BASINÇLI KAPLARIN KAYNAK İŞLEMLERİ

7/29/2019 BASINLI KAPLARIN KAYNAK LEMLER

1/16

BASINLI KAPLARIN KAYNAK LEMLER

1. GenelKaynakl balant yaplmas iin eitli yntemler vardir.Seeneklerarasndan kaynak tr ve yntemi saptanrken aadaki noktalar gz nnealnmaldr.

1. Kaynak Ortam2. Zorunlu Koullar3. Kaynak Ekonomisi

1.1 Kaynak OrtamiGenellikle kaynak yerine u1a1abi1ir1ik kaynak trn belirler. Kkapl (450-600 mm'den kk) kaplarda iten elle kaynakuygulanamaz.Kaynak alt halka kullanlrsa, halka yerinde kalmaldr.Daha byk apl kaplarda adam giri delii bulunmuyorsa, son kaynak

yalnz dtan yaplablr.Kaynak tr ekipman yapmcs tarafndansaptanabilir.

1.2 Zorunlu KoullarBasnl kaplarn yapmnda kullanlacak kaynak yntemleriaadakilerle snrlandrlmtr.

1. Ark ve gaz kaynak ilemleri; korumali metal ark, daldrma ark,gaz-metal ark, gaz-tungsten ark, plazma ark, atomik hidrojen metalark, oksi hidrojen, oksi asetilen, elektro curuf ve elektron nkaynak yontemleri ile snrlandrlmtr.

2. Basnl kaynak ilemleri; yakma,indksiyon, diren,basnltermik ve basinli gaz kaynak yntemleri ile snrlandrlmtr.

3. Ark-saplama ve diren-saplama kaynaklar, ASME Kod'da belirtilenbazi koullarn yerine getirilmesi durumunda basin tamayanbalantlarda kullanlabilir.

4. Elektrocuruf kaynak sadece SA-240-TP304, TP304L, TP316 ve TP316L,SA-l82-F304L, F316 ve F316L, SA-35l-CF3, CP3A, CF3M, CF8, CF8A veCF8M tr stenit paslanmaz elikler ve ferrit eliklerin almkaynaklarnda (tam radyografik veya ultrasonik kontrol yaplmasikouluyla) kullanlabilirler.

1.3 Kaynak Ekonomisinceki iki etken serbest seime izin verirse, karar etkileyen yalnzekonomi olur. Kaynak ekonomisi ile ilgili baz noktalar aadabelirtilmitir.

V turu kaynak az almas (oksijen ile kesme yalabilir) her zaman Jve U tr kaynak az almasndan daha ekonomiktir.

ift V kaynak aznda, tek V kaynak agz iin gerekli kaynak dolgu

metalinin yars kadar dolgu metali gerekir.

Ke kaynak boyutu arttrld zaman, dayanm doru oranda artar,

fakat kaynak dolgu metali kaynak boyutunun karesi ile doru orantl

olarak artar.

Dk kalitede kaynak, kap iin daha kaln levha kullanlmasn

gerektirir. Kuvvetli kaynak yaplarak daha ince levha kullanlmas

veya tersne durum iin ekonomik ynden karar verilmesi kabn

boyutuna, kaynak ekipmanna vb. 'ne baldr. Bu durum her defasnda

ayr ayr incelenmelidir.

1


2/16

2. Kaynakl Balant Trleri, Kaynak Verim Katsaylar ve KullanmaSnrlar

Bu blmde, yaygn olarak kullanlan kaynakl balant trleri alt grup

halinde toplanm ve her tr kaynak iin Kaynak Verim Katsays ile

kullanma snrlar aada gsterilmitir;

2


3/16

Kaynak Verim Katsaylar ve Uygulama Snrlar

KaynakTr

KAYNAK VERM KATSAYISI

UYGULAMA SINIRLARITam olarakRadyografik

kontrolyaplrsa

Yerelkontrol

yaplrsa

Kontrolyapilmazsa

1 1,00 0,85 0,70 Herhangi bir snrlama yoktur.

