Bai Giang Nguyen Ly Ke Toan

7/25/2019 Bai Giang Nguyen Ly Ke Toan

1/109

CH NG I

B N CH T C A H CH TON K TON

1.1. Khi ni m h ch ton k ton tm hi u b n ch t c a h ch ton k ton, tr c h t c n n m

c cc v n c b n c a h ch ton k ton ni chung.

H ch ton l m t h th ng Quan st, o l ng, Tnh ton v Ghi ch

cc !u trnh kinh t " #$ h i, nh m !u n l% v gim c cc !u trnh

ng& cng ch t ch .

Quan st cc !u trnh v hi n t ng kinh t l giai o n u ti'n c a vi c h n nh v gim c !u trnh ti s n #u t. Qua !u trnh !uan st, c

th n m b t c nh ng v n c b n v hnh th c c a i t ng c n

!u n l.

o l ng l vi c bi u hi n cc i t ng c a s n #u t (hao h v

t li u lao ng, s c lao ng, i t ng lao ng, k t !u s n #u t) b ng

cc th c thch h (th c o hi n v t, th c o lao ng, th c o gi tr ).

Tnh ton l vi c s * ng cc h tnh, cc h ng ti n h+n tch v

t ng h thch h #c nh cc ch ti'u c n thi t, !ua c th rt ra

nh ng k t lu n chnh #c v k th i v !u trnh s n #u t a ra nh ng

!u& t nh i u ch nh ng n.

Ghi ch l !u trnh thu th , # l% v ghi l i tnh hnh, k t !u c a

cc ho t ng kinh t trong t ng th i k-, t ng a i m ht sinh tho m t

tr t t nh t nh. / a tr'n cc s li u $ c ghi ch, nh !u n l% ho c

ng i c !uan t+m c th rt ra nh ng nh gi, k t lu n c n thi t i v i

t ng lo i c0ng vi c khc nhau.

1c th c o s * ng trong h ch ton ni chung bao g m2 th c o

hi n v t, th c o lao ng v th c o gi tr . 3a lo i th c o n& c

1


2/109

s * ng k t h v i nhau c th h n nh cc i t ng c a h ch ton

m t cch ton *i n nh t.

H ch ton k ton l m t m0n khoa h c h n nh v gim c cc

m t ho t ng kinh t " ti chnh t t c cc n v , cc t ch c kinh t #$ !

h i. H ch ton k ton c i t ng c th l cc ho t ng kinh t , ti

chnh2 s bi n ng v ti s n, ngu n v n, s chu chu& n c a ti n,...

c th h n nh cc i t ng n&, h ch ton k ton s * ng c 4 lo i

th c o ni tr'n nh ng ch & u v b t bu c h i s * ng th c o gi

tr .

H ch ton k ton s * ng m t h th ng cc h ng h nghi'n c u c th52 h ng h ch ng t , h ng h i ng ti kho n,

h ng h tnh gi, h ng h t ng h v c+n i k ton.

1.2. Khi ni m k ton

" Tho ngu&'n l% k ton 6 2 78 ton l h ng h cung c "

th0ng tin c n thi t cho !u n l% c hi u !u v nh gi m i ho t ng

c a m i t ch c. " Tho 9i'n on k ton !u c t 2 8 ton l ngh thu t ghi ch,

h+n lo i, t ng h tho cch ri'ng c b ng nh ng kho n ti n cc nghi

v v cc s ki n m chng c t nh t m t h n tnh ch t ti chnh v trnh

b& k t !u c a n.

" Tho nh nghi'n c u l% lu n kinh t 6 G:.T: ;obrt


3/109

" Tho 9u t k ton =i t >am ?@@42 8 ton l vi'c thu th , # l%,

ki m tra, h+n tch v cung c th0ng tin kin t ti chnh * i hnh th c gi

tr hi n v t v th i gian lao ng.

A 3 n ch t c a k ton2 8 ton l khoa h c v ngh thu t v vi c thu th , # l%, ki m tra,

h+n tch v cung c th0ng tin kinh t ti chnh * i hnh th c gi tr hi n

v t v th i gian lao ng

1 th nh n th & tho *Bi v o l ng k t !u ho t ng s n

#u t kinh *oanh c a n v , cung c th0ng tin ti chnh c n thi t cho vi c

ra !u& t nh c a cc i t ng s * ng th0ng tin, k ton th c hi n m t !u trnh g m c 4 ho t ng2 thu th , # l% v cung c th0ng tin.

1.3. V tr c a h ch ton k ton trong h th ng thng tin ! n "#

H th ng th0ng tin !u n l% bao g m 4 lo i h ch ton c b n2 H ch

ton nghi v , H ch ton th ng k' v H ch ton k ton.

Ti'uth c

h+n bi t

H ch ton nghi v

H ch ton th ng k' H ch ton k ton

8hi

ni m

9 s !uan st,

h n nh v gim

st tr c ti t ng

nghi v kinh t "

k thu t c th"

nh m m c ch ch

o k th i v

th ng #u&'n cc

nghi v .

9 m0n khoa h c

nghi'n c u m t

l ng trong m i

!uan h v i m t

ch t c a cc hi n

t ng kinh t " #$

h i trong i u ki n

th i gian v a

i m c th nh m

rt ra b n ch t v

tnh !u& lu t trong

9 m0n khoa h c

h n nh v gim

c cc !u trnh,

ho t ng kinh t "

ti chnh t t c!

cc n v . cc t

ch c kinh t #$

h i.

3


4/109

s ht tri n c a

cc hi n t ng . i

t ng nghi'n

c u

1c nghi v kinh

t k thu t c th " (ti n th c hi n,

cung c , s n #u t,

ti'u th , tnh hnh

bi n ng v s

* ng cc & u t

trong !u trnh tis n #u tC)

1c hi n t ng kinh

t " #$ h i s l n (*+n s ,C) c

nghi'n c u, gim

c trong nh ng

i u ki n v th i

gian, a i m c

th (kh0ng li'n t c v ton *i n).

1c ho t ng kinh

t , ti chnh2 s bi n ng v ti

chnh, ngu n v n,

s chu chu& n c a

ti n, s tu n hon

c a v n kinh

*oanhC

Dh ng

h

nghi'n

c u

" : * ng c 4 lo i

th c o, kh0ng

chu&'n s+u vo

th c o no.

" Dh ng ti n thu

th v tru& n tin

n gi n2 ch ng t

ban u, i n

tho i, i n bo,

tru& n mi ngC

" : * ng c 4 lo i

th c o, kh0ng

chu&'n s+u vo

th c o no.

" 1c h ng h

thu nh n, h+n tch

v t ng h th0ng

tin nh 2

E i u tra th ng k'.

E Dh+n t .

E : t ng i, s

tu& t i, s bnh !u+n.

E Dh ng h ch

s C

" : * ng c ba

lo i th c o

nh ng ch & u s

* ng th c o gi

tr .

" 1c h ng h

kinh t nh 2

Dh ng h

ch ng t k ton,

Dh ng h i

ng ti kho n,

Dh ng h tnh gi, Dh ng h

t ng h v c+n

i k ton. c

i m

th0ng tin

" 9 nh ng th0ng

tin *5ng cho l$nh

o nghi v k "

thu t n'n c

" 3i u hi n b ng

cc s li u c th .

" Thu c nhi u lFnh

v c khc nhau.

" Th0ng tin k ton

l th0ng tin v s

tu n hon c a ti

s n, h n nh m t

4


5/109

!uan t+m tr c h t

l &'u c u ton!

*i n, *o v & h

th ng th0ng tin

nghi v th ng

kh0ng h n nh

c m t cch ton

*i n v rB nt v s

v t, hi n t ng,

cc !u trnh kinht " k thu t. "

" Tu- tho &'u c u

c th , c th ch

th0ng tin v m t

h n nh c a #

khch th c n thi t nh t cho l$nh o

ho c ho t ng

nghi v .

" 6ang tnh t ng

h cao, $ !ua

h+n tch, # l%.

cch ton *i n nh t

tnh hnh bi n ng

v ti s n c a

*oanh nghi trong

ton b !u trnh

ho t ng :8/

t kh+u cung c ,

s n #u t n ti'u

th .

" Th0ng tin k ton lu0n mang tnh hai

m t2 Ti s n "

>gu n hnh thnh

ti s n, 1hi h "

8 t !u ,C

" Th0ng tin k ton l k t !u c a !u

trnh c tnh ? m t2

th0ng tin v ki m

tra

1.$. % i t ng & ' ng thng tin k ton

i t ng s * ng th0ng tin k ton th ng c h+n lo i tho

!uan h v i n v (v l i ch, v kh nng nh h ng t i cc ho t ng !

c a n v C), tho , i t ng k ton bao g m2

" 1c nh !u n l%2 9 nh ng ng i tr c ti tham gia !u n tr kinh

*oanh, !u n l% *oanh nghi , ra cc !u& t nh kinh *oanh, ch o tc

nghi tr c ti t i n v , g m c2 H i ng !u n tr , 1h *oanh nghi ,

3an gim c.

5


6/109

" >h ng ng i c l i ch li'n !uan2

E 9 i ch tr c ti 2 1c nh u t , ch n ,C c a n v .

E 9 i ch gin ti 2 1 !uan thu , c !uan th ng k', cc c !uan

!u n l% nh n c, c !uan ti chnh, c0ng nh+n vi'n, cc nh h+n tch ti

chnh,C

/o c s khc bi t v m c ch s * ng, cch th c s * ng, trnh

k ton, !uan h l i chC n'n m i i t ng tr'n c &'u c u khc nhau i $

v i th0ng tin k ton v ti c n h th ng k ton * i nh ng gc khc

nhau.

1.(. Cc khi ni m )* cc ng!+,n t c k ton- 1.5.1. Cc khi ni m:

a. Khi ni m n v k ton:

" 1 n c s c l v m t k ton, ti chnh gi a m t n v k

ton v i ch s h u c a n v v i cc n v k ton khc. !

" n v k ton h i l bo co k ton tho !u& nh.

b. Khi ni m n v ti n t : Th c o ti n t l c tr ng c b n c a k ton. T t c cc i

t ng, cc !u trnh ho t ng cIng nh cc nghi v kinh t ht sinh

u h i h n nh th0ng !ua th c o ti n t v cIng ch c th c o ti n

t m i cho h #c nh c nh ng ch ti'u t ng h h c v cho vi c

so snh, nh gi. n v ti n t s * ng l ng ti n c a !u c gia m n

v ang ho t ng v gi nh r ng l ng ti n c nh (kh0ng c

nh ng bi n ng l n *o l m ht g+& ra).

c. Khi ni m k k ton:

8- k ton l *i c a m t kho ng th i gian c !u& nh (thng,

!u%, nm) m vo th i i m cu i k-, k ton h i l bo co ti chnh

h n nh tnh hnh v k t !u ho t ng, tnh hnh ti s n v ngu n v n

c a *oanh nghi h c v cho &'u c u so snh, t ng h , ki m tra v

nh gi c a cc i t ng khc nhau.

