Bioterrorism อาวุธชีวภาพ
description
Transcript of Bioterrorism อาวุธชีวภาพ
Bioterrorism อาวุ�ธชี�วุภาพ
สำ��นั�กโรคติ�ดติ ออ�บั�ติ�ใหม่
กรม่ควบัค�ม่โรค
http://beid.ddc.moph.
go.th
Bioterrorism อาวุ�ธชี�วุภาพ
อ�ว�ธชี�วภ�พ หม่�ยถึ�ง อ�ว�ธที่� ม่�อ�นั�ภ�พในัก�รที่��ล�ยล"�งสำ#ง ที่��ให"คนัจำ��นัวนัม่�กในัพ%&นัที่� กว"�งได"ร�บับั�ดเจำ)บั ป่+วย และติ�ย จำ�ล�นัที่ร�ย.ที่� สำ�ม่�รถึนั��ม่�ผล�ติเป่0นัอ�ว�ธชี�วภ�พได" ติ"องม่� ค�ณสำม่บั�ติ�ผล�ติง �ย ติ"นัที่�นัติ� �ม่�คว�ม่คงที่นัในัก�รผล�ติ เก)บัร�กษ�ไว"ได"นั�นั โดยไม่ เป่ล� ยนัแป่ลงค�ณสำม่บั�ติ� และเข้"�สำ# ร �งก�ยได"หล�ยที่�ง
คุ�ณลั กษณะของเชี��อโรคุที่��อาจจะนำ�ามาใชี�ที่�าอาวุ�ธชี�วุภาพ
• ที่�าให้�ม�อ ตราป่#วุยแลัะอ ตราตายสู'ง
• แพร(จากคุนำสู'(คุนำได้�ง(าย• ใชี�ป่ร+มาณเชี��อนำ�อย แต(
แพร(ได้�มากที่างการห้ายใจ
• การวุ+นำ+จฉั ยโรคุได้�ไม(เร-วุนำ ก
• ไม(ม�วุ คุซี�นำ
• ที่��ให"เก�ดคว�ม่ติ% นัติระหนักได"ม่�ก
• สำ�ม่�รถึผล�ติเชี%&อได"เอง• ม่�คว�ม่คงติ�วในัสำ� ง
แวดล"อม่• ม่�ฐ�นัข้"อม่#ลจำ�กก�รว�จำ�ย
และก�รพ�ฒนั�ม่�ก อนั• สำ�ม่�รถึใชี"เป่0นัอ�ว�ธได"
รายชี��อโรคุที่��ใชี�เป่/นำอาวุ�ธรายชี��อโรคุที่��ใชี�เป่/นำอาวุ�ธชี�วุภาพชี�วุภาพ (US CDC)Group A : Anthrax, Plague, Smallpox, Botulism,
Tularemia, Viral Haemorrhagic Fever (อ+โบลัา ลัาสูสูา มาบวุร2ก จ'นำ+นำ )Group B : Q fever, Brucellosis, Glanders, VEE, Ricin, Clostridium perfringens, Staph. Enterotoxin B, Salmonella, Shigella, E.coli O 157 : H7, Vibrio chloerae, Cryptosporidium parvumGroup C : Nipah virus, Hanta virus, Yellow fever, Tick-borne haemorrhagic fever, MDR-TB
High potential
แอนัแที่ร)กซ์. (Anthrax)
• เก�ดจำ�กเชี%&อแบัคที่�เร�ยที่� ม่�ชี% อว � Bacillus anthracis ม่�ก�รสำ%บัพ�นัธ�.โดยก�รสำร"�งสำป่อร. (spore) และเม่% อติกไป่อย# ในัสำภ�พแวดล"อม่ที่� เหม่�ะสำม่ สำป่อร.นั�&ก)จำะเจำร�ญเป่0นัแบัคที่�เร�ยและแบั งติ�วอย �งรวดเร)ว สำ�ม่�รถึพ�กติ�วอย# ในัด�นัได"นั�นันั�บัป่8 ก�รใชี"เชี%&อโรคแอนัแที่รกซ์.เป่0นัอ�ว�ธสำ�ม่�รถึที่��ได" ด"วยก�รนั��เชี%&อแอนัแที่รกซ์.ที่� เพ�ะเล�&ยงไว"และเก)บัในัร#ป่สำ�รละล�ยม่�ฉี�ดพ นัโดยเคร% องบั�นั หร%อใชี"ที่��เป่0นัห�วรบั
