand

voor thuis alsook voor nuttiging ter plekke:het zogenaamde hersenproviand.

De leeszaal is een waar luilekkerlandvoor alle literaire lekkerbekken.“

Uit “Een boekenwurm is een verstandig beest" van Driek van Wissen


4.2.1 Programmalijn 3: Lekker lezen

Meer ruimte voor romans en leesboeken

De collectie romans en leesboeken (jeugd) vormt – in alle

vestigingen en servicepunten - het best lopende onderdeel

van de uitleen-bibliotheek. Dit onderdeel van het aanbod

krijgt meer ruimte:

- in omvang

- meer actuele titels, die sneller verkrijgbaar zijn

- betere presentatie / retailmarketing (10% frontaal).

Meer leeskringen en opbouwen van een digitale leescommunity

De bibliotheek ondersteunt mensen bij het beleven van plezier aan lezen, bij smaak-

en leesontwikkeling en bij verdieping van lezen en de leesbeleving. Daarom

organiseert de bibliotheek lezingen of ondersteunt zij leeskringen. Deze functie wordt

uitgebouwd en doorontwikkeld. Digitale mogelijkheden als literaire agenda, weblogs

en wiki’s worden benut om leeservaringen te delen en mensen met elkaar in contact

te brengen. Deze groep wordt betrokken bij de activiteiten van de bibliotheek.

Activiteiten en evenementen rond lezen uitbouwen

De bibliotheek gaat de komende jaren de grotere evenementen als

kinderboekenweek, boekenweek en voorleesdag met nog twee grote evenementen

uitbouwen. Daarnaast wil de bibliotheek een rijk programma opzetten van kleinere

literaire activiteiten. Deze activiteiten kunnen op vele locaties in wijk, buurt en dorp

gestalte krijgen, niet gebonden aan alleen de centrale bibliotheek.

Kinderleestheater ontwikkelen

Speciaal voor en door kinderen wordt in de centrale bibliotheek een kleinschalig

kinderleestheater ingericht. Voor kortere en langere duur verbinden (groepen)

kinderen zich aan de organisatie en programmering van het kinderleestheater. De

bibliotheek ondersteunt en faciliteert. Samenwerking met het onderwijs, maar ook met

bijv. de Vereniging Deventer Literair ligt voor de hand.

Leesadvies gaan geven: fysiek en digitaal

Veel mensen houden van lezen maar vragen zich af: wat zou nu weer een leuk boek

voor mij zijn? Op die vraag geven medewerkers van de bibliotheek nu op basis van

ervaring al vaak antwoord. Dat blijft de bibliotheek doen en de bibliotheek zal daar ook

elektronische dienstverlening aan toevoegen. Op basis van de leeshistorie van de

klant zelf en leesgedrag van anderen kan met grote frequentie advies worden

gegeven over leuke boeken.

Makkelijk Lezen Punt

Beleven van plezier aan lezen is een belangrijke voorwaarde om te blijven lezen.

Blijven lezen is vervolgens weer belangrijk voor taalontwikkeling. Tegenwoordig

worden vroegtijdig leeshandicaps zoals dyslexie onderkend. Om deze jongeren te

ondersteunen is in den lande het Makkelijk Lezen Punt ontwikkeld. Samen met

andere Overijsselse bibliotheken implementeert ook de Deventer bibliotheek nu deze


service. De bibliotheek zal het aantal punten in de komende jaren verder uitbreiden en

zal de samenwerking met het onderwijs hiervoor verder intensiveren.

Aangepast Lezen Punt

Nederland telt circa 600.000 blinden en slechtzienden. Deze doelgroep kan alleen met

aanpassingen gebruik maken van gewone boeken. De bibliotheek Deventer kent al

jaren een dienstverlening met grootletterboeken en een kleine collectie luisterboeken.

In Overijssels verband wordt de verdere uitbreiding van deze dienstverlening

opgepakt. Dit ondersteund met landelijke subsidie. Hiermee kunnen Aangepast Lezen

Punten worden ingericht met bijvoorbeeld Daisy-ROM’s, leeshulpmiddelen en

speciale digitale dienstverlening.

Hierdoor zijn blinden en slechtzienden langer in staat om zelfstandig van de lokale

bibliotheekvoorziening gebruik te blijven maken. Voor klanten die niet in staat zijn om

gebruik te maken van de lokale bibliotheek, geeft de bibliotheek advies over het

gebruik van landelijke telefonische en digitale dienstverlening.

4.2.2 Programmalijn 4: Film en Muziek

De bibliotheek heeft van oudsher een muziekbibliotheek met cd’s, bladmuziek en

informatie over muziek. Door de koppeling met Leendirect van de Centrale Discotheek

Rotterdam beschikt de Deventer bibliotheek over toegang tot de grootste

muziekcollectie van Nederland. Met de nieuwe dienst zoek&boek wordt de toegang

hiertoe sterk vereenvoudigd. Op het gebied van film heeft de bibliotheek een beperkt

collectieaanbod. Het aantal uitleningen is – zeker in vergelijking tot boeken – zeer

beperkt. De markt van film en muziek is groot en blijft ook de komende jaren groot en

groeiende. Er wordt gekozen voor het uitbouwen van de betekenis van de bibliotheek

op het gebied van zowel film als muziek.

Alle muziek en alles over muziek

De bibliotheek zorgt voor een aantrekkelijk en compleet muziekaanbod met goede

eigen basiscollecties. Door samenwerking in Overijssel met o.a. de CD-uitleen

Enschede en met landelijke partners biedt de bibliotheek een compleet aanbod

muziekmedia, bladmuziek en informatie over muziek. Een shop-in-the-shop van

muziekweb/cdr wordt onderzocht. De bibliotheek biedt daarmee mogelijkheden om

kennis te maken, maar vooral ook om te verbijzonderen en te verdiepen.

Filmcollectie en huiskamerbioscoop

De bibliotheek gaat, bij voorkeur samen met Filmhuis de Keizer, de filmcollectie

uitbouwen en samen het kleinste ‘zelfbedienings-filmtheater’ van Deventer realiseren

in de centrale bibliotheek. De filmcollectie wordt via internet samen met de

filmhuisbezoekers opgebouwd en uitgebouwd. De huiskamerbioscoop moet het

mogelijk maken om met kleine groepen samen een film naar keuze te kijken. Het is

een nieuwe dienst voor leden van bibliotheek en filmhuis. Via internet boekt men

plaatsen en kiest men een tijdstip en uit het aanwezige aanbod programmeert men

zelf een film. De overige plaatsen kunnen door anderen geboekt worden.

Film- en muziekcatalogus

Daarnaast zal er een speciale film- en muziekcatalogus komen die zicht geeft op de

film- en muziekbronnen en de informatie over film en muziek. Daarin kunnen burgers

van Deventer naast de collectie van de bibliotheek ook gebruik maken van de

muziekcollecties in Overijssel van de nationale collectie van de Centrale Discotheek in

Rotterdam. Ook liveregistraties van Fabchannel en de agenda van optredens in het


Burgerweeshuis en films in het Filmhuis zullen in deze zoekmachine gepresenteerd

worden.

Podium voor amateur-muziek

De bibliotheek zal ruimte gaan bieden aan kleinschalige optredens van (amateur)artiesten. Onder de naam 8m2 (dat is de omvang van het podium) zullen

met regelmaat semi-professionele en amateur-artiesten kunnen optreden. Daarbij zal

samenwerking gezocht worden met o.a. het Burgerweeshuis en centrum voor

kunsteducatie De Leeuwenkuil.