6


7/109

8- k ton th ng c #c nh tho nm * ng l ch, b t u t

@JK@J n ng& 4JKJ? c a m t nm.

1.5.2. Cc nguyn t c k ton:

1c ngu&'n t c k ton c !u& nh trong 1hu n m c k ton =i t %

>am " chu n m c s @J c #c nh l c s h l% trong vi c t ch c% !

v th c hi n k ton cho cc *oanh nghi thu c m i thnh h n kinh t

trong h m vi c n c. 1c ngu&'n t c n& bao g m2

J. >gu&'n t c c s * n tch2 !

>gu&'n t c n& &'u c u m i nghi v kinh t , ti chnh c a *oanh

nghi li'n !uan n ti s n, ngu n v n, *oanh thu, chi h h i c ghi s k ton vo th i i m ht sinh, kh0ng cn c vo th i i m th c t thu,

th c t chi ho c t ng ng ti n.

?. >gu&'n t c ho t ng li'n t c c a n v k ton2

Tho ngu&'n t c n&, cc *oanh nghi ho t ng li'n t c, v0 th i

h n ho c kh0ng b gi i th l i u ki n c b n c th * ng cc

ngu&'n t c, chnh sch k ton. 8hi m t n v k ton cLn t n t i * u hi u ho t ng li'n t c th gi tr ti s n c a n v c ghi tho gi g c,

tu& nhi'n khi kh0ng cLn t n t i * u hi u ho t ng li'n t c th gi th

tr ng l cn c !uan tr ng #c nh gi tr ti s n c a n v k ton.

4. >gu&'n t c v th c o gi tr th ng nh t2

: * ng th c o gi tr (th c o ti n t ) lm n v th ng nh t

trong ghi ch v tnh ton cc nghi v kinh t ht sinh, ni cch khc,

k ton ch h n nh nh ng bi n ng c th bi u hi n b ng ti n. Tho

ngu&'n t c n&, ti n t c s * ng nh m t th c o c b n v th ng

nh t trong t t c cc bo co ti chnh.

1c nghi v kinh t c n c ghi ch, h n nh b ng m t n v

ti n t th ng nh t ( ng ti n k ton), tr ng h nghi v kinh t ht

sinh li'n !uan n ng ti n khc, c n !u& i v n v ti n t th ng

nh t ghi s tho h ng h thch h .

7


8/109

M. >gu&'n t c 8- k ton2

3o co ti chnh h i c l tho t ng kho ng th i gian nh t nh

g i l k- k ton. 8- k ton c th l thng, !u%, nm. >gu&'n t c n&

#u t ht t Li h i c a ng i ra !u& t nh !u n l% v nh ng ng i s #

* ng bo co ti chnh l c n c s nh gi th ng k- v tnh hnh ho t

ng c a n v .

8- k ton nm c g i l m t ni'n k ton. >g& b t u v

k t thc ni'n k ton *o ch k ton t ng !u c gia !u& nh c th .

N. >gu&'n t c khch !uan2

: li u *o k ton cung c h i mang tnh khch !uan v c th ki m tra c, th0ng tin k ton c n kh0ng b nh h ng b i b t k cc ! !

nh ki n ch !uan no.

O. >gu&'n t c gi h2

=i c tnh ton gi tr ti s n, c0ng n , v n, *oanh thu, chi h h i

* a tr'n gi tr th c t m kh0ng !uan t+m n gi th tr ng. >gu&'n t c

n& c m b o v i gi nh v s ho t ng li'n t c c a n v k ton.

P. >gu&'n t c *oanh thu th c hi n2

/oanh thu h i c #c nh b ng s ti n th c t thu c v c

ghi nh n khi !u& n s h u hng ho bn ra c chu& n giao v khi cc !

* ch v c th c hi n.

. >gu&'n t c h5 h 2

T t c cc chi h ht sinh t o ra *oanh thu k- no cIng h i !

h5 h v i *oanh thu c ghi nh n c a k- v ng c l i. : h5 h

c #m #t tr'n hai kha c nh l th i gian v !u& m0.

R. >gu&'n t c nh t !un2

Trong !u trnh k ton, cc chnh sch k ton, khi ni m, ngu&'n

t c, chu n m c v cc h ng h tnh ton h i c th c hi n tr'n c %

s nh t !un t k- n& sang k- khc.!

8


9/109

J@. >gu&'n t c c0ng khai2

T t c t li u li'n !uan n tnh hnh ti chnh v k t !u ho t ng

c a n v k ton h i c th0ng bo & cho ng i s * ng.

JJ. >gu&'n t c th n tr ng2 Th0ng tin k ton c cung c cho ng i s * ng c n m b o s

th n tr ng thch ng ng i s * ng kh0ng hi u sai ho c kh0ng nh

gi !u l c !uan v tnh hnh ti chnh c a n v . /o , k ton2

" 1h ghi tng ngu n v n ch s h u khi c ch ng c ch c ch n ($ !

# & ra).

" Ghi gi m ngu n v n s h u khi c ch ng c c th (s # & ra). ! " 1 n l * hLng cho m t s tr ng h nh t nh nh ng kh0ng

c !u cao.

J?. >gu&'n t c tr ng & u2

" Th0ng tin k ton mang tnh tr ng & u l nh ng th0ng tin c nh

h ng ng k t i b n ch t c a nghi v ho c nh h ng t i nh ng! !

nh gi c a i t ng s * ng v tnh hnh ti chnh c a n v , ho c nh h ng n i t ng s * ng v tnh hnh ti chnh c a n v , ho c nh!

h ng t i i t ng s * ng trong vi c ra !u& t nh.!

" 1h ch tr ng nh ng v n mang tnh tr ng & u, !u& t nh b n

ch t v n i *ung c a s v t, kh0ng !uan t+m t i nh ng & u t t tc * ng

trong bo co ti chnh.

9


10/109

CH NG II

% I T NG NGHIN C / C A K TON

1Ing gi ng nh cc m0n khoa h c kinh t khc, k ton cIng nghi'n

c u !u trnh ti s n #u t nh ng th0ng !ua nghi'n c u ti s n, ngu n hnh

thnh ti s n (ngu n v n), s tu n hon c a v n !ua cc !u trnh ho t ng v cc m i !uan h kinh t " h l% ht sinh trong !u trnh t n t i

v ho t ng c a m t n v k ton.

2.1. T*i & n )* 0hn "o i t*i & n trong 'oanh nghi 0

2.1.1. Khi ni m

Ti s n l t t c nh ng ngu n l c kinh t m n v k ton ang

n m gi , s * ng cho ho t ng c a n v , tho m$n ng th i cc i u ki n sau2

" n v c !u& n s h u ho c !u& n ki m sot v s * ng trong !

th i gian *i.

" 1 gi h #c nh.

" 1h c ch n thu c l i ch trong t ng lai t vi c s * ng cc

ngu n l c n&.

2.1.2. Phn lo i ti s n trong doanh nghi p

1n c vo th i gian u t , s * ng v thu h i, ton b ti s n trong

m t *oanh nghi c chia thnh hai lo i l ti s n ng n h n v ti s n

*i h n.

" Ti s n ng n h n2 9 nh ng ti s n thu c !u& n s h u c a n v , !

c th i gian u t , s * ng v thu h i trong vLng J nm. Thu c ti s n

ng n h n bao g m2

10


11/109

E Ti n2 g m Ti n m t (ti n =i t >am, ngo i t , vng, b c, !u%),

Ti n g i ng+n hng, kho b c v ti n ang chu& n.

E u t ti chnh ng n h n2 9 nh ng kho n u t v v n nh m

m c ch sinh l i c th i gian thu h i g c v l$i trong vLng m t nm nh 2

g v n li'n *oanh ng n h n, cho va& ng n h n, u t ch ng khon ng n

h nC

E 1c kho n h i thu ng n h n2 9 l i ch c a n v hi n ang b

cc i t ng khc t m th i chi m * ng nh 2 h i thu khch hng ng n

h n, h i thu n i b , tr tr c ng n h n cho ng i bn, h i thu v thu

GTGT u vo c kh u tr . E Hng t n kho2 9 cc lo i ti s n c * tr cho s n #u t ho c

cho kinh *oanh th ng m i, g m2 hng mua ang i ng, ngu&'n v t

li u, c0ng c * ng c , s n h m * *ang, thnh h m, hng ho v hng % ! %

g i i bn.

E Ti s n ng n h n khc2 3ao g m cc kho n t m ng, chi h tr

tr c ng n h n v th ch , k% !u , k% c c ng n h n. " " Ti s n *i h n2 9 nh ng ti s n c a n v c th i gian s * ng,

lu+n chu& n v thu h i *i (h n J? thng ho c trong nhi u chu k- kinh

*oanh) v c gi tr l n (t J@ tri u ng tr l'n). Ti s n *i h n bao g m2 !

E Ti s n c nh2 9 nh ng t li u lao ng c gi tr l n v th i

gian s * ng l+u *i (SJnm). 6 t ti s n c ghi nh n l ti s n c nh

khi n tho m$n ng th i M ti'u chu n sau2 %

J. 1h c ch n thu c l i ch kinh t trong t ng lai t vi c s * ng

ti s n .

?. >gu&'n gi ti s n c #c nh m t cch ng tin c &.

4. Th i gian s * ng c tnh tr'n J nm.

M. 1 ti'u chu n gi tr tho !u& nh hi n hnh (t J@ tri u tr % !

l'n).

11


12/109

Ti s n c nh bao g m2 T:1 h u hnh, T:1 v0 hnh v T:1

thu' ti chnh.

T:1 h u hnh2 9 nh ng ti s n c a n v tho m$n i u ki n

l T:1 v c hnh thi v t ch t c th , bao g m2 nh c a, v t ki n trc

m& mc thi t b h ng ti n v n t i tru& n * n thi t b chu&'n *5ng cho &

!u n l% c+& l+u nm, sc v t lm vi c v cho s n h m. %

T:1 v0 hnh2 9 nh ng ti s n c a n v tho m$n i u ki n l

T:1 nh ng kh0ng c hnh thi v t ch t c th , th hi n m t s ti n m

n v $ u t nh m thu c cc l i ch kinh t trong t ng lai, g m2

!u&'n* s * ng t, b n !u& n, b ng ht minh sng ch , nh$n hi u hng ho, h n m m m& tnh, gi & h khai thc v chu& n nh ng.

T:1 thu' ti chnh2 9 ti s n c nh m b'n cho thu' ti s n c

s chu& n giao h n l n r i ro v l i ch g n li n v i !u& n s h u ti !

s n cho b'n cho thu'. Qu& n s h u ti s n c th chu& n giao vo cu i !

th i h n thu'.

E u t ti chnh *i h n2 9 nh ng kho n u t v v n nh m m c ch sinh l i, c th i gian thu h i g c v l$i tr'n m t nm, nh 2 u t

vo c0ng t& con, u t vo c0ng t& li'n k t, g v n li'n *oanh *i h n,

cho va& *i h n.

