Bauanleitung Building instructional readz mounted 20 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to...
Transcript of Bauanleitung Building instructional readz mounted 20 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to...
Rumpfbausatz EC 120Fuselage kit EC 120
Ord.No.1200
BauanleitungBuilding instruction
VARIO HelIcOpteR UlI StReIcH GmbH & cO. KG
Seewiesenstraße 7, 97782 Gräfendorf, GERMANY www.variomodels.com, [email protected]
Sehr geehrter Kunde,
der von Ihnen erworbene Bausatz enthält entsprechende Teile zur Erstellung eines funktionsfähigenFlugmodells.Auf Zusammenbau, Einstellungen und Inbetriebnahme haben wir keinen Einfluß und weisen daher nochausdrücklich darauf hin, daß Ihre individuelle Vorgehensweise einzig und allein auf Ihrem Kenntnisstandund Beurteilungsvermögen beruht.Die Bauplanmappe dient dabei als entsprechende Orientierung, jedoch nicht als maßgeblicher Weg:Unterschiedliche Vorgehensweisen können zum Ziel führen.Prüfen Sie vor jedem Bauabschnitt sorgfältig Ihr Vorhaben und entscheiden Sie eigenverantwortlich überIhren persönlichen Weg.
Dear customer,
The kit you have purchased contains the components required to build a model aircraft which is capableof flying.We have no influence over the methods you use to assemble, set up and operate the model, and for thisreason we are obliged expressly to point out to you that the methods you use rely solely on your ownknowledge, experience and analytical ability.The Plan Folder is designed to help you in this undertaking, but it does not represent a unique way ofproceeding:There are more ways than one to reach a particular destination.Before you start each stage of construction, check carefully what you intend to do, and accept theresponsibility to decide on your own personal method.
Spettabile cliente,
la scatola di montaggio da voi acquistata contiene le parti necessarie per la costruzione di un modellofunzionante, in grado di volare.Per quanto riguarda i metodi per il montaggio, la messa a punto e la messa in funzione noi non abbiamonessuna influenza e vogliamo sottolineare esplicitamente che il vostro modo d’agire dipende soltanto dalvostro livello di conoscenza e dalla vostra capacità di valutazione. Le istruzioni di montaggio servono soloper un migliore orientamento e non rappresentano l’unico modo di procedere:diversi sono i modi di procedere che possono dare l’effetto desiderato.Prima di realizzare ogni fase di lavoro verificate attentamente il vostro progetto e scegliete in manieraresponsabile il vostro obiettivo.
Cher Client,
La boîte de construction que vous avez acquise comprend tous les composants nécessaires pour laréalisation d’un modèle d’hélicoptère fonctionnel.Nous n’avons pas d’influence sur la manière dont vous assemblez, ajustez, et mettez en service cescomposants. Nous vous informons donc expressément que votre façon de procéder dépend uniquementet exclusivement de vos connaissances, compétences et jugements. Le cahier de plans sert de guided’orientation, mais ne trace pas un chemin exclusif:Différentes méthodes d’opération peuvent mener au même résultat. Vérifiez avant chaque stade deconstruction le but à atteindre et choisissez le chemin qui vous semble le plus approprié.
Geachte klant,
De door uw gekochte bouwdoos bevat alle onderdelen om een functionerend vliegmodel te maken.Op het bouwen, afstellen en het in gebruik nemen van uw model hebben wij geen invloed, en wij wijzen ernadrukkelijk op, dat uw individuele zienswijze alleen op uw kennis en beoordelingsvermogen berust.De bouwtekening dient daarbij alleen als een oriëntering, echter niet als een dwingend advies.Verschillende bouwconstructies kunnen tot hetzelfde doel leiden.Test elke bouwfase zorgvuldig, en beslis over uw eigen verantwoordelijkheid m.b.t. het in gebruik nehmenvan uw model.
4 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
So
llte
es
bei
ein
er
vo
rmo
nti
ert
en
Ba
ug
rup
pe B
ea
nst
an
du
ng
en
geb
en
, d
arf
die
Ba
ug
rup
pe n
ich
t ze
rleg
t ,
son
dern
mu
ß -
im
Ori
gin
all
iefe
rzu
-st
an
d z
urü
ckg
eg
eb
en
werd
en
. N
ach
Zerl
eg
en
ka
nn
ein
e B
ea
nst
an
du
ng
n
ich
t m
eh
r n
ach
vo
llzo
gen
bzw
. a
nerk
an
nt
werd
en
. M
it d
em
Au
sein
an
-d
ern
eh
men
der
Teil
e e
rlis
cht
jeg
lich
er
Ga
ran
tiea
nsp
ruch
.
If y
ou
are
dis
sati
sfie
d w
ith
an
y f
act
ory
-bu
ilt
ass
em
bly
it
is e
ssen
tia
l th
at
yo
u r
etu
rn t
he w
ho
le a
ssem
bly
, in
its
ori
gin
al
sta
te a
s su
pp
lied
, ra
ther
tha
n d
ism
an
tle i
t. O
nce
yo
u h
ave d
ism
an
tled
th
e a
ssem
bly
we a
re u
na
ble
to
ack
no
wle
dg
e o
r m
eet
an
y c
laim
or
com
pla
int.
