BİLDİRİMİ ZORUNLU BULAŞICI HASTALIKLAR BİLDİRİM SİSTEMİ VE SORUNLAR Dr. Vedat Buyurgan

E P I D E M I C A L E R T A N D R E S P O N S E

BİLDİRİMİ ZORUNLU BULAŞICI HASTALIKLAR BİLDİRİM SİSTEMİ VE SORUNLAR

Dr. Vedat BuyurganSağlık Bakanlığı

Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı[email protected]

Ekim 2007

mailto:[email protected]


Sunum İçeriği

Bulaşıcı hastalıklar bildirim sistemi Bulaşıcı hastalıklar bildirim sisteminin uygulamada

görülen aksaklıkları ve sorunları


BÖLÜM 1: Standart Vaka Tanımları

BÖLÜM 2: Laboratuvar Rehberi


BULAŞICI HASTALIKLARStandart Tanı ve Bildirim Sistemi....

• 24.02.2004/1534 tarih ve sayılı“Yeni bildirim sistemi yönergesi” hazırlandı

• 22.10.2004/129 tarih ve sayılı “Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi” genelgesi yayınlandı.

• 06.11.2004/25635 tarih ve sayılı “Resmi Gazete’de Tebliğ” olarak yayınlandı.

• 30 Mayıs 2007 tarih ve 26537 sayılı “Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyans Ve Kontrol Esasları Yönetmeliği” yayınlandı


•Bildirime esas bulaşıcı hastalıklar listesi güncellenmiştir. Hastalık sayısı 39’dan 51’e çıkartılmıştır.

•Hastalıkların bildirimine esas olacak standart tanı kriterleri oluşturulmuştur.

•Laboratuvarlar da bildirimde sorumluluğu olan Kurumlar arasına dahil oldu.




• Sağlık ocakları dışındaki sağlık kurumlarında bildirimden sorumlu bir kişi veya ünite bulundurulması öngörülmüştür.

• Bazı hastalıkların bildiriminde sentinal sürveyans sistemine geçildi. Hastalık bildirimlerinin yapılacağı kurumlar belirlendi

• Her bir hastalık için ihbar ve bildirimin nasıl

yapılacağı belirlenmiştir.


BİLDİRİM ZORUNLU BULAŞICI HASTALIKLAR

GRUP B HASTALIKLAR ( 4 hastalık ) ( 4 hastalık )

GRUP C HASTALIKLAR (15 hastalık) (15 hastalık)

GRUP D HASTALIKLAR (9 hastalık) (9 hastalık)

GRUP A HASTALIKLAR ( 23 hastalık ) ( 23 hastalık )


CAMPYLOBACTER JEJUNI CHLAMYDIA TRACHOMATIS CRYPTOSPORIDIUM SP ENTAMOEBA HISTOLYTICA ENTEROHEMORAJİK E.COLI GIARDIA INTESTINALIS SALMONELLA SP. SHIGELLA SP. LISTERIA MONOCYTOGENES

AIDS AKUT KANLI İSHAL BOĞMACA BRUSELLOZ DİFTERİ GONORE HIV ENFEKSİYONU KABAKULAK KIZAMIK KIZAMIKÇIK KOLERA KUDUZ/KUDUZ RİSKLİ TEMAS MENİNGOKOKSİK HAST. NEONATAL TETANOZ POLİOMİYELİT SİFİLİZ SITMA ŞARBON ŞARK ÇIBANI TETANOZ TİFO TÜBERKÜLOZ AKUT VİRAL HEPATİTLER

• ÇİÇEK• SARI HUMMA• EPİDEMİK TİFÜS• VEBA

AKUT HEMORAJİK ATEŞ CREUTZFELDT-JAKOB H. EKİNOKOKKOZ H. INFLUENZA Tip b (Hib) ENF. İNFLUENZA KALA-AZAR KONJENİTAL RUBELLA LEJYONER HASTALIĞI LEPRA LEPTOSPİROZ ŞİSTOZOMİYAZ TRAHOM TOKSOPLAZMOZ TULAREMİ

