BAFUNA ANGANIKWA IBHEYILI UNGIZWE I-IFP inikelele izihlobo ...

24
THURSDAY, JULY, 29-31 2021 IPHEPHA LESIZWE PRICE: R4.80 incl VAT - KZN E/Cape JHB Kukhishwa uNyazi emzini waseBuhleni Lunqunyelwe izinsuku eziwu-10 ukuba ludedele umholi omusha UGAMBUWAMI • ibuyisa imizwa yakho • udonsa amanzi esinyeni • ishisa izilonda • isilumo WOMAMA 082 573 5443 @UGAMBUWAMI BAFUNA ANGANIKWA IBHEYILI UNGIZWE I-IFP inikelele izihlobo zezisulu zasePhoenix Kuphenduke amatafula ngeCarling Cup EKHASINI 5 24 KUYAQHUBEKA namuhla ngoLwesine ukulalelwa kwesicelo sebheyili salowo owayengumsakazi woKhozi FM, uNgizwe Mchunu, oboshiwe ngamacala okubalwa phakathi kwawo ukuphehla udlame emphakathini. UMbuso uyasiphikisa isicelo sebheyili njengo- ba uthi ukholwa wukuthi angase aphinde abaleke. Udaba ekhasini 2 ISITHOMBE: SITHUNYELWE EKHASINI 2

Transcript of BAFUNA ANGANIKWA IBHEYILI UNGIZWE I-IFP inikelele izihlobo ...

THURSDAY, JULY, 29-31 2021 IPHEPHA LESIZWE PRICE: R4.80 incl VAT - KZN • E/Cape • JHB

Kukhishwa uNyazi emzini waseBuhleniLunqunyelwe izinsuku eziwu-10 ukuba ludedele umholi omusha

13/1

UGAMBUWAMI

• ibuyisa imizwa yakho• udonsa amanzi esinyeni• ishisa izilonda• isilumo

WOMAMA

082 573 5443@UGAMBUWAMI

BAFUNA ANGANIKWA IBHEYILI UNGIZWEI-IFP inikelele izihlobo zezisulu zasePhoenix

Kuphenduke amatafula ngeCarling Cup

EKHASINI 5

24

KUYAQHUBEKA namuhla ngoLwesine ukulalelwa kwesicelo sebheyili salowo owayengumsakazi woKhozi FM, uNgizwe Mchunu, oboshiwe ngamacala okubalwa phakathi kwawo ukuphehla udlame emphakathini. UMbuso uyasiphikisa isicelo sebheyili njengo-ba uthi ukholwa wukuthi angase aphinde abaleke. Udaba ekhasini 2 ISITHOMBE: SITHUNYELWE

EKHASINI 2

THANDEKA NGOBESE

YENZE okungajwayelekile i-IFP izolo ngoLwesithathu ikhipha "imali yamakhandlela‚" ewu-R10 000 emndenini ngamunye kwewu-29 eyabhujelwa ngamalungu ayo ePhoenix, eThekwini, ngesikhathi kunezidubedube zokutatshwa kwe-mpahla ezitolo, ezinye zishiswa emasontweni amabili adlule.

Ithimba le-IFP ebelithunywe yi-Nkosi Mangosuthu Buthelezi uku-ba liyobhonga emswanini kule mindeni, lichithe usuku lonke li-hambisa le mali emindenini esezi-ndaweni ezahlukene zeTheku.

UNkk Duduzile Khwela owasho-nelwa yindodana yakhe, uMnu Xolani Cele (23), uthi ingane yakhe yalandela abangani bayo ababeye eCornubia, ngakhona ePhoenix ngosuku lwezibhelu kanti uzobuya esexhakwe ngabangani bakhe edu-buleke emqaleni.

“Befika lapha ekhaya, ngathi ngizama imoto yokumphuthumisa esibhedlela waphelela ezandleni zami imoto ingakafiki. Lesi sinxe-phezelo esisithola eNkosini Buthe-lezi neqembu layo, sizosiza kakhu-lu njengoba ngisele nezikweletu njengoba besingenalutho kokuthi afihlwe,” kusho yena.

UNkz Lungiswa Lukhuzo wase-Nigeria, eMawotana, owashonelwa ngumfowabo, uMnu Lindani Lukhuzo - owanyamalala mhla ka-12 kwephezulu waze watholaka-la emuva kwesonto emakhazeni asePhoenix, edutshulwe ngemuva inhlamvu yaphuma ngeso - uthi bamthola nje, basebezwile ngo-mngani wabo owayehamba nabo ukuthi ngesikhathi bephuma uku-yokwetha uphethiloli egalaji ePhoenix, bavinjwa yizakhamizi ezabezivale umgwaqo, zabadubu-la, waphuma (umngani) wangena

esikhotheni. “Umfowethu nguye obebheke ikhaya, ezama nokwa-kha. Le mali esinxeshezelwa ngayo ngibona sengathi siyiphiwa nguye ngoba ubengafuni sisokole.

"Sibonga nasebuholini be-IFP ngokusikhalisa kangaka, kwande nalapho bethathe khona njengoba umfowethu sesizomfihla ngesizo-tha ngoMgqibelo," kusho uNkz Lukhuzo.

IMeya yaseZululand, uMfu Thulasizwe Buthelezi - ebiyingxe-nye yethimba le-IFP - ithe le mali yamakhandlela bayihambise ngo-

kuthunywa yiNkosi Buthelezi ukuba bayoduduza imindeni eha-njelwe yizihlobo zayo kulolu du-ngunyane.

“UMntwana uthi ukhala kanye nabo, usithume ukuba sizobadu-duza.

"UMntwana waKwaPhindange-ne uchithe impilo yakhe yonke elwela isithunzi sabantu abampi-sholo ukuthi bathuthuke, bahlale ngokunethezeka. Namanje usami kuleyo migomo ethi sonke eNingi-zimu Afrika asihlale ngokuzwana.

"Ucele abantu ukuba balinde

uhlelo olusenkantolo (mayelana nokubulawa kwabantu ePhoenix) luphothulwe, esithembayo ukuthi ubulungiswa buzovela ngemuva kwalokho.

"Abatholwa benecala, kumele bathole isijezo esibafanele," kusho uMfu Buthelezi obehambisana ne-Meya yaseNkandla, uMnu Thami Ntuli, uMnu Mfanje Mbangwa, uMnu Narend Singh ongumgcini-mafa we-IFP, uMnu Joshua Mazi-buko namakhansela abekhishwe wuMasipala weTheku ukubaphe-lezela.

NOMFUNDO NGWANE

ASHABALALE wonke amathe-mba okwakhelwa isithabathaba sendlu mahhala kowesifazane wa-seNtshongweni, eThekwini, izolo

ngoLwesithathu ngesikhathi esha-qwa ngamaphoyisa emahhovisi oMnyango wezaseKhaya, eMngeni, nomakhi wakhe ongowokudabuka eMozambique, obethembise uku-thi uzomakhela bhusende, inqobo

nje uma emtholele umazisi waseNi-ngizimu Afrika.

Umsolwa - esili-godlile igama la-khe aze avele

enkantolo - uboshwa nje, kuthiwa ubeseqalile nokuthenga izimpahla zokwakha.

Kuthiwa ngesikhathi esebanji-we lona wesifazane, ukhale wazi-bhuquza phambi kwabantu.

ILANGA lithole lolu daba ngesi-khulu sala mahhovisi, uMnu Mbo-ngeni Magagula, esithe umsolwa wesilisa obehamba nalo wesifaza-ne, ubanjiswe yindlela abekhulu-ma ngayo isiZulu.

“Kuthe nje engakakhiphi ngisho amaphepha akhe, esachazela esinye sezisebenzi zethu ukuthi uzokwenzani, samuzwa (olimini) ukuthi akayena owakuleli, uqamba amanga uma ethi ungumZulu futhi wazalelwa kuleli.

Ucelwe ukuba aveze ama-

phepha akhe - obekuyisitifiketi sokuzalwa nencwadi yekhansela eqinisekisa ukuthi uyisakhamuzi saseNtshongweni - konke obeku-wumkokotelo.

"Ubehamba nowesifazane abo-shwe naye, amchaze ngokuthi unguskwiza wakhe. Kuthe uma se-sibiza umsolwa wesifazane, simbu-za ukuthi uhlobene kanjani nalona wesilisa, wathi yingane yesihlobo sakhe esesashona, imcelile ukuba ayisize ikwazi ukuthola umazisi.

"Bebephethe nesitifiketi soku-shona kukanina kamsolwa. Kuthe uma simphosa imibuzo eqinile, wabona ukuthi kasidlali wabe ese-zicelela ukukhuluma iqiniso,” kusho uMnu Magagula.

Uthi umsolwa wesifazane uba-tshelile ukuthi umfana lo kabazani

futhi kabahl-obene, uma-zela enda-weni ngo-kuthi ungu-makhi, wafika kuleli ngo-2018. Uveze ukuthi ube-mazi ngokuthi wakhela aba-ntu izindlu, wabe esemce-

la ukuba naye amakhele. "Ngenxa yokuthi ubengenayo

imali eyanele yokukhokhela umakhi, uthe uma engamsiza ngo-kumshayisa umazisi wakuleli, angamakhela isithaba-thana sakhe mahhala."

UMnu Magagula uthi ngemuva kokuba abasolwa bevumelene nge-cebo labo, baqale ngokuyothenga isitifiketi sokuzalwa, qede bayo-thenga incwadi yekhansela nesiti-fiketi sokushona sikanina-mbu-mbulu.

Kwenzeka lokhu nje, ILANGA langomhla ka-08-10 kuNtulikazi (July) labika kabanzi ngodaba lo-kuboshwa kwabesifazane ababili kuwo la mahhovisi. Kulaba besifa-zane kwakungowakuleli owayeza-ma ukusiza owesifazane waseSwa-zini ngokumshayelela amawele akhe izitifiketi zokuzalwa zakuleli.

Nakhona icebo labo kaliphume-lelanga, kwangcina ngokuthi bayo-tholoza etilongweni.

Okhulumela amaphoyisa KwaZulu-Natal, uCapt Nqobile Gwala, ukuqinisekisile ukuboshwa kwabasolwa. Uthi kulindeleke ukuba bavele eNkantolo yeMa-ntshi yaseThekwini ngecala loku-khwabanisa ababhekene nalo.

2 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Izindaba

Switchboard 031 - 334 6700 - Classified Advertising - Fax 031 337 9821

www.ilanganews.co.za

4/2

• Family problems• Financial problems• Promotion at work• Men & Women problems• Bring back lost lovers

Melmoth • Ulundi • NongomaCell: 066 046 9674 •

063 177 8802

TRADITIONAL HEALERDR ANAN (INYANGA)

4/2

Sazisa bonke abathintekayo ukuthi isicelo sifakiwe yinkampani i-Lafarge Tongaat Quarry ngaphansi kwemibandela ebekiwe kumthetho ongenhla ku- Sanjay Erra womkhandlu waseThekwini, lesisaziso siyingxenye yokulandela umthetho obekiwe omayelana nezokumbiwa phansi kwimayini ese-Sub 33.34 ka lot 49 no 862 kanye no-lot 77 no 1523. Lot 49 isigaba sika-lot 77 ka-Watson Highway, oThongathi.

Umsebenzi oqhubekayo oqokelelwe kulendawo eshiwo ngenhla, owezokumbiwa phansi (aggregate material for construction industry). Noma ubani othintekayo nofisa ukuveza uvo lwakhe uvumelekile ukukwenza lokho zingakadluli izinsuku ezingu 14 sishicilelelwe lesisaziso. Labo abathintekayo kumele baphawule ngokubhala amagama abo, imininingwane yabo, yikheli nengqikithi yezikhalazo zabo bazibhekise ku- Authorized official : Sanjay Erra, Ikheli: 325 Gopalall Hurbans, Gandhinagar, Tongaat 4399, inombolo yocingo:031-3221661, email address: [email protected] Omele inkampani efake isicelo: Sakhile Mdluli 0823263979, email address:[email protected] 89364/I

ISICELO SE-TRADE PERMIT NJENGOKWESIGABA 2 & 3

SE-SCHEDULED TRADES AND OCCUPATIONS BY-LAWS

4/2

UMTHANDAZI GOGO NAKEDI

063 856 3330

Ngingu Menzi ngihlala e Ndwedwe. Ngifisa ngathi ugogo ngisheshe ngamazi ngaphambi kokumosha imali eningi kanganka ezinyangeni, odokotela nezangoma. Ngibone obebonga ephepheni ethi ungowakwa Dube ubonga ugogo ngokushintsha impilo yakhe kanye nomndeni wakhe ngezinkinga zabo zezimali. Mina ngivele ngaba nomdlandla nabafanan abacane otokoloshe abangangifakela imali engango R2 Million kwi akhawunti yami yasebhange. Lokho kwenzeka emva kwamahora amabili nje kuphela nemali yabe isikhona ebhange, ngamkhokhela uR600 000 kuphela emalini engayithola. Umfowethu yena waxhumana naye efuna isikhwama semillingo ukuze athole u R60 000 nsuku zonke kodwa ngoa ubehlal kude kwaphoqa ukuba amposele yona wabe eseyithola ngosuku olulandelayo. Emva kokufika kwesikhwama ube esethola uR80 000 njalo ngesonto. Umzala wami yena wakhetha amagundane ukuthi amfakele imali emzini wakhe wathuka woma ebona uR2 Million. Ekuseni ngakusasa wakhokhela ugogo uR200 000 emalini ayitholile. Umngani wami yena ubefuna ukuwina i-Lotto ngomhlaka 12 August kwizinamba zenhlanhla azinikwe ugogo Nakedi. Kwamthusa ukubona ukuthi izinamba zonke azifakile ziphumelele wase ekhokhela ugogo 10%. Kubo bonkeabantu engabayalela kugogo Nakedi baluthola usizo. Ngifisa ukubonga umndeni wakwaDube ngokufakaza kwabo ephepheni ngokunjalo ngosizo lwakhe. Uma unanoma iyiphi inkinga ungangabazi, ungamfonela nawe uzwe ngemali yokuhlola uzokusiza. Izinombolo zika Gogo Nakedi.

063 856 3330

PMB / DBN

KUBE mnyama amehlo kumsolwa wesifazane ngesi-khathi ebanjwa yizisebenzi zoMnyango wezaseKhaya eMngeni, nowesilisa wokufika, bezama ukuthola umazi-si ngendlela engaqondile. ISITHOMBE: SITHUNYELWE

Zimkhalele 'obesiza owokufika' ngomazisiUthi insizwa yaseMozambique ibimethembise ukumakhela isithabathaba mahhala

I-IFP IKHALISE IZIHLOBO ZEZISULU ZASE-PHOENIX NGEMALI

UNKK Duduzile Khwela, uNkz Pinky Makalima, uNkz Lungiswa Lukhuzo noNkz Ntombikayise Lutaku abangabanye babathole o-R10 000 umuntu ngamunye bekhaliswa yi-IFP. IZITHOMBE NGU: SANDILE MAKHOBA

IMEYA yaseZululand, uMfu Thulasizwe Buthelezi enikeza uNkz Lungiswa Lukhozo waseZwelisha, eVerulam ,imvilophi eno-R10 000 wokumkhalisa ngokuhanjelwa yilungu lomndeni wakhe ngesikhathi kubulawa abantu ePhoenix.

NONHLAKANIPHO SHINGA

UVULEKE amehlo mayelana nesi-balo sabantu baseNingizimu Afri-ka abangafuni ukugomela iCoro-navirus umklwebhi wamapuleti odumile eThekwini, uMthokozisi "DJ Tira" Khathi, ohlaselwe yi-nqwaba yabantu kwiTwitter ngo-Lwesibili, emuva kokuba ebhale amazwi akhombisa ukugqugquzela abantu ukuba bagome.

UTira ubhale ukuthi emcimbini wakhe obizwa ngeFacts Durban Rocks oba ngomhla ka-31 kuZiba-ndlela (December), kuzovunyelwa kuphela abantu abanamakhadi okugomela leli gciwane elidala iCovid-19.

Kube sengathi uyinyathele emsileni njengoba abalandeli bakhe kule nkundla yezokuxhu-mana beshiye abangalazi nabali-khohliwe.

Abanye baze bathi kwalowo mcimbi wakhe uyowenzela aba-ngani bakhe ngoba bona kabazi-misele nje nhlobo ngokugomela leli gciwane.

Akuphelanga sikhathi esingaka-nani, uDJ Tira wawesula lo mbha-lo wakhe. NgoLwesithathu ekuseni uxolisile kubalandeli bakhe, wathi uyaqonda ukuthi ubesephazamisa amalungelo abo 'ngokubaphoqa' ukuba bagome ukuze bahambele umcimbi wakhe.

Ekhuluma neLANGA, uthe kuni-ngi akufundile ngalesi sigameko, wathi kodwa inhloso yakhe beku-ngekhona ukucindezela abangaku-thandi ukugoma, ubezama ukufu-ndisa ukuthi uma abantu sebego-mile cishe impilo iyobuyela esi-mweni njengoba kwenzeka nakwa-manje amazwe aphesheya kwezi-lwandle.

“Ngibonile futhi ukuthi lena yi-ngxoxo abantu abaningi abangaka-yilungeli, ngiyakuqonda lokho.

"Ngibonile futhi ukuthi nami ngibe sephutheni ngokubeka se-ngathi abantu baphoqiwe ukugo-ma ngoba ekugcineni sonke sina-malungelo.

"Ngiyaqonda ukuthi kunabantu abangawufuni umgomo futhi oku-yilungelo labo lelo, okungasho ukuthi kumele kube nezinto aba-valelwa ngaphandle kuzona.

"Ngalokho, ngidlulisa okukhulu ukuxolisa,” kusho yena.

Uqhube wathi akufundile ngale-si sigameko wukuthi usemkhulu umsebenzi ohlalele uhulumeni mayelana nokufundisa abantu

baseNingizimu Afrika ngokubal-uleka kokugomela iCoronavurus.

Uthi ubekhuluma ngendaba yo-kugoma ngoba uyakholelwa kakhulu emgomeni wokuthithibal-isa leli gciwane, futhi uyafisa ukuthi aba-nothando lokugo-ma balithole lelo thuba.

“Ngiyakholelwa ekutheni uma singagoma sonke, impilo ingabuyela kweyejwayele-kile,” kusho yena.

Uthi nabo osaziwayo laba abagomayo, kungakuhle bagqugquzele abalandeli babo ukuba bagome uma

besibona isidingo.Phakathi kwezinto abebezisho

abebekhala ngokuthi uDJ Tira uyabacindezela ngalesi simo, wu-thi kabayithembi le migomo uku-

thi iyasindisa ngempela, abanye bebethi ukhulunyiswa yiwo ama-"5G lawa asegonywe ngawo."

[email protected]

Izindaba ILANGA • JULY, 29-31 2021 35/3

������������������

�������������������

�������� ��� �������������������������������������������������� ��­� ��  ���� ­ �� ���

������������� �������

���������� ������������������������������������������������������������������������������������­ ����������������� ����������������������������������������������������������������������������� ����������������������������� �����

��������������������������  ����������������

�������������

���������

�����������������������

 ������

 �������

����������

 �������

 �������

 �������

�����������

 ����������������

�������������������

���������������������

����������������������������������

��������������������������������

���������������������������������

�������������������������

�������������������

� ��

�����

HAIR FERTILIZERBENEFITS• Prevents dandruff, prevents itchy scalp• Conditions broken and dry hair• Encourages rapid hair growth• Prevents hair loss•Contains peppermint & rosemary oilsESSENTIAL HAIR CARE FROM ROOT TO TIP

Roots Hair Grower & Hair Food Also AvailableEnquiries: Tel: 033 330 5341 • Website: www.hubers.co.za

Roots Herbal Hair Fertilizer Treatment With Natural Botanicals

Kuyaqhubeka ukulalelwa kwelikaNgizweUmbuso uthi akangiyinikwa ibheyili ngoba kunamathuba okuthi aphinde abalekeMTHOBISI SITHOLE

LIQHUBEKA namhlanje eNkantolo yeMantshi yase-Randburg, eGoli, icala lo-msakazi owazakhela igama

oKhozini FM, uNgizwe Mchunu, okuphikiswe isicelo sakhe sebhe-yili izolo ngoLwesithathu.

Lo msakazi onesiteshi sakhe ku-YouTube, usolwa ngokuphehla udungunyane ngezinkulumo zakhe zokweseka uMnu Jacob Zuma, oku-manje udonsa isigwebo sezinyanga eziwu-15 ngecala lokudelela inkantolo.

UNgizwe wahlanganisa abantu mhla ka-11 kuNtulikazi (July) ebakhuthaza ukuba kwesekwe uMnu Zuma, kufakwe ingcindezi yokuba adedelwe ejele laseMtshe-zi (Estcourt), lapho aboshwe khona.

Waze wathi banika uMengameli Ramaphosa izinsuku ezintathu mayelana nokukhululwa kukaMnu

Zuma. Lishone elayizolo umbuso ushaya phansi ngonyawo, uphikisa

ukunikwa kukaNgizwe ibheyili, ubeka isizathu sokuthi

angawubalekela kalula umthetho. Namhlanje kusazoqhubeka

ingxoxo-mpikiswano phakathi kwabameli bakhe nabombuso, ase-bezibekile ezabo izizathu zokuchi-tha isicelo sebheyili.

Inkantolo ithi ukubaleka kwa-khe eGauteng ngendiza eyisipe-sheli elibangise eThekwini ngoba esezwe ukuthi ufunwa ngamapho-yisa (eGauteng) ngesikhathi "eyo-kwethulela isizwe" inkulumo yakhe KwaMai-Mai, eGoli, kwenza ukuba uhulumeni ubone kulula nokubaleka kwakhe kuleli zwe, ajubalale.

Phakathi kwezinye zezinto ezi-velile wukuthi uNgizwe une-pass-port ezophelelwa yisikhathi ngo-2027.

Izolo enkantolo kudlalwe izithombemnyakazo (video) eza-ziqoshwa nguNgizwe ngesikhathi ekhankasela ukuthi kudedelwe uMnu Zuma, okuyilapho ayezwa-kala ngetemu lakhe elithi 'Azikhale'.

[email protected]

UNGIZWE Mchunu waseMabhuqwini, eNkandla enkantolo eRandburg, eGoli izolo ngoLwesithathuISITHOMBE: SITHUNYELWE

UZITHINTELE U-DJ TIRA NGEYOMGOMO WOKHUVETHE

UDJ Tira uthi kumvule amehlo ukuhlaselwa kwakhe kwiTwitter ngenxa yombhalo wakhe othinta imigomo yeCovid-19.

4 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Izindaba6/4

NONHLAKANIPHO SHINGA

ZIYIME emthumeni kubantu abaningi baKwaZulu-Natal njengoba bengazi ukuthi uma sekuqalwa ukuholwa

kwesibonelelo sabangasebenzi esiwu-R350, bazosiholaphi kwazise izitolo, amaposi - lapho le mali iholwa khona - nemishini yoku-khipha imali kwacekelwa phansi ngesikhathi abantu bezitapela ezi-tolo emasontweni amabili adlule.

Kuzokhumbukela ukuthi nge-Sonto, uMengameli Cyril Rama-phosa uthe uhulumeni usukhethe ukuyibuyisa le mali eke yamiswa ezinyangeni ezimbalwa ezedlule.

ILANGA lihambele ezindaweni ezahlukene, laxoxa nabafundi balo abake bayihola le mali, aba-nye abakhala ngokuthi njengoba zicekelwe phansi ezinye izindawo, kuzophoqa ukuba bagibele baye ezindaweni ezikude nabo ukuyo-hola le mali.

Cishe bonke abantu abakhulu-me neLANGA bebekhala ngokuthi ukudla kuyabiza, bekumele ume-ngameli ayengeze le mali, okunge-nani ibe wu-R500.

UMnu Xolani Mthimkhulu (50) wakwa-C, KwaMashu, uthe waphe-lelwa wumsebenzi eminyakeni emine edlule. "Kangifuni ukuqa-mba amanga, yona le mali iwe-nzile umehluko futhi kube buhlu-ngu kabi ngesikhathi isinqamuka, kodwa hhawu, ubengeke nje ume-ngameli wethu abe esethi thasi okungenani ibe wu-R500 ukuze sikwazi ukulekelela emindenini yethu nathi?” kusho yena.

Uthi le mali ulekelela ngayo ngokucoshacosha izishebo, kanti ukube beyinezeliwe futhi ubezo-phatha oshekhasi ababili nje naye athembeke.

Ukhala ngokuthi njengoba ngo-nyaka odlule bebehola, kungani manje sekumele baqale phansi ba-bhalisele le mali, kungasetshenzi-swa imininingwane emidala.

“Uhulumeni ubuye uzidlalele ngathi nje ngoba wona kufanele ngabe uthi ababengaholi ngonya-ka odlule kumele babhalise.

"Lokhu kuzophinde kuthathe isi-khathi nje kanti silambile kuyima-nje, le mali siyayidinga,” kusho yena.

UNkz Thembisile Khuboni (34) waseNkandla - kodwa osaqube eThekwini ngoba ezobheka amato-ho - uthe kubongwa okuncane, ku-bongwe okukhulu.

“Kuqale lezi zibhelu ngiseThe-kwini, ngizofuna amatoho. Ukubu-ya kwale mali kuzongisiza kakhulu ngoba ngizokwazi nokuthenga izi-nto zokugcoba njengomuntu wesi-fazane, ngingalokhu ngicela kuyise wezingane zami.

"Nginethemba futhi ukuthi noma kuthiwa masiqale phansi sibhalise kuzoshesha ngoba phela uhulumeni uyazi ukuthi silambile kuyimanje,” kusho yena.

Okhulumela uSassa, uNkz Sandy Godlwana uthe labo abebe-hola le mali ngaphambilini kume-le bangakhathazeki, bazobe benga-qali phansi bebhalisa, kepha kuzo-be kuwukuvuselela nje imininin-gwane ukuthi kuseyiyo yini.

“Uma ubukade uhola, sidinga

ukuqinisekisa ukuthi namanje ka-wukakasebenzi yini, besesiqinise-kisa nemininingwane esinayo uku-thi kuseyiyo yini,” kusho yena.

Uthe njengamanje uNgqongqo-she wezeNhlalakahle, uNkz Lindi-we Zulu, usaqoqa ulwazi ngomo-nakalo owenzekile ezindaweni ezahlukene bese bebheka ukuthi abantu bazokhokheleka kanjani.

“Okubalulekile wukuthi njengo-ba umengameli ethe imali izogci-na ngoNdasa (March) wangonyaka ozayo, kuzoba njalo. Uma sezihla-nganile zonke izinhlaka ezithinte-kayo, kuzobe sekumenyezelwa-ke ukuthi kuqala nini ukubhalisa," kusho uNkz Godlwana.

Uqhube wathi njengokusho ku-kamengameli, nabahlala nezinga-ne abazigadayo abaziholela imali yesibonelelo sezingane, bazokwazi ukufaka isicelo sokuthola le [email protected]

TSEPO MOLEFE

IJULUKISA induna yesizwe sa-Batlokoa, eHimeville, indaba yeqeqebana labafana bendawo, elifuna ukungena ngendlakadla epulazini elinomlando kulesi si-zwe, lithi umhlaba elakhiwe kuwo-na wadliwa ngesinxele ngaba-mhlophe koyisemkhulu.

UMnu Freeman Mjwara oyindu-na yalesi sizwe esibhekwe yiNkosi Thabo Molefe, uthi kabusehli ubu-thongo ebusuku, ngoba kabazi ukuthi abafana besizwe sabo bab-he-nyisweni kulezi nsuku, bavutha bengabaselwe bafuna ukungena ngendlovuyangena epulazini iFord Inchgarth, elenganyelwe nguMnu David Ford.

Uthe leli pulazi bakhule likhona endaweni futhi miningi imindeni ephila ngalo.

ILANGA lithole ukuthi leli pula-zi elinezisebenzi ezevile kwezi-wu-50, kutshalwe kulona izihlahla kwafuywa nezinkomo zobisi.

Usole inhlese yezepolitiki eca-shile kuleli qeqebana athi ligqoka izikibha namabharethi abomvu, elingezwa muntu uma likhuzwa litshelwa nangomlando wepulazi.

“Sesizame izikhathi eziningi ukuhlala phansi nabo laba bafana kodwa kababoniseki. Kuyasixaka ukuphuma iqhubu nepulazi elilo-dwa abafuna ukungena kulona ngoba maningi akhona endaweni, kodwa balwa naleli elisondelene

nemizi yabantu. "Kuyimanje sebeqalile ukuce-

kela phansi ezinye izakhiwo zase-pulazini, sebentshontsha namasa-ngo banqamule nocingo olusebe-nza ngogesi.

"Sesihlala sibambe umoya, ka-sazi ukuthi sizovuka kunjani epu-lazini, kangangoba nomnikazi walo akasasithembi siwubuholi besizwe, ubona sengathi kasimvi-keli ngokwanele,” kusho uMnu Mjwara.

Ekhuluma neLANGA uMnu Ford, uthe sebemkhathaze kakhu-lu laba abantshontsha ucingo lwa-khe ngoba kuye kuthi uma esebo-pha izinkomo zabantu ezisuke zi-ngene epulazini ngokungemthe-tho, kusuke omkhulu umsindo.

Ukuphikile okwenhlese yepoli-tiki, wathi uyabazi abaphehli bo-dweshu abasasazela abafana aba-ncane ngokudla ipulazi.

“Nginohlu lwamagama abantu abaphambili ekudliweni kwepula-zi lami elingamahektha awu-2 000.

"Kunogedleyihlekisa abakhulu-ma kamnandi uma sisemhlanga-nweni, abavumela phezulu ukuthi bazobakhuza laba abafuna ukudla ipulazi kanti ngemuva bangama-shoshozela. Ngizolwa ngazo zonke izindlela ukuvikela leli pulazi.

Usuku nosuku ngivala izikhala ezisuke zivulwe ngabantu sebe-ntshontshe ucingo,” kusho uMnu Ford.

Babhekene nengwadla abahola eyesiboneleloKabazi bazoholaphi njengoba kulinyazwe imishini yemali

BAHLUSHWA 'YINTSHA' EFUNA UKUDLA IPULAZI

YASALA inje imishini yemali eminingi eThekwini nakwezinye izindawo ezaceke-lwa phansi ngesikhathi kunezibhelu zokutatshwa kwempahla emuva kokuba kuvalelwe uMnu Jacob Zuma ejele.

KUKHALWA ngabafana bendawo besizwe saBatlokoa, eHimeville, okuthiwa bafuna ukudla ngenkani ipulazi elinomlando kule ndawo. Isithombe ngeso-kwenza umzekelo.

