Bilgisayarla Cizim Tenikleri 2

8/6/2019 Bilgisayarla Cizim Tenikleri 2

1/84

T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN

GLENDRLMES PROJES)

BLGSAYARLA ZM TEKNKLER 2

ANKARAOCAK 2005


2/84


3/84

NDEKLER

NDEKLER.............................................................................................................. iAIKLAMALAR........................................................................................................iiiGR............................................................................................................................1RENME FAALYET-1..........................................................................................21. YZEY ARETLER VE TOLERANSLARI KULLANMAK.............................2

1.1 Yzey leme aretleri Ve Toleranslarin Kullanilmasi......................................21.1.1. Yzey leme Ve Tolerans Ayarlari........................................................... 21.1.2. eitli Yzey leme Ve Tolerans lemlerinin Yapilmasi.........................61.1.3. Yzey leme Ve Tolerans Dzenlenmesi .................................................91.1.4. lye Metin Eklenmesi ..........................................................................101.1.5. Yzey leme Ve Tolerans zelliklerini Deitirmek..............................13

1.2. Blok lemleri ..................................................................................................141.2.1. Make Block...............................................................................................141.2.2. Insert Block...............................................................................................171.2.3. Hazr izimlerin Sembol Olarak Kullanlmas.........................................18

1.3. Grup lemleri.................................................................................................. 181.3.1. Nesnelerin Gruplandrlmas.....................................................................191.3.2. Gruplarla lgili lemler............................................................................ 19

UYGULAMA FAALYET................................................................................... 21PERFORMANS TEST..........................................................................................23LME VE DEERLENDRME......................................................................... 24

RENME FAALYET-2........................................................................................272. PERSPEKTF ZMEK......................................................................................... 27

2.1. Perspektif izimi............................................................................................. 272.1.1. View Mensn Kullanarak Perspektif izmek.......................................272.1.2. Komut Satirini Kullanarak Perspektif izimi Yapmak............................ 282.1.3. Ara ubuklarini Kullanarak Perspektif izimi Yapmak........................ 29

2.2. Boyutlu Modelleme ve Grntleme.........................................................332.2.1. 3D ye Giri ..............................................................................................332.2.2. ki Boyutlu Bir Plani Boyutlu Bir Modele Dntrmek................... 332.2.3. 3dli izime Bakmak ............................................................................... 502.2.4. Gizli izgileri Kaldirmak......................................................................... 522.2.5. 3d Modeli Glgelendirmek.......................................................................53

UYGULAMA FAALYET................................................................................... 55PERFORMANS TEST..........................................................................................57LME VE DEERLENDRME......................................................................... 58

RENME FAALYET-3........................................................................................613. ZM IKTISI......................................................................................................61

3.1. izim kt Ayarlar........................................................................................ 613.1.1. Kat Boyutunu Ayarlama........................................................................ 62

NDEKLER

i


4/84

3.1.2. Kat Konumunu Ayarlama......................................................................63

3.1.3. lek Ayarlamas Yapma......................................................................... 633.1.4. kt izgi Kalnlklarn Ayarlama..........................................................633.1.5. Pencereye Gre kt Alma...................................................................... 643.1.6. Limit Deerlerine Gre kt Alma..........................................................643.1.7. Tm izim Alannn ktsn Alma.........................................................653.1.8. izimin Ekranda Grnen Ksmnn ktsn Alma................................65

3.2. Yazc Ayarlarn Yapma................................................................................. 663.2.1. Yazdrlacak Doru Yazcy Seme.........................................................663.2.2. kt Kopya SaysnAyarlama................................................................. 66

UYGULAMA FAALYET................................................................................... 67

PERFORMANS TEST..........................................................................................69LME VE DEERLENDRME......................................................................... 70PERFORMANS TEST..........................................................................................73

MODL DEERLENDRME...................................................................................77KAYNAKLAR........................................................................................................... 78

ii


5/84

AIKLAMALARKOD 543PLS001ALAN Plastik Teknolojisi

DAL/MESLEK Plastik leme

MODLN ADI Bilgisayarla izim Teknikleri 2

MODLN TANIMI

Bilgisayarla izim Teknikleri 1; Yzey ileme vetoleranslarn kullanlmasn, Blok ilemlerini, Grupilemlerini, Perspektif izimini, boyutlu modelleme vegrntlemeyi, izim kt ayarlarn, Yazc ayarlarn

yapmay kazandran modldr.SRE 40/32

N KOUL1- lkretimi bitirmi olmak2- Bilgisayarla izim Teknikleri 1 modln alm olmak.

YETERLK Bilgisayarla izim Yapmak

MODLN AMACI

Genel Ama:Deerli renci, bu modl ile gerekli ortam salandnda

bilgisayarla teknik izim yapabileceksiniz.

Amalar:Bilgisayarda teknik resim kurallarna gre yzey ileme vetolerans ilemlerini yapabileceksiniz.Bilgisayarla teknik resim kurallarna gre perspektif izimiyapabileceksiniz.Bilgisayar izimlerinin ktsn alabileceksiniz.

ETM RETMORTAMLARI VEDONANIMLARI

Bilgisayar, Cad-cam programlar, gnye, cetvel, plotter, izimkad

LME VEDEERLENDRME

Modl ierisindeki retim faaliyetleri sonunda lme

deerlendirme ve performans testleri ile kendi kendinizideerlendirebileceksiniz.

AIKLAMALAR

iii


6/84


7/84

GRSevgili rencimiz;

Plastik endstrisi tm dnya da hzla gelimekte ve bu nedenle bununla ilgili eitimihtiyac da artmaktadr. Plastik alannda alan kalifiye eleman sknts ekilen u gnlerde

lkemizde de meslek liseleri ve yksek okullar bnyesinde plastik teknolojisi blmlerialmaktadr. Bu sevindirici gelime karsnda ortaya kan baz bilgi eksikliklerigzlenmitir.

Tm teknik alanlarda bilinmesi gereken teknik resim plastik teknolojisi alannda dabyk nem arz etmektedir. rnein yaplacak plastik rnn resminin izilmesi, kalbnntasarlanmas, kalp retimi yaplrken kalp teknik resminin kullanlmas, plastik rnretilirken operatrn resme bakarak retecei paray grmesi ve onunla ilgili olarakkontrollerini yapmas, teknik resmin nemini bu alanda da gstermektedir.

Hzla gelien bilgisayar teknolojisi teknik izimler iinde yerini alm ve bilgisayardestei ile izim yapabilen izim programlar gelitirilmitir. Gnmzde teknik izimleri

yapmak iin birok izim program vardr ancak doru olan, yapacanz izim iin en uygunizim programn semektir.

Gnmzde hzla gelimekte olan bilgisayar teknolojisi, kullandmz tm aragereler zerinde yerini alm bulunmaktadr. Bilgisayar gnlk ilerimizde birok kolaylksalamaktadr.

Bu modlde bilgisayar destei ile izmi olduunuz teknik izimleri izerekkurallarna uygun yzey ileme ve tolerans ilemlerini yapmasn, perspektif resimlerizmesini ve izdiiniz resimlerin ktsn almasn reneceksiniz.

Bu modl baar ile tamamladnzda ve kendinizi konu hakknda gelitirdiinizdeplastik endstrisinde alabilecek yeterlie sahip olacaksnz ancak bu konu ile ilgili tm

bilgileri almanzda fayda olacaktr.

Modl baar ile tamamlayacanz ve modln hayatnzda olumlu deiiklikleryapmasn arzu ediyor, almalarnzda baarlar diliyorum.

GR

1


8/84

RENME FAALYET-1

Gerekli ortam salandnda bilgisayarla izdiiniz resimler zerinde yzey ilemeiaret ve toleranslarn kullanabilecek, block ilemlerini ve group ilemleriniyapabileceksiniz

evrenizdeki firmalarn teknik izimle uraan birimlerini ziyaret ederek;Bilgisayar destei olmadan izilmi yzey ileme iaretleri ve toleranslar gsterilmi

teknik resimler bulunuzve bunlarbn anlamlarn aklaynz.

Bilgisayar destei olmadan yzey ileme iaretlerini ve toleranslar kullandnzteknik izimler yapnz.

1. YZEY ARETLER VETOLERANSLARI KULLANMAK

1.1 Yzey leme aretleri Ve Toleranslarin KullanilmasiBu blmde makine paralarnn iziminde kullanlan yzey ileme iaretleri ve

toleranslar ilemlerinin AUTOCAD programnda nasl kullanlacan reneceksiniz.

1.1.1. Yzey leme Ve Tolerans Ayarlari

Bu blmde yzey ileme ve tolerans ayarlarn yapmasn reneceksiniz. Bunlaryapmak iin aadaki yntemlerden birini deneyebilirsiniz.

Pulldown (ek men) Dimension/Style

Toolbarstan

Yukardaki yollardan birisi ile komuta girdiinizde karnza aadaki gibiDimension style manager diyalog sayfas (Resim 1.1) gelir.

RENME FAALYET-1

AMA

ARATIRMA

2


9/84

Resim 1.1

Bu diyalog sayfasnda modify sekmesini seersek karmza aadaki diyalogsayfas (Resim 1.2) kar.