GRUP A GRUP B GRUP C GRUP D

BİLDİRİM SİSTEMİNDE YER ALAN HASTALIKLAR


seçilen etkenler için standart tekniklere göre tanı koyan Laboratuvarlar

Birinci basamak sağlık kurumlarıYataklı tedavi kurumları

Tüm sağlık

kurumlar

Yataklı tedavi kurumları

GRUP A GRUP B GRUP C GRUP D

YENİ SİSTEMDE YER ALAN HASTALIKLARIN BİLDİRİMİNDE KURUMLARIN ROLÜ


GRUP A HASTALIKLAR

Birinci basamak sağlık kurumlarıYataklı tedavi kurumlarıÖzel sağlık kuruluşları

Tüm sağlık

kurumlar


Özel HekimÖzel HekimÖzel sağlık kurumlarıÖzel sağlık kurumları

SB Devlet hastaneleriSB Devlet hastaneleriSB Eğitim hastaneleriSB Eğitim hastaneleriÜniversite hastaneleriÜniversite hastaneleriBelediye hastaneleriBelediye hastaneleriDiğer yataklı tedavi kurumlarıDiğer yataklı tedavi kurumlarıKurumların sağlık üniteleriKurumların sağlık üniteleri

İl Sağlık Müdürlüğüİlçe Grup Başkanlığı

Sağlık BakanlığıSağlık BakanlığıTemel Sağlık Hizmetleri Genel Temel Sağlık Hizmetleri Genel

MüdürlüğüMüdürlüğüBulaşıcı ve Salgın hastalıklar Kontrolü Bulaşıcı ve Salgın hastalıklar Kontrolü

Daire BaşkanlığıDaire BaşkanlığıSıtma Savaş Daire BaşkanlığıSıtma Savaş Daire BaşkanlığıVerem Savaş Daire BaşkanlığıVerem Savaş Daire Başkanlığı

Bilgi İşlem Daire BaşkanlığıBilgi İşlem Daire Başkanlığı

Sağlık ocaklarıSağlık ocakları

Form 014Form 014

Form 014Form 014

Form 014Form 014

Form 017 AForm 017 A

Form 017 AForm 017 A

Grup A Hastalıklarının Bildirim Sistemi Akışı

Aylık

Günlük

İl Sağlık Müdürlüğü

Aylık


GRUP B HASTALIKLAR

Tüm sağlık kurumlar


Sağlık ocakları

Özel hekimÖzel sağlık kurumları

SB Devlet hastaneleriSB Eğitim araştırma hastaneleriÜniversite hastaneleriBelediye hastaneleriDiğer yataklı tedavi kurumları

İl Sağlık Müdürlüğü SağlıkBakanlığı

Dünya SağlıkÖrgütü

Grup B Hastalıkların Bildirim Sistemi Akışı

Hemen telefon-faks-birebir





GRUP C HASTALIKLAR

Yataklı tedavi kurumları


Grup C Hastalıkların Bildirim Sistemi Akışıİlgili sağlık kuruluşları

Sağlık Bakanlığı

Form 014

Form 017 C

Günlük

Aylık

İl Sağlık Müdürlüğü

Günlük İlçe Grup İlçe Grup BaşkanlığıBaşkanlığı

Form 014

Form 014Günlük


GRUP D HASTALIKLAR

seçilen etkenler için standart tekniklere göre tanı koyan Laboratuvarlar


Grup D Hastalıkların Bildirim Sistemi Akışıİlgili sağlık kuruluşlarıİlgili sağlık kuruluşları

(Laboratuvarlar)(Laboratuvarlar)

Kurum istatistik Kurum istatistik sorumlusunasorumlusuna

Sağlık BakanlığıSağlık Bakanlığı

Grup D enfeksiyon etkenleri bilgi fişi

Form 017 D + Grup D enfeksiyon etkenleri bilgi fişi

İl Sağlık MüdürlüğüForm 017 D

Günlük

Haftalık

Aylık

İlçe Grup Başkanlığı

AylıkForm 017 D


BULAŞICI HASTALIKLAR BİLDİRİM SİTEMİNİN UYGULAMASINDA

YAPILAN HATALAR


FORM 014

Bilgiler okunabilecek nitelikte yazılmıyor. Formu gönderen kurumun adres bölümü tam

doldurulmuyor

Hastanın adresi tam doldurulmuyor.

Teşhis bölümü doldurulmuyor.