2a

2b0,90 0,80 0,65.

2a iin bir snrlama yoktur.2b yalniz evresel kaynaklardauygulanabilir.

3 - - 0,60

Yalniz sevresel balantlariindir. Kalnlk 16mm'yi, disap 600 mm'yi geemez.

4 - - 0,55

10 mm kalnl gemeyen

oyuna balantlar ile 16 mmkalnl gemeyen evreselbalantlarda uygulanabilir.

5 - - 0,50

a) 13 mm kalnl gemeyengvdeler ile 600 mm d apgemeyen balklar arasndakievresel balantlar.

b) 16 mm'den daha kalnolmayan gvdeler ile tapakaynak merkeziyle levha kenararasndaki uzaklk tapa delikapinin 1,5 katndan azolmayan evresel balantlar.

Not: Yankresel baliklarngvde ile balantlardarda tutulmutur.

6 - - 0,45

a) 16 mm kalnl gemeyengvde ile balklarnbalantsnda gvdeiindenke kayna yaplr.

Veya,b) Her iki taraftan basnaltndak balklarn 600 mmi aptan byk ve 6 mm'denkaln olmayan gvdeler ile

balantsnda sadece balkflanna dtan kekayna yaplr.

Bu ki Tablo in Notlar :1. Bu tablolarda ark ve gaz kaynak ilemleri iin "ASME Kod" da izinverilen kaynakl balant trleri gsterilmitir.

2. Aln kayna ile birletirilecek btn kenarlardaki kaynak azlar tamolarak erime ve gei salayacak ekilde olmaldr.

3. Kaynak azlar, prz, kesik vb.'den arnm olmaldr. Kaynakazlarnn tam olarak dolmasn salamak amacyla, levha kalnln da

aacak ekilde ek pekitirme kaynak sras ekilebilir. ekilen ekitirmesrasnn kalnl aagidaki deerleri geemez.

3


4/16

Levha Kalnl (mm) En Byk Pekitirme (mm)2 4 mm'den az 0,82,4 - 4,8 (dahil) 1,64,8 - 25,4 (dahil) 2,4

25,4 - 50,8 (dahil) 3,250,8 - 76,2 (dahil) 4,0

76,2 - 101,6 (dahil 5,6101,6 - 127 (dahil) 6,4127'den byk 7,9

4. ten ve dtan aln kaynakl balantlarda, iten kaynak yapmadan evvelilk sra kaynaktan sonra ta vb. ile temizlik yaplarak sonraki kaynaksralarnn tam geii salanmaldr. Tozalt ark kaynaklarnda kraterdeaz almas nerilir.

5. Kaynaklar ark veya gaz kayna ile yaplmsa aagdaki tabloda verilenKaynak Verim Katsaylar ilgili bantlarda kullanlr.

6. Kap yerel olarak radyografik kontrolden geecekse, aln kayna ilebalanacak dikisiz gvde ve baliklarn evresel gerilime gretasarmnda, malzeme iin belirtilen izin verilen en byk gerilimdegerinin 0,85 kat alnr.

7. Kap, radyografik kontroldan gemezse ve tabloda verilen kaynak verimkatsaylar kullanlrsa, hesaplamalarda malzeme iin verilen izin verilenen buyuk gerilim degerinin 0,80 kat alnr. (Dz balklar dnda)

Dikisiz Balklarn Hesabnda Kullanlan KaynakVerim Katsays, E

BALIKTR

KAYNAK TR

KAYNAK VERM KATSAYISI

TamKontrol

YerelKontrol

KontrolYok

Yankuresel

No.l 1,00 0,85 0,80

No.2 0,90 0,80 0,80

Dierleri Herhangi

Tr

1,00 0,85 0,80

3. Degiik Kalnlktaki Levhalarn Aln Kayna

Deiik kalnlktaki levhalarn aln kaynanda, deiiklik 3,2 mm veyaince levha kalnlnn 1/4 'nden fazla ise kaln levha inceltilmelidir.

nceltilen blm ile kaln blm arasdaki konik kesitli gei blmnnuzunluu, azaltlan kalnln 3 kat olmaldr. Aadaki tabloda yaygnolarak kullanlan kaynakl balant trleri gsterilmektedir.

