ساالر ئازید یكك لو موزیكوانانی ك بجدی كار بۆ ئوە دەكات ك ب موجاملو دوور لكاری تایبتی و كسی و محسوبییت رەخنی ھونری

كوردی بینا بكرت.ل وەمی ئـــو پرســـیارەدا، ئازید بمجۆرە وەمـــی بدرخانی دایوە: تا موجامل ترك نكرێ و راستگۆ نبین لگڵ خۆمـــان و برامبرمان رەخن دروست ناب، دەب نشترسین، گۆڕێ، من كل یترسیش ھ چونك یوانك دەگـــرم لكی لـــ رەخنبیانی لســـر شـــقام لمبدا، یان تا لســـر بنمـــای برژەوەندی و ،دروست ناب رەخن تی ببرادەرای سو كسوور دەزانین ئ مئ چونك م چونكب نیی كاردەكا و ھیچی پئیشـــم پیتی ناچـــارم موجامل و درۆی لگڵ دەكم و ئویش لخۆی و شـــتانئیتـــر تا ئ ،بایـــی دەبرەخنیكی ناتوانین نبتوە یكال

ھونری دروست بكین و بنیاد بنین...

فـــاروق جمیل وەزیـــری دادی حكومتی ھرمی كوردســـتان یادەوەری ســـختی ژیانی پشـــمرگایتی خۆی بۆ بدرخان

دەگتوە چندین جار بكاری ڕەســـمی ئچووم خزمت خوالخۆشـــبوو ئیدریـــس بارزانـــی و جنابی كاك مســـعود ك ئو كات بارەگایان لقسرێ و كاتر ئگرتـــم . ھئ زی زۆریان لبـــوو ڕپیوەندیـــم لگـــڵ بڕز كاك حبیـــب پیدا كـــرد ھروەھا لگڵ دكتۆر محمود عوســـمان و شھید فرەنسۆ مرحوم یوســـف جمیل میران و كاك یونس ڕۆژبیانی و كاك كریم ســـنجاری و ئـــازاد بـــرواری و زۆری تریش . پاش ئوەی جكاك ( زەید احمد عوســـمان ) كوردستانی بھشـــت كاك ( حبیب كریم فیلی ) ڕاستوخۆ

سرپرشتیاری بشی عدلی كرد تا شڕ دەستی پكردەوە...

ھفتنامیكی رۆژناموانیی گشـــتیی ئــــازادە

دەزگای چاپ و بوكردنوەی "بدرخان" دەریدەكات

ژمارە (١٠٤) دوو شمم ٢٠٠٨/٩/٢٢ زایینیبرانبر ب رەزبری ٢٧٠٨ی كوردی

سای ھشتم

شھید مئموون دەباغ ســـای ١٩٥٥ دەنردرت بغدا لگڵ مام جـــالل و شمســـدین موفتـــی و ھمزە عبدول لیك ژووری حزبی بیكوە بوون. سرەتا كاری ڕكخراوەیی شھید مئمون دەبـــاغ لھاوینـــی ١٩٥٥ لگڵ حســـام ئمین دەباغ لڕگای جنابی مام جاللوە بـــووەو چۆت نـــاو ڕیزەكانی (ی.ق.ك)و مانگان ئابوونی (٢٥٠) فلسی

داوە، ك ئمـــ پارەیكی زۆر ... ردەمو سل٥بوو بۆ ئ

عبدول پشدەری:عبدولستار تاھیر

شریف بشكی زۆری لیادەوەرییكانی

راستن، بم درۆشی تدا ھبوو...

بدرخانی و لسر الچ لموپاش، ل گشت الوە دەتانھاڕن وەكو ئاش

ل٢٣

فاروق جمیل یادەوەرییكانی تایبت ببدرخان دەگتوە

ســـبارەت ب درامای پرس، بدرخان بباشـــی زانی پرســـگلك دەربارەی درامای پرس ئاراستی یوەش ھڕیوەو دەنگۆی ئپم كارە چۆن تبكات و ئاخۆ ئ (ریـــمنیا كت) ری دراماكنـــدەرھ

سرتاپای كارەك بپارە رووندرابت.ل وەمدا تنیا كریم دەت: ئوە وانیی، داماننا پارەم داوە، ئی دواتر چۆن نمایشدەكرێ، چی ل رای خك دەكی، من لرەوە زۆر سوپاسی ئازاد ئرگوشی نكی خاوسرگوشی كراستی ئازاد ئب م، چونكبدولرەحمان دەكیدەر عو حوجدی و شـــفاف و دزیش نیی. ئو قسانش بۆی دەكرێ چونك ئوەی لناو

ئیشكی برزی دەكاتوە و ئوەی تر بخراپ قسی لسر دەكا و ل١٢حزیش دەكم ك ئیش دەكا مونافسی بكم...

تنیا كریم و پرسی بدرخان ل درامای پرس

ل٣

جمیل تۆران:ك دە ل توركیا

،یئازادی ھ بارەت بتوركیا س

...كورد زیندانل١٤

زۆرك ل فرمانبرو موچخۆران ب شوەیكی گشتی ل رەشید تاھیر بریكاری وەزارەتی دارایی حكومتی ھرمی كوردستان رازی نین و ئاخۆ ھۆكارەكی دەب بۆ چی بگڕتوە، ئایا ناوبراو دارایــی و ژمریاری كــاری یان تدەس رازیبوونی لخمی ،ندین پرسیاری دیكو پرسیارەو چبارەت بوادەخــوازێ؟ س

بمجۆرە ھات ئاخافتن:- پم وای خوای گورە ك ھموو كائینكی ئم نین رازی لی ھندك كردووە دروست زەوییی پاشان نازانم فرمانبران بۆ ل من رازی نین ؟ من سیاستی حكومتی ھرمی كوردستان دەقاو دەق ج بج دەكم من بپی رنمایی حكومت كار دوان بدەم ناش توانم لوە لخۆم م ناتوانم لدەكخۆموە بم موچی فرمانبران ئوندە زدە بوو ئوندە كم بوو ئوەی من باسی دەكم ھر ھمووی و كوردستان ھرمی حكومتی دارایی سیاستی باسی منیش ئوەی وای كارەكم پاشان راقع

ل من نمایر ھمووی ھر دەكم ل٢٣خۆم قس ل گیرفانم دەرناھنم...

رانكان نیگیاندنراگ رەشید تاھیر ل

لـــ نمســـاو ل كالوەكـــی خۆیدا، كســـك زاوای"ســـرۆك ئاپۆ"بـــت، دەب چ كســـكی با برز و چوارشـــانو پۆشـــتو پـــرداغ و چ قاتكی"نمســـا"وی گرانبھـــای لبرداب و چ بۆینباغكـــی حریـــری ملیكانی بســـتاب و كام پـــوی نرخ برزی ئم وتـــی لپدابت و لچ"ڤال"یـــك، شـــوە پمییكانـــی خۆی بســـربرێ و كام كچ جوان چاوشـــینكانی ستانرمكی سریا پرامبب ناری"دانوب" لكھبدەن.. كام ئۆتۆمبلی"مرسیددس"ی دوا مۆدل سرنجاكشـــكانی عترە لكووە لخوڕێ.. پیاوانی بدەســـتبگات بۆئوەی شـــوان كچان تنھا بـــ بۆنكی لســـر ســـینگی"توكاوی"

ئم"ئۆرف"یی، رۆژ بكنوە.. ئگر تمنیشـــی ھكشاب لچ كارخانیك دوا پاكتـــی حبی"ڤیاگرا"ی بۆ ھاتب و مژووی ژووری نووســـتنت و لر بســـورۆژەی لئـــئمانو ســـریابت.. لژوور ئارمووشییكی كۆمـــ خیاكی دیك بۆ"مـــام عو"ی زاوای ك "p.k.k"رۆكیالن"ی سئۆج بدوورەی"عگ

تا ئو سعاتش تورك بدوژمنی ل١٠سرسختی خۆیانی دەزانن...

زاوای ئۆجالن ل كالوەیكدا بۆ بدرخان لموجام ساالر ئازید دوور ل

كورد لپشانگای كتبی نودەوتی (٦٠)ــمین سای فرانكفۆرت

ل٢٠

پۆستری پیشانگای كتبی (٦٠)ی فرانكفۆرتل٩

كمال محیدین:بۆ یك رۆژیش

لژیانم تبوومنشیوعی...

ل٤

عبدولەزاق شمسدین:ســـبارەت بـــ رزلنـــان و بودج، بم شـــوەی دەدوێ: وەكو ئو بودجانی ك سرف دەكرێ ب برادەرایتی و عالقات كـــرا، داھاتـــووی ھـــر بین بابوو. ھبوو دەبوو، كلكی ،یدەدرایبوو ن زۆر شایست یوەندی بر پشـــبوو ھـــھ

ھونـــرەوە نبـــوو ل١٣بۆی سرفدەكرا...

نزمی حلالق ل ستالیتی

(نورۆز)ی وەزارەتی رۆشنبیری حكومتی ھرمی كوردستان ب خكی ھولر

ل١٣رادەبورێ...

ھروەكو زانراوە، ھونری تاتۆ یان كوتین لدر ھریكو كــوردەواری كۆمگای لنو زەمانوە بكو ئنجامداوە، كوتینی كــاری بشوەیك خزم و كوتین دوو شتی سیری ژنانی كۆمگای ل وەی كــلـــ بـــدەر بـــووە، عراقی و كـــوردی ئمریكاو پاكستان و ھیندستان و زۆركی دیكی وتان چ وەكو كوتین چ وەكو ھونر برەوی خۆی زانی لشاری سلمانی ھبووە، بدرخان بچاكی رپۆرتاژك سبارەت بھونری تاتۆ ئامادە بكات.

بمجۆرە رای تایبتی خۆیان بگنوە. ناوكیان بل یزیان لكچان ح زۆر ل -خوارەوە تاتۆی بكن یان ھی حزدەكات لسر ممكی یان قۆی یان لسر پشتی، تاتۆ سمتكانی لسر حزدەكات شھبكات، ئمش لالی پیاوان ناكرێ، كردنی ك ئامادەنییموو ئافرەتم ھب ،ئاسان نایناس ك پیاوك بردەستی تبچبتایبتیش بۆبكات، تاتۆی بۆئوەی ك ئافرەتدا جستی شونكی لچند ناكرێ پیاو بیبین، ئویش لبر الینی ببینینی سك ئــو ڕەنگ ك سكسی

دەست ناچاربت و بوروژت درژی بكات سری...

تاتۆ ل كوردستانوە سری ھداوە

ل٩

تایبت ب بدرخان - لندەن: لـــ نـــدەن، كـــكۆتایـــی كۆنفرانســـی رووناكبیریـــی ل لـــ٢٨-٢٠٠٨/٨/٢٩ لـــ لنـــدەن بســـترا، ھـــر لنـــو ھۆی كۆنفرانســـكدا، ھفتنامی بدرخان لدیداركی تایبت لگڵ رۆژنامنووســـی ناودارو برپرســـی پشـــووی سرۆك كۆمـــاری عـــراق كامـــران قرەداغـــی ئنجامـــداو چندین پرســـیاری ئاراســـتی ناوبراو كردو ئویش وەمی ســـرجم

پرسیارەكانی دایوە.ل پرســــیاركدا گوتمان، ئو كۆنفرانســــ چۆن دەبینی؟ ل وەمدا گوتی: ئو كۆنفرانسان باشن، بتایبتی من ك ئمۆ ھاتووم، ئو برادەرانی ب كی زۆرباشــــشــــت میان دەكرد، ئقســــ كتایبتــــی بۆ ئــــو كوردانــــی ك لــــ دەرەوەی كوردســــتانن، بۆ ئوەی بزانن ك ئم كشــــانی ،شانم كئ ،یراق و كوردستاندا ھعۆ لمئ

لوانش كشی كركووك بدروشم ل١٥و قسی گورە چارەسر ناكرت...

كامران قرەداغی لدیمانیكی تایبت ب بدرخانتایبت ب بدرخان - لندەن:

ی كاوانـــبدان رگشـــمو پلـــ كـــكھـــاوار حاجـــی یبدرژایی ژیانی خریكی كاری ركخســـتنی پشـــمرگایتی بووە، لم دواییانشـــدا بۆت برپرســـی كۆمیتی ركخستنی یكتیی نیشـــتمانیی كوردستان ل بریتانیاو ھسووڕنری كۆنفرانســـی رووناكبیریی بوو ل لندەن، سبارەت ب ژیانی و كاری و دبلۆماســـییتی كوردی، بدرخان چندین پرسیاری ئاراســـت كردو ئویش وەمی پرســـیارەكانی دایوە. سرەتا

پرسیمان: لسیاست دۆست و نادۆست ھی؟لــــ وەمدا ھــــاوار حاجی، گوتی: ل سیاســــتدا زاراوەك مئ یوانی دۆست و نادۆست للسمبشــــوەیكی دیك بكاربھنین، ل ھموو دنیادا ،تن میللدۆستی ف می ئب ك نییتھیچ میللبكو لدنیای دەرەوەدا مسلی میللتان زیاتر تو حكوومئایا ئ ،كانرژەوەندییی بلسم

یاخود ئو میللت چندە برژەوەندی لگڵ میللتكی تۆ دەڕوا...

ل١٦

ی دۆست و نادۆست نییلستدا مسیاس ھاوار حاجی: ل

كۆنفرانسی رووناكبیریی ٢٨-٢٠٠٨/٨/٢٩ ل لندەن چۆن گ بوو، چۆن

ئنجام درا؟!

ل١٧-١٨

دەروازە2

بۆ برژەوەندی گشتی ورەوە بگــــرە تا دەگاتكی گرپرســــب ر لھبرپرســــكی بچووك، ئاوڕك ناداتوە ئگر برژەوەندی گشــــتی تدا نبــــ، نوكی قمی لنادات ئگــــر بۆ برژەوەنــــدی ھموو الیك نب، ھر داشك بجولن ئب بۆ برژەوەندی

گشتی بت .ئوێ رۆژێ برادركی دەرچووی ئامادەیی پیشیی بۆ برژەوەندی گشتی بۆ یكم جار دامزندراو ردرایندنــــی وەرگرتوو نكی خوتدواتر مۆلزانكــــۆ، ھرك زانكۆی تواوكرد، یكســــر ٢٠ ساڵ خزمتی پشمرگایتی و ١٠ ساڵ خزمتی رۆژنامنووســــی ھنایوەو بــــووە خاوەنی ٣٠ ســــاڵ خزمتی ب غــــل و غــــش و بوانامی بكالۆریوس،حكومتی ھرمیش بۆ برژەوەندی گشتی یكســــرئو كســــی ل فرمانبركی

ئاساییوە كردە (معاون مدیر عام) . وروپا بئ ی لو برادەرانك لشڕێ بوە گلناوی ئوەی بۆ برژەوەندی گشتی ب یكجاری دەگڕنوە كوردستان، كچی دواتر دەردەكوت مبســــت ل گڕانوەكی گڕانوەی بۆســــر وەزیف كۆنكی ئگر ھیبوب بۆ ئوەی خۆی

خاننشین بكات و بگڕتوە ئوروپا . زۆر كۆن گشــــتیی رژەوەندییو بتی ئحیكایخكانك ھــــن بۆ ئوەی چیتر شــــرمزاری دونیا و قیامت نبن بیاریان دا چیتر باسی ئو برژەوەندی گشتیی نكن و نانی خۆیان و ماڵ و منداكانیان نبن، ئیتر ل پناو برژەوەندی گشتی كار ب چمكی برژەوەندی تایبتی بكن.

جنابی ب ھۆی گندەلییوە لســــر كارەكی الدراو بۆ برژەوەندی گشتی كسكیان ل شونی دانا، كچی ھشتا كفنی مردوەك زەرد نبووە بۆ برژەوەندی تایبتی جنابی ل پۆستكی باشترو

قلوترو فنكتر داندرا .وەك چۆن قس قسی رادەكش ئاواش برژەوەندی برژەوەنــــدی بدوادا دت، كابــــرا برژەوەندی لوەدابوو لــــ یك كاتدا ھم سرنووســــری رۆژنامیكی ئھلی و سربخۆ و ئازاد و بالین ب ھم ئندامی سركردایتی حزبكی سیاسی، ھم سرۆكی لیژنی لپرسینوە ل ئندامانی حزبكــــی بت ك بــــ ھۆی ئــــازادی بیروڕاوە حزبكی سرقالی لكۆلینوە بوو ل گیاندا، ئستاش ئو برادەرە سرنووسری رۆژنامیكی

ریفۆرمخوازە .ئو برژەوەندیی زۆر موھیمم ب تایبتی ئگر بــــۆ برژەوەندی تایبتی بت لــــ چوارچوەی رنا بووە تۆ ماسترت لگرژەوەندی گشتیدا، ئبھلكی مریشك ھبت و بڕوەبری رۆشنبیری بیت، ئندازیــــاری كارەبایی بیت و بڕیوەبری

ئاو بیت .ئــــوە رك وەك ئوە وایــــ كاتی خۆی وەزیری پــــروەردە بــــۆ برژەوەندی گشــــتی خوندنی پۆگرامی كشتوكالی ل قوتابخانكان الدا، دواتر بۆ برژەوەندی گشتی جنابی وەزیری پروەردە

گۆڕدرا بۆ وەزیری كشتوكاڵ

ژمارە (١٠٤)ی ئیلوولى ٢٠٠٨/٩/٢٢رەزبری ٢٧٠٨ی كوردی

سمكۆ عبدولكریم

بۆ برژەوەندی گشتی سمكۆ عبدولكریمسمكۆ عبدولكریم

ئاراستیسیم

ئا: بدرخانســــرلبیانی رۆژی ٢٠٠٨/٩/١٣ كاتژمر (١٠)، ل شــــاری ھولر ب ئامادەبوونی رۆشــــنبیری وەزیری كاكیی فلكدین حكومتی ھرمی كوردســــتان و وەزیری رۆشــــنبیری حكومتــــی عراقــــی فیدڕاڵ و چندیــــن كســــی رۆشــــنبیری ھموو نتوەكانی عراق، مای رۆشنبیری عیراقی لشاری ھولر كرایوە، ھر سبارەت فۆتۆگرافی پشــــانگایكی یــــادەش بو ھاوبــــش لنوان كۆمــــی ونگرانی كوردســــتان و كۆمی ونگرانی عراق لژر دروشمی رۆشنبیرییكان تكوی یكتر دەبن ل پناوی سركوتنی عیراقی فیدڕاڵ كرایوە، ك پشانگاك پكھاتبوو عبیری لت (٦٠) تابلۆی جۆراوجۆر ك لیكپارچیی عراقی فیدڕاڵ دەكرد. بۆیش ب پویســــتمانزانی ئو ریپۆرتاژەتان بۆ

سازبدەین...ل سرەتاشــــدا فارس ســــعدی سرۆكی كۆمی ونگرانی كوردستان سبارەت بو پشانگای گوتی: ب بۆنی كردنوەی مای رۆشــــنبیری لــــ الیــــن وەزارەتی رۆشــــنبری عراقی فیدڕاڵ لــــ ھولری پایتخت، بو بۆنیوە پشــــانگایكی فۆتۆگرافی ھاوبشــــمان كردەوە لنوان كۆمی ونگرانی كوردستان و كۆمی مان بكریھ گرانــــی عیراقی كــــنو(٣٠) تابلۆ بشــــداریمان تیاكرد و زۆربی تابلۆكانیش رەنگاورەنگن و گوزارشت ل كتشــــتیاری میللنی كلتووری و گالی

دەكاتن.

