België – Belgique P.B.

9300 AALST 1 3/5557

Jebron vzw waar zoekers thuis mogen komen Begijnhof 1 , 9300 Aalst

Tel 053/77.51.16 E-mail : jebron@telenet.be

Web: www.jebron.be

J AARGANG 34 Nr. 4 DECEMBER 2009

A

fgiftekantoor 9300 Aalst 1 Herkenningsnummer 3770

V

erschijnt maandelijks (behalve in juli en augustus)

Verantwoordelijke uitgever : JEBRON VZW

2

Jebron vzw Open Huis voor Vorming en Pastoraat Begijnhof 1 - 9300 Aalst Open elke werkdag van 8u tot 16u45. Tel. 053/77.51.16 E-mailadres is jebron@telenet.be Website www.jebron.be Rekeningnummer: 068-0623040-36 Jebron is lid van de basisbeweging voor democratie in samenleving en kerk.

EEN DROOM VAN EEN OPEN HUIS … In deze droom zien we voor ons een groep mensen … een groep groot en levenskrachtig genoeg om de toekomst aan te kunnen. … die bestaat uit mensen, die er uitdrukkelijk voor kiezen om zich in hun levensweg te laten inspireren door de joods-christelijke traditie en door andere bevrijdende geloofsvisies. … die openstaat voor andere groepen en mensen die zich in deze samenleving willen engageren voor “een beter leven voor steeds meer mensen”. … die op geregelde tijdstippen ergens in het Aalsterse samenkomen in een warme en eigentijdse ruimte. In die ruimte vieren zij rond brood en wijn met verhalen uit de hertaalde en geactualiseerde bijbel en menselijke verhalen van hier en nu, levend in onze maatschappij. Tijdens die momenten van samen vieren is er ruimte voor woorden, stilte, zang en symbolen, die het hart van de aanwezigen verwarmen en zo de gemeenschap op de been houden. … die als gemeenschap een ankerfunctie wil blijven vervullen voor hen die eraan deelnemen. Zo is “Jebron”een plek waar allen energie kunnen opdoen aan elkaars inspiratie. … die ook in de toekomst de nodige inspanningen blijft doen voor vorming, waarbij allen die ervoor geïnteresseerd zijn, welkom worden geheten. Hierbij zal Bijbelse en maatschappelijke vorming centraal staan. De groep zal hiervoor meedoen in een netwerk van andere groepen en organisaties. … die er zich in verheugt dat een aantal jongeren en vooral jong volwassenen in de gemeenschap hun eigen weg hebben gevonden. Deze jongeren zijn een soort van fakkelovernemers, die op hun eigen wijze aan de grondinspiratie gestalte geven en die zich daarin echt thuis voelen. … die in het maatschappelijk en kerkelijk landschap van Aalst haar plaats heeft en gekend is. Mensen weten waarover en over wie het gaat, wanneer ze de naam “Jebron” horen. Daartoe zal Jebron een partner blijven in het snel veranderend kerklandschap. … die in kerk een maatschappij kiezen voor een in de bijbel gefundeerd profetisch standpunt. Die kracht en vertrouwen vindt in het uitbeelden, van de Naam van déze God door “Ik-zal-er-zijn te zeggen en te doen. En die daartoe ingebed zal zijn in een ruimer geheel van mensen en bewegingen die zich gedragen weten door een gelijklopende spiritualiteit. (Effata, De Bremstruik) ...die vanuit die inspiratie werk heeft gemaakt om een soort van inloophuis te worden waarin zoekende mensen aan hun trekken kunnen komen en er een luisterend oor vinden waaraan ze hun vragen veilig kunnen toevertrouwen.

