Bo de Chanh Dao Bo Tat Gioi Luan - Ts Tsong Kha Pa - Ns Tinh Nghiem Dich

8/3/2019 Bo de Chanh Dao Bo Tat Gioi Luan - Ts Tsong Kha Pa - Ns Tinh Nghiem Dich

1/192

B Chnh o B Tt Gii LunThng s Tsong Kha Pa to lunThang Hng Danh dch Tng Hn

Ns.Thch Tnh Nghim---o0o---Ngun

http://www.bodetam.orgChuyn sang ebook 7-7-2009

Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org

Mc LcLi Gii Thiu Bn dch Vit Vn

Li Ta Bn dch Hn vnPhn 1

A1. Phn taA2. Chnh thc gii thch gii phm.B1. Tng nhip.B2. Phn thchC1. Ni s lc v t tnh gii.D1. Gii tnhD2. S li ch th thng.

Phn 2

F1. Phn bit s yF2. Phn bit t tnhG1. Lc nhipG2. Ni chi titG3. Nhip nghaF3. Nhiu ch hu tnh giiG4. a thch ch vng vG5. Li ni, t tng thy u thanh tnhG6. Khng t khinh mit mnhG7. Nhu haG8. Nhn nhc

G9. Khng phng dtG10. y qu tc tnh mnhF2. Nhn duyn y ca nhip thin php gii

Phn 3F3. Nhn duyn y ca nhiu ch hu tnh gii.G1. Lm bn tr gip cho ngi cn tr gipG2. Lm li ch cho ngi m mui ngha lG3. Lm li ch cho nhng ngi n
http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Gioi%20Luat/Bat%20Quan%20Trai%20Gioi%20-%20HT%20Huyen%20Vi/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Gioi%20Luat/Bat%20Quan%20Trai%20Gioi%20-%20HT%20Huyen%20Vi/


2/192

G4. Cu h nhng s xm hi, s stG5. Lm cho nhng ngi ang u su kh no c khai tm m G6. Lm li ch cho ngi thiu thnG7. Lm li ch cho ngi n cu nng taG8. Ty tm chng sinh m lm li ch

G9. Lm li ch cho ngi tu chnh hnhG10. Lm li ch cho nhng ngi phm tiG11. Dng thn lc lm li chE4. Thu gp ngha chnh yu

Phn 4J1. Bin minh ngi th giiJ2. Bin minh ngi truyn giiH2. y t lng.H3. Cung thnh nhanh chng truyn giiH4. Sinh khi nim vui th thngH5. Hi theo th t

G2. Nghi qu chnh hnhH2. Tn thn cng c th gii.H3. Cng dng bo n.H4. Khng c vi vng trnh by, khai th B tt giiF2. Php khng c thy truyn gii

Phn 5J1. Thng chiJ2. Bit chiK1. V li dng cung knh, khen mnh ch ngiK2. Bn sn khng b th ti vt, Pht phpK3. nh p hu tnh, khng x on ktK4. Ph bng B tt tng, ni php tng t

Phn 6

L1. B HinL2. V y SinhL3. Ty tng php s 1L4. Ty tng php s 2L1. Ph ngi B HinL2. Ph ngi V y SinhL4. Ph Ty tng php s 2J2. Thuyt minh ca Hc Tp LunK1. Php tha thng th nhtK4. Php tha thng th tK5. Php tha thng th nmK7. Php tha thng th byK8. Php tha thng th tmK9. Php tha thng th chnK10. Php tha thng th mi


3/192

K11. Php tha thng th mi mtK12. Php tha thng th mi haiK13. Php tha thng th mi baK14. Php tha thng th mi bn

Phn 7

H2. Hu qu ca s phm ti tha thngH3. Phn bit ba loi phin no phm giiH4. C th khi phc s thanh tnh c thH5. Nhn duyn x b B tt tnh gii

Phn 8H1. Ni tng qutK2. Chng ngi s i tr san tham (vi phm th hai)L1. i vi thng cnh (vi phm th ba)L2. i vi hng cnh (vi phm th t)L1. Khng nhn s mi thnh (vi phm th nm).L2. Khng nhn vt cng dng (vi phm th su)

K5. Chng ngi php th (vi phm th by)M1. B ph ngi ng thng xt (vi phm th tm)M2. Khng hc nhng iu gii chung vi Thanh vn (vi phm th chn)M3. Tu hc gii khng cng chung vi Thanh vn (vi phm th mi)

Phn 9L2. Nu r s khc bit gia tnh ti ca gii B tt v tnh ti ca gii bit gii thot

Phn 10L1. Hy phm tnh mnh (vi phm th mi mt)L2. Hy phm qu tc (vi phm th mi hai)L3. m m ba ci (vi phm th mi ba)

L1. Khng phng h danh d mnh (vi phm th mi bn)L2. Khng dng bin php mnh li ch chng sinh (vi phm th mi lm)K1. Khng chu an nhn (vi phm th mi su)L1. Khng t x b (vi phm th mi by)L2. Khng tha th li lm ca ngi khc (vi phm th mi tm)K3. Khng khi tm i tr phin no (vi phm th mi chn)K1. hng hnh vi h lit (vi phm th hai mi)K2. Hnh vi li bing (vi phm th hai mi mt)K3. Ham vic m lun v ch (vi phm th hai mi hai)K1. Chng ngi gia hnh (vi phm th hai mi ba)K2. Chng ngi chnh hnh (vi phm th hai mi bn)K3. Chng ngi chung hnh (vi phm th hai mi lm)

Phn 11

L1. Khng hc php Tiu tha (vi phm th hai mi su)L2. Chuyn tm tu hc php Tiu tha (vi phm th hai mi by)L3. Chuyn tm tu hc gio in ngoi o (vi phm th hai mi tm)L4. am m tu hc php ngoi o (vi phm th hai mi chn)


4/192

L1. Ght b hy bng cnh gii tr tu (vi phm th ba mi)L2. C th ph hoi qu ca tr tu (vi phm th ba mi mt)M1. Khng i nghe Chnh php (vi phm th ba mi hai)M2. C th hy hoi cnh gii ca s nghe php (vi phm th ba mi ba)K1. Khng lm li ch (vi phm th ba mi bn)

M1. Khng gip ngi bnh (vi phm th ba mi lm)M2. Khng gip dit tr s kh (vi phm th ba mi su)L2. Khng gip dit tr nguyn nhn s kh (vi phm th ba mi by)L1. Khng bit bo n (vi phm th ba mi tm)L2. Khng an i ngi su kh (vi phm th ba mi chn)L3. Khng cu gip ngi ngho kh (vi phm th bn mi)L4. Khng kho ch ng t (vi phm th bn mi mt)L5. Khng ty thun ngi khc (vi phm th bn mi hai)L6. Khng tn thn ngi c c (vi phm th bn mi ba)L1. i vi vic phi php, khng chu dng uy c chit phc (vi phm th bn mibn)

L2. i vi vic tri ngc Thnh gio, khng chu iu phc (vi phm th bn milm)Phn 12

F2. H tr tm tng ca hnh giF3. Phng tin lm cho ngi phm gii khi phc thanh tnhF4. Mt ca s thuyt minh tham l ti nhF5. Phn bit cc ti phm thng, trung, h

Phn 13D1. Nan hnh giiD2. Nht thit mn giiD4. Nht thit chng giiD5. Toi cu giiD6. Th th tha th lc giiD7. Thanh tnh giiD1. S li ch th thng rt roD2. S li ch th thng hin iC5. Nhip tp gii tngC6. Hnh nghip ca giiA3. Hu phn. Ch y c v ch ca Lun ch, khuyn khch k nguyn

---o0o---

Li Gii Thiu Bn dch Vit VnB Chnh o B Tt Gii Lun, nguyn Ti Cc Thanh Tnh B TtGii Tng Tr Gii Hnh Tng B Chnh o Lun, l mt trongnhng kit tc ca Thng s Tsong Kha Pa, t s khai sng phi M


5/192

vng ca Mt tng Ty Tng. Theo truyn thuyt, Thng s l ha thnca c Vn Th, th hin lm mt nh tn gio v i, mt bc hc giuyn bc, tinh thng Tam tng, v cng l mt nh canh tn v i ca Phtgio Ty Tng vo th k th mi bn!

Quyn B Tt Gii Lun ny phn tch, bin lun v gii thch phn Gii BaLa Mt ca b Du Gi S a Lun, mt trc tc v i ca hai ngi Di Lcv V Trc thuc trng phi Duy Thc. Trong y, ngi Tsong Kha Pa

phn tch t m, gii by tng tn nhng o ngha ca B tt gii lut, phby s khc bit gia gii bit gii thot ca Thanh vn v gii lut nghi caB tt, cng trnh hin t tng nng lc v i ca B tm l c th lmcho mt hnh gi B tt tha phm ti cn bn, bt lun ti gia hay xut

gia, c th hon ton khi phc li s thanh tnh ca gii th B tt camnh. y l mt s kin kinh ng m Pht gio i tha Trung hoa v

Vit nam cha h m tng ti. Hn na, b lun ny cn h m cho chngta thy c chn tri siu vit ca l tng i tha, mt s sinh ngtuyt vi, mt tinh thn cch mng v i, cng nhng s hy sinh cao chng trng ca nhng hnh gi i tha chn tht.

Trong quyn lun ny, ngoi nhng iu gii va k trn, ngi Tsong KhaPha trch lc thm mi bn iu gii trng t quyn i Tha Tp BTt Hc Lun (gi tt l Hc Tp Lun) ca B tt Tch Thin, ng thi,khai trin cc gii khinh thnh bn mi lm iu, thnh th, tng cng cmi tm gii trngv bn mi lm gii khinh. Ngoi ra, ngi cn tham

kho cc b gii lun cng cc kinh in khc tm li gii p tha ngnht cho nhng s thc mc hoc nghi ng v ngha v cng nng ca Btt gii lut.

Nhng iu gii B tt trong phn Gii Ba La Mt tng c phin dchti Trung quc, ln th nht do ngi Tam tng m V Sm, di nhan a Tr B Tt Gii Bn, bao gm bn gii trng v bn mi mt giikhinh, ln th hai do ngi Tam tng Huyn Trng, di nhan Du Gi BTt Gii Bn, bao gm bn gii trng v bn mi ba gii khinh. Hai quyn

gii bn ny, tuy phin dch lu, nhng v b s lu truyn ph bin caquyn Phm Vng B Tt Gii Bn ti Trung quc nh hng, ln p, chonn n nay, s lu hnh ca chng vn cn rt hn ch.

B tt gii lut c phn tch v pht huy y l gia sn chung cho c itha Hin gio v i tha Mt gio, n l nn tng c bn v ng thicng l mt cu trc quy m thit yu cho tt c hnh gi i tha mun i


6/192

trn con ng huy hong n mc ch ti cao ca mnh l V thng B, ch khng phi l ch dnh ring cho nhng hnh gi Mt tha. Ci xincc hnh gi i tha Hin gio ng ch v nhn thy ta hoc tn tcgi, ri vi vng cho y l mt tc phm ca Mt tng m l l, bc b.

y l mt kit tc v i v B tt gii lut m Pht gio i tha Trunghoa v Vit nam cn phi tm nghin cu, hu c th pht huy tinh thnv ngha chn thc ca B tt o. Ngng mong ch v thc gi hy phtkhi s ng tnh, cm thng vi nhng hnh gi tn sng l tng thnhPht sinh v cht t tm t chiu c n nhng ngha su xa chntht y. u cng l mt c duyn may mn cho Pht gio i tha vy!

Ma Vu Lan nm Bnh tut 2006

V Liu Tch Tnh TraiThch Tnh Nghim cn ch

---o0o---

Li Ta Bn dch Hn vn B Tt Gii l cng lnh ca vn hnh, kho tng ca phc c,bc thang ln qu Pht, ng Chnh n Nit bn.

T khi ng i Gic ng th, khai th php mn t li li tha, xindng gio php Hin tha, Mt tha, a chng sinh ln Thp a, hutnh ra ba ci, phng tin tuy v lng v bin, nhng khng c phngtin no m khng dng gii lut lm thuyn b, ly thi la lm b bn . Tugii hnh nn nghip c dit tr, t thnh thc m chng sinh li ch. Chcc thay Gii ! Hnh a ca B tt cn c ch vt ngoi phm vi ny

chng? ng bun thay, i mt php suy, gii lut khng cn ai ging gii!Ch tr, tc tr mt i chnh qu, tu tp, phng hnh oai lch hnh nghi.Mun vt bin kh m khng nghim tr gii c, th cng ging nh voicung i lc ng t. o php mt m, u cng l ni lo ca B tt vy!

May thay, Bc Thng s ca chng ta, Thnh Tsong Kha Pa, Bctr tu khai ng siu vit hn i, ng gii c uy nghim vt xa th tc,


7/192

xut sinh Cam Ninh, trng thnh ti Ty Tng, hc nhiu hiu rng, thmnhp Thnh gio, hong dng Chn Tha, quang hin Chnh Php. Mng t o cho ba loi cn c, by s thm su ca Hin gio, Mt gio.y chnh l p ng phng n Nit bn, chn uy phong cho gii lut.

Ngi tham kho lut tng m to nn b lun ny, thng nhip vn hnhthnh ba t, bao qut c vo chn loi. Ch x b, tc l mi tm ti thathng, bn mi lm ti vi phm, ch gi ly, tc l gii bit gii thot ca

by chng, cng cc hc x lc , t nhip, li cn thu nhip bn nghaca cc b lun Du Gi, Hc Tp, dung hp th ca cc ngi Long Th,V Trc, y c rng ri vo cc s gii ca kinh lun xin minh hnhtng gii lut, nghi qu th gii, cng hnh tng ca s phng h tnhgii.

Hai tha Hin, Mt, x b gii lut th khng cn l con ng o

m B tt ba i u phi hc tp. y qu thc l Thuyn T trong vic th, Diu Phm cho s xut ly.

Hng Danh, lc c hc php, tng nghe v Thng s h Tnni: B lun ny, ch su xa, ngha l tinh xc. Ngi ti gia, xut gia hctp Pht php Ty Tng, bt lun Hin gio hay Mt gio, khng ai mkhng nghin cu, dng y lm php thc cho s tu hnh.

Hm nay, nhn c duyn thnh lp B Hc Hi, vi tng chhong truyn Pht php, Hng Danh bn em quyn lun ny trng by

trc i chng, nguyn phin dch, mi ngi trong hi nghe qua unhit lit tn ng, nhn y, vo thng tm nm Gip tut (1934) thit lpDch Kinh X, y nhim Hng Danh ch qun s vic ny. Hng Danh cung cn y vo bn Tng vn ca cha Tung Chc Bc Kinh san hnhm phin dch. Khi gp ngha kh hiu th n nh s ch gio ca v os ca B Hc Hi l Thng s Vinh Tng, qua s thng dch ca ng

Ng Kim Qun, hn na, li cn c ng Cao Qun Nh gip hiunh li vn. n thng t nm sau, t hi (1935) th phin dch hon tt.