Small pox • Small pox หร%อโรคไข้"ที่รพ�ษ ถึ#กจำ��ก�ดไป่จำ�กธรรม่ชี�ติ�
แล"วติ�&งแติ ป่8 ค.ศ . 1980 ที่� วโลกได"หย�ดก�รฉี�ดว�คซ์�นัไข้"ที่รพ�ษ แติ ย�งคงม่�สำองป่ระเที่ศที่� เก)บัเชี%&อ smallpox ไว"ในัห"องป่ฏิ�บั�ติ�ก�ร ค%อ อเม่ร�ก� และร�สำเซ์�ย แติ ร�สำเซ์�ยเร� ม่ม่�ป่<ญห�เนั% องจำ�กป่<ญห�ด"�นัเศรษฐก�จำ ที่��ให"เป่0นัแหล งอ�นัติร�ยเพร�ะห�กผ#"ที่� ไม่ เคยฉี�ดว�คซ์�นัป่=องก�นัโรคนั�&ได"ร�บัเชี%&อ ก)จำะที่��ให"เสำ�ยชี�ว�ติ 20 – 30% เนั% องจำ�กไม่ ม่�ย�ร�กษ�
Brucellosis• Brucellosis เป่/นำเชี��อโรคุที่��พบบ(อยในำนำมแพะ ต+ด้ต(อ
โด้ยสู มผั สูโด้ยตรง ที่างบาด้แผัลัห้ร�อเย��อบ�ต(างๆ การด้��มนำมห้ร�อร บป่ระที่านำอาห้ารที่��ม�เชี��อป่นำเป่5� อนำ แลัะการห้ายใจเอาเชี��อเข�าไป่ ผั'�ป่#วุยจะม�อาการไข�สู'งเป่/นำ ๆ ห้าย ๆ เป่/นำแรมเด้�อนำห้ร�อแรมป่6 ต(อมาจะม�อาการป่วุด้ตามข�อ ป่วุด้ตามกระด้'กสู นำห้ลั ง ม�นำ��าเห้ลั�องโต นำ��าห้นำ กลัด้ เบ��ออาห้าร ม�การอ กเสูบของอวุ ยวุะสู�บพ นำธ2 กวุ(าจะวุ+นำ+จฉั ยได้�แนำ(นำอนำอาจก+นำเวุลัานำานำ
โบที่'ลั+นำ ม (Botulinum)• อ�ว�ธสำ�รพ�ษโบัที่#ล�นั�ม่ ผล�ติจำ�กแบัคที่�เร�ยที่� ม่�ชี% อ
ว �Clostridium botulinum ซ์� งเป่0นัแบัคที่�เร�ยที่� ที่��ให"อ�ห�รกระป่>อง เก�ดก�รเนั �เสำ�ยและเป่0นัพ�ษ สำ�รพ�ษชีนั�ดนั�&สำ�ม่�รถึซ์�ม่เข้"�ที่�งเย% อบั� ข้องร �งก�ย เป่0นัสำ�รพ�ษที่� ไม่ ม่�สำ� ไม่ ม่�กล� นั อ�ก�รข้องผ#"ที่� ได"ร�บัสำ�รพ�ษจำะเร� ม่ด"วยอ�ก�รติ�พร � กล"�ม่เนั%&ออ อนัแรง คล% นัไสำ"อ�เจำ�ยนั ในัที่� สำ�ดระบับั ป่ระสำ�ที่จำะถึ#กที่��ล�ยและผ#"ป่+วยจำะเสำ�ยชี�ว�ติในัที่� สำ�ด ก�รแก"พ�ษติ"องที่��ได"โดยใชี"ย�แก"พ�ษ ก�รป่=องก�นัสำ�ม่�รถึที่��ได"โดยก�ร ฉี�ดว�คซ์�นั ในักรณ�ฉี�กเฉี�นัสำ�ม่�รถึป่=องก�นัได"โดยใสำ หนั"�ก�กป่=องก�นัก?�ซ์พ�ษ
Clostridium perfringen
