Biuletyn Informacyjny 01/2006

4
Biuletyn informacyjny zawiera informacje dotyczące kształtowania się ustawodawstwa gospodarczego oraz jego wykładni w Polsce. Biuletyn informacyjny ma charakter wewnętrzny i jest przeznaczony wyłącznie do wiadomości jego adresata. BIULETYN INFORMACYJNY Dotyczy zmian stanu prawnego w okresie od dnia 16 grudnia 2005 roku do dnia 15 stycznia 2006 roku. Stan prawny na dzień 16 stycznia 2006 roku. styczeń 2006 [numer 1/49] ALERTY: TOMCZAK i PARTNERZY SPÓŁKA ADWOKACKA • LAW OFFICE Podwale 3/9, 00-252 Warszawa, tel. (22) 33 96 500 fax (48-22) 33 96 501, e-mail: [email protected] www.tomczak.pl TOMCZAK i PARTNERZY SPÓŁKA ADWOKACKA • LAW OFFICE Podwale 3/9, 00-252 Warszawa, tel. (22) 33 96 500 fax (48-22) 33 96 501, e-mail: [email protected] www.tomczak.pl Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego Pomimo, że przepisy się zmieniły Naczelny Sąd Administra- cyjny zajął stanowisko, że w dalszym ciągu nie ma podstaw do zaskarżenia wyników kontroli skarbowej do sądu administracyjnego (sygn. akt II GSK 202/05). Orzeczenie Sądu Najwyższego Z wyroku Sądu Najwyższego (sygn. akt II CK 336/05) wynika, że jeśli wykon- awca robót budowlanych, które zabezpieczała kaucja gwarancyjna, nie wywiązał się z umowy, nie może żądać jej zwrotu. Była ona bowiem częścią wynagrodzenia, które się wykonawcy nie należało. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego Po wejściu w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego (sygn. SK 30/05) Sąd Najwyższy będzie musiał w większym stopniu dbać, aby wydawane orzeczenia łatwiej poddawały się ocenie. Oznacza, to, że nie będzie już możliwe oddalanie „oczywiście bezzasadnych” skarg kasacyjnych jednoosobowo, bez udziału stron i zwykle bez uzasadnienia.

description

W styczniowym numerze Biuletynu prezentujemy Państwu:- ważną zmianie przepisów ustawy o rachunkowości;- nowe rozporządzenia dotyczące pomocy publicznej – ta informacja nawiązuje do naszego autorskiego artykułu zawartego w tym samym numerze;- nowe rozporządzenia dotyczące ochrony środowiska;- przepisy dotyczące zwrotu VAT od materiałów budowlanych.Ponadto piszemy o interesującym orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego.Na stronach „Z naszej praktyki” piszemy o kwestii pomocy publicznej. Ograniczenia w jej stosowaniu są następstwem rozwiązań Unii Europejskiej i nawiązują do wieloletniego dorobku organów Unii w tych sprawach. Z punktu widzenia hermetycznego systemu prawnego, w jakim żyliśmy przed 1 maja 2004 roku, przepisy te są zupełną, często zaskakującą w swojej powszechności, nowością.

Transcript of Biuletyn Informacyjny 01/2006

Page 1: Biuletyn Informacyjny 01/2006

Biuletyn informacyjny zawiera informacje

dotyczące kształtowania się ustawodawstwa

gospodarczego oraz jego wykładni w Polsce.

Biuletyn informacyjny ma charakter wewnętrzny

i jest przeznaczony wyłącznie do wiadomości

jego adresata. BIULETYNINFORMACYJNYDotyczy zmian stanu prawnego w okresie od dnia 16 grudnia 2005 roku do dnia 15 stycznia 2006 roku.

Stan prawny na dzień 16 stycznia 2006 roku.

s t y c z e ń 2006 [numer 1/49]

ALERTY:

TOMCZAK i PARTNERZYS P Ó Ł K A A D W O K A C K A • L A W O F F I C E

Podwale 3/9, 00-252 Warszawa, tel. (22) 33 96 500fax (48-22) 33 96 501, e-mail: [email protected]

TOMCZAK i PARTNERZYS P Ó Ł K A A D W O K A C K A • L A W O F F I C E

Podwale 3/9, 00-252 Warszawa, tel. (22) 33 96 500fax (48-22) 33 96 501, e-mail: [email protected] www.tomczak.pl

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego Pomimo, że przepisy się zmieniły Naczelny Sąd Administra-

cyjny zajął stanowisko, że w dalszym ciągu nie ma podstaw do zaskarżenia wyników kontroli skarbowej do sądu

administracyjnego (sygn. akt II GSK 202/05).