3

REDACTIONEEL

Vorige maand werd ik gebeld door een maatschappelijk werker van het Ocmw. Een alleenstaande moeder met een dochter van 15 was geïnteresseerd in de werking van de Welzijnsschakel. Ik kreeg haar adres en gsm. Ze woonde op de grens tussen Lede en Erpe. Omdat ik toevallig moest passeren aan haar huis stopte ik en belde aan maar er was niemand thuis. Ik was al regelmatig aan haar deur gepasseerd, maar de woning was mij niet speciaal opgevallen. Een gewone gevel waar achter zich blijkbaar een verhaal van armoede afspeelt. Zoals bij 1 op de 10 Vlamingen het geval is. Vaak weten de buren of de rest van de gemeente er niets van, want mensen in armoede steken zich vaak weg omdat ze zich schamen voor hun armoede. Ik keek door het raam van Kelly want het viel mij nu pas op dat er vrij grote doorkijkgaten in de gordijnen waren. Niemand thuis. Ik stak een briefje in de bus en sprak een bericht in op haar gsm. Ik hoorde niets van haar. Dus belde ik nog een paar keer en uiteindelijk lukte het om een afspraak te maken. Toen ik binnen kwam, loodste ze mij direct door de living, want de stoof brandde er niet en het was er koud. In de kleine achterkeuken brandde er vuur. Ik vertelde aan Kelly dat de Welzijnsschakel maandelijks op huisbezoek gaat bij mensen met een laag inkomen. Dat het de bedoeling is dat er een vriendschapsrelatie kan groeien met de vrijwilligers. We nemen een kleinigheid mee als we op bezoek komen; iets lekkers voor de kinderen en op vraag van de mensen zelf: twee blauwe en twee gele vuilniszakken omdat die te veel kosten om ze per rol te kopen voor sommige gezinnen. Binnenkort starten we met de steun van Welzijnszorg met een maandelijkse verkoop van groenten en fruit (vers van de veiling en erg goedkoop) . Het gaat hem niet om dat geschenkje, dat is maar een manier om bij de mensen over de vloer te kunnen komen. De contacten met de mensen zijn belangrijk, het gesprek, tijd maken voor elkaar,… Kelly begon spontaan te vertellen: ze heeft 950 euro inkomen. Ze wil wel werken maar heeft geen vervoer om op de meeste werkplaatsen te geraken. Ze is 40 jaar , lang blond haar , zelf geverfd, maar er is al duidelijk een uitgroei te zien. Ze betaalt 350 euro huishuur en 125 euro schulden af . Omdat ze vaak ziek is en ook ziekenhuiskosten heeft, schiet er nog weinig over om van te leven. De laatste tijd is ze verdikt omdat ze samen met een vriend in Aalst bij keizer Kamiel om voedselpakketten gaat. Van het Ocmw kreeg ze 300 kilo kolen maar daar is ze erg zuinig op. Overdag brandt de stoof niet. Als haar dochter van 15, Cindy die in het VTI te Aalst naar school gaat, thuis komt, steekt ze even de kachel aan. Meestal zit ze overdag in de kou of gaat ze zich op een ander warmen. Speciaal omdat ik kwam had ze in de achterkeuken een elektrisch vuurtje doen branden. Eerlijk gezegd had ik het nog koud. Dat lag aan de woning, vertelde Kelly. De woning is oud en vochtig, en zeer moeilijk te verwarmen. Ik vertelde over de Welzijnsschakel: jaarlijks organiseren we een aantal activiteiten: we gaan op uitstap. We gaan ook naar toneel. Vorig jaar was dat in Intermezzo in Lede : een toneel over armoede en gezondheid. Kelly reageerde dat ze nog nooit in haar leven naar toneel geweest was. Het interesseerde haar zeker. Kelly heeft een grote hond. Daar had ze zich over ontfermd. Een hond neemt me ten miste zoals ik ben, zei ze. Die heeft onvoorwaardelijk lief, of ik nu veel geld of geen geld heb, schone of lelijke kleren aanheb… De hond was door zijn vorige baas zwaar mishandelt: er waren sigarettenpeuken uitgeduwd in zijn vel. Maar het bleek een heel lief beest te zijn. Alleen wanneer er iemand in zijn buurt een sigaret opsteekt, begint hij te grommen en laat hij zijn tanden zien. (Ze zouden dat beest moeten inschakelen in een antirook campagne…) Kelly was enthousiast over de Welzijnsschakel, zeker toen ze hoorde dat we af en toe ook iedereen samen brengen om ervaringen uit wisselen en elkaar beter te leren kennen. Uitwisselingen over rondkomen met weinig geld ,over armoede en gezondheid, over werk zoeken,… We spraken af dat vrijwilligers van de Welzijnsschakel maandelijks eens langskomen en dat ze altijd mocht bellen als er iets was. Ik heb in dit verhaal de naam en een aantal herkenbare dingen veranderd, verder is alles realiteit. In Vlaanderen zijn er ondertussen 112 welzijnsschakels die zo werken, aanvullend bij wat er al bestaat aan officiële diensten in hun gemeente. De Welzijnsschakel haalt mensen uit hun uitsluiting, legt contacten, wil samen met hen strijden tegen het ontrecht van armoede. Men richt culturele, vormings- en groepsactiviteiten in en wil ook het plaatselijk armoedebeleid helpen verbeteren. De oorzaken van armoede moeten aangepakt worden. De welzijnsschakels worden ondersteund door Welzijnszorg. Jullie gift is goed besteend. 000-0000003-03. Info over armoede in eigen streek vind je op www.ikbeniemandniemand.be . Een website bij een roman over het leven van een jong Vlaams gezin in armoede uit de streek van Aalst. Lieven De Pril, Welzijnszorg – Welzijnsschakels

4

KERSTMIS, FEEST VAN DE ZINLOZE GOEDHEID Voor één keer heb ik het mij bewust gemakkelijk gemaakt en zelf geen volledig artikel geschreven voor dit nummer van Info Jebron. Ik wil naar aanleiding van het nakende feest van Kerstmis jullie laten kennismaken met een zeer indringende tekst, die naar mijn aanvoelen ook sterk aansluit bij het verhaal van Kerstmis, zoals dat ons door Lukas is overgeleverd. Ook het verhaal van de geboorte van Jezus is een klein verhaal, en dit in de letterlijke betekenis van het woord. Het gaat niet over een wereldschokkend en sensationeel gebeuren, waarover de kranten met graagte zouden berichten. Het gaat over de geboorte van een vluchtelingenkind. Niet in een paleis, maar in het open veld te midden van het maatschappelijk uitschot die als enigen en als eersten de pasgeborene komen bezoeken. En toch zegt Lukas: “Dit kind zal het aanschijn van de aarde vernieuwen”. Je moet het maar durven zeggen. Want op het ogenblik dat Lukas dit schrijft heeft hij weet van hoe het levensverhaal van dit kind zal eindigen, namelijk op een kruis. En toch houdt de auteur het vol, de kleine weg van déze mens zal het aanschijn van de aarde vernieuwen. Niet de keizer in zijn grootsheid, niet de grote ideologieën in hun vaak stompzinnige absoluutheid zijn de bron van een nieuwe tijd, maar het klein verhaal van dit onooglijk mensenkind kan telkens nieuw begin worden van een nog ongeziene toekomst. Zo is Kerstmis geen “verdwazende” utopie, maar een uiterst realistisch en tegelijk ook hoopvol verhaal. Een verhaal dat optoept tot een dicht bij de aarde levend realisme, natuurlijk wel met de droom in het hart, maar met de handen aan de ploeg, die nooit in staat is om ‘het goede’ (totaal of totalitair) te realiseren, wel om hier en daar fragmenten van het goede dichterbij te brengen. Daarom deze tekst hieronder, overgenomen uit een nummer van de Maandbrief voor Leerhuis en Liturgie – Amsterdam. Korte inleiding op de tekst zelf (door de redactie van de Maandbrief).: Onlangs verscheen Leven & Lot, de vertaling van de grote, bijna negenhonderd bladzijden omvattende roman van de Russisch-Joodse schrijver Vasili Grossman over het wel en wee van een hele stoet burgers, soldaten en wetenschappers, ten tijde van de slag om Stalingrad (1942-1943). Grossman voltooide dit levenswerk in 1959 en in 1961 werd het door de KGB in beslag genomen ('gearresteerd'). Pas in 1980 verscheen in Zwitserland een eerste Russische uitgave, acht jaar later verscheen het boek in Rusland zelf, een gebeurtenis die, volgens een bekende criticus, 'het einde van het Sovjetregime markeert'. In het tweede deel komt een waar traktaat voor, geschreven door de 'heilige dwaas' Ikonnikov, die betoogt dat alle moraalfilosofische ideeën over het universeel goede en alle theorieën over de bevordering van het maatschappelijk welzijn in de grond gevaarlijk en moordzuchtig zijn. Hieronder - ter overweging in de donkere dagen rond Kerstmis - enkele fragmenten uit dit traktaat, geschreven in een Duits krijgsgevangenenkamp. Het boek van deze Vasili Grossman, Leven & Lot is uitgegeven door Balans, Amsterdam 2008) Er zijn vele boeken geschreven over wat het kwaad is en wat het goede en hoe het kwaad bestreden moet worden. Maar het trieste aan dit alles is onbetwistbaar: waar de dageraad gloort van het eeuwig goede dat nooit zal worden overwonnen door het kwaad - het kwaad dat eveneens eeuwig is, maar nooit sterker dan het goede - daar vloeit bloed, daar sterven zuigelingen en oude mannen. Niet alleen de mensen, maar zelfs God is niet bij machte het kwaad in de wereld terug te dringen. 'Een stem is gehoord in Rama, een klacht, een bitter geschrei: Rachel weent om haar kinderen, omdat zij niet meer zijn.’ En zij die haar kinderen verloren heeft, geeft niets om wat de wijzen als het goede beschouwen, en wat als het kwade (…) Het goede schuilt niet in de natuur, niet in de preken van religieuze leiders en profeten, niet in de doctrines van grote sociologen en volksleiders, niet in de ethiek van filosofen.

