Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş...

12
3.05.2019 1 Makine, tezgah ve tesislerin daha uzun sürelerle, arızasız ve problemsiz olarak çalışmasını, beklenmedik arızalar sebebiyle tehlikeli durumların ortaya çıkmaması, istenmeyen olaylara, kazalara, yaralanmalara, malzeme hasarlarına, zaman kaybına sebep olmaması için yapılan planlı ve düzenli çalışmalardır. BAKIM ve ONARIM HİZMETLERİ Bakım; Bir tesisin çalışmasını sürdürmesi ve arıza yaparak işlevini yitirmemesi amacıyla tesisatlarda kullanılan araç ve gereçlerin kullanılabilirliğinin kontrol ve muayene edilmesi faaliyetidir. Onarım ise; Bozulmuş ya da eskimiş olan araç ve gereçlerin kullanılır ve işler duruma getirilmesi işidir. Bakım faaliyetlerini; olarak sınıflandırabiliriz.

Transcript of Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş...

Page 1: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

1

Makine, tezgah ve tesislerindaha uzun sürelerle, arızasız veproblemsiz olarak çalışmasını,beklenmedik arızalar sebebiyletehlikeli durumların ortayaçıkmaması, istenmeyen olaylara,kazalara, yaralanmalara, malzemehasarlarına, zaman kaybına sebepolmaması için yapılan planlı vedüzenli çalışmalardır.

BAKIM ve ONARIM HİZMETLERİ

Bakım; Bir tesisin çalışmasını sürdürmesi ve arızayaparak işlevini yitirmemesi amacıyla tesisatlardakullanılan araç ve gereçlerin kullanılabilirliğinin kontrolve muayene edilmesi faaliyetidir.

Onarım ise; Bozulmuş ya da eskimiş olan araç vegereçlerin kullanılır ve işler duruma getirilmesi işidir.

Bakım faaliyetlerini;

olarak sınıflandırabiliriz.

Page 2: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

2

Önleyici Bakım: Tesisatların donanım ve elemanlarınınçalışmalarını yeterli ve uygun bir şekilde sürdürülmesi içindüzenlenen bakım türüdür. Önleyici bakım, tesisat hasarauğramadan önlemek veya geciktirmek ve ek olarak meydanagelen arızaların şiddetini azaltmak amacıyla uygulanır.

Periyodik Bakım: Tesisatların periyodik olarak (belirliaralıklarla) muayene edilmesi esasına dayanan bakım türüdür.Böylece, arıza meydana getirebilecek durumları önlemek içinbakımlarını yapmak veya henüz önemli olmayan bir düzeydeiken ayarlama yapmak veya onarmak mümkün olur.

Düzeltici Bakım: Tesisatın donanım ve elemanlarınınyeniden eski çalışma koşullarına dönmesini sağlayan bakımyöntemidir; Bu olay, ya arızalanan parçayı değiştirerek ya daonarmak şeklinde meydana gelmektedir.

Bakım ve Onarım İşlerinin Yapılmasında Hedef;

1-Sistemin düzgün çalışmasını sağlamak,

2-Makine ve Tesisin ömrünü uzatmak,

3-Beklenmedik arızalar sebebiyle kazalar meydanagelmesini önlemek için arıza ve kaza olmadan,tespit yapıp gerekli önlemleri almaktır.

Page 3: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

3

Bakım ve Onarım Çeşitleri:

1-Arıza vuku buldukça (problem ortayaçıktıkça) yapılan bakım ve onarım,

2-Problem ortaya çıkmadan yapılan (Programlı)bakım ve onarım,

a)Parça değişikliği yapmadan bakım,b)Ömrü bitmiş parçalar değiştirilerek yapılan

bakım,olarak da sınıflandırılabilir.

Makine ve tesislerin ömrünün

uzamasına katkıda bulunur.

Beklenmedik arızalar sebebiyle

kazalara sebebiyet verilmesini

önler, can güvenliği sağlar.

Periyodik Bakımlar;

Bakım ve onarım işlerindeki kazalar en çok, işebaşlamadan önce ve işin bitiminde meydanagelmektedir.

İşyerlerinde, bakım onarım işlemleri için birsistem yerleştirilmeli, bakım ve onarımla ilgilitalimatlar ve yönergeler hazırlanmalı, bakım onarımsırasında, hazırlanan bu talimat ve yönergelereuyulup, uyulmadığı denetlenmelidir.