• อ�ว�ธเชี%&อโรคคลอสำที่ร�เด�ยม่ เพอร.ฟร�งเกนัสำ. เป่0นัแบัคที่�เร�ยที่� ที่��ให"อ�ห�รกระป่>องเก�ดก�รเนั �เสำ�ยและเป่0นัพ�ษอ�กชีนั�ดหนั� ง ห�กแบัคที่�เร�ยชีนั�ดนั�&เข้"�ไป่อ�ศ�ยอย# ในับั�ดแผลที่� สำกป่รกและอ�ก�ศเข้"�ไม่ ถึ�งแล"ว
พ�ษข้องม่�นัจำะที่��ให"แผลบัวม่เบั ง และเนั%&อเนั �ติ�ย ซ์� งแพที่ย.จำ��เป่0นัติ"องติ�ดอว�ยวะที่� เก�ดแผลเนั%&อเนั �ติ�ยนั�&ที่�&งไป่ ม่�ฉีะนั�&นัพ�ษจำะแพร เข้"�ในัระบับัโลห�ติและที่��ให"ผ#"ป่+วย เสำ�ยชี�ว�ติได"
Ricin
• อ�ว�ธสำ�รพ�ษไรซ์�นั เป่0นัสำ�รพ�ษที่� สำก�ดจำ�กเม่ล)ดละห� ง ใชี"เป่0นัย�ป่ร�บัศ�ติร#พ%ชี สำ�รพ�ษไรซ์�นัจำะไป่ย�บัย�&งก�รผล�ติโป่รติ�นั ข้องเซ์ลล.อ�นัเป่0นักระบัวนัก�รที่��ง�นัพ%&นัฐ�นัข้องร �งก�ย ผ#"ที่� ได"ร�บัสำ�รพ�ษไรซ์�นัจำะเสำ�ยชี�ว�ติเนั% องจำ�กร �งก�ยไม่ สำ�ม่�รถึ ผล�ติโป่รติ�นัที่� จำ��เป่0นัในัก�รด��รงชี�ว�ติได" ไม่ ม่�ว�ธ�ก�รร�กษ� แติ อ�จำป่=องก�นัได"โดยก�รฉี�ดว�คซ์�นั
แผันำเตร�ยมพร�อมต(อภ ยคุ�กคุามจากอาวุ�ธชี�วุภาพ
สูถานำการณ2ที่��อาจเก+ด้ข8�นำ (Possible scenarios)1 กรณ�ม�ผั'�พบจด้ห้มายห้ร�อพ สูด้�ต�อง
สูงสู ย (Suspected objects found)
2 . กรณ�ม�การก(อการร�าย ที่��นำ(าสูงสู ยวุ(าใชี�อาวุ�ธชี�วุภาพ อาจม�ผั'�บาด้เจ-บจ�านำวุนำมาก แต(ย งไม(เก+ด้การป่#วุย (Mass exposure to s uspectedmaterial )
3 . กรณ�เก+ด้ผั'�ป่#วุยจ�านำวุนำมากในำเวุลัาใกลั�เคุ�ยงก นำ โด้ยไม(ป่รากฏเห้ต�การแพร(เชี��อที่��ชี ด้เจนำ (Cluster of cases)
วุ+ธ�การป่ฏ+บ ต+ต(อจด้ห้มายห้ร�อพ สูด้�ที่��เข�าข(ายนำ(าสูงสู ย
• อย(าเป่:ด้ เขย(า ห้ร�อด้มจด้ห้มายห้ร�อพ สูด้�• สูวุมถ�งม�อยาง นำ�าวุ สูด้�สูงสู ยใสู(ถ�งป่:ด้ผันำ8กให้�
ม+ด้ชี+ด้ ( กรณ�ม�เป่:ด้ซีองโด้ยบ งเอ+ญ ห้ร�อวุ ตถ�แตก ฉั�กขาด้แลัะพบวุ(าม�ฝุ่�#นำห้ร�อแป่=ง คุวุรวุางวุ ตถ�อย(าง
ระม ด้ระวุ ง อย(าที่�าให้�ฟุ้� =งกระจาย แลั�วุป่:ด้ห้�องที่��พบ วุ ตถ� )
• สู(งวุ ตถ�ต�องสูงสู ยให้�ก บสูถานำ�ต�ารวุจ เพ��อตรวุจสูอบลังบ นำที่8กแลัะสู(งต(อห้นำ(วุยงานำ
สูาธารณสู�ข เพ��อตรวุจสูอบห้าเชี��อต(อไป่
การป่ระสูานำคุวุามร(วุมม�อพห้�ภาคุ�เพ��อแก�ป่?ญห้าการใชี�อาวุ�ธชี�วุภาพ
งานำข�อม'ลัข(าวุสูาร
การเฝุ่=าระวุ ง การป่ระสูานำคุวุามร(วุมม�อ
