B O N O N G NGHIEP V A PHAT TRIEN N O N G T H O N

T O N G cue T H U Y SAN

CQNG HOA XA HOI CHU NGHIA VIET NAM Doc lap - Tu- do - Hanh phiic

f " "T? " . ^^J P H O N G

( i l A M D O C SO

I'GD D , 0 Tunt

K S D L . V . H J c n 1-UD Ll.V.TIiuad • G O O. C . W i i i

Villi |ihC>(ig Sif

/v pho bien mo hinh nuoi tom So 5: m /TCTS-NTTS

Ha Noi, ng^S}^\,hdn nam 2013

CHI cue THU Y HAI PH6NG

—3it inh cong trong vung dich benh .3: OEM N ^ y , . . ^ \ d . . : ^

Chuy H: 7l.lf...?T. C, Tri

III chiic fan bo Ki- hiiath - T C

Nuoj inVna TS i.iiiaii iv X D C T

I iJor so

i'. Hop Kinh gui: Scr Nong nghiep va Phat trien nong thon cac tinhTen:"bt§n"

T"ong nam 2011 va nam 2012 nuoi torn nuoc Ig tai cac tinh ven bien Trung bg v i ven bien Nam bg bi thiet hai nang tren dien rgng do dich benh va hgi chung E)ai tu gan tuy. Tuy nhien trong vung dich benh v i n c6 mot so mo hinh quan ly

3^t qua trinh nuoi va cho ket qua thanh cong.

Thuc hien y kien chi dao cua Bg truang Bg Nong nghiep va Phat trien ng thon Cao Due Phat, Tong cue Thuy san da to chuc khao sat cac mo hinh

nuoi torn thanh cong trong vung dich benh nhan thay su khac biet trong mot so khau quan ly do la khi cai tao ao c6 thai gian phai day dai ngay, ca so nuoi c6 ao chua lang, chi diet tap a ao lang khong diet tap trong ao nuoi, quan ly moi truang giu dugc mau nuac on dinh c6 su dung che pham sinh hgc va di6u chinh pH thich hgp theo do man.

Tu ket qua thuc tien nhirng mo hinh nay, Tong cue Thuy san da t6ng ket thanh quy trinh san xuat nham pho bien cho san xuat (tai phu luc kem theo).

De khuyen cao nhan rgng, de nghi Sa Nong nghiep va Phat tri^n nong thon chi dao cac dan vi chuc nang to chirc pho bien tuyen truyen tai cac dia phuang de huong dan quy trinh san xuat dugc tong hgp tu thuc t i ln cho nguai nuoi ap dung vao cac vu nuoi tiep theo.

N a i n h a n : - Nhu tren; - TTr Vu Van Tarn; - Lanh dao Tong cue; - Luu: VT, NTTS.

K T . T O N G c u e TRrONG P H O T O N G c u e TRU'dNG

Nguyen Huy Dien

HirdNG D A N K Y < S T O ^ N U 6 l

T O M NtrdC LOf T H A M C A N H , B M # J ^ I ^ | ^ H A N C H E B E N H D I C H (ban h a n h kem theo C o n g v a n so 2980^^^-N'pJ'S^g^p>tU t h d n g 02 nam 2013 cua

I. D I E U K I E N A P D U N G v- v

- Ca sa nuoi torn nuac Ig pliai nam t ron^VBH*^^y hoach nuoi tom tham canh, ban tham canh cua dia phuang.

- Vung nuoi phai c6 muang cap, muang thoat nuac rieng biet dam bao cung cap dii nuac sach cho nhu cau nuoi.

- M o i CO sa nuoi phai c6 ho lang chiem 15-20% dien tich mat bang de xu ly nuac cap va diet tap truac khi dua vao ho nuoi; c6 trang bi dung cu do moi truang: pH, oxy, N H 3 , N O 3 , do man,..

