Tel. 051­404­7600 | Donderdag 2 April 2015 | www.bloemnuus.co.za GRATIS

Te veel skuld?Te veel skuld?ONS KONSULTEERLANDWYD

Kellnerstraat 41, Westdene BloemfonteinTel. 051 448 8462 • 072 544 8289

steBotshabelo kantoor: Re-a-Hola kompleks, Kantoor 20, 1 Vloer

• Moenie dat jou krediteure jou meer lastig val nie.• Moet niks verloor omdat jy agterstallig geraak het nie.• Moenie dat jou krediteure jou meer lastig val nie.• Moet niks verloor omdat jy agterstallig geraak het nie.• Moenie dat jou krediteure jou meer lastig val nie.• Moet niks verloor omdat jy agterstallig geraak het nie.• Moenie dat jou krediteure jou meer lastig val nie.• Moet niks verloor omdat jy agterstallig geraak het nie.

HELPDEBT COUNSELLORS cc

• SKULDBERADERS• ADMINISTRATEURS• REGSADVISEURS

DEBT COUNSELLORS cc 2009/196236/23

Skuldbeslaglegging (‘garnishee orders’) afgetrek van jou salaris? Ons kan dit stop.

Ons konsulteer ookna-ure in die

privaatheid van ueie huis of perfaks/e-pos.

Skakel ons vandag nog vir vinnigeskuldverligting – ons KAN help !

X1PX7TB9-BL020415

RekordhouerJim Fouché seTharina skitter opSA’sBl. 13

NalatenskapTralies segeesvangjuffrougroet ná 35 jaar

Bl. 5

Op agtergrondNiel Marais moettoesien dat allesvlot verloop

Bl. 9

Tel. 051­404­7600

Jim Fouché seTharina skitter opSA’sBl. 13

Ruan Bruwer

DIE land se oë gaan op Maandag 13April vierkant op die eindstryd van dieimmergewilde Varsitybeker wees wat opdie Kovsie­kampus in Bloemfontein beslissal word.Die wedstryd word regstreeks uitgesaai

en behoort groot belangstelling te lok.Die Kovsies se rugbyspan, die Shimlas,

sê sy ou aartsvyand, die Pukke, die strydaan om die kroon as beste tersiêrerugbyspan in die land vir 2015 te dra.Die Shimlas is die enigste onoorwonne

span in die reeks en het net teen Tukkiesgelykop gespeel.Die Vrystaters het Maandag (30/03)

met ’n oortuigende sege (21­10) met dieUniversiteit van Kaapstad afgereken omdie eerste keer tot die eindstryd deur tedring. Dit was voor die grootste skarenóg vanjaar op Shimlapark.Sy vorige beste vertoningslys in die

reeks, wat in 2008 ontstaan het, was ’nderde plek in 2010 en 2011.Die studente van die Noordwes het die

Shimlas ’n groot guns bewys deur dieTukkies Maandagaand te klop, anderssou die eindstryd in Pretoria beslis word.Franco Smith, die Shimlas se hoofafrig­

ter, het Maandagaand drie redes gehadom fees te vier: die sege oor die Ikeys,die Pukke se oorwinning teen verwagtin­

ge in en sy 19de huweliksherdenking.Volgens Smith was Maandag ’n

vreugdevolle dag en is sy stoutsteverwagtinge oortref.Hy sê hy het nie verwag dat die Pukke

sou seëvier nie.“Ek is dankbaar dat dinge vir ons so

uitgewerk het om ’n tuiseindstryd te hê,”sê Smith.“Ons moet nou die geleentheid

optimaal benut en ek hoop die onder­steuners sal die paviljoene vol sit. Ekweet die Pukke gaan met busse volstudente hierheen kom. Dit gaan spesiaalwees, soos die intervarsity van vroeërjare.“Ons het dit nie net vir onsself gedoen

nie, maar ook vir die universiteit.”Dit is egter nie net die Shimlas wat

dié dag in ’n eindstryd slaags gaan weesnie. Die koshuisspan Vishuis speel in ’nvoorwedstryd in die eindstryd van dienasionale koshuiskompetisie teen Mopanivan Tuks en sal met ’n sege die titel ’nvierde keer uit die agt jaar buit. Vishuishet die nasionale titel ook in 2010, 2012en 2013 gedra. Armentum (2009) enHeimat (2014) is ook vorige wenners.Boonop speel die UV se o.20­span

Maandag om 19:00 op Shimlapark indie eindstryd teen Tuks in ’n herhalingvan verlede jaar se eindstryd wat dieKovsies gewen het.

Beker op spelShimlas pak Pukke in tuiseindstryd

OFSKOON die Kovsie Rolene Strauss Sondag haar kroon as Mej. Suid­Afrika aan Liesl Laurie moesafstaan, is die Vrystaat darem goed verteenwoordig. Benewens Strauss was die BloemfonteinerElzane van der Bergh, Mej. Doof Suid­Afrika, ook op die kroning teenwoordig. Hier is sy (regs)saam met Laurie afgeneem. Sien ook foto op bl. 3. Foto: Verskaf

VS goed verteenwoordig

Aflewering bo R200. Vleis word na jou smaak en keuse verpak.

Slaghuis sonder gelykeSamba en kredietkaarte welkom

Tel. 051 522 8103

A2/3 Lam R59,99/kgB2/3 Skaap R49,99/kgC2/3 Skaap R42,99/kg

SPESIALE AANBIEDINGE¼ Gev. Lam R50,99/kg

Plaashoenders R27,99/kgLamsboud ‘special’ R74,99/kgPekel beestonge R42,99/kgBeeskookpakke ± R180 elkOns is Vrydag, 3 April tot 6 April toe.

Kom kyk 7 April ons nuwe winkel binne.X1PX7KNR-BL020415

DIESLAGTERGYS

WILGEHOF

POLLY'SRaymond Mlabastraat (Andries Pretoriusstr.)

Tel. 051 433 1572 / 433 4869gysslagter@mweb.co.za

Halsestraat 7 • Tel. 051 522 3391 / 522 1032

BANTING Biltongby Gys die SlagterBANTING Biltongby Gys die Slagter

ONS IS OOP SATERDAG

X1PX7KW1-BL020415

AAAAAA NOORDMeat Vleis

051 430 4020H/v Hill & Alexandra

Bloemfontein

Die Boerewors koningDie Boerewors koningsedert 1988sedert 1988

Kwaliteit

Kwaliteit

Kwaliteit

Gewaarborg

Diens

Gratis Spitbraai-kwotasies, skakel Nico by 082 55 99 118

Alle debiet-, krediet- en Sambakaarte welkom.

Aanbiedinge geldig solank voorraad hou.

Groot- en kleinhandel.

A2 en A3-Lam (heel of half) ..........R66,90/kgLamstjops (Gemeng) ................R109,90/kgHamburgerpatties ...............R36,90/kgTenderised steak .................R69,90/kg12 kg Besparingspak ............R575/pakGewone Maalvleis ...............R49,90/kgDrakensbergwors ................R54,90/kgBeeskookvleis .....................R52,90/kgBestellings vanaf R250 met koelgeriewe afgelewer in die stad.

OOP SATERDAG 04/04 7:30 – 13:30. VRYDAG EN MAANDAG GESLUITX1PX7KDD-BL020415

gereg, wat boonop bekostigbaar is,voor te berei is maklik. Dié resep is inOnthaal op Groot Skaal deur CallieMaritz en Mari­Louis Guy gepubliseer.

Bestanddele:(Genoeg vir 25 mense)

S 25 hoenderporsies, vel aanS 65 ml olyfolieS sout en gemaalde swartpeperS 2 heel knoffelbolle, huisies geskilS 500 ml droë witwynS 30 ml bruinsuikerS gerasperde skil van 6 suurlemoeneS 10 takkies vars tiemieS witwyn om panvet los te kookS 3 pakkies (1,5 kg) linguini, gekookS parmesaanskaafsels

Metode:

Voorverhit die oond tot 140 °C.Vryf die hoender oral met olyfolie, geur

met sout en peper en rangskik, in ’nenkellaag met velkant na bo, in ’n oondvastebak of bakke.Druk die heel knoffelhuisies in die oop

ruimtes.Meng die wyn, suiker en suurlemoenskil

en giet dit oor die hoender. Sny van diesuurlemoen in kwarte en druk die sap oordie gereg. Rangskik suurlemoenkwarte omdie hoender.Sny die ander suurlemoene in skywe en

pak bo­op die gereg. Neem die helfte vandie tiemietakkies en vryf die blare oor diehoender af. Hou die res vir garnering.

Bedek met foelie en bak dit twee uurlank. Verwyder die foelie, stel die oond opdie roosterverstelling (grill) en rooster diegereg vir tien minute totdat die vel bros engoudbruin is.Skep die hoender, knoffel en suurlemoen­

kwarte met ’n gleuflepel uit en hou diteenkant.Voeg ’n skeut witwyn in die bak/ke terwyl

dit nog warm is, om die panvet los te laatkook. Giet die pansap in ’n beker.Skep die gekookte pasta in die oondvaste

bak/ke, rangskik die hoender, knoffel ensuurlemoen bo­op en giet die pansap bo­oor.Sit voor met vars parmesaanskaafsels en

garneer met die tiemietakkies.

2 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

Kiep heerlikKiep heerlikOM vir baie mense ’n heerlike hoender­gereg, wat boonop bekostigbaar is,

Kiep heerlikKiep heerlik Kiep heerlik Kiep heerlik Kiep heerlik met knoffelmet knoffel

REGS: Hoender is een van die veelsydigste bron­ne van proteïene en boonop heerlik ook.

051 522 7606De la Reylaan 3, Genl De Wet

D&J PRODUKTE DRA 'N GELD TERUG WAARBORG.GRATIS AFLEWERING BO R300-00. D&J AANVAARKREDIET & DEBIETKAARTE, SAMBA EN KONTANT.

PLAAS BESTELLINGS BY 0515227069.

'n GeseëndeChristusfees

vir al ons kliënteGESLUIT OP

GOEIE VRYDAG:OOP SATERDAG EN

MAANDAG TOT 14:00.

'n GeseëndeChristusfees

vir al ons kliënteGESLUIT OP

GOEIE VRYDAG:OOP SATERDAG EN

MAANDAG TOT 14:00.

X1PXH749-BL020415

H/v Zastron en Oos Burgerstraat,Bloemfontein. Tel. 051 447 3082

Besigheidsure:Ma. – Vr. 06:00 – 17:30Saterdae 06:30 – 13:00Afleweringsdiens beskikbaar.Samba en kredietkaarte welkom.

Terwylvoorraad hou

www.hgrinterbutchery.co.za

Vars braaivleis daagliks beskikbaar.Verskaf A-graad-vleis en diens aandie Vrystaat vir meer as ’n eeu lank.

‘Special’

‘Special’

‘Special’

A2-Lamsrib90R77/kg

X1PXLHC9-BL020415

Tel/fax 051 448 4417 • Bennie 083 300 9948Gemsbokstreet 18, Oranjesig, Bloemfontein

Kredietkaarte welkomWeeksdae 8:00 – 17:30 Saterdae 8:00 – 13:30

Topside minceR36,99/kg

GemengdeBeeskookvleisR44,99/kg

Pryse geldig vir 14 APRIL 2015

X1PX7L39-BL020415

Om jou slaghuiste adverteerSkakel

051-4047798

HUISAD-BL260315

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 3

Gospel singer in BfnONE of the world’s mostauthentic, multi­platinum­selling,Grammy Award­winning Christi­an artists, Michael W. Smith,will be on tour in South Africathis May.According to a press release,

this will be the first time thatSmith will be on tour in SouthAfrica with only one promoter.The Tennessee­based worship

leader will perform at the CRCChurch in Bloemfontein on 25

May.Smith has released 29

albums, which produced 31number­one hit singles and soldmore than 18 million copies.Besides the three Grammy

awards, he also won 40 Doveawards.This artist is described as one

of the most authentic worshipleaders of our generation andhe is well known for songs likeAbove All, Here I Am to

Worship and Agnus Dei.As a respected artist, he has

great influence across continentsand cultures. In his career of30 years, he performed forpresidents and national leaders,at community gatherings andBilly Graham Crusades and oninternational television.However, this grandfather of

six says his work is not doneyet.The concerts promise to be

inspired, anointed and excee­ding the crowd’s expectations.Audiences can look forward tosome of their favourite Smithsongs, as well as some hitsfrom his latest album, Sover­eign.Tickets are available through

itickets.co.za. For more informa­tion contact Janelie Kruger atjanelie@104fm.co.za or 0861­104­104.