Izindaba ILANGA • JULY, 29-31 2021 57/5

THANDEKA NGOBESE

KUNUKA omunye umbango wasenkantolo ebandleni lamaNazare-tha, njengoba indlu yaseThembezinhle,

eholwa yiNkosi Phinda "Kukha-nyakwelanga" Shembe - osekuyiyo-na indlu yaseBuhleni emuva koku-vunwa yiNkantolo yoMthethosise-kelo mhla ka-22 kuNhlangulana (June) embangweni wesihlalo "sobukhosi" - ithumelele iNkosi Mduduzi "Nyazilwezulu" Shembe incwadi ethi mayiphume iphele eBuhleni.

Emuva kokushona kweNkosi Vimbeni "Thingolwenkosazane" Shembe ngoNdasa (March) 2011, kwasukuma iNkosi yamaQadi, uMqoqi Ngcobo yatshela amaNa-zaretha ukuthi uThingo lwaqoka 'ngomunwe' indodana yalo uNyazi ukuba ihole ibandla.

Emuva kweNkosi yamaQadi, kwavela ummeli woThingo, uMnu Zwelabantu Buthelezi, owatshela ibandla ukuthi uThingo lwaqoka

ngencwadi yomthetho, iNkosi Vela "Misebeyelanga" Shembe (engase-kho), okwadala uqhekeko

ebandleni. IMisebeyelanga yaphuma inxi-

wa layo, yaqala umuzi waseThe-mbezinhle okwathi uma idlula emhlabeni ngoLwezi (November) ka-2017, izintambo zathathwa ngumfowabo, uKukhanyakwela-nga.

Udaba lwangena eNkantolo eNkulu yaseThekwini, ijaji, uMnu Achmat Jappie lavuna iMisebeye-langa ngo-2016. UNyazi lwalwe-dlulisa udaba lwaya eNkantolo eNkulu yaseMgungundlovu, na-khona lwakhala ngaphansi. Lwaya eNkantolo eNkulu yokuDluliswa

kwamaCala eBloemfontein, nakho-na lwakhala ngaphansi njengoba lwagcina luhluleka kweyomthetho-sisekelo.

Abameli bendlu obekungeya-seThembezinhle phambilini, iNko-si Trevor Attorneys, sebebhalele uNyazi bethi maluphume luphele emzini waseBuhleni, ludedele inkosi eyavunywa yinkantolo mhla ka-22 kuNhlangulana, futhi luhlu-kane nokuzibiza ngenkosi yalo muzi.

ILANGA liyibonile incwadi yabameli efundeka kanje: "Sifuna ubuyisele wonke amaphepha - okubalwa kuwona nezitatimende zasebhange, yizikhiye zezimoto zebandla nakho konke okweba-ndla.

"Uma uhluleka wukwenza lokho zingakapheli izinsuku eziwu-10, udaba sizoluyisa enkantolo uku-thola isixazululo. Sifisa wazi uku-thi uma size safika enkantolo, izindleko zalolu daba sizozifuna kuwena,” kusho incwadi yabameli.

Nabameli boNyazi baphendule ngencwadi, bethi eBuhleni akulo-na ikomkhulu lebandla, wumuzi kayisemkhulu woNyazi, iNkosi Amos "Nyangayezulu" Shembe.

“INkosi uNyazilwezulu ihlala emzini kayisemkhulu owanikwa indawo yiNkosi yamaQadi engase-kho (uMzonjani Ngcobo onguyise weNkosi uMqoqi), ngakho ngeke

iphume kubo. "Umuntu nomuntu okholwayo,

unelungelo lokuzikhethela ukuthi ukholwa kuphi futhi uholwa ngubani,” kusho incwadi yabameli boNyazi.

Okhulumela indlu okwakunge-yaseThembezinhle, uMnu Nkululeko Mthethwa, uthe nga-manga aluhlaza ukuthi umuzi waseBuhleni kawulona ikomkhulu lebandla.

"Ngesikhathi iNyangayezulu iphuma eKuphakameni, yaphuma nebandla, ngakho-ke indawo yayi-nikwa ibandla.

"Lokhu ngikusho ngoba siyawazi umuzi weNkosi iNyangayezulu okwathi noma isikhotheme yaqa-liswa kuwona ngaphambi kokuyo-fihlwa eBuhleni.

"INyangayezulu kwathi noma sekushone undlunkulu wayo yangamngcwaba eBuhleni, kodwa wayongcwatshwa eJudea (eShowe) ngoba ihlonipha ukuthi eBuhleni kungcwatshwa amakhosi," kusho uMnu Mthethwa. Okhulumela ezoNyazi, uMnu Lizwi Ncwane, uthe iNyangeyezu-lu yabekwa lapho kwakhiwe khona umuzi waseBuhleni, ngakho-ke umuzi ngowayo. "Laba badukisa abantu. Yimbude le abasitshela yona, thina kasina-zo izimishini, kasiwona amaRo-ma," kusho uMnu Ncwane.

NOMFUNDO NGWANE

LITHOLWE ngamalungu omphakathi lithukuswe emfuleni eZimbokodwe-ni, ngaseMlazi ibhokisi lomngcwabo likanokusho, okunezinsolo eziqinile zokuthi lebiwa ngesikhathi abantu betapa impahla, beshisa izakhiwo KwaZulu-Natal naseGauteng, ema-sontweni amabili adlule.

Leli bhokisi ebelibonakala ukuthi beligcinwe kahle, belithukusiwe eduze komfula, endaweni engajwa-yele ukuhamba abantu.

Amaphoyisa KwaZulu-Natal afake ekhasini lawo lezokuxhumana, eqinisekisa ukuthi litholakele leli bhokisi.

UNkz Nokulunga Cele (33), oyilu-ngu lomphakathi okunguyena obone leli bhokisi lapho belithukuswe khona, uthi ubesendleleni eya edolobheni ngoLwesibili emini ngesikhathi ezithela kulona lisithwe ngezihlahla.

Uthi indlela ebelithukuswe ngayo, bekungelula ukuba umuntu odlulayo anake ukuthi yibhokisi lokungcwaba.

“Ngithuke ngacishe ngashayeka phansi sengiseduze nalo, ngenxa yokuthi bengingalindele ukuthi endaweni ebengihamba kuyona ngi-ngazithela phezu kwebhokisi lomngcwabo.

"Ngiqale ngafikelwa wumcabango wokuthi linomuntu phakathi, kodwa kuthe uma sengingaseduze, ngabona

ukuthi liselisha. "Ngibuyele emuva ngishesha, nga-

yohlaba umkhosi. Sibuyele emuva sengihamba nabanye abantu, salivu-la. Bekungekho muntu phakathi, lihlanzekile, kubonakala ukuthi liselisha futhi kalikaze lisetshenzi-swe,” kusho uNkz Cele.

Utshele leli phephandaba ukuthi kwenzeka lokhu nje, amaphoyisa ase-qalile ukugasela emizini yabantu eZimbokodweni naseFolweni, etha-tha izimpahla asola ukuthi zatatshwa ezitolo.

UMnu Mbuso Khawula oyilungu lomphakathi, naye ozibonele leli bhokisi, uthi bathuke kwaphela naso-zwaneni.

“Besike sezwa ukuthi kunabantu abatapa amabhokisi bayowathukusa emizini yabo. Yize singakatholi uku-thi ngubani lo obelivalele kwakhe, kodwa sekuyasicacela ukuthi ngu-muntu wakhona la endaweni owenze le nto.

"Ulikhiphe leli bhokisi ngoba ebona amaphoyisa ephuma engena imizi yabantu, ethatha izimpahla eza-tatshwa ezitolo nasezindaweni zabangcwabi," kusho uMnu Khawula.

Okhulumela amaphoyisa KwaZulu-Natal, uCol Thembeka Mbhele, uku-qinisekisile ukutholakala kwebhoki-si, wathi ligcinwe esiteshini sama-phoyisa, kalikho icala [email protected]

Kukhishwa uNyazi endlini yaseBuhleniUNyazi lunqunyelwe yincwadi izinsuku eziwu-10 ukudedela inkosi entsha ukuba ingene eBuhleni

Sifuna usibuyisele izikhiye zezimoto zebandla nezitatimende zasebhange.“

YINKOSI Phinda "Kukhanyakwelanga" Shembe ehola indlu yaseThembezi-nhle, eyavunwa yinkantolo.

YINKOSI Mduduzi "Nyazilwezulu" Shembe ethunyelelwe incwadi kuthiwa mayiphume eBuhleni.

KUTHOLWE IBHOKISILITHUKUSWE EMFULENI

BELITHUKUSWE emfuleni waseZimbokodweni ibhokisi okusolakala ukuthi latatshwa ngesikhathi sezibhelu.

6 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Izindaba

INTATHELI YELANGA

IZODLA uhulumeni imali engaphezu kuka-R27 billion, imali yesibonelelo

sabangasebenzi esime-nyezelwe nguMengameli Cyril Ramaphosa nge-Sonto kusihlwa, okuzoba wu-R350 ikhanda lomu-ntu ngamunye izinyanga eziwu-7, kuze kube wu-Ndasa (March) 2022.

Lokhu kuvezwe nguNgqongqoshe weze-Mali, uMnu Tito Mbowe-ni (osesithombeni) izolo ngoLwesithathu ngesi-khathi ethula inkulumo mayelana nokuthi izose-benza kanjani imali ezo-fakwa esikhwameni esibhekelela abathinte-kile ngesikhathi kuhla-sela iCoronavirus.

Uhlelo lokubhekelela abangasebenzi ngo-R350, lwaqala ngonyaka odlule kodwa lwabuye lwanqanyulwa.

“Noma ngabe le mali ibonakala iyincane ka-ngakanani, kodwa ine-qhaza elikhulu ekule-keleleni abantu bakithi ukuze bangalali ben-gadlile.

"Lokhu kuzodla imali engango-R27 billion, oku-zophoqeleka ukuthi sibenayo njengohulu-meni” kusho uMnu Mboweni.

Uthe ukungabikhona kozinzo okusanda kwe-nzeka eGauteng naKwa-Zulu-Natal, kube nomthelela ongemuhle neze emnothweni.

Uveze ukuthi ukuta-tshwa kwempahla, uku-shiswa kwezitolo nempahla kudle izinkampani zaseThe-kwini imali engaphezu-lu kuka-R15 billion.

“Nakho ukuhlasela kweCoronavirus kuno-mthelela ongemuhle neze emnothwnei waleli lizwe,” kusho yena.

Ulinganisele ekutheni isimo somnotho siyoba ngconywana kuleli nge-muva kuka-2023.

UmQondisi-jikelele eMnyangweni wezeMa-li, uMnu Dondo Mogaja-ne, uthe isiyonke imali ilinganiselwa ku-R36 billion njengoba kukho-na nezinye izinhlaka okumele zisizakale.

"Ngeke siyiboleke le mali,” kusho uMnu Mogajane.

IZODLA IZINDODLA EYO-R350

Izindaba ILANGA • JULY, 29-31 2021 7

MTHOBISI SITHOLE

UJIKISIWE izolo ngoLwesithathu emhlanganweni wokudingida

udaba lwakhe “loku-gcwanekela iSilo”, kwathiwa kumele ayoya-lwa kubo, uMnu Zihogo “Mgilitsha” Nhleko, owe-hliswa esihlalweni sokukhuza amabutho eSilo, esolwa ngokuqhu-ba intwala ngewisa.

UMnu Nhleko ubese-mhlanganweni nezindu-na zasoSuthu nabantwa-na baseNdlunkulu kaZu-lu, KwaNongoma, eyoze-hlisa mayelana nezinsolo zokungahloniphi iSilo uMisuzulu neNdlunkulu kaZulu.

Kwamfaka obishini ukubonakala kwakhe phambili namabutho emkhankasweni wokwe-seka uMnu Jacob Zuma, owawuKwaNxamalala, eNkandla.

Lokhu indlunkulu yakubuka njengokufakwa kobukhosi kwipolitiki, yathi iyaziqhelelanisa noMnu Nhleko ngoba wayengathunyiwe futhi akaxoxanga neSilo ngalesi senzo sakhe.

Wasolwa nangokusha-ya indiva umyalelo ka-Ndunankulu kaZulu, iNkosi Mangosuthu Buthelezi, ngesikhathi emkhuza ethi angazi-bandakayi nomcimbi wokugezwa kwezimpahla nezikhali zeSilo uZweli-thini kaBhekuzulu esa-khothama ngoNdasa (March), futhi ingaphumi inqina ngaphandle kwe-Silo esikhona. INkosi Buthelezi kuthi-wa yakhuza uMgiliji ngokuphuma kwakhe inqina nezinsizwa, naku-ba wayetsheliwe ukuthi iSilo uMisuzulu - okwa-kufanele sibe khona nakanjani kulelo nqina - siyadunguzela, ngeke sibekhona. Yathi bavumelana noMgiliji kodwa waqhu-beka nokuyozingela, okwathi uma ebuzwa ngabathile, wathi ngo-kwazi kwakhe kasikaqo-kwa iSilo. Kwavela nokuthi ngisho iSilo uZwelithini saha-mba singaphathekile kahle ngaye, kwazise wake wasiphendula kabi komunye umkhosi waseNdlunkulu. UMnu Nhleko uthe kuthiwe makayoyalwa kuqala. Lo mhlangano usuhlehliswe kwaze kwaba kathathu, njengo-ba uzophinda uhlale ngoLwesithathu oluzayo. “Kangisafuni ukukhu-luma namaphephanda-ba, ngisezinkingeni nje, kungenxa yawo. Kangi-nifuni kabi nina, vala ifoni yakho futhi ngoba usuzokhuluma wedwa,” kusho uMnu Nhleko. Usihlalo womkhandlu wendlu yomdabu oSuthu, uDkt Dumisani Khumalo, uthe ukuhlehla kwezi-ngxoxo kudalwe yizingqi-namba ababhekane nazo.

UHLEHLILE UMHLANGANONOMGILIJI

8 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Izindaba10/8

SKHOSIPHI MTHEMBU

ATHUKA izanya ekubhaceni amalungu omnde-ni wakwaMaphu-mulo, eBhamshe-la, ngaseNdwe-dwe, okudutshu-

lwe kwabulawa umakhi abemqa-shile, ozakwabo balimala kanzima ngeSonto ebusuku.

Kulesi sigameko kubikwa ukuthi kushone uMnu Sanele Hlongwa (30). ILANGA lithole ukuthi lo mndeni uhlaselwa ngeSonto nje, kunelinye ilungu lawo elisinde ngokulambisa lidutshulwa ngeso-nto eledlule.

UMnu John Maphumulo oyi-nhloko yalo mndeni, uthi namanje akazi ukuthi woneni kubani nje-ngoba ehlaselwa nje. Uthi ababu-lali bafike ekwelinye igumbi, uba-zwile bebuza izisebenzi ukuthi aphi amalungu omndeni wakhe.

“Laba bafana bengibaqashile ukuba bezongakhela omunye ulawondi lapha egcekeni.

"Ngesikhathi kwenzeka lesi siga-meko, bengilele komunye ulawo-ndi, umndeni wami nawo ukwenye indlu. Kuthe ngingazelele, ngezwa umsindo kuleli gumbi obekulele kulona izisebenzi.

"Ngizwe esinye sazo sikhala, si-ncenga ababulali ukuba bangazi-dubuli ngoba akuzona ezalapha ekhaya. Omunye wababulali ube-lokhu ebuza ukuthi uphi umndeni.

"Ngiphumile ngayocasha ensi-mini ngoba bengingaphethe lutho

ebengingazivikela ngayo. "Isibhamu siqhume siphindele-

la. Ngihlalile lapho bengicashe khona ngaze ngakhishwa yisililo, izingane zikhala zithi nampa aba-ntu bephela endlini, ngahamba ngayobheka.

"Lona oshonile simthole engaso-thangweni, ekhala, ecela usizo ngakhipha imoto waphuthunyiswa esibhedlela lapho efike washonela khona,” kusho yena.

Uthi into emphatha kabi kakhu-

lu wukuthi akakaze axabane namuntu. Sebekhethe ukubaleka ngoba bayabona ukuthi impilo yabo isengcupheni, kabaphephile.

“Ngesonto eledlule kwahlase-lwa umfowethu edutshulwa, manje sekuhlaselwa mina.

"Inkinga enkulu wukuthi kangi-kaze ngixabane namuntu futhi namadodana ami kawakaze axabane namuntu obengaze afune ukusibulala.

"Indlela abebekhuluma ngayo

laba bantu, bekuzwakala ukuthi bahlose ukuqotha imbokodo nesisekelo," kusho uMnu Maphumulo.

UMnu Mhlonipheni Maphumulo oyinduna yakule ndawo, uthe naye usadumele ngalesi senzo sababu-lali, wathi akukho okubambekayo abona ukuthi kungaba yisizathu sokuhlaselwa komndeni wakwa-Maphumulo.

“Phambilini kwake kwaba khona ukuhlaselana kulesiya sigo-di, kodwa-ke kwaba yinto ekhulu-nywayo, yathula.

"Kuyasethusa-ke uma sekuqala phansi manje sekuhlaselwa umndeni ngaphandle kwesiza-thu," kusho induna.

Okhulumela amaphoyisa KwaZulu-Natal, uCapt Nqobile Gwala, uthe kuvulwe icala lokubu-lala nelokuzama ukubulala emuva kokuba abesilisa abathathu bebe-hleli endlini bebukela umabo-nakude, badutshulwa ngabantu abangaziwa.

Uthe bekungakaboshwa muntu, amaphoyisa asaphenya.

SKHOSIPHI MTHEMBU

KUVELA abanye abantu abakhala ngokubanjiswa utalagu wumasi-ngcwabisane obizwa ngeSmart-bold, ILANGA langomhla ka-22-24 kuNtulikazi (July) elibike ngawo ukuthi amakilayenti awo akhala ngokukhokha nyanga zonke kodwa angakhokhelwa uma eseshonelwe.

Odabeni lwethu olwedlule, kuvele ukuthi into ebiyenza aba-ntu abaningi bathatheke yilo masigcwabisane, wukuthi kawu-khethi njengoba ngisho umuntu osekhulile ngeminyaka, uyama-mukela ngemali ephansi.

Kubikwe ukuthi abantu bebe-khokha u-R201 ngenyanga bese kuthi uma umuntu eshonelwe, athole u-R20 000 wokulekelela ngezindleko zomngcwabo.

Cishe bonke abantu abakhulu-me naleli phephandaba bebekha-la esifanayo, bethi izinto bezijika

uma sebeshonelwe, lo masingcwa-bisane ungakhokhi ngisho indibili-shi.

Emuva kwalolu daba, kuvele abanye abantu abakhihla isililo ngokukhokhela ubala. UNkz Hombakazi Khumalo waseMzi-mkhulu, uthi wajoyina lo masigcwabisane ngoMasingana (January) wangonyaka odlule, wayefake ingxenye yamalungu

omndeni wakhe. “Ngesikhathi ngiwujoyina,

ngangikhokha u-R105, kwahamba isikhathi imali yakhuphuka yaba wu-R201. Into ebengiyithanda ngawo wukuthi ubungakhethi iminyaka.

"NgoMandulo (September) wa-ngonyaka odlule kwashona umkhulu engangimfakile kulo masingcwabisane. Ngahambisa wonke amaphepha ayefuneka kodwa sangakhokhelwa.

"Kwathi uma ngifonela uMnu Ndlovu (Oscar - ongumnikazi walo masingcwabisane), wathi ucela sibanike isikhashana ngoba bani-ngi abantu abafake izicelo, abashonelwe ngenxa yeCovid-19.

"Ngahlala ngalinda kodwa waze waphela unyaka engasikhokheli. Ngaphinde ngamthinta, wathembi-sa ukuthi bazokhokha. Okungicasulayo wukuthi lo masi-ngcwabisane ubuqhubeka nokuyi-

bamba imali ebhange, nga-nquma ukuwuvala ngoMasi-ngana kulo nyaka," kusho uNkz Khumalo.

UNkz Nonsikelelo Khumalo (65) yena washone-lwa ngumfowabo ngonyaka odlule, wagcina engakhokhe-lwanga yize ethi wayekhokha nyanga zonke. Uthi uselahle ithemba lokuthi uyoke ayithole imali yakhe.

"Umasingcwabisane ngawujoyina ngoMasingana ngonyaka odlule. Kayikho neyodwa inyanga eyake yangeqa, wawuyibamba njalo imali, okwathi sekushone umfowethu ngahambisa wonke amaphepha.

"Ngathenjiswa ukuthi umasingcwabisane uzokho-kha, kodwa kuze kube yima-nje awukaze ukhokhe. Ngagcina ngingena ezikwele-tini ngoba nginethemba lokuthi ngizoyithola le mali,” kusho uNkz Khumalo.

Odabeni olwedlule, umni-kazi walo masingcwabisane, uMnu Ndlovu, uveze ukuthi bonke laba abakhonondayo bephula izivumelwano abazisayina, yingakho benga-khokhelwanga.

Ethintwa uMnu Ndlovu uthe bonke abantu abanga-khokhelwanga bayathunyele-lwa imibhalo nyazi (email) ebanikeza nezincazelo ukuthi kungani bengakhokhelwanga.

Uthe uma kukhona abenge-neme ngendlela abasebenza ngayo, abantu bengaxhumana ne-Ombudsman.

Uthuthiswe ababulaliumndeni obuhlaselwa Bathi kabakaze baxabane namuntu ongafuna ukubabulala

BASAKHALA NGOMASINGCWABISANE"ONGATHEMBEKILE"

TSEPO MOLEFE

UBALISA ngendlala yocansi owesifazane wakwaNdelu, ePort Shepstone, othi sekuphe-le iminyaka ewu-7 ebhekene nengwadla yokopha okunga-pheli esithweni sangasese, selokhu walimala engozini yeloli ngo-2015.

Lona wesifazane waseMzu-mbe, ukhulume neLANGA ngo-buhlungu obusenhliziyweni yakhe selokhu washayiswa yilo-li elaphaphalaza langena esito-lo esisedolobheni ePort Shepstone, wathinteka kakhulu kwesingezansi.

Ucela noma ngubani ongasi-za amelaphe kule nkinga ukuba amlekelele, njengoba ethi unanesilonda esibhibha ubu-suku nemini.

Utshele ILANGA ukuthi use-nolaka olwesabekayo ezesheli-ni uma zicela uthando ngoba uyazi ukuthi ekugcineni isoka azobe eliqomile, lizofuna bathokoze ngenkonzo yaseka-melweni, okuyinto engelula ukwenzeka.

Uthi usephila ngokuphuma engena emitholampilo, kodwa akulungi.

Uthe kuye kwenzeke kunqa-muke ukopha kubuye futhi sekugobhoza amahlule amnya-ma, elandelwa ngaluhlaza, anuka into engabekezeleleki.

“Kangisazi ukuthi ngenzenja-ni ukuze ngisizakale kulesi simo engibhekene naso. Ngangingakaze ngicabange ukuthi ngelinye ilanga ngiyo-

bhekana nesimo esinzima kanjena, esiqeda ukuzethemba kumuntu wesifazane.

"Ngisola amanesi angazange alandele umyalelo kadokotela owathi mangidluliselwe egunji-ni labahlinzwayo, ngiyohlinzwa mhla ngilimele ngoba yena wayeyibonile inkinga esibele-thweni sami,” kusho yena.

Uthe usezenze zonke izaba zokuzelapha njengoba nabela-phi bendabuko ubebasebenzi-sa, kodwa isimo singabuyeli kwesejwayelekile.

Uthe unamahloni okukhulu-ma ngalesi simo emndenini wakhe, usethembele kwiLANGA ukuthi lingaba wumkhulumeni wakhe ukuze athole umuntu ozomsiza.

“Sengikhathele wukuphila le mpilo.

"Ngenyanga ngiya kathathu ezinsukwini zami, lokho oku-ngigqilazayo ngoba kangisebe-nzi, imali yokuthenga imisube-lo kanginayo.

"Sengisizwa wukushintshani-sa amathawula okugeza ase-phenduke imisubelo,” kusho uNkz Shinga.

UMnyango wezeMpilo KwaZulu-Natal, ucele ukuthu-nyelelwa imininingwane yalo-na wesifazane ukuze achaze ngokwenzeka.

Ube usuthembisa nokuxhu-mana nesikhungo ayelashwa kusona, kulandelelwe efayelini yakhe ukubheka uhlelo olwaluqhutshwa mhla elashwa.

www.ilanganews.co.za

UBALISA NGOKOPHA OKUNGAPHELIEMUVA KWENGOZI YEMOTO

Ngenyanga ngiya noma kathathu ezinsukwiniokuyinto engigqilazayo.“

NGOWESIFAZANE obalisa ngokopha into engapheli, okuyisimo athi simphilisa impilo enzima.ISITHOMBE: SITHUNYELWE“Ubuqhubeka

nokubamba imali.

10 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Izindaba12/10

SKHOSIPHI MTHEMBU

ITHELE isizwe sakwa-Mpungose, eNkandla ngehlazo induna eso-lwa ngokubamba iqhaza ekugqekezwe-ni, kutatshwe impahla ezitolo zakule ndawo njengoba kwakunodu-ngunyane olwaqutshu-lwa ngabalandeli

bakaMnu Jacob Zuma, ababefuna ukuba adedelwe ejele njengoba edonsa isigwebo sezinyanga eziwu-15 ngecala lokudelela umyalelo wenkantolo.

Le nduna esingeke siyidalule - njengoba kulindeleke ukuba ivele namhla nje enkantolo - ILANGA lithole ukuthi iboshwe nomkayo nendodana yayo emuva kokuba izimpahla okubalwa kuzona ama-friji nomabonakude, zigcine zitholakala ekhweni layo lapho kuthiwa ibisizithukuse khona.

Umthombo weLANGA ulipo-tshozele ukuthi besekunesikhathi induna incengwa ukuba izibuyise lezi zimpahla njengoba bese kutholakele ukuthi nayo yayi-yingxenye yabantu ababonakala bezitapela izimpahla ezitolo.

Umthombo uthi kulandwa izimpahla nje, induna ibizivumele yona emaphoyiseni phambilini ukuthi impela yazeba, yathembisa ukuzibuyisa kodwa yangakwenza lokho.

“Ngesikhathi kusuka isiphithi-

phithi, aba-ntu bezitape-la impahla ezitolo, le nduna nayo yabonakala itapa.

Imoto yayo yayilayishe inqwaba yezimpahla. Kwathi ngesikhathi amalungu omphakathi ngokubambi-sana nama-phoyisa ese-vimbe kwezi-nye izitolo, egade ukuba bantu bangangeni, nayo yabuya

yazoqapha isimo. "Lokho akwehlanga kahle

kwamanye amalungu omphakathi ayeyibonile itapa.

"Asho emaphoyiseni ukuthi kawakwazi ukugada izitolo nomu-ntu obeganga naye. Kwadlula isikhathi amaphoyisa eselutholile ulwazi, wabizelwa esiteshini ngoMsombuluko owedlule, wabu-zwa ngalezizinsolo, wavuma ukuthi utapile.

"Wathembisa ukuthi uzozibuyisa izimpahla ngoLwesibili, kodwa wangakwenza lokho.

"Kwahamba isikhathi amaphoyi-sa athola umkhondo wokuthi izimpahla zifihlwe ekhweni lakhe eThaleni, anikela khona.

Kwathi uma efika khona, azitho-la.

"Ekhweni basho ukuthi izimpa-hla zalethwa umkhwenyana wabo," kusho umthombo.

Ithintwa iNkosi Zakhe Mpungose - induna engaphansi kwayo - ithe ibingakawutholi umbiko ngokuboshwa kwenduna, yathi isazoxhumana nondunanku-lu wesizwe ukuze izozwa ukuthi kwenzekeni.

Okhulumela amaphoyisa kuzwelonke, uCol Brenda Muridili, uthe kabavumelekile ukuphendu-la isigameko ngasinye kodwa bazokhipha isitatimende mayela-na nokuqhubekayo ngodaba loku-boshwa kwabantu ngalezi zigame-ko zokuzitapela [email protected]

THANDEKA NGOBESE

UQOME ukukhipha i-albhamu ngoku-zimela umculi obeyilungu leqembu le-gospel, aBathandwa, elingaphansi kweNcwane Communications, ka-Ayanda Ncwane, athi uhlose ngayo ukukhuthaza abanezifiso ezithile

empilweni ukuba baqhubeke baphokophelele phambili.

USthandiwe Mpofana okhiphe i-albhamu yakhe yokuqala ethi, “Ungizwile Nami”, enezingoma eziwu-12, uthi ngayo ufisa ukwa-zisa abantu ukuthi umkhuleko unamandla uma ukhuleka ngo-kumethemba uNkulunkulu. “Ngikhule ngingenalo ikhaya, sasiphila ngokuquba emijondolo yangalapho umama ayesebenzela nga-kho-na emakhishini. "Iphupho lami ngisakhula kwakuwukuthi nathi sibe nekhaya, okwathi uma ngiqeda iziqu zami kwiPublic Management,

ngazama ngathola umsebenzi. Nangingamile emkhulekweni.

"Into yokuqala engayenza ngeholo lami, kwaba wukwakha ikhaya eMlazi. Ngokukhumbula indlela enzima enga-yihamba ngize ngibe lapho ngikhona, ngiqome ukukhipha le albhamu, uku-gqugquzela ababhekene nezimo ezahlukene njengoba nami ngangi-bhekene nazo ngisakhula.

"Ngifisa ukubaqinisa idolo ngokuthi uma bekhuleka ngokwethemba uNku-lunkulu, uzobezwa njengoba wangizwa nami,” kusho yena.

Uthi le albhamu uyikhiphe ngapha-nsi kwenkampani iMaguyaa kaMnu Mzwakhe Ncube, kanti izingoma eziwu-11 zibhalwe nguyena, kwathi eyodwa kwaba wumhlabelelo nje owaziwayo.

“Ngikujabulele kakhulu ukusebe-nzisana noMnu Ncube ngoba umsebe-nzi wakhe uyawazi futhi ungumuntu owakholelwa kakhulu kimina kwase-kuqaleni, yingakho kuthe uma sengifi-sa ukuzimela, ngabona kungcono uku-qopha ngaphansi kwenkampani yakhe,” kusho uSthandiwe.

Leli ciko likhipha le albhamu nje, livele seliqokwe emncintiswaneni wezindondo, iNgoma Awards, ozokuba mhla ka-18 kuNcwaba (August) nonya-ka, eGoli.

Uthi ukuvota kulo mncintiswano kuyagcina mhla ka-9 kuNcwaba, kanti yena uqokwe emunxeni weBest Traditonal Gospel.