Orzeczenie Sądu Najwyższego Z wyroku Sądu Najwyższego (sygn. akt II CK 336/05) wynika, że jeśli wykon-

awca robót budowlanych, które zabezpieczała kaucja gwarancyjna, nie wywiązał się z umowy, nie może żądać jej

zwrotu. Była ona bowiem częścią wynagrodzenia, które się wykonawcy nie należało.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego Po wejściu w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego (sygn. SK 30/05)

Sąd Najwyższy będzie musiał w większym stopniu dbać, aby wydawane orzeczenia łatwiej poddawały się ocenie.

Oznacza, to, że nie będzie już możliwe oddalanie „oczywiście bezzasadnych” skarg kasacyjnych jednoosobowo, bez

udziału stron i zwykle bez uzasadnienia.

Page 2: Biuletyn Informacyjny 01/2006

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

Zmiany dotyczące MSR

(Status prawny) W dniu 7 stycznia 2006 roku weszła w życie ustawa o zmianie usta-wy o rachunkowości.

(Przedmiot regulacji) W usta-wie wskazano emitentów papie-rów wartościowych, którzy maja

obowiązek stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości przy sporządzaniu skonsolidowa-nych sprawozdań finansowych. Nowelizacja doty-czy sprawozdań finansowych za 2005 rok.

(Cel regulacji) Zmiana ma na celu przywrócenie stanu sprzed zmiany ustawy o rachunkowości wprowadzonej ustawą z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finanso-wych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. nr 184, poz. 1539), tj. zachowanie obowiązku sporządzania skon-solidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości jedynie w odniesieniu do emitentów, których papie-ry wartościowe są dopuszczone do obrotu na jed-nym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

(Zakres zmian) Zmiana ustawy o rachunkowości wpro-wadzona ww. ustawą o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorgani-zowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (weszła w życie z dnie 24 października 2005 roku), z założenia miała mieć charakter techniczny i do-tyczyć dostosowania zapisów w ustawie o rachun-

kowości do nowej siatki pojęciowej wprowadzonej ustawami zastępującymi ustawę – Prawo o publicz-nym obrocie papierami wartościowymi; nie zakłada-ła zmian merytorycznych, w tym także rozszerzania katalogu jednostek zobowiązanych do stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości przy sporządzaniu sprawozdań finansowych. Jednakże wykładnia literalna zmienionego ww. ustawą prze-pisu art. 55 ust. 6a ustawy o rachunkowości mo-gła wskazywać, iż wszyscy emitenci sporządza-jący skonsolidowane sprawozdania finansowe są zobowiązani do stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości.

Ponadto zmiana redakcji ust. 6a spowodowa-ła potencjalną kolizję normy prawnej zawartej w tym przepisie z normą ust. 6b, który daje możli-wość stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości przy sporządzaniu skonsolidowa-nych sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych ubiegających się lub zamierzających się ubiegać o ich dopuszczenie do obrotu na jed-nym z rynków regulowanych krajów Europejskiego obszaru Gospodarczego. Nie jest bowiem możliwe jednoczesne nałożenie powszechnego obowiązku stosowania jakiegoś standardu wraz z przyznaniem możliwości jego stosowania przez niektóre podmio-ty. Zatem poprzednie brzmienie art. 55 ust. 6a mo-gło rodzić trudności interpretacyjne.