Hng Danh, hc thc th thin, cha th hiu thu ngha su xakh d, e rng bn dch mt i phn no ngha chn thc. Nguyn cc bccao c Pht gio, t bi ch chnh nhng ch sai lm, lm sng t nhng nitm ti.


8/192

Xin nguyn Tam Bo gia h, chng minh lng thnh ca con, khin choDiu Php c ph cp, mi ngi u c ngi trn thuyn Gii

Lut, n thng ni Pht a.

Tit Mnh H, Dn Quc nm t Hi (1935), Thang Hng Danhknh ghi Thng Hi Dch Kinh X.

---o0o---

Phn 1

A1. Phn ta

Knh ly ng T Vn Th S Li B Tt Ma Ha Tt

(1) Tn thn Pht Thch Ca.Knh ly Bc em lng i bi,

Bao kip tu nhng cng hnh kh,Nay chng qu Pht, din php mu,Lay tnh chng sanh ang m mui.

(2) Tn thn Pht Di Lc.

Ly Bc c ng i Gic Tn,Th k k v ngi Php Vng,T ti trn i, V Nng Thng ,Dng Thanh Tnh Tng h hu tnh.

(3) Tn thn ngi V Trc.

Knh ly di chn nh a sen,

Ca bc thnh gi, ngi V Trc,Ngi em n mi s ct tng,Con nay cung knh xin th phng.

(4) Tn thn B tt a.


9/192

Ngi V Nng Thng din diu php,i vi hnh B tt cn hc,Ch dy php tu hp Chnh l,Ngi thch Thng tha nn th tr.Nhng ngi t xng l i tha,Nhng i vi gii lut B tt,M khng tr tu, khng phn bit,Hoc ch tng nim theo mt ch,i php Thng tha cn tu tp,Cng o nht ca B tt,Khng th quyt tm cu Thnh php,Phng dt, x b ngha chn thc,Bn h, tm m mui Chnh o,Ging nh ni voi khng mc st.

Nhng Bc c cn tnh Thng tha,i vi php ny, rt thch nghe.

(5) Nhn duyn ngi V Trc son B tt a.

Phn K bit trong quyn Diu Ct Tng Bn Tc ni:

C bc B s tn V Trc,Thu r chn ngha ca lun tng,Hay kho chn la cc kinh in,

Tt c liu ngha, khng liu ngha,Li hay khai trin tr th gian,Kho phn bit lun tng bn ngha,

Ngi l bc vin chng tr minh ,L s gi ca c iu Ng,Bc ni li tht uy lc,Kho hay sinh khi tu th thng,Khin Thnh Gio tr th lu di,Chn ngha chn thc ca kinh in,

Ngi th mt trm nm mi tui,Sau khi mt, hin thn ci Pht,Tuy trong sinh t lun hi,Vnh vin hng mi v an lc,

Trong i v lai s chng c,V thng B ti cu cnh.


10/192

B tt V Trc tu tp php mn th thng vi diu, pht nguyn rngln, trong nhiu i, tch tp v lng t lng kh ngh bn, tinh tinthnh khn tu tp, chng c Php quang nh, c th lm cho mi ngit c s gii thot cu cnh, ging nh vt bin ln, u c n b

bn kia, y nng lc kho lo la chn cc php m cc chng sanhkhc kh th lng c. Ngi ni B tt Di Lc, rng nghe v lng Pht

php, c bit i vi l th hnh qu rng ln ca Thng tha, ngi nghe v lnh th mt cch vin mn. Sau ngi su tp nhng ngha lthit yu, bin son phn B Tt a ca b Du Gi S a Lun.

(6) Nhn duyn lun ch Tsong Kha Pa to lun ny.

Nu nh c ngi, i vi php Thng tha, tu tp t i, sc hiu bit yut, i vi cc hc x ca B tt, khng th qun xt, thng t, v mun

nhng ngi km ci ny c th hiu r mt cch d dng, cho nn ti(Tsong Kha Pa) xin gii thch s lc ngha phm Gii Ba La Mt caphn B Tt a ny.

(7) Tng lun tr gii.

Hnh gi B tt dng ch no lm ni y ch? Phi y nh Thnh gio dy. Trc tin phi pht khi tm B th thng, k , i vi nhngiu B tt pht nguyn tu hc, phi dng s tr gii lm cng hnh thityu, v nu nh khng th tu tp hc x ca B tt, th khng th no chng

c V thng B , bi th, tr gii l con ng quan yu nht trongtt c cng hnh ca B tt ba i. Trong phn B Tt a ni rng ba tgii ny (lut nghi, nhip thin php, nhip hu tnh) l nhng iu m tt cB tt qu kh cu i B hc, tt c B tt v lai s hc, v tt c Btt hin ti v lng v bin mi phng th gii ang hc. Li na, GiiS ni: Phm tt c hnh gi pht tm V thng B , bc vongng ca i tha, t phi an tr trong tnh gii ca B tt.

Nu i vi nhng hc x ca B tt c ging ni trong GiiBa La Mt khng chu tu tp, hoc khng cung knh, tin tng, m t chomnh l hnh gi i tha, th nn bit y ch l B tt tng t, ch khng

phi B tt chn thc.

Bi th, pht tm B , m i vi hc x ca B tt, khng chu tutp vi lng tin tng su xa, th khng th no chng c V thng B .

Nhng v hnh gi cu B , phi nn qun xt hc x ca B tt, xem


11/192

l con ng chnh yu ca mnh, theo m sing nng tu hc. Thnh TamGii Kinh ni: Ny H Quang! Nu c thin nam, thin n no tu hc Btt tha, khi nghe c B tt hc x, m li khng th sinh lng tin tngchn thc su xa, nn bit ngi rt ro khng th chng c A nu a latam miu tam b . V sao? Do s tu hc m chng c B , chng phikhng tu hc m c th chng c. Nu nh khng tu hc m c th chngc, th nhng loi nh mo, th, v.v..., cng phi chng c V thngB . V sao? V nhng ngi khng tu chnh hnh, t khng th chngc qu V thng. Li na, nu khng tu chnh hnh m chng c Vthng B , th li ni, m thanh cng chng c V thng B ,ging nh ch cn ni li nh sau: Ti s thnh Pht! Ti s thnh Pht!,cng s lm cho v lng chng sanh thnh Pht.

(8) Hai Tha Hin, Mt u phi tr gii.

Nu nh cho rng ch c hnh gi Hin gio mi cn tu hc, hnh tr tnhgii ca B tt, cn hnh gi Mt gio th khng cn phi tu hc, quan nimnh th gi l i t kin. Nhng b kinh Mt gio nh Tam B , KimCng Khng Hnh, Kim Cng nh u ni nh sau:

Con nay ng l xin pht khi,Tm B ti thng v thng,i vi tt c gii lut nghi,Cng gii nhip thin php vi diu,

Gii nhiu ch hu tnh th thng,Mi gii u kin quyt th tr.

Ngha l, nu mun th tr gii lut ca Kim cng tha (Mt tha),trc tin cn phi pht nguyn hc ba t gii ny. Hn na, i vi nmPht b, phi nn cung knh th tr, y c vo nghi qu Mn la, v cng

phi h tr hai loi gii cng v bt cng. Cng gii, tc l gii phpca B tt. Bi th, hnh gi B tt pht tm hnh tr, i vi ba t gii,hoc su Ba la mt, u phi nn tu hc. Ngoi ba t gii v su Ba la mt,

khng c con ng i tha Ba la mt no khc. V th, vic tu hc ba tgii v su Ba la mt, l iu cn thit ca bn Tc b trong Mt tha, btlun l b no.

Li na, (1) pht tm B , v (2) su Ba la mt, l con ngchung cho c Hin gio v Mt gio, cho nn hnh gi Mt gio, trong tt cmi thi, u khng nn x b hai iu ny. Diu Ct Tng Bn Tc ni:


12/192

Hnh gi Mt gio, phi nn y vin mn ba php. Ba php l g?Mt l khng x b chng sanh; hai l h tr B tt tnh gii lut nghi; ba lkhng t mnh b mt nhng Mt php hin ang tu tp. Kinh Kim Cngnh ni:

i vi su hnh Ba la mt,Phi theo th t m tu hc,C th lm li ch hu tnh,y gi l hnh B tt hnh.

Kinh Kim Cng Mn, phm th mi hai cng ni:

Con pht tm B th thng,Rng nhip tt c k ng thng,

Nng vo Thng B tu tp,V li chng sanh, nguyn thnh Pht.

Hin gio v Mt gio, i vi cc hc x ca B tt, s khai, gi tuyc khc bit, song bn th ca gii ch l mt. Phi nn bit rng, Hin giov Mt gio, bt lun tu theo php no, u phi nghim tr gii lut.

---o0o---

A2. Chnh thc gii thch gii phm.

Gii thch gii phm, s lc phn lm hai phn: 1. Tng nhip, 2.Phn thch.

---o0o---

B1. Tng nhip.

Th no l tt c gii ca B tt? Ni s lc v hnh tng th cchn loi gii:

(1) T tnh, (2) nht thit, (3) nan,(4) Nht thit mn, (5) thin s,(6) Nht thit chng, (7) toi cu,(8) Tam th lc, (9) thanh tnh,Chn loi hnh tng ny,Ni s lc v gii.


13/192

Trong y, (1) t tnh gii: l tng tng ca gii; (2) nht thit gii:l s phn bit mt cch rng ri th tng ca gii; (3) nan hnh gii: giiny rt kh hnh tr, khng phi nhng ngi tm thng c th hnh trc; (4) nht thit mn gii: gii ny c th phn bit tt c cng hnh; (5)thin s gii: gii ny c th lm ch y ch th thng cho nhng bc thin s;(6) nht thit chng gii: gii ny c th phn bit rng ri v hnh tng,chng loi ca gii; (7) toi cu gii: nh trong i S c ni: La xa skh no ca ngi khc, do v cnh v hnh c s thay i, khc bit. (8)tam th lc gii, v (9) thanh tnh gii, u l ni v qu bo th thng cagii, do phng tin x, c, m c s khc bit.

---o0o---

B2. Phn thch

C su phn: (1) ni s lc v t tnh gii; (2) ni tng tn v ttc gii; (3) lp lun v s sai bit; (4) ni v s li ch th thng ca gii;(5) nhip tp gii tng; (6) ni v hnh nghip ca gii.

---o0o---

C1. Ni s lc v t tnh gii.

C hai phn: (1) gii tnh, (2) s ch li th thng.

---o0o---

D1. Gii tnh

Trong phn gii tnh, c bn cng c, ngha l cng c ca t tnh giitng cng c bn loi: (i) cng c ca s chnh thc t ngi khc thgii; (ii) cng c ca s vui thch thanh tnh; (iii) cng c ca s sm hithanh tnh nhng s phm gii; (iv) cng c ca s cung knh su xa,chuyn tm tng nim, hnh tr gii php khng c s vi phm.

Bn cng c, c ngha l: (i)Do s chnh thc t ngi khc th gii, nuc nhn duyn vi phm gii php, bit r s b ngi khc qu trch, hybng s bt chnh, v vy i vi nhng hnh ng xu, sanh tm h thn ;(ii) v i vi gii php c nim tin vui thch thanh tnh, cho nn, nu cnhn duyn vi phm, lin t qun xt chnh mnh, e s s phm gii s liko, ph hoi nhng cng phu tu hnh, lin khi tm h thn i vi vic c.


14/192

Do v hai vic: (iii) sau khi phm gii, sm hi thanh tnh, v (iv) khng hhy phm gii php, cho nn xa la php c. Do v B tt chnh thc tngi khc th gii, nng vo nim vui thch thanh tnh, cho nn sinh tmh thn, v do tm h thn, cho nn khng phm gii; hoc gi, nu l phmth lin sm hi thanh tnh, nh c th kho phng h nhng iu gii th. Do v cn thn phng h, nn khng b phm gii, xa la php c.

Bi th, c th ni rng, nhng ngi th gii phi nn ng l,dng tr lc qun xt t tm; do thng thng qun xt, cho nn xa lanhng s h thn, hi hn; cho n khi khng cn phm vo cc iu gii,d nng hay nh, do y m c th sanh khi tm thanh tnh th thng.

Nhn y, t lc bt u th gii, khng cn b nhim bi s lilm, gi nh, i lc b mt chnh nim, b nhim bi s li lm, th vn

c th ngay lp tc, khng mt cht do d, khin tr nhng li lm khng cn my may, bng cch pht l sm hi tr dit ti phm gii, lmcho tr li thanh tnh. Sau khi sm hi xong, phi nn khi tm cc k hthn; sau phi nn t mt v thin tri thc y c hnh uy nghi, cuth li tnh gii. S mong mun th gii, khng phi l theo ngi khc,m phi do chnh ngi th gii suy ngm, quyt nh; cng khng phivng theo mnh lnh ca ngi khc, m l y theo s vui thch vi diu ththng ca chnh mnh. i vi hai nhn duyn ny, phi kho chuyn tmch .

Bn cng c ny, nhng b s gii khc, phn nhiu u cho rngcng c th nht l do s th gii, cn ba cng c sau l do s h gii;th nhng, lun Du Gia th cho rng hai cng c u l nhn ca s hgii. B Tt Gii Nh Thp Tng ni:

Dng nim vui thanh tnh th thng,T v thy gii c thanh tnh,Tr lc th thng, m th gii.

Ngha l hai cng c u thuc v s th gii, cn hai cng c sau thucv s h gii.

Li na, cc B tt, lc ang cu th gii, nu nh khng gp cv thy y gii c, th c th qun tng ch Pht, B tt, hin ntrc mt, truyn th gii php cho mnh. Th nhng, t ngi khc th giivn l iu chnh yu. Nu nh gp c bc thin tri thc, th phi n chca ngi, rp u cu thnh v y truyn gii cho mnh. Sau khi c


15/192

truyn th gii php, phi nn cung knh vui mng, h tr nhng iu gii th, th c th nhanh chng pht sanh gii hnh thanh tnh. Hc Tp Lunni: Tr gii, ngha l hnh gi i vi hc x ca B tt, phi nn t bcc gii c lnh th hnh tr, chn thc tu tp tnh gii ca B tt. Nhnghnh gi nh th, nu vi phm nhng iu gii hc, phi nn khi tm hthn, s rng khi di bc Thng s cho nn sinh lng h thn. Do lngh thn , cho nn khng cn phi nh vo s khch l ca ngi khc, mt i vi gii php sinh tm vui mng cung knh. V vy, tt c B tt, numun thnh tu cc hc x ny, phi nn i trc ch Pht m chnh thcth hc!

