Đột quỵ nãoĐột quỵ não(stroke)(stroke)

******************

Bác sĩ :dê núi Bác sĩ :dê núi

NỘI DUNGNỘI DUNG

1. §aÞ c ¬ng2. Nguyªn nh©n, c¬ chÕ bÖnh

sinh. 3. L©m sµng. 4. ChÈn ®o¸n5. §iÒu trÞ6. Dù phßng

Mục tiêu học tậpMục tiêu học tập

1) N¾m ® îc c¸c ®Æc ®iÓm l©m sµng, cËn ¾m ® îc c¸c ®Æc ®iÓm l©m sµng, cËn l©m sµngl©m sµng cña ®ét quþ n·o.

2) Nắm được c¸c tiªu chuÈn chÈn ®o¸n ®ét quþ vµ chÈn ®o¸n ph©n biÖt ®ét qôy thiÕu m¸u víi ®ét quþ ch¶y m¸u .

3) N¾m ® îc nguyªn t¾c ®iÒu trÞ ®ét quþ n·o, néi dung ®iÒu trÞ dù phßng ®ét quþ n·o.

Tài liệu tham khảoTài liệu tham khảo

1) ThÇn kinh häc-gi¸o tr×nh gi¶ng d¹y ®¹i häc. Bé m«n Néi ThÇn kinh – HVQY.2) Thùc hµnh l©m sµng thÇn kinh häc, TËp 3:

BÖnh häc PGS.TS. NguyÔn V¨n Ch ¬ng vµ CS. NXB Y häc; 2005 (t¸i b¶n 2008).3) Thùc hµnh l©m sµng thÇn kinh häc, tËp 4:

ChÈn ®o¸n cËn l©m sµng. PGS. TS. NguyÔn V¨n Ch ¬ng vµ CS. NXB Y häc; 2008.

Tµi Tµi liệu liệu

thamthamKhảoKhảo

- §ét quþ n·o (Stroke)

- Tai biÕn m¹ch m¸u n·o: cerebrovascular accident

- C¬n thiÕu m¸u tho¸ng qua: transient ischemic Attacks (TIA)

- Cơn n·o

1. Đại cương 1.1. ThuËt ng÷

ĐỊNH NGHĨA TIATruyÒn thèng: Mét tæn th ¬ng khu tró n·o hoÆc vâng m¹c cã nguån gèc m¹ch m¸u hÕt hoµn toµn

trong vßng 24 giê.

Míi:Míi: Mét giai ®o¹n rèi lo¹n chøc n¨ng thÇn kinh ng¾n víi c¸c triÖu chøng kÐo dµi ®iÓn

h×nh d íi 1 giê, do thiÕu m¸u côc bé n·o hoÆc vâng m¹c vµ kh«ng cã b»ng chøng cña nhåi m¸u cÊp tÝnh.

AHA:AHA: “Héi chøng m¹ch thÇn kinh cÊp” (tr íc h×nh ¶nh) Mét giai ®o¹n rèi lo¹n chøc n¨ng thÇn kinh do thiÕu m¸u côc bé n·o, tuû sèng hoÆc

vâng m¹c, kh«ng cã nhåi m¸u cÊp tÝnh.

1.2. §Þnh nghÜa ®ét quþ n·o 1.2. §Þnh nghÜa ®ét quþ n·o (WHO)(WHO)

- BÖnh xuÊt hiÖn ®ét ngét.- Tæn th ¬ng chøc n¨ng n·o bé (th êng lµ khu tró). - BÖnh tån t¹i qu¸ 24 giê (hoÆc bÖnh nh©n tö

vong tr íc 24 h).- Kh«ng do chÊn th ¬ng.

1.3. §Æc ®iÓm G.phÉu, S.lý tuÇn hoµn vµ Ch.ho¸ cña n·o

- §Æc ®iÓm gi¶i phÉu - Sinh lý tuÇn hoµn n·o

50ml/100g n·o/phót

- Nhu cầu «xy vµ glucose cña n·o + O2: 4ml oxy/100g n·o/phót (kh«ng cã dù tr÷ «xy) + Glucose: 6mg/100g n·o/phót (chØ dù tr÷ ®ñ cho 2 phót).