Örneğin sözlü emirler, yanlış duymalara veyanlış anlaşılmalara sebep olabileceğinden dolayı,insan hayatının söz konusu olduğu durumlardagüvenilir değildir.

Etkili kontrol; yazılı bir sistemle sağlanmalıdır.Ancak yazılı bir yönergenin tek başına kazalarıönleyemeyeceği hususuna dikkat edilmelidir.Yönergelerin yanında, eğitim ve denetim hizmetleride göz ardı edilmemelidir.

Page 4: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

4

Muayene ve bakım programı, makineleri,aletleri ve koruyucuları güvenli çalışma durumundatutacak şekilde yapılmalıdır.

Yönergelerde ve talimatlarda, çalışma izinşartları net olarak belirlenmeli, işi yapanların,bundan sorumlu olanların, izinleri imzalayacakkişilerin açık ve net bir şekilde belirlenmesi, bukişilerin de doğru ve etkin karar vermelerigerekmektedir

Bakım onarım çalışmalarına izin verilmesihususunda bir sistem kurulmalıdır. Bu sistemde;yöneticilerin, işçilerin, müteahhitlerin ve diğerşahısların uymaları gerekli tedbirler ve şartlar açıkve net bir şekilde belirlenmelidir.

Bu sistemde;Yapılacak işin tarifi,Tarif edilen işin, kim veya kimler tarafındandenetleneceği,Söz konusu işin yapımı sırasında alınacakgüvenlik tedbirleri,

İşe başlamadan önce çalışanlar tarafındanalınacak gerekli tedbirler, (Örneğin; fizikselkilitleme aygıtlarının takılması, tehlike uyarılevhalarının asılması gibi)Çalışma alanının güvenli olup olmadığınıntespiti (yapılan işin yakın çevre için riskyaratmaması veya yakın çevre şartlarının riskoluşturmaması ) ve güvenli hale getirilmesigereklidir.

Aynı zamanda çalışma iznininkaldırılmasından önce yapılmasıgerekli işlemlerin belirtilmesi, buişlemlerin kimler tarafından, neşekilde yapılacağının açık olarakyazılması ve bu talimatların dabelgelendirilmesi gereklidir.

Page 5: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

5

Bu şekilde uygun bir sistemle, planlı veprogramlı yapılan çalışmalarda,

İş kazası riskinin en az seviyeye indirilmesisağlanmış olur,İş veriminin artması sağlanır,Malzeme kayıpları en aza indirilir,İsraf önlenir,Her şeyin en iyi şekilde ve en verimli şekildekullanılması sağlanır,Çalışanların güveni kazanılmış olur.

Bakım ve onarım işlerinin yapılması için bellibir izin prosedürüne bağlanması gerektiği daha öncede belirtilmişti. Çalışma ve izin şartlarının tasarımı,belirlenmesi, riskin türüne, derecesine, işinkarmaşıklığına ve ilgili endüstri koluna göreyapılmalıdır.

Bakım ekibine;Makinelerin korunması ilkeleri,Elektrik ve mekanik güvenlik,İş ekipmanlarını kullanma,Bakım işlerinde çalışma izni;

ile ilgili yeterli eğitim verilmelidir.

Eğitimin önemi inkar edilemez ancak çalışanlarçoğu zaman bildikleri tedbirleri alma yerine risk almayıtercih ederler, bu nedenle verilen eğitimle yetinmemeli,mutlaka etkili bir denetim sistemi kurulmalıdır. (İşKanunu bu görevi işverene vermiştir. Çalışanlarınıdenetlemek görevidir.)

Oto kontrol mekanizmaları geliştirilmelidir. Çünküinsanlar sadece bilmedikleri için hata yapmazlar. Dahaçok bildikleri konularda, yanlış ve hatalı olduklarını bilebile hata ve yanlışlar yaparlar. Bu tür yanlışlarınyapılmaması için de uygun denetim mekanizmalarınıngeliştirilmesi, kurulması, çalıştırılması gereklidir.

Bakım ve onarım çalışmalarında,önceden planlanmamış, beklenmedikbir zamanda meydana gelen bir arızayıgiderirken, kaza riski daha fazladır.Çünkü ani durumlarda, gereklimalzemeler temin edilememekte, uygunolmayan malzeme ile çalışılması,zorunluluğu ortaya çıkabilmekte vedolaysıyla kazalara zemin hazırlanmışolmaktadır.