11. H U ' 6 N G D A N K Y T H U A T : -

2.1. Chuan bi ho nuoi:

2 . 1 . 1 . C d i tao ao nuoi, ao I d n g :

- Buac 1: Thao can nuoc ao nuoi va ao lang. Loai bo cac dich hai c6 trong ao lu vu nuoi truac (torn, cua, 6c, con trung, ca tap). Vet bun day ao, tu sua ba, cac cong cap nuac, thoat nuac. San day ao doc ve phia cong thoat. Phai dam nen ky ba ao hoac lot bat de chong x6i la va ban che ro ri. Rao luai quanh ao de tranh cac loai ky chu trung gian gay benh tu ben ngoai nhu: cua, cong, ran.

- Buac 2: Rai voi bgt (voi nung) lieu lugng 20-30 kg/l.OOOm (pH dat >4) hoac 30-40 kg/lOOOm^ (pH dk <4) dku day ao.

- Buac 3: Bua ky cho voi ngam vao day de diet het torn, cua, cong, 6c, con trung, ca tap con sot lai, diet khuan trong bun, giai dgc (kim loai nang, H2S) va trung hoa pH. A o lot bat day chi can ve sinh khu trung.

- Buac 4: Phai day ao khoang 5-7 ngay.

Doi vai nhixng ao kh6ng phai dugc: bam can nuac, dung may cao chat thai ve cuoi goc ao, bam chat thai vao ao chua thai, sau do tien hanh b6n voi vai iieu lugng nhu buac 2.

Luu y:

- Sau moi vu nuoi, phai phai kho cung nen day ao lang, ao nuoi khoang 1-2 thang de ngat vu, tieu diet cac mam benh, khoang hoa va phuc hoi moi truoug nen dav.

2 . 1 . 2 . X u ly nie&c vd lay niv&c vao ao nuoi:

- Buac 1: Lay nuac vao ao lang qua tui Igc bang vai day nham loai bo rac, au trung, t6m, cua, cong, 6c, c6n trung, ca tap. De lang 3-4 ngay.

- Buac 2: Chay quat nuac Hen tuc trong 2 - 3 ngay de kich thich trung torn, 6c, con trung, ca tap no thanh au trung.

- Buac 3: Diet tap, diet khuan nuac cap trong ao lang vao buoi sang (8h) hoac bu6i chieu (16h) bang Chlorine nong do 30 ppm (30kg/1.000m^ nuac), hoac nhung chat diet tap c6 ten trong Danh muc dugc phep km hanh tai Viet Nam (khong dung thu6c bao ve thuc vat va cac chat cam).

- Buac 4; Quat nuac lien tuc trong 10 ngay de phan huy du lugng Chlorine. Kiem tra du lugng chlorine trong nuac bang thuoc thu.

- Buac 5: Cap nuac tu ao lang qua ao nu6i (qua nhieu lap tui Igc bang vai day) den khi muc nuac trong ao nu6i dat tCr 1,3-1,5 m. De lang 2 ngay.

- Kh6ng diet tap trong ao nuoi.

- Khong lay nuac vao ao lang khi: i) nuac ngoai kenh/muang c6 nhieu vang bgt, mang nhay, nhieu phu sa; ii) ngu6n nuac nam trong vung c6 dich benh; iii) nuac CO hien tugng phat sang vao ban dem.

2.1.3. Gay mau n u & c :

Gay mau nuac giup phat trien vi sinh vat phu du, on dinh m6i truang nuac. tao moi truang thuan Igi han che tom bi s6c, tang ti le s6ng.

Hai ngay sau khi cap nuac vao ao nuoi, gay mau nuac bang each:

Cach 1: bang cam u (thanh phan: cam gao, bgt dau nanh, bgt ca phoi trgn theo ty le 2:2:1. Nau chin, u trong 2 - 3 ngay).

- Buac 1: Luc 7-8h sang: b6n voi den Dolomite CaMg(C03)^ hoac voi nong nghiep CaCOs lidu lugng 100- 150 kg/1000 m^ ^

- Buac 2: Luc 10-12h trua: bon cam ii H6u lugng 3 - 4 kg/lOOOml

Lap lai 2 buac tren lien tuc trong 3 - 5 ngay den khi do trong cua nuac dat 30 -40 cm.