Michael W. Smith Photo: Supplied

Liesl Laurie is Sondag as Mej. Suid­Afrika in die Sun City Superbowl gekroon. Bloemfontein se Casper Bosman,wat van Suid­Afrika se Mej. Wêreld, Rolene Strauss, se uitrustings ontwerp het, het ook al die finaliste se rokkevir die groot geleentheid ontwerp. Hy was ook een van die beoordelaars. Hier is hy Vrydag saam met die finalistein die paleis van die Lost City in Sun City afgeneem. Van links is, voor: Refilwe Mthimunye, Ntsiki Mkhize, BusiMahlangu, Bosman, Chanelle Sardinha, Taryn Morris en Laurie; agter: Shané Naidoo, Sihle Makhanya, Danellede Wet, Nicole Lee Lamberts, Gugulethu Banda en Kim Wentzel. Foto: Yolanda van der Stoep

Klee SA se mooistes

Stories van hoop opfietstoer gaan soekVAN 13 tot 23 April word ’n fietstoer vanBloemfontein na Kaapstad aangebied.Al trappende gaan daar met groot­

paaie, agterpaaie en grondpaaie deurdie hartland van Suid­Afrika gery worden by verskillende gemeenskappeaangegaan word op soek na stories vanhoop wat ontdek, gevier en oorvertelbehoort te word.Torings van Hoop is sedert 2009 besig

in die Bloemfonteinse middestad, waartekens van hoop in die skynbaar meeshopelose situasies gesoek en gevindword. Nou wil hulle dit verder en wyervat en op ’n byna simboliese Pelgrimstogstories van hoop en moed gaan soek.Mense kan op verskeie maniere

betrokke raak. Kontak De la Harpe leRoux by 083­232­1051 of dlh@towersof­hope.org of Danie Joubert by 082­353­1893 vir meer inligting.

Some changes madein Ofm radio line­upA COUPLE of changes in thelineup at the regional radiostation Ofm will commence inApril.Yolanda Maartens has joined

André Kunz as co­host of theBreakfast Special weekdays from06:00 to 09:00. Cyril Viljoen willto take over from Maartensbetween 12:00 and 15:00. Viljoenwill also present the Ofm Top 10at 10 on Saturdays from 10:00.Isabel Venter will host the

09:00 to 12:00 programme inthe place of Johrné van Huyss­teen.James Kilbourn will slot in from

05:00 to 06:00 to present BeforeDawn on weekdays.

A new recruit, Zelda Goetz, willbe on air from midnight to03:00, Mondays to Fridays.Another new voice at the

station is Duncan Bayne, who willjoin the Siesta team weekdaysfrom 15:00 to 19:00 as aproducer.He will replace Enriko Klopper,

who will continue in his slot,19:00 to 22:00 weekdays. He willbe joined by another new voice,Lerato Lelia. Her voice will also beheard on Saturdays from 19:00.Another new addition to the

Ofm line­up on Sundays from19:00 is The Legends Showpresented by well­known JeremyMansfield.

Kosmos ToereKosmos Toere

•• Andries du TAndries du Toitoit083 412 7453083 412 7453051-446 5099051-446 5099• Liesl du T• Liesl du Toitoit082 924 8825082 924 8825

• Andries du Toit083 412 7453051-446 5099• Liesl du Toit082 924 8825

Kosmos ToereKosmos ToereKosmos ToereToerprogram – 2015

15 - 22 Apr 2015Sco burgh - seevakansie aan Natal se Suidkus

R4 950R4 950

15-22 Apr Scottburgh – Seevakansie aan Natal se Suidkus R 4 950.0025-27 Apr Oos-Vrystaat, Lesotho en Katsedam R 2 400.0012 Mei Nampo Oesfees op Bothaville R 590.0013-14 Mei Swan Lake, St. Petersburg Ballet – Konsertpakket Jhb R 2 050.0029 Mei David Fourie Konsert in Kovsiekerk ten bate van

Vrystaat Nasorg Sentrum R 60.006-17 Jun Namibië – Land van Kontraste R14 500.0019-26 Jun Krugerwildtuin, Swaziland en Noord-Natal R 7 900.0018-19 Jul Lord of the Dance – Konsertpakket Johannesburg R 2 050.0020-30 Jul Botswana, Caprivi, Victoriawatervalle en Zimbabwe R15 600.0010-15 Aug Namakwaland, Bidouwvallei en Wupperthal R 6 350.0017-22 Aug Weskus Blommetoer R 6 350.0022-23 Aug Gospel Skouspel – Pretoria Op Aanvraag3-14 Sep Botswana, Caprivi, Victoriawatervalle en Zimbabwe R16 900.0016-22 Sep Kaapstad, Skiereiland, Wynlande en Karoo R 7 900.0014-19 Okt Drakensberge en Sanipas Op Aanvraag26-31 Okt Ooskaap, Addo Olifant, Hogsback en Wildekus R 6 350.0019-20 Nov Afrikaans is Groot – Konsertpakket Pretoria R 2 150.0022-27 Nov Luukse Bootvaartpakket na Portugeuse Eiland Vanaf R 7 640.00

Skakel my vir meer inligting:

X1PXD8J9-BL020415

Besoek ons ook by www.bloemnuus.co.za

4 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

Morné van Rooyen

S 2 April: Die soldaat, politikus,kabinetsminister en skrywerDeneys Reitz is op dié dag in1884 as die derde oudste vanpres. F.W. Reitz se vyf seunsgebore. Hy het hom op 17 by dieBoeremagte in die TweedeVryheidsoorlog aangesluit.Ná die vrede het Reitz geweier

om die eed van getrouheid af telê en om onder Britse bewind tewoon; daarom het hy naMadagaskar vertrek waar hy driemoeilike jare deurgebring enmalaria opdoen het, maar op dievolgehoue versoeke van IsieSmuts, genl. Jan Smuts se vrou,het hy omstreeks 1904 naSuid­Afrika teruggekeer.Isie Smuts het hom oor die

volgende drie jaar verpleegtotdat hy sy krag herwin het.Hy het sy regstudie voltooi en

van 1908 af in Heilbron geprakti­seer. Ná die Eerste Wêreldoorloghet hy tot die politiek toegetreeas ondersteuner van die Suid­Afri­kaanse Party.Hy was ’n kabinetsminister van

1920 tot 1924 en weer van 1933tot 1942.Hy het in 1944 in Londen

gesterf waar hy Suid­Afrika sehoë kommissaris was. Die dorpDeneysville is na hom genoem.

S 4 April: Ben van Rensburg isop dié dag in 1978 oorlede. Kortná sy aanstelling in 1929 asdeeltydse sekretaris en penning­meester van die NasionaleVrouemonument het die kommis­

sie hom gevra om ’n museum viroudhede uit die Tweede Vryheids­oorlog te stig. Reeds op 30September 1931 kon genl. J.B.M.Hertzog dié museum amptelikopen. In 1947 het Van Rensburgas redakteur van Die Volksbladuitgetree en hom heeltyds op sytaak by die museum toegespits.

S 5 April: Die Franse edelmangraaf Georges de Villebois­Mareuilhet op dié dag in 1900 tydensdie Eerste Vryheidsoorlog byBoshof gesneuwel.Presidente Kruger en Steyn het

De Villebois­Mareuil op 17 Maart1900 in Kroonstad tot veggene­raal benoem. Op 24 Maart hethy met sowat 125 Franse enHollanders uit Kroonstad vertrekom die spoorlyn suid vanKimberley by Modderrivier op teblaas. Onderweg sou De Villebo­is­Mareuil ’n nagtelike aanval opBoshof uitvoer om die dorp teontset, maar voordat hy die dorpkon bereik, het die Engelse ’nsterk leër daar geplaas.Toe hy in die vroeë skemer

van 5 April Boshof nader, wasdaar geen sprake van ’n aanvalnie. Sowat 14 km suid van diedorp het hy en sy manskappe indie skaduwee van bome gaanrus sodat hulle later verder kongaan.’n Verraaier het die Engelse

van sy skuilplek laat weet en diéhet ’n sterk mag teen hulleuitgestuur. Vier uur lank het diegraaf en sy kommando dapperteenstand gebied totdat hydodelik gewond is.

Historiese almanakvan die Vrystaat

George de Villebois­Mareuil

“Aan die kruis het Hy die vyand uitgeklee en in die openbaar oorhom getriomfeer. Die poorte van die doderyk is uitmekaargeskeur endie leë graf verkondig steeds: Hy alleen regeer!” (uit Bring Hom huldedeur Rick Moser). Dit is Paasnaweek en grafstene met ’n kruis, soosdié een in die Pres. Brand­begraafplaas, kry dan nuwe betekenis.

Foto: Carine Botha

Vrystaat senaam in kollig

Tony Ullyatt

BLOEMFONTEINhas alwaysenjoyed itsreputation asthe City ofRoses. At least,that’s what Iwas told on myfirst visit.But it seems

things arechanging as one might expect in acountry where there seems to besome confusion, at least in theminds of some, between a statueand a public toilet or, earlier,between the lavatories in an airportbuilding and the airport buildingitself.Be that as it may, the City of

Roses is changing. So I suppose we

will have to rummage around forsome appropriate PC name for theplace. But that’s where the problembegins. What are we going to call acity where some folks dump thecarcases of dogs and cats by theside of the road just outside thecity? It is a unique way of welcom­ing visitors who are coming here forthe first time, isn’t it? That stink ofrotting flesh has to be a touristattraction.And what are we to name the

place where babies are found, bothdead and alive, on rubbish tips? It’sbad enough having a cemeterysituated right next to a municipalrefuse dump. That the cemetery alsocarries the name of a televisioncartoon series doesn’t help either.When I told an acquaintance that myparents were in South Park, he wasquite impressed: “Really! And which

characters did they do the voicesfor?”Perhaps we should think of a

name that reflects a growing trendamong Bloemfontein drivers: cornercrawlers. After stopping at a stopstreet – at least they do that, whichis more than you can say for many– these good people check theoncoming traffic, make sure thereare vast numbers of wagons hurtlingtowards them, then they ease gentlyinto the main road at the speed ofa snail on sleeping pills, quiteoblivious or indifferent to everythingaround them.All I can say is, they must have

amazing insurance policies or anirrepressible death wish. Littlewonder the cemetery is so full.S Tony Ullyatt is a retired

professor of English, a poet and anacademic researcher.

Will a new namesmell as sweet?

Afrikaans” sou wees en dat dieprovinsie volgens haar ’n Sotho­naam moet kry. Dit terwyl die C.R.Swart­gebou na Fidel Castrogenoem gaan word én die kommu­nis se beeld by Thaba Nchu gaanpryk.Terwyl die Vrystaatse regering ál

vrotter regeer en dienste ineen­stort, gryp hy na populistieseplanne om die kiesers te paai deurdie geskiedenis te suiwer.Castro is nie ’n ikon vir die

mense van die Vrystaat nie en ookallermins ’n simbool van vryheid.Die Vrystaat het die mooiste

name wat uit Sotho en Khoi stam.Plekke soos Hlohlowane waaruitClocolan nageboots is en watafgelei is van “die geluid wat diewind deur riete of lang grasmaak”. Of Koesberg, die Khoi­naamvir ’n drajakkals, en Gariep. Onshet ook ’n ryke Griekwa­ enKoranna­erfenis waaruit Afrikaansename ontspring.Ons moet meer plaaslike swart­

en Khoi­leiers se beelde oprig envernoem. Ons wil spog met beeldevan Nelson Mandela, M.T. Steyn,C.R de Wet, Moshoeshoe, WinkieDireko, Jan Bloem en Adam Kok.Almal leiers wat ons vry gemaakhet sodat ons sáám hier in dieVrystaat kan woon.