Page 6: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

6

Bakım ve onarım işlerindeki kazalar, işe başlamadanönce, çalışma sırasında ve işin bitim aşamasında (denemeçalışması, malzemelerin toplanması) meydana gelmektedir.Bu sebeple;

Bakım Onarım Öncesi;Bakım ve onarım işlerine başlamadan önce tehlikelerin

gözlenmesi, gerekli tedbirlerin alınması, gerekli tedbirleralındıktan sonra işe başlanması gerekmektedir.

Bakım Onarım Sonrası;İşin bitiminde ise, yine gerekli kontrollerin yapılması,

sökülmüş veya bozulmuş koruyucu sistemlerin yerineyerleştirilmesi, düzeltilmesi, bütün bu tedbirlerden sonraçalışmaya başlanılması gereklidir.

Kazaların bir kısmı da, bakım ve onarımsonrası, yapılan normal çalışmalarda meydanagelmektedir. Bakım ve onarım esnasında yapılmışolan değişikliklerden operatörün haberdaredilmemesi kazalara neden olmaktadır.

Bakım ve onarımlarda tespit edilen önemlihususların kayda alınması, daha sonrakikontrollerde bu kayıtlara dikkat edilmesi gereklidir.

Bakım ve onarımlar, uzman (Temel KurallaraHakim) kişiler tarafından yapılmalıdır.

Makine bakım ve onarım işlerinde görevli olankişilerin, makine yapımcılarının önerileri hakkında yeterlibilgilerinin bulunması gerekmektedir.

Makine yapımcıları tarafından tavsiye edilenyağlama ve bunun gibi prosedürlere özengösterilmelidir. Kullanılan yağlar, yapımcının tavsiyeettiği nitelikte olmalıdır.

Muayene veya bakım sırasında, koruyucularınkaldırılması gerektiğinde, güç kesilmeli, şalterkilitlenmelidir.

Makinelerde herhangi bir bakım ve onarımişlemi yapıldıktan sonra koruyucu düzenlerinyerlerine düzgün olarak takılmasına dikkatedilmelidir. Bu hususta gerekli kontrolleryapılmalıdır. İşyerlerinde, makine tezgah ve tesislerüzerinde yapılan tamir ve bakımlar esnasındaçıkarılmış olan makine koruyucu sistemlerinyerlerine yerleştirilmeden, makine, tezgah vetesislerin çalıştırıldıkları, çok sık rastlanan hatalıhareketlerdendir. Bu hatalı davranışlar birçokkazanın sebebini de teşkil etmektedir.

Page 7: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

7

Önleyici bakım sistemlerinde, koruyucularındüzgün denetimlerinin yapılması (Gevşek vidalar,aşınmış yataklar, kusurlu kablolar, pimlerin kaybolmasıve benzeri durumlarda olduğu gibi) herhangi bir sorunçıkmadan önce, kusurların ve noksanların düzeltilmesinisağlar.

Kilitlemeli koruyucular ve makinelerin küçükparçalarında operatörü korumak için bulundurulangüvenlik aygıtları aynı zamanda bakımcıyı da korurlar.Ancak büyük çaptaki makinelerde ve tesislerde, tehlikelialana giren ve tesisat çalıştırıldığında gözden uzakolduğu için görülemeyen bakımcıların korunması içinözel tedbirler alınmalıdır.

Her makine ve tesis için bakım,onarım ve kontrol talimatlarıhazırlanmalıdır. Bu talimatlarda hangiperiyotlarda hangi tür bakımlarınyapılacağı belirtilmeli, değiştirilmesigerekli parçalar tespit edilmeli, buparçaların hangi sürelerde veya hangiseviyedeki aşınmalarda veya hangidurumlarda değiştirileceğinin açıkolarak belirlenmesi gerekmektedir.

Bakım ve onarım işlerinde iyi malzemeninkullanılması gereklidir. Malzemenin kötü olması bakımıkötü hale getirir, kötü bakım da arızalara ve kazalaradavetiye çıkarır.

İşyerinde çalışanlar; binalarda, inşaatta, makinede,tesisatta göreceği noksan veya tehlikeli durumları,amirine veya bakım ve onarım işlerinde görevli olanlarahemen bildirmesi, İşverenin de bu arızaları en kısazamanda, en uygun şekilde gidermesi gereklidir.

Bakım ve onarım işlerinde uygun ve yeterliaydınlatma sağlanmalıdır.

Rutubetli ve iletken ortamlarda düşük gerilimli (24volt ) aydınlatma cihazları kullanılmalıdır.

Zararlı, zehirli gazların bulunduğu,havalandırmanın yeterli olmadığı yerlerde(Tehlikeli gaz, buhar veya sislerin meydanagelebileceği tank veya depolarda) yapılançalışmalarda, gerekli kişisel koruyucumalzemeler verilmelidir. Bu gibi yerlerdetecrübeli ve usta işçiler çalıştırılmalı, kişiselkoruyucuları kullanmaları temin edilmeli, birveya birkaç kişi gözlemci olarakgörevlendirilmelidir. Muhtemel bir zehirlenmedurumunda ilk yardım yapacak malzeme vekişiler hazır bulundurulmalıdır.

Page 8: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

8

Hendek, çukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığıdurumlarda, uygun şekilde payandalar vekorkuluklar yapılacak ve buralar geceleriışıklandırılacaktır.

Basınçlı kazanlar ve kaplar basınç altında ikenonarılmamalıdır.

Tehlikeli sıvıların bulunduğu tank ve depolar engeç yılda bir defa kontrol edilecektir.

Yüksek yerlerde yapılan çalışmalarda, emniyetkemeri, baret, bağlama ipleri gibi kişisel korunmaaraçları verilecek ve bunların kullanılması sağlanacaktır.

Aspiratör tesisatının periyodik bakımı ve genelkontrolü en az 3 ayda bir yapılacaktır.

BAKIM VE ONARIM İŞLERİNDE SIK RASTLANAN KAZA TÜRLERİ:

Daha önce de belirtildiği gibi, yapılanistatistikler; tamir, bakım ve onarım çalışmalarıesnasında çok fazla sayıda kazaların meydanageldiğini göstermektedir. Bu kazalar, tamir ve bakımçalışmalarının yeterli emniyet tedbiri alınmadanyapılmış olmasından kaynaklanmaktadır. Busebeple, bakım ve onarım faaliyetlerinin planlı,programlı olarak yapılması gerekmektedir.

1)ELEKTRİĞE ÇARPILMASistemin enerjisinin kesilmemiş olmasından,       Ortamın çok iletken bir ortam olmasından,Kullanılan seyyar elektrikli cihazların izolasyonunun uygunolmamasından,Seyyar aydınlatma lambalarının düşük gerilimli(24/42 Volt)olmamasından kaynaklanmaktadır.

Page 9: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

9

2)HAREKETLİ KISIMLARDA YARALANMABu tür kazalar daha çok makine veya tezgah

durdurulmadan koruyucu donanımları sökülerek tamir bakım yapılıyor olmasından dolayı meydana gelmektedir. (Kayış-Kasnak sistemleri, dişli, kaplin, operasyon noktalarında yaralanma)

3)ZARARLI ZEHİRLİ GAZ, TOZ VE SİSLERDOLAYSIYLA ZEHİRLENME VE BOĞULMALAR

Çalışma yapılan yerde uygun havalandırmayapılmaması veya yeterli olmamasından meydanagelmektedir.

4)PARLAMA, PATLAMA, YANMA ŞEKLİNDEMEYDANA GELEN KAZALAR

Parlama, patlama, yanma ihtimali bulunanişyerlerinde çalışmaya başlamadan önce, parlama vepatlamaya karşı tedbir alınmadan çalışılması sonucuortaya çıkmaktadır.

5) DÜŞME ŞEKLİNDEKİ KAZALARYüksekte yapılan çalışmalarda uygun platform ve

iskele kullanılmamasından veya bunların yeterlikorkulukları bulunmamasından kaynaklanmaktadır.

Page 10: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

10

6) KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELERBaret, eldiven, emniyet ayakkabısı, emniyet

kemeri, temiz hava maskesi gibi kişisel koruyucumalzemelerin kullanılmaması kaza ve etkilenmelermeydana gelmektedir.

İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VEGÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ

EK-IIIBAKIM, ONARIM VE PERİYODİK KONTROLLER İLE İLGİLİ

HUSUSLAR

BASINÇLI KAPLAR

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU(Azami Süre)

(İlgili standardın ön-gördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ

(İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)**

Buhar kazanlarıStandartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

TS 2025 ve TS EN 13445-5 standartlarındabelirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Kalorifer kazanlarıStandartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

TS EN 12952-6 standardında belirtilen kriterlereuygun olarak yapılır.

Taşınabilir gaz tüpleri (Dikişli, dikişsiz)

Standartlarda süre belirtilmemişse

3Yıl

TS EN 1802, TS EN 1803, TS EN 1968, TS EN13322, TS EN 14876, TS EN ISO 9809 ve TS ENISO 16148 standartlarında belirtilen kriterlereuygun olarak yapılır.

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU(Azami Süre)

(İlgili standardın ön-gördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ

(İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)**

Taşınabilir asetilen tüpleriTS EN 12863 standardında

belirtilen sürelerdeTS EN 12863 standardında belirtilen kriterlereuygun olarak yapılır.

Manifoldlu asetilen tüp demetleri

Standartlarda süre belirtilmemişse

1 Yıl

TS EN 12755 ve TS EN 13720 standartlarındabelirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Manifoldlu tüp demetleriStandartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

TS EN 13385 ve TS EN 13769 standartlarındabelirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yerüstü) (1) 10 Yıl

TS 55, TS 1445, TS 1446, TS EN 12817 ve TS EN12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygunolarak yapılır.

Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yer altı) (1) 10 Yıl

TS EN12817, TS EN 12819 standartlarındabelirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Kullanımdaki LPG tüpleriStandartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

TS EN 1440:2008+A1:2012, TS EN 14767,TS EN 14795, TS EN 14914 standartlarındabelirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Basınçlı hava tankları(2), (3)Standartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1:2010, TS EN13445-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygunolarak yapılır.

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU(Azami Süre)

(İlgili standardın ön-gördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ

(İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)**

Kriyojenik tanklarTS EN:13458 – 3 standardında belirtilen sürelerde.

TS EN 1251-3, TS EN:13458 – 3, TS EN 13530-3ve TS EN 14197-3, standartlarında belirtilenkriterlere uygun olarak yapılır.

Tehlikeli sıvıların(4) bulunduğu tank ve depolar

10 Yıl(5) API 620, API 650, API 653, API 2610 standartlardabelirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

(1) LPG tanklarında bulunan emniyet valfleri ise 5 yılda bir kontrol ve teste tabi tutulur.(2) Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile basınçlı hava ihtiva eden her türlü kap ve bunların sabit donanımı.(3) Kademeli sıkıştırma yapan kompresörlerin her kademesinde hidrostatik basınç deneyi, basınçlı hava tankları ilebunların sabit donanımlarının, o kademede müsaade edilen en yüksek basıncının 1,5 katı ile yapılır.(4) Tehlikeli sıvılar: aşındırıcı veya sağlığa zararlı sıvılardır.(5) Tahribatsız muayene yöntemleri kullanılır.(*) Periyodik kontrol süreleri API 510 standardı esas alınarak belirlenen basınçlı ekipmanlarda; basınçlı ekipmandakiiçerik (basınç ve benzeri) kayıpları ile korozyon gibi nedenlerle meydana gelen bozulmalar dikkate alınarak yapılanrisk değerlendirmesi ve yönetimi çerçevesinde belirlenen periyodik kontrol süreleri, ekipmanın kalan ömrününyarısını ve her halükarda beş yılı aşmaması gerekir.(**) Periyodik kontrol kriteri için referans olarak tabloda belirtilen standartlar örnek olarak verilmiş olup buradabelirtilmeyen ya da Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra yayımlanan konuyla ilgili standartların da dikkate alınmasıgerekir.

Page 11: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

11

Kaldırma ve iletme ekipmanları

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU(Azami Süre)

(İlgili standardın ön-gördüğü süreler saklı

kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ

(İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)**

Kaldırma ve/veya iletme araçları (1), (2),(3)Standartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

TS 10116, TS EN 280 + A2, TS EN 818-6 + A1, TS EN1495 + A2, TS EN 1709, TS EN 12079-3, TS EN 12927-7,TS EN 13157+A1, TS EN ISO 13534, TS ISO 789-2, TSISO 3056, TS ISO 4309, TS ISO 7592, TS ISO 9927-1, TSISO 11662-1, TS ISO 12480-1, TS ISO 12482 – 1, FEM9.751, FEM 9.752, FEM 9.755 ve FEM 9.756standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Asansör (İnsan ve Yük Taşıyan) (4)Standartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

31/1/2007 tarihli ve 26420 sayılı Resmî Gazete’deyayımlanan Asansör Yönetmeliği ile 18/11/2008 tarihli ve27058 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Bakımve İşletme Yönetmeliği’nde yer alan hususlar saklı kalmakkaydıyla TS EN 81–3, TS EN 13015, TS ISO 9386-1 ve TSISO 9386-2, standartlarında belirtilen kriterlere göre yapılır.

Yürüyen merdiven ve yürüyen bantStandartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

TS EN 13015 standardında belirtilen şartlar kapsamındayapılır.