ی قســــج شــــانگایو پوەی لــــئــــلســــر كردن و گلیی كردن بوو شونی نمایشكردنی تابلۆكان بوو، سبارەت بوە فارس ســــعدی گوتی: ناچاربووین لرە تابلۆكان نمایش بكیــــن، ئگرنا ئرە چونك ،شانگای فۆتۆگرافی نیینی پشوشونك باخچیكی بچووك و ئیھمالیش كراوە و خاون نیی، لبر ئوەی تابلۆ قودســــییتی خۆی ھی بــــۆ تئمول و

.وانینی قوت"ســــباح جماس"یــــش وەكو ســــرۆكی كۆمــــی ونگرانــــی عراقــــی فیدڕاڵ سبارەت بو پشانگای گوتی: ببۆنی كردنوەی ماــــی رۆشــــنبیری وەزارەتی رۆشنبیری عراقی ل ھرمی كوردستان، راقی بگرانــــی عنی وــــوەكو كۆم

باشــــمانزانی پشــــانگایكی فۆتۆگرافی وە، پاشــــان ھاتینیو بۆنوە بینبككوردستان و پیوەندیمان ب فارس سعدی سرۆكی كۆمی ونگرانی كوردستان كرد و ئو پشانگای ھاوبش لنوان ھردوو می كوردستان كرغدا و ھب ل كۆم (٦٠) تابلۆ، ك كھاتووە لپ شانگایو پئبریتین ل شاخ، ھۆر و تعبیر ل برایتی

و عراقكی یكپارچی فیدراڵ دەكا.ســــبارەت ب بردەوامبوونــــی ئوجۆرە پشــــانگایان و كردنوەی ل شارەكانی تری عراق لنوان ھــــردوو كۆمدا، جماس گوتــــی: دون لگڵ دەســــتی كارگی كۆمی ونگرانی كوردســــتان كۆبووینوە، ك پكھاتبــــوون ل فارس سعدی و عومر و شرزاد، بیارماندا ئو پشــــانگای ل ھر (١٨) پارزگای عراق بكینوە و پكب ل عراقكی دروستكراو، شانگای زەخم دەبش پشانگایانو پئو ئــــو ونان دەبن زمانــــی ھاوبش و

لیكگیشتن لنوان ھموو جیھان.

مای رۆشنبیریی عراقی ل ھولر كرایوە

سو و رز: بۆ خاو كردنوەی كشی كركووك من وەك كوردك ئم خان بچاك

دەزانم ئگر بیكن:و كردن جنیشت ناوی ١-گۆڕینی ئاوارانی ئو بۆ (اقام) نشینگ ب دادەنیشن ھرم شارەكانی لشارستانی ژمریاری پسوولی (ھوی احصاء المرحلین )و، گۆڕینی ك بروەبرایتیی ئو نــاوی مدیری) ن بردانی بكس ویستپئو ئوەی بۆ المرحلین) احصاء حساسیتی ھی كمی بكینوە ھسوكوت جیا وتكی وەك ك مئ ــات ك ھــمــان لــ و ئكین پم و ئكین خۆشمان كارەكانی ئو كارمندەكانی ھموو باشو بــن ئــافــرەت تیرایوەبڕبو ئاسایش كارمندی نی مــرج پیاو بت و دەمانچ و كشینكۆفی

ھگرتبت.ــی ــك ــای دەزگ دامـــزرانـــدنـــی -٢ھموو لــ بھز دەســـتـــداری ونی كردنی چاك بۆ روویكوە دەستی كوردی ل كركووك..... ك كورد ھاوتكی ھر سزادانی كارناكن ــارەدا ش لو سۆزاندخۆشویستی و بــرزی ڕەوشــت و نن بیگن و زەرەر ئدروست ناك

پگی كورد ل شارەكدا.عوسمانی دەوتی چۆن وەك -٣توركمانی دروست كرد با ئمش (( )) دروست بكین و ھمان كوردمان تجروبی ئوان با ئمی كوردیش بیكین....ب بستنوەی چارەنووس بوونی ب زۆر خككی ژیانی و دەستی كوردی لو شارە، ئمش پرۆژەیكی چند ــوەی ــردن ك بگرنگی ئوتۆ ك خككی زۆر كاری تیا بكاو زۆرینی ئو خكش با رج برەب بن و متوركمان و ع للو شونان ب كوردی قس بكرێ و كارگە سرەكییكان با كوردبن...یا دەب لگڵ ئمبن یان ژیانیان

نابت.٤- رۆی تلفیزیۆن و رۆژنام لم حاشا شتكی ئستادا سردەمی چوارەم دەستتی ب و ھنگرە دەژمردرت، بم بداخوە ئمی كورد نمانتوانیوە ب باشی و وەك بھنین بكار كچ ئو پویست بتایبتی ل مسلی كركووك.. نانسی تماشای خكی ھرچند زەكریا ل گــوێ ئكاو عجرم

دەگرێ. دیارە چاكتروای پشت ب ڕگاكانی بیر گیاندنی بــۆ ببستین تــر شوەی ب برامبر ب ــان رام و كردنی بانگھشت و راســتــوخــۆ و دۆستكانمان پش ــان ــن دوژمچند ــــوەی ئ ــی ــردن ك ــاء ــص احدۆستمان ھی و چندی دوژمنمانن و چندی بالینن لو شارەدا و بۆ ل ك كر كارری ھزانینی كاریگدەزگایك دەب دەیكین كركووك ھب مانگان استفتاء بكا ل رگای زانینی بۆ بوكردنوە ئیستمارە ئو كاریگری و خك موقیفی بتایبتی دەیھاوین ھنگاوانی

بتوانین تــا ــان ــم دژەكــان لــســر و، بدەین بــاش و چــاك قــراراتــی

خكی دەست غتمان ندەن. بھزكردنی و گورەكردن بۆ -٥

: و شارە دەبرۆلی كورد لأ- دۆستكانمان زیاتر بكین.

ب- دوژمنكانمان ب مصالح لگڵ خۆمان ببستینوە و دەومندیان بیان نــگــۆڕان ــگــر ئ بــكــیــن، مانوە دژ ھر ئگر و ترسنین سربازی نوعی كاری رگای لبكین چارەسری دەب ئمنی و بزانن و بكن ترس ب ھست تا تا ھتا ھتای ژیانی كورد لگڵ

.ركووكدا یكیــك ـــورد ك ــی ــت ــردای ســرك -٦ ب بــدات بریار بخرایی و سر ب كركووك رۆكانی وەرگرتنی و زانكۆ ل نتوەكانیوە ھموو پشتگیری و ھرم خوندنگاكانی كردنیان ب شوەیكی دیار و پدانی خزانكی ھر ب دینار ملیۆن دە دووبرابر و شارە ئو شھیدی

كردنی معاشی شھیدەكانیان .بــالی تــوركــمــان ڕاكــــشــانــی -٧خۆماندا ب باشتر ئزانم و ئاسانترە توركمان ویستپ ـــرەب، ع لــبزانت بۆ برژەوەندی نتوەییشی بت لگڵ ئم شریك بن باشترە ئستا بن، عــرەب لگڵ لــوەی ــروو ل نرمیان ھــنــدێ عـــرەب كورد ك پاشڕۆژ بم ندەنوتوركمان دەركوت یمعادەل لو زۆر ب ھز دەبت لرووی عرەب. بم كورد و توركمان برژەوەندیان و كــورد ئگر و نزیك لك زۆر ل ناھاوسنگییك ھر توركمان زیان پكوە بت دروست نوانیان

دەكن ل كركووك.عراق نتوەكانی ھموو گرنگھیچ ك زەقی ب زۆر بزانن ئوە بت ئاستك ھر ل برپرسك بكا نتوەكی بۆ ھیچ ناتوانعراق دەســتــووری و یاسا ئگر ) برز ئــوە ،دابن پ رگای بانی ) وەك نموونالل تالمام جئایا ــراقــعــ ــاری ــۆم ك ســـرۆك دەتوان بریار بدا ھر ما كوردك لو زیاد تبدر نوتی برمیلك دراوە... لسر بیاری بشی راستیانی ئــم ــردنــوەی ــك ڕوونڕووتی و ڕەش خكی بۆ سرەوە رگای ل كركووك نتوەكانی

.جیا جیاوە زۆر زۆر زەروریھــمــوو كــردنــی ــرۆل ــت ــۆن ك -٨كركوك ــارەی دەرب ئوكوردانی كانی ناك لــ و ـــن دەك ــار كراگیاندن قس دەكن ك زۆر وورد كن بۆیان نی یر ئاستھ بن و لزیاتر پیت یك سركركوك لپدراوە رگایان ك لــوەی بلن تایبت ــاری ــی زان مانگانی وە سرۆكایتی لــ دانپر ــو بوەك نموون بۆ . دەرچت ھرم ك جــالل مــام برز لدوانكی ل كــرد دروســـت ـــورەی گ گرفتی شیانكردەوە ھ ب ئــوەی بر

دژەكانمان. ٩- ب بیرو بۆ چوونی من كورد واز

. چاك بھنت توافوق یاری لیاری توافق وەك پنجا ب پنجای پارتی و یكتی وای، با ئم داوای ل بكین قینراست دیموكراتی مئ راست كاتدا و ل عراق، ل غدا رەنگب ل و پایندێ پلھشونانی ئو بم بدەین دەست ئم زۆرینین و كشیان ل سرە دەستی ژر ند گرفت ب ھیچ

خۆمان .كورد ئمی حاتدا لو دەبــحزبی عراقی دروست بكین و كورد بكین ئندام ل و حزب عراقیانی ك پش بینی دەكرێ ل ھبژاردن

دەنگی زۆر ب دەست دنن . بۆ ئالیتك ھوبدەین ھروەھا ھبژاردن ل عراق پیەو بكرێ و

مافكانمان مسۆگر بكات . ١٠- من ختری حیزب ئیسالمیكان ــورە ــوەی كــورد گ ــت لــ ســر ن و گرفتی ئ دان پدەبینم، گوێ ندەری كۆنترۆڵ ژر ل گورەترو كان و لقوتابخان دەكات . با لكۆبوونوەیك كۆرو ھموو ناو

خم تنھا ئو خم بت . ــارەی دەرب ــرەوە س خانی ئــو بوو خۆشویست كركووكی شاری بم من ب چاكی دەزانم بۆ ئوەی ئامادە خــۆمــان باشتر و چاكتر ویستپ پشھاتك ھر بۆ بكین ھرمی ل خــوارەوە خانی ئم

كوردستان پیەو بكرت:١- واز ھنان ل ئشخاص و ئرك ماوەی بۆ پیان جیاجیا پدانی ل وەزیرك ناب ساڵ، چندەھا ــری وەزی ب بكرت جگایكوە خراو خرا بــا ــر، ت جگایكی جارك ساڵ چــوار ھر لماوەی بیان گۆڕن و خك ھست ب گۆڕان

و ئاوگۆڕ بكات.سیستمی ــی ــردن ك ــــاری دی -٢ كی ڕاشكاوانوەیش انی بحوكم دەب یــ؟ دینی یــان علمانی كبكینوە، جیا دەســت ل دین ل قباغن چند مزگوتكان نادیكانیش ئوە ھینیدا رۆژانی وا حفتدا شــوانــی ھــمــوو لــنترس و ئــازا دەبــ قباغن. كشت دین بین، بریار خــاوەن و

و كۆمگای تر و دەست شتكی ك ی قبومتی چاكتر ئودەون

بزان ئم چین . و نموونچاكی دەزانم ئ ٣- من ب یھ ئیسرائیل ل دیمكراتیی بدەین ــوڵ ھ و بكین دراســتــی ئگر ھر ھیچ نب شتك بكین

لو نزیك بت.ئابووری بــاری كردنی دراســ -٤كــوردســتــان بــ بــاشــی و دروســت كردنی پرۆژەی بسوود ك لرووی بكات، بھز ھرم ئابووریوە

: ویش بئھاتووچۆی ھی دروستكردنی أ. بۆ دەقیقی ب شارەكان ناوخۆیی ئۆتۆمۆبیل ژمــارەی كمكردنوەی ك بۆ چوونكات خویست نتا پشخسی ئۆتۆمۆبلی سركاریان بكار بھنن و با پشت ب ھاتووچۆی

گشتی ببستن.ھرمكی بــ ھــرــم كــردنــی ب. گشتیاری و دروست كردنی تلیفریك لچند ناوچیكدا جگ ل شاری ــاواز جــیــاواز ــی ـــادی ج یـــاری و نبگرتوە. بابتكان ھموو ك ل كوردانی ئو گڵ ل ھودان گشتیاری كۆمپانیای ھاندەرانن گشتیار كۆمی و بكن دروست

بھنن بۆ كوردستان . سامانی ــن ــری ــورەت گ ج.دیـــــارە و تاككانتی نــتــوەیــك ھــر و خــوــنــدەوار تاكان ئــو ــ دەبجادە پش بكرن بینا و شــارەزا كردن دروست خانبا و قیركردن ھیچ ب وە.نابئاوەدانكردن و دەب و بت بكار شوەیك كس كار ئوی ل خوار ناكا كار ئوی

دەكا بژی. پارتی وای پم د. من وەك تاكك نبن یك حكومتدا ل یكتی و ئویتریان و حوكمان یككیان و و ك بزان میللت تا بت معارز و بۆی چاكترە و دسۆزتر ال كام لو ك نی ئــوە مانای معارزە و دەربكرت وەزیف ل بت حزب

ببرت سر جادە... ب یكتی و پارتی دابزینی ر. دوو قائیمی جیا ل ھرم لكاتی بیك بوونیان چونك ھبژاردن ناھ ھبژاردن مانای قائیم ل ھبژرت ھرچی ھاوتی و

.قار پرتھ كتبسكورد ژمارەی برزكردنوەی بۆ ز. ئوە ئركی حكومت با عراق ل

نك ژن بھنجر گستۆ ھئ تبگرشوقیكی بكات دروست خزان و ٥٠ متری دووجای بدات ب قست و مرج دان ب بوونی مندای یكم كاتوە كم ل قستكان نسبیك و ب بوونی مندای دووەم و سیم بھمان شوە و ب یاسای تایبت ركی بخات تا ل ماوەی ٥ سادا ژمارەی كورد ب شوەیكی بر چاو

زیاد بكین .بھز كۆنترۆلكی ــی ــان دان ژ. لسر كلوپل ھنان بۆ ھرم و تحدیدكردنی جۆری بازاڕی ناوخۆ. ســوود بــ و بكك شتی ناببازاڕەكان پبكات و شتی نا زەروری بھندرت ناو ھرم تا دەخلی تاك زیاد بكرت و پیشسازی ناوخۆ كار

بكات و ئابووریمان بھز بكین.س – حكومتی ھرم ب شوەیكی ــ معاش خــۆر كم دەب بــر چــاو كاتوەو زۆربی خزمت گوزاریكان با بفرۆشت ب كرتی تایبت وەك كارەبا و ئاو و گواستنوەی گشتی و خزمتی تندروستی و زۆر شتی و كۆمپانیانری كردنی ئتر. چاودزۆر ب ووردی ل الین حكومت و ھاوتی یوە و سزدانیان كاتی كم

تر خمی كردن . ك ما ــوەم ئ تنھا كۆتاییدا لبلن ب برزتان بدەم ئو چند دیــاری ــاوە م ك تمنم سای بت لن ب و نتوەكم بۆ منپشمرگیكی گیان ل سر دەست

بم بۆ كورد و كوردستان ھیوام ھر خۆشی جنابتان و ھر ل سركوتووبن و كورد بۆ بژین

كارەكانتان.لگڵ رزم

ئیبراھیم محمد كركوكیھولر ٢٠٠٨/٨/٢٦

ونیك بۆ:- سرۆك كۆماری عراق"مام جالل".

ــی كـــوردســـتـــان "كـــاك ــم رــ - ســـرۆكـــی ھمسعود".

"كاك كوردستان - جگری سرۆكی ھرمی كۆسرەت".

كوردستان"عدنان پرلمانی سرۆكی -موفتی".

- جگری سرۆكی پرلمانی كوردستان"كمال كركوكی".