Form No 014

BİLDİRİMİ ZORUNLU HASTALIKLAR FİŞİ

(U.Hıfzıssıhha Kanunu Mad. 57-64)

...................................... İlçe Grup Başkanlığına / İl Sağlık Müdürlüğüne

GÖNDERENİN

Adı Soyadı:

Mesleği:

Kurum Adresi:

İş Adresi


(Form 014 Arka Yüz)HASTANIN KİMLİK BİLGİLERİ HASTALIK DURUMU

Cinsiyeti E € K €Hastalığın

Adı

T.C. Kimlik No Soyadı

Adı Teşhisi Olası � Kesin €

Baba Adı Başladığı Tarih

Doğum Tarihi

Mesleği Hastanın yattığı klinik adı/adresi

ADRESİ:

İli

İlçesi

Muhtarlığı Ölmüşse tarihi:

Sokağı DÜŞÜNCELER:

Ev No.

Ev/Cep Tel:


BİLDİRİMLER ARASI UYUMSUZLUK

Formlarla gelen veriler ile TSİM verileri uyumlu

değil.

2007 YILI VERİLERİ TSİM GİRDİLERİNDEN

DEĞERLENDİRİLECEK


020406080

100120140160180200

017 A 57 34 18 183TSİM 49 40 14 158

boğmaca kızamık neonatal tetanoz meningokoksik menengit

017 A VE TSİM VERİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASITÜRKİYE 2006


0

5000

10000

15000

20000

25000

017 A 10562 10790 7138 6612 19714TSİM 9433 9247 6508 6224 18406

akut kanlı ishal bruselloz hepatit A hepatit B kabakulak

017 A VE TSİM VERİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASITÜRKİYE 2006


GONORE BİLDİRİMLERİ TÜRKİYE 2005 - 2006

genelev bildirimleri 458 322TSİM 453 397017 A 536 452

2005 2006

2005 TSİM verilerinde; Kadın: 263 Erkek: 190


SİFİLİZ BİLDİRİMLERİ TÜRKİYE 2005 - 2006

FRENGİ ÇALIŞMA DEFTERİ 794 717

TSİM 316 496

017 A 406 580

2005 2006


BİLDİRİMLERİN GÖNDERİLME ZAMANI VE NİTELİĞİ

Veriler illerden Bakanlığa geç gelmektedir. Bu

gecikmeler zamanında veri analizi yapılmasını

güçleştirmektedir.

Analizi yapabilmek için Bakanlıktan İller tek tek

aranarak zaman kaybına neden olmakta.


Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü İstatistik ve Epidemiyoloji Daire Başkanlığı İstatistik Şubesi tarafından 19 Şubat 2007 tarih 2189 sayılı yazı;

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Türkiye istatistik sisteminde programlı bir döneme geçileceğini vurgulamaktadır.

Bakanlığın temel veri kaynağı Temel Sağlık İstatistik Modülü (TSİM)’dir

Geçmiş tarihli Formların TSİM girişleri 20 Nisan 2007 tarihinde kapatılacak ve bundan sonra bir önceki aya ait formlara bir sonraki ayın 20’sine kadar veri girişine izin verilecektir.


OLASI VE KESİN TANISI İSTENEN HASTALIKLARDA;

Olası Ve Kesin Arasında Ciddi Fark Olan İller Var.Olası Tanı Var, Kesin Tanı Sıfır.Kesin Tanı Var, Olası Tanı Sıfır


TİFO 2005 - 2006

OLASI

KESİN

KESİN 18 17 64OLASI 1624 1911 3772

DİYARBAKIR GAZİANTEP ŞANLIURFA

OLASI

KESİN

KESİN 898 61 1392OLASI 2515 2235 3984

DİYARBAKIR GAZİANTEP ŞANLIURFA

2005 2006


TİFO KESİN/OLASI VAKA ORANLARI BÖLGELER/TÜRKİYE, 2005 - 2006

kesin 34,2 23,2 54,9 53,6 56 35,6 31,3 11,7 57,1 35,7 68,7 28,5 59,1 97,9 33 15,8

olası 65,8 76,8 45,1 46,4 44 64,4 68,7 88,3 42,9 64,3 31,3 71,5 40,9 2,1 67 84,2

akdeniz 2005

akdeniz 2006

doğu anadolu

2005

doğu anadolu

2006

ege 2005

ege 2006

güneydoğu

anadolu

güneydoğu

anadolu

iç anadolu

2005

iç anadolu

2006

karadeniz 2005

karadeniz 2006

marmara 2005

marmara 2006

TÜRKİYE 2005

TÜRKİYE 2006


BRUSELLOZ Örnek 3 Olası Vaka Kesin Vaka

0 - 11 ayE 0

K 0

1 - 4 yaşE 3

K 5

5 - 9 yaşE 10

K 9

10 - 14 yaşE 0

K 6

15 - 19 yaşE 8

K 24

20 - 29 yaşE 8

K 19

30 - 44 yaşE 10

K 12

45 - 64 yaşE 8

K 14

65 + yaşE 2

K 5

TOPLAM

E 49

K 94

T 143

BRUSELLOZ Örnek 4 Olası Vaka Kesin Vaka

0 - 11 ayE 0

K 0

1 - 4 yaşE 0

K 0

5 - 9 yaşE 1

K 1

10 - 14 yaşE 4

K 5

15 - 19 yaşE 0

K 1

20 - 29 yaşE 2

K 1

30 - 44 yaşE 11

K 11

45 - 64 yaşE 7

K 6

65 + yaşE 2

K 7

TOPLAM

E 25

K 30

T 55


Özellikle Tifo ve Brucella hastalıklarında vakaların büyük bir kısmı “olası vaka” olarak bildiriliyor.

Sağlık ocağı ve hastaneler arasında olası vaka bildirme oranı aynıdır.

Vakaların kesinleştirilememesinin gerekçesi hastanelerde kültür yapılamamasıdır.

Gerekçe olarak zamanlarının ve olanaklarının az olduğu öne sürülmektedir.


Sağlık ocaklarından olası vakaları kesinleştirmek için bir üst kuruma sevkler az yapılmaktadır. Gerekçe olarak sevk sayısı artınca döner sermaye gelirlerinin düşmesi gösterilmektedir.

Özel hekim ve özel sağlık kuruluşlarından bildirim yok denecek kadar azdır.

Bazı illerde bulunan hıfzıssıhha bölge laboratuarlarının ortak çalışma yapmaktan kaçınması.


Bazı illerde bulunan hıfzıssıhha bölge laboratuarlarının ortak çalışma yapmaktan kaçınması.

Kesin tanı için gerekli olan metotları uygulamanın 2. basamakta bir külfet gibi görülmesi.


KUDUZ VE KUDUZ RİSKLİ TEMAS

KARIŞTIRILIYOR.


KUDUZ Örnek 5 Olası Vaka Kesin Vaka

0 - 11 ayE 0

K 0

1 - 4 yaşE 21

K 10

5 - 9 yaşE 37

K 37

10 - 14 yaşE 44

K 12

15 - 19 yaşE 29

K 15

20 - 29 yaşE 38

K 16

30 - 44 yaşE 63

K 38

45 - 64 yaşE 43

K 12

65 + yaşE 55

K 18

TOPLAM

E 293

K 147

T 440

KUDUZ RİSKLİ TEMAS Olası Vaka Kesin Vaka

0 - 11 ayE

K

1 - 4 yaşE

K

5 - 9 yaşE

K

10 - 14 yaşE

K

15 - 19 yaşE

K

20 - 29 yaşE

K

30 - 44 yaşE

K

45 - 64 yaşE

K

65 + yaşE

K

TOPLAM

E

K

T


KUDUZ ÖLÜM 0

Örnek 8Olası Vaka Kesin Vaka

0 - 11 ayE 0

K 0

1 - 4 yaşE 1

K 0

5 - 9 yaşE 0

K 1

10 - 14 yaşE 2 0

K 1 1

15 - 19 yaşE 0 1

K 0 0

20 - 29 yaşE 0 0

K 1 0

30 - 44 yaşE 1 0

K 2 0

45 - 64 yaşE 0 2

K 0 0

65 + yaşE 0 0

K 0 0

TOPLAM

E 4 3

K 5 1

T 9 4

KUDUZ RİSKLİ TEMAS Vaka Ölüm

0 - 11 ayE 0

K 0

1 - 4 yaşE 1

K 0

5 - 9 yaşE 3

K 0

10 - 14 yaşE 3

K 1

15 - 19 yaşE 3

K 0

20 - 29 yaşE 1

K 0

30 - 44 yaşE 0

K 1

45 - 64 yaşE 1

K 1

65 + yaşE 0

K 1

TOPLAM

E 13

K 3

T 16


Akut Kanlı İshal bildirimleri fazla

Shıghella bildirimleri yok

GAİTA KÜLTÜRÜ VE MİKROSKOBİK

İNCELEME YAPILMIYOR MU?


AKUT KANLI İSHAL 2006

GDA

ŞANLIURFA

ŞIRNAK

AKUT KANLI İSHAL 3435 2218 401SHİGELLOZİS 79 1 78

GDA ŞANLIURFA ŞIRNAK


Örnek 9 AKUT KANLI İSHAL

0 - 11 ayE 3

K 5

1 - 4 yaşE 4

K 3

5 - 9 yaşE 12

K 17

10 - 14 yaşE 23

K 220

15 - 19 yaşE 12

K 11

20 - 29 yaşE 1

K 2

30 - 44 yaşE 2

K 1

45 - 64 yaşE 3

K 4

65 + yaşE 2

K 5

TOPLAM

E 62

K 268

T 330

SHIGELLA

0 - 11 ayE 0

K 0

1 - 4 yaşE 0

K 0

5 - 9 yaşE 0

K 0

10 - 14 yaşE 0

K 0

15 - 19 yaşE 0

K 0

20 - 29 yaşE 0

K 0

30 - 44 yaşE 0

K 0

45 - 64 yaşE 0

K 0

65 + yaşE 0

K 0

TOPLAM

E 0

K 0

T 0


Ancak Entamoeba Histolytica bildirimlerinde

laboratuvar araştırmaları dikkate alınırsa çok

fazla olduğu görülmekte.


Hepatit B bildirimleri rehberde belirtilen standartlarda

yapılmıyor.

Kronik Vakalar ve mükerrer vakaların bildirimleri

yapılıyor.


Hepatit B bildirimleri;Olası Vaka: Tanı için gerekli laboratuvar kriterlerinin araştırılamadığı veya tamamlanamadığı durumlarda; karaciğer fonksiyon testlerinde anormal değişikliklerle birlikte ve bu değişikliklerin başka nedenlerle açıklanamadığı durumlarda klinik ve geçiş uyumlu tüm vakalar “olası akut viral hepatit” olarak bildirilir.Kesin Vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu, anti-HBcIgM ve/veya HBsAg pozitif bulunan vaka

Hepatit B ve Hepatit C bildirimleri yalnızca akut dönemde tespit edilen vakalar için yapılacaktır. Kronik vakaların bildirimleri yapılmayacaktır.


Hepatit B bildirimlerinde sorunlar:

Kronik vakaların bildirimi yapılıyor. Birden fazla bildirimler var. Tanı gerekli kriterler kullanılmadan sadece klinik

veya anemnez ile kesin tanı konuluyor Bildirimlerin doğruluk araştırması yapılmıyor.

• İsim var başka hiç bilgi yok.• Adres bilgisi mevcut değil


Verilerin Kurumlardan Geldikten Sonra Bakanlığa

Gönderilmeden Önce İncelenmesi Sağlıklı Bir Şekilde

Yapılmıyor.

ÖRNEK 1: BİLDİRİLEN HASTALIĞIN KESİN TANISININ KONULMASI İÇİN GEREKLİ LAB. İNCELEME

YÖNTEMLERİNİN O KURUMDA VEYA O İLDE BULUNMAMASI. “CREUTZFELDT-JAKOB HASTALIĞI”

ÖRNEK 2: ÜLKEDE ERADİKE EDİLMİŞ BİR HASTALIĞIN YANLIŞ OLARAK YAZILMASI.

“POLİOMYELİT”

ÖRNEK 3: DİFTERİ, KIZAMIK. BOĞMACA VE NEONATAL TETANOZ GİBİ PROGRAM UYGULANAN

HASTALIKLARIN PROGRAMDA VE BİLDİRİM SİSTEMİNDE BULUNAN KRİTERLERİ

DOĞRULANMADAN FORM 017’LERE İŞLENEREK BAKANLIĞA GÖNDERİLMESİ.


Bildirimlerin daha sonraki dönemlerde

değiştirilmesi.

Bu değişikliğin bakanlığa hiç bildirilmemesi

veya zamanında bildirilmemesi.


SSPE Bildirimlerinde

Eski vakaların bildirimi yapılıyor Hastalığın tanısının koyulduğu hastaneden İl

Sağlık Müdürlüğüne yapılan bildirim esas alınmaktadır.

• Tekrar bildirimler fazla yapılıyor


0

20

40

60

80

100

120

140

160

vaka sayısı 111 101 148 112

017 C TSİM bildirim form kesin

SSPE VERİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASITÜRKİYE 2006


İl gezileri yapılırken sağlık ocaklarında bildirim

sistemi rehberinin kullanılma sıklığının çok az

olduğu görüldü.

Bu durum bildirimlerin kalitesi konusunda ciddi

sorunların olduğunu gösteriyor.


Örnek: Poliklinik defterlerine Bruselloz Ve Tifo olarak

tanı yazılmış. Olası/Kesin belirtilmemiş.

Akut Kanlı İshal Tanısı bulunmamakta. Çünkü Sağlık

Ocakları böyle bir bildirimin olduğunu bilmiyorlar

SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ve SAĞLIK OCAKLARI TARTIŞMA GRUBU SUNUMU

Nisan 2007/ANKARA


Yönetsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri 1

Sorun; İl Sağlık Müdürlüklerinde Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğünün yetersiz olması

Çözüm; İSM’nde Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü altında “Yerel Epidemiyoloji ve Sürveyans Birimi”nin kurulması, görev tanımlarının yapılması; yalnızca belirlenen alanla ilgili çalışmaları yürütmesi



Sorun; Bildirim sistemi sorumlularının;a. Standardizasyonun olmaması b. Görev tanımlarının olmamasıc. Güncellenmemelerid. Eğitim eksiklikleri


Yönetsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2Çözüm;

Her kademede görevlendirilen bu sağlık personeli için net görev tanımları yapılmalıdır

İstifa, tayin, emeklilik gibi nedenlerle görevden ayrılan bildirim sorumlularının yerine hemen yeni görevliler belirlenmeli ve liste güncellenmelidir

Bakanlık desteği ile il düzeyinde İSM Bulaşıcı Hastalıklar Şubesinin koordinasyonunda bildirimden sorumlu olarak görevlendirilen hekim ve sağlık personeli hizmet içi eğitimden geçirilmelidir.



Sorun; Her kademede denetim yetersizliği

Çözüm;Denetimler için; bildirim yapılacak tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında yapılacak denetimlerle ilgili prosedürleri içeren ve ülke genelinde uygulanabilir kontrol listeleri hazırlanmalı



Sorun; Filyasyon ekibinin ve uygulamasının standart olmaması

Çözüm;Filyasyon standartlarının ortaya konması ve yayımlanması


Teknik Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Sorun; Standart vaka tanımlarının kullanılmaması

Çözüm;Eğitimlerle standart vaka tanımları her kademedeki ilgili personele anlatılmalıdır


Operasyonel Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Sorun; Numune transportunun standartının olmaması

Çözüm;Numune gönderilmesi gereken referans sağlık kurumları ile SBTSHGM ortak çalışması ile Türkiye genelinde standart transport sistemi oluşturmalıdır.

LABORATUVAR ÇALIŞMA GRUBU


Laboratuvar /Nitelikli insan gücü

Standart işletim prosedürlerinin hazırlanmalıdır

Personel yapısının geliştirilmesi için mecburi hizmetten yararlanılmalıdır.

Teknisyen sayısı dağılımında dengesizlik.


Lab./ Altyapı eksiklikleri (1)

Laboratuvarların gerekli biyogüvenlik düzeyleri Laboratuvarların düzeylendirmelerine göre asgari

araç-gereç-insan gücü standartları

Özel kurum ruhsatlandırma ve denetimlerinde bu hususlar dikkate alınmalıdır.

Devlet Hastanesi laboratuvarlarının temel laboratuvar gereksinimleri


Lab./ Altyapı eksiklikleri (2)

Belirlenen laboratuvarlarda yapılması öngörülen, bildirimi zorunlu hastalıklara ait tanı yöntemleriyle ilgili malzemelerin temini.

İl düzeyinde kamu ve özel laboratuvarların kapasite ve envanterleri tespiti

Üniversite laboratuvarlarının sistem içine entegre edilmesi


Lab./ Mevzuat eksiği

Laboratuarların gerekli asgari insangücü, araç-gereç, yapı, yapılacak testler ve kalite yönünden ruhsatlandırmasını ve denetimini düzenleyen mevzuat geliştirilmelidir.


Klinisyenin laboratuar kullanımının yetersiz olması

Klinisyenle laboratuar arasında doğrudan iletişim yolları geliştirilmelidir.

Ulusal rehberin kullanımı konusunda bilgi eksikliklerini giderici önlemler alınmalıdır.

HASTANELER ÇALIŞMA GRUBU


Sorun; Hastanelerde laboratuvara doğrudan örnek kabulü yapılamamakta, poliklinik girişi ve poliklinik tarafından istem zorunlu tutulmakta.

Çözüm; Klinik örneklerin birinci basamaktan ya da diğer merkezlerden hastaneye transferi için protokol veya mevzuat oluşturulması.

Hastane/ Sorunlar- Çözümler



Sorun ; Doğrudan klinik örnek kabul eden hastanelerde ise

istem formu, hasta kimlik bilgileri ve hasta adresi, istemi yapan

hekim adı, kurumu, klinik ön tanı gibi bilgileri içermemekte.

Çözüm ; Gerekli bilgileri içermeyen ve transferi protokole

uygun olmayan örneklerin hastane tarafından kabul

edilmemesi.



Sorun; Hasta kaydı

Çözüm ; Hastanın gerçek ikamet bilgilerinin açık ve doğru bir şekilde kaydedilmesi.


Sorun ; Hasta başvurusunun acilden olması durumunda hastanın takibinin çok zor olması

Çözüm ; Acilde hasta kayıtlarının ve adres bilgilerinin düzenli tutulması için idari düzenlemeler (bilgisayar)



Sorun ; Acil veya poliklinikten yapılan başvurularda, laboratuvar tetkiki sonucu sonrasında bildirimi zorunlu bir hastalık tespit edildiğinde ve sonucun hastaya iletilemediği hallerde; kime, nasıl bildirileceğine ilişkin bir düzenleme yok

Çözüm ; Bildirim sorumlularının; laboratuvarlardan bildirimi zorunlu hastalık tespit edilen ancak hastaya ulaşmamış sonuçları taraması ve ilgili birimlerle iletişime geçmesi için otomatize sistemlerden destek alınması




Klinisyenlerin • standart vaka tanımlarını kullanmaması• bildirim sistemi ile ilgili bilgilerinin yetersiz olması ve

konuya yeterli duyarılılığı göstermemeleri• Laboratuvara örnek göndermede direnç• Laboratuvarlara güvensizlik duymaları


Hastane / Sorunlar- Çözümler

Kapasitenin etkin kullanımı

Laboratuvarların kapasitelerine ilişkin klinisyenlerin periyodik olarak bilgilendirilmeleri ve ortak koordinasyon toplantılarının yapılması,

Laboratuvarlarda tetkiklerin bilgisayar kaydına alınamaması

Laboratuvar informasyon sistemlerinin yagınlaştırılması



Bildirimi yapmakla sorumlu kişilerin görev ve sorumluluklarını kesin olarak bilmemesi

Tanıyı koyan hekim (izleyen hekim veya konsültan hekim) bildirimden sorumlu olmalıdır.



Bildirim ile ilgili idari uygulamalarda yetersizlik Yaptırım eksikliği Denetim eksikliği (üst yönetimin ve hastane

çalışanlarının) Yöneticilerin duyarsızlığı Standart ve periyodik eğitim eksikliği Ödüllendirme ve motivasyon için yeni uygulamaların

hayata geçirilmesi

Bildirim sisteminin işletilmesine ilişkin yasal düzenlemelerin uygulanması

BİLDİRİMİ ZORUNLU BULAŞICI HASTALIKLAR BİLDİRİM SİSTEMİ VE SORUNLAR Dr. Vedat Buyurgan

Documents

Transcript of BİLDİRİMİ ZORUNLU BULAŞICI HASTALIKLAR BİLDİRİM SİSTEMİ VE SORUNLAR Dr. Vedat Buyurgan