50ml/100g/phút

2. Yếu tố nguy cơ, Nguyªn nh©n, C¬ chÕ bÖnh sinh, 2.1. Nguyªn nh©n, yÕu tè nguy c¬ - Định nghĩa yếu tố nguy cơ:

- YÕu tè nguy c¬ (Rick factor) cña ®ét quþ lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña mét c¸ thÓ hoÆc mét nhãm c¸ thÓ cã liªn quan tíi kh¶ n¨ng m¾c ®ét quþ cao h¬n mét c¸ thÓ hoÆc mét nhãm c¸ thÓ kh¸c kh«ng cã ®Æc ®iÓm ®ã.

- Lµ mét yÕu tè qua c¸c c¬ chÕ gi¸n tiÕp hay trùc tiÕp lµm t¨ng nguy c¬ m¾c bÖnh cña mét c¸ nh©n.

- Nguy c¬ (Rick) m¾c bÖnh lµ x¸c suÊt mét c¸ nh©n m¾c bÖnh trong thêi gian phơi nhiÔm nhÊt ®Þnh ë mét céng ®ång d©n sè.

- Nguyªn nh©n (Cause) lµ yÕu tè sinh häc trùc tiÕp g©y nªn bÖnh. - Mét yÕu tè nguy c¬ cã thÓ lµ mét nguyªn nh©n, nh ng còng cã thÓ kh«ng ph¶I lµ nguyªn nh©n g©y bÖnh.

- Nhãm yÕu tè kh«ng thÓ thay ®æi ® îc:

- OMS (1989): - + §ét quþ chung: 21, NMN: 19, CM: 18 yÕu tè + Tuæi : Tuæi cao lµ yÕu tè nguy c¬ cao trong ®ét quþ. Tuæi tõ 75 - 84 bÞ ®ét quþ nhiÒu gÊp 25 lÇn løa tuæi tõ 45 – 54.

- Løa tuæi nµy hay bÞ bÖnh nhÊt lµ tõ 50 - 70 ®èi víi c¶ chảy m¸u vµ nhåi m¸u. Tuæi trung b×nh cña bÖnh nh©n ®ét quþ. chảy m¸u thÊp hơn nhãm bÖnh ®ét quþ nhồi m¸u n·o.

Nhãm yÕu tè kh«ng thÓ thay ®æi ® îc:

Giíi : - Nam m¾c bÖnh nhiÒu h¬n n÷ trong mäi nhãm tuæi.

- Tû lÖ nam/n÷ dao ®éng tõ 1,6/1 ®Õn 2/1, theo NguyÔn V¨n Chương vµ CS tû lÖ nµy lµ 2,2/1.

- NÕu xÐt riªng chảy m¸u n·o th× ë nhãm tuæi 40 - 49 tû lÖ bÖnh nh©n nam cao h¬n n÷, nh ng ë nhãm tuæi 50 - 59 th× ng îc l¹i, tû lÖ bÖnh nh©n n÷ chảy m¸u n·o l¹i cao h¬n nam giíi.

Chñng téc : Ng êi da ®en cã tû lÖ m¾c ®ét quy cao nhÊt sau ®ã ®Õn ng êi da vµng cuèi cïng lµ người da tr¾ng

Nhãm c¸c yÕu tè cã thÓ thay ®æi ® îc:

T¨ng huyÕt ¸p:

- Lµ yÕu tè nguy c¬ g©y ®ét quþ quan träng nhÊt nh ng cã thÓ c¶i biÕn ® îc.- T¨ng huyÕt ¸p lµm t¨ng nguy c¬ ®ét quþ lªn gÊp 7 lÇn- Theo Misiuk (1980) thÊy 64,9% bÖnh nh©n chảy m¸u n·o do t¨ng huyÕt ¸p.- Bousser (1982) kho¶ng 60-70% sè bÖnh nh©n chảy m¸u n·o do t¨ng huyÕt ¸p.- Ở ViÖt Nam quan s¸t trªn 150 bÖnh nh©n ®ét quþ NguyÔn V¨n Ch ¬ng vµ CS thÊy 86,0% cã t¨ng huyÕt ¸p.

