Bioinformatik: Was ist Bioinformatik? Vom Genom zum Medikament · Bioinformatik: Vom Genom zum...
Transcript of Bioinformatik: Was ist Bioinformatik? Vom Genom zum Medikament · Bioinformatik: Vom Genom zum...
Bioinformatik:Vom Genom zum Medikament
Was ist Bioinformatik?
Biowissenschaften
Informatik
Bioinformatik
Bioinformatik
Die Bioinformatik entwickelt ein virtuelles Biolabor.
Bioinformatik
Die Bioinformatik entwickelt ein virtuelles Biolabor.
Ein virtuelles Biolabor ermöglicht die Durchführungbiowissenschaftlicher Experimente im Rechner.
Das Geheimnis des Lebens Das Geheimnis des Lebens
G
TC
A
ATGC||||TACG
??????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????
??????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????
AACCTTACTACTGGGGTTTTATGCATGCATGCCCCGGGATTGGAATGATGACCCCAAAATACGTACGTACGGGGCCCT
ATGGCCTCGTCAATGCATGCCGGTGCATGCATGGCCTCGTCAA
ATGCGGTTGCTACGT ATCGGTGACCA ATTCATGCGGTTGC CGTCGTATCG GACCACGGTT
TCATGCGG ACGTCGT TCGGTGACCACGGTTATTCATG GGTTGCTAC CGTATCG ACCACGG--------------------------------------ATTCATGCGGTTGCTACGTCGTATCGGTGACCACGGTT
Sequenzierung
„Mondlandung der Biologie“
3.000.000.000
Entschlüsselung des menschlichen Genoms
3.000.000.000
GenAnnotation
ATGCGTGCAAT.............GCACGCATGA
Gen-Datenbank:TTTATGCGTGTACGTGCAACGTCTTTGTCAATTCCGTTTGCAATTGAAACCACACATCTCTGTGCGTGACCAGTCATGTGCATGCATTCGTGTCGATATGCGTGCAATGCGTGCAGCTGTGTGCAAACACCAAAAGTGTGCATGTGCGGCCCCAAAACCCGTGTGCACGTGTGCACGTGCACGTGCACGTGTGCAACCTCTCTCTCATCTGCATGTGCACGCATGATCGTGCTGTGCGTGCATACTGCATGCATGCATGTGTGCGCCAAAAAAATGCAGTGCACGTGCACGTGCACGTACGTGGCGTTTGCA
TGACGCA CACGTG GGGCGG CCAAT TATA ATG TGA
GenAnnotation
ATGCGTGCAAT.............GCACGCATGA
Gen-Datenbank:
Protein -> Pepsin -> Verdauungsenzym
TGACGCA CACGTG GGGCGG CCAAT TATA ATG TGA
A B A BEnzym_1
A B C D EEnzym_1 Enzym_2 Enzym_3 Enzym_4
F6P
G6P
trehaloseex
CO2
glucose
PenP
E4P S7P
GAP TK1
TK2
TA
DHAP
PG
PEP
PYR
∆PDC
CO2
OAA
AKG
CO2
CO2
CITDHSC
Lysineex
AcCoA
PYRex
ALA ex
LACex
ACEex
VALex
MetabolischeNetzwerke
Simulation desStoffwechsels F6P
G6P
trehaloseex
CO2
glucose
PenP
E4P S7P
GAP TK1
TK2
TA
DHAP
PG
PEP
PYR
∆PDC
CO2
OAA
AKG
CO2
CITDHSC
AcCoA
PYRex
ALA ex
LACex
ACEex
VALex
Identifizierungvon Zielmolekülen F6P
G6P
trehaloseex
CO2
glucose
PenP
E4P S7P
GAP TK1
TK2
TA
DHAP
PG
PEP
PYR
∆PDC
CO2
OAA
AKG
CO2
CITDHSC
AcCoA
PYRex
ALA ex
LACex
ACEex
VALex
Protein-LigandDocking
Wirkstoff-Design
Protein-LigandDocking
Wirkstoff-Design
Protein-LigandDocking
Wirkstoff-Design
Protein-LigandDocking
Wirkstoff-Design
VorhersageunerwünschterWirkungen
Wirkstoff-Design
VorhersageunerwünschterWirkungen
Wirkstoff-Design
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
12/10/2002
Biologische Barrieren, Bioverfügbarkeit, Drug Delivery Systems
Vergleich vonGenomen
Vergleich vonGenomen
Peter ATGTGCCACACGGTCATGGGCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCCGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Paul ATGTGCCACACGGTCATGGCCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCGGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Vergleich vonGenomen
Peter ATGTGCCACACGGTCATGGGCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCCGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Paul ATGTGCCACACGGTCATGGACCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCTGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Vergleich vonGenomen
Peter ATGTGCCACACGGTCATGGGCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCCGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Paul ATGTGCCACACGGTCATGGACCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCTGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Single Nucleotide Polymorphism (SNP)
ATTGAT ATGGAT|||||| ||||||TAACTA TACCTA
0.3-0.6 % SNPs
DNA Microarrays
Peter ATGTGCCACACGGTCATGGGCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCCGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Paul ATGTGCCACACGGTCATGGACCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCTGGGTGCAACCGTATGAGAGA
DNA Microarrays
Peter ATGTGCCACACGGTCATGGGCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCCGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Paul ATGTGCCACACGGTCATGGACCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCTGGGTGCAACCGTATGAGAGA
DNA Microarrays
Peter ATGTGCCACACGGTCATGGGCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCCGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Paul ATGTGCCACACGGTCATGGCCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCGGGGTGCAACCGTATGAGAGA
ARRAY I ARRAY II
DNA Microarrays
Peter ATGTGCCACACGGTCATGGGCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCCGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Paul ATGTGCCACACGGTCATGGCCCCACGTTGGCATACTCTCT||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||TACACGGTGTGCCAGTACCGGGGTGCAACCGTATGAGAGA
Vergleich I+II
Zentrum für Bioinformatik
Target-Identifizierung
Wirkstoff-Transport Wirkstoff-Herstellung
Wirkstoff-DesignDie Universität des Saarlandes
ist ein Gewinner der DFG-Initiative Bioinformatik
10.000.000 DM
Zentrum für Bioinformatik
• Struktur
• Forschung
• Lehre
• Zeitplan
• Finanzen
Zentrum für Bioinformatik
• Struktur
• Forschung
• Lehre
• Zeitplan
• Finanzen
Mitglieder des Zentrums:
•Prof. Dr. Rita Bernhardt (Biochemie, UdS)•Prof. Dr. Friedrich Giffhorn (Angewandte Mikrobiologie, UdS)•Prof. Dr. Rolf Hartmann (Pharmazeutische und Medizinische Pharmazie, UdS)•Prof. Dr. Elmar Heinzle (Technische Biochemie, UdS)•Prof. Dr. Jürgen Hüttermann (Biophysik, UdS)•PD Dr. Joachim Jose (Pharmazeutische und Medizinische Pharmazie, UdS)•Prof. Dr. Claus- Michael Lehr (Biopharmazie und Pharmazeutische Technologie, UdS)•Prof. Dr. Thomas Lengauer (Max -Planck -Institut für Bioinformatik)•Prof. Dr. Hans-Peter Lenhof (Bioinformatik, UdS)•Prof. Dr. Alfred Louis (Angewandte Mathematik, UdS)•Prof. Dr. Eckart Meese (Humangenetik, UdS)•Prof. Dr. Kurt Mehlhorn (Max -Planck -Institut für Informatik)•Prof. Dr. Hans-Peter Seidel (Max -Planck -Institut für Informatik)•Prof. Dr. Raimund Seidel (Informatik, UdS)•Prof. Dr. Michael Springborg (Physikalische Chemie, UdS)•Prof. Dr. Wolfgang Wahlster (Deutsches Forschungsinstitut für Künstliche Intelligenz)•Prof. Dr. Gerhard Weikum (Informatik , UdS)
Zentrum für Bioinformatik
• Struktur
• Forschung
• Lehre
• Zeitplan
• Finanzen
Bachelor-Master-Studiengang:
In 6 Semestern zum Bachelor-Abschluß (Bachelor of Science)
In weiteren 3 Semestern zum Master-Abschluß (Master of Science)
http://www.zbi-saar.dehttp://www.cbi-saar.de
Email: lenhof @bioinf .uni-sb.de