ـــمـــی رھـــ حــــكــــومــــتــــی ســــــرۆكــــــی -كوردستان"نچیرڤان بارزانی".

ھرمی حــكــومــتــی ســـرۆكـــی جــــگــری -كوردستان"عومر فتاح".

نامیكـی كراوە بۆ سركردایتی سیاسیی كورد

وەزارەتــی دارایی حكومتی ھرمی كوردستان یكك ل وەزارەت ھرە گرینگكانی كابینی حكومت چونك وەك زانراوە ل رگای وەزارتی دارایی دەتوانرێ سیاستی گشتی دارایی ھموو وت دیاری بكرت ول رگای ئم وەزارەتشوە موچی كارمندان و بودجی پرۆژەكان دیاری

دەكرت.بریكاری تاھیر رەشــیــد دیــمــانــیــكــدا لــ وەزارەتــی دارایی حكومتی ھرمی كوردستان

وەمی چند پرسیاركی داینوە .دیمان ھاورێ عزیزلدوانی ل جیاوازییك ئستا تا بۆچی *برپرسانی وەزارەتی داریی خۆمان و برپرسانی

وەزارەتی داریی عراق دەبینرت ؟- دیارە وەزارەتی دارایی ئم بپی ھرمی حكومتی رینمایكانی كوردستان كار دەكات وەك زانراویشبودجی ھرمی كوردستان ل الین حكومتی ناوەندەوە بۆ كوردستان دابین دەكرت بۆی زۆر جار ك حكومتی منمایی دەردەكات ئندێ رناوەند ھ ب دەگات درەنگی ب دەكین ھست ئم جا نازانین بۆچی درەنگ دەگات ل ك كیاسای بۆ نموون مئ بالین حكومتی ناوەندەوە دەردەچت مئ ك یان زیاتر دەگات بپاش مانگ مكاری ئ ئسیری زۆر لوەش تئدووبــارە مئ دەبت دەكــات چونكلیستی موچو كۆمك وردەكاری تر

كاری بۆ بكینوە . زۆری كاریان ل تیان بوەی ھاول ئگل *وەزراتكی ئوە ھی ھست دەكرت شوەیك

ل رۆتین ھی ئم بۆچی ؟- ھرچندە فرمانگكمان نزیكی ٣٠٠ كارمندی ھی رۆژان كارو باری زۆر ل ھاوتیان ج بج دەكین رۆژك ھموو خۆم من نموون بۆ زیاتر ل پنجا كس دەبینم جا ھر كسو ب شوەیك كشو گرفتكی ل زۆر ھرچندە دەكین چارەسر دروست شوەیكی ب نوسراوەكان بۆ ئم نھت، دەبت چند جارك ئو الیـــن لــ و مئ نــــوان لــكردووە نوسراوەكی فرمانگیی تا بكرت نــوســراوەكــ ئاوگۆری خۆ ب یاسایی شوەی نوسراوەكبكرت جب ج كارەك و بگرت مئ ناكین سرف پارە ھر مئ

چاودری فرمانگاكانیش دەكین ٠بــ شوەیكی مــوچــخــۆران فــرمــانــبــرو *گشتی ل تۆ رازی نین، تۆ ھۆكارەكی بۆچی

دەگیتوە ؟ھموو ك گورە خوای وای پم -

كائینكی ئم زەوییی دروست كردووە ھندك لی رازی نین پاشان نازانم فرمانبران بۆ ل من رازی نین ؟ من سیاستی حكومتی ھرمی كوردستان دەقاو دەق ج بج دەكم من بپی رنمایی حكومت كار دەكم ناتوانم توانم بدەم ناش لدوان ل خۆموە ل خۆموە بم موچی فرمانبران بوو كم ئوندە بوو زــدە ئوندە ئوەی من باسی دەكم ھر ھمووی ھرمی حكومتی دارایی سیاستی كارەكم پاشان راقع و كوردستان وای ئوەی منیش باسی دەكم ھر ل خۆم قس من ل نمایمووی رھ

گیرفانم دەرناھنم .* پت وانی راگیاندن ھۆكارك بت بۆ ئوەی

خكانك ب شوەیكی تر ل تۆ بگن ؟ــی رۆ ــدن ــان ــی راگ تئكید ــ ب -من ئیمۆ نموون بۆ یھ خــۆی ناوخۆ كناكی لگل دیمانیكم خۆیوە ل ھر رەكیامنپ كرد دەرھناو گیرفانی ل پرسیاركی گوتی دەن جژنان بۆ فرمانبران ك ل یقس ئو نازانم جا یھوا دەم شتی من كاتك بۆی ھات كیف ب من قسكی خكك نیبۆ ــوەی دان لك خۆی ھوەسی و یاندنی ئیمت راگدەب دەكات، بۆیبكاتوە بو خۆی وەك راستیكان نوەك قس ل گیرفان دەربھندرت

بدرت ھــان لــســر گشتی رای و میاندنی ئت راگوەش دەبل ئگلگرینگی ب ئیدارە بدات دەبت گرینگی فرمانگكان كاری خستنی پش بھاوتیان ب ئیدارە دەبت بدرت ئو مئ راگیاندنی ك بناست كارەی نكردووە وەك وتم كاتك من دەم جژنان نی ب واتای ئوە دت ك من ھیچ رنمایكم ن ل كوردستان من ل ھاتووە بۆیغدا بۆ نب ل ن ژنانج م بوە ناتوانم بخۆمھی ك رنمایم بۆ ھات و پیان گوتم جژنان ھی ئو كات منیش ناچارم بم چژنان ھی چونك ئو كات

ناشاردرتوە .* لژنیك ھبوو بۆ بدوا داچوونی سنترو بسر چی یژنل ئم كــاری ركخراوەكان

ھات ؟- ئو لیژنی نونری ئمی تدا و ناوخۆ ــی وەزرات ل كژنل بوو ھاتبوو پك رۆشنبیری ــی وەزرات مرەكانی دەكرد ئنتی سحموتاب وەزارەتــ دوو ئم رنمایكانی بدەكـــردو سنتركانمان دراســـی مئ چاالكیكانی خۆی كارو بپی دەكردن نیشان دەست بۆ بودجمان ھر ركخراوكیش چاالكی برچاوی ئاگاداری رسمی ب ئمش بواینئیجرائاتی و دەكـــرد لژنكمان

یاسایمان لگل دەكرد * زۆر باس دەكرت ئوە پارە بۆ ھونرمندان سرف دەكن، لچ وتك حكومت پارە دەدات ب ھونرمند تا برھمكی خۆی بفرۆشتوە

خك ؟ ك نیتھیچ و یت لراست دەك -ئم رز ل ھموو ھونرمندانی كورد دەگرین ئمش ئوە باش دەزانین زۆر بارودۆخكی ل ھونرمندانمان لدەیوت كاتك بۆی ناژین باش كاركی ھونری بكات ھست دەكین ب پویستی بكات كارەك ناتوانھاوكاری ھی بۆی ئمش ھاوكاری

زۆر ل ھونرمندانمان كردووە .* شتك مابت ئاماژەی پبكیت

دەبت دەموە دووبارە - سوپاس راگیاندن شتكان ب راست ودروستی بگنت جماوەر پویست ب ئیزافات دەبت خۆشمان راگیاندنی ناكات و پش خستی ھست ل كار زیاتر بیری مرۆڤ بكات نوەك مرۆڤ توشی

شۆك و بد حالی بوون بكات .

رەشید تاھیر بریكاری وەزارەتی دارایی حكومتی ھرمی كوردستان ل راگیاندن رازی نیم چونك كاری واقیعی نیشان نادەن

دیمنك لكاتی كردنوەی پیشانگای مای رۆشنبیریی عراق ل ھولر

رەشید تاھیر

دیـــدارژمارە (١٠٤)ی ئیلوولى ٢٠٠٨/٩/٢٢

3رەزبری ٢٧٠٨ی كوردیوەیش

مسعود محمد لژمارەی رابردووی بدرخان كوردانی رەوەند، دیمانیكیان لگڵ كوردكی رۆژھتی خاوەن بوانامی دكتۆرا ل فلسف سازدابوو. منیش ب وردی تموانی بو نیازەی كوا چۆن باسی مســـعود محمدی كردووە؟ نوەكو ھر ناوی نھنابـــوو، دكتۆرەكی ئمانیا دەیگوت: ئم لناو كورددا كسمان نیی بككی ئو بوارە بت

و بچت ئو خانیوە. راســـتییكی زۆرم لدگـــران بوو، بم پاشان جنابی دكتۆر لوەمی پرســـیاركی دیكدا گوتبـــووی: من بسوودف چوومت بواری فلسفو ئم پسپۆرییم بڕكوت وەرگرت!! بۆی ھندە بسبوو ك گومانم لسر گورەیـــی مســـعود محمـــد لال

دروستبكا. ئز لـــو بوایم ك بۆ مســـعود محمـــد ئوەنـــدە بســـ لڕۆژی دوایی ھیچ لپرسینوەیكی لگدا نكـــرێ، چونكـــ خـــودا بكـــورد زۆرتری ئگرنا كردبـــوو، خلقی ل جان جاك رۆســـۆ و تۆلستۆی و نیتچو ك و ك تپڕكردووە، زۆر زۆرتریش لوان خلوق و پ ئاكارتر بووە، ھموومان رۆســـۆ دەناسین!! تۆلستۆیش زەالم كوژو داون پیسیش بووە، پنج لسر كامیان دادەنی مســـعود محمـــد شـــریفتربووە ،یبووبھ ك كیبنھا عوان، تل

كوردبوونی بووە!!. سدام حوسن بو ھموو جبڕووت و بـــ ئخالقییـــی خـــۆی، رزی وەل دەگرت، لبیروبۆچوونكانی ئوانـــی الی خۆمـــان قیچكیـــان زۆر تنگبـــوو، نیانتوانـــی ئوەی ل قبووڵ بكن، بـــاس ل كارەبای

كوردستانیش بكات. ك م كوردستانوە، لر ئبر لھ !رانندی شبمووتان دەزانن، مھكوردەی دكتـــۆرە ئو بپچوانی فلسف دكتۆرای ل ســـودفب كھنـــاوە، من لوبوایـــدام ھیگل و نیتچ، كام فیلســـووفی ئمانی ئو پی سرســـام، تۆزی قوپی بم نشـــكاندووە، مســـعوودی چیبكم كوردبـــوو، كوڕەكی مالیی

.ورەی كۆیگئستاش ك بكۆی تپڕدەبم، ئاوا بوردی سیری كووچو كۆنكانی دەكـــم وەك ئـــوەی ھزار ســـاڵ لموبر پغمبركـــی زۆر گورە

لم شارە ژیابت!. ئاخر كام فیلسووفی دنیا، ئوەندە داناو عاق بـــووە، ب: من تناگم لـــزۆر شـــونی دنیا ســـد كس رژمكی دیكتاتۆری بئاگرو ئاســـن بڕوەدەبن و دە ملیۆن نفر وەكو كـــروگا داژۆن، باشـــ چۆن ئو دە ملیـــۆن بنیادەم راناپڕن و تخت و تاراجی ئو سد جالد و خونخۆرە، لچـــاو تروكانكـــدا ســـرەو ژر

ناكن!. ھـــزار ھزار ســـو لگۆڕی پاكت، فیلســـوفكی كـــوردان، ئمـــۆ نا، ھـــزار ســـای دیكـــش بت، كورد ھردەب پـــڕە زەردبووەكانی ھرســـ برگی مـــرۆڤ و دەوروبر بـــكت چشـــنی چاپبكاتـــوەو، پیرۆزەكان رزیـــان ل بن و پندو حیكمتكانی بۆ یكتر شیبكنوە!.

خۆزگـــ منیـــش، نھنـــی ئـــوەم بۆدەكرایوە ك ئاخۆ دەب حیكمت لوەدا چیبت، مرۆڤی مرد موحتاج

بنامرد بكرت؟!.

محمد گۆران

ئا: حمید بدرخان – محمد گۆران * ســـبارەت بـــ لســـدارەدانی چوار ئفســـرە كوردەكـــ، تـــۆ بۆچوونكی جیاوازتـــرت لخك ھیـــ، پتوایـــ ئـــم چوار ئفســـرە لـــدوای تكچوونی كۆماری كوردســـتان لـــ مھاباد دەبووا

چیبكن؟ -من ھرچوار ئفســـرەكم دەناسی، زۆر عبدولعزیز عیـــزەت بتایبتی ودا، چونكئـــ لگـــڵ تكبـــووم ســـای ١٩٣٧ ك تشـــكیالتی پشـــدەر كرا، عیـــزەت ئامر فوج بـــوو لوێ، ك بوو لكعیـــزەت ی ی كیـــوپب ری دھۆك، چونكئاغاكانی دەوروبـــعیزەت ئاغابوو، ل ئاغاكانی مزووری بوو، پاشـــان من كچوومـــ مھاباد، زۆر لگـــڵ مـــن ركبوو. ئـــم چوار ئفسرە بگومان كۆلژی سربازییان خوندبوو، یاســـاكانی سزای عراقیان دەزانی، لقانوونی حكومتی عراقیش ئگر ئفســـرك ســـرپچی كردوو دژ بئـــاو خاكی وتكـــی ھنگاوی ،دارەدانسی لكرەنجامنا، سھجا لرەدا پرسیاری من ئوەی، ئوان ك ئو شـــتیان دەزانی بچ شوەیك لوـــوە رادـــن و خۆیـــان تســـلیم بحكومتـــی عراقـــی دەكنـــوە. یا دەبووا لگڵ مال مســـتفا رۆیشتبان یاخود خۆیان تسلیم بحكومتی ئران

.بكردبووای* كـــ بـــ ئوانـــی گوت بـــۆن خۆتان تســـلیم

بكنوە؟ - ھیچ كـــس، ئوان ھر لخۆیانوە ھاتنـــوە، مـــال مســـتفا زۆریشـــی پناخۆشـــبوو، زۆرجاریش من بۆخۆم ل مال مستفام بیستووە، دەیگوت: من زۆرم پناخۆشبوو ك ئوان چوون خۆیان تسلیم كردەوە، با وەكو میرحاج لگڵ من ھاتبووان، یا وەكو عبدولەحمان ر بوو"جگفسر ئویش ھئ موفتی"كلوەش، ئم چوار ئفسرە ك ھاتنوە بۆ عراق، برلســـدارەدانیان شـــتی ناڕەواشـــیان لبرامبر مال مســـتفا گوتبوو، ھرچواریان دەن:"ئم داوا لگلی كـــورد دەكین بـــدوای جھل نكون، ك یك ل وەسییتكانیان ئوەیـــ، بواتای ئوان ك لگڵ مال ،ھل بوونڵ جگل فا بووینمســـتواتا مال مســـتفا جاھیلبووە، ئمش ھـــر ھیكـــی گورەی، دیســـان وەیئ وەكـــو بۆعراق ھاتنوەیـــان كـــ دەن: بزن بۆخۆی ملـــی دن بۆ قســـاب، بۆی ختای خۆیـــان بوو، بۆچی دەھاتنـــوە، چ كاركیان ھبوو لرە؟ مانای وای كابرا بدەستی خۆی، وەكو فـــارس دەن: ئیشـــك بۆخۆت بیكی تدبیری نیی، جا ندەبوا ئوان بنوە، ئستاش ھموو ساك یادیان ،یدینـــاكا گرنگ نییوە، قتـــدەكر

ئم؟!. * علـــی قـــازی ســـبارەت ب قـــازی محمدی باوكی دە: رووسكان جبكانیان لدەوروبری تبچ باوكم گوت ك غ راگرتبوو، زۆریان بسابالی ئوان دەربازی بكن، واتا رووســـیا نھت

لسدارە بدرت، ئم قسی تاچند راست؟ - علی قازی راســـتدەكا، من خۆشـــم دەجار زیاتر ل مال مستفام بیستووە، دە: من خۆم چـــووم بۆ مای قازی و ھشـــتا حكومتی ئران نگیشتبووە ئران حكومتـــی ئـــوكات مھاباد، لمیانـــداوو بوو. مال مســـتفا گوتی: پمگوت، گوتم قازی ھس بابۆین، ئایك لگڵ خۆمان دەبین و دەچین گفتوگۆ لگڵ حكومتی ئران دەكین، ئگر گفتوگۆشـــیان لگڵ نكردین، ئوە شـــڕی لگڵ دەكین، شڕمان پنكرا، دەچین وەكو جعفر پشوەری ش دەچینمـــز، ئورتـــی تحكومرووسیا؟ گوتی، قازی محمد بگوی نكردم، بۆی علی قازی راســـتدەكا، روســـیا ئامادەبـــوو قازی ببـــا لگڵ خۆی، بم ئگر لمن دەپرسی، قازی محمـــد لوبوایدابوو ك حكومتی ئران لی دەبوورت و دەیبخشـــت، چونك برایكی قازی محمد، سدری قازی ئندامی مجلیســـی شورای میللی بوو، واتـــا ئنـــدام پرلمانی ئران نتوام و سڵ قگروەھا لبوو، ھپیوەندی زۆر بھزبوو، قازی محمد پیوابـــوو ك برایكی ســـدری قازی قورتـــاری دەكا، بم دواتر ســـدری

قازیش لسدارەدرا. * تۆ لسای ١٩٤٥ ئندامی حیزبی ھیوا بوویت،

ئندامتی ئوكات چۆنبوو؟ - رەفیق حیلمی ســـرۆكی حیزب بوو، ئوكات ھرچندە من تمنم بیست و دوو بیست و س ســـان دەبوو، بم بوپیـــی ك كتبـــم زۆر خوندبۆوە

