Bosna i HercegovinaAgencija za statistiku Bosne i Hercegovine

Bosnia and HerzegovinaAgency for Statistics of Bosnia and Herzegovina

Beograd, 06.12. 2012.

STATISTIKA OBRAZOVANJA

Statistički sistem u BiH

Statistički sistem u BiH čine:- Agencija za statistiku BiH (BHAS) na državnom nivou, uključujući Ekspozituru Brčko;Dvije institucije na entitetskom nivou, i to:- Republički zavod za statistiku Republike Srpske (RZSRS) i- Federalni zavod za statistiku Federacije BiH (FZS).

Zakoni koji definišu statistički sistem u BiH

• Rad Agencije za statistiku BiH je regulisan Zakonom o statistici BiH.

• Rad Zavoda za statistiku RS regulisan je Zakonom o statistici Republike Srpske, a Federalnog zavoda za statistiku Federacije BiH Zakonom o statistici u Federaciji Bosne i Hercegovine.

Izvori podataka u oblasti obrazovanja

• Zvaničnu statistiku obrazovanja proizvode statističke institucije

(BHAS, FZS, RSRZS)

• Nadležna ministarstva u oblasti obrazovanja (Ministarstvo civilnih poslova BiH - sektor za obrazovanje, Ministarstvo prosvjete i

kulture Republike Srpske, Ministarstvo obrazovanja i nauke FBiH i kantonalna ministarstva obrazovanja)

Agencija za statistiku BiH utvrđuje statističke standarde za realizaciju Statističkog programa BiH i nadležna je za obradu, distribuciju i utvrđivanje statističkih podataka Bosne i Hercegovine;

Agencija za statistiku BiH agregira i objavljuje podatke dobijene na osnovu statističkih istraživanja o obrazovanju koja provode entitetski zavodi za statistiku i Biro za statistiku Distrikta Brčko ( Ekspozitura Agencije).

Entitetski zavodi za statistiku su nadležni za prikupljanje, obradu i distribuciju podataka za nivo entiteta, kao i dostavljanje podataka Agenciji za statistiku BiH.

Izvori podataka entitetskih zavoda za statistiku su: javne i privatne predškolske ustanove i druge ustanove koje primjenjuju programe predškolskog vaspitanja i obrazovanja, redovne osnovne škole i škole za djecu sa posebnim potrebama, redovne i srednje škole za djecu sa posebnim potrebama, javne i privatne visokoškolske ustanove.

Godišnja istraživanja statistike obrazovanja

Agencija za statistiku BiH/Republički zavod za statistiku Republike Srpske/Federalni zavod za statistiku Federacije BiH prikupljaju i objavljuju sljedeće podatke:

•Predškolsko obrazovanje

broj ustanova;

broj djece koja pohađaju te ustanove po polu;

broj zaposlenih po polu;

•Osnovno obrazovanje - redovne i specijalne osnovne škole

(osmogodišnje i devetogodišnje),

broj škola;

broj odjeljenja;

broj upisanih učenika po polu;

broj učenika koji napuštaju ili prekidaju školovanje;

broj učenika prema učenju stranog jezika;

broj učenika koji su završili razred;

ponovci;

broj nastavnika po polu,trajanju radnog vremena.

Godišnja istraživanja statistike obrazovanja - nastavak

• Srednje obrazovanje

broj škola;

broj odjeljenja;

broj upisanih učenika po polu;

broj učenika koji napuštaju ili prekidaju školovanje;

broj učenika prema učenju stranog jezika;

broj učenika koji su završili razred;

ponovci;

broj nastavnika po polu,trajanju radnog vremena.

• Visoko obrazovanje

broj i vrste visokoškolskih ustanova;

broj studenata prema načinu studiranja;

broj upisanih i diplomiranih studenata(redovni i vanredni ) po polu;

broj magistara nauka, specijalista i doktora nauka po polu.

Primjena ISCED 97

Međunarodna standardna klasifikacija obrazovanja ISCED 97 primjenjuje se u BiH.

Nivoi obrazovanja u obrazovnom sistemu BiH, prema ISCED-u su:

ISCED 0 - Predškolsko obrazovanje;ISCED 1 - Prvi nivo osnovnog obrazovanja

(od I do IV razreda-osmogodišnje škole od I do V razreda-devetogodišnje škole)ISCED 2 - Drugi nivo osnovnog obrazovanja (od V do VIII razreda-osmogodišnje škole od VI do IX razreda-devetogodišnje škole);ISCED 3 - Srednje obrazovanje;ISCED 4 - Postsekundarno, ali ne tercijarno obrazovanje;

ISCED 5 - Visoko obrazovanje, osnovne akademske i specijalističe/magistarske studije/studije I i II ciklusa

ISCED 6 - Visoko obrazovanje, doktorske studije/studije III ciklusa

Raspoloživost podataka

• Agencija za statistiku BiH, Republički zavod za statistiku Republike Srpske i Federalni zavod za statistiku Federacije BiH objavljuju godišnje podatke za sve nivoe obrazovanja u formi saopštenja, biltena, statističkih godišnjaka, i sl.

• Osnovni podaci iz statistike obrazovanja su raspoloživi na web stranicama statističkih institucija:

www.bhas.ba

www.fzs.ba

www.rzs.rs.ba

Problemi u okviru statistike obrazovanja

•Neusklađenost pojedinih indikatora sa UOE metodologijom;

•Nedostatak finansijskih indikatora za obrazovanje;

•Nedostatak podataka iz Popisa stanovništva onemogućava izračunavanje velikog broja indikatora ( npr. neto stopa upisa, bruto stopa upisa, i sl.)

Trenutne aktivnosti

• Projekat “Jačanje kapaciteta razvoja ljudskih resursa u BiH”

Komponenta II – Statistika obrazovanja - ciljevi:

- Poboljšanje i unapređenje statistike obrazovanja radi zadovoljavanja međunarodnih standarda i zahtjeva (EUROSTAT, UNESCO, OECD);

- Izrada metodologije statistike obrazovanja u skladu sa UOE metodologijom i ISCED 2011

- Izrada metodologije za prikupljanje podataka o finansijskim izdacima u okviru obrazovanja u skladu sa UOE metodologijom i ISCED 2011

Hvala na pažnji!