4


5/16

4. Kaynaklarn Radyografik KontrolBu blmde hangi kaynaklarn radyografik kontrolden geirilmesi gerektiianlatlmaktadr.

Aadaki aln kaynakl balantlarn tn uzunluklar radyografik olarakkontrol edilmelidir.

1. Zehirli madde (gaz veya sv) depolanacak kaplardaki btn alnkaynakl balantlar.

2. Aadaki tablodaki malzeme trlerine gre verilen en kkkalnlklar geen kalnlklardaki kaynakl balantlar.

3. Ate ile temasta olmayan fakat tasarm basnc 3,5 Kg/cm'yi geenbuhar kazanlarndaki basnl kaplarda yaplan aln kaynakl balantlar.

4. Radyografik kontroldan gemesi istenilen boru balant agzi vb. gibi

balantlar.5. Elektrocuruf ilemi ile birletirilen btn kaynakl baglantilar.

5


6/16

Karbon elii ve Dk Alaml eliklerinAln Kaynaklarnda Tam Radyografik Kontrol Gerektiren En Kk Kalnlklar

M A L Z E M E T R EN KK KALINLIK(mm)

(Bu deeri geenkalnlklarda tamradyografik kontrolzorunludur).

ASTM

P.No veSnf

Alam

P1-Gr1,2,3 C-Si,C-Mn-Si 32

P3-Gr1,2,3 C-%0,5Mo,Mn-%0,5Mo,%0,5Cr-%0,5Mo 19

P4-Gr1,2 %l-l,25Ci-%0,5Mo 16

P5-Gr1,2 %3-9Cr,%0,5-1Mo 0

P9A-Gr1 %2-2,5Ni 16

P9B-Gr1 %3,5Ni 16

P10A-Gr1 %1Mn-%0,1V 19

P10B-Gr2 %1Cr-V 16

P10C-Gr3 C-Mn-Si 16

P10F-Gr6 %0,5Ni-%0,5Cr-%0,25Mo-V 19

5. Kaynak Sonras Isl lem

Aadaki blmlerde sl ilemin hangi koullar altnda gerekli olduuve sl ilemin nasl yaplaca anlatlmaktadr;

5.1 Isl lemin_Zorunlu Olduu Servisler

1. Zehirli madde (gaz veya sv) depolanacak ve karbon elii iledk alaml eliklerden yaplan kaplar, kaynak sonras sl ilemyaplmaldrlar.

2. Tasarm basn 3,5 Kg/cm2'yi geen buhar kazanlarndaki basnlkaplar karbon elii veya dk alaml eliklerden yaplmlarsa,btn kaynaklardan sonra sl ilem yaplmaldr.

3. Dorudan ate ile temas eden basnl kaplarda, kullanlan karbonelii malzemede kalnlk 16 mm'yi geiyorsa veya dk alaml elikmalzemelerin btn kalnlklar iin kaynaktan sonra sl ilemyaplmaldr.

5.2 Isl lem Koullar

1. Aadaki tabloda kaynak sonras sl ilem uygulanacak basnlkaplarn stlacak scaklklar ve bu scaklklarda tutulacaksreleri malzeme trlerine gre verilmektedir.

2. Tablonun altnda yazan ekinde verilen notlarda tersine bir koulyok ise, tabloda belirtilen en kck scaklk ve sre degerlerininstne klabilir.