§¸i th¸o ® êng :

- VÒ b¶n chÊt ®¸i th¸o ® êng lµ yÕu tè nguy c¬ g©y x¬ v÷a ®éng m¹ch n·o, bệnh tim mạch vµ bệnh thần kinh ngo¹i vi.- BÖnh nh©n tiÓu ® êng cã nguy c¬ m¾c ®ét quþ cao gÊp 2,5-4 lÇn nhãm ng êi cã huyÕt thanh b×nh th êng- Tû lÖ tö vong cña bÖnh nh©n ®ét quþ cã ®¸i th¸o ® êng còng rÊt cao.

- ThiÕu m¸u n·o côc bé t¹m thêi (TIAs)30% bÖnh nh©n cã tiÒn sö thiÕu

m¸u n·o côc bé t¹m thêi bÞ ®ét quþ trong 5 n¨m ®Çu.

- Trong mét nghiªn cøu (JAMA n¨m 2000) trªn 1700 bÖnh nh©n cã c¬n thiÕu m¸u côc bé t¹m thêi (TIAs) 5% sè bÖnh nh©n nµy bÞ ®ét quþ trong vßng 48 giê 10% bÞ ®ét quþ trong vßng 90 ngµy sau ®ã.

Thuèc l¸: Lµm t¨ng nguy c¬ ®ét quþ lªn gÊp 3 lÇn

Hµng n¨m trªn 400.000 ng êi tö vong cã thÓ ® îc quy kÕt do cã liªn quan ®Õn thuèc l¸ - nhiÒu h¬n sè ng êi

chÕt do: r îu, l¹m dông heroin vµ cocain,

tai n¹n giao th«ng, bÖnh AIDS céng l¹i.

BÐo ph× :

Qu¸ c©n vµ bÐo ph× lµm t¨ng tû lÖ bÞ tµn phÕ do: - Đét quþ. - T¨ng huyÕt ¸p - Rèi lo¹n lipid m¸u, - §¸i th¸o ® êng-type II.

B¶ng ph©n lo¹i qu¸ c©n vµ bÐo ph×

…Lo¹i BMI* Vßng eo+

Nguy c¬ bÞ ®¸I th¸o ® êng type

II T¨ng huyÕt ¸p

vµBÖnh m¹ch

vµnhGi¶m c©n <18,5 B×nh th êng

hoÆc ↑B×nh th êng

B×nh th êng 18,5 - 24,9 B×nh th êng hoÆc ↑

B×nh th êng hoÆc ↑

Qu¸ c©n 25 - 29,9 B×nh th êng hoÆc ↑

T¨ng cao

BÐo ph×, lo¹i I

30 - 34,9 B×nh th êng hoÆc ↑

T¨ng rÊt cao

BÐo ph×, lo¹i II

35 - 39,9 B×nh th êng hoÆc ↑

RÊt cao

BÐo ph× , lo¹i III

≥ 40 B×nh th êng hoÆc ↑

Cùc kú cao

BMI (Body Mass Index) = chỉ số cơ thể, ↑ = tăng(*) BMI (Body Mass Index): chỉ số khối cơ thể = c©n nặng (tÝnh bằng kg) : chiều cao ( tÝnh theo m2) (kg/m2).

2.2. C¬ chÕ bÖnh 2.2. C¬ chÕ bÖnh sinhsinh

§ét quþ ch¶y m¸u§ét quþ ch¶y m¸u * Ch¶y m¸u n·o* Ch¶y m¸u n·o * Ch¶y m¸u d íi nhÖn.* Ch¶y m¸u d íi nhÖn. * Ch¶y m¸u n·o thÊt.* Ch¶y m¸u n·o thÊt. §ét quþ thiÕu m¸u§ét quþ thiÕu m¸u

* X¬ v÷a ®éng m¹ch* X¬ v÷a ®éng m¹ch * HuyÕt khèi* HuyÕt khèi * T¾c m¹ch* T¾c m¹ch * Hc. lç khuyÕt* Hc. lç khuyÕt

1) Ch¶y m¸u n·o1) Ch¶y m¸u n·o- ë ng êi lín:ë ng êi lín: + T¨ng huyÕt ¸p+ T¨ng huyÕt ¸p + BÖnh ®m. th.d¹ng tinh bét + BÖnh ®m. th.d¹ng tinh bét (amyloidose).(amyloidose). ++ DÞ d¹ng m¹ch DÞ d¹ng m¹ch + BÖnh m¸u+ BÖnh m¸u + Do thuèc+ Do thuèc- ë trÎ em:ë trÎ em: Vì ph×nh m¹chVì ph×nh m¹ch. - ë trÎ s¬ sinh ThiÕu vitamin K Thiếu prothrombin

H×nh 1: DÞ d¹ng m¹ch m¸u H×nh 1: DÞ d¹ng m¹ch m¸u n·on·o

H×nh 2: Ph×nh m¹ch

Bệnh ĐM thoái hóa dạng tinh bột Tên bệnh xuất phát từ sự nhầm lẫn

khởi nguồn khi nhuộm và quan sát mẫu bệnh phẩm thành mạch máu bệnh lý bằng iode đã cho là chất dạng tinh bột Amyloid.

Nhưng bản chất gây bệnh là một loại Protein thì cái tên Amyloid vẫn được giữ cho tới ngày nay.

Là những protein trong cơ thể bị Là những protein trong cơ thể bị “dị dạng” về cấu trúc“dị dạng” về cấu trúc

Amyloid

Dạng sợi Không hòa tan

Cấu trúc với khoảng 18 vòng

Bất thường so với các Protein bình thường khác trong cơ thể

Amyloid gây chảy máu não là Cystatin. Protein này thẩm lậu vào thành mạch và dần gây thương tổn thành mạch . Cùng với thời gian thành mạch không chịu nổi áp lực của dòng máu bị vỡ ra và gây chảy máu trong não bộ.

Hình ảnh Hình ảnh ĐM d¹ng tinh bét ĐM d¹ng tinh bét

Do thuốcDo thuốc

Theo nghiên cứu gần đây thuốc tránh thai khẩn cấp có hoạt chất Drospirenone và Ethinyl estradiol (đều đã được cấp số lưu hành tại Việt Nam) Hai hoạt chất trên có nguy cơ gây rối loạn đông máu 1,5 – 3 lần so với thuốc tránh thai khác

phphìnhình m¹ch m¹ch

2) Ch¶y m¸u d íi 2) Ch¶y m¸u d íi nhÖnnhÖn

Vì tói ph×nh ®éng m¹ch n·o

- Vì tói ph×nh ®éng m¹ch n·o lµ nguyªn nh©n g©y chảy m¸u d íi nhÖn trong 80% c¸c tr êng hîp. - PhÇn lín (≥90%) c¸c tói phình ®éng m¹ch n·o thuéc vßng tuÇn hoµn tr íc (anterior cricle)cña ®a gi¸c Willis, vµ c¸c tói phình bÞ vì th êng cã ® êng kÝnh ≥ 5mm

Vì dÞ d¹ng ®éng - tÜnh m¹ch

ChiÕm kho¶ng 10% c¸c chảy m¸u d íi nhÖn.

DÞ d¹ng ®éng - tÜnh m¹ch ®iÓn h×nh ® îc thÓ hiÖn b»ng chảy m¸u d íi nhÖn (45%), co giËt (35%). HoÆc t×nh tr¹ng khiÕm khuyÕt thÇn kinh tiÕn triÓn (20%).

Trẻ sơ sinh Thiếu vitamin K gặp ở trẻ sơ sinh của các bà mẹ phải điều trị thuốc kháng động kinh gây cảm ứng men cho thời kỳ mang thai ( Moutain và CS 1970). Giảm nồng độ các yếu tố đông máu phụ thuộc vitamin K được phát hiện trong rốn của trẻ sơ sinh có mẹ sử dụng thuốc kháng động kinh gây cảm ứng men.

33) Nhåi m·u n·o) Nhåi m·u n·o

* * X¬ v÷a ®éng X¬ v÷a ®éng m¹chm¹ch* HuyÕt khèi* HuyÕt khèi* T¾c m¹ch* T¾c m¹ch* Hc. lç khuyÕt* Hc. lç khuyÕt

oppeois

3.1. V÷a x¬ ®éng m¹ch (c¬ chÕ t¹o 3.1. V÷a x¬ ®éng m¹ch (c¬ chÕ t¹o mảng v÷a x¬)mảng v÷a x¬)

1. Tæn th ¬ng lớp 1. Tæn th ¬ng lớp néi m«néi m«22. B¹ch cÇu,. B¹ch cÇu, lipid lipid kết tËpkết tËp3. B¹ch cÇu thùc bµo Lipid t¹o 3. B¹ch cÇu thùc bµo Lipid t¹o

thµnh tÕ bµo bät (thµnh tÕ bµo bät (foam foam cellscells).).

4. X©m lÊn cña tÕ bµo 4. X©m lÊn cña tÕ bµo c¬ tr¬nc¬ tr¬n5. T¹o thµnh 5. T¹o thµnh m¶ng v÷a x¬.m¶ng v÷a x¬.

oppapgy

Khi thành mạch bị xơ vữa áo trong dầy lên Khi thành mạch bị xơ vữa áo trong dầy lên làm hẹp lòng mạch, khi hẹp > 70% đột quỵlàm hẹp lòng mạch, khi hẹp > 70% đột quỵ

Thành mạch xơ vữa trở lên thô ráp tạo đk cho các tiểu Thành mạch xơ vữa trở lên thô ráp tạo đk cho các tiểu cầu bám vào và lớn dần lên, thành lập huyết khốicầu bám vào và lớn dần lên, thành lập huyết khối

Giai ®o¹n: T¹o huyÕt khèi tr¾ngGiai ®o¹n: T¹o huyÕt khèi tr¾ngThường thấy có loét ở đáy mảng tạo lên một đám kết đó là Thường thấy có loét ở đáy mảng tạo lên một đám kết đó là

các huyết khối trắng các huyết khối trắng

3.2. HuyÕt khèi3.2. HuyÕt khèi

Cục huyết khối trắng hoặc đỏ có thể vỡ ra thành mảnh di chuyển lên não hoặc đọng lại rồi lớn dần lên phía trên gây tắc mạch

•Giai ®o¹n: HuyÕt khèi ®á

•Sau giai đoạn tạo huyết khối trắng hồng cầu đọng thêm vào và tạo thành huyết khối đỏ

3.3. 3.3. T¾c m¹chT¾c m¹ch

Tắc từ tim đến mạchTắc từ tim đến mạch

Thường gặp trong các bệnh:Thường gặp trong các bệnh:

Rung nhĩ:Rung nhĩ:

Máu ứ lại thay vì được bơm ra Máu ứ lại thay vì được bơm ra ngoài ngay tức thì tăng nguy ngoài ngay tức thì tăng nguy cơ hình thành huyết khối trong cơ hình thành huyết khối trong tâm nhĩ và tiểu nhĩ trái, huyết tâm nhĩ và tiểu nhĩ trái, huyết khối bong ra và di chuyển tới khối bong ra và di chuyển tới não.não.Oppcces

Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn:Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn:

Gây sùi các lá van tim và nội tâm mạc, các mảnh Gây sùi các lá van tim và nội tâm mạc, các mảnh sùi này trôi theo dòng máu sẽ gây tắc mạch (nhồi sùi này trôi theo dòng máu sẽ gây tắc mạch (nhồi máu não) máu não)

Những mảnh sùi này mang theo vi khuẩn phình Những mảnh sùi này mang theo vi khuẩn phình mạch hình nấm chảy máu não.mạch hình nấm chảy máu não.

T¾c tõ m¹ch ®Õn m¹chT¾c tõ m¹ch ®Õn m¹ch

opptira

Mảng vữa xơ có thể bong ra di chuyển đến não gây Mảng vữa xơ có thể bong ra di chuyển đến não gây tắc mạch máu nuôi não tắc mạch máu nuôi não

3.4. Héi chøng lç khuyÕt 3.4. Héi chøng lç khuyÕt (Lacunar (Lacunar Sydrom)Sydrom)

opplaes

ĐỘT QUỴ Ổ KHUYẾT (LACUNAR STROKE) Đột quỵ ổ khuyết chiếm khoảng 15-20% các đột quỵ thiếu máu não cục bộ. Nhồi máu ổ khuyết do huyết khối vữa xơ hoặc tắc nghẽn mạch thoái hóa mỡ - hyalin (lipo-hyalinotic occlusion) của một trong các nhánh xuyên nhỏ của đa giác Willis, động mạch não giữa hoặc động mạch đốt sống/ nền gây nên. Tình trạng tắc nghẽn mạch gây nhồi máu nhỏ với kích thước 50-150 micromet thuộc các cấu trúc sâu của não (hạch nền, chất trắng của não, đồi não, cầu não, tiểu não).

3. §Æc ®iÓm l©m sµng3. §Æc ®iÓm l©m sµng 3.1. C¸c thÓ l©m sµng ®ét quþ 3.1. C¸c thÓ l©m sµng ®ét quþ

- §ét quþ thiÕu m¸u: 76.00 % - §ét quþ thiÕu m¸u: 76.00 % + HuyÕt khèi + HuyÕt khèi

+ T¾c m¹ch + T¾c m¹ch + Hc. Lç khuyÕt+ Hc. Lç khuyÕt

- §ét quþ ch¶y m¸u: 24.00 %- §ét quþ ch¶y m¸u: 24.00 % + CM trong n·o + CM trong n·o + CM d íi nhÖn + CM d íi nhÖn

3.23.2.C¸ch khëi ph¸t.C¸ch khëi ph¸t

§ ét ngétTõ tõ

Tõng nÊc

31.33

48

20.67

0

10

20

30

40

50

%

C¸ch khëi ph¸t

3.3. TriÖu chøng l©m sµng3.3. TriÖu chøng l©m sµng

24

90.67 87.33

42.6749.33

57

8

30.67

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100%

Tr. chøngTr. chøng

3.4. Mét sè thang ®iÓm ®¸nh gi¸ c¸c triÖu chøng l©m sµng

§¸nh gi¸ ý thøc (theo thang ®iÓm Glasgow) §¸nh gi¸ liÖt theo thang ®iÓm Henry §¸nh gi¸ møc ®é nÆng l©m sµng chung theo

thang ®iÓm Orgogozo §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh ho¹t ®éc lËp theo thang

®iÓm Barthel §¸nh gi¸ §¸nh gi¸ tiªn l îng theo 2 thang ®iÓm:

- Rankin. - Glasgow outcome scale.

4. ChÈn ®o¸n4. ChÈn ®o¸n4.1. ChÈn ®o¸n l©m sµng4.1. ChÈn ®o¸n l©m sµng

§¸p øng bèn yÕu tè: - Khëi ph¸t ®ét ngét, - Cã tæn th ¬ng chøc n¨ng n·o bé, - Tån t¹i qu¸ 24 giê ho¨c tö vong tr íc 24 giê, - Kh«ng do chÊn th ¬ng.

4.2.ChÈn ®o¸n cËn l©m sµng:4.2.ChÈn ®o¸n cËn l©m sµng:ChÈn ®o¸n dÞch n·o tñy: nÕu cã m¸u (§QCM), kh«ng cã m¸u (§QNM).ChÈn ®o¸n h×nh ¶nh:

- CT: §QCM (æ t¨ng tû träng), §QNM æ gi¶m tû träng)- MRI: t¨ng tÝn hiÖu (§QNM), tïy giai ®o¹n (§QCM- Chôp ®éng m¹ch: thÊy æ ch¶y m¸u (§QCM), vÞ trÝ hÑp

hoÆc t¾c m¹ch (§QNM).

4.3. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt:4.3. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt:4.3.1. C¨n cø vµo l©m sµng: + Dùa theo thang ®iÓm l©m sµng ®ét quþ

(CSS):Tæng sè 10 ®iÓm0-2 ®iÓm = §Q thiÕu maóTõ 3 ®iÓm trë lªn: §Q ch¶y m¸u

+ Dùa theo thang ®iÓm Siriraij (Siriraij Score Scale):SSS = (2,5× ý thøc) + (2 × ®au ®Çu ) + (2 ×n«n) + (0,1 ×

HA t©m tr ¬ng) –(3 × v÷a s¬ ®m) – 12§¸nh gi¸: RLý th c: BTh êng 0 ®iÓm; tiÒn mª 01®iÓm; h«n mª

02 ®iÓm C¸c triÖu ch÷ng cßn l¹i: nÕu cã cho 01 ®iÓm, kh«ng cã cho 0 ®iÓm SSS > + 01 ®iÓm = chÈy m¸u n·o, SSS < -01 ®iÓm = nhåi m¸u n·o -01< SSS< +01 ®iÓm + chÈn do¸n kh«ng chÝnh x¸c

1- §ét ngét vµ tèi ®a2- §au ®Çu3- N«n, buån n«n4- Cã HC. mµng n·o5- HA khëi ph¸t t¨ng kÞch ph¸t 6- Rèi lo¹n ý thøc7 - Rèi lo¹n c¬ vßng8. Co giËt9. Quay m¾t - ®Çu10. MÊt vá, mÊt n·o

4.3.2. C¨n cø vµo chÈn ®o¸n h×nh 4.3.2. C¨n cø vµo chÈn ®o¸n h×nh ¶nh ¶nh

CT. b×nh th êngCT. b×nh th êng

Lç khuyÕt Lç khuyÕt ææ nhåi m¸u n·o nhåi m¸u n·o

æ ch¶y m¸u

11/30/201011/30/2010 1919

1- Khëi ph¸t ®ét ngét2- Tæn th ¬ng chøc n¨ng n· o3- TriÖu chøng tån t¹ i qu¸ 24 h4- Kh«ng do chÈn th ¬ng

§§ éétt quþquþ nn·· oo

§§ éétt quþquþ chch¶¶yy mm¸̧ u u

BBÖÖnhnh nhnh©©nn

§§ éétt quþquþ t hiÕut hiÕu mm¸̧ u u

1- BÖnh tim2- VÕt th ¬ng dËp n¸t lí n3- Sau phÉu thuËt lí n ë phæi4- Sau lÆn, tiªmtruyÒn.5- Phô n÷sau sinh në

H. H. khkhèèiiTT¾¾c mc m¹¹ ch ch

(4/4)

SSS > +1CSS ≥ 3

(1/5) (0/5)

ææ khuyÕtkhuyÕt

1.V§ ®¬n thu©n2..Liªt-Th®iÒu.RLNN3..CG ®¬n thuÇn4.V§ - CG5.Dang kh¸c

(0/5) (1/5)

SS¬¬ ®å®å chchÈÈnn ®®oo¸̧ n n ®®éétt quþquþ nn·· oo

SSS < -1CSS < 3

5. §IÒu trÞ5. §IÒu trÞ C¸c khÈu hiÖu: - Thêi gian lµ n·o (Time Is Brain).

- Sù tinh nhuÖ lµ n·o (Competense Is Brain).