Slechten leengeld-barrière

Bij het introduceren van nieuwe media – naast boeken – hebben bibliotheken ervoor

gekozen om leengeld te heffen voor het lenen van lp’s, cassettes en video’s en later

voor cd’s en dvd’s. De schijn van kostendekkendheid werd gewekt. De omvang van

de resultaten op dit gebied zijnfors achtergebleven bij de schriftelijke media.

Bibliotheken die het leengeld voor audiovisuele media afschaften en daarvoor voor

alle gebruikers het abonnementsgeld verhoogden zagen een forse groei in het gebruik

van deze collecties tot wel 500% in het eerste jaar van introductie zonder dat het

ledental afnam. Daarmee biedt het opheffen van leengelden per 2008 perspectief voor

het tegengaan van de teruggang van de uitleenresultaten.

Er is een exploitatieplan gemaakt moeten worden waarbij de derving van

leengeldinkomsten en de hogere kosten voor leenrechtafdracht als gevolg van het

stijgend gebruik door alle betalende gebruikers wordt bekostigd. Daarmee is het

verschil tussen plus- (onbeperkt lenen) en topabonnement (onbeperkt lenen zonder

leengeld) opgeheven.

4.2.3 Programmalijn 5: Digitale bibliotheek

Digitale winkel: uitbouwen

De website van de bibliotheek wordt verder doorontwikkeld als digitale winkel. Nu

bevat de website o.a. informatie over de bibliotheek, de catalogus, mijn bibliotheek

(eigen gegevens, leengegevens en verlengen uitleentermijn), digitale

bibliotheekdiensten als al@din, schoolbieb,verwijzingen naar andere lokale en

landelijke bibliotheekdiensten en de nieuwsbrief.

De uitbouw vindt plaats op gebieden als lid worden, betalen, bestellen kaarten van

informatieve en culturele activiteiten, het educatieve aanbod incl. bestellen en

inschrijven zowel voor scholen en instellingen als voor individuele gebruikers, thuis

raadplegen van digitale bronnen en bestanden, deelname aan wiki’s, digitale

leeskringen e.d.

Digitale bronnen: uitbouwen en thuisgebruik aanbieden

De bibliotheek beschikt over het landelijke basispakket digitale content, dat in de

vestigingen van de bibliotheek geraadpleegd kan worden. Door het uitbouwen van

servicepunten zal dit pakket op steeds meer plekken geraadpleegd kunnen worden.

Belangrijk voor de digitale

bibliotheek is thuisgebruik

van deze bronnen. De

bibliotheek Amsterdam

heeft de pilot hiervoor

uitgevoerd. Landelijk zullen licentieafspraken gemaakt moeten worden die

thuisgebruik mogelijk maken.

In 2011 wordt de nieuwe catalogus 8.000.000 keer per jaar geraadpleegd. 50% van de Deventernaren gebruikt deze zoekmachine minstens één keer per jaar.


Daarnaast moet het aantal bronnen en databanken groeien. Daarbij dient er extra

aandacht te zijn voor digitale bronnen gericht op jeugdigen en educatie. De middelen

hiervoor worden vrijgemaakt uit de collectiebudgetten.

Een bijzondere plaats is de digitale dienstverlening die de bibliotheek verricht voor de

gemeente Deventer en maatschappelijke instellingen door het onderhouden van een

digitale sociale kaart en het coördineren van inspanningen hiervoor.

Nieuwe catalogus: uitbouwen, maatwerkversies aanbieden en web2.0

Het hart van de digitale bibliotheek zal in de komende jaren gevormd worden door de Nieuwe catalogus met als onderliggende motor de aquabrowser. De Nieuwe

catalogus is een zoekmachine die het mogelijk maakt om allerlei informatie met

elkaar te verbinden. Zo kan gelijktijdige de catalogus van de bibliotheek worden

doorzocht terwijl ook gezocht wordt naar gemeentelijke informatie. Het archief wordt

doorzocht en tegelijkertijd zijn films van het Historisch Centrum Overijssel te zien.

Wie zoekt naar muziek kan muziektracks downloaden van de Centrale Discotheken

van Enschede en Rotterdam. Liveregistraties van poppodia zijn opvraagbaar en te

bekijken via streaming video. Het complete culturele aanbod is op te zoeken en er is

altijd achtergrondinformatie te vinden uit recensies. Kaartjes voor een optreden zijn

altijd te bestellen. De zoekmachine kan gemodelleerd worden naar verschillende

instellingen en doelgroepen. Zo kan er een speciale onderwijs-zoekmachine worden

gemaakt voor het Etty Hillesum Lyceum, ROC Aventus, de PABO van Saxion of een

publieksinformatie-zoekmachine voor de WMO, informatiewinkel en wijkwinkels.

Rondom cultureel erfgoed wordt een themacatalogus ontwikkeld waarbij de collecties

van de bibliotheek samen met die van het Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek,

Oud-Deventer, Historische vereniging Diepenveen, Overijsel in kaart, Deventer in

beeld en andere partijen wordt aangeboden. Tevens worden de belangrijkste boeken

over historisch Deventer gedigitaliseerd en via internet aangeboden. Ook zullen

maatwerkversies gemaakt en aangeboden worden voor o.a. Jeugd, Muziek en Film.

Web 2.0 en de catalogus

In 2008 wordt aan de aquabrowser een aantal web2.0 toepassingen gekoppeld. De

bibliotheek Deventer zal als één van eerste 10 bibliotheken mee invulling geven aan

de ontwikkeling van deze applicatie waarmee de gebruiker in staat wordt gesteld

mijn.bibliotheekcatalogus in te richten. Zo wordt de catalogus o.a. gekoppeld aan

librarything waardoor privécollecties aan de catalogus gekoppeld kunnen worden tot

mijnbibliotheek.nl. Dat biedt de mogelijk om een groot netwerk van Deventer

privécollecties te creëren. En daarmee een netwerk van gebruikers.


Zoek&boek uitbouwen en thuisgebruik realiseren

In april 2007 is de nieuwe dienst zoek&boek van start gegaan. Vooralsnog zijn de

media van alle Overijsselse bibliotheken en 13 grotere openbare bibliotheken

beschikbaar. Stap voor stap zal het bestelbaar aanbod uitgebreid worden en in de

catalogus worden opgenomen: Centrale Discotheek Rotterdam, alle openbare

bibliotheken, bibliotheken van universiteiten en Koninklijke bibliotheek, artikelen uit

wetenschappelijke en vaktijdschiften. Aan zoek&boek zal – op basis van het

Overijssels project ‘Easy Bieb’– thuisbezorging gekoppeld worden. Daarnaast zal

thuisgebruik op basis van de bibliotheekpas van digitale bronnen mogelijk gemaakt

worden op basis van een groeiend aantal bronnen en bestanden.

Al@din: uitbouwen en gebruik stimuleren

De bibliotheek Deventer neemt deel aan het al@dinnetwerk en biedt de digitale

vraagbaak al@din aan. Na de introductie van de dienst met landelijke en provinciale

campagnes waarin een groei te zien was bij de doelgroep jongeren is er nu sprake

van stabiel, doch beperkt gebruik. De landelijke chatpilot van al@din is omgezet in

een reguliere chatvragendienst. De bibliotheek overweegt het plaatsen van een

chatvenster op de website.

Hiermee is de bibliotheek

op een laagdrempelige

wijze 60 uur per week

beschikbaar voor het beantwoorden van vragen. Met de gemeente wordt gewerkt

aan inlichtingenwerk op afstand via videochat / videoconferencing. Al@din als

deelmerk wordt gekoppeld aan het fysieke inlichtingenbureau. Professionele

instellingen uit Deventer en regio worden als al@din-partner betrokken bij de

vraagafhandeling. Deskundige gebruikers op specifieke domeinen worden als buddy

bij de vraagafhandeling ingeschakeld. Er zullen campagnes gevoerd worden om een

forse groei in het gebruik te realiseren. Inhoudelijke uitbouw vindt plaats door middel

van samenwerking en deskundigheidsbevordering.