Ni v hnh tng nhn qu ca cng c. Phi nn bit rng haicng c u c th dn pht hai cng c sau. Hai cng c u l nhn,hai cng c sau l qu. Hnh tng ca s dn pht c trnh by

phn trn.

Trong bn loi cng c trn, hai loi c th lm gii hnh thanhtnh, tc l: (1) hon ton khng vi phm, (2) sau khi phm gii, sm hikhi phc s thanh tnh.

Nn bit, do ba iu: (1) s chnh thc th gii t ngi khc, (2) svui thch thanh tnh, (3) cung knh su xa, chuyn tm tng nim, khng cs vi phm, c th lm cho hnh gi s khng hy phm nhng iu giithanh tnh th. Li na, (4) sau khi phm gii, sm hi thanh tnh, c th

lm cho ngi phm gii tr li thanh tnh, li lm cho khi phc gii th.Do hai loi ny, nn ni l c bn.

Trong cc b s gii khc, tp hp bn loi cng c m ging thnhbn iu: (1) Cng c u tin l s th gii, ba cng c sau l s h trgii. (2) Mt cng c thuc v s vui thch, ba cng c thuc v s hnhtr. (3) S vui thch chnh thc th gii, v ba t tnh gii. Chnh thc thgii li c ba iu: (i) t mnh trnh trng thnh cu m th gii; (ii) hoc vmun lm phc in cho ngi khc m th gii; (iii) hoc v mun ct ti, xa la s tn no chng sanh m th gii. T tnh gii cng c baiu: (i) gii php th, (ii) sau khi th sm hi thanh tnh; (iii) phng hgii php. (4) Hai nhn v hai qu ca tnh gii.

---o0o---


16/192

D2. S li ch th thng.

C bn loi: (i) diu thin tnh gii, (ii) v lng tnh gii, (iii) nhiu chnht thit hu tnh gii, (iv) nng hoch i qu thng li gii.

(i) Diu thin tnh gii: sau khi t ngi khc chnh thc lnh th gii phpt tnh y bn cng c nh th xong, ty thun gii lut m tu hc, thc th pht sanh nhiu s li ch. Mt l t li, ngha l cc v Thanh vn,lc tu hnh t li, bit r t , la xa cc phin no v nhng s kh kh, tlm, t vic, ch lo tu tp, t thn tch tnh, hoc t iu phc. Cn cc v Btt, lc tu hnh t li, lin on tr hai chp (ng chp, php chp), mchng hai tr (thc tr, quyn tr). Hai l li tha, ngha l lc mi pht tm,lin mun lm li ch rng ln cho hai loi hu tnh hu tnh v hu tnh vtnh. Lm th no li ch hu tnh v tnh? Ngha l hin tin, i vi vic

cu , pht tm lm cho chng sinh xa la no c: chng sanh cha sanhkhi vic c, lm cho khng sanh khi; sanh khi vic c, lm cho x b,y gi l hnh lm li ch chng sanh ca B tt; hn na, li dn ochng sanh tu tp php lnh: chng sanh cha sanh khi php lnh, lm chosanh khi; sanh khi php lnh, lm cho tng trng, y gi l hnh lman lc cho chng sanh ca B tt. Li na, i vi cc chng sanh v tnh,tm cn nhiu sn hn, khng c duyn lnh i vi Pht php, lc trongng t, ri vo no c, B tt v nhng chng sanh ny m lm ngihng dn, lnh o, li ch an lc, vui thch cu khng h x b chngsanh; thng i nhng c hi lm li ch cho h. y gi l hnh ca

B tt thng xt chng sanh. Lm th no li ch hu tnh hu tnh?Ngha l c th dn dt cc chng sanh hu tnh ny tu tp, t n ccthnh qu, y gi l hnh ca B tt li ch tt c tri ngi. Lm th no li ch? Ngha l dng phng tin dn dt h t hai giai bc t lng vgia hnh, t n thnh qu. Li c th lm cho h hin i c an lc, thntm thanh thot, hn thng nim vui ca s gii thot. y gi l hnh anlc ca B tt. Do nhng cng hnh ny m hnh gi i vi gii php Btt thanh tnh vi diu khng cn lm ln nghi hoc. Trong cc b s giikhc c ni nhiu v nhng s li ch ca gii php. y khng th trnh

by ht c.(ii) V lng tnh gii: nhip th v lng php hc (hc x) ca

B tt.(iii) Nhiu ch ch hu tnh gii: trong hai giai on tu hnh (tu o) vchng c (cu cnh o), u thng lm li lc cho tt c chng sanh.


17/192

(iv) Nng hoch i qu thng li gii: trong lc ang giai v B tt th tmnh cu chng c qu v B rng ln vin mn, n lc t c quPht, th c th em qu v ny b th cho chng sanh c s thng li toln. Th no l s thng li to ln? Cc bc Thanh vn phi y ba hc(gii nh tu) th mi c s hon thin trong ba thi, cn B tt ch cnth tr gii php th c s hon thin trong ba thi, ngha l lc mi

pht tm, ni rng v vic li ch t tha, y gi l s thin, k thc slm li ch tt c chng sanh, y gi l trung thin, cui cng chng cqu Pht, y gi l hu thin.

V Nng Thng: Ajita, tn ca ngi Di Lc (Matreya)

Tr minh: tc l la ni. Chng tr minh tc l chng la ni.Nm Pht b: tc l Pht b, Kim cang b, Lin hoa b, Bo b v Yt mab, mi b u ly mt v Pht lm b ch; ch Pht tng ng vi nm bl T L Gi Na, A Sc, A Di , Bo Sanh v Bt Khng Thnh Tu, vth gi l nm Pht b.

Bn Tc b ca Mt gio, tc l S b, Hnh b, Du gi b v V thngdu gi b.

---o0o---

Phn 2C2. Ni tng tn v tt c gii.

C ba phn. Phn mt l gii php, phn hai l lnh th gii php, phn bal phng h gii php.

D1. Gii php.Phn mt li c bn phn: (1) phn bit, (2) t tnh, (3) nhn duyn y

, (4) tp hp y ngha thit yu.

E1. Phn bit. S lc c hai loi:


18/192

F1. Phn bit s y

S y c hai: mt l B tt ti gia, hai l B tt xut gia, cng tt c nhngngi thuc v hai chng B tt ny. Nh vy, nhng gii php m hai hngti gia, xut gia y ch c gi l tt c gii php. Do v mi ngi y ch hctp tt c gii php, nn gi l B tt ti gia, B tt xut gia.

Li na, ngi Ti Thng T c ni: Ba c o v ci tri ch c s t nhinth gii, ngha l ch c gii php ti gia; ring ci ngi th c c hai loigii php, ti gia v xut gia. Trt Mc Tra S ni: Ba c o v ci trisc gii, khng t ngi khc th gii, m ch c s t nhin th gii; cnci tri ngi trong dc gii th c hai cch th gii: t nhin th gii v tngi khc th gii, cho nn c hai loi gii ti gia v xut gia. Nh vy,ngi th gii php B tt, sau khi cht, tuy lun chuyn trong ba ci, nhng

gii th vn vnh vin khng mt, ty ch th sanh, t nhin c li giith.

Ni tm tt, ngi th gii, tuy sau khi mt, lu chuyn trong ba ci, nhnggii th ca B tt tnh gii vn duy tr lin tc, vnh vin khng mt. y,ni c hai loi ti gia v xut gia, l do cc v B tt i vi nm loi giixut gia, nh sa di, v.v..., c th tr y hay khng m c s phn bit.

---o0o---

F2. Phn bit t tnhY c vo hai phn tnh gii ti gia v xut gia ny, ni s lc v ba loi: (1)lut nghi gii, (2) nhip thin php gii, (3) nhiu ch hu tnh gii. Ba loigii ny hm nhip tt c gii php m B tt th tr.

V sao ba loi gii trn c tn nh vy? Theo cc b s gii khc, c hai ligii thch: (1) C ngi ni: Trong Thanh vn tha c ba loi lut nghi,ging nh ba t gii y, ngha l (a) bit gii thot lut nghi, hng phc

phin no, (b) tnh l lut nghi, tm thi dt ht cc duyn, (c) v lu lutnghi, vnh vin on tr tt c phin no. (2) Li c ngi ni: Hnh caB tt, pht khi t hai vic: (a) t thnh thc chnh mnh v (b) thnh thcngi khc. (a) Do v mun t thnh thc chnh mnh m xa la hnh ngc, tch tp cng hnh lnh, cho nn c hai loi gii lut nghi v nhip thin

php, (b) do v mun thnh thc ngi khc, cho nn phi gn gi nhiu ch


19/192

hu tnh gii. y l ngha ca ba t gii ca B tt. Trong hai li giithch va nu trn, chng ta nn y theo li gii thch th hai.

V sao li sp t ba gii theo th t trn (lut nghi, nhip thin php vnhip hu tnh)? Trt Mc Tra S ni: Gii vin ly (nhip lut nghi) thchung cho c hai (B tt ln Thanh vn), cn hai gii sau (nhip thin, nhipchng sanh) u ly gii lut nghi lm nhn, th nhng, khi hnh tr thkhng th hn tp. Hnh tr khng hn tp, ngha l t mnh cha c c th cha th ngi khc, t mnh cha on tr phin no th cha thon tr phin no cho ngi khc, t mnh cha tu php lnh, th cha thlm li ch cho chng sanh (nhiu ch hu tnh). Cho nn ni theo th ttrn.

---o0o---

E2. T tnh. C ba phn:

F1. Lut nghi gii.

Tc l cc B tt th tr gii bit gii thot lut nghi ca by chng (gii tkheo, gii t kheo ni, gii chnh hc n, gii cn sch nam, gii cn schn, thuc v gii xut gia; gii cn s nam, gii cn s n, thuc v gii tigia).

Hn na, gii bit gii thot thc s c tm loi, nhng y khnglit k cn tr gii (bt quan trai gii) l v nh B Tt Gii Nh Thp Tng

Nan Thch ni: Ch th tr mt ngy m, khng phi l iu kh lm,khng th vnh vin xa la s dm dc, khng th th tr lin tc (trong thigian lu di), cho nn khng lit k. Cn Trt Mc Tra S th ni: Giicn tr (bt quan trai) l ch y ch ca cn s nam, cn s n, cho nn khnglit k. Nu ni gii cn tr (bt trai gii) b bao hm trong gii cn s (nggii), th iu ny khng ng vi s thc. Trt Mc Tra S li ni: Giichnh hc n (thc xoa ma na) c bao hm trong gii t kheo ni. iu

ny cng khng ng.

Hi: Nu vy, gii lut nghi ca B tt c khc bit vi gii lut nghica by chng hay khng? Nu ni khc bit, th tng phn vi lp lunca B Tt a, bi v trong B Tt a, ngoi gii lut nghi ca by chngra, khng thy ni n cc gii khc. Cn nu ni khng khc bit, th c

phi ging nh gii bit gii thot, ngha l sau khi mng chung, gii th


20/192

cng s b mt, v nh vy cc hng tri ngi, v.v..., tuy mun pht tm tuhc ba t tnh gii ca B tt, rt ro cng khng th c gii th lut nghica B tt?

Tr li: Nu l hng xut gia, y B tt gii, th trong nhng loigii bit gii thot ca nm chng xut gia, ty th mt loi gii, th tcl gii lut nghi ca B tt; cn hng B tt ti gia, i vi hai loi gii bitgii thot ca hng ti gia, ty th mt loi gii, tc l gii lut nghi ca Btt. Hng tri ngi, khng cn phi nng vo gii bit gii thot, cng vnc th c c gii th ca B tt. V nh gii vin ly, ngha l xa la minghip bt thin, hoc l xa la by nghip bt thin ca thn v ming, ltng chung ca gii bit gii thot v gii lut nghi ca B tt, m khng

phi l tng ring ca gii bit gii thot.

o C Lun S ni: B tt lut nghi gii, ngha l by loi giibit gii thot phng h ch ti, gii phng h tnh ti, v gii phng hmi iu bt thin. Trong y, phn u (by loi gii lut nghi) l th cagii bit gii thot, cn phn sau (gii phng h tnh ti, v gii phng hmi iu bt thin) l tng chung vi by loi gii bit gii thot. Li na,Ma Ni H Nim Trang Nghim Lun ni: Lut nghi gii l gii ngn chn,ngha l phi nh thc xa la by c (thn ba, khu bn), m li c th sinhkhi ba loi php lnh, tc l v tham, v sn, v chnh kin. B lun trnli ni: Sau khi sinh khi (ba loi php lnh), li do y lc tng thngca gii, nn c th thnh tu mi nghip lnh.

B Tt Gii Nh Thp Tng Nan Thch ni: B Tt a ni v giilut nghi, cho rng B tt th bit gii thot lut nghi ca by chng, phinn bit rng bit gii thot gii l mt phn ca B tt gii, c hai u cngmt th tnh. Cho nn ngi y bit gii thot lut nghi, tc l ngi ccn kh chnh thc th gii B tt, c php lnh th nhng hc x m Btt cn phi hc, ngha l trong gii B tt lut nghi, nhng gii nh cm stsanh, v.v..., u khng khc vi gii bit gii thot. Nu nh cha th nhch vic to nghip th khng th tr thnh cn kh th gii B tt. iu m

on vn trn mun ni, c ngha l v khng nh ch nhng nghip stsanh, v.v..., cho nn khng th tr thnh cn kh th gii B tt. Nu suyngm cho k, ngha ca s nh ch cng ging nh trong gii bit giithot. Cho nn B Tt a, cho rng by loi gii bit gii thot l cng mtth vi B tt lut nghi.


21/192

Nh phn sau c ni, trong gii B tt, i vi by chi ca thn vming nh st sanh, v.v..., cng c s khai duyn. iu ny tuy c khc vigii st sanh, v.v..., ca gii bit gii thot, nhng vn khng phi l sai lm,ngha l tr gii ung ru ra, tt c nhng ch ti (gi ti) khc, trongtrng hp b bnh hon, u c khai duyn. iu ny khng ging nhgii php ca t kheo, bi v mun c gii t kheo th phi th ton phn,ch khng th ch th c mt phn gii m thi. B tt lut nghi, tr by chigii ca thn v ming c s khai duyn ra, cc iu gii khc, cng phiging nh gii bit gii thot, ngha l phi th mt thn mng, quyt gi

gn khng cho vi phm. o C Lun ni:

By loi bit gii thot lut nghi,

Thng cng cc gii khc tng ng,

Trong B tt gii c khai duyn,Cn cc gii khc khng phi vy.