If
yo
u d
ism
an
tled
an
ya
ssem
bly
yo
u r
en
der
yo
ur
gu
ara
nte
e i
nva
lid
.
En
ca
s d
e c
on
sta
t d
‘an
om
ali
es
sur
un
en
sem
ble
pré
mo
nté
, n
e p
as
dém
on
ter
celu
i-ci
, m
ais
le r
eto
urn
er
da
ns
son
éta
t d
‘ori
gin
e d
e l
ivra
iso
n.
Ap
rès
dém
on
tag
e,
no
us
ne p
ou
vo
ns
plu
s co
nst
ate
r le
s ra
iso
n d
u p
rob
-lè
me n
i le
pre
nd
re e
n c
om
pte
. Le d
ém
on
tag
e d
e c
es
en
sem
ble
s ex
clu
t to
ute
pre
sta
tio
n d
e g
ara
nti
e.
Qu
alo
ra u
n g
rup
po
di
mo
nta
gg
io g
ià p
refa
bb
rica
to d
ovess
e d
ar
luo
go
are
cla
mi,
ess
o i
n n
ess
un
ca
so d
eve e
ssere
sm
on
tato
, b
en
sì v
a r
est
itu
ito
n
el
suo
sta
to o
rig
ina
le.
Un
a v
olt
a s
mo
nta
to i
l g
rup
po
, ri
sult
a i
mp
os-
sib
ile,
ovvia
men
te,
com
pre
nd
ere
e r
ico
no
scere
il
cau
sale
del
recl
am
o.
Pert
an
to o
gn
i e q
ua
lsia
ga
ran
zia
cess
a c
on
lo
sm
on
tag
gio
.
En
ca
so d
e r
ecl
am
aci
ón
de u
n c
om
po
nen
te p
rem
on
tad
o,
no
se p
ued
ed
evo
lver
el
com
po
nen
te d
esm
on
tad
o s
ino
só
lo e
n s
u e
sta
do
ori
gin
al
en
el
mo
men
to d
e l
a e
ntr
eg
a.
Desp
ués
de d
esm
on
tar
el
com
po
nen
te n
o e
sp
osi
ble
rep
rod
uci
r o
ace
pta
r la
recl
am
aci
ón
.Co
n e
l d
esm
on
taje
de l
as
pie
zas
pre
scri
be e
l d
ere
cho
de g
ara
ntí
a.
Zo
ud
en
er
bij
een
vo
org
em
on
teerd
bo
uw
deel
spra
ke z
ijn
va
n k
lach
ten
en
/o
f b
ezw
are
n,
da
n m
ag
dit
bo
uw
deel
in g
een
geva
l u
it e
lka
ar
wo
rden
g
eh
aa
ld,
ech
ter
mo
et
in d
e o
rgin
ele
afg
ele
verd
e t
oest
an
d w
ord
en
gere
-to
urn
eerd
. In
die
n d
it b
ou
wd
eel
toch
uit
elk
aa
r g
eh
aa
ld w
ord
t, k
an
een
b
ezw
aa
r n
iet
meer
in b
eh
an
deli
ng
wo
rden
gen
om
en
, cq
. erk
en
t w
ord
en
. M
et
het
uit
elk
aa
r h
ale
n v
erv
alt
elk
e a
an
spra
ak
op
ga
ran
tie.
Sk
ull
e d
er
væ
re r
ek
lam
ati
on
, p
å e
n f
orm
on
tere
t b
yg
geg
rup
pe,
må
den
ne
ikk
e s
kil
les
ad
, m
en
sk
al
retu
rnere
s i
ori
gin
alt
ilst
an
den
. Eft
er
afm
on
te-
rin
g a
f en
defe
kt
byg
geg
rup
pe,
ka
n r
ecl
am
ati
on
en
ik
ke t
ag
es
til
følg
e.
Ved
aft
erm
on
teri
ng
af
dele
ne f
ors
vin
der
al
form
fo
r g
ara
nti
.
VA
RIO
Heli
cop
ter
Gm
bH
& C
o.
