W W W . N A T I O N A A L F I E T S C O N G R E S . N L

20 juni 2019

BEELDBOEK

PRÉ-CONGRES: FIETSEN VAN GASTHEER NAAR GASTHEER Verzamelen bij the Greenhouse in Utrecht.

Met de komst van ‘de delegatie op de fiets’ uit

’s-Hertogenbosch was de groep compleet en kon

het pré-congresprogramma van start gaan met een

fietstocht van provinciehoofdstad Utrecht (gastheer)

naar de gemeente Houten (gastheer). Er stonden

voldoende comfortabele fietsen klaar voor iedereen

die niet op de eigen (e-, l ig-)f iets of speed-pedelec

was gekomen, zoals Martin de Vries van Dynniq, maar

vandaag vooral van Facebookgroep ‘De Speed-Pedelec

Groep’ en van www.snellefietser.nl . Er waren drie

fietsroutes naar Houten: een route langs het water,

met als klapstuk de fietsbrug over het Amsterdam-

Rijnkanaal langs de Plofsluis en een korte stop bij

fort De Batterijen. De tweede route voerde door de

bebouwde omgeving en de derde via de spoorzone

Leidsche Vaart door het groen.

FIETSDINERIn Houten verzamelde iedereen bij ‘Kees’.

Naamgenoot, “maar niet meer dan dat”, wethouder

Kees van Dalen van Houten heette iedereen welkom.

Houten viert deze hele week een fietsfeest, waar het

Nationaal Fietscongres een belangrijk onderdeel van

uit maakt. “We zijn niet zo maar voor de tweede keer

Fietsstad van Nederland”, zegt van Dalen. Hij roemt

het geweldige ambtenarenapparaat,

de actieve Fietsersbond en de vele buitenlandse

delegaties die mede door Houtens fietsambassadeur

André Botermans op de fiets worden rondgeleid.

De weergoden waren het pré-congres ti jdens de

fietstocht gunstig gezind, maar toonden ti jdens

het fietsdiner nog even hun krachten, waarbij het

hemelwater in korte ti jd langs de muren liep.

FIETSQUIZPeter Werkhoven, fietsfanaat, gepassioneerd onderzoeker,

wetenschappelijk directeur van TNO en deelti jd hoogleraar

Computerscience aan de Universiteit Utrecht heeft een

aardige hobby bedacht waarin hij zi jn kennis en passie met

een breder publiek deelt: quizmaster fietsweetjes. Op de

fiets, “het l iefst alleen”, komen er bij hem in “meditatieve

momenten” allerlei vragen over fiets naar boven. Vaak

duikt hij thuis direct de schuur in op zoek naar een eerste

antwoord, anders op de universiteit of bij TNO. “Af en toe

is het bijna obsessief, ik geef niet op voor ik een antwoord

heb”, erkent Van Werkhoven. Vragen en antwoorden die hij

zoal deelde met het publiek zijn: In welke richting ben je

l ichter op de fiets: als je in oosteli jke of westeli jke richting

ri jdt”? Na een uitleg over draaikrachten op het westeli jk

halfrond komt Van Werkhoven uit op een verschil van 10

gram lichaamsgewicht als je in oosteli jke richting fiets.

En nee, nog niet alle vragen over fiets zijn bedacht en

beantwoord. Van Werkhoven: “We begrijpen eigenli jk nog

steeds niet hoe een fiets werkt, wat de aerodynamica doet,

en hoe je nu precies je evenwicht houdt.”

WINNAARWinnaar van de Van-Werkhoven-pré-congres-quiz is Tim

De Roeck, werkzaam bij het Belgische adviesbureau MINT

NV in Mechelen. Tim is met bijna 30 Belgische vakcollega’s

in een bus naar Houten gekomen voor het NFC, maar

niet zonder zijn fiets: “Deze kans laat ik niet aan me

voorbijgaan om zelf Houten te kunnen beleven op de

fiets.” Hoe heeft hij deze quiz kunnen winnen? De Roeck

zelfverzekerd: “Kennis van zaken, snel antwoorden en zo

nodig beredeneerd gokken.”

‘BURGEMEESTER OP DE FIETS’OPENT HET NFCHet concept Houten is meer dan fietsen in Houten,

het gaat om vertraging, om ontmoeting, om de

sociale kant. Op de fiets kijk je elkaar in de ogen.