Do y c th ni rng, nu nh trc tin cha th ty thun hnhtng ca by loi gii bit gii thot, th khng th sanh khi gii lut nghica B tt, iu ny c ngha l nu khng c cng tng ca by loi gii

bit gii thot, khng th sanh khi B tt tnh gii, ch khng c ngha lkhng c bit tng ca by loi gii bit gii thot, khng th sanh khi Btt tnh gii. o C Lun S ni: iu m bi k mun ni, l mun ch rs y ch th thng ca tnh gii. iu ny trong quyn s ca ngi B

Hin cng ni r, y ch gp nht ngha trong , v ni tm lc lim thi.

Ngha l ny, t xa c hai lp lun khc nhau: (1) mt bn chorngphi nng vo gii bit gii thot, nh ni: Nu mun sanh khi van tr trong B tt lut nghi, phi nn y ch gii bit gii thot, (2) cn mt

bn cho rng khng nn nng vo gii bit gii thot, nh ni: Gii bitgii thot l ca Thanh vn tha, phi ngh rng n s chng ngi B ttlut nghi.

Phi ch trng nn nng vo gii bit gii thotni: ni rngc B tt bit gii thot (nhip lut nghi), tc l phi c gii bit gii thotca by chng ca hai tha i Tiu. y dng s khng tn hi no lonchng sanh khc lm cng tngcho gii bit gii thot ca hai Tha, phinn y ch vo cng tng ny, khng c tn no i vi tt c chng sanhc n vi chng ta. n nh s khc bit ca gii bit gii thot ca hai tha


22/192

i Tiu, chng hn nh gii th tng tc khng on, gi cho ngikhc,sau khi phm gii c th sm hi thanh tnh, thng a thch lm lich chng sanh, nhng iu ny trong gii bit gii thot ca Tiu thakhng c. y l nhng iu bit gii thot gii ca i tha tri ngc viTiu tha. Nu nh khng phn bit cng tng v bt cng tng, th khich B tt y vo gii bit gii thot ca Tiu tha, s i ngc li vi tngch B tt ca mnh. B tt thc s dng gii bit gii thot ca i thalm hc x chnh yu, lm ch y ch, v iu ny khng c s tng vi noc. Kinh Bo Vn ni: Bit gii thot lut nghi (ca Tiu tha) c s khc

bit vi php hc ca B tt. Li na, by chng ca i tha, khi lnh th,hoc h tr gii lut, phi y nh nhng iu ging dy trong cc b T ni da(lut tng) m hnh tr.

Nhng ngi phn i lp lun va nu trn cho rng: Nhng iu

va nu ln hon ton khng hp l. Nu nh B tt lut nghi phi y vogii bit gii thot ca by chng m pht khi, th hng tri ngi (chath gii ca by chng) khng th sanh khi B tt lut nghi. Nu nh nhtnh phi nng vo gii bit gii thot an tr, th chng sanh sau khicht, lun chuyn trong sanh t, ti mi ni th sanh, u khng mt gii

bit gii thot; nu th, tri, ngi, sc sanh, u c gii t kheo (mt ccht nhin, khng cn phi th gii). Do y, s sanh khi ca B tt lutnghi, khng cn phi nng vo gii bit gii thot. Mu Ni H Nim Trang

Nghim Lun cng c ni: Nu cho rng cn s nam, cn s n, cn schnam, cn sch n, chnh hc n, b s, b s ni, mi ngi phi nn trni, ty a v ca mnh an tr trong gii bit gii thot ca by chng, thmi c th c th B tt lut nghi, nu khng nh vy (th gii bit giithot), khng th sanh khi B tt lut nghi, th ngi ni iu ny chathng i ngha ca kinh in i tha. Nu cho rng khng c gii bitgii thot lut nghi th khng th sinh khi B tt lut nghi, th trong B tttng v cc lun s khc cng phi nn ni r rng gii bit gii thot l cn

bn ca B tt hc x, v cng phi nn ni rng: Quyt nh phi nngvo gii bit gii thot, ging nh mun i trn con ng B i tha,quyt nh phi nng vo hnh Tam quy y.

Bi vy, khi B Tt a ni B tt lut nghi gii l gii bit giithot ca by chng, nn bit iu ny c hai phn: mt l gii bit giithot cn bn ca by chng, v hai l phn gii tng ca tnh ti ca giibit gii thot chung vi B tt lut nghi, ch khng phi ch l gii bit giithot ca by chng. Trong y, gii tng ca tnh ti ca gii bit giithot chung vi B tt lut nghi v B tt lut nghi, c sanh khi cng


23/192

lc, bi v khng c s phn bit gia gii tng ca tnh ti v nng y s yca B tt lut nghi.

Nh vy, d cha th gii bit gii thot cn bn ca by chng, vnc th sinh khi (lnh th) B tt lut nghi. Th nhng, tt nht vn phi nh

php, nng vo gii bit gii thot, ngha l trc tin phi th mt loigii bit gii thot ti gia hay xut gia. Nu khng nh th tc l vt th

bc m c Pht ging dy. V nh cha th gii sa di m li th gii tkheo, tuy vn c th sanh khi gii th t kheo, nhng khng nn lm nhth.

Phi ch trng khng nng vo gii bit gii thot ni: Nu nhkhng th xa la thch t li, th khng th sanh khi B tt lut nghi. iuny (gii bit gii thot) gi l s chng ngi ca B tt lut nghi. Nu

trc kia y B tt lut nghi, m sau li sanh khi thch t li,ph hy B tt lut nghi, th gi l s chng ngi ca vic an tr trong Btt lut nghi.

iu mi va lp lun trn, phm vo li lm l khng phnbit c s khc bit gia gii bit gii thot v thch Tiu tha (tli). Cho nn mun sinh khi B tt lut nghi, phi nn xa la thchTiu tha, ch khng phi xa la gii bit gii thot. Nu nh y B tt lut nghi, m li cn sanh khi thch Tiu tha, th s mt B ttlut nghi, n nh gii bit gii thot th khng nn xa la, bi v gii bit

gii thot l chung cho c hai Tha. Nu nhn v khng thch thch Tiutha m xa la gii bit gii thot, th y l mt iu phi l. Nu ngi notrc y gii bit gii thot, th y l ngi c trang b ththng nht th gii B tt, bi v h y ch y ch.

Nu nh cho rng th tr B tt gii, l phi x b gii bit gii thot,th y l ph hy nhng iu c Pht ni, cng nh lm cho nhngla m li ch chng sanh b mt trn ma tn hy, nh vy tc l khnghiu r yu ngha trc sau m kinh in mun ni. Phi nn xa la nhngchp kin in o nh vy, ngn chn khng cho chng sanh khi. NhThnh Tam Gii Kinh ni: Thng phi nn ty thun li dy v gii bitgii thot nh ni phn trn. Ny H Quang! Trn th gian, nu cngi no i vi gii bit gii thot sanh khi tng chng i, tc l chng i vi php Thp lc, T v s y ca ch Pht. Nu nh chng i

php Thp lc, T v s y ca ch Pht, tc l chng i ch Pht qu kh, v lai v hin ti. Do y trong tng lai s nhn chu v lng qu


24/192

bo kh no. Gi nh tt c chng sanh trong mt tam thin i thin thgii u th lnh s kh a ngc, nu so vi s kh no m ngi kianhn chu, trm phn khng bng mt, ngn phn khng bng mt, trmngn cu chi nhn n ton s v d ba ni st m phn, cng khng bngmt. Nu mun xa la s kh no, phi nn xa la nhng b s c loi c kinnh vy. D cch xa hng ngn do tun cng phi trnh xa, hung chign hn khong ny. Ch cn nghe tn ca ngi y cng phi la xa, hungchi mt thy tai nghe m khng chu ri b ngi y!

Li na, Diu T B Tt Thnh Vn Kinh ni:

Nh tt c la nng vo t,V khng tai ng, nn sinh trng,Nh vy php lnh nng vo gii,

Nc bi thm nhun lm sanh khi,c Pht trong tng T ni da,Ging ni tnh gii bit gii thot,

Ti gia Mt tha, ngoi nghi tc,Tt c php khc, phi th tr.

Ngha l ngi ti gia trong Mt tha, tr nhng hnh nghi, tc nghip, qutc, cng nhng iu gii ring bit ca cc v xut gia ra, tt c nhng iugii m T ni da cp n, u phi hc tp, th tr, hung chi nhngngi xut gia trong Mt tha, y B tt lut nghi, m li khng hc

nhng iu gii y!

Li nh ngi Gi Thp Di La Thin Th Bo nh Ct Tng TrHu Tn Gi, cng tng cc lc cng kch nhng chp kin in o hlit ny, a v chnh ngha, nh trong lun Bt Vi Vit Tnh Gii Lut

Nghi Bn Th ni:

Nh c ngi xut gia, tr gii Hin, Mt,Sau v ngu si,i vi iu th,Gii hc ca Thanh vn,Trong gii bit gii thot,Ch ni v hc x,Phn ln khng gi c,

Nn ni lut Thanh vn,


25/192

Khc vi gii B tt,Bn gi gii B tt,M b lut xut gia.

Li ni:

Ngi b lut xut gia,i vi gii Hin, Mt,u khng th th tr.

Li ni:

Bc Thnh thng tu,i B tt t kheo,Phng tin rt kho lo,Trong mng, khng tht nim.

Trong cc kh kinh cng ni chi tit v cc B tt ti gia, th hinlm chuyn lun vng, tng tu tp hnh B tt di lu, cn phi b gianghip, tm cu s xut gia th gii c tc. Cho nn, nhng hnh gi itha, i vi tt c gii bit gii thot, c bit l i vi lut nghi ca bcxut gia, phi nn yu thch, lnh th, gi gn.

---o0o---

F2. Nhip thin php gii. C ba phn:

G1. Lc nhip

Cc v hnh gi, sau khi th gii B tt, tt c cng hnh u v i B ,do thn v ming tch tp cc php lnh, ni chung, u gi l gii nhipthin php. Trong cc lun s u cho rng, y, cu sau khi th gii Btt, phi nn sa l sau khi th gii lut nghi. iu ny c ba ngha: (a)Thi gian: ngha l sau khi chnh thc th gii, nh trong kinh c ni: An

tr trong gii, tch tp cc vic lnh, ngha l an tr trong gii mi c thsanh khi php lnh, an tr trong php lnh, v tng trng php lnh. yl nh chnh thc th B tt lut nghi, mi c th tch tp tt c php lnh,

bi vy, trc tin phi kin c tnh gii lut nghi. (b) S duyn: ngha l ttc cng hnh u v i B . Do t mnh thnh thc tt c Pht php. y, gii nhip thin php, l s t thnh thc, cn gii nhiu ch hu tnh lthnh thc ngi khc. y gi l s duyn khc bit ca hai phn gii ny.


26/192

(c) T tng, hoc cn gi l t tnh: ngha l do thn, ming tch tp ccnghip lnh. y khng ni n nghip, nh cc s gii khc c ni: Tutp gii nhip thin php, ch l tu tp gii ca thn v ming. Th nhng,trong Qung S, thng thng ni n nghip thin ca . Trong b s giica ngi c Quang, cng ni n nghip thin ca , cho rng trong nghipca thn v ming, t nhin c lc lng ca nghip. Li gii thch nyrt hp l. Li na, B Tt Gii Nh Thp Tng Nan Thch v o C LunS, u cho rng trong Du Gi S a Lun phi c ch .

Nh vy, ba nghip thn ming to tc khc nhau, hoc l hai nghip thnming to tc, hoc l c ba to tc thin nghip. y gi l gii nhip thin

php.

---o0o---

G2. Ni chi tit

C tm phn:

(a) Sinh khi ba tu: B tt y ch, an tr trong gii nhip lut nghi, phi nndit tr tn lon, nghe kinh hc php, tm cu vn tu, tch tp t lng nghe

php, pht khi t tu, k tu ch qun, tc l nhp vo tu tu. Li phi athch mt mnh ni vng v, tinh tin tu tp, xa la s no nhit, xa la s

bt thin cng cc tm t c. Gii Nh Thp Tng Nan Thch i vi vn

ny cng c ni: Phi nn a thch mt mnh ni vng v. Trong y tuch, tc l nh hc, cn phn vn tu, t tu v tu qun, tc l tu hc. Do tutp cc hc x ca gii, m sanh khi hai phn nh tu ny.

(b) Tch tp t lng phc in: Nu thy bc tn trng, khng nn c thi kiu mn, phi t ra vui v n mng, ni li cho tha, hi han l bi,ko gh mi ngi; nu nh ang ngi, phi lp tc ng dy mt cch nhanhchng, cung knh; thy bc tn trng n gn, chp tay knh l, hoc phcdch, tha s mt cch cung knh l ; hoc i vi ngi bnh, khi lngthng xt, n cn chm sc, cung cp nhng g h ang cn. Nh vy, mt

cch tng qut, c ba loi rung phc, ngha l (i) rung n, (ii) rung knh,(iii) rung bi. Rung n l ch cho cha m, rung knh l ch cho bc tntrng, rung bi l ch cho ngi bnh hon, ngho kh. Ba loi rung nyl cn bn sanh khi phc in cho hai hng B tt ti gia v xut gia.

(c) Ty h cng c i vi nhng bc c c: Khi thy c ngi din nichnh php, hoc tn thn Tam Bo, hoc ni nhng li hay p, phi nn


27/192

m li ca tng. i vi nhng ngi y cng c vn tu, v.v..., phinn chn chnh khen ngi, i vi vic phc c ca tt c hu tnh, phinn dng tm vui thch th thng, ni li ty h; hn na, nu bit r i

phng l ngi ng c cng dng, trong lng nn vui mng, xa la sganh ght. Nh vy, tuy khng phi chnh mnh lm, nhng do s ty h,mnh c cng c cng bng vi ngi lm nhng vic thin . Phinn ty h nghip lnh ca ngi khc, xem nh t mnh lm, sanh lng vuimng v hn.

(d) An nhn: Nu nh c ngi n gy s tn hi phin no, phi nn suyngm qun xt, xem l do nghip c i trc ca mnh chiu cm, ivi k on ch, sanh lng thng xt, khng m lng on hn, cng khngtm cch tr th.

(e) Hi hng pht nguyn: V mun nhng php lnh to tc khng btn hoi mt mt, hn na, li cn sanh khi phc c rng ln, phi nnem tt c nhng thin nghip do thn ming to tc trong i qu kh cngnh hin ti hi hng V thng Chnh ng B . Li v mun thnhthc v lng cng c, phi nn trong mi thi khc pht khi mi loii nguyn, nh trong kinh Thp a, hoc phm Ph Hin Hnh Nguyn dy.

(f) Cng dng Tam Bo: i vi Tam Bo, dng tt c cc loi ti vt,cng s hnh tr, m cng dng thng diu rng ln.

(g) An tr trong php khng phng dt: Thng thng nn dng mnh tinhtin tu tp tt c cng hnh ca su php ba la mt.