KG
Gesc
hä
ftsf
üh
rer
Kir
sten
Zo
dtn
er
Seew
iese
nst
raß
e 7
• 9
77
82
Grä
fen
do
rfTel
09
35
7 •
97
10
-0 F
ax
09
35
7 •
97
10
10
WerkzeugseiteTools
Ord.No.1200
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 5
WerkzeugseiteTools
Ord.No.1200
6 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
RumpfausschnitteFuselage cutouts
Ord.No.1200
beutel 6bag 6
7mm Rand
Ord.No.10/29
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 7
Spantenwoodparts
Ord.No.1200
beutel 7bag 7
No.1
No.2
No.2
No.3
No.4
No.5
No.6
No.6
No.7
Teile 1 bis 4 verkleben / glue
Teile 1 bis 4 nur einsetzen noch nicht festklebenonly place Part 1-4 in the fuselage but dont glue it jet
Teile 5 bis 7 verkleben / glue
Teile 5 bis 7 nur einsetzen nicht festklebenonly place Part 1-4 in the fuselage but dont glue it jet
Ord.No.10/27
8 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Mechanikaufnahmemechanic support
Ord.No.1200
beutel 8bag 8
Ord.No.10/27
No.8
4x 90521 M4
4x 90521 M4
glue
glue
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 9
Spanten einsetzenglue wood parts
Ord.No.1200
beutel 9bag 9
Achtung: noch nicht festklebenAttention: do not glue at this moment
No.7
No.14
No.14
No.14
No.14
No.14
No.14
No.14
No.14
No.7
10 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Kufenbefestigung vornefront skid mount
Ord.No.1200
Ord.No.11/89Ø 4mm
beutel 10bag 10
Abstand 80mm
mit 4mm durchbohren
Abstand 32mm
mit 4mm durchbohren
2x 90185 M4x35
2x 90185 M4x35
2x 90535 M4 2x 90560
4,3x9
distance 80mm
drill through
distance 32mm
drill through
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 11
Kufenbefestigung hintenrear skid mount
Ord.No.1200
beutel 11bag 11
2x 90535 M4
2x 90560 4,3x9
glue
glue
Ord.No.10/27
12 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Kufenlandegestell fertigmounted landing gear
Ord.No.1200
beutel 12bag 12
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 13
Mechanik befestigenmechanics mount
Ord.No.1200
beutel 13bag 13
Mechanik optional
Ord.No. 120/22
Turbine optional
4x 90144 M4x8
Ord.No.10/24Schraubensicherung mittelfestThread-lock fluid medium-strength, 10 ml
14 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Verbindung Rumpf / Heckauslegertail support
Ord.No.1200
beutel 14bag 14
4x 90144 M4x8
Ord.No.10/24Schraubensicherung mittelfestThread-lock fluid medium-strength, 10 ml
Löcher auf den Rumpf übertragen
und dann mit 4mm durchbohren
use the aluminiumplate as a jig to
drill the 4mm holes
Ord.No.11/89Ø 4mm
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 15
Verbindung Rumpf / Heckauslegertailboom support
Ord.No.1200
Ord.No.11/97Ø 5mm
Ord.No.10/29
beutel 15bag 15
Ord.No.10/27
bündig einklebenglue flash with tailboom
16 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Heckausleger anbringenmount tailboom
Ord.No.1200
beutel 16bag 16
5x 90150 M4x14
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 17
Heckantrieb ablängentaildrive cut to length
Ord.No.1200
beutel 17bag 17
Linie auf Rumpf und Heckausleger übertragen
transfer line to tailboom
2x 90022 M2x14
optional
Ord.No.92/76
No.9
18 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Heckantrieb ablängentail drive, cut to lentgh
Ord.No.1200
Ord.No.10/29
beutel 18bag 18
ca. Ø 26mm
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 19
Heckrotor-Servohaltertailservo
Ord.No.1200
beutel 19bag 19
Ord.No.10/24Schraubensicherung mittelfestThread-lock fluid medium-strength, 10 ml
3x
2x 90030 M2,5x8
2x 90490 M2,5
060M2x5 3,5mm
64/718x14x3,5
17/683-teilig
optional
Ord.No.5157
90525M2
2x 3942
2x 8/5
bereits montiertal readz mounted
20 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Heckrohr / Antriebswelletail transmision
Ord.No.1200
beutel 20bag 20
2 x 90370 M3 x 4
2 x 90385 M4 x 4
2 x 90025 M2,5 x 6
2 x 90490 M2,5
49/18
138/48
17/8
800/38
17/8
49/8
722/14Ø 8mm
Ord.No.10/23Schraubensicherung, hochfestThread-lock fluid high-strength, 10 ml
Spant No. 10 und 11 auf das Heckrohr schieben
Seite 21 und 22
mount woodpart, see page 21 and 22
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 21
Heckrotorservotail servo
Ord.No.1200
beutel 21bag 21
Ord.No.10/24Schraubensicherung mittelfestThread-lock fluid medium-strength, 10 ml
800/38
49/8
Heckrohr in Sicherungsschlitz einrasten
fit with slot
Spant
No.10
22 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Heckrotoradaptertail gesrbox mount
Ord.No.1200
Ord.No.11/87Ø 1,8mm
beutel 22bag 22
3 x 90387 M4 x 6
903252,2x4,5
870/3
Ord.No.10/23Schraubensicherung, hochfestThread-lock fluid high-strength, 10 ml
No.11
Ord.No.10/27
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 23
Antriebswelle ablängencut tail drive
Ord.No.1200
beutel 23bag 23
903622,5x16
107/172,5mm
21/4
Ord.No.10/27
Heckanschluss vorn und hinten verbinden und dann den Abstand
zwischen dem Rumpf und Heckausleger messen. Antriebswelle nun
um den so ermittelten Wert kürzen und wieder alles einbauen.
Connect all tail drive couplings. Then check the distance between
tailboom and fuselage. Cut this length from the 8mm taildrive tube.