Nowelizacja zapewnia spójny charakter regulacji za-wartych w ustawie o rachunkowości dotyczących katalogu jednostek zobowiązanych do stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Nowelizacja przewiduje taki obowiązek jedynie w stosunku do emitentów, których papiery warto-ściowe są dopuszczone do obrotu na jednym z ryn-ków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego. (Ola Moczulska)

BIULETYN INFORMACYJNY2

wpływów podatkowych (czyli de facto umorzenie podatków) przez państwo członkowskie na skutek zastosowania przepisów o niewypłacalności dłuż-nika (czyli, w polskim przypadku, przepisów o po-stępowaniu upadłościowym i naprawczym) sama w sobie nie przesądza o tym, że mamy do czynie-nia z pomocą publiczną. Chodzi o to – że tu znów może się okazać, że organ podatkowy domagając się zapłaty całej daniny może stracić więcej, gdy żądanie to zachwieje gospodarczym funkcjonowa-niem podmiotu.

Z kolei na mocy orzeczenia Sądu Pierwszej Instancji z dnia 11 lipca 2002 roku w sprawie Hijos de Andres Molina SE (HAMSA) v Komisja Europejska (sygn. T-152/99) sąd ten ustanowił kilka dodatkowych kry-teriów, które należy brać pod uwagę przy stosowa-niu testu prywatnego wierzyciela. Zdaniem Sądu Pierwszej Instancji decydujące znaczenie ma okre-ślenie, czy w danej sytuacji podmiot publicznopraw-ny umarzając część swoich należności dokonuje większego poświęcenia, niż prywatni wierzyciele. Orzeczenie to zostało wydane na tle postępowa-nia upadłościowego, stąd też stwierdzenie Sądu Pierwszej Instancji, że podmioty publicznopraw-ne powinny rozważyć w takim przypadku, w jakim stopniu zostaną zaspokojone we wszelkich możli-wych wariantach takiego postępowania, tzn. opcji układowej i likwidacyjnej. W przypadku, gdy dojdą one do wniosku, że najwięcej pieniędzy odzyska-ją w ramach układu, umorzenie części należności nie będzie traktowane jako pomoc publiczna, jeże-li jednocześnie organy te nie godzą się na większe umorzenie, niż pozostali wierzyciele (w prawie pol-skim możliwość taka jest ograniczona przez przepi-sy prawa upadłościowego). Orzeczenie to jest tym bardziej istotne, jeżeli weźmie się pod uwagę oko-liczności, w jakich najczęściej pojawia się kwestia umorzenia podatków, tzn. właśnie przypadek za-grożenia upadłością.

Pomoc de minimis

Pomijając powyżej wskazane wyjątki, należy stwier-dzić, że dozwolone jest wsparcie przedsiębiorcy, któ-re nie przekracza 100.000 Euro w ciągu trzech lat. Jest to tzw. pomoc de minimis zaaprobowana przez Komisję Europejską z uwagi na to, że z założenia nie powoduje ona zakłóceń konkurencji pomiędzy Państwami Członkowskimi, ani też nie grozi spowo-dowaniem takich zakłóceń. Pomoc de minimis nie wymaga uzyskania zgody Komisji Europejskiej.

Przykładowo w trakcie ubiegania się o rozłożenie podatku na raty czy też o odroczenie podatku, war-tość pomocy publicznej poddawana jest przelicze-niu według wzoru, który w liczniku uwzględnia sto-pę referencyjną, okresowo ustalaną przez Komisję

Europejską na podstawie obiektywnych kryteriów, publikowaną w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. Stopa ta dla potrzeb odroczenia płatności podatku pomniejszana jest o stopę nali-czania opłaty prolongacyjnej, stanowiącą połowę odsetek skarbowych. Współczynnik wynikły z za-stosowania takiego wzoru jest na tyle niewielki, że w kwocie pomocy de minimis może zmieścić się odroczenie stosunkowo bardzo dużej kwoty po-datku. Ale o tym oczywiście trzeba wiedzieć – i to najlepiej zanim wystąpi się z wnioskiem do urzędu skarbowego. Oczywiście – zmieszczenie się w kwo-cie pomocy de minimis w żadnym razie nie ozna-cza, że urząd musi udzielić takiego odroczenia, natomiast oznacza, że takie odroczenie mieści się w jego kompetencjach.