พห้�ภาคุ�เพ��อแก�ป่?ญห้าการใชี�อาวุ�ธชี�วุภาพ
สูอบสูวุนำ ชี นำสู'ตร ป่ฏ+บ ต+การเม��อเก+ด้เห้ต�
การร กษาพยาบาลั เวุชีภ ณฑ์2 วุ สูด้� อ�ป่กรณ2
ด้�านำอ��นำๆ
สูภาคุวุาม ม �นำคุง
แห้(งชีาต+ กระที่รวุง กลัาโห้ม
กระที่รวุงมห้าด้ไที่ย
กระที่รวุง
สูาธารณสู�ข
กระที่รวุง วุ+ที่ยาศาสูตร2ฯ
สู�านำ กงานำ ต�ารวุจ
แห้(งชีาต+องคุ2กรสูาธารณป่ระโยชีนำ2
ห้นำ(วุยงานำ ภาคุ
เอกชีนำ
•การจ ด้ที่�าแผันำ คุ'(ม�อป่ฏ+บ ต+งานำ มาตรฐานำงานำ
•การให้�ข�อม'ลัข(าวุสูารแลัะเฝุ่=าระวุ งโรคุ : ศ#นัย.ข้"อม่#ล ระบับัข้"อม่#ล
•การป่ระสูานำงานำ : คณะกรรม่ก�รและศ#นัย.ป่ระสำ�นัง�นั
•การฝุ่Dกอบรม : ติ��รวจำ เจำ"�หนั"�ที่� กสำที่. บั�คล�กร สำธ .
•การเตร�ยมเวุชีภ ณฑ์2 วุ สูด้� อ�ป่กรณ2 : ย�ป่ฏิ�ชี�วนัะ ชี�ด & อ�ป่กรณ.ก�นัเชี%&อ
•การเตร�ยมป่ฏ+บ ต+การ : หนั วยเฉีพ�ะก�จำเพ% อสำอบัสำวนัและควบัค�ม่โรค
•การให้�สู�ขศ8กษาแก(ป่ระชีาชีนำ
ภารก+จที่��จ�าเป่/นำในำภารก+จที่��จ�าเป่/นำในำการเตร�ยมพร�อมการเตร�ยมพร�อม
แผันำบรรเที่าภ ย จาก
อากาศห้นำาวุ
แผันำบรรเที่าภ ย จากไฟุ้ป่#า
แผันำป่=องก นำภ ย ฝุ่#ายพลัเร�อนำ แห้(งชีาต+
๒๕๔๘
แผันำบรรเที่าภ ย จากอ�ที่กภ ย
วุาตภ ย โคุลันำถลั(ม
แผันำบรรเที่าภ ย จากอ คุคุ�
ภ ย
แผันำบรรเที่าภ ย จากแผั(นำ
ด้+นำไห้วุแผันำบรรเที่าภ ย จากภ ย
แลั�ง
แผันำบรรเที่าภ ย จากโรคุระบาด้สู ตวุ2
แผันำบรรเที่าภ ย จากสูาร
เคุม� วุ ตถ�อ นำตราย
แผันำบรรเที่าภ ยจากการคุมนำาคุม
ขนำสู(ง
แผันำเตร�ยมพร�อม ร บม�อภ ยคุ�กคุาม จากอาวุ�ธชี�วุภาพ
อาวุ�ธเคุม�
ระบบงานำเตร�ยมคุวุามพร�อมต(อป่?ญห้าอาวุ�ธ
ชี�วุภาพคุณะกรรมการเตร�ยมพร�อมแห้(งชีาต+ฯ
แผันำเตร�ยมพร�อมแห้(งชีาต+ฯ
คุณะอนำ�กรรมการ ด้�านำการ
แพที่ย2แลัะสูาธารณสู�ข
ศ'นำย2ป่ระสูานำงานำเตร�ยมคุวุามพร�อมต(อป่?ญห้าอาวุ�ธชี�วุภาพ
กระที่รวุงสูาธารณสู�ข
คุณะกรรมคุณะกรรมการเตร�ยมพร�อมป่=องก นำภ ยอาวุ�ธชี�วุภาพไข�ที่รพ+ษ
คุณะที่�างานำด้�านำการเฝุ่=า
ระวุ ง สูอบสูวุนำแลัะคุวุบคุ�ม
โรคุ
คุณะที่�างานำด้�านำการตรวุจ
วุ+นำ+จฉั ยที่าง ห้�อง ป่ฏ+บ ต+
การ
คุณะที่�างานำ
ด้�านำ การวุ+นำ+จฉั ย
ร กษาที่างคุลั+นำ+คุ
คุณะที่�างานำ