“Fietsen in Houten is integraler dan mobiliteit”.

Dat benadrukt Houtens burgemeester Wouter de

Jong in zijn welkomstwoord. Hij staat bekend als de

burgemeester die koninkli jke onderscheidingen bij

de mensen thuis komt brengen op de fiets. Eén punt

van zorg: “Het is tragisch dat het concept Houten

nog steeds geen navolging heeft gekregen. Fiets is

een instrument voor sociale ontmoeting. Ik geef deze

succesformule graag door.”

FIETSPARKEUR: VAN VOORWIELMOORDENAARS TOT HET TRANSFERIUM HOUTENWim Bot, beleidsadviseur bij de Fietsersbond

overhandigt het vernieuwde Fietsparkeur 2.0, de

nationale norm voor fietsparkeervoorzieningen aan

burgemeester Wouter de Jong. In 1999 startten de

Fietsersbond en de fietsparkeerfabrikanten samen

Fietsparkeur . Deze norm en keurmerk voor goede

fietsparkeervoorzieningen zijn intussen vernieuwd

en geactualiseerd. Het nieuwe keurmerk kent onder

meer een differentiatie voor verschil lende soorten

fietsen en parkeerfuncties. “We startten in een ti jd

van ‘voorwielmoordenaars’” , zegt Bot, “en hebben

veel bereikt. Misschien wel het mooiste voorbeeld

zijn de voorzieningen op het transferium Houten.”

JOSSE DE VOOGD ZIET SOCIALE SAMENHANG EN HOGER FIETSGEBRUIK“Ik zeg wel eens, Houten is het hoogste wat de mens

heeft bereikt,” begint Josse de Voogd, onderzoeker

van de geografie van het zwermgedrag; niet alleen

van fietsers, maar ook van politieke ‘zwermen’.

De Voogd ziet één op één-relaties tussen hoger

opgeleiden en D’66-ers en Groen Linksers én ook

een hoger (bak)fietsgedrag. Daarnaast zijn deze

groepen oververtegenwoordigd in stadscentra dan

wel in kleinere, groene voorsteden met goede ov-

voorzieningen. Deze steden samen noemt hij de ‘green

belt ’ . Pas op, waarschuwt hij , dat deze ontwikkeling

daar niet tot duurdere woningen en daarmee tot

segregatie leidt, met name in stadscentra. Op het

platteland constateert De Voogd verder een relatie

tussen een sterke sociale samenhang en onderling

vertrouwen en hoger fietsgebruik.

FRANCINE HOUBEN: “IEDERE KEER EEN NIEUW FIETSPAD IN NEW YORK” Het is bijna ouderwets om bij langzaam verkeer alleen te

denken aan de fietser en aan de voetganger, houdt Francien

Houben de fietsprofessionals voor. Houben is internationaal

geroemd architect en directeur van Mecanoo Architecten.

Zij reist de wereld rond voor ontwerpopdrachten in

megasteden. Haar visie op de stad in het algemeen is dat je

sowieso naar 30 km per uur moet. “Bovendien gaat het in

steden over gezondheid en integraliteit. Je komt dan uit op

‘walkable’ steden. Fietsers en voetgangers moet je samen

zien, beide als onderdeel van een gezonde stad. En dat zien

meer steden. De dominantie van de auto is echt voorbij.

Iedere keer als ik in New York kom, is er weer een fietspad

bijgekomen.”

FIETSBELOFTE DOOR ACHT UMC’SDenis Florack van UMC Maastricht en Charlotte Kumm van

UMC Groningen lichtten de ‘f ietsbelofte’ van acht UMC’s

toe. Ziekenhuizen zijn niet alleen maar reparatieklinieken,

maar hebben een voorbeeldfunctie in preventie en

gezondheid, aldus Florack. Dat begint bij de gezondheid van

de eigen medewerkers. “We begonnen in Groningen met

het stimuleren van fietsen. Dat bleek een groot succes in

termen van gezondheid, CO-2-uitstoot en bereikbaarheid.

Vervolgens hebben acht UMC’s de handen ineengeslagen

en beloven tien procent meer fietsforenzen te bereiken

in 2021. Bij deze UMC’s zijn meer dan 70.000 mensen

werkzaam. Iedere UMC heeft zijn eigen omstandigheden,

dus je moet breed kijken naar maatregelen. Florack: “In

Maastricht ontvangen fietsende medewerkers bijvoorbeeld

een euro per dag als ze op de fiets komen.”