Abafuna ukumvotela bangathumela umqhafazo othi: Best Traditional

Album : Stha-ndiwe Mpo-fana ku-40-439.

USTHANDIWE Mpofana obecula ibhesi eqenjini aBathandwa, ukhiphe i-albhamu ngokuzimela.ISITHOMBE: SITHUNYELWE

Ngikhule ngingenalo ikhaya, sasiquba ngalaphokusebenza khona umama.“

USEKHIPHE I-ALBUM OWABATHANDWA

Kuboshwe induna"ngokutapa ezitolo"Kuthiwa imoto yayo yabonakala iqiqinge izimpahla zomtapo

LESI ngesinye sezigameko lapho abantu babezitapela noma yini abayifunayo ezitolo..

Izindaba ILANGA • JULY, 29-31 2021 1111

THANDEKA NGOBESE

USIZI olubhekene neNingi-zimu Afrika - ikakhuluka-zi iKwaZulu-Natal neGau-teng - ngenxa yezigemege-

me ezaqubuka emuva kokuba uMnu Jacob Zuma wazinikela ejele mhla ka-12 kuNtulikazi (July), kutatshwa ukudla ezitolo, ezinye zishiswa, luphenduke isibu-siso kusomabhizinisi waseMazi-mtoti njengoba ibhizinisi lakhe li-thole amakhasimende amaningi.

Kuzokhumbuleka ukuthi emuva kokuzinikela kukaMnu Zuma, kwa-qubuka udungunyane olwagcina ludlula nemiphefumulo elingani-selwa ku-300, kwaqubuka nentu-thu yobuhlanga ePhoenix ngenxa yokubulawa kwabantu.

UNkk Hle Shandu (39), ongu-mnikazi weGemisquare Cakes, onebhikawozi lokubhaka izinkwa eKingsburgh, eManzimtoti, uthi ngesikhathi kunemibhikisho, ube-thola amakhasimende amaningi abefuna izinkwa njengoba beziyi-ndlala ngalesi sikhathi.

Lo somabhizinisi othi waqala ngamakhekhe emishado, ama-cup cake, ama-scones nama-queen cake, uthi wafaka izinkwa ebhizinisini lakhe elineminyaka ewu-5, ngoba ebona ziyinto edingwa ngabantu nsukuzonke, kungafani namakhe-khe avame ukuthengwa ngezimpe-lasonto kuphela.

Uthi amakhasimende amaningi asenawo manje, uwathole ngesi-khathi kunendlala yezinkwa, agci-na esehlala kuyena noma sezivuli-

we ezinye izitolo. Udilivela amakhasimende akhe

amathathu anama-tuck shop eMlazi nawu-3 aseMaoti, eNanda. Uthi akhona namanye amakhasimende athenga izinkwa ngoba efuna ukwenza eminye imikhiqizo nala-wo afuna ukuzidayisela nje, othi-uyawanika ithuba lokuthenga isi-tokwe sezinkwa eziwu-50 ngesa-phulelo ukuze nawo enze inzuzo. “Isinkwa sami sibiza u-R10 sisinye, kodwa uma ikhasimende lithenga isitokwe, siba wu-R8.50c.

"Emahoreni awu-12 ngibhaka izinkwa eziwu-648 ezidayiswa ziphele ngosuku.

"Ngacela uxhaso enkampanini exhasa amabhizinisi amancane, iHollywood Bets, ngenhlanhla ngaluthola.

Kumanje bamatasa bangixhu-mela imishini ekhipha izinkwa eziwu-1 000 emahoreni awu-24.

Lokhu kusho ukuthi umkhiqizo wami usuzokwanelisa wonke ama-khasimende ami ngoba bengiyaye ngivale ebhikawozi uma sezithe-ngwe zonke izinkwa zosuku, ukuze ngingalokhu ngitshela amakhasi-mende ami ukuthi kazisekho uma efika ezifuna.

"Abantu besebazi ukuthi ibhika-

wozi ivulwa ekuseni, kuthi kusha-ya u-12h00 isivaliwe, ngoba beku-shaya lesi sikhathi kungasekho ngisho isinkwa esisodwa.

"Ukufika kwale mishini kuzosi-khulisa kakhulu,” kusho uNkk Shandu.

Uthi iGemisquare ine-zisebenzi ezintathu ezisebenza ngoku-gcwele.

Njengoba ibhizinisi selizokhula, ukholwa wukuthi nesibalo se-zisebenzi zakhe sizokhula. Ugqugquzele intsha ngo-kuthi uma ifuna uku-ngena

kwezamabhizinisi, mayingalindi ukuthi ize nezigidi zamarandi - ukuze iqale - kodwa kumele iqale ngalokhu okuncane enakho.

“Okunye okumele ikuqaphele (intsha), wukuthi uma ifikelwa wu-mqondo webhizinisi elithile, ku-

mele igxume ihlale kulona emu-va kokwenza ucwaningo lokuthi lingenzeka, ngoba uma ichitha iminyaka icabanga, isaba uku-qala, lokho kuzoyenza igcine

isaba unomphela. "Mina ngazifundisa ukuthi

into ngiyizame ngihluleke uku-nokwesaba ukuzama,” kusho

yena. UNkk Shandu akamu-sha kwezokubhaka nje-

ngoba eke wasebenza enkampanini ebiye-

nza amaChoice Assorted, uneziqu

ze-Operations Management

azenza eDu-rban Univer-sity of Technology.

INGANE nengane inekhaya lapho izalelwa khona, inabazali abayile-the emhlabeni, akukhathalekile ukuthi bashadile noma qha.

Ngokujwayelekile, kulindeleki-le futhi kuba kuhle ukuthi ingane ikhuliswe ngabazali bayo bobabili futhi abathandanayo, ukuze ikhu-lele esimeni esikhululekile, esifu-dumele nesigcwele uthando.

Iqiniso eliyilo kodwa liyakuveza ukuthi izingane eziningi kazikhu-liswa ngabazali bendawonye nje-ngobaba nomama.

Ezinye zikhulela ngaphandle ko-mshado, ezinye zikhuliswe abazali abangomasihlalisane, ezinye zi-khulela koninalume kanti ezinye zikhula zingahlali nhlobo nabazali bazo - bekude nazo.

Kwesinye isikhathi zikhula zi-hleli nabo bobabili beshadile, kodwa bengenakho ukuthula pha-kathi kwabo bobabili, bephila nge-ngxabano nokudonsisana phambi kwazo izingane. 

Zonke lezi zimo izingane ezikhu-lela ngaphansi kwazo, ziba no-mthelela othile ekukhuleni kwazo.

Phela amagama ezikhula eshiwo phambi kwazo, kumbe asuke eshi-wo kuzona uqobo, ayakhela kuzo-na besekuthi ekusaseni lazo, abe-yisibuko lapho zizibuka khona.

Zigcina zikhula zilandela lokho ezikhule kushiwo kuzona, kuphi-ndaphindwa ezindlebeni zazo, bese kuqopheka ezingqondweni, ekugcineni kwakhe kuzona, lowo muntu oyokhula abe yila mazwi akhuliswe ngawo. 

Othisha ezikoleni bangangifaka-zela ukuthi ingane kayibizwa nga-magama ayenza ilahlekelwe wuku-zethemba ngoba lokho kuba no-mthelela ongemuhle ekuphoko-pheleni kwayo phambili nempilo.

Eqinisweni nje, ingane ekhuli-swa ngamazwi anokuyicwasa noku-yibukela phansi, iyalimala.

Iyakhula impela ngokomzimba, kodwa ibe inenxeba emqondweni

nasemphefumulweni wayo, okuba nzima ukulelapha uma isikhulile. 

Kwesinye isikhathathi lesi silo-nda siyihlupha kangangokuthi igcina isiyihlongandlebe, ibene-nkani noma igcine ingena ezidaka-mizweni ngoba izama ukuzivikela nokuvikela imizwa nomphefumulo wayo kulezi zinto ezaqoshwa enqo-ndweni nasemphefumulweni wayo ngalesi sikhathi isencane. 

Isimo siba nzima kakhulu-ke uma lolu hlobo lwamazwi lwalu-phuma kumzali wayo. 

Uyaxoleleka umuntu ongayizali ngoba isuke inakho ukuthi “vele akuyena umzali wami, kumfanele ukusho izinto ezingezinhle ngami”.

Kodwa okuphuma emlonyeni womzali akusoze kwadlula, kuna-lokho kuyaqopheka emqondweni, enhliziyweni nasemphefumulweni wengane, ikhule inesilonda esiyo-dinga yena futhi lowo mzali ukuba asebenze ngokuzikhandla ukuze asipholise.

Okubuhlungu kakhulu kuba wu-kuthi umzali athi enganeni yakhe kayiyinto yalutho, iyisilima, ufisa sengathi ngabe akayizalanga, ifuze unina kumbe uyise ngobulima noma ngesici esithize noma ngo-kuziphatha okuthize. 

Ewu ngiyakhuza bantu bakithi! Uma ukhuluma lezi zinkulumo enganeni yakho usuke uyithakathe wayiqeda, ulimaza ukuzethemba kwayo.

Empeleni uyayikhumula uyiha-mbise nqunu phakathi kwabantu ngoba wena njengomzali ubedlula bonke abantu ngokubaluleka kuyo.

Umzali uyisisekelo sokuqala so-kwakha impilo yengane yakhe, manje izinto azisho kuyo zibalule-kile futhi ziyashesha ukuyithola indawo kuleyo ngane.

Yingakho uma lowo mzali esho okubuhlungu enganeni, kumane kunamathele kuyo ingunaphakade ngoba umzali ungumvikeli wayo, manje uma ekhuluma okulumela-

yo uyikhubaza okokugcina. Ivele ife ibe iphila.

Ngikhuza lo mhlola oyichilo nje, ngoba ekugcineni uma sekonakele ngempela, ingane ingasabambeki noma isihlukumeza ezayo izingane nabasondelene nayo, kube sekuja-helwa ezinyangeni nasezangomeni kuyobhekwa ubuthakathi obubula-le ingane, kanti umkhuba usese-ndeni okanye esibelethweni uqobo, hhayi ngaphandle kwesa-ngo. 

Ngiyabanxusa bonke abazali ukuba bakugade abakukhipha ngemilomo yabo, bangazilimazi izingane zabo. Kunzima ukwela-pha lesi silonda. 

Umakhosi uNdleleni uMaZuluInsika (Isigodlo) UThishanhloko waseMatatane

Secondary School [email protected] ku: 082 752 7342 

Abazali mabagade amazwi abawasho ezinganeni zaboINSIKA: MAKHOSI NDLELENI-ZULU

Onebhizinisi lezinkwa usephakela izitoloUkhuthaza intsha ukuba igxume ihlale uma ibona amathuba ezomnotho

SEZIPHAKELWA izitodlwana zaseMlazi izinkwa ezikhiqizwa nguNkk Shandu.

UNKK Hle Shandu ephethe izinkwa ezibhakwa ebhizinisini lakhe, iGemi-squre Cakes.

IZISEBENZI ezintathu eziqashwe ebhizinisini likaNkk Shandu.

12 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Izindaba

Incwadi mayibe negama lomlobi eliphelele nendawo ahlala kuyona. Unelungelo lokucela igama lakho ligodlwe. Umhleli unelungelo lokuzihluza izincwadi, azifinyeze, azishicilele noma angazishicileli.

Ngocingo ku: 031 334 6700Ngefeksi: 031 337 9785Nange-e-mail ku: [email protected]: 031 334 6700Classified Advertising: 031 334 6777http://www.ilanganews.co.za

UMHLELI WEZINDABA Sazi KaSipho [email protected]

UMDIDIYELI OMKHULU Siyabonga Nxumalo [email protected]

ABADIDIYELI Mpume Nzama [email protected]

Makhosi Dube [email protected]

IZINTATHELI Nomfundo Ngwane [email protected] Skhosiphi Mthembu [email protected] Cain [email protected] Sithole [email protected] Ngobese [email protected] Shinganonhlakaniphos@ilanganews.

co.za

ABATHWEBULI John [email protected] Sandile Makhobamakhoba@i langanews.

co.za

UMHLELI WEZEMIDLALO Zakhele Mchunu [email protected]

IZINTATHELI ZEZEMIDLALO Senzo Sokhela

[email protected] Zondi [email protected] Ndlovu [email protected] Philani Ncalane [email protected]

UMHLELI OMKHULU Philani [email protected]

LISUNGULWE NGOWE-1903

IMIBONO YABAFUNDI

QIKELELAMasikhulume ngezinto ezikushisayoWhatsApp: 082-070-8034Facebook: Ilanga Newspapers

IPHEPHA LESIZWE

ZINIKA ithemba ngekusasa lezwe izindaba zokuthi iningi lezinyunyana ezinamalungu asebenzela uhulumeni, sezisisayinile isivu-melwano sokukhushulwa kwamaholo, njengo-ba bekunokwesaba kokuthi kungase kube nokhukhulelangoqo wesiteleka uma kungavu-

nyelwana ngemihlomulo. Ekuqaleni kwesonto kuvele ukuthi izinyunyana,

okubalwa eyothisha iSouth African Democratic Teachers’ Union (Sadtu) nePublic Servants Association (PSA) ukubala ezimbili, ezinamalungu amaningi eminya-ngweni kahulumeni - zivume ukukhushulwa kwamaholo ngo-1.5%, nesamba esisuka ku-R1 200 kuya ku-R1 600 ngenyanga isisebenzi ngasinye.

Lesi sivumelwano sisayinwe emuva komzukuzuku othathe izinyanga, lapho izinyunyana bezishaya phansi ngonyawo zithi imali ebekwa wuhulumeni etafuleni yi-ncane kakhulu, zifuna imihlomulo ikhushulwe ngo-8%.

Uhulumeni wona ubugcizelela ukuthi inkece kayikho, isimo somnotho wezwe sibuthaka kakhulu, okudala ukuba imali yentela engenayo yehle, ungakwazi ukukho-khela izindlelo zawo, okubalwa kuzo nemihlomulo yezi-sebenzi.

Kuyiqiniso ukuthi cishe zonke izisebenzi kulesi sikhathi esiphila kuso zishayekile kakhulu ephaketheni ngenxa yesimo somnotho esintengayo, okwenza izinka-mpani zingakwazi ukukhuphula amaholo.

Empeleni izisebenzi zikahulumeni zisesimeni esingco-no uma ziqhathaniswa nezisebenza ezinkampanini ezi-zimele, njengoba zona kukhona okuncane ezikutholile, futhi kazibhekene nengwadla yokudilizwa.

Izinkampani eziningi ezizimele ziyadiliza futhi ezinye kade zagcina ukukhuphula amaholo, kayisaphathwa-ke eyokuhlomulisa izisebenzi ngamabhonasi.

Sikushayela ihlombe ukusayinwa kwalesi sivumelwa-no, ngoba kugweme ukubakhona kwemibhikisho neziteleka ebezingeke zilisize ngalutho izwe esikhathini esinzima, lapho lidinga uzinzo emuva kwezibhelu zaka-muva eGauteng naKwaZulu-Natal, ezimbule uhulumeni izinqe, wabonakala ubuthaka, ungakwazi ukulawula izwe.

Okufanele kwenzeke ukuya phambili, wukuba zonke izinhlaka ezithintekayo zikuqonde ukuthi umnotho wezwe usobhukwini, ngeke kwasiza ukufuna imihlomulo abakhokhi bentela abangeke bakwazi ukuyikhona.

Ukukhushulwa kakhulu kwamaholo ezisebenzi zikahu-lumeni esikhathini lapho intela engenayo yehlile, kusho ukuncipha kwemali yokwakha izikole, izakhiwo zezempi-lo, imigwaqo nenye ingqalasizinda edingwa wumpha-kathi.

Ukuze izwe lithuthuke, sidinga izisebenzi zikahulu-meni ezizimiselayo, ezikhuthele, ezikhathalele umphakathi, futhi eziphatha imali yawo njengezikhali zamaNtungwa. Okunye, sidinga ukuba ingxenye enkulu yemali yentela engenayo isetshenziselwe intuthuko, ingapheleli emaholweni ezisebenzi.

KUYOZE KUBE NINI ABAHOLI BEXOLISA?

Sizenze izilwane ngokushisa izitoloMHLELI: Indaba yodlame nomonakalo osudaleke ePhoenix udinga ukulungi-swa ngokukhulu ukushesha.

Empeleni yithina esiwudalile, wuku-thi yingoba iqiniso liyababa. Sethuse abantu sizenza izilwane sigijima nezi-nto zabantu singazikhokhele, sishisa nezitolo, sacekela phansi nezikole.

Ngokubona kwami, kayikaze vele yanambithisisana phakathi kwethu nabomdabu waseNdiya, ngakho izigi ezikhala emuva kwabo ziyabethusa, engikholwa wukuthi nakithi kungaba njalo.

Kodwa nje iqiniso limile, le nto ngabe kayikho ukuba kasizenzanga izinhlanya sathatha izinto zabantu ngokungemvu-me, saphinda sashisa

namanye amabhizinisi. Ngikhuluma nje inkampani yabangcwabi iCebole-thu ibalisa ngamagatsha ayo onakalisi-we angaphezu kuka-20 engase iwavale amanye.

Ubani njalo? Yithi. Uma kunje seku-funeka abantu abazoma baqine ngqi ohlangothini lwabo abomdabu waseNdiya nangasohlangothini lwethu, sibhule lo mlilo ngokuhlanganyela, oli-maza omunye, aphoswe ejele nje kwap-hela.

Bese nathi sizifundisa ukuziphatha, siyeke ukuzidumisa kabi ngokuthi njalo izinkinga zilungiswa ngodlame netoyitoyi enokubulala izinto.

Naba nje bona abomdabu waseNdi-ya, banamabhasi namatekisi ahambela

lonke iTheku, kodwa kangikaze ngizwe kuthiwa acathamelana ngenhlamvu kulimale nabagibeli njengakithi. 

Yithi-ke sisonke esizoma nhlangothi zonke sibhu-le umlilo oqubuke ePhoe-nix ungakapakeli kwezinye izindawo.

Singaqhosha nje sisho esikushoyo, kodwa iqiniso lithi impi kayakhi, kodwa iyabulala - uma kungabulawa abathathu ngale, kube yishumi ngale.

Iqiniso lithi akunamuntu okufanele afe, thina nje, masihlalisane kahle ezweni esiliphiwe nguMdali umhlaba ungasihlabi kube kuyithi esiwuchwe-nselayo.

Sibusiso Madoda Hadebe ENhlapho, eKatlehong

MHLELI: Ngifisa ukuzibuzela kuhulu-meni we-ANC ukuthi kanti isiyoze ibe mingaki iminyaka kufa abantu emuva kwalokho uxolise.

Ngibuziswa yinkulumo kaNgqongqo-she Lindiwe Sisulu (wezokuhlaliswa kwabantu) mayelana nodaba lokufa kwabantu KwaZulu-Natal naseGauteng ngenxa yale mbedumehlwana esibone yenzeka phambilini.

UNgqongqoshe Sisulu ngimuzwe ephindaphinda ethi bayaxolisa, baya-yixolisela i-ANC. Uthi inhloso yabo manje beyi-ANC wukuthi ingaphindi le nto eyenzekile.

Umbuzo uthi kuyoze kube nini becu-la iculo elilodwa lokuthi bayaxolisa ngoba nangesikhathi kufa abantu eMarikana, kwaxoliswa, kwathiwa ngeke siphinde isigameko esifana nalesiya?

Nakulokhu sebecula lelo culo. Okumangalisayo wukuthi lo hulumeni kawusiboni isidingo sokugwema ukufa kwabantu, ubona ukuthi abantu mabafe kuqala emuva kwalokho uzoxo-lisa ngoba vele uyazi ukuthi sizoxola kwazise sihlale sixola ngokuwugixa-beza ngevoti.

Okuhlekisayo-ke kabafuni ukuphu-mela obala ngokuthi eqinisweni siyini isisusa sayo yonke le nto. Bazama ngayo yonke indlela ukukugwema ukukhuluma iqiniso, benza sengathi kabazi kanti bazi kahle ukuthi kuze kube nje kungenxa yabo nokunga-khathaleli impilo yabantu ababavote-layo.Scale Ziqubu, eNkandla

MHLELI: Ngicela ukuphawula ngoda-ba oluphume ephephandabeni lango-Lwesine mhla ka-22 kuNtulikazi (July) 2021 obelunesihloko esithi “Umdonsi-swano ngobukhosi bakwaZondo”.

Ekuphawuleni kukaMnu Bongani Zondo, ngiyafisa ukuphikisana nombo-no wokuthi abantwana bangosomathu-ba ezweni likakhokho wabo.

Iliba akhuluma ngalo ngelikakho-kho, uMntwana uMahanana kaMpande okunomlando omude nowaziwayo, naye awaziyo njengoba esedukisa izwe, ethi abantwana bafikele kubona bengabakwaZondo.

Zolo lokhu ubesibhalele incwadi esebenzisa ummeli wakubo, efuna uku-ba-mbisana nabantwana ekuphatheni amapulazi akuleya ndawo. Lokho nje kukodwa, kuveza ngokusobala ukuthi ngubani ongusomathuba kulolu daba.

Kumanje uhambe enxenxa abantu ukuba bamkhethe kwesobukhosi, uya-khohlwa uSokotshane ukuthi akusona isikhundla sepolitiki lesi, kodwa sikhu-luma ngobukhosi boselwa.

Kayikho ingxabano phakathi kwaba-ntwana nomndeni wakwaZondo - futhi kungakuhle kuhlale kunjalo, kodwa masilugade ulimi lwethu - kalukho olu-

celwa ngabantwana emndenini wakwa-Zondo.

Abantwana babuyela ezweni lomntwana, badinga nokubuyiselwa wuhulumeni isihlalo soMntwana uMa-hanana. Umntwana owagana kwaZo-ndo kangikholwa ukuthi wayesezo-phanga izwe lomntwana futhi ngolunye udaba olunye engingethande ukungena kulo njengamanje.

Ngiyathokoza kakhulu ngokuthola ithuba Mhleli.UMntwana Sibusiso Pascal ZuluKaThabani, kaThukevela, kaMbhodula kaMahanana KaMpande

Sidinga izisebenzi zikahulumeni ezikhathalele umphakathi

MASINGABIZWA NGOSOMATHUBA EMHLABENI WOBABAMKHULU

UNGQONGQOSHE Wezokuhlaliswa Kwabantu uLindiwe Sisulu, okusolwa inkulumo yakhe mayelana nokufa kwenqwaba ezigamekweni ezahlukene kodwa i-ANC ivele ithi iyaxolisa.

ILANGA

Izindaba ILANGA • JULY, 29-31 2021 13

UKUHLASELWA kwamakhompyutha enkampani eyenga-mele amachweba aseNingizimu Afrika, iTransnet

ngeledlule, kuyisikhumbuzo sokuthi izinhloli zakuleli kumele zenyuse amasokisi ukuvikela umnotho wezwe ekuhlaselweni ngalolu hlobo lwempi ngamanye amazwe noma imigulukudu.

Izolo iTransnet ibike ukuthi amachweba ayo aseqalile ukuse-benza, yize kusazothatha isikhathi ukuthi abuyele esimeni esejwayelekile.

Isigameko saseTransnet sishi-ye amachweba ale nkampani engakwazi ukusebenza ngendlela ejwayelekile. Ukungena kwempa-hla kuleli, ivela kwamanye ama-zwe nokuphuma kwekhiqizwa kuleli iyothengiswa phesheya, kuhlelwa ngamakhompyutha.

Lokhu kuhambisana nezikalo zemali yentela ngabakwaSARS, okumele ikhokhwe yizinkampani ezingenisa impahla kuleli. Uma la makhompyutha equleka, nje-ngoba kwenzekile ngeledlule, lo msebenzi uyama nse.

Lokhu kuphoqa abaphathi bamachweba ukuba babuyele endleleni yakudala yokusebenza, lapho izinkamnpani kumele zikhiphe amaphepha obufakazi ngezimpahla zazo.

Le ndlela ithatha isikhathi, okwenza ukungena nokuphuma kwempahla kubambezeleke, okungadalela umnotho wezwe izingqinamba.

Eyokuqala, ziningi izimpahla esezilungele ukuthengiswa ezito-lo eziye zithengwe phesheya. Uma kunezingqinamba zokunge-na kwazo ngamachweba akuleli, kungagcina ngokushoda kwazo ezitolo.

Okwesibili, izinkampani ezithengisela amanye amazwe umkhiqizo wazo zingagcina sezilahlekelwe ngamakhasime-nde uma umkhiqizo wazo ungafi-ki ngesikhathi okuvunyelwene ngaso.

Ukuhlaselwa kwamakhompyu-tha ezinkampani ezizimele neminyango yohulumeni ngale ndlela, sekuyinto ejwayelekile emhlabeni wonke. Sekukaningi amabhizinisi neminyango kahu-lumeni e-United States of Ameri-ca (USA) nakwamanye amazwe behlaselwa ngale ndlela.

I-USA ihlale ikhomba izimba-ngi zayo okubalwa kuzo iChina,

iRussia, iNorth Korea nemigu-lukudu ezimele.

Lokhu kuhlaselwa kwamakho-mpyutha kusuke kuhloswe nga-kho ukuphazamisa ukusebenza komnotho wezwe.

Kwesinye isikhathi abahlaseli bamakhompyutha basuke befuna ulwazi olunzulu oluqukethwe yile mishini, bese beluntsho-ntsha. Zimbili izizathu zoku-ntshontsha ulwazi, esokuqala; wukuthola izimfihlo ngokusebe-nza komnotho wezwe - osekunge-nye yezindlela amazwe ancinti-sana ngayo.

Eyesibili; nezinkampani ngokunjalo, zusuke zizama uku-thola izimfihlo ngezinkampani ezincintisana nazo ezimakethe. Izinkampani ziyaye zithande ukwazi ukuthi ozakwabo beza nani entsha engabatholela

amakhasimende. Lokhu kuhlaselwa kwamakho-

mpyutha kubuye kusetshenziswe ukukhubaza umnotho wezwe noma ukusebenza kwenkampani ethile.

Uma kuyinkampani ekhutsha-zwayo, abahlaseli basuke befuna ukuthi ihluleke wukugcina izidingo zamakhasimende ayo, okungavula amathuba okuthi izimbangi zayo zikwazi ukuheha la makhasimende.

Ngakolunye uhlangothi, aba-hlaseli abazimele baye bafuna inkokhelo ukuze bayeke ukuhla-sela. Abanye kabafune mali, kodwa balwa impi nenkampani ethile ngoba bephikisana nendle-la esebenza ngayo.

Umkhandlu oweluleka uMengameli wase-USA ngesimo somnotho wezwe, waludingida

lolu daba lokwanda kwempi nga-makhompyutha embikweni wawo ka-2018. Wathi impi yamakho-mpyutha idala umonakalo emnothweni.

Lo monakalo uba mkhakha mibili, omunye usheshe ubo-nakale, kanti omunye uthatha isikhathi. Osheshe ubonakale ungaxuba ukulahleka kolwazi oluyimfihlo nemali engenayo.

AbaseTransnet kabakacacisi ukuthi nhloboni yokuhlaselwa kwamakhompyutha abo ababhe-kene nakho, kanti nohulumeni kawukaze usikhiphe isitatimende esicacisa ngalokhu.

Nokho kunezinsolo zokuthi lokhu kuhlasela kuphathele nemizamo yokukhubaza ukuse-benza komnotho wezwe.

Ibalulekile iTransnet ekuse-benzeni komnotho wakuleli,

ichweba laseThekwini liwumgudu wezimpahla ezibale-lwa ku-60% ezingena neziphuma kuleli.

Okwesibili, amachweba akuleli awumgudu wezimpahla eziya emazweni ase-Afrika esingabala kuwona iZimbabwe, iZambia, neDemocratic Republic of the Congo.

La mazwe kawanawo amachaweba awo ngoba amaphakathi nezwekazi, lapho lungekho ulwandle. Ichweba la-seRichards Bay liwumgudu omkhulu wamalahle akuleli athengiswa phesheya.

Ukumiswa kokusebenza kwechweba laseThekwini kuzoba nomthelela ongemuhle ezinka-mpanini zakuleli njengoba kulandele maduze nje ekuvalwe-ni kwaleli chweba ngenxa yodla-me nokuntshontshwa kwempahla ezitolo obekukhungethe iKwaZu-lu-Natal neGauteng.

Lolu dlame lwahambisana nokuvalwa komgwaqo omkhulu oxhumanisa iTheku neGoli, owumgudu omkhulu wezimpahla eziphuma nezingena ngechweba laseThekwini.

INingizimu Afrika kayifani namanye amazwe lapho ololiwe kuyibo abathwala impahla eni-ngi. Sekuneminyaka eminingi impahla eningi yakuleli ithwalwa ngamaloli, okwenza umnotho ubesengcupheni uma ukuhamba kwamaloli kuphazamiseka.

Sikhuluma nje izinkampani ezizimele ziphezu kwemizamo yokuvuselela ingqalasizinda yohwebo njengezitolo nezindawo zokubekwa kwempahla eyaceke-lwa phansi ngesikhathi sezibhelu zokutatshwa kokudla.

* USIKHAKHANE, oke wasebenza njengomkhulumeli kaNgqongqoshe wezezimali kanye nebhange lezwe, useyiphini lomhleli weConversation Africa.

SIGUDLA NOGALAJAKANA: ABDUL MILAZI

ABELUNGU BAYASIHLEKA NJENGOBA SESISHISE IZITOLO EMALOKISHINI

Kusazothatha isikhathi ukuvusa umnotho EZOMNOTHO JABULANI SIKHAKHANE

LE NTO okuthiwa wumzabalazo ibuye ihluphe ngoba kuthi uma sekuzatshalaziwe, bese isikhuni sibuya ngomkhwezeli.

Njengoba kwakutashwa kushi-swa izitolo kula masonto edlule, abahlala emalokishini sekumele bagibele baye emadolobheni uku-yothenga okuya ngasethunjini.

Ukucekela phansi izakhiwo lapho sihlala khona uma kukhona esingeneme ngakho, sekwaphe-nduka umkhuba omusha walesi sikhathi senkululeko. Zolo lokhu, izingane zacekela phansi ama-nyuvesi ngoba zithi zifuna imfu-ndo yamahhala.

Sithe sisabheke lokho, kwacekelwa phansi amahhovisi kahulumeni ngoba nakhu abantu bethi abazitholi izimfanelo aba-thenjiswa zona.

AbaseLimpopo baze bashisa nezikole ngoba nakhu bekhala ngokuthi kabanazo izikole ezanele esifundazweni sabo.

Bashisa zona lezi ezimbalwa

abanazo. Kwenzeka konke lokhu nje, ezabelungu zona izingane zabe zifunda, zifundela ukupha-tha lezi zethu thina esishise izikole. Kodwa sizibuza mihla namalanga ukuthi kungani ondle-bezikhanyilanga besasibusa yize sekwedlule iminyaka engamashu-mi amabili nesithupha sakhulule-ka.

Ngesikhathi thina simosha sithi siyayinyomfa, bona baqala ama-bhizinisi, bafundise nezingane zabo ukuthi ziwubambe ngazo zombili umnotho.

Thina sithi uma siqeda ukutoyi-za, bese siyofuna umsebenzi kubo kanye nezingane zabo, njengoba sasenza besabusa leli elikaMtha-niya.

Izifundiswa zona zithi lo mkhu-ba wokucekela phansi izinto waqala ngesikhathi somzabalazo wenkululeko, sisacindezelwe amaBhunu. Kwakunesiqubulo esasidumile ngeminyaka yo-1970 kuya ko-1980, esasithi,

“Inkululeko ngaphambi kwe-mfundo”.

Uma sisicwaninga lesi sisho, kusho ukuthi abaholi bomzabala-zo babethi makulwelwe inkulule-ko kuqala ngaphambi kokuthi izingane zethu zifunde.

Akekho noyedwa owayebuza ukuthi uma leyo nkululeko isitholakele, ngabe leli zwe liyo-buswa ngamaqaba yini, futhi lezi zingane zethu ezingafundile, ziyokwazi kanjani ukuphatha izwe ngendlela.

Yingakho nje iningi labaholi banamuhla likholwa wukuthi ukubusa wukudla imali yesizwe, lona nabangani nemindeni yalo.

Uma silandela umlando, sibuyela emuva kulesi sikhathi befika ondlebezikhanyilanga, siyokhumbula ukuthi ngesikhathi amaNgisi ehlasela elakwaXhosa, kwakunentombazanyana eyayibi-zwa ngoNongqawuse.

Le ngane kwakuthiwa iyapholo-fitha, ibona okuzayo kungakafiki.

Yathi ithole umlayezo ovela kwabaphansi, owawuthi makushi-swe amasimu nemfuyo ukuze kunqotshwe abelungu.

Nangempela ashiswa amasimu nemfuyo, emuva kwalokho abantu base bengenakudla, baphoqeleka ukuthi basebenzele wona lawo maNgisi ukuze bangabulawa yindlala.

Akekho noyedwa umuntu omdala owabuza ukuthi amabu-tho azolwa kanjani elambile, ko-dwa-ke sonke njengendlu emnya-ma sikholelwa kulokho esikhole-lwa kukhona.

INkosi uCetshwayo yona yakhe-tha ukuthi azikhale, yaphaka amabutho abhekana ngqo namaNgisi empini yaseSandlwa-na. Sawabonisa uGenebusi ama-Ngisi, atshela nabakubo phe-sheya ukuthi kunesizwe e-Afrika esingajwa-yelwa kabi.

Kwaba khona futhi neNkosi uBhambatha kaMancinza wakwa-Zondi, owala waphetha ukuthi

uZulu ukhokhiswe intela yama-khanda, okwakuyitulo lamaNgisi lokusenza izimbamgodi zawo.

Ngokuhamba kwesikhathi, noMntwana waKwaPhindangene, iNkosi Mangosuthu Buthelezi wabona ukuthi asifihlele induku emqubeni ukuze sikwazi ukusi-mama, sime njengoZulu.

UShenge wakwazi ukusebenzi-sa amaBhunu ukuthuthukisa isi-zwe. Laba bomzabalazo bamcha-pha ngayo yonke inhlamba abaya-ziyo, bekhohlwa wukuthi isitha sinqotshwa ngezindlela eziningi.

Uma uke walusa, uyazi ukuthi uma ulwa nomuntu kawufuni ikhanda nje sengathi ushaya inyoka.

Ngiselusa, ngafunda ukuthi umuntu umshaya amaqakala nedolo ukuze umwise, usunga-mshaya ikhanda uma ufisa. Ake nathi sisebenzise ubu-chopho, sifunde kuSokwalisa esadla anhlamvana ukuthi ubu-chopho busetshenziswa kanjani.

KUHLASELWE amakhompyutha amachweba akwaTransnet, okungaziwa ukuthi kuyothatha isikhathi esingakanani ukuba isimo sibuyele kwesejwayelekile njengoba eseqalile ukusebenza.

14 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Izindaba

THOLA EZIKAQEDISIZUNGU, IMINCINTISWANO NEZEMIDLALO NJALO NGESONTO...

NONHLAKANIPHO SHINGA

UZWAKALISE ukukha-thazeka ngabantu ase-bekhulile, abangafuni ukuyogomela iCorona-virus, uNdunankulu

waKwaZulu-Natal, uMnu Sihle Zikalala, ogqugquzele izakhamizi zakulesi sifundazwe ukuba ziphume ziyogoma njengoba naye ebegoma ngoLwesibili ehholo lomphakathi Inkosi Mzondeni, KwaMsane, eMtubatuba.

UMnu Zikalala oyinxusa le-ntuthuko eMkhanyakude - okuwu-masipala omkhulu uMtubatuba ongaphansi kwawo - ubehambisa-na noNgqongqoshe wezeMpilo KwaZulu-Natal, uNkk Nomagugu Simelane-Zulu neMeya yaseMtu-batuba, uMnu Thobelani “Verus” Ncamphalala, nayo egomile ngalo-lu suku.

Ube ngumuntu ka-1,186 562 KwaZulu-Natal ukuthola umgomo selokhu uhlelo lokugoma lwaqala ngoNhlangulana (February) nonyaka.

“Bese siside kakhulu isikhathi ngilinde ukugoma. Bengilinde laba abaseminyakeni yami ukuze ngigome nabo,” kusho yena.

Unxuse abantu baKwaZulu-Natal ukuba babhalise bese bephuma ngobuningi babo

bayogoma. Uncome abantu base-Mkha-nyakude abaneminyaka ewu-60 kuya phezulu ngokusabela

ekhwe-lweni lokuba kugonywe, wathi asebegomile badlulile esibalweni abebesilindele.

Ngesikhathi uhlelo loku-goma luqala, kwavuleleka abaneminyaka engaphezu-lu kuka-60 kuya phezulu, kwalandela abaneminyaka engaphezulu kuka-50 nje-ngoba manje sekuvumele-leke noma ngubani one-minyaka esukela ku-35 kuya ku-49.

“Njengamanje silungise-lela ukuqala sigome intsha, ngakho-ke siyacela

ukuba laba abaneminyaka engaphezulu kuka-35 baqale baye ngobuningi babo ezikhu-ngweni zokugoma kulesi sifundazwe.

"Sicela ukuthi uma bezogoma bangabashiyi abazali noninakhulu

uma bengakagomi. Kubalulekile ukuba sizinakekele, sivikele aba-sondelene nathi,” kusho yena.

Ngemuva kokugonywa, uthe akukho okuhlukile akuzwile emzimbeni wakhe. UMnu Ncamphalala uthe kubalulekile ukuba abaholi bahambe phambili, babe yisibonelo esihle.

“Nginxusa izimeya, amakhosi, amakhansela nezinduna ukuba bahambe phambili ekudluliseni umyalezo kubantu bethu ukuba baphume bayogoma. Siyabonga nangeqhaza asebelibambile eku-dluliseleni umyalezo,” esho.

UNkz Simelane-Zulu uthe kusu-kela mhla lulunye kuMandulo (September), kuzobe sekugoma bonke abanemiyaka engaphezulu kuka-18.

“Njengoba umengameli wezwe (uMnu Cyril Ramaphosa) eseme-mezekile, siyanxusa ukuba intsha iqale ibhalise ngobuningi bayo ngoba okuhle ngayo wukuthi iya-kwazi ukwenza izinto ngezobu-chwepheshe,” kusho yena.

Uthe nabangakabhalisi, abafisa ukuyogoma, ngeke baxoshwe, bazobhaliswa bese beyagonywa kodwa uma befika sebebhalisile, kwenza izinto zibe lula kungagcini kunolayini [email protected]

Ukhathazekile ngabangafuni ukugomaUZikalala unxusa izimeya, amakhosi, amakhansela nezinduna ukukhuthaza abantu bayogoma

KUSUKELA kwesobunxele nguNgqongqoshe wezeMpilo KwaZulu-Natal, uNkk Nomagugu Simelane-Zulu, ngundunankulu wakulesi sifundazwe uMnu Sihle Zikalala obegomela iCoronavirus ngoLwesibili, neMeya yaseMtubatuba, uMnu Thobelani Ncamphalala naye ogomile. ISITHOMBE: SITHUNYELWE

“Siyanxusa ukuba intsha iqale ibhalise ngobuningi.

Tel: (031) 334 6777 • Fax: (031) 337 9821

Classifieds ILANGA • JULY, 29-31 2021 15

ERRATUM Please note that the tender documents issued on the National Treasury e-tender portal (https://etenders.treasury.gov.za) and the iSimangaliso website (www.isimangaliso.com), for the below mentioned tenders have been withdrawn and new tenders have been issued.Kindly note that the new closing date will be 17 August 2021.

1. VBID NO: #05/2021Supply and Delivery of COVID-19 PPE for a period of three (3) years.

2. BID NO: #06/2021The appointment of a service provider to undertake the services of Monitoring of the Estuarine Functional Zone Tender.

We apologize for any inconvenience caused.

www.thecandocompany.co.za 53376KZN www.ayandambanga.co.za

S.E Bukhosini Chief Executive Officer

0020 Estates

SECTION 29 NOTICEThe Executors of the deceased estate of the lateMuzikayise Selby

Mahlaba, identity no. 430315 5476 086, who died on 25-01-2021,are calling all creditors and debtorrs who may have any claims on the deceased estate to lodge their claims with Executorʼs agents within30 days of this notice.

EXECUTORʼS DETAILSNosipho Presencia

Vunandlala

EXECUTORʼS AGENTHappy Moeletsi Attorneys

Cell: 082 829 6590 /071 931 2035

Email address:hmoeletsi.attorneys@gmail.

com

SERVICES

2150 Health & Beauty

100% AKULUCHIGANGA

*Buyisa isithandwa 1day*Imali esheshayo*Nyamalalisa isisu 30min*Khulisa induku / amahips*ukuthola isikhundla after35minutes*Chikolokolo oilangakwenzela uR5.8milion45min*Amagundane alanda imali * Imali ingena kwiaccount yakho after 30min*Lotto and Cassino* Hola kathathu

KHOKHASEWUPHUMELELE

073 184 0552BABA SANGWANA

10 YEARS EXPERIENCEbuyisa isithandwa sakho.Imali ingena account nomaendlini.mali yamadlozi ubuyanayo. Phasa esikoleni.

Nokunye OkuningiSiyagalanta 100% Khokha

Sewuphumelele.073 326 3515

2160 Herbalists

100% BABA MTUKULAINKANYISO R150

Buyisa isithandwa sikufonele 5mins.Sula isikweletu.Imali ingena ebank.WalettMagic.Amagundane landaimali 30mins.Imali esheshayo 10min.Khulisa induku.Loto/Casino.Phasa eskoleni079 562 2455 WhatsApp073 125 6759 WhatsApp

2160 Herbalists

!!!BABA UNDWANDWE*Buyisa isithandwa sakho*Bheka mina ngedwa*Nyamalalisa isisu*Khulisa induku*Wallet magic*Imali engena kwi account nezinunu zilanda imali*Wina lottoPowerball.kanye neCassino*Sula isikweletu*Phasaesikoleni nokuthola ingane*ngikusiza noma ukude

100%NgiyatholakalaCall / Whatsapp

072 502 6142100% BABA MATHE

Khokha R100Ngidume wonke umhlabauzamile wahluleka 30minresults.khipha isisu.Gudluza isitha. Imali engena kwiaccount neskhwama.magic wallet.Intambo yemali.Sula isikweletu.Imali esheshayo.Khulisa induku.Winailotto/cassino.Thola promotion emsebenzini.qinisa umuzi nomzimba wakho.

078 515 4890100% GOGO CELA

INKANYISO R100Buyisa isithandwa sikufonele 5mins, Sula isikweletu-Wallet magic, Imali engena ebank, Imali esheshayo-Amagundane alanda imali30 mins. 083 972 8557Sikusiza noma ukude

100%MAKHOSI

*ImaliEsheshayo

30mins.*Imali ingena

kwi bank20mins.

079 693 6683078 074 1801

{Whatsap}PAY AFTERKING OF KING

Imali esheshayouma ufuna

Ukuphumelela,Woza Kumina.Sameday

Phatha R900

078 666 2416DBN,PTN,PMB,JHB

2160 Herbalists

100% MKHULU MIMOSA064 863 7978

KUTHIWA UKUNGAZIKUFANA NOKUNGA-

BONEngiyabonga MKHULUMIMOSA ngokungisusaemkingeni yokuphila ngokuwasha emizini yabantu ukuze ngitholele ingane ukudla wangifakela imali ingango 4.7 million ebankinilami ngomhlaka 12 March2021 emuva kokudlalwaodokotela abanamanga emaphepheni egameni lokuthi bazongisula inyembezi kanti lutho.Igama ngingu ZAMA MAGUBANE nombolo yami ithi 067 3192783 ngifisa ngathi wonkeomuntu owake wazamakwabanye kodwa wahluleka angafonela uMKHULUMIMOSA kule nombolo uyena kuphela onalo iqinisonombolo yakhe ithi 0648637987uzusula inyembeziukhokha u 20% mase uphumelele kusuka kuyona lelo Mali ozoyithola uyasizauMKHULU nasezinki ngenieziningi uma nidinga ukwazi okuningi ninga ngifonelanoma inini ksukela u6amto 9pm ngiyabonga

NGU APHELELEEASTERN CAPE

Ngiyabonga kuBABASCABHA owangisiza nganginezi kweletu ebank nokufundisa izingane nemotoyami yadliwa umuzi izintozazingihambela kabi laphokusenjalo ngathola inambakaBABA SCABHA ephepheni ngamfonela wangisiza kakhulu ezinkingeni zamizaphela ngiyabonga kakhulu ngakhanyisa ngo R100ngathola R18Million bankmanje ngino muzi, imotoyam.iingane zami zifundaezikoleni eziphambili,naminginamabhizinisi amaningiufuna ukuphumelela?shayela uBABA SCABHA osizayo. Noma ushayele mina071 424 9504 uthole isiqi,iseko*Ngemali engena kwi-account in 30min*Amagundane alanda imali*Superber,Lotto,Cassino*Buyisaisthandwa sakho* bhekamina ngedwa*Thola isikhundla emsebenzini*Tholaumuthi wokuthandekaemsebenzini*Imali esheshayo*Khulisa induku

Kanye NokuningiUBABA SCABHA071 4249 504

BABA SHANGE* Ukubuyisa isthandwa* Ngenza imali phambikwakhio* imali ingena kwiAccount. 083 345 2174

2160 Herbalists

BABA CHIWAWULAukhokhovu olwenza

yonke into*Imali yamadlozi*Imali engena Bank nomaesikhwameni yakho 30min*Imali esheshayo*Inunu zilanda imali

1million 30mins*Gudluza isitha*Isikhwama semali*Kuwina Lotto/Casino

Call : 068 385 5864WhatsApp: 078 927 2715

BABA GABELASula izinyembezi

nalu usizo*uzamile kwabaningi wahluleka BABA JAWADU uzosula inyembezi zenu ngokushesha.Buyisa isithandwa sikufonele 10mins*gudluza izitha, Imali esheshayo*Imali yamadlozi,Imali ngena kwiaccount R8.5millionngo 30mins*Imali engenaendlini R9.5million ngo45mins * Sula isikweletu.

Nokunye OkuningiFor more information

call or whatsapp073 292 4611

BABA BONOMALIIzinkinga zemali

kuphela*Imali engena endlini no

ma kwi-Account*Imali esheshayo nekubuyisa isithandwa. Pay After

061 424 4946

BABA MANYONI073 334 8237

Inkinga zemali,Imali ngenakwi-account 3hrs kuphela.Imali ingena endlini.Buyisaumuntu wakho same day.Thola ingane ngokshesha.Khulisa noma vusa induku.NGIYAGARANTA WONKE

UMSEBENZI

BABA NYAMBOSESuzamile kwabaningi

wahluleka nanguuBABA NYAMBOSE

uzokusula izinyembeziBuyisa isithandwa sakho ngokuphazima kweso.Zitholele ubheka mina ngedwa.Imali engena kwiBank Account,.Imali ingena endlini.Ngenza nemali phambi kwakho.Amagundane alandaimali.Gudluza isitha.Sulaisikweletu.Inamba zeLottoKhokha Masuphumelele

060 887 1435

BABA RAJAHHERBALIST

Khokha usuphumelele.Buyisa isithandwa. Shada2 days. Indoda/umfaziangaphumeli ngaphandle.khulisa/vusa induku 24hrs.Thola izingane. 1 day phupha iLotto/Casino/amahhahi. Ngibolekisa amagundane alanda imali 5 days.uma ungasebenzi umuthiuyawubuyisela. Imali 1dayowenhlanhla. Owecala.Khipha umuntu ejele 6hrs.

SIYADILIVA GRTDBABA RAJAH060 428 4690064 694 7606

BABA SHABALALACEBA ube nemali ungaphinde usebenzele umlungu-R250. Call: 0833292255

BABA SHIWA*Inkinga zemali esheshayo*Imali ingena kwiaccountyakho*Imali ingena endlini*Amagundane alanda imali*Wina ilotto/Cassino*Buyisa isithandwa sakho.

Nokunye Okuningi.Call or whatsapp064 792 5583

2160 Herbalists

CHIEF MBILAInkinga zemali kuphela

*Engena kwi Account*Engena esikwameni*Hlukana nokuhluphekaimpilo isezandleni zakhokhokha sewuphumelele

Call: 060 950 3399

DR BABA DLAMINIHERBALIST

Uhambe wahluleka wozauzozibonela wedwa.Inkinga zothando nenkinga zemali. Inkinga zasemsebenzi

ni. Inkinga zomndeniNokunye OkuningiFona kule number071 324 3600

NKR DURBAN

DR MKAMBALIIzinkinga zemali

kuphela

IMALI ENGENAESIKHWAMENI.

IMALI ESHESHAYO.IMALI ENGEN KWI-

ACCOUNT. PAY AFTER060 755 7753

DR NJEZAUsizakala ngo R200

Ngubuyisa umsebenzi,Imali yabantu abadala

Imali engena kwi-accountImali izizele endlini yakhoYithuba lakho lokugcina

Leli lokuthi usizakalengo R200 wakho nje vo

076 865 4497

KING GABRIELIzinkinga zemali kuphelaImali esheshayo,lotto,Cassino.Imali engena eBank.Wallet magic.Amagundanealanda imali Pay after

078 123 3542

KING KAMBULI065 600 9490

Ngingakusiza kuloku.Ukubuyisa isithandwa.Umsebenzi ongaphelanga.Imali yamagundane.Imali ingenakwi-account.Nokunye okuningiNgitholakala eSouth Cost.063 477 4540

LINDANI BHENGUE-STANGER.

NgiyakudumisaBABA MSWELI

Ngabona uDumisani waseMpumalanga encomaBABA MSWELI kwiphephandaba ILANGA. ngayithatha inumber ngayifonelawathi ukhanyisa R100.ngamfakela imali ka-PEPwathi angimnike imininingwane yami.HAIBO!! Ngabona isimanga emini ilangalibalele kwangenauR80million ebhange lamiNgiyabonga BABAMSWELI mphakathi waseMzansi ningamoshi isikhathi ngokusebenza FonelauBABA ku 082 845 7587nibone isimanga nani.

BABA usiza ngemali engena ebhange.amakati aletha imali ndlini,notokoloshe.

Nokunye OkuningiFonela UBABA KU082 845 7587

2160 Herbalists

MKHULU DLAMINI& MAMA MFUNDISIPOWERFUL SPIRITUAL

HEALER

INKINGA ZEMALINEMPILO!

* THOLA IBHANDE LESALAMUZI,IMILINGO UCEBE UBE EZITOLO,AMATEKISI,UHLONISHWE.* IMALI ESHESHAYO UYITHOLE NGOSUKU UNGAPHINDE USEBENZELEUMLUNGU*IMALI INGENA KWI-ACCOUNT KUPHELE HOUR

(MIRACLE MONEY)INGENA ESIKHWAMENI.

FONA MANJEnoma WHATSAPP073 232 2471

BABA KAPINGA wozani kimi uthole

usizo noma ushintshe impilo yakho

*Imali esheshayo*Imali engena kwi account yakhosame day*Wallet magic

*Buyisa isithandwa*Qinisauthando*Delete izikweletu*Wina iLotto*Imali engenaesikhwameni sameday

Nokunye OkuningiFona or whatsapp065 993 8538

MKHULU GAWAZANgidume wonke umhlaba uzamile wahluleka

Gudluza isitha.Intambo yemali.Sula isikweletu.Imaliingena kwi-Account 2million uyithole sameday.Imali ingena esikhwameni nomaendlini 5million.Buyisa isithandwa sakho 20min.Ubeisikhundla msebenzini.Wina Lotto neCasino.Khokha Sewuphumelele

079 090 8189

MKHULU KHALAMBO

igama lami nguNamuhla:064 006 68193 ngihlalaeMdantsane.Bendingu-muntu ozithengisela im-

pahla. ngithenge iphephaiLanga eDurban.Ndabonaiadvert kaBaba Khalambo

indlela abasize ngayoabantu ngemali eshe-

shayo nami ngamufonelaukuqonda ngemali ukuthi

ihamba kanjani wathingikhuphe imali yomkha-

nyiso engange R1100ukuze nakimi kukhanye

ngenza kanjalo zange ku-phele ne 1hour yangena

imali kwiaccount yamingaze ngafonela uBABA

ngemali. seyingenilezange ngiphose maseko

ngam sender ngamnika is-hare u30% i ngibonga kuBaba Khalambo kuningiongenzele kona ebominibam kanye nefamily yami

nansi number yakhe073 401 3419

MKHULU NDAWONA

Ngidume kakhulu lanaeMzansi ngokusula izinyembezi zabantu.Imali ingena kwi-Account R500 000Imali ingena endlini R3mil.KHOKHA SEWUPHUMELELE.

Call: 078 684 6184

2160 Herbalists

MKHULU SHABANEThokozani bantwana

bethongaUma uzama impilo,ungalinge ucabange ukuthi khonaomenzalayo noma kukhona onendaba nawe, abanyebafuna ukukbona uwile,vuka ugeze, ushone empinimfowethu, imali engena ebenkini lakho nomaeskhwameni

THOKOZA!!!Call or whatsapp063 860 9338

DURBAN

ISIMANGASIKA-MVELINQANGANgelinye ilanga ngabonaZama encoma uBABAJALI kwiphephandaba

ILANGA.ngayithatha inumber ngayifonela wathi ukhanyisa R100.Ngangamthemba uBaba ukuthi uR100Kuphela ungashintsha impilo yami ngamfakela imalika-PEP wathi angimnikeimininingwane yami.HAIBO!!Ngabona isimanga emini ilanga libalele kwangena uR80million ebhange lami Fonela uBABA ku071 2421 284 nibone isimanga nani. uBABA usizangemali engena ebhange.Amakati aletha imali endlini, notokoloshe.

Nokunye OkuningiFonela UBABA KU071 2421 284

MKHULU DUMAKUDEInkinga zemali kuphela

* Engena kwi Account* Engena esikwamenikhokha sewuphumelele.

Call: 072 984 7680

NONTSIKELELOEASTERN CAPE

Ngiyabonga kubaba Khathaza owangisiza nganginezi kweletu ebank nokufundisa izingane ,nemoto yamiyadliwa nomuzi izinto zazingihambela kabi lapho kusenjalo ngathola unambakaBaba Khathaza ephepheni ngamfonela wangisizakakhulu, ngakhanyisa ngongathola uR25Million bankmanje nginomuzi nemotoyami ingane zami zifundaezikoleni eziphambili naminginamabhizinisi amaningi.Uma ufuna ukuphumelela

shayella uBaba Khathaza osizayo noma ushayela mina uthole isiqiniseko

072 548 5881.-Ngemali engena kwi-account in 30mins-Amagundane alanda imali-Superbets/lotto/Cassino-Buyisa Isithandwa sakho,-Bheka mina ngedwa.-Thola isikhundla emsebenzini, thola nomuthi wokuthandeka emsebenzini,-Imali esheshayo, Khulisainduku, kanye Nokuningi

Fonela Baba Khathaza082 451 8579

PASTOR ALUNAInkinga zemali kuphela

* Engena kwi Account* Engena esikwamenikhokha sewuphumelele.

Call: 061 314 9432

2160 Herbalists

PASTOR MSIZAInkinga zemali kuphela

* Engena kwi Account* Engena esikwamenikhokha sewuphumelele.

Call: 078 512 7808

Sabelo - EmpangeniNgiyabonga kuwe BabaMbatha ngabe ngiyini ngaphandle kwakho,Ngangisebenzela umulungu iminyaka engu 28 ngingakwazi ukondla ingane zami,kodwaphambi kokudibana BABAMBATHA wangikhipha ek

uhluphekeni. ngenkanyiso R100 wangipha imali engango R80million. nenganezami sinamaBusinesssonke umuntu ufuna usizofonela:BABA MBATHAuvuke umuzi wakho*Imali ingena eBank*Imali esheshayo*Abafana bomoya namagundane alanda imali

NOKUNYE OKUNINGIBABA MBATHA084 425 6552

NGU THABILEFREE STATE

Ngiyabonga kuBabaSPUNI owangisiza nganginezi kweletu ebank funImoto yami yadliwa,nomuzi izinto zazingahambi kahlengathola inamba kaBabaSPUNI ephepheni ngafona wangisiza ezinkingenizami zaphela.ngakhanyisangoR100 ngathola R25million ebank manje nginomuzi nemoto yami ingane zami zifunda ezikoleni eziphambili,nami nginamabhizinisi amaningi.Uma ufunaukuphumelela fonela Baba SPUNI osizayo noma ufonele mina uthole isiqiniseko. 072 713 4375-Imali ngena kwi-account

in 30min*Amagundane alanda imali *Superber,LottoCassino*Buyisa isithandwa*bheka mina ngedwa*thola isikhundla emsebenzini*umuthi wokuthandekaemsebenzini*Imali esheshayo*Khulisa induku.

FONELA UBABASPUNI KU:

072 713 4375

UBABA MSOMIAngazi ngingamubongakanjani ubaba Msomi-ngendlela angisiza ngayowangikhipha ekuhluphekeni igama lami uNomcebo Zulu wase-RichardsBay ngitholakala kulenamba: 073 0001257 namingezwa ngomunye usisiwakwaSishi ebonga yenauBaba Msomi ethi wamusiza ngemali-engena kwi-Account nami ngafisa sengathi ngasheshe ngimthole ngemuva kokumoshaimali eningi ngathi umangimufonela wanginikezau-3hrs yangena imali engange R3 Million yena lapho ngamkhokhela u20%

uBABA MSOMITholakala kulenumber

079 324 1411

TENDER NOTICEBids are hereby invited from suitable service providers of the following

Zululand District Municipality project:

NOTE: THE MUNICIPALITY WILL ONLY ALLOW THE FIRST 40 TENDERERS AND ONLY 1 REPRESENTATIVE OF EACH TENDERER INTO THE BRIEFING.

Work on this contract will be in terms of the principles laid down by the Expanded Public Works Programme whereby the use of sustainable, labour intensive methods utilizing resources from the target community is to be optimized.

No tender documents will be sold at the compulsory clarification meeting.

Prospective tenderers are required to collect tender documents at the briefing session at Zululand District Municipality offices, Lot B-400 Gagane Street, Ulundi, 3838 on 04 August 2021. Tenderers are not required to travel in convoy to site in compliance with Covid-19 regulation protocol, however the Google Earth kmz. File will be provided with the document.

Tenderers wishing to attend the clarification meeting are to strictly adhere to the following procedures that have been put in place in response to the current COVID-19 pandemic Regulations:

Documents can be procured by making a purchase via EFT before 12h00 on 03 August 2021 into the following Zululand DM account:Account Holder: Zululand District MunicipalityBank Name: ABSA BankAccount Number: 404 716 2045Branch Code: 632005Reference: ZDM 003/2021 & Company Name

Tenders are to use the Tender number and the Company name as the reference. E.g. 003/2021 - Company X and forward proof of payment to [email protected] and [email protected]. No cash will be accepted.

Documents to be collected at the clarification meeting only and will be issued upon presentation of a valid proof of payment which will be cross checked against the list of cleared payments.

Attendance at the clarification meeting will be limited to 1 person per company. To reserve a place companies are to submit request via e-mail to [email protected] providing the company name, full name of attendee’s, copy of the attendees’ ID and proof of payment of the tender document before 03 August 2021 at 12h00.

Those who have timeously paid for documents and submitted the required documentation of their attendee will be sent the time, date and venue of the meeting and will be provided with a unique attendee number.

Numbers will be limited to a maximum 40 attendees per meeting, and response in excess of this limit will necessitate more than one clarification meeting to be held.

Attendees will be screened, must wear a mask, and are to adhere to strict social distancing measures.

A R1 250.00 non-refundable deposit (eft only) is required for each tender document drawn (USB).

Tender Closing Date: 13 August 2021 at 12h00.

Duly completed tender documents sealed in an envelope marked with the tender number and the closing date are to be deposited into the tender box at Zululand District Municipality, Lot B-400 Gagane Street, Ulundi, 3838 by no later than 12h00 on the closing date where they will be opened in public. Telegraphic, telefaxed or posted tenders will not be accepted.

Tenderers are required to achieve at least 30% Contract Participation Goals (CPG) including a minimum of 5% Black Women Participation of the value of goods, services and works paid to one or more enterprises (CPG Partner/s) as agreed with Zululand District Municipality before contract award. Tenderers who are the main contractor (irrespective of B-BBEE classification) are not exempt from this requirement and are still required to have a CPG Partner.

Tenders may only be submitted on the tender documentation that is issued. Requirements for sealing, addressing, delivering, opening and assessment of tenders are stated in the Tender Data.

This tender will be evaluated on compliance (returnables and completeness) and functionality. The Criteria as stipulated in the “Functional Evaluation Criteria, will be applicable for each functionality and compliance. The maximum weight of each Criterion is indicated in the tender document. Any tenderer who scores less than 70% in respect of “functionality” will be regarded as submitting a non-responsive tender and will be disqualified. Note that only tenderers who comply administratively (returnables and completeness of document) shall move to the compliance stage.

The stipulated minimum threshold for local production and content for this bid is 80%.

The Bid Committee of Zululand District Municipality does not bind itself to accept the lowest or any tender.

MR P.M. MANQELE: MUNICIPAL MANAGER

Tender Ref. No.

Tender Name and Details CIDB Grading Requirement

ZDM 003/ 2021

COMPLETION OF OPHALULE PH-1

The scope of works comprises the supply and installation of 2 x 50mm Pressure Reducing

Valves (PRV’s), 1 x 40mm PRV, 5 x 25mm PRV’s and 1 x 15mm PRV with all associated

fittings. In addition, the supply and installation of 22 community standpipes, air vents for the

existing chambers, erosion protection, etc.

Minimum2 CE or higher

ZululandDistrict Municipality

www.thecandocompany.co.za 53181KZN www.ayandambanga.co.za

Notice is hereby given in terms of Section 14 of the Local Government Municipal Property Rates Act (No 6 of 2004) that by resolution taken on 25 May 2021, the Council of AbaQulusi Municipality has resolved to determine the rates payable on all rateable property within the area of AbaQulusi Municipality for the financial year 1 July 2021 to 30 June 2022 on the market value of the property as stated in the valuation roll as follows:

a. Residential R0.0093945b. Municipal Property R Nilc. Businesses and Commercial R0.0234862d. Industrial Property R0.0234862e. Vacant Land R0.0234862f. Agricultural Property R0.0023488g. Mining Property R0.0234862h. Public Service Infrastructure R Nili. Public Benefit Organisation Property R0.0023488j. Public Service Purpose Property R0.0234862k. Place of Public Worship R Nill. Privately Owned Cemetery R0.0234862

Reductions on residential property value R15 000.00Rebate reduction on Business property values 18% Rebates on indigents, pensioners, persons with disability grants and child headed households R 767.08 p.aPensioners on applicationGeneral:

1. Rates will be due and payable in 12 equal or near equal installments on the 9th of each month, when the 9th is a public holiday or weekend, the first working day thereafter.

2. The date on which the determination of rates came into operation is 1 July 2021.

3. Any rates that are not paid on the due dates will be subject to interest at the rate of prime plus one per centum per annum.

4. This notice is also available on AbaQulusi Municipality’s website www.Abaqulusi.gov.za.

B E NTANZIMUNICIPAL MANAGER

Notice No: 33/2021 Burning Spear e@oe 0310

ABAQULUSI LOCAL MUNICIPALITY

NOTICE ASSESSMENT OF GENERAL RATES FOR

2021/2022 FINANCIAL YEAR

GREEN DOOR ENVIRONMENTALISAZISO SE-ENVIRONMENTAL IMPACT

ASSESSMENT PROCESSIsaziso sikhishwe kulandelana ne-National Environmental Management Act (107 ka 1998), ngaphansi kwe-Environmental Impact Assessment (EIA) Regulations 2014 (as amended 2017), abhalwe esazisweni sahulumeni GNR326 ngenhloso yalemise-benzi elandelayo:

I-Sani Pass Hotel (Pty) Ltd, ihlongoza ukusungula indawo yokuxubana yezindawo zokuhlala, ezokuvakasha kanye nezen-tengiselwano, eduze kwehhotela elikhona iSani Pass, eliseRem of the Farm Good Hope, No. 7168, eSani Pass, KwaZulu-Natal.

Lentuthuko esunguliwe ithintana nama Listed Activities abhalwe ngaphansi kwesaziso sahulumeni GNR324, GNR327 kanye GNR325. Kusadingeka i-Scoping and Environmental Impact Assessment Process.

Abantu abafisa ukubhalisa njengabantu abathintekile noma abaz-othinteka ngenxa yalesiphakamiso bayacelwa ukuba bathinte uRoxanne van Rooyen wakwaGreen Door Environmental, Block H, Quarry Office Park, 400 Old Howick Road, Hilton, ku P.O. Box 1170, eHilton, 3245. Ucingo: 033 343 4176, Isikhahlamezi: 033 343 4201, I e-mail: [email protected].

Ukufakwa ohlwini labathintekile, qinisekisa ukuthi imininingwane yakho iyafika kulomuntu obhalwe ngenhla zingakapheli izinsuku ezingu 14 sikhishiwe lesaziso.

8936

3/B

16 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Classifieds

UKUFAKWA KWESICELO SOKUGUNYAZWA NGOKWEZEMVELOAPPLICATION FOR ENVIRONMENTAL AUTHORISATION

UMSEBENZI OHLONGOZWAYO WOKWAKHIWA KWEDAMU LAMANZI OKUNISELA EPULAZINI LASE-GLEN IVES, KUMASIPALA WESIFUNDA SASOGWINI

PROPOSED GLEN IVES FARM IRRIGATION SUPPLY DAM, UGU DISTRICT MUNICIPALITY

Lesi saziso simayelana nenhloso yokufaka isicelo sokugunyaza ngokwezemvelo, ngokweSahluko 5 soMthetho kaZwelonke wezeMvelo (NEMA, No. 107 ka 1998).UMfaki Sicelo: The Jon MacKenzie Family TrustUMeluleki wezeMvelo: iNhlaba Consulting

Umsebenzi Ohlongozowayo: Inhlangano ebizwa nge-Jon MacKenzie Family Trust (uMfaki Sicelo) ingumnikazi wamapulazi namahlathi ezinkuni, endaweni yase-Harding, kwisifunda sasoGwini, kubalwa nepulazi lase-Glen Ives. UMfaki Sicelo ufisa ukulima ukwatapheya ngezigaba ezihlukene. Kuhlelwe ukulinywa ukwatapheya endaweni engu-10ha onyakeni ka-2022. Lendawo izokwandiswa eminyakeni emihlanu elandelayo ibe ngu 50ha. Ukuze isidingo samanzi sihlinzekelwe, uMfaki Sicelo usekhombe indawo efanele yokwakha idamu esemfuleni ongashi, ophakela uMfula uWeza. Uhlelo lokwakha idamu kanye neSicelo seLayisensi yokuSebenza eManzini sekufakiwe eMnyangweni wezaManzi nokuthuthwa kweNdle, ngokoMthetho kaZwelonke wezaManzi (NWA, No. 36 ka 1998) (isinqumo soMnyango silindelwe). Ubude bedamu bulindeleke ukuba ngu-4.9m, ububanzi balo bube ngaphansi kuka-3ha, ukuze likwazi ukuhlinzeka ngamanzi okunisela angaba ngu-2500m3/ha ngonyaka.

Imininingwane yeSicelo: Umsebenzi ohlongozwayo ubandakanya imisebenzi 12 no-19 esoHlwini lokuqala (Listing Notice 1) kumithethonqubo yokucwaninga ngokwezemvelo (Listing Notice 1 of EIA Regulations 2014) echitshiyelwe. Ngakho-ke, lomsebenzi ohlongozwayo udinga ukugunyazwa ngokwezemvelo ngokuthi ucwaningwe ngohlelo lokucwaninga oluyisisekelo oluqukethwe kumithethonqubo yokucwaninga ngokwezemvelo echitshiyelwe. Isicelo sizofakwa kuMnyango wezokuThuthuka koMnotho, ezokuVakasha nezeMvelo waKwaZulu Natali (EDTEA) ukuthi uMnyango uthathe isinqumo ngalesi sicelo.

Ithuba lokubamba iqhaza: Amalunga omphakathi nezinhlangano ziyamenywa ukuba zibhalise njengabanendaba nabathintekayo. Abafisa ukubhalisa noma ukudlulisa imibono noma imibuzo, bayacelwa ukuba baxhumane noMnumzane Warren Hale wase-INhlaba Consulting, lungakadluli usuku luka 13 August 2021 kulemininingwane elandelayo.

iNhlaba Consulting: Tel: (084) 831 8225; Fax: (086) 574 1504; E-Mail: [email protected] 89

334/I

2160 Herbalists

uMbali eManzimtotiNgiyabonga kuwe MamaAisha ngabe ngiyini ngaphandle kwakho,Ngangisebenzela umulunngu iminyaka engu 28 ngingakwaziukondla ingane zami,kodwa phambi kokudibanaMama Mnguni wangikhipha ekuhluphekeni.ngenkanyiso kaR100 wangiphaimali engango R80million.Mina nengane zami sinama Business wonke umuntuufuna usizo fonela:UMAMA MNGUNI - uvukeumuzi wakho:(i) Imali ingena eBank(2) Imali esheshayo(3)Abafana bomoya namagundane alanda imali

NOKUNYE OKUNINGIFMNGUNI

078 027 0740UNGALILAHLI ITHEMBA

:Ngu-Zinhle DumaePMB

Ngiyabonga GOGO SHEZIImpilo yami yayinzima ngisebenza kwaMasipala imalizami zaziphelela ezikweletini ngathola Number yakhewathi Inkanyiso R100.Ngiyifake PEP noma SPARNgathola imali engangoR50Million.NgiyabongaGOGO SHEZINkulunkulu akubusise angisebenzi manje nginamaBusiness nomndeni wamisijabullile Wonke umuntuofuna usizo kuze niboneisimanga isikhathi singakapheli impilo ayibuyi kabiliUmama Usiza nge:*Imali engena eBank*Amagundane alanda imali*Bheka mina ngedwa

082 632 7091

Ziyanda eBizaneNgiyabonga kuMakhosiMama Dube ngosizo lwakho. ngangisebenza ngiCleaner iminyaka ewu 30,ngikweleta yonke indawo.Ngelinye ilanga ngathengaiphepha ILANGA ngabonaabantu bebonga namingamfonela wathi inkanyiso uR100 ngamfakela yonbesengimthumelela imininingwane yami yaseBank.ebusuku yangena imaliuR30 Million kumanje ngayeka nokusebenza nginama Business ami,NGIYABONGA uMama.Nani eninenkingathintani uMama osiza:(i) Imali ingena eBank(2) Imali esheshayo(3)Abafana bomoya namagundane alanda imali

NOKUNYE OKUNINGIFONELA

UMAKHOSI DUBE:065 648 9212

2170 Loans & Investments

BRIDGING CASHwhile waiting for

PENSION / PACKAGEPayout (lumpsum only)DBN: 031 301 3353 /

074 137 3355

Sula isikweletu uphindeuthole iLoan Same day

Mr. Maseko071 038 3721

2170 Loans & Investments

NEED A LOANfrom R100 000-R250 000Black Listed,Garnish,DebtReview. LOWER SCOREACCEPTED! Please Call

071 373 7496

SAMETIME LOANR5000 - R250 000

Blacklisted Welcome.078 380 9647

UFUNA UKUSULELWA:i-Admin Order noma i-DebtReview NO money upfront0317025412/ 07278780920765373103/0739606249

031 702 5412

Ufuna ukuthenga imotounenkinga ye debt review

073 9606 249 or072 7878 092

2250 Security Services

IMPUMELELOSECURITY

ANDTRAININGCK 98/20899/23

SOB Reg O 448510T626Shop 26 Umgeni Centre261-273 Umgeni road

Opp New Durban Station031-309-7768/9CASH SPECIAL

Grade E,D&C ........R950+ R160 FOR (PSIRA)

PROCESSINGGrade E.......R350Grade D.......R400Grade C.......R450Grade B.......R600Grade A.......R650

Retail Security.......R650C.I.T.......R650

Armed response.....R650Banking security.....R650Instructor course..R2100

Job assistance aftertraining. UBUNTU

self study.

ACCOMODATION

4070 Rooms to Let

Boarding housefor kids in Durban

from Grade-Rtill matric

Contact:

082 0566 909

EMPLOYMENT

5540 Vacancies

SECURITY CONTROLROOM SUPERVISOR 1x

5yrs exp,Computer literacyCode 8 driving licence,withPSIRA Grade C, Firearmlicense a must for a job inMarianhill. To start immed.

Please Email to:[email protected]

PUBLIC NOTICE NO: 19/2020/2021

ISAZISO SOMPHAKATHI ESINGUNOMBOLO: 19/2020/2021

NOTICE OF AN APPLICATION FOR THE REMOVAL, AMENDMENT OR SUSPENSION OF A RESTRICTIVE CONDITION OF TITLE OR A SERVITUDE IN TERMS OF ULUNDI MUNICIPALITY SPATIAL PLANNING AND LAND USE MANAGEMENT BY-LAW, READ WITH THE SPATIAL PLANNING AND LAND USE MANAGEMENT ACT, NO. 16 OF 2013 (SPLUMA, ACT NO. 16 OF 2013), FOR THE PROPOSED REMOVAL OF RESTRICTIVE CONDITION ON TITLE ON ERF 402 ULUNDI B; SITUATED WITHIN ULUNDI LOCAL MUNICIPALITY; REGISTRATION DIVISION GU; PROVINCE OF KWAZULU-NATAL

ISAZISO MAYELANA NESICELO ESIFAKWE NGOKOMTHETHO KAMASIPALA WASOLUNDI WOKUHLELA NOKUSETSHENZISWA KOMHLABA OWAZIWA NGE-MUNICIPAL SPATIAL PLANNING AND LAND USE MANAGEMENT BY-LAW, UFUNDWA KANYE NOMTHETHO OWAZIWA NGE-SPATIAL PLANNING AND LAND USE MANAGEMENT ACT, ONGUNOMBOLO 16 WONYAKA KA-2013, SOKUSUSWA, UKUCHIBIYELWA NOMA UKUMISWA KOMBANDELA OTHOLAKALA KWITAYITELA LESIZA ESINGUNOMBOLO-402 ELOKISHINI LASE-B-NORTH (ERF 402 ULUNDI B); NGAPHANSI KUKAMASIPALA WASOLUNDI; ESIFUNDAZWENI SAKWAZULU-NATALI

Notice is hereby given that Ulundi Municipality is considering an application submitted in terms of the Ulundi Municipal Spatial Planning and Land Use Management By-law, read with the Spatial Planning and Land Use Management Act, No. 16 of 2013 (SPLUMA, No. 16 of 2013) for the proposed removal of restrictive condition on title on Erf 402, Ulundi B, under Ulundi Municipality.

Proposed condition to be removed is Condition B under Title Deed No. T31016/2011, and is as follows:“B. SUBJECT to the conditions as created in Deed of Grant No. TG108/1994 KZ, namely: 1. Except with the approval of the Minister, the ownership unit hereby granted shall not: (a) be used for any purpose other than for residential purposes; or (b) be subdivided.”

Isaziso sinikezwa ngokulandela uMthetho kaMasipala wasoLundi wokuhlela nokusetshenziswa komhlaba owaziwa nge-Municipal Spatial Planning and Land Use Management By-law, ufundwa kanye noMthetho owaziwa nge-Spatial Planning and Land Use Management Act, ongunombolo 16 wonyaka ka-2013, ukuthi uMasipala wasoLundi ucubungula isicelo sokususwa, ukuchibiyelwa noma ukumiswa kombandela otholakala kwitayitela lesiza esingunombolo-402 elokishini lase-B-North (Erf 402 Ulundi B); ngaphansi kukaMasipala wasoLundi.

Umbandela ohlongozwa ukususwa Umbandela-B ngaphansi kwetayitela elingunombolo T31016/2011, ofundeka kanje:“B. NGOKULANDELA imibandela nemigomo njengoba yenziwe kwitayitela eliyi-Deed of Grant engunombolo TG108/1994 KZ, ethi: 1. Ngaphandle uma uNgqongqoshe egunyazile, isiza esithintekayo angeke: (a) sisetshenziselwe noma iyiphi inhloso ngaphandle kwezinhloso zokuhlala noma izindawo zokuhlala; noma (b) sihlukaniswe ukukhipha iziza ezimbili nangaphezulu.”

Copies of plans and other documents giving details of the application may be inspected during normal office hours between 07:30 am to 16:30 pm on Mondays to Thursdays and 07:30 am to 15:15 pm on Fridays at the Planning Department Offices, Ulundi Municipality, situated at C1142, Corner of Udlothovu Street and J.A.W. Nxumalo Crescent, for a period of 30 days from the date of this notice. And, written objections against or representations concerning the proposed development should reach the Municipal Manager within 30 days from the date of notice at Ulundi Municipality, Private Bag X17, Ulundi, 3838 or hand delivered to Ulundi Municipality, BA 81, Corner of King Dinizulu Highway and Prince Mangosuthu Street.

Amakhophi amapulani kanye neminye imibhalo enikeza imininingwane ngesicelo ingatholakala ngesikhathi sokusebenza kwamahhovisi phakathi kuka-07:30 ekseni kuya ku-16:30 ntambama ngoMsombuluko kuya kuLwesine; kanye naphakathi kuka-07:30 ekuseni kuya ku-15:15 ntambama ngoLwesihlanu ehhovisi eliphathelene nokuphathwa kwezindawo nokusetshenziswa komhlaba, elitholakala esizeni esingu-C1142 lapho kuhlangana khona imigwaqo engu-Udlothovu Street kanye no-J.A.W. Nxumalo Crescent. Ophikisana nalesicelo kumele abhalele uMphathi kaMasipala wasoLundi kuleli kheli elilandelayo; Ulundi Municipality, Private Bag X17, Ulundi, 3838, noma ahambise umbono wakhe wokuphikisa lesicelo emahhovisi kaMasipala wasoLundi (amahhovisi aziwa nge-Civic Centre), esizeni esingu-BA81, esitholakala lapho kuphambana khona imigwaqo u-King Dinizulu Highway kanye no-Prince Mangosuthu Street, zingakapheli izinsuku ezingama-30 kusukela osukwini lokukhishwa kwalesikhangiso.

Anyone who fails to lodge or forward comments in response to this notice within 30 days of the date of publication shall be excluded from taking further steps regarding the application.

Labo abayohluleka ukufaka noma ukuthumela imibono yabo mayelana nalesikhangiso zingakapheli izinsuku ezingama-30 kusukela osukwini lokushicilelwa kwalesikhangiso uzokhishwa ekutheni athathe izinyathelo eziphathelene nalesicelo.

Enquiries may be directed to the Senior Planner at (035) 874 5211 or (035) 874 5227 or email [email protected].

Imibuzo ingathunyelelwa kwi-Senior Planner kulezinombolo zocingo (035) 874 5211 noma (035) 874 5227 noma nge-imeyili [email protected].

N.G. ZULUMUNICIPAL MANGER 89329/I

UMASIPALA WASOLUNDI

Private Bag X 17Ulundi3838

Ulundi MUNICIPALITY

Tel: 035 874 5100Fax: 035 8703 941

Website: http://www.ulundi.local.gov.za

75 Hope Street P O Box 8, Kokstad, 4700 Tel. +27 39 797 6601 Fax. + 27 39 727 2167

Email. [email protected] www.kokstad.gov.za

OFFICE OF THE MUNICPAL MANAGER

“A People-Centred City of Economic Possibilities by 2047”

8932

8/I

PUBLIC NOTICE

The Greater Kokstad Municipality hereby invites suitable qualified service providers to tender for the projects mentioned below. The scope of work and tender requirements are stipulated in the tender documents.

BID NO PROJECT NAME LOCAL CONTENT FUNCTIONALITYCRITERIA CLOSING DATE

GKM 02-21/22PANEL OF SERVICE PROVIDERS FOR COMMUNICATION

N/A Company Experience (30)Experienced Key Personnel (20)

30 August 2021 at 12H00

GKM 03-21/22SUPPLY & DELIVERY OF BRANDED EPWP PROTECTIVE CLOTHING

Textile, Leather, Clothing & Footwear 100% N/A 13 August 2021 at

12h00

GKM 04-21/22LANDFILL SITE MANAGEMENT(Re-advertisement)

Steel- value added products, Primary steel products & Textile, Clothing, Leather & Footwear 100%

Plant/ Machinery (30)Proof of experience (30)Key Personnel (20)

30 August 2021 at 12h00

GKM 05-21/22COMMUNICATION & TRACKING EQUIPMENT(Re-advertisement)

Two-Way Radio Repeater, Communication devices & Drone from 20% to 100%

Company Experience (40)Financial Viability (30)

13 August 2021 at 12h00

This advert is issued in compliance with the Preferential Procurement Regulation, 2017. Evaluation will be done on the following two-stage process in terms of National Treasury Circular No: 53:

Stage 1: Only locally produced or locally manufactured Steel at 100%, Textile, Clothing, Leather & Footwear at 100%, Two-Way Radio Repeater, Communication devices & Drone ranging from 20% to 100% for local production and content will be considered. Bidders who fail to reach the minimum threshold for local production and content will not be considered further for price scoring.

Stage 2: (will ONLY apply to GKM 03-20/21)PRE-QUALIFICATION: To advance the objectives of preferential procurement as provided for in terms of the Preferential Procurement Regulations, 2017 the Municipality is advancing and will only consider bids from bidders that are (a) Level 1 BBBEE Status Level (b) if bidder is not the manufacturer, bidders are requested to submit quotes from the manufacturer to verify specification

Stage 2: Assessment of Functionality. Only service providers who achieve a minimum points of the total available points as outlined in the bid documents as per each project will qualify for stage two of the Evaluation process.

Stage 3:The 80/20 preferential point system will be applied, where 80 points will be allocated for price and 20 points for B-BBEE Status. Bidders must submit a certified certificate issued by an Accounting Officer as contemplated in the CCA or a Verification Agency accredited by SANAS, Registered Auditor or sworn affidavit to claim preference points.

Only tenders who meet both of the following prequalification criteria may respond. (i) At least BBBEE Level 1 - 3

POINTS AWARDED FOR B-BBEE STATUS LEVEL OF CONTRIBUTORIn terms of Regulation 6 (2) and 7 (2) of the Preferential Procurement Regulations, preference points must be awarded to a bidder for attaining the B-BBEE status level of contribution in accordance with the table below:

B-BBEE Status Level of Contributor Number of points(80/20 system)

1 20

2 18

3 14

Non-compliant contributor 0

The tender document must be downloaded on E-tender Portal and on the Greater Kokstad Municipality website www.kokstad.gov.za at no cost. The Greater Kokstad Municipality will not be held responsible for any incomplete documents downloaded on the E-tender Portal or on the Greater Kokstad Municipality website.

Sealed Bids marked “1. BID NO.: GKM 02-21/22, 2. BID NO.: GKM 03-21/22, 3. BID NO.: GKM 04-21/22 & 4. BID NO.: GKM 05-21/22” respectively must be deposited in the Bid Box located at the Reception Area, 75 Hope Street, Kokstad, not later than 12H00 on the dates above and bids will NOT be opened in public due to Covid-19.

Late, telegraphic emailed or faxed bids will not be considered.

GKM 02-21/22: Technical Enquiries: Mrs. N. Matshoba on Tel. 039 797 6600, Email: [email protected] 03-21/22: Technical Enquiries: Ms. A. Whyte on Tel. 039 797 6600, Email: [email protected] 04-21/22: Technical Enquiries: Mr. F. Nyembezi on Tel. 039 797 6600, Email: [email protected] 05-21/22: Technical Enquiries: Mr. Q. Dierick on Tel. 039 797 6600, Email: [email protected] Supply Chain Management enquiries: Mr. V. Dube Tel. 039 797 6600, Email: [email protected]

Greater Kokstad Municipality does not bind itself to accept the lowest or any bid and reserves the right to accept the Bid in whole or part, at the rates quoted

MR. S.R. ZWANEMUNICIPAL MANAGER NOTICE.: 09-2021/2022

dladla & Khan auctioneers dladla and khan auctioneers dladlaandkhan_auctioneers063 957 6181

Info @; 033 342 2449/ 0229 c: 063 957 6181 / 076 700 3374 e: [email protected]

TERMS

A Deposit of R10 000.00 FOR MOTOR VEHICLES AND R1 000.00 FOR OFFICE FURNITURE (refundable) strictly EFT. FICA Documents required (an ID copy & physical address not older than 3 months). All Vehicles will be sold “as is”. 2% will be charged on all cash deposits. ALL ASSETS ATTRACT VAT OF 15%

BANKING DETAILS

STD Bank: Acc. no: 061942499 b/code: 051001 FNB Bank: Acc.: 62774412614 b/code: 250-655

ABSA :Acc.: 40-9474-5711 b/code: 632005

NED Bank: Acc.:1174291710 b/code: 198765

Dladla & khan auctioneers will be disposing VARIOUS ASSETS ON behalf of THE MSUNDUZI

MUNICIPALITY TIPPER TRUCKS, BMW, VW GOLFS, MERCEDES BENZ SPRINTERS, TOYOTA COROLLA SEDAN’S,

BAKKIE’S, TRANSFORMER’S, SCRAP METAL’S, OFFICE FURNITURE’S, IT EQUIP, MOTOR CYCLES AND MORE

MSUNDUZI MUNICIPALITY2 DAYS PUBLIC AUCTION

FOR MORE INFORMATION t: 033 342 2449 t/f: 033 342 0229 / c: 076 7003374e: [email protected] / www.dandkauctioneers.co.za

AUCTION DETAILS

AUCTION DATE: 3 & 4 AUGUST 2021 @ 9H30 AMVIEWING DATE: 2 AUGUST 2021 FRM 09H00 – 15H00

AUCTION SITE: 111 HAVELOCK RD – 233 WOODHOUSE RD, WILLOWTON, RIVERSIDE SUBSTATION – OLYMPIA WAY,

NORTHDALE, OPP NEWHOLME, NORTHDALE SUBSTATION – PARKING ROAD, DOWN TO THE END OF THE RD, RITIEF

SUBSTATION – MOSES MABHIDA RD, NXT TO HULAMIN MASONS MILL SUBSTATION – KERSHAW RD, NEW FLEET FACILITY

iNtwenhle Media ServicesGROWING KWAZULU-NATAL TOGETHER

DEPARTMENT OF ECONOMIC DEVELOPMENT TOURISM AND ENVIRONMENTAL AFFAIRS HEREBY ADVISES ALL PROSPECTIVE

SERVICE PROVIDERS THAT THE BELOW BID HAS BEEN AWARDED

BID NO. SERVICE AWARDED SERVICE PROVIDER

AMOUNT

ZNT 10 EDTEA 20/21

Appointment Of A Service Provider for the Technical Assistance on Evaluations of EDTEA Services Delivery Programmes and Projects

Hatch Africa (Pty) Ltd R 1 603 048.00

Classifieds ILANGA • JULY, 29-31 2021 17

THE FOLLOWING POSTS ARE A RE-ADVERTISEMENT, PREVIOUS APPLICANTS MUST RE-APPY

DEPUTY DIRECTOR: GOVERNANCE AND ARCHITECTURE - RE-ADVERTISEMENT

Reference SSC 22/2021 • Salary Level: 11 • Centre: Cedara Head Office • Salary: R733 527 p.a. all-inclusive salary MMS package.

Requirements: A National Diploma (NQF6 qualification) in Computer Science or Information Technology and a valid driver’s licence. Experience: 3 years’ junior management experience in an ICT management environment. Knowledge: in-depth knowledge relating to ICT policies, procedures, processes and standards. Governance around ICT and Project management. Skills: Project planning. Project management, team development, Problem solving, Communication (written/verbal), financial management skills, listening, accuracy, language presentation skills, analytic thinking, interpersonal relations, strategic planning, problem solving, research, time management, information management, relationship management, self-disciplined and ability to work under pressure

Key Performance Areas: Formulate and maintain the master system and business architecture plans. Develop and implement an ICT Governance model. Ensure the implementation of ICT Security measures. Manage the provision of ICT architecture and infrastructure, Manage the effective utilization of resources.

Enquiries: Mr N Xhakaza 033 355 9611

DEPUTY DIRECTOR: ICT OPERATIONS - RE-ADVERTISEMENT

Reference SSC 23/2021 • Salary Level: 11 • Centre: Cedara Head Office • Salary: R733 527 p.a. all-inclusive salary MMS package.

Requirements: A National Diploma (NQF6 qualification) in Computer Science or Information Technology and a valid driver’s licence. Experience: 3 years’ junior management experience in an ICT management environment. Knowledge: in-depth knowledge relating to ICT policies, procedures, processes and standards. Governance around ICT and Project management. Skills: Project planning. Project management, team development, Problem solving, Communication (written/verbal), financial management skills, listening, accuracy, language presentation skills, analytic thinking, interpersonal relations, strategic planning, problem solving, research, time management, information management, relationship management, self-disciplined and ability to work under pressure

Key Performance Areas: Manage ICT support services. Manage the provision of ICT procurement services. Manage the provision of ICT administration services. Manage service level agreement with regards to the operations of the services. Ensure effective utilization of the resources.

Enquiries: Mr N Xhakaza 033 355 9611

DEPUTY DIRECTOR: ICT KNOWLEDGE MANAGEMENT - RE-ADVERTISEMENT

Reference SSC 24/2021 • Salary Level: 11 • Centre: Cedara Head Office • Salary: R733 527 p.a. all-inclusive salary MMS package.

Requirements: A NQF level 6 qualification in Information Systems and a valid driver’s licence. Experience: 3 years’ junior management experience in an ICT management environment. Knowledge: 4IR working knowledge, advanced programming and database management, SQL database, IT knowledge project management, SDLC, ITIL/ COBIN/ TOGAF, WAN/LAN/ Information management, Business Analysis, SITA/SLA and BA, PSR, PFMA, electronic content management, procurement/tender procedure, Microsoft Office, Cell phone policy and 2851/1 SITA contract. Skills: Project planning. Project management, team development, Problem solving, Communication (written/verbal), financial management skills, listening, accuracy, language presentation skills, analytic thinking, interpersonal relations, strategic planning, problem solving, research, time management, information management, relationship management, self-disciplined and ability to work under pressure.

Key Performance Areas: Manage the development and implementation of data tools and systems. Manage the development and maintenance of ICT systems. Manage the provision of governance of applications and systems support services. Monitor and report on the implementation of ICT knowledge management systems. Management of resources

Enquiries: Mr N Xhakaza 033 355 9611

DEPUTY DIRECTOR: FINANCIAL ACCOUNTING SERVICES - RE-ADVERTISEMENT

Reference SSC 25/2021 • Salary Level: 11 • Centre: South Service Centre • Salary: R733 527 p.a. all-inclusive salary MMS package (level 11)

Requirements: • (NQF 7) Bachelor’s Degree/Advanced Diploma/Post Graduate Certificate/B Tech in Financial Accounting. Experience: A Minimum of 3 years’ junior management experience in Financial Management field and a valid driver’s licence. Knowledge: PFMA, Treasury Regulations, National and Provincial Treasury Instruction notes, Division of Revenue Act, PSR, PSA, PAIA, LRA, Bas, Persal, Logis, Service Delivery Principles (Batho Pele) Public Service Code of Conduct. Skills Financial Management, Advanced Computer Skills in MS Office Suite, Numeric and Mathematical accuracy, Analytical and accounting skills, Leadership, Management, Strategic Planning and organizing, Project planning and management, Report writing, Excellent Communication skills(written/ verbal), Interpersonal skills, Time management, Research skills, Problem solving, Change management, and conflict management.

