Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
-
Upload
gem-lamsen -
Category
Documents
-
view
666 -
download
6
Transcript of Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
1/178
0
1
Kagamitan kan Eskwela
VISIT DEPED TAMBAYAN
http://richardrrr.blogspot.com/
1. Center of top breaking headlines and current events related to Department of Education.
2. Offers free K-12 Materials you can use and share.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
2/178
1
Kwarter 1- Kaaraman sa Lawas
Modyul 1: An Lawas
Aram mo na igwa ka nin makangalas na lawas
na may payo, liog, duwang takyag asin duwang
tabay?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
3/178
2
nakakalakaw sa
duwang bitis,
nagagamit an takyag
sa pagdara,
pag-alsa,
An lawas mo nakakatindog nin tanos,
pagtuklang, asin
asin pagguyod.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
4/178
3
asin duwangkamot sa pagkapot asin pagbutas kan
mga bagay.
Mangaranan mo daw an mga hiro-hiro na
magigibo kan lambang parte kan saimong lawas?
Kun dai mo ini magibo ngunyan, dai maghadit
ta pakatapos kan modyul na ini, mauugma ka na
magigibo mo na an minasunod:
mangaranan asin mailadawan an saimong
payo, abaga, liog, likod, daghan, iksan o
habayan, piad, takyag, siko, kamot, muro,
tabay, tuhod, buko-buko, bitis asin mga muro
kan bitis.
makagibo nin iba ibang korte gamit anpaghirong bakong locomotor
mabalanse an saro, duwa, tulo, apat o
limang parte kan lawas
maibalyo an gabat kan mga parte kan lawas
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
5/178
4
Handa ka na magpuon?
Hilinga an ritrato sa ibaba. Kaya mong itakod nin
linya an ngaran sa parte kan lawas? Baluon mo
daw!
pulsuhan
kamot
muro
lawas
takyag
liog
daghan
piadso
abaga
iksan/habayan
bitis
tuhod
tabay
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
6/178
5
Sa pagpapakusog kan hawak, binaranga sa apat
na parte an pag-ehersisyo.
Mapuon sa payoasin ihiroan liog. Paitaas, pababa,
pawala asin patuo.
Kasunod an hawak, ihiro an daghan pababa sa
habayan.
An itaas na parte kan lawas, ihiro an wala asin tuo
na kamot asin takyag.
Siring man an ibabang parte kan lawas, ihiro an
wala asin tuo na hita.
Narumduman mo an kantang Paa,
Tuhod na maugma mong pigkantakan ika sadit pa? An lyricskaini
nakasurat sa ibaba na may kasabay
na paghiro-hiro na magugustuhan
mong uru-utruhon.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
7/178
6
Inot na Posisyon: Pagtaidon an mga bitis Kantahon
asin gibohon nin tulong beses an numero1-4.
1. paa Ituro an tuong bitis painutan
2. tuhod Pagtaningon an tuo asin
walang bitis asin tikuon nin
sabay an mga
tuhod
3. abaga Patalibungon an abaga
4. payo Patalibungon an payo
5. ipakpak ta an
satongkamot.
Ipakpak an duwang kamot sa
taas
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
8/178
7
Kumusta an ginibo mo?
Gusto mong maggibo nin sadiri mong hiro-hiro
para sa kanta? Baluon mo. Kaya mo yan!
Kumanta giraray kasabay an sadiri mong hiro-hiro. Naugma ka?
Gibohon 1: Paghiro kan Lawas
Instruksyon:Idrowing an aksyon o isurat an
deskripsyon kan aksyon na ginibo mo para sa kanta.
1.paa
2.tuhod
3.abaga
4.payo
(ULITIN ANG 1-4 NG TATLONG BESES)
5. Ipakpak ta an satong kamot
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
9/178
8
Gibohon 2: Mga Parte Kan Lawas
Instruksyon: Idrowing an saimong lawas o idukot an
ritrato kan saimong bilog na lawas sa laog kankahon asin ngaranan an kada parte kaini.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
10/178
9
Gibohon 3: Mga Korte Kan Lawas
Instruksyon: Sa saimong sadiring lugar, gumibo nin
iba ibang korte gamit an saimong bilog na lawas.Bilangon asin ngaranan an mga korte na nagibo mo
sa laog nin 5 minuto. Magdrowing asin ngaranan an
mga ini. Gibohon ini sa suratang papel.
1. Siko
2. Beywang
3. Ulo
4. Bitis
5. Daliri
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
11/178
10
Gibohon 4: Mga Lawas na Tulay
Instruksyon: Mag-isip ka nin iba-ibang paagi kun
pano makakagibo nin tulay gamit an saimonglawas. Gibohon ini sa laog nin 5 minuto.
Mahiwas na tulay
Hayagpit na tulay
Halipot na tulay
Halabang tulay
Hababang tulay
Halangkaw na tulay
Pira sa mga tulay an nagibo mo? Graduhan an
saimong ginibo sa paagi nin pag tsek kan kahon sa
ibaba.
Nakagibo nin
5-6 na
tamang
tulay sa laog
nin 5 minuto
Nakagibo
nin 4 na
tamang
tulay sa
laog nin 5
minuto
akagibo
in 2-3
amang
ulay sa
aog nin 5
inuto
Nakagibo nin
1 tamang
tulay sa laog
nin 5 minuto
Dagdag na gibohon para sa kaugmahan asinpampakusog nin lawas:
1.Gibohon an tulay kaiba an kaeskwela
2.Gibohon an tulay kaiba an sadit na grupo
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
12/178
11
Gibohon 5: Pagbalanse kan Lawas.
Instruksyon: Gibuhon an minasunod na kakayahan
sa pagbalanse.
Duwang takyag, sarong
tabay
Duwang tabay,sarong
takyag
Pagbalanse sa sarong bitis
sa gilid na an kamot sa
itaas
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
13/178
12
Mantang nakatindog itaas an sarong tabay sa
inutan sa gilid sa likod
Pagtaidon an duwang bitis asin itiko an lawaspasiring sa tuo sa wala sa inutan asin sa likod.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
14/178
13
Gibohon 6: Pagsukol kan Kaaraman
Instruksyon: Pagtakudon an parte kan lawas sa hiro
na kayang gibohon. Pwedeng dakul an katakod.
1.takyag
2.tabay
3.payo
4.abaga
5.lawas
6.kamot
7.bitis
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
15/178
14
Modyul 2 : Mga Kantang May Aksyon
Aramon an lyricskan kanta. Maggibo nin tamang
hiro kan kamot susog sa lyrics.
Inot na Kanta Aksyon
Hararom, mahiwas
an sakayan
na nagpapataw-pataw
Itaas, ibaba
an sakayan
na nagpapataw-pataw
Hararom, mahiwas
an sakayan
na nagpapataw-pataw
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
16/178
15
Ikatulong Kanta: Girumdumon an paborito mong
kanta (halimbawa, Si Kading, An Harong Mi) okaya maggibo nin sadiri mong kanta na may
kasabay na aksyon.
Ikaduwang Kanta Aksyon
Beep, beep sadit na dyipyaraon nagdadalagan sa
kalye
Pundo, hiling asin dangog
Pundo, hiling asin dangog
Beep, beep sadit na dyip
yaraon nagdadalagan sa
kalye
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
17/178
16
Gibohon 7: Pag-arog-arog kan Hiro
Instruksyon: Idrowing o iladawan kun pano
naghihiro an minasunod. Sa grupo nin limang
magkaeriskwela, magporma nin bilog asin magbirikarog sa relo mantang pig-aarog an paghiro kan
mga nasabing bagay.
Pano mo ginibo an mga hiro kan makina asin
hayop? Isurat sa papel an saimong simbag.
Marahayon Marhay
Bakong Marhay Maluya
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
18/178
17
Gibohon 8: Parariya kan Hayop / Makina
Instruksyon: Pumili nin hayop o makina na aarugon
an hiro. An kada kabali sa kawat mapuon sa saronglugar. An sarong kabali mapuon kan pag-arog kan
hiro sagkod sa masunod na kabali. An kawat
mapadagos sagkod sa an ultimong parakawat
makaabot sa katapusan na linya.
Halimbawa: Grupo A Grupo B
Pilay na ayam Kasag
Puon na linya _________________________________
Tiko
Tanos
Zigzag
Patalibong siring kan relo
Pabaliktad na talibong
kan relo
Katapusan na Linya
Idrowing an itsura kan saimong lalawgon na
nagpapahiling kan saimong pagmati pakatapos kan
kawat.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
19/178
18
Gibohon 9: Pagsukol kan Kaaraman
Instruksyon: Idrowing an paghiro kan minasunod.
1.tren
2.halas
3.raket
4.kamot kan relo
5.escalator
6.elevator
7.kangaroo
8.see-saw
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
20/178
19
Modyul 3: An Paghiro na May Tiwala
Ano an pigpapahiling kan drowing sa itaas?
Masasabi mo an mga aktibidad sa binalihan mo?
Gusto mo magkawat?
Aram mo na an pagkawat asin pagbali sa mga
aktibidad na nakakarahay sa saimong lawas asin
salud?
Magsulot kan saindong uniporme sa P.E.
Handa na kamo?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
21/178
20
Gibohon 10: Paghanap kan Direksyon
Hilinga an relo sa ibaba. Adalan an mga numero 12
369 asin direksyon na pigrepresentar kaini.
Patibay 1: Isipon mo na nagtitindog ka sa tahaw kan
relo nakaatubang sa norte (alas dose).
Gibohon an minasunod:
Bumirik patuo tanganing makaatubang sa
sirangan kun sain mahihiling an kawatan.
Humampang sa norte.
Bumirik pasiring sa wala tanganing makaatubang
sa saudan. Mag- atubang sa norte.
Bumirik patuo paatubang sa saindong harong.Ipadagos an pagbirik patuo hanggang
makaatubang sa norte kun sain mahihiling an
eskwelahan mo.