Schoolbieb.nl en jeugdbibliotheek.nl

Schoolbieb.nl bevat informatieselecties op maat, naar leerjaar per

onderwijsniveau die aansluiten bij thema’s en onderwerpen die in het

curriculum voorkomen. Eind 2007 is schoolbieb in de basis voor alle

onderwijsniveaus gevuld en bevat de dienst meer dan 4.000 dossiers. De

achterliggende bronnen zullen via de bibliotheekpas geraadpleegd kunnen

worden. De bibliotheek zet in op verdere introductie van schoolbieb in

Deventer en een groeiend gebruik. Landelijk wordt ingezet op uitbouw en

groeiende omvang van de ontsloten bronnen, w.o. Teleblik: streaming

filmbeelden van Jeugdjournaal, Klokhuis etc.

Jeugdbibliotheek.nl is landelijk in ontwikkeling als

landelijke netwerkversie die een lokale jeugdwebsite

oplevert op basis van landelijke en lokale redactie en

met landelijke samenwerkingspartners. Zo is een

volwaardige digitale jeugdbibliotheek ontstaan tegen

lage kosten, met een zeer beperkte eigen redactie. Op

1 november 2007 is www.deventerkidsbieb.nl in

gebruik genomen. De Deventer jeugdaquabrowser

wordt in 2008 gelanceerd. Doorontwikkeling vindt landelijk, als onderdeel van

jeugdbibliotheek.nl, plaats met ondersteuning van een tweetal universiteiten op het

gebied van information retrieval, taaltechnologie en ontwikkelingspsychologie.

In 2011 worden jaarlijks 60.000 vragen aan Al@din - de antwoordenservice van Deventer – gesteld.


Digitale nieuwsbrieven en Persoonlijke services

De bibliotheek is in 2007 gestart met een algemene nieuwsbrief. In 2008 wordt een

digitale nieuwsbrief voor educatieve doelgroepen gelanceerd. Daarna volgen

nieuwsbrieven voor andere specifieke doelgroepen: gebruikers gericht informeren

over de mogelijkheden en de activiteiten van de bibliotheek en haar partners en de

ontwikkeling van de dienstverlening. Tegelijkertijd zal de komende jaren sterk

gewerkt worden aan actieve attendering van klanten op basis van

gebruikersprofielen. Het in het marketingtraject ontwikkelde CRM

(klantrelatiemanagement)-systeem biedt hiervoor de mogelijkheden. Daardoor

kunnen klanten met grote regelmaat op de hoogte worden gesteld van voor hun

relevante attenderingen en informatie.

Wiki’s introduceren

De participerende gebruiker staat centraal bij het

introduceren van Wiki’s (gezamenlijk opgebouwde

content door burgers) op diverse terreinen. Er zijn

voorbeelden op het gebied van erfgoed. De

bibliotheek Deventer gaat inzetten op lezen,

Deventer poezie en literatuur, voor kinderen en

volwassenen, op film, muziek en op

publieksinformatie in relatie tot informatiepunten.

4.2.4 Programmalijn 6: Publieksinformatie

De bibliotheek werkt samen met de gemeente aan een consistente

informatievoorziening voor alle burgers. De gemeente en bibliotheek vullen elkaar

hierin aan. Gemeente en bibliotheek geven samen verder uitwerking aan de

wijkwinkels en servicepunten. Daarnaast wordt samengewerkt aan digitale

dienstverlening die reikt tot in elke huiskamer.

Informatiewinkel uitbouwen

Al sinds 1993 verschaft de bibliotheek meer informatie dan alleen over media. Het

Stedelijk Informatie Netwerk zorgde ervoor dat op de Centrale vestiging en op drie

andere vestigingen ook maatschappelijke vragen aan bod kwamen met daarachter

spreekuren van o.a. de

SOD (Stichting

Ouderenwerk Deventer) en

Sociaal Raadslieden in de

bibliotheek zelf. De

informatiewinkel wordt gecombineerd met het Gemeentelijk informatiecentrum en uitgebouwd tot een Informatieplein in ‘het huis van Deventer’, het nieuwe stadskantoor

en bibliotheek aan het Grote Kerkhof. Er ontstaat een groot publieksinformatiecentrum

gecombineerd met de dienstverlening en loketten van Gemeente, bibliotheek en

maatschappelijke partners. Eind 2007 is het Gemeentelijk informatiecentrum

ondergebracht in de bibliotheek aan de Brink. Voorjaar 2008 worden Informatiewinkel

en Gemeentelijk informatiecentrum geïntegreerd.

Wijkwinkels Keizerlanden, Colmschate, Bathmen en Servicepunten

Als vervolg op de Informatiewinkel is de stap gezet om samen met de gemeente en

13 andere partners uit het gebied zorg, wonen, en welzijn in federatieverband de

Wijkwinkel op te zetten. De bibliotheek ‘doet niet in zorg-wonen-welzijn’, maar de

medewerkers weten de weg in het veld en zijn professionele informatieadviseurs en

doorverwijzers. In de informatiefunctie vullen bibliotheek en gemeente elkaar aan. In

In 2011 maken dagelijks 500 burgers gebruik van de gecombineerde dienstverlening van gemeente en bibliotheek op het Grote Kerkhof.


de nabije toekomst zullen gemeente en bibliotheek, samen met andere partners uit

het maatschappelijke veld in aansluiting op de woonservicezones samen – in

‘MOketenverband’ verder uitwerking geven aan de wijkwinkels (Keizerslanden,

Bathmen en Colmschate en servicepunten (o.a. Okkenbroek, Lettele, Schalkhaar).

Vaak gezamenlijk gehuisvest: shop in shop – met elk een eigen merkherkenning en -

uitstraling. De bibliotheek neemt actief deel vanuit haar kernrol en zal desgevraagd

ook de facilitaire ondersteuning van het netwerk op zich nemen.

Digitale Informatiewinkel

De bibliotheek zal actief participeren in het doorontwikkelen van Deventer.info tot een

digitale informatiewinkel met informatieve dossiers / informatiepakketten en

achtergrondinformatie rond actuele thema’s en onderwerpen en met een actuele

sociale en culturele kaart, inclusief

producten, diensten en activiteiten.

De bibliotheek werkt nauw samen

met landelijk ontwikkelde systemen

in het kader van het Handboek van

de samenleving annex G!ds en de

doorontwikkeling van de

aquabrowser / nieuwe catalogus tot

een informatiepunt- /

dossierapplicatie.

Informatiepunten doorontwikkelen

De bibliotheek herbergt een aantal specifieke informatiepunten. Hiermee wordt de

dienstverlening naar domein en doelgroep gericht geprofileerd en gepositioneerd. De

bibliotheek beschikt over een gezondheidsinformatiepunt, een vrijwilligerspunt en

werkt aan een informatiepunt Inburgering. Er zullen meer specifieke informatiepunten

voor kortere of langere duur worden ontwikkeld. Per informatiepunt wordt

samengewerkt met partners in gemeente en bibliotheekwerk.