(h) Tu tp cc php lnh trong t lng o: i vi cc hc x, phi nnchnh nim, chnh tri, chnh thn, chnh ng; phi nn phng th, gi gncc cn mt cch min mt, khng cho chng chy theo cc trn cnh, dcnh a thch, hoc cnh khng a thch, m sanh khi tham, sn. Mun gign cc cn, trc ht phi nn gn gi tm ca mnh. Li na, nu nh quno hoc qu i, th cng khng th tinh tin tu tp, cho nn phi n ungva , khng phm vo hai iu trn; n nhng mn thch hp, v n va

phi. Li na, mi m chia lm ba phn, gia m ng ngh, phn u m,cui m v ban ngy th phi nn, hoc sing nng c tng kinh in, hoctu tp php du gi, li nn gn gi cc bn lnh th thng, bit tu thin x c,y ch cc v thin tri thc dy php. Hn na, phi dng t tm mnh lmthin tri thc cho chnh mnh. i vi nhng iu gii phm, phi nn


28/192

qun xt su xa, bit r li lm cng qu bo trong hin ti cng nh trongv lai; kho lo i tr, lm cho tt c li lm cng nh qu bo u ctiu tr. Hn na, i vi iu gii phm, nu c nhn duyn th thng,gp Pht, B tt, lin phi n trc cc ngi pht l sm hi, ng nh

php tr dit ti phm gii. Nu nh khng gp, phi nn i trc tngca ch Pht B tt, hoc cc v ng th gii B tt, pht l sm hi, ngnh php tr dit ti phm gii.

---o0o---

G3. Nhip ngha

Cc php nh trn, nu c th dn nhip, h tr, tng trng cc thin phpgii, th u c gi l B tt nhip thin php gii, ngha l c th sanhtrng ba tu. H tr, ngha l sau khi sanh khi, lm cho khng b tn hoi,gi nh tu php nhn nhc, nu khng tr dit sn hn, th c th b sn hnlm tn hoi tt c php thin tch tp c. Tng trng, ngha l sau khi h tr, li lm cho tng trng rng ln, vin mn, chng hn nh hihng V thng B , pht nguyn rng ln nh ni trn.

---o0o---

F3. Nhiu ch hu tnh gii

Th no l B tt nhiu ch hu tnh gii? Nn bit gii ny, s lc cmi mt tng: (1) i vi ngi cn phi gip ; (2) i vi ngi ngusi; (3) i vi ngi n; (4) i vi ngi gp s s hi; (5) i vi ngisu kh; (6) i vi ngi ngho tng; (7) i vi ngi cu y ch; (8) ivi ngi cn phi ty thun ca h; (9) i vi ngi cn phi ch dn htrc tip; (10) i vi ngi cn phi dng nghch duyn chuyn i h;(11) i vi ngi cn phi dng thn thng iu phc h. Nh vy, tytrng hp m lm li ch.

---o0o---

E3. Nhn duyn y . C ba loi:F1. Nhn duyn y ca lut nghi gii.

Cc v B tt an tr trong gii lut nghi, lm th no kho h tr gii lut.

y c mi iu:


29/192

---o0o---

G1. Khng nui tic dc lc qu kh.

Ngha l cc v B tt x b nhng cnh dc lc th thng trong loi ngi

ca ngi v chuyn lun vng m xut gia, khng h nui tic, nh x brc ri. y ch dc, c hai ngha, mt l ch mong cu bn ngoi,tc l nhng vt th dng, hai l s mong cu bn trong, gi l phin nodc, tc l s tham i trong tm. S tham i ny l cn bn ca tt c smong cu ao c. Khng nui tic, ngha l i vi vt dc, tng nghn s x b, nh ph b c rc, khng cn oi tng n. B tt x b dclc, cng ging nh vy. i vi s tham luyn, bit l khng chn thc,

bn x b khng mt cht nui tic. Li na, B tt i vi i dc, quntng l s bt tnh, x b s thi bn khng cht luyn tic. i vi

phin no trong tm, xem nh vt thi bn, vt i khng thm nhn. i vinhng ti sn ti gia x b i xut gia, sau nu cn khi tm thamtic, th i vi gii lut nghi, s khng c thanh tnh. Phi nn x b stham i, tu hai php qun tng, nh trong hai v d phn trn, thng nhnim iu ny mt cch vng chc.

---o0o---

G2. Khng ham thch dc lc i v lai.

Tu tp phm hnh khng phi cu dc lc trong i v lai, d l cnh dclc cung thin ma ca ci tri Tha ha t ti cng khng mong cu, hungchi l nhng cnh dc lc khc.

y ni khng ham thch, ngha l phi nh thc qun nim nhng dclc nh rng rm y dy h, beo, cho nn khng mun vo.

Phn trn ni khng nui tic dc lc qu kh, l ch ni v cnh dc lc ci ngi, cha ni n cnh dc lc ci tri, v gii lut nghi, ch trngxut gia, m ci tri th khng c ngi xut gia. Cn y ni khng ham

thch dc lc i v lai, ch l ni n dc lc ci tri, m khng ni n dclc ci ngi, v s hng dc ci thin ma l th thng nht trong cidc. Trong i v lai cn khng mong cu s hng dc ci tri, hung hl cnh dc lc ca ci ngi. Ni tm li, lut nghi xut gia, phi nn rtthanh tnh, phi nn kho h tr. Khng v cu s dc lc i sau m tu

phm hnh, ch khng phi ch l khng nui tic dc lc trong qu kh.


30/192

---o0o---

G3. Khng m m dc lc hin ti.

i vi s c cung knh li dng ca cc bc quc vng, trng gi,

cn khng tham mun, hung l tham m s cung knh li dng tmthng ca nhng hng dn ty tin. Nn dng chnh tu qun xt nhng sdc lc nh i ma, khng ng ham thch.

y phi nn ch , nu nh nguyn cu dc lc i sau m tu phm hnh,th ch gi l thin nguyn, ch khng c gi l tr gii bit gii thot.Trong gii lut nghi ca hng ti gia, tuy khng bt buc phi tuyt i x

b nhng vt th dng trong qu kh, nhng cng khng nn tham mcnh dc lc hin ti, cn ngi xut gia th phi nn tuyt i x b tt c

s tham m dc lc. Nu nh khng th chuyn i tm tham m camnh, nh phn trc qun tng v s lun hi trong ba ci, v qun tngv s li lm ca ci dc, nn bit ngi khng th kho lo gi gn tnhgii.

---o0o---

G4. a thch ch vng v

a thch mt mnh ni vng v. Nu nh trong chng, nn tm cch an

tr trong hon cnh khng cn suy t tm cu s ham mun. Khng nhngch sanh lng ham thch tha mn i vi gii lut nghi, m cn phi nngvo tnh gii tinh tin tu tp v lng ng tr 1 ca B tt, lm cho an s chng c, t ti. Nu nh i vi gii lut ch bit sinh tm athch, tha mn, m khng chu tm cu nhng cng c ti thng, phibit ngi khng th thnh tu vin mn tnh gii.

---o0o---

1ng tr (mt tn gi khc ca nh): l trng thi ca tm an tr trong mtch, bnh ng duy tr.


31/192

G5. Li ni, t tng thy u thanh tnh

Tuy trong chng, khng nn bn lun nhng vic tp nhim bt thin. Tuy mt mnh ch vng v, cng phi kho phng h, khng nn khi ln, dmt thong, nhng tm t c, nh tham dc, v.v..., hoc c lc mt chnhnim, nhng tp tng tm thi hin hnh, phi nn tc khc thy r s lilm, mnh m pht tm h thn, sm hi. Nu c th thng thng tu tpnh vy, tuy i lc tm thi hin khi li ni hoc t tng bt chnh,nhng vn c th nhanh chng quay v an tr trong chnh nim, dn dnnh th, tuy khng cn phi tm qun xt, vn c th an tr trong chnhnim. Do nhn duyn ny, c th cu thc, kim im; do v quen s kimthc, dn dn c th b c nhng tp qun xu c trong qu kh, ngha lchuyn c hai tm: (1) a thch ni li bt chnh, (2) suy t bt chnh,lm cho chng khng cn hin khi.

T lc bt u tinh tin tu tp, phi nn lm cho nhng tm t c khng hinhnh, hoc gi i lc hin hnh, lp tc c th x b nhng nim c, thy rli lm, mnh m h thn sm hi, nim trc nim sau, chuyn i ngcli, m an tr trong tnh gii. y gi l thnh gio v thng thi la thanhtnh, ngn cm khng cho s nghch l hin hnh.

---o0o---

G6. Khng t khinh mit mnh

Nu nh nghe nhng bc B tt nhp thnh v (ng a), trong v lngkip, t thu lu xa tu hnh ba t tnh gii mt cch rng ln, v lng,khng th ngh bn, chng hn nh x b thn mnh b th, v.v..., nhngiu m ngi khc kh c th lm c, th cng khng nn t ti; phi nntr dit tm khip nhc, s hi, t cho l mnh khng th lm c, ri tkhinh mit chnh mnh. Lm th no tr dit tm t ti ny? Phi nn nghnh vy: Cc v B tt , xa kia cng l ngi phm, t t tu hc, chon khi thnh tu vin mn cc hc x ca B tt, ch khng phi tc khcm lm c. Mnh cng l ngi, t t tu hc, tinh tin khng ngng, quyt

nh cng s c thnh tu nh cc v y. T y sanh khi nim vuithch thanh tnh.

Nu nh nghe v lng hc x nh vy, khng th tu tp, lin lp tc x b,hoc t ngh rng: y l ch cc v B tt khc tu tp, khng phi l chca mnh c th lm c, m vi vng x b, th y gi l chng ngis tng trng ca ht ging B tt. Phi nn nh phn trn dy, x b s


32/192

khip nhc, chn thc dng mnh, sing cn tu tp; tuy tm thi khng thlm c nhng vic kh lm, nhng vn phi tm nim nh sau: Ta ivi php hc, rt ro s c thnh tu. Phi thng sanh khi s vuithch, sing nng tu hnh, nh vy, s tch tp php lnh, tnh tr php c,

pht nguyn rng ln.

---o0o---

G7. Nhu ha

Thng thng qun xt li lm ca mnh, khng nhn li lm ca ngikhc, m cng khng lm cho ngi khc sanh lng su kh. Hi: Nu vy,chng l cho ngi khc mc tnh phm li? Tr li: Khng phi nhvy. Nu thy ngi khc ang sng trong phin no, nn sanh khi lngthng xt. Lm sao sanh khi? Nn ngh rng y khng phi l li lmca h, m l do sc mnh ca phin no khng ch, lm cho h khng ct ti. i vi nhng chng sanh hung c phm gii, khng sanh lng tnhi, hoc sanh lng hn gin i vi h, m phi sanh lng rt thng xt,tm cch lm li ch cho h. Li mun lm thin tri thc cho h, thngmun lm cho h pht tm B , xa la phin no, khng cho phin notng trng, cho n khi h c thnh Pht.

---o0o---

G8. Nhn nhcD gp ngi dng tay, chn, gch, ngi, dao, gy, v.v..., nh p, lm tnthng, cng khng bao gi khi ln mt thong sn hn, th l no i vingi khc li c th ni li c c, nhc m, chi ra, hoc l nh p,hnh hung h? Do y m ba nghip thn, ming, , dn dn tr nn thanhtnh. Trt Mc Tra S ni: i vi phin no ln cn c th nhn chu,hung h i vi ngi khc m lm iu tn hi; d trong mt thong cngkhng khi ln nhng tm c nh hy nhc, qu trch, phn hn, bo th,v.v... Li na, trong Lun Du Gia cng c ni: Hung h l em nhng

vic c nh hy nhc, s kh ca bt phong 2m lm tn no chng sanh. y mun ni rng i vi ngi nh p, chi ra, mnh cn khng khitm sn hn, bo th, hung chi t mnh li nh p, chi ra ngi khc!

2 Bt phong: li (li ch), suy (suy tn), hy (ch bai), d (gin tip khenngi), xng (trc tip ca tng), ki (gim pha), kh, lc (vui).


33/192

on ny mun ni l khi b ngi khc lm tn no, mnh phi an nhnkhng lay ng, m an tr trong bn php ca sa mn.

---o0o---

G9. Khng phng dt

Nm hnh khng phng dt l tin t 3, hu t, trung t, tin thi, cu thi.Theo nh th t, trong thi qu kh, tt c nhng iu phm, phi nnnh php sm hi tr dit; trong thi v lai, phi nn suy ngm qun xt lilm ca s phng dt; trong thi hin ti, khng c qun chinh nim,mnh m pht th nguyn: Ti s hnh ng, an tr ng nh gii php quy nh, khng hy phm. Hnh ng theo quy tc, an tr trong chinhnim, khng khi tm hy phm gii php. Do nng vo gii php, chonn mi c mi ng u gi l hnh khng phng dt thit yu nht cahc x bit gii thot.

Nm hnh khng phng dt ny, hnh th bn l cn bn. Nu bn hnhu, s pht sanh hnh khng phng dt th nm. Nu cha pht sanh hnhth nm m pht sanh s phm gii, th phi theo th t m sm hi ng

php, tr dit ti chng.

---o0o---

G10. y qu tc tnh mnh

Qu tc, cn gi l tnh hnh, l khng nn v mong c ting tm m khoekhoang cng c ca mnh. Khng che giu nhng li lm, ng thi pht lnhng vic c m mnh phm. Lc c cng dng nhng vt ti tn,xu x, t i, phi bit t mun m khng su no; khi c cng dngnhng vt ho hng, d dt, phi nn bit , ng tham. Nhn chu nhngs kh, nh nng, lnh, i, kht. Nu cu khng c iu mnh mun, tmkhng su bun. Su cn lc no cng phi nhu nhuyn, an tnh, khng lao

3Tin t l qu kh, hu t l v lai, trung t l hin ti, tin thi l trc ,v cu thi l cng lc.

Cu ny, nguyn vn ch Hn l Bt nng nhip ng chng gi, v btnng nhip th kham nhn tnh gii chng c.


34/192

xao. Khng bn ngoi nh hng, tm lc no cng an nhn, tch tnh,khng bn chn, no ng, c ch ng hong, suy ngh ng l, uy nghitch tnh.

Tnh mnh, l xa la nm php t mnh, nh tr hin d tng, v.v...Tuy phng h hc x, nhng trong su trng hp sau y vn chac gi l kho phng h: (1) ch mi phng h cht t, lin cho l y; (2) li ni, hnh ng u khng th thanh tnh; (3) t khinh mit chnhmnh; (4) khng th thng lnh t; (5) khi vi phm gii lut, khng thsm hi tr dit; (6) nghi tc v tnh mnh khng c thanh tnh. Trongiu (1) li c hai phn: (a) tuy phng h hai nghip thn v ming, nhngtm vn mong cu dc lc ca ba ci; (b) tuy c th phng h nghip,nhng vn khng thch nng vo gii lut tu thin nh. c Quang

Lun S ni: Khng th thng lnh t, ngha l khng th nhip th,nhn chu nhng t nghim tr tnh gii .

---o0o---

F2. Nhn duyn y ca nhip thin php gii

y c hai loi y nm phm.

---o0o---

G1. Tun t ca nm ba la mt.

Th nht, s tun t tu tp nm ba la mt, theo nh th t, phi la xa nms vi nghch lm chng ngi nm l: (i) sanh khi tm bn sn, thamlam, d l rt nh, i vi thn mnh, ti sn; (ii) sanh khi tt c nhnduyn phm gii, cn bn phin no, cng cc ty phin no, nh phn, hn,v.v...; (iii) sanh khi nhng tm c nh gin d, mu hi, on trch, hn th;(iv) li bing, nht nht, a nm, a da, khng cung knh, khng chu xctin cc vic lm thin; (v) khi tm tham luyn thin nh, hoc khi nhng

phin no nh hn trm, tro c, v.v... Ni tm li, nu nh khi ln nhngs vi nghch i vi gii lut, phi lp tc tinh tin i tr, hoc ngn chnkhng cho pht sanh, quyt khng th lc ca phin no ln mnh, m bn lay chuyn.

---o0o---


35/192

G2. Tng bc ca Tu ba la mt.

K n l ni v tng bc ca Tu ba la mt, ngha l c th bit r nh thcnhng thng li lnh, c th bit r nh thc nhng nhn duyn lnh, c th

bit r nh thc s o v v o ca qu lnh, li c th bit r nh thcnhng s chng ngi nhip thin php, ri xa nm s chng ngi v trinh trn.

Thng li, tc l t c ba loi qu bo - ngi, tri v B . Nhnduyn, l nu r nhn duyn ca qu lnh th thng cao tuyt, chng hnnh l nng vo bn lnh, nghe hiu chinh php, suy ngm tu tp, v.v...o v v o, ngha l i vi nhng qu lnh mong cu, nu coi nhl thng, lc, ng, tnh, y gi l o, cn nu qun st ngc li th gil v o. y mun ni l cc B tt c c qu lnh, khng cn ci

nhn in o i vi s khng in o.Nh vy, bit r s thng li ca qu lnh ca su php ba la mt v nhnlnh ca chng, bit r cch xa la s vi nghch lm chng ngi su , tchtp tt c nhng cn lnh ca su , tc l c th tch tp cc php lnh mtcch nhanh chng, bi v tt c thin phm th gian xut th gian u chm nhip trong su . Nu c th xa la cc php vi nghch ca su , thc th d dng tch tp cc php lnh. Cc tng bc nh vy, c th thnhtu mau chng cc nhn duyn ca su ba la mt.

---o0o---

Phn 3F3. Nhn duyn y ca nhiu ch hu tnh gii.

C mi mt hnh tng an tr trong gii nhiu ch hu tnh, i vi mihnh tng thnh tu tt c mi loi, chng hn nh hnh tng lm bngip , l phi nn lm bn gip tt c hu tnh, dng tt c hnh tng

lm bn gip , li nh lc bo n, th i vi mi mt hu tnh trong mimt loi, ty vic cn phi lm, dng mi mt hnh tng m lm li ch.Th no l mi mt tng?

---o0o---


36/192

G1. Lm bn tr gip cho ngi cn tr gip

iu ny c hai: (i) lm bn tr gip v s nghip, (ii) lm bn an i tinhthn cho ngi ang gp kh no.

(i) Tr gip s nghip c tm loi: (a) tr gip vic tnh ton, ngha l trgip chng sanh mu tnh cng vic nn lm hay khng nn lm, hngthnh hay suy thoi; (b) tr gip hnh ng, ngha l tr gip trong s quytnh hin tin; hai iu ny gi l hai loi tr gip bng nim; (c) lm

bn ng hnh cho nhng ngi l hnh khng c bn ng hnh, hoc trgip h trong lc ng x h hoi, tc nghn; (d) tr gip pht trin snghip, ngha l ch dn mt cch tng tn nhng phng cch trng trt,v.v...; (e) tr gip gn gi nhng ca ci hin c, ngha l ch dn nhng

phng cch gi gn ti sn, khng trm cp cp git; (f) tr gip

trong vic ha hp s chia r, gii tr s on hn; (g) tr gip ngha li,ngha l tr gip trong s la chn c hi tu nghip phc; (h) tr gip tuphc, ngha l nu nh ngi khng bit li dng c hi tu phc,th nn tr gip cho h c c hi tu tp phc c. Lun s c Quang ni:Hai s tr gip u l tr gip nhng ngi cha c ti sn gy dng tisn; bn s tr gip k tip l tr gip nhng ngi c ti sn gi gn tisn, lm cho c tng trng; hai s tr gip cui l hng dn nhngngi tng trng ti sn, tu tp cng dng.

(ii) i vi vic gip tinh thn, cng c hai loi:

(a) i vi s kh v thn, gm c bn iu: (i) i vi ngi bnh: cungcp thuc men, chm sc v v; (ii) i vi ngi tn tt: dn dt ngi mla, ch dn ngi cm ic; (iii) i vi ngi qu qut: hoc dng thncng vc, hoc dng xe chuyn ch, a h n ni n chn; (iv) i vingi i ng mt nhc: cung cp thc n ch , chm sc cho h mimt.

(b) i vi s kh v tm, gm c ba iu: (i) kh v ci chng, ngha li vi ngi b ng ci 4 tri buc,phi em li dy ca bc thnh ch by,lm cho h hiu r; (ii) kh khng gin on, ngha l i vi nhng ngi

b bt tm ttri buc, phi nn thuyt php i tr, lm cho h thng hiu;bt tm tl: (1) tham dc; (2) sn khu; (3) hi; (4) b con h hng; (5) ci

4Ng ci l tham dc, sn hn, nghi php, hn trm v phng dt.


37/192

nc; (6) s bt t; (7) b ngi khc khinh mit; (8) tc tnh tng ng.Tc tnh tng ng, tc l nhng ngi c ti sn, dng di, th lc, bungth trong s hng th dc lc, li cn t cho l ho kit tn qu; (iii) i vinhng ngi kh v: (1) b ngi khc khinh mit, hoc (2) thy ngi khctri hn, th phi cho h bit s kh no ca nhng s hn thua trn thgian, ng thi ging cho h hiu r ngha l v ng ca php xut th gian.

---o0o---

G2. Lm li ch cho ngi m mui ngha l

i vi nhng hu tnh ang b kh no v nhng vic c m h gy to,th nn ging ni chinh php, gip cho h quy u, ngng nhng vic c.Ging ni chinh php nh th no? Tc l em tm loi chinh php y bn cng c ra gii p ba loi nghi vn ca hng ngi m mui.

(a) i vi ngi do khng bit m hi, th nn ni php tng nggip , ngha l dng ngha l ha hp khng in o m gii p.

(b) i vi ngi bit nhng c hi li tri nghch, th nn niphp ty thun r rng, ngha l dng ngha l ty thun, trc sau khngmu thun m gii p.

(c) i vi ngi khng bit nhng li hi li tri nghch, th phi

dng phng php hu dng tng xng, sau li ni php ty thun,thng y phn t lng m gii p. (i) Hu dng tng xng, nghal dng phng tin lm cho i phng t ng. (ii) Ty thun, ngha lty thun nhng cng c m th gian lp ra. (iii) Thng y phn tlng, ngha l da vo t lng 5ca thnh o m gii p.

Ngi Lun s c Quang ni: Th gian gi l thng y, tc l vmun phng h tm mnh, phi nn thng thng sing nng gi gn, lcno cng cn thn, ch phc cc phin no. iu ny ging nh li giithch ca ngi Ti Thng T. Hai li gii p sau, (ii) v (iii), ngi c

Quang cho rng: Dogii tng thngm gii p, cn ngi Ti Thng Tcho rng: Do chng tng thngm gii p.

Li na, y tuy ni ba loi nghi vn, nhng li r rng lin h nbn loi nghi vn. Tng xng, ngha l trc sau khng tri nghch; ty

5T lng: l cc thin php chun b cho con ng gii thot, nh quy y,th gii, pht B tm, tu bt gii thot, ng nh tm qun, thp bin x,


38/192

thun, ngha l ty thun chn l; hu dng, ngha l ty sc m iuphc; thng y (cn gi l ng thun), ngha l ty thun tnh hnh. Vnh nm loi m thanh: thm thy, ngt ngo, va , hin t, ng a, theonh th t gi l mnh m, m tai, vui sng, r rng, lm cho tt c vuilng . Ngi c Quang ni: Nh vy, mi hai cu, cu sau hm nhip ngha ca cu trc. i vi mi nghi vn, dng bn cng c gii p.Trong lun Du Gi cng ni: Hoc l dng phng tin thin xo tuynthuyt, ngha l i vi nhng hu tnh th c phm gii, nng vo tmcu, ch dn ng nh php, lm cho h ngng nhng vic c, i vi chngsanh bn sn, ni php b th m iu phc h, nhn n ni php chonhng chng sanh sn hn kin c lm cho h x b tm sn hn, y gi l

phng tin thin xo; i vi chng sanh ang cu ti sn ca ci, ch choh phng php, dng t sc lc, m c th c nhiu ti sn, gi gnkhng b mt mt; i vi nhng ngi ght b Thnh gio ca ch Pht,

hin th thn thng, lm cho h sanh khi lng tin thanh tnh, qui hng Phtgio; i vi chng sanh vo trong Pht php, phi lm cho h on trkin chp, chng c kin gii thanh tnh, thot khi cc no c.

---o0o---

G3. Lm li ch cho nhng ngi n

Khi gp ngi n, nn by t s cung knh, m li cho hi, tici tip n, ko gh mi ngi, cng dng vt dng, chu bu, hoc bng

hoc hn (phn m mnh th nhn t ngi n). Trong hin i khi bop n ngha, khng dng nhng vt xu km. i vi cng vic ca ngin, tuy h khng nh n, mnh cn phi gip h, hung h khi h cvic cn. Nh th, nhn n dng thn thng dn dt h vo o, cng lmtt c nhng s li ch.

---o0o---

G4. Cu h nhng s xm hi, s st

a/ S xm hi c hai loi: (1) S xm hi ca loi bng sanh, ngha l nihoang d th b s t, cp, beo xm hi, di nc th b cc loi thy tcxm hi, y gi l s xm hi ca loi bng sanh. (2) S xm hi ca loingi, ngha l hoc b nh cm quyn xm hi, hoc b trm cp xm hi,hoc b k on ch xm hi, hoc b k quyn th xm hi, y gi l bn sxm hi ca loi ngi.


39/192

b/ S s st gm c: (1) S khng y ba th ng a: ti sn, hnh lnh,ti n ni; (2) hoc s cht, (3) hoc s ting xu, (4) hoc s uy c ca ichng, (5) hoc s phi nhn; phi nhn c hai loi: (a) yu tinh, (b) thy cht

b iu khin bi ch thut. Nhng s s hi nh vy, u phi nn cu h.

---o0o---

G5. Lm cho nhng ngi ang u su kh no c khai tmm

iu ny c hai: (1) u kh v xa la thn thuc, (2) u kh v mt mt caci.

1/ u kh v xa la thn thuc c nm loi: (a) mt cha m; (b) mt v con;(c) mt ti t, b h; (d) mt bn b cng nhng ngi thn thuc trongngoi; (e) mt thy dy v bn ng tu.

2/ u kh v mt ca ci c hai loi: (a) cng nhn kh ca th gian,(b) khng cng nhn kh ca th gian.

(a) Cng nhn kh, ngha l, hoc b nh cm quyn, trm cp xmot, hoc b la chy, hoc b nc cun tri.

(b) Khng cng nhn kh, c hai loi: (i) khng gi gn ti sn ngphp, (ii) do ngi khc m b mt mt.

(i) khng gi gn ng php, c hai trng hp: (1) gi gn ti snkhng ng php, ngha l b ngi khc la gt; (2) vn chuyn, ct chakhng ng php, ngha l s nghip v c b tn tht.

(ii) do ngi khc m b mt mt, c hai trng hp: (1) ngi onch cng ot mt cch phi l, c ch ni: do k thn thuc hung c phil cng ot; (2) do con ci trong nh hoang ph, c ch ni: do con cih phung ph.

Do nhng l do mt mt ti sn, thn thuc nh trn, sinh khinhng s su kh phm h, trung, thng, lc phi nn ni php vthng cho h hiu r. S su no c phm thng, trung, h, ngha l: mtcha m l phm thng; mt ti t l phm trung, cn mt ti sn l phmh. Phi bit y l ch m chng sanh yu mn, hoc ch m h cn thit.


40/192

---o0o---

G6. Lm li ch cho ngi thiu thn

C su trng hp: (1) i vi ngi kh v i kht, nu h xin thc n

ung, cho h thc n ung; (2) i vi ngi mt nhc, cho h xe c; (3) ivi ngi h thn, nu h xin qun o cho h qun o, nu h cn trang sc,cho h trang sc, bi v h thiu qun o v trang sc nn sanh lngh thn; (4) i vi ngi kh v thiu vt, nu h xin vt th cho h vt; (5) i vi ngi kh v thn th hi hm, nu h n xin hng,hoa, phn thm, th cho h hng hoa, phn thm; (6) i vi ngi thiuch ngh ngi, hoc cn n uc, ngi n xin ch ngh ngi, cho h chngh ngi, ngi tu hnh sing nng, n xin n uc, th cho h n uc.

---o0o---

G7. Lm li ch cho ngi n cu nng taC hai trng hp:

(1) a mun nhip th t: khng phi v cu ting tm, li dng, cungknh, m ch v lng thng xt m lm li ch, dng tm khng tp nhimm cho h nng ta.

(2) Phng cch nhip th t, c hai trng hp: (a) ti nhip, (b) php

nhip.(a) Ti nhip, c hai trng hp: (i) cu xin vt dng t ngi khc cungcp cho t: v mun nhip th t, phi nn t cc c s cu xin y phc,thc phm, nga c, thuc men, v.v..., cung cp cho h; (ii) em vt camnh cho t dng chung, ngha l em y phc, thc phm, v.v..., m mnh c cng dng ng nh php ra cho mi ngi cng hng dng.

(b) Php nhip, cng c hai trng hp:

(i) Dy d, c tm trng hp. Ni tm lc th c ba trng hp.(1) i vi nhng ngi cha nh tm, c nm phng php ch bo lmcho h buc tm vo, ngha l i vi cc phin no nh tham, sn, si, mnv nghi, phi bo h tu tp ng nh tm qun (qun bt tnh, qun t bi,qun duyn khi, qun gii sai bit v qun s tc) i tr;


41/192

(2) i vi ngi nh tm, c mt phng php dy bo lm cho hc li ch, ngha l ch dn h tu tp php qun trung o, xa la s chpon, chp thng;

(3) i vi ngi m vic tu hnh cha c hon tt cu cnh, c haiphng php ch bo lm cho h la b nhng chng ngi trong vic tuhnh, ngha l xa la hai s tng thng mn: (a) cha tu li t cho l tu;(b) cha chng qu li t cho l chng qu.

Phi bit ba iu trn bao qut tm trng hp dy d.

(ii) Rn nhc, c nm trng hp: (a) ngn chn lm vic c; (b) khuynkhch lm vic lnh; (c) nu tm thi vi phm, phi nn nh php can ginch bo; (d) nu nh thng thng vi phm gii lut, tip tc lm c, th

phi nn nh php iu phc; (e) i vi ngi tun th gii lut, th nnhoan h khen ngi.

---o0o---

G8. Ty tm chng sinh m lm li ch

C hai phn:

(1) Ni s lc: Lc B tt ty thun tm tnh ca chng sinh lmli ch, trc ht phi hiu r, hoc tm tnh, hoc th tnh, hoc cn tnh cachng sinh . Sau khi hiu r, nu c th chung th s chung, nu c thcng tc th s cng h cng tc. Tm tnh, tc l nhng tm nh thin, c,sn hn, t bi, v.v..., cn tnh, tc l s tin a, cn th tnh, tc l phin no.Phi nn qun xt k cng cn c ca h, trc khi ty thun lm li ch,.

(2) Ni chi tit: Lc B tt ty thun chng sinh, phi nn ch n nhngvic tn hi hoc li ch cho i phng. Nu nh B tt mun ty thuntheo tm chng sinh, phi nn qun st li ni c ch ca mnh, c lm chochng sinh pht sinh su kh hay khng. Nu nh s su kh khng th

lm cho h xa la php c, quay v no lnh, th B tt lc s c gngkhng lm cho chng sinh su kh; cn nu nh s su kh c th lmcho h xa la php c, quay v no lnh, th B tt lc khng nn ty theo h, m phi dng tm thng xt, tm phng tin, lm cho h su kh,mc ch gip cho h c s li ch cu cnh.


42/192

Tt c phng tin va nu ra, khng ngoi mc ch trnh chochng sinh su kh. Nu c chng sinh nhn y sinh khi phin no, B tt

phi tm x b phng tin ny. Nh phn trn ni qua.

Gi nh B tt dng nhng phng tin, khng phi v ty thunchng sinh, m do s t chuyn, biu hin thn khu, lm cho bn h sukh, nu nh nhng phng tin , (1) hoc khng trong hc x ca Btt, (2) hoc khng phi l t lng cho phc c hoc tr tu, (3) hockhng th lm cho h xa la php c, an tr trong php lnh, lc B tt vmun h tr tm ca h, th phi nn lp tc nh ch, khng c dngnhng phng tin ny. Cn nu nh tng phn vi ba iu trn, th B ttnn dng tm thng xt, n lc tinh tin, s dng nhng phng tin va cp lm li ch cho h. Nh phn trn ging qua.

Li na, B tt ty thun tm chng sinh, nu bit chng sinh tmnhiu phn hn, m p s gin d khng chu x b, lc B tt cnkhng khen ngi h, hung chi l qu trch, v hn na, cng chng nnkhuyn can h.

Li na, B tt ty thun tm chng sinh, thy c ngi ngu si,khng hiu o l, th d ngi khng n thm ving hi han, B tt cn

phi t mnh tm n thm ving hi han h, hung l ngi y tm nthm ving hi han m B tt li khng chu th p?

Li na, B tt ty thun tm chng sinh, lc khuyn nhc hoc qutrch, khng bao gi c xc phm lm cho h phin no, m phi dngtm t bi, bn ngoi hin v an ha m khuyn nhc hoc qu trch.

Li na, B tt ty thun tm chng sinh, v s h sinh khi nhnduyn khinh mit mnh sau ny, khng bao gi gia m ng m cinho khinh khi lm cho h phi h thn; hn na, v s h sng khng ann, khng nn lm cho h su no. Tuy c nng lc thng c i phng,nhng khng bao gi ph by s thua km ca h, v s h sinh khi mccm t ti. Tuy h c lng tin su xa, t ra khim h, B tt khng bao gihin tng t cao hch dch, v s lm cho h sinh tm khip nhc.

Li na, B tt ty thun tm chng sinh, tuy cng ti lui vi h,nhng khng nn qu thn mt, khng nn thng ti lui, v s h b ginon cng vic, sinh tm nhm chn. Hn na, khng nn ti lui si thi, m

phi nn bit gi gic. Ba s vic trn, cc ch s khc khng c gii thch.


43/192

Li na, B tt ty thun tm chng sinh, khng bao gi trc mth, hy bng ngi m h yu thch, hoc khen ngi ngi m h khng athch, v s h khng c vui lng.

Nu nh khng phi thm giao, khng bao gi th l tm s camnh, v s tm tnh khng hp.

Khng nn hy vng ngi khc cng dng mnh. Bit va mth nhn, v s h sinh tm chn ght, ch ci, gin hn, bt knh, khngcn b th vi lng tin tha thit nh xa, hoc gi, h li cn khi tm muni li vt cng.

Nu nh tn ch mi n th trai, B tt khng bao gi thoi thc, vs h pht lng, phi nn an ha t tn, dng nhng l do chnh ng m

thoi t, chng hn nh phi c tng, tu thin, tr gii, v.v..., lm cho thch tm tnh hoan h.

---o0o---

G9. Lm li ch cho ngi tu chnh hnh

i vi nhng ngi tu hnh, y tn tm, tr gii, a vn, b th,tr tu, v.v..., phi nn xng dng tn thn cng c ca h, chng hn, ivi ngi tu hnh tr gii, b th y , th ca ngi hnh tr gii, b th l

nhn ca s tn qu, trong tng lai h s c thn tng trang nghim,ca ci trn y; i vi ngi tu hnh tr tu, th ca ngi h trng nhncho s gii thot; i vi ngi tu hnh a vn, th tn thn h trng nhntr tu; i vi ngi tu tp tn tm, th ca ngi h trng c nhn cho stn qu (tr gii, b th) v gii thot (a vn, tr tu).

---o0o---

G10. Lm li ch cho nhng ngi phm ti

i vi chng sinh phm ti, hoc nh, hoc va, hoc nng, phidng tm khng tn no, khng sn hn, theo ng nh php m qu trch.Vic tr pht cng tng t nh trng hp qu trch.

Nu nh chng sinh phm ti, hoc nng, hoc va, hoc nh, lc yB tt dng tm thng xt rn dy h v nhng ngi khc. Dng lng t


44/192

bi, phng tin trc xut ngi phm ti, hoc mt thng, hai thng, cho nnhiu nm, sau mi thu nhn li.

Nu nh chng sinh phm ti nng, lc B tt v thng xtngi , khng mun cho h tn hoi thm nhiu phc bo, li v munrn dy nhng ngi khc, bn phi trc xut h vnh vin, khng thu nhnli. y, tn hoi nhiu phc bo, l s hng dng ca tn th mt cchkhng xng ng, hoc ngang nhin th nhn s l ly ca nhng bn ngtu; li lm, l i vi nhng vic ng l nn lm m khng lm; cn vi

phm, l i vi nhng vic khng nn lm m li lm. iu ny ging nhngi lun s c Quang ni.

---o0o---

G11. Dng thn lc lm li ch

V mun lm li ch chng sinh, dng thn lc iu phc h. C hai trnghp.

1/ Dng thn lc khng b h: Ha hin cho h thy nhng a ngcnng, lnh, v.v..., sau ni vi h: ng sng trn i tng gy tonhiu iu c, nay phi chu nhng qu bo nh vy, lm cho h khip s,khng cn dm lm iu c na. Li c mt loi chng sinh khng c lngtin, B tt trong i chng ty vic tra hi, nhng i phng li ngoan

c, c tuyt khng chu tr li. Lc y B tt bn hin Chp kim cang thn,hoc bin ra qu d xoa to ln d tn khng b i phng, lm cho h v ldo ny m sinh khi lng tin tng knh trng, tr li nhng cu hi mtcch chnh ng. Nhng ngi chung quanh cng nh m c iu

phc. Ngi Ti Thng T ni: iu ny mun ni rng i phng munlm tn hoi thanh danh ca B tt trc i chng, thnh th mi t thi ngoan c, c tuyt khng tr li. V mun i phng phi tr li chnhng nhng cu hi ca mnh nn lc B tt mi phi hin thn lc lmcho h s hi.

2/ Dng thn lc dn dt h: Hoc mt thn ho ra nhiu thn,nhiu thn nhp thnh mt thn, hoc i xuyn qua ni, vch , v.v..., tilui khng chng ngi, nhn n bin thnh thn tri Phm thin mt ccht ti, thn trn pht la, thn di phun nc.

Hin cc loi thn bin khc bit, hoc nhp Ha gii nh, v.v...,dng phng tin dn dt nhip th, lm cho chng sinh khi lng vui


45/192

mng, lm cho nhng ngi cha tin, nhng ngi phm gii, nhng ngidt nt, nhng ngi bn sn, nhng ngi t kin, u c y tn,gii, x, tu, v.v...

Nh vy, mi mt hnh tng ca gii nhiu ch hu tnh, cc sgii khc gii thch c phn khng ng. Ch c quyn Gii Thp Nh Tng

Nan Thch l gii thch ging nh phn trn, ngha l ba loi tr gip ucng mt tng. iu ny rt kh hp vi lun Du Gi. Ngi Ti Thng Tni: Nhng iu lm cho tng trng phc c ca chnh mnh th gi lThin php gii, cn nhng iu dn pht nguyn lm li ch cho chngsinh th gi l Nhiu ch hu tnh gii. mun ni, tuy cha chn thc lmli ch, nhng tm khi c nguyn lm iu ny th c gi l Nhiuch hu tnh gii. Th nhng, lun Du Gi ch cp n nhng iu Nhiuch hu tnh gii chn thc li ch cho chng sinh. Nu nh cha thc s li

ch cho ngi khc, th cha c gi l y Nhiu ch hu tnh gii. Tuycha y , nhng cng khng sai, ging nh ang lc chng ta tn lonhoc hn trm, tuy khng c tm phng h, nhng cng khng th gi l

phm gii lut nghi.

Pht B Tm Nghi Quy ni: Lc mi pht tm, dng Lut nghigii lm cn bn, gi l nguyn hnh; lc gii ng hnh tr, dng Thin phpgii lm cn bn, gi l tnh l hnh; lc ng a, dng Nhiu ch hu tnhgii lm cn bn, gi l hoan h hnh. Tuy c ba loi cn bn gii hnhtrc sau nh vy, th nhng, t lc va th gii xong, nhng ngi cha

c thn thng, tuy cha th chn thc lm li ch cho chng sinh, vn phising nng tu tp Nhiu ch hu tnh gii. Do , ngi Thng s V Trc phn bit cnh gii ca s nhiu ch hu tnh m tuyn thuyt gii tngca Nhiu ch hu tnh gii mt cch r rng thit yu. Chng ta phi nnhiu r, phi nn nng ta vo m tu hc hnh nhiu ch hu tnh. ygi l B tt thnh tu tt c cc loi Nhiu ch hu tnh gii.

---o0o---

E4. Thu gp ngha chnh yu

Nh B Tt a ni, ba tng gii ca B tt, Lut nghi gii, Thinphp gii, Nhiu ch hu tnh gii, bao qut v lng tnh gii hc x, cnggi l v lng i cng c tng. Phn B Tt a trong Quyt Trch Phnca Du Gi S a Lun, em ba tng gii ny, gom thnh ba t t ni da(ba t gii).


46/192

V phn Lut nghi gii, phi nn y theo gii bit gii thot cngnhng iu c ni trong cc b qung lut m tu hc.

V phn Nhip thin php gii, phi nn sing nng tu tp qun st su tm.

Nh Nhip Trch Phn ni: Nn bit B tt t ni da, khi lc c ba t.Th nht l Lut nghi gii t ni da, tc l gii tng t ni da m c BcGi Phm ch nh ha hng Thanh vn.

Cn Nhip thin php gii l g? Tc l cc v B tt trong lc sing nng tutp Nhip thin php gii, cn phi kho lo qun st su tm. Su tm lg? Mt l tm khinh mit, hai l tm bing nhc, ba l tm b che chng,

bn l tm mt mi, nm l tm mang bnh, su l tm c ma chng.

Nu nh B tt c tm coi thng, tm khng thng gii6 , cng tmlng mit, th gi l c tm khinh mit. Nu tm li bing, m m, phngdt, th gi l tm bing nhc. Nu nh tm b mt hay nhiu phin no tri

buc, che chng, th gi l tm b che chng. Nu nh v gng sc n lctinh tin m thn tm b mt mi, bn thn, th gi l tm mt mi v gngsc. Nu nh c bnh lm tn hi n tm, lm cho khng cn sc lc tuhnh, th gi l tm mang bnh. Nu nh tm c nhng ma chng nh hamthch m lun th phi, v.v..., th gi l tm c ma chng.

Nu nh sinh khi su loi tm nh vy, ty hnh gi nhn th hay

khng nhn th m gi l c ti hoc khng c ti. Lun Du Gi S a lini: B tt phi nn qun st k lng su loi tm ny, xem bn chng cang hin tin hay khng. i vi ba loi tm u, B tt nht quyt khngnn sinh khi. Gi nh sinh khi, khng nn nhn th (ngha l phi tmcch tr dit ngay), nu nh nhn th khng chu x b, th tt c (hnhng) u l c ti. Nu nh tm mt mi sinh khi, n c th lm cho hnhgi x b nhng phng tin kho, th nhng, nu ch tm thi ngh ngicho thn tm mi mt, tng lai tu tp nhiu thin php hn, th vicny (ngh ngi, khng phi l bing nhc) khng c ti.

Nu nh x b tt c, cho rng mnh cn g phi tu tp nhng phpthin ny phi chu kh, nu ngh nh vy, th s c ti. Lc tm mang

bnh hin tin, B tt khng c t ti, khng th tu php thin theo 6Thng gii: i vi cnh s duyn, quyt nh tha nhn, khng cn b layng.


47/192

mnh, tuy phi (bt c d) nhn th, nhng khng c ti. Nu nh tm machng hin tin, nu nh khng b a lc, hoc thy vic lm c cngha li ln, tuy c nhn th, vn khng c ti. Cn nh nu b a lc,hoc thy vic lm khng c hoc t c ngha li m vn nhn th, th s cti.

i vi su tm trn, nu ba tm u sinh khi m vn nhn th, thu l c ti. Nu tm c bnh, tuy phi nhn th, hon ton v ti. Hai tmcn li, nu sinh khi m vn nhn th, th hoc l c ti, hoc l v ti.