DIE plan om die Vrystaat se naamte verander en die aanslag op diebeeld van Cecil John Rhodes opdie kampus van die Universiteit vanKaapstad het die name en beeldein die land weer skerp in diesoeklig geplaas.Daar heers wyd konsensus dat

Suid­Afrika se ryk geskiedenis in dieplekname en beelde weerspieëlmoet word en waar aanstootgeneem word weens ’n kwetsendewoord óf omstrede figuur, daaroorgepraat word.Só is verskeie name in die

Vrystaat waarin kwetsende rasseter­me voorgekom het, ten regteverander. Straat­ en dorpsnameword deurentyd hersien. Só is H.F.Verwoerd se beeld voor diedestydse Verwoerdgebou inBloemfontein verwyder en diegebou se naam na die Lebohang­gebou verander. Die naam Oranje­Vrystaat is ná 1994 van sy kolonia­le voorvoegsel bevry. Soos MosiuoaLekota, destydse premier, toe gesêhet: Al die burgers van dieprovinsie is nou vry. Die naam blyVrystaat.Die kommer oor Mathabo Leeto,

LUR vir kuns, kultuur, sport enontspanning, se voorstel om dieVrystaat se naam te verander isdat die rede is dat die naam “te

MENINGS EN RUBRIEKE/COMMENTS AND COLUMNS

Deneys Reitz

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 5

Help metgees vangANNINA HEFER gaan nienet as onderwyser ’nleemte by die HoërskoolSentraal laat nie, maarook op die gebied vangees vang waar sy dielaaste klompie jare ’ngroot rol gespeel het.“Die skool het in 2008

gevoel daar moet ietsspesiaal en uniek geskepword. Ons het begin omliedjies te skryf enbewegings daarvoor uit tewerk,” verduidelik Hefer,wat ’n agtergrond inmusiek en drama het.Toe Hefer en haar

dogter, Nicolette, vroeër indie jaar van Mosselbaaiterug Bloemfontein toe rynadat sy pas verneem hetsy het die pos in dieSuid­Kaap gekry, het hulletwee ’n liedjie in dievoertuig geskryf.“Toe die liedjie van

Avicii, The Nights, in diemotor speel, het Nicolettegesê ons moet op diebestaande wysie nuwewoorde skryf as ’n soort’n afskeidslied vir dieskool. Ek het in daardiestadium ’n ruk lank algesoek na ’n liedjiespesifiek vir vanjaar seinterhoër­swemgala.Carmen Nel, ’n gr. 11­leer­ling het, help skryf aandie woorde van Tralie­tye.”

Groet Tralies ná 35 jaarRuan Bruwer

NÁ ’n verbintenis van 35 jaarmet die Hoërskool Sentraal wasverlede week ’n besonderseemosionele een vir die geliefdeonderwyser Annina Hefer toe sydié skool moes groet.Sy het ’n pos by die Hoërskool

Punt in Mosselbaai aanvaar waarsy die tweede skoolkwartaalbegin.Hefer het presies 30 jaar aan

Sentraal onderrig gegee.Sy is ook ’n oudleerling van

die skool en was een van tweehoofmeisies in haar matriekjaar(1981).Daardie jaar het die Hoërskool

Sentraal, wat toe in RaymondMhlabastraat geleë was, en dieHoërskool Dan Pienaar saamge­smelt.Albei skole het daardie eerste

jaar hul leerlingraad en hoofleiersbehou.Albei haar dogters is ook

oudleerlinge van Sentraal.Hefer het rekenaartoepassings­

tegnologie (RTT) gegee. Vroeërjare was dit rekenaartik en tik.Met die laaste saalperiode

verlede week voor die skolegesluit het, het haar alma materop spesiale wyse van haar afskeidgeneem.’n Tradisie wat sy help begin

het, dat matrieks op hul laasteskooldag by die saal onder dieskoolvlag uitloop, was ook diédag vir haar beskore.

Die onderwysgene is sterk inHefer se DNS. Sy het egtervasgeskop en wou nie soos albeihaar ouers ook die onderwysbetree nie.Dit was heel toevallig dat sy

haar onderwysloopbaan juis bySentraal begin het.“Ek het vir ’n rekenmeester

gestudeer en toe ek klaardaarmee is en moes begin werk,het ek gevoel ek is nog nie regnie.“Ek het onderwys nagraads

gedoen en vir twee weke byTralies geproef. Ek het skaars mylaaste vak geskryf, toe ry ek op’n dag verby die skool en vat ’nkans en gee my CV in. Ek wordtoe ingelig ’n onderwyser hetdaardie oggend bedank en ek isin sy plek aangestel.“Ek het dus nooit vir hierdie

pos aansoek gedoen nie.”Haar oudste dogter, Louise, is

soos haar ma ook ’n RTT­onder­wyser wat ook volgende kwartaalby ’n nuwe skool (in Middelburg,Mpumalanga) begin.Dit maak haar die derde

geslag wat tik/rekenaar gee,want Hefer se ma was ookdestyds ’n tikjuffrou.Hefer sê sy het ’n berekening

gedoen dat sy in haar 30 jaarvir sowat 6 300 leerlinge onder­rig gegee het.“Ek het in 2004 die eerste

keer by ’n leerling gehoor ek hetvir die leerling se ouer ookskoolgehou. Ek is bang hulle

begin nou vir my te vertel ek hetvir hul ouma of oupa ookskoolgehou!”Hefer sê sy is baie hartseer om

nie langer haar werksdag langshaar beste vriendin in die

personeelkamer te kan begin nie.“Margretha Rodgers en ek sit

die afgelope 25 jaar elke oggendlangs mekaar in die personeelka­mer. Ons het by die skool vriendegeword.”

Annina Hefer in haar skoolbaadjie van die Hoërskool Sentraal en ’n vlaggiewat lank in haar klaskamer gehang het. Sy het ’n verbintenis van 35 jaarmet die skool. Foto: Ruan Bruwer

6 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

STUUR dagboekinskrywings vir gratis plasingin Bloemnuus na bloemnuus@media24.comvoor Maandae om 08:00.

VRYDAG 3 APRIL

S Aanhangers van Dana Winner kan na ’nvertoning van haar in Bloemfontein uitsien.Dié gewilde sanger van België toer

vanjaar deur Suid­Afrika om haar nuwealbum, Bloom, en ’n splinternuwe liedjie,Lied van Hoop, bekend te stel.Op die toer sal sy van haar grootste

treffers, asook liedjies van Bloom sing.Met hierdie nuwe album voeg sy nog ’n

album by haar suksesvolle loopbaan wat oormeer as 20 jaar in die bedryf strek.Sy tree net een aand in Bloemfontein in

die Kovsiekerk op. Kaartjies kos van R270 totR450 en is by Computicket beskikbaar.S Strikdas, die fliek, word uitgereik.S Goeie Vrydag.S Twee Oseane­marathon in Kaapstad.S KKNK begin in Oudtshoorn en duur tot 11April.S Die NG gemeente Hugenoot vier dieheilige Nagmaal met gepaste wydings­musiek wat pas by die karakter van dieerediens.Op Paassondag vier die gemeente ’n

vreugdevolle opstandingsfees waartydensverskeie musici aan die erediens deel sal hêonder leiding van die orrelis Chris Crouse endie musiekleier, Heinrich Lategan.Albei eredienste begin om 09:00.

SATERDAG 4 APRIL

S Volmaan.S Twee Oseane­marathon in Kaapstad.

MAANDAG 6 APRIL

S Gesinsdag, openbare vakansiedag.S Koop ’n Volksblad én Huisgenoot teenR25 by koerantverkopers in Bloemfontein.S Mountain climbers can enjoy an outingto the Thaba Patchoa Mountain summit. Itis located approximately 100 km east ofBloemfontein, close to Tweespruit.It is a fairly high mountain and the climb

to the top plato is challenging. It takes upto two hours to reach it.Daan Müller and Deon Potgieter will lead

the group. Phone Potgieter on 051­522­0590or 083­599­7145.

DINSDAG 7 APRIL

S Elke Dinsdagaand kom die Bloemfontein­veerpyltjieklub in die Ramblersklub om 18:30byeen. Bel Amanda by 073­785­7287.S Wêreldgesondheidsdag.

WOENSDAG 8 APRIL

S Christ@Work, ’n selgroep vir werkende enstuderende jong mense, kom Woensdae om19:00 by Lukas Steynweg 1, Heuwelsig,bymekaar. Bel Elna van der Walt by082­462­5507.

S Die GPF Hospitaalpark­buurtwag vergaderom 18:00 by die Laerskool Sand du Plessis.Bel Nelie by 084­506­8147 of JP by083­506­2372.

DONDERDAG 9 APRIL

S BirdLife Vrystaat hou ’n aandvergaderingom 19:00 by die Vrystaatse Argief, Baden­horststraat 29, Universitas. Ernst Retief,streeksbewaringsbestuurder, BirdLife Suid­Afri­ka, praat oor die monitering van sekretaris­voëls en habitatbewaringsprojekte in dieVrystaat. Dit kos R10. Bel Louise Coetzee by082­382­1341.S Anton Goosen, ’n legende in die Afikaan­se en Suid­Afrikaanse musiekbedryf, dievader van Afrikaanse rockmusiek en bekendas die Liedjieboer, tree om 20:00 in InnieSkuur op.Kaartjies by Kiki Corrner en Exclusively

Monicas of bespreek by meerkatkolonie@vo­damail.co.za.S Blood Speaks, a stage production for thewhole family, incorporating multimedia,mass choirs, dances and drama will be onstage in the Sand Du Plessis Theatre.It focuses on the message of forgiveness

and reconciliation. It will be performed until11 April, every night at 19:30.Tickets cost between R50 and R80.Phone 051­522­4636.

SATERDAG 11 APRIL

S KKNK eindig in Oudtshoorn.S Toets gratis jou bloedglukose en choleste­rol by Prellerplein. Die CityMed­daghospitaalop Prellerplein bied in samewerking metPathcare Pathologists ’n gratis toetssessievan 09:00 tot 13:00 aan in die oop ruimtetussen Woolworths en Fego’s.

SONDAG 12 APRIL

S The Bloemfontein Dog Training Club willresume training at 16:00 on the fields ofthe Sand du Plessis Primary School, Hippo­crates Street, Hospital Park. They offersocialising of dogs, home obedience andadvanced obedience. Contact MargaretLeighton at phoenix21@vodamail.co.za.S Voices for Christ tree om 09:00 in dieNG kerk Bloemheuwel in Westdene tydens ‘nspesiale lofprysingserediens op.Dié vrouegroep is ’n interkerklike musiek­

bediening van Kaapstad wat al tien jaar lankpragtige musiek maak. Hulle sing ougospeltreffers en skryf hul eie nuwe musiek.Hulle het so pas hul vierde album uitgereik.

WOENSDAG 15 APRIL

S The South African Council for BusinessWomen (SACBW) is hosting a series ofseminars as part of their national congress.The Bloemfontein seminar is between 08:00and 16:00 at Leopard & Lace.Dineshrie Pillay will be talking about

contract with yourself, Dr Peter Tobin and

Magriet Engelbrecht touch on the topic ofgender intelligence in the workplace.Registration for the congress opens at

08:00. The early bird tickets that areavailable until 10 April are R350 for mem­bers and R450 for non­members. Snacks,drinks and lunch will be provided duringthe seminar.For more information on the congress,

contact Mallory Lambert on 082­600­5080or vicecongress@sacbw.org.

SATERDAG 18 APRIL

S Donkermaan.S As deel van sy 110­jaar­bestaan hou dieHoërskool Sentraal ’n TralieMakiti. Stalletjieskos R200.S AGS Jubilate bied ’n vroueteeparty van10:00 tot 12:00 in die AGS­Jubilate­kerksaalin Hilton aan. Die motiveringspreker Jana duPlessis en sanger Du Preez Stolz tree op.Koste: R70 per persoon.Kaartjies by die kerkkantoor van 08:00

tot 13:00 beskikbaar.Skakel 051­448­8681 of vir Louwna by

082­542­7234.S Die Ou Presidensie­ Historiese Verenigingbesoek die Ou Presidensie in Pres. Brand­straat. Dit begin om 14:30.Kobus du Preez is die gids.Vir besprekings of meer inligting, bel Reza

Brits by 051­522­4675 of 082­781­7926.

VRYDAG 24 APRIL

S French toast, die fliek, word uitgereik.

MAANDAG 27 APRIL

S Vryheidsdag, openbare vakansiedag.S Pienk Loeriefees in Knysna tot 3 Mei.S Skaf ’n Volksblad én Huisgenoot teen R25by koerantverkopers in Bloemfontein aan.