Key Performance Areas: Manage the provision of effective and efficient creditor management. Manage the provision of effective and efficient administration of payments. Provide accurate and effective voucher control and loss control services. Manage the provision of effective and efficient salary administration and payroll control services. Provide inputs to policies strategies aimed at improving service delivery. Manage the resources of the sub-directorate.Enquiries: Ms J Joshua 033 355 9134

ASSISTANT DIRECTOR: BUDGET PLANNING, CONTROL AND REPORTING - RE-ADVERTISEMENT

Reference NSC 04/2021 • Salary Level: 09 • Centre: North Service Centre• Salary: R376 596 p.a

Requirements: (NQF 7) Bachelor’s Degree / Advanced Diploma / Post Graduate Certificate/ B Tech in Financial Management and a valid Driver’s License Experience: 3 years’ relevant experience in Financial management. Knowledge: PFMA, Treasury Regulations, BAS, PSA, PSR, EPMDS, BCEA, Treasury Instruction notes, Estimates of Provincial Revenue and Expenditure, Advanced Financial and Analytic methodologies, In Year Monitoring and Reporting, Skills: Presentation; Interpersonal Relations; Planning; Organizing; Good written and verbal communication. Computer Literacy, project management principles, project planning and supervisory skills.

Key Performance Areas: Coordinate and consolidate the Medium Term Expenditure Framework (MTEF) for sub-programmes and Programmes and Estimates of Provincial Revenue and Expenditure (EPRE). Coordinate and consolidate In-Year Monitoring Model (IYM) per sub-programmes and programmes, monitor misallocations and commitments register. Administer the roll-over, adjustment estimates and virement processes. Provide inputs into development of policies and procedures. Manage resources

Enquiries: Mr N Moodley Tel: 033 355 9595

DIRECTIONS TO APPLICANTSApplications for the following posts must be submitted on the prescribed form Z83 obtainable from any Public Service Department and all applications must be accompanied by a comprehensive CV with at least two referees. Certified copies (Not copies of certified copies) of all educational qualifications including Matric Certificate and supporting documents (Identity documents, Drivers Licence etc.) must also be submitted with your application. Applications must be submitted on or before the closing date.

NB: Late, faxed or e-mailed applications will not be accepted. NOTE: All applications must quote the correct reference and post numbers It will be required of the successful candidate to undergo an appropriate security clearance. Applicants must please note that they will be required to show proof of original qualifications during selection process. It is the applicant’s responsibility to have foreign qualifications evaluated by the South African Qualification Authority (SAQA). Applications will not be acknowledged due to the large volume of applications received and should you not receive a response within 60 days, kindly consider your application unsuccessful.

All reference numbers must be submitted to the prescribed address as followsSSC NSC South Service Centre North Service CentrePrivate Bag X 6005 Private Bag X 1048Hilton Richards Bay3245 3900 CANDIDATES WHO FAILED TO COMPY WITH THE ABOVE INSTRUCTION WILL BE DISQUALIFIED The Department of Agriculture Rural Development is an equal opportunity, affirmative action employer and is committed to the achievement and maintenance of diversity and equity in employment, especially in respect of representativity. “The Department supports people with disabilities” The Department of Agriculture and Rural Development reserves the right not to fill any advertised post.

CLOSING DATE: 12 August 2021 89349/I

TENDER ADVERT

uMGUNGUNDLOVU DISTRICT MUNICIPALITY

INVITATION FOR SERVICE PROVIDERS FOR THE LEASING OF 33 NEW MULTIUNCTIONAL PHOTOCOPIERS FOR uMGUNGUNDLOVU DISTRICT MUNICIPALITY

TENDER NO. 16/2021

The uMgungundlovu District Municipality seeks professional service providers with an office based in KwaZulu-Natal for the provision of thirty-three (33) new multifunctional photocopiers on a 36 months lease agreement.

Tender documents can be downloaded from the municipal website at www.umdm.gov.za or alternatively can be collected from offices of the Cashier at the uMgungundlovu District Municipality, 242 Langalibalele Street, Pietermaritzburg. If tenders are collected, a non-refundable tender deposit of R150.00 is payable to the uMgungundlovu District Municipality. Any queries can be directed to Ms. Hlengiwe Makanya via email [email protected] as a Briefing Session cannot be held due to the National State of Disaster. Written queries are to be sent in one week before the tender closing date for a timely written response.

Tender submissions must be properly bound and must be placed in the tender box situated on the ground floor of the uMgungundlovu District Municipality, 242 Langalibalele Street, Pietermaritzburg, before 12h00 on 30 August 2021, in a sealed envelope which is clearly marked with the Tender Number and Tender Description. Late Tenders or Tenders received by way of Facsimile or E-Mail will under no circumstances be considered.

All eligibility criteria must be furnished accordingly, where mandatory or applicable. Tenderers will thereafter be evaluated on price and preference. Tenderers that qualified in terms of the eligibility criteria will then be evaluated in terms of the 80/20 preference point system. The 80/20 Preference Points system will be applicable, with 80 points for price and 20 points for B-BBEE Status Level of Contribution as prescribed in terms of the Preferential Procurement Regulations 2017.

Tenderers will be evaluated in terms of functionality as part of the minimum requirements before evaluated on price and preference based on the following criteria:

Evaluation Criteria Weight

Tenderers Experience - Track Record 50

Human Resources - Personnel’s Experience 20

Financial resources - Bank rating 30

Total 100

Service Providers that qualified pre-evaluation in terms of the functionality cut-off points of 60 points will then be evaluated in terms 80/20 preference point system.

Tenderers are required to demonstrate experience in working with municipalities and/or government entities and must submit a minimum of one written testimonial from clients to substantiate their ability to undertake the required services. Reference must indicate that the nature of works is similar to works required in this tender document as well as that the value of works completed exceeded R200,000.00

Tenderers must submit CVs of Five Technicians under the employment of the Service Provider (Technicians must have 2 or more years’ experience with the service provider. Proof of appointment date must be provided e.g. Appointment Letter)

All service providers intending to submit a tender are required to be registered on the Central Supplier Database.

Tenderers shall take note of the following Tender Conditions:• uMgungundlovu District Municipality’s procurement policy will apply,• uMgungundlovu District Municipality does not bind itself to accept the lowest tender or any other tender and reserves the right to accept the whole or part of the tender,• Tenders submitted are to be valid for a period of 90 days from the closing date for submissions of tenders.

Dr. RMB NgcoboMunicipal ManageruMgungundlovu District Municipality

89227/I

uMGUNGUNDLOVU DISTRICT MUNICIPALITY

NOTICE NUMBER: 29/07/2021

REGISTRATION & UPDATING SUPPLIERS DATABASE

In compliance with regulation 14 (1) (ii) of the Municipal SCM Regulations of 2005, Dannhauser Municipality requires prospective providers of goods and services to self-register their companies on CSD website: www.csd.gov.za and to update their records by submitting the following:

1. CSD registration (Supplier number & Unique number)2. Tax Compliance Certificate (SARS Pin)3. CIPRO registration4. Certified ID copies of Directors5. Certified B-BBEE Certificate6. Most recent municipal accounts7. Company banking details (Bank stamped)8. MBD 4 – Declaration of interest 9. Other (i.e. CIDB, Health Certificate, NHRBC etc.)

Once the registration forms are received, those who comply with the requirements will be accredited and issued with a vendor number. Only accredited prospective providers will be approached for quotations.

Application forms may be collected from Dannhauser Municipality‘s reception and can be downloaded on our website www.dannhauser.gov.za

For enquiries please contact Miss Thandeka Koza - SCM Officer (ext.740) on 034 621 2666.

Forms may be posted to Private Bag X 1011, Dannhauser, 3080 or emailed to [email protected] or hand delivered to the municipal office (8 Church Street, Dannhauser, 3080) during office hours.

WB NkosiMunicipal Manager 89322/I

DANNHAUSER LOCAL MUNICIPALITY

18 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Classifieds

www.thecandocompany.co.za 53402KZN www.ayandambanga.co.za

INVITATION TO TENDER UMzimkhulu Municipality hereby invites reputable and experienced service providers to respond on the project below:

SUPPLY AND DELIVERY OF COVID-19 PPE (6 MONTHS CONTRACT)

PROPOSAL NO. ULM-CORP 001/22Tender documents will be available on the Municipal website (www.umzimkhululm.gov.za) and will also be available from the Cashier at 169 Main Street, UMzimkhulu, 3297, upon the non-refundable payment of R200.00 per document or a bank guaranteed cheque made out to UMzimkhulu Municipality during working hours between 09h30am and 16h00pm from 03 August 2021. Cut-off time for buying documents is 10 August 2021, 15 minutes before the briefing time.

Due to Covid-19, briefing sessions will be hosted on Microsoft Teams on 10 August 2021 at 10h00am. The link will be on the advert uploaded the Municipal website (www.umzimkhululm.gov.za)

Invalid or non-submission of the following documents will render the tenderer disqualified, BBBEE points will not be allocated if the Certificate is not submitted: • Registered on Central Suppliers Database (CSD) attach proof of Registration • Valid BBBEE Certificate with SANAS logo and verified by agencies accredited by SANAS/Commissioned SWORN Affidavit • MBD 4, 8 and 9 • Municipal rates and services certificate/statement/billing for the directors, owners, shareholders of the company to confirm that Municipal rates are not in arrears for more than 90 days or • Attach valid lease agreement if the company is leasing the office space • Attach a valid lease agreement if the director is leasing accommodation • Attach affidavit if the account is under your parents, siblings, grandparents, and you are not paying any Municipal rates • Copy of a marriage certificate if Municipal account in under your spouse • Certificate of Authority to sign all documents in connection with this tender and any contract or agreement which may arise therefrom, duly signed and dated, shall be provided by the Board of Directors of the firm and shall be attached and must be on a Company letter head. (Example is provided in the tender document).

80/20 Preference Point System will be used on the following project and UMzimkhulu Local Municipal SCM policy.

Conditions of acceptance: Quotations must be valid for 120 days.

Service providers must meet the minimum threshold percentage for local production and content for the textiles, clothing, and leather and footwear sector of 100% in accordance with the terms of Regulation 9(1) of the Preferential Procurement Regulations, 2017.

Only locally produced goods or services that meet the stipulated minimum threshold for local production and content as determined by DTI will be considered for acceptance. Any quotation that does not meet the minimum threshold is an unacceptable tender.

Second Phase: • Service Providers must meet the specification.

All other enquiries shall be directed to: Mr M. Jaca, on tel. (039) 259 5053, fax. (039) 259 0427, e-mail: [email protected]

SCM Compliance enquiries shall be directed to: Miss O. Basi, tel. (039) 259 5034, fax. (039) 259 0427, e-mail: [email protected]

Tender documents in a sealed envelope clearly indicating the TENDER NUMBER AND TENDER NAME, must be deposited in the tender box of UMzimkhulu Local Municipality, located at 169 Main Street, UMzimkhulu, 3297, Reception area, not later than 20 August 2021 at 12h00. Telegraphic, telex, telephone, electronic, facsimile and late tenders WILL NOT be accepted.

TENDERS MAY ONLY BE SUBMITTED ALONG WITH THE TENDER DOCUMENTATION PROVIDED BY THE MUNICIPALITY.

The UMzimkhulu Municipality Council does not bind itself to accept the lowest bidder. UMzimkhulu Municipality Supply Chain Management policy will apply.

Z. S. SIKHOSANA - MUNICIPAL MANAGER

UMzimkhulu MunicipalityPROVINCE OF KWAZULU-NATAL

KZN435/21/22/001/CORP

ANNEXURE D NOTICE TO DISPLAY INTENTION TO APPLY FOR

LIQUOR LICENCE IN TERMS OF SECTION (42)(I)(b)(iii)OF LIQUOR KwaZulu-Natal Liquor Licensing Act, 2010

(Act No.6 of 2010)

Name and surname of the applicant: MR. LUTHULI MDUDUZI

Category of licence applied for:(on/off-consumption/micro manufacturer/special event:ON CONSUMPTION

Type of premises for which licence is applied for:TAVERN

Trading name of the premises:ABONGWE LIFESTYLE

Address of the premises:EZINDLOZINI AREA, WARD 14, NKANDLA, UNDER NKANDLA MUNICIPALITY, UNDER INKOSI: B. KHANYILE, UNDER INDUNA: M.M. KHANYILE, UNDER IZINDLOZI TRADITIONAL COUNCIL

Date of display: 29 July 2021

Expiry date of display: 27 August 2021

NB: Objections should be lodged with the local committee in the district from where the application emanates within 21 days from the date of the display.

UTHUNGULU DISTRICTLOT 61137VLEDVLEIRICHARDS BAY3900TEL: 035 780 5666/0EMAIL: [email protected]

89325/I

ANNEXURE DNOTICE TO DISPLAY INTENTION TO APPLY FOR

LIQUOR LICENCE IN TERMS OF SECTION (42)(I)(b)(iii)OF LIQUOR KwaZulu-Natal Liquor Licensing Act, 2010

(Act No.6 of 2010)

Name and surname of the applicant: MS. SHANGASE SHAWOTILE

Category of licence applied for:(on/off-consumption/micro manufacturer/special event:ON CONSUMPTION

Type of premises for which licence is applied for:TAVERN

Trading name of the premises:VULINGQONDO TAVERN

Address of the premises:NHLABAKANYE AREA, WARD 18, UNDER NDWEDWE MUNICIPALITY, UNDER INKOSI: M. G. SHANGASE, UNDER INDUNA: K. M. SHANGASE, UNDER SHANGASE TRADITIONAL COUNCIL

Date of display: 29 July 2021

Expiry date of display: 27 August 2021

NB: Objections should be lodged with the local committee in the district from where the application emanates within 21 days from the date of the display.

ILEMBE DISTRICT COMMITTEE SECRETARYCORNER OF R102 & LINK ROAD 2ND FLOOR, ALBERT HOUSE KWADUKUZA 4450 TEL: 032 551 9000/19EMAIL: [email protected] 89323/I

ZululandDistrict Municipality

www.thecandocompany.co.za 53379KZN www.ayandambanga.co.za

The Zululand District Municipality with its seat in Ulundi is an equal opportunity employer and subscribes to an affirmative action programme, which is non-racist, non-sexist, non-discriminatory and based on merit organisation. Applications are awaited from experienced candidates for the following strategic position to assist the Zululand District Municipality and reporting directly to the Municipal Manager.

GENERAL MANAGER: PLANNING AND INFRASTRUCTURE DEVELOPMENT

(TWO YEAR FIXED TERM PERFORMANCE-BASED CONTRACT) Remuneration: Annual Total Remuneration package will be in terms of the

Government Gazette No. 43122 dated 20 March 2020, (Minimum: R894 447.00 Midpoint: R1 022 226.00 Maximum: R1 133 463.00), Category 3 Municipality

Requirements: • A Bachelor of Science degree in Engineering/B.Tech: Civil Engineering or equivalent • Minimum Competency levels as set out in Government Gazette Number 29967 dated 15 June 2007 • A valid driver’s licence • Computer literacy • No criminal record

Experience: • A minimum of five (5) years’ experience in middle management level and/or have proven successful Professional Developmental/Town and Regional Planning experience.

Knowledge: • Sound knowledge and understanding of local government-related legislation • Good understanding of the performance Management System • Good understanding on Council Operations and Delegations of power • Understanding of Good governance • Knowledge in Audit and Risk management Budget and financial management • Good knowledge of Supply Chain Management regulations and the Preferential Procurement Policy Framework Act 2000, (Act No. 5 of 2000).

Key performance areas: • The incumbent will lead and direct the Development and Town Planning Department in order to achieve service delivery to all areas and communities within the Zululand District Municipality • The position requires the incumbent to develop and implement appropriate strategies, plans and policies in respect of Integrated Development Plan, Water Service Authority, Land reform Program, Geographical Information Systems, Performance Management Systems and Project Management Unit • Execute any functions delegated by the Municipal Manager in terms of delegation of powers and related functions of this post.

Added Advantage: • Project Management Certificate or Diploma • Registration as a Professional Planner in accordance with the Planning Professions Act, 2002 (Act No. 36 of 2002) • Certificate of competency as required in terms of the General Machinery Regulation, 1988.

Applications are to be submitted on a prescribed application form obtainable on www.zululand.org.za consisting of a comprehensive CV, certified copies of educational qualifications, driver’s licence and Identity Document to be submitted to: The Municipal Manager: Mr P.M. Manqele, Zululand District Municipality, Private Bag X76, Ulundi, 3838, or hand delivered to the: Registry Office at Zululand District Municipality, Head Office, Ulundi.

(Faxed, Z83 and e-mailed applications will NOT be considered.)

It is the responsibility of the applicant to ensure that his/her foreign qualifications have been verified by the South African Qualifications Authority and supply the Municipality with the evaluation results.

If you do not hear from us within two (2) months after the closing date, please accept that your application was unsuccessful and correspondence will be entered into with shortlisted candidates only.

Canvassing of councillors and management will result in the disqualification of the applicant. The Municipality reserves the right not to make an appointment.

CLOSING DATE FOR SUBMISSION OF APPLICATIONS: 10 AUGUST 2021.

MR P.M. MANQELE: MUNICIPAL MANAGER

CANCELLATION OF BIDTENDER NO.: KZNB 43P/2021/2022: APPOINTMENT OF SERVICE

PROVIDERS TO RENDER SECURITY SERVICES AT MARINE, INVESCO CENTRE, PPSTA, PARKSIDE RESIDENCE BUILDINGS AND TERRY STREET PARKING LOT FOR THE KWAZULU-NATAL

OFFICE OF THE PREMIER.

The KwaZulu-Natal Office of the Premier publicised the above-mentioned tender/bid on various newspapers and on the temporal eTender portal from 20 - 21 June 2021. The KwaZulu-Natal Office of the Premier wishes to cancel the bid due to some internal technical matters.After this cancellation, the KwaZulu-Natal Office of the Premier will re-advertise the bid with the new specification. The cancellation is publicised on the same newspapers and it will appear on 06, 08 and 11 July 2021.

Growing KwaZulu-Natal Together

www.ursonline.co.za

BIDS ARE HEREBY INVITED FOR THE UNDERMENTIONED REQUIREMENTS OF THE PROVINCIAL GOVERNMENT

OF KWAZULU-NATAL

SUBJECT: KZNB 46P/2021/22: REQUEST FOR THE APPOINTMENT OF A PANEL OF SECURITY SERVICE PROVIDERS TO RENDER SECURITY SERVICES AT

THE KWAZULU-NATAL OFFICE OF THE PREMIER PREMISES FOR A PERIOD OF THIRTY-SIX MONTHS.

PREQUALIFICATION CRITERIAIn terms of Regulation 4 of the Preferential Procurement Regulations, 2017, the pre-qualifying criteria will apply to advance certain designated groups. This tender is therefore advertised with a specific tendering condition that only one or more of the following tenderers may respond:(i) BBBEE Level 1 (as per the provisions of Section 4(1 )(a) of the PPPFA Regulations, 2017); and(ii) Exempted Micro Enterprise (EME) or Qualifying Small Enterprise (QSE) (as per the provisions of

Section 4(1 )(b) of the PPPFA Regulations, 2017).

VIRTUAL BRIEFING SESSION• Due to COVID-19 Regulations, a compulsory virtual meeting will be conducted. The purpose of the

meeting will be to disseminate information on the requirements for the proposal.• Please send a request to be invited for a virtual briefing session to

[email protected] and [email protected] and bidders must submit their company names, email address and telephone number.

Only those who send their details will be invited to attend the virtual briefing session.

MEETING PLACE AND DATEPlatform: Teams Virtual Meeting on 06 August 2021 at 10h00Please send a request to be invited via email as mentioned above.

DOCUMENTS ARE AVAILABLE FROMDue to some technical challenges with the etenders website, documents can be downloaded for free on the departmental website from this link: http://www.kznpremier.gov.za/index.php/tenders/advertised-tenders and also will be available at a non-refundable cost of R450.00 from the Lower Ground Floor, Finance Office, Moses Mabhida Building, 300 Langalibalele Street, Pietermaritzburg, 3201. Please note that COVID-19 regulations will be strictly observed.

IMPORTANT NOTE:Bid documents will be available from 28 July 2021 for download or procurement.

SUBMISSION OF BID DOCUMENTS• Bid documents must be deposited in the “Bid Box” in the reception area at the Ground Floor of the

KZN Office of the Premier, Moses Mabhida Building, 300 Langalibalele Street, Pietermaritzburg, 3201 on or before 11h00 on the closing date: 25 August 2021.

• Please note that faxed or emailed bids will not be accepted.• Envelopes must be sealed and clearly marked “KZNB 46P/2021/2022: Request for the appointment

of a panel of security service providers to render security services at the KwaZulu-Natal Office of the Premier premises for a period of thirty-six months.

• NB: ALL INTERESTED SERVICE PROVIDERS MUST ENSURE THAT THEY SEND AN EMAIL TO REQUEST TO BE INVITED FOR THE VIRTUAL BRIEFING SESSION.

SCM and TORs Enquiries: Ms S. Myeza, Tel no. 033 341 4788 or email: [email protected] Enquiries: Mr C. Mkhize, Tel no. 033 341 3313 or email: [email protected]

Publish date: 27 and 29 July 2021

Growing KwaZulu-Natal Togetherwww.ursonline.co.za

ANNEXURE D NOTICE TO DISPLAY INTENTION TO APPLY FOR

LIQUOR LICENCE IN TERMS OF SECTION (42)(I)(b)(iii)OF LIQUOR KwaZulu-Natal Liquor Licensing Act, 2010

(Act No.6 of 2010)

Name and surname of the applicant: MR. LUNGA SIMANGA WILLIAM

Category of licence applied for:(on/off-consumption/micro manufacturer/special event:ON CONSUMPTION

Type of premises for which licence is applied for:TAVERN

Trading name of the premises:ESIBAYENI LIQUOR RESTAURANT

Address of the premises:NEWLOOK AREA, WARD 05, UTREGTCH, UNDER EMADLANGENI MUNICIPALITY,UNDER INKOSI: P.S.S. KHUMALO, UNDER INDUNA: D. MADONSELA, UNDER KWAPHINDABUSE AMATUNGWA TRADITIONAL COUNCIL

Date of display: 29 July 2021

Expiry date of display: 27 August 2021

NB: Objections should be lodged with the local committee in the district from where the application emanates within 21 days from the date of the display.

AMAJUBA DISTRICT BOARD SECRETARY KZN LIQUOR AUTHORITY72A PETERSON STREETNEWCASTLE2940TEL: 034 312 1619/1879EMAIL: [email protected]

89324/I

Classifieds ILANGA • JULY, 29-31 2021 19

1(11.35) - MARSHALLS WORLD OF SPORT DARLEY ARABIAN(Listed) of R100000 over 1600m

8S11-3.6 0D12-5.2 7N12-3.8 1 -1 AD ALTISIMA 4g (M L Roberts) . . . . . . . . . . .S Moodley 101 53.52t14-0.3 1t16-2.0 2T16-1.5 2 -2 INDLAMU 3c (S G Tarry) . . . . . . . . . . . . . . . .L Hewitson 98 52.08K20-15.5 8D12-2.8 5S24-4.0 3 -3 LEGITIMATE 3g (D Kannemeyer) . . . . . . . . . .K de Melo 101 52.54T14-1.1 8T14-10.0 7T14-13.2 4 -4 WONDERWALL 6g (S G Tarry) . . . . . . . . . . . .C Zackey 102 54.01K14-0.5 9D14-5.8 7D16-5.1 5 -5 PINKERTON 4g (S J Snaith) . . . . . . . . . . . . . . .G Lerena 104 55.04T14-2.5 3V12-3.0 3T16-1.7 6 -6 KAYLA’S CHAMP 4f (F Bronkhorst) . . . . . . .S Khumalo 99 52.50D14-7.2 5D16-5.7 0D16-7.0 7 -7 GURU’S PRIDE 4g (G H Van Zyl) . . . . . . . . .W Kennedy 104 55.07K16-14.7 3D16-2.7 0D14-8.1 8 -8 WILD COAST* 4c (S J Snaith) . . . . . . . . . . . . . . .S Veale 108 57.09S17-7.7 8D16-1.4 5D16-3.2 9 -9 G G’S DYNASTY 5g (P B Muscutt) . . . . . . . . . .D Dillon 106 56.01N14-0.1 4S15-3.4 3D16-1.4 10 -10 CAT DADDY* 5g (G S Kotzen) . . . . . . . . . . . . . . .M Yeni 97 52.05S14-1.8 1N17-2.4 1D16-0.2 11 -11 NATIVE TONGUE 3g (S J Snaith) . . . . . . . . . . .R Fourie 106 55.05D14-4.1 4D16-3.5 2D16-0.2 12 -12 SILVER OPERATOR 4g (V H Marshall) . .G van Niekerk 114 60.06N19-4.6 1D14-0.4 6D18-5.8 13 -0 LOOK FOR HOUNDS* 3g (V H Marshall) . . .Reserve 1 96 52.0C/D - Guru’s Pride; Wild Coast; Native Tongue B - Wild CoastRESTED - Legitimate (42 days); Wonderwall (55 days); Wild Coast (90 days)WORLD SPORTS BETTING: 4-1 Native Tongue, 5-1 Indlamu, Silver Operator, 7-1 Legitimate, Cat Daddy, 9-1 Kayla’s Champ, 12-1 Pinkerton, 14-1 G G’s Dynasty, 20-1 and upwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : Legitimate 1.09; Indlamu 1.08; Silver Operator 0.97; Ad Altisima 0.36BEST AVERAGE : Indlamu 0.98; Silver Operator 0.93 BEST TIME : Pinkerton 1.72; Cat Daddy 1.72

2(12.10) - MARSHALLS WORLD OF SPORT UMNGENI HANDICAP(Listed) of R100000 over 1000m 1st Leg Bipot1st Leg Bipot

Bipot C/O Estimated Pool R500 000Bipot C/O Estimated Pool R500 0002S12-1.5 3D12-1.7 6K10-3.1 1 -1 PRAY FOR RAIN 3g (D R Drier) . . . . . . . . . . .T Godden 106 58.55D12-2.4 9S10-11.5 3S12-1.3 2 -2 GOOD RHYTHM* 5g (L W Goosen) . . . . . .W Kennedy 101 56.52S10-2.0 6S11-2.2 7S10-8.0 3 -3 TRACES (AUS) 5g (P B Muscutt) . . . . . . . . . . . .D Dillon 105 58.51D12-0.7 0S12-9.3 0D14-8.6 4 -4 LOVE BOMB* 3f (F Robinson) . . . . . . . . . . .L Hewitson 108 59.51S11-1.2 1S10-0.5 3D11-1.9 5 -5 SPYDAS CORNER* 3g (D C Howells) . . . . . .K de Melo 98 54.51S10-2.0 9S11-9.3 6S10-7.7 6 -6 FILIPPO* 6g (Y Govender) . . . . . . . . . . . . . . .S Moodley 101 56.53T10-5.8 2F10-1.5 1T10-0.2 7 -7 TRUE CHARM 4f (C Spies) . . . . . . . . . . . . . . .R Munger 94 53.03S14-2.2 3S12-1.1 0D14-7.5 8 -8 KEEP THE LIGHTS ON 3f (S J Snaith) . . . . . . .R Fourie 99 55.06D10-4.4 0S11-10.8 6D11-5.2 9 -9 CAPTAIN OUPIE 3g (N Kotzen) . . . . . . . . . .S Khumalo 100 55.50F12-21.6 4E10-2.5 1E10-1.2 10 -10 BIG BAY 4c (G D Smith) . . . . . . . . . . . . . . . . . .G Lerena 107 59.53K10-2.2 4S11-1.0 7S12-1.9 11 -11 NO LAYING UP* 3g (V H Marshall) . . . . .G van Niekerk 109 60.06T10-4.2 2V10-0.1 3S10-4.8 12 -12 VALYRIAN KING 3g (P F Matchett) . . . . . . . . . . .M Yeni 104 57.5C/D - Traces; Love Bomb; Spydas Corner; Filippo; Captain Oupie RESTED - Pray For Rain (245 days); Traces(42 days); Love Bomb (49 days); Spydas Corner (49 days); Filippo (42 days); Keep The Lights On (49 days);Captain Oupie (49 days); Big Bay (46 days); No Laying Up (55 days); Valyrian King (42 days)WORLD SPORTS BETTING: 33-10 Spydas Corner, 5-1 Valyrian King, 6-1 No Laying Up, 7-1 Pray For Rain,10-1 Keep The Lights On, 11-1 Good Rhythm, 12-1 Traces, Big Bay, 14-1 True Charm, 15-1 Captain Oupie,20-1 and upwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : Good Rhythm 1.21; Valyrian King 0.87; No Laying Up 0.72; Traces 0.43BEST AVERAGE : Spydas Corner 0.80; No Laying Up 0.69 BEST TIME : Spydas Corner 1.24; Good Rhythm 1.21

3(12.45) - PROSPORT INTERNATIONAL DEBUTANTE (Grade 2) pre-sented by GAGASI FM of R175000 over 1200m 1st Leg P1st Leg PAA

PPA C/O Estimated Pool R1.2 MillionA C/O Estimated Pool R1.2 Million1T11-4.2 1D14-0.2 7D14-2.1 1 -1 TWICE THE TRIP 2f (S G Tarry) . . . . . . . . . .L Hewitson 0 60.0

1B10-0.1 2 -2 AUNTY LIZZY 2f (K Naidoo) . . . . . . . . . . . . . . .C Habib 0 60.07S11-3.9 3 -3 LUCKY MISS 2f (D C Howells) . . . . . . . . . .R Danielson 0 60.0

4S11-5.3 6D14-3.7 6D14-9.3 4 -4 CIVIL RIGHTS* 2f (M D Miller) . . . . . . . . . . . .S Moodley 0 60.01t12-2.8 5 -5 PAITYNS PRIDE 2f (C Dawson) . . . . . . . . . . . .R Fourie 0 60.01T11-0.4 6 -6 REMEMBER WHEN 2f (J J van Vuuren) . . . . .G Lerena 0 60.0

3t14-4.5 1t14-2.0 4T16-3.2 7 -7 LOOK YOURSELF 2f (P F Matchett) . . . . . . . . . .M Yeni 0 60.01S12-2.1 8S11-11.1 7D14-3.8 8 -8 DANSE MILORD 2f (M L Roberts) . . . . . . . . . .G Wright 0 60.0

1S12-1.4 8D14-10.7 9 -9 MARYAH 2f (L Forbes) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .S Veale 0 60.05D10-1.6 1N10-6.2 4S12-5.2 10 -10 CRIMSON CAUSEWAY 2f (G H Van Zyl) . .W Kennedy 0 60.04t12-2.1 1V12-0.1 4T11-4.2 11 -11 COCOA HILL 2f (F Bronkhorst) . . . . . . . . . . .S Khumalo 0 60.0

2S12-0.3 1D12-4.3 12 -12 SASHAY AWAY 2f (P B Muscutt) . . . . . . . . . . . .D Dillon 0 60.0C/D - Sashay Away B - Civil Rights RESTED - Aunty Lizzy (116 days); Lucky Miss (42 days); Danse Milord (49days); Crimson Causeway (55 days)WORLD SPORTS BETTING: 28-10 Remember When, 4-1 Twice The Trip, 11-2 Sashay Away, Paityns Pride,6-1 Crimson Causeway, 7-1 Look Yourself, 14-1 Aunty Lizzy, 16-1 Maryah, 18-1 Civil Rights, 20-1 andupwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : Crimson Causeway 0.23; Twice The Trip -0.14; Remember When -0.34;Cocoa Hill -0.81BEST AVERAGE : Remember When -0.34; Sashay Away -0.60 BEST TIME : Crimson Causeway 0.23; DanseMilord -0.08

4(13.20) - EPOL UMKHOMAZI STAKES (Grade 2) of R175000 over1200m 1st Leg Pick 61st Leg Pick 6

Pick 6 C/O Estimated Pool R15 MillionPick 6 C/O Estimated Pool R15 Million7K12-5.6 0S11-13.0 5D14-1.6 1 -1 EDGARTOWN 2g (M D Miller) . . . . . . . . . . . .S Moodley 0 60.02V12-0.8 1V12-9.2 2B10-2.5 2 -2 DYCE 2c (M N Houdalakis) . . . . . . . . . . . . . . .C Zackey 0 60.05N15-8.7 1S12-1.1 2N12-1.0 3 -3 CRESTED EAGLE* 2g (D I Campbell) . . . . . .K de Melo 0 60.03B10-3.2 1t12-1.0 2T11-2.0 4 -4 BON VIVANT 2f (J J van Vuuren) . . . . . . . . . . .G Lerena 0 57.50T11-10.2 2V10-0.1 2T10-1.2 5 -5 WHO’S THAT STAR* 2g (C Binda) . . . . . . .R Danielson 0 60.05S10-3.2 1S10-1.4 6D13-2.2 6 -6 FAUSTINO 2g (K Naidoo) . . . . . . . . . . . . . . . . . .C Habib 0 60.01S11-4.5 3S12-2.3 0D14-4.8 7 -7 GALLIC CHIEF 2g (G van Zyl (Jnr)) . . . . . . .W Kennedy 0 60.0

1D10-0.6 5S12-2.9 8 -8 ISIVUNGUVUNGU 2c (P B Muscutt) . . . . . . . . .D Dillon 0 60.01U10-3.2 3F12-0.6 9S12-4.2 9 -9 SILVER SALMON 2c (G S Kotzen) . . . . .G van Niekerk 0 60.0

1T10-0.1 4V11-5.0 10 -10 DOCKOFTHEBAY 2c (S G Tarry) . . . . . . . . .L Hewitson 0 60.02T11-4.2 1N12-1.0 1B12-0.2 11 -11 KUUMA 2g (S G Tarry) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .M Yeni 0 60.01K12-2.2 0S12-5.5 4D14-1.5 12 -12 IT’S ABOUT TIME 2g (S J Snaith) . . . . . . . . . . .R Fourie 0 60.03D14-3.7 7D12-5.0 1S12-3.0 13 -13 RODRIGUEZ 2c (G van Zyl (Jnr)) . . . . . . . . .A Mgudlwa 0 60.0C/D - Kuuma RESTED - Isivunguvungu (55 days); Silver Salmon (55 days) N/A - Who’s That StarWORLD SPORTS BETTING: 33-10 Gallic Chief, 5-1 Bon Vivant, 6-1 Isivunguvungu, 7-1 Dyce, 8-1 It’s AboutTime, 10-1 Silver Salmon, 12-1 Dockofthebay, 14-1 Kuuma, 18-1 Edgartown, Crested Eagle, 20-1 andupwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : Isivunguvungu 0.42; Silver Salmon 0.18; It’s About Time 0.14; Dyce 0.11BEST AVERAGE : Dyce 0.07; Isivunguvungu -0.01 BEST TIME : Gallic Chief 0.53; Isivunguvungu 0.42

5(13.55) - THEKWINI STAKES (Grade 1) of R400000 over 1600m1st Leg Jackpot 11st Leg Jackpot 1

Jackpot 1 C/O Estimated Pool R1.5 MillionJackpot 1 C/O Estimated Pool R1.5 Million3B10-1.4 3T11-7.0 1D13-3.5 1 -1 SUPREME QUEST 2f (C Spies) . . . . . . . . . . . .R Fourie 0 60.01N12-0.4 0S12-16.0 4D14-8.8 2 -2 JUST FOR LAUGHS 2f (G S Kotzen) . . .G van Niekerk 0 60.01V12-0.2 4T14-3.5 3T16-2.2 3 -3 ETERNITY RING* 2f (B D Botes) . . . . . . . . .S Khumalo 0 60.01N14-1.1 2D14-0.2 2D14-7.9 4 -4 KAILENE 2f (G S Kotzen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .M Yeni 0 60.01S12-0.3 6S12-7.4 7D14-9.6 5 -5 AISLING* 2f (K Naidoo) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .C Habib 0 60.0

1V12-1.3 6 -6 PERFECT WITNESS 2f (C Dawson) . . . . . .W Kennedy 0 60.01t16-0.9 1T14-2.5 1T16-1.2 7 -7 RAIN IN HOLLAND 2f (S G Tarry) . . . . . . . . .L Hewitson 0 60.06V12-5.2 1V14-5.2 5T16-4.5 8 -8 TERRA TIME 2f (M N Houdalakis) . . . . . . . . . .G Lerena 0 60.03B12-0.2 1T14-0.6 1T11-2.0 9 -9 BOLD ACT 2f (M F De Kock) . . . . . . . . . . . . . .C Zackey 0 60.04T16-7.0 3t16-0.7 1t16-1.9 10 -10 SPLASH OF GREEN 2f (W H Marwing) .M V’Rensburg 0 60.0WORLD SPORTS BETTING: 13-10 Rain In Holland, Supreme Quest, 11-2 Kailene, 13-2 Bold Act, 10-1Eternity Ring, 12-1 Perfect Witness, 18-1 Splash Of Green, 20-1 and upwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : Rain In Holland 0.81; Supreme Quest 0.23; Bold Act -0.05; Perfect Witness -0.68BEST AVERAGE : Rain In Holland 0.01; Supreme Quest -0.34 BEST TIME : Rain In Holland 0.81; SupremeQuest 0.23

6(14.30) - PREMIERS CHAMPION STAKES (Grade 1) of R400000over 1600m

2t12-4.2 1t12-3.2 1 -1 QUANTUM KING 2c (J J van Vuuren) . . . . . . .G Lerena 0 60.03t14-2.0 1V14-0.4 2T16-1.2 2 -2 LAIRD OF BREEDON* 2g (C Spies) . . . . . . . . .S Brown 0 60.07S11-8.9 8S12-3.7 1D14-0.1 3 -3 SAFE RETURN 2g (V H Marshall) . . . . . . . . . . . .S Veale 0 60.03V12-1.0 1V12-0.8 3D13-0.7 4 -4 WILLIAM ROBERTSON 2c (C Spies) . . . . . . .R Munger 0 60.03t10-1.8 7T11-8.2 1t14-1.2 5 -5 PARTNER IN CRIME 2g (W H Marwing) . .R Danielson 0 60.05U10-4.7 2K10-0.5 2D13-0.3 6 -6 GAUDIS MASTERPIECE 2c (S J Snaith) . . . . .R Fourie 0 60.09T11-9.1 2V12-0.2 1V12-0.2 7 -7 EXCELLARATOR 2g (F Bronkhorst) . . . . . . . . . .D Dillon 0 60.0

1T11-1.2 8 -8 ANYTIME CHAMP 2c (J A Soma) . . . . . . . . . . . .M Yeni 0 60.02S12-3.1 2N15-0.4 2S16-0.1 9 -9 HASTA MANANA 2g (G van Zyl (Jnr)) . . . . .W Kennedy 0 60.03D12-1.1 3D14-3.6 1D14-0.7 10 -10 WATERBERRY LANE 2c (D Kannemeyer) . .K de Melo 0 60.02T14-0.8 3T16-5.0 1T14-3.8 11 -11 HAPPY AND GLORIOUS 2g (J A Soma) . . .S Khumalo 0 60.02N14-1.7 1S14-1.3 6D14-1.9 12 -12 HONOKALANI 2c (M D Miller) . . . . . . . . . . . .S Moodley 0 60.01S11-1.8 7S12-3.0 3D14-1.0 13 -13 GOOD TRAVELLER 2g (G S Kotzen) . . .G van Niekerk 0 60.05t14-6.0 2t16-0.9 1t16-0.9 14 -14 STARRYWINTERNIGHT 2g (W H Marwing)M V’Rensburg 0 60.01t14-3.8 5V12-9.1 6T16-8.8 15 -0 FISHER KING 2g (S G Tarry) . . . . . . . . . . . . . .Reserve 1 0 60.0B - Hasta Manana RESTED - Partner In Crime (86 days); Anytime Champ (44 days); Hasta Manana (42 days);Fisher King (91 days)WORLD SPORTS BETTING: 4-1 Waterberry Lane, 9-2 Anytime Champ, 6-1 Quantum King, WilliamRobertson, 9-1 Good Traveller, 10-1 Gaudis Masterpiece, 14-1 Safe Return, 16-1 Laird Of Breedon, HappyAnd Glorious, 20-1 and upwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : Hasta Manana 0.94; Happy And Glorious 0.60; Laird Of Breedon 0.48;Waterberry Lane 0.41BEST AVERAGE : Good Traveller 0.39; Waterberry Lane -0.11 BEST TIME : Hasta Manana 0.94; Happy AndGlorious 0.60

7(15.05) - MARSHALLS WORLD OF SPORT GOLD CUP (Grade 3) ofR600000 over 3200m 1st Leg Jackpot 21st Leg Jackpot 2

Jackpot 2 C/O Estimated Pool R500 000Jackpot 2 C/O Estimated Pool R500 000Quartet C/O Estimated Pool R4 MillionQuartet C/O Estimated Pool R4 Million1T28-7.8 5T32-4.5 1T18-0.1 1 -1 AFRICAN ADVENTURE* 5g (J A Soma) . . . . . . .M Yeni 117 60.00V18-9.2 8S24-3.6 3D30-2.9 2 -2 BEFORE NOON 6g (S G Tarry) . . . . . . . . . . .S Moodley 82 52.01T32-0.6 3T24-1.5 5T28-7.2 3 -3 DON’T LOOK BACK* 5g (S J Gray) . . . . . . .S Khumalo 101 54.56t18-2.9 5T24-3.8 2T28-1.2 4 -4 SUNSHINE SILK 6m (G J Maroun) . . . . .M V’Rensburg 97 53.50S24-4.9 0D24-7.7 7D30-5.1 5 -5 PATHS OF VICTORY 5g (G van Zyl (Jnr)) . .W Kennedy 100 54.53S24-0.5 5D24-3.1 0D30-10.0 6 -6 BAYBERRY 4g (S J Snaith) . . . . . . . . . . .G van Niekerk 103 55.05S24-2.1 7D24-4.5 4D30-3.1 7 -7 WEALTHY 8g (D R Drier) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .S Veale 89 52.08D19-9.2 6D18-2.1 0D30-8.0 8 -8 DOUBLEMINT 6g (S J Snaith) . . . . . . . . . . . . .C Zackey 116 59.58N19-5.4 3D24-1.3 4S24-3.1 9 -9 FAVOUR* 4g (D Kannemeyer) . . . . . . . . . . . . .K de Melo 97 53.04N19-3.5 6D24-3.6 2D30-1.7 10 -10 HOLY WARRIOR* 4g (C Bass-Robinson) . . .R Munger 90 52.02T28-7.8 8t18-10.4 6S24-3.2 11 -11 CHITENGO* 5m (A G Laird) . . . . . . . . . . . . . . .G Lerena 108 57.03T32-1.4 1T24-1.2 1T28-1.2 12 -12 OUT OF YOUR LEAGUE 4g (F P Habib) . .R Danielson 108 56.54D24-3.0 1S24-0.7 3D22-0.2 13 -13 SILVER HOST 4g (S J Snaith) . . . . . . . . . . . . . .R Fourie 112 58.09V18-5.5 1V20-5.2 1D30-1.7 14 -14 NEBRAAS* 4g (S G Tarry) . . . . . . . . . . . . . . .L Hewitson 95 52.57N17-5.0 2S24-0.7 6D30-3.9 15 -15 DREAM DESTINY 5g (K Naidoo) . . . . . . . . . . . .C Habib 98 53.50D24-7.3 9S24-7.7 8D30-5.8 16 -0 PAYBACKTHEMONEY 5g (N Kotzen) . . . . . .Reserve 1 90 52.03D16-1.4 5D20-2.9 3S24-1.4 17 -0 SILVA MAGIC 4f (D Kannemeyer) . . . . . . . . . .Reserve 2 85 52.07D20-5.3 0D24-6.2 7S24-4.4 18 -0 CATCHAFALLINGSTAR 4f (G S Kotzen) . . . .Reserve 3 90 52.0C/D - Paths Of Victory B - Paths Of Victory; Bayberry; CatchafallingstarRESTED - Favour (42 days); Chitengo (42 days); Silva Magic (42 days); Catchafallingstar (42 days)WORLD SPORTS BETTING: 5-2 Nebraas, 4-1 Silver Host, 11-2 African Adventure, 11-1 Out Of Your League,12-1 Holy Warrior, 14-1 Don’T Look Back, 18-1 Before Noon, Wealthy, Dream Destiny, 20-1 and upwards SPEED RATINGS: LAST RUN : Favour 1.85; African Adventure 1.33; Silva Magic 0.83; Chitengo 0.49BEST AVERAGE : Silver Host 1.73; Chitengo 1.44 BEST TIME : African Adventure 5.12; Chitengo 3.63

8(15.47) - MERCURY SPRINT (Grade 1) of R500000 over 1200m

4T10-3.2 5S12-1.0 3D16-2.4 1 -1 CHIMICHURI RUN 5h (S G Tarry) . . . . . . . .L Hewitson 125 60.05D16-2.6 3S12-0.6 3D12-1.0 2 -2 MK’S PRIDE* 3c (P A Peter) . . . . . . . . . . . . .S Khumalo 120 59.52K10-0.8 1K12-1.8 1T10-2.2 3 -3 RIO QUERARI 4g (S J Snaith) . . . . . . . . .G van Niekerk 130 60.01V12-2.0 1S12-0.2 3T11-7.5 4 -4 BATTLE FORCE* 3g (P F Matchett) . . . . . . . . . . .M Yeni 113 59.53D14-2.5 0S12-4.2 9D12-2.8 5 -5 ULTRA MAGNUS 5g (P B Muscutt) . . . . . . . . . .D Dillon 119 60.02T11-2.8 6T11-5.5 3S12-2.1 6 -6 GALLIC PRINCESS* 4f (C Dawson) . . . . . . .K de Melo 114 57.52T10-2.2 0S12-4.0 1T11-3.0 7 -7 BOHICA* 4g (M/A Azzie) . . . . . . . . . . . . . . .R Danielson 125 60.07T10-4.8 2S10-4.0 2D12-0.8 8 -8 CHANTYMAN* 6g (G van Zyl (Jnr)) . . . . . . .W Kennedy 119 60.00D14-6.1 0S12-3.9 6D12-1.7 9 -9 PEARL OF ASIA* 4g (R/S Hill) . . . . . . . . . . . .S Moodley 107 60.00D14-5.8 9S12-3.0 4D12-1.4 10 -10 CARTEL CAPTAIN* 4g (D R Drier) . . . . . . . . . . .S Veale 115 60.06K12-3.5 8S12-2.4 1D12-0.8 11 -11 KASIMIR 6g (S J Snaith) . . . . . . . . . . . . . . . . . .R Fourie 125 60.03T11-5.2 1B10-2.2 1B10-4.2 12 -12 AL SAKEET 3g (M F De Kock) . . . . . . . . . . . . .C Zackey 106 59.54S12-3.1 1S12-2.1 0D12-6.5 13 -13 SINGFORAFA* 4f (C Spies) . . . . . . . . . . . . . . .R Munger 119 57.53T10-2.8 4S12-2.5 2T11-3.0 14 -14 TRUE TO LIFE* 4f (J J van Vuuren) . . . . . . . . .G Lerena 119 57.57D16-7.8 1S15-0.4 8D12-2.7 15 -0 SOLID GOLD 5g (M L Roberts) . . . . . . . . . . . .Reserve 1 107 60.0C/D - Chimichuri Run; Ultra Magnus; Gallic Princess; Pearl Of Asia; KasimirRESTED - Chimichuri Run (49 days); Rio Querari (91 days); Gallic Princess (55 days); Al Sakeet (60 days)WORLD SPORTS BETTING: 1-1 Rio Querari, 9-1 Mk’s Pride, Kasimir, 10-1 Al Sakeet, 12-1 True To Life, 14-1 Battle Force, 16-1 Bohica, 16-1 Chantyman, 20-1 and upwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : Kasimir 2.07; Chantyman 1.79; Mk’s Pride 1.76; Cartel Captain 1.69BEST AVERAGE : Mk’s Pride 1.25; Chimichuri Run 1.19 BEST TIME : Kasimir 2.07; Chantyman 1.79

9(16.25) - HKJC WORLD POOL CHAMPIONS CUP (Grade 1) ofR600000 over 1800m

3D16-3.5 7D16-5.5 6D22-2.9 1 -1 SOVEREIGN SPIRIT* 5g (C Bass-Robinson) K de Melo 120 60.06D19-6.8 2D18-0.2 0D22-18.2 2 -2 TRISTFUL* 5g (A J Rivalland) . . . . . . . . . . . . . . .S Veale 113 60.01S14-2.5 2D16-0.6 4D16-2.8 3 -3 SEEKING THE STARS* 3c (V H Marshall)G van Niekerk 121 58.51T16-0.5 1T20-0.8 3D22-0.7 4 -4 GOT THE GREENLIGHT 4c (J A Soma) . . . . . . .M Yeni 126 60.03T18-2.2 2D14-1.9 2D16-0.3 5 -5 CATCH TWENTYTWO 3g (P A Peter) . . . . . . .G Lerena 126 58.54K16-1.7 1K16-0.8 6D16-3.6 6 -6 JET DARK 3c (S J Snaith) . . . . . . . . . . . . . . .S Khumalo 130 58.50T11-9.2 0S12-4.4 0D12-14.7 7 -7 WARRIOR’S REST 6g (S G Tarry) . . . . . . . .L Hewitson 115 60.04D19-4.6 1D18-0.2 0D22-7.0 8 -8 CROWN TOWERS (AUS) 5g (S J Snaith) . . . .C Zackey 117 60.04K20-5.0 1D16-0.1 4D22-1.8 9 -9 DO IT AGAIN 6g (S J Snaith) . . . . . . . . . . . . . . .R Fourie 129 60.0C/D - Crown Towers B - Tristful; Warrior’s Rest RESTED - Seeking The Stars (49 days); Catch Twentytwo (49days); Jet Dark (49 days)WORLD SPORTS BETTING: 13-10 Got The Greenlight, 2-1 Do It Again, 6-1 Jet Dark, 15-2 Catch Twentytwo,20-1 and upwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : Do It Again 4.29; Got The Greenlight 4.20; Sovereign Spirit 3.71; CrownTowers 2.86BEST AVERAGE : Do It Again 2.75; Got The Greenlight 2.27 BEST TIME : Do It Again 4.29; Got The Greenlight 4.20

10(17.00) - KUDA GOLD BRACELET (Grade 2) of R250000 over2000m

3V12-3.5 2D14-1.5 2T16-2.5 1 -1 WISTERIA WALK 4f (M N Houdalakis) . . . . . .C Zackey 110 57.01S17-2.1 1D19-0.9 0D22-6.5 2 -2 SHE’S A KEEPER 4f (G van Zyl (Jnr)) . . . . . .S Khumalo 104 58.58S16-3.1 4D20-2.1 2S24-1.1 3 -3 ELECTRIC SURGE 4f (R/S Hill) . . . . . . . . . . .S Moodley 85 57.02N19-1.6 2D20-0.6 4S24-1.4 4 -4 MAMA PYJAMA* 3f (G van Zyl (Jnr)) . . . . . .A Mgudlwa 82 55.52S17-2.1 2D20-0.8 3D20-2.1 5 -5 SCENTED MISTRESS* 3f (V H Marshall) . . . .J Jacobs* 116 55.54T20-14.5 0T18-26.0 0D22-9.2 6 -6 RUNNING BRAVE 5m (F Bronkhorst) . . . . . . . . .M Yeni 119 58.57T20-11.2 3V12-1.3 1T16-1.5 7 -7 VICTORIA PAIGE 4f (S G Tarry) . . . . . . . . . .L Hewitson 104 57.07K16-3.8 4D20-3.2 5D16-1.6 8 -8 CHAT CHING 3f (C Bass-Robinson) . . . .G van Niekerk 114 55.54T14-6.0 4T14-5.0 7D16-3.2 9 -9 SENTBYDESTINY 3f (C Dawson) . . . . . . . . . .G Lerena 111 58.57S17-7.7 2V20-5.2 4T18-3.5 10 -10 HEART STWINGS 4f (P A Peter) . . . . . . . . . . . .D Dillon 101 57.03D14-0.7 6D14-2.2 4D16-1.2 11 -11 MOUNT LAUREL 4f (W Whitehead) . . . . . . . . .R Fourie 114 57.06D14-3.5 9S15-6.1 5S24-1.7 12 -12 JASMINE 3f (G S Kotzen) . . . . . . . . . . . . . . . .K de Melo 98 55.51T20-3.5 1T16-0.8 4T20-4.5 13 -13 SUMMER PUDDING 4f (P A Peter) . . . . . . .W Kennedy 127 60.07D20-5.3 0D24-6.2 7S24-4.4 14 -14 CATCHAFALLINGSTAR 4f (G S Kotzen) . . .T Gumede* 90 57.0C/D - Electric Surge; Running Brave; Summer Pudding B - Catchafallingstar RESTED - Electric Surge (42days); Mama Pyjama (42 days); Scented Mistress (63 days); Jasmine (42 days); Summer Pudding (91 days);Catchafallingstar (42 days)WORLD SPORTS BETTING: 8-10 Summer Pudding, 11-2 She’s A Keeper, 12-1 Chat Ching, 14-1 ScentedMistress, 18-1 Sentbydestiny, Victoria Paige, Heart Stwings, 20-1 and upwards othersSPEED RATINGS: LAST RUN : She’s A Keeper 2.82; Running Brave 2.41; Mount Laurel 1.85; Chat Ching 1.67BEST AVERAGE : She’s A Keeper 1.58; Summer Pudding 0.98 BEST TIME : She’s A Keeper 2.82; Running

MARSHALLS WORLD OF SPORTS GOLD CUP HOLLYWOODBETS GREYVILLE TURF SATURDAY

NEBRAAS Picture: Candiese Lenferna

Although every effort is made to carry thecorrect information, Ilanga Newspapersdoes not warrant that the information as

printed is correct and consequently it doesnot accept any responsibility or liabilityfrom any errors and/or omissions in the

information carried. Ilanga _RAC_E1_290721_P01

RACING EDITOR COMPUTAFORM PERMS

HOLLYWOODBETS GREYVILLE SELECTIONS

(2) Indlamu (11) Native Tongue (5) Pinkerton (5) Spydas Corner (2) Good Rhythm (8) Keep The Lights On (1) Twice The Trip (12) Sashay Away (4) Civil Rights (7) Gallic Chief (2) Dyce (9) Silver Salmon (7) Rain In Holland (4) Kailene (1) Supreme Quest (10) Waterberry Lane (9) Hasta Manana (2) Laird Of Breedon (8) Doublemint (14) Nebraas (13) Silver Host (11) Kasimir (3) Rio Querari (8) Chantyman (4) Got The Greenlight (9) Do It Again (5) Catch Twentytwo (13) Summer Pudding (2) She's A Keeper (6) Running Brave

2

1

3

4

5

6

7

8

9

(2) Indlamu (11) Native Tongue (12) Silver Operator (11) No Laying Up (5) Spydas Corner (10) Big Bay (5) Paityns Pride (12) Sashay Away (1) Twice The Trip (10) Dockofthebay (7) Gallic Chief (4) Bon Vivant (7) Rain In Holland (9) Bold Act (1) Supreme Quest (1) Quantum King (10) Waterberry Lane (6) Gaudis Masterpiece (14) Nebraas (9) Favour (12) Out Of Your League (3) Rio Querari (11) Kasimir (2) Mk's Pride (9) Do It Again (4) Got The Greenlight (5) Catch Twentytwo (13) Summer Pudding (2) She's A Keeper (5) Scented Mistress

10

BIPOT (R162)Leg 1: 11 x 5 Leg 2: 5 x 12 x 1 Leg 3: 10 x 7 x 4 Leg 4: 7 Leg 5: 1 x 10 x 6 Leg 6: 14 x 9 x 12

PA (R162)Leg 1: 5 x 12 x 1 Leg 2: 10 x 7 x 4 Leg 3: 7 Leg 4: 1 x 10 x 6 Leg 5: 14 x 9 x 12 Leg 6: 3 Leg 7: 9 x 4

PICK 6 (R768)Leg 1: 10 x 7 x 4 x 2 Leg 2: 7 x 9 Leg 3: 1 x 10 x 6 x 4 Leg 4: 14 x 9 x 12 x 13 Leg 5: 3 x 11 Leg 6: 9 x 4 x 5

JACKPOT (R64)Leg 1: 7 x 9 Leg 2: 1 x 10 x 6 x 4 Leg 3: 14 x 9 x 12 x 13 Leg 4: 3 x 11

20 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Imijaho

Ezemidlalo ILANGA • JULY, 29-31 2021 21

Ama-Olympics aseJapan axoxwa ngezithombe

ISETHENJWA sezokubhukuda sakuleli, uChad le Clos siphoxile siphuma endaweni yesihlanu emjahweni wamanqamu kwe-Breaststroke ebangeni lika-100m kumaTokyo Olympics aqhubekayo eJapan.

U-ASHLEIGH Moolman-Pasio waseNingizimu Afrika esenza umjikelezo wokuqala wokuqopha isikhathi esihle kwezamabhayisikili emqhudelwaneni wamaTokyo Olympics 2020 eJapan. ISITHOMBE NGU: ALEX WHITEHEAD/SWPIX.COM/

AKUZANGE kuwahambele kahle amaBlitzbokke okuyiqembu lakuleli lombhoxo wamaSevens, njengoba ligcine lilale endaweni yesihlanu kulo mqhudelwano, kanti lapha belibhekene ne-Ireland.

BASEBHANOYINI elibuyayo kumanje abafana baka-Under 23 bakuleli abebeyobamba iqhaza kuma-Tokyo Olympics, eJapan. Leli qembu likanobhutshuzwayo lakuleli lihlulwe kuyona yomithathu imidlalo yalo yamaqoqo njengoba liguqiswe yiJapan ngo-1-0, kwalandela iFrance ngo-4-3, lavaleliswa yiMexico ngesimbambamba sika-3-0.

KUSUKA kwesobunxele, nguTatjana Schoenmaker waseNingizimu Afrika othole indondo yesiliva, kube nguLydia Jacoby wase-USA onqobe igolide nozakwabo wase-USA yena othole eyethusi kwi-100m Breaststroke yabesifazane eTokyo Aquatics Centre, eTokyo, eJapan ngoLwesibili.

UJABULISE isizwe sonke uBianca Buitendag enqoba indondo yesiliva kwi-surfing kanti umemezele ukuthi usethi khumu kulo mdlalo emuva kwalokhu kunqoba.

IZITHOMBE NGABE: BACKPAGEPIX

22 ILANGA • JULY, 29-31 2021 Ezemidlalo

MFANAFUTHI NDLOVU

KUBUKEKA sengathi izo-gcina eNkantolo yoMthe-thosisekelo impicabadala yempi eqhubekayo phaka-

thi kweRoyal AM nePremier Soccer League (PSL).

ILANGA lithole ukuthi i-AM kayi-zimisele ngokwehlela ngezansi ku-mdonsiswano oqhubekayo phaka-thi kwayo nePSL ngelungelo loku-dlala kwiDStv Premiership nge-sizini ezayo ka-2021/22.

I-AM ichithwe yicala ebilifake enkantolo yaseGoli ngoMsombulu-ko, lapho ibisola khona uMato Madlala oyisikhulu esiphezulu esi-bambile kwiPSL ngalokho ekubiza ngokwedelela umyalelo wenkanto-lo, ngokuvumela ukuqhubeka kwe-midlalo yama-play offs enqotshwe yiChippa United.

I-AM ithi isadla amathambo ekhanda ngokuqhuba leli cala eli-fake ngoMato.

Inkankanya indaba kaMato nje, ivele inodaba esalinde ukuthola usuku lokungena kwalo elifake eNkantolo yokuDluliswa kwama-Cala eBloemfontein ngesinqumo seJaji uRonald Sunderland soku-vuna isinqumo sikamahluleli ozi-mele uHilton Epstein sokuthi iSe-khukhune United yiyona eyizi-ngqwele zangesizini edlule ze-GladAfrica Championship.

Leli phephandaba libone ikho-phi yencwadi i-AM eyibhalele aba-mmeli benkampani iWebber Wentzel Attorney’s, iyazisa ukuthi izimisele ngokuluqhuba lolu daba luze luyofinyelela kule nkantolo yokugcina kuleli uma ubulungiswa

bungakenzeki. Ikholwa wukuthi yasuswa endaweni yokuqala ye-log yeGladAfrica Championship nge-ndlela engekho emthethweni.

Le ndawo yathathwa yiSekhu-khune emuva kokuba ivunwe yica-la eyayilifake kumahluleli ozime-le, u-Epstein lapho yayifuna ukuni-kwa amaphuzu amathathu omdlalo wayo nePolokwane City owawu-ngoMasingana (January).

Kulo mdlalo iPolokwane yaphu-la umthetho wePSL othinta ukuse-tshenziswa kwabadlali abanemi-nyaka engaphansi kwewu-23 ubu-dala.

Lokhu kuqinisekiswe nguRich-

ard Makhoba oyiMenenja ye-AM ephethwe nguShauwn Mkhize oku-thiwa ushaya phansi ngonyawo ukubuyela kwiGladAfrica ngoba ekholwa wukuthi lesi sigaba wasi-nqoba ‘emini libalele wase egudlu-zwa esicongweni ngobumnyama’.

UMakhoba uqhube ngokuthi na-kuba kusenala macala abawafakile kodwa bazosihambela isigcawu sokuqondiswa izigwegwe esibizwe yiPSL ngoMgqibelo.

Lesi sigcawu sesihlehliswe ama-hlandla amabili ngoba kukhalwa ngokuthi ngeke benzeke ubulungi-swa uma sihlala engakaphothulwa amacala afakwe yi-AM.

MFANAFUTHI NDLOVU

UKHUMBULE inkulumo kaKaizer “Shintsha Guluva” Motaung ama-mukela ngayo kwiKaizer Chiefs ngesikhathi enikwa ijezi eliwu-nombolo 10 u-Absalom “Scara” Thindwa (osesithombeni) okwagci-na ngaye ukuthi le nombolo ihlonipheke kule kilabhu.

Ubephawula emuva kokuba le nombolo ehlonishwa umhlaba wo-nke inikwe uKeagan Dolly osayine inkontileka yeminyaka emithathu eziMpofaneni emuva kokuba ehlu-kane neMontpellier yaseFrance.

Wethulwe noCole Alexander osuka kwi-Odisha FC yase-India futhi oke wasebenza noStuart Baxter osepheka iChiefs.

UThindwa uthi unethemba loku-thi uDolly ngeke limesinde leli jezi ngenxa yesipiliyoni anaso njengo-ba esebuya nase-Europe.

“Ubumqoka bale nombolo kwa-ngicacela ngesikhathi ngijoyina iChiefs ngoba uMotaung weza ki-mina wathi kumele ngiliqaphele ngoba linengcindezi enkulu. Wangidonsa ngendlebe ukuba ngingalokothi ngilithathe kanca-ne,” kusho uThindwa owayengali-bheki ipali kwiChiefs ayijoyina maphakathi nama-80’s.

Kubadlali abagqoka leli jezi ngemuva kukaThindwa kwiChiefs kodwa kwacaca ukuthi liyabesinda kukhona kubona uSiyabonga Nkosi, uMichael Nkambule, uSo-ngwe Chalwe, uTony Illodigwe, uMthokozisi Yende, uKeagan Buchanan noSiphelele “Stash” Ntshangase okuyimanje usantula ikilabhu emuva kokuxoshwa yizi-Mpofana.

Umdlali owazama ukulibamba leli jezi ngu-Isaac “Shakes” Kungwane ongasekho.

UThindwa uthi nguKungwane kuphela ongazange aphoxe emuva

kwakhe ngesikhathi enikwa leli jezi eligqokwa yizilomo kuwona wonke amakilabhu kanobhutshu-zwayo umhlaba wonke.

UThindwa uthe ubheke ukuba iChiefs yenze kahle kakhulu njen-goba isayinise laba badlali.

“Kuyathembisa ngoba ikwazile nokugcina abanye abadlali abane-sipiliyoni njengo-Itumeleng Khune benoBernard Parker abamqoka ekhempini ukufaka imfundiso ku-laba abasakhula,” kusho uThi-ndwa.

UDolly uzwakalise ukuthi nge-ndlela abeyithanda ngayo iChiefs esakhula ubenza izitayela ebezi-khonzwe ukugundwa nguJabu “Pu-le” Mahlangu ngesikhathi esalihli-kihla kule kilabhu. Uthi ukulunge-le ukuliphatha ngesinono leli jezi.

Abanye abadlali abavuselele kwiChiefs nguRamahlwe Mpha-hlele, uParker, uLebogang Manya-ma ukukha nje phezulu. IChiefs ikhulule uPhilani Zulu noWillard Katsande.

MFANAFUTHI NDLOVU

LUSAYINISA abadlali abamqoka uThongathi FC olugijima kwiGlad-Africa Championship emuva koku-ba lulahlekelwe yinqwaba yaba-dlali abaqome amakilabhu agiji-ma kwiDStv Premiership.

Le kilabhu izovula isizini entsha ngomdlalo neHungry Lions emdla-lweni ohlelelwe umhla ka-21 ku-Ncwaba (August) eSivos Training Stadium, eNorthern Cape.

ILANGA lithole ukuthi le kila-bhu isayinise uNgunezi Mkhize (osesithombeni) okhuliswe yiLa-montville Golden Arrows futhi owake wadlala kwiRoyal Eagles kaS’bu Mpisane, uMfanafuthi Mkhize osuka eqenjini elincane le-Arrows, uPhila Dlamini noFa-lakhe Tshanini obekuMvoti FC.

Le kilabhu izama ukuvala izi-khala ezisanda kuvuleka kuhamba uXolani S’lawula othathwe yiTS Galaxy, uSaziso Magawana oqome i-Arrows ukubala nje abambalwa.

* Kuzo ezalesi sigaba, iHungry Lions iqashe uGert Schalkwyk njengephini likaHenry Basie ohola ithimba labaqeqeshi bale kilabhu. Ibuye yanika uMoses Spandeel ithuba lokungena ethim-beni labaqeqeshi emuva kokubeka amakhokho ethala.

* UKhehla Shabalala obeyi-siqongqwane kwiDabeka Sporting egijima kwiSafa KZN ABC Motsepe League uqome iRichards Bay FC.

* I-TS Sporting isayinise u-Edward Maova osuka kwiCivics FC yaseNamibia, uSamkelo

Mbambo ophuma kwiFree State Stars, uFelix Obada weLeruma United, u-Olwethu Ncube obekwi-JDR Stars, uBoiki Modisakeng owake wadlala kumaZulu FC no-Onyedikachi Ononogbu obekwi-Black Leopards.

* Uhlu lwemidlalo yokuqala yeGladAfrica Championship olu-putshukile lumi kanje:

NGOMGQIBELO womhla ka-21 kuNcwaba

EThohoyandou: Black Leopards vs Polokwane City 15h00.

ESivos: Hungry Lions vs uThon-gathi FC 15h00.

EGiant: JDR Stars vs Tuks 15h00.EChatsworth: Royal AM vs Cape

Town All Stars 15h00.KaBokweni: TS Sporting vs

Pretoria Callies 15h00.NGESONTO mhla ka-22EParow Park: Cape Town Spurs

vs Venda Football Academy 15h00.EGoble Park: Free State Stars vs

Polokwane City Rovers 15h00.ETsakane: Jomo Cosmos vs

Richards Bay 15h00.

PHILANI NCALANE

IKHUZA ibuya nonyaka imidlalo yeKZN Premier’s Cup okuhloswe ngayo ukusiza amakilabhu esifun-dazwe ukulungiselela ukuqala kwesizini entsha yePremier Soccer League (PSL).

Lo mqhudelwano uzokuba ngempelasonto ezayo kusukela mhla ka-7 usongwe mhla ka-8 kuNcwaba (August) eChatsworth Stadium, eThekwini. Le midlalo kayibanga khona ngonyaka odlule ngenxa yokusabalala kweCovid-19. Yize kunjalo kodwa amakilabhu ayitholile imali yezinhlelo zoku-vivela ukuqala kwesizini.

Izinhlelo zalo mqhudelwano ziz-ophothulwa namuhla ngoLwesine. UThabo Mofokeng wezokuxhu-mana emNyangweni WezeMidlalo esifundazweni, uthe izinhlelo zalo mqhudelwano zizodalulwa ngokusemthethweni nguHlengiwe

Mavimbela onguNgqongqoshe walo mnyango. Walile ukuphawula ngale midlalo ezeseka ngokuthi nguMavimbela onegunya lokunekela izwe ngeminining-wane.

Lapha kuzodudulana amakilab-hu esifundazwe adlala kwiDStv Premiership nagijima kwiGladAf-rica Championship.

UKwenzakwakhe Ngwenya onguSihlalo weSafa KwaZulu-Natal, uthi bayajabula ukuthi le midlalo ikhuza ibuya nonyaka.

UNgwenya uphinde wadalula ukuthi iBlack Lions ebizinze eMandeni sekusele kancane ukuba ifudukele eMgungundlovu njengo-ba isendalini. Uqinisekise ukuthi iReal Kings isizobizwa ngeNew-castle All Stars ngemuva kokupho-thulwa kwezinhlelo zokuthengise-lana. Womabili la makilabhu asesi-gabeni seSafa KZN ABC Motsepe League.

OlwePSL neRoyal AM kweyoMthethosisekeloKuthiwa uShauwn Mkhize uzimisele ngokulwa kunqamuke izandla

KUNKENTEZE AMAZWI KAMOTAUNG NGEJEZI

IKHUZA IBUYA EYE-KZN PREMIER’S CUPLUZAMA UKUPHESHA IZIMBOBO UTHONGATHI FC

USUTHU lwaba yizingqwele zeKZN Premier's cup ngo-2018.

USHAUWN Mkhize nendodana yakhe u-Andile Mpisane abangabanikazi neRo-yal AM ebhekene ngeziqu zamehlo nePSL. ISITHOMBE NGABE: BACKPAGEPIX

Ezemidlalo ILANGA • JULY, 29-31 2021 23

MZWAMANDLA ZONDI

KUHAMBA ngonyawo lo-nwabu ukuhlabana ngezi-ndondo kubasubathi aba-mele elakuleli kuma-

Olympic Games aqale ngoLwesi-hlanu olwedlule azosongwa ngom-hla ka-8 kuNcwaba (August) eJa-pan.

Kushone usuku lwayizolo iNi-ngizimu Afrika isenezindondo ezi-mbili nje kuphela ezitholwe ngu-Tatjana Schoenmaker (osesitho-mbeni) ohlomule ngendondo yesi-liva kwi-100m breaststroke.

Bekuyindondo yokuqala yezwe. Lo mbhukudi wenze kahle kakhu-lu emidlalweni yokuhlunga. Wenze irekhodi lama-Olympic kwi-100m okuwu-1:04.82. Kuthe izolo waphi-nda waphula irekhodi le-200m kule midlalo ebeka u-2:19:16.

Uhluleke ngemizuzwana eyisi-hlanu ukwenza irekhodi lomhlaba. Namuhla ngoLwesine ekuseni uzo-kube esemidlalweni eyandulela owamanqamu kwi-200m.

Omunye umsubathi ohlomule ngendondo nguBianca Buitendag othole eyesiliva kwiSurfing. Ngemuva kokuhlabana kwakhe ngendondo uBianca utshele abezi-ndaba ukuthi usethi khumu kulo mdlalo.

INingizimu Afrika ihlomula nga-lezi zindondo nje, uChad le Clos

obuye nendondo yesiliva kwi-100m butterfly ngo-2016 eBrazil, izinto kazimhambelanga kahle kwi-200m butterfly ephuma endaweni yesi-hlanu kweyamanqamu. Lisekhona ithemba lezindondo kuChad no-Tatjana njengoba kusenemidlalo abasazokuba yingxenye yayo.

Iqembu lakuleli lebhola lom-bhoxo leRugby Sevens, liyiqale ka-hle imidlalo yamaqoqo kodwa la-khishwa yi-Argentina sekusele ka-ncane ukuba lingene kweyama-nqamu. INingizimu Afrika ibukeka ingeke ikwazi ukuthola izindondo

ezilishumi, ezilingana neza-ngo-2016 eBrazil. Kuzokuthi kusasa ngoLwesihlanu kuqale ezokugiji-ma lapho kubhekwe khona ukuthi kube khona abagijimi ababuya nezindondo.

Iqembu lebhola lezinyawo la-kuleli lika-U/23 kalenzanga kahle njengoba liphume ekuseni kulo mqhudelwano.

UHenri Schoeman obuye ne-ndondo eBrazil kwiTriathlon, akawuqedanga umdlalo wakhe nonyaka. Amanye amaqembu akuleli kawakwazanga ukufika kweyamanqamu.

* Kusenjalo, iqala ngoMgqibelo i-The Icon’s Journey Marathon ye-banga lika-400km ehlelelwe ukusi-za abafundi abawu-4000 ngemifa-niswano yesikole. Lo mjaho beku-fanele ukuba ugijinywe ngenyanga edlule kodwa wagcina uhlehlisiwe ngenxa yokungena kwezwe ku-level 4. Uzogijinywa ngabasubathi aba-wu-16 kuphela kanti umgijimi uzo-qoka isikole afuna ukunikela kuso-na ngomfaniswano.

Lo mjaho uzogijinywa izinsuku eziwu-8 kwenziwa u-42km kuthi ngolokugcina kwenziwe u-103km. Uzokube uhamba lapho okwazale-lwa khona amaqhawe omzabalazo adabuka e-Eastern Cape. Abafuna ukunikela bangangena kwi-website ethi: wwwbackabuddy.co.za/400kmiconchallenge.

MZWAMANDLA ZONDI

UMORGAN Shandu ongumgijimi weHollywoodbets Athletics Club, okungenye yamakilabhu akhula ngesivinini eNingizimu Afrika, uhlela umhlangano wokukhume-lana umlotha phakathi kwezikhu-lu zezokugijima KwaZulu-Natal.

ILANGA lingakuveza ukuthi ku-salokhu kuqhubeka ukuklwebha-na kwezokugijima esifundazweni yize iKwaZulu-Natal Athletics (KZNA) seyiholwa nguSteve Mkasi osekelwa nguMandla Mngome-zulu.

UMkasi noMngomezulu bebese-benzisana kwiKZNA phambilini njengoba bebeyingxenye yeTask Team eyangena ngesikhathi kuk-hishwa uSello Mokoena kweso-kuhola iKZNA.

ITask Team beyakhiwe nguMka-si, uMngomezulu, uSibonelo Khu-lu, uMlungisi Wosiyana, uKyle Griffin no-Anita Johannes.

I-Task Team iphele kungasekho ukusebenzisana phakathi kwayo njengoba abanye baze bashiya kuyona singakapheli isikhathi sayo.

Sekuwumlando manje ukuthi okhethweni lweKZNA obelunga-sekuqaleni konyaka, kunqobe uMkasi kwathi uMngomezulu waba yisekela.

Selokhu buqokiwe ubuholi be-KZNA, kunemibiko engemihle ebhalwa ngabanye ababeyibambe nalobu buholi kwiTask Team.

Laba babubeka kabi ubuholi obusha emphakathini.

Le bhodi yoMkasi ebekwa kabi emphakathini kayikaqedi ngisho izinyanga ezintathu isehhovisi futhi umsebenzi wayo ubuye uphazanyiswe wukuvalwa kwezwe njengoba elakuleli beliku-level 4 inyanga yonke.

Kule mibiko bekubonakala uku-thi kunokungezwani okukhona phakathi kwala malungu abekwi-Task Team. Ngeledlule bekuno-mbiko obubhalwe ekhasini leFa-cebook, ugxeka ubuholi beKZNA.

Lezi zinkulumo ezingezinhle ngeKZNA seziholele ekutheni uMorgan oyiNational Operations Manager yeHollywoodbets, enga-baxhasi beComrades Marathon nezikhungo eziningi zabagijimi, acele umhlangano nabebekwi-Task Team. UShandu uthe ucela bahlangane benze ibanga lika-5km bese behlala phansi baxoxe.

Bonke bakhombise ukuwutha-kasela lo mhlangano.

UShandu uvumile ukuthi bazo-hlangana baxoxe kodwa akaphu-melanga obala ukuthi kuzokube kuxoxwa ngani. Nosuku abazo-hlangana ngalo belungakanqu-nywa.

* Kwenzeka lokhu nje, iKZNA ikhiphe umbiko othi indlu yabagi-jimi eseGlenwood eyathengwa wubuholi bukaMokoena seyifa-kwe endalini. Ithi abafuna ukuyi-thenga bangaxhumana neKZNA enombolweni ethi: 031 312 9374.

LINDA XIMBA

KABEHLI kahle ubuthogo ku-Innocent “Tycoon” Mantengu nje-ngoba engakawatholi amabhande amuka ngesikhathi ebanjwa inku-nzi ePark Station, eGoli, ngenya-nga edlule.

UMantengu, owayesendleleni eqonde eThekwini ngesikhathi ehlaselwa yizigilamkhuba, wasala encela izithupha njengoba kwaha-mba ibhande le-IBF Africa nele-WBA Pan African junior feather-weight.

Le ngqwele edabuka eMtubatu-ba iveze ukuthi isanda kuthola umkhondo ngomngani wayo othe ubone elinye lamabhande liphe-thwe ngabantu eMTN Rank, eGoli.

“Lo mngani ungifonelile wangi-tshela ukuthi kunebhande alibone osomatekisi nabantu belintantisa, beshutha nalo. Naye uthe ulitha-thile washutha nalo wase engithu-melela isithombe. Nebala ngibo-

nile ukuthi ngelami. Manje ngisa-zama ukuthi ngilandele umkho-ndo walo,” kusho uMantengu.

Uthe okumphatha kabi wukuthi kumele avikele ibhande leWBA Pan Africa alithole ngemuva ko-kuhlula ngamaphuzu uLuthando Mpumbulwana empini ebingo-Nhlangulana (June) eSandton Convention Centre, eGoli.

“Abaphathi bami iJoy4Joy Promotions bebengitshele ukuthi kumele ngibuyele eringini ngo-Lwezi (November). Manje kangazi ngizovikela liphi ibhande ngoba lathathwa yiziqhwaga zaseGoli. Ngicela ukuthi uma kunomuntu owabonayo asize ashayele ama-phoyisa aseduzane ukuze agcinwe khona.

La mabhande ayikho konke kimina njengoba ngawalwela ka-nzima,” kusho uMantengu.

Ucebise labo abazowathenga ukuthi ngeke adayiseke kungcono bambuyisele.

PHILANI NCALANE

IZOBUYELA ensimini imidlalo ye-Regional Play Offs emiswe ngenxa yokuvalwa kwezinto ezweni okuda-lwe wukubhebhetheka ngamandla kweCovid-19 kuleli.

Le midlalo okuhloswe ngayo ukukhipha amakilabhu amabili azonyukela kwiSafa KZN ABC Motsepe League, izoqala ngomhla ka-13 isongwe ngomhla ka-15 ku-Ncwaba (August) eRichards Bay.

Lokhu kuqinisekiswe nguKwenza-kwakhe Ngwenya onguSihlalo we-Safa esifundazweni.

“Ngemuva kokuba umengameli wezwe exegise imithetho yokuva-lwa kwezwe, sinqume ukuqhubeka nemidlalo. Wonke ama-lfa (local football association) angaphansi kweSafa asengaqhubeka nezinhle-lo zemidlalo. Nemihlangano yoku-khetha ubuholi isigunyaziwe.

“Nokho-ke siyanxusa ukuba ku-landelwe yonke imigomo yokunqa-

nda ukusabalala kweCovid-19. Imidlalo yokuhlungela ukunyukela kwiMotsepe League bese sihlele ukuthi ibe ngesonto elizayo kodwa sabuye sayihlehlisa ukuze sizinike isikhathi sokuyihlelela,” kusho uNgwenya.

UNomkhosi Zulu osehhovisi leSafa esifundazweni noBright Gumede ohola ikomidi lemi-qhudelwano kwiSafa, yibona abasebenza ukudidiyelwa kwale midlalo.

MZWAMANDLA ZONDI

UNGOTI wezokugijima wakuleli uCuan Walker ukholwa wukuthi iNingizimu Afrika ingakwazi uku-thola izindondo ezine kwezokugiji-ma kuma-Olympic Games anonya-ka avulwe ngokusemthethweni ngoLwesihlanu eJapan.

UCuan ongomunye wabantu abahlonishwayo kwezokugijima kuleli, uthe zine izindondo ezin-gase zitholwe ngabagijimi eJapan. Ezokugijima zizoqala kusasa ngoL-wesihlanu. UCuan ubala izindondo ezine nje, kuzokhumbuleka ukuthi iqembu lakuleli labagijimi libuye nezindondo ezine kuma-Olympics adlule eBrazil.

Abasubathi abahlomulela elakuleli izindondo eBrazil ngu-Wayde van Niekerk, uLuvo Manyonga omisiwe kwezokugijima, uCaster Semenya noSunette Viljoen. Kulaba basubathi ngu-Wayde kuphela okhona nonyaka. Laba abanye babe nezinkinga ezahlukene.

UCuan uthi ubheke ukuba izin-dondo zitholwe ngu-Akani Simbine, uWayde, uRuswahl Samaai neqembu lakuleli le-

4x400m elisanda kuhlabana ngen-dondo yegolide kumaWorld Relay ePoland.

“Indlela uWayde agijima ngayo kayingithokozisi. Nokho ngisanda kuzwa ukuthi lesi sihlabani sisan-da kuvakashela omunye wodokote-la baseGermany. Abasubathi

ababuya kuye bafika bagile izimanga. Lo dokotela kuthiwa ubejwayele ukusetshenziswa ngu-Usain Bolt. Kangazi ukuthi ubani-kani kodwa kuthiwa abasubathi abaphuma kuyena bagila izimanga uma sebebuya.

“UWayde uyazi ukuthi yini elin-deleke kuyena. Uma ehlulekile ukuthola igolide uzokwazi uku-buya nesiliva noma neyethusi. U-Akani usanda kwenza irekhodi elisha lakuleli nelase-Afrika. Uwanqobile amaCommonwealth Games. Kangimboni ebuya elam-batha kule fomu akuyona. Uma ehluleka manje kuzofanele akhohlwe yindondo yale midlalo,” kusho uCuan.

UMthandeni Nene weMthande Athletes Management ongumhlazi-yi wezemidlalo oKhozini FM, naye uhambe emazwini kaWalker. Uthi yize laba basubathi abangenhla bezokwenza kahle kodwa akalethembi kahle iqembu le-4x100m. Uthi uphoxekile kuphuma iqembu lebhola lombhoxo sekuse-le kancane lifike kowamanqamu. Uthi ubenethemba lokuthi lizok-wenza kahle njengoba labuya nen-dondo naseBrazil.

Kuyalibhedela elakuleli kuma-Olympics eJapanKuhamba ngolonwabu ukuhlabana ngezindondo

KABEHLI UBUTHONGO KWIBHOKISA ELAPHUCWA YIMIGULUKUDU AMABHANDE

ISAFA IGUNYAZA UKUBUYA KWEMIDLALO YOSOSESHINI

ONGOTI BABHEKE IZINDONDO EZINE KUBAGIJIMI BAKULELI

IMIZAMO YOKUHLANGANISA IZIKHULU ZEZOKUGIJIMA EZIYINKUKHU NEMPAKA

U-INNOCENT Mantengu owalahlekelwa ngamabhande akhe amabili ngesikhathi ebanjwa inkunzi yizigebengu ngenyanga edlule eGoli.

MFANAFUTHI NDLOVU

UKHOMBISE ukuba yisi-lomo sabala-ndeli be-Kaizer

Chiefs uSamir Nurkovic wase-Serbia eqwaqwa-da bonke abadlali ngokuthola amavoti amaningi ukuqala umdlalo weCarling Black Label Cup abazowugijima ne-Orlando Pirates ngeSo-nto ngo-17h00 e-Orlando Stadium, eSoweto.

UNurkovic uwole amavoti awu-193 000 kwathi isibili kwaba ngu-Itumeleng Khune ngawu-188 467 kanti

uKha-ma

Billiat ubambe isithathu

ngawu-131 527.

Phambilini uKhune ubehlale ezidlela ama-hlanga ngokuthandwa ngabalandeli bale kila-bhu njengoba uNurko-vic ephendule amatafu-la nonyaka.

KwiPirates umdlali ovotelwe kakhulu ngu-Thabang Monare ojoyine le kilabhu ngasekuqaleni kwesizini edlule.

Uthole amavoti awu-133 590.

UMonare ulandelwe ngu-Richard Ofori ngamavoti awu-102 150 kanti isithathu kube nguThulani “Tyson” Hlatshwayo ongukaputeni wale kilabhu othole awu-76 862.

Okuqaphelekayo wukuthi bobathathu laba badlali abahambe phambili nga-mavoti kwiBucs, bazoku-be beqala ukugijima

kulo mdlalo njengoba bejoyine le kilabhu ngasekuqaleni kwesizini

edlule.Lo mdlalo kawubanga

khona nyake-nye ngenxa yokubhidla-nga kweCo-vid-19 esabhi-

litile namanje okwenza abala-

ndeli bangavunyelwa ukuhamb-ela imidlalo.

Ukuhlasela kwalo mkhuhla-ne kushaye nabaxhasi ngoba utshwala bebuvaliwe ukudayi-swa kuleli okwenze amavoti

kawaze angena ubuthaphu-thaphu ngoba ukuze uvote bekumele uthenge ubhiya bese ufaka inombolo engaphansi kwesivalo.

Sesisonke isikimu esizoqala umdlalo

kwiChiefs simi ka-njena: uSamir

Nurkovic (193 766), u-Itu-

meleng

Khune (188 467), uKhama Billiat (131 527), u-Eric Mathoho (73 797), uNjabulo Blom (62 213), uDaniel Cardoso (57 759), uKe-aryn Baccus (42 124), uHappy Mashiane (40 217), uRamahlwe

Mphahlele (29 926), uSa-belo Radebe (25 212) noLebohang Leseko (18 774).

EsePirates siboshelwe kanjena: uThabang Monare

(133 590), uRichard Ofori (102 150), uThulani Hlatshwayo (76

862), Thembinkosi Lorch (62 045), u-Innocent Maela (39 297), uGabadinho Mhango (36 968), uDeon Hotto (36 682), uWayde Jooste (36 024), uFortune

Makaringe (34 525), uNtsikelelo Nyauza (33 622) noBen Motshwari (32 231).

EzemidlaloILANGA

ILANGA • JULY, 29-31 2021

26/24 SPORT

MFANAFUTHI NDLOVU

KUVELA isizathu esenze uKea-gan Dolly (osesithombeni) waqoma ukusayina kwiKaizer Chiefs ekubeni bekunamakilabhu abe-mgaqele asemazweni ahlukene kubalwa eSaudi Arabia, e-Egypt, eTurkey naseFrance.

Imenenja yalo mdlali, uPaul Mitchell, iveze ukuthi okwenze waqoma iChiefs wukuthi usefuna ukuzinza kuleli njengoba esehlela ukuqala umndeni.

Uthi usanda kuthola umntwana kanti ubengasitholi nesikhathi esikahle sokuqala amalungiselelo omshado njengoba esefuna uku-thatha.

Uthe babone ukuthi uma eliba-ngisa phesheya kuzonyomfeka izinhlelo zakhe zokwakha umnde-ni kuleli.

UMitchell uthi okunye okwenze baqoma iChiefs wukuthi abapha-thi bale kilabhu babanike inkonti-leka ebiconsisa amathe, obekunzi-ma ukuyenqaba.

Uthi kuyiqiniso ukuthi i-Al Ahly yase-Egypt ibathumelele incwadi ngeSonto ekuseni ekubeni bebe-vele behleli nezinye izicelo kuba-lwa nebesisuka nakwiZamalek yakulona leliya lizwe.

“Empeleni i-Al Ahly beyingaqa-li ukumfuna njengoba ngake nga-khuluma nayo ezinyangeni eziwu-

12 ezedlule nge-zoom kodwa izi-ngxoxo zangaba nawo umphumela ogculisayo.

"Sike sacabanga neyaseTurkey kodwa sajika umqondo njengoba amakilabhu amaningi eshayekile ngenxa yeCovid-19.

“Ngeke ukwazi ukuhambisa umdlali wakho ekilabhini okubu-ye kuvele izindaba zokuthi aba-dlali babuye bangaholi. Yizona zonke izinto obekumele siziqa-phele,” kusho uMitchell ohlelweni lweSAfm.

Le menenja ikuphikile ukuthi uDolly useyisixhwala, ulimala njalo. Ithe uDolly uhambe kwi-Montpellier esegijime amahlan-dla awu-35 ngesizini edlule kuba-lwa nemidlalo yezinkomishi.

Lo mdlali angase aqale ukubo-nakala edlubhe ijezi leChiefs ibhekene ne-Orlando Pirates kwiCarling Black Label Cup nge-Sonto ngo-17h00 e-Orlando Stadium, eSoweto.

Nakuba lo mdlalo ugijinywa ngabadlali abasuke bevotelwe kakhulu kodwa abasha bayakwazi ukungena ngokuqhubeka komdla-lo.

IChiefs izovula imidlalo yeDStv Premiership ngokududulana neTS Galaxy ngomhla ka-22 kuNcwaba (August) eMbombela Stadium, eMpumalanga.

Kuphenduke amatafula ngeCarling CupUNurkovic udlule uKhune ngokuba yisithandwa sabeChiefs

UBEFUNWA NAYI-AL AHLY OQOME I-CHIEFS

USAMIR Nurkovic noThabang Monare abavotelwe kakhulu kwiCarling Cup

KULINDELEKE ukuba kuhlalu-ke okuningi emhlanganweni we-Board of Governors (BoG) yePre-mier Soccer League (PSL) ona-muhla ngoLwesine eGoli.

Lo mhlangano obanjwa njalo ngoLwesine lokugcina enyange-ni, kulokhu uzohlala izinto zima-peketwane kwiPSL njengoba iba-njwe ngobhongwane yiRoyal AM eyigqigqisa ezinkantolo, igoloza ukuyodlala kwiGladAfrica Cha-mpionship njengoba imile kwelo-

kuthi yiyona izingqwele zangesi-zini edlule zalesi sigaba, ngakho kumele inyukele kwiDStv Pre-miership.

I-AM kayikho ohlwini lweDStv Premiership lwesizini ka-2021/22 njengoba luneSikhukhune Uni-ted. Lolu luhlu lwemidlalo yoku-vula isizini lumi kanjena:-NGOLWESIHLANU lomhla ka-21 kuNcwaba

ELoftus: Sundowns vs AmaZulu FC 17h00.NGOMGQIBELO mhla ka-22 kuNcwabaE-Orlando: Pirates vs Stellenbosch 15h00.EMakhulong: Sekhukhune vs Chippa 15h00.EClermont: Arrows vs PMB United 15h00.EMokaba: Baroka vs Gallants 15h00.ECape Town: CT City vs SuperSport 17h00.NGESONTOEDobsonville: Swallows FC vs Celtic 15h00.EMbombela: Galaxy vs Chiefs 17h00.

UBHEKWE NGABOMVU OWE-BOG YE-PSL