Toch dragen gewone mensen liefde in hun hart voor alles wat leeft, voelen ze onwillekeurig en van nature liefde en medelijden voor alle leven, en genieten ze na een zware werkdag van de warmte van de haard, in plaats van vuren en brandstapels aan te steken op de pleinen. Ja, naast het goede, dat groots en dreigend is, bestaat de alledaagse menselijke goedheid. ( ... ) Die persoonlijke goedheid van de ene mens tegenover de andere is een goedheid zonder getuigen, onbeduidend en gedachteloos. We zouden het zinloze goedheid kunnen noemen. Goedheid los van het goede in religieuze en maatschappelijke zin. Maar als we erover nadenken, zien we in dat die zinloze, persoonlijke, toevallige goedheid eeuwig is. Ze strekt zich uit tot alles wat leeft, zelfs tot een muis, of tot een takje dat een plotseling stilhoudende voorbijganger terugbuigt, zodat het weer moeiteloos en prettig aan de stam kan verder groeien. Zelfs in gruwelijke tijden, waarin krankzinnige misdaden worden begaan in naam van de roem van staten en naties en van het universeel goede, tijden waarin mensen niet meer op mensen lijken, maar als boomtakken worden rondgeslingerd en de greppels en ravijnen vullen als stenen die andere stenen met zich mee sleuren, zelfs in deze tijd van waanzin en verschrikking bestaat die zinloze, schamele goedheid nog steeds, in kerndeeltjes verstrooid over het leven. ( ... ) Die goedheid is woordeloos en zinloos. Ze is blind en instinctief. Toen ze door het christendom werd ingebed in de leer van de kerkvaders, begon ze te verbleken en werd de pit een lege schil. Ze is sterk zolang ze stom, onbewust en zinloos is, zolang ze in het levende duister van het menselijk hart blijft, zolang ze geen wapen en handelswaar wordt voor predikers, zolang haar ruwe goud niet tot muntgeld wordt omgesmeed. Ze is zo eenvoudig als het leven zelf. Zelfs de prediking van Jezus deed af aan haar kracht; haar kracht ligt in de stomheid van het menselijk hart. ( ... ) De onmacht van de zinloze goedheid is het geheim van haar onsterfelijkheid. Ze is onoverwinnelijk. Hoe dommer, hoe zinlozer en hoe hulpelozer ze is, hoe grootser ze is. Het kwaad is machteloos tegenover haar! Profeten, religieuze leiders, hervormers, voorgangers en volksleiders staan machteloos tegenover haar. De blinde en stomme liefde is de zin van de mens. De menselijke geschiedenis is niet de strijd van het goede dat het kwaad probeert te overwinnen. De geschiedenis van de mens is de strijd van een groot kwaad dat een korreltje menselijkheid probeert te vermalen. Maar als het menselijke in de mens ook nu nog niet is gedood, dan zal het kwaad niet meer overwinnen. Hopelijk kan deze tekst ons inspireren om samen met Welzijnszorg op weg te gaan naar Kerstmis en niet te wanhopen dat we tegenover de machten die deze wereld regeren, vaak enkel kleine verhalen hebben als alternatief. Verhalen bijvoorbeeld van niet aflatende zorg om al wat kwetsbaar is, want “alles van waarde is weerloos”’ (Lucebert). Paul De Witte