E 1c kho n h i thu *i h n2 9 l i ch c a n v hi n ang b cc

i t ng khc t m th i chi m * ng, c th i h n thu h i tr'n J nm, nh 2

h i thu khch hng *i h n, tr tr c *i h n cho ng i bnC E 3 t ng s n u t 2 9 b t ng s n, g m2 !u& n s * ng t,

nh ho c m t h n c a nh ho c c nh v t, c s h t ng *o ng i !

ch s h u ho c ng i i thu' ti s n tho h ng thu' ti chnh n m !

gi nh m m c ch thu l i t vi c cho thu' ti chnh n m gi nh m m c

ch thu l i t vi c cho thu' ho c ch tng gi m kh0ng h i s * ng

trong s n #u t, cung c hng ho, * ch v ho c s * ng cho m c ch !u n l% ho c bn trong k- ho t ng kinh *oanh th0ng th ng. = v &,

12


13/109

b t ng s n u t khc v i b t ng s n ch s h u s * ng. 3 t ng !

s n ch s h u s * ng l b t ng s n *o ng i ch s h u ho c ng i ! !

i thu' ti s n tho h ng thu' ti chnh n m gi nh m m c ch s

* ng cho s n #u t, cung c hng ha, * ch v ho c s * ng cho cc m c

ch !u n l%.

E Ti s n *i h n khc2 3ao g m chi h tr tr c *i h n, chi h

u t #+& * ng c b n * *ang v k% c c, k% !u *i h n. ! "

2.2. Ng! n ) n )* 0hn "o i ng! n ) n trong 'oanh nghi 0

2.2.1. Khi ni m

>gu n v n l nh ng !uan h ti chnh m th0ng !ua n v c th khai thc ha& hu& ng m t s ti n nh t nh u t ti s n. >gu n v n

cho bi t ti s n c a n v *o +u m c v n v h i c nh ng trch

nhi m kinh t , h l% i v i ti s n c a mnh.

2.2.2. Phn lo i ngu n v n trong doanh nghi p

Ton b ti s n c a *oanh nghi c th c hnh thnh t hai

ngu n l ngu n v n ch s h u v n h i tr . ! " >gu n v n ch s h u2 9 s ti n *o cc nh u t , cc sng l !

vi'n ng g ho c c hnh thnh t k t !u ho t ng. +& kh0ng h i

l m t kho n n v *o *oanh nghi kh0ng c trch nhi m h i thanh

ton. = i nh ng lo i hnh *oanh nghi khc nhau, v n ch s h u c !

hnh thnh khc nhau v g m 4 lo i sau2

E = n g2 9 s ti n *o cc ch s h u ng g ban u khi thnh !

l n v k ton ho c c b sung trong !u trnh ho t ng. 1 n h+n

bi t s khc nhau gi a v n g, v n h nh v v n i u l . = n h

nh l s v n t i thi u c n c *o h lu t !u& nh i v i m t s lFnh

v c ho t ng nh t nh. = n i u l l s v n m cc thnh vi'n sng l

cam k t tr c h lu t s hu& ng vo ho t ng kinh *oanh v c

ghi trong i u l c a n v .

13


14/109

E 9 i nhu n ch a h+n h i2 9 k t !u ho t ng c a n v k

ton, trong khi ch a h+n h i c s * ng cho ho t ng c a n v v

l m t ngu n v n ch s h u. !

E = n ch s h u khc2 3ao g m cc ngu n v n v cc !u chu&'n ! "

*5ng c a n v k ton c hnh thnh ch & u t vi c h+n h i l i

nhu n, bao g m2 !u u t ht tri n, !u * hLng ti chnh, !u khn " " "

th ng hc l i, ngu n v n u t #+& * ng c b n, ch'nh l ch t gi h i! '

oiC

" > h i tr 2 9 s v n va&, v n chi m * ng c a cc t ch c, cc

nh+n m n v k ton c nghFa v h i thanh ton. > h i tr c h+n lo i tho th i h n thanh ton, g m c2

E > ng n h n2 9 cc kho n n c th i h n thanh ton * i J nm

ho c chu k kinh *oanh. = * 2 va& ng n h n, h i tr ng i bn ng n

h n, ti n t tr c ng n h n c a ng i mua, cc kho n h i tr , h i n

ng+n sch >h n c, cc kho n h i tr c0ng nh+n vi'n, cc kho n nh n k

!u , k c c ng n h nC" E > *i h n2 9 cc kho n n c th i h n thanh ton tr'n J nm

ho c tr'n J chu k kinh *oanh, nh 2 va& *i h n, n *i h n v thu' ti

chnh T:1, cc kho n nh n k !u *i h n, n *o mua ti s n tr g *i "

h n, h i tr ng i bn *i h n, ti n t tr c *i h n c a ng i muaC

=i c h+n lo i ti s n v ngu n v n c th c khi !ut !ua b ng

sau2

T*i & n Ng! n ) n i

s n

ng n

h n

" Ti n

" u t ti chnh ng n h n.

" 1c kho n h i thu

ng n h n.

" Hng t n kho.

" Ti s n ng n h n khc.

!

ph i

tr

" =a& ng n h n.

" > *i h n n h n tr .

" Dh i tr ng i bn.

" 8hch hng tr tr c.

" Thu h i n >h

n c.

14


15/109

" Dh i tr c0ng nh+n vi'n.

" Dh i tr n i b .

" 1hi h h i tr .

" =a& *i h n.

" > *i h n.

" Tri hi u ht hnh.i

s n

di

h n

" Ti s n c nh.

" u t ti chnh *i h n.

" 1c kho n h i thu *i

h n." 3 t ng s n u t .

" Ti s n *i h n khc.

!gu n

v n

ch

s h u

"= n g

" 9 i nhu n ch a

h+n h i.

" = n ch s h u khc. !

2.3. i !an h gi a t*i & n )* ng! n ) n 4h ng tr5nh k ton

3 t k- m t ch th kinh t no mu n ti n hnh ho t ng u h i

c m t l ng v n nh t nh. 6 t m t, l ng v n c bi u hi n * i

* ng v t ch t ho c hi v t ch t, c o l ng b ng th c o ti n t g i

l ti s n. 6 t khc, l ng v n l i c hnh thnh t m t ho c nhi u

ngu n khc nhau g i l ngu n v n. 6 t ti s n c th *o m t ha& nhi u

ngu n v n hnh thnh v ng c l i m t ngu n v n c th tham gia hnh

thnh n'n m t ha& nhi u lo i ti s n khc nhau. /o , v m t l ng, t i

b t k th i i m no, t ng gi tr ti s n v t ng gi tr ngu n v n c a m t

n v k ton cIng lu0n b ng nhau. : c+n b ng gi a ti s n v ngu n v n c th hi n !ua cc h ng trnh k ton sau2

T ng Ti s n U T ng >gu n v n

T ng >gu n v n U > h i tr E >gu n v n ch s h u !

T ng ti s n U > h i tr E >gu n v n ch s h u !

>gu n v n ch s h u U T ng Ti s n " > h i tr !

15


16/109

2.$. 6 t! n ho*n c a ) n kinh 'oanh

Trong !u trnh ho t ng, ti s n v ngu n v n c a n v k ton

th ng #u&'n v n ng !ua cc giai o n khc nhau. Qua m i giai o n $

v n ng, v n tha& i c v hnh thi hi n v t l n gi tr . : v n ng &

c a v n c th hi n !ua cc m0 hnh sau2

" i v i *oanh nghi s n #u t2 T H : HVTV

" i v i kinh *oanh th ng m i2 T H TV

" i v i kinh *oanh ti n t , tn * ng2 T TV

1c giai o n v n ng c a v n s khc nhau v i lFnh v c kinh

*oanh khc nhau. : l ng cc giai o n cIng nh th i gian v n ng c a

m i giai o n c th khc nhau nh ng cc lFnh v c kinh *oanh u gi ng$

nhau i m v n ho t ng ban u, bi u hi n hnh thi gi tr v k t! !

thc thu c v n cIng * i hnh thi gi tr . H n n a, m i giai o n v n $

ng u c 4 ch ti'u c n c k ton h n nh, l2 chi h, thu nh

v k t !u ho t ng.

CH NG III

4H NG 4H4 CH NG T K TON

3.1. Khi ni m 0h ng 0h0 ch ng t k ton

Dh ng h ch ng t k ton l h ng h k ton c s * ng h n nh cc ho t ng (nghi v ) kinh t ti chnh ht sinh v th c

s hon thnh tho th i gian v a i m ht sinh ho t ng vo cc

b n ch ng t k ton, h c v cho c0ng tc k ton, c0ng tc !u n l%.

Dh ng h ch ng t k ton c c u thnh b i hai & u t 2 !

E H th ng b n ch ng t .

E 1h ng trnh lu+n chu& n ch ng t .

16


17/109

3 n ch ng t k ton l h n t ch a ng th0ng tin (v t mang tin)

v ho t ng kinh t ti chnh, n ch ng minh cho cc ho t ng kinh t ti

chnh ht sinh v th c s hon thnh.

1h ng trnh lu+n chu& n ch ng t k ton l ng i c a ch ng t

k ton c #c nh tr c n cc b h n ch c nng, cc c nh+n c

li'n !uan, th c hi n ch c nng tru& n th0ng tin v cc ho t ng kinh t ti

chnh h n nh trong ch ng t k ton.

3.2. Vai tr78 tc ' ng c a ch ng t k ton

" Dh ng h ch ng t k ton thch ng v i tnh a * ng v bi n

ng li'n t c c a i t ng h ch ton k ton, c kh nng tho st t ng nghi v , sao ch ngu&'n hnh cc nghi v tr'n cc b n ch ng t

lm c s cho c0ng tc h ch ton k ton, # l% th0ng tin t cc nghi !

v .

" H th ng b n ch ng t h h l cn c h l% cho vi c b o v

ti s n, #c minh tnh h h trong gi i !u& t cc m i !uan h kinh t "

h l%thu c i t ng c a h ch ton k ton, cn c cho vi c ki m tra, thanh tra ho t ng s n #u t kinh *oanh, l c s h l% cho m i th0ng tin !

k ton.

" Dh ng h ch ng t l h ng ti n th0ng tin ho t c h c v

c0ng tc l$nh o nghi v n v h ch ton v h+n tch kinh t . !

" Tho st cc nghi v kinh t ht sinh (v !u& m0, th i gian, a

i m, trch nhi m v t ch t c a cc i t ng c li'n !uan), g h n th c

hi n t t vi c h ch ton kinh *oanh n i b , khu& n khch l i ch v t ch t

g n li n v i trch nhi m v t ch t.

" 1h ng t l c s h+n lo i, t ng h cc nghi v kinh t !

ht sinh tho t ng i t ng h ch ton c th .

= i v tr !uan tr ng v tc * ng to l n trong c0ng tc !u n l% ni

chung v h ch ton k ton ni ri'ng, h ng h ch ng t k ton h i

c * ng trong t t c cc n v h ch ton.

17


18/109

3.3. Khi ni m )* 0hn "o i ch ng t k ton

".".1. Khi ni m v cc y u t c a # n ch ng t

1h ng t l h ng ti n ch ng minh b ng gi & t v s ht sinh v

hon thnh c a nghi v kinh t " ti chnh t i m t hon c nh (kh0ng gian,

th i gian) nh t nh.

3 n ch ng t l ch ng minh v tnh h h ng th i l h ng

ti n th0ng tin v k t !u c a nghi v kinh t .

> i *ung c a m t b n ch ng t g m ? & u t 2 cc & u t c b n v

cc & u t b sung.

" 1c & u t c b n2 9 cc & u t b t bu c h i c trong t t c cc lo i ch ng t , l cn c ch & u m b o s ch ng minh v tnh h

h, h l c a ch ng t , l c s ch ng t th c hi n ch c nng th0ng !

tin v k t !u c a nghi v . 1c & u t c b n bao g m2

E T'n ch ng t 2 8hi !ut lo i nghi v c ch ng t h n nh.

E T'n, a ch c a n v , c nh+n c li'n !uan n nghi v (nh m

tho *Bi v ki m tra v trch nhi m). E >g& v s ch ng t 2 >g& thng ghi tr'n ch ng t l & u t !uan

tr ng ch ng minh tnh h l% v m t th i gian, l cn c #c nh th i

gian ghi s k ton, th i gian l u tr v hu ch ng t . : ch ng t bao '

g m k% hi u v s th t c a ch ng t .

E > i *ung kinh t c th c a nghi v 2 c n ghi & , ng n g n

nh ng h i m b o tnh th0ng * ng v * hi u. (

E Qu& m0 c a nghi v v s l ng, gi tr (ch ti'u gi tr c

vi t ng th i b ng s v b ng ch ).

E T'n, ch k% c a ng i ch u trch nhi m thi hnh v h' *u& t

nghi v 2 tr'n ch ng t t i thi u h i c hai ch k%, nh ng i t ng

th c hi n nghi v h i k% tr c ti , kh0ng c k% !ua gi & than. Trong

tr ng h li'n !uan n t cch h nh+n c a n v k ton th h i c

18


19/109

t'n, ch k% c a ng i i *i n tho h lu t c a n v v ng * u n

v .

" 1c & u t b sung2 9 cc & u t c vai trL th0ng tin th'm nh m

lm rB cc c i m c bi t c a t ng lo i nghi v ha& g h n gi m

nh ho c n gi n ho c0ng tc k ton, v * 2)

E Quan h c a ch ng t n cc s sch k ton, ti kho n k ton

E Qu& m0 k ho ch ha& nh m c c a nghi v .

E Dh ng th c th c hi n (h ng th c thanh ton).

E Th i gian b o hnh...

".".2. Phn lo i ch ng t k ton 1h ng t k ton c th c h+n lo i tho nhi u ti'u th c khc

nhau tu- tho &'u c u th0ng tin c a !u n l% v h ch ton k ton. =i c

h+n lo i ch ng t k ton c th c khi !ut !ua b ng sau2

19


20/109

Ti,! th c

0hn "o iK t ! 0hn "o i

Cng d ng

c a ch ng t

1h ng t m nh l nh2

9 nh chi, 9 nh #u t

kho,...

1h ng t th c hi n2

Dhi u chi, Dhi u #u t

kho, Ho n, ...

1h ng t th t c k ton2

1h ng t ghi s , 3 ng k'

ch ng t ,...

1h ng t li'n h 2 9 nh

ki'm hi u #u t kho, Ho

n ki'm hi u #u t kho,

Dhi u #u t kho ki'm v n

chu& n n i b ,... a i m l p

ch ng t

1h ng t b'n trong2 3 ng k' thanh ton l ng,

3i'n b n ki m k', Dhi u bo lm th'm gi ,...

1h ng t b'n ngoi2 ho n nh n t ng i bn, cc

ch ng t ng+n hng,... M c khi qut

c a ch ng t

1h ng t ban u (ch ng t g c, ch ng t

tr c ti )

1h ng t t ng h b ng k' ch ng t g c,...

S l n ghi trn

ch ng t

1h ng t ghi m t l n 1h ng t ghi nhi u l n

i dung kinh t

c a nghi p v

1h ng t

v ti n

1h ng t v

ti s n

c nh

1h ng t v

lao ng,

ti n l ng

1h ng t

v v t t

1h ng t

v ti'u th

1h ng t

thanh ton

v i ng+n sch

...

!"nh c p bch

c a nghi p v

1h ng t bnh th ng 1h ng t bo ng

20


21/109

3.$. 9!n ch!+ n ch ng t

h c v cho c0ng tc !u n l% v c0ng tc h ch ton k ton,

ch ng t k ton h i lu0n v n ng t b h n n& sang b h n khc,

tho m t tr t t nh t nh h5 h v i t ng lo i ch ng t v lo i nghi

v kinh t ht sinh, t o thnh m t chu trnh g i l s lu+n chu& n c a

ch ng t .

".$.1. Cc giai %o n c a &u tr'nh lun chuy n ch ng t

" 9 ch ng t (ho c ti nh n cc ch ng t $ l t b'n ngoi).

" 8i m tra ch ng t v n i *ung v hnh th c (ki m tra tnh h

h, h l% c a ch ng t !ua cc & u t c b n c a ch ng t ). " : * ng ghi s , ch o nghi v (cung c th0ng tin cho ch

o nghi v , h+n lo i ch ng t , l nh kho n k ton t ng ng v i

n i *ung ch ng t v ghi s k ton).

" 3 o !u n v s * ng l i ch ng t trong k- h ch ton.

" 9 u tr ch ng t (tho th i gian !u& nh), hu ch ng t (khi h t '

h n l u tr ). ".$.2. K ho ch lun chuy n ch ng t

8 hoach lu+n chu& n ch ng t l trnh t c thi t la s n cho *

!u trnh v n ng c a m i lo i ch ng t nh m ht hu& & ch c $

nng th0ng tin v ki m tra c a ch ng t . 8 ho ch lu+n chu& n ch ng t

c th kh0ng gi ng nhau gi a cc n v *o s khc nhau v c i m kinh

*oanh, t ch c s n #u t, !u& m0 nghi v , tnh hnh t ch c h th ng

th0ng tin trong n i b n v ..., nh ng nhn chung m i k ho ch lu+n

chu& n ch ng t c n c #+& * ng tr'n c s ch ch ng t c a >h !

n c, ng th i h i c s i u ch nh thch h v i c i m ri'ng c a

t ng n v .

" > i *ung c b n c a k ho ch lu+n chu& n ch ng t 2

E c nh cc kh+u v n ng c a ch ng t .

E c nh n i *ung c0ng vi c v *i th i gian c a t ng kh+u.

21


22/109

E c nh ng i ch u trch nhi m trong t ng kh+u.

" Dh ng h l k ho ch2

E 9 ri'ng cho t ng lo i ch ng t , #+& * ng cc chu trnh lu+n

chu& n c bi t. E 9 chung cho t t c cc lo i ch ng t .

".$.". ! i &uy v ch ng t k ton

" 6 c ch2 Tng c ng h ch ton kinh *oanh, !u n l% v s * ng ti

s n m t cch c hi u !u .

" 1 s #+& * ng2 1c !u& nh chung, cc vn b n h !u& v k !

ton, th ng k', ki m ton. 1h ch ng t th ng *o 3 Ti chnh, T ng c c th ng k' h i h cc b , nghnh c li'n !uan !u& nh th ng nh t cho

t ng ngnh, t ng thnh h n kinh t ho c chung cho c n c. 1n c vo

c i m kinh *oanh v nhu c u !u n l% t i t ng n v c th , cc *oanh

nghi , t ch c kinh t c th #+& * ng cho mnh cc n i !u& ri'ng, nh ng

v n h i tu+n th ch t ch 1h ch ng t k ton c a >h n c.&

" > i *ung2E H th ng bi u m u cc ch ng t ti'u chu n v trnh t chung cho & %

lu+n chu& n ch ng t .

E Dh ng h tnh ton, ghi ch cc ch ti'u tr'n ch ng t .

E Th i gian l v l u tr .

E n v , c nh+n c trch nhi m l , ki m tra, s * ng v l u tr .

E Trch nhi m, !u& n l i c a n v , c nh+n trong vi c th c hi n

n i !u&.

22


23/109

Ch ng IV 4H NG 4H4 T:NH GI

c ;ch h c t 0 c a ch ng !

# c $ong ch ng n%&' (inh vin ph i hi u c :

). S c n thi t c a t"nh gi cc i t ng k ton v% v tr" c a

ph ng php t"nh gi trong h

th ng cc ph ng php k ton.

*. #i u r+ cc ngu&n t c v% qui nh v t"nh gi cc i t ng k

ton.

,. #i u r+ tr-nh t t"nh gi cc i t ng k ton. . /i t v n d ng t"nh gi cc i t ng k ton ch & u.

$.1. Khi ni m 0h ng 0h0 tnh gi

$.1.1. 6 c n thi t 0h i tnh gi cc ; i t ng k ton )* ) tr

c a 0h ng 0h0 tnh gi trong h th ng cc 0h ng 0h0 k ton

Khi ni m ph ng php t(nh gi

Dh ng h tnh gi chnh l h ng h th0ng tin v ki m tra v s hnh thnh v ht sinh cc chi h nh m gi k ton tnh ton gi tr ghi

s c a cc lo i ti s n c a n v . >i cch khc, tnh gi l h ng h

bi u hi n gi tr cc i t ng k ton b ng ti n h5 h v i cc ngu&'n

t c v cc !ui nh h lu t c a >h n c ban hnh.

$.1.2. )ai tr* c a ph ng php t(nh gi

E m b o tho *Bi, tnh ton c cc i t ng c a h ch ton k

ton

E 1 th tnh ton chnh #c chi h t #c nh c hi u !u s n

#u t kinh *oanh.

E 1ung c th0ng tin c n thi t v tnh hnh ti chnh c a *oanh

nghi .

$.". +u c u t(nh gi

23


24/109

th c hi n c hai ch c nng th0ng tin v ki m tra v gi tr cc

lo i i t ng k ton, tnh gi c n h i ng hai &'u c u sau +& 2

!h nh t' t"nh gi ph i m b o ch"nh $c , h5 h v i gi c hi n

th i, s l ng v ch t l ng c a ti s n. 1h c tnh gi chnh #c th k

ton m i c th cung c nh ng th0ng tin chnh #c, trung th c v tin c &

v tnh hnh ti s n c a n v .

!h hai' t"nh gi ph i m b o th ng nh t v h ng h tnh ton

gi a cc *oanh nghi khc nhau trong n n kinh t v gi a cc th i k- khc

nhau. 3 i v i u n& m b o cho tnh so snh c c a th0ng tin k ton!

gi a cc k- cIng nh th0ng tin gi a cc *oanh nghi v i nhau, t c th nh gi hi u !u kinh *oanh c a cc *oanh nghi , cc th i k-.