WOENSDAG 29 APRIL

S SA Stamboek­Elite­teeltsimposium wordvir die derde jaar op 29 April in Bloem­fontein aangebied.Prof. Dorian Garrick van die Iowa State­

universiteit in Amerika sal die hoofsprekerop die geleentheid wees.Professionele aanbiedings, asook groeps­

en paneelbesprekings, sal verseker dat elkesimposiumganger die maksimum praktieseantwoorde en kennis uit die sessies sal put,sê dr. Pierre van Rooyen, hoofbestuurder vanSA Stamboek.Die koste vir die simposium beloop R500

per persoon en sluit simposiummateriaal,verversings en ’n ligte middagete in.Besprekings kan by 051­410­0900 gedoenword of deur ’n e­pos na sherri@stud­book.co.za te stuur.S Christ@Work, ’n selgroep vir werkendeen studerende jong mense, kom Woensdaeom 19:00 by Lukas Steynweg 1, Heuwelsig,bymekaar. Bel Elna van der Walt by082­462­5507.

Dagboek

Kaartjies word opBloemnuus se Face­book­blad weggegeevir Dana Winner sekonsert Vrydag(03/04) in die Kovsie­kerk. Dit word deurAfrikoon­produksiesin samewerking metRadio Rosestad enBloemnuus aange­bied. Kaartjies kos vanR270 tot R450 en is byComputicket te kry.

DIÉ wat nog altyd deel wou weesvan ’n passiespel, kan hulle aanmeldvir Kruiskoning, wat Saterdag (04/04)in die Sand du Plessis­teater inBloemfontein aangebied word.Sowat 50 ekstras is nodig om die

skare vir die kruisigingtoneel tevorm.Michelle Hetzel, die regisseur, sê

geen drama­ondervinding is nodignie en aangesien die ekstras in ’ngroeptoneel optree, word niemandblootgestel nie.Kostuums word verskaf en Hetzel

sal al die nodige leiding gee.Maretha Maartens het die passie­

spel geskryf waarin meer as 100sangers, akteurs en dansers optree,die meeste amateurs.Die akteur CW Laten vertolk Jesus

en die sanger Ella Kotze is in die rolvan Moeder Maria.Kruiskoning se middagvertoning is

uitverkoop, maar daar is ook ’nvertoning op 4 April om 10:45. Diemark in die marmerportaal open om10:00.S Kry kaartjies, R50, by Pacofs,051­447­7772.S Diegene wat as ekstras aanKruiskoning wil deelneem, kan e­posstuur na michelle@pacofs.co.za.

DIE Westdene­parkmark in Brillstraat wordSaterdag (04/04) van 09:00 tot 13:00aangebied. Handgemaakte produkte en uniekeantieke ware sal onder meer te koop wees en’n wynproe word gehou.Heerlike kos, lekker musiek en topgehalte­

kuns word ook aangebied. Vir die kleuters isdaar kleurryke, nuutgeverfde pretgoed in diespeelparkie en ander aktiwiteite.Toegang is gratis. Bel Marlene Kleyn by

082­519­9030 of stuur ’n e­pos na westdene­parkmarket@gmail.com vir ’n stalletjie.

Mark in parkie

Ekstras nodig vir spel’n SPESIALE Paasfees­program,Celebrating the universe, wordVrydag (03/04) om 19:30 bydie Naval Hill­planetariumvertoon.Beelde van die heelal sal op

die planetarium se koepelgeprojekteer word terwyl diepianis Johan Cromhout musiekspeel wat tot die geestelikeatmosfeer bydra.Die film, Passport to the

Universe, sal die gehoor op ’nonvergeetlike reis neem.Kaartjies is by Computicket

beskikbaar.

Verken die heelal

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 7

8 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

GEEN kolonialisme skuil in dienaam “Vrystaat” nie, al voer dieANC dit aan vir sy voorgesteldeverandering van die provinsie senaam, skryf Hannes Haasbroek.Vrystaat, o Vrystaat . . . of soos

Etienne le Roux sou sê: “Magers­fontein, o Magersfontein.”Net wanneer ’n mens dink so

iets sal sowaar nie in Suid­Afrikaof in jou eie provinsie gebeur nie,want daar is tog sekerlik iewers ’nstreep te trek wat betref sinneloseowerheidsuitsprake van “thepowers that be”, dan gebeur ditweer!“Just when you thought it’s safe

to go back into the sea”, à laJaws, dan slaan die gevreesdehaai, oftewel naamsveranderings­trooptog, toe.Sonder dat gesonde verstand in

ag geneem word.“Dit wil sê daar waar dit

volgens werklike meriete geregver­dig is en nie sommer net “omdatons kan” of om suiwer ideologie­se en politieke redes nie.Nou is daar weer so ’n situasie.Die Vrystaatse LUR vir sport,

kuns, kultuur en ontspanning,Mathabo Leeto, het in dieopenbaar aangekondig dat dieVrystaat se naam geoormerk wordom verander te word.Menigeen het waarskynlik

gedink dit is ’n 1 April­grappie entoe die skok.As die uitspraak van die ANC se

woordvoerder, Thabo Meeko,korrek aangehaal is dat die LURdie naam steeds as ’n kolonialeterm sien, is dit so ver van diewaarheid dat ’n mens kan huil.Nadat die Vrystaat bykans ’n

halfeeu al ’n “vry staat” ofrepubliek was, was dit vir ’nskamele paar jaar ’n Britsekolonie – nie omdat hy wou nie,maar omdat hy ná die Britseverowering en onder die nuwebewindhebbers verplig was om ditte aanvaar.As ’n bietjie kolonialisme aan

die naam Oranje­Vrystaat konvaskleef, weet ons die naam indié vorm is lankal oorle.Maar vir die onkundiges en vir

diegene wat langs die pad dieprentjie van die staatkundigeontwikkeling van die gebiedverloor het, hier volg dit in ’nneutedop.

S Voor 1846 het die gebied watons as die Vrystaat ken ’nheenkome aan swart stamme,Griekwas, San, wit trekboere enVoortrekkers gebied en algemeenas Transgariep (Transoranje)bekend gestaan.S Nadat maj. Henry DouglasWarden in 1846 as verteenwoordi­ger van die Britse regeringBloemfontein gestig het om ordein die gebied te handhaaf, is dittwee jaar later deur sir HarrySmith amptelik tot Britse gebiedverklaar.Nou bekend as die Oranjerivier­

soewereiniteit.S Op 23 Februarie 1854 met dieondertekening van die Bloemfon­tein­konvensie het Brittanje diegebied ontruim, anders gestel, op’n skinkbord weggegee, omdat dit

te veel van ’n ekonomiese lasgeword het.Dit het ’n Boererepubliek onder

pres. J.P. Hoffman geword met dieamptelike naam Oranje­Vrystaaten tot 1902 voortbestaan.Nou is dit nodig om by twee

belangrike aspekte stil te staan.Eerstens waar kom die naam

Oranje­Vrystaat vandaan, ofteweldie “Oranje” in die name?Daar word ver teruggespring in

die geskiedenis. In 1877 het kol.Robert Jacob Gordon, Skotseamptenaar van die ou Nederland­se Oos­Indiese Kompanjie, militêrebevelvoerder aan die Kaap enontdekkingsreisiger, die naam“Oranjerivier” aan dié betrokkerivier gegee ter ere van prinsWillem V van die Nederlandsevorstehuis Oranje­Nassau.

In die grondwetlike ontwikkelingvan die landstreek tussen dieOranje­ en die Vaalrivier is dienaam van die rivier daarnaprominent in die naamgewingopgeneem, vandaar bogenoemdename.Tweedens, die Oranje­Vrystaat

het volgens amptelike dokumentevan destyds nie as die Republiekvan die Oranje­Vrystaat ofVrystaatse Republiek bekendgestaan nie.Dit is veral deur latere historici

en skrywers uit verstaanbareonkunde, onnadenkendheid,nalatigheid of blootweg geriefshal­we, waarskynlik ook na aanleidingvan die Zuid­Afrikaansche Repu­bliek (Transvaal), aan dié Boerere­publiek toegeken.Die naam was dus Oranje­Vry­

staat of dan soms net Vrystaat. Asdaar dan na die staatsvormverwys moet word, is die repu­bliek Oranje­Vrystaat of dieVrystaat as ’n republiek dieaanvaarbare vorm.S Ná die verwoestende Anglo­Boereoorlog (1899­1902) het dieVrystaat as Britse kolonie dienaam Oranjerivierkolonie gedra.Die Britte het trouens kort ná dieverowering van Bloemfontein in1900 eensydig reeds dié naamtoegepas.S Ná uniewording in 1910 het dieprovinsie teruggegryp na dienaam Oranje­Vrystaat en deel vanSuid­Afrika geword.S 1994 het aangebreek en dieeerste premier van die Oranje­Vry­staat, Patrick Lekota, het kortemette van die “Oranje” gemaak,hetsy om kolonialisme, apartheidof watter ideologie ook al,opportunisties te hanteer.En kan jy glo, almal het in die

nuwe politieke bedeling mettertydberusting in die naam Vrystaat(Free State, Foreistata) gevind.En gedink hiermee is die

naamkwessie van die provinsieafgehandel. Maar helaas.S Waar naamsveranderingesedertdien in die Vrystaat plaasge­vind het, is dit meermale metskyngeveggies teengestaan –bygesê, daar was meriete in vandie naamsverandering.Die kropgevoel is dat waar die

Vrystaat se naam nou in diegedrang kom – as na die onmid­dellike reaksie ná die aankondi­ging gekyk word – sal dit, soosdie ou grappie lui, nie “sommernet vir vat” wees nie.Nee, hier gaan waarskynlik ’n

tsoenami­protes wees.Die vraag is of dit werklik nodig

is om in hierdie onverkwiklike tydin die land se geskiedenis dieVrystaat met so ’n uiters omstredekwessie op te saal?Dit is al honderde kere gesê, of

duisende, om weens die enormekoste van so ’n naamsmaneuvereerder die geld aan die opheffingvan die provinsie en sy mense tebestee.Kan ’n mens werklik kolonialis­

me in die naam Vrystaat (vryerepubliek) lees as die historieseagtergrond daarvan eerlik uitge­pluis word. Nee!

Vrystaat nié kolonialisties

LEVELS of household debt in South Africahave improved slightly, but at 78% ofdisposable income, are still much too high.“At these levels people get stuck in a debt

trap, spending nearly all their money to paythe instalments.“They don’t have any money left to save

and even a small mishap such as a carbreaking down could mean defaulting onpayments or having to take on additionaldebt, further deepening the crisis,” saysRobert Gwerenge, head of innovation andbusiness development at Direct Axis.He explains that while some debt, such as

a loan to further a child’s education, buy acar or do some home renovations canimprove your circumstances, excessive debt isrestrictive and limits your choices.“A good rule of thumb is to limit your

debt to about 35% of your monthly income.”If you’ve exceeded this, here are some tips

to take back control of your finances.Record your expenses

Keep track of what you’re spending yourmoney on. You might be surprised at yourunnecessary or frivolous expenditure.

Draw up a budgetThis is not complicated. Take a piece of

paper and draw a line down the middle.On the left­hand side write down the

household income.

Salaries will probably account for most ofyour income, but include any additionalmoney you receive such as rent from tenantsor payment for doing odd jobs at theweekend.On the other side write down all your

expenses.Include repayments on loans, buying food

and cell phone costs.Try to cut unnecessary expenses, but be

realistic. If you have some money left over,save it.You can now save up to R30 000 a year

tax free, so the government is incentivisingyou to save.

Consolidate your debtDebt consolidation is a financial term for

taking out a loan to pay your creditors.Only having to repay one loan makes it

easier to manage your finances and you willsave on the number of monthly accountfees.There are other advantages as well.If you are spending a lot of your income

to make the minimum payment on yourcredit cards, you will save money in the longrun by taking out a loan and cancelling thecards.By spreading your debt over 24 or 36

months, you will be able to free up yourcash flow.

Spend sensiblyCertain kinds of debt such as credit cards

and store accounts are expensive.If you do not want to carry cash and still

want the convenience of using a card, get adebit card.Your rule for getting out of and staying

out of debt should be that if you can’tafford to pay cash for something don’t buyit.If you really want that new flat­screen TV,

save for it.Shop smarter

Compare prices and shop around forbargains, deals and savings. If you haveaccess to the internet, it is easy to docomparisons.Make use of retail loyalty offers and

incentives.Cut unnecessary spending

Eating out, getting takeaway lunchesrather than making your own sandwiches orbuying cappuccinos can eat into yourdisposable income.By just cutting out a R10 cup of coffee

each day, you can save R300 a month andR3 600 a year.

Supplement your incomeSell the old bicycles or sports equipment

cluttering up your garage.Alternatively you might be able to earn a

second income house­sitting or using a skillor hobby such as carpentry or baking toearn a bit more.Use the extra money to pay off high­inter­

est debt first. Then save whatever you haveleft.

Start an emergency fundIt is a very good idea to try and put a

little money aside for those unexpectedexpenses.This will mean that when something goes

wrong, you will not need to borrow moneyto solve the problem.

Be wise with windfallsIf you get some additional money, such as

a bonus or tax refund, don’t squander it.Rather use it to pay off what you owe,

starting with the most expensive debt. Try tosave a bit.Find out where you can earn the most

interest at the lowest cost and remember toask about tax­free savings options.

Keep at itGetting out of debt takes time.Cultivate good financial habits and stick to

them.Once you have paid off high­interest debts

shut down store accounts and cancel creditcards so you are not tempted in future.Save the money you would have used

instalments.

Useful tips on how to get out of debt trap

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 9

Hier is diéweek sewennerDEON HARMSE is vandees­week se wenner van dierugbyraaikompetisie insamewerking met Voda­com.Ofskoon hy nie die

eindtelling reg voorspelhet nie, was hy dieenigste een om dieCheetahs se totaal korrekin die vooruitsig te stel.Die Chiefs was met

37­27 baas.Harmse se voorspelling

was 30­27 vir die Chiefs.Hy wen die Vodacom

Power Bank­toestel.S Neem weer dié weekdeel om daardie toestel,wat as ’n mobielekragvoorsiener tot jouselfoon, skootrekenaar ofenige ander toestel dien,te probeer wen.Stuur jou voorspelling

per SMS na 45527voordat die wedstrydSaterdag (04/04) om10:40 teen die Brumbiesbegin.Begin dit met die

sleutelwoord Tellinggevolg deur die voorspel­ling, jou naam en van.’n Voorbeeld van hoe

dit moet lyk, is: Telling.Cheetahs 30, Brumbies25. Jan Alleman.SMS’e kos R1,50.

Niel hou drade bymekaarRuan Bruwer

TOE Niel Marais in 2009as ’n student aan dieUniversiteit van die Vrystaat(UV) by die Varsitybeker­reeks betrokke geraak het,sou hy min kon raai hy souses jaar later steeds ’nkernrol by die Shimlas setuiswedstryde vertolk.Hy is die geleentheids­

bestuurder vir die reeks sewedstryde op die Kovsie­kampus en jy sien hom metelke wedstryd wat opShimlapark gespeel wordmet ’n radio in die hand enaan die rondskarrel.Hy is in 2009 tydens sy

studentejare in sy termyn asstudenteraadslid vir sportdeur Kovsiesport genaderom met die bemarking vanwedstryde en T­hemde tehelp.Marais, wat B.Com.

bemarking studeer het,is hoofsaaklik vir diefunksionering en koördine­ring van die dag severloop van gebeureverantwoordelik.Benewens die uitvoering

op die dag van die wed­stryd, moet voorbereidingsgetref word.Die verloop van gebeure

begin ’n uur voor dieafskop van die wedstryden wanneer dit regstreeksop SuperSport uitgesaaiword, moet dit streng

volgens tyd geskied.Wanneer daar byvoor­

beeld met die tweestrategiese breuke in albeihelftes en rustyd onderhou­de met mense gevoer word,moet hy seker maakdaardie mense is bewusdaarvan en meld hullebetyds aan.Marais is gewoonlik van

die eerste mense wat jy bydie wedstryd aantref.Hy is in 2011 by die

Hoërskool Diamantveld inKimberley as sport­organiseerder aangestel,maar dit het nie in sy padgestaan om steeds elkeMaandag wanneer dieShimlas tuis in die reeksspeel, in sy voertuig teklim en Bloemfontein toe tery nie.Marais sê hy het nog

nie een wedstryd misgeloopnie.Op ’n Dinsdag om 07:00

moet hy weer terug by diewerk wees.“Om by sport en die

organisering daarvanbetrokke te wees maakhierdie vir my die moeitewerd en aangenaam omdeel van te wees.”Hy reken die Varsity­

beker is beslis nog nieaan die taan nie, eerderaan die groei met almeer aktiwiteite wat jaarliksmet wedstryde gepaard­gaan.

Niel Marais by verlede Maandag (23/03) se Varsitybeker­wedstryd waar hy as geleentheidsbe­stuurder opgetree het. Foto: Mlungisi Louw

10 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

When should acase be reviewedor appealed?QUESTION: I often read that acase goes on appeal. Butsometimes it also goes onreview. What is the difference?

ANSWER: This is a questionthat is often asked and is also adistinction that can easily bemisunderstood by the uninformed.In law there is a clear differencebetween the two processes. Tobetter explain this distinction thefollowing examples will assist:Firstly, it should be understood

that when judgment is given in amatter, albeit a criminal or civilmatter, it often happens that oneof the parties is not satisfied withthe outcome.Such a party may then

approach a relevant court by wayof an appeal process or a reviewapplication to address theirdissatisfaction.An appeal process is normally

followed when one of the partiesin court proceedings are of theopinion that the judge or magis­trate (the presiding officer) madean error in arriving at theoutcome of a case.The error or mistake can be

either: (a) a mistake by thepresiding officer in the finding ofthe facts that was placed beforethe court; or (b) an error in theapplication of legal principles tothe facts of the case.In other words, an appeal is

concerned with the merits of thejudgment and the aggrieved party(appellant) is asking the court toset aside the wrong decision andto substitute it with a correctdecision.The Oscar Pistorius case that

was widely publicized in themedia is an example of acriminal case that was taken onappeal. Here the state appealedagainst the judgement of thecourt, because the state was ofthe opinion that the presidingofficer erred in her findings onthe application of legal principlesto the facts.

When a case is taken onreview on the other hand, thereare different reasons for followingsuch a review procedure. A matteris taken on review when a partyin court proceedings is of theview that an error occurred in thecourt procedure.Some of the main reasons for

a matter to be taken on review,is that the court which initiallyheard the matter allowed evi­dence to be produced in courtwhich should have been disal­lowed, or that the presidingofficer displayed some form ofbias or malice towards one of theparties appearing before him orher, or failed to properly apply hismind to the question at hand. Inreview matters, the courts willusually not substitute its decisionwith that of the decision makers.However, review proceedings

may also be followed in instanceswhere a party is dissatisfied withthe outcome of a decision takenby a tribunal, board or an officerperforming judicial or administra­tive functions.An example of such cases taken

on review is normally when forinstance a municipality or govern­ment department awards a tenderto a contractor and the unsuccess­ful tenderer is not satisfied withthe outcome – possibly becausethe tenderer is of the view thatthere was an irregularity in thetender procedure or that thedecision in awarding the tenderwas not rational.The difference between the two

processes, as well as whetherthere are merits for followingeither of the two routes, can bequite technical and the advice ofyour legal counsel will be impor­tant in considering whether amatter should be taken on appealor review following the outcomeof a court matter, tender awardor other administrative decisionwith which you are dissatisfied.S Lucian Companie, director,Phatshoane Henney Attorneys.

Vrae nadat onderwyser erg aangerand isAndré Damons

DIE familielede van ’nonderwyser van Bloemfonteinsoek dringend antwoorde optergende vrae nadat hy inraaiselagtige omstandighedewreed aangerand is en nouom sy lewe in ’n hospitaalin die stad veg.Ernest Wessels (58), ’n

onderwyser aan die Hoër­skool Rosenhof, word in diehoësorgeenheid van dieMediclinic Bloemfonteinbehandel en het reeds ’n

breinoperasie ondergaan.Hy is Woensdagnag

(25/03) ernstig aangeranden vir dood agtergelaat.Suzanne­Mari van Zyl (31),

Wessels se dogter, sê weensal die beserings aan haar pase lyf, lyk dit asof hygemartel is.Van Zyl en haar man,

Deon, het Vrydag van PortElizabeth in Bloemfonteinaangekom nadat haar pa seneefs haar telefonies oor dievoorval ingelig het. Hulleweet nie waar en deur wie

haar pa aangerand is nie.Wessels bly alleen met sy

twee honde in ’n woonstelin Langenhovenpark.“Ons weet net dit moes

Woensdagaand of Donder­dagoggend vroeg gebeurhet. Die foto’s wat diedokter aan ons gewys het,wys my pa se brein het‘geskuif’. Hy het ook bloe­ding op die brein en is aan’n ventilator gekoppel. Syarms is vol stukkende plekke,sy bene is vol pers merke ensy oë is blou geslaan,” sê ’n

hartseer Van Zyl.Dit is nie aanranding nie,

dit lyk soos ’n poging totmoord, sê sy.Deon sê die familie wil

weet wat gebeur het en wieso iets kon doen. Volgenshom vermoed hulle dievoorval het nie in die huisgebeur nie, want daar isgeen aanduiding van ’ninbraak of dat iets gesteel isnie. “Aan die beserings aansy arms lyk dit asof hyterugbaklei het.“Daar was baie bloed in

die huis, maar die huis isreeds skoongemaak. Onsvermoed hy is iewersaangerand en by die huisafgelaai. Hy is baie hardmet ’n voorwerp in die gesiggeslaan. Ons weet nie waarhy was en saam met wienie.”Volgens Van Zyl word haar

pa weens drukking op diebrein en pyn onder verdo­wing gehou en het hy noggeen reaksie getoon nie.“Ek sal nie rus voordat die

skuldiges opgespoor is nie.

“Ons is tegelyk woedenden hartseer. Niks maak sinnie. Ons wil hê die mensemoet gekry word.”Kapt. Chaka Marope,

polisiewoordvoerder, sê dievoorval word steeds onder­soek. Polisiebeamptes konnog geen inligting oor dievoorval kry nie, omdatWessels nog nie ’n verklaringkon aflê nie.Enigeen met inligting oor

die voorval word versoek omdie Bainsvlei­polisiekantoorby 051­409­6001 te bel.

Oud-redaksielidvir bydrae vereer

Elsje Waldeck

DIE Suid­Afrikaanse Akademie virWetenskap en Kuns het tweeBloemfonteiners vereer.Prof. Jaap C. Steyn, akademikus

en skrywer, is met erelidmaatskapen Boet Troskie, rolprentmagnaat,met ’n erepenning vereer.Steyn se erelidmaatskap is aan

hom oorhandig vir sy kulturele enakademiese bydraes oor die jareheen.Hy is ook vir die veelsydigheid,

die gehalte van sy bydraes totonder meer die Afrikaanseletterkunde, taalwetenskap,taalsosiologie, joernalistiek,geskiedenis en kultuurgeskiedenisvereer.“Dit was vir my heeltemal uit

die bloute,” sê Steyn.“Ek was aangenaam verras

daaroor.”Hy het van 1959 tot 1964 vir

Volksblad gewerk waar hy asvertaler begin het.Hy was daarna lank hofverslag­

gewer en later hoofsubredakteur.Ná sy diens aan die koerant

was hy drie jaar in Amsterdamwaar hy algemene taalwetenskapen Nederlandse taalkundebestudeer het.Steyn is ’n gereelde rubriekskry­

wer in Bloemnuus.Volgens Antoinette Steyn,

bemarkingshoof van Kraal­uitge­wers, is dit gepas dat Steyn sejare lange akademiese bydrae opdié wyse vereer word.“Ons kan aan niemand dink

wat meer geskik is vir dieeerbewys as juis prof. Jaap Steynnie,” sê sy.Steyn is die skrywer van Ons

gaan ’n taal maak wat in 2014deur Kraal­uitgewers gepubliseeris.Troskie sê sy erepenning is vir

hom ’n baie groot eer.“Ek het dit glad nie verwag

nie.“ ’n Mens wonder altyd of jy

so iets verdien, maar ek isvreeslik dankbaar daarvoor.”Sy eerbywys is gegrond daarop

dat hy een van ’n handjievolSuid­Afrikaners is wat op sy eieinternasionale ekonomiese sukseskon behaal.Met die Mimosa­filmgroep, wat

hy bykans eiehandig opgebouhet, het hy gewys hy is waarde­gedrewe.Hy word ook vir sy filantropiese

entrepreneursrol, wat hy ondermeer aan die Sentrale Universiteitvir Tegnologie (SUT) speel, vereer.