Trong lc thc hnh gii Nhiu ch hu tnh, phi nn qun st suvic. Nhip Quyt Trch Phn ni: Nu ch B tt, trong lc sing nng tutp thc hnh gii li ch hu tnh, phi nn chn chnh qun st su vic,ngha l: mnh, ngi, ti suy, ti thnh, php suy, php thnh, y gi l su

vic.Ti suy, ngha l y phc, thc phm, v.v..., cha c th khng

c, cn c th b gin on, h hoi. Nu tng phn vi nhngtng trng va ni th gi l ti thnh.

Php suy, ngha l khng nghe nhng iu cha c nghe, chnghn nh nhng php thng ngha, hoc c Nh Lai ging ni nhng phpvi diu, y gi l s nghe php b chng ngi; nhng iu trc kia chat duy ngha l, th khng cn c hi t duy, gi s c nghe php hoc t

duy chng na, chng bao lu li qun mt, y gi l s t duy ngha l bchng ngi; i vi php lnh tu m cha chng c th khng chngc, hoc gi c chng c chng na, cng b thoi tht, y gi l s tu tp

b chng ngi. Nu tng phn vi nhng tng trng trn th gi l phpthnh.

Trong y, mnh, ngi, tc l ch nng ca ti, php, thnh, suy.

Li qun st tng trng tin, thoi ca su vic, hoc l c ti, hocl v ti.

Nh trong Lun c ni: Trong y, B tt lm cho php ca mnhsuy cho ti ca ngi khc thnh, y l iu khng nn lm. Tng t,lm cho php mnh suy php ngi khc thnh, cng l iu khng nnlm.


48/192

ngha y mun ni, nhng trng hp, hoc nhip vo vit s hc 7,hoc nhip vo ty thun vit s hc, hoc nhip vo thoi tht php chng c, nn bit y u l php suy.

Li na, ch B tt lm cho ti mnh suy cho ti ngi khcthnh, nu nh iu ny khng lm cho php mnh suy, th y l iu nnlm; nu nh a n php mnh suy, th iu ny khng nn lm. Trnghp lm cho php ngi khc thnh cng tng t nh vy.

Li na, ch B tt lm cho ti mnh thnh cho ti ngi khcthnh, y l iu nn lm. Trng hp lm cho php ngi khc thnhcng tng t nh vy.

Li na, ch B tt lm cho php mnh thnh ti ngi khc

thnh, y l iu nn lm. Lm cho php mnh thnh php ngi khcthnh cng tng t nh vy.

i vi nhng vic nh vy, nu nh khng tu tp, gi l c ti. Nunh chn chnh tu tp, th gi l v ti.

Nh vy, i vi ba t tnh gii (tit lc t ni da) m ch B ttth tr, B tt phi nn ch , t duy tu hc.

Nh vy, B tt i vi hu tnh, mun thc hnh php li, hoc ti

li, nu nh t mnh hy hoi hc x (B tt gii) m mnh th, hoc tuycha hy hoi nhng sp sa hy hoi, hoc hy hoi nay th li, hocva mi th ln u, do nhng l do ny m khng th thc hin c lich cho ngi khc, trong nhng trng hp ny th v ti.

Nu nh vic li ch cho ngi khc, tuy lm cho ti ca mnh suynhng php khng suy, nu nh khng lm, th gi l c ti. Nu nh an php ca mnh suy, th khng nn lm.

Nu nh lm cho ti, php ca mnh thnh, m khng lm cho ngi

khc thnh tu hai iu ny (ti thnh, php thnh), th gi l c ti.

Li na, vic lm li ngi, hoc c khi c ti, hoc c khi v ti.Nh Nhip Quyt Trch Phn ni: Nu ch B tt, i vi cc hu tnh c

7Vit s hc: vt qu s ch nh ca B tt hc x.


49/192

n ca mnh, ty thun lng mang n, tip tc pht khi thch thn thin,dng tm nhim (thin v), tm phng cch nhip th, mong lm b ngvy cnh, nn bit y l c ti; hoc i vi cc hu tnh c on vi mnh,ty thun lng c cm, tip tc pht khi t tng on th, c tm xu xa,nn bit y l c ti; hoc i vi cc hu tnh khng n khng on, tiptc pht khi tng lnh nht, x b, nn bit y l c ti. Gi s hintin c ngi mun xut gia, phi nn ty thun qun st ngi , nu nhv thi gian cha thch hp, hon cnh cha thch hp, khng cho h xutgia, th khng c ti. Cn nu nh c lng thng xt i phng, tuy cho h xut gia, cng khng c ti. Tng t vi trng hp xut gia,cc trng hp truyn th gii c tc, nhn lm y ch, thu lm t, cngging nh vy. Do nhng hnh tng va cp trn, nn bit ba loi giica B tt u c vin mn.

Sau khi chnh thc th B tt lut nghi, i vi ba t tnh gii ny,u phi cung knh gi gn. Th nhng i vi gii lut nghi cn bn, chungvi gii bit gii thot ca by chng, li cng phi nn sing nng hc tp.

Nhip Quyt Trch Phn li c ni: Ba t tnh gii, u do gii lut nghinhip tr, lm cho chng ha hp. Nu nh c th tinh tin gi gn gii lutnghi, th cng l tinh tin gi gn hai loi gii kia. Nu i vi gii lut nghikhng th gi gn, th cng khng th gi gn hai loi gii kia. Do y bitrng nu hy phm gii lut nghi, th gi l hy phm tt c gii lut ca Btt.

Hi: Nh vy, sau khi chnh thc th B tt gii ri, trong ba loigii ny, nn th tr mt loi, hay l th tr c ba?

Tr li: Gii lut B tt ch c mt loi, khng phi nh gii bit giithot c nhiu loi. Nu nh th tr, i vi cc iu gii phi hc, khngth ch th tr mt phn, m phi th tr tt c. Nhip Quyt Trch Phn ni:Nu nh trong ba t B tt gii th, khim khuyt (ngha l khng hnhtr) bt c t no, nn bit B tt khng gi gii lut. Phi ni l ngi khng gi gn B tt gii lut, khng th ni l gi gn.

Hi: Nu vy, t nh Hc Tp Lun ni: Cho nn, phi ty theo khnng ca mnh, i vi mt php lnh, cng nn chnh thc th tr th h.Kinh Thnh a Tng ni: Mi php lnh nh vy, c th a n quPht.Nu nh c ngi, c sut cuc i, khng th tu tp mt php lnh,m li t xng l hnh gi i tha chn thc, ang cu A nu a la tammiu tam b , nn bit l ngi v cng di tr, ni i vng ng, i


50/192

trc mi phng ch Pht m dm la di th gian, ni li on dit. l ngi ngu si, n lc cht i, s b a vo cc ng c . Do y m

bit, nu nh trong khong thi gian ngn, tu tp cc php lnh, cng cgi l an tr trong php lnh. ngha ny cng thy Dc S Lu LyQuang Vng Kinh ni n. Nh vy, i vi gii lut, gi gn mt phn, cth gi l gii B tt khng?

Tr li: y khng c ngha l ngi hc tp B tt gii phi nnlm nh vy.

y l v c nhng ngi pht tm nguyn, nhng khng th th trton b B tt gii, v mun bn h t t tu tp, ty theo nng lc ca h,m cho h hc tp mt phn ca B tt gii; hoc trong khong thi gianngn, h tr nhng iu gii ang hc tp. i vi gii lut B tt, ty theo

nng lc c th gi gii m th t nhiu. Nu nh hon ton khng th, tcl la di ch Pht B tt cng cc hng tri ngi. Trong lun Du Gi, vmun nu r nhng li lm nh vy, nn dn chng kinh trn, li nithm rng: Nu nhng hu tnh pht tm rng ln, nghe ni nh th, dngtr tu qun st, bit rng B tt hnh l kh thc hnh nht, bn pht tmdng mnh, gnh vc vic ln, cu h chng sinh, dt tr gc r ca skh. y l do nghe c nhng iu li lm ca s khng bo h hc x th, bit rng B tt hnh l kh thc hnh nht, gi nh i vi hc xc th gnh vc khng s hi, th mi c th tu tr tnh gii ca B tt.

Nu nh nghe li lm ca s khng h tr gii lut, bit B tt hnhl iu kh thc hnh nht, nhng i vi hc x khng th hon ton gnhvc, th nn pht nguyn tun t m tu hc B tt hnh. Nu nh tm lcrng ln, phi nn th tr ton b B tt gii. Nn bit y l ngha chnthc ca kinh Dc S. Nhng ngha nh vy, nu c k b kinh s

bit.

---o0o---

Phn 4D2. Lnh th gii php. C hai phn:

E1. Thng ngha.

B tt Long Th tuy ch to Pht Tm Nghi Qu, cha to Th GiiNghi Qu ring bit, th nhng trong Pht Tm Nghi Qu c ni:


51/192

Con pht ti thng B tm,Rng nhip tt c ch hu tnh,a hnh ti thng B hnh,V li hu tnh, nguyn thnh Pht.

Tng ba ln nh vy, pht B tm.

Li ni: Con nay s thc hnh php b th, tr gii, nhn nhc, tinhtin, ng tr thin nh, qun gii tr tu, thin xo phng tin, d thchnh mt php no, u l v li lc tt c hu tnh, cu chng c A nua la tam miu tam b . Nguyn theo chn cc v B tt th thng lnbc Thp a, y tm i bi, tr trong i tha o trong ba i qukh, hin ti, v lai, m sing nng tu hnh. Xin nguyn vi cc ngi, connay s lm B tt, ngng mong cc ngi chng minh ha kh cho con

c lm B tt.Li na, trong Hc Tp Lun v Nhp B Tt Hnh Lun ni: Nh

vy, th nguyn hc B tt hnh, ty thun tt c cc hnh ca B tt. Phttm, c ngha l th gii.

Lun Du Gi cng ni: Tt c B tt trong ba i, th nguyn hcba t gii, c ngha l th hc B tt tnh gii.

Ngi B Hin v ngi V y Sinh dung hp ngha l ca hai ngi

Long Th v V Trc m to thnh quyn Th Gii Nghi Qu. o CLun S cho rng ngi Atisa khi vit quyn Pht Tm Th Gii Nghi Qu,cng y c vo ngha l ca cc ngi Long Th, V Trc, Tch Thin,v.v...

i khi, hai loi nghi qu ca hai ngi Long Th v V Trc, tuyc t phn sai khc, nhng trn phng din c c gii php, nghakhng c g sai bit. Nu do v hai l th Trung qun v Du gi, khc nhau,m cho rng cc phng din: (1) ngi truyn gii, (2) nghi qu th gii v(3) cn bn ti, cng chia thnh hai loi Trung qun v Du gi khc nhau, th

y l li ni hon ton khng c suy ngh!

Ngi B tt V Trc, tuy ni th gii, cn phi pht khi nguyntm, th nhng, ngoi quyn Th Gii Nghi Qu ra, ngi cha trc tc PhtTm Nghi Qu. Trong cc b lun ca ngi T Th v Th Thn, cngkhng thy cp n.


52/192

Thng On Lun S lp ra hai loi theo th t l Nguyn hnh vTh gii. Ngi Atisa cng vit ring Pht Tm Nghi Qu v Th Gii NghiQu. Trong i Tha Bo Yu Ngha Lun S v Nhp B Tt Hnh LunS ca ngi Hc Hnh, cng lp ring Nguyn Hnh Nghi Qu.

Nu cho rng Hnh Nghi Qu khng ng vi Gii Nghi Qu, thiu ny khng ng. Nn dng Pht Nguyn Nghi Qu trc, sau khi lpnguyn kin c, k n mi dng php tc ca Gii Nghi Qu m truyngii. y gi l phng tin kho lo ca ch v thin tri thc i trc,mc ch lm kin c tnh gii.

Hi: Nu vy, Qung Thch B Tm Lun ni: Th tc B tm, ngha l khi tm thng xt, th nguyn hin ti cu tt c hutnh. Nguyn s thnh Pht, lm li ch rng ln cho hu tnh. y gi l

tng trng ca s pht tm u tin mong cu A nu a la tam miu tam b. Nh vy, cng ging nh Gii Phm ni v php Nghi Qu:Phi nn trc mt v B tt kho tr gii m pht nguyn. Ngha ny l th no?

Tr li: Th nguyn tu hc tt c hc x ca ch v B tt ba i.i vi nhng vic nh vy, t th pht tm, y l y php nghi qu

pht nguyn tm v hnh tm, ch khng phi ch ni n nghi qu pht tmm thi.

---o0o---

E2. Bn ngha. C hai phn:F1. Php c thy truyn gii. C ba phn:

G1. Nghi thc th gii. C nm phn:H1. Khi thnh. C hai phn:

I1. Bin minh nhn vt. C hai phn:

J1. Bin minh ngi th gii

Ngi th gii lm th no c th tnh gii? Cc v B tt, hocti gia, hoc xut gia no khi tm ham thch sing nng hc tp ba t giitng m B tt cn phi hc tp nh ni phn trn, trc tin phi nn

pht hong th nguyn V thng Chnh ng B , ngha l y theo li dybo ca bc Thng s m pht nguyn tm. Nu nh ch mun th gii Btt m khng mun tu hc hc x B tt, hoc gi ham thch hc tp nhngli khng khi nguyn tm, th khng nn truyn th gii B tt cho h. Hn


53/192

na, v mun lm y ch cho ngi th tnh gii B tt, trc ht phi ni choh nghe B tt hc x cng hnh tng ca s phm gii trong B tt phptng ma t l ca, bo h phi t thm xt nhng iu va c nghe, xemc th th tr c hay khng? H phi nn t dng tr tu qun st, suyngm v vic th gii B tt. y khng phi l iu t h khng mun mch v do ngi khc khuyn bo, hn na, cng khng phi v mun hnngi khc m th gii. Nu c nh vy, nn bit ngi l B tt kinc, c th th tr B tt tnh gii. Nn dng php th gii m chnh thctruyn gii cho h.

iu ny khc vi T ni da (gii php ca Thanh vn), ngha ltrong gii php B tt, trc khi truyn th tnh gii B tt, v thy truyngii bo ngi sp th gii phi kho nghe, bit ng v hiu r gii php, cho h i vi nhng iu s hc, c th kho lo gi gn, tn tm kin

c, sau mi truyn gii cho h.

Nu c th thnh tu tm ham thch th mi c th sinh khi tnhgii, cn nh nu cha thnh tu th khng th sinh khi. Nh Nhip QuytTrch Phn ni: Nu nh c ngi v mun cho ngi khc bit

Bo de Chanh Dao Bo Tat Gioi Luan - Ts Tsong Kha Pa - Ns Tinh Nghiem Dich

Documents

Transcript of Bo de Chanh Dao Bo Tat Gioi Luan - Ts Tsong Kha Pa - Ns Tinh Nghiem Dich