3. ki ayr malzeme gurubunun kaynanda, daha yuksek sl ilemgerektiren malzemeye gre sl ilem yaplmaldr. Basnsz paralarile basn altndak paralarn kaynanda, basnl paraya gre slilem yaplmaldr.

4. ki deiik kalnlktaki levhalarn kaynanda, aagdaki durumlaragre sl ilem yaplmaldr;

a) ki levhann aln kaynakl balantsnda (balk ve gvdebalants dahil), ince olan levhaya gre,

6


7/16

b) Gvde ve baln aln kaynakl olmayan balantlarnda, kalnlevhaya gre,

c) Gvdenin, aynaya veya dz bala vb.ne olan balantlarnda,gvde kalnlna gre,

d) Gvde veya balktak boru balant aznn balantkaynaklarnda gvde veya balk kalnlnagre,

e) Boru balant agz borusu ile flan arasndaki kaynakta, boru etkalnlna gre,

f) Basn altndaki para ile basn altnda olmayan parannkaynanda, basnl para et kalnlna gre,

g) Onarm kaynann derinliine gre,

sl ilem yaplmaldr.

5. Kaynak sonras sl ilem aadaki koullara uygun olarakyaplmaldr.

a) Isl ilem uygulanacak kap veya para frna yerletirilirkenfrn scakl 425 C'i gememelidir.

b) 425 Cn stnde, stma hz saatte 520 C'n gvde veyabaln en byk kalnlna (cm olarak) blnmesiyle bulunandeerden ve hi bir ekilde 200 C'tan fazla olamaz. Istma suresiiinde kabn stlan blmnn herhangi bir 450 cm'lik blmndescaklk deiiklii 120 C' gememelidir.

c) Kap veya Kap paras, tabloda belirtilen scak tutma sreleriveya daha uzun sre kadar scak tutulmaldr. Bu sre boyunca, kabnstlan blmnde en scak ve en souk noktalar arasndaki fark 65C'i gememelidir. (P-9 ve P-10 snf malzemeler iin tablonunaltnda verilen notlar geerlidir).

d) Istma ve bu scaklkta tutma sreleri boyunca, frn atmosferikap yuzeyinde ar oksidasyonu nlemek amacyla kontrol

edilmelidir. Frn, kap yzeyine dorudan alev vurmayacak ekildetasarlanmaldr.

e) 425 C'n stnde soutma, kapal frn veya soutma hcresinde,saatte 660 C'n gvde veya baln en byk kalnlna (cmolarak) blnmesiyle bulunan deerden daha hzl olmamaldr. Bu hzhi bir ekilde saatte 260 C' geemez. 425 C'tan sonra kap havadasoutmaya braklabilir.

f) Bu koullara uygun olarak sl ilem uygulanan kaplarda onarm vedzeltmeler yaplrsa, bu kaplarda ayn ekilde tekrar bir slilem uygulanmaldr.

Karbon elii ve Dk Alaml elikler in Isl lemScaklklar ve Sreleri tablosu bir sonraki sayfada olup tablo ileilgili notlar altnda belirtilmitir.

7


8/16

Karbon elii ve Dsk Alaml elikler inIsl lem Scaklklar ve Sreleri

ASTMP No.ve

Snf

lgiliNotlar

En KkScaklk(C)

S c a k T u t m a S r e s i

50 mm'yeKadarKalnlklar

50-125 mmArasKalnlklar

50 mm'denFazlaKalnlklar

P1Gr1,2,3

1,2,3 595 1saat/25 mm,En az 15 dak.

2saat 50 mm'ninzerindeki her25 mm iin 15dak.

2saat 50 mm'ninzerindeki her25 mmiin 15 dak.

P3

Gr1,2,3

1,4,5,6 595 1saat/25 mm,

En az 15 dak.

2saat 50 mm'ninzerindeki her

25 mm iin 15dak.

2saat 50 mm'ninzerindeki her

25 mm iin 15dak.

P4Gr1,2

7,8 595 1saat/25 mm,En az 15 dak.