بـــ بـــراورد بـــ ھاوتمكانی خۆم تـــۆزێ كراوەتر بووم، حیزبی ھیوا زۆر بردەوام نبوو، لدوای ئو"ژ.ك"ھاتو و ســـر بمھاباد، ئیبراھیم ئحمد بڕوەی دەبرد و ھر خۆشی برپرسی بوو لسلمانی، ئمجارە پیوەندیم كرد ب"ژ.ك"پاشان گوتم: مادام سرچاوەكی ل مھاباد بـــت، ئی بۆ خۆم نچم، ئوەبـــوو چووم بۆ مھابـــاد. ئوكات ئندامتی حیزب لگڵ ئســـتا زەوی و ئاســـمان جیاواز بوو. خكی پاك و بئیمان و خاوەن بوابوو، ئادەبوو بۆ برسیتی و رووتی و رەجای، ئامادەبوو بۆ مردن، بم ئســـتا ئندامی حیزب مورتزەقو بكرگیراون. لبر پارەی نبت، بخودای نـــ حیزبایتیت بۆ دەكاو ن پشمرگایتیشـــت بۆ دەكا،

.پارەیب ،روون و ئاشكرای كشت* لســـای ١٩٤٦ تۆ بشـــدار بوویـــت لكۆماری كوردستان لمھاباد، كابینی حكومتكی قازی

و كابینی حكومتكی ئستامان چۆن دەبینی؟ - زۆری فرق، زۆر زۆر، جیاوازییكیان ئوەی ك ئوكات خۆنویست بوون، بوایان ركوپكبوون، گوایبوون، كتبوو، میللرۆكی خۆیان ھســـبھـــروا، ئمـــ كچووینـــ مھاباد و وە ژن و منداڵ دەچوونڕاینڕ دەگشلسربان و چپیان لدەداو دەیانگوت: پشمرگ لشڕدا ھاتوونتوە، دواتر پشـــمر خواردن و نووسینی ھمووی لســـر میللت بوو، ئمیان لمان دادەمزراند و دابشـــیان دەكرین. ئو ھموو لشكرە، خكی رۆحی فیداكاری و وەفاداری و نیشتیمانپروەری تدابوو،

بواتای وش خكی كورد بوون. وتووە ككوەت بۆ ھتی ئتۆ فرس وكاتئ * كبژاردنوەی ھرئبم لنائیب، ب ببـــی ب

لڕگی توورەگوە بووە، رەفزت كردۆتوە؟. - بـــ مـــن تورەگم رەتكـــردەوە، كـــی فرت و زەالم بچمگوتم: من زەالم ی خۆی دەبقســـمن ب ،ناو توورەگنونری میللت بم، ئو وەخت میللت ت، چونكری خـــۆی نازانننومن ب ،ری توورەگننو مـــن دەبم وكاتئ تییراینبـــژاردن و نوو ھب بۆیرازی نبووم، توورەگـــی ئوكاتش ئستا تیروپشـــكی"قورع"ی بمانای دەھات، چند ناوكیان دەخســـت ناو تدەخســـت دەســـتیان توورەگكوەو ویان بئ ،بووایـــ م ناو كـــكـــی

نونرو براوەی ھبژاردنك دادەنا. * پاش تكچوونی كۆماری كوردستان و چوونی مال مستفا بۆ روسیا، تۆ چۆن ئو ماوەی تگیشتی و

مال مستفا لڕوسیا چۆن ژیابوو؟ - من ژیان و گوزەرانی مال مســـتفام لخۆی بیســـتووە، ك ئـــو ماوەیی لرووســـیا بووە چۆن چۆنـــی ژیاوە، ھر لدەمـــی خۆیم بییســـتووە، مال مســـتفا گوتی: ك لڕووباری ئاراس پڕینوەو گیشتین ناو خاكی یكتی ســـۆڤیت، ئمیان ماوەیـــك لوێ داناو پاشـــتر دابشـــیان كردین بسر شارەكاندا، ئوكات سردەمی باقرۆف بوو، ســـرۆكی ئـــازەر بایجان بوو، ئینجا بدوو جـــۆر ئوناوە دەگوترت: باقـــرۆف و، رووســـكانیش دەـــن: فا گوتـــی: كال مســـتباگـــرۆف. مـــگیشـــتین ئوێ بئمیان گوت: ئوە لناو خۆتاندا دەستیكی سرۆكایتی ن، چونكبۆخۆتان دەستنیشـــان بكـــھر ئم نبووین كوردەكانی شـــاری :واندابـــوو، لگھابادیشـــمان لمرەحیمی قازی، ئمش لگڵ جماعتی ئفـــكاری مھابادییكان"ئـــوان كۆمۆنیستیان ھبوو" نمانتوانی لسر سرۆكایتی دەستیكی دروستكردنی یلســـو موین و، وازمان لكبكرھنا، ئوانیش وازیـــان لئم ھنا. دوای ئوە ئمیان دابشـــكرد بسر ھموو كۆمارەكانی یكتی ســـۆڤیت، ھر لناوچـــی قوقـــازەوە بگرە تا دەگات ئاشـــقند و شـــارەكانی دیكی جۆرجیـــاو وتكانـــی دیكـــ، ئینجا گوتیان: ھركس دەب بۆخۆی كاربكا، مال مســـتفا گوتی: ھتا بمنیشـــیان

گوت: تۆش بۆخۆت دەب كاربكی. بوشوەی ژیاین تاوەكو ستالین مرد، ئو ماوەیش شـــش حوت ســـاكی خایاند، تاكو ستالین مابوو ئم رگای نماندەتوانی نبوو، شـــتكمان ھیچ دیكو شـــاركی بچین لشـــاركوە یكتری ببینین، بـــم لپاش مردنی ســـتالین، ئمجـــارە مالینكۆف ھات، منیـــش لوماوەی زمانك فر ببووم، ھروەھا خكم دەناســـی، ھركسك بۆ مۆسكۆ دەبووای بچ بیویســـتبای ،بكردبووای بحیزب پرســـی بچووبا

ئوانیـــش لنـــاو حیزبـــدا لیژنیان ھبوو، دەبووا بچووبای بۆالی حیزبی شیوعی و پرست پ بكردبووان و ئوان نووسراویان بۆ دەكردی تاوەكو رگات پبدەن ك بچیت مۆسكۆ، مال مستفا گوتی: من برادەركی رووســـم ھبوو، ئـــو بناوكـــی دیكوە ســـفرەكی بۆ ركخســـتم، بم بناوی خۆم نا، وە بۆمی نووسی، چونككی دیكناوبئگـــر بناوی یككی دیكـــ نبوواو ،فا بارزانی بووایناوی خۆم مســـتب وەی كـــگادا دەگیرام، پاش ئڕر لھگیشتم مۆسكۆ ھر دابزیم یكاست چووم بۆ كۆشكی كرملین و زۆر بتوندی لدەرگامدا، پاسوانكی بردەگا ھات و

گووتی: ئوە تۆ چیدەكی؟. ژوورەوە، بچمـــ گوتم:دەموـــت گوتی: چۆن دەتوانی بچیت كوانپاس ،یانبۆ پژوورەوە؟ منیـــش گوتم: بمال مستفا بارزانی پناھندەی كورد پشتر ل ئازەربایجان بووەو ئستاش دەیوت ھاتـــووە دیكو لشـــاركی كوانت، پاست ببینتی وركردایسگوتی: ئم چۆن دەب؟!. پاشان چووە ئفســـركی گڕایـــوە، ژوورەوەو بانگكرد، ئفســـرەك پیاوكی عاق و تگیشـــتوو بوو، ھات و قسی لگڵ كـــردم و منیـــش گوتم: مـــن ھاتووم و ناگڕموە تاوەكو سركردایتی وت نبینم، لبن ئو دەرگای دادەنیشـــم و مان لخواردن دەگرم تاوەكو لبرسان دەمرم. ناڕۆم لرە، حزدەكم بمكوژن پارچ پارچمكن، بم من لالی ئو

دەرگای زیاتر ناڕۆم. گوتی: ئفســـرەك رۆیشت و نزیكی نیو كاتژمری پچوو، پاشان ھاتوەو منی لگڵ خۆی بردە ژوورەوەو سرەتا بردمیان لگڵ ئیســـتخبارات دابنیشم، ھموو شـــتكانیان نووســـی پاشـــان قۆناغ بقۆنـــاغ بردمیان تاوەكو ئوارە ئینجا گیشتم مالینكۆف، لبرامبر مالینكـــۆف ھمـــوو قســـیكم كردو شتكانم زۆر بوردی تگیاند، گوتم: ئم پنامان بۆئوە ھناوە ك حكومتی رووســـیا، حكومتكی میللتپروەرەو مئازادیخـــوازە، دیموكراتخـــوازە، ئمیللتكین پنامان بۆئوەھناوەو من پنج سد كسم لگ، تاوەكو ئستا نازانـــم میللتی من لكوی، ئو پنج می ئكوێ؟ ك توتوونك سد كس مئستالین ئاوای ل ،كسانییدادو ی مووتان نابـــوەش ھكردووە، خۆ ئوەكو ستالین بن، ئو قسانم ھمووی زۆر بسراحت پگوت. مالینكۆف گوتی: ھواشـــب، چونك زۆر بتوندی قسم دەكرد و تووڕە ببووم، ل بیانییوەش موەســـتابووم"ئ لبـــردەگا ھـــر نفســـی قســـی مال مســـتفای، من گوتی: مالینكـــۆف بیســـتووە" لویم ھواشب، ھموو شـــتك بئارەزووی تـــۆ دەبـــت، بیاریدا كـــ ھموومان ی كوانك، ئنشـــووە لنـــكۆبك ،یندنیان ھتی خونجن و قابیلیگ وەی دەتوانئ ،نبۆخۆی بخو بچ وەی ككاربكا با بۆخۆی كاربـــكا، ئپیرە مووچی بـــۆ ببدرتوە، منیش مای خۆم بھنم مۆسكۆ، مال مستفا گوتـــی من مای خۆم ھنای مۆســـكۆو كۆشـــككیان دام، پیاویان بۆ دانام و چشت لنریان بۆ ھنام، ئم ژیانی مال مستفا بوو لرووسیا، بم پاش

دەردەسرییكی زۆر. * چ یادگارییكـــت ھی لگڵ عبدولســـتار

تاھیر شریف ك تائستا نتدركاندب؟- من بسراحت دەم: عبدولستار تاھیر كابرایك بوو برژەوەندخوازبوو ئارەزووی دەســـت و پارە پیداكردنی ھبوو. ئینجا با لوەوە دەستپبكم،

شـــریفم تاھیر عبدولســـتار مـــن بوو پیاوـــك دەناســـی، لكۆنـــوە زۆر نیشـــتیمانپروەربوو، زۆر حزی لكوردایتی دەكرد، بتایبتی لگڵ مام جـــالل نوانیان زۆر خۆشـــبوو، بوپیی ك ھردووكیان كۆیی بوون، عبدولستار لكۆی دادەنیشت، بم ب بنچـــ خكی كركـــووك بوون، بم عبدولستار گۆڕا، وەكو جاران نما، لبر تماعی پارەو دەســـت چوو دەستی لگڵ سدام تكوكرد، ك تكویش بوو بچاكی تكو بوو نوەكو بگات، بوو ب ھموو شـــت، بوو بـــ موخابرات، بـــوو بوەزیر، كردیان ھموو شـــت، بـــم لھمان مـــن ئوكاتانش كاتیشـــدا چونكـــلبغـــدا دەمبینـــی، تۆزـــك دەماری كوردایتییكی ھر تدامابوو، الی من بدوی دەكرد، دەیگوت: كاك عقســـناچارم،ئگـــر كس نبـــوو ناچارم بجوولك بم بریشـــی موبارەكت قسم، عبدولســـتار دەیگوت: پیاو كجوولب مـــا دەبر چارەی نگئب: بریشی موبارەكت قسم، ئگینا من دەزانـــم كوردایتییك ل ھمووی باشـــترو خۆشـــترە، ئاواتی گنجی و مندایم، بم تازە چیبكم، چونك من

.و بوویمكر تازە تیان ھگلئوكاتش ك خبرم پگیشت و گوتیان: كوژرا. زۆر زۆرم پناخۆشــــبوو، گوتم: و كابرایورەیان كــــرد، ئكــــی گدرغ ر قسسك، لیر وشسبۆ بكوژن لچۆن دەب پیاو بكوژرــــت. من ھردوو برگی بیرەوەرییكانم خوندۆتوەو ھر

لسر ئوەش كوشتیان. * بیرەوەرییكانی عبدولســـتار تاھیرشریف

تاچند راستگۆیی تدا ھبوو؟ زۆر بشـــكی بیرەوەرییكانـــی -لقســـكانی راســـتن، بـــم ھندێ درۆی زیادەشی تدا ھبوو، زیادەڕۆی ھبوو، بم لھمان كاتیشدا راستی

تدا ھبوو و ئیلـــوول لشۆڕشـــی بـــاس كاتـــك تـــۆ *بیرەوەرییكانی خۆت دەكیت، زۆر بئمانتوە

رۆی مام جاللت باسكردووە؟ ئم چۆن؟- جا من كاتك باسی مام جاللم كردووە ل شۆڕشـــی ئیلوول، شڕی براكوژی م دەبو قاسم بوو، بكڕ لبوو، شئوەش بم: ئافرین بۆ كاك مسعود، ،بووایكی دیكسر كدوبیلال، ھشئجا مـــن زۆر لمژە لگـــڵ د. كمال مزھر ھاوڕین، پشتر قسمان دەكرد ك ل بغدا بوویـــن، چونك د. كمال مزھر ھاوڕـــی زۆر كۆنم، پیاوكی نایاب، جا ك قســـمان دەكرد باســـی مام جالل و كاك مســـعودمان دەكرد، ئایا مـــام جل دیموكراتی ترە یان كاك مســـعود، د. كمال مزھر دەیگوت: شایرییع كابرایكی مســـعود كاك چـــۆن وەكو مام جـــالل دەبت، منیش دەمگوت: كاك راســـت، بـــم ئویش دیموكراتییـــ، دەبوو ب موناقشـــو

ك م كاتلماندم، بـــدەســـبۆی نبیرەوەرییكانی خۆم نووســـی و كاك فلكدین نووسی، لسری مسعود ئـــم كتب ببـــ كم و زیـــادی چاپ بكن، ك كتبك چاپ بوو، دانیكم لبر سیتری حكومت خست باخم و چووم بـــۆ بغدا بۆماـــی د. كمال

مزھر. گوتم: ھا ئـــو كتب بخونرەوە بم جارێ ھیچ قســـیك مكـــو بیانی كتبكی شـــو بـــدەرەوە، وەمـــم خوندبۆوەو بیانی خۆی تلفۆنی بۆ كردم، گوتی: كاك عبدو دەزانم ئو كتبت بۆی ھناوە تاوەكو قســـكی خۆت بسلمنی. كمال مزھر گوتی: ئشھدوبیلال ئگر كتبك لسلمانی نووســـرابووای بوشـــوەی مدحـــی كاك مســـعودی بكردبای، مام جالل دەســـتی دەبی. گوتی: ئشدو ئستا بـــۆت دەســـلمنم ك كاك مســـعود كاك ئینجا دیموكراتخـــوازە. پیاوكی مسعود لنووســـینی ئم كتبی من، ھونرو پیاوەتییكی گـــورەی نواند، ئگینا جماعتكی خۆی ھیچی رازی

نبوون. ئشدو تنھا كاك سامی عبدولەحمان ،ژووییكی مشــــت مت، گوتی: ئبن رەبی و كردییع مگوتی: بۆشــــت دەكعرەبی و نوسخی عرەبییكشم ماوە، ئشــــدو كاك سامی پاپشتی منی كردو وە كمر دەكخردەوامیش یــــادی ببیارمتی زۆری منــــی دا، ئگینا ب فازڵ میرانییوە، ب زەعیــــم علییوە، بو بوخ بوخانی دیوە، ھموویان چوون بۆالی كاك مسعودو وتیان: كاك مسعود ئم دەمانوت لشان و شوكتی مام جالل كم بكینوەو بیھنین خوارێ،

بم تۆ گورەت كرد، بۆ؟ تـــۆ چـــووی كاك عبدوـــت ھاندا، اللی بردۆتكی نووســـی، مام جبكتئاسمان و ھناویتیی خوارەوە، كاك مســـعودیش گوتی: ئوە لگڕن من خۆم بیارم لسر داوە ئو باسی شتی مژوویی كردووە، جا من ئو موقیفی

كاك مسعود قت لبیرناكم. * ئم پیوەندییی نوان تۆو مام جالل بۆكی

دەگڕتوە؟ - بۆ شۆڕشی ئیلوول، لپش شۆڕشی ئیلوولیش مام جاللم دەناســـی. مام جـــالل زۆر چوســـت و چـــاالك بوو، دەھات رانیی، ئم لوێ ل لیژنی ناوچی قدزێ بووین، دەمانھنا بۆ قدزێ، كۆبوونوەی لگڵ دەكردین. ھتا ئوەی بۆ گاینوە ك چووبووە رووســـیا ببۆنـــی كۆنگـــرەی الوانی جیھانی، ب قاچاخی لڕگای سوریاوە بۆ كۆنگرەی الوانی جیھانی لرووســـیا

لسای ١٩٥٧ چووبووە روسیا. ئینجا كھاتوە، موختفی بوو، ھات بۆ قدزێ و قســـی بۆ كردین، گوتی: كوڕین، مادام ئم سركردەیكی وەكو مال مستفامان ھبت لك دەترسن، لھیچ مترسن. گوتی: من چووم و مال ورەسمیشم لرووســـیا بینی مستفام لگڵ گرتـــووە، رەســـمكانی لگڵ خۆیدا ھنابۆوە، مال مستفا جلوبرگی جنڕای لبردابوو، ونكانی بسر