$.$. !guyn t c t(nh gi

c th ng c hai &'u c u tr'n +&, tnh gi c n tu+n th ba

ngu&'n t c sau +& 2

gu&n t c th nh t l% ph i $c nh i t ng t"nh gi ph0 h p .

#c nh i t ng tnh gi h5 h c n h i cn c vo c i m c a t ng lo i ti s n, vo c i m c a t ch c s n #u t, vo trnh v &'u

c u c a !u n l%. = * , i t ng tnh gi trong !u trnh thu mua ha& s n

#u t th ng c th l t ng lo i v t t , hng ho, s n h m ho c t ng %

nhm, t ng l0 hng.

gu&n t c th hai l% ph i ph1n lo i chi ph" h p l2 . 1hi h l b

h n c u thnh n'n gi c a cc lo i ti s n. 6 chi h th c th c nhi u

lo i, cho n'n c n h i h+n lo i chi h m t cch h l%, khoa h c c

th tnh gi m t cch chnh #c nh t c th . 1hi h c th c h+n lo i

tho nhi u ti'u th c khc nhau nh h+n lo i tho lFnh v c chi h, tho

ch c nng c a chi h, ha& tho !uan h v i kh i l ng c0ng vi c hon

thnh. 6 i cch h+n lo i ng nh ng nhu c u v th0ng tin khc nhau$

c a !u n l%.

24


25/109

Tr c h t, tho lFnh v c, chi h c th chia lm M lo i bao g m 2 chi

h thu mua, chi h s n #u t, chi h bn hng v chi h !u n l% *oanh

nghi .

Chi ph" thu mua 2 bao g m t t c cc kho n chi h ht sinh li'n !uan

n vi c thu mua cc lo i ti s n cIng nh t t c nh ng chi h c n thi t

a ti s n vo tr ng thi s n sng s * ng c nh chi h v n *

chu& n, b o !u n, b c * , chi h cho b h n thu mua, hao h t trong nh +

m c, chi h l t, ch & th , chi h b n b$i.

Chi ph" ( n $u t 2 bao g m t t c nh ng chi h ht sinh li'n !uan

n vi c s n #u t, ch t o ra s n h m, th c hi n lao v , * ch v trong % h m vi h+n # ng ho c b h n s n #u t. 1hi h s n #u t c th ti !

t c h+n chia chi ti t h n thnh chi h ngu&'n v t li u tr c ti , chi h

nh+n c0ng tr c ti v chi h s n #u t chung.

Chi ph" ngu&n v t li u tr c ti p bao g m t t c nh ng chi h v

ngvl chnh, ngu&'n v t li u h , nhi'n li u m n v b ra ti n hnh #

s n #u t ha& ch t o s n #u t, ho c th c hi n cc * ch v . Chi ph" nh1n cng tr c ti p l bi u hi n s th5 lao m n v tr cho

lao ng tr c ti ch t o ra s n h m ho c th c hi n cung c * ch v %

v cc kho n trch tho !ui nh cho cc !u 3HH, 3HWT v 8D1.

Chi ph" ( n $u t chung bao g m t t c nh ng chi h ht sinh trong

h m vi h+n

# ng ho c b h n s n #u t kh0ng k chi h ngu&'n v t li u tr c!

ti v chi h nh+n c0ng tr c ti .

Chi ph" bn h%ng bao g m t t c nh ng chi h ht sinh li'n !uan

n vi c bn s n h m, hng ho ho c cung c * ch v nh chi h nh+n %

vi'n bn hng, chi h v t li u, bao b, ng gi...

Chi ph" qu n l2 doanh nghi p bao g m t t c nh ng chi h ht sinh

li'n !uan n

25


26/109

vi c t ch c, i u hnh v !u n l% ho t ng s n #u t kinh *oanh

c a *oanh nghi nh chi h l ng cho b h n !u n l% *oanh nghi ,

chi h ti khch, v t li u s * ng cho b h n vn hLng ...

gu&n t c th ba l% ph i l a ch n tiu th c ph1n b chi ph" ph0

h p . >gu&'n t c n& Li h i khi h+n b nh ng chi h m kh0ng th tch #

ri'ng cho t ng i t ng tnh gi c n h i ch n ti'u th c sao cho h5 h

nh t v i m c ti'u hao th c t . Trong s nh ng chi h c n h+n b c th

k n chi h v t li u, chi h nh+n c0ng, chi h s n #u t chung, chi h

v n chu& n, b c * ... +

Cng th c ph1n b chi ph" nh (au :

6 c chi h

h+n b cho t ng

i t ng

U

T ng chi h

c n h+n b #

Ti'u

th c c a

t ng i

t ng

T ng ti'u th c

h+n b

8hi l a ch n ti'u th c h+n b chi h c n l u % n m i !uan h

gi a chi h v i i t ng tnh gi. 1c ti'u th c th ng c s * ng

h+n b chi h bao g m h+n b chi h tho h s , tho nh m c, tho

gi c0ng lm vi c, tho gi m& lm vi c, tho kh i l ng s n h m hon %

thnh .... = * , khi h+n b chi h v n chu& n, b c * hng ho thu mua +

c th l a ch n ti'u th c l kh i l ng hng ho mua vo. Ho c khi h+n

b chi h m& thi c0ng cho cc c0ng trnh khc nhau c th s * ng m t

trong hai ti'u th c s gi m& thi c0ng s * ng th c t cho t ng c0ng trnh

ho c tho chi h nh+n c0ng v n hnh m& thi c0ng tho t ng c0ng trnh.

$.(. Cc m h5nh tnh gi c < n

$.5.1. ,- h'nh t(nh gi ti s n mua vo

i t ng tnh gi c th l ngu&'n v t li u, c0ng c * ng c , ti s n

c nh ha& hng ho * ch v .

/ c ) 2 c nh gi tr mua vo c a hng t n kho. Tr gi mua vo

c a hng t n kho bao g m gi mua th hi n tr'n ho n tr i cc kho n

26


27/109

gi m gi hng mua v chi t kh u th ng m i m n v c h ng khi !

mua hng c ng v i cc kho n thu kh0ng thu c *i n c kh u tr nh

thu nh kh u ha& thu ti'u th c bi t, n u c. %

/ c *: T h chi h thu mua. 1hi h thu mua bao g m ton b

chi h ht sinh li'n !uan n !u trnh thu mua hng t n kho.

/ c , 2 T ng h chi h v tnh ra gi ban u (gi th c t ) c a ti

s n

! ng

gi tr t%i

( n mua

3

4i

mua 5bao

g m c

thu khng

c kh u

tr 6

7

4i m

gi' chi t

kh u

th ng m i

8

Chi

ph" mua

h%ng t n

kho

Gi m gi hng mua l kho n ti n m ng i bn ng % gi m tr'n gi

bn cho ng i mua trong tr ng h khi hng $ mua kh0ng ch t l ng

ho c sai !ui cch, h m ch t tho &'u c u c a ng i mua $ t ra. %

1hi t kh u th ng m i l kho n ti n gi m tr m ng i mua c

h ng khi mua!

hng v i s l ng l n ho c l nh ng khch hng th ng #u&'n.

60 hnh tnh gi ngu&'n v t li u, c0ng c , hng ho mua vo

Gi mua 1hi h thu mua

Gi ho

n

Thu

kh0ng c

kh u tr

(n u c)

1hi

h v n

chu& n,

b c * +

1hi

h kho

hng, b n

b$i

1hi

h b

h n thu

mua

Ha

o h t

trong

nh m c

C

Gi th c t v t li u, c0ng c , hng ho

27


28/109

,- h'nh t(nh gi ti s n c % nh mua ngoi

Gi mua s m, #+& * ngC 1hi h m i tr c khi s * ng "Gi mua (gi ho n E thu

kh0ng c kh u tr (n u c)

" 1hi h v n chu& n, b c * +

" 1hi h l t, ch & th " Gi #+& * ng, l t (gi

!u& t ton c *u& t)

" Ti n thu', chi h kho hng

b n b$i

" 9 h tr c b " Gi c ht " Hoa h ng m0i gi i C C

>gu&'n gi ti s n c nh mua s m, #+& * ng Gi tr cLn l i c a T:1 ang

s * ng

Gi tr hao mLn c a T:1

9" d v t"nh gi nh p h%ng t n kho mua v%o

Th0ng tin cho bi t2 /oanh nghi < ti n hnh mua s m v t li u bao

g m

"= t li u 62 ?@.@@@kg, gi mua c thu GTGT J@X l ??@.@@@.@@@

" = t li u >2 4@.@@@kg, gi mua l OO@.@@@.@@@

" 1c chi h v n chu& n, b c * v t li u ht sinh th c t l +

J@.@@@.@@@

u c u: !"nh gi th c t v t li u mua v%o trong tr ng h p doanh

nghi p t"nh thu 4!4! th;o ph ng php tr c ti p v% ph ng php kh u

tr .5Chi ph" v n chu& n' b c d ph1n b th;o kh i l ng v t li u v n

chu& n' b c d 6

1hng ta ti n hnh tnh gi v t li u 6 v > tho trnh t ba b c n'u

tr'n v tho t ng h ng h tnh thu GTGT.

/ c ): Tnh tr gi mua vo c a v t li u 5gi mua 7 gi m gi' chi t

kh u h%ng mua 8 thu khng c ho%n l i6

= t li u 62 ??@.@@@.@@@ Y ??@.@@@.@@@K(J E J@X) U ?@@.@@@.@@@ ng

= t li u >2 OO@.@@@.@@@ Y OO@.@@@.@@@K(J E J@X) U O@@.@@@.@@@ ng

/ c *: T h v h+n b chi h thu mua2 J@.@@@.@@@

28


29/109

Dh+n b chi h thu mua cho hai lo i v t li u v i ti'u th c h+n b

l a ch n l kh i l ng v t li u v n chu& n, b c * . +

" T ng chi h h i h+n b 2 J@.@@@.@@@

" T ng ti'u th c h+n b 2 ?@.@@@ E 4@.@@@ U N@.@@@kg " Ti'u th c h+n b cho v t li u 62 ?@.@@@kg

" Ti'u th c h+n b cho v t li u > 2 4@.@@@kg

>h v & chng ta c th tnh c chi h thu mua h+n b cho v t

li u 62

J@.@@@.@@

@ #

?@.@@

@ U

M.@@@.@@

@ N@.@@@

1hi h thu mua h+n b cho v t li u > s l2

J@.@@@.@@

@ #4@.@@

@U

O.@@@.@@

@ N@.@@@

/ c , 2 T ng h chi h v tnh gi th c t mua vo c a v t li u 6

v >

!r ng h p t"nh thu 4!4! th;o ph ng php kh u tr :

Gi th c t c a v t li u 6 nh kho s l2

?@@.@@@.@@@ E M.@@@.@@@ U ?@M.@@@.@@@

= khi n gi th c t nh kho c a v t li u 6 l2

?@M.@@@.@@@K?@.@@@ U J@.?@@ Kkg

Gi th c t c a v t li u > nh kho s l2

O@@.@@@.@@@ E O.@@@.@@@ U O@O.@@@.@@@ ng

= khi n gi th c t nh kho c a v t li u > l2

O@O.@@@.@@@K4@.@@@ U ?@.?@@ Kkg

Tr ng h tnh thu GTGT tho h ng h tr c ti

Gi tr th c t c a v t li u 6 nh kho l2

29


30/109

??@.@@@.@@@ E M.@@@.@@@ U ??M.@@@.@@@ ng

n gi v t li u 6 nh kho l2

??M.@@@.@@@K?@.@@@ U JJ.?@@ Kkg

Gi th c t c a v t li u > nh kho s l2 OO@.@@@.@@@ E O.@@@.@@@ U OOO.@@@.@@@ ng

= khi n gi th c t nh kho c a v t li u > l2

OOO.@@@.@@@K4@.@@@ U ??.?@@ Kkg

$.5.2. ,- h'nh t(nh gi s n ph m d ch v t s n /u t

!r-nh t t"nh gi th%nh ( n ph m ho%n th%nh c ti n h%nh th;o

b c 2/ c ) 2 T h chi h tr c ti nh chi h nh+n c0ng, chi h

ngu&'n li u, v t li u s * ng tr c ti s n #u t ra s n h m. %

/ c *: T h v h+n b chi h s n #u t chung cho cc i

t ng ch u chi h

nh chi h nh+n vi'n !u n l% h+n # ng, chi h kh u hao m& mc !

s * ng chung trong ton h+n # ng C !/ c , 2 c nh gi tr s n h m * *ang cu i k-. % !

/ c 2 Tnh t ng gi thnh v gi thnh n v s n h m. %

10ng th c tnh gi thnh s n h m, * ch v s n #u t2 %

T ng Zs U Gtr :D// u k- E 1D: th c t ht sinh trong k- "

Gtr :D// cu i k-.

Z n v s n h m U T ng ZsK : l ng :D, * ch v hon thnh. %

:D// u k-Thnh h m%1hi h : ht sinh trong k-2

"1D >=9 tr c ti "1D>1TT

:D// cu i k-"1D s n #u t chung

9" d v t"nh gi ( n ph m ho%n th%nh

30


31/109

Th0ng tin cho bi t t i h+n # ng s J thu c >h m& < s n #u t !

s n h m , s n h m W trong thng J nm ?@@ c tnh hnh nh sau2 % %

u thng kh0ng c s n h m * *ang, cu i thng hon thnh nh % !

kho JN@ :D , ?MN :D W, N@ :D// , NN :D// W. 1hi h ht sinh trong

k- nh sau2

1hi h v t li u tr c ti :D l N@ tri u, :D W l J?@

1hi h nh+n c0ng tr c ti :D l N tri u, :D W l JN tri u

1hi h s n #u t chung l MN tri u.

=,! c ! 2 H$& tnh t ng gi thnh v gi thnh n v c a :D , W.

3i t chi h s n #u t chung h+n b tho ti'u th c nh+n c0ng tr c ti , tnh gi tr :D// tho h ng h ngu&'n v t li u tr c ti .

= n * ng M b c tnh gi thnh $ n'u tr'n, chng ta c2

/ c ) 2 1hi h t h tr c ti cho t ng s n h m l ngu&'n v t %

li u tr c ti :D 2 N@ tri u, :D W2 J?@ tri u, chi h nh+n c0ng tr c ti :D

2 N tri u, :D W2 JN tri u.

/ c *: Dh+n b chi h s n #u t chung cho t ng s n h m tho ti'u % th c chi h nh+n c0ng tr c ti

E :D 2

MN# N U JJ,?N tri u

(NEJN)E :D W2

MN#

J

NU

44,PN

tri u(NEJN)

/ c , 2 Tnh gi tr s n h m * *ang % !

E :D // 2

N@# N@ U J?,N tri u

JN@ E N@

E :D // W2

31


32/109

J?@# NN U ?? tri u

?MN E NN

/ c 2 T ng h chi h tnh t ng gi thnh v gi thnh n v

s n h m hon thnh. %

3 ng tnh gi thnh s n h m %

vt: tr

Kho n m c

chi 0h

Gi tr

>> %K

4ht

&inh trong

k?

Gi tr

>> CK

T ng gi"

th*nh

Gi th*nh

; n )

1hi h>=9

" N@,@@ J?,N@ MP,N@ @,4?@

1hi h

>1TT" N,@@ " N,@@ @,@44

1hi h : 1 " JJ,?N " JJ,?N @,@PNT ng " OO,?N J?,N@ O4,PN @,M@

3 ng tnh gi thnh s n h m W %

vt2 ng

8ho n m c

chi h

Gi tr //

8

Dht sinh

trong k-

Gi tr

// 18

T ng gi

thnh

Gi thnh

n v 1hi h >=9 " JN@,@@ ??,@@ J?,@@ @,4PJ

1hi h >1TT " JN,@@ " JN,@@ @,@M41hi h : 1 " 44,PN " 44,PN @,@R

T ng " JR,PN ??,@@ JPO,PN @,NJ?

$.(.3. h5nh tnh gi g c & n 0h m8 ' ch ) ti,! th )* ) t t # !

@! t 'ng cho 6K>$

Trnh t tnh gi g c s n h m, * ch v , hng ho ti'u th v gi v t %

t #u t *5ng cho s n #u t kinh *oanh bao g m cc b c sau2

E 3 c J2 c nh s l ng s n h m, hng ho, * ch v ti'u th %

cho t ng lo i, chi ti t cho t ng khch hng, c5ng v i s l ng v t li u,

c0ng c * ng c #u t *5ng cho s n #u t kinh *oanh.

32


33/109

E 3 c ?2 c nh n gi n v c a t ng lo i hng #u t bn, #u t

*5ng (v i s n h m, * ch v 2 Gi thnh s n #u t v i hng ho2 n gi %

mua v i v t t #u t *5ng2 Gi th c t #u t kho)

9 ph ng php $c nh gi tr h%ng t n kho $u t d0ng cho ho c

$u t bn , tho 1hu n m c @? " Hng t n kho, c M h ng h tnh gi%

#u t kho sau +&2

J. Dh ng h gi ch *anh

?. Dh ng h n gi bnh !u+n

4. Dh ng h nh tr c #u t tr c ([\[])

M. Dh ng h nh sau #u t tr c (9\[]) !h;o ph ng php gi "ch danh , gi tr hng t n kho #u t ra thu c

l n nh kho no th l & ch *anh gi nh kho c a l n nh lm gi

#u t kho.

!h;o ph ng php n gi b-nh qu1n , vo cu i m i k- k ton h i $

#c nh n gi bnh !u+n c a hng t n kho u k- v nh trong k-

tnh gi #u t kho tho c0ng th c sau +&2

n gi bnh

!u+n c k-U

Tr gi HT8 u k- (ha& cu i k- tr c)

E Tr gi HT8 nh trong k- : l ng HT8 t n kho u k-

E : l ng HT8 nh trong k-

>goi ra, ng i ta cLn c th tnh n gi bnh !u+n sau m i l n nh $

ho c c th tnh n gi bnh !u+n c a hng t n kho cu i k- tr c tho hai c0ng th c * i +&.

n gi bnh !u+n

cu i k- tr c U

Tr gi HT8 u k- (ha& cu i k- tr c)

: l ng HT8 t n kho u k-

!h;o ph ng php nh p tr c $u t tr c , hng t n kho #u t ra c

tnh tho gi c a l0 hng nh tr c nh t, n u kh0ng v m t s l ng

th l & ti gi c a l0 hng nh vo ti tho tho th t t tr c n sau.

33


34/109

!h;o ph ng php nh p (au $u t tr c , hng t n kho #u t ra c

tnh tho gi c a l0 hng nh sau c5ng, n u kh0ng v m t s l ng th

l & ti gi c a l0 hng nh tr c l0 hng sau c5ng v c nh v & tnh

ng c l'n tho th i gian. E 3 c 42 Dh+n b chi h thu mua cho hng ti'u th (v i kinh *oanh

th ng m i) tho ti'u th c h5 h .

E 3 c M2 >h+n s l ng s n h m, hng ho #u t bn, v t t #u t %

*5ng v i gi n v c a t ng lo i t ng ng. i v i kinh *oanh th ng

m i th c ng th'm v i chi h thu mua $ h+n b cho hng ho ti'u th .

,- h'nh t(nh gi s n ph m d ch v tiu th v gi v t t /u t d0ng cho s n /u t kinh doanh

Gi v n s n h m, * ch v $ %

bn, $ cung c cho khch hng

Gi thnh th c t v t t #u t *5ng cho

s n #u t kinh *oanh Gi thnh s n #u t c a s n h m, %

* ch v " Gi mua th c t

" 1hi h muav t t

1hi h

ngu&'n

v t li u

tr c

ti

1hi h

nh+n c0ng

tr c ti

1hi h s n

#u t chung

" Gi thu' gia c0ng

" Thu kh0ng c kh u

tr

,- h'nh gi hng ho tiu th

Gi mua c a hng ho ti'u th Dh thu mua h+n h i cho

hng ho ti'u thGi v n c a hng ho ti'u th

)( d minh ho v cc ph ng php t(nh gi /u t kho

Gi s c tnh hu ng sau2

T i m t n v , tnh hnh nh , #u t hng ho < trong thng nh sau2

34


35/109

J. T n u thng J.@@@kg, n gi J@.@@@Kkg

?. >h , #u t trong thng

" >g& N2 >h 4.@@@kg, n gi JJ.@@@Kkg

" >g& O2 >h J.@@@kg, n gi J@.@@Kkg " >g& J@2 u t 4.@@@kg

" >g& J?2 #u t N@@ kg

" >g& ?N2 >h 4.@@@kg, n gi [email protected]@@Kkg

" >g& ?O2 u t ?.@@@kg

4. T n cu i thng2 ?.N@@kg.

=,! c ! 2 Tnh gi #u t kho c a hng ho < trong thng tho 4 h ng h l h ng h n gi bnh !u+n c k- * tr , h ng h

nh tr c #u t tr c v h ng h nh sau #u t tr c.