Informatiedienstverlening: WIM-ers en al@din

De bibliotheek maakt mensen zelfredzaam in informatieland. Wie zijn weg niet zelf

kan vinden wordt geholpen en wegwijs gemaakt: zoekservice op mbo-niveau. De

bibliothecaris als Tomtommer in informatieland. De informatiespecialisten van de

bibliotheek zijn in staat om complexe vragen te verhelderen en om te zetten in een

informatieselectie op maat (dossiers) of een gerichte doorverwijzing naar een

informatieadviseur die meer inhoudelijk kan adviseren zoals sociaal raadslieden, of

naar indicatiestelling of dienstverlening van een specifieke organisatie / instelling. De

bibliotheek kiest voor het makkelijk bereikbaar maken van de wegwijsfunctie in de

vorm van Wim-mers (Wandelende Informatie Medewerker) en het investeren in

gespecialiseerde informatiedienstverlening vanuit de centrale bibliotheek. Daarbij

wordt het digitale deelmerk al@din ook in de fysieke omgeving geïntroduceerd.

4.3 Educatie

De bibliotheek als centrum voor ontwikkeling en educatie

De bibliotheek is geen onderwijsinstelling. Sinds 1948 ondersteunt de bibliotheek met

schoolbibliotheekwerk het primair onderwijs met gerichte onderwijssubsidie. De

bibliotheek ondersteunt actief de schoolbibliotheken en documentatiecentra en heeft

een jaarlijks aanbod leesbevordering (mijn slingertouw) en mediaeducatie. Scholen

tekenen in op basis van subsidie en eigen bijdragen.


Door haar collectie, personeel en netwerk zijn bibliotheken wel verrijkend voor alle

vormen van onderwijs. Daar komt bij dat tegenwoordig niemand is uitgeleerd. Het

leven van vandaag is een leven lang leren.

De bibliotheek biedt aan alle onderwijsvormen - doorlopende - taal- en

leesprogramma’s en programma’s rond informatievaardigheid en mediawijsheid.

Speerpunten daarbij zijn het stimuleren van leesplezier en het terugdringen van

laaggeletterdheid in de basisschoolleeftijd en het ondersteunen en vergroten van

mediawijsheid gedurende de gehele schoolcarrière.

Literaire competenties bieden naast plezier allerlei talige vaardigheden. Wie leert lezen en plezier heeft in lezen ontwikkelt spelenderwijs taalgevoel. En die taligheid is in onze “gedrukte” samenleving meer en meer van belang. Je goed kunnen uitdrukken is een basisvaardigheid van de mondige en participerende burger.

Met goed omgaan met taal en leren lezen kan dus ook niet vroeg genoeg worden

begonnen. De bibliotheek ontwikkelt programma’s vanaf de vroeg- en voorschoolse

periode (VVE) en werkt daarin samen met vele partners zoals consultatiebureaus.

Vanaf dat moment biedt de bibliotheek een doorgaande leeslijn om het lezen, het

leesplezier en taalvaardigheid te bevorderen. In het bijzonder doelgroepen met

leeshandicaps zoals dyslexie verdienen extra aandacht.

Naast ondersteuning van regulier onderwijs is de bibliotheek ook een informele

onderwijsinstelling. Wie geïnteresseerd is in iets, komt naar de bibliotheek. De

bibliotheek is de universiteit van de straat. De bibliotheek organiseert samen met

andere instellingen en verenigingen cursussen en workshops.

4.3.1 Programmalijn 7: Samenwerking onderwijs

De inzet van de bibliotheek is dat iedereen die naar school gaat, zoveel mogelijk vrij

toegang moet hebben tot informatie via de bibliotheek. Voor veel scholieren in het

basisonderwijs is dat nu al het geval. Speerpunten in het aanbod zijn verder:

ontwikkelen van taal, lezen en leesplezier, van media-educatie naar mediawijsheid en

cultuureducatie.

VVE en Primair onderwijs

Het huidige jaarlijkse aanbod op alle genoemde deelgebieden aan VVE en primair

onderwijs wordt voortgezet en in samenwerking op Overijssels backofficeniveau

uitgebouwd en verbreed en verder geprofessionaliseerd aangeboden. In

samenwerking met de frontofficeteams van de bibliotheek wordt gewerkt aan

verbrede deelname en vergroting van de afname. Zo wordt er gestreefd naar 80%

deelname van alle scholen aan de doorlopende lees-, taallijn.

Speerpunt voor het verder focussen in de dienstverlening is het vervroegen /

verjongen van een hoog bereik in het lidmaatschap. Nu wordt in de bovenbouw ca

95% lidmaatschap bereikt. Er wordt gestreefd naar samenwerking met de scholen

gericht op 100% lidmaatschap in groep 1.

Peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en basisscholen zijn uitermate geschikt voor

het onderbrengen van servicepunten met dienstverlening op maat in combinatie met

100% lidmaatschap.

VO, ROC en Saxion

Het huidige - meer incidentele - en aan jaarlijkse activiteiten gekoppelde aanbod voor

VO, ROC en Saxion wordt door samenwerking met de SAB en het Overijssels

backofficeniveau uitgebouwd tot een compleet dienstverleningspakket en actief


aangeboden. De website www.2t4u.nl wordt voortgezet en verder uitgebouwd, zo

mogelijk voor meer doelgroepen. Het aanbieden van een doelgroepversie van de

nieuwe catalogus met een bibliotheekpas met specifieke faciliteiten c.q.

dienstverlening vormt de basis voor 100% lidmaatschap bij deze doelgroepen. De

bibliotheek streeft ernaar om in elke onderwijsvestiging een servicepunt onder te

brengen.

Mediawijsheid: inrichten werkplaatsen en aanbieden programma’s

Een belangrijk thema voor de komende jaren zal

gevormd worden door mediawijsheid. De

verschillende overheidslagen hebben dit als

speerpunt aangemerkt. De term mediawijsheid

slaat op het gebruik van allerlei media en nieuwe

webtoepassingen in de gemedialiseerde

samenleving. De participerende burger die zelf

content produceert: user generated content. De

bibliotheek zal hiervoor haar productenaanbod op

het gebied van mediaeducatie voor het onderwijs

moeten aanpassen en vernieuwde programma’s

moeten opzetten. Dit gebeurt bij voorkeur in samenwerking met lokale en provinciale

partners. In de vestigingen zelf wordt gedacht aan de opzet van mediawerkplaatsen.

In deze mediawerkplaatsen kunnen diverse doelgroepen programma’s op het gebied

van mediawijsheid volgen en individueel of in groepsverband gebruik maken van de

faciliteiten. De bij diverse toepassingen gegenereerde content kan – mits deze voldoet

aan de criteria – worden opgenomen in de ‘bibliotheekcollectie’ door deze toe te

voegen in de catalogus.

4.3.2 Programmalijn 8: Universiteit van de straat

Wie zichzelf wil ontwikkelen, komt naar de bibliotheek. Omdat de bibliotheek een bron

van inspiratie en kennis is. In de komende jaren gaat de bibliotheek inzetten op het

ondersteunen van burgers in hun persoonlijke ontwikkeling door het aanbieden van tal

van informatie en culturele activiteiten en workshops. De bibliotheek is hierbij vooral

faciliterend en organiserend voor activiteiten van partners in de stad.

4.3.3 Programmalijn 9: Laaggeletterden

Ruim 10% van de Deventer bevolking is laaggeletterd. Dat betekent dat men niet in

staat is om zelfstandig formulieren in te vullen. De bibliotheek Deventer zal zeer actief

participeren in het

offensief dat door de

gemeente samen met vele

instellingen zal moeten

worden gevoerd om dit

probleem terug te dringen.

Alleen door zo’n brede aanpak kan elke burger kansen worden geboden op

volwaardige deelname aan de samenleving.