SULNUPAN
12
39
6
NORTE
SIRANGAN
SUR
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
22/178
21
Gibohon 11: Mga Kantang May Aksyon
Patibay 2: Sampulong Aking Bikolano
Instruksyon: Adalan an lyrics kan kanta. Babangaon
kan paratukdo an klase sa 3-4 na grupo. Pakatapos
matuom an kanta, tutukduan kamo kan aksyon.
Makanta asin mabayle kamo kasabay an maestra.
Sarong sadit, duwang sadit, tulong Bikolano
Apat na sadit, limang sadit, anom na Bikolano
Pitong sadit, walong sadit, siyam na BikolanoSampulong aking Bikolano
Naglukso sa sakayan, an sakayan nagtagilid
Naglukso sa sakayan, an sakayan nagtagilid
Naglukso sa sakayan, an sakayan nagtagilid
Kan sampulong aking Bikolano.
Nagbalyo sa danaw, nagtugdok nin kubo
Nagbalyo sa danaw, nagtugdok nin kubo
Nagbalyo sa danaw, nagtugdok nin kubo
An sampulong aking Bikolano
Nagbayle sa palibot kan harong, nagsabing
MABUHAY
Nagbayle sa palibot kan harong, nagsabingMABUHAY
Nagbayle sa palibot kan harong, nagsabing
MABUHAY
An sampulong aking Pilipino.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
23/178
22
Gibohon 12: Simpleng Bayle
Patibay 3: John Brown
Instruksyon: Tutukduan kamong magbayle kan
saindong paratukdo. Intindihon an mga tataramon
na piggamit sa bayle.
Paabante asin paatras
Saludo
Pakpak: duwang kamot, kamot kan kapartner
Itabyon padireksyon kan relo asin pabaliktad sadireksyon kan relo.
Gibohon 13: Pagsukol kan Kaaraman
Instruksyon: Itao an nawawarang letra tanganing
makumpleto an tamang simbag.
1.An sadlang nagsisikat kada aga sa S__RANGAN.
2.An sadlang nasulnop sa S__LNUPAN
3.An Baguio nasa parting N__RTE.
4.Mt. Mayon nasa parting S__R
5. An mga kamot kan orasan naghihiro nin paikot
P__TUO.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
24/178
23
Kwarter 2: Pag-aram sa Espasyong
Hihiroan
Modyul 4: Pag-aram kan Sadiri asin Panggabosna Espasyo
Hilinga an mga ritrato sa kada kahon. Kaya
mong arugon an mga ini?
magduko abuton
ibirik iduyan ilabyog
ipatalibong ipataririk
itaas ibaba
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
25/178
24
An mga ginibo nindo pig-aapod na axialo non-
locomotorna paghiro. Ini ginigibo sa sadiring lugar o
dai paghiro sa kinamugtakan. Magigibo mo ini sa
ano man na parte kan lawas mantang nagtitindog,nagtutukaw, nagluluhod o naghihigda.
Obserbaran an ritrato sa ibaba, masasabi mo
kun ano an piggigibo kan mga aki?
Pira an naglalakaw? ___________Pira an nagdadalagan? __________
Pira an naglulukso? ___________
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
26/178
25
An mga sinabi mo, pira sana sa paghirong
locomotor na kaya mong gibohon sa espasyong
nahihiruan mo.
An saimong kagabsan na espasyo iyo an gabosna espasyo sa laog kan kwarto, lugar o sagkod sa
kun sain makakahiro an saimong lawas.
An paghiro na locomotor iyo an paglakaw,
pagdalagan, paglukso, pagrusdos, pagturon,
paglumpat o pagkiki.
Handa ka na sa paghanap kan saimong sadiri
asin kagabsan na espasyo? Pakatapos kan ibaibang gibohon sa kada modyul, magigibo mo na an
minasunod:
makahiro sa dakula na grupo na dai
nakakabangga kan iba o nahuhulog
mantang ginagamit an kakayahan sa
locomotor
makalakaw sa halangkaw, katamtaman o
hababa na agihan nin tanos, tiko o zigzag
nagigibo an kakayahan na locomotorarog
kan paglakaw, pagdalagan, pagkiki asin
paglukso
nakakahiro mantang nagkakanta
nauugma sa mga simpleng kawat
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
27/178
26
Gibohon 14: Daing Burungguan, Tabi
Instruksyon: Gibohon an minasunod na dai
nabubunggo o natatangkuan an saimong mgakaeskwela.
Inot na Gibohon: Maglakaw, magdalagan,
magrulukso o magturon maski sain na direksyon sa
maluya, katamtaman o marikas na paagi.
Ikaduwang Gibohon: Maglakaw sa halangkaw,
katamtaman o hababa na agihan nin tanos, tiko o
zigzag
Kumusta an gibo mo ngunyan sa klase? Isurat an
tataramon na nagpapahiling kan saimong pagbali
sa mga gibohon.
MarahayonMarhay - Bakong Marhay - Maluya
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
28/178
27
Gibohon 15: Mapa kan Kayamanan
Nakahiling ka na nin mapa? Anong impormasyon
an pigtatao kaini? Ano sa paghuna mo, magagamitdaw an mapa sa paghanap kan nakatagong
kayamanan?
Instruksyon: Magdangog sa paratukdo sa pagtao
kan instruksiyon.
An gibohon: Magbilog nin grupo na may 4 o 5 myembro.
Pumili nin lider.
An lider an makua kan mapa sa paratukdo.
An mga kaiba sa grupo malinya sa likod kan
lider.
Kun ano an gigibohon kan lider aarugon kan
mga kairiba sa grupo.
Gagamiton kan lider an mapa tanganing
makaduman sa saindang padudumanan.
Inot na Karton
Hanapon an kayamanan sa paagi kan pagsunod sa dalan. Arugon an
hiro-hiro kan eroplano pagpaduman.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
29/178
28
Nakua nindo an kayamanan?
Pano nindo nasunod an agihan?
______ Marahayon ______ Marhay _______ Bakong
Marhay
Ikaduwang Karton
Puon digdi
Katapusan kan Linya
5 beses mag hula hoop maglakaw lampas
sa irarom kan
hababang amba
maglukso lampas sa magrusdos tanganing
mga bala maiwasan an
trianggulong bagay
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
30/178
29
Gibohon 16: Pagsukol kan Kaaraman
Instruksyon: Pilion an tamang agihan. Isurat an letra
sa suratang papel.
1.Pag-agi palibot sa bilogMagdrowing nin rotonda na may mga awto
pasiring sa 4 na tinampo.
A.tanos B. tiko C. zigzag
2.Pagbalyo sa salog
A.tanos B. tiko C. zigzag
3.Paglikay sa mga ulang
A.tanos B. tiko C. zigzag
Bilang kan tamang simbag: _____ 3 _____ 2 _____ 1
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
31/178
30
Modyul 5 : Mag-ugma sa mga Simpleng
Kawat
Mahilig ka magkawat na solo, magkawat kaiba anmga barkada mo?
Aram mo na an aktibong pagkawat nakakatabang
maging marhay an saimong lawas? Arin sa mga ini
an nagibo mo na? Tsekan an tamang kahon.
___ ___
___ ___
___ ___
Pira an natsekan mo? ___
Isurat digdi an iba pang kawat na gusto mo.
__________________,________________, ______________
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
32/178
31
Gibohon 17: Pagmidbid kan Parte kan Lawas
An lambang saro saindo kaayon digdi. Magdangog
sa paratukdo. Sasabihon niya an parte kan lawas nadudutduton. Pag nadutdot mo na an parteng sinabi,
dai maghiro. Maghalat sa masunod na hahanapon.
An pagdutdot gigibohon sana sa minasunod na
parte kan lawas:
1.Tuong kamot, walang kamot
2.Tuong siko, walang siko
3.Tuong tuhod, walang tuhod
4.Tuong piad, walang piad
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
33/178
32
Gibohon 18: Parariya
Instruksyon: Magdangog sa sasabihon kan
paratukdo.
Inot na Laban: Indibidwal na Pagpariya
Pumili nin 3 kaeskwela. Agdahon sinda na
magparariya. An paratukdo an matao kan distansya
na pagpapariyahan nin tulong beses.
Sa tulong pagdalagan, pirang beses ka nanggana?
Ikaduwang Laban: Pagpariyang Grupo
Magbilog nin grupo na may 5 kaeskwela. Maglinya
lambang grupo. Sa sinyal kan paratukdo, an mga
nasa inutan sa lambang grupo madalagan palibot
sa trianggulo asin mabalik sa linya. Dudutduton an
kasunod na kaeskwela. An inot na grupong
makatapos iyo an gana.
Gibohon 19: Gibohon sa Pagbayle
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
34/178
33
Instruksyon: An paratukdo mapatugtog nin musika
na pwedeng maluya o marikas. An gigibohon mo iyo
an magbayle sabay sa kumpas. Gibuha nin marhay!
Malay mo, ika an manggana sa patiribayan na ini.
Gibohon 19: Pagsukol kan Kaaraman
Instruksyon: Rumdumon an mga kinawat nindo.
Simbagan an minasunod susog sa saimong
eksperyensya. Pwede na subra sa saro an simbag.
Isurat an simbag sa suratang papel.
1.Ano an ginibo mo tangani dai madutdot?
a.nagdalagan nin marikas
b.nagbalyo nin direksyon
2.Sa anong parte nin lawas ika nadutdot?
a.Kamot b. siko
3.Ano an kaipuhan tanganing manggana sa
indibidwal na pariya?
a.Rikas b. direksyon
4.Ano an ginibo kan saimong grupo tanganing
manggana?
a.Nagtabang b. naggibo kasabay an
grupo
5.Ano an namatian mo matapos manggana?
a.maugma b. mamundo
6. Ano an namatian mo kan nadaog ka?a. napagal b. namundo
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
35/178
34
Kwarter 3: Pag-imbento nin Paghiro na
May Kapot na Bagay
Gusto mo man maghiro na igwang kapot na bagay
an saimong kamot arog kan nasa ritrato? Siguro sa
primero dipisil ini, alagad kun pirmi mo iningpiggigibo, magigibo mo ini nin tama. Gibohon mo
an mga gibohon sa mga masunod na modyul.
Magigibo asin maipapahiling mo an mga ini:
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
36/178
35
maghiro nin maluya, marikas, magabat asin
magian na igwang bagay sa kamot;
maintindihan an pagkaiba nin daing kaulanganasin may kaulangan na paghiro;
makagibo nin mga gibohon sa paagi nin kawat
mantang nagkakanta;
makapagpartisipar sa mga simpleng kawat sa
igwang kapareha asin bagay o gamit; asin
makapagpartisipar sa mga maugma asin
makakapakusog kan lawas na mga
aktibidad/gibohon.
Modyul 6: Ritmo
Narumduman mo na gustong-gusto mongmagkawat asin mag-isip nin mga bagay kan ika aki
pa? Nag-isip ka na maging diwata, super hero,
hayop, burak, kulibangbang, eroplano, makina o
ano pa man na hayop bunga kan saimong
imahinasyon?
Ngunyan, bumalik ka sa panahon na iyan. Sa
saimong sadiring kaisipan, kaya mo an masunod na
gibohon.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
37/178
36
Gibohon 20: Dramatikong Ritmo
Instruksyon: Gumibo nin paghiro-hiro kumpas sa
instrumentong musical. Gumamit nin paghiro-hiro samaluway, marikas, magabat asin magian sa
mahiwas asin libreng lugar o sa may kaulangan man.
1.Paggibo nin harong
2.Pagpalayog nin buradol
3.Pag-aram nin espasyo sa luwas
4.Pag-interpretar kay Cinderella, Sleeping Beauty,
Superman asinSpiderman.
Kumusta an gibo mo ngunyan? Idrowing o sabihon
an saimong namatian sa laog kan kahon. Gibohon
ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
38/178
37
Gibohon 21: Creative Rhythms
Instruksyon:Magdara sa eskwelahan nin lobo, sadit
na bola, laso o ano man bagay na magagamit sagibohon na ini.
Idrowing an paghiro-hiro na ginibo mo sa bagay na
saimong dara.
Ano an paghiro-hiro, maluway o marikas? ________
Magian an bagay o magabat?_____________________
Arin na bagay an magian na nahihiro? _____________
Magabat na nahihiro? _____________________________
Ano an namatian mo sa paggibo kaini?
___ Marahayon _____ Marhay _____Bakong Marhay
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
39/178
38
Gibohon 22: Aksyon para sa Sakong Kanta
Instruksyon: Rumdumon an lyricssa kantang My
Bonnie Lies Over the Ocean.
Inot na Gibohon: Maggibo nin sadiring paghiro para
sa kanta.
An bola inanod sa dagat
An bola nasa lawod
An bola inanod sa dagat.
Ibalik an bola sako.
Bola, bola
Ibalik an bola sako, bola
Bola, bola
Ibalik an bola sako.
Ikaduwang Gibohon: Humanap nin kapareha asin
gumibo nin sadiri nindong lyrics. Salidahan an mga
tataramon na may linya asin gibuhan nin aksyon.
Ano an namatian mo sa paggibo kaini?
___ Marahayon _____ Marhay _____Bakong Marhay
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
40/178
39
Gibohon 23: Pagsukol kan Kaaraman
Instruksyon: Sabihon kun an paghiro maluway,
marikas, magian o magabat.
________________________________ _____________________________
____________________________ _____________________________
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
41/178
40
Kwarter 4: Mga Kawat Para sa Karahayan
nin Salud asin Kaugmahan
Anong mga kawat an pirmi nindong pigkakawat kansaimong mga kakawat sa saindong harong? Kaiba
an saimong mga kaeskwela? Sa kwarto na ini,
magigibo mo an minasunod:
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
42/178
41
maimustra an relasyon kan sa irarom, sa
ibabaw, sa likod, sa masunod, sa tuo, sa wala,
sa ibaba, sa itaas, pa inutan, pa likudan, sa
inutan sa paagi nin lawas asin bagay;
makalukso sa ibabaw kan dai naghihirong
bagay nin nagkapirang beses na sunod-sunod,
sa paagi nin pairinutan asin palikod asin pagilid
na paghiro;
makapagpartisipar sa mga simpleng grupong
kawat;
mag-ugma sa partisipasyon sa mga pisikal na
aktibidad;
maghiro nin maluya, marikas, magabat asin
magian na igwang kapot an kamot;
magibo an mga kawat mantang nagkakanta;
magpartisipar sa mga simpleng kawat na
igwang kapareha asin mga bagay o
kagamitan.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
43/178
42
Modyul 7: Pagsunod nin Direksyon
Kaya mong sabihon kun ano an kahulugan kan
mga tanda?
Sain nindo ini nahihiling?
Tano ta kaipuhan ta na magsunod sa mga
direksyon?
Tama ka kan pigsabi mo na an pagsunod sa
mga direksyon o tanda nakakatabang sa pag-iwas
sa mga bakong marhay na insidente, pag-organisa
nin mga bagay asin pagmantinir nin katuninunganasin katrangkiluhan o pase orden.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
44/178
43
Gibohon 24: Sabihon kun Ano
Instruksyon: Itao an kahulugan kan minasunod na
tanda o signal
1.kulor (Andar, Pundo, Halat)
_________ _________ _________
2.arrow/pana (Wala, Tuo, Itaas, Ibaba)
_________ _________ _________ _________
3. simbulo (Tuninong, Tamang pag-apon kan
basura, Kubeta, Eskalator)
__________ __________ __________ __________
pula Yellow/am
arilyo
berde
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
45/178
44
Gibohon 25: Ibabaw asin Irarom na Relay/Pagpasa
Instruksyon: Babangaon an klase sa 3 o 4 na grupo
na may pantay na bilang para sa relay.
Magdangog sa instruksyon kan paratukdo. Kada
grupo dapat igwang bola para sa gibohon na ini.
Malinya kamo para sa kawat na ini. Hilingon an
drowing sa ibaba.
An mga makarawat sa kada grupo matindog sa
likudan kan lambang saro.
An primerong parakawat sa kada linya igwangbola sa kamot.
Sa signal na itatao ko, an inot na parakawat
mapasa kan bola sa ibabaw kan payo kan
masunod na parakawat.
1 2
3 4
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
46/178
45
An ikaduwang parakawat mapasa kan bola sa
pagitan kan mga tabay kan ikatulong
parakawat na mapasa kan bola sa ibabaw asin
an masunod sa irarom. An pinakahudyan na parakawat kakaputan an
bola sa ibabaw kan saiyang payo tanganing
mapahiling na tapos na sindang magkawat.
Gibohon 26: Paglukso sa Ibabaw kan Wands asin
Hula Hoop
Instruksyon: Magkua nin kapareha. Magtindog sakataid kan kapareha sa paggibo kan gibohon.
Hilingon an drowing sa ibaba.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
47/178
46
Kaputan an nasa laog na kamot kan kapareha.
Sabay na maglukso painutan sa primerong
wand o stick asin sabay na maglukso pasiring sa
likudan. Maglukso painutan kan primero asin ikaduwang
wand o stick asin pasiring sa likod kan
ikaduwang wand o stick.
Maglukso sa ibabaw kan hula hoop, butasan an
kamot kan kapareha asin magtalibong
pahampang sa panginot na linya.
Puruton an hulahoop asin ipasa ini sa irarom.
Maglukso sa ibabaw kan wand o sticktanganing makabalik sa panginot na linya.
Pirang grupo nin paglukso an nagibo nindo kan
saimong kapareha? _____
Nagibo mo ini kasabay an kapareha sa kabilugan
kan aktibidad? _____
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
48/178
47
Gibohon 27: Gibohon na Igwang Laso asin Lobo
Instruksyon:
Solo:
1. Maggibo kan mga korte gamit an laso. Gamiton
an makaskas asin maluyang paghiro kan takyag
sa paggibo kan gibohon.
May Kapareha:
1. Kaputan an lobo kan duwang kamot. Magtindog
na magkabulag an mga bitis.
2. Iapon an lobo sa kapartner sa ibabaw kan payo
kaini. Utrohon kan kapareha an ginibo.
Pagbabago: Ipasa an lobo gamit an siko sa siko;
tuhod sa tuhod; payo sa payo.
Nagibo mo ini? ____ Iyo po. _____ Dai po.
Nag-ugma ika? _____ Iyo po. _____ Dai po.
8
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
49/178
48
Modyul 8: Kawat na Kanta
Anong mga kawat an paborito nindong kawatankan saimong mga kakawat? Narumduman mo pa
an mga kantang may aksyon na maugmang
pigkakawat nindo kan saimong kakawat? An mga
kawat na numero?
Siisay an nagkua kan biskwit sa garapon?
sarong maugmang kawat. Pwede nindo iningkawaton sa eskwelahan o sa harong kaiba an
saindong pamilya. Bago magpuon an kawat,
tatawan nin numero an lambang saro, pero bako
base sa pagkasunod kaini pabilog.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
50/178
49
Gibohon 28: Siisay an Nagkua kan Biskwit sa
Garapon?
Instruksyon: Adalan an paagi kan pagkawat.
An paratukdo o lider mapuon sa rhythmicpattern
arog kan pagpakpak, pagtaptap kan tabay,
pagpakpak, pagtaptap kan tabay na sa
maluyang paagi sa pagpuon. An lider mataram,
Siisay an nagkua kan biskwit sa garapon? Uutruhon
ini sa paagi nin pagsunod kan rhythmic pattern
(pagpakpak asin pagtaptap).
An lider mapuon pagtaram kan # 1an nagkua kan
biskwit sa garapon.
An tawong ini mataram, Siisay ako?
Gabos mataram, Iyo po, ika!
An tawong ini masimbag, Bako man ako!
An gabos mataram, Kun bako ika, siisay?
An tawong pighapot masimbag, # 2 o # annagkua kan biskwit sa garapon, asin mapadagos
an kawat.
An obheto kan kawat iyo an maipahiling an ritmo
mantang nagtataram an mga nagkakarawat na dai
nin pundo.
Gibohon ini!
Marhay man an pagkawat mo? Idrowing an
saimong namatian digdi.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
51/178
50
Gibohon 29: Sawsaw Suka An Mahuhi Taya
Instruksyon: Magbali sa kawat tanganing masukol an
kahandaan mo sa reaksyon.
Sawsaw Suka an Mahuri Taya
An ngaran kan kawat literal na ipinapahiling an
pagsawsaw nin suka. An taya ibubuka an
saiyang palad mantang an kakawat iduduot an
saiyang murong panturo (indexfinger), mantang
nagkakanta nin sawsaw suka/mahudyan taya!.
An nadakop iyo naman an taya.An taya gigibohon an madakop an muro kan
kakawat sa pagtapos kan pagkanta.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
52/178
51
Gibohon 30: Pagtsek kan Kaaraman
Primerong Parte. Kuloran ninberde an kahon kun
minauyon ka asin pulakun dai.
For traffic sign Red means Go
Sawsaw Suka Mahuli Taya
tests your memory.
The sign means Pedestrian
Crossing.
Ribbons can create thesefigures through fast motion
of 8
Copy picture of the
game
Pls illustrraffic light with
green color lighted
An aking babayi nag-agi sa
irarom kan lamesa.
An mga tanda trapiko, an
pula nangangahulugan naGO.
An Sawsaw Suka an Mahuri
Taya nagsusukol kan
kakayahan kan memorya.
An tanda nagpapahiling na
an mga tawo pwedeng
magbalyo sa tinampo.
An mga laso pwedengmakagibo kan pigura o
korte sa paagi nin makaskas
na paghiro kan takyag.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
53/178
52
1
Kagamitan kan Eskwela
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
54/178
53
YUNIT I: MAGKAKAN NIN TAMA
An harong sadit sana
An tinanom duman,manlain-lain
Singkamas asin talong,
sigarilyas asin mani,
Sitaw, bataw, patani.
Kundol, patola, upo asin
karabasaAsin igwa pang labanos,
mustasa
Sibulyas, kamatis,
bawang asin laya
Sa palibot kaini pano nin
linga.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
55/178
54
Anong mga kakanon an marhay sa satong salud?
Gibohon ta!
Idrowing an mga ritrato sa suratang papel. Kuloran nin berde kun an kakanon hali sa mga
tinanom
Pula kun ini hali sa mga hayop
Gibohon ini sa suratang papel .
A.
1. batag
2. manok
3. keso
4. gatas
5. mais
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
56/178
55
B. Idrowing an mga kakanon sa suratang papel.
Pilion asin bilogan an masustansyang kakanon.
1. 2.
3. 4.
5.
C. Idrowing an sa laog kan kahon kun
epekto satuya kan masustansyang
kakanon. Idrowing an kun epekto kan
bakong masustansyang kakanon. Gibohon inisa suratang papel.
1.Malinaw na kublit
2.Pagraot kan ngipon
3.Paglangkaw
4. Maluyang lawas
5. Sobra sa gabat na aki
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
57/178
56
D. Hilinga an duwang ritrato.
Bilogan an masustansyang kakanon. Idrowing ini
sa suratang papel.
1.
2.
3.
4.
5.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
58/178
57
Leksyon 1: Tinanom asin Hayop bilang Kakanon
Aramon ta:
Gibohon 1: Tinanom o Hayop?Gumamit nin berde sa pagtsek kan tinanom.
Gumamit nin pula sa pagtsek kan hayop.
Gibohon ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
59/178
58
Gibohon 2: Hali sa Tinanom o Hayop?
Kahonan an ritrato kan pagkakan na hali sa
tinanom.
Bilogan an pagkakan na hali sa hayop.Gibohon ini sa suratang papel.
Tandaan
An tinanom asin hayop nagtatao satuya nin
pagkakan!
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
60/178
59
Leksyon 2: Masustansya o Bakong Masustansyang
Kakanon?
Gibohon: Masustansya o Bako?
Idrowing an mga kakanon sa suratang papel.
Tsekan an masustansyang kakanon.
Laganan nin X an bakong masustansya.
Tandaan
Magkakan nin masustansyang kakanon,
ikakarahay mo ini!
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
61/178
60
Leksyon 3: Marhay daw an gawi mo sa pagkakan?
Aramon ta
Gibohon 1: Gusto ko Magpamahaw!
An pagpamahaw tamang gibohon. Nakakatabang
ini sa saimong pagtalubo, marhay na pag-iisip asin
pagkawat man.
____________________________ an paborito kong
pamahawan.
An pagkakan kaini nakakaugma sako!
Gibohon 2: Maugmang Magpamahaw!
Gumibo kita nin pamahawan.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
62/178
61
Gibohon 3: Gusto ko Magpangudto!
Pumili nin 4 na kakanon.
Itakod an kakanon sa lunchbox.Gibohon ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
63/178
62
Gibohon 4: Gusto ko Magpamanggi!
Patanogon an inot na tanog kan kakanon na
kakakanon mo sa pamanggihan.
Idrowing ini sa suratang papel.
Ritrato Letra
G
P
S
T
M
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
64/178
63
Gibohon 5: Tawan Mo Ako nin Maiinom na Tubig
Magkua nin baso. Laganan ini nin tubig asin inumon.
Ano an namatian mo?
Tandaan
An pag-inom nin tubig marhay sato.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
65/178
64
Gibohon 6: An Gatas Marhay Sako!
An gatas nagpapapakusog nin ngipon.
An gatas nagpapakusog nin tlang.
Mag-inom nin gatas aroaldaw.
Tandaan
Mag-inom nin gatas duwang beses sa
aroaldaw. Tangani magkaigwa nin marhay
na salud, bumilog an hawak asin harayo sa
helang.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
66/178
65
Gibohon 7: Masustansyang Kakanon o Junk Food
Hilingon an mga kakanon na nasa ritrato. Laganan
nin (/)an masustansyang kakanon asin (x)kunjunkfood. Gibohon ini sa suratang papel.
__________________1.
bananacue
__________________2.
Ricecake
__________________3.
tsitsiria
__________________4.
Glassofmilk
__________________5.
Sodao
softdrink
Tandaan
Likayan an pagkakan nin junk food
asin pag-inom nin softdrink.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
67/178
66
Gibohon 8: Pumili nin Tamang Kakanon
Idrowing sa suratang papel an mga
masusustansyang kakanon.
Tandaan
Namitan mo, masustansyang kakanon!
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
68/178
67
Leksyon 4: Riparohon an Saimong Gawi sa Pagkakan
Aramon Ta
Gibohon 1: Tamang Gawi sa Pagkakan
1. 2.
Maghugas nin kamot. Magtukaw nin tanos.
3. 4.
Pag-urulayan an Magsabi nin Paki/Tabimarahay na istorya sa pagpapapasa nin kakanon
5. 6.
Dai magtaram na may laog Sapaun an kakanon
nin kakanon an ngimot na nakasara an
ngimot.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
69/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
70/178
69
Post test (Isurat an simbag sa suratang papel)
A.Tinanom o Hayop?
Isurat an Tkun an kakanon hali sa tinanom.Isurat anHkun an kakanon hali sa hayop.
___________1. sira
___________2. sugok/bunay
___________3. carrots
___________4. mais
___________5. manok
B.Masustansya o Bako Masustansya?
Bilogan an masustansyang kakanon
Ekisan Xan bako masustansya.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
71/178
70
C. Kupyahon an tamang simbag.
1. Arin na kakanon an dapat mong kakanon sa
pamahaw?
2. Anong kakanon an dapat mong kakanon sa
pangudtohan?
3. Arin na prutas an marahay kakanon sa
pagkaaga/pamahaw?
4. Arin na inumon an marhay sa aki na kapareho
mo?
5. Arin na kakanon an marahay kakanon sapamanggihan?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
72/178
71
D.Siisay an may tamang gawi sa pagkakan?
Isurat an numero sa suratang papel. Idrowing an
kun nagpapahiling nin tamang gawi sa
pagkakan.
Nanggana
ako sa
karawat.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
73/178
72
YUNIT 2: MARHAY AN SALUD KO
Pano magiging marhay an salud mo?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
74/178
73
Gibohon ta!
A. Siisay an nagpapahiling nin marhay na gibo para
sa salud?
Itukdo kun arin na ritrato an nagpapahiling nin
tamang gibo para sa salud. Tano?
A B C D
E F G H
I J
B. Pilion antamang ritrato. Isurat an letra sa
suratang papel.
1. Piggagamit ini sa paghugas kan bitis.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
75/178
74
2. Ini an tama na pagtakop pagnag-aabo.
3. Gibohon ini pakahali sa kasilyasan.
4. Gibohon ini pagmata mo.
5. Ginagamit ini pakatapos magkarigos.
C. Kuloran an nin pula kun tama an
tataramon. Gibohon ini sa suratang papel.
1. Magsulot nin malinig na bado.
2.Magturog maski maati an bitis.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
76/178
75
3.Magkawat sa luwas maski mainiton.
4.Punasan an lalawgon nin malinig na
bado.
5. Maghugas kan kamot bago asin
pakatapos magkakan.
Leksyon 1: Malinig na Kamot
Aramon TaGibohon 1
An kantang ini manungod sa saimong kamot.
Kantahon ta ini.
Ako may duwang kamot
Ako may duwang kamot:
Wala asin tuo.
Itaas sinda
Malinigon.
Luway ipakpak
Saro, duwa, tulo
Malinig na kamotMagayon hilingon.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
77/178
76
Kumusta! Ako si Rica.
Ini an mga kamot ko.Nakakatabang sinda sa
dakul na nagigibo ko.
Magayon na sinda
nahihiling na malinig.
Aroaldaw ko sindang
pighuhugasan asin
piglilinigan.Ika, ano an pigigibo
mo?
Ini si Rica.
Iistorya niya
satuya an
manungodsa kamot
niya.
Ano an
pigsabi
niya?
Kaipuhan na hugasan ta an satong kamot.
Nuarin kita dapat maghugas kan satong mga
kamot?
Kun an mga ini maati na
Bago asin pakatapos magkakan
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
78/178
77
Pakahali sa kasilyasan
Pakatapos magkapot o
magpakakan sa ataman na hayop
Pakatapos mag-abo omaghatsing
Pakatapos magkawat
sa luwas
Gibohon 2
Siisay an dapat maghugas kan kamot?
Bilogan an simbag. Gibohon ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
79/178
78
2. Gumamit nin sabon asinihaplas sa duwang kamot(1520 minuto)
3. Kuskuson an bilog na
kamot.
4. Balnawan nin marhay nin
malinig na tubig.
Gibohon3:
Ngunyan maghugas na kita kan satuyang kamot.
Kaipuhan ta maghugas kan kamot nin tama. An
kantang ini masabi sato kun pano ta gigibohon ini.Kantahon ta!
Ini an Paagi
Ini an paagi
sa paghugas kan kamot,
Paghugas kan kamot,
paghugas kan kamot.Ini an paagi
sa paghugas kan kamot
Malinig, magayon paghilingon.
May mga paagi kan tamang paghugas kan kamot.
Adalan ta sinda.
1. Dumugon an kamot ninmalinig na tubig.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
80/178
79
5. Pahidan nin malinig na
twalya an kamot.
6. Gumamit nin twalya
pagsara kan gripo.
Tandaan
An Sakong Pangako
Pirma kan Magurang: ___________________
Petsa: _________________________
Hugasan ta an satuyang kamot nin tama!
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
81/178
80
Leksyon 2: Malinig na Bitis
Aramon Ta
Gibohon 1
Hilinga si Biboy. Nagkawat siya sa baha. Ngunyan
maation siya. Ano an dapat niyang gibohon
pakatapos magkawat? Pilion an tamang ritrato sa
tuo. Pilion asin isurat an letra sa suratang papel.
A
B
Dapat daw na magkawat si Biboy sa baha?
Nuarin kita naghuhugas kan bitis?
Naghuhugas kita kan bitis nin mga pirang beses
Kun an mga bitis maati
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
82/178
81
Bago magkaturog
Pagkatapos maglakaw
sa baha
Gibohon 2:Kaipuhan mo maghugas kan bitis ninTama
Uni an tama na paghugas kan bitis:1.Hugasan an bitis nin tubig asin sabon. Kulang an
paghugas na gamit an tubig sana. Pasabuhon nin
marhay an sabon. Kuskuson an bilog na bitis.
Kuskuson sa tahaw kan mga guramoy. Kuskuson
pati sa irarom kan mga kuko sa bitis.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
83/178
82
2. Pamarahon nin marhay an mga
bitis.Gumamit nin malumoy na tela
o twalya. Pamarahon lalo na sa
tahaw kan mga guramoy. Antanoda na dumog nagiging kawsa
kan fungalinfectiono mabata na
parong.
Gibohon 3
Siisay an nangangaipo maghugas kan saiyang bitis?
Isurat an pangaran sa suratang papel.
Jet Nadia Nikko
Miggy Lito asin Yuri
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
84/178
83
Gibohon 4
Nakikawat si Kiko sa saiyang kaeskwela.
Nahiling niya an ati sa saiyang bitis. Gusto niyang
hugasan an saiyang bitis. Tabangan mo si Kikomagduman sa bumba.
Susugon an linya hali ki Kiko paduman sa
bumba.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
85/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
86/178
85
Dai mo paggamiton
an kamot mo sa
paghatsing.
Pasensya, Narda
Leksyon 3: An Tamang Pag-abo asin Paghatsing
Mag-adal kita
Malain an pagmati ni Leo.
Bigla siyang naghatsing sa saiyang kamot.
Daing anuman.
Tutukduan ko ikakan tamang
pag-abo.
Tutukduan ko ika
kan tamang
paghatsing.
Sige...
Magpuon
na kita.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
87/178
86
Gibohon ta ini:
Gibohon 1: An Tamang Paghatsing
Magtakop nin nguso kun maabo.Magtakop nin dungo kun mahatsing.
Maghatsing sa
nakatikong takyag.
Gamit an malinig na
tela o tisyung papel
Itapok an nagamit na
tisyu. Itapok ini sa
basurahan.
Maghugas kan kamot
pakatapos.
Kun may sipon ka:
Gumamit nin surgical mask.
Dai pagtakupan nin kamot an nguso asin dungo kunika maabo o mahatsing.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
88/178
87
Gibohon2
Hilinga an mga ritrato. Isurat an mga numero sa
suratang papel.
Idrowing an kun an ritrato nagpapahiling ninmarhay na ugaling pangsalud, kun ito dai
nagpapahiling nin marhay na ugali para sa salud.
Tandaan
1. 2. 3.
Magtakop pag-abo asin
paghatsing tanganing makalikay sa hilang!
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
89/178
88
Leksyon 4 - Pagsulot ki Malinig na Bado
Pag-adalan ta
Gibohon 1: Malinig o Maati
Siisay an mas marhay hilingon?
Tano?
Gibohon 2: Malilinig na Bado
Malinig na Bado
An mga aki kaipuhan magsulot
nin malinig na bado aroaldaw.Magiging marhay sindang paghilingon
kun pirming malinig an sulot.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
90/178
89
Gibohon 3: Ipahiling kun pano mo Gigibohon.
Magsulot nin bado pagkatapos magkarigos.
Magsalida nin bado kun maati na.
Magsalida nin bado sa pagkaturog sa banggi.
Pirming magsalida nin pansuon.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
91/178
90
Gibohon 4: Ano an Pigsusulot Nindo Kun?
Nagsusulot kita nin manlain-lain na klase nin bado.
Pigsusulot ta an kada saro kaini depende saokasyon, oras asin lugar.
1. Isulot an uniporme sa eskwelahan.
3. Isulot an mga marhay na bado kun masimba.
Isulot man an mga ini kun maduman sa party.
4. Isulot an mga badong
pangturog. Mga mahiwas ini
asin kumportable.
5. Gamiton an pansuon.
2. Isulot an badong pangkawat
kun nagkakawat. Pwede manini isulot sa harong. Mga simple
ini asin kumportable.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
92/178
91
Gibohon 5: Anong Bado an Isusulot?
Arin an tama? Isurat an letra sa suratang papel.
1. Anong bado an isusulot saeskwelahan?
2. Ano an isusulot na
pansuon sa saimong bado?
3. Ano an isusulot
kun nagkakawat?
4. Ano an isusulot
kun maduman sa
simbahan?
5. Ano an isusulot kun ika
makaturog?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
93/178
92
Gibohon 6 Kuloran an mga Bado
Midbidon si Ali asin si Sara. Tabangan sindang
magbado. Kuloran an bado ni Ali. Kuloran an bado
ni Sara. Gibohon ini sa suratang papel.
Tandaan
Magsulot nin malinig na bado aroaldaw.
Magpalit nin bado
pagkatapos magkarigos
pag maati nabago magkaturog
Magsulot nin manlain-lain na
klase nin bado
uniporme
badong pangkawat
badong pang-party
badong pangkaturog
pansuon
Magsulot ki malinig na pansuon.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
94/178
93
Leksyon 5: Nagtuturog Ka?
Gibohon 1: Pahingalo, Pahingalo, Kaipuhan Ko
Magpahingalo!
Madya na maglakaw.
Madya na magdalagan.
Pagal na kita.
Kaipohan ta magpahingalo.
Gibohon 2: Gurano Ka Kahaloy Magturog?
An pagpahingalo asin pagturog makakatabang sa
saimong pagtalubo.
Minamantinir kaini an marahay mong salud.
Gurano kahaloy nagturog si Nina?
Bilangon an mga bituon.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
95/178
94
Hilingon an relo.
Alas otso na nin banggi.
Si Nina nagturog nin alas otso.
Nagmata siya alas syete.Nagturog siya sa laog nin 11 oras.
Ika pirang oras ka nagtuturog sa banggi?
Nagkakaturog ako sa oras na_________.
Namata ako sa oras na ___________.
Nagkaturog ako sa laog nin __________ na oras.
Gibohon 3: Amay Magturog!
Amay magturog
Amay man magmata
Para an aki na arog mo magkaigwa
Maray na salud, matali asin magtalubo pa.
Nuarin ka dapat magturog?
Nuarin ka man dapat magmata?
Magiging anong klaseng aki ka kun
pirmi kang magkakaturog sa
tamang oras? Tano?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
96/178
95
Gibohon 4: Pinapakaray Ko An Pinagturogan Ko!
Hilingon an ritrato A asin B.
Ritrato A
(A clean child ready to go sleep with a messy, dirty
bed)
Ritrato B
Arin sa duwang aki an nagustuhan mo? Tano?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
97/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
98/178
97
1. Ribayan/Salidahan an kubrekama o pansapin sa
kama kada simana.
2.Ribayan/Salidahan an punda kan ulunan kada
simana.
Tandaan
An satuyang hawak kaipohan nin
pahingalo. An satuyang isip dapat
magpahingalo. Nakakapahingalo kita
kun kita nagtuturog. Nakakatabang ini
sa satuyang hawak para magkaigwa
nin marahay na salud.
Kaipuhan ta na magturog.
Nakakatabang ini tangani magkaigwa kita nin
marahay na salud. An malinig na higdaan asin
ulunan makakatabang para magkaturog kita
nin tuninong.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
99/178
98
Gibohon 6 Ano ano an Nasa Higdaan Mo?
Ano-ano an ginagamit mo sa pagturog?
Idrowing ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
100/178
99
Leksyon 6: O! An Sakong Postura!
Aramon Ta
Gibohon 1: Magtindog Nin Tanos
1. Magtindog nin tanos na
nakasandig sa lanub.
2. Isandig sa lanub an
saimong payo.
3. Isandig man an abaga sa
lanub.4. Idukot an lubot sa lanub
5. Humiling nin diretso.
6. Itanos an tuhod.
7. Iliyad an daghan.
8. Ilaog an tulak.
Kaya mo ining gibohon? Kantahon ta.
Magtanos Magtindog
Magtindog nin tanos
Magtindog nin tanos
Magtindog nin tanos
Sakuyang mga kaklase
Magtindog nin tanosMagtindog nin tanos
Magtindog nin tanos
Sakuyang mga kaklase.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
101/178
100
Gibohon 2 Magtukaw nin Pakaray
1. Magtukaw nin pakaray sa tukawan.
2. Isandig an likod sa tukawan.3. Magtukaw na nakatanos an abaga.
4. Idukot an lubot sa tukawan.
5. Ilinya an saimong tuhod sa saimong
piad.
6. Ilapat an mga bitis sa salog.
7. Dai ipagkrus an saindong mga bitis.
Gibohon 3: Maglakaw nin Tama
1. Magtanos nin tindog.
2. Humiling sa inutan dai magduko o
maghiling sa ibaba.
3. Itaas nin dikit an ku-ko.
4. Ilaog an tulak.
5. Maglakaw painotan.6. Itabyon an mga braso painotan.
7. Dangan itabyon an braso luhay-
luhay pasiring sa likodan.
8. Itiko nin kadikit an mga tuhod.
Gibohon 4: Pagbuhat nin Bagay
Kun mabuhat nin bagay hali sa salog:
1. Itiko an mga tuhod.
2. Iunat an mga bitis mantang nagbubuhat.
3. Kun may ipinapatong paibaba.
4. Itiko an mga bitis asin piad.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
102/178
101
Magtindog nin tanos. Magtukaw nin pakaray.
Maglakaw nin tama. Maglikay sa pagbuhat
nin bagay.
5. Ikidit an mga kalamanan sa tulak.
6. Gamiton an kalamanan sa mga bitis.
7. Ibaba an bagay na ipapatong sa ibaba.
Gibohon 5: Siisay an may Marhay na Postura?
Isurat sa papel an letra kan tamang simbag.
1. Siisay an may marahay na postura sa pagtukaw?
A B
2. Siisay an may marahay na postura sa pagtindog?
A B
3. Siisay an may marahay na
postura sa paglakaw?
Tandaan
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
103/178
102
Ebalwasyon
A. Ano an ginagamit sa paghugas nin mga kamot
asin bitis? Isurat an letra sa suratang papel.
A
D
C
F
G
B
H
E
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
104/178
103
B. Papano kita maghugas nin kamot?
Laganan nin numero base sa tamang
pagkakasunod-sunod kan paghugas nin kamot.
Isurat an simbag sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
105/178
104
C. Pilion an letra kan salang ritrato. Isurat an simbag
sa suratang papel.
1. Pagtahub kun nag-aabo o nag-aatsing.
A B C
2. Tamang pagtukaw
A B C
3. Tamang pangangataman kan hawak/lawas
A B C
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
106/178
105
D. Isurat sa papel an IYO kun nagpapahiling nin
tamang gawi. Isurat an DAIkun nagpapahiling
nin salang gawi.
________ 1. Makawat ako sa bilog na aldaw.
________ 2. Maturog ako sa tamang oras.
________ 3. Matindog ako nin tanos.
________ 4. Maturog ako sa malinig na higdaan.
________5. Maribay ako nin bado sa kada simana.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
107/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
108/178
107
Gibohon:
Basahon an tula.
Idrowing an simbag sa suratang papel.
An Saradit Kong Katabang
By Evelina M. Vicencio
Igwa akong duwang _________________ tanganing
mahiling an gabos na bagay sa palibot ko.
Igwa akong duwang _______________ tanganing
makadangog kan mga tanog, harayo asin harani.
Igwa akong ________________ tanganing maitaram
an manlain-lain na parong
Igwa akong ________________ na nagtataram sako
kun an pagkaon mahamis o maaskad.
Bente _________________ igwa man ako, na kun sain
nakakagat asin nakakasapa nin pagkaon.
Igwa man ako __________________ na nakakamati
kan mainit asin bako marhay mainit, kan malipot asin
malipoton
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
109/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
110/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
111/178
110
An Satong Magagayon na Mata
Basahon ta an tula na ini.
Magagayon na mga Matani: Teodora Conde
Igwa akong duwang
magagayon na mata
Na nakakahiling kan mga
bagay nin malinaw asin
magagayon pa
Pinapahingaluan ko an sakong
mga mata kun an mga ini
tanglay na. Kun igwang ilaw
saka lang ako nagbabasa.
Gibohon 3: Pangatamanan an mga Mata
Atamanon an saimong mga mata.
Aramon kun papano papangatamanan an mgamga mata.
Magkakan nin
masusustansyang kakanon.
Pahidan an mga mata
mo nin malinig na
panyo. Dai pagpiri-
pision an mga mata.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
112/178
111
Maghiling nin TV na
nakadistansya.Magbasa kun may
tamang liwanag.
Pahingaluan an mga mata mo kun pagal na.
Tandaan
An tamang pangangataman sa
satong mga mata nakakatabang
tanganing pirming marhay an
panhiling.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
113/178
112
Kaipohan an marhay na mga mata.
Gibohon 4: Protektaran an mga Mata Mo
Pag-adalan an mga ritrato.
Ano an salang ginigibo ninda?Tano ta sala ini?
Isurat an numero kan ritrato na nagpapahiling kan
salang gibo sa mata sa suratang papel.
Gibohon 6: Naghihilang na mga Mata
Sore eye Sty
1 2
3 4
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
114/178
113
Tandaan
Kupyahon an lalawgon.
Idrowing an duwang mata sa lalawgon.
Gibohon an drowing sa suratang papel.
An malilinaw na mga mata importantehon.
Pangatamanan an saindong mga
mata.
An marhay na pangangataman sa
satong mga mata makakatabang na
pirming marhay an panhiling.
Ugalion an mga marhay na gibo para
sa satong salud.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
115/178
114
Leksyon 2: Matarom na Pandangog
Pag-adalan taGibohon 1: Ano an nasa kahon?
Gibohon 2: Pagtesting kan tanog
An ibang bagay nagtatao nin marhay na tanog.
An ibang mga bagay nagtatao nin bakong marhay
na tanog. Ribok ini.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
116/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
117/178
116
Magtaram nin luway-
luway.
Gibohon 3: Pangatamanan ta an Satong mga
Talinga
Pinapangataman kan mga aking ini an saindang
mga talinga.Pano ninda ini ginigibo?
Linigan sana an luwas na
parte kan talinga nin
labakara
Magsinga nin luhay-luhay. Magdangog nin maluway
na tugtog.
Protektaran an mga
talinga mo sa makukusog
na tanog.
Pamarahon an mga
talinga gamit an labakara.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
118/178
117
Para sa mga Talinga o Bako
Hilingon an mga bagay.
Arin an makakalinig sa mga talinga?
Ikabit an mga bagay na ini sa talinga.Gibohon ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
119/178
118
Tandaan
An makusog na tanog nakakaraot sa mga
talinga ta. Mantiniron ta na pirming malinig an mga
talinga.
Protektaran ta an satong mga talinga.
Pangatamanan ta an satong mga talinga.
Linigan an saimong mga talinga nin
labakara.
Protektaran an mga talinga mo sa
makukusog na tanog.
Gibohon an tama asin regular na paglinig
kan talinga.
Dai paggamiton an mapapanas na
bagay na panlinig sa talinga.
Dai paglaogan nin ano man na bagay ansaimong talinga.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
120/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
121/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
122/178
121
Tandaan
An Satong DungoTune: Leron-leron Sinta
by Teodora D. Conde
An satong dungo para sa paghangos.
An satong dungo para sa pagparong.
Paparungon ta ini nin marhay na parong.
Dai pagpaparungon nin mga bako marhay na
parong.
Siguradong pirmi talaga malinig an dungo.
Pangataman ta an satong dungo.
Leksyon 4: Dila na Nakakanamit
Pag-adalan Ta
An dila ta nasa laog
kan satong ngimot.
An dila ta nakakatabang sato para manamitan an
kakanon.
An dila ta nakakatabang sato para magtaram.
An dila ta nagmamantinir para maging malinig an
satong mga ngipon.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
123/178
122
Gibohon 1: Dilang Nakakanamit
Uya an ibang mga pagkakan na pigkakan ta.
Ano an namit kan lambang kakanon na nasa ritrato.Isurat an mahamis, maalsom, maaskad o mapait sa
suratang papel.
1.
______________
2.
_______________
3.
_____________
4.
______________
5.
_______________
6.
_____________7.
______________
8.
_______________
9.
_____________
10.
_______________
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
124/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
125/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
126/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
127/178
126
An Satuyang mga Ngipon
Igwa kitang duwang grupo nin mga ngipon
Primirong grupo an mga temporaryong ngipon,
Pig-aapod man ining milk teeth.An mga aki igwang bente na temporaryong ngipon.
Ikaduwang grupo iyo an mga permanenteng
ngipon.
An mga tawong maedad na igwang treynta y dos
na permanenteng ngipon.
Gibohon 3: Pigsisipilyohan Ta An Satuyang mgaNgipon
Nagsisipilyo ka kan saimong mga ngipon?
An pagsisipilyo nakakatabang na pirming malinig an
ngimot.
Nakakatabang ini na pirming malinig an satuyangmga ngipon.
Nakakatabang man ini tanganing pirming malinig an
satuyang dila.
Nakakatabang man ini tanganing pirming malinig an
satuyang ngaros.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
128/178
127
An pagsisipilyo nakakatabang tanganing pirming
malinig sinda gabos.
An mga Kaipohan Mo
sipilyo toothpasteo asin
tubig sa baso labakara
dental flosso malinig na tursido
1.Kuahon an sipilyo mo.
2.Dumugon an sipilyo nin malinig na tubig.
Nuarin ka
nagsisipilyo
kan ngiponmo?
Sipilyohon an ngipon kada
pagkatapos magkakan.
Uni an paagi kun pano
sipilyohon an ngipon ninmarhay.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
129/178
128
3.Kaagan nin diit na toothpaste an sipilyo.
4.Sipilyohan nin luway-luway an ngipon.
5.Sipilyohan an palibot kan ngipon.
6.Sipilyuhan puon sa wala pasiring sa tuo.
7.Siguraduhong linigan an gabos na gilid.
8.Ibuga an sobrang laway asin toothpaste.
9.Sipilyohan luway-luway an saimong dila.
10.Balnawan an sipilyo nin marhay.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
130/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
131/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
132/178
131
Tandaan
Magsisipilyo ako kan sakong ngipon __________.
Sa pagsisipilyo ko, gagamiton ko an __________.Mag-iininga ako kan sakong ngipon __________.
Sa pag-iininga kan ngipon ko, gagamiton ko an
__________.
Bibisitahon mi an dentista __________.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
133/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
134/178
133
Gibohon 2: Masustansyang Kakanon para sa Ngimot
Ugalion tang pirming malinig an satuyang mga
ngipon.Magsipilyo kita kan satuyang mga ngipon.
Gumamit kita nin dental floss o pang-ininga
tanganing mahali an mga salot sa satuyang ngipon.
Magkakan kita nin mga masusustansyang
pagkakan.
An mga pagkakan na sobra sa hamis bako marhay.
Makakaraot an mga ini sa satuyang ngipon.
Magdrowing nin kun masustansya an pagkakan.
Magdrowing nin kun bako masustansya.
Gibohon ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
135/178
134
Gibohon 3: Marhay na mga Gawi Para sa Magayon
na Ulok
Hilingon an kada ritrato.
Pirming praktison an mga DAPAT gibohon.Likayan an mga gibong DAI DAPAT gibohon.
Dapat Dai Dapat
Magsipilyo nin ngipon Magkakan asin mag-inom
pagkatapos magkakan. nin dakol na mahahamis
Magkakan nin Ikaag an mga kawatan
masustansyang sa ngimot mo.
kakanon asin inumon.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
136/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
137/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
138/178
137
Leksyon 6: Magayon na Kulit/Kublit
Pag-adalan Ta:Gibohon 1: Mga Bagay na Nakakatabang Sato Para
Maging Malinig
An mga bagay na ini nakakatabang sato para pirmi
kitang malinig.
Piglilinigan ninda an iba-ibang parte kan satong
lawas. Pigpuprotektaran man kan mga ini an satong
lawas.
Ikabit an mga ini sa parte kan lawas na piglilinigan.
Idrowing ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
139/178
138
Gibohon 2: Pirmi Akong Malinig Aroaldaw
An tubig marhay na panhugas.
An sabon marhay para pirmi kitang malinig.
Maglabar kan lalawgon aroaldaw.Magkarigos aroaldaw.
Mga Bagay na Kaipohan:
labakara
twalya
planggana asin tabo
sabon asin sabon sa panlaba
Magkarigos aroaldaw.
Gumamit nin malinig na
tubig. Gamiton an
sadiring sabon.
Dumugon asin sabonon
an buhok. Banlawan ninmarhay.
Laganan nin sabon an
labakara.
Luway-luway na nusnuson
an lalawgon asin liog.
Nusnuson an luwasan kanmga talinga.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
140/178
139
Nusnuson an yukyuk.
Nusnuson an mga takyag.
Nusnuson an mga tabay.
Balnawan nin marhay an lalawgon asin liog.
Pamarahon an saimong
buhok, lalawgon asin
lawas. Pamarahon an
mga ini kan saimong
twalya.
Magsulot nin malilinig na bado aroaldaw.
Puprotektaran kaini an saimong kulit/kublit.
Magsulot nin mga kumportableng bado.
Magsulot nin mga tamang bado na bagay sa
panahon.
Magsulot nin tsinelas o sapatos.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
141/178
140
Sukrayon an
buhok.
Siguradohon na pirming malinig an mga kamot
asin bitis.
Palungan/putolan an mga
kuko.
Magpatabang sa mga
may edad na.
Nanggagatol Ka?
Kaipohan igwa nin sadiring __
sukray asin bras sa buhok
labakara, twalya
mga bado
Midbid mo ining mga saradit na hayop?
kuto purgas
Pig-aapod ining kuto (louse) asin purgas o
(scabies mites).An kuto nag-iistar sa payo.
An purgas nagdudukot sa kulit.
An kuto pinapagatol an payo.
An purgas pinapagatol an kulit.
Ano an gigibohon mo kun ika piggagatol?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
142/178
141
Magkanta Ka Mantang Naglilinig
Arog kaini an paglabar, an paglabar,
an paglabar. Arog kaini an paglabar
nin maatab.
Arog kaini an pagsukray, an pagsukray,
an pagsukray. Arog kaini an pagsukray
sa sakuyang buhok.
Arog kaini an pagrigos, an pagrigos,
an pagrigos. Arog kaini an pagrigos
sa sakuyang lawas.
Arog kaini an pag-inuli, an pag-inuli,
an pag-inuli. Arog kaini an pag-inuli sa
sakuyang talinga.
Arog kaini an paghugas nin kamot,
an paghugas nin kamot,
an paghugas nin kamot. Arog kaini
an paghugas nin kamot, kun ini maati na.
Arog kaini an pagsipilyo, an pagsipilyo
Arog kaini an pagsipilyo kan sakuyang
ngipon.
Arog kaini an pagpalong kan kuko,
an pagpalong kan kuko, an pagpalong
kan kuko.
Arog kaini an pagpalong kan kuko,
kun ini haralaba na.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
143/178
142
EbalwasyonA.Tama o Sala?
Basahon ki marhay an pangungusap. Laganan
nin tsek ()an tama. Laganan nin ekis (X)an
sala. Isurat an simbag sa suratang papel.
1.Uminom nin mainit na gatas. _____
2.Isusu/Isunga an sipon sa dungo nin luway-luway.
_____3.Magkarigos aroaldaw. ______
4.Siguradohon na malinig an parting luwasan kan
talinga. _____
5.An mga gulay masusustansyang pagkakan.
_____
6.Sipilyuhon an ngipon sarong beses sa sarong
simana. _____
7.An mga mahahamis na pagkakan marhay sangipon, _____
8.Linigan an talinga nin cotton buds. _____
9.Linigan an dungo nin tissue paper. _____
10. Piripision an mga mata kun magatol. ____
TandaanTanganing magkaigwa
nin marhay na salud.
Kaipohang maglinig kanlawas. Magpuon sa
payo pasiring sa mga
bitis.
Maggamit nin malilinig
na bagay asin bado.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
144/178
143
B.Ano an Gagamiton?
Ikabit an mga bagay na gagamiton.
Isurat an numero asin letra na magkapareho sa
suratang papel.1.Paglimugmog
2.Paglinig kan mga mata
3.Paglinig kan mga talinga
4.Pagtakop kan ngimot kun
naghahatsing
5.Pagsipilyo kan ngipon
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
145/178
144
Pagsukol sa Sadiring Kaaraman
Gibohon ini sa suratang papel.
Mga Marhay na Gawi Aroaldaw Minsan DaiLamang
1.Nagkakarigos ako.
2.Naglilinig ako kan
sakong talinga.
3.Pigsusukray ko an
sakong buhok.4. Naghuhugas ako
kan sakong kamot.
5.Nagsusulot ako ninmalinig na bado.
6. Nagsisipilyo ako kan
ngipon pagkatapos
magkakan.
7. Nag-iininga akopagkatapos
magsipilyo.
8.Dai ako nagkakawat
kun mainit an aldaw.
9.Nagtatakop ako kan
ngimot kun nag-
aabo.10. Pighuhugasan ko an
mga kamot ko baga
asin pagkatapos
magkakan.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
146/178
145
Mga Pangangaipo Tanganing Mabuhay
Ano an mga pangangaipo ta tanganing mabuhay?
Pilion an tataramon sa kahon.
Isurat an tamang tataramon sa blangko.Gibohon sa suratang papel.
pagkakan pag-engganyo asin
pagkawat
harong pagkamoot asin pag-atamantubig pahingalo asin marhay na
katurog
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
147/178
146
YUNIT 4: LIGTAS AKO
..Hilway ka bala kon ikaw nagaisahanon?
Magiging ligtas ka kaya kun ika daing kaibahan?
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
148/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
149/178
148
B.Pag-adalan an kada ritrato.
Arin an ligtas an piggigibo?
Idrowing an simbag sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
150/178
149
C.Pag-adalan an kada ritrato.
Siisay an ligtas an piggigibo?
Laganan nin an sadit na kahon.
Gibohon ini sa suratang papel.
1.
3.
5.
7.
2.
6.
8.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
151/178
150
Leksyon 1: Pakitabangan Mo Ako
Gibohon 1: Dai Pwede!
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
152/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
153/178
152
Gibohon 3: Matatabangan Ta Ka
Siisay sinda?
Pangaranan ta sinda.
Sinda an mga tawong nakakatabang sato.
Saroakong______.
Saro
akong____
Saro
akong_____.
Saro
akong_____.
Saroakong_____.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
154/178
153
Gibohon 4: An Sakong ID
Maggibo kita kan satong ID kard.
Kupyahon an kard sa karton.
Ingatan ta an satong ID.
Darahon ta ini pirmi.
Ipahiling ta ini kun kita nawawara.
Ipapahiling ta ini sa tawong pigtitiwalaan ta.
Tandaan
Maghagad nin tabang sa mga tawong
midbid mo.
Dai makipag-ulay sa dai mo midbid.
Darahon pirmi an saimong ID kard.
An Sakong ID Kard
Pangaran: ____________________________________ Edad: ___
Istaran: ________________________________________________
Numero kan Telepono: __________________________________
Ngaran kan Ama:___________________ Trabaho: ___________
Ngaran kan Ina: ____________________ Trabaho: ___________
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
155/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
156/178
155
Gibohon 2: Nagbabagang Bareta!
Basahon ta an bareta.
Baretang Dapat Mong Maaraman!
Magkakaigwa nin brownout.
Tulong oras ini.
Dapat kitang magpreparar nin mga
kandila.
Maglikay asin siguraduhon na pirming
ligtas.
Ekisan (X)an gibong bakong ligtas. Gibohon sa
suratang papel.
Dai magkawat nin kalayo.
Pwede kang makulugan.
An ibang mga bagay pwedeng dukotan nin kalayo.
An saindong harong pwedeng masulo.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
157/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
158/178
157
An mga mapanas na bagay pwede kitang
malugadan.
An dumog/basa na salog mahalnas.
Pwede kitang matumba asin makulogan.
Igwang mga bagay sa harong na nakaka-ilo.
Dai pagdutduton o pagnamitan an mga ini.
Tandaan:
Mga Dapat Tandaan Tanganing Pirming Ligtas sa
Harong
Dai magkawat nin kalayo.
Dai magkawat nin mapapanas na bagay.
Siguraduhon na pirming mamara an salog.
Dai pagdutduton an mga bagay na dai
mo kabisado o midbid.
Dai pagnamitan an mga bagay na dai mo
kabisado o midbid.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
159/178
158
Leksyon 3: Ginigibo Kong Maging Ligtas
Sa Eskwelahan
Gibohon 1: Sain ini?
Sain ining lugar sa eskwelahan?Tsekan()an pangaran kan lugar.
Gibohon ini sa suratang papel.
klasrum klinika
tanod na
kawatanlibrary
hardincanteen
canteenopisina
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
160/178
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
161/178
160
Gibohon 3. Mga Eskwelang Igwang Star
Ano pormal ka?
Laganan nin an marhay na eskwela.Gibohon ini sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
162/178
161
Tandaan:
An mga aksidente nangyayari man sa
eskwelahan.
Magsunod sa mga patakaran sa eskwelahan.
Magpormal sana.
Leksyon 4: Maingat Akong Nagbibyahe
Gibohon 1: An Magayon na Byahe
Igwang fieldtripan mga eskwela.Hilingon an mga ritrato.
FieldTripkan Grado I Eskedyul
8:00-10:00 aga Zoo
10:00-12:00 udto Museum12:00-2:00 hapon Pangudto
2:00-4:00 hapon Parke
4:00-6:00 hapon Pag-uli sa harong
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
163/178
162
Gibohon 2: Magbyahe Kita!
Pano ka nagduduman sa eskwelahan?
Ano an mga lunadan na ini?
Ikabit an mga ritrato sa pangaran kaini.Pagdugtungon sa paagi nin linya.
Gibohon ini sa suratang papel.
banko
bisikleta
bus
dyip
traysikol
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
164/178
163
Gibohon 3: Marhay Kaya Ini?
Pano ka naglulunad?
Ano an DAPAT mong gibohon?
Ano an DAI DAPAT mong gibohon?Kupyahon an tamang aksyon sa suratang papel.
Tandaan:
Maglunad sa ligtas na lunadan.
Dai magkawat o magribok.
Magpormal sana.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
165/178
164
Leksyon 5: Aray! Makulog!
Gibohon 1: Tabang!
Hilingon an ritrato. Basahon an tula.
Ano Ini? Igwang Dugo!
ni: Mark KennethIsinalin sa Bikol ni: Evelyn N. Bautista
Sarong aldaw na mainit an panahon
Nagparakawat ako sa maghapon
Nagdarakupan kami sa tinampo
Mintras an aldaw sobrang gayon
Taod-taod nasingkog ako
Nadalinas pa nin totooAno ini? Igwang dugo
Makulugon, may lugad ako!
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
166/178
165
Gibohon 2: Matarom Iyan!
Hilingon an mga bagay.
Arin an makakakulog saimo?
Kupyahon sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
167/178
166
Halaton hanggang sa mayo
na nin dugo.
Sabonan an palibot kan
lugad.
Paalangon sa paagi kan
pagduta sana kan malinig
na twalya
Maggamit nin bakong
maisog na sabon dangan
hugasan na marhay nin tubig
Gibohon 3: Linigan Ta Ini!
Papano mo linilinigan an sadit na lugad?
Sunodon an mga paagi.
Pagkatapos mo himuon ini, mangayo sang bulig
para matabunan ang pilas.
Linigan an lugad sa
nagbubuhos na tubig.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
168/178
167
Tandaan
Mag-ingat sa paggamit kan mga matatarom
na bagay.
Dai magkawat nin mga delikadong kawat.
Dai matakot kun nalugadan.
Sunudon an mga paagi sa paglilinig kan mga
saradit na lugad.
Pirming maghagad nin tabang.
Magpangayo sang bulig pirme.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
169/178
168
Leksyon 6: Ligtas Ako sa Sakuyang mga
AtamanGibohon 1: Magdangog Ka Sako
Igwa kang ataman sa harong?
Ano an paborito mong ataman?
Dangugon ta an mga tanog.
Idrowing sa suratang papel an hayop na naggigibo
kan tanog.
Aw! Aw!
Arf! Arf!Myaw!
Myaw!
Meow!
Meow!
Oynk!
Oynk!
Oink!
Oink!
Meee!
Meee!
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
170/178
169
Gibohon 2: Kumusta Ka Amigo!
Sabaton ta an sakong mga ataman.
Dangugon kun ano an pigtataram ninda.
Tandaan
Tama lang na makikawat sa mga
ataman.
Dai pagkulugan an mga hayop.
An mga hayop pwedeng makakulog
sato.
Ako si Ayam.
Padabaon mo ako.
Dai mo ako pagkulogan.
Ta pwede ta kang kagaton.
Ako si Ikos.
Padabaon mo ako.
Dai mo ako pagkulogan.
Ta pwede ta kang kamruton.
Ako si Kabayo.
Padabaon mo ako.
Dai mo ako pagkulogan.Ta pwede ta kang sipaon
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
171/178
170
Leksyon 7: Marhay asin Maraot na Dutdot
Gibohon 1: Ligtas Kita
Sabaton ta an bago tang mga amigo.Dangugon ta kun ano an sasabihon ninda.
Ako si Paulo.
Mabinarkada ako.Pwede man kita maging magbarkada.
Pwede kitang mag-abrasahan.
Pwede kitang magkaputan nin kamot basta bako
sana iguton.
Pakiuron sana, bako iguton.
Pwede mong ikaag an takyag mo sa abaga ko.
Basta dai mo pagdutduton an ibang parte kan
lawas ko.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
172/178
171
Ako si Pat.
Maugma akong kaibanan.
Pwede kitang maging mag-amiga.Pwede kitang mag-abrasahan.
Pwede kitang magkaputan nin kamot, basta baka
sana iguton.
Pwede mong ikaag an takyag mo sa abaga ko.
Basta dai mo pagdutduton an ibang parte kan
lawas ko.
Gibohon 2: Sala Iyan!
Hilinga an mga ritrato.
Arin an sala?
Kupyahon an markang (X)sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
173/178
172
Tandaan
Tawan ta nin paggalang an satuyang mga
pamilya asin mga amigo.
Sabihon an DAI sa salang pagdutdot.
Igwang marhay na pagdutdot.
Igwang maraot na pagdutdot.
Dai ta paggibohon an salang pagdutdot.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
174/178
173
Leksyon 8: Nagpormal Ako asin Ligta Ako
Gibohon 1: Tama Iyan!
Hilingon an mga ritrato.Pilion an tamang aksyon. Idrowing sa suratang
papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
175/178
174
Gibohon 2: Ano an masunod na mangyayari?
Hilingon an mga ritrato.
Mga salang gibo ini.Ano kaya an masunod na mangyayari?
Ano an gigibohon mo?
Pano mo ililikay an sadiri mo?
Pano mo malilikayan an mga
bayulenteng reaksyon?
Ano an pwedeng gibohon kan
ibang aki
Tandaan
Magpormal sana pirmi.
Likayan an mga bayulenteng reaksyon.
Makukulogan mo an ibang tawo.
Makukulogan mo an sadiri mo.
Maghagad ki tawad kun igwa kang
nakulogan.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
176/178
175
Hilingon Ta
A.Arin sa mga ini an pwedeng gikanan kan
pagkalugad mo?Isurat an numero sa suratang papel.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
177/178
176
B.Pag-adalan an mga ritrato.
Arin an ligtas na gibo?
Isurat an numero sa suratang papel.
1. 2.
3.
4.
5. 6.
7.
8.
-
7/26/2019 Bikol Gr. 1 PE_Health LM (Q1-4)
178/178
C.Pag-adalan an mga ritrato.
Idrowing an kun nagpapahiling nin marhay
na pagdutdot asin pagkapot.
Gibohon ini sa suratang papel.
2.1.