5

6

MIJN PERSOONLIJK IN MEMORIEM VAN REMY VERWIMP: ZIJN PASSIE VOOR EEN ANDERE KERK

Op woensdag 14 oktober 2009 – dag op dag een week voor zijn sterven – ontving ik van Remy een mail, met in bijlage een tekst van 9 bladzijden ter voorbereiding van het Breed Beraad van de christelijke Basisbeweging van 5 december. De goed doorwrochte tekst gaat over de toekomst van de christelijke Basisbeweging in Vlaanderen. Deze vragen hielden hem bezig tot de laatste dagen van zijn leven. Dat verraadt ook zijn passie voor de zaak waarvoor hij zijn hele leven heeft ingezet. In de mail schrijft hij dat hij op dat moment wellicht te ziek zal zijn om er nog bij te zijn, maar dat hij zijn belofte om die tekst te schrijven wilde nakomen. Ik wil dit voor mij indringend en uitdagend gebeuren, dat ik niet wil aanduiden als een anekdote, gebruiken als aanzet om iets te zeggen over Remy als priester, dus als mens van de kerk, maar tegelijk ook als mens voor een ándere kerk. Als mens van de kerk zou ik Remy willen omschrijven als een behoeder van het heilige. Wat wil ik daarmee zeggen? In de bijbel – en die oude geschriften waren voor Remy toch geworden tot de telkens weer te actualiseren grondtaal van zijn messiaans bestaan – staat het woord heilig niet voor ethisch perfect, maar wel voor “anders, apart”, voor alles wat het vanzelfsprekende uitdaagt. Daarom worden in de bijbel vooral twee werkelijkheden “heilig” genoemd. Op de eerste plaats de ENE, de god van Israël, als tegenwoord tegen alles wat en allen die zich ten onrechte heilig laten noemen. Zo stond Remy in de lijn van wat Heiko Miskotte ooit heeft geschreven ten tijde van de Nazi-dictatuur: “Ik heb deze dagen in een krant gelezen, dat een ieder die beleed éérst christen en daarna pas Nederlander te zijn, die moest als ‘saboteur’ beschouwd worden. Nu, deze belijdenis is zó vanzelfsprekend, dat de kerk er nooit anders over gedacht heeft, ja, ‘t is haar wezen. Dat is precies de zaak waarom het in de bijbel gaat, want daar is alleen déze God van meet af de Saboteur, Ondermijner, Verstrooier, Belachelijk-maker en Muiter tegen alles wat zich opblaast tot “heilig”. Maar op de tweede plaats worden door de bijbel ook heilig genoemd allen die in een lied van Huub Oosterhuis de naamgenoten van déze God worden genoemd: vluchtelingen, vreemden , ontheemden arm gemaakten, verworpenen der aarde. Wie als Remy dit grondwoord van de bijbel ernstig neemt, blijft niet alleen priester als behoeder van het heiige, maar wordt ook geroepen en uitgedaagd om een “tegensprekende” profeet van dat heilige te worden. Dwarsligger met andere woorden. Maar dan wel een dwarsligger dankzij wie de sporen berijdbaar blijven, waardoor het Messiaans visioen niet ontspoort. Zo was Remy in de goede en primaire betekenis van het woord - en het kan hier misschien een beetje klinken als vloeken in de kerk – een conservator, een conservatief: hij wilde deze grondrichting van de heilige schriften conserveren, bewaren en behoeden voor verval. Maar juist deze houding maakte hem opstandig tegen alles wat zich in deze samenleving en kerk heilig wil noemen: heilige huisjes, heilige vaders, heilige instituties, heilige markten, heilige financiële en kapitalistische machten, enzovoort, en zo verder, te veel om op te noemen.…. Deze keuze van zijn leven is voor hem een bron van vreugde geweest: wat is het goed om met bondgenoten samen deze wegen te gaan. Maar tegelijk was diezelfde tegendraadse en soms koppige keuze ook vaak een bron van mateloos verdriet en groter ontgoocheling. Maar toch hield hij stand en bleef hij tot het einde trouw aan de gekozen weg. Die uitdagende herinnering aan Remy wil ik tot in lengte van dagen blijven meedragen. En laat ik eindigen met de woorden van Ivan Illich, de priester filosoof en theoloog van Cuernavaca in Mexico en voorvader van de bevrijdingstheologie die voor Remy een grote bron van inspiratie is geweest: Instituties scheppen zekerheden, en wanneer die zekerheden al te ernstig worden genomen, verlammen ze het hart en ketenen ze de verbeelding. Aan die kritische verbeelding heeft het Remy niet ontbroken. Daarom kunnen we vandaag zeggen: Remy Verwimp. Presente! Paul De Witte

7

Remy, Vriend, kameraad, inspirator, Bijbelkenner, bezieler…. Om zoveel zullen we je missen…. Als vriend kon je altijd terecht bij jou. Tijd -tussen alle drukte van vergaderingen - werd vrijgemaakt voor een warme ontmoeting, een babbel, een etentje, een traan die we wegwisten bij een probleem. De tranen die nu vallen op dit witte blad zullen we bij elkaar -jouw vrienden – samen wenen. Vooral je glimmende ogen die dwars door de ziel heen keken en die je in staat stelden om de diepste gronden van een mens te leren kennen, zijn nu niet meer. Je hebt de vriend of vriendin naast jou heel dikwijls gedragen tot waar hem of haar mogelijkheden het beste konden open bloeien. Omringd door al die vrienden hebben wij je aan de aarde toevertrouwd, jouw aarde waar je geboren bent. De dag waarop we van jou hebben afscheid genomen als vriend zal ons sterkte geven want zoals jij geleefd hebt, hebben allen die dag getuigt over jouw diepste zin van het leven. Voor Mieke dragen we verder zorg als vrienden. Als kameraad kon je meestappen met velen die maar op één of andere manier deze wereld een betere kleur konden geven dan die grijze, zwarte kleur van de mammon. Je hebt in betogingen mee gestapt, gereisd naar Midden Amerika om medestanders bij te staan, in Kongo vond je kameraden. Arbeiders, zangers, dichters, verdrukten waren je kameraden: zij vertelden elk op hun manier hoe veel beter deze mensenzee zou kunnen worden. Inspiratie kon je uit je mouw toveren, zo dacht ik soms. Maar uren lees- en studiewerk gingen vooraf aan een vergadering met een groep. Onvoorbereid naar een groep komen, stond niet in je volle agenda. Je spoorde dan ook je medestanders aan om hetzelfde te doen - soms met een strenge vingerwijzing- zodat we in Bijbelweken, in liturgiegroepen en noem maar op … altijd met een afgewerkt product mensen konden bezielen. De Bijbel heeft je begeleid tijdens je afscheidsviering. Het moeilijkste bijbeldeel kon je zo doorgronden dat het voor je publiek opengegooid werd en aha! zo lees je de bijbel! In zijn context lezend en historisch en met de sociale omstandigheden rekening houdend, lezend vanuit de grondtekst werd voor een hele menigte en gemeenten in Vlaanderen en elders de bijbel ontdaan van dogmatische schillen, van onjuiste interpretaties. Hele boeken heb je volgeschreven: nog jaren zullen we Bijbel lezen met jouw teksten. In heel de alternatieve kerkwereld zal je naam blijvend rondwandelen als bezieler. Al had je veel tegenstanders in de officiële kerk en kon je keihard zijn voor allen die het maar niet wilden inzien dat jouw God een partijdige god is, toch bleef je doordraven tot je laatste dagen om mensen te bezielen en op te komen voor gerechtigheid. Op 4 oktober schreef Remy een brief die hij voorlas tijdens zijn laatste verjaardagsfeest, hier een klein deeltje: En toen werd ik ziek. Het was een heel aparte tijd. Eerst maanden chemobehandeling in het ziekenhuis, met de focus op genezen. Dan vier maanden gezond en wel, kankervrij. Wat hebben wij genoten van die lange, mooie zomer, van 11 mei tot op vandaag. En dan nu nog een korte tijd. Tot hiertoe is het mij gelukt om gewoon dag in dag uit door te gaan met het lezen van de kranten, teksten te schrijven, te discussiëren met bezoekers, … Ik zou daar graag zo mee doorgaan tot op mijn laatste dag. Voor mij ligt het heil niet in de stilte.Voor mij ligt het heil in verbonden blijven met jullie die mij zo dierbaar zijn en mij verbonden te weten met de velen in deze wereld die niet zo omringd zijn en die veel eenzamer zullen sterven dan ik. Ik had graag nog veel langer geleefd, er is nog zoveel te doen en het afscheid op de laatste dag zal hard zijn, maar ik ben ervan overtuigd dat leven niet bepaald wordt door lengte, door geluk, door gezondheid, maar door de Stem die in je leven mocht klinken. Was het de Stem van armen of van rijken, van machtige of machteloze mensen? Bedankt jullie die met mij nog de weg willen gaan tot aan de grenzen van de dood. Ik kies voor een ‘goede’ dood. Fysisch is het dan gedaan, maar ik hoop dat ik nog lang mag rondwandelen in jullie dromen. Monique Batavia

De arme mens nabij

Wanneer de laatste woorden hulpeloos stilvallen en het arsenaal van mogelijkheden

volkomen uitgeput werd, wanneer niets meet baat en je bij jezelf denkt:

dit is hopeloos, deze mens is niet te helpen, dan pas ervaar je de onmacht aan den lijve:

Je ziet en ontdekt dat de ander je talenten, relaties

en alle denkbare middelen niet meer nodig heeft, omdat zijn nood veel dieper ligt.

Dan sta je niet langer boven de ander. Dat is het moment waarop je misschien voor het eerst

de arme mens nabij bent en met hem je onmacht deelt.

Karel Staes

Toekomstlied Is hier iemand? Is hier iemand in dit niet-wit? Op de grens Is hier nog een mens Onopgelost op de rand Van de hoop en de anonieme kamer? Daar lig je! Een stilleven op een wimper na die trilt boven je kaken van amandelkleur Te donker voor huisjesmelkers en maatschappelijke assistenten Open je ogen, Yussuf, ik verwacht een kind! Kun je het lied, aan de oevers van de NijlGEZONGEN, Niet meer horen? Sta op, Yussuf, Een wijze wijst de weg naar een godverlaten dorp Met lege huizen Daar wordt het Kind geboren Trees Van Aerdebrugge Een wiegelied voor toekomstkinderen

8

“Derwaseens” Begin november kreeg ik vrij onverwachts de kans om naar een kindervoorstelling te gaan van een toneel dat geschreven en opgevoerd werd door twee studenten van de toneelopleiding in Gent. De titel “Derwaseens” deed me al dadelijk denken aan een mooi sprookje. Ik werd absoluut niet teleurgesteld en ik wil nu graag vertellen hoe het verhaal verliep. Sara en Freek, twee bijzonder goeie spelers, stelden een ziekenhuiskamer voor. Sara was het zieke meisje, ze kon niet meer lopen en was vaak heel triest. Freek, haar vriendje, kwam elke dag op bezoek en dan was er heel wat te beleven. Op een dag vertelde het vriendje het verhaal van zijn opa die ziek was. Om de tijd te doden leerde hij zeer sterk met zijn neus te bewegen en noemde dat “vleugelen”. Dat zou zo ver gaan dat hij zou kunnen vliegen, heel ver, over de zee naar Hengelland. Na lange tijd oefenen was het gelukt en opa was gaan vliegen, maar het jongetje vond het wel jammer dat zijn opa nooit meer was teruggekeerd. Het meisje kreeg moed en elk bezoekuur werd een fantastische tijd. In hun droomwereld was alles mogelijk, de jongen hielp zijn vriendinnetje om recht te staan en samen deden zij wankele stappen, het was vallen en opstaan. Op een dag voelden ze alles zo goed aan en vol van geluk kroonden zij zichzelf tot koning en koningin. Het bed kon open klappen en er verscheen een prachtig paleis. Maar zoals steeds werd ook die dag het einde van het bezoekuur aangekondigd. Het meisje lag weer stil onder de lakens en bleef maar oefenen om te vleugelen, dromend van het verre land waarheen zij zou vliegen… Op een dag toen het jongetje binnen kwam was het bed leeg en na enige verbazing zei hij met trillende stem: “Oh! Zij is gaan vliegen!” Tussen de lakens vond hij een brief: “Ik ben gaan vliegen, over de zee naar Hengelland en je opa laat je groeten.” In dat uur beleefde ik zo veel emoties die ik onmogelijk op papier kan zetten. Met een lach en een traan was alles voorbij gegaan. Die fantastische wereld van twee kinderen heeft veel bij mij opgeroepen. “Zijn kinderen in een ziekenkamer bekwaam mekaar te steunen en te bemoedigen? Zouden ouders met een kind dat zij zullen verliezen in dit stuk troost vinden? Kan zo iets helpen om een rouwproces te verzachten? …” Ik denk van wel en ik hoop dat Sara en Freek ook beseffen dat het om meer dan een sprookje gaat. Hoe de aanwezige kinderen alles bekeken en beleefd hebben weet ik niet. Zij waren wel enthousiast over de gekke invallen van de jongen en de zilveren (papieren) mantels van het koningspaar, bij dit feeërieke kasteel, werden met glans in hun ogen besproken. Dank aan Sara en Freek en hopelijk kregen zij van de jury veel schitterende punten! Lieve lezer, dit verhaal bied ik je warm aan als kerstgeschenk. Renilde