Cach 2: bang mat duang + cam gao + bgt dau nanh (ty le 3:1:3) u trong 12 gia.

- Luc 9-10 gia sang: bon mat duong + cam gao + bgt dau nanh da qua u vai lieu lugng 2-3 kg/1 .OOOm" nuo-c ao, tat lien tuc 3 ngay.

- Khi mau nuac trong ao chuyen sang mau cua tao khue (vang hay nau nhat) hay mau xanh v6 dau thi tien hanh tha gi6ng.

D6i vai nhijng ao kho gay mau nuac, hay mau nuac kh6ng ben nen bo sung them cac thanh phan khoang, Silic de giu mau nuac cho ao nu6i.

C6 the gay mau nuac bang che pham vi sinh theo huong dan cua nha san xuat CO uy tin de phan huy mun ba hiju ca la liing, xac tao chet tfch tu do dung

2

h6a chat diet khuan tnrac do, tao nguon vi khuan c6 Igi giup moi truang nuoi on dinh, tao dieu kien cho torn phat trien tot ngay tu dau.

Ltfu v:

- Khong dung phan v6 ca gay mau nuac.

- Khong diet tap trong ho nuoi khi da lay nuac.

- Kiem tra va dieu chinh cac yeu to moi truang nuac ao nuoi dam bao trong nguang thich hgp truac khi tha giong:

Yeu to moi truang nuac ao nuoi tom

Giai han toi uu doi vai tom su

Giai han toi uu doi vai tom chan trang

Ham lugng oxy hoa tan (DO) > 4 ms/l >6 me/1 pH 7,5 - 8.5 (da

khong c 0 done trone neav ua 0.5);

Do man 15-25 %o; 5-25 %o Do kiem 80 -120 ma/1 120-150 me/1 Do trong 3 0 - 4 0 cm

NH3 <0 , lmg/ l H2S <0,01 me/1

2.2. O i ia t nirtVc va thn'i pian chnv ni iat nirnc

B6 tri he thong quat nuac va thai gian chay quat nuac phai dam bao nhu cau oxy cho tom nuoi, dac biet thai diem chieu toi/dem/gan sang khi ham lugng oxy hoa tan giam dan/xuong thap nhat trong ngay.

Can tang cuang thai gian chay quat hoac bo tri them he thong quat cho tom nuoi, dac biet vao nhirng thai diem nang nong hoac mua keo dai.

2 . 2 . 1 , Vi t r i {fat canh quat mc&c:

- Cach ba 1,5 m.

- Khoang each giiJa 2 each quat nuac 60 - 80 cm, l4p so le nhau.

- Tuy theo hinh dang ao ma bo tri canh quat nuac nham tao dugc dong chay tot nhat va cung cap du nhu cau oxy cho tom nuoi.

r

2.2.2. So litffng may quat n u & c : - Doi vai nuoi tom su: '

Dien tfch ao (m ) Mat do: 15-20

con Mat do: 20-25

con Toe do vong quay

(vong/phiit) 2.000 20 ~ 25 canh 25-30 canh 1 0 0 - 120

5.000 5 0 - 6 0 canh 60 - 80 canh 1 0 0 - 120

- Doi vai nuoi torn chan trang:

Tom chan trang doi hoi oxy rat Ian. Do do, tuy theo mat do tha nuoi c6 the thiet ke he thong quat nuac bang canli quat nhua hoac ket hgp canh quat nhua va canh quat long nliim hoac cac canh quat cung cap oxy khac de cung cap oxy cho ao nuoi. Vong tua cua canh quat nhua nen >120 vong/phut.