24 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Ord.No.1200Alle Rumpfspanten einklebenglue all woodparts
beutel 24bag 24
Ord.No.10/27
Nun
säm
mtl
ich
e Sp
ante
n f
estk
leb
eng
lue
all w
oo
dp
arts
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 25
Heckrotoranlenkungtail control
Ord.No.1200
beutel 25bag 25
Ord.No.10/24Schraubensicherung mittelfestThread-lock fluid medium-strength, 10 ml
Ord.No.10/27
Ord.No.11/97Ø 5mm
107/172,5mm
903622,5x16
26 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Leitwerksöffnungen heraustrennenstabilizer cut out
Ord.No.1200
beutel 26bag 26
Ord.No.10/27Ord.No.10/29
Durch Leitwerksöffnungen den Spant No. 11 festklebenglue part 11 through the stabilizer cut out
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 27
Leitwerk einklebenglue stabilizer
Ord.No.1200
beutel 27bag 27
Ord.No.10/27 Ord.No.10/29
mittig durchtrennen und an Heckrohr anpassencut in the middle, and fit with tail tube
Leitwerke mit Rumpf und Heckrohr verkleben glue
verklebenglue
28 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Heckrohrhaltertail boom support
Ord.No.1200
beutel 28bag 28
8x 90530 M3
4x 90075 M3x12
4x 90135 M3x55
8x 59/0 3x12
Ord.No.10/29
ca.90mm
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 29
Hauben anbringenmount top cover
Ord.No.1200
beutel 29bag 29
Löcher durch Haube und Rumpf bohren. Dann Einschlagmutter mit Holzteil von innen einkleben.
drill holes throug top cover and fuselage and glue nuts from inside
No.12
10x 90515 M3
10x
10x 90420 M3x20
links und rechtsleft and right
links und rechtsleft and right
Ord.No.11/98Ø 3mm
Ord.No.10/27
30 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Spant 13wooden part 13
Ord.No.1200
beutel 30bag 30
Ord.No.10/27
No.13
Anwendungsbeispielas an example
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 31
Scheiben anbringenInstall windows
Ord.No.1200
beutel 31bag 31
obere Scheibe / upper window4x 90325 2,2x4,5
Frontscheibe / front window9x 90325 2,2x4,5
120/30
120/30
Scheiben mit Übermaß ausschneiden dann auf den Rumpf legen und passend zurechtschneiden
Cut windows over sized first.Then fit then with the fuselage
903252,2x4,5
links und rechtsleft and right
Ord.No.11/87 Ø 1,8mm
Ord.No.11/26
bohrendrill
32 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Scheiben anbringenInstall windows
Ord.No.1200
beutel 32bag 32
Ord.No.11/87 Ø 1,8mm
Seitenscheiben8x 90325 2,2x4,5
bohrendrill
links und rechtsleft and right
120/30
Scheiben mit Übermaß ausschneiden dann auf die Türen legen und passend zurechtschneiden
Cut windows over sized first.Then fit then with the fuselage
903252,2x4,5
optional: Ord.No.120/5 Türbeschlagsatzoptional: Ord.No.120/5 Door fittings set
Ord.No.11/26
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 33
Scheiben anbringenInstall windows
Ord.No.1200
beutel 33bag 33
Ord.No.11/87 Ø 1,8mm
Seitenscheiben / side window8x 90325 2,2x4,5
bohrendrill
links und rechtsleft and right
120/30
Scheiben mit Übermaß ausschneiden dann auf die Türen legen und passend zurechtschneiden
Cut windows over sized first.Then fit then with the fuselage
903252,2x4,5
optional: Ord.No.120/5 Türbeschlagsatzoptional: Ord.No.120/5 Door fittings set
34 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Ord.No.1200SpantensatzWood Formers
No. 2
No. 2
No. 3
No. 4
No. 9No. 1
No. 14
No. 12No. 10
No. 7
No. 6
No. 6
No. 11No. 8
No. 13
No. 15
No. 15
No. 7
No. 5
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 35
Notes
36 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Inbetriebnahme • Operating • Mise en service • Come far funzionare • Ingebruikname
Inbetriebnahme eines Modellhubschraubers
Auch wenn Sie schon „alles“ über Modellhubschrauber wissen sollten Sie folgenden Text lesen :
Prüfen Sie vor der Inbetriebnahme- Steuerrichtungen (auch Gasfunktion!), Ausschlaggrößen- Wirkrichtung des Kreisels und senderseitig programmierte Mischfunktionen- Pitchweg (linearer Verlauf -2/-3° bis +9/+10°) ab Rotorkreis Ø 2000 mm 0° bis +10°- Servowege können reduziert werden, aber nicht unterhalb des 60%-Wertes (dann mechanische Verände-rung vornehmen) und nur weitgehend symmetrisch- Pitch min. / Pitch max. und gesamter Roll- und Nickanschlag gleichzeitig in alle Richtungen, dabei Ro-torkopf drehen und prüfen, ob es im Extremausschlag zu einem mechanischen Anlaufen der Komponenten des Rotorkopfes kommt und der Führungsstift des Pitchkompensators nicht auf die Taumelscheibe schlägt- Bei Rotorköpfen mit Taumelscheibenmitnehmer vor jedem (!) Start Funktion und sicheren Sitz des Kugel-gelenkes prüfen- Autorotationsschalter muß zugeordnet und leicht erreichbar sein! bei AR: Gasposition auf „Aus“ und alle Steuerrichtungen und Ausschlaggrößen wie im Normalflug, Heckro-tor auf 0 Grad = Festwert