Jaap Steyn, wat verlede jaar die boek Ons gaan ’n taal maak uitgegee het, is deur die Suid­Afrikaanse Akademievir Wetenskap en Kuns vir sy kulturele en akademiese bydraes vereer. Foto: Charles Smith

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 11

CONSTRUCTION AND DEVELOPMENT

LENOVALENOVA We are open Mon to Fri 09:00 - 18:00Contact: Alice: 076 391 4068

Solomon: 076 117 0899alicez@lenovavonstruction.co.za

www.lenovaconstruction.co.za

Drive up along Dan Pienaar Rd. past Tempe, turn left on to Rayton Rd. 2 km on your left side, new development Lilyvale. TERMS ANDCONDITIONS APPLY

FORBES PARK IN WILD OLIVE!

194 - 299m². Very spacious 4 or 3 bedrooms, 3 bathrooms, free-standingdouble-storey houses in a secured, brand-new complex with only 14 units! Thestands are spacious. Pre-paid water and electricity meters! Spacious pajamalounge on first floor! With an eye-level oven! A very big, enclosed braai area!Big, fully fencedgarden! No transfer cost!

Another uniquely designed new developmentpresented by Lenova Construction and Development

SELLING PRICE:From R1 530 000Secured Complex24-hour CCTV,

Prepaid water andElectricity meter,Energy saving

geyser.

ONSHOW

MONDAY

TOFRIDAY

09:00

- 18:00

SATURDAY

15:00

- 18:00

DELANO VIEW IN LILYVALE CRESTONE HILLS IN LILYVALE

89 Free Standing Houses in a secure complex.Prepaid water and electricity meters, High definition CCTV surveillance

(3 bedrooms, 2 bathrooms, double garage, with covered braai area).SELLING PRICE START FROM R1, 330, 000HURRY UP DON’T HESITATE SECURE TO ENSURE YOU GET YOUR DREAM HOME!

Well-established very secure, brand new complex. With 24 Hour CCTV surveillance. Beautifuldouble- storey duplex, with 3 beds, 3 baths, Big kitchen, dining and lounge area,

a double garage (182m²)SELLING PRICE: R1, 380, 000! HURRY UP (SOME UNITS TO LET)!

We have 6 different packages: We have different packages:3 or 4 Bedrooms, 3 bathrooms, double garage, open plan kitchen, separate dining and lounge.Stunning finishing: Granite kitchen top, gas fire place (for type B and C). Built-in Braai. Stylishdesigned cupboards in all bedrooms. Vanity cupboards in all bathrooms. Wooden garage

door with remote control. Fully fenced private garden with lawn.

ON Show: Monday to Friday from: 9:00 to 18:00,Saturday from 15:00 to 18:00.

ON Show: Monday to Friday from: 9:00 to 18:00,Saturday from 15:00 to 18:00.

3 or 4 bedrooms, 2 or 3 bathrooms, double garages, single or double storey.Spectacular and stunning finishing. Stylishly designed cupboards in kitchen and all

bedrooms, granite kitchen top, vanity cupboards in all bathrooms, wooden garage doorwith remote control. Most of the units have an extra parking inside the yard. Fully

fenced private garden with lawn.

ONSHOW

MONDAY

TOFRIDAY

09:00

- 18:00

SATURDAY

15:00

- 18:00

Free Standing Double Storey Houses: 170-191.2m², 3 beds, 3 baths, spaciouskitchen, dining and lounge, carport or garage. Fully fenced garden.Wooden garage door with remote control and lots more.

ELBERT HEIGHT IN HILLSIDEBrand new development, only 3 units left in phase 1! Hurry up!

(Opposite to Northridge Mall).

Have you ever dreamed of buying a free standing double storey house ina secured complex? Buy now! Selling price only from R1, 270 000!

Secured complex, 24 hour CCTV camera! Prepaid water and electricitymeter. Energy saving geyser! Communal swimming pool and jungle gym!

X1PWM961-BL020415

WEBBERSWEBBERS

X1PWLXPM-BL020415

12 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

Tel: 051 411 5800 Faks: 051 436 7038Dan Pienaarrylaan 95

HUISE TE HUUR:Ÿ 2 slp RAYTON R11 400Ÿ 5-slk, FICHARDTPARK,R11 000

MEENTHUISE TEHUUR:Ÿ 2 slp FAUNA R4 500Ÿ 3 slk LHP R5 100Ÿ 2 slk NORTHRIDGE MALLR5 400

Ÿ 3 slk WESTDENE R5 200Ÿ 3 slk PELLISIER R6 200

WOONSTELLE TEHUUR:Ÿ 1slp NABY TECHNICONR3 675

Ÿ 2 X 2 slp BAINSVLEIR4 500

Ÿ 2 slp GARDENIAPARKR4 700

Ÿ 1 slp WILGEHOF R3 150Ÿ 1 slk PELLISSIER R3 800Ÿ 1 slk WESTDENE R2 200Ÿ 1 slk NAVALSIG R2 450Ÿ 2 slk FICHARDTPARKR4 200

Skakel 051 411 5800tussen kantoorure.

rentals@niemannattorneys.co.za

X1PWLX4W-BL020415

PERSOONLIKE

DIENSTE

SPYSENIERING

& LOKALE

1401

KRUIEKENNER

1435

DR AHMEDHEALER, 100%.

Court cases, bring backlost love, men and womenhealth problems, financialproblems, protection andpromotion, enlargements,

cream for manhood,weight problems. Payafter results. Call

078 242 5385. Address:Lechwe Street, Fauna.

LENINGS

1445

TE KOOP

TROETELDIERE

1660

DUITSE HERDERS-HONDE. Afrigting:Rosestad Duitse Her-dershond Klub. Son-dagmiddae 16:00. CBCSkool, Waverleyweg,BFN. 082 412 1230.

EIENDOMME

WOONSTELLE

TE HUUR

3250

1 April 20151-rooms and bachelorsfrom R1 650 - R2 350 p.m.Immediately available.Deloy flat, ElizabethStreet.Contact:Rental AdministratorProcor SAKoki MatsabuTel. 057 352 2990Fax: 057 352 3775E-mail:koki@procorsa.co.za

TE HUUR

3205

1 Secure bedroomground floor flat withprivate garden andlockup carport inNavalsig to rent -R3400 p/m as of1 May 2015. Prepaidelectricity. Contact KenStrydom @ 0828509585for details

BETREKKINGS

3600

ALGEMEEN

3680

BESKIKBAAR:Huishulpe, 'nannies',tuinwerkers. Toetsegeslaag. Verwysings oplêer. Madeliefie 083 4447954/082 565 7628 k/uasb.

3-YEAR, FIXED-TERM CONTRACTBLOEMFONTEINMINIMUM QUALIFICATIONS• Grade 10/Standard 8• Qualified Boilermaker/Fitter/Pipe Fitter/Welder/Rigger/Millwright TechnicianEXPERIENCE• Minimum 5 years' experience as a Boilermaker/Fitter/Pipe Fitter/Welder/Rigger/Millwright• Experience in construction work (Boiler and associated plant experience essential)• Knowledge of John Thompson Package Boiler will be advantageousApplications accompanied by a letter, indicating position applied for and a current CV and certifiedcertificates may be faxed for the HR Officer's attention on 086 243 2246 or e-mailed to the HR Officer atAJTHumanResourceJHB@johnthompson.co.za by no later than Friday, 3 April 2015.

JOHN THOMPSON (A Division of ACTOM (Pty) Ltd) is South Africa's largest manufacturer of industrialand utility boilers. The company services local and export markets and is an equal-opportunity company,

promoting affirmative action. The Package Boiler Division of John Thompson have a vacancy for:2 Coded Welders

2 Mechanical Fitters2 Boilermakers2 Pipe Fitters2 Semi-skilled2 Labourers

1 Service Technician1 Rigger

X1PXF1K9-BL020415

Leading Financial Service Company requires aRegional Sales Consultant (FS & KZN area) witha relevant qualification gained in the FinancialServices industry:

• First level Regulatory Exam• 30 FAIS credits -Personal lines• 60 FAIS credits - Commercial lines

Applicant must be based in Bethlehem or Bloemfonteinand must be willing to travel on a regular basis.

Duties:Target driven: Ensuring sales targets are met in theregionBringing in and monitoring sales leads and trendsBuilding relationships with business partners

Must have own cellphone as well as a reliable vehicle.

Salary:Market related salary with cellphone allowance, travelallowance & commission.

Please fax CV (no longer than 3 pages ) to:0866 341 927 by no later than 8 April 2015.

Should you not receive feedback from us within 7 daysof your application, then kindly please consider your

application as unsuccessful.X1PXH9QM-BL020415

Impala

Wat gaanna matriekdoen?

JYKursusse aangebied:

Veldgids 1,2,3. WildplaasbestuurJaggids/boskos/spoorsny

Baie werk in die bedryf beskikbaar! Ons help metplasings van suksesvolle studente. FGASA- geakkrediteerd.

014 735 0361/083 256 0210X1PXFVQ1-BL020415

SOEK, KOOP, VERKOOP

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 13

Ruan Bruwer

DIE atleet Thabo Verster vanGrey­kollege (primêr) het ’nmaand of wat se atletiek agterdie rug waarin hy die een rekordná die ander verbeter het en ’nspul goue vertoningsgelewer het.Hy is Bloemnuus en

Let’s Play se sportstervan die maand virMaart.Verster het sy

beste vir laastegelos toe hy op 20Maart op die Suid­Afri­kaanse­atletiekkampioenskap virlaerskole in Germiston twee gouemedaljes in die 75 m­ en150 m­hekkies losgenael het metlaasgenoemde in ’n gesamentlikerekordtyd.Thabo en Sebastiaan Ashaan

van Mpumalanga was gelykeerste oor die eindstreep in20.69 s waarmee die vorigerekord van 20.93 in die slaggebly het. Hulle is vir dié briljantetyd as die gesamentlike bestebaanatleet vir seuns aangewys.Thabo het in Germiston ook sy

persoonlike beste tyd in die75 m­hekkies aangeteken toe hymet 11.34 die nasionale rekordmet 0.04 sekondes misgeloophet. Albei hierdie tye het as tweevan die beste vier prestasiesvolgens die puntestelsel getel.Van sy ander noemenswaardige

Ruan Bruwer

DIE Vrystaat het goed op dienasionale atletiekkampioen­skap vir laerskole in Germis­ton gevaar toe hy in dietweede plek geëindig het.Die provinsie het ook soos

die Westelike Provinsie ’ntotaal van 16 goue medaljesbehaal, maar sy totaal van46 was vyf meer as dieKapenaars.Galaletsang Melato van

die Laerskool Brandwag waseen van die atlete wat goudverower het, sommer in tweenommers. Dit was die kroonop ’n witwarm atletieksei­soen wat hy beleef het.Melato was die wenner in

die hoogspring vir seuns o.10en het dit met ’n hoogtevan 1,45 m, wat ’nnuwe byeenkomsrekordis, vermag. Hy het ooknie sy gelyke in dieverspring gehad nie.Dit volg op die Vrystaat­

kampioenskap vir laerskole,die Motheo/Gariep­byeen­koms én die Fichie­prestige­byeenkoms waar hy elke keerdie byeenkomsrekord in diehoogspring verbeter het, diebeste daarvan sy 1,35 m wathy op eersgenoemde behaalhet.

Rustenburg met ’nallemintige gooi van43,35 m die vorigenasionale diskusgooi­rekord van 43,18 m in

die slag laat bly.Sy het ook hiermee vir

Colette Uys (41,57 m) vandie Hoërskool Riebeeckstad,met wie sy vanjaar in ’ntweestryd betrokke is, oreaangesit. Colette was diegunsteling om as kampioengekroon te word.Die Vrystaat het met 71

medaljes die naasmeeste (náGauteng) op die kampioenskapverower.Die 71 is 22 meer as die

Wes­Kaap in die derde plek. Vandié medaljes is 19 goud (ses meeras die Wes­Kaap), 29 silwer en 23brons.Tharina het die silwermedalje

(49,29 m) in die hamergooi verower.Van die ander Bloemfonteinse

meisies wat goud verower het, isWelmari Volschenk van die HoërskoolFichardtpark in die 3 000 m viro.19­meisies(10:54.07), die HoërskoolSentraal se Laurika Pansegrouw indie paalspring vir o.19­meisies(3,00 m), Tralies se Nadia Meiring indie hamergooi vir o.19­meisies(47,89 m) met ’n derde Tralie, EsliLamley, wat bobaas in die paalspringvir o.17­meisies (3,30 m) was.Die HTS Louis Botha se Masego

Sesele is die Suid­Afrikaanse kam­pioen in die 400 m­hekkies viro.19­seuns.Hy het dié nommer in ’n puik tyd

van 52.08 sekondes gewen.Grey­kollege se Jannes Schlebusch

het in die spiesgooi vir o.15­seunsmet ’n gooi van 67,15 m losgetrekom met ’n goue medalje na dieRosestad terug te keer.

NOTICE OF ENVIRONMENTAL AUTHORISATION FOR THE PROPOSED CONSTRUCTIONOF THE 33,8 KM GRP BYPASS PIPELINE IN THE CALEDON RIVER REGION IN

BLOEMFONTEIN, MANGAUNG METROPOLITAN MUNICIPALITY, FREE STATE PROVINCE.Department Environmental Affairs (DEA Reference number: 14/12/16/3/3/1/1198)

Notice is hereby given in terms of the Environmental Impact Assessment Regulations, published in Government NoticeNo. R543 to R546 of 2010, in Section 10(2) of the National Environmental Act 107 of 1998, that an EnvironmentalAuthorisation dated 27 March 2015 has been granted by the National Department of Environmental Affairs. Theexisting pre-stressed concrete pipeline (PCP) supplying water from Welbedacht to Bloemfontein has surpassed itsreliable service life and the integrity has deteriorated over the years resulting in frequent pipeline failures which lead towater supply interruptions and shortages in the Greater Bloemfontein area. Bloemwater has decided to invest in a newglass fibre reinforced polymer (GRP) pipeline to run parallel to the existing PCP line. The proposed pipeline will beapproximately 33,8 km in length and 1 000 mm in diameter, running mostly along the edge of the existing pipelineservitude, starting from the Lieuwkop offtake and ending at the Bloemwater Brandkop Reservoir.

The reasons for the decisions are detailed in full in the Environmental Authorisation which can be obtained from NemaiConsulting, however in summary the reasons include: a) The information contained in the BAR, dated November 2014;b) The comments received from the organs of state and interested and affected parties as included in the BAR datedNovember 2014; c) Mitigation measures as proposed in the BAR dated November 2014 and the EMPr; d) Theinformation contained in the specialist studies contained within Appendix D of the BAR; and e) The objectives andrequirements of relevant legislation, policies and guidelines, including Section 2 of the National EnvironmentalManagement Act, 1998 (Act No. 107 of 1998).

Parties have the right to appeal against the Environmental Authorisation in terms of Chapter 7 of the EIA regulations.Parties wishing to formally appeal this authorisation must in accordance to the Environmental Authorisation lodge anotice of intention to appeal with the Minister, within 20 days of the date of the Environmental Authorisation (by 20 April2015). Appeals can be submitted by any of the following means to Minister and Mr Z Hassam:

Tel. 012 399 9356By hand: Environment House, corner of Steve Biko and Soutpansberg, PretoriaBy post: Private Bag, X447, Pretoria 0001E-mail: AppealsDirectorate@environment.gov.za

CONTACT DETAILSContact person: Kristy RobertsonNemai Consulting Tel. 011 781 1730PO Box 1673Sunninghill 2157 E-mail: kristyr@nemai.co.za

Fax 011 781 1731

X1PXKHPR-BL020415

DiskusgooierSA kampioenpioen

Hannes Nienaber enRuan Bruwer

DIE Hoërskool Jim Fouché se Tharinavan der Walt het toe nie dienasionale titel in die hamergooi viro.15­meisies hare gemaak nie, maarhet daarvoor vergoed deur diediskusgooititel te wen.Tharina het verlede naweek op die

Suid­Afrikaanse skolekampioenskap in

Tharina van der Walt is die nuwe nasio­nale rekordhouer in diskusgooi vir o.15­meisies. Foto: Mlungisi Louw

Galaletsang Melato van dieLaerskool Brandwag het ge­kook op die nasionale atletiek­kampioenskap vir laerskole. Hyhet twee goue medaljes ge­wen. Foto: Verskaf

VS blink uitin atletiek

Hekkiesatleet skitterprestasies op die atletiekbaan wastoe hy die Vrystaat­kampioenskapvir laerskole die byeenkomsrekordin die 75 m­hekkies van 11.58 na11.49 verbeter het. Hy was diebeste seunsbaanatleet.Ook die byeenkomsrekord in

die 150 m­hekkies opdie Fichie­prestige­by­eenkoms is deur homgeëwenaar. Hy hetook die 75 m­hekkiesgewen en is as diebeste seunsbaanatleeten ­hekkiesatleetaangewys. Op dieMotheo/Gariep­byeen­

koms het Thabo die 75 m­ asookdie 150 m­hekkiesrekords vanonderskeidelik 12.84 en 21.81 na11.65 en 21.53 verbeter. Weer washy die beste baanatleet.Hy doen ook verspring en speel

hokkie en rugby en beskou Williele Roux as sy rolmodel.

Die hekkiesatleet Thabo Verster.

My Family and job wassaved by Mama Sonia

(Powerful water)

Mama Sonia is a fantastic and powerfulwoman. I had tried several sangoma's

on internet and they never worked. Thisis when I found her number in this

newspaper and called her andexplained to her my family and job problems with a consultationfee of R200. To be honest she was my last resort. She talked to

me and helped me with her powerful water that helped me like noone else did. I was promoted at work and my family problems weresolved. Thank you so much for your help. I advise everyone to call

Mama Sonia for any help. She is my healer and I respect her.LUCKY RING MARRIAGE PROTECTION HEALTH

PROTECTION.

FOR AN APPOINTMENT CALLMAMA SONIA : 076 775 6020

X1PXLHQR-BL020415

14 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

Shimlas verdedig, skrum puikRuan Bruwer

SHIMLAS teen Ikeys in ’n neutedop:Soek nie twee punte: Albei spanne

besluit om in die uitklopwedstryd nie dietwee punte vir ’n strafskop pale toe teneem nie en eerderkantlyn toe te skop envan daar te dryf. Dit hettot gevolg dat die meestedrieë in die wedstryd vanrolmaalbewegings gedrukword.

Puik hekwagters: DieShimlas verdedig huldoellyn soos wat ’nbetroubare skaapwagter syskape sal oppas. Diebeste voorbeeld daarvanwas toe die Kapenaars in die 24ste minuutvir twee minute verwoed aangeval het,maar geen deurkomkans kon vind nie.

Saai verwoesting: Die Shimlas seskrumvertoning het tussen warm en koudgewissel, maar in die 70ste minuut was hy

kokend toe hy die Ikeys vyf meter terugge­skrum en balbesit afgeneem het. Toe dieShimlas by die daaropvolgende lynstaanskeef ingooi en Ikeys die keuse gebiedword van skrum of lynstaan, was daar neteen keuse – lynstaan . . .

Grootste kopseer: Met’n goeie dryfmaal stryk­deur die reeks is dit veiligom te sê die Shimlas souverder gewen het as hullynstane nie weer gelolhet nie. Verskeie lynstaneop die besoekers sedoellyn is deur die tweehakers óf skeef ingegooi,óf te hoog óf die bal isdeur die ontvangersaangeslaan.

Doodskoot: Met 11 punte verskil, agtminute speeltyd oor met die wete dat Ikeysverlede jaar gewys het hulle kan enigeagterstand blitsig uitwis, was die wedstrydnog in die weegskaal totdat die senterLihleli Xoli ’n geel kaart gekry het.

Shimlas boek plek in eindstrydDIE rugbyspan van dieUniversiteit van die Vrystaat(UV), die Shimlas, hetMaandag (30/03) sysewende agtereenvolgendewedstryd in die Varsitybeker­reeks gewen en daarmee ’neindstryd op sy tuisveldverseker. Hulle is nogonoorwonne in die reeks.Die Shimlas het die

Universiteit van Kaapstad seIkeys met 21­10 in een

van die halfeindstrydeverslaan.Die Pukke was in die

ander halfeindstryd inPretoria oor die Tukkiesbaas.Die eindstryd op 13 April

op Shimlapark sal dieShimlas se eerste eindstrydwees. Met ’n sege hul bydie UV se netbalspan asnasionale kampioen kanaansluit.

Die vleuel Vuyani Maqina trek deur die lug om die bal te druk van ’n netjiese hoekskop van sy losskakel, Niel Marais. Maqinahet egter die bal aangeslaan en die skouspelagtige drie is nie toegeken nie. Foto: Conrad Bornman

AJ Coertzen, heelagter en kaptein van die Shimlas, is een van drie benoemdes vir agterspelervan die reeks. Hy was oudergewoonte Maandag sy bestendige self. Die publiek kan tot 13 Aprilvir hul keuse stem wat 40% van die stemme uitmaak. ’n Paar Shimlas­spelers, veral die puiklosvoorspelers Niell Jordaan, Daniel Maartens en Gerhard Olivier, het ’n dwarsklap gekry deurnie een vir die speler of voorspeler van die reeks benoem te word nie. Foto: Saspa

Corneil Muller en Caroline Haasbroek­Brüssow neem ’n selfie kortvoordat hulle die volkslied gesing het. Foto: Saspa

’n Groot skare het vir Maandag se belangrike wedstryd opgedaagmet Shimlapark se hoofpaviljoenwas stamvol. Foto: Saspa

Rahman accurately read my fortune and told me all my problems without me speaking a single word to him. Within 6 daysafter his prayers, my husband left his girlfriend and came back to me plus my enemies approached me and confessed thebad things they did to me. Rahman also gave me a special ring to fix my financial problems, and a love crystal thatmade people at home and at work like me, listen to me and do for me whatever I wanted from them withoutasking me any questions. Even though others have failed to deliver to your expectations, this may be your last chance tobreakthrough no matter what problem you're facing. Consultation Fee: R100

2 Weeks after attending Rahman's specialprayer meeting in Sasolburg, I Mrs. W.S.Jantjies successfully got my first jobpromotion at work. I had spent 5 yearsapllying for a job promotion at work.After 4 years searching for a right man,

N. Marelette is so happy that she recentlymarried a caring husband just 2 monthsafter Rahman had prayed for her.

Mr. S. Hendrik and his wife bought thislovely Vereeniging house, 3 months afterattending Rahman's 1 day special prayer.

Mrs. J.F. Langeveldt (Vanderbijlpark):I meet this powerful man Rahman on a TV program.

Before I had suffered for years and I tried many people for help but all failed.I cound not believe it when he showed me my enemies in form of a dream and whatever theywere doing to pull me down. Every single detail he showed me about my enemies was so true.

Tel. 051 421 9000 • Cell: 083 493 2383 • Fichardtpark (opposite Checkers Hyper) Bloemfontein

RAHMAN’S 1-DAY SPECIAL PRAYER“CHANGED OUR LIVES”

X1PXF295-BL020415

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 15

Winkel 7, Mega Park Sentrum, Curielaan (oorkant die skougronde)

cashconverters.co.za • Terms and conditions apply.

Cash Converters - Bloemfontein

051 430 5468

ons sal dit koop.

Ons doen

GratisKwotasies

enTuisaankope.

X1PX7V3H-BL020415

Johann de Jager

VYF van die agt juniors watSuid­Afrika vandeesmaand inTunisië op die Afrika­kampioen­skap verteenwoordig het, saldie week hier op die Suid­Afri­kaanse tenniskampioenskap inaksie wees.Meer as 400 juniors het

hulle ingeskryf vir die jaarliksenasionale kampioenskap watWoensdag (01/04) in dieRosestad begin het.Slegs o.14­ en o.16­spelers

het in Tunisië gespeel.Die seuns se o.16­finaliste in

Tunisië, Richard Thongoana(Sentraal­Gauteng) wat metJoshua Howard­Tripp (Oos­Gau­teng) afgereken het, is onder­skeidelik derde en vyfde vir dienasionale toernooi gekeur.Drie van die vier o.14­spelers

wat in Tunisië was – JoubertKlopper (3, VS), Charl Morgan(4, SG) en Carmen Fichardt (7,VS) – sal hier in die o.14­afde­lings te sien wees.Morgan was verlede jaar die

o.12­kampioen in Bloemfontein.Hy en Klopper sal vanjaar

straks verby die eerste gekeur­de Philip Henning van dieVrystaat in die o.14­afdelingmoet kom.

Henning is ook ’n voormali­ge o.12­kampioen en hetverlede jaar in die o.14­eind­stryd teen Matt Johnsonvasgeval waarna hy later diejaar Tennis Suid­Afrika seo.14­meesterskampioen was.Verlede jaar se o.16­finalis

Calvin Jordaan speel weer indie afdeling.Verlede jaar se o.14­meisie­

kampioen, Corin de Waal vandie Boland, is sewende gekeuronder vanjaar se o.16­spelers.Mila Hartig van Noord­Gau­

teng, o.16­finalis in 2014, is dieeerste gekeurde onder dieo.16­meisies.Die o.12­spelers sal op die

bane van Grey­kollege enEunice speel.Die o.14­spelers spook dit op

die Universiteit van die Vrystaat(UV) se bane uit.Die Vrystaat­stadion huisves

die o.16­spelers, terwyl dieo.18­spelers op Muddplein sebane te sien sal wees.Al die halfeindstryde en

eindstryde Sondag (04/04) enMaandag (05/04) word in dieVrystaat­stadion beslis.Die Vrystaatse Dunlop­

reeks sal ná die nasionalekampioenskap van 7 tot 11April beslis word.

Topspelersook hier

Die Vrystaat se Philip Henning is die topgekeurde enkelspelspelerin die o.14­seunsafdeling. Foto: BLD

Ruan Bruwer

THE Free State got their VodacomCup campaign back on track onSaturday (28/03) when theyconvincingly fended off the chal­lenge by Boland with 52­15.The home side, coming off a

17­33 loss at the hands of the SWDEagles the weekend before, ran ineight tries in total and enjoyed acomfortable 26­8 lead at the break.The result was only put to bed in

the 52th minute when flankerZingisa April ran a lovely angle offhis flyhalf Noël Marx to go over.Fullback Coenie van Wyk enjoyed

a good day with the boot, conver­ting six out of his seven attempts.It has to be said that a couple of

the Cheetahs’ tries came way tooeasy. Boland also struggled to stopthe Cheetahs’ maul, conceding acouple of penalties and a try in thisfacet.Boland had a dominant scrum

throughout, but was unable to takeany real advantage of this.From one such a strong scrum in

the Cheetahs half, Free Statescrumhalf Louis Venter did a good

job to avoid a couple of tacklers. Acouple of rucks later in the play hebroke from the side of the ruck togo over untouched for the secondtry. Before him Van Wyk scored anice five pointer where JP du Plessis(no 13) en Enver Brandt (no 14)

combined nicely for Van Wyk to dotdown and convert.Although Boland had very little

ball or territory in the first half, theydid manage to cross the Cheetahs’line thanks to flyhalf Christian Rust,who intercepted the ball and scored.

Free State back on track in Cup

Coenie van Wyk, fullback of the Free State, shuns a defender on his way toscore a try on Saturday. Photo: Conrad Bornmann

THE South African RugbyUnion announced the namesof a large group of playersto participate in the JuniorSpringbok trials camp thisweek in Stellenbosch.The trials will kick­start

the process of selecting theJunior Springbok squad of28 players for the WorldRugby u.20 Championship inItaly in June. A total of 12players from the Free Statehave been invited.The best local u.20

players will train at theStellenbosch Academy ofSport (SAS) and will play intwo trial matches. Followingthe trials, a smaller group of34 players will return to theSAS for the Junior Springboktraining camp. This trainingcamp will include a shorttour of Argentina, featuringtwo matches against the LosPumitas.Commenting on the

preparations, Junior Spring­boks coach Dawie Theronsaid he would follow thesame template as last year.

The Junior Springbokscame agonisingly close towinning a second JuniorWorld Championship title inthree years last season, butlost by a single point againstdefending champions,England, after an impressivemarch to the final.The final squad will

depart for the internationalshowpiece on 27 May.Free State hooker Joseph

Dweba is one of five playerswho represented the JuniorBoks at the 2014 worldchampionships who is againeligible to play.The 12 Cheetahs at the

camp are Dweba, LorenzoGordon (wing), GuntherJanse van Vuuren (prop),Gerhardus Labuschagné(centre), Ox Nche (prop),Stephen Rautenbach(centre), Frans Steyn(hooker), Andre Swarts(wing), Arno van Staden(wing), Conrad van Vuuren(prop), Reinach Venter(hooker) and Jasper Wiese(eight man).

Junior Boksoff to camp

Joseph Dweba

My husband is back after 15 years ofdivorce. Mama Asiha showed me myenemies in a mirror. But now we aretogether again andveryhappy.I almost lost hope when my husbandasked for a divorce. Living without myhusband for 15 years was not easy. I hadto support myself financially andconsulted top healers, who didn't help. Iheard of mama Asiha on the radio and on

television, my workmate he had helped with my financial problems.She told me everything that was happening in my life before I saidanything to her. She took out all thewitchcraft, showedme the 'mirrorin a dish of water'. I saw my husband's girlfriend . She prayed for mewith her special powers . My enemies confessed now and I'm alsonow promoted at work . I don't know how to thankmamaAsiha, but tomake it public. With her magic ring she can protect homes from badevils.

Contact Mama Asiha for anappointment on 081 095 9948.

X1PXLHJH-BL020415

I only use mystic prophetic healing oil and water to do the following• I can return your lover while still in my office and call you immediately no matter

how far or hard to get.

• Stop your lover/husband from cheating.

• Make him leave all other girlfriend and on you

• Need to have a baby/twins

• Court cases or prison release.

• Luck for money or rich lover.

• I fix marriages to become stable.

• Boost your business, protection from witchcraft

• Success in life, work problems , stop working drugs.

• Corporate healing for political giants, celebrities, soccer player, actor & royals.

Your Problems will be solved on the sameday no matter where you are!

Find Mama Ritah own home .Bloemfontein WaverlyCall 060 3078479

Find out how by just one phonecall that will set you free andsecure your appointment .

X1PXLHUW-BL020415

WERNER COETSEE, kaptein van die Knights,het die krieketseisoen in die sewende plekop die Suid­Afrikaanse Spelersvereniging seranglys vir waardevolste krieketspelers indie land afgesluit. Hy het gereeld met kolfen bal vir die Knights uitgeblink.

Fauna-sentrum, Bloemfontein Tel. en faks 051 421 2908051 421 2870 / 082 575 1455 / 082 575 1355 / 082 775 5770 Tina

MEATMARKETVLEISMARK

SAMBA en ander kaarte welkom!

R1 PER/KG EKSTRA VIR VERPAKKING

LEKKER BRAAIVLEIS te koop SATERDAG BY FAUNA

Pryse geldig 2 – 4 April 2015.Ons is Saterdag, 4 April, oop tot 14:00 en

Maandag, 6 April, oop tot 12:00.

Pryse geldig 2 – 4 April 2015.Ons is Saterdag, 4 April, oop tot 14:00 en

Maandag, 6 April, oop tot 12:00.

R39,90/kgR39,90/kg R45,90/kgR45,90/kg(3kg en meer)(3kg en meer)

TopsideMaalvleisTopside

MaalvleisVark Boud

enSkouer tjops

Vark Bouden

Skouer tjops

KARKASSE:Lam A2 + A3............................................................................................R64,90/kgSkaap B2 + B3 ........................................................................................R53,90/kgBees agterkwarte .....................................................................................R39,90/kgMalu Vark P + O ......................................................................................R39,90/kg3kg en meer:Fauna se EGTE wors ...............................................................................R56,90/kgMaalvleis...................................................................................................R43,90/kgBeesstowe A2 + A3 gemeng ..................................................................R49,90/kg

X1PX7KA9-BL020415

Meadowspad, BloemfonteinMeadowspad, Bloemfontein

Slegs kantoorure:Maandae - Donderdae 08h00 - 16h30

Vrydae 08h00 - 14h30

GebakteKlinkerstene

‘special’‘special’‘special’R991,23/1000BTW en vervoer uitgesluit

082 632 9623Faks: 0866 967 726082 632 9623Faks: 0866 967 726

X1PXAETD-BL020415

Ruan Bruwer

DIE Hoërskool Sentraal se eerste netbalspanhet vroeg in die seisoen reeds ’n duidelikewaarskuwing gerig dat hy vanjaar ’nrealistiese aanspraakmaker as die voorstenetbalspan in die land gaan wees.Om dít te vermag gaan Tralies egter met

die Afrikaanse Hoër Meisieskool van Pretoria(Affies) moet afreken.Sentraal het Maandag in Pretoria op die

Hoërskool Waterkloof se netbalfees nie eenvan sy 11 wedstryde verloor nie. Tweedaarvan was gelykop. Hy was die enigsteonoorwonne span.Dit was boonop met die uitsondering van

enkele skolespanne almal wedstryde teenvan die land se sterkste netbalkragte.Sentraal het in 2015 al met twee spanne

afgereken wat op verlede jaar se Suid­Afri­kaanse skolenetbalkampioenskap bo hom(vyfde) geëindig het.Tralies het met Menlopark (44­6), Brac­

kenfell (30­19), Ben Vorster (47­10), DFMalan (43­19), Potch­Volkskool (35­25),Paarl­Gimnasium (34­20), Paarl Girls’ High(25­16), Kemptonpark (38­19) en La Rochelle(38­30) afgereken.Die wedstryde teen Vereeniging­Gimnasium

en Stellenberg het gelykop geëindig.Tralies het deurgaans as ’n eenheid goed

gefunksioneer met doele deur Ashley Murleyen Olerato Molapo wat op hul stukke was.Die senter en kaptein Danielle Bester en

verdediger Nicole de Wit het deurlopendgoeie spel gelewer.In haar vyfde jaar as breier pluk Retha de

Lange nou die vrugte. Sy is deur die

skeidsregters vir haar houding teenoor hullegeloof. Sentraal het vanjaar ’n jong spanmet net twee matrieks in die beginspan envier uit die groep van tien spelers watvanjaar in gr. 12 is.Sentraal is ná 15 wedstryde in 2015 nog

onoorwonne en sal weer op 21 April in ’nligawedstryd betrokke wees, maar sy visiersal reeds op die Wildeklawer­toernooi eindevandeesmaand in Kimberley gerig wees. Hiertrek die room van die land se spanne saam.Sentraal het verlede jaar vierde geëindig

en in 2013 was hy die naaswenner.Hy het albei kere naelskraaps teen Affies

verloor en hul paaie kan moontlik weer hierkruis waar Tralies ’n punt kan bewys.Sentraal is saam met Diamantveld,

Menlopark en Paarl­Gim in ’n groep en aldrie behoort taai kragmetings te wees.

Tralies onoorwonneDie netbalspan van die Hoërskool Sentraal wat ná 15 wedstryde vanjaar nog onoorwonne is, is van links Frances Hurling, Arné Fourie,Olerato Molapo, Maryna van Wyk, Kalinka Botha, Nicole de Wit, Dané Klopper, Ashley Murley, Danielle Bester (kaptein) en DanelleJacobs. Foto: Verskaf

SAREL PRETORIUS is te­rug in die Cheetahs se23­tal vir Saterdag seSuperrugby­stryd teendie Brumbies in Can­berra.Super­Sarel gaan op

die plaasvervanger­bank begin.Die span word ver­

der versterk met dieheelagter Willie leRoux en stut CoenieOosthuizen wat terug­keer.Hulle het as deel

van Bok­verpligtingeteen die Chiefs gerus.Die Cheetahs het

hul laaste vier wedstry­de verloor.

DIE Afrikaanse Hoër Meisieskool Pretoria(Affies) gee steeds die pas aan in netbal.Die Pretorianers het verlede jaar die

nommereen­plek ingeneem toe die span op

die nasionale skolekampioenskap sy 104deagtereenvolgende sege behaal het.Affies het ook in 2013 en 2014 die

Wildeklawer­toernooi gewen.

Affies onstuitbaar op netbalbaan

Sarel terug

Coetsee in sewende plek

X1PXDTWR-BL020415

After 15 years of suffering, I made anappointment with mama Janet and Prof.Kinthi. They checked and told me everythingin my life before me even telling them all my

problems. They showed me all my enemies using a mirror andwater and performed a special prayer for me and now I'm happilymarried with two kids and I was promoted at work in a short timeand they gave me a long life protection.Their specialities include : winning tenders, salary increase,promotion at work, business boost, male and female healthproblems, weight loss and gain, family issues, love, divorce,marriage, pregnancy, quit alcohol, drugs, smoking, ring of power,gambling, politicians, court case. *All meeting are confidential *Long distance healing power possible

For appointments call mama Janet inBloemfontein on 060 401 0649.

I now believe miraclescan still happen.

X1PXLHMM-BL020415

X1PXN8Q5-BL020415