Dien tich Mat do So lugng dan quat canh So lugng dan quat ao (m ) (con/m^) long nhim

2.000 - 3000 30-60 4 dan (10 canh quat/dan) 1

60-100 4 dan (10 canh quat/dan) 2

4 . 0 0 0 - 5 . 0 0 0 3 0 - 6 0 6 dan (10 canh quat/dan) 2

4 . 0 0 0 - 5 . 0 0 0 60 - 1 0 0 6 dan (10 canh quat/dan) 3 - 4

r

2.3. Chon va tha giong: 2 . 3 . 1 . C h o n giong:

- Chgn mua torn gi6ng tu cac ca so c6 uy tin, c6 phieu xet nghiem am tinh ve cac mkm benh M B V , dom trang, dau vang, taura, I M N V , hoai tu gan tuy ...

- Co- gi6ng: torn su P15 - P20, torn, the chan trang P ^ tra len.

- Kiem tra su"c khoe tom giong bang each gay soc:

+ s6c do man: Lay 40-50 con torn giong cho vao coc thuy tinh chua 300 ml nuac l4y tu bao van chuyen giong. Ha do man dot nggt xuong con 15%o va theo doi trong 30 phut, n6u ty le song 100% la dat yeu chi.

+ S6c bang formol: Tha 40-50 tom giong vao chen, coc thuy tinh dung dung dich formalin n6ng do 100 ppm va theo doi trong 30 phut, n lu ty le song 100% la dat yeu cau.

2 . 3 . 2 . T h a giong:

- Mat do tha:

+ Tom su: Nuoi tham canh 15-20 con/m ; nuoi ban tham canh 8-14 con/m .

+ Tom chan tring: 30 - 60 con/ m^ (doi vai nliung hg moi chuyen d6i) va 60 - 80 con/m^ (nliOng hg c6 kinh nghiem va du dieu kien).

- Cach tha:

+ Tha vao sang sam hoac chieu mat.

+ Truac khi tha gi6ng ckn chay quat nuac tu 8-12 gia de dam bao lugng oxy hoa tan trong ao phai Ian ban 4 mg/1.

+ Can bang nhiet do nuac giiia bao giong va nuac ao nuoi bang each tha ndi bao gi6ng tren mat h6 vai phut. Sau do, cho nuac tu tu vao day bao, cam phia day bao tu tu doc ngugc de tom giong theo nuac ra ao nuoi.

2.4. Cham soc va quan ly:

2 . 4 . 1 . Cho a n :

Cho torn an theo bang huong dan. Ngoai ra, tuy vao thuc t6 (sue khoe cua torn, chu ky lot xac, thai tiet,...) va theo doi sang Sn/chai khi torn tu 20 ngay tuoi tra len de dieu chinh, quan iy thirc an cho phu hgp, tranh tinh trang cho an thieu hoac thua thuc an se anh huong den toe do phat trien va sue khoe cua torn.

Cho an moi ngay 3 Ian.

2 . 4 . 2 . Luffng t h i r c a n

- Thang nuoi thu nhat: Su dung thuc an ca nho cho giai doan mai tha.

+ Ngay thu 10 sau khi tha giong, cho it thuc an vao sang/nha/v6 d6 tom lam quen, de cho viec kiem tra lugng thuc an du sau nay. Sang an dat noi bing phang, each ba ao 1,5- 2 m, sau canh quat nuac 12 - 15m, khong dat a cac goc ao, khoang 1.600 - 2.000 m^ dat 1 sang.

+ Sau 15 ngay c6 the su dung cac chat bo sung cung cap vitamin, khoang chat theo chi dan cua nha cung cap giup tom tang cuang sue khoe.

+ Tom su: Ngay dau tien cho 1,2 - 1,5 kg/100.000 giong, cu 2 ngay tang 0,2-0,3 kg/100.000 gi6ng.

+ Tom chan trang: Ngay dau tien cho 2,8-3 kg/100.000 giong. Trong 10 ngay dau ticii, cu 1 ngay Lang 0,4 kg/100.000 giong. Tir ngay thu 10-20, cir 1 ngay tang 0,5 kg/100.000 giong.

- Thang nuoi thu hai den khi thu hoach:

-i- Dieu chinh thuc an trong ngay qua theo doi lugng thuc an thua tren sang an.

