Bilgisayar Donanımı ve İşletim sistemleri Ders Notu

Balıkesir HEM İÇİNDEKİLER Modul 1~ 1 ~ A. Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları ................ 2

1. Temel Bilgiler 2

a. Donanım yazılım bilişim teknolojisi ........ 2

b. Bilgi ve iletişim teknolojisi ürünlerinin tanıtımı

........................................................................ 2

b. Bilgisayar çeşitleri ................................... 2

2. Bilgisayarlar arasındaki farklılıklar 3

a. Kapasite ...................................................... 3

b. Hız ............................................................... 3

c. Mimari ........................................................ 3

3. Bilgi Teknolojisi ve Toplum 3

a. Değişen bir dünya ................................... 3

b. İyi bir çalışma ortamı .............................. 4

c. Sağlık ve güvenlik ........................................ 5

4. Donanım Birimleri 6

a. Merkezî işlem birimi ................................... 6

b. Giriş (input) araçları .................................... 7

c. Çıkış (output) araçları.................................. 8

d. Hafıza ölçümü ............................................. 9

e. Hafıza çeşitleri ............................................ 9

f. Hafıza depolama araçları ........................... 10

g. Bilgisayar performansı .............................. 10

5. Yazılım 11

a. Yazılım çeşitleri ......................................... 11

6. Güvenlik, Telif Hakları ve Hukuk 11

a. Güvenlik .................................................... 11

b. Bilgisayar virüsleri..................................... 12

c. Telif hakkı .................................................. 13

d. Verilerin kanunla korunması .................... 14

İşletim Sistemini Kullanma ................................... 15

1 Bilgisayarda İlk Adım 15

Windows 7’de Oturum Açmak ..................... 15

Bilgisayarınızı doğru olarak kapatma ........... 16

Farenizi kullanma ......................................... 16

Gerekli yardım Fonksiyonlarını kullanma ..... 18

Başlat menüsü (genel bakış) ......................... 18

Görev çubuğu (genel bakış) .......................... 19

Temel Sistem Bilgisi ...................................... 20

Masaüstü ...................................................... 21

1.Simgelerle Çalışma 21

Temel Masaüstü simgeleri ........................... 21

2.Pencerelerle Çalışma 23

Ayarları değiştirmek için Denetim Masası'nı kullanma .................................................................................... 25

Başlat menüsünü özelleştirme ..................... 26

Görev çubuğunu özelleştirme ...................... 27

Görüntü Özellikleri 28

Bölge ve Dil ................................................... 30

Fare ............................................................... 30

Programlar ve Özellikler ............................... 30

Klavye ........................................................... 31

Kullanıcı Hesapları ........................................ 31

Donatılar 32

Windows Media Player'ı kullanmaya başlama32

Sistem Geri Yükleme nedir? ......................... 32

Sistem Geri Yükleme'yi açma ve kapatma ... 32

Paint’i kullanma ............................................ 32

Hesap Makinesi: ........................................... 33

WordPad'i kullanma ..................................... 33

Dosyalarla ve klasörlerle çalışma…………………..33

Notlar ........................................................... 37

Arama kutusu ............................................... 38

Yazıcı yükleme .............................................. 38

Ağ, kablosuz veya Bluetooth yazıcı yüklemek için

...................................................................... 39

Klavye kısayol tuşları…. 40

Genel klavye kısayolları 40

İletişim kutusu klavye kısayolları 40

Windows logo tuşu klavye kısayolları 41

Windows Gezgini klavye kısayolları 41

C. İnternet ve e-Posta 42

1.BİLGİSAYAR AĞLARI ................................... 42

2. İnternet ve İnternet tarayıcısı................... 43

3 Elektronik posta ........................................ 45

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 2 ~

A. Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları

1. Temel Bilgiler Bilgisayarlar, yordamlar veya programlar kümesine göre görevleri ve hesaplamaları gerçekleştiren

makinelerdir. 1940'larda kullanıma sunulan ilk tam elektronik bilgisayarlar, işletmek için büyük ekiplere gerek

duyulan kocaman makinelerdi. Bu önceki makinelerle karşılaştırıldığında, günümüzün bilgisayarları hayret vericidir. Binlerce kat daha hızlı olmakla kalmaz, masanıza, dizinizin üzerine veya cebinize bile sığabilir.

a. Donanım yazılım bilişim teknolojisi

Bilgisayarlar, donanım ve yazılım etkileşimiyle çalışırlar. Donanım, kasa ve onun içindeki her şey dahil görüp dokunabileceğiniz bilgisayar parçalarını ifade eder. Donanımın en önemli parçası, bilgisayarınızın içinde

bulunan merkezi işlem birimi (CPU) veya mikroişlemci olarak adlandırılan çok küçük bir dikdörtgen yongadır. Bu,

bilgisayarınızın "beynidir"-yönergeleri çeviren ve hesaplamaları gerçekleştiren kısımdır. Monitör, klavye, fare, yazıcı ve diğer bileşenler gibi donanım öğeleri genellikle donanım aygıtları veya aygıtlar olarak adlandırılır.

Yazılım, donanıma ne yapacağını bildiren yönergeler veya programlardır. Bilgisayarınızda mektup yazmak için kullanabildiğiniz sözcük işleme programı bir yazılım türüdür. İşletim sistemi, bilgisayarınızı ve

bilgisayarınıza bağlı aygıtları yöneten yazılımdır. Windows yaygın bir işletim sistemidir.

b. Bilgi ve iletişim teknolojisi ürünlerinin tanıtımı

Bilgisayarlar boyut ve özellik açısından çok çeşitlidir. Yelpazenin bir ucunda çok karmaşık hesaplamaları

gerçekleştiren, birbirine bağlı binlerce mikroişlemciye sahip büyük bilgisayarlar olan süper bilgisayarlar yer alır.

Diğer ucunda ise arabalara, TV'lere, müzik sistemlere, hesap makinelerine ve ev aletlerine katıştırılmış çok küçük bilgisayarlar bulunur. Bu bilgisayarlar sınırlı sayıda işi gerçekleştirmek üzere yapılmıştır. Bu bilgisayarlar

sınırlı sayıda işi gerçekleştirmek üzere yapılmışlardır.

b. Bilgisayar çeşitleri

Bilgisayarlar, içinde yer aldıkları yapı, yerine getirdikleri işlev, kullanıldıkları uygulama alanları, başarım,

hız, kapasite ve boyut açısından birbirlerinden farklıdır ve bu ölçütlerden herhangi birine göre sınıflandırılabilmektedir.

Ancak örneğin başarım ve hız açısından yapılan bir sınıflandırmanın geçerlilik süresi pek de uzun

sayılmaz. Çünkü bu alandaki teknolojik gelişme çok hızlıdır ve her geçen gün bu hız daha da artmaktadır. Bu hızlı teknolojik gelişmenin sonucu olarak da hem kapasite, hız ve başarım artmakta, hem de yapılar

değişmektedir. Örneğin bugün kullanılan mini bilgisayarlar, geçmişte kullanılan ana bilgisayarların gücünü çoktan aşmıştır.

Kişisel bilgisayar ya da PC, aynı anda bir kişinin kullanabileceği

şekilde tasarlanmıştır. Bu bölümde, çeşitli kişisel bilgisayar türleri açıklanmaktadır: Masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, el

bilgisayarları ve Tablet PC'ler.

Masaüstü bilgisayarlar

Masaüstü bilgisayarlar, masada kullanmak için

tasarlanmışlardır. Normalde, diğer kişisel bilgisayar türlerinden daha büyük ve daha güçlüdürler. Masaüstü bilgisayarlar ayrı bileşenlerden

oluşur. Sistem birimi olarak adlandırılan ana bileşen, genellikle

masanın üstünde veya altında duran dikdörtgen kasadır. Monitör, fare ve klavye gibi diğer bileşenler sistem birimine bağlanır.

Dizüstü bilgisayarlar ve küçük dizüstü

bilgisayarlar

Dizüstü bilgisayarlar, ince ekranlı, hafif ve taşınabilir PC'lerdir. Dizüstü bilgisayarlar pille

çalışabildiğinden her yere taşıyabilirsiniz. Masaüstü bilgisayarlardan farklı olarak, dizüstü bilgisayarlarda

CPU, ekran ve klavye tek bir kasada birleştirilmiştir. Kullanılmadığı zaman ekran klavyenin üstüne katlanır.

Küçük dizüstü bilgisayarlar (genellikle mini

dizüstü bilgisayar denir), sınırlı sayıda görev gerçekleştirmek üzere tasarlanmış küçük ve düşük

maliyetli dizüstü bilgisayarlardır.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 3 ~ Akıllı telefonlar

Akıllı telefonlar, bilgisayarla aynı bazı özelliklere sahip cep telefonlarıdır. Akıllı telefonu telefon aramaları yapmak, Internet'e erişmek, kişi bilgilerini düzenlemek, e-posta ve metin iletileri

göndermek, oyun oynamak ve resim çekmek için kullanabilirsiniz. Akıllı telefonlarda genellikle bir

klavye ve büyük bir ekran bulunur.

El bilgisayarları

El bilgisayarları (kişisel dijital yardımcılar (PDA) olarak da adlandırılır)

hemen her yere taşınabilecek kadar küçük, pille çalışan bilgisayarlardır. El bilgisayarları masaüstü veya dizüstü bilgisayarlar kadar güçlü olmasa da,

randevuların planlanmasında, adres ve telefon numaralarının saklanmasında ve oyun oynanmasında kullanışlıdır. Bazılarının, telefon aramaları yapma veya Internet'e erişme gibi

gelişmiş özellikleri vardır. El bilgisayarlarında klavye yerine parmağınızla veya ekran kalemi (kalem şeklinde bir işaretleme aracı) ile kullanılan dokunmatik ekran bulunur.

Tablet PC'ler

Tablet PC'ler, dizüstü bilgisayarlar ile el bilgisayarlarının

özelliklerini birleştiren taşınabilir bilgisayarlardır. Dizüstü bilgisayarlara benzer şekilde, güçlüdürler ve yerleşik ekranları vardır. El bilgisayarları

gibi, genellikle ekran kalemi yerine tablet kalem ile ekrana not yazmanıza

veya resim çizmenize olanak sağlar. Ayrıca, el yazınızı yazılı metne dönüştürürler. Bazı Tablet PC'lerde ekran dönerek açılır ve altından bir

klavye çıkar.

2. Bilgisayarlar arasındaki farklılıklar

a. Kapasite

Sabit diskin büyüklüğüne bağlıdır

b. Hız

Bilgisayarların hızı, işlemcilerinin hızları ile ölçüldüğünden saniyedeki titreşim sayısıyla ifade edilir. Bunun birimi de hertz’dir ve kısaca Hz olarak gösterilir. Mega hertz (MHZ) saniyede milyon titreşim demektir. İşlemcinin

hızı, RAM’in büyüklüğü ve sabit diskin hızı ve kapasitesine bağlıdır.

c. Mimari

Fiziksel özelliklerindeki, sahip olduğu donanımlardaki farklılıklar.

3. Bilgi Teknolojisi ve Toplum

a. Değişen bir dünya

Bilgi teknolojileri yalnızca gündelik yaşamı değiştirerek toplumsal etkilerde bulunmakla kalmamış, iş

yaşamını, ticareti ve eğitimi etkileyerek sosyoekonomik yaşamı da değiştirmiştir. Artık e-banka, sanal para, e-

ticaret, e-ekonomi, e-dükkan ya da e-mağaza, e-iş, e-öğretim ya da e-üniversite, hatta e-devlet gibi kavramlarla karşı karşıyayız.

Bilişim sektöründeki gelişmeler sonucu elektronik iletişim olanaklarının ortaya çıkması ve kolay, hızlı,

ucuz iletişimin sağlanması, İnternetle birlikte bilgi erişiminin hızlanması ve Web’in sunduğu olanaklarla

erişilebilecek insan sayısı, iş yaşamının ve ekonomik yaşamın çehresini kökten değiştirmiştir.

i. Bilgi toplumu kavramı

Çağımızın en önemli özelliği toplumların hızla değişmesidir. Toplumlardaki değişmeyi hızlandıran en

belirgin etmenler bilgi, teknoloji, iletişim ve ekonomi alanlarında görülmektedir. Bu nedenle bu çağa bilgi çağı adı verilmiş, bilgi toplumu kavramı ortaya çıkmıştır. Bilgi toplumu kavramı bu değişim sürecinin yönünü ve

içeriğini vurgulamaktadır. Bilgi toplumu; bilginin insan, örgüt ve toplum yaşamında temel güç ve ana sermaye halini aldığı, bilgi

üretiminde çalışanların çoğaldığı, yaşam boyu öğrenme alışkanlığının yerleştiği, öğrenen birey, öğrenen örgüt ve öğrenen toplum bağının kurulduğu toplumsal yaşam biçimini anlatmaktadır.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 4 ~ ii. Bilgi otoyolu kavramı

Bilgi otoyolu kavramı bir çok bilgisayar sisteminin birbirine bağlı olduğu Internet, kablolu TV, telefon, bilgi servisleri ve eğitim alanlarının birleştirilmesiyle oluşturulan bir bütünlük içerisinde, iletişim şirketlerince

hizmet verilmesi anlamında kullanılır.

iii. Elektronik ticaret kavramı

Elektronik ticaret; özellikle 1995 yılından sonra Internet kullanımının artmasıyla ortaya çıkan, ticaretin

elektronik ortamda yapılmasını kapsayan bir kavramdır. Aynı zamanda mal ve hizmetlerin üretim, tanıtım, satış,

sigorta, dağıtım ve ödeme işlemlerinin bilgisayar ağları üzerinden yapılmasıdır.

b. İyi bir çalışma ortamı

Teknoloji ve iletişim sistemlerinin gelişmesi büyük kolaylıklar getirirken insan bedeni ve hareket alanına

uyumlaştırılmamış bir teknolojinin orta ve uzun vadede insan sağlığını tehdit etmesi kaçınılmazdır. Bunu önlemenin yolu hem ev hem de iş ya da ofis ortamında ergonomi biliminden yararlanmak olacaktır.

Ergonominin temel amacı insana uyumlu yerel donanımı yaratmaktır. Ergonomik bir ortamda çalışma ile iş huzurunun ya da doyumun artması, doğrudan çalışma başarısına ve verimliliğe yansıyacaktır.

i. İyi bir çalışma ortamının faydaları

Çalışma ortamlarının ergonomik kurallara uygun olarak düzenlenmesi ve kullanıcıların doğru pozisyonda

oturmaları gerekmektedir. Doğru bir yerleşim düzeni, bilgisayar kullanıcısının verimini ve sağlığını olumlu yönde etkiler. Kullanıcıya rahat, hoş bir ortamda çalışma olanağı sağlar. Böylece bilgisayar kullanıcıları en az enerji ile

en yüksek verimi elde etme ve sağlıklarının olumsuz etkilenmesini büyük ölçüde önleme olanağı bulurlar.

ii. Bilgisayarda çalışırken çalışmaya ara vermenin önemi

Bilgisayar çalışma ortamı uygun biçimde düzenlense bile bir kullanıcının uzun süre bilgisayar

kullanmaktan kaçınması gerekir. Aynı pozisyonda 30 dakikadan fazla kalarak yapılan çalışmalar, vücutta ağrı ve rahatsızlıklar yarattığı gibi, bu ağrıların şiddeti zamanla artarak duruş bozukluklarının oluşmasına neden

olmaktadır.

iii.Ekran

Bilgisayar kullanıcılarınca koltuk ve bilgisayar masasının yüksekliği ayarlandıktan sonra, öncelikle yapmaları gerekenlerden birisi de ekranı uygun biçimde yerleştirmek olmalıdır.

iv. Koltuk

Bilgisayar kullanıcıları zamanlarının büyük bir bölümünü bilgisayar karşısında oturarak geçirdiklerinden koltuğun ergonomik ve rahat olması gerekir. İyi bir koltuk bilgisayar kullanıcısının yorgunluğunun giderilmesinde

önemli rol oynar.

v. Klavyeyi yerleştirme

Bilgisayar kullanıcılarının en yoğun kullandıkları donanım birimlerinin başında klavye ve fare gelmektedir.

Klavye ya da fare ne fazla küçük ne de fazla büyük olmalıdır. Kullanıcı elinin ergonomisiyle uyumlu olması daha önemlidir. Bileği, parmakları ve kolu zorlayacak ölçüde uyumsuz birimler, ileride eklem rahatsızlıkları ve

ortopedik sorunlar yaratabilir.

vi. Yeterli ışık

Bilgisayarla çalışma ortamlarında genelde gün ışığının soldan alınması uygun olarak kabul edilir. Eğer gün ışığı yoksa ya da bir başka ışık kaynağına ihtiyaç duyuracak ölçüde yetersizse yine soldan aydınlatma

yapılması uygun olmaktadır. Işık kaynağı soldan alındığında daha rahat bir görüş ve netlik ortaya çıkar. Sağlıklı olmayan bir aydınlatma sistemi yüzünden, gözlerin odaklandığı ekranlardan yansıyan ışık ve

yansımalar, sadece parlama ve kamaşma değil, göz sağlığını olumsuz etkileyen durumlar yaratmaktadır. Bir diğer önlem ise, parlama ve kamaşmayı en aza indiren düz ekran sistemlerini ve özellikle göz sağlığını koruyan

sıvı ekranlı LCD ekranlar kullanmaktır.

vii. Havalandırma

Bilgisayar kullanılan odanın mutlaka dışarıya açılan bir penceresi ve havalandırma sitemi olmalıdır. Bilgisayar çalışma ortamında uygun oda sıcaklığı, yeterli havalandırma ve sabit bir nem oranı ergonomik

koşulları tamamlayan etkenlerdir. Bilgisayar çalışma ortamında oda sıcaklığı 24 dereceyi geçmemelidir. Bilgisayar donanımı nemden korunmalıdır.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 5 ~ c. Sağlık ve güvenlik

i. Elektrik kablolarının güvenilirliği

Bilgisayar bağlantılarında kullanılan kabloların güvenliği için başlıca yapılması gerekenler şunlardır: Bilgisayar çalışırken kabloları ile oynanmamalıdır.

Kablolar ayak altından ya da bilgisayarla çalışan kişiye temas edebilecek yerlerden geçirilmemelidir.

Bilgisayar ekranına ya da diğer birimlerden birine su veya benzeri bir sıvının dökülmemesine özen

gösterilmelidir.

Kablolar bükülüp ezilmemelidir.

Bilgisayarın bulunduğu yer ile priz arasındaki mesafe uzun ise kaliteli uzatma kablosu kullanılmalıdır.

Kablo herhangi bir nedenle ezilmiş veya üzerindeki plastik sıyrılmışsa kullanılmamalıdır.

Bilgisayarın güç kablosunun takıldığı priz mutlaka topraklanmış olmalıdır. Uzatma kablosu kullanılmış ise

bunun da topraklı olmasına özen gösterilmelidir.

ii. Güç noktalarının (prizleri) fazla yüklenmesini önleme

Bilgisayarların bağlı olduğu prizlerin mutlaka topraklı olması gerekir. Kırık ya da gevşek prizler hem

bilgisayarlar için hem de kullanıcılar için tehlikelidir. Bunun yanında bilgisayarların takılı olduğu prizlere başka elektrikli araçların yük oluşturmaması açısından takılmaması gerekir. Aksi taktirde aşırı yüklenme elektrik

kontaklarına yol açabilir.

iii.Hatalı kullanıma bağlı ağrılar

Bilgisayarı hatalı kullanmaya bağlı olarak meydana gelen başlıca problemler şunlardır: - Tekrarlayıcı harekete bağlı bozukluklar

Bilgisayarın yoğun bir şekilde ve hatalı kullanımı sonucu ortaya çıkan el bileği sendromu; elde uyuşukluk ve ağrı, başparmak hareketlerinde ve el sıkma gücünde azalma meydana getirir, el becerisi bozulur, incelik

gerektiren el işleri yapmak zorlaşır.

- Boyun kaslarında ağrı ve tutulma Belli bir duruşta uzun süre kalmakla boyun kasları tutulur. Bu durum boyunda, bazen boyunla beraber

başın arka kısımlarında ağrı, sertlik ve uyuşukluğa yol açar. Çalışırken kişinin gergin olması, ekranın baş hizasından yukarıda olması, aynı baş duruşunu değiştirmeksizin uzun süre sürdürmek boyun tutulmasını

kolaylaştırır.

iv. Hatalı kullanıma bağlı göz problemleri

Sabit bir noktaya sürekli bakmak gözleri yorar. Değişik yönlere ve uzaklıklara bakmak ile değişik göz kasları çalıştığından göz yorulmaz. Sabit bir noktaya sürekli bakmak ise gözleri yorar. Ayrıca ekrandaki görüntü

ve ışık ayarının iyi yapılmamış olması, ekran ışığının titreşimli olması da göz yorgunluğunda etkili olur.

Bilgisayar kullanımına bağlı olarak, gözün kendisinde ya da görme kalitesinde birtakım problemlerin meydana gelmesi, göz yorgunluğu hali olarak yorumlanmaktadır. Sıklıkla görülen belirtiler; yorgun ve ağrılı

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 6 ~ gözler, gözlerde yanma ve batma, bulanık görme, kuruluk hissi, sulanma, kaşıntı, kızarıklık, gözleri kısarak

bakmak, odaklama zorluğu, çift görme, yazı karakterlerinin veya grafiklerin etrafında ışık hareleri ya da saçılmalar görmek ve ışığa karşı hassasiyet olarak sıralanabilir.

v. Duruş bozuklukları

Bilgisayarın yoğun kullanımı sonucu kas, kemik, sinir ve damarların aşırı gerilmesi ve uygun olmayan duruş biçimlerine bağlı olarak şekil bozuklukları baş, bel ve boyun ağrılarına yol açar. Örneğin; bel ağrıları bel

kemiğine bağlı şekil bozuklukları nedeniyle oluşabilir. Bu tip ağrılarla karşılaşmamak için bilgisayar karşısında dik

oturmak gerekir. Bilgisayar çalışma ortamının düzenlenmesinde ergonominin göz ardı edilmesi yani koltuk, masa ve ekranın seçimi, ayarları ile yerleşiminin, kullanıcının yapı ve boyutlarına uygun olmaması da baş, boyun,

omuzlar ve kollar, el ve el bilekleri, bel, sırt ve bacak ağrılarına neden olmaktadır. Gerekli önlemler alınmaması durumunda şiddetli ağrılar ile kendini gösteren çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilmektedir.

Bilgisayarın karşısında otururken şunlara özen göstermeliyiz.

Masa yüksekliği 65-70 cm.

Yüksekliği ayarlanabilir, sırtı bele uygun ve esnek bir ergonomik koltuk

Omuzlar rahat bırakılmış

Dik oturulmuş ve sırt desteklenmiş

Kollar yatay veya biraz yukarıda

Dirsek ve eller düz bir çizgide

Bacakların üst kısmı yatay

Dizler 9 veya 110 derece açıda olmalı Gözlerimizin sağlığı için şunlara özen göstermeliyiz.

Bilgisayar kullanmadan önce bir göz muayenesinden geçmeli, görme bozukluğu varsa mutlaka

düzeltilmeli

Ekrandan 45-75 cm. uzakta oturmalı

Ekranın üst kenarı ile göz hizasının aynı seviyede olmasına dikkat etmeli

Kağıt tutucu kullanıyorsak bunu ekranla aynı hizada tutmalı

Odanın loş ışıklı, aydınlatma 30-50 mumluk ve indirekt olmalı

Işık ekrana dik açıyla gelmemeli

Işık yansıma ve parlamaları önlemeli

15-20 dakikada bir kısa süre gözleri uzağa odaklayarak göz kaslarının dinlenmesi sağlanmalı

4. Donanım Birimleri

a. Merkezî işlem birimi

i. Merkezî işlem birimi kavramı

Merkezî işlem birimi; donanım sisteminin en önemli parçası olup bilgisayarın beyni olarak görülebilir.

MİB, veriyi bilgiye tam olarak dönüştüren kısımdır. Merkezî İşlem Birimi, aritmetik ve mantık birimi ile kontrol biriminden oluşur.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 7 ~ ii. Merkezî işlem birimi hız kavramı

Bir kişisel bilgisayarın hızı, mikro işlemcisinin hızına ve birim zamanda işlediği sözcük boyuna bağlıdır. Mikro işlemcisinin hızı ise, bir saniyede yapılan işlem sayısı ile ölçülür. Bu ölçü Mega Hertz (Mhz) olarak

adlandırılır.Yani 1 Mhz hızındaki bir işlemci saniyede 1 milyon işlem yapar. Farklı işlemci serileri, ayni hıza sahip

olsa da farklı mimarilerde olmaları nedeniyle ayni hızda olmazlar; yani saniyede yerine getirdikleri komut sayısı farklıdır.

iii.Aritmetik mantık birimi

Aritmetiksel ve mantıksal işlemlerin yürütüldüğü birimdir. Yapılacak işlemlerin türü ve işleme girecek değerler bellekten alınır, işlem sonuçları ise tekrar belleğe gönderilir. Herhangi bir zamanda bu birimde yalnızca

tek bir işlem yapılabilir.

iv. Kontrol birimi

Bilgisayarda yapılan tüm işlemleri kontrol eden birimdir. Giriş ve çıkış birimlerinin denetimini, bellek ile

ilgili işlemleri, komutların yorumlanmasını ve bilgisayarın bir bütün olarak çalışmasını sağlar.

v. Ön bellek (cache memory) ve hızlı hafıza erişimi

Günümüz bilgisayarlarında hızı belirleyen en önemli etkenlerden biri de ön bellek kullanımıdır. Ön

belleğin kullanım amacı, işlenecek olan bilginin, önce ön belleğe getirilerek bilgilerin işlenmeye hazırlanmasıdır.

Genellikle Mikro işlemcilerde kullanılan ve mikro işlemcinin hızını belirleyen ön bellek en önemli etkenlerden birisidir.

b. Giriş (input) araçları

i. Fare ve kullanımı

Fare, bilgisayar ekranınızda öğeleri işaretlemek ve seçmek için kullanılan küçük bir aygıttır. Fareler çeşitli şekillerde olabilseler de, normal fare

biraz gerçek fareye benzer. Küçük ve uzunca olup, kuyruğa benzeyen uzun bir

kabloyla sistem birimine bağlanır. Bazı yeni

fareler kablosuzdur. Farenin normal olarak iki düğmesi

vardır: birincil düğme (genellikle sol düğme) ve ikinci düğme (genellikle sağ düğme). En

sık sol düğmeyi kullanırız. Farelerin çoğunda, belgeler ve web sayfalarında daha

kolay kaydırmanıza yardımcı olmak için

düğmelerin arasında kaydırma tekerleği bulunur. Bazı farelerde, kaydırma tekerleği

basıldığında üçüncü düğme görevini görür. Gelişmiş farelerde, başka işlevleri

gerçekleştirebilecek ek düğmeler olabilir.

Fare Hareketleri Göstermek: Fareyi, fare işaretçisi (I biçiminde bir çubuk, küçük bir ok ya da el şeklindedir) istenilen

öğenin üzerine gelene kadar hareket ettirmek. Fare öğenin üzerine geldiğinde işaretçinin ve öğenin görünümü değişir.

Tıklamak: Öğe gösterilir ve sol düğmeye hızlıca basılıp bırakılır. Metin belgelerinde imleci sabitlemek, sürücü ya da klasör pencerelerinde bir öğeyi seçmek için bu yöntem kullanılır.

Çift Tıklamak: İstenilen öğe gösterilir ve fare hareket ettirilmeden sol düğmesine hızlıca iki kez basılıp

bırakılır. Bu yöntem genellikle bir öğeyi açmak için kullanılır. Sürüklemek: Bir metin bloğunu ya da bir pencerede çok sayıda öğeyi seçmek için fareyi sol düğmesini

basılı tutarak zemin üzerinde kaydırmak. Sürükleyip Bırakmak: İstenilen öğe seçilir, sol düğme basılı tutularak fare sürüklenir ve öğe istenen

yere gelince düğme bırakılır. Bu yöntem, bir öğeyi taşımak için kullanılır.

Sağ Düğmeyi Tıklamak: İstenilen öğe gösterilir ve sağ düğmeye hızlıca basılıp bırakılır. Farenin sağ

düğmesi tıklanınca “içerik” ya da “kısayol” menüleri denilen özel menüler açılır.

Tekerlek: Bazı farelerde, üç düğmeli farelerin üçüncü düğmesinin yerinde, dönen bir düğme (tekerlek)

vardır. Bu tekerleğin işlevi, kullanılan programa bağlıdır. Ancak genellikle kaydırma işlemlerinde kullanılır. Tekerlek tıklandığında, normal fare işaretçisinden farklı (diğer işaretçiye göre daha büyük ve biri aşağı, diğeri

yukarı doğru siyah iki ok) bir işaretçi görünür. Tekerlek döndürüldüğünde de kaydırma işlemleri

gerçekleştirilebilir.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 8 ~ Farenizi güvenle kullanmanız için ipuçları

Farenizin düzgün tutulması ve hareket ettirilmesi, özellikle bilgisayarınızı uzun süre kullanıyorsanız, bileklerinizin, ellerinizi ve kollarınızın acımasını veya yaralanmasını önlemenize yardımcı olur. Sorunlardan

sakınmanıza yardımcı olabilecek bazı ipuçları:

Farenizi dirsek düzeyinde yerleştirin. Kollarınızın üst kısmı yan taraflarınızda rahat olmalıdır.

Farenizi sıkmayın veya sıkı bir şekilde kavramayın. Hafifçe tutun.

Fareyi, kolunuzu dirseğinizden hareket ettirerek kullanın. Bileğinizi yukarı, aşağı veya yanlara

bükmekten sakının. Fare düğmesini tıklatırken hafifçe dokunun.

Parmaklarınızı gevşek tutun. Düğmelere değmeyecek şekilde havada tutmayın.

Fareyi kullanmanız gerekmiyorsa elinizde tutmayın.

Her 15 - 20 dakikalık bilgisayar kullanımından sonra kısa molalar verin.

ii. Klavye ve kullanımı

Klavye, bilgisayarın, yazı

yazmak ve komut vermek gibi işlemlerin yapılabilmesini sağlayan, daktiloya

benzer parçasıdır. Bilgisayara kabloyla bağlanan klavyeler olduğu gibi, artık

günümüzde kablosuz klavyeler de

bulunmaktadır. Klavyeler, harflerin sıralanışına göre, F ya da Q klavyeler

olarak ikiye ayrılır. Ekran Klavyesi (OnScreen

Keyboard): Bu teknoloji, yaygın giriş araçlarını kullanmayı tercih etmeyen

kişiler için tasarlanmıştır. Herhangi bir

işaret etme aygıtı (fare gibi) ile bir arayüz sağlayan yazılımlar yardımıyla ekran üzerindeki klavyenin kullanılabilmesini sağlamaktadır.

Klavyenizi güvenle kullanmanız için ipuçları Klavyenizin düzgün kullanılması, özellikle bilgisayarınızı uzun süre kullanıyorsanız, bileklerinizin, ellerinizi

ve kollarınızın acımasını veya yaralanmasını önlemenize yardımcı olur. Sorunlardan sakınmanıza yardımcı

olabilecek bazı ipuçları: Klavyenizi dirsek düzeyinde yerleştirin. Kollarınızın üst kısmı yan tarafınızda rahat olmalıdır.

Klavyenizi önünüze ortalayın. Klavyenizin bir sayısal tuş takımı varsa, ara çubuğunu ortalama noktası olarak

kullanabilirsiniz.

Uzak tuşlara erişmek amacıyla parmaklarınızı germek yerine tüm kolunuzu kullanabilmek için el ve

bilekleriniz klavyenin üzerinde olacak şekilde yazın. Yazarken avucunuzu ve bileklerinizi herhangi bir yüzeye dayamaktan kaçının. Klavyenizde avuç içi desteği

varsa, yalnızca yazmaya ara verdiğinizde kullanın.

Yazarken, hafif dokunun ve bileklerinizi düz tutun.

Yazmadığınız zaman, kollarınızı ve ellerinizi dinlendirin.


iii.Tarayıcı

Tarayıcılar, bir resmi veya metni dijital ortama yani bilgisayara sayısal olarak kaydeden aygıtlardır.

iv. Dokunmatik altlık (touchpad)

Dokunmatik altlık, üzerinde parmağın hareketi ile ekrandaki göstergecin hareket ettirilmesine yarayan

bir araçtır. Genellikle diz üstü bilgisayarlarda kullanılan dokunmatik altlıklar farenin görevini yapar. Dokunmatik altlığın ön veya arka kısmında yan yana iki düğme bulunur. Bunlar farenin sağ ve sol tuşlarının görevini yapar.

v. Oyun çubuğu (joystick)

Oyun çubuğu, genellikle oyun oynamak için kullanılır. Üzerinde bulunan tuşlarla çalıştırılarak bilgisayara

komut verilmesi sağlanır.

c. Çıkış (output) araçları

i. Ekran

Ekran, görüntü sergilemek için kullanılan elektronik ya da elektromekanik araçların genel adıdır. Ekran,

başta televizyon ve bilgisayar olmak üzere birçok elektronik cihazın en önemli çıktı aracıdır. Ekranla bilgisayar arasındaki iletişimi ekran kartı sağlar. Yani, ekrandan çıkan veri kablosu bilgisayar kasasında ekran kartına

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 9 ~ bağlanır. Ekranların boyutları inç ölçü cinsinden belirlenir ve 14 inç, 15 inç, 17 inç, 19 inç gibi değerlerle ifade

edilir. Bu boyut, ekranın bir köşesinden diğer köşesine olan uzaklıktır. İki ana monitör türü vardır: CRT (katot ışın tüpü) monitörler ve yeni LCD (sıvı kristal ekran) monitörler.

Her iki tür de net görüntü sağlar, ancak LCD monitörlerinin daha ince ve hafif olma üstünlüğü vardır.

ii. Yazıcı

Bilgisayar çıktısını bir kâğıda ya da filme döken bilgisayar çevre birimidir. Baskı yöntemine göre siyahbeyaz ya da renkli, nokta vuruşlu (dot matrix), mürekkep püskürtmeli (inkjet) ve lazer yazıcılar vardır.

Yazıcıların fiyatları hızına, çözünürlüğüne, gürültü seviyesine, kullanım kolaylığına, sayfa yönetim tekniğine, baskı mekanizmasına ve kalitesine göre çeşitlilik gösterir.

iii.Çizici (plotter)

Çiziciler, özellikle çizim ve grafik çıktıların alınmasında kullanılan büyük boyutlu yazıcılardır Çiziciler genelde mimarlık ve mühendislik uygulamalarında yoğun olarak kullanılır.

iv. Hoparlör

Gücünü doğrudan ses kartının çıkışından alıp sesi dışarıya ulaştıran aygıtlardır. Özel bir hoparlör sisteminde genellikle amplifikatör bulunur. Amplifikatörü beslemek için şehir elektriğinden yararlanmak

gerekmektedir. Hoparlörler manyetik alan yaratırlar, bunun için hoparlörlerin korunmalı olduğundan emin

olunması gerekir. Hoparlörlerin manyetik alan oluşturması sabit disk ya da disketlere zarar verebilir, bu nedenle hoparlörleri bu aygıtların yakınında bulundurmamakta yarar vardır.

v. Konuşma sentezleyici (speech synthesizer)

Kişisel bilgisayarlarla kullanılan konuşma sentezleyiciler metni konuşmaya dönüştüren sistemlerdir. Günümüzdeki konuşma sentezleyicilerde yazılı metin (text) şeklinde girilir, bu bilgiler ses sinyallerine

dönüştürülerek hoparlörlerden alınır. Oldukça ilerleme sağlanmasına rağmen sesler, robotların konuşmalarında olduğu gibi metalik vurguludur ancak doğal insan sesine yaklaştırmak için çalışmalar sürdürülmektedir. Konuşma

sentezleyiciler, görme özürlüler ve okuma güçlüğü çekenler tarafından daha çok tercih edilmektedir.

d. Hafıza ölçümü

i. Bilgisayar hafıza ölçü birimleri

Hafıza ya da bellek, bilgisayarda çeşitli programların çalıştırıldığı, geçici veya kalıcı bilgilerin bulunduğu

birimlerdir. Bilgilerin depolanacağı birimlerin ne kadar bilgi saklayabileceği bellek kapasiteleri ile ölçülür. En

küçük bellek biriminin adı bit’tir. Bir karakterin oluşması için 8 bite ihtiyaç vardır. Bir bit sayısal elektroniğin temeli olan 0 ve 1 olan

değerlerdir. Örneğin; 1 0 0 1 0 1 1 0

BYTE : Bilgisayardaki anlamlı en küçük birimdir. Bitler bilgisayarda tek başına bir anlam ifade etmezler. 8 bit bir araya gelerek anlamlı bir hal alır. Başka bir deyişle bir byte 1 karaktere eşittir.

ii. Ölçü birimleri işlemleri

Ölçü birimleri küçükten büyüğe doğru byte, Kilobyte(KB), Megabyte(MB), Gigabyte(GB), Terabyte(TB) olarak sıralanmaktadır. Hafıza ölçüm birimi şu şekilde birbirine dönüştürülür:

1024 BYTE(B) 1 KİLOBYTE(KB)

1024 KİLOBYTE(KB) 1 MEGABYTE(MB) 1024 MEGABYTE(MB) 1 GİGABYTE(GB)

1024 GİGABYTE(GB) 1 TERABYTE(TB)

e. Hafıza çeşitleri

i. Rastgele erişim belleği (RAM)

RAM (Random Access Memory), bilgisayardaki tüm verilerin, işletim sisteminin ve programların

çalıştırıldığı yerdir. Bilgisayar kullananlar, tüm işlemlerini bu bellek üzerinde gerçekleştirirler. Bu belleğe ana bellek adı verilir.

ii. Salt okunur bellek (ROM)

ROM (Read Only Memory ) yalnızca okunur bellek anlamına gelmektedir. Bu bellek türünde bilgiler kalıcı olarak ROM yongasının içine bilgisayar üreticisi firmalar tarafından önceden yerleştirilir. Burada bilgisayarın

açılışı ile ilgili kodlar bulunur. Bilgisayar ilk açıldığında bu bellekteki bilgilere göre işlemlere başlar.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 10 ~ f. Hafıza depolama araçları

i. Hard disk (Sabit disk)

Sabit diskler, veri depolanması amacı ile kullanılan manyetik kayıt ortamlarıdır. Önceleri büyük boyutları ve yüksek fiyatları nedeni ile sadece bilgisayar merkezlerinde kullanılan sabit diskler, cep telefonları ve sayısal

fotoğraf makineleri içine sığabilecek kadar küçülen boyutları ile günlük yaşamımıza girmişlerdir. Ses, görüntü, programlar, veri tabanları gibi büyük miktarlarda bilgi, gerektiğinde kullanılmak üzere

sabit disklerde saklanır.

ii. Zip disk

Sabit disklerdeki bilgileri yedeklemek amacıyla kullanılan sürücülere zip disk adı Verilir. Zip disklerin ülkemizde kullanılması diğer ülkelerdeki kadar yaygınlaşmamıştır.

iii.Bellek kartları (SD,CF, MMC, memory stick)

Dijital kameralarla elde edilen verilerin depolandığı, çıkarılabilir ortamlara genel olarak bellek kartları adı verilmektedir.

iv. Taşınabilir bellek (USB, flash memory)

Taşınabilir bellekler, güç kesintisinde bile içerdiği bilgileri yitirmeyen ve birçok kez yazılıp silinebilen bir bellek çeşididir. Taşınabilir belleklerin yapısı elektroniktir. İçinde hareket eden bir parça yoktur. Bu bellekler

bilgisayarlarda, MP3 playerlarda, cep telefonlarında, el bilgisayarlarında, dijital fotoğraf makinelerinde ve dijital görüntü aygıtlarında yaygınca kullanılır.

v. CD-ROM, DVD-ROM

CD Bilgiyi saklamak için sıkıştırılmış disk teknolojisi kullanan bir disk aygıtıdır. CD’ler 700 MB veri

taşıyabildiğinden bilgisayar dış donanımının en çok ihtiyaç duyulan birimlerinden biridir. DVD’ler (Digital Versatile Disc) CD ile benzer fiziksel görünüme sahip olan yüksek kapasiteli (en az 4,7

GB (gigabyte) en çok da 17 GB) çoklu medya depolama araçlarıdır. DVD diskler, standart disklerin 25 katı

depolama kapasitesine ve 10 katı daha hızlı erişim ve veri aktarma süresine sahiptir. DVD’nin CD’den en

önemli farkı, verilerin disk üzerindeki yerleşiminden kaynaklanır.

vi. Disket

Manyetik olarak bilgi depolamaya yarayan 3,5 inç çapında bir plaktır. Genellikle veri taşıma, program çalıştırma vb. işler için kullanılır. 1,44 MB’lık veri saklama kapasitesiyle, USB yığın depolama aygıtları, CD’ler ve

DVD’ler karşısında eski işlevini kaybetmiş durumdadır.

vii. Hafıza depolama araçlarının hız, maliyet ve kapasite bakımından karşılaştırılmaları

Hafıza depolama araçlarından en fazla kullanılan sabit disk, USB flash bellek, CD-ROM, DVD-ROM ve disketi şu şekilde karşılaştırmak olasıdır:

Sabit diskler, disketlere oranla büyük miktarlarda bilgi depolanabilmeleri nedeniyle günümüzün vazgeçilmez depolama araçlarındandır. Bu hafıza depolama araçlarının bilgisayarın içerisinde sabit durması

dezavantajı da giderilmiş, sürgülü sabit diskler ve taşınabilir sabit diskler geliştirilerek taşınabilir duruma

getirilmiştir. Sabit diskler bilginin en güvenli ve en uzun olarak saklanabileceği ortamlardır. Diğer hafıza depolarından bu özellikleri ile ayrılmaktadır.

USB şash bellekler her bilgisayara kolayca takılabilmeleri ve değişik büyüklükte bilgi saklayabilme kapasiteleri açısından çok kullanışlıdır. Çok az yer kapladıkları gibi fiyatları da oldukça düşüktür.

DVD-ROM’lar CD-ROM’ların yerini almaya başlamışlardır. Alabildikleri bilgi miktarları 4 GB ile 17 GB arasındadır. DVD-ROM teknolojisindeki gelişmeler sayesinde maliyetler düşmüş ve CD-ROM maliyetlerine

yaklaşmıştır.

g. Bilgisayar performansı

i. CPU hızı

İşlemciler bilgisayarların beynidir. Bilgileri bilgisayarın belleğinden alıp işledikten sonra tekrar belleğe

yazar. Her işlem çevrim olarak nitelendirilir. Bir saniyede gerçekleşen çevrim sayısı işlemcinin hızını belirtir.

İşlemciler yükselen sistem frekanslarına bağlı olarak daha çok veriyi aynı anda işleyebilirler. İşlemci hızları Megahertz olarak ölçülür.

ii. RAM bellek büyüklüğü

RAM büyüklüğü bilgisayarın performansını etkileyen bir başka fonksiyondur. RAM çevre birimlerinden daha hızlı olması nedeniyle işlenecek verilerin RAM’de olması performansı artırır.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 11 ~ iii.Sabit disk (hard disk) hız ve kapasitesi

Sabit disklerin kapasiteleri byte cinsinden ifade edilir. 400 GB (Gigabyte), 1 TB (Terabyte) gibi, depolanabilecek bilgi miktarını belirtir. Sabit diskteki plakaların dönme hızları 5400rpm, 7200rpm, 10000rpm

veya 15000rpm şeklinde ifade edilir. Bu hızlar ne kadar büyükse sabit diskteki bilgiye o kadar çabuk ulaşılır.

5. Yazılım Bilgisayar üzerinde belirli işlemler yapmak üzere bir grup talimat içeren programlardır. Yazılım

(software), bilgisayara yapması gerekenleri söyleyen, sabit diskte bulunan ve buradan çalıştırılan verilerdir.

a. Yazılım çeşitleri

i. İşletim sistemi yazılımları

Bir işletim sistemi, bilgisayar kaynaklarının yönetimi ve kontrolünü sağlayan yani bilgisayar sisteminin

yapacağı işleri yöneten programlar bütünüdür. Kullanıcıya bilgisayarın kaynaklarını mantıksal bir ortamda

yönetme ve yönlendirme olanağı verir, pek çok fonksiyonu ise kullanıcının haberi bile olmadan kendisi üstlenir.

ii. Uygulama yazılımları

Uygulama yazılımları; kullanıcıların belli başlı bazı işlemleri yapmalarına olanak veren yazılımlardır. Uygulama yazılımları kullanıcı ile bilgisayar arasındaki ilişkiyi sağlar. Bir başka deyişle, belirli bir işlevin yerine getirilebilmesini, bir işin gerçekleştirilebilmesini sağlar. Bu iş, yazı yazmak, belge oluşturmak, hesap yapmak,

sunu hazırlamak, oyun oynamak, müzik dinlemek, film izlemek ya da veritabanı oluşturmak olabilir.

iii. Programlama dilleri

İster genel amaçlı isterse özel amaçlı olsun tüm uygulama ve sistem yazılımları programlama dilleriyle

yazılır. Bir programlama dili, insanların bilgisayara çeşitli işlemler yaptırmasına olanak sağlayan her türlü simge, karakter ve kurallar grubudur.

6. Güvenlik, Telif Hakları ve Hukuk

a. Güvenlik

Bilgisayar kullanıcılarının dikkat etmeleri gereken en önemli konulardan birisi verilerini korumaktır.

Bilgisayarda kayıtlı verilerin kaybolmasının değişik nedenleri olabilir. Bunların başında sabit disklerin bozulması

gelir. Bir diğer neden ise bilgisayarın bulunduğu ağdaki güvenlik duvarı aşılarak kötü niyetli olarak verilerin silinmesidir.

Bir bilgisayarı başka bir bilgisayara İnternet aracılığıyla bağlamak, bilgi aktarımı açısından yararlı olsa da bilgisayarların ve aktarılan bilgilerin güvenliği açısından çeşitli riskler taşır. Bir taraftan gizli bilgilere başkaları

tarafından erişilebilmesi, diğer taraftan da virüs gibi zararlı verilerin içeri girmesi büyük bir sorun yaratır. Yani

İnternet’te güvenlik sorunu büyük bir önem taşımaktadır. Güvenlik, en temelde, İnternet üzerinden gönderilen

bilgilere izinsiz erişimin önlenmesidir. Bu sorun özellikle İnternet üzerinden yapılan ekonomik faaliyetlerde (bankacılık işlemleri, alışveriş vb.) çok önemlidir. Bu nedenle, kredi kartı numarası, ad, adres gibi başkalarının

görmemesi gereken bilgilerin gizliliğinin sağlanması için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. İnternet’te güvenlik

sorununun çözümü için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bunlardan biri, ağdan dışarı çıkan ve içeri giren tüm verilerin güvenlik duvarı (firewall) adı verilen

programlar üzerinden geçmesini sağlamak ve bu paketleri incelemektir.

Bu soruna çözüm olarak şifreleme (encryption) yöntemi kullanılır. Şifreleme, veriyi değiştirerek elde edilen çıktının anahtar sahibi olmayan üçüncü kişilere bir şey ifade etmemesini sağlayan bir dönüştürme

işlemidir. Anahtar, yalnızca iletişim kuran iki kişinin bildiği, saklı tutulan bir bilgidir. Güvenliği sağlamanın bir başka yolu da sanal özel ağlardır (Virtual Private Network). Bu yöntemde, veri

açık ağ üzerinden iletilmeden önce şifrelenir, karşı tarafa ulaştığı anda da şifre çözülür. Daha fazla güvenlik, yalnızca verilerin değil, ağ adreslerinin de şifrelenmesi ile sağlanabilir.

i. Dosyaların taşınabilir kayıt ortamlarına yedeklenmesi

Veri güvenliğini sağlamak için yedekleme işlemi yaparken eğer veriler uzun zaman saklanmayacaksa

flash diske kopyalanabilir.Dosyaları uzun süre güvenli olarak saklamak için CD-ROM, DVD-ROM veya taşınabilir sabit diskler tercih edilebilir.

ii. Elektrik kesintisinde veri kaybı

Bilgisayardaki verilerin kaybolmasının önemli etkenlerinden biri de çalışırken sık sık elektrik kesilmesidir. Elektrik kesintilerinden korunmak için mutlaka kesintisiz güç kaynağı kullanılmalıdır.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 12 ~ iii. Dosyalara dışarıdan erişilmesinin engellenmesi

Dosyalara dışarıdan erişimin engellenebilmesi için paylaşım sınırlandırılabilir. Bunun için de dosyalar şifre ile korunabilir

iv. Gizlilik hakkı

Kişilerin bilgisayarında bulunan dosya, metin, grafik, logo, resim, fotoğraf, şekil, teknik çizim, video kaydı, film, yazılım ve elektronik gereçlerin her türlü hakları saklıdır. Bunların izinsiz olarak kısmen ya da

tümüyle, doğrudan ya da dolaylı olarak, aynen ya da başka bir biçimde kullanımı, kopyalanması, kiralanması,

ödünç verilmesi, çoğaltılması, değişiklik yapılması, başka bir bilgisayara yüklenmesi, postalanması, dağıtımı ve satılması yasaktır. Bu verilerin sahibi olan kişilerin gizlilik hakları bulunmaktadır.

v. Bilgisayarın korunması ve şifrelenmesi

Bilgisayarda bulunan özel dosyaların başkalarınca görülmesi istenmiyorsa bilgisayara şifre konulabilir. Bilgisayar açıldığında ya da ekran koruma moduna geçmişse herhangi bir tuşa basıldığında daha önce verilmiş

şifre girilmeden bilgisayar açılmaz. Bilgisayara, açılıştaki setup programı kullanılarak şifre verilebilir. Bilgisayar açılırken kullanıcı setup

programına girdiğinde işletim sisteminin yüklenmesi için bir şifre tanımlayabilir. Bu şifre tanımlandıktan sonra

bilgisayarın açılarak işletim sisteminin yüklenmesi için bu şifrenin mutlaka girilmesi gerekir.

b. Bilgisayar virüsleri

Bilgisayar virüsleri, çalıştığında bilgisayara zarar veren ve çoğalma (diğer dosyalara ve bilgisayarlara

yayılma, bulaşma) özelliğine sahip bilgisayar programlarıdır. Virüslerin bilgisayara vereceği zarar, programlanma biçimine göre değişir. Bir kısmı dosyalara bulaşırken

bir kısmı doğrudan bilgisayarın sistem alanlarına yayılır. Bazıları, belirli bir tarihin gelmesi, sabit diskin belirli bir alanının dolması vb. bir koşula bağlı olarak çalışır. Virüslerden bazıları, yalnızca birtakım iletiler görüntüler, bir

kısmı ise dosyaları ve/veya programları bozar ya da yavaşlatır, bir kısmı da sabit diskin ve/veya belleğin bir

kısmını kullanır ya da siler. Sabit diski formatlayan ya da BIOS verilerini silerek bilgisayarı kullanılamaz duruma getiren virüsler de vardır.

i. Virüslerin tanıtımı ve çeşitleri

Virüs programları kullanıcının farkında olmadan herhangi bir şekilde çalıştırıldığında bilgisayara zarar vermeye başlar. Internet kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte virüslerin bilgisayarlara bulaşması da hızlanmıştır.

Virüs programlarının en büyük özelliği, bir sistemde etkinleştikten sonra kendini çoğaltma, başka program ve

bilgisayarlara bulaşabilir olmasıdır. Başlıca virüs çeşitleri şunlardır:

1. Dosyalara bulaşan virüsler: uygulama programı dosyalarına bulaşan virüslerdir. Bazı virüsler dosyaların açılmasını beklemeden de çoğalabilir.

2. Boot sektörü virüsleri: Sistem dosyalarına bulaşan ve bilgisayar her açıldığında aktif olan virüstür. Disk ve disketlerde A, C, D, E, ... olarak bilinen mantıksal bölümlerin her birinde boot sektörü vardır1996 yılına

kadar en yaygın bu cins virüslerdir. Boot virüs, belleğe yerleştikten sonra takılan her diskete bulaşır.

3. Macro Virüsleri: Microsoft Word ve Microsoft Excel gibi yaygın uygulama programlarının macro dilleri kullanılarak yazılırlar. Macrolar veri dosyalarına kaydedildiği için virüslü belge açıldığında virüsün makro

kodu çalışmaya başlar. 4. Script Virüsler: Başlıcaları şunlardır:

Worm (solucan): Bu virüs bellekte ve diskette eriştiği bölgelerin verilerini bozar.

Spam: Bir iletinin arka arkaya gönderilmesidir. Ağı tıkar ve posta dağıtımını yavaşlatır. Bir tür virüs olarak nitelenebilir. Art arta gelen gereksiz elektronik postalar yüzünden bilgisayar çalışamaz duruma gelebilir.

Trojan Horse (Truva Atı): Bilgisayarda arka planda çalışan ve zamanı geldiğinde etkinleşerek sisteme zarar veren yazılımdır. Sabit diski biçimlendirmek, dosyaları silmek ya da çökertmek gibi çok zararlı çalışmaları

vardır. Kötü amaçlı program olmalarından dolayı virüslere benzetilebilir. Benzemeyen yönleri ise, Truva atlarının zararsız bir programmış gibi gözle görülür olmaları ve kendi kendilerini çoğaltarak başka bilgisayarlara

yayılmamalarıdır.

Trojan virüsü şu şekilde yayılabilir: - Elektronik posta yolu ile kötü niyetli kişiler tarafından gönderilebilir.

- Sohbet ortamlarında sohbet yaparken gönderilen bir dosya yoluyla bulaşabilir. - Sabit disklere, CD-ROM veya diğer disket sürücülerine rahatlıkla ulaşılabilir.

- Sabit ya da taşınabilir disklerde her türlü işlem yapılabilir.

- İnternet şifreleri öğrenilebilir. - İstenilen dosya okunabilir, silinebilir.

- İstenilen dosya bir başka dosyaya aktarılabilir. - istenilen dosya virüslü bilgisayara yüklenebilir.

- Bilgisayarda çalışan herhangi bir program kapatılabilir.

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 13 ~ - Eğer bilgisayar bir ağ bilgisayarı ise tüm ağ üzerinde işlem yapılabilir.

- Bilgisayar kapatılabilir veya yeniden başlatılabilir.

ii. Bilgisayar sistemlerine bulaşması

Virüslerin etkin duruma gelebilmesi için çalıştırılabilen (EXE, COM, BAT uzantılı dosyalar) programlara

bulaşması gerekir. Virüsün bulaştığı program çalıştırıldığında virüs belleğe taşınmış olur. Böylece bilgisayarın belleğine yerleşen virüs çalıştırılan her programa bulaşarak yayılma olanağı bulur.

iii. Dosya indirmedeki tehlikeler

Bilgisayardaki Internet ortamında bilinmeyen sitelerden indirilen dosyalarla birlikte virüs vb. yazılımlar

bilgisayara yüklenebilir. Bazı yazılım şirketleri ürettikleri yazılımları tanıtım amacıyla belirli süre kullanıcıların denemeleri için hizmetlerine sunar. Süre sonunda bu programlar kilitlenir. Böyle veya başka şekilde elektronik

olarak kilitlenmiş programları açan küçük yazılımları sunan siteler vardır. Bu siteler yukarıda bahsedilen virüs, solucan ve benzeri yazılımların deposudur. Bu nedenle Internet’ten dosya indirirken çok dikkatli olmak gerekir.

iv. Korunma

Bilgisayarda virüsten korunmanın başlıca yolları şunlardır: - Virüs arama programı kullanılmalı ve bu programlar sık sık güncellenmelidir.

- Her virüs programı bütün virüsleri tanımayacağından aynı anda yüklenmemesi koşuluyla değişik

virüs programları kullanılmalıdır. - Disk, disket, flash disk ve elektronik postalar mutlaka virüs taramasından geçirilmelidir.

- Bilinmeyen dosyalar açılmamalıdır. - Tanınmayan kişiler tarafından gönderilen elektronik postalar açılmamalıdır.

- Virüs uyarıları mutlaka dikkate alınmalıdır. - Önemli dosyaların her zaman yedeği alınmalıdır.

c. Telif hakkı

Telif hakkı yazar ve sanatçıların yarattıkları eserlere sahip olma haklarıdır. Bu haklar ülkeden ülkeye

değişen kanunlarla korunmaktadır. Ülkemizde 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile korunan bu hakların kapsamına bilgisayar yazılımları, bilim ve edebiyat eserleri, güzel sanatlar ve sinema girmektedir.

i. Yazılım telif hakkı ve kopyalama

Herhangi bir yazılımı hak sahibinin izni olmadan ya da telif hakkı ödemeden kopyalamak, çoğaltmak gibi eylemler yazılım telif hakkı ihlalidir. Bilgisayar teknolojisindeki gelişime paralel olarak fiyatların ucuzlamasıyla

birlikte bilgisayarların yaygınlaşması, bilgisayar programlarında korsanlığı gündeme getirmiştir. Burada yapılmak istenilen fikir ve sanat eserlerinde olduğu gibi eser sahibinin yaratım sürecinin korunması ve desteklenmesidir.

Yazılımı oluşturan her bir parça ayrı ayrı lisanslanabilir ve bunlara aşağıdaki konularda sınırlamalar getirilebilir:

- Kopyalama, Değişik ortamlarda ulaşıma açılması, dağıtılması - Yazılımın değişik yazılımlar içinde kullanımı (lisans türüne göre)

- Kullanım amacı (ticari, eğitim, kişisel) - Kullanıldığı platform (işletim sistemi, donanım mimarisi)

- Programın kullanılacağı coğrafi bölge

- Kullanım süresi - Kaynak kodu inceleme

- Değiştirme ve bunun sonrasında oluşacak yazılımın hakları - Programı amacı dışında çeşitli denemelere tabi tutma

- Yazılımla ilgili sınırlandırmalar üreticisinin isteği doğrultusunda neredeyse sınırsız olabilir. Üretici isterse haklarından ücretli ya da ücretsiz vazgeçebilir ya da sınırlandırma getirmeyebilir.

ii. Paylaşma ve ödünç verme

Bir bilgisayarda kullanmak üzere satın alınan lisanslı bir yazılım birden fazla bilgisayarda

kullanılmamalıdır. Herhangi bir yazılımı CD-ROM’larla çoğaltarak paralı veya parasız olarak başkalarına vermek telif hakkı ihlalidir.

iii. Dosyaların ağ kanalıyla transfer edilmesinin sonuç ve yaptırımları

Bilgisayar yoluyla ulaşılabilen lisanslı filmlerin, müzik ve programların ve bunlara ait dosyaların ağ kanalıyla transfer edilmesi suç kapsamındadır. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa göre koruma altına

alınan fikir ve sanat eserleriyle ilgili manevi, mali veya bağlantılı hakları ihlal ederek: 1. Bir eseri, icrayı, fonografı veya yapımı hak sahibi kişilerin yazılı izni olmaksızın işleyen, temsil eden,

çoğaltan, değiştiren, dağıtan, her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma ileten,

yayımlayan ya da hukuka aykırı olarak işlenen veya çoğaltılan eserleri satışa arz eden, satan, kiralamak veya ödünç vermek suretiyle ya da sair şekilde yayan, ticarî amaçla satın alan, ithal veya ihraç eden, kişisel kullanım

Balıkesir HEM Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları Modul 1~ 14 ~ amacı dışında elinde bulunduran ya da depolayan kişi hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis veya adlî para

cezasına hükmolunur. 2. Başkasına ait esere, kendi eseri olarak ad koyan kişi altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para

cezasıyla cezalandırılır. Bu fiilin dağıtmak veya yayımlamak suretiyle işlenmesi hâlinde, hapis cezasının üst sınırı

beş yıl olup, adlî para cezasına hükmolunamaz. 3. Bir eserden kaynak göstermeksizin iktibasta bulunan kişi altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para

cezasıyla cezalandırılır. 4. Hak sahibi kişilerin izni olmaksızın, alenileşmemiş bir eserin muhtevası hakkında kamuya açıklamada

bulunan kişi, altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 5. Bir eserle ilgili olarak yetersiz, yanlış veya aldatıcı mahiyette kaynak gösteren kişi, altı aya kadar

hapis cezası ile cezalandırılır.

6. Bir eseri, icrayı, fonogramı veya yapımı, tanınmış bir başkasının adını kullanarak çoğaltan, dağıtan, yayan veya yayımlayan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırılır.

5846 Sayılı Kanuna göre ayrıca; bir bilgisayar programının hukuka aykırı olarak çoğaltılmasının önüne geçmek amacıyla oluşturulmuş ilave programları etkisiz kılmaya yönelik program veya teknik donanımları

üreten, satışa arz eden, satan veya kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran kişi altı aydan iki yıla kadar

hapis cezasıyla cezalandırılır.

iv. Paylaşım (shareware) yazılımı

Kullanıcıların Internet’i en yoğun kullandığı alanlardan biri de ücretsiz programlar edinmektir. Paylaşım

yazılımı adı verilen bazı yazılımlar ise izin verilen süre içinde ücretsiz olarak kullanılabilen yazılımlardır. Süre bitiminde ise kullanıcı beğenirse bu yazılımı satın alabilir. Bu yazılımların birçoğu süre bitiminde çalışmaz.

Deneme (trial ya da tryware) yazılımlar ise, üretici şirketin yeni geliştirdiği bir yazılımı deneme amacıyla ücretsiz olarak ve belirli bir süre için kullanıma sunmasıdır. Bu tür yazılımlar, yazılımın ticari sürümünün tüm özelliklerini

ve işlevlerini taşımaz, ancak çalışır durumdadır.

v. Kamuya açık (Ücretsiz -Freeware) yazılım

Kamuya açık yazılım kullanıcının ücretsiz ve sınırsız kullanım olanağı tanıyan bir yazılım lisansıdır. Kamuya açık yazılımların da telif hakları söz konusudur. Bu yazılımların yazımcıları genellikle “topluma bir şey

sunma” düşüncesiyle hareket eden, fakat bunu yaparken isimlerinin de bilinmesini ve yazılımları ile ilgili gelecekteki gelişmelerin kendi denetimleri altında olmasını isteyen programcılardır.

vi. Kullanıcı lisansları

Bilgisayarlarda kullanılan yazılımla birlikte lisansın koşulları da yazılı olarak verilir ya da önceden hazırlanmış bir lisans anlaşması karşılıklı olarak imzalanır. Yazılımların yeni sürümleri çıktığında yükseltilme

koşulları iyi incelenmelidir. Genellikle lisanslı yazılımların yeni sürümleri çıktığında bu sürümlere yükseltilmesi

daha ucuzdur. Lisans sözleşmesi bu durumu kapsamaz ise yeni sürüm çıktığında tam ücret talep edilebilir.

d. Verilerin kanunla korunması

Ülkemizde verilerin korunması ile ilgili herhangi bir yasa bulunmamasına karşın Avrupa Birliğine uyum

sağlama sürecinde Kişisel Verilerin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı hazırlanmıştır. Kanun 58 maddeden oluşmaktadır. Bu kanunun amacı 1. maddede “Kişisel verilerin işlenmesinde kişinin dokunulmazlığı, maddi ve

manevi varlığı ile temel hak ve özgürlükleri korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin uyacakları esas ve usulleri düzenlemektir” şeklinde açıklanmaktadır. Ayrıca Telekomünikasyon Kurumu da “

Telekomünikasyon sektöründe kişisel bilgilerin işlenmesi ve gizliliğinin korunması” hakkında yönetmelik

çıkarmıştır. Bu yönetmelikte telekomünikasyon da kişisel bilgilerin korunması esasları ayrıntılı olarak belirtilmiştir.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 15 ~

İşletim Sistemini Kullanma

Microsoft Windows, kişisel bilgisayarlarda en çok kullanılan ticari işletim sistemlerinden biridir. Son

zamanlarda, Windows'un en çok kullanılan versiyonu Windows XP'dir. Windows XP 25 Ekim 2001 tarihinde yayınlanmıştır. Günümüzde kullanılan versiyonlar ise: kişisel bilgisayarlar için Windows 7, sunucular için

Windows Server 2008, pda'larda kullanılan versiyonu ise Windows mobile 6'dır.

İşletim sistemleri pazarında yaklaşık %80 kullanım oranıyla Windows ailesi lider durumdadır. Aşağıdaki Windows 7 ürün grubu kendi arasında desteklenen/desteklenmeyen bazı önemli özellikleri verilmiştir.

Sistem Gereksinimleri: Kişisel bilgisayarlarda windows 7 çalıştırmak için minumum sistem gereksinimi 1GHz işlemci, 1GB ana bellek ve 16 GB sabit disk olarak belirlenmiştir.

1 Bilgisayarda İlk Adım

Windows 7’de Oturum Açmak

Bilgisayarınız sadece sizin tarafınızdan ya da birkaç kişi tarafından kullanılıyor olabilir. Bilgisayarınızı

yalnızca siz kullanıyorsanız tek bir yapılandırma ya da kullanıcı hesabı gerekir. Başkaları da bilgisayarınızı

kullanıyorsa, herkes kendi hesabında oturum açar. Farklı hesaplar kullanarak herkes, başka birinin bilgisayar oturumunu bölmeden Windows 7 ortamını kendi istediği gibi ayarlayabilir.

Her hesap, belirli bir kullanıcı için işleyen ve

görünen bir bilgisayar

ortamını tanımlayan kullanıcı profiliyle bağlantılıdır. Bu

bilgi renk düzeni, masaüstü arka planı, yazı tipi ve

program kısayolları gibi basit şeyleri ve kaydedilmiş

parolalar, siteye özel

tanımlama bilgileri, sık kullanılan site ve klasörlere

bağlantılar ve İnternet tarayıcı geçmişiniz gibi gizli

tutmak istediğiniz kişisel

bilgilerinizi içerir. Her kullanıcı profili, bilgisayarı

kullanan kişiler tarafından erişilmeyen, özel kalmasını

istediğiniz belge, resim, ortam ve diğer dosyalarınızı depolayabildiğiniz kişisel bir klasör içerir.

Bir bilgisayar oturumu başlatma işlemi oturum açmak olarak adlandırılır. Bilgisayarı başlattığınızda,

Windows bilgisayardaki etkin her kullanıcı hesabına bağlantılar içeren bir Hoş Geldiniz ekranı görüntüler. Kullanıcı hesabınızı seçersiniz. Hesabınız parola korumalıysa, bilgisayarda oturum açmak için parolanızı

girmelisiniz. Kullanıcı şifresini doğru yazdığınız takdirde bir sonraki bölümde anlatılacak olan “masaüstü” ortamı ile

karşılaşılacaktır, ekranın sol üst köşesinde dil çubuğu, sağ alt köşesinde kapatma seçenekleri bulunmaktadır. Sol

alt köşede bulunan erişim seçeneklerinde ise örneğin ekran klavyesi aktif edilerek kullanıcı şifresinin sanal klavyeden girilmesi sağlanabilir.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 16 ~ Bilgisayarınızı doğru olarak kapatma

Bilgisayarla işiniz bitince, hem enerji tasarrufu yapmak hem de bilgisayarınızın daha güvenli olmasını ve verilerinizin kaydedilmesini sağlamak için, bilgisayarın güvenli şekilde

kapatılması önemlidir. Bilgisayarınızı kapatmanın üç yolu vardır:

1. Bilgisayarınızın güç düğmesine basarak, 2. Başlat menüsündeki Bilgisayarı kapat düğmesini

kullanarak 3. Dizüstü bilgisayarınız varsa kapağı kapatarak.

Bilgisayar sistemindeki olası veri kayıplarını en aza indirgemek için her zaman başlat menüsünden kapatılmalıdır.

Bilgisayarı kapatmak için başlat menüsüne tıklandıktan sonra yandaki

ekran ile karşılaşılır. Kapat düğmesine tekrar basıldığında bilgisayar kapanır, diğer seçenekler için “Kapat” yazısının hemen yanındaki ok

işaretine tıklanır, bu seçenekler: Kullanıcı Değiştir:Aktif kullanıcının değiştirilmesini

sağlar.(açık olan oturum kapatılmadan oturumunun dışına çıkılır, açık olan programlar çalışmaya devam eder.)

Oturumu Kapat:Aktif kullanıcının oturumu sonlandırılır, sistem bir önceki resimde görülen açılış ekranına geri döner, açık olan uygulama ve programlar kapatılır.

Kilitle: Sistem bir önceki resimde görülen açılış ekranına geri döner, açık olan uygulama ve programlar çalışmaya devam eder.

Yeniden Başlat: Bilgisayarın kapatılıp yeniden başlamasını sağlar(resetleme), genellikle yeni bir program kurulduğunda yada güncelleştirme yapıldığında yeniden başlatma gerekli olabilir, bilgisayarımızın

kilitlenmesi durumundaysa görev yönetici kullanılarak yeniden başlatılabilir.

Uyku: Bilgisayarınızı kapatmak yerine uyku moduna almayı seçebilirsiniz. Bilgisayarınız uyku moduna alındığında ekran kapanır ve genellikle bilgisayarın fanı durdurulur. Bilgisayarın uyku modunda olduğunu

göstermek için genellikle bilgisayar kasasının dışındaki bir ışık yanıp söner veya sarıya dönüşür. Bu işlemin tamamı yalnızca birkaç saniye sürer.

Windows ne yaptığınızı hatırlayacağından, bilgisayarınızı uyku moduna almadan önce programlarınızı ve

dosyalarınızı kapatmanıza gerek yoktur. Ancak bilgisayarınızı herhangi bir düşük güç moduna almadan önce işiniz kaydetmeniz önerilir. Böylece bilgisayarı açtığınızda (ve gerekirse parolanızı girdiğinizde), ekran, bilgisayarı

kapattığınız andaki gibi görünür. Bilgisayarınızı uyku modundan çıkarmak için bilgisayar kasasındaki güç düğmesine basın. Windows'un

başlatılmasını beklemeniz gerekmediğinden, bilgisayarınız birkaç saniye içinde uyku modundan çıkar ve siz de

neredeyse hemen işinize kaldığınız yerden devam edebilirsiniz. Hazırda bekleme: Özellikle dizüstü bilgisayarlar için tasarlanan bir güç tasarrufu durumudur. Uyku

modu çalışmanızı ve ayarlarınızı belleğe yerleştirip az bir miktar güç kullanırken, hazırda bekletme modu açık programlarınızı ve programlarınızı sabit diskinize yerleştirir ve bilgisayarınızı kapatır. Windows'da bulunan tüm

güç tasarrufu durumları arasında en az güç kullanan hazırda beklemedir. Dizüstü bilgisayarda, dizüstü bilgisayarınızı uzun süre kullanmayacağınızı ve bu süre boyunca pilini değiştirme fırsatınız olmayacağını

bildiğinizde hazırda bekleme modunu kullanın.

Not 1: Bilgisayarınızın kapatıldıktan sonra başlatılması, bilgisayarın uykudan çıkmasından daha uzun sürer.

Not 2: Bilgisayarınız uyku modundayken, belleğindeki işinizi korumak için çok az miktarda güç kullanır.

Dizüstü bilgisayar kullanıyorsanız, endişelenmeyin-pil tüketilmez. Bilgisayar birkaç saat uyku modunda kaldıktan

sonra veya pil azalıyorsa, işiniz sabit diske kaydedilir ve bilgisayarınız güç harcamadan tamamen kapanır.

Farenizi kullanma

Fiziksel dünyadaki nesnelerle etkileşmek için ellerinizi kullandığınız gibi, bilgisayar ekranınızdaki öğelerle

etkileşmek için farenizi kullanabilirsiniz. Farenizle üstüne gelerek ve tıklatarak nesneleri taşıyabilir, açabilir, değiştirebilir, çöpe atabilir ve diğer eylemleri gerçekleştirebilirsiniz.

Temel parçalar

Farenin normal olarak iki düğmesi vardır: birincil düğme (genellikle sol düğme) ve ikinci

düğme (genellikle sağ düğme). En sık birincil

düğmeyi kullanırsınız. Farelerin çoğunda, belgeler ve web sayfalarında daha kolay kaydırmanıza

yardımcı olmak için düğmelerin arasında kaydırma tekerleği bulunur. Bazı farelerde, kaydırma

tekerleği basıldığında üçüncü düğme görevini görür. Gelişmiş farelerde, başka işlevleri

gerçekleştirebilecek ek düğmeler olabilir.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 17 ~ Fareyi tutma ve hareket ettirme

Fare işaretçileri Farenizi klavyenizin yan tarafına fare altlığı gibi

temiz ve pürüzsüz bir yüzeye yerleştirin. İşaret

parmağınız birincil düğmede ve başparmağınız yanda kalacak şekilde hafifçe fareyi tutun. Fareyi hareket

ettirmek için herhangi bir yönde yavaşça kaydırın. Döndürmeyin-farenin ön kısmını dışarı bakacak şekilde

tutun. Fareyi hareket ettirdiğinizde, ekranınız üzerindeki

işaretçi (resme bakın) aynı yönde hareket eder. Masanızın veya fare altlığınızın üzerinde farenizi hareket

ettirecek yeriniz kalmazsa, yalnızca fareyi kaldırıp yeniden kendinize yaklaştırın. Fareyi bileğiniz düz olarak

şekilde hafifçe tutun.

İşaretleme, tıklatma ve sürükleme

Ekran üzerindeki bir öğenin üstüne gelme, farenizi işaretçi öğeye dokunuyormuş gibi görünecek şekilde

taşımak demektir. Bir öğenin üstüne geldiğinizde, genellikle öğeyi açıklayan küçük bir kutu gösterilir. Örneğin,

masaüstünde Geri Dönüşüm Kutusu'nun üzerine geldiğinizde, bu bilgilerin yer aldığı bir kutu görüntülenir: "Sildiğiniz dosya ve klasörleri içerir."

Nesne üstüne gelindiğinde, nesneyle ilgili açıklayıcı bir ileti gösterilir Üstüne geldiğiniz öğeye göre işaretçi değişebilir. Örneğin, web tarayıcınızda bir bağlantının üzerine

geldiğinizde, işaretçi ok şeklinden parmağı işaret eden bir el şekline dönüşür .

Fare eylemlerinin çoğu, fare düğmelerinin birine basmayla üstüne gelmeyi birleştirir. Fare düğmelerinizi kullanmanın dört ana yöntemi vardır: tıklatma, çift tıklatma, sağ tıklatma ve sürükleme.

Tıklatma (tek tıklatma)

Bir öğeyi tıklatmak için, ekran üzerinde öğenin üstüne gelin ve ardından birincil düğmeye (genellikle sol düğme) basıp bırakın.

Tıklatma genellikle bir öğeyi seçmek (işaretlemek) veya bir menüyü açmak için kullanılır. Buna bazen tek tıklatma veya sol tıklatma da denir.

Çift tıklatma

Bir öğeyi çift tıklatmak için, ekranda bir öğenin üstüne gelin ve ardından iki kere hızlıca tıklatın. İki tıklatma arasında çok fazla ara verilirse, çift tıklatma yerine iki ayrı tıklatma olarak yorumlanabilir.

Çift tıklatma, genellikle masaüstünüzdeki öğeleri açmak için kullanılır. Örneğin, masaüstünde simgesini

çift tıklatarak bir programı başlatabilir veya klasörü açabilirsiniz.

Sağ tıklatma

Bir öğeyi sağ tıklatmak için, ekran üzerinde öğenin

üstüne gelin ve ardından ikincil düğmeye (genellikle sağ düğme) basıp bırakın.

Öğeyi sağ tıklattığınızda, genellikle öğeyle

yapabileceklerinizin bir listesi gösterilir. Örneğin, masaüstünüzdeki Geri Dönüşüm Kutusu'nu sağ

tıklattığınızda, Windows, Geri Dönüşüm Kutusu'nu açmanızı, boşaltmanızı, silmenizi veya özelliklerini görmenizi sağlayan

bir menü görüntüler. Öğeyle ne yapıldığından emin

değilseniz, sağ tıklatın. Geri Dönüşüm Kutusu'nu sağ tıklattığınızda ilgili

komutları içeren bir menü açılır

Sürükleme

Öğeleri sürükleyerek ekranınızda dolaştırabilirsiniz. Nesneyi sürüklemek için, ekranda nesnenin üstüne

gelin, sol düğmeye basın ve basılı tutun, nesneyi yeni bir konuma taşıdıktan sonra soll düğmeyi serbest bırakın. Sürükleme (bazen sürükle ve bırak da denir), genellikle dosyaları ve klasörleri farklı bir yere taşımak

ve pencereleri ve simgeleri ekranınızda dolaştırmak için kullanılır.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 18 ~ Kaydırma tekerleğini kullanma

Farenizin bir kaydırma tekerleği varsa, belgelerinizi ve web sayfalarınızı kaydırmak için kullanabilirsiniz. Aşağı kaydırmak için, tekerleği geriye doğru (size doğru) döndürün. Yukarı kaydırmak için, tekerleği ileriye

doğru (sizden uzağa) döndürün.

Farenizi güvenle kullanmanız için ipuçları

Farenizin düzgün tutulması ve hareket ettirilmesi, özellikle bilgisayarınızı uzun süre kullanıyorsanız,

bileklerinizin, ellerinizi ve kollarınızın acımasını veya yaralanmasını önlemenize yardımcı olur. Sorunlardan

sakınmanıza yardımcı olabilecek bazı ipuçları: Farenizi dirsek düzeyinde yerleştirin. Kollarınızın üst kısmı yan taraflarınızda rahat olmalıdır.

Farenizi sıkmayın veya sıkı bir şekilde kavramayın. Hafifçe tutun. Fareyi, kolunuzu dirseğinizden hareket ettirerek kullanın. Bileğinizi yukarı, aşağı veya yanlara

bükmekten sakının.

Fare düğmesini tıklatırken hafifçe dokunun. Parmaklarınızı gevşek tutun. Düğmelere değmeyecek şekilde havada tutmayın.

Fareyi kullanmanız gerekmiyorsa elinizde tutmayın.


Gerekli yardım Fonksiyonlarını kullanma

Bazen bilgisayarla ilgili bir sorunla veya kafa karıştıran bir görevle karşılaşabilirsiniz. Bunun üstesinden

gelmek için, nasıl doğru yardım alacağınızı bilmeniz gerekir. Windows işletim sisteminde veya

çalıştırdığınız bir programda yardıma ihtiyacınız olduğunda en kolay yol F1

(Başlat-Yardım ve Destek)tuşuna basmaktır. Windows Yardım ve Destek,

Windows'un yerleşik yardım sistemidir. Genel

sorulara hızlı yanıtların alınabileceği, sorun giderme önerileri ve nasıl yapılacağına dair

yönergelerin bulunduğu bir yerdir. Yardım almanın en hızlı yolu, arama

kutusuna bir veya iki sözcük yazmaktır.

Örneğin, Sistem bilgisiyle ilgili bilgi almak için, Sistem bilgisi yazın ve ardından Enter tuşuna

basın.

Başlat menüsü (genel bakış)

Başlat menüsü, bilgisayar programlarınıza,

klasörlerinize ve ayarlarınıza ana giriş kapısıdır. Tıpkı

restoran menüsünde olduğu gibi bir seçenekler listesi sunduğundan buna menü adı verilir. "Başlat"

sözcüğünden de anlaşıldığı gibi, bu genellikle bir şeyleri başlatmak veya açmak için gideceğiniz yerdir.

Bu genel etkinlikleri gerçekleştirmek için Başlat menüsü

kullanılır:

Program başlatma

Yaygın olarak kullanılan klasörleri açma

Dosyaları, klasörleri ve programları arama

Bilgisayar ayarlarını düzenleme

Windows işletim sistemiyle ilgili yardım alma

Bilgisayarı kapatma

Windows'da oturum kapatma

Farklı bir kullanıcı hesabına geçiş yapma

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 19 ~ Başlat menüsüne başlarken

Başlat menüsünü açmak için, ekranınızın sol alt köşesindeki Başlat düğmesini tıklatın. Ya da,

klavyenizde Windows logosu tuşuna basın. Başlat menüsünde üç ana bölüm vardır:

1. Soldaki büyük bölmede, bilgisayarınızdaki programların kısa bir listesi gösterilir. Bilgisayar üreticiniz bu

listeyi özelleştirebileceğinden, tam olarak görünümü değişebilir. 2. Sol bölmenin en altında, arama terimleri yazarak bilgisayarınızda programları ve dosyaları aramanızı

sağlayan arama kutusu yer alır.

3. Sağ bölmede, yaygın olarak kullanılan klasörlere, dosyalara, ayarlara ve özelliklere erişim sağlanmaktadır. Ayrıca, Windows oturumunu kapatmak veya bilgisayarınızı kapatmak için gidilen yerdir.

Başlat menüsünden program açma

Başlat menüsünün en yaygın kullanımlarından biri bilgisayarınızda yüklü olan programları açmaktır. Menünün sol bölmesinde gösterilen bir programı açmak için, tıklatın. Program açılır ve Başlat menüsü kapatılır.

İstediğiniz programı göremezseniz, sol bölmenin en altında Tüm Programlar'ı tıklatın. Hemen sol bölmede programların alfabetik sırada uzun bir listesi ve ardından klasörlerin bir listesi görüntülenir.

Programın ne yaptığından emin değilseniz, işaretçiyi simgesinin veya adının üzerine getirin. Genellikle

program açıklamasını içeren bir kutu gösterilir. Bu yöntem, menünün sağ bölmesindeki öğelerde de çalışır. Zaman içinde Başlat menünüzdeki program listesinin değiştiğini fark edebilirsiniz. Bu, iki nedenden

dolayı olur. Birincisi, yeni programlar yüklediğinizde, yüklenen programlar Tüm Programlar listesine eklenir. İkinci olarak, Başlat menüsü hangi programları en sık kullandığınızı tespit eder ve bunları hızlı erişim için sol

bölmeye yerleştirir.

Arama kutusu

Arama kutusu, bilgisayarınızdaki öğeleri bulmanın en kolay yöntemlerinden biridir. Öğelerin gerçek

konumu fark etmez-arama kutusu, programlarınızı ve kişisel klasörünüzdeki tüm klasörleri (Belgeler, Resimler,

Müzik, Masaüstü ve diğer ortak konumlar dahil) tarar. E-posta iletilerinizi, kaydedilen anlık iletilerinizi, randevularınızı ve kişilerinizi de arar.

Sağ bölmede ne var?

Başlat menüsünün sağ bölmesinde, Windows'un sıkça kullanabileceğiniz bölümlerine bağlantılar bulunur. Kişisel klasör.Geçerli olarak Windows'da oturum açan kişi için adlandırılmış olan kişisel klasörü açar.

Burada, sırasıyla Belgeler, Müzik, Resimler ve Videolar klasörlerini de içeren, kullanıcıya özel dosyalar bulunur.

Belgeler. Kullandığınız belge ve dokümanları depolayıp açabileceğiniz Belgeler klasörünü açar. Resimler. Dijital resimleri ve grafik dosyalarını depolayıp görüntüleyebileceğiniz Resimler klasörü açılır.

Müzik. Müzik ve diğer ses dosyalarınızı depolayıp çalabileceğiniz Müzik klasörü açılır. Oyunlar. Bilgisayarınızdaki tüm oyunlara erişebileceğiniz Oyunlar klasörü açılır.

Bilgisayar. Disk sürücülerine, fotoğraf makinelerine, yazıcılara, tarayıcılara ve bilgisayarınıza bağlı diğer donanıma erişebileceğiniz bir pencere açılır.

Denetim Masası. Bilgisayarınızın görünüm ve işlevlerini özelleştirebildiğiniz, programları yükleyip

kaldırabildiğiniz, ağ bağlantıları kurabildiğiniz ve kullanıcı hesaplarını yönetebildiğiniz Denetim Masası'nı açar. Aygıtlar ve Yazıcılar. Bilgisayarınıza takılı aygıtlar hakkındaki bilgileri görüntüleyen bir pencere açar.

Varsayılan Programlar. Windows'un web taraması gibi etkinlikler için hangi programı kullanmasını istediğinizi seçebileceğiniz bir pencere açar.

Yardım ve Destek. Windows'u ve bilgisayarınızı kullanmayla ilgili Yardım konularına göz atıp bunları

arayabileceğiniz Windows Yardım ve Destek sayfasını açar. Kapat. Bilgisayarınızı kapatmak için Bilgisayarı kapat düğmesini tıklatın.

Görev çubuğu (genel bakış)

Görev çubuğu, ekranın alt kısmındaki uzun yatay çubuktur. Açık pencerelerle üzeri kaplanan masaüstünden farklı olarak, görev çubuğu her zaman görünür durumdadır.

1. Başlat menüsünü açan Başlat düğmesi .

2. Hangi program ve dosyaların açık olduğunu gösteren ve bunlar arasında hızlı şekilde geçiş yapmanıza olanak sağlayan orta bölüm.

3. Bir saatin ve bunun yanı sıra belirli programların ve bilgisayar ayarlarının durumunu ileten simgelerin (küçük resimler) yer aldığı bildirim alanı.

mshelp://windows/?id=e18cb038-4ac9-42ad-af03-4af222c12a11#gtmt_icon_def

mshelp://windows/?id=344723d4-fd80-4ee9-8f2e-22740a1ce410#gtmt_notification_area1_def

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 20 ~ Pencerelerinizi izleme

Aynı anda birden çok program veya dosya açarsanız, masaüstünüz açık pencerelerle dolmaya başlar.

Pencereler birbirlerinin üstünü kapattığından ya da tüm

ekranı kapladığından, altında ne olduğunu görmek veya ne açtığınızı hatırlamak bazen zorlaşır.

İşte, görev çubuğu bu durumda kullanışlıdır. Her program, klasör veya dosya açtığınızda Windows, görev

çubuğunda o öğeye karşılık gelen bir düğme oluşturur. Düğme, açık programı temsil eden bir simge gösterir.

Yandaki resimde iki program (Hesap Makinesi ve Mayın

Tarlası) açık olup görev çubuğunda her birinin kendi düğmesi yer alır.

Her programın görev çubuğunda kendi düğmesi var Mayın Tarlası programının görev çubuğu

düğmesinin vurgulanmış olduğuna dikkat edin. Bu, Mayın

Tarlası'nın etkin pencere olduğunu, başka bir deyişle diğer açık pencerelerin önünde olduğunu ve etkileşim kurmanız

için hazır olduğunu gösterir.

Bildirim alanı

Araç çubuğunun sağ tarafından bulunan bildirim alanı saat ve simgeler grubunu içermektedir.

Bu simgeler, bilgisayarınızdaki bazı öğelerin durumunu iletir ya da belirli ayarlara erişmeyi sağlar. Gördüğünüz simge

kümesi, yüklediğiniz program ve hizmetlere ve bilgisayar

üreticinizin bilgisayarınızı nasıl yapılandırdığına bağlıdır. İşaretçinizi belirli bir simgenin üstüne getirdiğinizde

simge adını ya da ayarın durumunu görürsünüz. Bildirim alanındaki bir simgenin çift tıklatılması durumunda, genellikle ilişkili program ya da ayar açılır.

Bazen, bir şey hakkında sizi bilgilendirmek için bildirim alanındaki bir simge küçük bir açılan pencere

(bildirim olarak adlandırılır) görüntüler. Örneğin, bilgisayarınıza yeni bir donanım aygıtı ekledikten sonra bunu görebilirsiniz.

Son vermek için bildirimin sağ üst köşesindeki Kapat düğmesini

tıklatın. Hiçbir şey yapmazsanız, bildirim birkaç saniye sonra kendiliğinden yavaş yavaş kaybolacaktır.

Dağınıklığı azaltmak için, bir süre kullanmadığınızda, Windows bildirim alanındaki simgeleri gizler.

Simgeler gizlenirse, gizlenen simgeleri geçici olarak göstermek için, Gizli simgeleri göster düğmesini tıklatın.

Temel Sistem Bilgisi Sistem, bilgisayarınızla ilgili temel ayrıntıların bir özetini sunar: Bilgisayarım simgesini sağ tıklayıp

Özellikler veya Denetim Masası-Sistem seçeneği kullanılır. Windows sürümü. Bilgisayarınızda çalıştırılan

Windows sürümü ile ilgili bilgileri listeler. Sistem. Bilgisayarınızın Windows Deneyim Dizini

temel puanını görüntüler. Bu, bilgisayarınızın tüm gücünü belirten bir sayıdır. Bilgisayarınızdaki

işlemcinin türünü, hızını ve bilgisayarınızda birden

fazla işlemci varsa işlemci sayısını belirtir. Ayrıca, yüklü olan rastgele erişim belleğinin (RAM) boyutu

ve bazı durumlarda Windows tarafından ne kadar bellek kullanılabileceği de görüntülenir.

Bilgisayarın adı, etki alanı ve çalışma grubu

ayarları. Bilgisayarınızın adını ve çalışma grubu veya etki alanı bilgilerini görüntüler. Bu bilgileri

değiştirebilir ve Ayarları değiştir'i tıklatarak kullanıcı hesapları ekleyebilirsiniz.

Windows etkinleştirme. Etkinleştirme işlemi elinizdeki Windows kopyasının orijinal

olduğunu doğrulamak içindir. Bu, yazılım

korsanlığını önlemeye yardımcı olan bir tedbirdir.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 21 ~ Masaüstü

Masaüstü, bilgisayarınızı açıp Windows'da oturum açtıktan sonra gördüğünüz ana ekran alanıdır. Gerçek bir masa üstü gibi çalışmanız için bir yüzey sunar. Programları ve klasörleri açtığınızda masaüstünde gösterilirler.

Dosyalar ve klasörler gibi öğeleri de masaüstüne yerleştirebilir ve istediğiniz gibi düzenleyebilirsiniz.

Masaüstü(desktop) windows işletim sisteminin kullanıcı ile etkileşimde bulunduğu ortama verilen isimdir, masaüstü aynı zamanda Windows işletim sistemi ile kullanıcı arasındaki etkileşimi sağlayan görsel bir arabirim

sağlar, kullanıcının masaüstünde klavye yada fare aracılığıyla gerçekleştirdiği veri girişleri işletim sistemi tarafından yorumlandıktan sonra

sonuçlar yine masaüstü aracılığıyla uygun çıkış

birimlerinden kullanıcıya sunulur.

Masaüstü simgeleri: Programlar, programlara ait

kısayollar, dosya ve klasörler yer alır.

Başlat Menüsü: Bilgisayarda

yüklü olan programlardan birini çalıştırmaya, dosya yada

klasörleri aramaya, yüklü aygıtlarla ilgili seçeneklere başlat

menüsü aracılığıyla ulaşılır. Görev çubuğu: Çalışan

programlara ait simgeler görev

çubuğunda görülür. Bildirim alanı: Ses, ağ, tarih ve

saat işlemleri gibi bazı uygulamalara bildirim alanını

kullanılarak ta ulaşılabilir.

1. Simgelerle Çalışma Simgeler, dosyaları, klasörleri, programları ve

diğer öğeleri gösteren küçük resimlerdir. Windows'u ilk başlattığınızda, masaüstünüzde en az bir tane simge

görürsünüz: Geri Dönüşüm Kutusu. Bilgisayar üreticiniz, masaüstüne başka simgeler eklemiş olabilir.

Masaüstü simgesi çift tıklatıldığında gösterdiği öğeyi

başlatır veya açar.

Temel Masaüstü simgeleri

Bilgisayar klasöründen sabit diskler, CD veya DVD sürücüleri, çıkarılabilir medya gibi konumlara erişebilirsiniz. Bilgisayarınıza bağlanan başka aygıtlara da (örneğin, harici sabit

sürücüler ve USB flash sürücüler) erişebilirsiniz. Bilgisayar klasörünü açmanın yaygın bir

nedeni sabit disklerinizdeki ve çıkarılabilir medyadaki kullanılabilir boş alanı görüntülemektir.

Kullanıcı Dosyaları: Bilgisayarınızda belgelerinizi izlemenin kolay bir yolu Belgeler

kitaplığını kullanmanızdır. Varsayılan olarak, Belgeler kitaplığı Belgelerim klasöründe bulunan

tüm belgeleri gösterir; öte yandan Belgeler kitaplığınıza diğer klasörleri de ekleyebilirsiniz.

Denetim masası: Windows ayarlarını değiştirmek için Denetim Masası'nı kullanabilirsiniz.

Bu ayarlar Windows görünümü ve çalışmasıyla ilgili olan yaklaşık her şeyi denetler ve

Windows'u tam istediğiniz gibi ayarlamanıza olanak sağlar.

Ağ: Ağ Bağlantıları klasörü tüm ağ bağlantılarınızı depolar. Ağ bağlantısı, bilgisayarınızın

Internet'e, ağa veya başka bir bilgisayara bağlanmasını sağlayan bilgilerden oluşan bir kümedir. Bilgisayarınıza ağ bağdaştırıcısı yüklediğinizde, Windows Ağ Bağlantıları klasöründe

bu bağdaştırıcı için bir bağlantı oluşturur. Ethernet ağ bağdaştırıcısı için yerel ağ bağlantısı

oluşturulur. Kablosuz ağ bağdaştırıcısı için kablosuz ağ bağlantısı oluşturulur.

Geri Dönüşüm Kutusu: Bir dosya veya klasörü sildiğinizde, o dosya ya da klasör hemen

tamamen silinmez-Geri Dönüşüm Kutusu'na gider. Bu iyi bir özelliktir çünkü kararınızı değiştirir ve silinen dosyaya gereksinim duyarsanız, onu geri alabilirsiniz.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 22 ~ Dosyaları Geri Dönüşüm Kutusu'ndan kurtarma

Bilgisayarınızdan bir dosyayı sildiğinizde, Geri Dönüşüm Kutusu

boşaltılıncaya kadar geçici olarak

depolanmak üzere Geri Dönüşüm Kutusu'na taşınır. Bu size, yanlışlıkla

sildiğiniz dosyaları Geri Dönüşüm Kutusu'ndan kurtarıp, özgün konumlarına

geri yükleme fırsatı sunar.

Geri Dönüşüm Kutusu'nu açtıktan

sonra aşağıdakilerden birini yapın: 1. Bir dosyası geri yüklemek için araç

çubuğunda Bu öğeyi geri yükle'yi tıklatın. 2. Tüm dosyaları geri yüklemek için hiçbir dosyanın seçili olmadığından emin olduktan sonra araç

çubuğunda Tüm öğeleri geri yükle'yi tıklatın.

Dosyalar, bilgisayarınızdaki özgün konumlarına geri yüklenir.

Dosyaları Geri Dönüşüm Kutusu'ndan kalıcı olarak silme

Dosyaları bilgisayarınızdan kalıcı olarak kaldırmak ve bu dosyalar tarafından kullanılan sabit disk alanının

tümünü geri kazanmak için dosyaları Geri Dönüşüm Kutusu'ndan kalıcı olarak silmeniz gerekir. Dosyaları Geri Dönüşüm Kutusu'ndan tek tek silebilir veya bir işlemde Geri Dönüşüm Kutusu'nun tamamını boşaltabilirsiniz.

1. Geri Dönüşüm Kutusu'nu tıklatıp açın. 2. Aşağıdakilerden birini yapın:

Bir dosyayı kalıcı olarak silmek için bu dosyayı tıklatın, Sil'e basın ve ardından Evet'i tıklatın.

Tüm dosyaları silmek için araç çubuğunda Geri Dönüşüm Kutusu'nu Boşalt'ı ve sonra Evet'i tıklatın.

İpuçları

Geri Dönüşüm Kutusu'nu açmadan boşaltmak için Geri Dönüşüm Kutusu'nu sağ tıklatın ve sonra Geri Dönüşüm Kutusu'nu Boşalt'ı tıklatın.

Bir dosyayı Geri Dönüşüm Kutusu'na göndermeden kalıcı olarak silmek için dosyayı tıklatıp ardından Shift+Delete tuşlarına basabilirsiniz.

Birden çok simge seçme

Bir simge grubunu aynı anda taşımak veya silmek için, önce tümünü seçmelisiniz. Masaüstünde boş bir alanı tıklatarak fareyi

sürükleyin. Seçmek istediğiniz simgeleri gösterilen dikdörtgenle

çevreleyin. Ardından fare düğmesini serbest bırakın. Artık, simgeleri grup olarak sürükleyebilir veya silebilirsiniz.

Çevrelerine bir dikdörtgen sürükleyerek birden çok simge seçin

Masaüstü Simge işlemleri

Masaüstünü sağ tık – Görünüm

Masaüstü simgelerini yeniden boyutlandırmak: Büyük simgeler'i, Orta boyutlu simgeler'i veya Küçük simgeler'i tıklatın.

Windows simgeleri masaüstünün sol kenarına sütunlar

halinde yığar. Ancak, bu düzenlemeyle sınırlı değilsiniz. Simgeyi masaüstünde yeni bir yere sürükleyerek taşıyabilirsiniz.

Simgeleri otomatik düzenle: Windows simgelerinizi sol üst köşeye yığar ve yerlerine kilitler.

Simgeleri kılavuz çizgisine hizala: Varsayılan olarak,

Windows simgeleri görünmeyen bir kılavuz üzerine eşit olarak aralık bırakarak yerleştirir. Simgeleri birbirlerine daha yakın veya

daha hassas bir şekilde yerleştirmek için kılavuzu kapatın. Masaüstü simgelerini göster: Masaüstünde simgelerin

görünmesi veya gizlenmesi için kullanılır. Not: Masaüstündeki simgelerin hepsini gizlediğinizde bu simgeler silinmez, yalnızca siz yeniden göstermeyi

seçene kadar gizlenir.

İpucu: Masaüstü simgelerini yeniden boyutlandırmak için farenizdeki tekerleği de kullanabilirsiniz. Masaüstünde, simgeleri büyütmek veya küçültmek için tekerleği çevirirken Ctrl tuşunu basılı tutun.

Masaüstü araçlarını göster: Masaüstünde araçların gösterilmesi ve gizlenmesi için kullanılır.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 23 ~ Simgeleri masaüstüne ekleme ve kaldırma

Masaüstünüzde görüntülenmesini istediğiniz simgeleri seçebilirsiniz-istediğiniz zaman bir simge ekleyebilir veya

kaldırabilirsiniz. Bazı kişiler, birkaç simge olan veya hiç simge olmayan

temiz, derli toplu bir masaüstünden hoşlanır. Bazıları, sık kullanılan programlara, dosyalara ve klasörlere hızlı erişim sağlamak için

masaüstlerine düzinelerce simge yerleştirir. Sık kullanılan dosya ve programlara masaüstünden kolay erişim

sağlamak istiyorsanız, bunlara kısayollar oluşturabilirsiniz. Kısayol, öğenin kendisini değil, o öğenin bağlantısını temsil eden bir simgedir.

Kısayolu tıklattığınızda öğeler açılır. Kısayolu silerseniz yalnızca kısayol kaldırılır, özgün öğe kaldırılmaz.

Kısayolları simge üstündeki oktan tanıyabilirsiniz.

Masaüstüne kısayol eklemek için

Öğeyi sağ tık – Gönder - Masaüstü (kısayol oluştur)'nü tıklatın. Kısayol simgesi masaüstünde görünür.

Genel masaüstü simgelerini eklemek veya kaldırmak için

Yaygın olarak kullanılan masaüstü simgelerine Bilgisayar, kişisel klasörünüz, Çöp Kutusu Denetim Masası ve Ağ dahildir.

1. Masaüstünde boş bir alanı sağ tıklatın ve ardından Kişiselleştir'i tıklatın. 2. Sol bölmeden, Masaüstü simgelerini değiştirin'i tıklatın.

3. Masaüstü simgeleri altından, masaüstüne eklemek istediğiniz her simgenin onay kutusunu seçin veya

masaüstünden kaldırmak istediğiniz her simgenin onay kutusunu temizleyin ve ardından Tamam'ı tıklatın. Bir dosyayı klasörden masaüstüne taşımak için : Dosyayı içeren klasörü açın ve Dosyayı masaüstüne

sürükleyin. Simgeleri masaüstünden kaldırmak için: Simgeyi sağ tıklatın ve ardından Sil'i tıklatın.veya Del Tuşuna

basın.Simge bir kısayolsa, yalnızca kısayol kaldırılır; özgün öğe silinmez.

Görev çubuğuna bir araç çubuğu ekleme Araç çubuğu, bir program içerisinde

gerçekleştirebileceğiniz görevleri temsil eden bir satır,

sütun, düğmeler veya simgeler grubudur. Bazı araç çubukları görev çubuğunda görüntülenebilir.

Görev çubuğuna araç çubukları ekleyebilirsiniz 1. Görev çubuğu üzerinde boş bir alanı sağ tıklatın ve

Araç Çubukları'nın üzerine gelin. 2. Eklemek veya kaldırmak için listedeki herhangi bir

öğeyi tıklatın. Yanlarında onay işaretleri olan araç

çubuğu adları zaten görev çubuğundadır. Bu listede bulunmayan bir klasör veya sürücüyü eklemek isterseniz Yeni Araç Çubuğu seçeneğiyle bunu belirleyebilirsiniz

2. Pencerelerle Çalışma Her pencerenin içeriği farklı olmasına

rağmen, genellikle pencereler bazı öğeleri paylaşır. Bunlardan birincisi, pencerelerin her zaman

masaüstünde (ekranınızın ana çalışma alanı)

görüntülenmesidir. Ayrıca çoğu pencere aynı temel bölümleri içerir.

Normal bir pencerenin bölümleri Menü çubuğu: Programda seçim yapmak için

tıklatabileceğiniz öğeler içerir

Başlık çubuğu: Belge ve programın adı gösterilir (veya bir klasörde çalışıyorsanız klasör adı).

Simge: Durumuna Küçült, Ekranı Kapla ve Kapat düğmeleri. Bu düğmeler, sırasıyla, pencereyi gizler,

tüm ekrana sığacak şekilde büyütür ve kapatır .

Kaydırma çubuğu: O anda göremediğiniz bilgileri görmek için pencere içeriğini kaydırmanızı sağlar.

Kenarlıklar ve köşeler: Pencerenin boyutunu değiştirmek için fare işaretçinizle bunları sürükleyebilirsiniz.

Pencerelerde ek düğmeler, kutular veya çubuklar olabilir. Ancak, genellikle temel bölümlere sahiptirler.

mshelp://windows/?id=c20e6e06-519f-4aa0-b828-3cf52220b128#gtmt_gls_shortcut_def


Araç Çubuğu(genelde menünün altında): Üzerinde küçük resimler ve simgeler bulunan düğmelerin

yer aldığı çubuktur Bu düğmeler menülerde yer alan komutları temsil eder. Uygulama penceresinde herhangi bir işlemi yapabilmek için, söz konusu menüyü açıp gerekli komutu seçmek yerine Araç Çubuğu’ndaki düğmelere

fare ile tıklanması yeterlidir. Durum Çubuğu(pencerenin alt satırı) : Bu çubukta uygulama penceresinin o andaki durumu ile

ilgili bilgiler bulunur.

Pencere taşıma

Bir pencereyi taşımak için, fare işaretçisiyle pencerenin başlık çubuğunun üzerine gelin. Ardından

pencereyi istediğiniz yere sürükleyin. (Sürükleme, öğenin üstüne gelerek fare düğmesini basılı tutup, öğeyi işaretçiyle taşıma ve ardından fare düğmesini serbest bırakma demektir.)

Pencere boyutunu değiştirme

Simge Durumuna, Ekranı Kapla, Kapat düğmeleri

Simge Durumuna, Aşağı geri getir (Önceki boyut), Kapat düğmeleri

Pencerenin ekranı kaplaması için başlık çubuğunu çift tıklatabilirsiniz veya Pencerenin başlık çubuğunu ekranın üstüne sürükleyin. Pencerenin ana hattı ekranı doldurmak üzere genişletilir.

Simge durumuna küçültülmüş pencere masaüstünden kaybolur ve

yalnızca görev çubuğunda bir düğme olarak görünür. Simge durumuna küçültülmüş bir pencerenin yeniden

masaüstünde görünmesini sağlamak için görev çubuğundaki düğmesini tıklatın. Pencere, simge durumuna küçültmeden önceki şekilde gösterilir.

Not :Bir belgeyi yaptığınız değişiklikleri kaydetmeden kapatırsanız, size değişiklikleri kaydetme seçeneği veren bir ileti gösterilir.

Pencereyi yeniden boyutlandırmak için, pencerenin herhangi bir

kenarlığı veya köşesi üstüne gelin. Fare işaretçisi iki başlı oka dönüştüğünde, pencereyi daraltmak veya genişletmek için sürükleyin.

İşaretçi çift başlı ok oluncaya kadar açık pencerenin üst veya alt

kenarının üstüne gelin.Pencereyi masaüstünün tam yüksekliğine genişletmek için pencerenin kenarını ekranın üst veya altına sürükleyin.

Pencerenin genişliği değişmez. Ekranı kaplayan bir pencere yeniden boyutlandırılamaz. Öncelikle, pencereyi önceki boyutuna geri

getirmelisiniz.

Not: Pencerelerin çoğu ekranı kaplayabilse ve yeniden boyutlandırılsa da, iletişim kutuları gibi, boyutları sabit olan bazı pencereler de vardır.

Pencereler arasından geçiş yapma

Pencereyi kolayca tanımak için görev çubuğu düğmesi üstüne gelin. Görev çubuğu simgesinin üstüne geldiğinizde, pencere içeriğinin belge, fotoğraf veya çalışmakta olan bir video olmasına bağlı olarak pencerenin

küçük resim boyutundaki önizlemesini görürsünüz. Bu önizleme, özellikle bir pencereyi yalnızca başlığından tanıyamazsanız kullanışlıdır.

Alt+Sekme (Tab) tuşlarını kullanma. Alt+Sekme tuşlarına basarak bir önceki pencereye geçiş yapabilir

veya Alt tuşunu basılı tutup Sekme tuşuna art arda basarak tüm açık pencereler ile masaüstü arasında geçiş yapabilirsiniz. Seçili pencereyi göstermek için Alt tuşunu serbest bırakın.

3B Hızlı Uygulama Geçişi'ni açmak için Windows logosu tuşunu basılı tutarken Tab tuşuna basın.

Pencereleri otomatik olarak düzenleme Pencereleri nasıl taşıyacağınızı ve

boyutlandıracağınızı artık bildiğinize göre, onları istediğiniz gibi masaüstünde düzenleyebilirsiniz.

Seçeneklerden birini belirlemek için

masaüstünüzde bazı pencereleri açın ve ardından görev çubuğunun boş bir alanını sağ

tıklatın ve Pencereleri basamakla, Pencereleri üst üste göster veya Pencereleri yan yana göster'i tıklatın.

Yasla Pencereleri ekranın kenarına yaslandığında, pencereler otomatik olarak ekranın yarısını kaplar


Ayarları değiştirmek için Denetim Masası'nı kullanma Denetim Masası ayarları değiştirebileceğiniz ana konumdur. Windows'un nasıl görüneceği ve çalışacağı

hakkında neredeyse her şeyi denetlemek için bu ayarları kullanabilirsiniz; yani burası tam aradığınız yerdir. Şöyle yapabilirsiniz:

Başlat düğmesini ve ardından Denetim Masası'nı tıklatın.

Denetim Masası öğelerini bulmanın iki yolu vardır: Arama yapın. İlgilendiğiniz bir ayarı veya gerçekleştirmek istediğiniz bir görevi bulmak için, arama

kutusuna bir sözcük veya terim yazın. Örneğin, ses kartınız, sistem sesleri ve bilgisayarınızın ses düzeyi ile ilgili ayarları bulmak için "ses" yazın.

Gözatın. Örneğin, Sistem ve Güvenlik, Programlar, Erişim Kolaylığı gibi farklı kategorileri tıklatarak ve

her bir kategorinin altında listelenen görevleri görüntüleyerek Denetim Masası'nı keşfedebilirsiniz. Veya, Görüntüleme ölçütü'nün altında, Kategori, Büyük simgeler veya Küçük simgeler'i tıklatarak tüm

Denetim Masası öğelerinin bir listesini görüntüleyebilirsiniz. Kategori görünümü Büyük simgeler görünümü

İpucu: Simgelere göre Denetim Masası'na göz atarsanız, öğe adının ilk harfini yazarak listede söz konusu öğeye hızlı şekilde atlayabilirsiniz. Örneğin, Araçlar'a atlamak için A yazın, böylece A harfiyle başlayan ilk Denetim

Masası öğesi pencerede seçilir.

Yeniden adlandırılmış Denetim Masası öğeleri

Bazı Denetim Masası öğeleri yeniden adlandırıldı, farklı öğelere bölündü veya tek bir öğede birleştirildi.

Bunları bulmak için Başlat menüsündeki veya Denetim Masası'ndaki arama kutusuna yeni adı yazın. Bu öğelerin listesi aşağıdadır:

Eski ad (veya adlar) Yeni ad (veya adlar)

Program Ekle/Kaldır Programlar ve Özellikler

Görünüm ve Temalar Görünüm ve Kişiselleştirme

Görüntü Kişiselleştirin

Görüntü

Ses, Konuşma ve Müzik

Yazıcılar ve Diğer Donanım Donanım ve Ses

Sistem ve Bakım Sistem ve Güvenlik

Güvenlik Merkezi İşlem Merkezi

Erişilebilirlik Seçenekleri Erişim Kolaylığı

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 26 ~ Başlat menüsünü özelleştirme

Başlat menüsünü düzenlediğinizde sık kullandığınız programları ve klasörleri bulmanız kolaylaşır. Bir program simgesini Başlat menüsüne

tutturmak için: Başlat menüsüne tutturmak

istediğiniz program simgesini sağ tıklatın ve ardından Başlat Menüsüne Tuttur'u tıklatın.

Notlar: Bir program simgesini geri almak için sağ tıklatın ve ardından Başlat Menüsünden Al'ı tıklatın.

Sabitlenmiş bir öğenin sırasını değiştirmek için program simgesini listede yeni bir konuma

sürükleyin.

Bir program simgesini Başlat menüsünden kaldırmak için: Başlat menüsünden kaldırmak

istediğiniz program simgesini sağ tıklatın ve ardından Bu listeden kaldır'ı tıklatın. Bir programı Başlat

menüsünden kaldırdığınızda bu program Tüm

Programlar listesinden veya sistemden kaldırılmaz. Başlat menüsünü taşımak için: Başlat düğmesi,

görev çubuğu üzerinde bulunur. Başlat düğmesini görev çubuğundan kaldıramasanız da görev

çubuğunu ve bununla birlikte Başlat düğmesini taşıyabilirsiniz.

Görev çubuğu üzerinde boş bir alanı sağ

tıklatın. Görev çubuğunu kilitle'nin yanında bir onay işareti varsa, onay işaretini tıklatarak kaldırın. Görev

çubuğu üzerinde boş bir alanı tıklatın ve ardından görev çubuğunu masaüstünün dört kenarından birine sürüklerken farenin düğmesini basılı tutun. Görev çubuğu

istediğiniz yere geldiğinde, fare düğmesini bırakın.

En son açılan dosya veya programları Başlat menüsünden temizlemek: En son açılan dosya

veya programlar Başlat menüsünden temizlendiğinde, bilgisayarınızdan silinmez.

Başlat düğmesinin üzerinde sağ tık-Özellikler’i

tıklayarak açın. En son açılan programları Başlat

menüsünde depola ve görüntüle onay kutusunun işaretini kaldırın.

En son açılan öğeleri Başlat menüsünde ve görev çubuğunda depola ve görüntüle onay

kutusunun işaretini kaldırın ve ardından Tamam'ı

tıklatın. Başlat Menüsü'nü ve ardından Özelleştir'i

tıklatın. Başlat menüsünde, görüntülenen program

kısayollarının sayısını değiştirebilirsiniz (bu, başlat

menüsünün yüksekliğini etkileyebilir). Başlat menüsünün sağ bölmesini

özelleştirmek için: Başlat menüsünün sağ kısmında görünen

Bilgisayar, Denetim Masası ve Resimler gibi öğeleri ekleyebilir veya kaldırabilirsiniz. Bazı öğeleri, bağlantılar

veya menüler şeklinde görünecek biçimde

değiştirebilirsiniz. Başlat Menüsü'nü Özelleştir iletişim kutusundaki

listeden istediğiniz seçenekleri belirleyin, sonra Tamam'ı tıklatın.

Başlat menüsü varsayılan ayarlarını geri

yüklemek için: Başlat menüsünün özgün, varsayılan ayarlarını

geri yükleyebilirsiniz. Başlat Menüsü'nü Özelleştir iletişim kutusunda,

Varsayılan Ayarları Kullan'ı, sonra Tamam'ı tıklatın.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 27 ~ Görev çubuğunu özelleştirme

Bu seçeneğe “görev çubuğu” üzerinde sağ tıklayıp “özellikler” denilerek ulaşılabilir.

Görev çubuğunu kilitle: Görev çubuğunun

yerini değiştiremezsiniz. Görev çubuğunu otomatik olarak gizle:

Görev çubuğu gizlenir. İşaretçiyi en son gördüğünüz yere getirerek görev çubuğunu yeniden görebilirsiniz.

Küçük simgeler kullan: Görev çubuğundaki program simgeleri küçülür.

Ekrandaki konumu: Görev çubuğunun ekranın

hangi tarafında görüntüleneceği seçilir

Not: Görev çubuğunu kilitlemek için, görev çubuğu üzerinde boş bir alanı tıklatın ve ardından onay işaretinin

yeniden belirmesi için Görev çubuğunu kilitle'yi tıklatın.

Görev çubuğunun kilitlenmesi, görev çubuğunun yanlışlıkla taşınmasını veya yeniden boyutlandırılmasını

önler.

Bir programı görev çubuğuna sabitleme

Bir programı her seferinde Başlat menüsünde aramak

yerine hızlı ve kolay bir

biçimde açabilmek için doğrudan görev çubuğuna

sabitleyebilirsiniz. Program çalışmıyorsa,

Başlat düğmesini tıklatın,

Tüm Programlar'ı tıklatın, istediğiniz programı bulun,

sağ tıklatın ve ardından Görev Çubuğuna

Sabitle'yi tıklatın. Program çalışıyorsa,

görev çubuğundaki program

düğmesini sağ tıklatın ve ardından Bu programı

görev çubuğuna sabitle'yi tıklatın.

Notlar: Sabitlenmiş bir programı görev çubuğundan kaldırmak için, programın Bağlantı Listesini açın ve Bu

programı görev çubuğundan ayır seçeneğini tıklatın. Klasörler ve klasörlerin kısayolları, açıldığında veya sabitlendiğinde Windows Gezgini Bağlantı Listesinde

görüntülenir.

Bir programı Başlat menüsünden görev çubuğuna sabitleyebilir ancak görev çubuğundan Başlat menüsüne sabitleyemezsiniz.

Görev çubuğundaki düğmeleri yeniden düzenleme

Görev çubuğundaki program düğmelerini, tercih

ettiğiniz sırada görünmeleri için yeniden düzenleyebilirsiniz. Görev çubuğundaki program düğmelerinin sırasını

yeniden düzenlemek için tek yapmanız gereken, bir düğmeyi

görev çubuğunda bulunduğu konumdan farklı bir konuma sürüklemektir.


Görüntü Özellikleri Görüntü ve kişiselleştirme ayarlarına ulaşmak için farklı yollar kullanabiliriz. Bunlardan bazıları:

1. Başlat düğmesini - Denetim Masası - Kişiselleştirme 2. Arama kutusuna kişiselleştirme yazın ve Kişiselleştirme öğesini tıklatın.

3. Masaüstü sağ tık - Kişiselleştir

4. Başlat düğmesini - Denetim Masası - Görüntü

Monitörü yerel çözünürlüğüne ayarladığınızda metin okumak için çok küçük olabilir. Sorun değil: Metni ve simgeler gibi diğer öğeleri çözünürlüğü değiştirmeden büyütebilirsiniz. Yapmanız gerekenler şunlardır:

Denetim Masası - Görüntü tıklanır Daha Küçük - %100

(varsayılan). Bu seçenek metni

ve diğer öğeleri normal boyutlarında tutar.

Orta - %125. Bu seçenek metni ve diğer öğeleri normal boyutunun

yüzde 125'ine ayarlar. Daha büyük - %150. Bu

seçenek metni ve diğer öğeleri

normal boyutunun yüzde 150'sine ayarlar. Bu seçenek yalnızca

monitörünüz en az 1200 x 900 piksel çözünürlüğü destekliyorsa

görünür.

Uygula'yı tıklatın. Değişikliği görmek için tüm

programları kapatın, Windows oturumundan çıkın ve Windows'u

yeniden başlatın.

Ekran çözünürlüğünüzü en iyi duruma getirme

Çözünürlük bilgisayarınızın ekranında görüntülenen piksel sayısını belirtir. Ne

kadar fazla piksel olursa, görüntü o kadar net olur ve ekrandaki tek tek öğeler o

kadar küçük görüntülenir. Çözünürlük ayarınız şöyle değiştirilir: 1. Masaüstünde boş bir alanı sağ tıklatın ve ardından Ekran

Çözünürlüğü'nü tıklatın. 2. Çözünürlük listesinde, kaydırıcıyı istediğiniz çözünürlüğe taşıyın ve

ardından Uygula'yı tıklatın.

3. Yeni çözünürlüğü kullanmak için Sakla'yı, önceki çözünürlüğe dönmek için Geri al'ı tıklatın. Hiçbir şey olmaz ve monitör seçilen çözünürlükte düzgün

çalışmıyor gibi görünürse, 15 saniye kadar bekleyin, monitör eski çözünürlüğüne otomatik olarak dönecektir.

Tema

Tema, bilgisayarınızdaki resimler, renkler ve sesler birleşimidir. Masaüstü

arka planını, ekran koruyucuyu, pencere

kenarlığı rengini ve ses düzenini içerir. Bazı temalar, simgeler ve fare işaretçileri

de içerebilir. Windows birçok temayla birlikte

gelir. Bilgisayarınızı kişiselleştirmek için bir

Aero temasını, bilgisayarınız yavaş çalışıyorsa Windows 7 Temel temasını

veya ekranınızdaki öğelerin görünmesini kolaylaştırmak için bir yüksek karşıtlık

temasını seçebilirsiniz. Bir temayı masaüstünüze uygulamak için tıklatın.

Özelleştirilmiş bir tema oluşturmak

için bir temanın resimlerini, rengini ve seslerini de teker teker değiştirebilirsiniz.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 29 ~ Masaüstü arka planını değiştirme

Masaüstünüzün arka planı (duvar kağıdı olarak

da adlandırılır) kişisel koleksiyonunuzdan dijital

bir resim veya Windows ile birlikte gelen bir

resim olabilir. İsterseniz, masaüstü arka planınız

olarak tek bir renk de seçebilirsiniz.

1. Masaüstünde boş bir alanı sağ tıklatın ve

ardından Kişiselleştir'i tıklatın.

2. Masaüstü arka planı'nı tıklatın.

3. İstediğiniz resmin konumunu seçmek için

Resim konumu'nu, resmi bilgisayarınızda

aramak için Gözat'ı tıklatın.

4. İstediğiniz resmi bulduğunuzda çift tıklatın.

Masaüstü arka planınız olacaktır.

5. Resim konumlandırması listesinde, ekranı

doldurmak amacıyla resmi kırpmak, ekranı

resimle kaplamak, resmi ekrana sığdırmak

amacıyla uzatmak, resmi döşemek veya resmi

ekranda ortalamak için bir öğe seçin ve ardından Değişiklikleri kaydet'i tıklatın.

İpucu: Bilgisayarınızda depolanan herhangi bir resmi (veya görüntülemekte olduğunuz resmi)

masaüstü arka planı yapmak için, resmi sağ tıklatıp sonra da Masaüstü Arka Planı Olarak Ayarla'yı tıklatın.

Ekran koruyucuyu açma veya kapatma

Ekran koruyucu, fareyi veya klavyeyi belirli bir süre boyunca kullanmadığınızda bilgisayar ekranınızda görüntülenen hareketli bir resim veya desendir. Ekran koruyucular ilk önce daha eski, tek renkli monitörlerin

zarar görmesini önlemek için kullanılıyordu, ancak şimdi daha çok bilgisayarınızı kişiselleştirmenin veya parola

koruması sunarak güvenliğini artırmanın bir yolu olarak kullanılıyor. Windows, çeşitli ekran koruyucularla birlikte gelir. Bilgisayarınıza kaydettiğiniz kişisel resimlerinizden

kendi ekran koruyucularınızı da oluşturabilirsiniz. Ayrıca bazı yazılım şirketleri, web'den yükleyebileceğiniz ekran koruyucuları da sunar.

Uyarı: Ekran koruyucuları yalnızca güvenilen kaynaklardan yüklemelisiniz. Ekran koruyucular, kötü

amaçlı yazılımlar veya casus yazılımlar içerebilir.

Tüm ekran koruyucuları kapatmak için, Ekran koruyucu'nun altında (Yok) listesini ve sonra da Tamam'ı

tıklatın. Ekran koruyucuyu açmak için, Ekran koruyucu'nun altında, listedeki bir öğeyi ve sonra da Tamam'ı

tıklatın.

Pencere rengi ve görünüm ayarları

Zarif pencere animasyonları içeren saydam cam tasarımına, yeni bir Başlat menüsüne, yeni bir görev çubuğuna ve yeni pencere kenarlığı renklerine sahiptir.

Gelişmiş görünüm ayarları’nı tıkladığımız zaman pencere rengi ve görünümle ilgili birçok ayarı

kendimiz ayarlayabiliriz.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 30 ~ Bölge ve Dil

Dil, sayı ve tarih formatlarının gösterim şekli ve klavye türünü değiştirilmesini sağlar

“Biçimler” sekmesinde tarih ve saatin gösteriliş formatı

değiştirilebilir, “Ek Ayarlar” seçeneğiyle sayı, para birimi, tarih ve saat ayarları görülebilir.

Klavyeler ve Diller sekmesinde Klavye değiştir

diyerek klavye türünü değiştirebiliriz, örneğin Türkçe F klavye kullanmamız gerekiyorsa aşağıdaki pencerede Türkçe Q

seçiliyken Kaldır seçeneğinden sonra Ekle ile Türkçe F klavye eklenerek kullanılan klavye türü değiştirilebilir.

Fare

Fare kullanımıyla ilgili düğme yapılandırması,

işaretçi hızı gibi ayarların değiştirilmesini sağlar. “Düğmeler”

sekmesinde farenin sol/sağ tuş düğmeleri “Birincil ve ikincil düğmeleri değiştir” seçeneği işaretlenerek (solaklar için ters

olması gerektiğinden) değiştirilebilir.“Çift tıklatma hızı” yine aynı sekme aracılığıyla ayarlanabilir. “İşaretçiler”

sekmesinde farenin görünümü değiştirilebilir. “İşaretçi Seçenekleri” sekmesinde işaretçi izleri aktif edilebilir.

“Tekerlek” sekmesinde ise tekerleğin her hareketinde

kelime işlemci programlarında kaç satır atlanacağı belirlenebilir.

Programlar ve Özellikler

Öncelikle bu ekranda yüklü olan programlar

görüntülenmektedir, bilgisayardan silinmek

istenen program üzerinde çift

tıklandıktan sonra Kaldır yada Uninstall diyerek

önergeler izlenir (genel olarak, bir programı

kaldırmak için başlat menüsünde programa ait

menüde kaldır yada

uninstall seçeneği kullanılır).Windows

özelliklerini aç veya kapat seçeneği windows'a ait ek bileşen hizmetlerinin kullanılabilmesini sağlar, örneğin oyunlar bu seçenek aracılığıyla aktif edilebilir.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 31 ~ Klavye

Klavye ayarlarınızın özelleştirilmesi daha iyi ve verimli çalışmanıza yardımcı olabilir. Ayarları özelleştirerek, klavye karakteri yinelenmeye başlamadan önce tuşa ne kadar süre basmanız gerektiği, klavye

karakterlerinin yinelenme hızı ve imlecin yanıp sönme sıklığını belirleyebilirsiniz.

Kullanıcı Hesapları

Var olan kullanıcı hesaplarının görülmesini/değiştirilmesini, yeni kullanıcı eklenip silinmesini sağlar. Gelen

ilk pencerede parola/kullanıcı adını değiştirmek, parolayı kaldırmak, kullanıcı hesabında görülen resmi

değiştirmek gibi seçenekler bulunur, diğer kullanıcılarla ilgili işlem yapmak için “Başka bir hesabı yönetin” seçeneği tıklanır.

Gelen pencerede varolan kullanıcılardan biri ile ilgili işlem yapmak için kullanıcı adı üzerinde tıklanır,

buradaki Guest(Misafir) kullanıcısı windows 7 tarafından otomatik oluşturulan bir kullanıcıdır varsayılan olarak

pasiftir.Yeni kullanıcı eklemek için “Yeni hesap oluştur” seçeneği seçilir, iki türlü kullanıcı oluşturulabilir “Yönetici” sistem üzerinde program kurma/kaldırma, dosya silme gibi tüm işlemlere yetkili olacağından yönetici

hakkı verilecek kullanıcılar dikkatli seçilmelidir.

Yukarıda kullanıcı adı olarak “ogrenci ” verilmiş ve “Standart kullanıcı ” seçilmiştir. Aşağıda ekranda ise

az önce oluşturulan “ogrenci” kullanıcısı seçilmiştir, bu kullanıcı için parola oluşturma, kullanıcı resmini

değiştirme, kullanıcıyı silme gibi işlemleri bu ekrandan yapılabilir.


Donatılar

Windows Media Player'ı kullanmaya başlama

Windows Media Player, dijital medya dosyalarını yürütmeniz, dijital medya koleksiyonunuzu

düzenlemeniz, sık kullandığınız müzik CD'lerinizi yazmanız, CD'lerden müzik kopyalamanız, dijital medya dosyalarını bir taşınabilir aygıt ile eşitlemeniz ve çevrimiçi mağazalardan dijital medya içeriği satın almanız için

sezgisel ve kullanımı kolay bir arabirim sağlar.

Başlatmak için, sırasıyla Başlat - Tüm Programlar - Windows Media Player tıklatın.

Sistem Geri Yükleme nedir?

Sistem Geri Yükleme, daha önceki bir tarihe ait sistem dosyalarını bilgisayarınıza geri yüklemenize

yardımcı olur. Bu, e-posta, belgeler veya fotoğraflar gibi kişisel dosyalarınızı etkilemeden bilgisayarınızdaki sistem değişikliklerini geri almaya yönelik bir yoldur.

Bazen, bir program veya sürücü yüklemesi bilgisayarınızda beklenmeyen bir değişikliğe veya Windows uygulamasının kararsız davranmasına neden olabilir. Genellikle, programı veya sürücüyü kaldırmak sorunu

giderir. Kaldırma işlemi sorunu gidermezse, bilgisayarınızın sistemini her şeyin düzgün çalıştığı önceki bir tarihe

geri yüklemeyi deneyebilirsiniz. Sistem Geri Yükleme, bilgisayarınızda düzenli aralıklarla geri yükleme noktaları oluşturmak ve

kaydetmek için sistem koruma olarak bilinen özelliği kullanır. Bu geri yükleme noktaları, Windows uygulamasının kullandığı kayıt defteri ayarları ve diğer sistem bilgileriyle ilgili bilgileri içerir. Ayrıca, geri yükleme noktalarını el

ile de oluşturabilirsiniz. Sabit disklerde depolanan sistem görüntüsü yedekleri de Sistem Geri Yükleme tarafından aynı sistem

koruma tarafından oluşturulmuş geri yükleme noktaları gibi kullanılabilir. Sistem görüntüsü yedekleri hem sistem

dosyalarınızı hem de kişisel verilerinizi içerse de, veri dosyalarınız Sistem Geri Yükleme'den etkilenmez. Sistem Geri Yükleme, kişisel dosyaları yedeklemeyi hedeflemediğinden silinmiş veya hasar görmüş bir

kişisel dosyayı kurtarmanıza yardımcı olamaz. Kişisel dosyalarınızı ve önemli verilerinizi bir yedekleme programı kullanarak düzenli olarak yedeklemelisiniz.

Sistem Geri Yükleme'yi açma ve kapatma

Denetim masası- Sistem-Sistem koruması seçeneğinden Geri yükleme açık veya kapalı yapılabilir. Diskte sistem korumanın kapatılması bu diskin tüm geri yükleme noktalarını siler.

Paint’i kullanma

Başlat-Tüm Programlar–Donatılar-Paint

Paint, boş bir çizim alanında ya da

varolan resimlerde çizimler oluşturmak için

kullanabileceğiniz bir Windows 7 özelliğidir. Paint'te kullandığınız araçların çoğu Paint

penceresi üst tarafındaki Şerit'te bulunur. Yandaki çizimde Paint'in Şerit'i ve diğer

kısımları gösterilmektedir. Paint, Windows'da çizimler

oluşturmak veya dijital resimleri

düzenlemek için kullanabileceğiniz bir özelliktir. Paint'i, farklı dosya biçimlerini

kullanarak resim dosyalarını kaydetmek için de kullanabilirsiniz.

Araçlarla çalışma: Paint'teki

Şerit'te kullanışlı bir çizim araçları koleksiyonu yer alır. Bu araçları, serbest

çizimler oluşturmak ve resimlerinize çeşitli şekiller eklemek için kullanabilirsiniz.

Resim çizmeyle ilgili detaylı bilgiye Yardım

ve destek - “Paint’i kullanma” başlığında

bulabilirsiniz.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 33 ~ Hesap Makinesi:

Başlat - Tüm Programlar – Donatılar - Hesap Makinesi

Hesap Makinesi'ni toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemleri gibi basit hesaplamalar için

kullanabilirsiniz. Hesap Makinesi ayrıca programlama, bilimsel ve istatistiksel hesap makinesinin gelişmiş özelliklerini de sunar.

Hesap makinesi düğmelerini tıklatarak hesaplamaları yapabilir veya klavyenizi kullanarak hesaplamaları yazabilirsiniz. Ayrıca Num

Lock tuşuna basarak, sayıları ve işleçleri yazmak için sayısal tuş takımını da kullanabilirsiniz.

Görünüm menüsünü ve ardından istediğiniz modu tıklatın.

Modlar arasında geçiş yaptığınızda, geçerli hesaplama temizlenir. Hesaplama geçmişi ve bellek tuşlarının sakladığı sayılar

korunur.

Yakıt tasarrufunu, kirayı veya ev kredisi ödemelerini

hesaplama Hesap Makinesi'ndeki Yakıt tasarrufu, Araç kirası ve Ev kredisi

şablonlarını kullanarak yakıt tasarrufunuzu, kira ödemelerinizi ve ev kredisi ödemelerinizi hesaplayabilirsiniz.

1. Görünüm menüsünü tıklatın, Çalışma Sayfaları'nın üzerine gelin ve sonra da istediğiniz hesaplamanın çalışma sayfasını tıklatın.

2. Hesaplamak istediğiniz değeri seçin altında, hesaplamak

istediğiniz değişkeni tıklatın. 3. Bilinen değerleri metin kutularına girip Hesapla'yı tıklatın.

WordPad'i kullanma

Başlat - Tüm Programlar – Donatılar - Wordpad

WordPad, belge oluşturmak ve düzenlemek için

kullanabileceğiniz bir metin düzenleme programıdır. Not

Defteri'nden farklı olarak,

WordPad, zengin biçimlendirme ve grafik içerebilir; ayrıca resimler ve

diğer belgeler gibi nesneleri bağlayabilir veya katıştırabilirsiniz.

Dosyalarla ve klasörlerle çalışma Dosya: Bilgi (örneğin, metin, görüntü veya müzik) içeren bir öğedir. Dosya açıldığında, birisinin

masasında veya dosya dolabında bulabileceğiniz metin belgesi veya resme benzeyebilir. Bilgisayarınızda, dosyalar simgesine bakarak dosya türünü tanımayı kolaylaştırmak üzere simgelerle gösterilir. İşte, yaygın olarak

kullanılan bazı dosya simgeleri:

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 34 ~ Aşağıdaki tabloda en çok kullanılan dosya uzantılarının türleri ve hangi programlarla açılabileceği tablo

halinde listelenmiştir.

Dosya uzantısı Türü Program

.exe/.com/.bat Uygulama Çalışabilir uygulama

.msi Uygulama Setup/kurulum dosyası

.txt/.doc/.docx Ofis belgesi Word

.xls/.xlsx Ofis belgesi Excel

.ppt/.pptx/.pps Ofis belgesi Powerpoint

.gif/.jpg/.tiff/.bmp Resim Resim görüntüleyici

.mp3/.wav Ses Winamp/media player

.avi/.divx/.mkv/.mp4/.mpg Video Media player

.pdf Belge Acrobat reader

.flv/.swf Flash Flash player/ web tarayıcı

.htm/.html Html belgesi Frontpage/web tarayıcı

.c/.cpp C belgesi Devc++/Turbo c

.rar/.zip/.tar Sıkıştırılmış dosya/klasör Winrar

Dosya ya da Klasörler üzerinde sağ tıklamak

Aç klasör ise içeriği görüntülenir, dosya ise açılır,

Gönder dosya ya da klasörü harici bir depolama birimine, masaüstüne ya da belgeler içine pratik olarak kopyalanmasını sağlar.

Kes dosya ya da klasörü bulunduğu yerden silerek kopyalar.

Kopyala dosya ya da klasörü kopyalar. Yapıştır daha önce “Kes/Kopyala” yapılmış klasör ya da dosyanın belirtilen konuma kopyalanmasını sağlar.

Sil dosya ya da klasörü geri dönüşüm kutusuna taşır, Klasör: Dosyalarınızı depolayabileceğiniz bir taşıyıcıdır. Masanızda binlerce kağıt dosyanız olsaydı,

istediğiniz dosyayı gerektiğinde bulmak nerdeyse imkansız olurdu. Bu nedenle, kişiler genellikle dosya kağıtlarını

dosya dolabındaki klasörlere depolarlar. Bilgisayarınızda klasörler aynı şekilde çalışır. İşte, yaygın olarak kullanılan bazı klasör

simgeleri:

Klasörler diğer klasörleri de depolayabilir. Bir

klasörün içinde bulunan klasörler genellikle alt klasör olarak

adlandırılır. İstediğiniz kadar alt klasör oluşturabilirsiniz ve

klasörlerin her biri istediğiniz kadar dosya ve ek klasör

içerebilir.

Yeni bir klasör oluşturma

Klasör, dosyalarınızı depoladığınız konumdur. İstediğiniz kadar klasör oluşturabilir, hatta klasörleri başka

klasörlerin (alt klasörler) içine koyabilirsiniz. Yeni klasör oluşturma:

1. Yeni klasör oluşturmak istediğiniz konuma (klasör veya masaüstü gibi) gidin.

2. Masaüstünde veya klasör penceresinde boş bir alanı sağ tıklatın, Yeni'nin üzerine gelip Klasör'ü tıklatın. 3. Yeni klasörün adını yazın ve Enter tuşuna basın. Yeni klasör belirttiğiniz yerde görünür.

Dosyayı yeniden adlandırma

Dosyayı yeniden adlandırmanın bir yolu da dosyanın oluşturulduğu programı açmak, dosyayı açmak ve bunu farklı adla kaydetmektir. Ancak daha hızlı bir yol vardır:

1. Yeniden adlandırmak istediğiniz dosyayı sağ tıklatın, ardından Yeniden Adlandır'ı tıklatın. 2. Yeni adı yazın ve Enter tuşuna basın.

Dosyayı yeniden adlandıramıyorsanız değiştirme izniniz olmayabilir.

İpucu: Bir defada birçok dosyayı da yeniden adlandırabilirsiniz; ilgili öğeleri gruplandırmakta yararlıdır. Bunun için dosyaları seçip buradaki adımları izleyin. Bir ad yazın; bundan sonra dosyaların her biri sonunda sıralı bir

sayı olarak yeni adla kaydedilecektir (Örneğin, Yeni Ad (2), Yeni Ad (3) vb.).

Bir Dosya ya da Klasörle İlgili Bilgilere Bakmak

Her dosya ve klasörle ilgili adı, boyutu ve yazarı gibi birçok bilgi vardır. Bu bilgileri çeşitli yollarla

görebilirsiniz: Dosya ve klasörleri Ayrıntılar görünümünde görüntüleyin.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 35 ~ Bir dosya ya da klasörü seçin ve bazı bilgilerini Ayrıntılar bölmesinde görün.

Bazı bilgi öğelerinin olduğu bir Ekran İpucu görüntülemek için bir dosyayı işaret edin.

Bir dosya ya da klasörü farenin sağ düğmesiyle tıklayın ve Özellikler iletişim kutusundaki tüm

kullanılabilir bilgileri görmek için Özellikler’i tıklayın.

Klasör simgesini değiştirebilir miyim?

1. Değiştirmek istediğiniz Klasörü sağ tıklatın ve Özellikler'i tıklatın. 2. Özellikler iletişim kutusunda Özelleştir sekmesini tıklatın.

3. Klasör simgeleri altında Simge Değiştir'i tıklatın; sonra da aşağıdakilerden birini yapın: Varsayılan listeden bir simge seçin, Tamam'ı tıklatın, ardından bir kez daha Tamam'ı tıklatın.

Gözat'ı tıklatın, bir simge dosyasına gidin, Aç'ı ve Tamam'ı tıklatın,

Gözat'ı tıklatın. Simge dosyaları listesinde Tüm dosyalar'ı tıklatın, uyumlu bir dosyaya (Bitmap

dosyası gibi) gidin, Aç'ı ve Tamam'ı tıkatın.

Klasör simgesini varsayılan görüntüsüne döndürmek için Varsayılanları Geri Yükle'yi ve Tamam'ı,

tıklatın.

Not: Klasör simgesini değiştirme becerisinin de dahil olduğu bazı seçenekler kitaplıktan klasöre erişildiğinde

kullanılamayabilir.

Klasör nedir ve kitaplıktan farkı nedir?

Klasör dosyalarınız için bir kapsayıcıdır. Dosyaların

tümü klasör veya alt klasörde (klasör altındaki klasör)

depolanır. Tüm klasörlerinize açık klasörlerin gezinti bölmesindeki (sol bölme) Bilgisayar'ı tıklatarak

erişebilirsiniz. Bazı yönlerden kitaplık klasöre benzer. Örneğin,

kitaplığı açtığınızda bir veya daha fazla dosya görürsünüz.

Ancak, dosyaları ve klasörleri kitaplıkta depolayamazsınız. Bu ince, ancak önemli bir farktır. Kitaplıklarda, klasörleri

farklı konumlardan ekleyebilirsiniz; böylece dosyaları tek yerde görürsünüz. Dosyaları düzenli tutmanın iyi bir

yoludur; bu nedenle aradığınızı bulmak için birden çok konumda arama yapmanız gerekmez.

Kitaplığa klasör ekleme: Eklemek istediğiniz

klasörün üstünde sağ tık- Kitaplığa ekle tıklanır ve hangi kitaplıkta görünmesini isteniyorsa seçilir.(klasörümüz

kitaplığa taşınmaz, kısayol gibi kitaplığı kullanarak kolayca ulaşabiliriz )

Dosya ve klasörleri görüntüleme ve yerleştirme

Bir klasörü veya kitaplığı açtığınızda, dosyaların pencerede görüntülenme şeklini değiştirebilirsiniz. Örneğin,

daha büyük (ya da daha küçük) simgeleri ya da her dosyayla

ilgili farklı bilgi türlerini görmenizi sağlayan bir görünümü tercih edebilirsiniz. Bu tür değişiklikleri yapmak için, araç çubuğunda

Görünümler düğmesini kullanın. Görünümler düğmesinin sol tarafını her tıklattığınızda,

beş farklı görünüm arasında geçiş yaparak dosya ve klasörlerinizin gösterilme yöntemi değişir: Büyük Simgeler,

Liste, dosyayla ilgili birkaç bilgi sütununu gösteren Ayrıntılar denen görünüm, Döşemeler denilen daha küçük simge

görünümü ve dosya içindeki bazı içerikleri gösteren İçerik

denen görünüm. Görünümler düğmesinin sağ tarafındaki oku tıklatırsanız

daha fazla seçime sahip olursunuz. Dosya ve klasör simgelerinin boyutunda hassas ayar yapmak için kaydırıcıyı

yukarı veya aşağı taşıyın. Kaydırıcıyı hareket ettirdikçe simgelerin boyutunun değiştiğini görebilirsiniz.


Pencere bölümlerini anlama

Bir klasörü veya kitaplığı açtığınızda,

o öğeyi pencerede görürsünüz. Bu pencerenin çeşitli bölümleri, daha kolay

şekilde Windows'da gezinmenize veya dosya, klasör ve kitaplıklarla çalışmanıza yardımcı

olmak üzere tasarlanmıştır. Aşağıda tipik bir pencere ve bölümleri yer almaktadır:

Pencere

bölümü Ne işe yarar

Gezinme

bölmesi

Kitaplıklara, klasörlere, kaydedilen aramalara ve hatta sabit disklerin tamamına erişmek için gezinti bölmesini kullanın. En sık kullanılan klasörlerinizi ve aramalarınızı açmak için Sık

Kullanılanlar bölümünü kullanın; kitaplıklarınıza erişmek için Kitaplıklar bölümünü kullanın. Ayrıca

klasörlere ve alt klasörlere göz atmak için Bilgisayar klasörünü de kullanabilirsiniz.

Geri ve İleri

düğmeleri

Önceden açtığınız diğer klasörlere veya kitaplıklara, geçerli pencereyi kapatmadan gitmek için,

Geri düğmesini ve İleri düğmesini kullanın. Adres çubuğunu klasörleri değiştirmek için kullandıktan sonra bu düğmeler adres çubuğuyla birlikte çalışır (örneğin, önceki klasöre geri

dönmek için Geri düğmesini kullanabilirsiniz).

Araç Çubuğu

Dosya ve klasörlerinizin görünümünü değiştirme, dosyaları CD'ye yazma veya dijital resim slayt gösterisi başlatma gibi genel görevleri gerçekleştirmek için araç çubuğunu kullanın. Araç

çubuğunun düğmeleri yalnızca ilgili görevleri gösterecek şekilde değişir. Örneğin, bir resim

dosyasını tıklatırsanız, araç çubuğu bir müzik dosyasını tıklattığınızda gösterdiği düğmelerden farklı düğmeler gösterir.

Adres

çubuğu

Farklı bir klasöre veya kitaplığa gitmek ya da bir önceki klasör veya kitaplığa dönmek için adres

çubuğunu kullanın.

Kitaplık bölmesi

Kitaplık bölmesi, yalnızca siz bir kitaplıktayken (örn. Belgeler kitaplığı) görüntülenir. Farklı özelliklerle kitaplığı özelleştirmek veya dosyaları yerleştirmek için kitaplık bölmesini kullanın..

Sütun başlıkları

Dosyaların dosya listesinde düzenlenme şeklini değiştirmek için sütun başlıklarını kullanın.

Örneğin, dosya ve klasörlerin gösterildikleri sırayı değiştirmek için sütun başlığının sol tarafını tıklatabilirsiniz veya dosyaları farklı yöntemlerde filtrelemek için sağ tarafı tıklatabilirsiniz. (Sütun

başlıklarının yalnızca Ayrıntılar görünümünde kullanılabildiğini unutmayın.)

Dosya listesi Burada, geçerli klasör veya kitaplığın içeriği görüntülenir. Bir dosyayı bulmak için arama kutusuna

yazı yazarsanız, yalnızca geçerli görünümle eşleşen dosyalar görüntülenir.

Arama kutusu

Geçerli klasör veya kitaplıkta bir öğeyi aramak için arama kutusuna bir sözcük ya da tümcecik

yazın. Yazmaya başladığınız anda arama başlar-bu nedenle, örneğin, "B" yazarsanız, adı B harfiyle başlayan tüm dosyalar dosya listesinde görüntülenir.

Ayrıntılar bölmesi

Seçili dosyayla ilişkilendirilmiş en yaygın özellikleri görüntülemek için ayrıntılar bölmesini kullanın.

Dosya özellikleri, dosyanın yazarı, dosyanın en son değiştirilme tarihi ve dosyaya eklemiş

olabileceğiniz herhangi bir açıklayıcı etiket gibi, dosya hakkındaki bilgilerdir.

Önizleme

bölmesi

Birçok dosyanın içeriklerini görüntülemek için önizleme bölmesini kullanın. Örneğin, bir e-posta

iletisini, metin dosyasını veya resmi seçerseniz, bir programda açmadan bunların içeriklerini

görüntüleyebilirsiniz. Önizleme bölmesini göremezseniz, önizleme bölmesini etkinleştirmek için

araç çubuğunda Önizleme bölmesi düğmesini tıklatın.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 37 ~ Dosya ve klasörleri kopyalama ve taşıma

Bazen, dosyaların bilgisayarda depolandığı yeri değiştirmek isteyebilirsiniz. Örneğin, dosyaları başkalarıyla paylaşmak için farklı bir klasöre taşımak veya çıkarılabilir ortama (örn. CD'ler ya da bellek kartları)

kopyalamak isteyebilirsiniz.

Çoğu kişi, sürükle ve bırak olarak adlandırılan bir yöntemi kullanarak dosyaları kopyalar veya taşır. Taşımak istediğiniz dosya veya klasörün bulunduğu klasörü açarak başlayın. Ardından, farklı bir pencereye

taşımak istediğiniz klasörü açın. Her ikisinin de içeriğiniz görebilmeniz için

pencereleri masaüstünde yan yana yerleştirin.

Daha sonra, dosyayı veya

klasörü birinci klasörden ikinci klasöre sürükleyin. Tüm yapılması gereken bu

kadardır. Bir dosyayı kopyalamak veya

taşımak için bir pencereden diğerine

taşımak için Sürükleyip bırakma yöntemini kullanırken, bazen dosya

veya klasörün kopyalandığını, bazense taşındığını fark edebilirsiniz. Bir öğeyi

aynı sabit diskte depolanan başka bir klasöre sürüklüyorsanız, aynı konumda dosya ya da klasörün iki kopyasının olmaması için öğe taşınır. Öğeyi,

farklı konumdaki bir klasöre (örn. bir ağ konumu) veya CD gibi bir çıkarılabilir ortama sürüklüyorsanız, öğe

kopyalanır.

Dosya veya klasör açma

Dosyadaki bilgileri düzenlemek veya dosya ya da klasörün bir kopyasını oluşturmak gibi farklı görevleri

gerçekleştirmek amacıyla Windows programında dosya veya klasör açabilirsiniz. Dosya açmak için bununla ilişkili bir programınız olması gerekir. Bu, genelde dosyanın oluşturulmasında

kullanılan programın aynısıdır.

Açmak istediğiniz dosya veya klasörü bulun, sonra Dosyayı veya klasörü çift tıklatıp açın.

Notlar

Dosya çift tıklatıldığınızda, zaten açık değilse ilişkili program otomatik olarak açılır.

Farklı programda dosyayı açmak için dosyayı sağ tıklatın, Birlikte Aç'ın üzerine gelin ve listeden uygun

bir programı tıklatın.

Klasörü çift tıklattığınızda klasör Windows Explorer'da açılır. Farklı bir program açmaz.

Windows'un dosyayı açamadığını belirten bir ileti görürseniz, büyük olasılıkla bu türde dosyaları açabilecek bir programı yüklemeniz gerekiyordur. Bunu yapmak için, iletişim kutusunda Doğru programı bulmak

için Web hizmetini kullanmak seçeneğini ve sonra da Tamam'ı tıklatın. Hizmet dosya türünü tanırsa, yüklemeniz için bir program önerir.

Birden fazla dosya veya klasör seçme

Birden fazla dosya veya klasör seçmenin çeşitli yolları vardır. Birbirini ardına sıralanmış dosya veya klasörleri seçmek için önce ilk öğeyi, sonra da Üst Karakter (shift)

tuşunu basılı tutarak son öğeyi tıklatın.

Birbirine yakın birden çok dosya veya klasörü seçerken fare işaretçisini seçmek istediğiniz tüm öğeleri

içine alacak şekilde sürükleyin.

Art arda gelmeyen dosya veya klasörleri seçmek için Ctrl tuşunu basılı tutarak öğeleri teker teker tıklatın.

Penceredeki dosya veya klasörlerin tümünü seçmek için araç çubuğunda Düzenle'yi ve ardından

Tümünü Seç'i tıklatın. Bir veya daha fazla öğeyi seçiminizin dışında tutmak isterseniz Ctrl tuşunu basılı tutup öğeleri tıklatın.

Onay kutularını kullanarak birden çok dosya veya klasör seçmek için

1. Düzenle-Klasör Seçenekleri'ni tıklatarak açın. 2. Görünüm sekmesini tıklatın.

3. Öğe seçmek için onay kutularını kullan onay kutusunu seçin ve Tamam'ı tıklatın.

Seçimi temizlemek için pencerede boş bir alanı tıklatın. İpuçu: Dosyaları ve klasörleri seçtikten sonra kopyalama, silme, yeniden adlandırma ve sıkıştırma gibi

pek çok ortak görev gerçekleştirebilirsiniz. Seçili öğeleri sağ tıklatıp uygun seçimi tıklatmak yeterlidir.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 38 ~ Arama kutusu

Windows 7 işletim sisteminde, daha fazla yerde daha fazla içeriği daha hızlı bir şekilde bulabilirsiniz. Başlat menüsü arama kutusuna yazmaya başladığınızda, hemen bilgisayarınızdaki ilgili belgeler,

resimler, müzik ve e-postaların bir listesini görürsünüz. Aşağıdaki resimlerde de görüldüğü gibi başlat

menüsündeki arama bölümüne bir şeyler yazdığımızda, Windows 7 bizim için içinde o kelimenin geçtiği tüm belge, program yâda araçların listesini kategoriler halinde görüntüler. Bilgiye ulaşmanın ve bilgiyi depolamanın

çok kolay ancak bilgiyi yönetmenin çok zor olduğu günümüzde mükemmel bir özellik olarak karşımıza çıkıyor. Kısacası Windows 7 leb demeden leblebiyi anlayabiliyor.

Yazıcı yükleme

Yazıcıyı bilgisayara bağlamanın çeşitli yolları vardır. Hangi seçeneği belirleyeceğiniz, aygıtın kendisine ve evde ya da iş yerinde olmanıza bağlıdır.

Özel yönergeler için mutlaka modelinizle birlikte gelen bilgilere bakın.

Yerel yazıcılar

Yazıcı yüklemenin en çok kullanılan yolu yazıcıyı doğrudan bilgisayarınıza bağlamaktır. Bu yöntem yerel

yazıcı olarak bilinir. Yazıcınız evrensel seri yol (USB) modeliyse, yazıcıyı taktığınızda Windows'un otomatik olarak algılaması

ve yüklemesi gerekir. Yazıcı seri veya paralel bağlantı noktası kullanarak bağlanan daha eski bir modelse, el ile yüklemeniz

gerekebilir.

Yerel yazıcı yüklemek (eklemek) için

1. Başlat - Aygıtlar ve Yazıcılar'ı açmak için tıklatın.

2. Yazıcı ekle'yi tıklatın. 3. Yazıcı Ekleme sihirbazında Yerel yazıcı ekle'yi tıklatın.

4. Yazıcı bağlantı noktası seç sayfasında Varolan bağlantı noktasını kullan düğmesinin ve önerilen yazıcı

bağlantı noktasının seçili olduğundan emin olun ve ardından İleri'yi tıklatın. 5. Yazıcı sürücüsünü yükle sayfasında, yazıcı üreticisini ve modelini seçin, sonra İleri'yi tıklatın.

Yazıcınız listelenmiyorsa, Windows Update'i tıklatın ve Windows'un diğer sürücüleri

denetlemesini bekleyin. Hiçbir sürücü yoksa ve yükleme CD'niz varsa, Diski Var'ı tıklatın ve yazıcı sürücüsünün

bulunduğu klasöre gidin. (Daha fazla yardım için yazıcının kılavuzuna bakın.)

6. Sihirbazdaki diğer adımları tamamlayarak Son'u tıklatın. İpuçları

Yazıcının doğru çalıştığından emin olmak için bir sınama sayfası yazdırabilirsiniz.

Yazıcıyı yüklediniz ancak çalışmıyorsa, sorun giderme bilgileri veya sürücü güncelleştirmeleri için

üreticinin web sitesini denetleyin.

Balıkesir HEM Windows 7 Modul 1~ 39 ~ Ağ yazıcıları

İş yerindeki yazıcıların çoğu ağ yazıcısıdır. Bu yazıcılar ağa tek başına bir aygıt olarak doğrudan bağlanır.

Ağ, kablosuz veya Bluetooth yazıcı yüklemek için

İş yerine bir ağ yazıcısı eklemeye çalışıyorsanız, genelde yazıcının adını bilmeniz gerekir. Bulamıyorsanız,

ağ yöneticinize başvurun. 1. Başlat - Aygıtlar ve Yazıcılar'ı açmak için tıklatın.

2. Yazıcı ekle'yi tıklatın.

3. Yazıcı Ekleme sihirbazında Ağ, kablosuz veya Bluetooth yazıcı ekle'yi tıklatın. 4. Kullanılabilir yazıcılar listesinde, kullanmak istediğiniz yazıcıyı seçerek İleri'yi tıklatın.

5. İstenirse, Sürücü yükle'yi tıklatarak yazıcı sürücüsünü bilgisayarınıza yükleyin. Yönetici parolası veya onay istenirse, parolayı yazın veya onay verin.

6. Sihirbazdaki diğer adımları tamamlayarak Son'u tıklatın.

İpuçları Kullanılabilen yazıcılar, Bluetooth ve kablosuz yazıcılar ya da başka bir bilgisayara takılı olan ve ağda

paylaşılan yazıcılar gibi ağdaki tüm yazıcıları içerebilir. Bazı yazıcıları yüklemek için izin gerekebilir.

Bir sınama sayfası yazdırarak yazıcının çalıştığını onaylayabilirsiniz.

Sınama sayfası yazdırma

Bir yazıcı yükledikten sonra sınama sayfası yazdırmak yararlı olur. Sınama sayfası iki açıdan önemlidir. Yazıcınızın çalıştığının görsel olarak onaylanmasını sağlar. Yazıcı

sürücüsü ile ilgili ayrıntılar gibi yararlı sorun giderme bilgileri de içerir. Sınama sayfası başarısız olursa, ayrıntılı sorun giderme adımları için üreticinin yönerge kitapçığına veya

web sitesine bakın. Yalnızca yazıcınızı üreten şirket yazıcınıza özel sorun giderme bilgileri sağlayabilir.

Yazıcıyı sağ tık- Yazıcı özellikleri'ni tıklatın, Genel sekmesinde Sınama Sayfası Yazdır'ı tıklatın.

Yazıcıyı kaldırma

Bir yazıcıyı artık kullanmıyorsanız, yazıcıyı Aygıtlar ve Yazıcılar klasöründen kaldırabilirsiniz.

1. Başlat -Aygıtlar ve Yazıcılar'ı açmak için tıklatın. 2. Kaldırmak istediğiniz yazıcıyı sağ tıklatın ve sonra Aygıtı kaldır'ı ve sonra Evet'i tıklatın.

Yazıcıyı silemiyorsanız yeniden sağ tıklatın, Yönetici olarak çalıştır'ı ve sonra Aygıtı kaldır'ı ve Evet'i tıklatın. Yönetici parolası veya onay istenirse, parolayı yazın veya onay verin.

Notlar

Çok işlevli veya hepsi bir arada türü bir yazıcınız varsa, yazıcıyı diğer aygıt işlevlerini etkilemeden

Aygıtlar ve Yazıcılar'dan kaldırabilirsiniz. Böylece örneğin, aygıt için bir tarayıcı veya faks simgesi görmeye devam edebilirsiniz.

Yazdırma sırasında tamamlanmamış işleriniz varsa, yazıcıyı kaldıramazsınız. İşleri silin veya Windows

'un bu işleri yazdırmayı bitirmesini bekleyin. Sıra temizlendikten sonra, Windows yazıcıyı kaldırır.

Varsayılan yazıcınızı değiştirme

Düzenli olarak birden çok yazıcı kullanıyorsanız, bu yazıcılardan birini varsayılan yazıcınız olarak

seçebilirsiniz. Böylece Windows ve diğer programlar yazdırma yaptığınızda otomatik olarak bu aygıtı kullanır. 1. Başlat - Aygıtlar ve Yazıcılar'ı açmak için tıklatın.

2. Kullanmak istediğiniz yazıcıyı sağ tıklatın ve sonra Varsayılan yazıcı olarak ayarla'yı tıklatın.

(Yazıcının yanında, varsayılan yazıcınız olduğunu belirten bir onay işareti görürsünüz.) Varsayılan yazıcı ayarını istediğiniz zaman değiştirebilirsiniz.


Klavye kısayol tuşları Klavye kısayolları, normalde fare veya başka bir işaretleme aygıtıyla yapılan görevleri gerçekleştirmek

için kullanılabilen iki ya da daha fazla tuş birleşimidir. Klavye kısayolları, bilgisayarınızla etkileşim kurulmasını

kolaylaştırarak Windows ve diğer programlarla çalışırken daha az zaman ve çaba harcamanızı sağlayabilir. Çoğu program, menü ve diğer komutlarla çalışmayı kolaylaştırabilen kısayol tuşları da sağlar. Kısayol

tuşları için programların menülerini kontrol edin. Bir menüde bir harfin altı çiziliyse, bu genellikle Alt tuşuyla

birlikte altı çizili tuşa basılmasının, o menü öğesinin tıklatılmasıyla aynı etkiyi oluşturacağı anlamına gelir.

Genel klavye kısayolları

Basılacak tuş Yaptığı işlem

F1 Yardım'ı görüntüleme

Ctrl+C Seçili öğeyi kopyalama

Ctrl+X Seçili öğeyi kesme

Ctrl+V Seçili öğeyi yapıştırma

Ctrl+Z Eylemi geri alma

Ctrl+Y Eylemi yineleme

Delete - Del Seçili öğeyi silip Geri Dönüşüm Kutusu'na taşıma

Üst Karakter+Delete Seçili öğeyi Geri Dönüşüm Kutusu'na taşımadan silme

F2 Seçili öğeyi yeniden adlandırma

Ctrl+A Belge veya penceredeki tüm öğeleri seçme

F3 Dosya veya klasör arama

Alt+Enter Seçili öğeye ilişkin özellikleri görüntüleme

Alt+F4 Etkin öğeyi kapatma veya etkin programdan çıkma

Ctrl+Fare kaydırma

tekerleği Masaüstündeki simgelerin boyutunu değiştirme

+ Sekme Aero 3B Hızlı Uygulama Geçişi ile görev çubuğundaki programlar arasında geçiş

yapma

F6 Bir penceredeki veya masaüstündeki ekran öğeleri arasında geçiş yapma

Ctrl+Esc Başlat menüsünü açma

Alt+altı çizili harf İlgili menüyü görüntüleme

F5 Etkin pencereyi yenileme

Esc Geçerli görevi iptal etme

Ctrl+Üst Karakter+Esc Görev Yöneticisi'ni açma

CD taktığınızda Shift CD’nin otomatik olarak çalışmasını önleme

İletişim kutusu klavye kısayolları


Sekme Seçeneklerde ileri doğru gitme

Enter Çoğu seçili komut için fareyi tıklatmak yerine geçer

F1 Yardım'ı görüntüleme

mshelp://


Windows logo tuşu klavye kısayolları

Aşağıdaki tabloda Windows logosu tuşunu kullanan klavye kısa yolları bulunmaktadır.


Başlat menüsünü açın veya kapatın.

+Pause Sistem Özellikleri iletişim kutusunu gösterin.

+D Masaüstünü gösterin.

+M Tüm pencereleri simge durumuna küçültün.

+ÜstKrkt+M Simge durumuna küçültülmüş pencereleri masaüstüne geri yükleyin.

+E Bilgisayarı açın.

+F Bir dosya veya klasör arayın.

+L Bilgisayarınızı kilitleyin veya kullanıcılar arası geçiş yapın.

+R Çalıştır iletişim kutusunu açın.

+T Görev çubuğundaki programlar arasında geçiş yapın.

+sayı Sayıyla belirtilen konumda görev çubuğuna sabitlenmiş programı başlatın. Program

zaten çalışıyorsa, o programa geçiş yapın.

+Tab Aero 3B Hızlı Uygulama Geçişi ile görev çubuğundaki programlar arasında geçiş yapın.

+Yukarı Ok Pencereyi ekranı kaplatın.

+Sol Ok Pencereyi ekranın sol tarafında ekranı kaplatın.

+Sağ Ok Pencereyi ekranın sağ tarafında ekranı kaplatın.

+Aşağı Ok Pencereyi simge durumuna küçültün.

+Home Etkin pencere dışındaki tüm pencereleri simge durumuna küçültün.

+ÜstKrkt+Sol Ok

veya Sağ Ok Pencereyi bir monitörden diğerine taşıyın.

+P Sunum ekranı modunu seçin.

+U Erişim Kolaylığı Merkezi'ni açın.

+X Windows Mobility Center'ı açın.

Windows Gezgini klavye kısayolları


Alt+Enter Seçilen öğenin Özellikler iletişim kutusunu açma

Ctrl+Fare kaydırma tekerleği Dosya ve klasör simgelerinin boyutunu ve görünümünü değiştirme

Balıkesir HEM İÇİNDEKİLER Modul 3~ 42 ~

C. İnternet ve e-Posta

1.BİLGİSAYAR AĞLARI

Bir bilgisayar ağı, iki veya daha fazla bilgisayarın bir iletişim aracı üzerinden(kablolu veya kablosuz) tüm iletişim, yazılım ve donanım bileşenleri ile birlikte bağlanarak meydana getirilen sistem olarak tanımlanabilir.

Bilgisayar ağı en az bir sunucu bilgisayar (server) ve bir istemci (client) bilgisayar (terminaller), modem veya ağ (network, ethernet) kartı, iletişim protokolü vb. iletişim araçlarını bünyesinde bulundurur. Böyle bir ağa bağlı

kullanıcılar birçok yazılım ve donanımı paylaşabilirler.

a. Türleri

i. Yerel alan ağı (LAN)

Yerel alan ağı (LAN - Local Area Network), yüksek hızlı olup küçük alanları (bina, işletme oda vb.) kapsayan bir veri ağıdır. Yerel ağ içinde bilgisayarlar, workstation, yazıcılar, çiziciler, CD-ROM sürücüleri ve diğer

çevre birimleri yer alabilir. Yerel ağlar bilgisayar kullanıcılarına uygulamalara ve cihazlara ulaşım, bağlı kullanıcılar arasında dosya değişimi, elektronik posta ve diğer uygulamalar yoluyla iletişim gibi çeşitli üstünlükler

sağlarlar. Yerel ağlar, yazıcı, CD-ROM gibi donanımlar, uygulama programları ve daha önemlisi kullanıcıların

işlerini yapmaları için gerekli bilgi gibi yaşamsal kaynakları elektronik olarak paylaşmalarına olanak sağlar. Yerel

ağların geliştirilmesinden önce bilgisayarlar diğerlerinden ayrılmış ve kendi uygulamalarına göre sınırlandırılmış olduklarından birbirlerine bağlanmasıyla, verimlilikleri büyük ölçüde artmıştır. Fakat LAN yapısı gereği yerel bir

ağ olduğu için ancak bir bina veya bir kat içerisinde kurulabilir. Bir ağın yerleşimi kablolama sistemine ve makinelerin birbiriyle iletişim biçimine göre düzenlenir. İş

istasyonları birer ağ arabirim kartı ile ağa bağlanır.

ii. Geniş alan ağı (WAN)

Geniş alan ağları (WAN - Wide Area Network) bir ülke ya da dünya çapında yüzlerce veya binlerce kilometre uzaklıklar arasında iletişimi sağlayan ağlardır. Coğrafi olarak birbirinden uzak yerlerdeki

(şehirlerarası/ülkelerarası) bilgisayar sistemlerinin veya yerel bilgisayar ağlarının (LAN) birbirleri ile bağlanmasıyla oluşturulur. Genellikle kablo ya da uydular aracılığı ile uzak yerleşimlerle iletişimin kurulduğu bu

ağlarda çok sayıda iş istasyonu kullanılır. WAN’ lar üzerinde on binlerce kullanıcı ve bilgisayar çalışabilir.

Örneğin; bir işletmenin Ankara, İzmir ve İstanbul şubeleri bir WAN bağlantısı ile birleştirildiğinde, Ankara’da iken İstanbul’daki bir makine aynı şekilde yönetilebilir.

b. Bilgisayarda Ağ Bağlantıları

i. Ağ bağlantısı terimleri

Bilgisayar ağlarında veri iletiminin nasıl gerçekleştiğini anlatabilmek için ağlarda kullanılan çeşitli

aygıtlardan da kısaca söz edelim.

Port: Bilgisayarla dış aygıtlar arasındaki kablo ile iletişimi sağlayan veri kanallarına port adı verilir. Anahtarlar (switches), ağları parçalara ayırarak, bir parçadan diğerine oluşan gereksiz ağ trafiğini

engeller ve hızı artırır.

Yineleyiciler, bir iletişim ortamındaki işareti alıp güçlendirerek başka bir fiziksel ortama iletirler.

Köprüler (bridge) farklı ağ teknolojilerini kullanabilen ve temelde birbirlerinden bağımsız iki ağın

birbirine bağlanması için kullanılır. Bu aygıtlar da büyük ve aşırı yüklü ağları küçük ağlara bölerek ortalama başarım düzeyini artırır.

Yönlendiriciler (router) kullanılan ağ iletişim kuralına (protokol) göre kendisine gelen paketi

çözümler ve yönlendirir.

Ağ geçitleri (gateway) birbiriyle uyumsuz ağ protokolleri arasında çevirici işlevi görür Ağ geçidi ise

birden çok ağı bağlayan bir aygıttır. Kablosuz ağ bağdaştırıcıları Bilgisayarınızı kablosuz olarak ağa bağlayan bir aygıttır.

Modem: Standart telefon hatlarını kullanarak ayrı yerlerdeki bilgisayarlar arasında bağlantı yapılmasını

sağlayan araçlardır.

Network: Network birbirine kablolarla bağlanıp sunucu, yazıcı, bilgisayar, modem gibi birçok

haberleşme ekipmanının en ekonomik ve verimli yoldan kullanılmasıdır. Network insanların bireysel değil

ortak çalışmalarını sağlar. ii. Bilgisayarda telefon ağı kullanımı

Bilgisayarda telefon ağı kullanımına en güzel örnek çevirmeli (dial-up) bağlantılardır. Bu bağlantıda

gerekli olan cihazlar telefon hattı ve modemdir. Internet bağlantısının gerçekleştirilebilmesi için ayrıca internet abonesi olmak gerekir.

Balıkesir HEM İÇİNDEKİLER Modul 3~ 43 ~ iii. Public Switched Data Network (PSDN)

PSTN’nin alt yapısında Internet, bilgisayar, yazıcı vb. elemanlar yoktur. Bu nedenle Internet ve Intranet PSDN omurgası üzerinde çalışır. PSDN’nin Türkçe karşılığı Paket Anahtarlamaları Veri Ağları’dır. Bu omurga

üzerinde TCP/IP protokolü olmadan yani IP adresi olmadan Internet hizmeti verilemez.

iv. Tümleşik hizmetler sayısal ağı (ISDN)

ISDN mevcut analog telefon ağının sayısal alternatifidir. Normal bir telefon hattı gibi bir telefon

numarası çevirip hem sayısal, hem de analog hatlara ulaşım sağlanabilir. ISDN teknolojisini alışılmış analog

hatlardan ayıran en önemli özellik tamamen sayısal temiz bir ses kanalı sağlamasının yanında, aynı anda veri iletişimine de izin verebilmesidir. Integrated Services Digital Network sözcüklerinin baş harflerinden oluşmuştur

ve Tümleşik Hizmetler Sayısal şebekesi olarak Türkçeleştirilmiştir. Ses, görüntü, veri gibi her türlü bilginin sayısal bir ortamda birleştirilip aynı hat üzerinden iletilmesinin sağlandığı bir iletişim ağıdır.

v. Uydu iletişimleri terimleri

Uydu sistemleri tek yönde veri iletir. Yani bu sistemler tek başına kullanıldığında yalnızca veri alabilirler. Veri göndermek için ise başka bağlantılara gerek vardır. Bu bağlantılar dial-up, kablo modem, ISDN ya da

benzeri başka bağlantılardır. Internet Servis Sağlayıcı(ISS)’ya bağlanan kullanıcı istediği bilgiye ulaşması için

servis sağlayıcıdan veri talebinde bulunacaktır. Yapılan bu veri talebi ISS aracılığıyla İnternet ortamına iletilerek kullanıcının talepte bulunduğu bilgiyi sunan web sunucusuna iletilir. Web sunucusu ise bu talebi, bilgiyi sunan

birimin Network İşletim Merkez (NİM)’ine gönderir. İstenilen bilgi daha sonra Internet ortamından doğrudan uyduya gönderilecek ve kullanıcı da talepte bulunduğu bilgiyi çanak anteni vasıtasıyla uydudan alacaktır. Tüm

bu işlemlerde bilgi talebinde bulunmak için çok yüksek bir hıza gerek yoktur. Bu yüzden normal bir dial-up

bağlantı bu işi rahatlıkla görebilir.

vi. Kablonet ve DSL (Sayısal Abone Hattı) bağlantılar

Kablonet bağlantısı fiber optik kablo bağlantısı ile eş eksenli kablo bağlantısından oluşmaktadır. Bu

bağlantı sürekli ve kesintisiz Internet hizmeti için kullanılan bir hattır. Internet’e bağlanmak için ise sadece bir kablo modem yeterlidir.

Sayısal Abone Hattı (DSL) yüksek hızlı veri ve ses iletişimini aynı anda sağlayabilen bir veri iletişim teknolojisidir. Başka bir deyişle, hızlı Internet’e erişim sağlayan ve sinyalleri müşteri cihazlarına birim zamanda

ileten ve aynı zamanda normal telefon görüşmelerine de olanak veren bir teknolojidir. Sayısal abone hattı bir

bakır hattın ucuna bağlı bir modem çiftinden oluşur. Başka bir değişle sayısal abone hattı hat değil bir modemdir ve günümüzde en çok tercih edilen bağlantı türüdür. Bunun sebebi ise diğer bağlantılara göre daha hızlı

olmasıdır.

2. İnternet ve İnternet tarayıcısı

Bilgisayar teknolojisi her alanda olduğu gibi eğitim alanında da büyük gelişmelerin oluşmasına etken

olmuştur. Özellikle Internet sayesinde eğitimde hem içerik açısından, hem de öğrenme-öğretme ortamları açısından büyük gelişmeler yaşanmıştır.

Eğitim ortamlarını bu denli değiştiren Internet nedir? Internet dünyanın en büyük bilgisayar ağıdır.

TCP/IP denen Internet protokolü ile dünya üzerindeki bütün bilgisayarlar birbirine bağlanabilmektedir. Internet, dünya üzerinde mevcut milyonlarca ağın birbiriyle ortak bir protokol çerçevesinde iletişim

kurmasını ve birbirlerinin kaynaklarını paylaşmasını sağlayan iki ya da daha fazla yerel ya da geniş alan ağı arasında kurulan kaynak kümesidir.

Internet herhangi bir kişi ya da kuruma ait olmayıp, dünyanın ortak olarak kurduğu ve geliştirdiği bir

sistemdir. Dolayısıyla da Internet ortamında istediğiniz serbestlikte hareket edebilirsiniz ama bu her istediğinizi yapabilirsiniz anlamında değildir. Her ülkenin gerek bilgi verme ve gerekse de bilgi almada belli kural ve

düzenlemeleri vardır. Internet üzerinde bilgi, hem nitelik, hem de nicelik olarak sürekli artmaktadır. Özellikle İnternetteki

bilgilerin kolay güncellenebilir olması, bilginin nitelik ve nicelik açısından artısını daha da hızlandırmaktadır. Bugün milyarlarca sayfa ile ifade edilen bilgi bütünü Internet ortamında kullanıcıya sunulmuştur ve bu bilgi her

geçen gün artmaktadır.

İnternetin eğitim sistemine girmesi, eğitimin yapısal anlamda değişmesine neden olmuştur. Internet sayesinde bilgiye ulaşma yolları değişmiş, bilgi kaynakları çeşitlenmiştir. Geleneksel eğitimde en büyük bilgi

kaynağı kitaplar iken; Internet aracılığıyla dünya üzerindeki bütün bilgi kaynaklarına anında ulaşılabilmektedir. En yeni bilgilerin Internet ortamında sunulması ile öğrenme ortamlarında güncel bilginin kullanılması

sağlanabilmektedir. Dünyadaki bütün kütüphanelere, araştırma kurumlarına ve diğer bilgi merkezlerine Internet

ile anında ulaşılabilmektedir. Geleneksel eğitim sisteminde geçerli olan eğitim mekânı ve zamanı Internet sayesinde değişmiştir.

Özellikle Internet ortamında sürdürülen eğitim etkinlikleri sayesinde istenilen yerde ve zaman diliminde bilgiye ulaşılabilmektedir.

Balıkesir HEM İÇİNDEKİLER Modul 3~ 44 ~ Internet; öğrenme-öğretme ortamlarında örgencinin kendine özgü bilgi bütününü oluşturmasına,

öğrenciler arasında bilgi paylaşımına, öğrencilerin öğrenme hızlarının artmasına, öğretmenin sınıf ortamına güncel ve doğru bilgiyi sunmasına ve öğrenci ile öğretmen arasında bilgi alış -verisine olanak tanımaktadır.

a. İnternet ve tarihçesi

Internet, ilk olarak 1969 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde, ABD Savunma Bakanlığı’na bağlı olarak çalışan ARPA (Advanced Research Projects Agency) adli kurum tarafından, herhangi bir nükleer savaş

durumunda askerî birimler arasında hiç kesintiye uğramayacak bir iletişim ağı kurmak amacıyla ARPANET adıyla

bir bilgisayar ağı olarak kuruldu. 1990’li yılların ilk yarısında bilinen anlamıyla Internet kuruldu. Daha sonra Internet ticarî ortamlarda

kullanılmaya başlandı. Günümüzde özellikle bilgisayar teknolojisindeki hızlı gelişseler İnternetin her geçen gün daha gelişmesini

sağlamaktadır.

Ülkemizde İnternetin kullanıma başlaması 1993 yılında olmuştur. İlk yıllarda oldukça az bir kitle tarafından kullanılmaya başlanan Internet, özellikle donanım fiyatlarındaki düşüşler, Internet servis

sağlayıcılarının çoğalması ve İnternette Türkçe içerikli sitelerin oluşturulması ile büyük bir hız kazanmıştır Ülkemizde her yıl 9-23 Nisan tarihleri Internet Haftası olarak belirlenmiştir. Bu hafta ile ilgili çalışmaları

ve bilgileri www.internethaftasi.org.tr sitesinde bulabilirsiniz

b. İnternette kullanılan kavramlar

i. İnternet alan adları

İnternet üzerindeki alan adlarında belirli bir gruplandırmaya gidilmiştir. Bunlar alan adından sonra nokta

konularak üç karakter uzunluğunda ifadelerdir.

Başlıca alan adı uzantıları şunlardır: .com (Commercial-Ticari )

.net (Network Resources-Ağ kaynakları)

.gov (Government-Devlet)

.edu (Education-Eğitim)

.org (Organisation-Organizasyon)

.tsk (Mil Military -Askeri)

Ülkeleri belirten bu uzantılara nokta konularak ifade edilen genellikle iki karakterlik bilgi mevcuttur.

ii. İnternette kullanılan terimler

Internet ile ilgilenenlerin karsılarına pek çok kavram çıkmaktadır. Bunların tamamına yakini da yabancı kökenli olup; anlamları bilinemediği için Internet çalışmalarında büyük zorluklarla karşılaşılmaktadır. Bu

nedenlerle; Internet ile ilgili temel ve kavramların açıklanmasında yarar görülmüştür. Tarayıcı (Browser): İnternette bulunan web sitelerini gezmeye yarayan programdır.

İndirme(Download): Internet üzerindeki herhangi bir dosyayı bilgisayara kaydetme işlemidir.

Yükleme (Upload): Bilgisayarda bulunan herhangi bir dosyayı İnternete yollama işlemidir. Elektronik Posta (E-Mail): Internet ortamında mesaj ve dosya alıp göndermek için kullanılır.

Elektronik Posta aracılığıyla Internet ortamında resim, müzik yada istediğiniz herhangi bir dosyayı gönderebilir ya da alabilirsiniz.

File Transfer Protocol (FTP): Internet ortamında bilgisayarlar arasında dosya transferi yapmaya

olanak sağlayan protokoldür. Bu protokol sayesinde ağ ortamındaki bilgisayarlar arasında dosya gönderme ve dosya alma işlemleri yapılır.

Hacker: Internet üzerindeki her türlü bilgiye izinsiz girerek sistemi çökerten, kullanılmaz hale getiren kişi ya da kişiler.

Ana sayfa (Home Page):, bir Internet sitesine girdiğinizde karsınıza çıkan ilk sayfadır.

Hyper Text Terminal Protocol (http): WWW’ mümkün kılan protokoldür. Bu protokol servisi kullanıcı ve tarayıcı programlar için hizmet verir.

IP Adres: İnternete doğrudan bağlı olan bir bilgisayara ait sayısal adrestir. IP Adresi, bilgisayarın bir yerde kimlik numarası gibidir. Ağ ortamında bilgisayarlar IP Adreslerinden tespit edilirler. IP Adresleri örneğin

212.174.189.98 biçimindeki sayi kümelerinden oluşur. Bir Internet Servis Sağlayıcı aracılığıyla Internet ortamına giren bir bilgisayarın IP Adresi İnternete her girişinde değişir.

Online: İnternete bağlı olma durumudur.

Offline: İnternete bağlı olmama durumudur. Shareware: Internet üzerinde sürekli bulunan ve ücretsiz olan programdır.

URL: Internet adreslerine verilen genel addır. World Wide Web (WWW): Birden fazla çoklu ortam dosyasının (text, resim, müzik, film, vb.) bir

araya getirilmesiyle oluşan doküman topluluğudur.

Balıkesir HEM İÇİNDEKİLER Modul 3~ 45 ~ c. İnternet tarayıcısını kullanma

İnternetin günlük hayata girmesi ile hemen hemen bütün çalışmalarda Internet olanaklarından yararlanılmaktadır. Eğitim alanında özellikle eğitim ile ilgili Web sitelerinin incelenmesinde, eğitim ile ilgili

dokümanların indirilmesinde, programlardan yararlanılmasında, İnternette tarama işlemini yapacak

programlardan (browser) yaralanılmaktadır. Bununla ilgili değişik tarama programları bulunmaktadır. Bunlardan bazıları İnternet Explorer, Firefox, Netscape, Opera, Google crome’dur.

Windows işletim sisteminde İnternet Explorer otomatik olarak kurulur

İnternet Explorer programını simgesini tıklatarak çalıştırabiliriz.

Açılan pencerenin üst kısmında adres çubuğu vardır. Web adresi yazmaya başladığınızda ilk fark

edeceğiniz şey geliştirilmiş adres çubuğudur. Daha önce ziyaret ettiğiniz bir adresi yazarsanız bu adres, adres

çubuğunda görünecektir. Liste kategorilere ayrılmıştır ve en son göz atma geçmişinizi ve Sık Kullanılanlarınızı

gösterir. Adresi yazmayı bitirmenize gerek kalmaz. Tıklatmanız yeterlidir. Bir adresi adres çubuğundan kaldırmak istiyorsanız üzerine gelin ve ardından Sil düğmesini tıklatın. Adres gözatma geçmişinizden kaldırılır.

Sekmeli gözatmayı kullanma Sekmeli gözatma, tek bir tarayıcı penceresinde birden fazla web sayfası açmanıza olanak tanıyan bir

Internet Explorer özelliğidir. Web sayfalarını yeni sekmelerde açabilir ve görüntülemek istediğiniz sekmeleri

tıklatarak aralarında geçiş yapabilirsiniz. Yeni ve boş bir sekme açmak için: Internet Explorer 8'de, sekme satırında Yeni Sekme düğmesini

tıklatın. Bir web sayfasındaki bağlantıdan yeni bir sekme açmak için: Bağlantıyı tıklatırken Ctrl tuşuna

basın veya bağlantıyı sağ tıklatın ve sonra Yeni Sekmede Aç'ı tıklatın.

d. Arama motorlarını kullanma

Arama motoru, dünyadaki hemen hemen tüm web sitelerinin listelendiği, kategorilere ayrılmış, aranılan bilgilere en kısa yoldan ve hızlı bir şekilde ulaşılmasını sağlayan web siteleridir.

Internet üzerinde yüzlerce hatta binlerce arama motoru bulunmaktadır. Bunların bir kısmı kendi alanlarındaki web sitelerini listelemekte, bir kısmı yerel alanlarda hizmet vermektedir. Bir kısmı da dünya

üzerindeki her türlü web sitesini listelemektedir. Arama motorlarındaki komut satırına herhangi bir kelime

yazıldığında bu arama motoru kelimenin geçtiği tüm dokümanları listeler. Arama motorları üç temel parçadan oluşur:

Spider: Bu programlar tüm Internet’i dolaşıp sayfaları tespit ederek veritabanlarına kaydeder. Veritabanı: Spider tarafından ziyaret edilen, her sayfanın kopyası burada saklanır. Sayfada yapılan

değişiklikler, spider tekrar uğrayıncaya kadar arama motorlarında yer almaz. Arama yapıldığında, sayfanın

veritabanındaki son durumuna göre değerlendirilip sıralanır. Bu yüzden kullanıcılar, ölü linkler ya da çok değişik içeriklerle karşılaşabilmektedir.

Sıralama mekanizması: Kullanıcının yaptığı aramaya göre, en uygun şekilde sayfaları sıralamaya çalışır. Her arama motorunda bu parçalar farklı çalışır.

3 Elektronik posta

Elektronik posta (e-posta), metin verilerinin bir bilgisayardan diğerine taşınmasıdır. Bilgisayar ağlarının oluşturulma nedenlerinden biri, kişilerin bir yerden diğerine elektronik ortamda mektup gönderme ve iletişim

isteğidir. Elektronik posta bu amaçla kullanılan servislere verilen genel addır. Internet ve diğer ağlar üzerinde

kullanılan pek çok e-posta sistemleri vardır. Elektronik posta, başlangıçta sadece düz yazı iletiler göndermek amacıyla geliştirilmişken 1995’li

yıllardan sonra geliştirilen tekniklerle, e-posta içinde karmaşık yapılar (resim, ses, video, html belgeleri, çalışabilir program vb.) kullanılabilir duruma gelmiştir. Elektronik posta, üyelik tabanlı bilgi servislerinde de

yaygın olarak kullanılan bir servistir.

Elektronik posta tanımlama, alma ve gönderme

Internet üzerinde e-posta gönderip almak için bir e-posta adresine gereksinim vardır. Bu e-posta

adresini alabilmek için Internet’te bu hizmeti veren sitelere üye olmak gerekir. Ücretsiz e-posta hizmeti veren bazı siteler www.hotmail.com, www.yahoo.com, www.mynet.com, www.gmail.com

olarak sıralanabilir. Elektronik posta göndermek için üye olunan sitelere giriş yapıldıktan sonra, her sayfada yer alan Posta

ya da Posta Oluştur seçenekleri tıklanarak istenilen adrese ileti gönderilebilir. Yine aynı sayfada bulunan Gelen

Kutusu’nda alınan postalar açılarak okunabilir.

http://www.hotmail.com/

http://www.yahoo.com/

http://www.mynet.com/

http://www.gmail.com/


1 İŞLETİM SİSTEMİNİN TEMELLERİ Bilgisayarlarda işletim sistemi, donanımın doğrudan denetimi ve yönetiminden, temel sistem

işlemlerinden ve uygulama programlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem yazılımıdır.

En yaygın olarak kullanılan işletim sistemleri iki ana grupta toplanabilir: Microsoft Windows grubu ve

UNIX benzeri işletim sistemlerini içeren grup (bu grup içinde pek çok Unix versiyonu, Linux ve Mac OS

sayılabilir).

İşletim sistemi, bütün diğer yazılımların belleğe, girdi/çıktı aygıtlarına ve dosya sistemine erişimini

sağlar. Birden çok program aynı anda çalışıyorsa, işletim sistemi her programa yeterli sistem kaynağını

ayırmaktan ve birbirleri ile çakışmamalarını sağlamaktan da sorumludur.

1.1. Sistem Kaynakları

Sistem Bilgisi (msinfo32.exe olarak da bilinir) bilgisayarınızın donanım yapılandırması, bilgisayar

bileşenleri, yazılımları ve sürücüleri ile ilgili ayrıntıları gösterir. Sistem Bilgisi'ni açmak: Başlat –Tüm Programlar-Donatılar – Sistem araçları-sistem bilgisi

Sistem Bilgisi'nde, sol bölmede kategoriler, sağ bölmede ise her bir kategori ile ilgili ayrıntılar listelenir.

Sistem Özeti. Bilgisayarınız ve işletim sisteminizle ilgili genel bilgiler (örneğin, bilgisayar adı ve üretici, bilgisayarınızda kullanılan temel giriş/çıkış sistemi (BIOS) türü ve yüklü olan bellek miktarı) görüntülenir.

Donanım Kaynakları. Bilgisayarınızın donanımı ile ilgili ileri düzey ayrıntılar görüntülenir ve BT uzmanları içindir.

Bileşenler. Bilgisayarınızda bulunan disk sürücüleri, ses aygıtları, modemler ve diğer bileşenler ile ilgili

bilgileri görüntüler. Yazılım Ortamı. Sürücüler ve ağ bağlantıları ile ilgili bilgilerin yanı sıra programlara ilişkin diğer

ayrıntılar görüntülenir. Sistem Bilgisi içinde belirli bir bilgiyi bulmak için aradığınız bilgiyi pencerenin alt kısmındaki Aranan

kutusuna yazın. Örneğin, bilgisayarın Internet protokolü (IP) adresini bulmak için Aranan kutusuna IP adresi

yazın ve Bul'u tıklatın. Not: Dosya'yı, Kaydet'i tıklatarak, dosya için bir ad girerek ve yeniden Kaydet'i tıklatarak Sistem Bilgisini

kaydedebilirsiniz. Windows bu bilgiyi NFO dosya biçiminde kaydeder. Bu dosyayı açarken sorun yaşıyorsunuz, Dosya'yı, Ver'i tıklatarak, dosya için bir ad girerek ve Kaydet'i tıklatarak Sistem Bilgisini TXT dosya biçiminde

kaydedebilirsiniz.

1.1.1. Kesme İstekleri (IRQ)

IRQ İngilizce karşılığı Interrupt Request, yani kesme isteği kelimelerinin kısaltmasıdır. IRQ ile

donanımlar sistem işlemcisi ile iletişim kurarlar. Bir nevi her donanımın özel adresi denebilir.

Bilgisayarımızın merkezi işlem ünitesi olarak CPU çevre birimleri ile olan tüm iletişimleri başlatır, onların yönetimini elinde tutar. Peki herhangi bir çevre birimi CPU'nun kendisi ile ilgilenmesini nasıl sağlayacak, onun

dikkatini nasıl çekecek. İşte bu noktada IRQ (Donanım kesmeleri) devreye girer. IRQ, çevre birimlerinin dikkat çekmek için kullandığı bir yöntemdir.

Kesmeler (IRQ) Nasıl Çalışır? CPU kesme hizmet programına dallanırken dönüş adresini yığın

hafızada saklar ve işi bitince işleme yine kaldığı yerden devam eder. Birçok aygıt aynı anda kesme hizmeti isteyebilir. Sistem tarafından belirlenmiş öncelik sırasına göre talepler karşılanır. Genelde kesme hizmet

programı yüksek önceliğe sahip bir işlem tarafından kesilebilir. Ama daha öncelikli veya eşit seviyedeki bir cihazdan kesme talebi gelirse o anki kesme programı bitene kadar bu istek saklanır

1.1.2. Doğrudan Bellek Erişimi (DMA)

DMA direkt hafıza erişimi (Direct Memory Access) Özellikle disk sürücüleri ve benzeri cihazlar için bu

seçeneğin aktif halde olması belli bir performans artışı sağlamaktadır. Çünkü bu durum sayesinde cihaz gerek duyduğu bilgileri işlemciye uğramadan direk olarak sistem belleğinden elde edebilir. Bu kanallar sistem belleğine

bazı aygıtların (ses kartı, ağ kartı gibi) erişimini hızlandırmak için kullanılırlar.

1.1.3. Giriş/Çıkış Adresleri (G/Ç)

Bilgisayarımızın patronu olan CPU'nun çevre aygıtlarıyla ve devre kartları(ses kartı, ağ kartı vs.) ile iletişim kurmak ve bu aygıtları birbirinden ayırt edebilmek için kullandığı Giriş/Çıkış(Input/Output) adresleridir.

Bu adresler "port adresleri" veya "donanım adresleri" olarak da bilinir. Zaten CPU'nun dış dünya ile iletişim kurmak için kullandığı iki yol vardır denilebilir. Bunlardan biri bilgisayarımızın ana belleğinin adresleri diğeri de

bahsedildiği üzere G/Ç adresleridir. G/Ç Adres Çakışmaları: Birden fazla kartın aynı adresi kullanması durumuna çakışma denir. İki kartın

aynı adresi kullanması durumunda mikroişlemci tarafından gönderilen komutlar bu kartlar tarafından doğru

algılanmaz. Bu durum kartların çalışmamasına ya da hatalı çalışmasına neden olur.


Giriş-çıkış adresleri bilgilerini Sistem Bilgisi- Donanım kaynaklarında veya Aygıt Yöneticisinde görebiliriz. Dediğimiz gibi bu bilgiler çoğunlukla bizim değiştirebileceğimiz bilgiler değildir.

Bu bilgiler neden vardır öyleyse? Cevap basit: Programlama ile uğraşanlar için gerekli olabilir. Özel bir program geliştirildiğinde kullanacağı donanım birimi ile ilgili özel ayarlar gerekir ise bu bilgilerden faydalanarak

ayarlamalarını yaparlar.

1.2. Bir İşletim Sisteminin Bileşenleri,

Bir işletim sistemi, kavramsal olarak, üç grupta toplanabilecek bileşenlerden oluşur: kullanıcı arayüzü

(bu bir grafik kullanıcı arayüzü ve/veya komut satırı yorumlayıcısı ["kabuk" da denir] olabilir), dosya yönetim sistemi ve bir çekirdek.

1.2.1. Kullanıcı Arayüzü

Genel olarak arayüz, herhangi bir şeyin kullanımını ya da onda etkileşimi sağlayan kısım olarak

düşünebilirsiniz. Bir bilgisayarın arayüzü klavye ve fare ile monitörde gözüken ve bilgisayarı birçok farklı iş için

kullanabilmemizi sağlayan yazılımlardan oluşur.

1.2.2. Çekirdek

Çekirdek, diskteki dosyaların izlerini tutar, programları başlatır ve yürütür, belleği ve çeşitli süreçlerin kaynaklarını düzenler, ağdan paketleri alır ve gönderir, vb... Çekirdek kendi başına çok az iş yapar, fakat diğer

servislerin kullanabileceği araçları sağlar. Ayrıca donanımlara doğrudan ulaşan kişileri önleyerek, onları kendi sunduğu araçları kullanmaya zorlar.Bu yolla çekirdek, kullanıcıları diğer kullanıcılara karşı koruyacak bir yol izler.

1.2.3. Dosya Yönetim Sistemi

İşletim sisteminin dosyaları organize etme ve yönetme için ne kullandığını gösteren ifadedir. Dosya

verilerin toplandığı birimlerdir. Sanal olarak bilgisayar bütün verilerini dosya olarak saklar. Dosya sistemi adı verilen bir yol ile işletim sistemi dosyaların içindeki bilgileri organize eder. Genelde işletim sistemleri hiyerarşik

dosya yönetim sistemini kullanır. Bu sistem ağaç yapısı adı verilen klasörler içerisinde dosyaları organize eder. Bu klasör sisteminin başlangıç noktası kök dizindir (root directory, C:\>).

Dosya yönetim sisteminin temel işlevleri üç maddede toplanmıştır:

1- Mantıksal dosya yapılarından fiziksel yapılara geçişin sağlanması. 2- İkincil belleklerin verimli kullanılmasını sağlanması.

3- Dosyaların paylaşılması, korunması ve kurtarılması ile ilgili araçların sağlanması.

1.3. İşletim Sisteminin İşlevleri

1.3.1. Dosya ve Klasör Yönetimi

Dosyaları ve klasörleri yönetme, kaynakları saklama ve güvenliğini sağlamayı, bu kaynakları ağ

kullanıcılarının kullanımına sunmayı ve yine bu kaynaklardaki değişiklikleri yönetmeyi içerir.

Sürücü: Dosya ve klasörlerin saklanabileceği fiziksel ortamlardır ve alfabede bulunan harfler ile temsil edilirler. Disket sürücüler A veya B harfi ile Harddiskler ise C ve sonrasında gelen harfler ile temsil edilirler. CD-

ROM, DVD-ROM flash bellek vb. diğer aygıtlar ise Harddiskten sonra gelen harfler ile temsil edilirler.

Klasör: Sürücüler içerisinde bulunan ve dosyaları gruplamak amacı ile kullanılan grup isimleridir. Dosya: Verilerin bir arada tutulduğu ortamlara dosya denir. Bilgisayarda yaptığımız her işlem dosyalar

aracılığı ile yapılmaktadır. Dosyaadı.uzantısı şeklinde isimlendirilir. Dosya adı dosyanın yaptığı işe göre

verilmiş mantıksal bir isimdir, uzantılar ise o dosyanın hangi programla hazırlandığını belirtir.

Aşağıda belli birkaç dosya uzantı örneği bulunmaktadır

Uzantı Açıklama Uzantı Açıklama

Exe Uygulama dosyaları Doc, Docx Microsoft Word dosyaları

Bat Toplu iş dosyaları Xls, Xlsx Microsoft Excel dosyaları

Txt Metin dosyaları Ppt, Pptx Microsoft Powerpoint dosyaları

Bmp Resim dosyaları Zip, Rar Sıkıştırılmış dosyalar

Jpg Resim dosyaları Pdf Adobe reader dosyaları

1.3.2. Uygulamaların Yönetimi

Kullanıcı bir program çalıştırmak istediğinde, işletim sistemi uygulamanın yerini sabit diskten tespit eder ve uygulamayı RAM’e yükler. Bu işlem etkileşimli işlem olarak adlandırılır.

1.3.3. Yardımcı Programları Destekleme

İşletim sistemi yardımcı programları, problemleri giderebilmek ve sisteminin sağlıklı işlemesini sürdürebilmek amaçlı kullanır. Silinmiş, hasarlı dosyaları bulabilmek, verilerin yedeğini alabilmek gibi işlemlerde kullanır.

Başlat - Tüm Programlar - Donatılar - Sistem araçları içerisinde bu tip yardımcı programlara ulaşabiliriz.

Balıkesir HEM İÇİNDEKİLER Modul 3~ 48 ~ 1.3.4. Bilgisayar Donanımını Kontrol Etme

İşletim sistemi programlar ile BIOS arasında durur. BIOS tüm donanımı kontrol eder. Programların da işletim

sistemi ile haberleşebilmesi için donanım kaynaklarına ihtiyacı

vardır. İşletim sistemi donanıma BIOS aracılığı ile aygıt sürücüleri ile ulaşır.

1.4. İşletim Sistemi Tipleri

1.4.1. Çoklu Kullanıcı(Multiuser) İşletim Sistemleri

İki veya daha fazla kullanıcının programlar veya paylaşılan aygıtlar üzerinde çalışabilmesidir. Bu konuya en

güzel örnek paylaştırılan yazıcılardır. Birçok kullanıcı aynı anda yazıcıya belge gönderir ve de sıra ile bu belgeler

yazıcıdan çıktı alınır.

1.4.2. Çoklu Görev (Multitasking) İşletim Sistemleri

Kullanıcılar sistemde aynı anda birden fazla işlem

(process) çalıştırabilirler. Bu, siz bir işlemi başlattıktan sonra,

o başlattığınız işlem çalışmaya devam ederken başka bir işlem de başlatabilirsiniz demektir.

1.4.3. Çoklu İşlemci (Multiprocessing) İşletim Sistemleri

Bilgisayar sisteminin içerisine birçok CPU bağlayarak çok önemli hesaplamaları yapmaktır. Her işletim

sistemi birden fazla işlemciyi destekleyemiyor. İşletim sistemi, yapılacak olan işlemleri iki veya daha fazla

işlemci üzerine dağıtmayı bilmeli ve bunları kontrol edebilmelidir.

1.4.4. Çoklu Kullanım (Multithreading) İşletim Sistemleri

Program ihtiyaç halinde işletim sistemi tarafından küçük parçalara ayrılır ve çalıştırılabilir. Bu özellik

aynı zamanda çoklu kullanıcı sistemleri de destekler. Aynı programın parçaları farklı kullanıcılar tarafından da

kullanılabilir.

2. DOSYA YÖNETİMİ Dosya yönetim sistemlerine geçmeden önce, sabit disklerle ilgili bazı

tanımlamaları bilmekte fayda var.

Kafa (Head) : Sabit disklerde okuma/yazma işlemini yapan mekanik parça.

Plaka (Plate) : Bilgilerin yazıldığı parça(disk).

Arayüz (Interface) : Sabit disklerin hangi ara birimi kullandığını belirtir.

RPM (Rotation Speed Moment): Disklerin dakikadaki dönme hızlarını belirtir.

2.1. Fat Dosya Yönetim Sistemi

2.1.1. FAT (File Allocation Table –Dosya Yerleşim Tablosu-) Nedir?

Dosya yerleşim tablosu ( FAT ), bir diskte bulunan dosyalara ait

bilgilerin kayıtlı olduğu alanları belirtmeye yarar. Bir başka deyişle FAT, bir diskin haritası gibidir.

2.1.2. FAT Nasıl Çalışır?

Dosyaların hangi kümeye yerleştiği, hangilerinin boş, hangilerinin dolu olduğu gibi bilgiler FAT üzerine yazılır.

İşletim sistemi de herhangi bir dosyaya erişim yapmak istediğinde dosyayı bulmak için FAT üzerine

yazılan bu bilgilerden faydalanır.

2.1.3. FAT Çeşitleri (FAT16, FAT32, VFAT)

FAT 16: DOS, Windows 3.1 ve OS2 sürümü öncesi Windows 95 işletim sistemlerinin kullandığı dosya sistemidir.

Eski bir dosya sistemi olduğundan dolayı bir takım eksikleri ve dezavantajları bulunmaktadır

FAT16 kullanan bir disk ya da partisyon 2GB’dan daha büyük olamaz.

VFAT Sanal Dosya Yerleşim Tabloları(Virtual File Allocation Tables –) : Windows 95 ve NT nin kullandığı dosya

sistemi.Kısa bir süre sonra yerini FAT32 ye bırakmıştır

FAT 32: Windows 95, OS2, Windows 98, Windows 2000 ve Linux tarafından tanınıp kullanılabilen ve FAT16’dan

daha gelişmiş bir dosya sistemidir.

Herhangi bir disk ya da partisyon FAT32 altında 2 TerraByte (yaklaşık 2000 GB) uzunluğunda olabilir.

FAT32 altında tek bir dosyanın erişebileceği maksimum boyut 4 GB ile sinirlidir.

Balıkesir HEM İÇİNDEKİLER Modul 3~ 49 ~ 2.2. NTFS Dosya Yönetim Sistemi

2.2.1. NTFS Nedir?

NTFS (New Technology File System –Yeni teknoloji dosya sistemi-); Windows NT ve devamı olan

Windows 2000, XP tarafından desteklenen bir dosya sistemidir.

2.2.2. NTFS Nasıl Çalışır?

NTFS, dosya konumlarını FAT sistemindeki gibi bir ana indeks olarak saklamakla birlikte (MFT, Master

File Table –Ana dosya tablosu-) dosyanın yerleştiği konumları ve diğer bilgileri her cluster’in içinde ayrıca

saklayarak daha güvenilir bir yapı sunar. NTFS, daha çok disk güvenliği, stabilitesi ve performansıyla ilgili

iyileştirmeler içerir ve özetle şu artı özelliklere sahiptir:

Yaklaşık 16 GB’a kadar uzunlukta olan tek parça dosyaları destekler.

ACL (Access Control List, Erişim kontrol listesi) özelliği sayesinde hangi kullanıcıların hangi dosyalara

erişebileceği ile ilgili kısıtlamalar yapılabilir. Bütünleşik dosya sıkıştırma özellikleri içerir.

Uzun dosya isimlerini ve Unicode kaynaklı dosya isimlerini destekler.

NTFS dosya sistemi kullanan Windows NT ve Windows 2000 sürümleri FAT sürücüleri görebilir

FAT kullanan Windows 95, 98 ve DOS gibi işletim sistemleri NTFS bölümlerini göremezler,

3. BELLEK YÖNETİMİ

3.1. Bellek Yönetimi Nedir?

Bellek yönetimi, bilgisayarın ana belleğini yönetmekle ilgili yapılan işlemlerin tümüdür. Gerektiğinde bellek tahsis etmek (malloc), kullanımı bittiğinde belleği serbest bırakmak (free), sanal bellek yönetimi yapmak

ve kullanılmayan bellek bölgelerini yönetmek (garbage collection) gibi konuları içermektedir.

3.2. Bellek Tipleri

ROM üzerindeki bilgiler kalıcıdır. Standart ROM üzerindeki bilgiler hiçbir yol ile değiştirilemez veya

silinemez. ROM birimine bilgi kalıcı olarak yerleştirilmiştir ve içerik kesinlikle değiştirilemez.

RAM bellek hem içeriğine bilgi yazmak hem de içeriğindeki bilgiyi okumak için tasarlanmıştır. Belleğin belirli yerlerinde depo edilen program komutları, veriler ve benzerlerinden meydana gelen sözcüklere herhangi

bir sırada (yani rastgele) ve aynı sürede erişilir. RAM’da saklanan bilgiler değiştirilebilir. RAM’da saklanan bilgiler elektrik kesildiğinde kaybedilir. Bilgisayar her açıldığında RAM boştur. RAM’deki bilgilere erişim, disk ya da

disket sürücülerindeki erişimle karşılaştırılamayacak kadar hızlıdır. RAM kullanım alanına göre 5 gruba ayrılır.

1.Geleneksel bellek, 2.Üst bellek alanı, 3.Uzatılmış bellek, 4.Genişletilmiş bellek, 5.Yüksek bellek alanı

3.3. Diğer Bellek Çeşitleri

3.3.1. Sanal Bellek (Swap file veya Page file)

İşletim sistemlerinin birçoğu disk yüzeyini RAM belleğin bir uzantısıymış gibi kullanan ve böylelikle

fiziksel belleğin görünürdeki miktarını arttıran sanal bellek desteğine sahiptir.

Sanal bellek kullanımı RAM kullanımı kadar hızlı değildir, bu nedenle program hızlarında düşüş yaşanır.

3.3.2. Bootstrap

Bootstrap Loader Rom bellekte bulunan çok kısa ve işletim sisteminin yüklenmesini gerçekleştiren bir

programdır. Bootstrap Loader programı işletim sisteminin bulunduğu disk veya disketten “Disk Boot” programını

okur. Disk Boot programı başarılı bir şekilde okunup belleğe yazılırsa, Rom Loader programı kontrolü Disk Boot

programına devreder. Disk Boot programı konrolü aldıktan hemen sonra işletim sistemini belleğe yükler.

3.4. Bellek Çakışmaları

Kalabalık ek donanıma sahip bir sistemde, bazı donanımların "çalışma adresleri", kullandığınız işletim

sistemi tarafından aynı atanınca, çakışma dediğimiz olay ortaya çıkar. BIOS'a girip, aygıtların kullanması gerektiği çalışma adreslerini (IRQ, DMA vs.) kendiniz belirlediğinizde

sorun çözülür.

3.5. Korumalı Modda Bellek Adresleme

Korumalı mod bellek adresleme kavramı geleneksel bellek üzerindeki hafızaların uygulamaların

çalıştırılmasında kullanılması ile ilgilidir. Bunun yapılması için sanal bellek kullanılır


1. SİSTEM ÖZELLİKLERİ: 42

1.1. Bilgisayarınızla ilgili temel bilgileri görüntüleme .............................................................................. 42

1.2. Aygıt Yöneticisi .................................................................................................................................. 43

1.3. Sistem Koruması Sekmesi ................................................................................................................. 43

1.4. Otomatik Güncelleştirmeler ............................................................................................................. 44

1.5. Uzak Sekmesi .................................................................................................................................... 44

1.6. Gelişmiş Sekmesi ............................................................................................................................... 44

1.7. Kayıt Defteri ...................................................................................................................................... 45

1.8. Sistem Yapılandırması (MSCONFIG) ve Tanılama başlangıcı (Güvenli Kipi) ...................................... 45

2. YÖNETİMSEL ARAÇLAR: 47

2.1. Bileşen Hizmetleri ............................................................................................................................. 47

2.2. Bilgisayar Yönetimi ............................................................................................................................ 48

2.3. Hizmetler........................................................................................................................................... 48

2.4. Olay görüntüleyicisi .......................................................................................................................... 49

2.5. Performans ....................................................................................................................................... 50

2.6. Veri Kaynakları (ODBC) ..................................................................................................................... 50

2.7. Yerel güvenlik ilkesi ........................................................................................................................... 50

3. GÖRÜNTÜ ÖZELLİKLERİ 51

3.1. Temalar ............................................................................................................................................. 51

3.2. Masaüstü arka planını değiştirme ..................................................................................................... 52

3.3. Ekran Koruyucu ................................................................................................................................. 52

3.4. Görünüm Sekmesi ............................................................................................................................. 53

3.5. Ekran çözünürlüğünüzü en iyi duruma getirme ................................................................................ 53

4. İNTERNET SEÇENEKLERİ 53

4.1. Genel Sekmesi ................................................................................................................................... 54

4.2. Güvenlik ............................................................................................................................................ 54

4.3. Gizlilik ................................................................................................................................................ 55

4.4. İçerik.................................................................................................................................................. 55

4.5. Bağlantılar ......................................................................................................................................... 55

4.6. Programlar ........................................................................................................................................ 56

4.7. Gelişmiş ............................................................................................................................................. 56

5. PROGRAMLAR VE ÖZELLİKLER: 57

6. GÖREV ZAMANLAMA: 57

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 42 ~

1. SİSTEM ÖZELLİKLERİ: Bilgisayarım simgesini sağ tıklayıp Özellikler veya Denetim Masası-Sistem seçeneğiyle Sistem'i

açarak, bilgisayarınızla ilgili önemli bilgilerin bir özetini görüntüleyebilirsiniz. Sistem'in sol bölmesindeki

bağlantıları tıklatarak, bilgisayarınızın adı gibi temel donanım bilgilerini görebilir ve önemli sistem ayarlarını

değiştirebilirsiniz.

1.1. Bilgisayarınızla ilgili temel bilgileri görüntüleme

Sistem, bilgisayarınızla ilgili temel ayrıntıların bir özetini sunar:

Windows sürümü. Bilgisayarınızda çalıştırılan Windows sürümü ile ilgili bilgileri listeler.

Sistem. Bilgisayarınızın Windows Deneyim Dizini temel puanını görüntüler. Bu, bilgisayarınızın tüm gücünü belirten bir sayıdır. Bilgisayarınızdaki işlemcinin türünü, hızını ve bilgisayarınızda birden fazla işlemci

varsa işlemci sayısını belirtir. Örneğin, bilgisayarınızda iki işlemci varsa, "(2 işlemci)" ifadesini görürsünüz. Ayrıca, yüklü olan rasgele erişim belleğinin (RAM) boyutu ve bazı durumlarda Windows tarafından ne kadar

bellek kullanılabileceği de görüntülenir. Bilgisayarınızın temel puanı ile ilgili daha fazla bilgi ve temel puanın açıklaması için bkz. Windows Deneyim Dizini nedir?

Bilgisayarın adı, etki alanı ve çalışma grubu ayarları. Bilgisayarınızın adını ve çalışma grubu veya

etki alanı bilgilerini görüntüler. Bu bilgileri değiştirebilir ve Ayarları değiştir'i tıklatarak kullanıcı hesapları ekleyebilirsiniz.

Windows etkinleştirme. Etkinleştirme işlemi elinizdeki Windows kopyasının orijinal olduğunu doğrulamak içindir. Bu, yazılım korsanlığını önlemeye yardımcı olan bir tedbirdir. Daha fazla bilgi için bkz.

Windows'u etkinleştirme: sık sorulan sorular.

Windows sistem ayarlarını değiştirme Sol bölmedeki ayarlar başka sistem ayarlarına erişim sağlar.

Aygıt Yöneticisi. Ayarları değiştirmek ve sürücüleri güncelleştirmek için Aygıt Yöneticisi'ni kullanın. Uzak bağlantı ayarları. Uzak bilgisayara bağlanmak için kullanabileceğiniz Uzak Masaüstü özelliğinin

ve bir kişiyi bilgisayarınızla ilgili bir sorunu gidermenize yardımcı olmak üzere bilgisayarınıza bağlanmaya davet etmek için kullanabileceğiniz Uzaktan Yardım özelliğinin ayarlarını değiştirebilirsiniz.

Sistem koruması. Sistem Geri Yükleme özelliğinin bilgisayarınızın sistem ayarlarını geri yüklemek için

kullandığı geri yükleme noktalarını otomatik olarak oluşturan ayarları yönetin. Sistem Koruması'nı bilgisayarınızdaki sabit diskler için etkinleştirip devre dışı bırakabilir ve geri yükleme noktalarını elle

oluşturabilirsiniz. Gelişmiş sistem ayarları. Gelişmiş performans, kullanıcı profili ve sistem başlatma ayarlarına

(programları izleyen ve olası güvenlik saldırılarını rapor eden Veri Yürütme Engellemesi dahil) erişebilirsiniz.

Ayrıca, bilgisayarınızın sanal belleği ile ilgili ayarları da değiştirebilirsiniz.

mshelp://windows/?id=50c159ff-fc24-456f-b873-e772ae34b8d2#gtmt_central_processing_unit__cpu__def

mshelp://windows/?id=bbe9242f-fe78-45c7-b4d2-4dd06c8db338#gtmt_random_access_memory__ram__def

mshelp://windows/?id=f59082f4-6385-4a61-ba7e-2de9625a780a

mshelp://windows/?id=e8fcb2c7-3ff5-4c6e-85a0-e1f0b6f56402#gtmt_workgroup_def

mshelp://windows/?id=d373ac43-ecac-43bb-884a-e78e6e2c7b7a#gtmt_domain_def

mshelp://windows/?id=ca5d36ab-2fa7-49bb-bcc1-fe25cae5fef4#gtmt_user_account_def

mshelp://windows/?id=62088be6-3538-46a6-99fb-05e74aeb48b5

mshelp://

mshelp://windows/?id=96c2c548-a56c-40c9-b3ad-5d2086966574#gtmt_driver_def

mshelp://windows/?id=6d7f0140-7497-46b1-8d56-6320c15e21c3#gtmt_remote_computer_def

mshelp://windows/?id=790a349a-0777-43fc-af3d-31b00a164977#gtmt_restore_point_def

mshelp://windows/?id=eb47fc7e-5d52-4972-988d-486fb42eba66#gtmt_virtual_memory_def

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 43 ~ 1.2. Aygıt Yöneticisi

Aygıt Yöneticisi'ni kullanarak, bilgisayarınızda yüklü aygıt sürücülerini görüntüleyip güncelleştirebilir, donanımın düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol edebilir ve donanım ayarlarında değişiklik yapabilirsiniz.

Düzgün çalışmayan donanım sürücüsünü güncelleştirme

Bilgisayarınızla düzgün çalışmayan bir donanım aygıtınız varsa, büyük olasılıkla güncelleştirilmiş bir sürücüye gereksiniminiz

vardır. Sürücüyü güncelleştirmek için üç yöntem vardır: 1. Windows Update'i kullanın. Windows Update'i önerilen

güncelleştirmeleri otomatik olarak karşıdan indirip yükleyecek biçimde ayarlamanız gerekebilir.

2. Yazılımı aygıt üreticisinden yükleyin. Örneğin, aygıtınız

bir diskle birlikte geldiyse, bu diskte aygıt sürücüsünü yükleyen yazılım bulunabilir.

3. Sürücüyü kendiniz karşıdan yükleyip güncelleştirin. Üretici web sitesinden indirdiğiniz sürücüyü yüklemek için bu yöntemi

kullanın. Windows Update aygıtınızın sürücüsünü bulamaz ve aygıt

sürücüyü yükleyen yazılımla gelmediyse bunu uygulayın. Not: Aygıt Yöneticisi'nde yazıcı bilgileri bulunmaz. Yazıcının yüklenip

yüklenmediğini görmek veya yazıcı sürücülerini el ile güncelleştirmek için Aygıtlar ve Yazıcılar'ı açın.

1.3. Sistem Koruması Sekmesi

Sistem Geri Yükleme, daha önceki bir tarihe ait sistem dosyalarını bilgisayarınıza geri yüklemenize

yardımcı olur. Bu, e-posta, belgeler veya fotoğraflar gibi kişisel dosyalarınızı etkilemeden bilgisayarınızdaki

sistem değişikliklerini geri almaya yönelik bir yoldur. Bazen, bir program veya sürücü yüklemesi bilgisayarınızda beklenmeyen bir değişikliğe veya Windows

uygulamasının kararsız davranmasına neden olabilir. Genellikle, programı veya sürücüyü kaldırmak sorunu giderir. Kaldırma işlemi sorunu gidermezse, bilgisayarınızın sistemini her şeyin düzgün çalıştığı önceki bir tarihe

geri yüklemeyi deneyebilirsiniz.

Sistem Geri Yükleme, bilgisayarınızda düzenli aralıklarla geri yükleme noktaları oluşturmak ve kaydetmek için sistem koruma olarak bilinen özelliği kullanır. Bu geri yükleme noktaları, Windows uygulamasının

kullandığı kayıt defteri ayarları ve diğer sistem bilgileriyle ilgili bilgileri içerir. Ayrıca, geri yükleme noktalarını el ile de

oluşturabilirsiniz. Sabit disklerde depolanan sistem görüntüsü yedekleri

de Sistem Geri Yükleme tarafından aynı sistem koruma

tarafından oluşturulmuş geri yükleme noktaları gibi kullanılabilir. Sistem görüntüsü yedekleri hem sistem

dosyalarınızı hem de kişisel verilerinizi içerse de, veri dosyalarınız Sistem Geri Yükleme'den etkilenmez.

Sistem Geri Yükleme, kişisel dosyaları yedeklemeyi

hedeflemediğinden silinmiş veya hasar görmüş bir kişisel dosyayı kurtarmanıza yardımcı olamaz. Kişisel dosyalarınızı ve

önemli verilerinizi bir yedekleme programı kullanarak düzenli olarak yedeklemelisiniz.

Sistem Geri Yükleme'yi açma ve kapatma Denetim masası- Sistem-Sistem koruması

seçeneğinden Geri yükleme açık veya kapalı yapılabilir. Diskte

sistem korumanın kapatılması bu diskin tüm geri yükleme noktalarını siler.

Geri yükleme noktası oluşturma 1. Sistem Koruması, ardından da Oluştur'u tıklatın.

2. Sistem Koruması iletişim kutusuna bir açıklama yazın ve Oluştur'u tıklatın.

Tüm geri yükleme noktalarını silme

1. Sistem Koruması, Koruma Ayarları'nın altında Yapılandır'ı tıklatın. 2. Disk Alanı Kullanımı altında Sil'i tıklatın.Devam'ı ve Tamam'ı tıklatın.

Sistemi Geri yükleme Sistem Koruması sekmesini, ardından da Sistemi Geri yükleme'yi tıklatın.

mshelp://windows/?id=2af33251-a510-4f87-bd16-6b6e5fda2e04#gtmt_device_def

mshelp://windows/?id=96c2c548-a56c-40c9-b3ad-5d2086966574#gtmt_driver_def

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 44 ~ 1.4. Otomatik Güncelleştirmeler

Windows programının önemli güncelleştirmeleri kullanılabilir olduklarında yüklemesini sağlamak için, otomatik güncelleştirmeyi etkinleştirin. Önemli güncelleştirmeler, gelişmiş güvenlik ve güvenilirlik gibi önemli

avantajlar sağlar. Windows programını, kritik olmayan sorunları giderebilecek ve bilgisayar kullanma

deneyiminizi artırmanıza yardımcı olabilecek önerilen güncelleştirmeleri otomatik olarak yükleyecek biçimde de ayarlayabilirsiniz. İsteğe bağlı güncelleştirmeler ve Microsoft güncelleştirmeleri otomatik olarak karşıdan

yüklenmez veya kurulmaz. 1. Sistem – sol taraftan Windows Update seçilir.

2. Açılan pencere Sol bölmesinde Ayarları değiştir’i tıklatın. 3. Önemli güncelleştirmeler altında, istediğiniz seçeneği tıklatın.

Güncelleştirmeleri otomatik olarak yükle (önerilen):

Güncelleştirmeleri karşıdan yükle, ancak kurma konusundaki kararı bana bırak: Güncelleştirmeleri denetle, ancak karşıdan yükleme ve kurma konusundaki kararı bana bırak:

Güncelleştirmeleri hiçbir zaman denetleme (önerilmez): Ayrıca, Tüm kullanıcıların bu bilgisayara güncelleştirme yüklemesine izin ver onay kutusunu seçerek

istediğiniz kimselerin güncelleştirme yüklemesine izin vermek isteyip istemediğinizi belirtebilirsiniz. Bu, yalnızca

güncelleştirmeler ve el ile yüklenen yazılım için geçerlidir; otomatik güncelleştirmeler, kullanıcıya bakılmaksızın yüklenir.

1.5. Uzak Sekmesi

Uzak Masaüstü Bağlantısı, bir bilgisayarın başına

oturup (bazen istemci bilgisayar denir) başka bir yerde

bulunan uzak bilgisayara (bazen ana bilgisayar denir) bağlanmanıza olanak veren teknolojidir. Örneğin,

evinizdeki bilgisayardan işyerinizdeki bilgisayara bağlanarak, o bilgisayarın başında oturuyormuş gibi tüm

programlarınıza, dosyalarınıza ve ağ kaynaklarınıza

erişebilirsiniz. İşyerinizde programları çalışır durumda bırakıp, evinize vardığınızda işyerindeki bilgisayarınızın

masaüstünü, çalışan aynı programlarla birlikte, ev bilgisayarınızda görebilirsiniz.

Notlar Uyku veya hazırda bekleme modundaki bir

bilgisayara bağlanamazsınız, bu nedenle uzak

bilgisayardaki uyku ve hazırda bekleme ayarlarının Hiçbir zaman olarak ayarlandığından emin olun.

(Hazırda bekleme modu tüm bilgisayarlarda bulunmaz.). Uzak Masaüstü Bağlantısı'nı Windows 7 Starter,

Windows 7 Home Basic veya Windows 7 Home

Premium çalıştıran bilgisayara bağlanmak için kullanamazsınız.

1.6. Gelişmiş Sekmesi

Gelişmiş performans, kullanıcı profili ve sistem

başlatma ayarlarına (programları izleyen ve olası güvenlik saldırılarını rapor eden Veri Yürütme

Engellemesi dahil) erişebilirsiniz. Ayrıca, bilgisayarınızın

sanal belleği ile ilgili ayarları da değiştirebilirsiniz. Performans: Bilgisayarda kullanmak istediğiniz

Windows görünüm ve performans ayarlarını seçebilirsiniz. Performans için İşlemci kaynaklarının

programlara mı arka plan hizmetlerine öncelik verileceği

ve Kullanılacak sanal bellek ayarlamaları yapılır Kullanıcı Profilleri: Oturum açmanızla ilgili

masaüstü ayarları yapılır. Başlangıç ve Kurtarma: Sistem başlangıcı,

sistem hatası ve hata ayıklama bilgisiyle ilgili ayarlamalar

yapılır.

mshelp://windows/?id=eb47fc7e-5d52-4972-988d-486fb42eba66#gtmt_virtual_memory_def

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 45 ~ 1.7. Kayıt Defteri

İşletim sisteminde bulunan; sistem donanımı, yüklü programlar, ayarlar ve bilgisayardaki tüm kullanıcı hesaplarının profilleri ile ilgili önemli bilgileri içeren bir veri tabanıdır. İşletim sistemi ile gelen kayıt defteri

düzenleyicisi regedit.exe adlı hizmet programıdır. İşletim sistemi sürekli olarak kayıt defterindeki bilgilere

başvurur. Çalıştırmak için başlat-arama- regedit yapabilirsiniz. Kayıt defterinde elle değişiklik yapılması gerekmemektedir çünkü programlar ve uygulamalar, gereken

tüm değişiklikleri otomatik olarak yapar. Bilgisayarın kayıt defterinde yapılacak yanlış bir değişiklik bilgisayarı çalışmaz hâle getirebilir. Bununla birlikte kayıt defterinde bozuk bir dosya bulunduğunda değişiklik yapmanız

istenebilir. Özellikle değişiklik yapmadan önce kayıt defterinin yedeğinin alınması ve yalnızca güvenilir bir kaynak tarafından değiştirmeniz söylendiğinde kayıt defteri değerlerini değiştirmeniz önerilir.

Kayıt defterini yedekleme:

Bu adımları uygulayabilmeniz için yönetici olarak oturum açmanız

gerekir. Yönetici olarak oturum açmadıysanız, yalnızca kullanıcı

hesabınıza uygulanan ayarları

değiştirebilirsiniz. Dosya menüsünden Ver'i

tıklatın. Yedek kopyayı, sabit diskinizdeki bir klasör veya bir

çıkarılabilir depolama aygıtı gibi, kendi belirlediğiniz bir yere

kaydedebilirsiniz. Yaptığınız

değişiklikleri geri almak istiyorsanız, yedek kopyayı alabilirsiniz.

1.8. Sistem Yapılandırması (MSCONFIG) ve Tanılama başlangıcı (Güvenli Kipi)

Sistem Yapılandırması, Windows'un düzgün şekilde başlatılmasını engelleyebilecek sorunların

belirlenmesine yardımcı olan bir araçtır. Bunun için, Windows'u sık kullanılan hizmetler ve başlangıç programları kapalı olarak başlatıp, birer birer etkinleştirebilirsiniz. Belirli bir hizmet kapalıyken sorun ortadan kalkıyor ama

hizmet açıldığında yeniden oluşuyorsa, sorunun nedeni bu hizmet olabilir. Sistem Yapılandırması sorunları belirlemek ve yalıtmak için tasarlanmıştır, ancak başlatma yönetimi ile

ilgili bir program değildir. Bilgisayar başlatıldığında çalışan programları veya hizmetleri kalıcı olarak kaldırmak veya devre dışı bırakmak için Programı kaldırılmalıdır.

Çalıştırmak için Başlat-Denetim masası–Yönetimsel araçlar–Sistem Yapılandırması tıklanır.

Aşağıdaki tabloda, Sistem Yapılandırması'ndaki sekmeler ve seçenekler açıklanmaktadır:

Açıklama

Genel

Başlangıç yapılandırması modları ile ilgili seçenekleri içerir: Normal başlangıç.Windows'u her zamanki gibi başlatır. Bu modu, sorunu gidermek üzere diğer iki

modu kullandıktan sonra Windows'u başlatmak için kullanın. Tanılama başlangıcı.Windows'u yalnızca temel hizmet ve sürücülerle başlatır. Bu mod, sorunun temel

Windows dosyalarından kaynaklanıyor olup olmadığını bulmaya yardımcı olur.

Seçmeli başlangıç.Windows'u başlatırken temel hizmetleri, sürücüleri, sizin seçtiğiniz diğer hizmetleri ve başlangıç programlarını kullanır.


Açıklama Ö

nyükle

me

İşletim sisteminin yapılandırma seçeneklerini ve gelişmiş hata ayıklama ayarlarını gösterir:

Güvenli önyükleme: En az. Başlangıç sırasında yalnızca kritik sistem hizmetlerini çalıştırarak Windows grafik kullanıcı

arabirimini (Windows Gezgini'ni) güvenli modda açar. Ağ devre dışıdır. Diğer kabuk. Başlangıç sırasında yalnızca kritik sistem hizmetlerini çalıştırarak Windows komut istemini

güvenli modda açar. Ağ ve grafik kullanıcı arabirimi devre dışıdır. Active Directory onarımı. Başlangıç sırasında kritik sistem hizmetlerini ve Active Directory'yi

çalıştırarak Windows grafik kullanıcı arabirimini güvenli modda açar.

Ağ. Başlangıç sırasında yalnızca kritik sistem hizmetlerini çalıştırarak Windows grafik kullanıcı arabirimini güvenli modda açar. Ağ devre dışıdır.

GUI önyüklemesi yok. Başlangıç sırasında Windows Hoş Geldiniz ekranı görüntülenmez. Önyükleme günlüğü. Başlangıç işlemi ile ilgili bilgileri %SystemRoot%Ntbtlog.txt dosyasında saklar.

Temel video. Başlangıç sırasında Windows grafik kullanıcı arabirimini en düşük VGA modunda açar.

Böylece, bilgisayardaki video donanımına özgü görüntü sürücüleri yerine standart VGA sürücüleri yüklenir. İşletim Sistemi önyükleme bilgileri. Başlangıç işlemi sırasında sürücüler yüklenirken, adlarını gösterir.

Tüm önyükleme ayarlarını kalıcı yap. Sistem Yapılandırması'nda yapılan değişiklikleri izlemez. Seçe-nekler daha sonra Sistem Yapılandırması kullanılarak değiştirilebilir, ancak elle değiştirilmelidir. Bu seçenek

işaretlendiğinde, yaptığınız değişiklikleri Genel sekmesi Normal başlangıç ayarını seçerek geri alınmaz.

Hiz

metler

Bilgisayarı başlatma işlemi sırasında başlatılan tüm hizmetleri, geçerli durumlarıyla (Çalışıyor veya Durduruldu) birlikte listeler. Başlatma ile ilgili sorunlara hangi hizmetlerin neden olduğunu bulmak üzere,

başlatma sırasında hizmetleri tek tek etkinleştirmek veya devre dışı bırakmak üzere Hizmetler sekmesini kullanın.

Hizmetler listesinde yalnızca başka üreticilere ait üçüncü taraf uygulamalarının görüntülenmesini

istiyorsanız Tüm Microsoft hizmetlerini gizle'yi seçin. Bilgisayarın bir sonraki başlatılışında bir hizmeti devre dışı bırakmak üzere ilgili onay kutusunu temizleyin. Genel sekmesinde Seçmeli başlangıç ayarını seçtiyseniz,

başlatma sırasında hizmetin yeniden başlatılması için Genel sekmesinde Normal başlangıç ayarını veya hizmetin onay kutusunu seçmelisiniz.

Uyarı: Normalde başlangıç sırasında çalıştırılan hizmetleri devre dışı bırakmak, bazı programların hatalı çalışmasına veya sistemde kararsızlığa neden olabilir. Bu listedeki hizmetleri, bilgisayarınızın çalışması

açısından mutlak bir önem taşıyorlarsa devre dışı bırakmayın. Tümünü devre dışı bırak seçeneği

belirlenirse, işletim sisteminin başlatılabilmesi için gerekli olan bazı güvenli Microsoft hizmetleri devre dışı bırakılmaz.

Başl

atm

a

Bilgisayarı başlatma işlemi sırasında çalışan uygulamaları, yayımcılarının adları, yürütülebilir dosyanın yolu

ve uygulamanın çalışmasına neden olan kayıt defteri anahtarının veya kısayolun konumuyla birlikte listeler.

Bir başlangıç öğesinin bir sonraki başlatma işleminde devre dışı bırakılmasını istiyorsanız bu onay kutusunu temizleyin. Genel sekmesinde Seçmeli başlangıç ayarını belirlediyseniz, başlatma işlemi sırasında

hizmetin yeniden başlatılması için Genel sekmesinde Normal başlangıç ayarını veya hizmetin onay kutusunu seçmelisiniz.

Bir uygulamanın güvenlik açığı oluşturduğundan şüpheleniyorsanız, yürütülebilir dosyanın bulunduğu yeri

görmek için Komut sütunun inceleyin. Not: Normalde başlatma işlemi sırasında çalıştırılan uygulamaların devre dışı bırakılması, kendileriyle

ilişkili uygulamaların daha yavaş başlamasına veya beklendiği gibi çalışmamasına neden olabilir.

Araçlar Tanılama araçlarının ve kullanabileceğiniz diğer gelişmiş araçların bir listesini sağlar.

Windows'u Tanılama başlangıç modunda başlatmak için

Genel sekmesini tıklatın, Tanılama Başlangıcı’nı tıklatın, Tamam'ı ve ardından Yeniden başlat'ı tıklatın. Not: Sorun oluşuyorsa, temel Windows dosyaları veya sürücüleri bozulmuş olabilir. Daha fazla bilgi için

Windows Yardım ve Destek bölümünde "Başlangıç Onarma" konusunu arayın. Sorun oluşmuyorsa, tek tek hizmetleri ve başlangıç programlarını açıp kapatarak sorunu bulmaya

çalışmak üzere Seçmeli başlangıç modunu kullanın.

Windows'u Seçmeli başlangıç modunda başlatmak için a) Genel sekmesini tıklatın, Seçmeli başlangıç'ı tıklatın, sonra Sistem hizmetlerini yükle ve Başlangıç

öğelerini yükle onay kutularının işaretlerini kaldırın. b) Sistem hizmetlerini yükle onay kutusunu seçin, Tamam'ı tıklatın, ardından Yeniden başlat'ı tıklatın.

c) Bilgisayar yeniden başlatıldıktan sonra sorun yine oluşuyorsa, aşağıdakilerden birini veya gerekirse her

ikisini birden yapın:

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 47 ~ Soruna neden olan sistem hizmetini belirleyin

a) Hizmetler sekmesini tıklatın, Tümünü devre dışı bırak'ı tıklatın, listedeki ilk hizmetin onay kutusunu seçin ve ardından bilgisayarı yeniden başlatın. Sorun oluşmuyorsa, ilk hizmeti sorunun olası nedenleri

arasından çıkarabilirsiniz.

b) İlk hizmet seçili durumda iken, ikinci hizmetin onay kutusunu da seçin ve bilgisayarı yeniden başlatın. c) Bu işlemi sorun tekrar ortaya çıkana kadar tekrarlayın. Sorunu yeniden oluşturamıyorsanız, sistem

hizmetlerini sorunun olası nedenleri arasından çıkarabilirsiniz. Aşağıdaki yöntemi uygulayın: Soruna neden olan başlangıç öğesini belirleyin

a) Genel sekmesini tıklatın, sonra Başlangıç öğelerini yükle onay kutusunu seçin. b) Başlangıç sekmesini tıklatın, Tümünü devre dışı bırak'ı tıklatın, listedeki ilk başlangıç öğesinin onay

kutusunu seçin ve ardından bilgisayarı yeniden başlatın. Sorun oluşmuyorsa, ilk başlangıç öğesini

sorunun olası nedenleri arasından çıkarabilirsiniz. c) İlk başlangıç öğesi seçili durumda iken, ikinci başlangıç öğesinin onay kutusunu da seçin ve bilgisayarı

yeniden başlatın. Bu işlemi sorun tekrar ortaya çıkana kadar tekrarlayın.

2. YÖNETİMSEL ARAÇLAR: Yönetimsel Araçlar, Denetim Masası'nda bulunan bir klasördür ve sistem yöneticileri ile ileri düzey

kullanıcılar için çeşitli araçlar içerir. Klasörün içerdiği araçlar, kullandığınız Windows sürümüne göre değişebilir. Bu klasördeki araçların çoğu (örneğin, Bilgisayar Yönetimi) kendi yardım konuları da bulunan Microsoft

Yönetim Konsolu (MMC) ek bileşenleridir. MMC aracının ilgili yardım bölümünü görüntülemek veya aşağıdaki listede bulunmayan bir MMC ek bileşenini aramak için aracı açın, Yardım menüsünü tıklatın ve ardından Yardım

Konuları'nı tıklatın.

Bu klasörde sık kullanılan bazı yönetim araçları şunlardır: Bileşen Hizmetleri. Bileşen Nesne Modeli (COM) bileşenlerini yapılandırın ve yönetin. Bileşen

Hizmetleri, geliştiriciler ve yöneticiler tarafından kullanılacak şekilde tasarlanmıştır.

Bilgisayar Yönetimi. Tek, birleştirilmiş bir masaüstü aracını kullanarak yerel veya uzak bilgisayarları

yönetebilirsiniz. Bilgisayar Yönetimi'ni kullanarak pek çok görev yapabilirsiniz (örneğin, sistem olaylarını izleme, sabit diskleri yapılandırma ve sistem performansını yönetme).

Veri Kaynakları (ODBC). Belirli bir tür veritabanındaki (veri kaynağı) verileri başka bir veritabanına

taşımak için Açık Veritabanı Bağlantısı'nı (ODBC) kullanın. Olay Görüntüleyicisi. Program başlatma veya durdurma ya da güvenlik hatası gibi önemli olaylarla

ilgili olarak olay günlüklerine kaydedilen bilgileri görüntüleyin.

iSCSI Başlatıcı. Bir ağda bulunan depolama aygıtları arasındaki gelişmiş bağlantıları

yapılandırabilirsiniz.

Yerel Güvenlik İlkesi.Grup İlkesi güvenlik ayarlarını görüntüleyin ve düzenleyin.

Performans İzleyicisi.Merkezi işlem birimi (CPU), bellek, sabit disk ve ağ performansı ile ilgili ileri

düzey sistem bilgilerini görüntüleyin. Yazdırma Yönetimi. Bir ağda bulunan yazıcıları ve yazdırma sunucularını yönetebilir, diğer yönetim

görevlerini yapabilirsiniz.

Hizmetler. Bilgisayarınızda arka planda çalışan farklı hizmetleri yönetin.

Sistem Yapılandırması.Windows'un düzgün şekilde çalışmasını engelleyen sorunların neler olduğunu

öğrenebilirsiniz. Görev Zamanlayıcısı. Programları veya diğer görevleri otomatik olarak başlayacak şekilde

zamanlayabilirsiniz.

Gelişmiş Güvenlik Özellikli Windows Güvenlik Duvarı Hem bu bilgisayarda, hem de ağınızdaki

uzak bilgisayarlarda gelişmiş güvenlik duvarı ayarlarını yapılandırın. Windows Bellek Tanılama. Bilgisayarınızın belleğinin düzgün şekilde çalışıp çalışmadığını denetleyin.

2.1. Bileşen Hizmetleri

Bileşen Hizmetleri'ni

açmak için Başlat -

Denetim Masası

Yönetimsel

Araçlar Bileşen

Hizmetleri seçilir.

mshelp://windows/?id=f2cd193e-613f-4577-8636-a8de4da86ccc#gtmt_event_log_def

mshelp://windows/?id=c74bf553-c4f6-4b2b-9116-d31378da525b#gtmt_group_policy_def

mshelp://windows/?id=50c159ff-fc24-456f-b873-e772ae34b8d2#gtmt_central_processing_unit__cpu__def

mshelp://windows/?id=3ae4adb8-c25b-492d-9ba6-6e3f3cb1e796#gtmt_memory_def_def

mshelp://windows/?id=5a2fccaa-2424-4646-b571-97b557e2c87b#gtmt_hard_disk_def

mshelp://windows/?id=2d342bd8-c7fb-4dc1-96dd-b75979627148#gtmt_service_def

mshelp://windows/?id=403b2e33-4406-45f4-afab-7ae8a6635edd#gtmt_firewall_def

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 48 ~ Bileşen Hizmetleri yönetimsel görevlerinin birçoğu, uygulamaları ve bileşenleri ağda dağıtmayı ve

dağıtılan uygulamalar ve bileşenler için yüksek performans ve güvenlik sağlamayı içerir. Gerçekleştirdiğiniz görevler birlikte çalıştığınız uygulamanın türüne ve uygulamanın kullandığı hizmetlere bağlıdır.

Bileşen Hizmetleri'yle gerçekleştirdiğiniz yönetimsel görevler dört büyük kategoriye ayrılır:

2.1.1. Bileşen hizmetleri için sisteminizi yapılandırma

COM+ ile çalışmaya başladığınızda, bu hizmetleri ağınızda kullanabilmeniz için önce birkaç özelleştirme

görevini yerine getirmeniz gerekir. Örneğin, ayarlara yanıt veren uygulamaya olan erişimi ayarlayarak ve Bileşen

Hizmetleri yönetim aracı içindeki görevleri yerine getirerek işe başlamalısınız.

2.1.2. Başlangıç hizmetlerinin ayarlarını yapma

Ağınızın özelliklerine yönelik temel Bileşen Hizmetleri yapılandırmasını tamamladığınızda, sonraki

göreviniz ağda kullanmak istediğiniz uygulamaların ve hizmetlerin türlerine özgü olan ayarların yapılması olabilir.

2.1.3. COM+ uygulamalarını yükleme ve yapılandırma

Bir COM+ uygulaması, kullanması gereken hizmetlere özgü olan ayarlarla yapılandırılmalıdır. Uygulama

için ayarları yapılandırdıktan sonra, ağdaki bilgisayarlara istemci tarafı ve sunucu tarafı bölümlerini yükleyebilirsiniz.

2.1.4. Bileşen hizmetlerini izleme ve inceleme ayarlarını yapma

Bileşen Hizmetleri'ni kullanan bileşenleri dağıttığınızda, performans geliştirme fırsatlarını kollamak ve başarısızlıklarla başa çıkmak için bu hizmetleri izleyebilirsiniz. Bazı durumlarda bu ayarlarda, özellikle daha

ayrıntılı izlemeler yapabilmek için yaptığınız değişiklikler aslında performansı düşürebilir.

2.2. Bilgisayar Yönetimi

Microsoft Yönetim Konsolu (MMC), ağları, bilgisayarları, hizmetleri ve diğer sistem bileşenlerini

yönetmek için kullanabileceğiniz yönetim araçlarını barındırır. Bilgisayar Yönetimi’ni açmak için Başlat - Denetim Masası - Yönetimsel Araçlar - Bilgisayar

Yönetimi’ni seçiniz (yada Bilgisayarım simgesi sağ tık - yönet)

Bilgisayarımıza takılı olan sabit diskin bölümlendirmesini değiştirmek istersek bilgisayar yönetiminin içinde

Depolama – Disk Yönetimi seçeneğiyle bunu kolaylıkla yapabiliriz.

2.3. Hizmetler

Hizmet, bir kullanıcı arabirimi olmadan sistem arka planında çalışan ve bir UNIX bekletici program

işlemine benzeyen bir uygulama türüdür. Hizmetler, Web sunucusu, olay günlüğü, dosya sunucusu, yazdırma,

şifreleme ve hata bildirimi gibi temel işletim sistemi özellikleri sağlar. Bir hizmeti kapatmak yerine elle değiştirilebilir (manual) olarak bırakmak, o hizmetin ihtiyaç

duyulduğunda başlayabilmesi için önemlidir. Bir hizmetin tamamıyla

kapatılabilmesi için o hizmetin

gereksizliği konusunda iyice emin olunması ve bilgisayar yöneticisine

danışılması faydalıdır. Başlat - Denetim Masası -

Yönetimsel Araçlar - Hizmetler yolunu izleyerek hizmetler ile ilgili

ayarlamaları yapmamızı sağlayan

arayüzü çalıştırabilirsiniz.

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 49 ~ 2.3.1. Hizmetlerin Yönetimi

Seçtiğiniz hizmetin üzerine gelip Fareniz ile sağ tuşu kullanarak, menüyü açabilirsiniz. Başlat, hizmetin gerek duyduğu programın diskten okunarak bellekte çalışması için kullanılır.

Durdur, tahmin edebileceğiniz gibi çalışan bir hizmetin durdurulup, bellekten

kaldırılması için kullanılır. Duraklat komutunu verirseniz eğer, hizmet programı bellekteki yerini korur

fakat fonksiyonlarını yerine getirmez. Devam Et komutu ile bellekte duran hizmetin çalışmasına kaldığı yerden devam

etmesi sağlanır. Yeniden Başlat komutu ise bir hizmete önce Dur, ardından Başlat komutu

uygulanmış gibi hizmeti durdurup, bellekten kaldırdıktan sonra sabit diskten tekrar

okunup bellekte tekrar görev yapması için kullanılır. Tüm görevler menüsü ise yukarıda sıralanan komutların bütün hizmetlere aynı

anda uygulanması için kolaylık sağlar. Tabi, tüm hizmetler için aynı anda bu komutların uygulanmasının sistem sağlığı açısından pek faydalı olmayacağı ortadır.

Yenile komutu ile hizmetlerin durumu o an için listede yenilenir.

Özellikler hizmet ile ilgili bilgileri gösterir ve bir takım ayarların yapılmasına olanak veren pencereyi açar.

2.3.2. Özellikler penceresi

2.3.3. Hizmetlere ait başlangıç türü özellikleri

Bir hizmetin başlangıç türü 3 şekilde belirlenebilir: Otomatik , Elle ve Devre Dışı.

Otomatik: Otomatik olarak başlatılan hizmetler (servisler), işletim sistemi çalışmaya başlarken başlatılan

hizmetlerdir. Genelde sistemin çalışabilmesi için şart olan

hizmetler otomatik başlatılır Elle: Bu seçenek ile hizmetin sadece gerekli olduğunda

çalışması sağlanır. Bir hizmeti tamamıyla devre dışı bırakmak yerine, başlangıcını elle yapmak çok daha doğru bir tercih,

çünkü bu sayede, ilgili hizmet gerekli olduğunda tekrar

çalıştırılabilir. Devre dışı: Devre dışı bırakılan bir hizmet, bir

uygulama tarafından gerek duyulsa bile çalıştırılamaz.

2.3.4. Kayıt defteri düzenleyicisi ile hizmet ayarları

Devre dışı bıraktığınız bir hizmet sebebiyle işletim sisteminiz başlayamaz duruma geldiğinde, işletim sisteminiz

açılırken F8 tuşuna bastıktan sonra Güvenli Kipi seçerek

bilgisayarınızı Yönetici yetkisi ile açınız. [HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services] yolunu izleyerek çıkan listeden

problem çıkardığını düşündüğünüz hizmeti seçiniz. “Start” yazan kayıtın üzerine sağ tuş ile tıklayıp Değiştir komutu ile açılan pencerede bu sayıyı değiştirebilirsiniz. Hizmetin başlatılabilmesi için 2 veya 3 değeri (2-

otomatik; 3-elle; 4-devre dışı) girilirse işletim sisteminiz de problemsiz olarak başlatılabilir.

2.4. Olay görüntüleyicisi

Windows açıldığı andan,

kapandığı ana kadar birçok

"olay" gerçekleşir ve bunlar

olay görüntüleyicisine kaydedilir. Bir windows

servisinin başlaması, bir

program ile çalışırken

programın geçersiz işlem

yürütüp kapanması, ağ

üzerinden bir kullanıcının sizin

bilgisayarınıza bağlanması,

bağlantınızı kesmesi... bunların

hepsi bir olaydır

Bu programı açmak için Başlat - Denetim Masası - Yönetimsel Araçlar - Olay Görüntüleyicisi seçilir.

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 50 ~ Olay Görüntüleyicisi, bilgisayarınızdaki önemli olaylarla (örneğin, beklendiği şekilde başlatılmayan

programlarla veya otomatik olarak karşıdan yüklenen güncelleştirmelerle) ilgili ayrıntılı bilgileri görüntüleyen bir araçtır. Olay Görüntüleyicisi, Windows ve diğer programlarla ilgili hataları ve sorunları gidermede yararlı olabilir.

Üç farklı kayıt alanı söz konusudur.

1. Sistem :Windows aygıtlarla ilgili her türlü olayı buraya kaydeder.

2. Güvenlik: Güvenlikle ilgili olaylardır. 3. Uygulama : Windows dışındaki diğer

programlar, kendi işleyişleriyle ilgili kayıtları burada tutarlar.

Örnek: Olay görüntüleyici - Windows günlükleri – Sistem açılır. Burada olay kimliği

6005:bilgisayarın açılış saati; 6006 bilgisayarın kapanış saatini gösterir.

2.5. Performans

Çalıştırdığınız programların bilgisayarınızın performansını nasıl etkilediğini hem gerçek

zamanlı olarak hem de daha sonra çözümlemek

üzere günlük verileri toplayarak incelemek için Performans İzleyicisi'ni kullanabilirsiniz.

Performans ile işletim sisteminin ve tüm

donanım bileşenlerinin çalışmalarınıçok değişik

yönlerden inceleyebilir ve performans analizi yapabilirsiniz. Başlat - Denetim Masası -

Yönetimsel Araçlar - Performans

seçtiğinizde yandaki pencere ekrana gelecektir.

2.6. Veri Kaynakları (ODBC)

Açık Veritabanı Bağlantısı (ODBC), programların

çeşitli veritabanlarına (veya veri kaynaklarına) erişmek için kullandığı bir teknolojidir. Örneğin, MySQL

veritabanındaki verileri bir Microsoft Excel elektronik

tablosuna almak için ODBC kullanılabilir. Bunu yapmak için, bilgisayarınızda doğru ODBC sürücüsü ve veri

kaynağı olmalıdır. Çalıştırmak için Başlat - Denetim Masası -

Yönetimsel Araçlar - Veri Kaynakları (ODBC) tıklanır.

2.7. Yerel güvenlik ilkesi

Yerel bilgisayar için güvenlik ayarlarının

yapılandırılmasında kullanılır. Bu ayarlar, Parola ilkesi,

Hesap Kilitleme ilkesi,

Denetim ilkesi, IP Güvenlik ilkesi, kullanıcı hakları

atamaları, şifrelenmiş veri

için kurtarma aracıları ve

diğer güvenlik

seçenekleridir. Yerel

Güvenlik ilkesi, yalnızca etki

alanı denetleyicisi olmayan

bilgisayarlarda bulunur.

Bilgisayar bir etki alanına

üyeyse, bu ayarlar etki alanından gelen ilkelerce

geçersiz kılınmış olabilir.

Çalıştırmak için Başlat - Denetim Masası - Yönetimsel Araçlar –Yerel Güvenlik İlkesi tıklanır.

Örnek: Buradan hesap parolasının kaç gün geçerli olacağı, uzunluğu ne kadar olacağı, parolayı kaç defa yanlış yazınca kilitleneceği gibi birçok güvenlik ayarı yapılabilir.


3. GÖRÜNTÜ ÖZELLİKLERİ Görüntü ve kişiselleştirme ayarlarına ulaşmak için farklı yollar kullanabiliriz. Bunlardan bazıları:

5. Başlat düğmesini - Denetim Masası - Kişiselleştirme 6. Arama kutusuna kişiselleştirme yazın ve Kişiselleştirme öğesini tıklatın.

7. Masaüstü sağ tık - Kişiselleştir

8. Başlat düğmesini - Denetim Masası - Görüntü Monitörü yerel çözünürlüğüne ayarladığınızda metin okumak için çok küçük olabilir. Sorun değil: Metni

ve simgeler gibi diğer öğeleri çözünürlüğü değiştirmeden büyütebilirsiniz. Yapmanız gerekenler şunlardır:

Denetim Masası - Görüntü tıklanır Daha Küçük - %100

(varsayılan). Bu seçenek metni ve diğer öğeleri normal

boyutlarında tutar. Orta - %125. Bu seçenek metni

ve diğer öğeleri normal boyutunun

yüzde 125'ine ayarlar. Daha büyük - %150. Bu

seçenek metni ve diğer öğeleri normal boyutunun yüzde 150'sine

ayarlar. Bu seçenek yalnızca

monitörünüz en az 1200 x 900 piksel çözünürlüğü destekliyorsa

görünür. Uygula'yı tıklatın.

Değişikliği görmek için tüm

programları kapatın, Windows oturumundan çıkın ve Windows'u

yeniden başlatın.

3.1. Temalar

Tema, bilgisayarınızdaki resimler, renkler ve sesler birleşimidir.

Masaüstü arka planını, ekran

koruyucuyu, pencere kenarlığı rengini ve ses düzenini içerir. Bazı

temalar, simgeler ve fare işaretçileri de içerebilir.

Windows birçok temayla birlikte gelir. Bilgisayarınızı

kişiselleştirmek için bir Aero

temasını, bilgisayarınız yavaş çalışıyorsa Windows 7 Temel

temasını veya ekranınızdaki öğelerin görünmesini

kolaylaştırmak için bir yüksek

karşıtlık temasını seçebilirsiniz. Bir temayı masaüstünüze uygulamak

için tıklatın. Özelleştirilmiş bir tema

oluşturmak için bir temanın

resimlerini, rengini ve seslerini de teker teker değiştirebilirsiniz.

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 52 ~ 3.2. Masaüstü arka planını değiştirme

Masaüstünüzün arka planı (duvar kağıdı olarak

da adlandırılır) kişisel koleksiyonunuzdan dijital

bir resim veya Windows ile birlikte gelen bir

resim olabilir. İsterseniz, masaüstü arka planınız

olarak tek bir renk de seçebilirsiniz.

1. Masaüstünde boş bir alanı sağ tıklatın ve

ardından Kişiselleştir'i tıklatın.

2. Masaüstü arka planı'nı tıklatın.

3. İstediğiniz resmin konumunu seçmek için

Resim konumu'nu, resmi bilgisayarınızda

aramak için Gözat'ı tıklatın.

4. İstediğiniz resmi bulduğunuzda çift tıklatın.

Masaüstü arka planınız olacaktır.

5. Resim konumlandırması listesinde, ekranı

doldurmak amacıyla resmi kırpmak, ekranı

resimle kaplamak, resmi ekrana sığdırmak

amacıyla uzatmak, resmi döşemek veya resmi

ekranda ortalamak için bir öğe seçin ve ardından

Değişiklikleri kaydet'i tıklatın.

İpucu: Bilgisayarınızda depolanan herhangi bir resmi (veya görüntülemekte olduğunuz resmi)

masaüstü arka planı yapmak için, resmi sağ tıklatıp sonra da Masaüstü Arka Planı Olarak Ayarla'yı tıklatın.

Genel masaüstü simgelerini eklemek veya kaldırmak için

Yaygın olarak kullanılan masaüstü simgelerine Bilgisayar, kişisel klasörünüz, Çöp Kutusu Denetim Masası

ve Ağ dahildir. 4. Masaüstünde boş bir alanı sağ tıklatın ve ardından Kişiselleştir'i tıklatın.

5. Sol bölmeden, Masaüstü simgelerini değiştirin'i tıklatın.

6. Masaüstü simgeleri altından, masaüstüne eklemek istediğiniz her simgenin onay kutusunu seçin veya masaüstünden kaldırmak istediğiniz her simgenin onay kutusunu temizleyin ve ardından Tamam'ı tıklatın.

3.3. Ekran Koruyucu

Ekran koruyucu, fareyi veya klavyeyi

belirli bir süre boyunca kullanmadığınızda bilgisayar ekranınızda görüntülenen hareketli

bir resim veya desendir. Ekran koruyucular ilk

önce daha eski, tek renkli monitörlerin zarar görmesini önlemek için kullanılıyordu, ancak

şimdi daha çok bilgisayarınızı kişiselleştirmenin veya parola koruması

sunarak güvenliğini artırmanın bir yolu olarak kullanılıyor.

Windows, çeşitli ekran koruyucularla

birlikte gelir. Bilgisayarınıza kaydettiğiniz kişisel resimlerinizden kendi ekran

koruyucularınızı da oluşturabilirsiniz. Ayrıca bazı yazılım şirketleri, web'den

yükleyebileceğiniz ekran koruyucuları da

sunar. Uyarı: Ekran koruyucuları yalnızca

güvenilen kaynaklardan yüklemelisiniz. Ekran koruyucular, kötü amaçlı yazılımlar veya

casus yazılımlar içerebilir.

Tüm ekran koruyucuları kapatmak için, Ekran koruyucu'nun altında (Yok) listesini ve sonra da Tamam'ı

tıklatın.

Ekran koruyucuyu açmak için, Ekran koruyucu'nun altında, listedeki bir öğeyi ve sonra da Tamam'ı

tıklatın.

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 53 ~ 3.4. Görünüm Sekmesi

Pencere rengi

Zarif pencere animasyonları içeren saydam cam tasarımına, yeni bir Başlat menüsüne, yeni bir görev

çubuğuna ve yeni pencere kenarlığı renklerine sahiptir. Gelişmiş görünüm ayarları’nı tıkladığımız zaman pencere rengi ve görünümle ilgili birçok ayarı

kendimiz ayarlayabiliriz.

3.5. Ekran çözünürlüğünüzü en

iyi duruma getirme

Çözünürlük

bilgisayarınızın ekranında

görüntülenen piksel sayısını belirtir. Ne

kadar fazla piksel

olursa, görüntü o kadar net olur ve

ekrandaki tek tek öğeler o kadar

küçük görüntülenir.

Çözünürlük ayarınız şöyle değiştirilir: 1. Masaüstünde boş bir alanı sağ tıklatın ve

ardından Ekran Çözünürlüğü'nü tıklatın. 2. Çözünürlük listesinde, kaydırıcıyı

istediğiniz çözünürlüğe taşıyın ve ardından Uygula'yı tıklatın.

3. Yeni çözünürlüğü kullanmak için

Sakla'yı, önceki çözünürlüğe dönmek için Geri al'ı tıklatın. Hiçbir şey olmaz ve monitör seçilen

çözünürlükte düzgün çalışmıyor gibi görünürse, 15 saniye kadar bekleyin, monitör eski

çözünürlüğüne otomatik olarak dönecektir.

4. İNTERNET SEÇENEKLERİ Gizliliğinizin ve bilgisayarınızın güvenliğinin

korunmasına yardımcı olmak veya Internet Explorer'ın istediğiniz şekilde çalışmasını sağlamak için ayarları ve

tercihleri değiştirebilirsiniz. Aşağıda, Internet

Explorer'da ayarların değiştirilmesiyle ilgili yararlı birkaç bağlantı bulunmaktadır.

İnternet seçeneklerine ulaşmak için İnternet explorer’da Araçlar menüsü– İnternet seçenekleri

veya denetim masası - İnternet seçenekleri kullanılabilir.

Genel: Giriş sayfanızı, arama ayarlarınızı ve sekme

ayarlarınızı değiştirin, gözatma geçmişinizi silin ve Internet Explorer'ın görünümünü özelleştirin.

Güvenlik: Internet, intranet ve belirli web sitelerinin varsayılan ve özel güvenlik düzeylerini ayarlayın.

Gizlilik: Tanımlama bilgisi ve Açılır Pencere

Engelleyicisi ayarlarını değiştirin. İçerik: İçerik Danışmanı'nı etkinleştirin veya ayarlarını

değiştirin, güvenlik sertifikalarını görüntüleyin ve yönetin, Otomatik Tamamla ayarlarını veya özet akışı

(RSS) ayarlarını değiştirin.

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 54 ~ Bağlantılar: Bir Internet bağlantısı kurun, çevirmeli ağ ve sanal özel ağ (VPN) ayarlarını ekleyin veya değiştirin

ve yerel ağ (LAN) ayarlarını değiştirin. Programlar: Varsayılan web tarayıcınızı, e-posta programınızı, HTML düzenleyicisini, haber grubu okuyucusunu

veya Internet telefonunu değiştirin ve web tarayıcısı eklentilerini yönetin.

Gelişmiş:Erişebilirlik, gözatma, HTTP protokolünü işleme, uluslararası etki alanı adları, Java Sanal Makinesi kullanımı, multimedya, yazdırma, arama ve güvenlikle ilgili gelişmiş ayarları değiştirin. Tüm Internet Explorer

ayarlarını varsayılan ayarlarına sıfırlayın.

4.1. Genel Sekmesi

Giriş sayfamı nasıl ayarlarım?

Giriş sayfanız Internet Explorer'ı ilk başlattığınızda görüntülenir. Tek bir giriş sayfası

oluşturabildiğiniz gibi birden çok web adresi ekleyerek

giriş sayfası sekme kümesi de oluşturabilirsiniz. Gözatma geçmişinizin tamamını veya bir

kısmını silmek için Gözatma Geçmişini bölümünden Sil'i tıklatın.

Silmek istediğiniz kategorilerin yanındaki onay kutularını işaretleyin ve Sil'i tıklatın. (Bu işlem, çok

sayıda dosyanız ve geçmişinizde çok sayıda öğe varsa

uzun sürebilir.) Gözatma geçmişi Ayarlar seçeneği internet

explorer hafızasında sayfaların tutulacağı gün sayısının belirlenmesini sağlar “0” seçilmesi durumunda

adresler hiç hafızaya alınmaz.

Notlar 1. Geçerli gözatma oturumunuzdan hala bellekte

bulunan tanımlama bilgilerini sildikten sonra Internet Explorer'ı kapatmanız gerekir. Bu, özellikle ortak bir

bilgisayar kullanımında önemlidir.

2. Web'de gezinirken arkanızda bir geçmiş bırakmaktan kaçınmak için Internet Explorer'ın

InPrivate Gözatma özelliğini kullanabilirsiniz (araçlar - InPrivate Gözatma).

Arama ayarları, arama kutusunda kullanılan arama sağlayıcılarını eklemenize veya kaldırmanıza olanak sağlar. Varsayılan bir arama sağlayıcısını da seçebilirsiniz.

Sekmeler: Sekmeli gözatma ayarları, Internet Explorer'ın sekmelerle çalışma şeklini değiştirmenize olanak

tanır. Renkler: Varsayılan metin ve arka plan renklerini ayarlamanıza olanak tanır.

Yazı Tipleri: Web sayfaları görüntülenirken kullanılan yazı tiplerini değiştirmenize olanak tanır. Diller: Web sayfalarını görüntülerken ve Adres çubuğunda kullanılan dili seçmenize olanak tanır.

Erişilebilirlik: Internet Explorer'a web sayfalarında belirtilen renkleri, yazı tiplerini ve yazı tipi boyutlarını yok

saymasını ve sizin belirttiğiniz renkleri kullanmasını bildirmenize olanak tanır. Web sayfalarını biçimlendirmek için bir stil sayfası da belirtebilirsiniz.

4.2. Güvenlik

Güvenlik sekmesinde tarayıcının

güvenlik düzeyi

belirlenebilir, düşük düzey seçilmesi durumunda zararlı

yazılımların bilgisayara daha kolay bulaşabileceği, en

yüksek düzeyin seçilmesi

durumunda ise bazı içeriklere erişilemeyeceği

unutulmamalıdır, bu sekmede “özel düzey”

seçilerek ilgili ayarlamalar tek tek elle yapılabilir.

Balıkesir HEM İnternet ve e-Posta Modul 1~ 55 ~ 4.3. Gizlilik

İnternette gezinti yaparken kimi sitelerden gelen reklam amaçlı açılır sitelerin

engellenmesi için Gizlilik sekmesinden

aşağıdaki gibi Açılır Pencere Engelleyicisi Aç seçili olmalıdır, bazı sitelerden gelen açılır

pencerelere izin vermek için Ayarlar butonuna tıklanarak bu adreslerin izin

verilenler listesine eklenmesi gerekmektedir.

4.4. İçerik

Ebeveyn Denetimleri: Ebeveyn Denetimleri

çocuklarınızın Internet'te gezinirken görüntüleyebilecekleri içeriği denetlemenize olanak tanıyan özelliklerdir.

İçerik Danışmanı: İçerik Danışmanı, sitenin içerik

derecelendirmesine göre belirli web sitelerini engelleyen veya bu sitelere izin veren bir araçtır.

Sertifika ayarları: Sertifikalar, güvenli bağlantılar için web sitesi kimliğini ve şifrelemesini sağlar. Bu ayarlar,

akıllı kart veya ortak bilgisayar bilgi noktası kullandığınızda

depolanan kişisel güvenlik bilgilerini (bir başka deyişle, SSL durumunu) kaldırmanızı sağlar. Ayrıca, bilgisayarınıza

yüklenen sertifikaları görüntüleyebilir veya yönetebilirsiniz. Otomatik Tamamla: Otomatik Tamamlama,

Internet Explorer'da Adres çubuğu, web formları veya parola alanlarına yazdığınız bilgileri hatırlayan bir özelliktir ve daha

sonra aynı şeyi bir daha yazmaya başlarsanız otomatik olarak

doldurur. Bu, aynı bilgilerin tekrar tekrar yazılması gereğini ortadan kaldırır.

Özet akışları ve Web Slices: RSS özet akışları olarak da bilinen özet akışları, bir web sitesi tarafından

yayımlanan sık güncelleştirilen içeriği kapsar. Özet akışları

genellikle haber ve web günlüğü web sitelerinde

kullanılır, ancak resim, ses veya video gibi başka dijital içerik türlerinin dağıtılmasında da kullanılır.

Web Slice'lar, sık kullandığınız web

sitelerindeki içerik (örneğin geçerli hava sıcaklığı veya değişen bir açık arttırma fiyatı)

güncelleştirildiğinde bunu görmenizi sağlar. Bir Web Slice, bir web sayfasının abone olabileceğiniz bir

kısmıdır. Web Slice'a bir kez abone olunduktan sonra

Sık Kullanılanlar çubuğunda bir bağlantı olarak görünür. Web Slice güncelleştirildiğinde, Sık

Kullanılanlar çubuğundaki bağlantı kalın biçimlendirilmiş görünür. Bundan sonra

güncelleştirilmiş içeriği görmek için bağlantıyı tıklatabilirsiniz.

4.5. Bağlantılar

Internet bağlantısı kurmak, çevirmeli ağ ve

sanal özel ağ (VPN) ayarları eklemek veya değiştirmek ya da yerel ağ (LAN) ayarlarını

değiştirmek için Internet Seçenekleri'ndeki Bağlantılar sekmesini kullanılır.

Kur düğmesi ile internete bağlanma sihirbazı devreye sokulur.

Ekle düğmesi ile yeni bağlantılar yapılır.

Yerel Ağ Ayarları düğmesi ile bilgisayarın bağlı olduğu ağla ilgili ayarlamalar yapılır


4.6. Programlar

HTML düzenleme: Bu seçenek, HTML dosyalarını düzenlemek için kullanılacak

programı seçmenize olanak tanır. Varsayılan

olarak bu program Windows Not Defteri'dir, ancak bunu başka bir metin düzenleyicisi

veya Microsoft FrontPage gibi bir HTML düzenleyicisiyle değiştirebilirsiniz.

Varsayılan web tarayıcısı: Varsayılan web

tarayıcısı ayarları, bir programdaki veya belgedeki web bağlantısını tıklattığınızda web

sitelerini açmak amacıyla hangi web tarayıcısının kullanılacağını belirlemenize

olanak tanır. Varsayılan olarak, Internet Explorer kullanılır.

Eklentileri Yönet: Bilgisayarınızdaki

eklentileri görüntülemenize, etkinleştirmenize veya devre dışı

bırakmanıza olanak tanır. Eklentiler; ActiveX denetimleri, Tarayıcı Yardımcısı Nesneleri

(BHO) ve özel araç çubukları gibi öğeleri

içerir. Internet programları: Windows'da,

Windows Başlat menüsünde bulunan Varsayılan Programlar aracılığıyla artık e-

posta, anlık ileti ve Internet'le bağlantılı diğer etkinlikler için varsayılan programları

ayarlayabilirsiniz.

4.7. Gelişmiş

Gelişmiş sekmesi, çeşitli Internet

Explorer seçenekleri için kategoriye göre düzenlenmiş ayarlar içerir. Bu ayarların çoğu

Internet Explorer'ın başka bir konumunda

değiştirilebilir, ancak ayarların bu merkezi konumdan değiştirilmesi daha yararlıdır. Bir

ayarın yanında yıldız işareti (*) varsa, Internet Explorer'ı kapatmanız ve söz konusu değişikliğin

etkinleşmesi için yeniden başlatmanız gerekir.

Internet Explorer programının web sayfalarını yorumlamasıyla ilgili ayarlar

görülebilir, örneğin “Resimleri göster” seçeneğinin seçili olmaması durumunda web

sayfalarındaki resimleri tarayıcı göstermeyecektir.

Gelişmiş ayarları geri yükle: Bu özellik,

Internet Explorer seçeneklerini varsayılan ayarlarına (Internet Explorer'ı ilk yüklediğinizdeki

ayarlara) sıfırlar. Internet Explorer ayarlarını sıfırla:

Bu özellik, Internet Explorer'ı ilk yüklediğinizdeki

durumuna geri yükler. Genellikle performans ve çevrimiçi olmayla ilgili sorunları gidermek için

kullanılır. Bu seçenek Internet Explorer'daki hemen her kullanıcı ayarını sıfırlamakla birlikte,

sık kullanılanlarınızı, özet akışlarınızı silmez.

mshelp://windows/?id=2b82f908-7795-4d11-911f-4941f6edc417#gtmt_activex_def


5. PROGRAMLAR VE ÖZELLİKLER:

Öncelikle bu ekranda yüklü olan programlar görüntülenmektedir, bilgisayardan silinmek istenen

program üzerinde çift tıklandıktan sonra Kaldır yada Uninstall diyerek önergeler izlenir (genel olarak, bir programı kaldırmak için başlat menüsünde programa ait menüde kaldır yada uninstall seçeneği

kullanılır).Windows özelliklerini aç veya kapat seçeneği windows'a ait ek bileşen hizmetlerinin kullanılabilmesini sağlar, örneğin oyunlar bu seçenek aracılığıyla aktif edilebilir.Program değiştirmek veya

kaldırmak.

6. GÖREV ZAMANLAMA: Bu adımları uygulayabilmeniz için yönetici olarak oturum açmanız gerekir. Yönetici olarak oturum

açmadıysanız, yalnızca kullanıcı hesabınıza uygulanan ayarları değiştirebilirsiniz. Belirli bir programı düzenli olarak kullanıyorsanız, seçtiğiniz zamanlamaya bağlı olarak bu programı

otomatik olarak açan bir görev oluşturmak üzere Görev Zamanlayıcı Sihirbazı'nı kullanabilirsiniz. Örneğin, her ayın belirli bir gününde mali işlerle ilgili bir program kullanıyorsanız, bu programı otomatik olarak açacak bir

görev zamanlayabilirsiniz; böylece kendiniz açmayı unuttuğunuzda işleriniz aksamaz.

Görev Zamanlamayı açma: Başlat–Tüm Programlar - Donatılar – Sistem Araçları – Görev Zamanlayıcı

Eylem menüsünü tıklatın, ardından Temel Görev Oluştur'u tıklatın. Görev için bir ad ve isterseniz bir

de açıklama yazın ve İleri'yi tıklatarak kullanmak istediğiniz zamanlamayı belirtin. Yinelenen olaylara göre bir

zamanlama seçmek için, Bilgisayar başlatıldığında veya Oturum açtığımda seçeneğini ve ardından İleri'yi tıklatın. Başlatmak istediğiniz programı bulmak üzere Gözat'ı tıklatın, sonra da İleri'yi tıklatın. Son'u tıklatarak

işlemi tamamlayın.

Bilgisayar Donanımı ve İşletim sistemleri Ders Notu

Documents

Transcript of Bilgisayar Donanımı ve İşletim sistemleri Ders Notu