ด้�านำการเตร�ยมวุ คุซี�นำ
คุณะที่�างานำ ด้�านำ การ
ป่ระสูานำแผันำแลัะ
ข�อม'ลั
คุณะกรรมที่��ป่ร8กษา ที่างวุ+ชีาการ EID
แผันำเตร�ยมพร�อมแห้(งชีาต+พ.ศ. 2535
แผันำเตร�ยมพร�อมด้�านำการแพที่ย2แลัะการสูาธารณสู�ข
พ.ศ. 2541
แผันำเตร�ยมพร�อมต(อภ ยคุ�กคุามจากอาวุ�ธชี�วุภาพ
พ.ศ. 2545
คุณะกรรมการเตร�ยมพร�อมแห้(งชีาต+เลัขาธ+การ สูมชี. เป่/นำป่ระธานำ
คุณะอนำ�กรรมการเตร�ยมพร�อมด้�านำการแพที่ย2แลัะการสูาธารณสู�ข
ป่ลั ด้ สูธ.เป่/นำป่ระธานำ
คุณะกรรมการอ�านำวุยการศ'นำย2เตร�ยมพร�อมต(อภ ยคุ�กคุามจากอาวุ�ธชี�วุภาพ
อธ+บด้� กรม คุร. เป่/นำป่ระธานำ
แนำวุที่างการอ�านำวุยการการเตร�ยมพร�อมต(อภ ย
คุ�กคุามจากอาวุ�ธชี�วุภาพ
• ห้�ามร ฐภาคุ�พ ฒนำา ผัลั+ต แลัะสูะสูมอาวุ�ธชี�วุภาพ แลัะให้�ที่�าลัายอาวุ�ธที่��ม�อย'(ในำคุรอบคุรอง อนำ�สู ญญาห้�ามอาวุ�ธชี�วุภาพถ�อเป่/นำคุวุามตกลังพห้�ภาคุ�ด้�านำการลัด้อาวุ�ธฉับ บแรกของโลัก
•ป่ระเที่ศไที่ยเข�าเป่/นำภาคุ�อนำ�สู ญญาฯ เป่/นำลั�าด้ บที่�� 38 โด้ยให้�สู ตยาบ นำเม��อวุ นำที่�� 28 พฤษภาคุม คุ.ศ. 1975 (พ.ศ. 2518)
อนำ�สู ญญาห้�ามอาวุ�ธชี�วุภาพ Biological Weapons Convention Biological Weapons Convention - BWC- BWC
สำร�ป่ • ป่ระเที่ศจ�าเป่/นำต�องม�คุวุามพร�อมต(อภ ยจากอาวุ�ธชี�วุภาพ
• คุวุามพร�อมของป่ระเที่ศ ข8�นำอย'(ก บคุวุามเข�มแข-งของ
โคุรงสูร�างพ��นำฐานำ แลัะบ�คุลัากร ซี8�งม�ศ กยภาพที่ �งด้�านำวุ+ที่ยาศาสูตร2 สูาธารณสู�ข เศรษฐก+จ สู งคุม แลัะคุวุามม �นำคุง
• ป่ระสูบการณ2การร บม�อก บภ ยคุ�กคุามจากอาวุ�ธชี�วุภาพ แลัะโรคุต+ด้เชี��ออ�บ ต+ให้ม( แสูด้งวุ(าป่ระเที่ศม�ศ กยภาพแลัะคุวุามพร�อมระด้ บห้นำ8�ง ซี8�งต�องพ ฒนำาให้�เข�มแข-งย+�งข8�นำ
สำร�ป่• การป่ร บป่ร�งแลัะพ ฒนำาศ กยภาพ ต�องที่�าในำห้ลัาย
ม+ต+ : นำโยบาย การป่ระเม+นำคุวุามเสู��ยง แผันำเตร�ยมพร�อม การจ ด้องคุ2กร บ�คุลัากร งบป่ระมาณ ซี8�งอย'(บนำพ��นำฐานำของคุวุามร(วุมม�อพห้�ภาคุ�
• การด้�าเนำ+นำนำโยบายของร ฐบาลั โด้ยเฉัพาะนำโยบายด้�านำคุวุามม �นำคุง แลัะคุวุามสู มพ นำธ2ระห้วุ(างป่ระเที่ศ เป่/นำป่?จจ ยสู�าคุ ญต(อคุวุามเสู��ยงแลัะคุวุามพร�อมของป่ระเที่ศ