+ Chuyen doi loai thuc an phu hgp theo giai doan phat trien, ca mieng tom va nhu cau dinh duang nhu huong dan cua nha san xuat ghi tren bao bi. Kh i chuyen doi thuc an, nen trgn Ian 2 loai thuc an cia va mai cho an it nhat 3 ngay.

Cach dieu c h i n h l u a n g thiec a n :

Kiem tra thuc an trong sang/nha

Cach xu ly cho Ian an tiep theo

Neu tom an het Tang 5% thuc an cho Ian sau Neu thuc an du khoang 10% GiiJ nguyen thuc an cho Ian sau Neu thuc an du khoang 11 - 25% Giam 10% thuc an cho Ian sau Neu thuc an du khoang 26 - 50% Giam 30% thue an Ian sau Neu thuc an con nhieu han 50% Ngung cho an Ian sau

Thai gian kiem tra thuc an trong nha/sang:

Thcri gian nuoi (ngay) *>

Thcri gian kiem tra sang an (gia) 2 1 - 6 0 2 .5-2 .0 6 1 - 9 0 2.0-1.5

>90 1.5-1.0

Luu y:

- Nhu-ng ngay thay d6i thai tilt, mua, nSng g4t chi cho 70 - 80% lugng thuc an da dinh, tranli du thua gay 6 nhiem nuac. Theo doi ky lot v6 d6 giam lugng thuc an va tang sau khi tom lot v6 xong.

- Doi vai cac ca sa nuoi tom dung thuc an c6 chua Ethoxyquin

+ Va i ham lugng < 90 ppm: Chuyen sang dung cac loai thuc an khong chua Ethoxyquin 04 ngay truac khi thu hoach; Khong dung cac loai thuc an b6 sung nhu: Dau gan muc, dau ca hdi, bgt muc, bgt ca F M B 60, Fish meal 66%.

+ V a i ham lugng 90-120 ppm: Chuyen sang dung cac loai thuc an khong chua Ethoxyquin 05 ngay truac khi thu hoach; Khong dung cac loai thuc an b6 sung nhu: Dau gan muc, dau ca hoi, bgt muc, bgt ca F M B 60, Fish meal 66%.

+ V a i ham lugng 120-150 ppm: Chuyen sang dung cac loai thuc an khong chu-a Ethoxyquin 06 ngay truac klii thu hoach; Khong dung cac loai thuc an b6 sung nhu: Dau gan muc, dau ca hoi, bgt muc, bgt ca F M B 60, Fish meal 66%.

2 . 4 . 3 . Q u a n Iy n i d i t r u a n g ao nuoi:

- DO, pH, do trong (do hang ngay); do kiem va NH3 (3-5 ngay do 1 Ian).

- pH va do kiem la hai yeu to quan trong tac dong den dai song cua tom. Khi pH va do kiem thay doi ngoai khoang thich hgp se anh huang rit Ian din tom nuoi.

+ Khac phuc tinh trang pH thap: gay tao va giu mau nuac thich hgp dam bao do trong dat tu 30 - 40 cm. Trong qua trhili nuoi neu pH < 7,5 cin bon voi (CaCOa, Dolomite) vai l i lu 10 - 20kg/l 000 m^ nuac.

+ Khac phuc tinh trang pH cao: su dung mat duang 3kg/1000 m^ ket hgp su dung vi sinh hoac dung Acid acetic 3 lit/1000 m^.

+ Khac phuc do kiem thap: su dung Dolomite 15-20kg/1000 m^ vao ban dem cho den khi dat yeu cau.

+ Khac phuc do kiem cao: sir dung E D T A 2-3 kg/1000 m^ vao ban dem.

Tuy vao tinh hinh thuc te moi truang ao nuoi ma dieu chinh va bon lugng voi cho phu hgp.

- Dinh ky b6n voi nong nghiep CaCOs 10 ngay/lan vao luc 20-21h vai lieu lugng dao dong tu 10-20 kg/LOOO m^ tuy theo do man de dieu chinh pH thich hgp:

+ Neu do man dual 17%o thi dieu chinh pH tu 8,2 - 8,4;

+ Neu do man tren 17%o thi dieu chinli pH giam dan xuong 8,0 - 8,2;

+ Neu do man = 25%o thi dieu chinh bang 7,7 - 7,8.

Den l l -12h trua ngay horn sau, cay vi sinh theo chi dan cua nha cung cap (san pham c6 uy tin, thuong hieu) de lam sach moi truang.

- Neu do man giam dot nggt do mua thi phai dieu chinh bang nuac 6t (nuac muoi) hoac bo sung muoi hot.

6

- Kh i tao trong ao phat trien marih, mau nuac thay doi, p H dao dong trong ngay >0,5, ckn:

+ Thay toi thieu 30% lugng nuac trong ao;

+ Hoa tan 2-3 kg duang cat/1000 m va tat deu ao vao luc 9-10 gia sdng.

+ Chay canh quat, sue khi lien tuc trong vai gia.

- Khi nhiet do nuac ao tang tren 34*'C:

+ Can giam thuc an;

+ Bo sung vitamine C (trgn vao thuc an); -

- f - Tang thai gian chay quat nuac, sue khi;

- Khi nhiet do nuac ao giam xuong dual 24°C, c6 hien tugng torn vui dau, phai giam thuc an va tang de khang ngay.

- Han che lay nuac vao ao nuoi, khi can thiet thi lay nuac vao ao lang roi xu ly Chlorine lieu 30kg/1000m^ chay quat lien tuc, den khi het du lugng Chlorine thi tien hanh bam vao ao nuoi (qua tui Igc).

- Trong qua trinh sinh truang, torn can rat nhieu khoang nen can duy tri do kiem tu 120 mg/lit tra len bang each su dung voi CaCOs hoac Dolomite va thuong xuyen bo sung khoang cho ao nuoi vao ban dem 3 - 5 ngay/lan giup tom nhanh ( iVncT v A lot XB.C d O H g loat.

- Chi diet khuan khi can thiet (tranh nhung truang hgp nhu: tom dang suy yeu, dang trong qua trinh lot xac hay c6 cac bieu hien ve benh gan...).

Luu y:

- Han chi su dung men v i sinh trong giai doan dau (giai doan tom mai tha den 1,5 thang tuoi).

- Thang thu nhit: Giu mau nuac ho nuoi thich hgp (xanh non chuoi) tao su on dinh cac chi so moi truang pH, kiem, nhiet do, oxy hoa tan,., tranh sinh tao day hoac tao phat trien qua muc.

- Thang thu 2:

+ Giu mau nuac thich hgp (xanh nau, due), muc nuac sau 1,2-1,8 m de su dao dong ve nhiet do, oxy hoa tan, pH giua ban ngay va ban dem dien ra cham khong gay s6c cho tom. Duy tri cac yeu to thich hgp do trong tu 30 ~ 40cm; do kiam 80 -120; do man tu 15-25 %o; pH tu 7,5 - 8,5; Oxy hoa tan > 4 mg/lit; H2S < 0,01 mg/1; NH3 < 0,1 mg/1.

+ Dinh ky 20 - 25 ngay xu ly nuac va day ho bang che pham sinh hgc theo huang dan cua nha cung cap.

+ Quat nuac, sue khi bo sung oxy tu 19h00 den 05h00 sang hom sau.

+ Co thi bo sung thuoc bo, thuoc duang rugt, cac loai khoang, trgn vao thuc an cho torn an theo huang dan cua cac nha cung cap c6 thuong hieu, uy tin de tang cuang sue de khang.

7

2.5. Thu hoach:

Tuy theo gia ca ma nguoi nuoi chon thai diem thu hoach cho phu hgp khi tom dat kich ca. Truac khi thu hoach can theo doi chu ky lot xac cua torn va han che thu khi tom con mem v6 de tranli tinh trang tom ban bi rot gia.

8