Kantinebibliotheken en Makkelijk Lezenplein

De bibliotheek wil samen met partijen als gemeente, ROC en grote productiebedrijven

een alliantie aan gaan. De inzet van de bibliotheek zou bijvoorbeeld kunnen bestaan

uit het inzetten van kantinebibliotheken. Deze kantinebibliotheken zijn in feite een

servicepunt op maat waar op laagdrempelige wijze en met een aansprekend media-

aanbod taligheid gestimuleerd wordt. De bibliotheek draagt zorg voor een Makkelijk

Lezenplein met ondersteunende materialen en taalpc’s waar in een neutrale

In 2011 ondersteunt de bibliotheek 80% van alle partijen die zich in Deventer inzetten voor de strijd tegen laaggeletterdheid. Daarnaast ondersteunt de bibliotheek minimaal 600 laaggeletterden met speciale dienstverlening


omgeving met ondersteuning geoefend kan worden. Daarnaast kan een

cursusaanbod ontwikkeld worden - samen met partners en in aansluiting op de

informatiewinkel en wijkwinkels - voor onderwerpen als het invullen van het

belastingformulier of het vinden van relevante informatie bij persoonlijke of

maatschappelijke vraagstukken.

4.4 Podium & cultuur

De bibliotheek als zeepkist van de stad en vrijplaats voor gesprek en verdieping

De bibliotheek is de meest bezochte culturele instelling van de stad. Kunst en cultuur

zijn uitingen van de samenleving. Ze kenmerken de

samenleving en geven uitdrukking aan de identiteit. Het bevat

het DNA van de samenleving. Kunst en cultuur beperkt zich

niet tot grote podia en musea. Kunst en cultuur is overal. De

bibliotheek is een marktplaats waar kleinschalige cultuur kan

optreden, kan exposeren en waar het in aanraking kan komen

met een groot publiek in een laagdrempelige instelling.

Naast marktplaats is de bibliotheek natuurlijk een encyclopedie van kunst en cultuur. Cultuuruitingen van mensen met een verschillende cultuur en achtergrond komen aan bod. Via cultuuruitingen leren mensen elkaar kennen en verstaan.

Bibliotheken zijn al eeuwen een plaats waar mensen hun gedachten verrijken. Door

die verrijking wordt hun mening mede gevormd. In onze multiculturele en tegelijkertijd

geïndividualiseerde samenleving ontstaat steeds meer behoefte aan ontmoeting,

uitwisseling en debat. Om kennis te nemen van elkanders werelden. Om te luisteren,

om meningen te nuanceren en om inzicht te verdiepen.

De bibliotheek wil als laagdrempelige instelling daar een nadrukkelijke bijdrage in

leveren door het organiseren van uitwisseling en het modereren van debat. Dit kent

een nadrukkelijke relatie met politiek en bestuur en tal van culturele en

maatschappelijke partners in Deventer zowel formele, maar zeker ook informele. De

invulling zal telkens geschieden in verbinding met de culturele en informatieve

programmering. Want geen discussie zonder goede informatie.

4.4.1 Programmalijn 10: Informatieve culturele programma’s

Culturele programma’s

In aansluiting op de programmalijn ‘Lekker Lezen’ organiseert de bibliotheek een

groeiend aantal activiteiten en leesevenementen. 50% hiervan is gericht op de jeugd. Het kinderleestheater en het minipodium 8m2 zijn

in eerdere paragrafen benoemd maar zullen

onder aansturing van deze programmalijn vallen.

De bibliotheek wil een podium zijn van “klein

talent” en kan fungeren als het kleine openbare

podium van instellingen en particulieren. De

bibliotheek zal meer en meer gebruikt worden

door culturele verenigingen voor exposities en presentaties. Hierdoor moet een gemixte programmering ontstaan door Deventer voor

Deventer.

Informatieve programma’s

De bibliotheek is dé plaats waar informatie voor het voetlicht kan worden gebracht. De

bibliotheken in Smallingerland en Arnhem gebruiken hiervoor het concept van de


‘Beleefbibliotheek’. Deze bibliotheken programmeren op verschillende thema’s een

half jaar vooruit en zorgen dat ze samen met partners als notarissen, kamers van

koophandel, speciaalzaken, verenigingen en maatschappelijke instellingen een

interessant totaalprogramma verzorgen. De partners dragen bij in de kosten van de

bibliotheek of brengen hun programma onder in de bibliotheek. Zoals “Regio in

gesprek’ rond het thema duurzaamheid.

Aan elke activiteit koppelt de bibliotheek een digitaal informatiedossier.

Partners van andersoortige aard zijn de historische verenigingen. De bibliotheek wil

graag samen met deze verenigingen informatie presenteren over de geschiedenis van

onze stad en ons dorp. De bibliotheek wil graag een plaats zijn voor lezingen en

infomatie-uitwisseling en kan in voorkomende gevallen onderdak bieden aan deze

verenigingen. Zo biedt de bibliotheek al onderdak aan de Historische vereniging

Diepenveen.

Bibliotheek podium ván de stad

De stad zelf bepaalt wat

op het podium moet

komen. De bibliotheek

stimuleert

vraaggestuurd de

uitwisseling van kennis

en de dialoog tussen mensen. De bibliotheek geeft faciliteiten voor een debat- en

gesprekserie, door burgers of groepen burgers zelf te arrangeren en waaraan

partners uit Deventer kunnen participeren, met de bibliotheek als faciliterende partner

voor organisatie, promotie en publiciteit. De bibliotheek zorgt bij elk onderwerp voor

een actueel informatiedossier.

4.5 Flankerend programma

De genoemde programmalijnen hebben elk hun consequenties op bestaande

onderdelen van de bibliotheek: collectie, personeel & organisatie, vestigingen en

netwerk. Om de programmalijnen mogelijk te maken zijn de onderstaande

flankerende lijnen nodig als randvoorwaarde. Dat betekent niet dat deze

programmalijnen eerst uitgevoerd moeten worden maar dat deze in gelijke tred met

andere ontwikkelingen hun weg moeten vinden.

4.5.1 Programmalijn 11: in control

De bibliotheek zet koers naar de toekomst. Na een moeilijke periode waarin een

financieel tekort is omgezet in een weer gezonde exploitatie. Daar horen de nodige

navigatiemiddelen bij om de koers en de inzet van middelen in de gaten te blijven

houden en waar nodig bij te sturen. Dit meerjarenplan vormt het begin van een traject

waarin de bibliotheek consequent wil sturen op resultaten en middelen.

Jaarplan, afdelingswerkplannen en projectplannen - subsidiebeschikking

De hier genoemde ambities zullen per 2008 stapsgewijs ingevuld worden met

jaarplannen, jaarwerkplannen per afdeling en projectplannen. Planvorming vormt de

randvoorwaarde voor uitvoering. Via evaluaties volgt bijsturing. De interne

communicatie en betrokkenheid zorgt dat ieder op zijn of haar niveau weet met welke

middelen hij of zij welke bijdrage moet leveren aan de doelstellingen op onderdelen

van het meerjaren- en jaarprogramma van de bibliotheek.

In 2011 organiseert de bibliotheek minimaal 50 informatieve bijeenkomsten en debatsessies rondom (actuele thema’s) ; de invulling geschiedt samen met de partners uit en om de stad; deze worden door minimaal 3.000 Deventernaren bijgewoond.


Jaarlijks wordt aan de hand van de beschikbare en vrijgemaakte middelen bepaald

welke doelen op welke wijze specifiek nagestreefd worden en met welke concrete

resultaten. Deze worden in het jaarplan vastgelegd als basis voor de interne

prestatieafspraken en de afspraken die met de gemeente in de subsidiebeschikking

kunnen worden vastgelegd.