İstif Makinesi (forklift, transpalet, lift)Standartlarda süre

belirtilmemişse1 Yıl

TS 10689, TS EN 1757-2, TS ISO 5057, TS 10201 ISO3184, TS ISO 6055, TS ISO 1074 ve FEM 4.004standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Kaldırma ve iletme ekipmanları

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU(Azami Süre)

(İlgili standardın ön-gördüğü süreler saklı

kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ

(İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)**

Yapı İskeleleri(5),(6)Standartlarda süre

belirtilmemişse6 Ay

TS EN 1495 + A2, TS EN 1808 ve TS EN 12811-3standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak ve EK- II’nin 4 üncü maddesinde belirtilen hususlar dikkate alınarakyapılır.

(1) Vinçlerin periyodik kontrollerinde yapılacak olan statik deneyde deney yükü, beyan edilen yükün en az 1,25 katı, dinamikdeneyde ise en az 1,1 katı olması gerekir.(2) Mobil kaldırma ekipmanlarının dışında kalan kaldırma ekipmanları için kararlılık deneyi ise gerek görüldüğünde ilgilistandartlarda belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.(3) Kapasitesinin altında kullanılacak kaldırma araçlarında beyan edilen kaldırılacak azami yük görünecek şekilde işaretlenir.Beyan edilen yükün üstünde bir ağırlığın kaldırılmasının söz konusu olduğu durumlarda kaldırma aracı kaldırılacak yükünmiktarı esas alınarak yukarıda belirtilen kriterler çerçevesinde teste tabi tutulmadan kullanılamaz. (Beyan yükü; kaldırmaaracında işveren tarafından beyan edilen kaldırılacak maksimum ağırlıktır.)(4) Elektronik kumanda sistemi ile donatılmış kaldırma ve iletme ekipmanının periyodik kontrolünde makine ve elektrik ileilgili branşlarda periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler birlikte görev alır.(5) İskelelerin periyodik kontrolleri mühendislik ve mimarlık fakültelerinden inşaat ve makine mühendisliği ile mimarlıkbölümü mezunları makine ve inşaat teknikeri veya yüksek teknikerleri, gemi inşası işlerinde ise gemi inşaatı mühendisitarafından yapılır.(6) İskeleler, üzerlerinde taşıyabileceği azami yük görünecek şekilde işaretlenir.

Tesisatlar

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU(Azami Süre)

(İlgili standardın ön-gördüğü süreler saklı

kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ

(İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)**

Elektrik Tesisatı, Topraklama Tesisatı, Paratoner

Standartlarda süre belirtilmemişse

1 Yıl

21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmî Gazete’deYayınlanan Elektrik Tesislerinde TopraklamalarYönetmeliği, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı ResmîGazete‘de yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım TesisleriYönetmeliği ve 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayılı ResmîGazete’de yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ileTS EN 60079 standardında belirtilen hususlara göre yapılır.

Akümülatör, Transformatör 1 Yıl İmalatçının belirleyeceği şartlar kapsamında yapılır.

Yangın Tesisatı ve Hortumlar, Motopomplar, Boru Tesisatı

Standartlarda süre belirtilmemişse

1 Yıl

Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığınınbelirlenmesine yönelik olarak yapılır. Ayrıca TS 9811, TSEN 671-3, TS EN 12416-1 + A2, TS EN 12416-2 + A1, TSEN 12845 + A2 standartlarında belirtilen kriterlere uygunolarak yapılır.

Tesisatlar

EKİPMAN ADI

KONTROL PERİYODU(Azami Süre)

(İlgili standardın ön-gördüğü süreler saklı

kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ

(İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)**

Yangın Söndürme cihazıTS ISO 11602-2

standardında belirtilen sürelerde

TS ISO 11602-2 standardında belirtilen kriterlere uygunolarak yapılır.

Havalandırma ve Klima Tesisatı 1 YılProjede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığınınbelirlenmesine yönelik olarak yapılır.

(**) Periyodik kontrol kriteri için referans olarak tabloda belirtilen standartlar örnek olarak verilmiş olup buradabelirtilmeyen ya da Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra yayımlanan konuyla ilgili standartların da dikkate alınmasıgerekir.

Page 12: Bakım ve Onarım İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğiw3.balikesir.edu.tr/~ekaraman/ISG_II/8.Hafta.pdf · 3.05.2019 3 Bakım ve Onarım Çeşitleri: 1-Arıza vuku buldukça

3.05.2019

12