DOOS MET BELLENDe UMC-fietsbelofte werd officieel bekrachtigd

door staatssecretaris Stientje van Veldhoven die de

vertegenwoordigers van alle UMC’s op het podium

uitnodigde en elk symbolisch een doos met fietsbellen

gaf. “Voor de eerste nieuwe fietsers.”

STAATSSECRETARIS: NEEM VOORBEELD AAN HOUTENStaatssecretaris Stientje van Veldhoven herinnert

zich een werkbezoek aan Houten op een houten

fiets: “Hier is zichtbaar dat de fiets centraal staat in

het ontwerp. We gaan nog heel veel nieuwe wijken

bouwen. Als je daar, net als Houten, de fiets en het

openbaar vervoer centraal stelt, wordt de keuze voor

de fiets en het ov makkeli jker voor mensen. Daarnaast

kunnen werkgevers een belangrijke bijdrage leveren

om de gewoonte te doorbreken om in de auto te

stappen. “Wij komen met een nieuwe leaseregeling

en hebben werkgevers nodig voor het gebruik van

die fietsen.” Ook noemt Van Veldhoven het belang

van ‘fietsambassadeurs ’ : “Zij genieten vertrouwen en

kunnen een olievlekwerking teweegbrengen.”

2E ETAPPE TOUR DE FORCETijdens het NFC werd een nieuwe Fietsagenda, de 2e

Etappe gelanceerd. Het complete Tour-de-Force-bestuur

van 23 maatschappelijke organisaties en overheden kwam

na een bestuurli jk overleg ti jdens het NFC op het podium

om samen met staatssecretaris Stientje van Veldhoven de

agenda officieel te presenteren. Voorzitter Henk Brink:

“We moeten nog een keer opschalen om van doelen naar

concrete maatregelen te gaan.” Ook de staatssecretaris

erkent: “We moeten nu echt aan de slag met ons geheime

wapen tegen de drukte. Er l iggen nog zo veel kansen: meer

dan de helft van onze verplaatsingen is op de korte afstand

en neem daarbij de beloftes van de ziekenhuizen. Ik hoop

dat we zo 200.000 mensen extra op de fiets krijgen aan het

eind van deze regeerperiode.”

Klik hier voor meer informatie over de 2e Etappe

EN DE WINNAAR IS: JOEP TIERNEGOTraditioneel wordt op het NFC de Tour de Force Innovatieprijs

uitgereikt. Een bedrag van 10.000 euro mag worden besteed

aan het winnende project. Tour de Force- voorzitter Henk

Brink nodigde de drie genomineerden uit de voorselectie

uit. De drie genomineerden waren: Joep Tiernego van de

HAN Sport en Bewegen; Sandra van Baars van Veil ig Verkeer

Nederland en Jimmy Smulders van IP Parking. Tijdens het

congres stemde het publiek en koos Joep Tiernego als

winnaar. Tiernego weet al waar hij het geld aan wil besteden.

Hij heeft momenteel 16 fietsen ter beschikking waarmee hij

kinderen fietsfan maakt. “We hebben meer fietsen nodig en

ik wil geld besteden aan meer communicatie.”

Lees ook een blog van Joep Tiernego

BAKFIETSTESTEN EN KENNIS DELENDe congreslocatie, Expo Houten, bood dit jaar

de mogelijkheid om te ervaren hoe het is om op

een elektrische bakfiets te fietsen. Tijdens de

traditionele kennissessierondes konden groepjes

van 15 deelnemers op een klein parcours het

trappen, remmen en parkeren ontdekken. Dit gaf de

deelnemers inzicht in de breedte en de wendbaarheid

van zo’n fiets en in de ruimte die het nodig heeft om

te parkeren. Urban Arrow stelde de bakfietsen ter

beschikking.

PRESENTATIES Op www.nationaalfietscongres.nl vindt u het

programma van de paralelle sessies 2019 en de

bijbehorende presentaties voor zover beschikbaar.

GRAAG TOT ZIENS OP 17 EN 18 JUNI 2020 IN

’S-HERTOGENBOSCH

W W W . N A T I O N A A L F I E T S C O N G R E S . N L

DEZEDAG

WERD MOGELIJK GEMAAKT

DOOR: