BIZANCJUM= CESARSTWO WSCHODNIORZYMSKIE · 1 BIZANCJUM= CESARSTWO WSCHODNIORZYMSKIE Bizancjum...
Transcript of BIZANCJUM= CESARSTWO WSCHODNIORZYMSKIE · 1 BIZANCJUM= CESARSTWO WSCHODNIORZYMSKIE Bizancjum...
1
BIZANCJUM= CESARSTWO
WSCHODNIORZYMSKIE
Bizancjum wyrosło z kolonii, założonej przez Greków w VII w. p.n.e. W IV w. zmieniło nazwę na
Konstantynopol (na cześć cesarza Konstantyna Wielkiego). Powstanie Cesarstwa Wschodniorzymskiego
(Cesarstwa Bizantyjskiego) wyznacza się na 395 r., kiedy to Teodozjusz I Wielki podzielił Cesarstwo Rzymskie
na dwie części – Cesarstwo Zachodniorzymskie oraz Cesarstwo Wschodniorzymskie.
2
OSIĄGNIĘCIA NAUKI I KULTURY BIZANTYJSKIEJ
architektura
sztuka
nauka
• budowle z kopułami oraz kolumnami stawiano na planie krzyża greckiego, czyli równoramiennego.
• Hagia Sophia- zamieniona przez Turków w meczet
• ikony, mozaiki
• styl bizantyjski powstał z połączenia wzorców greckich, rzymskich i wschodnich.
• ogień grecki (substancja palna)
• kodeks Justyniana
• religia: prawosławie
JUSTYNIAN WIELKI
VI w.
Hagia Sophia
Kodeks Justyniana
opanował Afrykę,
Italię i część Hiszpanii
kościół San Vitale w
Rawennie
3
1453zdobycie
Konstantynopola przez Turków
koniec średniowiecza,
początek nowożytności.
4
ZABYTKI
Mozaiki Justyniana
Wielkiego w Rawennie
Ikony
Hagia Sophia- Kościół
mądrości Bożej
Ogień grecki
5
FRANKOWIE
6
Chlodwig
• 496 chrzest Franków
• dynastia Merowingów
Childeryk
• Ostatni z Merowingów- królów gnuśnych
• 751 odebrano mu tron poprzez ścięcie włosów
Karol Młot
• majordom [najwyższy urzędnik u Merowingów]
• 732 zwycięstwo w bitwie pod Poitiers z Arabami (bohater chrześcijaństwa).
Pepin Krótki
• 751 koronacja na króla Franków.
• 756 założenie Państwa Kościelnego.
Karol Wielki
• 800 koronacja cesarska.
• renesans karoliński.
Ludwik Pobożny
• syn Karola Wielkiego.
• po jego śmierci podzielono państwo na trzy części.
Architektura: Kaplica pałacowa
w Akwizgranie (dzisiaj Aachen w
Niemczech.)
Renesans karoliński- powrót do
wzorców antyku: odnowa łaciny,
rozwój sieci szkół, odkrycie
filozofów antycznych na nowo,
architektura: nawiązanie do
antyku.
Minuskuła karolińska- nowy krój
pisma.
Reforma szkolnictwa- siedem sztuk
wyzwolonych: trivium (gramatyka,
dialektyka, retoryka), quadrivium
(geometria, arytmetyka, astronomia,
muzyka)
KAROL
WIELKI
KULTURA
7
PODBOJE KAROLA WIELKIEGO
KAROL
WIELKI
POLITYKA
Reforma administracji:
likwidacja urzędu majordoma-
zarządcy dworu.
Reforma monetarna- srebrny denar
Reforma administracji:
wprowadzenie marchii
(obszary przygraniczne- na
czele margrabia) i hrabstw
(obszary wewnątrz państwa- na
czele hrabia)
800 rok-
koronacja cesarska w Rzymie
Rozszerzenie granic: podbój
Saksonii (Sasi), Italii
(Longobardowie), Hiszpanii
(Arabowie), Słowianie Zachodni,
Awarowie, podporządkowanie
Bawarii (obecnie Niemcy).
MONARCHIA PATRYMONIALNA= PAŃSTWO KAROLA
WIELKIEGO
władca traktował państwo jako własność prywatną swojego rodu, którą dzielił pomiędzy swych
spadkobierców.
Upowszechnienie się systemu
feudalnego (senior, wasal)
ARABOWIE,
Półwysep
Iberyjski
SŁOWIANIE
zachodni
BAWARIA
8
ZABYTKI KAROLINGOWIE
Kaplica pałacowa w
Akwizgranie (dzisiaj
Aachen, Niemcy)
Kaplica Karola
Wielkiego w
Akwizgranie
(wnętrze)
Ewangeliarze i
kodeksy karolińskie-
(miniatury, inicjały)
Miniatura-
ilustracja w
średniowiecznym
rękopisie.
Inicjał- ozdobna
pierwsza litera
rozdziału.
9
Karol Łysy
•syn Ludwika Pobożnego
•843- otrzymał zachodnią część Państwa Franków.
Ludwik Niemiecki
•syn Ludwika Pobożnego
•843- otrzymał wschodnią część Państwa Franków.
Lotar
•syn Ludwika Pobożnego
•843- otrzymał południową i centralną część Państwa Franków.
10
PAŃSTWO OTTONÓW
911 r- umiera ostatni potomek Ludwika Niemieckiego.
RZESZA NIEMIECKA- władcę wybierają miejscowi
możni, przekształcenie się jednolitego państwa w związek
niezależnych księstw niemieckich.
11
OTTON I
OTTON II
dynastia saska
955- bitwa na Lechowym Polu,
pokonanie Węgrów.
Podporządkowanie Czech.
Podbój Italii (Włoch).
962- koronacja na Cesarza Rzymskiego
Narodu Niemieckiego
Koronacja na króla Rzeszy
Niemieckiej w Akwizgranie.
Koronacja na króla Rzeszy
Niemieckiej za życia ojca.
Bezskutecznie próbował
podbić południowe Włochy.
980- Święty Cesarz Rzymski
Pojął za żonę księżniczkę
bizantyjską Teofano.
12
OTTON III
Chciał stworzyć monarchię
uniwersalną na wzór Imperium
Rzymskiego.
Imperium miało się składać z
czterech równoprawnych
prowincji: Germanii, Galii,
Rzymu i Słowiańszczyzny.
Planom Ottona III sprzeciwili się
władcy niemieccy oraz cesarz
bizantyjski.
996- koronacja cesarska w Rzymie
1000- Zjazd gnieźnieński, Otton
III namawia do idei imperium
uniwersalnego Bolesława
Chrobrego.
IDEA IMPERIUM UNIWERSALNEGO
• Idea Ottona III odtworzenia w Europie Imperium na wzór Cesarstwa Rzymskiego.
• Jedność wszystkich mieszkańców miała zapewnić wiara chrześcijańska.
• Rządzić miał w nim świecki władca.
• Papież miał pomagać tylko w sprawach religijnych.
• Imperium miało składać się z Rzymu, Galii, Germanii i Słowiańszczyzny.
Cesarstwo uniwersalne Ottona III uważane jest za pierwszą z realizacji idei zjednoczonej
Europy.
13
HENRYK II ŚWIĘTY
WIKINGOWIE- podboje przyczyny
-warunki naturalne
- nagły wzrost populacji w Skandynawii pod koniec VII wieku na skutek
ocieplenia klimatu i rozwinięcia technik rolniczych, który spowodował deficyt
ziemi uprawnej;
-ciekawość świata
Ostatni z dynastii saskiej
1002-1018- walki z Bolesławem Chrobrym,
zakończone pokojem w Budziszynie w 1018
(Polska zyskała Milsko, Łużyce i Morawy).
Wyprawy do Włoch osłabiły jego władzę.
1014- koronacja cesarska
Ludy ,
zamieszkujące
północ Europy i
obejmujące takie
nacje jak:
Norwegowie,
Szwedzi, Duńczycy,
mieszkańcy Islandii
i Grenlandii oraz
Anglo - Duńczycy i
Anglo -
Normanowie. Do
Wikingów zalicza
się również Nordów
osiadłych na Rusi -
zwanych Waregami
oraz Nordów
osiadłych we
Francji - zwanych
Normanami .
14
WYPRAWY
ISLANDIA
AMERYKA PŁN, Zatoka Hudsona
15
OSIĄGNIĘCIA WIKINGÓW
Runy- pismo
Drakkary i snekkary-
drakkary (reprezentacyjne,
większe), snekkary (małe
okręty wojenne)
Leif Eriksson X/XI w.
• założyciel normańskich osad na Grenlandii
• odkrycie wybrzeży Ameryki Północnej-Nowa Funlandia
Wilhelm Zdobywca 1066
• podbój Anglii, bitwa pod Hastings
• potomek Wikingów z Normandii.
Robert Guiscard XI w.
• podbój Sycylii i Południowej Italii.
• potomek Wikingów z Normandii.
Ruryk IX w.
*założyciel państwa ruskiego (RUŚ KIJOWSKA).
*przywódca oddziałów wikingów - Waregów
16
Kościoły klepkowe- najstarsze
drewniane zabytki Europy.
Mitologia Wikingów
Odyn
bóg mądrości i wojny
Thor
bóg wojny władający
błyskawicami.
Sagi- opowieści
staroskandynawskie o
legendarnych lub historycznych
bohaterach i wybitnych rodach
– wyprawach wikingów,
migracji na Islandię.
17
REFORMY KOŚCIOŁA W X WIEKU
18
SPÓR O INWESTYTURĘ
spór między cesarzem Henrykiem IV, a papieżem Grzegorzem VII o mianowanie biskupów (inwestyturę
biskupią). Dotyczył przywództwa w ówczesnym świecie chrześcijańskim, ponieważ obozy papieski
(gregoriański) i cesarski chciały realizować sprzeczne wizje uniwersalistycznej Europy. Kto ma
dominować? Papież czy cesarz? Kto ma mieć większą władzę nad ludźmi?
RUNDA I
1075 REFORMY GRZEGORZA VII (reforma gregoriańska):
DYKTAT PAPIESKI:
-potępienie symonii, czyli sprzedaży stanowisk kościelnych
-potępienie łamania zasady celibatu, czyli zakazu zawierania
małżeństw przez księży
-potępienie inwestytury biskupiej udzielanej przez władców
świeckich, czyli mianowania biskupów przez władców świeckich.
-dążenie do wyzwolenia duchowieństwa spod zwierzchnictwa władzy
świeckiej
1076 HENRYK IV nie zamierzał stosować się do żądań Papieża,
postanowił unieważnić jego wybór.
19
RUNDA II
GRZEGORZ VII rzucił na cesarza Henryka IV klątwę, tym samym
zwalniając cesarskich poddanych z posłuszeństwa władcy. HENRYK
IV pozostał osamotniony.
Książęta niemieccy postanowili, że poprą papieża, ponieważ chcą się
uniezależnić od cesarza .
RUNDA III
Spotkanie pojednawcze w mieście Canossa w roku 1077 . Henryk IV
ukorzył się przed papieżem i poprosił o zdjęcie klątwy . Grzegorz VII
ostatecznie unieważnił swój wyrok i wrócił do Rzymu.
RUNDA IV
Zakończyła się wojna domowa w Niemczech HENRYK IV odzyskał
władzę. Wtedy pozbawił tronu papieskiego Grzegorza VII.
Papież musiał opuścić miasto i niedługo potem zmarł.
RUNDA V
Spór o inwestyturę zakończono dopiero w 1122 roku
podpisaniem konkordatu wormackiego pomiędzy cesarzem
Henrykiem V a papieżem Kalikstem II. Zgodnie z tym
dokumentem inwestytury biskupów miał dokonywać papież.