- Verwenden Sie den Heckrotorkreisel vorerst nicht im „heading-lock Modus“- entgegen manchem Hinweis der Kreiselhersteller benötigen größere Hubschrauber aufgrund ihrer Mas-senträgheit doch die Unterstützung durch die senderseitige Heckrotormischfunktionen im Normalmodus- Heckrotorposition bei Pitch min 0° - bei Pitch max. haben die im Blatthalter zusammengeklappten HR-Blät-ter an den Blattspitzen ca. 50 - 60 mm Abstand
- Stellen Sie den Motor zweifelsfrei „fett“ ein und setzen Sie die Gaskurve sehr niedrig an: die Gaskurve wird dann in kleinen Schritten angehoben und der Motor vorsichtig „magerer“ gestellt bis das entsprechende Dreh-zahlniveau erreicht ist; d.h. von „unten herantasten“!!!- Die ersten Tankfüllungen sollten nur in Bodennähe bis Höhe ca. 1 m geflogen werden, bis sicher ist, daß keine Fehler vorhanden sind und alles einwandfrei funktioniert:
- Achten Sie dabei kritisch (!) auf ungewöhnliche Geräusche und Vibrationen und gehen Sie jedem Zweifel nach!- Lassen Sie sich nicht durch umstehende Personen zu unnötiger Eile antreiben
- Vermeiden Sie Schwebeflüge außerhalb des Bodeneffektes (ca. 1 m beim Modell, bzw. halber Rotorkreis-durchmesser als Schwebeflughöhe): sie benötigen sehr hohe Leistung und führen zur vollständigen Abhängigkeit vom Triebwerk: Modellhubschrauber haben im Gegensatz zu den meisten Großhubschraubern nur einen (!) Mo-tor
Für die ersten Rundflüge: Im Bodeneffekt auf mittlere Geschwindigkeit beschleunigen und erst dann den Steigflug einleiten (nur so ist es möglich, jederzeit bei Ausfall der Antriebsleistung sicher zu landen), stets zügig Vorwärts-fahrt halten und für den Anflug immer gleichmäßigen Sinkflug (ca. 45°) gegen den Wind zum Landeplatz durch-führen und erst im Bodeneffekt zum Stillstand kommen.Auch wenn eigentlich alles funktioniert, kann es im Sinkflug trotzdem - und gerade beim Hochtouren der Sys-temdrehzahl (Gasvorwahl zu hoch !) - zum Aufschwingen des Hubschraubers kommen. Für diesen Fall gibt es nur zwei Lösungen: sofort das Pitch auf Schwebeflugposition bringen und weiteren Sinkflug nur über die Nickfunktion ausführen (d.h. mit geringer Sinkrate Kreise zum Abbau der Höhe fliegen) oder sofort Autorotation einleiten.Sofort bedeutet innerhalb der ersten Sekunde.Trainieren Sie vorab gedanklich, was Sie in besonderen Situationen tun müssen.Sollte in Ihrem Modell wiederholt ein gleicher technischer Defekt auftreten so wird der erneute Austausch der Komponente nicht die Lösung sein solange sich an den Betriebsbedingungen nichts ändert.
Eine Bitte noch zum Abschluß: Schätzen Sie Ihre fliegerischen Fähigkeiten realistisch ein. Dazu paßt folgender Vergleich: Wer nicht schwimmen kann und trotzdem ins tiefe Wasser geht, wird voraussichtlich ertrinken.
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 37
Operating a model helicopter for the first time
Even if you already know „all there is to know“ about model helicopters please read the following notes carefully:
Before operating the model check the following points:- The direction of servo rotation (including the throttle function) and travels.- The direction of effect of the gyro, and the transmitter mixer functions you have programmed.- Collective pitch travel (linear travel -2/-3° to +9/+10°); rotor diameter 2000 mm Ø plus: 0° to +10°- It is permissible to reduce servo travels, but not below 60% (in this case adjust the mechanical linkage); travels should be primarily symmetrical.- Apply collective pitch min. / collective pitch max. and full roll and pitch-axis commands simultaneously in all directions; rotate the rotor head at the same time, and check that at the extremes of travel no part of the rotor head is obstructed, and the collective pitch compensator guide pin does not foul the swashplate.- Check the safe connection of the ball link of the swashplate driver before each flight, if the rotor head is using one.- The auto-rotation switch must be assigned, and within easy reach!- When auto-rotation is selected: throttle position to off, all directions of control and travels as in normal flight, tail rotor to 0° = fixed value.
- Do not set the tail rotor gyro to work in „heading-lock mode“ initially.- Contrary to the information supplied by many gyro manufacturers, the greater inertia of larger helicopters means that they do need the support of tail rotor mixer functions in normal mode.- Tail rotor position 0° at collective pitch min.; at collective pitch max. the tail rotor blade tips should be about 50 - 60 mm apart when the blades are folded together in the blade holders.