3


10/84

Resim 1.2

Bu diyalog sayfasnda Tolerances sekmesini seersek karmza boyut toleranslar(Resim 1.3) kar.

Resim 1.3

Boyut tolerans ayarlarn kontrol etmek istediimizde karnzdaki diyalogkutusundaki Method sekmesini seiniz (Resim 1.4).

4


11/84

Burada boyut tolerans None iken llerde herhangi bir deiiklik yok demektir.

Resim 1.4

Symmetrical: Seeneinde grld gibi l rakamnn sanda simetrik olaraktolerans deeri kmtr.

Precision: Virglden sonra ka rakam kullanlacan belirtirsiniz.

Upper value: Tolerans deeri gireceiniz yerdir. rnek olarak 2 verilmitir.

Resim 1.5

Yukardaki uygulamada (Resim 1.5) method olarak Deviation seeneikullanlmtr. Bunda da sapma deeri istenmi, ilk rnekten farkl olarak Lower valuedeeri aktif olmutur. Ayrca sapma deerini gsteren deerlerin l rakamna gre lei

de 0.5 olarak verilmitir.

5


12/84

Resim 1.6da method olarak Limits seenei kullanlmtr.

Resim 1.61.1.2. eitli Yzey leme Ve Tolerans lemlerinin Yapilmasi

ekil ve konum toleranslar dediimiz geometrik toleranslarn verilmesi iin aadakiseeneklerden birini kullanabilirsiniz.

Dimension toolbarDimension men ToleranceCommand line Tolerance

Komuta girdikten sonra aadaki diyalog kutusu grnecektir (Resim 1.7).

Resim 1.7

Yukardaki diyalog kutusu zerindeki seenekler unlardr.

Options : Seenekler

Sym: Sembol

Tolerance 1: Birinci tolerans deeri

6


13/84

Tolerance 2: kinci tolerans deeri

Datum 1: Birinci referans harfiDatum 2: kinci. referans harfi

Datum 3: nc referans harfi

Height: Tolerans blgesini tanmlama

Projected Tolerance Zone: Yanstlm tolerans blgesi deeri

Datum Identifier: lde balang noktas tanmlama

Symbol: Bu seenek seildiinde symbol diyalog kutusu ekrana gelir. Seileceksemboln zerine tklanarak sembol seilir

Sym ksmndaki kutucuklar iaretlenirse, geometrik toleransn karakteristik sembollerigrntlenir.

Aadaki tablodan (Resim 1.8) istediiniz bir sembol iaretlemek suretiyle tolerance1 ksmndaki birinci tolerans oluturulmu olur. Sembollerin anlamlar Resim 1.9daverilmitir.

Resim 1.8

7


14/84

Resim 1.9

Material Condition diyalog kutusunda malzeme durumu belirlenir.

M Maksimum malzeme artL Limit (en az) malzeme artS Unsur bykl nemli deil

8


15/84

1.1.3. Yzey leme Ve Tolerans Dzenlenmesi

Bu blmde l yazs ve toleranslarn biimi ayarlanr.Yzey ileme ve tolerans simgelerinde herhangi bir dzenleme iin tolerans ifadesinin

zerine ift tklarz. Blece karmza tolerans deerleri tablosu ekrara gelir (Resim 1.10).Gerekli deiiklii yapp Ok seeriz.

Resim 1.10 Toleranslar Mens

Tolerances seeneinde, aadaki ilemler yaplr.

Tolerance format seeneinde, tolerans format deikeni tespit edilir.Method seeneinde none, symmetrical, deviation, limits, basic gibi metotlardan biri

seilir,

Precision seeneinde doruluk hassasiyeti iin virglden sonra kaydrma deeribelirtilir.

Upper value seeneinde toleransn st deeri verilir.

Lower value seeneinde toleransn alt deeri verilir.

Scaling for height seeneinde ykseklik iin skala deeri verilir.

Vertical position seeneinde ise bottom, middle, top gibi dikey pozisyon biiminibelirten deikenler ortaya kar.

9


16/84

1.1.4. lye Metin Eklenmesi

lye metin eklemek ve tolerans ifadesini izime balamak iin Quick Leaderkomutunu kullanrz.

Leader: Aklayc bilgileri tanmlar.

Leader komutu ile balant noktalarna, fatura ksmlarna aklayc yaz eklenir.

Dimension menu: Leader

Komut Satrndan: Leader

Leader komutu girildikten sonra balang noktas tanmlanr veya settings (ayarlar)seenei ile leader deikenleri ayarlanr. Birinci nokta tanmlandktan sonra ikinci noktatanmlanr. Yaznn eklenmesi ile ENTER tuuna baslarak komuttan klr.

Leader Settings Diyalog Kutusu

Leader komutu girildikten sonra komut satrna s yani settings yazlr vekarnza aadaki leader settings diyalog kutusu kar (Resim 1.11).

Resim 1.11 Leader Diyalog Kutusu

10


17/84

Annotation type seeneinde aadaki deikenlere mdahale edilir.

Mtext: oklu yaz ekleme.Copy an Object: Bir nesne kopyalama.

Tolarance: Tolerans kutusu ekleme.

Block reference: Referans bloklama.

None: Aklayc bilgi yok gibi seenekler belirleme.

Mtext options seeneinde aadaki deikenlere mdahale edilir.

Prompt for width: Yazya genilik verme ilemi yaplr.

Always left just: Yazy srekli soldan kaydrma ilemi iin kullanlr.

Frame text: Yazy ereve iine alma ilemi iin kullanlr.

Annotation reuse seeneinde aadaki deikenlere mdahale edilir.

None: Yazy tekrar kullanma

Reuse Next: Belirlenen yazy bundan sonra yeniden kullan.

Reuse Current: Gncel olan yazy yeniden kullanma gibi seenekler.

Leader line and arrow diyalog kutusu (Resim 1.12).

Resim 1.12 Resim

11


18/84

Leader line and arrow diyalog kutusunda u komutlar bulunur.

Leader Line: Leader izgisi. Burada iginin dz m yoksa spline izgisi mi olacanbelirlersiniz.

Arrowhead: Ok bal dzenleme. Burada izginin ucundaki okun ekli ve durumuhakknda seim yapabilirsiniz.

Number of Points: Nokta says. Burada yazya kadar ka doru izecekseniz bunoktalar girersiniz.

Angle Constraints: izginin asal ynlendirilmesi. Burada izeceiniz izgininyatayla olan asn girerseniz yaptnz leader izgileri hep ayn ada olacaktr.

Leader Attachment diyalog kutusu (Resim 1.13).

Resim 1.13 Resim

Attachment diyalog kutusunda u komutlar bulunur.

Multi-line text attachment: Burada oklu izgili yaz yazma seenekleri vardr.izginin neresinde yaz olmasn istiyorsanz ona uygun iaretleme yapabilirsiniz.

Underline bottom line: Son izgi, alt izgili deikenler belirlenir.

Underline bottom line seenei iaretlenirse belirtme yazsnn altnda bir izgioluacaktr.

12


19/84

Leader uygulamalar Resim 1.15te grlmektedir.

Resim 1.14 Leader Uygulamalar

Bu blmde resim zerinde yaplm llendirmelere, toleranslara yaz ekleme ilemiyaplacaktr.

l yazs dzenleme komutunu aadaki ekilde verebilirsiniz ya da aadakiresim zerinde yaplm bir llendirmede bir yaz eklenmek istendiinde aadaki araubuundan edit text seilir. l iaretlenerek yazmay dndnz metin yazlr.

1.1.5. Yzey leme Ve Tolerans zelliklerini Deitirmek

Bu ilemi yapabilmek iin aadaki diyalog kutusunu kullanabilirsiz (Resim 1.15).

Resim 1.15

13


20/84

1.2. Blok lemleri

Block: Seilen nesnelerin bloklamasn salar. izim iinde kullanlan standart paralarnher defasnda tekrar tekrar izilmesi yerine bir defa block oluturulmas ve ayn izimdosyasnda tekrar arlmas iin kullanlr.

Bu komutu altrabilmek iin aadaki yollardan birini kullanabilirsiniz (Resim1.16).

Draw toolbar:

Draw menu: Block/Make

Komut Satr: Block

Resim 1.161.2.1. Make Block

Bu komut ile aada grlen diyalog sayfas ekrana gelir (Resim 1.17).

Block Definition diyalog penceresi unlardan oluur.

Name

Base point

Object

Preview icon

Insert units

Description

14


21/84

Resim 1.17

Name (sim verme): Block yapmak istediimiz nesneye vereceimiz ismin yazlacayerdir (Resim 1.18).

Resim 1.18

Object (Nesne seimi): Burada block yaplacak nesnenin seilme ileminigerekletiririz (Resim 1.19).

Mouseun sol tuu ile block yaplacak nesneleri belirleriz.

Resim 1.19

Base Point (Yerletirme noktas): Ekrana getireceimiz bloun neresini referans kabuledeceimizi bize soran ksmdr. Burada Pick Point denen ksma dokunup daha sonra

15


22/84

nesnenin neresini referans kabul ettiysek oray seeriz. Burada nesnenin merkezinin referans

alnd grnmektedir (Resim 1.20).

Resim 1.20

Preview icon (n izleme): Block aldnz nesnenin ekrana arlmadan nce bir nizlemesi yaplabilmesi iin buradaki seenek iaretlenebilir. Bylece block alnan nesneninn izlemesi yaplabilir (Resim 1.21).

Resim 1.21

Insert Units (Kabul edilecek l sistemi seimi): Burada alnan blockun hangi lsistemine gre kaydedilecei insert units ksmndan belirlenir (Resim 1.22). Aada satarafta grld zere seim yapabilirsiniz. Onun altnda Description seenei ile bu

block hakknda herhangi bir aklama yazlabilir (Resim 1.23).

Bu blou kullanacak kii bu aklamay block ekrana gelirken diyalog sayfasndagrecektir.

Resim 1.22 Resim 1.23

16


23/84

1.2.2. Insert Block

Yukarda oluturduumuz blou gerektiinde yine ayn izim sayfasnda bu komut ilearabiliriz. Insert Block komutuna iki deiik ekilde eriebiliriz.


Resim 1.24teki gibi draw toolbar iconunu seebilirsiniz veya Resim 1.25teki gibiek menden Insert/Blocktan gidilir. Karmza aadaki gibi bir diyalog sayfas gelir(Resim 1.26).

Resim 1.26

Yukardaki diyalog sayfasnda name ksmnda sizin istediiniz block bulunuyorsadier ksmlara geebilirsiniz. Eer burada istediiniz block yoksa Name kutusununsandaki Browse ksmna basarak block izimini arayabilirsiniz.

izimi bulduktan sonra insert point ksmnda blounuzun ekranda yerletirileceinokta istenir. Buradaki kutucuktan seimi kaldrrsanz sizden x,y,z iin koordinat deeriister. Kutucuu kapatrsanz klavyeden deer giremezsiniz ama mouse ile ekranda snapkomutlarn kullanarak bu ii yapabilirsiniz.

Scale seeneinde block olarak arlan nesne 1:1 veya baka bir lekte ekranagetirilebilir. iziminiz iki boyutlu ise x ve yde gerekli deiiklik yaplarak iziminiz sayfayaistenilen lekte getirilir.

17


24/84

Rotation seeneinde iziminiz ekrana gelirken buradaki vereceiniz a miktarnca

evrilerek gelir. Specify On-screen kutucuu doluysa a deeri ekranda verilir.Insert diyalog sayfasnn en alt soldaki Explode komutu ekrana gelen block resmin

tek para veya var olan para saysnca gelmesini salar. rneimizde 2 adet nesne vard,onlar ardmzda tek para halinde gelir. Onu kullanm yerine gre paralamamzgerekir.

1.2.3. Hazr izimlerin Sembol Olarak Kullanlmas

altnz bir sayfada sk kullanlan baz izimleri sk sk izmek yerine o izimleriblock yaparsak onlar her defasnda arabiliriz.

rnein bir elektrik/elektronik devresi, bir hidrolik/pnmatik devresi vb. izimlerdekullanlan sembolleri her defasnda izdiimizde ok zamanmz alr. Bunun yerine o devreelemanlarn sembol olarak atarsak izimimiz hzlanr.

1.3. Grup lemleri

izimdeki nesneleri birbirine balama veya bir arada tutmaya yarayan bir komuttur.Kopyalama veya tamalarda kolaylk salar.

Resim 1.27

18


25/84

Bu komutu kullanabilmek iin AutoCAD komut satrnda (Commad:) Group yazp

Enter tuuna basyoruz. Karmza Object Grouping diyalog sayfas gelir (Resim 1.27).Yapmamz gereken ilk ey New yazsna basmak arkadan Group Name ksmna isimvermek ve nesne semek olacaktr.

1.3.1. Nesnelerin Gruplandrlmas

Resim 1.28de grld gibi bir embere dokunduumuzda dierleri seilmez.Group ileminden sonra ise Resim 1.29da olduu gibi bir seim yaptnzda tm paralarseilir. Group komutu seilen resimleri birbirine balar ve beraber hareket etmelerini salar.


1.3.2. Gruplarla lgili lemler

Grup almalarnda bir izimdeki baz ksmlar gruplayabilir veya databiliriz.Konunun banda gruplama konusunu ilemitik. Bir grubun datlmas ilemi yine ayndiyalog sayfasnda gerekleir.

19


26/84

Resim 1.30

Bunun iin kan diyalog menusnden en stte Group Name ksmnda gruplarlistelenir. Buradan datmak istediimiz group seilir ve alttan explode komutu seilerekdaha nce gruplanan seimler datlr.

20


27/84


28/84

lem Basamaklar neriler

izim ara ve gerelerini hazr hale getiriniz

giysisi giyinizTemiz ve dzenli olunuzizim yapacanz bilgisayar altrnz.AutoCAD programn altrnzAutoCAD aldnda kendinize ait yeni birsayfa anz.Giri penceresini kullanarak iziminizdekullanmay dndnz ablon sayfasn,izim sihirbazn altrarak istediinizayarlar yapnz

Bilgisayar programn yaplacak izime greayarlaynz

izimde kullanmanz gereken araubuklarn ykleyiniz

Yzey ileme ve tolerans ilem srasnbelirleyiniz

Yapacanz izim iin ncelikle bir ilemsras belirlerseniz iziminizi daha basityapabilirsiniz

Yzey ileme ve tolerans ayarlarn yapnzYzey ileme iaretleri ve toleranslarnizim ierisindeki konumunu ve biiminiistenilen zellikleri salayacak biimde

ayarlaynz

Yzey ileme ve toleranslarn izim iindeuygun biimde kullannz

Yzey ileme iaretlerini ve toleranssembollerini izim ierisinde teknik resimkurallarna uygun konumlandrnz

Yzey ileme ve tolerans zelliklerinideitiriniz.

nceden izim iinde kullanlm yzeyileme iaretleri ve toleranslarn izimierisindeki konumunu ve biimini istenilenzellikleri salayacak biimde deitiriniz

izimi kaydediniz. Yaptnz izimi retmeninizinsyleyecei bir klasre isim vererekkaydedinizGvenlik tedbirlerine uyunuz etiine uygun davrannzBilgisayarnz dzgn bir ekilde kapatnz

22


29/84

PERFORMANS TESTrenme faaliyetinde kazandnz becerileri aadaki tablo dorultusunda lnz.

renme faaliyetinde kazandnz becerileri aadaki tablo dorultusunda lnz.

PERFORMANS DEERLENDRME KRTERLER EVET HAYIRizim ara ve gerelerini hazr hale getirdiniz mi?Bilgisayar programn yaplacak izime gre ayarladnz m?Parann grnn izdiniz mi?izimin llendirmesini yaptnz m?Yzey ileme iaretlerini verdiniz mi?Aklayc bilgileri yazdnz m?Birleme noktalarnda budama temizlii yaptnz m?

izimi kontrol ederek zerindeki izgilerin eksiklii-fazlalngiderdiniz mi?Sreyi iyi kullandnz m? (3 saat)

Faaliyet deerlendirmeniz sonucunda hayr iaretlediiniz ilemleri tekrar ediniz.Tm ilemleri baaryla tamamladysanz bir sonraki faaliyete geiniz.

PERFORMANS TEST

23


30/84

LME VE DEERLENDRMEAadaki Sorulardan Doru Seenei aretleyiniz

1. Aadakilerden hangisi tolerans ayarlar yapabilmek iin kullanlan komut semboldr?

A)

B)

C)

D)

E)

2. Aadakilerden hangisi tolerans deerlerini yazmak iin kullanlan komut semboldr?

A)

B)

C)

D)

E)

3. Aadakilerden hangisi boyut toleransna virglden sonra ka rakam yazacamzbelirten seenektir?

A) SymmetricalB) Uper valueC) PrecisionD) Lower valueE) Vertical position

4. Aadakilerden hangisi lye metin eklemek iin kullanlan komuttur?A) Dimension menu

B) TrimC) ToleranceD) SettingsE) Leader

5. Aadakilerden hangisi oluturlmu blou gerektiinde izim sayfasna yklemek iinkullanlan komuttur?

A) BlockB) Make BlockC) Insert BlockD) Save BlockE) Setting Block

LME VE DEERLENDRME

24


31/84

6. Aadakilerden hangisi Seilen nesnelerin bloklamas iin kullanlan komuttur?A) BlockB) DescriptionC) Insert unitsD) ObjestE) Base point

7. Aadakilerden hangisi yzey ilemleri ve tolerans zelliklerini deitirmek iinkullanlan diyalog sayfasnn addr?

A) SymbolB) Material Condition

C) Define AttributesD) Dimension Style ManagerE) Make Block

8. Aadakilerden hangisi Leader Attachment mensnde bulunur?A) oklu izgilere yaz seenekleriB) Aynalama seenekleriC) Ok byklkleriD) Grup ilemleriE) Multiline ilemleri

25


32/84

CEVAP ANAHTARI1. Aadakilerden hangisi tolerans ayarlar yapabilmek iin kullanlan komut semboldr?

B)

2. Aadakilerden hangisi tolerans deerlerini yazmak iin kullanlan komut semboldr?

D) r

3. Aadakilerden hangisi boyut toleransna virglden sonra ka rakam yazacamzbelirten seenektir?

C) Precision

4. Aadakilerden hangisi lye metin eklemek iin kullanlan komuttur?E) Leader

5. Aadakilerden hangisi oluturlmu blou gerektiinde izim sayfasna yklemek iinkullanlan komuttur?C) Insert Block

6. Aadakilerden hangisi Seilen nesnelerin bloklamas iin kullanlan komuttur?A) Block

7. Aadakilerden hangisi yzey ielemleri ve tolerans zelliklerini deitirmek iinkullanlan diyalog sayfasnn addr?D) Dimension Style Manager

8. Aadakilerden hangisi Leader Attachment mensnde bulunur?A) oklu izgilere yaz seenekleri

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerekkendinizi deerlendiriniz.

lme sorularndaki yanl cevaplarnz tekrar ederek, aratrarak ya daretmeninizden yardm alarak tamamlayanz.

26


33/84

RENME FAALYET-2

Gerekli ortam salandnda bilgisayarla perspektif izip ayn zamanda boyutlumodelleme ve grntleme ilemlerini yapabileceksiniz.

evrenizdeki firmalarn teknik izimle uraan birimlerini ziyaret ederek; perspektif

izim yntemlerini aratrarak her birinden el ile izilmi teknik resimler bulunuz.2. PERSPEKTF ZMEK

2.1. Perspektif izimi

2.1.1. View Mensn Kullanarak Perspektif izmek

AutoCAD bnyesinde perspektifizim yapmamza olanak verenzometrik izim metodu mevcuttur.izimleri izometrik olarak yapabilmek iin

baz komutlar aktif hale getirmeliyiz.

AutoCAD bnyesinde perspektifizimi yapma yollarndan biride viewmensnden 3D Views mensnkullanarak mmkn olacaktr.

Yanda gsterildii ekilde (Resim2.1) perspektif izim metodu kullanlr.

Resim 2.1

zometrik izimler teknik resmi izilen parann daha iyi anlalabilmesi iinkullanlan bir yntemdir. Bu yntem tasarmcya boyut hissi vermi olmasna ramen iki

RENME FAALYET-2

AMA

ARATIRMA

27


34/84

boyutlu bir izimdir. zometrik izimlerde 3D izimlerde kullanlan tasarm komutlar

kullanlmaz. Burada temel izim elemanlar olan komutlar kullanlr.zometrik izimler yatay taban izgisi ve dey izginin kesiim noktasnn her iki

yannda 30lik eimlerden oluur. Burada kullanlan ller gerek llerdir.

zometrik izimlerde grnmez izgilerin olmas pek istenmez. Grnmez izgileringsterilmesi zorunlu olduunda izimin karmakl artmaktadr.

2.1.2. Komut Satirini Kullanarak Perspektif izimi Yapmak

Komut satrndan perspektif izimi yapmak da bir yntemdir ancak pek sk kullanlanbir yntem deildir.

Aadaki rnee Bakarak Basit Bir Perspektif izelim (Resim 2.2)

Command:line Specify first point:

Specify next point or [Undo]: @30,0

Specify next point or [Undo]: @0,0,15

Specify next point or [Close/Undo]: @0,45

Specify next point or [Close/Undo]: @-10,0

Specify next point or [Close/Undo]: @0,0,-5

Specify next point or [Close/Undo]: @0,-45Specify next point or [Close/Undo]: @0,0,5


Specify next point or [Close/Undo]:

Command: _line Specify first point:

Specify next point or [Undo]: @-15,0

Specify next point or [Undo]: @0,0,10Specify next point or [Close/Undo]: @-10,10

Specify next point or [Close/Undo]: @-10,0,10

Specify next point or [Close/Undo]: @-20,0



Specify next point or [Close/Undo]: @0,0,10



28


35/84

Resim 2.2

2.1.3. Ara ubuklarini Kullanarak Perspektif izimi Yapmak

zometrik izimi balatmak iin tools ek mensndeki drafting setting penceresindensnap and grid sekmesini seiniz (Resim 2.3).

Resim 2.3Drafting Setting Diyalog Penceresi

Daha sonra buradaki snap type & styleden isometric snap kutucuunu iaretli halegetiriniz.

zometrik izimde zgaray (grid) amak iin F7 tuuna basnz ya da durumubuundan grid moduna bir kez tklamanz yeterli olacaktr.

zometrik izimde kenetlenmeyi (snap) aktif hale getirmek iin F9 tuuna basnz ya

da durum ubuundan snap moduna bir kez tklamanz yeterli olacaktr (Resim 2.4).

29


36/84

Resim 2.4

Resim 2.5de grlen izometrik eklin oluturulmas iin kullanlan dzlemler veglgelendirilmeleri (Resim 2.6, 2.7, 2.8) verilmitir.

Resim 2.5

30


37/84

Cismin (TOP) st grnn izmek iin oluturulan dzlem.

Resim 2.6:Nesnenin st zometrik Grnm

Cismin (RIGHT) sa grnn izmek iin oluturulan dzlem

Resim 2.7:Nesnenin Sa zometrik Grnm

Cismin (LEFT) sol grnn izmek iin oluturulan dzlem.

Resim 2.8:Nesnenin Sol zometrik Grnm

zometrik ember Oluturma

31


38/84

zometrik izimde draw ara ubuundaki Circle komutuyla izometrik olarak ember

izilemez. zometrik ember izebilmek iin ilk nce alma kursrn izometrik izimeuygun hale getirmelisiniz. zometrik ember oluturabilmek iin,

1-Tools ara ubuundan drafting settings alt seeneini seiniz. Ekrana aadakiiletiim penceresi gelecektir (Resim 2.9).

Resim 2.9:Draftin Settings Diyalog Kutusu

2-Yukardaki pencerede snap and grid sekmesini seiniz.

3-Burada snap type ve style alannda isometric snap kutucuunu iaretli hale getiriniz.

4-Draw ara ubuundan ellipse ikonuna tklaynz.

5-Command satrnda aadaki mesaj gelir. Burada isocircle seeneinin olduunadikkat ediniz. Klavyeden i yazp ENTER tuuna basnz.

(Specify axis endpoint of ellipse or [Arc/Center/Isocircle]: i)

6- zometrik izimin merkezini gsteriniz ve en son aama olarak izometrik iziminap deerini giriniz.

Specify center of isocircle (izometrik ember iin merkez belirleyiniz)

Specify radius of isocircle or [Diameter]:zometrik ember iin yarap belirleyiniz.[ap]

7- Yarap (Radius) deerini girdikten sonra enter tuuna basarak aadaki sonucualabilirsiniz (Resim 2.10).

32


39/84

Resim 2.10

2.2. Boyutlu Modelleme ve Grntleme

2.2.1. 3D ye Giri

AutoCAD2000de, boyutlu modelleme yapmak iin iki yol kullanr. Bunlar; yzeymodelleme ve kat modellemedir. Yzey modellemede oluturulan modelin ii botur. Telkafes sistemi ile oluturulan yzeyleri kapatabilmek iin yzey kaplama komutlar kullanlr.Kat modellemede ise izilen obje ii dolu bir malzeme gibi davranr. Nesnenin bir hacmivardr.

2.2.2. ki Boyutlu Bir Plani Boyutlu Bir Modele Dntrmek

Yzey Modelleme:Herhangi bir ara ubuunun zerine mousunuzu getirip sa tkladnzda alan

pencerede surfaces iaretlendiinde aadaki ara ubuunu aktif hale getirmi olursunuz(Resim 2.11).

Resim 2.11:Yzey Modelleme Ara ubuu

Autocadde yzey modelleme yapabilmek iin aadaki komutlar kullanlabilir.

Elev: izim elemanlarna Z dorultusunda kalnlk ve uzaklk vermeye yarar (Resim2.12).

Oluturulacak yeni izim elemanlarna Z boyutundaki uzaklk ve kalnln set etmekiin kullanlr. Daha nce izilmi elemanlar zerinde bir etkisi olmaz. Daha nce izilmielemanlarn Z boyutundaki kalnlk ve uzakl CHANGE komutu ile deitirilir.

Komut Satrndan: Elev

Specify new default elevation : Bir deer tanmlamak veya gncel deerikabul etmek iin ENTER tuuna basnz.

Specify new default thickness : Bir deer tanmlamak veya gncel deerikabul etmek iin ENTER tuuna basnz.

33


40/84

Resim 2.12: Elev Komutunun Kullanm

Elev komutunu girdikten sonra normal izeceiniz izgi ve emberler artk tel kafesolarak ortaya kacaktr.

3D Face: boyutlu yzey oluturma.

3D Face komutu, boyutlu herhangi bir yerde drt kenarl yzey oluturur. Komutkullanlrken 3D yzn her bir ke noktasn seerken kelerde boluklar oluturur. 3Dyze farkl koordinat noktalar belirtebilirsiniz (Resim 2.13).

3D face ile ii doldurulamayan drt keli yzeyler oluturulur.

Surfaces toolbar:

Draw menu: Surfaces/3D Face

Komut Satrndan: 3D face

Specify first point or [Invisible]: Birinci noktay belirtiniz (1) veya Entere basnz.

Specify first point or [Invisible]: 3D Face komutunu balatmak iin balama noktasntanmla

lk noktay girdikten sonra 3D yz oluturmak iin normal saat ynnde kalan veyatersi ynde kalan noktay belirtiniz. Ayn ynde btn drt noktay tanmladysanzAutoCAD dzlemsel bir yz oluturur. Btn yzeyler ayn ekilde tamamlanrlar. Arkadetay izgileri grnmez (Invisible).

3D yznn kenarlar delikler ile nesnelerin doru modelcilii iin grnebilir,Kenarn ilk noktasndan nce giri grnmez, veya grnmez kenar yaplr .

Karmak 3D yzey modellemek iin 3D yzn birletirebilirsiniz .

Resim 2.13: 3D Face Komutunun Kullanm

34


41/84

Specify second point or [Invisible]: kinci noktay belirtiniz (2) veya ENTER tuunabasnz.

Specify third point or [Invisible] : nc noktay belirtiniz (3) veya ENTERtuuna basnz.

Specify fourth point or [Invisible] : Drdnc noktaybelirtiniz (4) veya ENTER tuuna basnz (Resim 2.14).

Resim 2.14: Yzey Modellemenin Gsterimi

3D mesh: Nesnelerin yzeylerini kaplamak iin kullanlr (Resim 2.14).

Surfaces toolbar:

Draw menu: Surfaces/3D mesh

Komut Satrndan: 3D mesh

Enter size of mesh in M direction: (M ynnde an giri boyutu) 2 ile 256 arasndabir deer giriniz.

Enter size of mesh in N direction: (N ynnde an giri boyutu) 2 ile 256 arasnda birdeer giriniz.

NOT: 3D MESH komutu, ncelikle programclar iin tasarlanr, dier kullanclarn3D komutunu kullanmalar tavsiye edilir.

Resim 2.15

AutoCAD, M ve N boyut deerleri tarafndan belirlenen matris, boyut yoluyla okgenan tanmlar. Belirtmi olduunuz M, N deerleri yzey kelerinin saysna eit olur(Resim 2.16).

35


42/84

Resim 2.16: 3D Mesh Komutunun Kullanm

3Dpoly: boyutlu ortamda dz izgi ile polyline oluturur. Bu ksmda continuousizgi tipi kullanlr.

Draw menu: 3D Polyline

KomutSatrndan:

3Dpoly

Specify start point of polyline: Bir nokta belirtiniz. (1)

Specify endpoint of line or [Undo]: Bir nokta belirtiniz veya bir hareket giriniz .

Specify endpoint of line or [Undo]: Bir nokta belirtiniz veya bir hareket giriniz.

Specify endpoint of line or [Close/Undo]: Son noktay belirtiniz.

Edgesurf: boyutlu yzeylere a oluturur.

Edgesurf komutu, u noktalar birbirine bitiik drt erinin kenar izgileriyle yzeyitanmlar (Resim 2.17).

Edgesurf komutu ile yzeyin oluturulabilmesi iin erilerin veya dorularn dahanceden izilmi olmas gerekir.

Surfaces toolbar:

Draw menu: Surfaces / Edge Surfaces

Komut Satrndan: Edgesurf

Command: Edgesurf

Current wire frame density: SURFTAB1=6 SURFTAB2=6

Select object 1 for surface edge (yzey kenar iin bir nesne se (P1)

Select object 2 for surface edge: (yzey kenar iin bir nesne se (P2)



36


43/84

Resim 2.17: Surface Komutunun Kullanm

3D Surfaces: Bu komut ile ekrana, hazr oluturulmu aadaki ktphane gelir.

Bu komuta draw mensnden surfaces, oradanda 3D surfaces seilerek ulalr (Resim2.18).

Bu komuta draw mensnden surfaces,oradanda 3D surfaces seilerek ulalr.

Buradaki seenekler ile yzey modelleme hzl bir ekilde oluturulabilir.

Resim 2.18: 3D Surface Ktphanesi

37


44/84

Kat Modelleme:Kat modelleme, yzey modellemeye gre ii dolu kat modeller elde

etmek iin kullanlr. Resim 2.19da kat modelleme ara ubuu grlmektedir.

Resim 2.19: Kat Modelleme Ara ubuu

Box: boyutlu kat model kutu oluturmak iin kullanlr (Resim 2.20).

Kutu oluturduunuzda onu kat model olarak gremezsiniz. Kat model olarakgrebilmek ve yzeyleri oluturabilmek iin solidedit komutunu kullanarak oluturduunuzmodeli grebilirsiniz.

Solids toolbar:

Draw menu: Draw /Solid /Box

Komut Satrndan: Box

rnein bir kutu izmek iin:

Command: box

Specify corner of box or [CEnter] :

Specify corner or [Cube/Length]: (kp/prizma)Specify length: 150

Specify width: 160

Specify height: 170

Resim 2.20: Box izimine rnek

Cylinder: Bu komut ile boyutlu kat model silindirler oluturursunuz (Resim 2.21).

38


45/84


46/84

Specify radius for base of cone or [Diameter]: 150 (koni tabannn yarap)

Specify height of cone or [Apex]: 500 (Koninin ykseklii)

Resim 2.22: Cone Komutunun Kullanm

Extrude:Bu komut ile nesnelere Z dorultusunda kalnlk atayabilirsiniz (Resim 2.23).

ki boyutlu bileik nesnelere Z dorultusunda kalnlk vererek onlar kat halegetirmek iin kullanlr. Birden fazla nesne seimi yaplabilir. Nesnelerin mutlak suretle

bileik olmasna dikkat etmelisiniz ayrca donut, circle, pline, polygon, solydfi gibi komutlarile oluturulan nesnelere extrude komutu ile kalnlk vererek kat hale getirilebilirsiniz.

Burada bilinmesi gereken bir konuda, daha nceden bloklanm nesnelere extrude

komutu ile kalnlk verilemez olduudur.

Solids toolbar:

Draw menu: Solids / Extrude

Komut Satrndan: Extrude

Seilen nesnelerin kapal olma zelliine sahip olmas gerekir. Eer bir polylinekomutu ile oluturulmu bir bileik izgi kapal deilse extrude komutu ile kalnlkverilemez.

Line komutu ile izilen ve pedt komutu ile birletirilen kapal olma zelliine sahipnesnelere kalnlk verilebilir.

rnek bir izim iin birinci ekli izin, nesneleri bileik hale getirdikten sonraaadaki ilemleri inceleyin.

Command: Extrude

Current wire frame density: isolines=4

Select objects: 1 found (seilen nesneler)

Select objects: 1 found, 2 total (nesneleri seiniz)

40


47/84


Select objects: 1 found, 4 total (nesneleri seiniz)Select objects: 1 found, 5 total (nesneleri seiniz)


Select objects: (ileme devam etmek iin ENTERe basnz)

Specify height of extrusion or [Path]: 45 (uzatma ykseklii)

Specify angle of taper for extrusion : (uzatma as)

Command: Subtract

Select solids and regions to subtract from ..

Select objects: 1 found (seilen nesneler)

Select objects: (ileme devam iin ENTERe basnz)

Select solids and regions to subtract ..

Select objects: 1 found (nesneleri seiniz)





Select objects: (ilemi tamamlamak iin ENTER tuuna basnz)

Resim 2.23:Extrude Komutunun Kullanm

Align: Bu komut ile 2 boyutlu ve 3 boyutlu izimlerde seilen nesnelerle diernesneleri sralar ve hizalarsnz (Resim 2.24).

41


48/84

Modify menu: 3D Operation/Align

Komut Satrndan: Align

rnein;

Command: Align

Select objects: (Sralamak istediiniz nesneleri seiniz ve ENTERe basnz)

Bir ift noktay kullanarak sraya koymak.

Specify first source point: Birinci noktay seiniz (1)

Specify first destination point: kinci noktay seiniz (2)

Specify second source point: ENTER tuuna basnz

Resim 2.24: Align Komutunun Kullanm

Sadece bir kaynak noktas ve gidilecek yer nokta iftini setiinizde, seilminesneler, kaynak noktas (1)den gidilecek yer noktas ( 2 )ye 2D (iki boyutlu) veya 3D (

boyutlu) olarak tanrlar.

ki ift Noktay Kullanarak Sraya Koymak (Resim 2.25)

rnein,

Command: Align

Specify first source point: Birinci noktay belirtiniz. (1)

Specify first destination point: kinci noktay belirtiniz (2)

Specify second source point: nc noktay belirtiniz (3)

Specify second destination point: Drdnc noktay belirtiniz (4)

Specify third source point: ENTER tuuna basnz.

Scale objects based on alignment points [Yes/No] : Y giriniz veya ENTERtuuna basnz

42


49/84

Resim 2.25: Align Komutunun Kullanm (ki ift nokta)

ift noktay kullanarak sraya koymak (Resim 2.26)

Command: AlignSpecify first source point: Bir nokta belirtiniz (1)

Specify first destination point: Bir nokta belirtiniz (2)

Specify second source point: Bir nokta belirtiniz (3)

Specify second destination point: Bir nokta belirtiniz (4)

Specify third source point: Bir nokta belirtiniz (5)

Specify third destination point: Bir nokta belirtiniz (6)

Resim 2.26: Align Komutunun Kullanm ( ift nokta)

Union: Bu komut ile kat nesnelerde birletirme ilemi yapabilirsiniz (Resim 2.27, 2.28).

Solid Editing toolbar:

Modify menu: Solid Editing/Union

Komut Satrndan: Union

43


50/84


51/84

Union yapldktan sonra P1 ve P2 nesnelerinin birleerek tek bir nesneye dntn

grmektesiniz (Resim 2.31, 2.32).

Resim 2.31: Union Yaplm zometrik Grn Resim 2.32: Union Yaplm Yan Grn

Union Komutunun Kullanlmas

Modify menden, solids editing alt mensnde union komutunu seiniz.

Birletirilecek nesneleri seiniz (1, 2).

Subtract:Bu komut ile kat nesnelerden nesne kartma ilemini yapabilirsiniz (Resim2.33, 2.34).

Solid Editingtoolbar:

Modify menu: Solid Editing/Subtract

Komut Satrndan: Subtract

ki veya daha fazla kat nesnenin birbiri zerinde veya birbirleri ile kesimeyenblgesel karma ilemi yapabilirsiniz.

karma ilemi sonucunda ana nesneden karlmas istenilen nesne ayrlr ve nesnebir btn olarak hareket eder.

Subtract komutunu kullanrken nce nesneleri izersiniz.(Aada P3 ana nesneninizildii grnmektedir)

Sonra ana nesneden karmay dndnz nesneleri belirlersiniz.

45


52/84

Resim 2.33: 4 Ayr Kat Nesnenin st Grn Resim 2.34: 4 Ayr Kat Nesneninzometrik Grn

Aada yapld gibi nce ana nesneyi seersiniz (maus ile) sonra mausun sa tuuna

basarsnz dier nesneleri seersiniz (Resim 2.35, 2.36).

Resim 2.35. Ana Nesne Seilmi Resim 2.36: kartlacak Nesneler Seilmi

karlacak nesneler seildikten sonra mausun sa tuuna tekrar basldnda aadakigibi grnr (Resim 2.37, 2.38).

Resim 2.37: Subtract leminden Sonra Resim 2.38: Son Halin st GrnSubtract Komutunun Kullanm

Subtract Komutunun Kullanlmasnn ilem sras aadadr.

Modify menden, Solids Editing alt mensnden Subtract komutunu seiniz.

karma ilemi yaplacak ana malzemeyi seiniz (P3).

Ana malzemeden karlacak nesneleri seiniz (P1, P2, P4).

Enter tuuna ya da mausun sa tuuna basnz.

Intersect: Bu komut ile 2 boyutlu ve 3 boyutlu kat modelin ara kesiti oluturulur.

46


53/84

Solid Editing toolbar:

Modify menu: Solid Editing/Intersect

Komut Satrndan Intersect

Intersect komutu, ile nesneler arasndaki ara kesitten kat bir blge elde etmek iinnesnelerin daha nceden kat model olarak izilmesi gerekir. Komut kullanldktan sonranesnelerin ara blgelerinin dnda kalan ksmlar kaybolur (Resim 2.39, 2.40).

Resim 2.39: ki Ayr Kat Nesnenin stGrn

Resim 2.40: P1 Ve P2 Nesnelerinin zometrikGrn

Aada yapld gibi nce Intersect komutunu altrp sonrada nesnelerisemelisiniz (Resim 2.41, 2.42).

Resim 2.41: P1 Nesnesi Seilmi Resim 2.42: P2 Nesnesi Seilmi

Intersect yapldktan sonra P1 ve P2 nesnelerinin arakesiti oluturulmutur.

Resim 2.43: Oluan Ara Kesitin zometrikGrnm

Resim 2.44: Oluan Ara Kesitin st Grn

47


54/84

Intersect Komutunun Kullanm

Yukardaki nesnelerin arakesitini alrken yaptmz komut ilemine bakacak olursak(Resim 2.43, 2.44),

Command:Intersect

Select objects: 1 found (nesneleri seiniz): P1 seilir

Select objects: 1 found, 2 total (nesneleri seiniz): P2 seilir

Select objects: lemi tamamlamak iin ENTERe basnz.

Bylece iki nesnenin arakesitini bulmu olursunuz.

Modify menden, solids editing alt mensnden intersect komutunu seiniz

Ara kesitini bulmak istediiniz nesneleri seiniz (1 ve 2).

Interfere: Bu komut ile 2 boyutlu veya 3 boyutlu nesnelerden arakesit oluturursunuz.

Solids toolbar:

Draw menu: Solids/Interference

Komut Satrndan: Interfere:

Interfere komutunu, kullanmadan nce 2 boyutlu veya 3 boyutlu izim elemanlarnnoluturulmas gerekir. Oluturulan nesnelerin birbiri ile temas halinde olmas bu komutunkullanlmasn salar. ki veya daha fazla katnn ara yzeyini bulmak iin kullanlr.

Interfere komutu ile nesnelerin ara yzeyi bulunurken orijinal resimler silinmez.

Nesnelerin belirlenmesi iin move komutu ile tanmas gerekir.

Nesnelerin ara yzeylerinin belirlenebilmesi iin kat bir yapya sahip olmalargerekir.

3D Array: Bu komut boyutlu sra oluturur.

Modify Menu:3D Array

Komut Satrndan: 3D Array

48


55/84

Dairesel biimde nesne dzenlemek istediinizde aadaki gibi ilem yapmalsnz

(Resim 2.45, 2.46, 2.47, 2.48).Command: _array

Select objects: 1 found: Nesneyi seiniz

Select objects:

Enter the type of array [Rectangular/Polar]

:

Specify center point of array: Eksen gsterilir

Enter the number of items in the array: 5

Specify the angle to fill (+=ccw, -=cw) :

Rotate arrayed objects? [Yes/No] : n

Resim 2.45 Resim 2.46 3D Array Nesne Seimi


Array komutunda, seilen tm nesnelere tek bir nesne gibi ilem yaplr.

Command: _array

Select objects: 1 found Array yaplacak obje seilir.

Select objects:

Enter the type of array [Rectangular/Polar] : R

Enter the number of rows (---) : 2

Enter the number of columns (|||) 3

49


56/84

Enter the distance between rows or specify unit cell (---): 30

Specify the distance between columns (|||): 30Dikdrtgen Biiminde Dzenleme: (Rectangular Array)

Resim 2.49 Resim 2.503D Array Nesne Seimi


Resim 2.53

2.2.3. 3dli izime Bakmak

Resim 2.54teki view ara ubuunda bulunan dmeler ile ekrandaki 3 boyutluizimlere farkl ynlerden bakabilirsiniz (Resim 2.55, 2.56).

50


57/84

Resim 2.54

Resim 2.55: Paraya stten, Alttan, Soldan,Sadan, Soldan, nden, Arkadan

Bakabilirsiniz

Resim 2.56: Paraya Gneybat, Gneydou, Kuzeydou,

Kuzeybatdan Bakabilirsiniz

rnein; ki ayr resmin deiik bak alarn inceleyiniz (Resim 2.57, 2.58, 2.59,2.60, 2.61, 2.62).



51


58/84


2.2.4. Gizli izgileri Kaldirmak

izilen 3 boyutlu makine resminde arka taraftaki grnen izgiler kaldrlabilir.

Bu ilem iki trl yaplabilir.

Toolbarsdaki Shade mensnden

View mensnden Shade/Hidden

rnein,

Resim 2.63 Resim 2.64 Hidden Komutunun Kullanm

Yukardaki izimlere (Resim 2.63, 2.64) bakacak olursanz normalde grnmezolmas gereken izgileri hidden komutunu kullanarak yeni izim oluturabilirsiniz. ekildede grld gibi Hidden komutundan sonra grnmez olan izgiler kaldrlmtr.

52


59/84

2.2.5. 3d Modeli Glgelendirmek

Shade: Gncel izim alannda boyutlu modellemesi yaplan tasarma renk ve glgekatarak kat bir cisimmi hissi verir (Resim 2.65, 2.66, 2.67, 2.68).

Shade yaplm nesnelerin ktsn plotterdan almak mmkn deildir. Fakat shadeyaplm grntleri slayt gsterisinde gstermek mmkndr. Shade komutuna ekildeulalabilir.

View menu: View /Shade

Komut Satr: SHADE MODE

Shade Toolbar

Command: Shade mode

Current mode: 2D wireframe En son gncel shade modunu gsterir.

Enteroption[2Dwireframe/3Dwireframe/Hidden/Flat/Gouraud/fLat+edges/ gouraud+edges]:


Resim 2.67 Resim 2.682D Wireframe Komutunun Kullanlmas

53


60/84

Flat Shaded: Shade yaplan yzeylerde okgensel yze benzer glgelendirme yapar.

Glgelenmi yzeyler keskin grnmldr (Resim 2.69).Burada malzeme rengi olarak malzemeye verdiiniz materyal zelliini

glgelendirebilirsiniz..

Resim 2.69

54


61/84

UYGULAMA FAALYETAada grn izilmi ve llendirilmi i parasnn izometrik perspektif

resmini iziniz.

UYGULAMA FAALYET

55


62/84

lem Basamaklar nerilerizim programlarn bilgisayara ykleyiniz giysisi giyinizTemiz ve dzenli olunuzizim yapacanz bilgisayar altrnzAutoCAD programn altrnz

izim ara ve gerelerini hazr hale getiriniz AutoCAD aldnda kendinize ait yeni birsayfa anzGiri penceresini kullanarak iziminizdekullanmay dndnz ablon sayfaszerinde, izim sihirbazn altrarakistediiniz ayarlar yapnz

Bilgisayar programn yaplacak izime greayarlaynz

izimde kullanmanz gereken araubuklarn ykleyiniz

izimin ilem srasn belirleyiniz Yapacanz izim iin ncelikle bir ilemsras belirlerseniz iziminizi daha basityapabilirsiniz

stenilen zellikte perspektif resmi iziniz Perspektif eitleri ile ilgili olarak modlbilgi konularndan faydalanabilirsiniz

izimi kaydediniz Yaptnz izimi retmeninizinsyleyecei bir klasre isim vererek

kaydedinizGvenlik tedbirlerine uyunuz etiine uygun davrannz.Bilgisayarnz dzgn bir ekilde kapatnz

56


63/84

PERFORMANS TEST


PERFORMANS DEERLENDRME KRTERLER EVET HAYIRizim ara ve gerelerini hazr hale getirdiniz mi?Bilgisayar programn yaplacak izime gre ayarladnz m?Perspektif iziminin ilem srasn belirlediniz mi?Perspektif izdiniz mi?

Resmin doru izilip izilmediini kontrol ettiniz mi?Sreyi uygun kullandnz m? (3 Saat)

Faaliyet deerlendirmeniz sonucunda hayr iaretleyerek yapamadnz ilemleritekrar ediniz. Tm ilemleri baaryla tamamladysanz bir sonraki faaliyete geiniz.

PERFORMANS TEST

57


64/84


65/84

5. Aadakilerden hangisi boyutlu yzey olutumak iin kullanlan komuttur?A) FaceB) SolidC) 3D FaceD) 3D SolidE) 3D Solid Face

6. Aadakilerden hangisi boyutlu zimlerde gizli izgileri kaldran komut semboldr?

A)

B)

C)D)

E)

7. Aadakilerden hangisi boyutlu ortamda dz izgi ile polyline oluturur?A) 3D PolylineB) 3D LineC) PolylineD) 3D First LineE) Edgesurf

8. Aadakilerden hangisi boyutlu yzeyler oluturur?A) 3D PolylineB) EdgesurfC) SurfacesD) 3D SurfacesE) Box3d

9. Aadakilerden hangisi Z dorultusunda kalnlk vermek iin kullanlan komuttur?A) AlignB) Edgesurf

C) UnionD) ExtrudeE) Subtract

59


66/84

CEVAP ANAHTARI

1. Aadakilerden hangisi izometrik izimi balatmak iin kullanlan diyalog sayfasdr?A) Drafting Settings

2. Aadakilerden hangisi perspektif izim yollarndan biridir?D) View3D Views

3. Aadakilerden hangisi AutoCADde yzey modelleme iin kullanlan bir komutsemboldr?

A)

4. Aadakilerden hangisi elev komutunun kullanm amacdr?D) Kalnlk ve uzaklk vermek

5. Aadakilerden hangisi boyutlu yzey olutumak iin kullanlan komuttur?C) 3D Face

6. Aadakilerden hangisi boyutlu izimlerde gizli izgileri kaldran komut semboldr?

B)

7. Aadakilerden hangisi boyutlu ortamda dz izgi ile polyline oluturur?A) 3D Polyline

8. Aadakilerden hangisi boyutlu yzeyler oluturur?B) Edgesurf

9. Aadakilerden hangisi Z dorultusunda kalnlk vermek iin kullanlan komuttur?D) Extrude

DEERLENDRME



60


67/84

RENME FAALYET-3

Gerekli ortam salandnda bilgisayarda izdiiniz resimlerin ktsnalabileceksiniz.

nerneti kullanarak vebilgisayar rnleri satclarn ziyaret ederek izim aralarnn

zelliklerini ve kullanm yerlerini aratrnz.3. ZM IKTISI

3.1. izim kt Ayarlar

Bu blmde yaptnz izimlerin printerdan ktsn almak iin yaplmas gerekenlerireneceksiniz.

Standart toolbarstan printer iconunu veya

AutoCAD ekrannda File/Pulldown (ekmen) den plot ifadesine tklarsanz aadakidiyalog sayfas ile karlarsnz (Resim 3.1).

Resim 3.1: Plot Diyalog Sayfas

RENME FAALYET-3

AMA

ARATIRMA

61


68/84

Burada ilk yapacamz bilgisayarmza bal olan printeri semek olacaktr.

Plot device ksmnda printeri setikten sonra Plot Setting sekmesine tklarsanzaadaki diyalog sayfasn greceksiniz (Resim 3.2).

Resim 3.2

3.1.1. Kat Boyutunu Ayarlama

Resim 3.3: Kat Boyutunun Ayarlanmas

Printer seiminden sonra izdirilecek resme gre kat seimi yaplr (Resim 3.3).Ayrca kadn mm mi inmi olduuna karar verirsiniz (Resim 3.4).

Resim 3.4

62


69/84

3.1.2. Kat Konumunu Ayarlama

Bu blmde Drawing orientation (izim konumu) diyalog sayfas karnza kacaktr.izdireceiniz resmi yazdrmak istediiniz kadn yatay ya da dikey olmasn salarsnz.

Bu diyalog sayfasnda aadaki seeneklerle karlarsnz (Resim 3.5);

Portrait:Kad dik yerletirmek iin kullanlr.

Landscape: Kad yatay yerletirmek iin kullanlr.

Plot upside-down: izmi olduunuz resmi 180 dndrerek kada yerletirmek iinkullanlr.

Resim 3.5

Buradaki almada kat Landscape (Yatay) konuma ayarlanmtr. stenirse Portrait(Dikey) konuma da ayarlanabilir. Yani almamz kat zerinde yatay m duracak yoksadikey mi duracak buna karar vereceiz.

3.1.3. lek Ayarlamas YapmaPrinterden kat zerine aktarlacak olan izimimizin 1/1 lekli mi yoksa farkl m

(byk veya kk) olacana karar vereceiz.

Resim 3.6 Resim 3.7

Resim 3.6da izimin lei var olan deerler ile belirlenir. Resim 3.7de ise customseeneinde altta iki kutucuk bulunur. Buradan sadaki kutucuk izim ekrannda olanizimin leini deitirmek istediinizde kullanacanz kutucuktur.

3.1.4. kt izgi Kalnlklarn Ayarlama63


70/84

Resim 3.8

izdiimiz izimlerin ayrt edici zelliklerinden olan izgi kalklklar, antetli kat ilekt aldmzda resim 3.8de grld zere sol tarafta Layout sekmesi aktif ikenkullanabileceiniz bir zelliktir. Sa alt tarafta Scale lineweights ile izgi kalnlklarnaktif ya da pasif konuma getiririz.

Not: izgi kalnlklarna Layer konusunda deinilmitir.

3.1.5. Pencereye Gre kt Alma


Sol stte (Resim 3.9) ktsn almakistediimiz resim, altta Print diyalog sayfasnda(Resim 3.11) bulunan Window seeneinikullanyoruz ve izimimizin hepsini deil; sadeceistediimiz belli bir ksmn pencere iine alarakkt ekranna aktaryoruz. stte grdmz(Resim 3.10) grnt ortaya kyor.

Resim 3.11

3.1.6. Limit Deerlerine Gre kt Alma

64


71/84

Bu komutla izim snrlar dikkate alnarak bask yaplr. Bunun iin nce scale

ksmnda Scale to fit ksm aktif hale getirilmelidir (Resim 3.12).

Resim 3.12

Bu ilemi yaptktan sonra

Resim 3.13

Sayfann altnda bulunan Full Preview komutu ile resmimize n izleme yapyoruzve ok tuuna basyoruz (Resim 3.13).

3.1.7. Tm izim Alannn ktsn AlmaBu ilem iin Plot diyalog sayfasnda bulunan Extents komutu arkadan da resmin

nasl grndn grmek iin Full Preview seeneine basarz (Resim 3.14).

Extents komutu resmin boyutlarna bakmadan ekrana ve kt alnacak kada tamolarak yayar ve bize o ekilde gsterir.

Resim 3.14

3.1.8. izimin Ekranda Grnen Ksmnn ktsn Alma

65


72/84

Display varsaylan seenektir. O an ekranda resmin grnen ksmnn kmasn

salar.3.2. Yazc Ayarlarn Yapma

3.2.1. Yazdrlacak Doru Yazcy Seme

Resim 3.15te Plot diyalog sayfas grlmektedir. Burada sisteme bal olan ve iimizigrecek olan doru printeri semeliyiz.

RResim 3.153.2.2. kt Kopya SaysnAyarlama

Yukardaki diyalog sayfasnda (Resim 3.15) doru printeri setikten sonra sayfann solalt kesinde Number of copies ksmnda iziminizin ka kopyasnn oluturulacan sizesorar. Sizde ihtiyacnz kadar olan burada belirtirsiniz.

UYGULAMA FAALYET66


73/84

UYGULAMA FAALYETAada teknik tam kesiti izilmi ve llendirilmi i parasn aadaki gibiiziniz. Printer kt ayarlarn yaparak A4 kadna izdiriniz.

67


74/84

lem Basamaklar neriler

izim ara ve gerelerini hazr hale getiriniz

giysisi giyinizTemiz ve dzenli olunuzizim yapacanz bilgisayar altrnzAutoCAD programn altrnz.AutoCAD aldnda kendinize ait yeni birsayfa anzGiri penceresini kullanarak iziminizdekullanmay dndnz ablon sayfaszerinde, izim sihirbazn altrarak

istediiniz ayarlar yapnz

izim kt ayarlarn dzenleyiniz Kat boyutu, konumu, lek ve kt izgikalnlk ayarlarn yapnz

Yazc ayarlarn yapnz

Doru printer ve kad seiniz resmin katzerindeki konumuna dikkat edinizYaptnz izimi retmeninizinsyleyecei bir klasre isim vererekkaydediniz

Gvenlik tedbirlerine uyunuz etiine Uygun DavrannzBilgisayarnz dzgn bir ekilde kapatnz

Pencereye gre izim kts alnz

Limit deerine gre izim kts alnz

Tm izim alannn ktsn alnz

izimin ekranda grnen ksmnn ktsnalnz

kt biimini istenilen zellie gre seiniz,deiik zellikteki kt biimleri ile ilgiliolarak modl bilgi konularndanfaydalanabilirsiniz

68


75/84

PERFORMANS TESTUygulama 1:


PERFORMANS DEERLENDRME KRTERLER EVET HAYIRBilgisayar programn yaplacak izime gre ayarladnz m?Yazc ayarlarn yaptnz m?izim istenilen zelliklere gre yaptnz mizim kt ayarlarn yaptnz m?Pencereye gre izim kts aldnz m?

Limit deerine gre izim kts aldnz m?Tm izim alannn ktsn aldnz m?izimin ekranda grnen ksmnn ktsn aldnz m?Sreyi uygun kullandnz m? (3 saat)

Faaliyet deerlendirmeniz sonucunda hayr iaretleyerek yapamadnz ilemleritekrar ediniz. Tm ilemleri baaryla tamamladysanz bir sonraki faaliyete geiniz.

PERFORMANS TEST

69


76/84

LME VE DEERLENDRMEAadaki Sorulardan Doru Seenei aretleyiniz

1. Aadakilerden hangisi yaptnz izimin ktsn almak iin print ayarlarn gsterendiyalog sayfas addr?

A) PaperB) PlotC) LayoutD) SettingE) Device

2. Aadakilerden hangisi kat seim yapmanz gsterir?A) Paper sizeB) Plot deviceC) inchesD) mmE) Portrait

3. Aadakilerden hangisi yaptnz izimlerin pencereye gre kt almanz salayanseenektir?

A)Partial Preview

B) Full PreviewC) WindowD) Plot ExtentsE) Extents

4. Aadakilerden hangisi yaptnz izimlerin kt almadan nce nasl grneceinigsteren seenektir?

A)Partial PreviewB) Full PreviewC)WindowD) Plot device

E) Layout

5. Aadakilerden hangisi yaptnz izimlerin boyutlarna bakmadan ekrana tam olarakyayar?

A) Full PreviewB) DisplayC) LimitsD) WindowE) Extents

LME VE DEERLENDRME

70


77/84

6. Aadakilerden hangisi kat zerine aktarlacak izimlerin leini gsteren seenektir?

A) Plot scaleB) ChangeC) ScaleD) PropertiesE) Extents

7. Aadakilerden hangisi yazdrlacak doru yazc seeneidir?A) Plot to fileB) Plot DeviceC) PropertiesD) Page setup

E) Layout

8. Aadakilerden hangisi izdiiniz resmin ktsn alrken kat konumunu belirleyendiyalog sayfas addr?

A) Plot to fileB) Plot DeviceC) PropertiesD) Page setupE)Drawing orientation

9. Aadakilerden hangisi izdiiniz resmin ktsn kada 180 dndrerek yerletirme

ilemini yapmak iin kullanlan seenektir?A) PotraitB) LandscapeC)Plot upside-downD) DisplayE) Limit

71


78/84

CEVAP ANAHTARI

1. Aadakilerden hangisi yaptnz izimin ktsn almak iin printer ayarlarn gsterendiyalog sayfas addr?B) Plot

2. Aadakilerden hangisi kat seim yapmanz gsterir?A) Paper size

3. Aadakilerden hangisi yaptnz izimlerin pencereye gre kt almanz salayanseenektir?C) Window

4. Aadakilerden hangisi yaptnz izimlerin kt almadan nce nasl grneceinigsteren seenektir?B) Full Preview

5. Aadakilerden hangisi yaptnz izimlerin boyutlarna bakmadan ekrana tam olarakyayar?E) Extents

6. Aadakilerden hangisi kat zerine aktarlacak izimlerin leini gsteren seenektir?A) Plot scale

7. Aadakilerden hangisi yazdrlacak doru yazc seeneidir?B) Plot device

8. Aadakilerden hangisi izdiiniz resmin ktsn alrken kat konumunu belirleyendiyalog sayfas addr?E) Drawing orientation

9. Aadakilerden hangisi izdiiniz resmin ktsn kada 180 dndrerek yerletirmeilemini yapmak iin kullanlan seenektir?

C) Plot upside-down

DEERLENDRME



72


79/84

PERFORMANS TESTUYGULAMALI LME ARALARI (PERFORMANS TESTLER)Uygulama1:

Aada resmi verilmi i parasnn n ve st grnn izerek, resim zerindellendirip, yzey ileme iaretlerini yerletiriniz ve perspektif resmini izerekglgelendirme ilemlerini yapnz.

Aklama 1: Parann ortasndaki delik 20 mm apnda,+0,02 0,01 toleransnda veraybalanm bir deliktir. Dier yerler frezede hassas ilenmitir.

Aklama 2: Kutunun iki yannda 2x45 pah ve delik zerinde R2 lik rads vardr.Aklama 3: Kutunun altnda da stte grdnz (40x40x10mm) ukur

bulunmaktadr.

PERFORMANS TEST

73


80/84

Uygulama 2:Aada tam kesiti izilmi ve llendirilmi i parasnn, printer ayarlarn yaparakkada izdiriniz.

74


81/84

PERFORMANS DEERLENDRME

75


82/84

Modlde kazandnz becerileri aadaki tablo dorultusunda lnz.

MODL DEERLENDRME KRTERLER EVET HAYIR Bilgisayar programn yaplacak izime ve llendirmeye greayarladnz m?.1- Parann izimi, llendirilmesi ve yzey sembolleriParann grnn izdiniz mi?izimin llendirmesini yaptnz m?Yzey ileme ve tolerans iaretlerini verdiniz mi?Aklayc bilgileri yazdnz m?2- Perspektif izimiPerspektif iziminin ilem srasn belirlediniz mi?Perspektif izdiniz mi?Resmin doru izilip izilmediini kontrol ettiniz mi?3-Bilgisayarda izimlerin ktsn almakYazc ayarlarn yaptnz m?izim kt ayarlarn yaptnz m?Pencereye gre izim kts aldnz m?Limit deerine gre izim kts aldnz m?Tm izim alannn ktsn aldnz m?4- Genel ilemlerBirleme noktalarnda budama temizlii yaptnz m?

Resim zerindeki izgilerin eksiklii-fazlaln kontrol ettinizmi?.Sreyi uygun kullandnz m? ( 6 saat)

DEERLENDRME

Modl ile ilgili eksikleriniz var ise ilgili faaliyetlere geri dnerek bu eksiklerinizitamamlaynz.

Modl baar ile tamamladysanz retmeninize danarak bir sonraki modlegeebilirsiniz.

76


83/84

MODL DEERLENDRMEDeerli rencimiz, ilediimiz Bilgisayarla izim Teknikleri II Modln bitirmi

durumdasnz; eer bu modl baar ile tamamladysanz burada elde ettiiniz yeterlikleribundan sonraki modllerde de sk sk kullanacanz unutmaynz. Bu konularn daha birok kez karnza kacann farknda olarak burada kazandrlan yeterliklerinizi gelitirmekve gncel gelimeleri takip etmek, alannzda yetimi bir eleman olmanz salayacaktr.

MODL DEERLENDRME

77


84/84

KAYNAKLAR AutoCAD 2000, AutoCAD2002, AutoCAD2004 Program Kaynaklar.

GKALP Baykal, AutoCAD 2002 ve AutoCAD LT 2002, Pusula Yaynclk

GEORGE Omura, Alfa Basm Yayn, 2002

k Ender, AutoCAD Release 12 for Windows, Trkmen Yaynevi 1995

alvarcolu Yiit, Orhan NAZF, Gazi niversitesi. Bitirme Tezi, 2000

KAYNAKLAR

Bilgisayarla Cizim Tenikleri 2

Documents

Transcript of Bilgisayarla Cizim Tenikleri 2