Konkluzje

Odrębną pozostaje kwestia procedury uzyskiwa-nia zgody Komisji Europejskiej na udzielenie po-mocy, bądź samej notyfikacji udzielenia pomocy, w szczególności jeżeli konieczność taka ma miej-sce w trakcie postępowania upadłościowego. Biorąc pod uwagę niewielkie doświadczenie sądów w za-kresie stosowania europejskich przepisów o pomo-cy publicznej i takież samo rozeznanie w orzecznic-twie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości na ten temat, wydaje się oczywiste, że w sytuacjach, w których mogłyby mieć zastosowanie ww. wyjąt-ki, konieczne będzie złożenie wniosku do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wy-danie opinii na temat planowanej pomocy z jed-noczesnym przedstawieniem stanowiska, dlacze-go dane działanie nie stanowi pomocy publicznej. W sytuacji, gdy Prezes UOKiK zajmie takie samo stanowisko, procedura notyfikacji zostanie zakoń-czona, zaś sądy będą mogły przykładowo zgodzić się na zatwierdzenie układu, który przewiduje umo-rzenie zaległości podatkowych.

Jakkolwiek nie rozwinie się sposób stosowania prze-pisów o pomocy publicznej nie ulega najmniejszej wątpliwości, że problem trzeba zauważyć i doce-nić. Oto bowiem na sądy i urzędy stosujące prawo nałożony został obowiązek stosowania przepisów o pomocy publicznej z urzędu. Są to przepisy nie-jako wciągnięte przed nawias i mające charakter norm bezwzględnie obowiązujących – dotyczą one wszystkich uczestników obrotu, choć nie wynika to wprost z tekstu przepisów, do których się stosują.

Agnieszka Zięba Michał Tomczak

BIULETYN INFORMACYJNY 7

Ustawa o rachunkowości

Nowe przepisy

Page 3: Biuletyn Informacyjny 01/2006

BIULETYN INFORMACYJNY6

Nowe rozporządzenia

(Status prawny) Dnia 22 grudnia 2005 roku Minister Gospodarki wydał dwa rozpo-rządzenia z zakresu problema-tyki pomocy publicznej: rozpo-rządzenie w sprawie udzielania pomocy de minimis przedsię-biorcom uczestniczącym w tar-

gach lub wystawach za granicą oraz rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy de minimis przedsię-biorcom uczestniczącym w wyjazdowych misjach gospodarczych związanych z udziałem w targach lub wystawach za granicą. Oba rozporządzenia we-szły w życie z dniem 1 stycznia 2006 roku.

(Przedmiot regulacji) Rozporządzenia określa-ją szczegółowe warunki i tryb udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom uczestniczącym w tar-gach lub wystawach za granicą oraz w wyjazdowych misjach gospodarczych związanych z udziałem w targach lub wystawach za granicą , udzielanej jako pomoc de minimis.

(Definicja pomocy de minimis) Pojęcie pomocy de minimis pochodzi z Rozporządzenia Komisji Wspólnot Europejskich Nr 69/2001 z dnia 12 stycznia 2001 roku w sprawie zastosowania artykułu 87 i 88 Traktatu Wspólnot Europejskich w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis (Dz.U. UE L z dnia 13 stycznia 2001 roku). Zgodnie z powyższym rozpo-rządzeniem pomocą de minimis jest pomoc udzielona przedsiębiorcy przez państwo, jeżeli kwota pomocy nie przekracza 100.000 Euro w dowolnie określonym okresie trzech lat. W odniesieniu do takiej pomocy nie ma zastosowania specjalna procedura, zwią-zana z notyfikowaniem Komisji Europejskiej udzie-lenia pomocy oraz badaniem przesłanek możliwo-ści jej udzielenia. Innymi słowy, pomoc de minimis nie podlega ograniczeniom wynikającym z artykułu 87 i 88 Traktatu Wspólnot Europejskich. Kwestie te szerzej omawiamy w bieżącym numerze Biuletynu na stronach Z naszej praktyki.

(Forma pomocy i podmiot, który może ubiegać się o jej udzielenie) Pomoc publiczna na podsta-wie obu wymienionych rozporządzeń jest udzielana w formie dotacji będącej refundacją części wydat-ków kwalifikowanych poniesionych w wyniku reali-zacji projektu. Pomoc taką może otrzymać przed-siębiorca, który uczestniczył na własny rachunek jako wystawca w targach lub wystawach za grani-cą w celu rozpoznania możliwości eksportowych na dany rynek, promocji swoich produktów lub nawią-zania kontaktów handlowych lub uczestniczył w wy-

jazdowej misji gospodarczej związanej z udziałem w targach lub wystawach za granicą oraz podpi-sał umowę o dofinansowanie z ministrem właści-wym do spraw gospodarki nie później niż do dnia 30 listopada 2006 roku. Poza powyższym, aby zo-stała udzielona pomoc publiczna, muszą być speł-nione dalsze przesłanki szczegółowo określone w obu rozporządzeniach. (Dorota Płoskowicz).