9

10

EEN GEKKE FAMILIE Ik kom ook uit een katholiek nest, ben zelfs gespecialiseerd, internaat onder spiedende ogen van priestersurveillanten en de Heilige Maagd, volmaaktheidtrainingen in het seminarie, gepokt, gemazeld, ingewijd en gewijd voor het pastoraal werk. Sindsdien draag ik drie onuitwisbare merktekens mee door het leven, tatoeages op de ziel. Maar er komt een tijd dat men zich afvraagt: wat is dat, christen zijn? Neen, niet, of niet meer, naar aanleiding van een identiteitscrisis. Maar bij voorbeeld wel bij het vernemen van weer eens politieke strapatsen van de Europese Christendemocratie. De onverkwikkelijke kronkels die de fractie in het Europees Parlement ten toon spreidt, zullen uiteraard ook te maken hebben met haar samenstelling. Rood op onze wangen omdat uitgerekend onze landgenoot Wilfried Martens de architect is van die samenstelling. Om van de Europese Volkspartij (EVP) de grootste fractie te maken, is hij er niet voor teruggeschrokken partijen zoals de Italiaanse Forza Nostra en sommige andere die rakelings aan het fascisme grenzen, de stal binnen te halen. Zijn partijgenoot Silvio Berlusconi, kopman van Forza Nostra, bestond het om voor grof geld een advocaat onder ede leugens te doen zweren voor de rechter over illegale activiteiten, grootscheepse belastingen te ontduiken, de boekhouding te vervalsen en miljoenen euro zwart geld te incasseren. De Italiaanse rechter die een van zijn bedrijven veroordeelde voor omkooppraktijken, werd door T.V.- kanaal 5, nog een bedrijf van de zelfde magnaat, in het geheim bespioneerd en gefilmd om hem in een slecht daglicht te stellen. En ondertussen, om op adem te komen, aait de “Cavaliere” naakte stoeipoezen op schoot. Leuke “christendemocraten.” En die roertrog van rommelpartijen heeft onomstotelijk zijn weerslag op de positie en de standpunten die de fractie inneemt in het Europees Parlement. Onlangs nog werd een resolutie weggestemd door de EVP om Berlusconi uit de wind te zetten. De fractie gooide met “parels voor de zwijnen.” Voor hun zwijn. Zeg mij wie je vrienden zijn en ik zeg je wie je bent. Zijn ziel verkopen om de machtigste en de grootste te zijn. Laat mij de vraag anders stellen. Wat is er christelijk aan de Christendemocratie? Je kan je toch nooit indenken dat christenen niet bekommerd zouden zijn voor de mensen, vooral voor de meest kwetsbaren. Toegegeven, een slogan is goedkoop, maar het kan toch ook geen lege doos zijn: “omdat mensen belangrijk zijn!” Indien nodig, eventueel knarsetandend, zijn de EVPer’s bereid een eind ver te gaan, maar nooit ver genoeg.

Hun natte droom gaat over de kool én de geit, ze allebei sparen. Maar die spagaatzit gaat te veel pijn doen in het kruis. Niet te verwarren met de Gekruisigde. Die wordt ver gehouden bij de keuze. Want als er moet geslachtofferd worden, en dat moet haast altijd, dan maar de kool. Ook haast altijd of altijd. Ik focus, voor de verandering, nog maar eens op Latijns-Amerika. Als er moet gelobbyd worden in het Europees Parlement, dient er meestal rekening gehouden te worden met de tegendraadsheid van de christendemocraten. Daar halen we meestal een magere oogst binnen, een eufemisme om te zeggen: we vangen bot. Een recent voorbeeld. Zowat alle geledingen van de internationale gemeenschap veroordeelden de militaire staatsgreep in Honduras. Te beginnen met de Verenigde Naties, de Organisatie van Amerikaanse Staten, maar ook de Verenigde Staten van Amerika. Moet pijn gedaan hebben, maar ze deden het. Niet luid, maar hoorbaar genoeg. De Veiligheidsraad van de UNO veroordeelde later de omsingeling en afgrendeling door politie en militairen van de Braziliaanse ambassade in de hoofdstad Tegucigalpa waar de afgezette – democratisch verkozen - president Manuel Zelaya zich schuilhield. Maar ook de Europese Raad (het hoogste gezag van de Europese Unie) en de Europese Commissie veroordeelden de putschisten. Alleen het Europese Parlement liet verstek gaan. Ontsteltenis. Niet kunnen. Het kon, omdat de grootste fractie, de Europese Volkspartij, zich verzette. Waarom dan, als men weet dat het regime van de putschisten de macht illegaal greep en meer dan vierduizend mensen geblutst en gebuild heeft, gevangen gezet en afgeranseld met wapenstokken en een aantal vermoord. Welja, zij zijn de kool. De geit zijn de heersende rijke families die de bevolking wel arm houden maar – dit zij duidelijk genoteerd - die ook het land uit het zuigende magneetveld van naar socialisme riekende regimes in de regio proberen weg te houden. Wat scheelt er met de christendemocratie? Nogmaals, ik geloof niet dat ze tegen de arme bevolking in de wereld zijn. Hun probleem zijn de vertegenwoordigers van die bevolking, de regeringen of partijen die de zaak van de bevolking resoluut op de agenda zetten en er voor gaan. Daar beginnen de twijfels. Is het niet zo dat die president ginder verdachte dictatoriale trekjes gaat vertonen? Kijk, is die regering daar niet te populistisch? En ginds, gaat die regerende partij zijn boekje niet te buiten?

Is de vrijheid nog wel gegarandeerd als het regime aldaar de grootgrondbezitters verplicht om hun braakliggende landerijen te verbouwen en zo de voedselvoorraad veilig te stellen? Een eigenaar doet met zijn grond toch wat hij wil? En dat het land te weinig voedsel produceert en moet invoeren vanuit het buitenland, dat zal dan maar een zorg zijn van die bemoeizuchtige regering, of niet soms? In de “Geografie van de Honger” schreef de Braziliaan Josué de Castro: “De armen slapen niet omdat ze honger hebben en de rijken slapen niet omdat ze bang zijn van dezen die honger hebben.” Rijken en armen in slaap krijgen, het ideale streefdoel van EVP. Maar hoe doe je dat? Hoe slaag je er in niet te raken aan de rijken, poten af van hun macht en voldongen voorrechten. En tegelijk de onderliggers opkrikken. Het is toch al lang geweten dat de rijke elites politiek en financieel oppermachtig zijn. En dat zij regeringen dicteren. En dat een bepaalde knip van nerveuze goudgeringde vingers gehoord wordt tot diep in de kazernes. En dat een dergelijke vingerknip voldoende is om de militairen, in het leven geroepen om het vaderland te verdedigen tegen buitenlandse agressors, in het harnas te jagen tegen de lokale bevolking, inderhaast tot agressor gepromoveerd.

Welnu, ik zou zeggen, zulke elites kunnen maar in bedwang gehouden worden door een sterke regering, die kan rekenen op een brede volkssteun. Ja maar, ruikt dat niet een beetje naar een iets te vergaand socialisme? En zo verder en zo voort. De kool of de geit? Doe óns toch maar de geit. Het is nog altijd beter een uitgebuit volk over de grond te zien kruipen dan dat het gevaar zou lopen zijn rug te moeten rechten in een socialistische maatschappij. En wij zijn de machtigsten in het Europees Parlement. Christendemocratie, wat is daar eigenlijk christelijk aan? Schipperen tussen ideaal en ploertigheid? Tussen Damiaan en Berlusconi. Want in drommen haastten de CD&V- excellenties zich naar Rome om het wonder van dichtbij bij mee te maken in de Sint-Pieters basiliek in de schaduw van Berlusconi’s imperium. Als het van de gekke familiesamenstelling van de EVP afhangt, zou ik zeggen: christelijk is synoniem van westers, niets meer en niets minder. In de praktijk staat Christendemocratie dan voor Westerse-democratie. En dan nog door de vernauwde flessenhals gepeuterd van parlementaire democratie. Architect van de gekke EVP-familie, shame on you!

Guido De Schrijver

December houdt de nachten in zijn greep

Terwijl men in helverlichte straten De rilling van ijzige koude trotseert.

Binnen in de huizen

Bij de gloed van hete kachels Worden oude verhalen opgefrist.

Midden de betovering van witte sneeuw

Bedelen vogels om wat voedsel Voor hun hongerige magen.

De winter mag nu komen.

Jozef Vandromme

- 11 -

INDRUKKEN VAN EEN VERDIEPINGSDAG Vrij vroeg voor een zondagmorgen, startten Mia en ikzelf richting Aaigem. We zaten met dezelfde vraag: “Wat gaat dat worden, hoe geraken wij daaruit?” Want het pakje nota’s dat ons op voorhand door Paul werd bezorgd, was niet min: ‘geweld in de samenleving, zinloos geweld, verlangen naar vrede,enzovoort’. Een beetje zoeken en we vinden het statig herenhuis - vroegere brouwerij- nu omgetoverd tot een ontmoetingsplaats "Mens & Werk". De koffie geurt reeds en de eersten zitten al gezellig te kletsen in de keuken. Met grote tussenpauzen druppelen de andere enthousiastelingen binnen. We zijn met ongeveer een 12 tot 15 mensen, niet juist geteld.. We kunnen beginnen! Na de inleiding van Paul, brengen wij beurtelings onze verhalen naar voor: feiten en ervaringen. En dit vanuit ons voorbereidend werk; over geweld in Brussel, Afrikaanse bendes die op zeer geraffineerde wijze mekaar het leven zuur maken en zelfs soms elimineren.. Geweld in Pakistan.. De donkere en soms gevaarlijke hoekjes van Aalst. Als één van je eigen kinderen overvallen wordt, het onveilig gevoel tegenwoordig zodat je zelfs niet meer durft stoppen voor een ongeval op een eenzame weg...We luisteren, knikken, zijn verbaasd, verontwaardigd, en stellen ons vele vragen. En dan is er koffie... En wij weer verder, ditmaal in twee groepjes. We spitten de aangehaalde feiten of een deel daarvan wat dieper uit, we blijven even staan bij het woord "agressie". Is dat per definitie negatief? Voor sommigen wel. Anderen zien er een positieve mogelijkheid in, als we die agressie kunnen ombuigen en er kracht uithalen. Hoe kunnen wij dat ? Het is alvast een boeiend gesprek, en voor we het beseffen is het middag. En... wie of wat bracht de ontspannende noot? De heerlijke verse preisoep, met ballekes, van Ignace! Hoewel hij er niet bij kon zijn, kon hij het niet laten een stevige preek mee te geven over de vruchten des velds en uitspraken van de vier evangelisten. (Verder in dit blad te lezen). En dan vertrokken we weer voor een laatste krachtinspanning. We bekijken en beluisteren de nota waarin Paul een aantal historische feiten in verband met geweld bovenhaalt: oorlogsgeweld, nationalisme,op zoek naar uiteindelijke en onmiddellijke doelen, gevaar van gewenning. We lezen en bestuderen de bronnen van geweld en we leggen onze gedachten naast mekaar. We komen vanuit ons buikgevoel tot mooie bedenkingen. En zo geraken we in de sfeer, waardoor sommigen zelfs gaan filosoferen, over de inspiratie van Jebron, van onze Joods-Christelijke roots (niet gemakkelijk). Het is me niet gelukt veel te noteren, maar wel te luisteren en te genieten van goede gesprekken. Een laatste slotbedenking is mij bijgebleven: hoe goed kennen wij mekaar, waar zijn wij zoal mee bezig? Er werden goede voornemens uitgesproken om daar dringend iets aan te doen! Trees Debusschere Om nu al te noteren in jullie agenda: de verdiepingsdag van volgend jaar zal plaatshebben op zondag 21 november, wellicht op dezelfde goede en toffe locatie!

12

“DE PREEK”

Dierbare gelovigen In piëteitsvolle navolging van onze Lieve Heer Jezus Christus en in herinnering aan het wonder van Kana (Johannes ,2, 1-11) heb ik de 10 liter water genomen en ze veranderd in 10 liter preisoep. Het wonder is weeral geschied. De groenten werden geoogst, door onkruid en gewassen samen te laten opschieten en ze dan te oogsten. Het onkruid werd in bussels gebonden en geworpen in de grootste hellevuren, de goede gewassen gingen in de soep. (Mt, 13,30) Vraagt dus niet wat gij zult eten en wat ge zult drinken, want dat alles jagen de heidenen in de wereld na (Lk, 12,29-30). Gij, gij zult preisoep eten. Het zout in de soep heeft haar kracht niet verloren (Lk, 14,34) en kan gebruikt worden waarvoor het moet dienen. Opdat het kwade u niet zou treffen werd de soep klaar gemaakt volgens de hygiënische regels uitgevaardigd door de Europese Unie: met schort, mondmaskertje en haarnetje. De handen propertjes gewassen en ontsmet met een alcoholisch mengsel, zodat noch de Aziatische, noch de Spaanse, noch de Mexicaanse, noch de gewone wintergriep jullie zouden treffen.