1saat/25 mm

5 saat ilaveher 25 mm iin15 dak.

P5 9,10,11 680 1saat/25 mm,En az 15 dak.

1saat/25 mm


P9AGr1 12,13,14 595 1saat/25 mm,En az 15 dak. 1saat/25 mm


P9BGr1

12,l5,l617

595 1saat/25 mm,En az 15 dak.

1saat/25 mm


P10AGr1

18,19,20 595 1saat/25 mm,En az 15 dak.

1saat/25 mm


P10BGr2

21 595 1saat/25 mm,En az 15 dak.

1saat/25 mm

5 saat ilave

her 25 mm iin15 dak.

P10CGr3

1,2,3 540 1saat/25 mm,En az 15 dak.

1saat/25 mm


P10FGr6

21 595 1saat/25 mm,En az 15 dak.

1saat/25 mm


8


9/16

Tablo ile lgili Notlar :1. Isl ilem scakl, tabloda belirtilen scakla kadar ykseltilemezise aada belirtilenlere uygun olarak, sl ilem daha dk scaklktave daha uzun sre devam etmelidir.

Tabloya GreScaklk Azalmas

Azalan Scaklkta EnAz Tutma Sresi (25mm kalnlk iin)

30C 2 Saat

60C 3 Saat

90C 5 Saat

120C 10 Saat

2. Not 3'de belirtilenler dnda, kaynak sonras sl ilem aagdaki

durumlarda zorunludur:

a) 38 mm'den daha kaln malzemeler iin zorunludur. 32-38 mm araskalnlklardaki malzemeler kaynak srasnda 95 C'a stlmam iseler,sl ilem uygulanmaldr.

b) Kaynak Sonras Isl lemn Zorunlu Olduu Servisler bal altndakidurumlar(5.1).

3. Aada belirtilen durumlar iin sl ilem zorunlu degildir:a) 95 C n stma uygulanan ve i ap 50 mm'yi gemeyen borubalant azlarnn balantlarndaki 13 mmyi gemeyen ke ve aln

kaynaklar,

b) Basnl para kalnl 32 mmyi geiyorsa ve 95 C n stmannuygulanmas kouluyla, basnl paralar ile basnsz paralarbalayan ve bogaz kalnl 13 mm'yi gemeyen ke kaynaklar,

c) Basnl para kalnl 32 mm'yi geiyorsa ve 95 C n stmannuygulanmas kouluyla basnl paralardaki saplama kaynaklar.

4. P-3 Gr.3 malzemelerin btn kalnlklar iin sl ilem zorunludur.5. 6'da belirtilenler dnda, aadaki koullarda sl ilem zorunludur,

a) 16 mm'yi geen kalnlklardaki P-3 Gr.1 ve Gr.2 malzemeler.

b) Kaynak sonras sl ilemn zorunlu olduu servisler bal altndakidurumlar(5.1).

6. Basnl paralarn kaynakl balantlarnda, aada belirtilen

durumlar iin sl ilem zorunlu degildir:a) Belirtilen en fazla Karbon miktar %0,25'i gemeyen malzemedenyaplm basnl paralar ile basnsz paralar balayan ve 13 mm veyadaha az boyun kalnlna sahip ke kaynaklar ile 13 mm'yi gemeyenaln kaynaklarnda, 95 C n stmann kaynak ncesi uygulanmaskouluyla, kaynak sonras sl ilem zorunlu degildir.

b) Boru ve tplerin evresel kaynaklarnda, boru veya tp anma etkalnl 13 mm veya daha az ise ve malzemelerindeki Karbon miktar%0,25'den az ise, kaynak sonras sl ileme gerek yoktur.

c) Karbon miktar en fazla %0,25 olan malzemelerden yaplm basnlparalarda 95 C n stmann uygulanmas kouluyla, yaplan saplamakaynaklarnda sl ilem zorunlu degildir.