- Set the motor distinctly „rich“, and set the throttle curve very low: the throttle curve should then be raised gradually in small increments, and the motor cautiously „leaned out“ until the correct rotor speed level is reached; i.e. work „upwards“ towards the correct speed!- The first few tankfuls should be flown with the model close to the ground, i.e. no more than about 1 m altitude, until you are confident that there are no defects or errors, and that everything is working faultlessly:
- Use your ears critically (!), listening for unusual sounds and vibration, and seek out the problem if you are in any doubt at all!- Don’t listen to anyone standing close by if they try to hurry you into flying the model.
- Avoid hovering outside ground effect (hover altitude with a model: approx. 1 m, or half the rotor disc dia-meter):- Hovering requires very high power, and you are completely dependent on the motor: in contrast to most full-size helicopters, model helicopters have only one (!) power plant.- If your rotor head features a swashplate driver, check that the ball-link is secured properly and functioning correctly before every (!) flight.
For the first few circuits: starting from ground effect, accelerate to a moderate speed in level flight, and only then initiate a climb (this is the only way to ensure that you can land safely at any time if the motor fails); always keep the model flying at a brisk forward speed; on the landing approach always descend towards the landing area at a steady angle (around 45°) directly into wind, and don’t bring the model to a halt until it is in ground effect again.Even if everything is actually working properly, you may still find that the helicopter balloons up on the descent - especially if the system rotational speed is allowed to rise (idle-up set too high !). If this happens, there are two solutions available to you: immediately move collective pitch to the hover position, and resume the descent using the pitch-axis function only (i.e. reduce height by flying circles at a low rate of descent); the alternative is to carry out an auto-rotation landing immediately.Immediately means within the first second.Before flying you should deliberately practise mentally what you need to do in particular situations.If one particular technical fault keeps recurring in your model, replacing the component concerned will not solve the problem unless you change some other aspect of the operating conditions.
And one final request: Please be realistic when assessing your piloting skills. Keep this comparison in mind: if you can’t swimand you dive into deep water, the chances are that you will drown.
38 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Mise en service d’un hélicoptère modèle réduit
Même si vous savez “tout” en ce qui concerne les modèles d’hélicoptères, vous devriez lire le texte suivant:
A vérifiez avant la mise en service :- Sens des commandes et débattements. Y compris fonction des gaz.- Sens de réaction du gyroscope et des fonctions de mixage programmables depuis l’émetteur.- Course de Pas (courbe linéaire de -2/-3° jusqu’à +9/+10°), et à partir d’un diamètre de rotor de 2000 mm, de 0° à +10°.- Les courses de servo peuvent être réduites, mais pas en dessous d’une valeur de 60%. Procédez dans ce cas à un ajustage mécanique. Préférez les débattements symétriques.- Actionnez le pas mini / maxi et les butées de roulis et de tangage au maximum dans toutes les directions. Tournez la tête de rotor et vérifiez qu’il n’y ait pas de problème mécanique avec les composants de la tête de ro-tor et que la tige de guidage de la bague de serrage ne heurte pas le plateau cyclique.- Dans le cas de têtes de rotor avec entraîneur de plateau cyclique, vérifier la bonne tenue de la chape avant chaque démarrage.- L’interrupteur d’autorotation doit être attribué et accessible! En autorotation: moteur au ralenti et toutes les commandes et débattements comme en vol normal, rotor d’anticouple sur une valeur fixe de 0°- Utilisez le gyroscope d’abord en mode normal et non pas pas en „verrouillage de cap“.- Contrairement à certains conseils des fabricants de gyroscopes, des hélicoptères de grande taille nécessi-tent malgré tout un mixage Pas / anticouple pour compenser la dérive.- Position du rotor d’anticouple; au Pas mini = 0°; au Pas maxi, les pales repliées dans les porte-pales, affi-chent une distance de 50 – 60 mm en bout des pales.
- En cas de doute, réglez le mélange du moteur plutôt “gras” et programmez une courbe de gaz relative-ment plate: cette courbe sera augmenté par petits pas et les réglages du moteur ajusté doucement dans le sens “pauvre” jusqu’à ce que le régime souhaité soit obtenu; on s’approche donc à petit pas depuis le bas!- Pendant les premiers réservoirs, il est conseillé d’évoluer à une hauteur maximale de 1 mètre, jusqu’à ce qu’on soit sûr qu’il n’y ait plus d’erreur et que tout fonctionne parfaitement bien.
- Surveillez de façon critique tout bruit ou vibration suspectes et cherchez la raison de chacun de vos dou-tes.- Ne vous laissez pas stresser par des personnes de votre entourage.
- Evitez les vols stationnaires en dehors de l’effet de sol (env. 1 m en fonction du modèle, sinon prenez la moitié du diamètre rotor comme hauteur de vol): ils nécessitent une très grande puissance et vous mettent en dépendance totale du moteur: les modèles d’hélicoptères, contrairement aux exemples grandeur dans la plupart des cas, n’ont qu’un seul moteur!