Planning en controlcyclus en interne budgettering

Het meerjarenprogramma gaat hand-in-hand gaat met nuchter ondernemerschap. De

bibliotheek heeft de planning- en met name de controlcyclus opnieuw ingericht. De

administratieve organisatie is in 2007 beschreven en wordt verbeterd per 2008

doorgevoerd. Er zal gewerkt gaan worden met een bedrijfsmonitor waarin periodiek

per maand en kwartaal inzet van middelen en de resultaten van de bibliotheek worden

gepresenteerd. Tegelijkertijd met de controlcyclus wordt ook decentralisatie van

budgetten en verantwoordelijkheden doorgevoerd in relatie tot jaarplan en

jaarwerkplannen van afdelingen.

De bibliotheek neemt deel aan het Branche Informatie Systeem (BIS) van de

Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) als basis voor landelijke benchmark en

bedrijfsvergelijking. Vanaf jaarverslag 2008 worden benchmarkgegevens in het

jaarverslag gepubliceerd.

Kwaliteit (INK) en Certificering

De bibliotheek werkt actief aan kwaliteitsbeleid op basis van het model van het INK.

De eerste positiebepaling heeft in 2007 plaatsgevonden er wordt gewerkt op basis van

verbeterplannen. Periodiek wordt een klanttevredenheid- en medewerkertevreden-

heidsonderzoek gehouden. De bibliotheek werkt toe naar systeemgeoriënteerde

positie en van daaruit naar ketenoriëntatie in het bibliothekennetwerk en op het gebied

van publieksinformatie in Deventer.

Wil de bibliotheek als partner in het bibliotheeknetwerk fungeren, dan zal voldaan

moeten worden aan de certificeringnormen die door de VOB en de VNG zijn

vastgesteld. Externe auditoren zullen toetsen en rapporteren. De eerste audit vindt in

2008 plaats.

4.5.2 Programmalijn 12: Collecties

De bibliotheek verzorgt al negentig jaar collecties voor de Deventer samenleving. Van een ruimte met vooral informatieve boeken, door schenking verkregen, is de bibliotheek gegroeid naar een degelijke instelling waar informatie en leesplezier in het aanbod centraal staan. Om de programmalijnen te kunnen uitzetten is herijking van het collectiebeleid noodzakelijk. Voor ieder onderdeel van de collectie, ongeacht of het een boek, cd, dvd of databank is, wordt een profiel opgesteld dat richtinggevend zal zijn voor aanschaf en beheer. Daarnaast wordt een visie ontwikkeld op nieuwe collectieonderdelen waarbij de ontwikkelingen in het netwerk in de stad en in het provinciale en landelijke bibliotheekwerk van belang zijn.

Speerpunten Collectieprogramma

Het collectieprogramma wordt uitgevoerd binnen de budgettaire kaders van de

meerjarenbegroting. Daarbinnen worden nieuwe keuzes gemaakt om anders en

beter aan te sluiten bij de behoeften van de gebruikers en de mogelijkheden van het

samenwerkend bibliothekennetwerk. In trefwoorden gaat het daarbij om:


• Collectieprofielen op basis van marktsegmenten / programmalijn marketing:

strategische doelgroepen geven invulling aan collectie en presentatie

• Meer ruimte voor romans en actuele titels

• Muziekcollectie: door netwerkaanbod compleet en volledig

• Filmcollectie: een ruime basiscollectie opbouwen

• Leescollectie voor taal- & leesontwikkeling van jonge kinderen

• Digitale collectie: uitbouwen incl. thuisgebruik

• Provinciaal collectieplan als onderdeel landelijk collectienetwerk: compleet en

volledig door netwerkafspraken

• Aansluiten bij landelijke systemen voor indeling en presentatie van collecties

4.5.3 Programmalijn 13: Personeel en organisatie

Belangrijke factoren bij het realiseren van de doelstellingen van dit meerjarenplan zijn

met name de organisatie en de mensen die er werken. Centrale vraag is hoe vanuit

de huidige personele samenstelling en organisatie de ambitieuze doelstellingen en

verwachtingen kunnen worden waargemaakt.

In 2006 heeft een grootschalige reorganisatie plaatsgevonden waarbij – in hoofdzaak

via natuurlijk verloop – de organisatie in ingedikt, in aansluiting op de financiële

middelen. De bij deze reorganisatie vastgestelde kwantitatieve en kwalitatieve

formatie vormt het uitgangspunt voor de bibliotheekvoorziening in de

meerjarenplanperiode.

Er is een geheel nieuw management gevormd, dat – zo blijkt uit het eind 2007

gehouden MTO, in 2007 in belangrijke mate het vertrouwen van de organisatie heeft

weten te verwerven. Belangrijke facilitaire diensten zoals personeels- en

salarisadministratie en de Financiele controle en rapportage zijn al in 2006 uitbesteed

aan de Overijsselse Bibliotheek Dienst (OBD). Per 2008 zijn ook het

Bibliotheekautomatiseringssysteem BICAT, het ICT-netwerkbeheer en

mediaverwerving en –verwerking uitbesteed aan de OBD. Hierdoor worden ruim 40

formatieuren per week bespaard op facilitaire processen die kunnen worden ingezet in

de directe dienstverlening. Daardoor kan de organisatie van de bibliotheek Deventer

zich concentreren op de publieksdienstverleningsprogramma’s.

De bibliotheek kent een platte organisatie.

Het Management bestaat uit - directeur - teamleider Frontoffice centrale bibliotheek

Bestuur

Directie

Facilitaire Dienst

Backoffice Frontoffice Centrale Bibliotheek

Frontoffice Vestingen

Ondernemingsraad


- teamleider Frontoffice vestigingen. De directeur geeft rechtstreeks leiding aan de Facilitaire dienst en de Backoffice. Het functiehuis van de openbare bibliotheek Deventer kent de volgende functies. Nr. Naam functiefuncties OB Deventer

1 directeur

2 teamleider frontoffice

3 consulent

4 medewerker ondersteuning backoffice

5 medewerker roosterzaken

6 coordinator planning en logistiek

7 management assistent

8 medewerker secretariaat

9 financieel medewerker

10 huismeester

11 medewerker PR en marketing

12 medewerker informatie en advies

13 Informatiespecialist

14 bibliotheekmedewerker

15 medewerker publiekservice

16 bibliotheekmedewerker / chauffeur

In 2007 zijn alle functieprofielen uitgewerkt. Begin 2008 worden de functies conform

de CAO gewaardeerd.

Ruim baan voor persoonlijke ontwikkeling en gericht instroom van nieuwe medewerkers

De strategie van de bibliotheek doet een zwaar beroep op medewerkers. Er liggen

grote ambities en er wordt gestuurd op resultaat. Dit betekent dat er ontwikkelruimte

moet zijn in de bibliotheek voor talent. Talent maakt de dienstverlening beter. Het

sturen op talent en het bieden van groeimogelijkheden dienen hand-in-hand te gaan

bij dit beleid. Er wordt geïnvesteerd in personeelsmanagement in relatie tot

persoonlijke ontwikkeling. De bibliotheek gaat werken met persoonlijke

ontwikkelplannen die worden bijgehouden in het personeelsmanagementprogramma

OBIP+ dat op brancheniveau is ontwikkeld en geïmplementeerd. Jaarlijks zal de

voortgang hiervan in functioneringsgesprekken worden geëvalueerd.

De komende jaren vindt een fors natuurlijk verloop plaats op basis ‘leeftijdsontslag /

pensionering’. Hiermee kan de bibliotheek voorzien in enerzijds flexibele capaciteit en

anderzijds zorgen voor gerichte instroom van nieuwe medewerkers die beschikken

over competenties die de organisatie ontbeert.

HRM-programma Overijssel

Binnen het Overijssels meerjarenprogramma wordt zwaar geïnvesteerd op de HRM-

ontwikkeling. Scholing, training, uitwisseling en loopbaanbeleid vormen de peilers van

het programma waarin de bibliotheek Deventer actief participeert. Er wordt dan ook

ruim ingezet op bijscholing van personeel in de volle breedte en op individuele

ontwikkelingsprogramma’s. De bibliotheek Deventer gaat deelnemen aan het

mobiliteitsbureau van het netwerk van Overijsselse bibliotheken en zal daardoor

gericht werken aan een adequate invulling van de kwantatieve en kwalitatieve

formatie: zowel op basis van doorstroom – als door instroomprogramma’s.

Flexibele capaciteit Sturen op resultaat betekent ook bijsturen waar nodig. Dat betekent dat capaciteit

flexibel inzetbaar moet zijn. Dit komt mede door een zwaardere inzet van de


projectmatige aanpak binnen de strategie. De inzet is om een deel van de

(vrijkomende) formatie beschikbaar te houden voor deze bijsturing.

Provinciale Backoffice

Belangrijk voor de inhoudelijke ontwikkeling van de dienstverlening is de deelname

aan de Overijsselse backoffice voor productontwikkeling – onderdeel van het

meerjarenprogramma van de Overijsselse bibliotheken. In 2008 wordt als pilot gestart

met de educatieve backoffice. De bibliotheek Deventer neemt hieraan deel.

Herautomatisering – 100% zelfservice

Bibliotheken zitten in een proces waarin het uitleenproces met behulp van

uitleenapparatuur op basis van RFID steeds verder geautomatiseerd wordt. Het

voordeel voor de klant is dat veel diensten vanuit huis via internet geregeld kunnen

worden. Het voordeel voor de bibliotheek is dat door deze herautomatisering formatie

beschikbaar komt voor nieuwe producten en diensten. Deze herautomatisering zal

ook in de komende periode doorgezet worden met 100% zelfbediening als

uitgangspunt: vrijkomende formatie wordt heringezet voor verruiming van

openingstijden en nieuwe producten en diensten. In Lettele en Okkenbroek wordt al

gewerkt met 100% zelfbediening. Voorjaar 2008 wordt deze zelfbediening in de

centrale bibliotheek en wijkbibliotheek Colmschate doorgevoerd. Bij veranderingen in

de huisvesting zal de komende jaren per vestiging de overstap naar 100%

zelfbediening gemaakt worden.

4.6 Vestigingen en huisvesting

Centrale bibliotheek

o Overbruggen naar nieuwbouw door eenvoudige herinrichting in combinatie met

100% zelfservice per 2008 en integreren gemeentelijk informatiecentrum met

Informatiewinkel.

o Gecombineerde nieuwbouw met stadskantoor aan het Grote Kerkhof per 2011.

Colmschate

o Onderbrengen van de wijkwinkel Colmschate in de bibliotheek voorjaar 2008.

o Doorvoeren van een eenvoudige herinrichting in combinatie met 100% zelfservice

o Voorbereiden gezamenlijke huisvesting met Centrum Kunsteducatie De

Leeuwenkuil en Wijkwinkel medio 2009

Bathmen

o Tijdelijke huisvesting samen met wijkwinkel in schoolgebouw per voorjaar 2008;

doorvoeren 100% zelfservice

o Nieuwe - gezamenlijke - huisvesting per 2009/2010

Keizerslanden

o Verplaatsing bibliotheek, samen met wijkwinkel naar nieuwe locatie per 2009.

Schalkhaar

o Onderbrengen servicepunt Gemeente in bibliotheek per 2008/2009; doorvoeren

100% zelfservice.

o Verplaatsen van de bibliotheek naar een gezamenlijke huisvesting in de

Lindenboom ; mogelijke verplaatsing in 2009/2010.


Diepenveen

o Verplaatsen van de bibliotheek naar een gezamenlijke huisvesting in het centrum

van het dorp; doorvoeren 100% selfservice; mogelijke verplaatsing in 2009/2010.

Servicepunten: vele malen aanwezig in de huiskamer van anderen

De bibliotheek wil op zoveel mogelijk plekken aanwezig zijn. Dat kan natuurlijk

digitaal, iedereen kan overal op de pc toegang tot de collectie krijgen. Maar de

bibliotheek wil ook fysiek meer aanwezig zijn. Voor de minder mobiele groepen, zoals

in woonzorgcentra. Maar ook op scholen. In dorpen, wijk en buurt, in Kulturhusen,

Noaberhusen etc. Uitgangspunt is een (wissel)collectie op maat gemaakt voor de

doelgroep op basis van een goed collectieadvies, de digitale dienstverlening en de

aflevering digitaal en op locatie waarbij de uitvoering is in handen van de instellingen,

van de gemeenschap zelf. De bibliotheek draagt de kosten voor logistiek en collectie.

De partner zorgt voor huisvesting / ruimte, beheer en uitleen in combinatie met 100%

zelfservice.

� Gelet op de ontwikkelingen zal de Rivierenwijk een speciaal aandachtsgebied

voor servicepuntvorming zijn. De bibliotheek stelt zich actief op als partner in deze

wijk.

� Busstopplaatsen zullen bezien worden op mogelijkheden om er servicepunten

i.s.m. partners te realiseren.

Dorpsbibliotheken Okkenbroek en Lettele

o Op basis van evaluatie wordt in 2008 – een jaar na ingebruikname – geëvalueerd

en besloten over de (wijze van) voortzetting van servicepunten Okkenbroek en

Lettele.

De Enk

o Het servicepunt in de brede school is nog op een andere leest geschoeid dan het

nieuw geformuleerde beleid ten aanzien van de servicepunten. In 2008 zal

herziening van de uitgangspunten en de invulling bezien worden en in overleg met

de partners tot al dan niet gewijzigde voortzetting overgegaan worden.

Bibliobus

o De bibliobus als voorziening wordt vooralsnog voortgezet, maar wel voortdurend

bezien in het licht van de ontwikkeling van servicepunten. Indien er in een

voldoende dekkend netwerk van servicepunten kan worden voorzien, zal de

bibliobus als voorziening worden afgebouwd

.

4.7 Netwerk

Op bibliotheek-netwerkniveau staat de vraag centraal: welke zaken doet de bibliotheek

Deventer met wie?

VOB en bibliotheek.nl

De VOB is de landelijke netwerkpartner als het gaat om

algemene beleidsontwikkeling, ontwikkeling producten

en diensten met bijbehorende landelijke allianties. Alle

onderdelen van het handboek van de samenleving

hebben een relatie met de programmalijn

publieksinformatie. De bibliotheek Deventer draagt via


het omslagstelsel bij aan bibliotheek.nl en volgt daarmee bij de doorontwikkeling van

de digitale bibliotheek vooral het landelijke niveau. Per 2008 wordt de

bibliotheekvernieuwing via de VOB voortgezet. In 2008 vindt nadere invulling plaats.

De 20 miljoen euro rijksvernieuwingsgelden worden in 2008 via de provincies ingezet

ten behoeve van de bibliotheekontwikkeling. Deze thema’s en de onderwerpen

sluiten zeer nauw aan bij de programmalijnen van de bibliotheek Deventer.

NBD|Biblion

Is de belangrijkste partner als het gaat om inkoop, ontsluiting en presentatie van

fysieke media. De ontwikkelingen worden gevolgd en geïmplementeerd.

OBD

De OBD is de belangrijkste facilitaire partner. Mede door de verdergaande

inhoudelijke samenwerking op Overijssels niveau ligt gebruikmaken van

gezamenlijke faciliteiten voor de hand. Natuurlijk hoort daar een goede prijs-

kwaliteitverhouding bij. Maar als dat het geval is, is de OBD de prefered supplier.

Daarnaast is de OBD van oudsher de backoffice voor kleinere bibliotheken en

inhoudelijk partner voor grotere bibliotheken. De bibliotheek Deventer bouwt die

samenwerking graag onder medezeggenschap van het DOBO verder uit tot een

gezamenlijke backoffice van het samenwerkend netwerk Overijsselse bibliotheken.

DOBO

Het Directie Overleg Bibliotheken Overijssel heeft twee projectperiodes van vier jaar

achter de rug van inhoudelijk samenwerken aan vernieuwing van de dienstverlening.

De Provincie Overijssel heeft daarvoor extra middelen beschikbaar gesteld onder de

voorwaarde van lokale cofinanciering. Per 2008 start het nieuwe

meerjarenprogramma waaraan de bibliotheek actief deelneemt. Het gezamenlijke

provinciale vernieuwingsprogramma wordt gedekt uit een bijdrage van 30 eurocent

per inwoner door de provincie en door de lokale bibliotheek. Het nieuwe provinciale

projectenprogramma voor 2008 sluit nauw aan bij de programmalijnen van de

bibliotheek Deventer op het gebied marketing, kennis en informatie. In voorkomende

gevallen worden projecten samen met andere bibliotheken, oa Zwolle en OBD

ontwikkeld en uitgevoerd.

SAB

De SAB is behalve de provinciale WSF-partner die voorziet in bovenlokale collecties

en digitale bronnen - zeker ook door de combinatie met de functie als

Hogeschoolbibliotheek - ook een zeer belangrijke lokale partner. De bibliotheken

hebben een gezamenlijke bibliotheekpas en op elkaar aansluitende dienstverlening.

Het ligt voor de hand dat organisatie en huisvesting gescheiden blijven, maar door de

digitale mogelijkheden zal de samenwerking vergaand doorontwikkeld kunnen

worden op het gebied van kennis en informatie en de programmalijnen op dat gebied.

Door de combinatie van de bibliotheekpas en de plannen op digitaal gebied van de

SAB zal thuisgebruik en ontsluiting en presentatie van bijzondere digitale bronnen

een forse impuls kunnen krijgen. Er wordt samengewerkt aan een HIP. Bij de

nieuwbouw wordt samengewerkt in de realisatie van de bibliothecaire dienstverlening aan de gemeente met ‘Biebquest’.

4.8 Financieel perspectief

In de strategische notitie “de verbeelding vormgegeven” van maart 2006 is de richting

aangegeven voor het financiële kader. Deze notitie droeg nadrukkelijk het karakter om

te koersen op ambitie maar wel ingekaderd in de financiële randvoorwaarden.


De gemeente Deventer heeft rond de bespreking van deze notitie ook aangegeven op

welke structurele steun de bibliotheek de komende jaren mag rekenen. Grof gezegd

kwam dit neer op het dragen van reorganisatiekosten en structureel € 100.000,- extra.

Daarnaast speelt voor een aantal vestigingen nieuw- of verbouw waarbij nadere

financiële afspraken zijn gemaakt rondom herinrichting, verhuiskosten en/of budgettair

neutrale overgang naar een nieuwe huisvesting.

Ambitie is goed en noopt tot het zoeken van de bijbehorende financiële middelen. Bij

de strategische notitie van 2006 is destijds een meerjarenbegroting verschenen. Deze

meerjarenbegroting is aangepast op het hier gepresenteerde meerjarenplan. Het

meerjarenplan kan binnen de kaders van de meerjarenbegroting worden uitgevoerd..

De benodigde exploitatielasten en investeringen worden in een mix van verschillende

oplossingen ingevuld:

a. Herinzet van formatie: Door de verdere invoering en verbetering van

zelfbediening moet het mogelijk zijn om per nieuwe zelfbedieningsbalie 1

formatie-uur per openingsuur voor herinzet beschikbaar te krijgen.

Daarbij wordt gestuurd op doorstroom naar nieuwe functies waardoor

tegen beperkte verhoging van personeelslasten bestaande

dienstverlening kan worden gewaarborgd (en meer open gegaan kan

worden) en tegelijkertijd vernieuwing van diensten kan optreden.

Voorbeelden: Inzet van zelfbedieningsapparatuur, inzet van

betaalstations, verder doorvoering van afhandeling van processen via

internet bijv. inschrijven van leden.

b. Budgetten van derden: Voor een aantal projecten zijn aanvullende

gelden te verwerven. Er bestaat een Overijssels

bibliotheekvernieuwingsprogramma waar Deventer bijdragen uit zal

verwerven. Daarnaast zullen de komende jaren nieuwe landelijke

bibliotheekfaciliteiten beschikbaar komen die met landelijke middelen

gefinancierd worden. Tot slot worden er incidentele gelden verworven op

speerpunten binnen de gemeente, fondsen en door samenwerking met

(informatie)partners.

Voorbeelden: Op landelijk niveau: koppeling van bestanden met

Bibliotheek.nl. Publieksinformatie en het handboek van de samenleving.

Landelijke faciliteiten achter Anders Lezen.

Op Overijssels niveau: gezamenlijke aanpak marketing, co-financiering

van zelfbediening, gezamenlijke inzet bij Makkelijk Lezenpleinen en

gezamenlijke back-office beginnend bij onderwijs.

Op gemeentelijk niveau: inburgering, laaggeletterdheid, synergie met

gemeente in nieuwbouw Grote Kerkhof, wijkwinkels en servicepunten.

c. Heroverweging van budgetten en vrijval van middelen: Dit is het

traditionele “ombuigen” van gelden. Er kan besloten worden het ene niet

meer te doen ten gunste van iets anders.

Voorbeelden: Heroverweging Bibliobus ten gunste van servicepunten.

Verschuiven van collectiebudget van schriftelijk naar multi-mediaal. Vrijval

van afschrijving op meubilair naar vernieuwing van de winkelformule.


d. Uitbesteden en samenwerken: Door taken samen uit te voeren of neer

te leggen bij grotere partners kunnen schaalvoordelen ontstaan die

afzonderlijk niet bereikt worden.

Voorbeelden: Uitbesteden of samenwerken op ICT en mediaverwerking

met de Overijsselse Bibliotheek Dienst. Gezamenlijk voeren van een

CRM-systeem met meerdere bibliotheken.

In onderstaande schema geven we per programmalijn aan op welke wijze tot

financiële invulling kan worden gekomen.

Programmalijn Herinzet van formatie

Budgetten van derden

Her-overweging

Uitbesteden en samenwerken

1. Marketing –

Ledenbehoud en –groei

+ +++ + ++

2. Allianties ++ + +

3. Lekker Lezen + ++

4. Film en muziek ++ ++ ++

5. Digitale Bibliotheek +++ ++ +

6. Publieksinformatie + +++ +

7. Samenwerking met

onderwijs

+ + ++

8. Universiteit van de

straat

+ ++

9. Laaggeletterden + +++

10. Informatieve en

culturele programmering

++ ++

11. ‘In control’ ++ + +

12. Collecties ++ +

13. Personeel en

organisatie

++ + +++

Boek, beeld en Wiki · 2019-02-04 · opgepakt. In 2006 is door het bestuur van de bibliotheek...

Documents

Transcript of Boek, beeld en Wiki · 2019-02-04 · opgepakt. In 2006 is door het bestuur van de bibliotheek...