7. 8de belirtilenlerin dnda, aadaki durumlarda sl ilem

9


10/16

zorunludur:

a) Anma et kalnl 16 mm'yi geen SA-202 Gr.A ve Gr.B snfmalzemelerin kaynag,

b) Btn dier P-4 Gr.1 ve Gr.2 snf malzemelerin kayna,

c) Kaynak Sonras Isl lemin Zorunlu Olduu Servisler bal altndaki

durumlar(5.1).8. Aada belirtilen durumlarda sl ilem zorunlu deildir:

a) P-4 Snf malzemeden yaplan tp ve borularn evresel kaynaklarnda,boru veya tp aadaki koullara uyarsa:

1. En byk anma d api, 100 mm.2. En byk kalnlk, 13 mm.3. En fazla Karbon miktar, %0,l5.4. En az 120 C n stma.

b) Yukardaki 8a, 1, 2 ve 3 koullarn salayan P-4 snf boru ve tpmalzemelerinin basnsz paralar ile ke kaynaklarnda aada yazanlar

salanrsa:

1. Ke kaynaklarnda en byk boaz kalnl 13 mm ise,2. En az 120C n stma uygulanm ise.c) Yukarda 8 a, 1 ,2 ve 3 koullarn salayan P-4 snf malzemedenyaplm boru ve tp malzemelerine yaplan saplama kaynaklarnda en az120 C n stma uygulanm ise,

9. 10'da belirtilenlerin dnda dier btn koullarda sl ilemzorunludur.

10. Kaynak sonrasi sl ilem aadaki durumlarda zorunlu degildir:a) Boru ve tplerin evresel kaynaklarnda, boru ve tpler aadakikoullar salyorsa:

1. En fazla Krom miktar, %3.2. En byk anma d ap, 100 mm.3. En byk kalnlk, 16 mm.

4. En fazla Karbon miktar, %0,l5.5. En az 150 C n stma.

b) Yukardaki 10 a-l, 2, 3 ve 4 koullarn salayan boru ve tplerinbasnsz paralar ile olan ke kaynaklarnda aadakiler salanyorsa,

1. Ke kaynann en byk boaz kalnl 13 mm ise,2. En az 150 C n stma yaplmsa.

c) Yukardaki 10 a-l, 2, 3 ve 4 koullarn salayan boru ve tplere, enaz l50 C n stma yaplmas kouluyla uygulanan saplama kaynaklar.

11. P-5 snf malzemelerin kaynak sonras sl ilemlerinde tablodabelirtilen sreye ulalamazsa, en az 650 C'ta aadaki koullarla slilem uygulanabilir:

a) 50 mm kalnla kadar olan malzemelerde, en az 4 saat veya (4 saat)/(Kalnln her 50 mm'si) deerlerinden byk olan kadar scak tutmasresi uygulanmaldr.

b) 50 mm'nin stndeki kalnlklarda en az scak tutma sresi tablodabelirtilenlerin 4 kat olmaldr.

12. Tabloda belirtilen en az scakla ulalamyorsa, sl ilem 1'deverilen srelere uygun olarak en az 540 C'tauygulanmaldr.

13. 14'de belirtilenler dnda, aagdaki koullarda sl ilemzorunludur:

10


11/16

a) 16 mm'yi geen kalnlklar,b) Kaynak Sonras Isl lemin Zorunlu Olduu Servisler balaltndaki durumlar(5.1).

14. Kaynak sonras sl ilem aadaki durumlarda zorunlu degildir:a) Aadaki koullar salayan boru ve tplerin evresel alnkaynaklarnda.