V× sao? Số lượng TB TK bị mất trong NMN trên lều điển hình do tổn thương m.máu lớn. TBTK chết Synap mất Sợi có myelin mất gia tăng lão hoá

Một lần DQ 1,2 tỉ 8,3 tỉ tỉ 7140km/ 4470dặm 36 nămMột tiếng 120 triệu 830 tỉ 714km/ 447 dặm 3,6 nămMột phút 19 triệu 14 t 12km/ 7,5 dặm 3,1 tuầnMột giây 32000 230 triệu 200m/ 218 yard 8,7 h

Nguyªn t¾c ®×ªu trÞNguyªn t¾c ®×ªu trÞ

1. Duy tr× chøc n¨ng sèng, ®iÒu chØnh c¸c h»ng sè sinh lý* C¸c b íc A,B,C, D, cô thÓ:

AA- Gi÷ th«ng ® êng thë (AAirway): lau ®êm r·i th¸o r¨ng gi¶… BB- B¶o ®¶m kh¶ n¨ng thë (BBreathing).CC- B¶o ®¶m tuÇn hoµn (CCirculation): ®iÒu chØnh huyÕt ¸p, nhip

tim....DD – Thuèc (DDrugs)

* §iÒu chØnh c¸c h»ng sè sinh lý: ® êng huyÕt, n íc - ®iªn gi¶i....

2. Chèng phï n·o:- N»m ®Çu cao 30-450, t¨ng th«ng khÝ, gi¶m th©n nhiªt

(Hypothermia).- TruyÒn dich: (Manitol) 3. §iÒu trÞ theo thÓ bÖnh

* §ét quþ ch¶y m¸u:- Dïng thuèc cÇm m¸u. - Dïng thuèc chèng thiÕu m¸u n·o thø ph¸t.- Kiểm tra và bổ sung điện giải

* §ét quþ thiÕu m¸uC¸c thuèc phôc håi, c¶i thiÖn dßng m¸u: - Thuèc tiªu huyÕt khèi - Thuèc chèng ®«ng: - Thuèc chèng kÕt tËp tiÓu cÇu: aspirin,

dipyridamol, clopidogrel, ticlopydil.C¸c thuèc b¶o vÖ vµ t¨ng c êng dinh d ìng n·o 4. §iÒu trÞ triÖu chøng và biến chứng:

Dïng kh¸ng sinh chèng béi nhiÔm. chèng co giËt, h¹ sèt, an tÜnh, chèng ®au ®Çu....khi cã chØ ®Þnh.

5. ChÕ ®é d.d ìng, ch¨m sãc hé lý, ph.håi chøc n¨ng

6. C¸c ph ¬ng ph¸p ®iÒu trÞ kh¸c:- §iÒu trÞ phÉu thuËt:- CÊy tÕ bµo ph«i (stem cells)7. Điều trị dự ph7. Điều trị dự phòòng cấp II sớmng cấp II sớm

6. Dù phßng ®ét quþ n·o- Phßng bÖnh cÊp I: Ng¨n ngõa ®ét quþ xuÊt hiÖn.

Tæ chøc phßng vµ ®iÒu trÞ c¸c yÕu tè nguy c¬ ®¹i trµ trong céng ®ång.

- Phßng bÖnh cÊp II: Ng¨n ngõa ®ét quþ t¸i ph¸t.

Tæ chøc ®iÒu trÞ theo tõng bÖnh nh©n vµ tõng thÓ bÖnh cô thÓ.

C¶m ¬n sù chó ý C¶m ¬n sù chó ý theo dâitheo dâi

§¸nh gi¸ møc ®é liÖt theo Henry vµ CS.§¸nh gi¸ møc ®é liÖt theo Henry vµ CS.

I- LiÖt nhÑ (b¹i) Søc c¬ 4 ®iÓm GØam søc c¬, cßn V®C®

II- LiÖt võa Søc c¬ 3 ®iÓmCßn n©ng ® îc chi lªn khái

gi êngIII- LiÖt nÆng Søc c¬ 2 ®iÓm Cßn co duçi chi khi cã t×IV- LiÖt rÊt nÆng Søc c¬ 1 ®iÓm

ChØ cßn biÓu hiÖn co c¬ chót Ýt

V- LiÖt hoµn toµn Søc c¬ 0 ®iÓm Kh«ng co c¬ chót nµo