Toen de soep van 11.11.11 in Jebron klaar gemaakt was kreeg ik een tamelijk dubieuze vraag van het personeel, van Vera: "Wel, Ignace, en waar zijn uw ballekes?" Vraag je zoiets aan een gezonde kerel met twee dochters? Ik moest het antwoord schuldig blijven. Daarom vinden jullie gehaktballetjes in de soep.

Eet smakelijk, het moge zo zijn. Ignace Coppens

13

WIST JE DAT… … we opnieuw een financieel zeer succesvolle 11.11.11-actie achter de rug hebben, en dit dankzij de medewerking van vele “zorgende” handen: om soep te maken, om de stand gereed te zetten en weer af te breken, en vooral om met groot enthousiasme de soep ook te verkopen. Zo hebben we met Jebron 554 Euro aan de 11.11.11-actie kunnen overmaken. … we een goede, leerrijke en deugddoende verdiepingsdag achter de rug hebben, die plaats had op een voor ons nieuwe, maar zeer aangename en dichtbije locatie, namelijk in het huis “Mens[en]Werk” in Aaigem. We waren met 14 deelnemers, maar heel wat mensen waren verontschuldigd, een beetje ten gevolge van de datum. Daarom nu reeds de datum voor volgend jaar: zondag 21 november 2010. Voor een impressie van deze dag: zie de tekst van Trees Debusschere elders in dit nummer. Niet vergeten nu al te noteren. … Ignace Coppens soep kan maken in alle maten en gewichten, met of zonder de spreekwoordelijke balletjes. Maar ook daarover meer elders in deze Info Jebron.

… dat op 31 oktober bij Annemie en Paul een zevende kleinkind is geboren, met name TIJL: het derde kindje van Anneleen. Ad multos annos. … dat er nog andere Jebronners zijn bij wie in totaal 4 kleinkinderen worden verwacht. Om de nodige discretie in acht te nemen, verklappen we natuurlijk niet wie de gelukkigen zijn. We nodigen dan ook iedereen uit om goed te kijken, om te zien of het mogelijk is het geluk van de gezichten der toekomstige oma’s en opa’s af te lezen.

… dat we volop bezig blijven om een mooie BANNER het levenslicht te laten zien, waardoor Begijnhofpassanten tenminste zien wie er achter de gevel van het Jebronhuis woont en werkt… … vijf mensen uit Sint-Niklaas maandelijks naar Jebron afzakken om te participeren aan ons Bijbels Leerhuis rond Hooglied en Psalmen.

04 Dec 2009 Lieve Van Cutsem 05 Dec 2009 Mien Bogaert 06 Dec 2009 Paul De Witte 09 Dec 2009 Anneleen De Witte 10 Dec 2009 Herlinde Van Assche 18 Dec 2009 Inge De Bruyn 23 Dec 2009 Judit Coppens 27 Dec2009 Linda Van Paepegem / Marc De Coster 29 Dec 2009 Joke Spijker

02 Jan 2010 Maria De Vriendt 03 Jan 2010 Kjell Bastianssens 04 Jan 2010 Haïki Goffin 05 Jan 2010 Veronica Samyn 06 Jan 2010 Timon De Dycker 08 Jan 2010 Wilfried Vinck 14 Jan 2010 E.H. Deken De Baere

14

KALENDER DECEMBER Zaterdag 12 december: Om 18.30 uur: Wekelijkse viering: Derde weekend van de advent. Voorgestelde lezingen: Sefanja 3,14-18a; Filip. 4,4-7; Lc. 3,10-18 Zaterdag 19 december: Om 18.30 uur: Wekelijkse viering, Vierde weekend van de advent. Voorgestelde lezingen: Micha 5,1-4a; Hebr. 10,5-10; Lc. 1,39-45 Donderdag 24 december: Om 18.30 uur: Viering rond Kerstmis: Als feest van onze hoop op een andere toekomst, waarin de zorg om kinderen en alle andere weerlozen als centrale opdracht in elke samenleving primair op de agenda zal staan.

Zaterdag 26 december: Geen viering in Jebron. Zaterdag 2 januari: Om 18.30 uur: Wekelijkse viering, gevolgd door onze traditionele NIEUWJAARSRECEPTIE!!! Feest van Driekoningen of liever van de Wijzen uit het Oosten. Voorgestelde lezingen: Jes. 60,1-6; Ef. 3,2-3a.5-6; Mt. 2,1-12 Dinsdag 5 januari: Van 19.30 tot 22.00 uur: Bijbels leerhuis (We vervolgen onze lezing van HOOGLIED).

15

Info Jebron: Het tijdschrift dat maandelijks verschijnt (behalve juli en augustus) Het abonnement kost 10€ voor een gedrukt exemplaar. Wens je hem via E-mail te ontvangen, dan vragen wij 6€. Jebron vzw Open Huis voor Vorming en Pastoraat Begijnhof 1 - 9300 Aalst Open elke werkdag van 8u tot 16u45. Tel. 053/77.51.16 E-mailadres is jebron@telenet.be Website: www.jebron.be Stortingen en financiële steun zijn welkom op 068-0623040-36

Fiscale attesten zijn verkrijgbaar voor giften gestort vóór 31 december 2009! Wij bieden: Wekelijkse viering op zaterdagavond om 18u30 Interactieve vormingsmomenten zoals open haard gesprekken op zaterdagavond en jaarlijkse erdiepingsdag. v

Ontmoetingsmomenten: leefweekend, wandelingen Bijbels leerhuis: één dinsdagavond per maand Tijdschriftenbibliotheek met meer dan 80 verschillende tijdschriften. Alle artikels staan op trefwoord. Artikels, suggesties, tips zijn welkom bij de Redactieraad jebron@telenet.be Raad van Bestuur Monique Batavia Luc Rottiers Miek Braeckman Bart Coppens Judith Spitaels Inge De Bruyn Erik Van Assche Paul De Witte Fred Van den Branden Personeel Vera Baeyens Hilde De Saedeleer Anne De Cremer Haïki Goffin Liturgieverantwoordelijke Paul De Witte

16