1. En byk anma d ap, 100 mm.2. En byk kalnlk, 13 mm.3. En fazla Karbon miktar, %0,15.4. En az n stma, 120 C.

b) Yukardaki l4-a, l, 2 ve 3 koullarn salayan boru ve tplereyaplan ke kaynaklar aadaki koullar salyorsa:

1. Ke kaynann bogaz kalnl 13 mm ve daha az ise,2. En byk kalnlk 13 mm ise.

c) Basnl paralar ile basnsz paralar balayan ve 13 mm'yigemeyen aln kaynaklar ile, boaz kalnl 13 mm'den daha az olan ke

kaynaklarnda en az 95 C n stma uygulanmisa,

d) En az 95 C n stma salanmas kouluyla basnl paralara yaplansaplama kaynaklar.

15. Kaynak sonras sl ilemdeki stma scakl 635 C' gememelidir.

16. 17'dekiler dnda, aadaki durumlar iin sl ilem zorunludur:

a)l6 mm'yi geen kalnlklar.b) Kaynak Sonras Isl lemin Zorunlu Olduu Servisler bal altndakidurumlar(5.1).

17. Aadaki durumlar iin kaynak sonras sl ilem zorunlu deildir:a) Basnsz paralar, basnl paralara balayan ve 13 mm'yi gemeyenaln kaynaklar veya boaz kalnl 12 mm'yi gemeyen ke kaynaklar,en az 95 C n stma yaplm ise,

b) En az 95 C n stmann salandg basnl paralara yaplan saplamakaynaklar.

18.a) Tabloda belirtilen scaklklara ulalamazsa 1'de verilen dkscaklklar kullanlablr.

b) %0,l5 Vanadyum ieren malzemelerin kaynak sonras slilemlerinde en az scaklk ve dk scaklkta uzun tutmasrelerinde oluabilecek gevreklie zel nem verilmelidir.

19. 20'de belirtilenlerin dnda aadaki durumlarda sl ilemzorunludur:

a) SA-487 Snf 1Q malzemelerin btn kalnlklarnda,b) 16 mm kalnln zerindeki, dier btn P-10 -A snf malzemeler.c) Kaynak Sonras Isl lemin Zorunlu Olduu Servisler bal altndakidurumlar(5.1).

20. Aadaki durumlar iin kaynak sonras sl ilem zorunlu degildir:a) Belirtilen en fazla Karbon miktar %0,25'i gemeyen malzemelerdenyaplm basnl paralar ile basnsz paralar balayan ve 13 mm veyadaha az boyun kalnlna sahip ke kaynaklarnda ve 13 mm'yi gemeyenaln kaynaklarnda 95 C n stmann kaynak ncesi uygulanmaskouluyla, kaynak sonras sl ilem zorunlu deildir.

b) Boru ve tplerin evresel kaynaklarnda, boru veya tp anma etkalnl 13 mm ve daha az, malzemelerdeki Karbon miktar %0,25'in

altnda ise, kaynak ncesi en az 95 C n stma yaplmas kouluyla slilem zorunlu deildir.

c) Karbon miktar en fazla %0,25 olan malzemeden yaplm basnl

11


12/16

paralarn kaynanda, en az 95 C n stmann yaplmasi kouluyla,kaynak sonras sl ileme gerek yoktur.

21. Btn kalnlklar iin sl ilem zorunludur.5.3 Kaynak Sonras Isl lem Yntemleri

1. Kaynak sonras sl ilem Kaynak Sonras Isl lem bal altndabelirtilen koullara uygun olarak aadaki yntemlerin birine greyaplmaldr.

a) Kabn tmn kapal bir frnda stmak, istenilen bir yntem olupmmkn olan durumlarda kullanlmaldr.

b) Tek para bir kab, frn iinde yerel olarak stmak. Bu durumda kapblmleri birbirlerine 1,5 m taacak ekilde stlr. Bu yntemuygulanirken, scaklk dalmnn zararl olmamas iin, frn dndakalan blm korunmaldr.

c) Gvde blmlerindeki ve/veya balktaki boyuna balantlarda veyakarmak kaynakl ayrntlarda btn olarak sl ilem yaplmadan nce,tek tek sl ilem uygulanmaldr.

Kabn sl ilemden geirilmesi istenirse ve kab tek para ya da ikiaamada stmak uygulanabilir deilse, evresel kaynaklar yerel olaraksl ilemden geirilirler. Bu srada dzgn daglan bir stmasaglanmaldr.Kaynan her bir tarafnda stlan bant geniligi gvde kalnlnn ikikatndan az olamaz. Istlan blmn dnda kalan blmler scaklkdaglma zararl olmayacak ekilde korunmaldr.

Bu yntem ayrca yeni kaplarn onarmndan sonra da kullanlabilir.

d) Kabn uygun bir ekilde iten stlmas. Bu ilem srasnda, kapgvdesinde scakln dzgn dalmn salamak ve denetlemek amacylayeterli scaklk gstergesi ve yazclar kullanlmaldr.

Bu ilemden nce kap btnyle yaltlmaldr. lem srasnda i basncolabildiince dk tutmak gerekir ve bu basn, sl ilem srasndabeklenen en yuksek metal scaklnda, malzeme iin izin verilen en bykbasn deerinin %50'sini gememelidir.

e) Kaynak sonras sl ilem grmesi gereken boru balant azlar veyadier kaynakl balantlarn bulunduu evresel kuak, btn kuak dzgnolarak istenilen scakla gelecek ve istenilen sre kadar bu scaklktakalacak ekilde sl ilemden geirilmelidir. evresel kuak, kapgvdesini tamamen kuatmal, boru balant azlarn ve kaynaklbalantlar ierisine almal ve geniliide kaba balanan boru balantaz veya dier balant kaynaklarndan, en az levha kalnlnn 12

kat uzunlukta olmaldr. evresel kuak dnda kalan kap blmleriscaklk dalm zararl olmayacak ekilde korunmaldr.

f) Boru veya tplerdeki evresel kaynaklarda, stlacak kuak genilii,biten kaynain en geni blmnn en az 6 kat olmaldr. Istlan kusakdnda kalan blmler scaklk dalm zararl olmayacak ekildekorunmaldr.

2. Tabloda verilen sl ilem en kk scakl, gvde veya baln metalscakl olmaldr. Birden fazla basnl kap veya birden fazla basnlkap paras ayn anda ayn frn iinde sl ilemden geirilecekse,termokapllar kaplarn alt, orta ve stlerine konulmal ve bu ekildegerek scaklklara olabildiince yakn scaklklar okunmaldr.

3. Kaynak sonras sl ilem, herhangi bir kaynak onarmndan sonra,hidrostatik deneyden nce yaplmaldr. Kaynak sonrasi sl ilemden nce,szdrmalar grmek iin n hidrostatik deneye izin verilebilir.

4. Deiik kalnlktak kaplar ayn frnda sl ilemden geirilecekse, enkaln kaba gre sl ilem yaplmaldr.

12


13/16

6. Kaynak aretleri

Aadaki tablo'da "TS 3004 Teknik Resim - Kaynak Dikilerinin SembolikGsterilii" standartna uygun olan ve yaygn olarak kullanlan kaynakekilleri, bu kaynaklarn tantmnda kullanlan kaynak iaretleri ve buiaretlerin aklamalar verilmektedir.

13


14/16

14


15/16

15


16/16

KAYNAKLAR

(1) ASME Boiler and Pressure Vessel Code-Section VIII div.l, 1983

(2) Welding Handbook, A.L.Phillips, American Welding Society, 1968

(3) Heat Treatment of Carbon and Low-Alloy Pressure-Vessel Steels,O.R.Carpenter ve C.Floyd , Welding Journal Research Supplement,1957(4) TS 3004, Teknik Resim - Kaynak Dikilerinin SembolikGsterilii, Trk Standartlar Enstits, 1978

16

BASINÇLI KAPLARIN KAYNAK İŞLEMLERİ

Documents

Transcript of BASINÇLI KAPLARIN KAYNAK İŞLEMLERİ