Nowe rozporządzenia

(Status aktów) Dnia 1 stycz-nia 2006 roku weszły w życie trzy rozporządzenia dotyczące ochrony środowiska tj. rozpo-rządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2005 roku w spra-wie wysokości jednostkowych stawek kar za przekroczenie

warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi; rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie wysokości jed-nostkowych stawek kar za przekroczenia warun-ków wprowadzenia ścieków do wód lub do ziemi

BIULETYN INFORMACYJNY 3

W czasach przedunijnych decyzje w sprawie umo-rzeń zobowiązań publicznoprawnych były w Polsce niezwykle częste – zwykle motywowane były ocen-nymi i zwykle bardzo subiektywnymi względami spo-łecznymi. A już umorzenie czy odroczenie zapłaty podatku należało do uprawnień urzędów skarbo-wych i nikomu nie kojarzyło się z pojęciem pomo-cy publicznej.

Tymczasem – o czym zdarzało się zapominać, wszelkie przejawy pomocy publicznej w postaci umorzenia zobowiązań stanowią realne zagroże-nie dla konkurencji. Zaś ochrona konkurencji jest jednym z głównych celów Unii Europejskiej. U pod-staw jej powstania tkwi bowiem fundamentalnie ka-pitalistyczne założenie, że indywidualni przedsię-biorcy najlepiej zatroszczą się o rozwój gospodarki, pod warunkiem, że biurokraci nie będą im w tym przeszkadzać. Paradoksalnie więc biurokratyczna machina ochrony konkurencji jest w ramach insty-tucji unijnych dedykowana ochronie wolności go-spodarczej.

Z tych też powodów kwestia udzielania pomocy pu-blicznej należy do tych dziedzin prawa, które naj-bardziej zmieniły się od czasu polskiej akcesji do Unii Europejskiej. Obowiązujące do dnia 30 kwiet-nia 2004 roku przepisy zostały zastąpione zupełnie nową regulacją, będącą w gruncie rzeczy jedynie uzupełnieniem postanowień Traktatu ustanawiają-cego Wspólnotę Europejską oraz wielu szczegóło-wych rozporządzeń Rady i Komisji w tym zakresie, ustanawiającą przede wszystkim przepisy o cha-rakterze proceduralnym.

Definicja

Pomoc publiczna została zdefiniowana w art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską jako wszelkie działanie, które charakteryzuje się jed-nocześnie następującymi cechami: (1) Udzielana pomoc pochodzi od Państwa lub ze środków pań-stwowych; (2) Przedsiębiorca uzyskuje przyspo-rzenie na warunkach korzystniejszych od oferowa-nych na rynku; (3) Pomoc ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określonego lub określonych przed-siębiorców albo produkcję określonych towarów); (4) Grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencyj-ność oraz wpływa na wymianę handlową miedzy Państwami Członkowskimi.

Co do zasady wszelka pomoc publiczna jest zaka-zana zaś wyjątki zostały przewidziane bezpośred-nio w Traktacie. Organem decydującym o zgodno-ści udzielanego wsparcia z prawem wspólnotowym jest wyłącznie Komisja Europejska. Zgłoszeniu do Komisji podlega uzyskanie przez przedsiębior-cę wsparcia w ramach pomocy indywidualnej lub w ramach programów pomocowych. Żadna pomoc nie może zostać udzielona bez uprzedniej zgody ww. organu.

Test prywatnego wierzyciela

Umorzenie, rozłożenie na raty, jak i odroczenie płat-ności należności publicznoprawnych, w tym podat-ków, są sztandarowymi przykładami pomocy pu-blicznej, której Unia Europejska stara się unikać. Pojawiły się jednakże orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, na mocy których nie każde z ww. działań będzie uznane za pomoc pu-bliczną skutkującą obowiązkiem uzyskania zgody Komisji Europejskiej. W każdym bądź razie należy pamiętać, że ww. działania nie muszą stanowić po-mocy publicznej niejako na mocy samego prawa. W słynnym orzeczeniu z dnia 29 kwietnia 1999 roku w sprawie C-342/96 Królestwo Hiszpanii v Komisja Europejska (sprawa TUBACEX) Europejski Trybunał Sprawiedliwości ustanowił tzw. test prywatnego wie-rzyciela, pozwalający na wyróżnienie przypadków, w których określone działania podmiotów publicz-noprawnych nie zostaną uznane za pomoc publicz-ną. Idea przewodnia testu prywatnego wierzyciela sprowadza się do przeanalizowania sytuacji orga-nu publicznego, przykładowo urzędu skarbowego, pod katem prywatnego, racjonalnego uczestnika obrotu gospodarczego. W sytuacji, gdy organ doj-dzie do przekonania, że rozłożenie podatku na raty albo odroczenie jego spłaty (za zapłatą odpowied-niej wysokości opłaty prolongacyjnej) są jedynymi sposobami na odzyskanie swych należności albo na odzyskanie ich największej części, działanie ta-kie nie będzie uznane za pomoc publiczną, gdyż organ zachowa się właśnie tak, jak zachowałby się prywatny, racjonalny kredytodawca.

Nieco inaczej przedstawia się kwestia umorzenia podatku - przypadek ten nie jest wyraźnie objęty treścią orzeczenia TUBACEX. Kolejny krok uczynił ETS w sprawach o sygnaturach C-200/97 (orze-czenie z dnia 1 grudnia 1998 roku) oraz C-480/98 (orzeczenie z dnia 12 października 2000 roku), w których Sąd stwierdził wprost, że utrata części

Pomoc publiczna

Ochrona środowiska

Z naszej praktyki

Pomoc publiczna według Unii

Page 4: Biuletyn Informacyjny 01/2006

oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji. Rozporządzenia są aktami wykonawczymi do ustawy - Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r. i jej nowelizacji z 18 maja 2005 r.

(Rozporządzenie w sprawie wprowadzania ście-ków do wód lub do ziemi) Rozporządzenie określa wysokość jednostkowych stawek za przekroczenia m.in. dopuszczalnej ilości i składu ścieków, dopusz-czalnej temperatury, odczynu PH, poziomu sztucz-nych substancji promieniotwórczych w ściekach, dopuszczalnego stopnia rozcieńczenia ścieków eliminującego toksyczne oddziaływanie ścieków na ryby oraz sposób ustalania kary za przekroczenia warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi. W stosunku do poprzedniej regulacji praw-nej wprowadzono nową jednostkową stawkę kary za przekroczenie dopuszczalnej ilości zawiesiny łatwo opadającej, która za jeden litr wynosi 10 zł.

(Rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska) Rozporządzenie to określa jednost-kowe stawki opłat m.in. za: gazy lub pyły wprowa-dzane do powietrza, substancje wprowadzane ze

ściekami do wód lub do ziemi, umieszczenie od-padów na składowisku, pobór wody podziemnej. W stosunku do poprzedniej regulacji prawnej w tym zakresie większość stawek uległa podwyższeniu w stosunku do stawek z roku 2005. Obniżona zaś została opłata za składowanie odpadów za-wierających azbest. Dodano także nową stawkę opłaty za wprowadzanie do powietrza substancji organicznych w postaci gazów i par, w tym lotnych związków organicznych.

(Rozporządzenie w sprawie standardów emisyjnych z instalacji) Rozporządzenie określa m.in. standar-dy emisyjne z instalacji w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza, sytuacje uzasad-niające przejściowe odstępstwa od standardów oraz granice odstępstw, wymagania w zakresie stosowania kreślonych rozwiązań technicznych zapewniających ograniczenie emisji oraz środ-ki zaradcze, jakie powinien podjąć prowadzący instalację. (Monika Szajewska)

Zwrot VAT w budownictwie

(Zasada) Od 1 stycznia 2006 roku osoby fizycz-ne mogą składać wnioski o zwrot części podatku VAT zawartego w cenie nabytych materiałów budowlanych (o Ustawie o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydat-

ków związanych z budownictwem mieszkaniowym pisaliśmy już w numerze wrześniowym Biuletynu z ubiegłego roku). Zwrot części podatku ma rekom-pensować podatnikom wzrost stawki podatku VAT na materiały budowlane z 7 do 22%, który nastąpił wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej. Stąd też możliwość uzyskania zwrotu części podatku ogra-nicza się do tych materiałów budowlanych, które przed wejściem Polski do UE objęte były preferen-cyjną 7% stawką podatku VAT. W praktyce dotyczy to większości materiałów z pewnymi jednak wyjąt-kami – niektóre materiały były bowiem już przed 1 maja 2004 roku objęte stawką 22% (np. farby, ema-lie, lakiery, płyty pilśniowe, deski, kleje do tapet) – i tych materiałów możliwość zwrotu nie obejmuje.

(Uszczegółowienie zakresu zwrotu) Aby uła-twić podatnikom korzystanie z nowej regulacji, Ministerstwo Finansów przygotowało dwa doku-menty – Obwieszczenie zawierające wykaz mate-riałów budowlanych objętych częściowym zwrotem podatku VAT oraz wzór wniosku o zwrot. Wykaz ma za zadanie ułatwienie podatnikom ustalenia, któ-

re materiały budowlane objęte są zwrotem. Wzór wniosku natomiast ma ułatwi samo przygotowanie wniosku o zwrot. Wzór wniosku nie jest wprowadzo-ny w formie rozporządzenia a jego stosowanie nie jest obowiązkowe. Wzór zawiera jednak wszystkie konieczne elementy wniosku a tym samym ułatwia jego prawidłowe przygotowanie.

(Ograniczenia zwrotu) Należy podkreślić, że refundacji części podatku zawartego w cenie materiałów budow-lanych podlegają tylko wydatki poniesione w związku z budową budynku mieszkalnego, nadbudową, roz-budową lub przebudową budynku na cele mieszkal-ne oraz remontem budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego. Zwrot dotyczy wydatków poniesio-nych od 1 maja 2004 roku do 31 grudnia 2007 roku. Ustawa przewiduje limity kwotowe zwrotu, uzależ-nione od tego, czy na dane prace budowlane ko-nieczne jest pozwolenie na budowę jak również od tego, czy faktury nabycia towarów wykorzystano już do odliczenia obowiązującej do końca 2005 roku ulgi remontowej (mj)

BIULETYN INFORMACYJNY BIULETYN INFORMACYJNY4 5

OrzecznictwoPodatek od towarów i usług

Hipoteki nie wygasną

(Status wyroku) W wyro-ku z dnia 21 grudnia 2005 roku (sygn. akt SK 10/05) Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją art. 44 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spół-dzielniach mieszkaniowych

(Dz. U. z 2003 roku Nr 119, poz. 1116) z późn. zm.). Przepisy te utraciły moc obowiązującą z dniem 31 grudnia 2005 roku. Wyrok może mieć znaczenie dla praktyki związanej z obrotem nieruchomościami w odniesieniu także do innych podmiotów.

(Skutek wyroku) Zgodnie z art. 44 ust. 1 i 2 powoła-nej powyżej ustawy z chwilą ustanowienia odrębnej własności lokali w nieruchomościach stanowiących własność spółdzielni mieszkaniowych, hipoteki ob-ciążające te nieruchomości w dniu wejścia w życie ustawy wygasały, natomiast spółdzielnia mieszka-niowa miała obowiązek obciążyć hipoteką inną nie-ruchomość stanowiącą jej własność w celu zabez-pieczenia wierzytelności poprzednio zabezpieczonej hipoteką, która wygasła.

Treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego powoduje, iż od 1 stycznia 2006 roku, w wypadku ustanowie-nia odrębnej własności lokali w nieruchomościach będących własnością spółdzielni, hipoteki obcią-żające dotychczas nieruchomość spółdzielni będą nadal ciążyły na nieruchomościach stanowiących odrębną własność lokali, a spółdzielnia nie będzie musiała obciążać innych swoich nieruchomości.(Agnieszka Bieńko)

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego