BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Click here to load reader
description
Transcript of BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
![Page 1: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/1.jpg)
BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Hazırlayan:
Prof. Asım YEĞİNOBALIAR-GE Enstitüsü Direktörü
Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği
![Page 2: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/2.jpg)
Beton Basınç Dayanımı
Basınç dayanımı betonun en önemli özelliğidir.
Laboratuvarda kolayca ölçülebilir.
Betonun bir çok özelliği:— eğilme, çekme, kesme dayanımları,— elastik özellikleri,— büyük ölçüde dayanıklılığı
basınç dayanımı ile ilişkilidir.
Beton sınıflarının belirlenmesinde ve kalite kontrolunda basınç dayanımı esas alınmaktadır.
![Page 3: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/3.jpg)
Beton Dayanımı
Bileşen Fazların Etkileri Deney Yöntemi
Sertleşmiş Agrega Arayüzey Hamur
![Page 4: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/4.jpg)
Sertleşmiş Çimento Hamuru
Dayanım, Gözeneklilik
S/Ç OrantısıÇimento özellikleriHidratasyon derecesiBakım (rutubet, sıcaklık, süre)Karışım suyuKatkı maddeleriHavaTerleme
![Page 5: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/5.jpg)
Agrega (kayaç)
Dayanım, Gözeneklilik,Mineraloji
Agrega (tane)ŞekilYüzey karakteriKirlilikEn büyük tane boyuTane boyu dağılımı
![Page 6: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/6.jpg)
Agrega - Hamur Arayüzeyi
Dayanım, Gözeneklilik
Çimento hamuru bölümündeki faktörler
Agrega bölümündeki faktörler
Agrega - hamur reaksiyonları
![Page 7: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/7.jpg)
Deney Yöntemi
Numune alınması, hazırlanmasıNumune özellikleriOrtam koşullarıYükleme hızıDeney cihazıOperatörSonuçların değerlendirilmesi
![Page 8: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/8.jpg)
Su - Çimento Orantısı (Abrams, 1919)
fABc Y
0.30 0.60 S/Ç
fc
BAC
I
II
Şekil 2: Betonda S/Ç Orantısı ve Basınç Dayanımı İlişkisi
![Page 9: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/9.jpg)
0 5 10 15 Çökme (cm)
fc (Mpa)
25-
20-
Şekil 3: Betonda Kıvam-Basınç Dayanımı İlişkisi (S/Ç=0.6)
![Page 10: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/10.jpg)
Çimento Dayanımı
Ağırlıkça MalzemeKarışım Oranları
Standard Standard Standard Deney Numarası Çimento Kum Mıcır Su Numunesi
Türü
EN 196-1 1 3 0 0.5 40x40x160 mm(TS) 24) prizmatik
ASTM 1 2.75 0 0.485 50 mm C 109 kübik
BS 1 3 0 0.4 70.7 mm 4550 kübik
BS 1 2.5 3.5 0.6 100 mm 4550 kübik
Çizelge 1 Çimento Dayanımı Tayin Metodları
![Page 11: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/11.jpg)
Çimento Dayanımı - Beton Dayanımı
• Diğer bütün faktörler aynı kalmak kaydı ile çimento dayanım sınıfı yükseldikçe beton dayanımı da olumlu olarak etkilenir
• Bir araştırma sonucu:
= 1.73 - 0.001 (özgül yüzey, m2/kg) - 0.008 (%C3A)= 1.20 - 1.40
• Güvenilir olarak genel bir ilişki kurmak zor
ffçim
c
![Page 12: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/12.jpg)
Farklı çimentolarla farklı beton sınıfları elde etmek için• Beton karışım hesapları yapmak,• Laboratuvarda deneme karışımları ile hesapları kanıtlamaken güvenilir yaklaşımdır.Bir beton santralında uygulanan karışımlardaki su ve çimento miktarı:
BS 18 BS 20 BS 25 BS 30Çimento (kg/m3) 305 335 395 445
KÇ 32,5Su (kg/m3) 190 195 200 200
____________________________________________________________ Çimento (kg/m3) 270 290 320
PÇ 42,5 Su (kg/m3) 190 195 200
![Page 13: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/13.jpg)
Hidratasyon Derecesi - Dayanım Artışı
Çimento hamuru, arayüzey ve dolayısı ile beton dayanımı çimento hidratasyonu devam ettikce artar.
Hidratasyonun artış hızı ve tamamlanma derecesi bazı faktörlere bağlıdır:
•S/Ç orantısı•Çimento özellikleri ve türü•Betonun yaşı•Bakım koşulları (rutubet, sıcaklık, süre)
![Page 14: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/14.jpg)
S/Ç Orantısı ve Dayanım Artış Hızı
100
80
60
40
20
01 3 7 28 1 3 7 28 1 3 7 28
Süre - gün 0.4 0.6 0.8 S/Ç
Şekil 4: Betonda S/Ç Orantısının Dayanım Artışına Etkisi
![Page 15: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/15.jpg)
Çimento Türü ve Dayanım Artış Hızı
Portland Türü 3 gün 7 gün 28 gün 90 gün
Normal 45 65 100 120
Erken DayanımıYüksek 70 78 110 120
Düşük Isı 27 43 85 120
f f28 713 17 ( . . )
Çizelge 2 Farklı Çimentolarla Yapılmış Betonlarda Göreceli Dayanım Artışları
![Page 16: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/16.jpg)
Çimento İnceliği ve Dayanım Artışı
Tane boyu (m) Etkilenen dayanım
< 5-7 1-2 günlük
< 25-30 28 günlük
< 50 1 yıllık
![Page 17: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/17.jpg)
Bakım (Kür)
Amaç:Taze beton kalıplara yerleştirildikten sonra yeterli dayanım kazanıncaya kadar çevresinde çimentonun hidratasyonunu devam ettirecek bir ortam sağlamak.
İlgili Faktörler:• Ortam rutubeti• Ortam sıcaklığı• Süre
![Page 18: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/18.jpg)
Bakım Yöntemleri
• Karışım Suyunun Buharlaşmasını Önlemek (S/Ç > 0.40)
— Plastik veya bitümlü örtüler kullanmak — Yüzeye kür tabakaları (kimyasallar) uygulamak— Kalıpları geç sökmek
• Beton Yüzeyini Islak Tutmak— Beton elemanı suya batırmak— Yüzeye sık aralıklarla su püskürtmek— Yüzeyi hasır, çuval gibi su emen örtülerle kaplamak ve örtüleri ıslak tutmak
![Page 19: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/19.jpg)
7 28 90 180 Süre (Gün)
130-
120-
100-
65-
50-
Şekil 5: Islak Kürde ve Havada Bırakılan Betonlarda Dayanım Artışı
Göreceli fc
Islak bakımhavada
![Page 20: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/20.jpg)
Gerekli Bakım Süreleri
Betonun Çimento Beton yüzeyi ortalama sıcaklığıdurumu türü 5-10ºC >10ºC 5-25ºC
1) Islak, BN>%80 Bütün güneş ve rüzgardan tipler Özel bir süre yok korunmuş
80(*)2) Kuru, BN<%50 PÇ, SDÇ 6 4 t+10 güneşden ve rüzgardan korunmamış Diğerleri(**) 10 7 140
t+10
603) Kısmen ıslak, PÇ, SDÇ 4 3 t+10 kısmen güneş ve rüzgardan korunmuş Diğerleri(**) 6 4 80
t+10
(*) Formül minimum kür süresini gün olarak verirb t=ºC olarak sıcaklık(**) Yavaş dayanım kazanan ve daha düşük dayanım sınıfı çimentolar
Çizelge 3 Farklı Çimento ve Kür Koşulları İçin Minimum Kür Süreleri (Gün)
![Page 21: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/21.jpg)
Ortam Sıcaklığının Dayanım Artışına Etkileri
10ºC
20ºC
45ºC
7 28 90 Süre (Gün)
40-
35-
30-
25-
20-
Şekil 6: Betonlarda İlk Sıcaklığa Göre Dayanım Artışı(İlk 2 saat gösterilen sıcaklıkta, sonra hepsi 21ºC’da)
fc (Mpa)
![Page 22: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/22.jpg)
45ºC
20ºC
13ºC
5ºC
7 28 Süre (Gün)
40-
30-
20-
10-
fc (Mpa)
Şekil 7: Betonda Sıcaklığa Bağlı Dayanım Artışı
![Page 23: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/23.jpg)
20ºC
10ºC
0ºC
- 9ºC
7 28 Süre (Gün)
40-
30-
20-
10-
fc (Mpa)
Şekil 8: Betonlarda Kür Sıcaklığına Göre Dayanım Artışı(İlk 6 saat 21ºC’da, sonra gösterilen sıcaklıklarda)
![Page 24: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/24.jpg)
Betonun Zamanla Dayanım Kazanması
(Amerikan Beton Enstitüsü)fttft
4 085 28
(Avrupa Beton Birliği)f e ftA( ) 28
A = S [ 1 - ( 28 )½ ] t
S = 0.20, 0.25, 0.38
O unluk T tn i
n
lg ( )
![Page 25: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/25.jpg)
Şekil 9: Farklı Sıcaklıklarda Kür Edilmiş Betonlarda Olgunluk-Dayanım İlişkisi
200 400 600 800 1000 Olgunluk (ºC gün)
30-
20-
10-
fc (Mpa)
x
xx
x
x x
![Page 26: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/26.jpg)
50 100 500 1000 Olgunluk ºC gün (log)
30-
20-
10-
fc (Mpa)
x
x xx
x
Şekil 10: Betonda Log Olgunluk-Dayanım İlişkisi
![Page 27: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/27.jpg)
Beton Dayanımına Agreganın Etkisi
• Agrega (Kayaç) iç yapı özellikleri— Mineraloji— Gözeneklilik— Dayanım
• Agrega tane özellikleri— Şekil— Yüzey karakteri— Yüzey temizliği— En büyük tane boyu— Granülometri
![Page 28: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/28.jpg)
Agrega Mineralojisinin Etkisi
10 20 30 40 50 60 Kür süresi (gün)
60-
55-
50-
45-
fc (Mpa) Kalker
Kumtaşı
Şekil 11: Agrega Mineralojisinin Beton Basınç Dayanımına Etkisi
![Page 29: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/29.jpg)
Agrega Tane Şeklinin Etkisi
Agrega Betonun işlenebilmesi Çimento hamurutanesi için su ihtiyacı ile aderans
Yuvarlak, düzgün Daha az Daha zayıfyüzeyliKöşeli, yüzeyi Daha çok Daha kuvvetlipürüzlü
![Page 30: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/30.jpg)
Agrega En Büyük Tane Boyunun Etkisi
Agrega en büyük Ara yüzey Toplam su ihtiyacıtane boyu oluşumu
Daha büyük Daha fazla kılcal Daha küçük toplamçatlak ve su birikimi, agrega yüzeyi, dahadaha büyük S/Ç, daha az su ihtiyacı, daha gözenekli ve zayıf ara küçük S/Çyüzey
Daha küçük Yukarıdaki faktörler Daha büyük toplamters yönde etki yapar, agrega yüzeyi ve daha kuvvetli ara yüzey su ihtiyacı, S/Ç artar
![Page 31: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/31.jpg)
8 16 31,5 En büyük tane boyu (mm)
fc
Şekil 12: Agrega En Büyük Tane Boyunun Beton Basınç Dayanımına Etkisi.
![Page 32: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/32.jpg)
Diğer Bileşen Etkileri
• Karışım suyu
• katkı maddeleri
• Hava
![Page 33: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/33.jpg)
Deney Yöntemi
1. Numune alınması ve hazırlanması2. Numune şekli 3. Numune büyüklüğü4. Numune nem durumu ve sıcaklığı5. Yükleme hızı6. Numune sayısı ve sonuçların değerlendirilmesi7. Ortam koşulları8. Cihazların kalibrasyonu9. İnsan faktörü
![Page 34: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/34.jpg)
Numune Şekli ve Büyüklüğü
•A
•A
•B•A
•A
•A
A B
h=2d
0.9 h
0.9 h
h=d
d d
Şekil 15: Basınç Deneyinde Narinlik Faktörünün Etkisi
Boy/çap : 2.00 1.75 1.50 1.25 1.00Düzeltme faktörü : 100 0.98 0.97 0.94 0.89
![Page 35: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/35.jpg)
15 30 45 60 75 Numune Çapı d(cm)
110-
100-
90-
80-
Göreceli
fc
Şekil 16: Beton Basınç Dayanımlarında Silindir Numune Çapının Etkisi (Narinlik Oranı= 2)
![Page 36: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/36.jpg)
Çevrim Faktörleri
ff V
hdhd
c
15
0560 697
6
..
f f15 20104 .
f fx15 30 20083 087 ( . . )
![Page 37: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/37.jpg)
f f20 30108 . f f x x20 15 15 30120 . (prizma)
f f x20 10 20116 . f f x x20 15 15 40126 . (prizma)
f f x20 25 50126 .
![Page 38: BETONDA DAYANIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102420/56816790550346895ddcc0cf/html5/thumbnails/38.jpg)
TEŞEKKÜRLER....