9 i gi i% 2

Tr gi hng t n kho u k-2 J.@@@ # J@.@@@ U J@.@@@.@@@ ng

Tr gi hng nh kho trong k-2

4.@@@ # JJ.@@@ E J.@@@ # J@.@@ E 4.@@@ # [email protected]@@ U PN.4@@.@@@ 8h i l ng hng nh trong k-2 4.@@@ E J.@@@ E 4.@@@ U P.@@@

J. Tho h ng h n gi bnh !u+n c k- * tr 2

" n gi bnh !u+n th c t hng #u t2

J@.@@@.@@@ E PN.4@@.@@@U [email protected]?,N ngKkg

J.@@@ E P.@@@Tr gi hng #u t trong thng2 [email protected]?,N # N.N@@ U N.OM4.PN@ ng

Tr gi hng t n kho cu i k-2 [email protected]?,N # ?.N@@ U ?O.ONO.?N@ ng ?. Tho h ng h nh tr c #u t tr c

Tr gi hng #u t ng& J@ l2

J.@@@ # J@.@@@ E ?.@@@ # JJ.@@@ U 4?.@@@.@@@ ng

Tr gi hng #u t ng& J? l2

N@@ # JJ.@@@ U N.N@@.@@@ ng

Tr gi hng #u t ng& ?O l2

35


36/109

J.N@@ # JJ.@@@ E N@@ # J@.@@ U ?J.R@@.@@@ ng

Tr gi hng #u t kho trong thng2

4?.@@@.@@@ E N.N@@.@@@ E ?J.R@@.@@@ U NR.M@@.@@@ ng

Tr gi hng t n kho cu i k-2 J@.@@@.@@@ E PN.4@@.@@@ Y NR.M@@.@@@ U ?N.R@@.@@@ ng

4. Dh ng h nh sau #u t tr c

Tr gi hng #u t ng& J@2

J.@@@ # J@.@@ E ?.@@@ # JJ.@@@ U 4?.@@.@@@ ng

Tr gi hng #u t ng& J?2

N@@ # JJ.@@@ U N.N@@.@@@ ngTr gi hng #u t ng& ?O2

?.@@@ # [email protected]@@ U ?J.@@@.@@@ ng

T ng tr gi hng #u t trong thng2

4?.@@.@@@ E N.N@@.@@@ E ?J.@@@.@@@ U NR.M@@.@@@ ng

Tr gi hng t n trong k-2

J@.@@@.@@@ E PN.4@@.@@@ Y NR.M@@.@@@ U ?N.R@@.@@@ ng

36


37/109

Ch ng V

4H NG 4H4 % I NG TI KHO N

c ;ch h c t 0 c a ch ng ! # c $ong ch ng n%&' (inh vin ph i hi u c :

). Khi ni m t%i kho n v% v tr" c a ph ng php i ng t%i kho n

trong h th ng cc ph ng php k ton

*.


38/109

(.3. T*i kho n k ton

5.".1. Khi ni m v k t c u c # n c a ti kho n k ton

Khi ni m ti kho n k ton

Ti kho n k ton l m t h ng ti n c a k ton c s * ng

h n nh tnh hnh hi n c v s v n ng c a t ng i t ng k ton

nh m h c v cho &'u c u !u n l% c a cc ch th !u n l%.

6 i i t ng k ton, ng i ta *5ng m t ti kho n k ton h n$

nh. 6 i ti kho n ch !u n l%, tho *Bi, h n nh m t i t ng k ton$

*u& nh t. >i cch khc ti kho n k ton c s * ng h n nh t ng

lo i ti s n, t ng lo i ngu n v n, t ng !u trnh kinh *oanh. > gi k ton h+n lo i v h th ng ho cc nghi v tho n i *ung kinh t .

C u t o c a ti kho n

6 i ti kho n k ton c c u t o g m ? b'n (h n), m t b'n $

tho *Bi bi n ng tng c a i t ng k ton, b'n cLn l i tho *Bi bi n

ng gi m c a i t ng k ton. = trong !u trnh v n ng c a m t i

t ng k ton ch c th c hai chi u h ng bi n ng, tng l'n ho c gi m #u ng, *o v & k t c u c a ti kho n c hai b'n.

Hnh th c c u t o n gi n c a ti kho n k ton c m0 hnh ch T2

>

T'n ti kho n 1

T'n g i hai b'n c a ti kho n l 2 3'n tri c a ti kho n ng i ta g i

l b'n > , b'n h i c a ti kho n ng i ta g i l b'n 1. Tu& nhi'n c n

l u % r ng hai t > v 1 ch mang tnh ch t !ui c ghi ch vo m0

hnh ti kho n ch T ch kh0ng mang % nghFa th0ng th ng c a hai t n&.

Th0ng th ng b'n no c a ti kho n *5ng ghi bi n ng tng th b'n &

ghi s * .

38


39/109

5.".2. !guyn t c thi t k ti kho n k ton

8hi thi t k ti kho n k ton ng i c n h i ch % n nh ng

ngu&'n t c sau2

(J) H th ng ti kho n h i m b o h5 h v i c i m c a i

t ng k ton2 tnh a * ng, tnh hai m t, tnh v n ng v tnh c+n b ng

(?) H th ng ti kho n h i c thi t k sao cho n c th ghi nh n

v ng c nhu c u th0ng tin cho !u n l%

(4) H th ng ti kho n h i h5 h cho vi c #c nh cc ch ti'u khi

l bo co ti chnh v

(M) H th ng ti kho n h i thu n ti n cho c0ng vi c lm k ton. 5.".". !guyn t c ghi chp vo ti kho n k ton ch y u

Ph ng php ghi chp trn ti kho n k ton

Khi 4hi n m t t%i kho n l ghi m t s ti n vo b'n > c a ti kho n

. : ti n ghi vo b'n > c a ti kho n g i l s ht sinh > .

4hi C> m t t%i kho n l ghi m t s ti n vo b'n 1 c a ti kho n .

: ti n ghi vo b'n c c a ti kho n g i l s ht sinh 1.

ho c b'n 1), b'n cLn l i (b'n 1 ho c b'n > ) ghi s ht sinh gi m. :

ht sinh tng ghi vo b'n > ha& ha& b'n 1 tu- thu c vo i t ng k

ton thu c ti s n ha& ngu n v n, thu c *oanh thu ha& chi h.

K t c u c a cc lo i ti kho n

c th ghi ch ti kho n c n h i bi t k t c u c a cc lo i ti

kho n ch & u bao g m2

" Ti kho n h n nh ti s n

" Ti kho n h n nh ngu n v n

" Ti kho n h n nh *oanh thu

" Ti kho n h n nh chi h.

39


40/109

K t c u t%i kho n ph n nh t%i ( n

3'n >

7 S d u k

7 S pht (inh tDng trong k

7 S d cu i k

3'n 1 S pht (inh gi m trong k

K t c u t%i kho n ph n nh ngu n

v n

3'n >

7 S pht (inh gi m trong k

3'n 17 S d u k


7 S d cu i k

: * cu i k- c a cc ti kho n ti s n v ngu n v n c #c nh

tho c0ng th c2

S d CK 3 S d EK 8 S


41/109

3'n >


3'n 1

7 S pht (inh gi m trong k

T t c nh ng ti kho n h n

nh chi h kh0ng c s *

K t c u t%i kho n ph n nh doanh thu

3'n >7 S pht (inh gi m trong k

3'n 1


T t c nh ng ti kho n h n

nh *oanh thu kh0ng c s * .

3 Cc &uan h % i ng ti kho n:

E9o i J2 Tng ti s n n& " Gi m ti s n khc

E 9o i ?2 Tng ngu n v n n& " Gi m ngu n v n khc

E 9o i 42 Tng ti s n n& Y Tng ngu n v n khc

E 9o i M2 Gi m ti s n n& " Gi m ngu n v n khc

, t s v( d v ti kho n k ton

9" d v t%i kho n phn nh t%i ( n

1 nh ng th0ng tin v ti n m t trong *oanh nghi < nh sau2

" : * u thng J nm ?@@ l J@ tri u ng.

(J) Trong thng J thu ti n bn hng l N@ tri u ng.

(?) Tr ti n mua v t li u h c v s n #u t 4@ tri u ng

Th0ng tin v ti n m t c a *oanh nghi < c th hi n nh sau2

> Ti n m t 1

!K Chi ph" C>

S


42/109

J@

N@ 4@N@ 4@

4@

9" d v t%i kho n phn nh ngu n v n

1 nh ng th0ng tin v h i tr ng i bn c a m t 10ng t& c h n

nh sau2

" : * u thng @J nm ?@@ l J@@ tri u ng.

(J) 6ua v t li u h c v s n #u t ch a thanh ton2 N@ tri u ng

(?) ;t ti n g i ng+n hng tr ti n mua v t li u thng tr c2 P@ tri u

ng

>h ng th0ng tin n& c th hi n tr'n ti kho n Dh i tr ng i bn

c a c0ng t& nh sau2

>

Ti n

m t1

J@@P@ N@P@ N@

@

$.3. 4h ng 0h0 k ton kD0

$.".1. Khi ni m ph ng php k ton kp

1 s hnh thnh h ng h k ton k ha& cLn g i l ghi k !

#u t ht t chnh b n ch t kinh t c a !ua trnh kinh *oanh " i t ng

nghi'n c u c a k ton tr'n g c v n kinh *oanh. >h $ bi t, m i $

nghi v kinh t ht sinh tc ng % ng th i ha& cLn g i l tc % ng

kp n t nh t hai i t ng k ton * n n nh ng bi n ng lm tng &

ho c gi m v n kinh *oanh c a *oanh nghi v m t ti s n ho c ngu n

v n. 1c bi n ng n& c n thi t h i c ghi nh n vo cc ti kho n k

42


43/109

ton li'n !uan h n nh cc i t ng k ton t ng ng. th c hi n

c vi c n& c n s * ng h ng h ghi k.

9 & ph ng php ghi k=p l% ph ng php ghi nh n ( bi n ng

ng th i c a cc i t ng k ton b i tc ng k=p c a m t nghi p v

kinh t pht (inh v%o cc t%i kho n k ton c> lin quan b ng cch !

5)6 4hi * l n ( pht (inh v%o "t nh t * t%i kho n k ton lin quan'

trong >

5*6 4hi t%i kho n n%& ng th i ghi C> cho t%i kho n khc

5,6 S ti n ghi 3 S ti n ghi C>

l i "ch g-F = i h ng h ghi k cho h gi i thch c s bi n ng c a

ti s n v ngu n v n trong m i !uan h c+n i v n c gi a chng, ng

th i gi gim st ch t ch s bi n ng c a cc ti s n v ngu n v n

trong *oanh nghi .

(.$.2. % nh kho n k ton

>hi m v c a k ton l h i h n nh chnh #c cc nghi v kinh t ht sinh trong !u trnh kinh *oanh c a n v . Tr c khi ghi nh n cc

nghi v ht sinh vo s sch k ton, k ton c n ti n hnh h+n tch

cc b n ch t kinh t c a cc nghi v v ti n hnh nh kho n.

Khi ni m

nh kho n k ton l% vi c $c nh t%i kho n n%o ghi ' t%i kho n

n%o ghi C>' v i ( ti n c th l% bao nhiu i v i m i nghi p v kinh t "

pht (inh v% ph i m b o Gng ngu&n t c ghi k=p. 1 nghFa l t ng s

ti n ghi > cc ti kho n h i b ng t ng s ti n ghi 1 cc ti kho n i

ng.

c th nh kho n, ng i ta c n ti n hnh h+n tch b n ch t kinh

t c a cc nghi v ht sinh b ng cch s * ng h ng trnh k ton c

b n v cc m i !uan h i ng gi a cc i t ng k ton. >h v &,

h ng trnh k ton c b n v ti kho n k ton chnh l hai h ng ti n

43


44/109

v0 c5ng !uan tr ng gi cc nh k ton c th h+n tch chnh #c cc

nghi v , th c hi n nh kho n tr c khi ghi nh n cc nghi v n& vo

s sch k ton c li'n !uan.

Cc lo i % nh kho n k ton 1c nghi v kinh t ht sinh cIng r t hong h a * ng, c

nghi v n gi n ch li'n !uan n ? i t ng k ton, cIng c nh ng

nghi v h c t li'n !uan n 4 ha& nhi u h n n a i t ng k ton.

1hnh v v & nh kho n k ton cIng c th c h+n bi t thnh ? lo i2

(J) nh kho n n gi n2 l nh kho n ghi > m t ti kho n i ng

ghi 1 m t ti kho n v ng c l i. >h v &, nghi v kinh t ht sinh ch li'n !uan n ? ti kho n th ta c nh kho n n

(?) nh kho n h c t l lo i nh kho n ghi > m t ti kho n i

ng ghi 1 hai ti kho n tr l'n, ho c ng c l i ghi 1 m t ti kho n i !

ng ghi > hai ti kho n tr l'n, ho c ghi > hai ti kho n ti kho n tr ! !

l'n i ng v i ghi 1 hai ti kho n tr l'n. !

5.$.". !guyn t c % nh kho n =i c ghi s k c n !un tri t cc ngu&'n t c sau2

E c nh ti kho n ghi > tr c, ti kho n ghi 1 sau

E T ng s ti n ghi vo b'n > c a cc ti kho n h i b ng t ng s

ti n ghi vo 1 c a cc ti kho n trong c5ng J nh kho n.

E 6 t nh kho n h c t c th tch thnh cc nh kho n gi n

n nh ng kh0ng c g cc nh kho n gi n n thnh J nh kho n

h c t .

Cc # c % nh kho n k ton

nh kho n k ton c ti n hnh tho N b c sau2

3 c J2 c nh i t ng k ton li'n !uan

3 c ?2 c nh ti kho n li'n !uan

3 c 42 c nh #u h ng bi n ng c a t ng i t ng

3 c M2 c nh T8 ghi > , T8 ghi 1

44


45/109

3 c N2 c nh s ti n c th ghi vo t ng ti kho n

Cch ghi % nh kho n k ton

i v i m i nh kho n, c n ghi nh ng T8 ghi > tr c, nh ng T8 $

ghi 1 sau. * *ng h+n bi t nh ng T8 ghi > v ghi 1, ng i ta (

th ng ghi thnh ? c t (v0 hnh) v ? c t khc nhau (v0 hnh) h+n bi t

s ti n ghi > v s ti n ghi 1 nh m0 t sau +&2

!K H#%ng hoH :)..

C> !KH!4#H :)..

>hn vo cch ghi nh kho n n& gi chng ta hnh *ung ra M c t

t ng t nh trong : nh t k% m k ton th ng th c hi n trong th c ti n c0ng tc k ton. 6 i nh kho n h i c th c hi n m t l n ghi l'n( $

cc ti kho n li'n !uan g i l bt ton.

(.(. B ng cn ; i t*i kho n EB ng cn ; i & 0ht &inhF

1u i m i k- k ton, t ng h s li u v ki m tra k t !u ghi s $

k ton, k ton ti n hnh l 3 ng c+n i ti kho n tho ngu&'n t c sau2

T ng s * > u k- (cu i k-) c a cc ti kho n U T ng s * 1 u k- (cu i k-) c a cc ti kho n

T ng s ht sinh > c a cc ti kho n U T ng s ht sinh 1 c a

cc ti kho n

: li u tr'n 3 ng c+n i ti kho n kh0ng b ng nhau ch c ch n c

th k t lu n s li u k ton kh0ng chnh #c. Tu& nhi'n trong tr ng h

s li u tr'n 3 ng c+n i ti kho n b ng nhau th cIng kh0ng ch c ch n

kh ng nh r ng s li u k ton $ c # l% hon ton chnh #c.,

45


46/109

CH NG VI

H TH NG TI KHO N K TON&

.1. 4hn "o i t*i kho n k ton EF T*i kho n k ton

8hi ni m2 Ti kho n l m t h ng h c a k ton *5ng h+n

lo i cc i t ng trong m t th i k-. 6 i m t ti kho n s ch h n nh ! $

m t i t ng k ton. T'n ti kho n2 t'n i t ng k ton

9" d2

T n2 J @@@ tri u (J) >g& @?K@J2 >h !u J@@ tri u (rt t ti kho n ng+n hng) "

(?) >g& @NK@J2 1hi tr l ng O@ tri u

(4) >g& @OK@J2 >h JN@ tri u (bn hng)

(M) >g& J@K@J2 1hi mua c0ng c * ng c ?@ tri u

(N) >g& J?K@J2 1hi mua ngu&'n v t li u J@@ tri u

(O) >g& J?K@J2 >h J@@ tri u rt t ti kho n ng+n hng Ti kho n ti n m t

J@@@(J) J@@

(?) O@(4) JN@

(M) ?@

(N) J@@(O) J@@

4N@ J@

JJP@

.1.1. 4hn "o i tho n i '!ng '

a. !%i kho n ph n nh t%i ( n: /5ng h n nh gi tr c a ton b ti s n

c a n v , g m c2

46


47/109

" Ti kho n h n nh ti s n ng n h n.

" Ti kho n h n nh ti kho n *i h n.

b. !%i kho n ph n nh ngu n h-nh th%nh t%i ( n: g m c cc nhm

" Ti kho n h n nh ngu n v n ch s h u. ! " Ti kho n h n nh c0ng n h i tr .

c. !%i kho n ph n nh doanh thu t ho t ng kinh doanh.

d. !%i kho n ph n nh chi ph" ho t ng kinh doanh.

.1.2. 4hn "o i tho cng ' ng )* k t c !- $

a' !%i kho n c b n: 9 nh ng ti kho n *5ng h n nh tr c ti tnh

hnh bi n ng c a ti s n tho gi tr ti s n v tho ngu n hnh thnh ti s n. G m c2

>hm cc ti kho n h n nh gi tr ti s n (T:1, ti n m t, Ti n

g i ng+n hng, >gu&'n li u, = t li u,C)

>hm cc ti kho n h n nh c0ng n v v n ch s h u (=a& ng n !

h n, va& *i h n, ngu n v n kinh *oanh,C)

>hm cc ti kho n h n h (Dh i thu ng i mua, h i tr ng i $ bn).

b' Io i t%i kho n i u ch nh: # 9 nh ng ti kho n c s * ng tnh

ton l i ch ti'u $ c h n nh cc ti kho n c b n cung c s !

li u #c th c v tnh hnh ti s n th i i m tnh ton. !

" Ti kho n i u ch nh gin ti gi tr ti s n (Hao mLn T:1, cc

ti kho n * hLng)

Gi tr th c c a ti s n U Gi tr ghi s c a T: Y / hLng gi m gi

T:

Gi tr cLn l i c a T:1 U >gu&'n gi T:1 Y Gtr hao mLn c a

T:1

" Ti kho n i u ch nh tr c ti gi tr ti s n (1h'nh l ch nh gi

l i ti s n, ch'nh l ch t gi ngo i t ).

47


48/109

c' Io i t%i kho n nghi p v : 9 nh ng ti kho n c *5ng t h s

li u c n thi t lm c s cho vi c # l% s li u mang tnh nghi v k ! "

thu t. lo i ti kho n n& c cc nhm sau2

" >hm ti kho n h+n h i2 /5ng t h s li u r i h+n h i

cho cc i t ng c li'n !uan.

E Ti kho n t h h+n h i2 cc ti kho n *5ng t h chi

h ngu&'n v t li u tr c ti , chi h nh+n c0ng tr c ti ,C

E Ti kho n h+n h i tho * ton2 ti kho n chi h tr tr c, 1D

h i tr .

" >hm ti kho n tnh gi thnh2 *5ng t ng h chi h s n #u t, cung c s li u tnh gi thnh s n h m. %

" >hm ti kho n so snh2 *5ng #c nh cc ch ti'u c n thi t v

ho t ng kinh *oanh b ng cch so snh t ng s ht sinh b'n > v i t ng

s ht sinh b'n 1 c a t ng ti kho n. Thu c lo i n& g m c cc ti

kho n h n nh *oanh thu, #c nh k t !u .

.1.3. 4hn "o i t*i kho n tho !an h ) i !

ho c b'n 1, h n nh ton b ti s n c a *oanh nghi tho gi tr ti s n

v ngu n hnh thnh ti s n. 1c ti kho n n& c th c # thnh ?

nhm2

" >hm ti kho n h n nh gi tr ti s n2

E Ti kho n h n nh ti s n ng n h n.

E Ti kho n h n nh ti s n *i h n.

" >hm ti kho n h n nh ngu n hnh thnh ti s n2

E Ti kho n h n nh c0ng n h i tr .

E Ti kho n h n nh ngu n v n ch s h u. !

b' Cc t%i kho n ngo%i b ng c1n i k ton: 5Io i 6

48


49/109

9 cc ti kho n *5ng h n nh b sung th0ng tin nh m lm rB

m t s ch ti'u $ c h n nh trong 3 ng c+n i k ton. ng th i ti

kho n ngoi b ng cLn c s * ng h n nh m t s ti s n kh0ng

thu c !u& n s h u c a n v nh ng n v ang n m gi , !u n l% s !

* ng.

Ti kho n ngoi b ng c c i m l h n nh cc i t ng * i

hnh th c ghi n v c k t c u ghi ch gi ng v i ti kho n h n nh ti

s n.

c' Cc t%i kho n thu c bo co k t qu kinh doanh: 5Io i ? J 6

+& l nh ng ti kho n kh0ng c s * thu c cc ch ti'u chi h, *oanh thu, thu nh v k t !u .

.1.$ T*i kho n t ng h 0 )* t*i kho n 0hn tch "

J Ti kho n t ng h c nhi m v tho *Bi v cung c cc th0ng tin

t ng !ut nh t v i t ng h n nh. /o , i t ng ghi c a cc ti

kho n t ng h ch c gi i h n nh ng ch ti'u chung, h n nh tnh !

hnh chung c a nhi u lo i ti s n, ngu n v n c h m vi gi ng nhau. = * 2 Ti kho n JJJ " Ti n m t.

Ti kho n JJ? " Ti n g i ng+n hng...

" Ti kho n h+n tch c nhi m v cung c cc th0ng tin chi ti t v

t ng i t n

Bai Giang Nguyen Ly Ke Toan

Documents

Transcript of Bai Giang Nguyen Ly Ke Toan