Pour les premiers vols: Accélérez dans l’effet de sol à une vitesse moyenne et ne commencez le vols ascensionnel qu’à ce moment précis (c’est le seul moyen d’atterrir sans difficulté dans le cas d’une défaillance moteur). Gardez toujours une vitesse de translation correcte et efforcez-vous de réaliser l’approche dans une descente homogène (env. 45°), face au vent, et avec un arrêt dans l’effet de sol. Même si tout va bien, il se peut que dans la descente, et notamment lorsque le rotor prend des tours (régime moteur trop élevé), vous provoquiez une oscillation de l’hélicoptère. Dans ce cas, il n’existe que deux solutions: re-mettre immédiatement le pas en position vol stationnaire et continuer la descente en se servant uniquement de la fonction du tangage (réaliser une descente en cercles avec une pente très faible) ou passer en mode autorotation. Immédiatement veut dire en moins d’une seconde.Réfléchissez à ce genre de scénario avant d’entamer le vol.Si vous rencontrez une même défaillance technique à plusieurs reprises, le remplacement d’un com-posant n’est donc pas forcément la bonne solution, tant que les conditions d’exploitation ne changent pas.
Un conseil pour la fin:Ne surestimez pas vos qualités de pilote. Prenez l’exemple suivant :Celui qui ne sait pas nager et qui s’aventure malgré tout dans des eaux profondes, risque fortement de se noyer.
Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes 39
Come far funzionare un elimodello per la prima volta
Anche se pensate di sapere già “tutto” sugli elimodelli leggete attentamente le seguenti istruzioni:Prima di mettere in moto il modello controllate:- la direzione della rotazione del servo e del carburatore (anche il funzionamento dell’ acceleratore!) e le relative lunghezze di corsa- la direzione d’azione del giroscopio e le funzioni miscelatore programmate dal trasmettitore- il movimento passo da –2/-3° a +9/+10°. Non superare i 10° per rotori inferiori a diametro 2000 mm - i movimenti del servo possono essere ridotti, ma solo in modo simmetrico e non al di sotto del 60% (in questo caso regolate i collegamenti meccanici) - sistemate il passo min./ il passo max. e tutte le posizione nick e roll contemporaneamente in tutte le direzi-oni, ruotate nello stesso momento la testa rotore e verificare che nelle lunghezze di corsa estreme nessuna parte della testa rotore sia ostruita, e che il perno di comando del compensatore di passo non tocchi il piatto oscillante- nelle teste rotore con trascinatore piatto oscillante controllate prima (!) di ogni decollo che gli uniball sia-no fissati bene- per quanto riguarda le teste rotore con trascinatore del piatto oscillante controllate prima (!) di ogni de-collo che lo snodo sferico sia fissato bene- sul trasmettitore l’interruttore dell’autorotazione deve essere posizionato bene e deve essere facilmente raggiungibile!- In caso di autorotazione: l’acceleratore deve essere in posizione “off” (spento), tutte le direzioni di coman-do e lunghezze di corsa come nel volo normale, rotore di coda su 0 gradi = valore fisso- all’inizio non utilizzate il giroscopio rotore di coda nel “heading-lock mode”- contrariamente ad alcuni suggerimenti dei produttori di giroscopi gli elicotteri grandi, a causa della loro inerzia, necessitano il sostegno delle funzioni miscelatore rotore di coda programmate dalla trasmittente nel modo normale- posizione rotore di coda 0° con passo min. - con passo max. le estremità delle pale testa rotore devono essere distanti circa 50-60 mm quando le pale sono piegate nel portapale- regolate il motore “grasso” e mettete la curva gas molto bassa: la curva gas aumenterà un po’ alla volta e il motore diventerà pian piano “magro” finché non viene raggiunto il livello di numero di giri corrispondente; ciò significa “avvicinarsi lentamente ” alla velocità corretta!!!- i primi voli devono avvenire volando in prossimità del suolo, a un’altezza di circa 1 m, finché si è sicuri che non esistono difetti e che tutto funziona perfettamente:- fate attenzione inoltre, con orecchio critico(!) a rumori insoliti e a vibrazioni e verificate ogni dubbio!- non fatevi mettere fretta dalle persone che vi circondano, non ascoltate gli incompetenti e fidatevi solo di un “elicotterista” esperto.
- evitate figure acrobatiche in prossimità del suolo (oltre il metro o la metà del diametro rotore): gli ho-vering necessitano di una prestazione più elevata e della massima sicurezza di funzionamento del motore: gli elimodelli rispetto alla maggior parte degli elicotteri veri hanno solo un(!) motore
Per il primo volo: nell’effetto suolo accelerare a una velocità media e solo dopo iniziare la salita (in questo modo è possibile atterrare sempre in modo sicuro nel caso di un guasto al motore), tenere sempre costantemente la mar-cia avanti e per l’atterraggio effettuare sempre un volo in discesa costante (ca. 45°) controvento fino al terreno d’atterraggio e arrestarsi solo nell’effetto suolo.nella discesa, anche se in realtà tutto funziona, nel caso di eccessivo aumento di rotazione del motore (selezione gas troppo elevata!) l’elicottero cambia la sua traiettoria di discesa. In questo caso ci sono due soluzioni: portare il passo in posizione di equilibrio e effettuare la discesa solo con la funzione nick (ciò significa ridurre l’altezza volan-do in cerchio a bassa quota di discesa) oppure iniziare l’autorotazione.subito significa entro il primo secondoesercitatevi mentalmente prima di volare, su come dovete comportarvi in particolari situazionise nel vostro modello si dovesse presentare ripetutamente uno stesso difetto tecnico, la sostituzione del compo-nente non sarebbe la soluzione: occorre verificare il funzionamento di tutto il meccanismo.
ancora una cortesia prima di concludere:valutate in modo realistico le vostre capacità di volo. E ricordatevi questo paragone: chi non sa nuotare e cionono-stante va nell’acqua alta, con ogni probabilità morirà annegato.
40 Technische Änderungen vorbehalten / Subject to technical changes
Ingebruikname van een modelhelicopter.
Ook wanneer U “alles” over modelhelicopters weet moet U de volgende tekst lezen:
Controleer voor het in gebruik nemen;- De stuurrichtingen (ook de gasfunctie), en de grootte van de uitslagen.- Werkrichting van de gyro en van de in de zender geprogrammeerde mixfuncties.- Pitchweg (lineair verloop –2/-3° tot +9/+10°) vanaf rotordiameter Ø 2000mm 0° tot + 10°- Servoweg kan verminderd worden, maar niet meer dan 60% van de eigenlijke waarde, (in geval van grotere waarden dan alleen mechanisch dit instellen) en zoveel mogelijk symetrisch Pitch min. / Pitch max. en zowel de rol- en nickuitslag tegelijkertijd in alle richtingen bewegen, daarbij de rotorkop draaien en controleren of bij de maximum uitslagen er geen mechanisch vastlopen van de rotorkopkomponenten ontstaat en de geleidingsstift van de pitchcompensator niet op de tuimelschijf kan slaan.- Bij rotorkoppen met een tuimelschijfmeenemer voor elke ! startprocedure de kogellinks op de juiste mon-tagepositie controleren.- De autorotatieschakelaar moet aangesloten en gemakkelijk te bedienen zijn! (instelling bij autorotatie; motor op positie „uit“ en alle stuurrichtingen en uitslagen zoals bij normaal vliegen,) staartrotor op 0 graden = vaste waarde.
- Gebruik de gyro voor de staartrotor vooralsnog niet in de “heading-lock modus”.- In tegenstelling tot wat menige gyro-fabrikanten voorschrijven, hebben grotere helicopters op grond van hun massa-traagheid een instelling op de zender van staartrotormixing in de normaalmode nodig.- Staartrotorpositie bij pitch min 0° - bij pitch max. hebben de in de bladhouder samengeklapte staartrotor-bladen een afstand tussen de bladeinden van ca 50 – 60 mm
- Stelt U de motor in het begin “vet” af , en stel de gaskurve laag in: de gaskurve wordt dan in kleine stap-pen omhoog gebracht en de motor wordt dan voorzichtig “mager” ingesteld totdat het juiste toerentalniveau bereikt is; d.w.z. van onderaan opbouwen!
- De eerste tankvulling moet alleen op een hoogte van ca 1 mtr gevlogen worden, totdat het zeker is, dat er geen problemen zijn en alles storingsvrij functioneert:
- Let U daarbij kritisch ( ! ) op ongewone geluiden en vibraties en in voorkomend geval dit eerst verhelpen!- Laat U niet door omstanders “opjutten“.
- Vermijd zweefvlucht behalve bij het z.g. bodem-effect (ca 1 mtr bij model, d.w.z. halve rotordiameter als zweefvluchthoogte): Het kost n.l. veel vermogen en U bent afhankelijk van de motor: Modelhelicopters hebben in tegenstelling tot de meeste “echte” helicopters maar de beschikking over een ! motor.
Voor de eerste rondvluchten: In bodemeffect tot gemiddelde snelheid opvoeren om pas dan omhoog te gaan (alleen zo is het mogelijk wanneer de motor uitvalt altijd veilig te landen) ; hou steeds een voorwaarstvlucht aan en voor de landing altijd een gelijkmatige daalvlucht (ca 45 °) tegen de wind in tot de landingsplek, om dan eerst in het z.g. bodemeffect tot stilstand te komen.Ook wanneer alles eigenlijk goed functioneert, kan het toch voorkomen dat in daalvlucht het toerental te hoog oploopt (Idle up te hoog !) wat enorme trillingen aan de helicopter kan veroorzaken. In dat geval zijn er maar twee oplossingen: direct de pitch naar zweefvluchtpostitie brengen, en verdere daalvlucht alleen via de nickfunc-tie uitvoeren. (d.w.z. met geringe daalsnelheid bochten vliegen om zo de hoogte te verminderen) of direct een autorotatie uitvoeren.Direct betekent binnen de eerste seconde.Traint U zich vooraf in gedachten, wat U in zo’n bijzondere situatie moet doen.Wanneer in uw model steeds weer dezelfde storing / technisch defect optreedt ook na venieuwing van de on-derdelen is het duidelijk dat dit niet de oplossing van het probleem is, zolang er niets aan de instellingen van de helicopter wordt veranderd.
Een opmerking nog ter afsluiting:Schat uw vliegervaring realistisch in: daartoe past de volgende vergelijking: wie niet zwemmen kan en toch in het diepe water springt, zal zeker verdrinken!