دابشكردین. قســـی بۆكردین و وتی: مال مســـتفا پناسی من، ئوە یكك لقسكانی مام جالل، گوتی:مال مستفا پناسی میللتـــی كـــوردە، من ك ل رووســـیا لگڵ شاندی وتان دادەنیشتم، بۆیان ندەسلماندم ك شونك ھی بناوی كوردســـتان، منیش لسر نخش بۆم بـــاس دەكردن ك كوردســـتان باكووری ببر باشـــووری توركیاو وتۆتـــكعراق كوتـــووەو، رۆژھتی ئرانو رۆژئاواشی سوریای، ئگینا كوردستان جیـــاوازە، مام جالل گوتی: بتایبتی لگـــڵ وەفدی الوانی وتـــی ئیكوادۆر كوتین مشتوم ئوان بھیچ شوەیك ملماند، دەیانگوت: ئدەسوەیان نئچـــۆن بوا بشـــونك بكین بناوی كوردستان لسر نخش نبت، عراق كی تیدا دەژی كتند میللو چراقـــع ،یتانو میللل كتی كوردیش یمیللبم كوردســـتان خاككی سربخۆی نیی. مام جالل گوتی: منیش ونیكی ناو بڵ دەرھباخـــفام لال مســـتموەفدی ئیكوادۆرم نیشاندا، گوتیان: ئوە ونی مال مستفای، جا منیش گوتم: ،یمرۆكی ئو سفایال مستوە مئئینجـــا مام جالل گوتـــی: من بونی مـــال مســـتفا قناعتم بـــ وەفدی ،اللی مام جقس منا، ئئیكوادۆر ھئینجا ك شۆڕشـــی كورد دەستیپكرد، مـــام جاللیـــش ھات ناو شـــۆڕش و بھزتربوو. پیوەندییكمان لووە زۆرجاریش لگڵ مام جالل لســـر نخشـــی ســـربازی لیكتر تووڕە دەبوویـــن، مـــن دەمگـــوت: مـــن لتۆ شارەزاترم، من ل عشایری فرببووم،

بم ھرزووش ئاشتدەبووینوە. * ئی خۆشترین كاتتان لگڵ مام جالل كی بوو؟

وەبـــوو كخۆشـــترین كاتمـــان ئ -

عبدو پشدەری: قازی محمدو چوار ئفسرەك غتی گورەیان كرد، كخۆیان تسلیم كردەوە

لیكـــم لنـــورۆزی ســـای ١٩٦٢ ناوچی رژمدا، بسر سركوتنمان شـــارباژمان بتـــواوی لحكومت قزای مركـــزی تنھا پاككـــردەوە، چوارتا ما، ئگینا ھموویمان پاككردەوە ببنكی پۆلیس و ناحییوە، بتواوی خۆشـــترین ئورۆژە شـــونكانوە، رۆژمان بوو لگڵ مام جالل ك دواتر یكترمـــان گرتـــووە، ســـد جاریش

یكتریمان ماچكرد. * ئو قســـی تاچند راست، ك شخ ئحمد ب مال مستفای گوتبت: تۆ شۆڕش مكو ئمت

ورانكردو لوجۆرە قسان؟ - قت شتی وانبووە، قت قت، شخ ئحمد لشاری بسرا بوو، لشۆڕشی تممووز ھاتوە، بم رۆژێ لڕۆژان كانیش، چونكبارزانییل خۆم و ن نبارزانییكان زۆربیان لگڵ من بوون، ئوانی ك بردەوام تكبوون لگڵ مال مســـتفاو شخ ئحمد بارزانیدا، ك یخۆشد پحمخ ئدەیانگوت: شـــمال مستفا شۆڕش دەكا، بگومانیش پیخۆشـــبوو ك مال مســـتفا شۆڕش ی كو موفاوەزاتئ ،ردەوامببكاو بشخ ئحمدیش دەیكردن ناچاری بوو، بب مال مستفا بوو، موفاوەزاتكان، بم لھمان كاتدا ببۆچوونی ھردوو الشیان بوو، ئاگایان لیكتری ھبوو. بشی یكم

رەسوڵ كوڕی حاجی ئاغای ئحمد كوڕی حاجی تواوی عبدولی ناوی عبدول پشدەری ئاغای كوڕی قادر ئاغای كوڕی حمد ئاغای گورەی، ل عشیرەتی میراودەلییو ل سای ١٩٢٢ لدایكبووە، ژیانی خۆی ھمووی بۆ كوردایتی و لنو شۆڕش بڕكردووە، لنو ھزی مھابادو ل كوردستان كۆماری ل وەرگرتووە، لپرسیاریتی پلی چندین پشمرگشدا شۆڕشی ئیلوولدا رۆی برچاوی ھبووە، ل ژیانی رۆژانشدا پیاوكی بئاگاو خوندەوارو زمانكانی ب تۆماركردووەو خۆی یادەوەرییكانی جیاوازدا برگی دوو ل پشدەری وشیارە،

كوردی و عرەبی و ئینگلیزی چاپكراوە، ئستا لشاری ھولر دەژی.

برگی یكمی یاداشتكانی عبدول پشدەری

عبدول پشدەری - ھولر - ٢٠٠٨

بدرخان ئا:لـــ ســـرەتای خـــۆی ھروەكـــو ١٩٣٦ ســـای یدا گوتی: لكدیمانكۆی لشـــاری تق لـــ گڕەكیخوندنی قۆناغكانی بووە، لدایكئامادەیی و ناوەنـــدی و ســـرەتاییكردووە، تواو كۆی شـــاری ر لھكۆلیژی ١٩٥٦ ل ل ســـای پاشـــانتدەچ و بغدا وەردەگیـــرێ مافـــیب كۆلیژیش دەب ل پایتخت، ھرپاش حیزب و قوتابیان، لپرسراوی١٩٥٨ شـــۆڕش ك ل ســـای ئوەیچواردەی شۆڕشی واتا دەستپدەكا،ب دەستدەكرێ ئو لدوای تمموز،قوتابیانی یكتی ھبژاردنكانـــیب ســـر تییكی ئـــو ـــراق كعئوان بووە، شـــیوعییكان حیزبینبووە رـــك كردنـــدا ل خبـــاتقومییكان، و بعســـییكان لگڵكمال و سردەكوت ئوان لیستینونـــری یكتی تدەب محیدیـــنجبجكردنی لژنی لـــ قوتابیانعراقی، گشـــتی قوتابیانی یكتیكـــس و دوو ســـی كـــ ژمارەیـــانماجد حافیز، مھدی :وانل دەبت،تالب موشتاق باسم و عبدولرەزاقلگـــڵ چندین و رۆفـــ و فھمـــینونری لنـــاو .دیكـــ نونـــریگشـــتی یكتی تنفیزی مكتبـــینونری دوو عـــراق، قوتابیانـــیكوردســـتانی قوتابیانـــی یكتـــی فوئاد و كمال محیدین تدادەبت،

جالل.تنفیزی مكتبی ل ئوەی پاش لبووم من ھبژارد، ســـكرتاریتیانیكتـــی قوتابیانی بـــ نونـــریحافیز كوردســـتان، لگڵ مھـــدیو باســـم و و ماجـــد عبدولـــرەزاقریزاع فاروق و فھمـــی و جودەتئویشـــمان ندەنل ل ك ئســـتایكتی ل مئ بگومان لگدابوو،كارمانكرد، و ماینـــوە قوتابیـــاننونرایتی ب ١٩٧٣ من ل ســـایقوتابیانـــی عیراق یكتـــی گشـــتیبشداربووم مۆســـكۆ، ك بۆ چوومجیھانی، ئاشتوایی ئنجوومنی لل كردوو وتاركم پشـــكش لوێبوكرایوە، رووســـیش گۆڤاركیكشـــی تاوەكو گووتم: لم وتارەدارۆژھتی نكرت، چارەسر كوردبخۆیـــوە ئاشـــتی ناوەڕاســـتلو بوبوونـــوە پاش نابینـــت،گڕاموە بغدا ك گۆڤارە رووسییدووبارە (خبات)یش ل رۆژنامـــی

بومكردەوە.مافم ١٩٦٠ كۆلیـــژی ســـای مـــن لبووم ھروەھا بغدا، واوكرد لـــتپارتی محلی لژنـــی بـــ ئندامییكتی نونـــری ،ماوەیـــ لـــو كۆلیژم كـــ بـــووم، قوتابیانیـــشسربازی، ب یدەگی بووم تواوكردساڵ لوێ یدەگ، كۆلیژی چووممالزمی ب بـــووم ماموە و نیوـــككۆلیژی كـــ پاش ئوەی یـــدەگ،ب راســـتوخۆ تواوكرد، ئیتیحادمشـــاری گڕاموە حیـــزب فرمانـــیبرپرســـی ب بووم كۆیل ،كۆیـــماوەی لو ،كۆیـــ محلی لژنیبرپرسی ١٩٦٣ ھر ســـای تاوەكول مانگی بووم، كۆی لژنی محلیكۆنگرە ١٩٦٣ گورەترین سای دوویپاش كۆی بسترا، بگومان شاری ل ١٩٦٣ ل سای بعســـییكان ھاتنیلو كۆی بسترا، ل كۆنگرەی ئوحیزبی، كوادیری ھموو كۆنگرەیمستفا مال ،رگشمپ عسكری،سیاسی، مركزی، مكتبی لژنیھموو و كۆنگرەیل ك بم دەتوانمو شۆڕش كاربدەســـتانی و برپرسكۆیل و تیایدا بشداربوون حیزب

بوون.لگڵ گفتوگـــۆ پچوو ماوەیكـــی

دەســـتیپكردوو حكومـــت بعـــسگفتوگۆ ك ھبـــژارد لیژنیكیـــانبكن، بعســـدا ســـرانی لگـــڵ و، جـــالل مام بـــ ســـرۆكایتیخانقا حوسن محمد، مســـعودئمانش پشدەری بابكر ،دوی وبوون، گفتوگۆكار لژنی شـــانیزۆر دوای گفتوگۆیكی گومان لـــب

حكوومتـــی و كـــلیژن لنـــوانو كات ئنجام یشـــتنگن بعس،ھنا فشـــلی گفتوگۆیكش كـــزۆری بشـــكی بعـــس حكومتـــیكرد. دەستگیر لژنكیان ئندامانیدانیشـــتن بر لوەی ك وا رككوتمام بنبســـت، ب بگن و گفتوگۆكانچوو كردوو میسری ســـفری جاللئوەبوو لوێ مایوە، و قاھیرە بۆدواترگیشترادەیككبعسییكانجموجۆی ھڕەش و دەستیانكرد ب ١٩٦٣/٦/٩ رۆژی ھتـــا ســـربازیناو چایخانیكی لـــ من ئو رۆژەكوا ئاغا لتیف شار دانیشـــتبووم،كاغزكی بوو، دسۆز زۆر كادیركیكات ئو ھنابـــووم، لـــ لقوە بۆ

لقی برپرســـی بدوع علی كاكئاگاداری خۆتان :دە ھولر بوو،نۆودەی ل بعـــس بن، حكوومتیقزاكانی ھمـــوو ١٩٦٣/٦/٩ مانـــگئمش دەكات، بۆردومان كوردستانئوەی و جموجۆڵ ب دەســـتمانكردكردمـــان، خكمان ئاگادار بۆمانكراناردە دەرەوەی بشـــكمان و كردەوەبم دەتوانم كوا برادەیك و، شار

تدانما. كسی چۆبوو كۆیدەباب عومر كاك و من ئوارەكـــیمابووین، كۆی لـــ خالید و دكتۆرنمابوو، تدا دیكی كســـی ئگیناو دەســـتی بـــۆ بیانـــی فۆك ھاتكۆی ل كـــردن، بۆردوومان كرد بو و چوارتاو چمچماڵ و قـــدزێسرئنجام ئوەبوو كفری، و رانیبۆ چوویـــن و ئمـــش رۆیشـــتینمقڕی بـــوو ب ق، ئوێ حاجیل بشكیش ،كۆی محلی لژنیق حاجی بۆ دەھاتن پشمرگكانبتواتی، بۆ بڕماندەكردن لووەمرگزی بوو ب ق حاجی ناوچیگردبوونوەیھمووبرھستكارانیقومییكان، شیوعییكان، عراقی،

بعـــس تنگتاوی كـــ ئوانـــیبراكردنـــی ناچـــار و كردبـــوونشونی ب ببوو ق حاجی كردبون،ئو كســـانی گردبوونوەی ھمووق حاجی پاشان بۆ كۆی و دەھاتنبۆ دەكردن نووســـراومان و ئمـــشو بتواتمـــان دەكردن و رەوانـــیجا ئوەی دەكردن، لووە دابشیانبارەگاكانی رەوانی بووا شـــیوعی

قومی ئـــوەی و خۆیـــان دەكـــرانو بـــۆ كردبوونوە بوو شـــونكیاندەكردن، ئو شـــونیان رەوانـــیھـــژدەو نۆزدەی تاوەكو بمجـــۆرەتواوی ب ڕەكشـــ تاوەكو مانگیویستی عراقی بوو، ســـوپای گرمچونك بت، سوتان ھیبت برەوكۆییان شـــاری ســـرەتا ھاتـــن وو مال دەبابـــ عومر كاك گـــرت،حكوومـــت بڕەنـــگاری ـــبدوع،كۆی ھولر- لرگای و بوونوە،كۆی یشتدوو رۆژ گب حكوومتبۆ بـــدوو رۆژ كۆیش لـــ شـــاریكاك ســـركوت و سوتان ھیبتك شـــڕەی لو پشـــدەری بدوعبریندار ســـوتان كـــرا، ل ھیبت

بۆ كرد پاشكشیان رگشمپ بوو.باش ئو ناوچی شونكی ،تواتبدەباب برگری كردن عومر بوو بـــۆعســـكری برپرســـی تواتب لـــتوانیان خالید، دكتۆر لگـــڵ بوو،وابكن بكن و تواتب زگاری لپاركۆنتۆی ژر توكن تواتـــب كبوون دنیا ئوەی پاش حكوومت،تواتب لـــ پارزگاری وەی كـــل

ھر عسكرییوە و دەكرت لڕوویئینجا دەبت، رگشـــمپ ب دەستیو ئازاد ناوچیكی ب بـــوو قدزێكرد، لوێ رووی ھمووی ككخئیداراتی محلیان قدزێ ل ئینجاو پۆلیس دانـــا، دانـــا، دادگایـــانقدزێ واتا دانـــران، فرمانگكانئم بچـــووك، حكومتكی بوو بـــبردەوام زۆر ماوەیكـــی بارودۆخحكومت ھزكی دووبـــارە تا بوو،و شـــڕگرم بوو، كۆكردەوە دیكیبارەگایكی ،تواتـــب لگڵ مـــئكلســـوە لالی ھبـــوو دیكمـــاندەچووی، بـــۆی كۆیـــ لدەشـــتیئوش پدەگووت، رزانیان چمـــیمام لبـــوو، گورەی بارەگایكـــیلـــوێ بوو، جـــالل بـــۆ ماوەیكلگڵ گفتوگـــۆ پاشـــان ئوەبـــوو

دەستیپكرد. عراق حكومتیحیزب دەســـتی پكـــرد، گفتوگۆ كگفتوگۆیی ئو ك جموجۆڵ، وتكھیچ عـــارف لگـــڵ عبدولســـالمو دانییت كـــورد بـــۆ قازانجكـــیك واناخوازێ كوردستان برژەوەندیو دانییت مافی كوردی ،ب بردەوامتندەھ كورد میللتی معنوییاتیلووە و لو خاـــوە خـــوارەوە،و سیاســـی مكتبی نوان ناكۆكـــیپكرد. دەستی بڕوونی مستفا مال

كگفتوگۆی كـــ كاتـــوە ھر لویشـــتگ ك كاتـــ دەســـتیپكردوودەم ئو من ،كموفاوەزات گرمیگوندی لـــ مام بـــووم، لمۆتلرانیی مام گڕاموە ك ھرۆ بوو،بارودۆخ ك لمپرسی بینی، جاللمبكوێ؟ گیشـــت گفتوگۆ و چۆنـــبیانی یـــا ئمشـــو گوتـــی كمالعبدولســـالم لنوان كوتنككرك دەكرت، مـــۆر و مـــال مســـتفانیی باش ئموە بالی كوتنككر

رووبدا. كشش یوانل ووكاتئ قورتـــالس، گڕاموە من ئوێ، بۆ گواســـتبۆوە بارەگاكمانھولر برپرســـی لقی دەم من ئوئوەبووین چاوەڕوانی شـــو بووم،مۆردەكرێ كوتنككر بزانیـــن كبگومـــان مۆرناكرـــت، یاخـــوود كوتنككر (١٠) دە كاتژمر شـــوكاتكیش بیانك دەرچوو، مۆركراومئ دەرچوو كیانب بڕەسمی كناخۆش المان و بووین پیدگیر زۆركوا بیاریدا حیزب ئوەبـــوو بوو،ئم لسر ببســـتت كۆنفرانسك

.بارودۆخ١٩٦٤/٤/٤حیزب كۆنفرانسی خۆی ل(كاك ئامادەبوونی ب بست لماوەتشـــاوەیس، نوری ئحمد، برایـــم،ـــبدوع علـــی ،وال عـــمـــمئ دیكی زۆری كســـكی كۆممركزی و لژنـــی لـــ برادەرانینونری و كادیر و سیاسی مكتبیكۆنفرانســـ لو ھمووی لقـــكان)

ئامادەبوون.كرا زۆر ل كۆنفرانس مشـــتومكیچۆن مســـتفا مال ك ئو موقیفیلسر بیاری چۆن و ھبسنگنینبمجۆرە لئكنوە، بیری و بدەنكوتنككدەنـــگ دژی ر زۆرینـــیو ھچـــوون ھرچنـــد بـــووە، تایبتی ب زۆربوو، تشـــنوجاتبوو، توند زۆر شاوەیس نوری كاكھروەھا نبوو، توند ئحمد برایمدەباب عومر ،دیك برادەركی چندلكانی ھزی نبوو، لوێ ئوكاتننبھ ھز نوەكا دانابوو، ماســـیمستفا و جماعتی مال ماوەت سرجالل مام تكبدەن، ككۆنفرانســـسرپرشتی بوو، قرەداغ لناوچیدەكرد، پشـــمرگی خباتی ھزیناو و جموجۆكانی گفتوگۆ ئوەبوومال ك ھات سر ئوەی كۆنفرانسیاخوود دەربكرێ لحیزب مســـتفابیاری ل ئنجامدا بكرت، تجمیدپكبھنرت وەفدـــك كـــ ئـــوەدراك مســـتفابكرت مال الی رەوانیموقیفی پاشـــگز بۆ دواجار، لمو كی خراپوقیفم وە، چونكتببدانییت كوردی میللتی برژەوەندیدەبتوە پشـــیمان و حكومتیـــشمال وەفـــدە كناردمان، ئو ،ملبشـــی و كردن مســـتفا ئیقناعـــیكوتن، مســـتفا مال زۆری بگـــڵحبیب ھموویانـــوە لســـروویبنی مال مســـتفا كریم محمدك حیزب، دەیكات ســـكرتری پداچند پـــاش نگڕایوە وەفدەكـــدەركرد، بیانكـــی رۆژك حیـــزبیاخود ئاشـــتوایی :دە كیانبدەرچوو كیانوەدان. بدەستب خۆ

تقییوە. كلسمیكم بشی

سیاسی4 دیداری٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی رەزبری

دەوتی ھیبتی كدەشكنت؟ عراقی

بدوع جمالبیانوویكـــی ھیـــچ ئـــوەی دوای *بدەست حكومتی ئمنی دەستووری یانو گرژی ئو بۆ عراق ســـوپای مالیكیكـــ ماوەیك لناوچكانی ئاۆزیییخكی لبرامبر خانقیـــن جلوالودروستیان پشمرگدا ھزی و كوردستانئســـتا نماوە، كـــردووە بدەســـتوەو حكومت ك دەكن ئوە بانگشـــیو كارە گرتن بیانوو بم ســـوپای عراقھیبت دەیانوت ئیســـتیفزازیانیاندەوت ھیبتی بگنوەو دەوت بۆچییو؟ ھیبـــت ئایا بم بســـپنن!لكودا عراق دەوتی ئم ھیبتـــیھیبتی ھیو بگڕانوە پویســـتیچۆن دەبینرـــت و لچیـــدا دەوـــت

لدەكرت؟ پارزگاریبیركردنـــوەو بنمـــای *بـــ كـــردەوەالی ئســـتا ھتا سیاســـی عقلیتـــیبرپرســـانی عراق ل گرنگ بشـــكیشۆڤنســـتكان رەبـــع بتایبتـــیلســـر ك كتیقع بیركردنـــوەوھزی بكارھنانی و گورەكردن لۆژیكیروانگیشوە لم دامزراوەو سبازیبكرتوەو گورە ســـربازی ھزی ھتابھمان بكاربھنرت ھاوتیـــان دژیو دەكات رادەش ھیبتـــی دەوت زیادھزی دەوت ئگر بپچوانشـــوەئوا ھنا بكاری كم كمبوو سربازیلۆژیكو ئم بپی دەبتوە كم ھیبتیدەوت، ھیبتـــی بۆ وانینم تئـــجنگی دووەمی لدوای و ئمانیا ژاپۆندەوتی دوو ھتا ئســـتا جیھانییوەبم ھیبتن، كـــم یان بـــ ھیبتحوسن ســـدام رووخاوەكی تدەوحسن ئســـتای عومر و دەوتكیھیبت ب دەوتی لسودان ئلبشیرلڕوانگی لكاتكدا ھیبتن! ب و بوونوكاتـــئ دەوـــت دیموكراســـییوەبۆخۆی گـــورە ھیبتـــی دەتوانـــتلگڵ پیوەندییكانی كـــ بكات پیدالۆژیكی لـــدەرەوەی ھاوتیانی خۆیداگورەكردنی ب پشـــت و ھز دابژرتئاستی برزكردنوەی و ئابووری ھزیداویســـتییپ دابینكردنـــی و گـــوزەرانپابنـــد ســـرەكییكانی ھاوتیـــان وو مدەنی مافـــ پاراســـتنی بوون بـــو ببســـتت ھاوتیان سیاســـییكانیھانا ناكۆكییكانیشـــدا بوونی لكاتیگفتوگۆی و قناعتپكـــردن بۆ ھـــزیو رێ دەستوورو ئینجا و ئازاد راشكاوو

دەبرت. یاساییكان نشودیموكراسییكان نوشور ك ھیبتكھیچ بكات، پیدا دەوتی بۆ دەتوانتتوندوتیـــژی و ســـربازی كات ھـــزیپشت بكات، پیدا تیبھ ئم ناتوانتو بكارھنانی بھزی سربازی بستندروستكردنی بۆ ھاوتیان دژی ھزە ئملسر ســـووربوون و دەوت ھیبتینیی بیرۆكیـــ دوور ئم پیادەكردنـــیھر نك ك رادەیك بگات لخاكـــداپكدادانی لیك بگرە ســـوپا ھیبتیدەوت ھیبتی نكراودا بۆ حیســـابك لسرووی نبشـــك بشـــوەیكباشـــتروای بـــت! چاوەڕوانییـــوەوردتر ئلمالكی جنابـــی حكومتكیو شونكانی دروستكردنی رێ بشـــونوردە نكا بگڕن، دەوتـــدا ھیبتینزیك ھیبت خۆی لشـــكاندنی وردەدەوت ھیبتی لـــوە جگ بكاتوە،ھیچ شـــونكی و لقرەتپو خانقینلكدار كوردســـتاندا نشكاوەو ھرمیناوەنـــدی بیارو لو بكو نبـــووە،شـــكاندنی ھوـــی لـــو شـــونانوەســـوپای و مالكی ھانی كـــ دەدرـــت،خۆیان بوو ھرچۆنك دەدەن، عـــراقو ملمالن جگای ناوچكانـــی ن ببكلھموو گورزك كرا بۆیـــان ئگریشو توانین بدەن، كوردســـتان ھرمیزۆر زەرەرەكی رەنگ ك سووربوونكزۆر دەوتك ھیبتـــی لشـــكاندنیھوی ٥ســـا ل زیاتر ك وردتربـــت

دەدرت! دروستكردنوەی

گوتم تا مۆسكۆ ئاشتی جیھانی ل ١٩٥٩ ل كۆنگرەی سای ل محیدین: كمالنابین بخۆیوە ئاشتی ناوەڕاست رۆژھتی نكرت چارەسر كورد كشی

ل یكك ب تواوكردووە، كۆی ل ئامادەیی و ناوەندی و سرەتایی خوندنی لدایكبووە، كۆی ل ١٩٣٦ سای ل محیدین كمال بووەتن كات ھیچ كوردستان، خوندكاری بزووتنوەی چاالكوانكانی ل ككی فكرو رووی ل دەژمردرت جالل مام خوندكارەكانی ١٩٦٠ و ل وەردەگیرێ بغدا ل ماف ل ١٩٥٦ ل كۆلژی كوردستان. دیموكراتی حزبی ئندامی ت١٩٥٣ دەب شیوعی، لسای ئندامی حزبی ت١٩٦٤ دەب سای ماوەت كۆنفرانسی ل ،دەب برپرسی حزبی ساڵ چوار بۆ كۆلژ ھمان ل دەھنت. ھر بدەست بكالۆریۆس بوانامیزەبیحی، عیسا جالل، مام ئحمد، (ئیبراھیم لگڵ سیاسی مكتبی ئندامی بۆ ھدەبژردرێ لپاشان و حزب مركزی ئندامی لیژنی

شریف). حلمی علی و شمزینی دەباب، عزیز عومر كخستنر برپرسی تی ١٩٧١ دەبسال ١٩٦٨ تۆماركراوە. سای (نور) رۆژنامی ل دەستی ئیمتیازی ناوی ك كسانی لو ككی

دەبت. سیاسی حزب مكتبی ئندامی كاتیش لھمان بغدا، ئاشكراكانی كخستنر ھولرو كان لنیینھبغدا ل كوردستان نیشتمانیی یكتیی نھنیی ركخستنی برپرسی تدەب و دەبین جالل مام بڕز قچواالن ل ٢٠٠٠/٣/١١ لركخستنی رژمی بعس دەبت برپرسی رووخانی لپاش دكتۆر مستفا زەمی. خۆشناو)و علی شھید (عمید روكن سردار بھاوڕیتیكوردستان نیشتمانیی یكتیی نیشتمانییكانی یوەندییپ مكتبی برپرسی ت٢٠٠٤/٩/١ دەب ل بغدا. ل كوردستان نیشتمانیی یكتیی

.ردەوامب ئستاش لكارەكی تاكو بغدا ل

بدوو كۆی، حكوومت لرگای ھولر- مال عبدو بڕەنگاری حكوومت بوونوە و دەباب و عومرپشدەری بدوع و كاك سركوت بۆ ھیبت سوتان بدوو رۆژ كۆیش ل شاری ،كۆی یشتگ رۆژ

تواتب بۆ كرد پاشكشیان رگشمبوو. پ كرا، بریندار سوتان ھیبت ل ك شڕەی لو

٢٠٠٨ - ھولر - محیدین كمال

بسركردنوە ٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی 5رەزبری

بدرخان ئبوبكر حمید

مرۆ

پشدەری بدوعوابزنم رابردوودا رۆژەی لو چنـــدسردانی بڕكوت بوو ٢٠٠٨/٨/١٦شۆڕشگەمان خوندەوارو پیاوە ئوبئاگا، وریـــاو ئوەندە كرد، كـــندەھـــات، ھرگیـــز بخیامـــدائوەندە ٨٦ســـاڵ تمن مرۆڤكـــیژیان شتكانی لسرەخۆب و بیریبزووتنوەی نـــو و رووداوەكانـــیو كوردایتی و رۆژو مانگ و ســـاڵكسكانی و نھامتی و سركوتن.بیرمابل خۆی وەكو شۆڕشی نومحمد لتك ردانســـ لو منیشو ھاوڕم بدەم قســـكردن گۆرانـــیرۆژێ ئـــوێ ژیان و بســـرھاتیك بیرەوەرییكانی و ســـیركردنی ٣ ب گیاندووەو بچاپی لدووبشداو عرەبی و چاپیكردووە"كوردی زمانئینگلیزی"،ئمشچندژمارەیكمانھندك و بدرخان ھفتنامی لبۆ بدیاری بوكراوەكانمـــان لـــدیدارمان داوای یكم رۆژی بردبوو.ماندووم ئمۆ گوتی: لكردو ئویش٤ وەرنوە ســـعات بیانی ناتوانم.ئو داوای دەكین، لسر دیدارەكئنجامدا.. دیدارەكمان بۆ بیانـــیو مردمندای و منداـــی پرســـیاریپشمرگو و منداكانی و ژنھنانئیلوول و شۆڕشی پشـــمرگایتیكاك جالل و مســـتفاو مـــام و ماللپرسی مھابادم كۆماری و مسعودوەمی سرجم راستگۆی ئویش و

پرسارەكانی داینوە..و تامـــان جـــی بـــم ئـــوەی،وەیبوو ئ كردن ھوەست لسربوو، تواو دیدارەك ئوەی دوای ھرپشـــدەری پشكنینی ئاغای بدوعبدرخانـــدا ھفتنامـــی بنـــو لیادەوەرییكانی زۆرـــك كردبووتلفۆنـــی زەنگـــی خوندبـــووەوحمید، كاك بۆمن لـــداو گوتـــی:بـــم ،باشـــ ھفتنامكتـــانزۆربیان و لبیـــرەوەری پبـــووەناوەڕۆككانیـــان دەكـــم ھســـت ھندكیشـــیان كـــ دروســـت نین،ھموو و نین لگانوەی راســـتگۆوردتر بی پیان ئگر شتحاتووەكو خۆیان رووداوەكان بنووسن وھندێ باسی چونك بنووســـنوە،دوور مژووەكـــی ن كشـــت دەكمن ھموویم لبیرە، بۆئوەی ،نییلكۆینوەیان نوەكانمـــان ئگربكاری سرچاوانی ئو دەب كرد،رەحم مژوو چونك .راستب دەھنن

ناكات.. بكسگوتی: بوو لقسكانی بردەوام ھربۆ نووسیوەتوە، خۆم یاداشتی مننكردووەو زیادم و كـــم تۆزقاكزاكبـــۆ پ زەڕی جـــگا لھنـــدێكردۆتوە، بـــوم بم ھبـــووە،ھرشتك ئنجامكی نشترساوم،لیتی حزم و دەخوازم بۆی بت،دەنووسنوە یادەوەری ئوانی كوالنووسینوەی، ویژدانبن ب تۆزكتۆماری نووســـین یادەوەری چونك

..كلگ مژوویبدوع مامۆســـتا منیـــش گوتـــم:تبینـــی بـــۆ ســـوپاس پشـــدەری بابتكانـــی خوندنـــوەی و بتایبتی بدرخـــان، ھفتنامیبدرخان چونكـــ یادەوەرییـــكان،خككی ھموو بیادەوەری گرنگی،شۆڕشـــگ ســـربرز، ماندوو،خۆیان ژیانی ئوانی ،رگشـــمپژیانی رووناككردنوەی بۆ مۆم كردە

داھاتوو.. نوەكانییادەوەری ئوانی ھموو ھیـــوادارمو وریایی ب خۆیان دەنووســـنوە،ژیانیان ســـربوردەی راستگۆییوە بۆ ســـوپاس دووبارە بنووســـنوە.ـــبدومامۆســـتا ع تبینییـــكان

پشدەری.بدرخانیش خوندەوارانی چاوەڕیبدولع وەكو مامۆســـتا دەكیـــنیادەوەرییكان بـــوردی پشـــدەریو تبینـــی ھرچـــی بخوننـــوەودەومند بـــۆ ھبوو، وەمكیان

بو دەكینوە. بۆیان مئ كردنی

٩٥

ساح عوبد ئازاد

كۆمیتی: ژیانیدرینی شاركی وەك ھولر، شاریبرچاوی پشكی كوردستان، و جیھانكورددا ڕزگاریخوازی لبزووتنـــوەیو چین بھموو ڕۆكانـــی ھبووە،باشیان توژەكانییوە نخشی دیاروزۆرینی ڕاســـت لو بزاڤدا ھبووە.لچینیھژاروخكیالدێسووتمنیبم سیاســـین، خباتی و شـــۆڕششاریش، وات مبندی شار، دەوریجی ئـــوەی ھبـــووە، زۆر چاكـــیئو شارە، سامانداری سرنج توژیگوندە و الدێ كوڕانی لپاڵ ڕۆكانیانخۆیان سنگر لیك شۆڕشگەكانكوردایتی. یكك قوربانـــی كردۆتە. دەباغ) مئمون (شھید ،نڕۆ لولھولـــر دەبـــاغ بنماـــیدۆی (توتم)ی گوندی لبگزادەكانیناوچی خۆشـــناوەتین. بالیســـانی(پیرەبگ) لـــ زانراویان ســـرەتایخكی ك پدەكات دەســـت ناوكوەدەوتی لدەستی بووەو گوندە ئوكۆمیتی، كشی بھۆی عباسیڕوو كوڕی (١١) و بخـــۆی پیرەبـــگلو ئیدی دەكـــن، ھولر لشـــاریكاری خریكی و دادەمزرـــن شـــارەو ھولر لنـــوان دەبن بازرگانـــی

سلمانی.خوندەوارو خكـــی یماو بنئـــجیاجیایان پسپۆری بوانامو خاوەن

ھكوتووە. لكوڕی چلبی ھاشـــم كوڕی مئمونچلبی كوڕی حاجی عبدولقادر وەلیمحمد ســـعیدی كوڕی حاجی دەباغحارس كوڕی ئاغای محمـــوود كوڕی

.ئاغای محموود كوڕی ئاغاھولر درینی لقی ١٩٣٦ لسایھاشـــم محمد باوكی بووە، لدایكناویكاملشھابدین دایكیشی و دەباغبووە، بـــرای عبدولباقـــی ،دەباغـــ

بوون. خوشكی فیكرەتیش و نزھتســـرەتایی ١٩٤٩ – ١٩٤٤ لســـایھولری دووەمـــی لقوتابخانـــی

تواوكردووە. سرەتایی ١٩٤٩ – ١٩٥٠ – ١٩٥٤ ســـانی لنوانلقوتابخانی ١٩٥٥، دواناوەنـــدی –

تواوكردووە. ھولر دواناوەندیخوندن بـــۆ ١٩٥٧ باوكـــی لســـایچۆتن بـــم توركیا، تـــناردووی

برخوندن.و ھولر ١٩٥٨ گڕاوەتوە لســـایچواردەی شۆڕشی سردەمدا لو ھر

برپادەبت. ١٩٥٨ تممووزی ١٩٥٩ – ١٩٥٨ خوندنـــی لســـایدەدات دەرەكی كۆتایی تاقیكردنـــوەی

دەردەچت. و ١٩٦٠ – ١٩٥٩ خوندنـــی لســـای

وەردەگیرت. لبغدا ماف لكۆلژیلقوتابخانیكی كاتدا لھمان ھركاری نووســـر وەك شـــاری بغـــداژیانی بژوی دابینكردنی بۆ كردووە،

عبدولباقی برای. و د. خۆیسایخوندنی١٩٦١ – ١٩٦٢،لھواریڕیزی تبچ بیاردەدات كۆلژ سیمی

كوردستان. شۆرشیخباتی سیاسی:

نیشتمانی خملینی ھستی سرەتایدەباغ مئمون شھید الی نتوەیی وناوەنـــدی، لڕی یكمی لپۆلـــیڕۆژگارە. ئـــو قوتابیكانی ھاوڕیخك ھاموشۆكرانی لڕی ھروەھابۆنووسینگیكاری باوكی،بتایبتیالیان، دەھاتن كســـایتییانی ئوناوی ك باوكی نووسری سرەڕای ئوخوندەوار بووەو كســـكی (لتیف)و كورد بـــدۆزی پیـــاوە بـــووە، ئومئ خباتیكوردایتیئاشناكردووە،خكی گوندەكان، جووتیارانی وایباوكیـــان دەكردو ھاموشـــۆی الدێ كگرتن بگوێ دەدوان، بابت لھمانكوردانی و نیشتمانی ھستی وانل

دەچوو. ھكشان برەوبســـر كاریگری ك كی دیكـــكیموكریانی گیوی ھبووبت، شھیدەوەھولر شاری ڕۆشـــنبیری كسایتیجۆراوجۆر، كتبی بدابینكردنی بوو،ماڵ و مشـــت پتـــر كوردایتییكـــیكتب دۆســـتی زۆر ھروەھا كردووە،زۆر خوندنـــوەی ئارەزووی بـــووەوشـــاعیرانی شـــیعری بـــووە، دیارەبچاكی لپتر خۆیان كوردیش دەوریكوردایتییكی كردنوەی جۆشدانی

ھبووە.ریزەكانی چۆت ،١٩٥٣ ھر ل سای -ل كوردســـتان یكتـــی قوتابیانـــی

ھولر.برپرســـی ت١٩٥٤ دەب ســـای ل -كوردستان قوتابیانی یكتی لیژنی

ھولر. لرووداوی ١٩٥٤ ك سای كۆتایی ل -پارتی ناوی ئندامانی ئاشـــكرابوونیئاشكرا دەباغیش مئمون ناوی روویدا

مستفا). (حسن رووداوی دەبت.لو بغدا تردر١٩٥٥ دەن سای ل -شمسدین و جالل لگڵ مام ســـا

یك ل بدولـــع ھمزە و موفتـــی.بوون بیكوە حزبی ژووری

شـــھید ڕكخراوەیی كاری ســـرەتا ١٩٥٥ ســـای لھاوینی دەباغ مئمونلڕگای دەباغ ئمین حســـام لگڵچۆت جالل)ەوە بووەو (مـــام جنابیقوتابیانی (یكتـــی ڕیزەكانـــی ناو (٢٥٠) كوردســـتان)و مانگان ئابوونیزۆر بوو پارەیكی مئ ك فلسی داوە،

.ردەمس ئو بۆلگـــڵ ١٩٥٦ ســـای لنـــورۆزیئو ناسراوی تكۆشـــری ژمارەیكحیدەر (شمســـدین موفتی، شـــارەبرزنجی، لتیـــف ھمـــزە، شـــخشرە، ســـاح دەباغ، ئمین حســـامفازڵ گۆمشـــینی، عبدولرەحمـــانڕەمزی نامیق، شاخوان ئاغا، سعیدئحمد مستفا، ئاغا،حسن سعیدئاھنگی نقشبندی) بشداری تاھیرئاوی لسرچاوەی كردووە نورۆزی

كسنزان. ١٩٥٨ تممووزی ١٤ی لدوای شۆڕشیقوتابیانی یكتی ئامادەیـــی لیژنیپكھنـــاوەو لھولـــر كوردســـتانبووە. یلیژن ئو ئندامی شـــھیدبۆ سرپرشتی لیژنی لشقوەش

پكھناوە. شارە ئو قوتابیانیكۆنگرەی ك مارتی ١٩٦١، ١٨ – ٢١ ی لبنھنی كوردستان قوتابیانی یكتیمئمون شھید دەبسترێ، لسلمانیلچاالكی ھبووە گرنگی ڕۆكی دەباغكاروبارەكانی ڕاپڕاندنـــی و نوانـــدن

كۆنگرە.لكاروباریڕكخستن،مرۆڤكیچاالكبۆ ببوایكی پتو كاری ڕكخستنی وبۆ بووە دسۆز زۆر كردووەو كوردایتی

و كوردایتی. بیروباوەڕی پارتایتی،بوون و دۆستی ئوانی ھڤاڵ ھمووقسخۆش بوەفاو دسۆزو بمرۆڤكیو داون پاك و دەست و ئسك سووك و

بردووە. ناویان ھمن و ڕاستگۆو ژیـــرو چاالك قوتابیكی ھروەھـــاكورد بووە. چاونترس شۆڕشـــگوحزی پرســـت بووە، خاك پروەرودەكرد. خاككی و گل بسركوتنیماف كۆلـــژی ســـیمی لھـــواریپیوەندی بجـــ دەھلت و خوندندوای دەكات، كوردستانوە بشۆڕشیئوەی ماوەیكبنھنیخریكی كاریفرمانی بغدا، لناو دەبت ڕكخستنتنانـــت دەرچووبـــوو، گرتنیشـــیدواتر بـــم دەشـــیگرن، جاركیـــانبردەبت،ئمجگلوەیلماكیو تۆماری چـــاپ ئامـــری لبغـــداو كۆنووسی ئندامان ئابوونو ناویئاشكرا كۆبوونوەكانیشاردرابوونوەكردبوو، داوای گیرابـــوو ك دەبـــت،سربحكومت پیاوانی لڕی نكنئازادیش چونك بدەن، بردانی ھوی

ئو لگرتووخان دەرناچت. بكرتبشۆڕشی پیوەندی ١٩٦٣ لســـایحاكمی تدەكر و دەكات كوردستانوە(نامی رزان چمی ناوچی ل دادگاو دیداری شمســـدین میران یوســـفبوە ئاماژە سرچاوەكیشـــی موفتی)دادگای نووســـری كراوەت ك دەكاتخوندكاری خـــۆی چونك شـــۆڕش،چ چی ئگـــر بـــووە. كۆلـــژی مافنووسری یان سیاســـی وەك ڕابریئـــوە نبوو كاری دادگای شـــۆڕش،وای ئازایان كچی سنگر، تبچھر بم كزبووە، چاویشـــی ئوەیئیدی بـــكات، بشـــداری مكوڕ بووەلگڵ ڕووبڕووبوونوەیكـــدا لـــلتممـــووزی حكومـــت ھزەكانـــیڕۆژ دە دوای و دەكرت ١٩٦٣ شـــھید،١٩٦٣ تممووزی ٢٧ی لشھیدبوونیحرەكاتی لبڕوەبرایتی ھوایمژدەبخـــش بھواـــی ســـربازیبوكراوەتوە، ڕۆژنامكان لئزگولگوندی ترمكی شھیدبوونی دوایشھیدبوونی دوای ل نژراوە كارزەبناوەوە پشمرگی ھزی بنكیكیركخراوی بـــارەگای لیژنی ك كراوەلقكی بارەگای سر خاســـو شوانیل مئمونی شھید لقی – رگشمپبارەگای نزیكترین یبنك ئو بـــووە،ل بووە كوردستان شۆڕشی سربازی

كركووك. شاریمئمون دەباغ، شـــھیدكی شـــھیدڕزگاریخوازی بزووتنـــوەی دیـــاریلشیعری ،ریند ھولری شـــاریبكس شركۆ بتایبتی شاعیرانیش

نكراوە. لبیربفیداكاری ســـربرزە ھر ھولـــرو مئمـــون وەك ڕۆـــی ھـــزاران

ھاوسنگكانی...سرچاوەكان:

ھولرم بخالـــی، قادر - مولووددووەم، برگی وادیوەو...بیستووە،

.١٩٩٧ ھولر ڕۆشنبیری، چ.غرفة مداھمة عـــن - طارق جمبـــاز،التحاقه ســـجنه وثم و الدباغ مأمـــون(جریدة)، االتحاد، الكردیـــة، بالثورة

.٢٠٠٤/٨/٢٥ ،٨١٠ العددتاھیـــر شـــخ - نامـــی ئحمـــد

٢٠٠٢/٩/٢٥ ل نقشبندیمیران. یوسف نامی -

موفتی. شمسدین دیداری -(د.)، شریف تاھیر - عبدولســـتارلگـــڵ ژیاندا (یاداشـــت)، ملمالنـــچاپی یكم، برگـــی ،(١٩٣٥-١٩٧١كركوك ئارابخا، چاپخانی یكم،

٢٠٠٥، ل٨٤.خبات، دباغ، مأمون أستشھد كیف -

.١٩٦٣ ایلول ،٤٧٠ العددبۆ بنماكی، یوسف میران نامی -ناوو ن مژوویبسرەوە ن بداخوەجامبازەوە تاریق كاك لڕگای ،نیی

میران)ە. (یوسف نامی ئوە زانیمئمبابتبۆئینسكلۆپیدیانردراوە،لبرگرنگی

دەكینوە. بوی بدرخانیش ل كتباب

دەباغ بنو ژیانی شھید مئموون گوزەرك

ركخراوی نـــوان رككوتننامی دوای ئـــوەیھونرمندانیكوردستان و نقابیھونرمندانیكرایوە، دۆســـییكی نـــوێ عراق راگینرا،یاســـای ھموواركردنی دۆســـیی ب كـــ دەكرێبدرخان بكـــرێ. ناوزەد عراق ھونرمندانـــیسرەتاكانی الپرە بباشیزانی ستبم ئم بۆمحمد موحســـین ھبداتوە، یم دۆســـیئھونرمندان، ركخراوی سكرتاریتی ئندامیدامزرنـــری دەســـتی كـــ پشـــتر ئندامـــیو ئندامی كوردستان ســـندیكای ھونرمندانیبگومان بووە، ھونرمندان یكبوونی كۆنگرەیھونرمندكیـــش تاڕاددەیك و وەكو نووســـرو یگۆڕانكارییان ئو ھموو تواوی ئـــاگاداریل كانیوەندییپ و راگیاندن برپرسی ئستاكۆبوونوەی لژنی ئندامی ھروەھا ركخراو،بووە، ھونرمندان ركخـــراوی و قابن نوان

كرد. ئاراستی پرسیارەمان چند ئمھمزە مال ئیبراھیم مسعود ئا:

ھونرمندان نوان ركخراوی ركوتنی دوای *گیشتن؟ بكوێ كارەكان قابن و

كۆبوونوەی دەزانن لــــ - ھــــروەكو ركخراوەكمان نــــوان ھاوبشــــیبیار ھندێ ھونرمنــــدان نقابیكرا، بگومان ئو وەكو پشنیار ئیمزاپســــندكردنی ب بیاران پویســــتیركخراو نقاب و بای ئنجوومنــــیمیئنی بانجومئر بۆیبوو،ھھگفتوگۆ ٩/٦ دوای رۆژی كۆبوونوەی لرككوتنامكی ناوەڕۆكی پسندیل حوت پكھنا لژنیكــــی كرد ودیارە نقابی ھونرمندانی ئندام،پشــــنیارەكانی پســــندی عراقیش بیاریان داوە، و الی خۆیــــان كردووەلیژنیكیشــــیان ئاگاداریــــن وەكــــو جژنی دوای پكھنــــاوە، ھیواداریــــنخۆمان كۆبوونوەی یكمین رەمزانبۆ خری ئومدەواریــــن ســــازبكین.عراق و ھونرمندانــــی كوردســــتان

.بھھونرمندانی ئو چارەنووسی گرنگ ئوەی *دەب؟ چۆن ل نقاب الی ئوە ئندام تبووننقابی راپڕین لدوای دەزانن وەكو -كوردســــتان ل عراق ھونرمندانــــیب كوردســــتان ل ركخراو دوو نما،یاسای كاریان شوەیكی ئاشكراو بھونرمندانیان زۆری خزمتی و دەكردگرنگیان دەستكوتی چندین و دەكردھنایدی. كوردستان ھونرمندانی بۆھونرمندان ل ژمارەیك بداخــــوەدەســــتكوتكیان ھیچ ئــــوەی ببعراق ھونرمندانــــی نقابــــی لدەكردەوە، نوێ ئندامیتیان ،بــــھدەكرا. و بنھنی ژراو ژر ئوكارەشھونرمندانی نقابی ل ئندامیتی بۆچی *بنھنی كوردســـتان لناو ھونرمندانی عراق

نبوو؟ ئاشكرا ب بوو،یكك ناكرێ یاســــاییوە - لڕوویپیشــــیی ركخراوی دوو ل ب ئنداملڕووی سیاسیشــــوە، ھاوشــــوە،ئامانجكی قابــــن دەزانن ھمــــووســــدام دیكتاتۆری رژمی لخزمتیكوردستان، بوو لتیان نمۆ بوو،بۆیدۆسیكنھنی بووئاشكرانبوو،لم تایبتی ب عراق ئازادی لدواییدۆسی ئو رابردوو مانگی س دووســــرەتا بووەوە، زیندوو ژر ژــــراوكسكھبووئمئاگاداریجموجۆیبۆ چند ئندامیتی نھنی ب بووین وئو پاشان كردەوە، تازە ھونرمندكراپڕاندنی و قرز كشی لبر سكك لندرمند ھونچ كاری ئیــــش وبزرە رەنگ ئستا ســــو كئ بغدا،س ئستا دوو وت. دەرەوەی تچووبپیدا یدۆسی ئو دەزانن وەكو مانگركالم یھ راگیاندنیان بوویتــــوە،

دەكن. قابن بۆ

دەكن قابن دەستكوتكانی باسی ئوانی *راست؟ چندە قسكانیان ھونرمندان بۆ

بانق نیی قرزپدانی راســــت - ھیچیوان مانگانئــــ ،وت نییــــدەســــتكس لسر دینار ملیۆن نیو بزیادەی

بگڕننوە. پارەك دەب كملیۆننقابـــی ھاتـــووە، رككوتنكـــدا لـــ *وەرگرتنی و ئندامیتی ھونرمندانی عـــراقدەكرێ، ھموار تا یاساك رادەگرێ، ئندامانی

بسردێ؟ چی دۆسیكیان ئندامن ئوانی

بزانن، ئوە دەبــــ ندامانئ - ئــــونقابی نھنی ئندامانــــی دۆســــییكوردســــتان ل عراق ھونرمندانــــیئوانی كالی ھــــات، كۆتایی تواوئندامن، بپی ئوانیش الی و مــــئلركخراوی ئندامییتیان مافی یاسا،ننام ھونرمندانــــی كوردســــتاننقابمان برادەرانی ب زۆر بڕوونــــیركخراوی ل ندامانئ ئو گوتووە،

دەردەكین. كوردستان ھونرمندانیتا ئســـتا عراقی * نقابـــی ھونرمندانی

كردۆتوە؟ رەوان دۆسیكانیان،ل ھــــر دۆســــیكان - نــــا جــــارێگڕاونتوە ناوەكان بــــم ،غدایبسكرتاریت،بگوماندوایتواوبوونی

دەگڕنوە. دۆسیكانیش كارەكانناكنوە؟ بو ناوەكانیان بۆ *

سكرتاریت دەب ،یھ تبینیمان -ویستیشیارە بدا،پو بوەوئتكۆبببزانن ئوەی بۆ بوبكرتوە، ناوەكان

نماوە. قابن ب پیوەندییانئاینـــدەدا پیوەنـــدی نـــوان گومـــان لـــب *ھونرمندانی ركخراوی و عراق ھونرمندانییوەندییپ ئو تۆ بڕای ،دەب دروست كوردستان

دەب؟ چۆنھونرمندانی ركخــــراوی ل مئ -،یھ خۆمان سربخۆیی كوردستانكوردستان پرلمانی یاســــای بپیدەڕۆین، عراقی دەســــتووری و بپیرەخنیكیان نقابــــ ھیچ برادەرانیویســــتپ بم ،نیی تــــو بابللگڵ مئ پیوەندی بھ یاسایكدیاری عراق ھونرمندانی نقابیئامانجكی پشوو یاسایی ئو بكا.بعســــییكان دانراوە، بــــۆ خزمتیدەب نــــاكا. ھونرمندان خزمتــــیئندام ئوەی دەكرێ ئینجا بگۆڕدرێ.قابن ل ئندامیتی ،مــــئ ب الی

لڕگی ئوەش بگومان تۆماربكرێمن ،دەب ھونرمنــــدان ركخــــراویب بڕوونی لــــ كۆبوونــــوەكان زۆرل وە كئ گوت، ســــرۆكی نقابمبن كوردســــتان لقتان پارزگاكانیئو وەردەگــــرن. وەمی چۆن ئندامھر یاسایی. چونك بوو، نك عاتفیخۆیئندامییتی قابیاساین بپی

بغدا. نك كانلق لرگیركخراوی لنـــوان دەبینـــی * چ جیاوازییـــكنقابـــی و كوردســـتان ھونرمندانـــی

عراق؟ ھونرمندانیئوەی ،كئامانج وانــــل - زۆرە،ئامانجی ئســــتا تاوەكــــو قابــــنئوان بگۆڕدرێ دەب ،كانعســــییبئوەش گۆڕیوە، پیەوەكیان تنیاســــرەتا ،ناب لڕووی یاســــاییوەئینجا بگــــۆڕێ یاســــاك ویســــتپئندامیتی دەگــــۆڕدرێ. ەوەكــــیپكوردستان ھونرمندانی لركخراویبۆ ھاوكار ســــا و بۆ كارا ھشــــتقابن تی لندامیئ ،نج ســــاپدوو ھاوكار بۆ و ســــا پنج بۆ كاراھونری ئوان باج لكاری .سا سزۆر مئ وەردەگــــرن. ھونرمنــــدان،باج نیی لركخراوی بم ،راستپشت بحكومت سد ھونرمند سدالكاری دوورە ئــــوەش ،ســــتدەبركخراوەیی، نقابتنیا ركخراوكیركخراوكی مئ ئوەی ،ییپیشــــبگومان ئوەی ،ریییی ھونپیشــــبدیلی بووین مراســــتترە، ئ ئوان

تیپكان.دەگن ئنجام؟ كۆبوونوەكان دوای بڕای تۆ *بین، عراق لچوارچوەی مئ تا -دواجار یك ینگن ئمجارەش ئگرجیابووینوە ئگر یك، یندەگ ھر

.جیاوازب شتمان ھموو رەنگ

كوردستان: ھونرمندانی پیوەندییكانی ركخراوی راگیاندن و برپرسی محمد موحسینھات كۆتایی كوردستان راق لع ھونرمندانی ئندامانی نقابی نھنی دۆسیی

شھید مئموون دەباغ

موحسین محمد

٢٠٠٨/٩/٢٢یاداشت6 ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی رەزبری

حاجی ممۆبوونم چیرۆكی خۆیتی، لرەدا جگایئاقارەدا بو بازنیدا لو رگشمپ بلگـــڵ رۆژانی بـــۆ یكمجار رم كبب ھســـتم پشـــمرگایتی ســـرەتایھشتا ســـیركرد، ھجگار بارودۆخكیرگشمپ ئاشـــكرا ب بوو رۆژ یك دوورادەیكی تا بوو، لشـــان چكم بووم،ئوەی یكك ســـرەداوكم بـــزۆر بو بۆی پرت بـــ دركم بكات، بۆ باسو سرنج تاك و ترای پشـــمرگكان،كادیرەكان، وئوی ئرە توندی رەخنیســـرەتاكانی باســـكردنی بتایبـــتناوەندی ھاوڕیانـــی ناكۆكـــی نـــوانیك یكی نـــو كۆم گیشـــتبووەخـــوارەوە.. ل رگشـــمپ ھاوڕیانیبتـــازە دەســـتیك رۆژانـــك تـــازەكادیرانی لـــ دەورەی كۆم ھاوڕـــیو گڕابوونوە ســـركردایتی بنككانیبردەی بینو شپوی ب زۆر زۆربیانســـركردایتیان مســـئولكانی نوان ھكردنی بندەوە بالی ك دەگایوەمرگسات و تووش ھجگار بایكی كزەبووم، نیگران زۆری بۆ بڕاســـتی بوو،(جمیل ھاوڕێ رۆژاندا لـــو بركوتكۆموە ك الیـــن ناوەندی رەنجبر)كرابـــووە (ئرســـالن) كاك بـــدوایلناو كۆم ركخستنكانی برپرســـی(جمیل كاك ،رگشمپ ھزی ریزەكانیو كی شۆڕشگشاعیر چ وەك رەنجبر)وەك چ فراوان، رۆشـــنبیرییكی خاوەنخباتی قوتابیان ھاوڕیكی درزەمانیناوەندییوە خوندنـــی قۆناغی ر لھو نزیكـــی یكتری ناســـیاو ھـــاوڕێ وبنمایكی رۆی خۆی (جمیل) بووین.گورە قوربانی و كوردایتی خباتی پدەوروبری و ھاوڕێ لناو میشھ بوو.خۆشویســـتی بوو. و رز جگای خۆیداكۆمدا لدایكبوونی سرەتاكانی لگڵجعفر مامۆستا سركردە ھاوڕی لپاڵو دیار رۆكی شـــھید، عبدولواحیدیوتنو ك گشكردن ل برچاوی ھبووەلناو كۆم ركخستنكانی سرپیانیمامۆستایی بھۆی بم ھولردا، شاریو ســـر سنوور ل ناوچكانی كردنكیركخستن ریزەكانی لناو برادۆســـتدا،سرەكی برپرسیارتی رۆی نلواو بۆیئوەشدا لگڵ كچی ،ببین شار لناوھاوڕیانی بربوەكی وی گرتنشا لدووجار ھولردا شـــاری لناو كۆمحوكم ساڵ چندان ب و پاشـــان گیراوەلزیندان، لگـــڵ بربوونـــی دراوە وكۆم ركخستنی ب پیوەندی یكسرلشان پشمرگایتی چكی و كردۆتوەكۆمنـــی و ھـــاوڕێ وەك كـــردووە،كادیر دەگنـــوە، خكی ناوچـــكانبووە، پراكتیكی و خاكـــی و ھاوڕیكیجبجكردنـــی و خواســـت بدەنـــگ ھاتووە جووتیاران ھاوكاری و ھرەوەزیكردوون، ژیانی و لنزیكوە بشـــداریســـركردایتی ل مانگك ئم تنیـــال بر ئوەبوو بوویـــن، یكتر نزیكـــیلگڵ كاروانك كۆم كۆنفرانسی یكیبۆ كانی كۆمســـئولم و رگشمپلقی ئندامی وەك شـــۆڕش كاروبـــاریچووە نیشـــتمانی یكتـــی ھولـــریگوندەكانی و قندیل لبناری و خوارەوەبر وتنك و (جلـــكان) (زەردكـــمام)رژم سرەبازییكانی كۆپترە پالماریشھید دیكدا پشـــمرگی چند لگڵ

بوو.و بڕاگوزاری ھروا لو ســـروبندەداشخ خواستی خۆی، لسر بھاوڕتی و(نازەنین) گوندی نوان ئاكاری ل علی(جلـــی)دا كۆبوونوەیكمان و گونـــدیبریتی ك كرد كۆم سرەكی بشانیغفوور، شخ مال شـــھیدان ل بوونســـوالوكی، ھۆشیار ســـاح ســـلمان،حاجی شۆڕش بانیمارانی، ھژار كریم،بوو) ب كۆســـرەت چیای (ك لبـــریكاوە)ی (مامۆســـتا ھاوڕێ ئامادەبوونی

نمر.بووم، حپسان تووشی كۆبوونوە للگڵ رەنگ بو كۆم ھاوڕیانی كوازۆربیان تایبـــت ب دژوارن، یكتریدڕدۆنگ كاوە مامۆســـتا لگڵ ھـــاوڕێبھاوكاری مئ بـــوون.. بم و ناڕكزۆرمان علـــی شـــخ كاك و نوان مندان ك ھانمان ئوە بۆ و قســـ بۆكردنخۆشویســـتی و ھاوڕتی گیانی دەبـــل كۆبوونوەكـــ ھاوڕیان و بپارـــزنمامۆستا شـــھید و نمر (مالغفوور)ینوانیان كـــ ئاشـــت كردووە كاوەمـــانغفـــوور ھاوڕیكی مال نبوو. خۆشناوشار ركخستنی ریزەكانی تكۆشریبوو ھ ئو برپرسی راستوخۆ ك بووشار سرپرشتی لناو مامۆستا كاوە ك

١٩٧٥ لڕگای ســـای دەكرد، لـــدوایھاتبووە خلیل (سیروان) سعدی شھیدكۆمیتی یكـــم ل و كۆموە ریـــزیھولر، ركخســـتنكانی بڕوەبردنی ئیبراھیم شـــھید كۆمیتـــی ئندامـــیھجگار دســـۆز عـــزۆ بـــوو، پیاوكیبوو، خـــۆی گفتاری و قســـ و خـــاوەنگرمی ب زۆر ركخستن ریزەكانی لناوب رۆشنبیری بوو خۆ گۆشكردن خریكیفلسفی ســـرەتاكانی و تگیشـــتنیناوچكانی خۆشناوەتی و ل ماركسیزملبن حوسیكی بوو، زۆر شـــارەزاجولكردنـــی و رۆیشـــتن نھاتـــوویگوندەكانـــی زۆری ھبـــوو، خككـــیپیوەندییكی و دەناســـی خۆشناوەتیھبوو، بھزی بو خكوە دۆستانیبردەوامبوونـــی و بھـــۆی كارامیـــیكۆنفرانســـ لـــ لخباتكـــردنخۆشـــناوەتی ناوچی ناوخۆییكانـــیبـــۆ برپرســـیارتی بدەنگـــی یكـــمئندامی و شـــقوە كرتی ركخســـتنیل بم ھبژردرابوو، س كۆنفرانسی(قوڕە گوندی كنار دتزنـــی رووداویماشـــنی ئو تقینوەی ل و برازە)ھاوڕی پكچ یـــك لگڵ تیدابوونھولر ھكوتووی ناوچكانی و دلر

شھیدبوون.بوو دی من دەردە یكم براســـتی ئوەبنوانی و لبنج زۆر ماوەیكـــی كـــ تاكۆم ھاوڕیانی دەب بۆ ك نگیشتم!باتخ ئو پراوـــز، ل (رگشـــمپ)بم ناتباین! یكتری لناو ،ختســـئو ســـرباری و مانئ ھموو لگـــڵیككیان ھموو دییانـــی دەردە جۆرەئاســـمانی یك پشـــمرگكان تكای كـــم ونی شۆڕشـــگی دســـۆزی وپرەی ك خبات میدانی گـــوڕی و گرمبۆ ھریكیان و كردبـــوون بســـرداو و گۆی یك جیھانی پ ل گورج خۆی

شلگرانی سازدابوو.(علی ھـــاوڕێ لگـــڵ بۆ شـــوەكیمبستی ب پشـــمرگكان و ســـاح)باواجی چیـــای زنجیرە لـــ پڕینـــوەزۆرم بست، زنجیرەمان یكتری بدوایو شاننگم لتف ك بخۆ دەھات كیفكاك ئوەی بب ھاوڕیكانم لشـــانیپشـــمرگم.. مابت ژیاندا ل (ئـــارام)(سماقوی گوندی ل نانمان زوو بیانیو تاریـــك و لگـــڵ گـــری) وەرگـــرتو بجھشـــت گوندمان روونـــی بیانیدەوروبری پلتـــی و لـــو ھـــورەتبۆ مســـدا و خۆمان گونـــدی (كـــرۆژ)سر گیاندە خۆمان درەنگ عســـركیبســـر ك باواجی لووتككانی قراتیپاش ھولر- كۆییدا دەڕوانی. جادەیچاودـــری و حســـانوە و رۆژكوتـــنوەك دیســـانوە ،كـــناوچ كردنـــی یكترییـــوە ریزمان بـــدوای روولم

زۆرجاران دەڕۆیشتین، دوو دوو ك بستلگڵ جاران ھندك و دواوە وتمدەكدەكرد.. رمان لپشوە ســـاح) (علیگوندی یشـــتینگ درەنگان تاكو شـــوباواجی خـــوارەوەی بناری (گۆمتار)ی گوندەك خكی .كۆیـــ جادەی و نزیكوەتئ ھر ســـاردبوون زۆر لگمـــانكردین، بخرھاتنیان زمانیان بسریچونك یكتین، مئ كزانیان بتایبت(حسك) زۆرتر لگڵ ھزەكی زۆربیانبھر بـــم بوو. خۆش پیوەندییـــانپمانداو نانكیان و سر بوو شوەیكپاش بۆ كرد، مائاواییمان سوپاسوە بگوندی ئاقاری یشـــتینگ نیوەشـــوێجووتیارانی لالی ئـــو و گۆمشـــینجۆخین لســـر كووتینی خرمان ك بۆو خوارد چایمـــان و نـــان مابوونـــوە،ھریكمان و گوند نـــاو چووین دواییلـــرەدا ھگـــرت. رۆژەی نانـــی ئـــوكوتیان و ھس دۆســـتانتر ككخكردین ك ئوەیان رنمایی ھتـــا كرد وجاشـــكانی و بین خۆمان زۆر وریـــایبردەوام رژم تایبتییكانـــی مفرەزەلگڵ دەســـووڕنوە. و گوندانـــلـــماكی تاق ئاقاری بۆ بیـــان زەردەیرۆژ تا ك بڕكوتین ھمزە كخوا مامئاقارەك لندی و كند پنا ل ئاوابووندانانی پاش و نۆشكرد ســـبینمان نانیشون، برزترین لســـر (حرەسیات)وتك كنایپ ل ھریـــك دوویكمانھتاوێ لی و لبـــر جگا خۆشـــكردنلی شونی ئو من بختی بۆ خوتین،بوو، ل شارە مروولی پاكوتبووم،ھموو بووم، ســـیرمكرد بدار كاتككوتـــووە، پاش مروالن گیان بســـرلبر كردەوە جلكانم بردن، خۆھنان ورولم ل پاســـكردنی بدەنم وتمو ككردم. خریك كاتژمری لیك زیاتر وشھید وشـــك و گرم پاش نیوەڕۆیكیبیانی گوتم: پی ھاتالم و ساح) (علینبوو، ئوە جـــبج كارەكان ئگـــرجیادەبنوە پشمرگیك چند و خۆیمنداكانیان و مـــاڵ و دەچن ســـردانیخبـــری داوە. دی دەكـــن، دەتگـــوتتاریك بوون لگـــڵ بۆ ئوارە پاشـــانزۆر ك ھمزە دیوەخانی مام یشـــتینگو زۆریان كردین بخرھاتنـــی بگرمیپاسوانیمان ھر خۆیان ك كردین لگڵســـرە ھموو بۆ مئ بم ل دەكن،دەچووە پشـــمرگیكمان ســـعاتكژەم دەرەوە، ئـــو شـــوە ســـرباریبندە ل جگب ك گۆشت كی پخواردنھموو بۆ دەرچووبـــووم، تازە لشـــارلو خواردنكی ژەم دیك ھاوڕیكانـــیخواردنكی ب بگرە و بوو دەگمن جۆرەئو ھر لژیانم دەژمارد، شـــاھانیانو تاكو ل بانگكردن بـــب دیت جارەمپ گۆشـــتی خواردن ئو ھموو مادا

و دابنرت رگشـــمپ قـــل لبـــردەم(حرەســـی) بۆ منیان بـــۆ شـــوەكشلو ھر زوو برەبیانكی داننابـــوو،تراكتـــۆری خۆیان ب ماـــدا ئمیـــانگیاند وسو) (حاجی پردی ئاقاری ھتالو خۆمان مـــئ و خۆیـــان گڕانوە.دەوروبری ھتا دامزراند، دەوروبـــرەچاوە ھر نـــوەڕۆ (٢)ی پاش ســـعاتپیدابوونـــی لگـــڵ چاومـــان بـــوو،تراكتۆر یاخود یاخود ســـیارە جوولیدەبوو، گورە ئومدمان ماتۆڕك سوارئوەی بب تپڕ دەبـــوون، م كـــبك خـــوارەوە ینـــب ر پردەكـــســـلبوو، ناســـینی و دیتن یكتر نیشـــانیلگڵ دەتگوت دەكوژایـــوە، ئومدمانســـاح) (علی ھاوڕێ پشـــبینییكیمئ كـــس دەرنكوت. دتوە، كیخۆمان ك ل ســـروبندی ئوەبوویـــنترسییم پ نشـــو و لو كۆبكینوەب سوارماتۆڕك ناكاو ل بكشـــینوە،وێ ھاتل پردەك و تنیا گیشت سردەوروبرەكی تماشـــای و خـــوارەوەدیقتم بـــوردی بدووربین من دەكرد،(ســـابیر ھاوڕێ ك دایـــ، ناســـیموەئازای كركاری پیـــاوە ئو رەســـول)ە،ل ھولر، بوو شـــارەوانی چاپخانیجرگی بـــ ھاوڕیكی لگڵ ئـــوەیلناو بوو شار ناو ركخستنی ریزەكانیكوردە چاوی وەك دڕكی چاپخانكشـــداكوتی و ھس خۆفرۆشكان و بعسیكردبوو. دەســـتمۆ ھموویانی و دەكردئازایتی و ش بـــرگشـــمپ ك بووەمسئولكی كادیر و خۆی بووە لوەشاییسرباری چاونترس، و دیار عسكریكۆپترەكانی پالماری ل برینداربوونی١٩٨٠دا لســـای قندیل بناری ل رژمو بـــۆ ئوروپا معالج بـــۆ و چوونـــیبم دەتوانـــم برینـــكان تیماركردنـــیبوو ل لۆكان و تاك ســـوارە یك لودرژەپدانی خباتی ئوروپـــا لپناویو گڕایـــوە توركیـــا پشـــمرگایتیبنككانی گیاندەوە خۆی پـــب لووەســـابیر ھاوڕێ یكتی. ســـركردایتیو توندڕەوی ھندێ رەســـول ســـرباریھاوڕیانی، لگڵ رەق كوتی و ھسو تاریك رۆژی ھاوڕیانـــی نموونـــیدوژمن ھزی و لترس منتی بوو، دژوارمردن ندەترســـا، رگیز لھ نبـــوو،ئوەی بوو، رووخۆش ســـادەو پیاوكیزۆری ،بووایـــ شـــارەزای لنزیكـــوەو قارەمانتی ریـــزی و خۆشدەویســـتقوربانیدانكی دەگرت، پاشئنفالكانبوونیوە لنوێ بریندار ســـر و بھۆی(ســـوید) لوتی و ئوروپـــا چـــووەوەب راپڕیندا و ئازادی لگڵ بوو، جگیردەكرد كوردستانی ھاتووچۆی بردەوامیبۆ گڕانوە یكجارەكـــی و تامـــزرۆینیشتمانكی، خزمتكردنی ب درژەدانگرت بینقاقای وتی دوورە مرگی بمبۆ دان قوربانی ب گیانی ئاوارەیی و لـــ

و كوردستان بخشی. كوردناســـییوە (ســـابیر)م كاك كمن ئیتر ك خورپالیـــل ،نیایت بـــ و دیتمماتۆڕكی رووت بـــ ك دموە وتـــكباش نیشـــانیكی ھاتووە، و بتنیا(علی شھید ب دیكوە نیی، لالیكیھندك خۆمان بوو باش ساح)م گوت،ندەدیت، دەنـــا یكترمـــان گرخانـــد،ھاوڕیكانی مبســـت. ل ككی ئوەھاوڕیكان، لـــ یكـــك من لگـــڵقاســـم ھاوڕێ نچووبت، وەك لبیرمخۆمان دزە پنـــا بـــوو، ب نرەگینـــیو پردەكوە پنا گردكی بردەم گیاندەبۆ المان و دیت ئمی ئویش لنزیكوەخمبارییوە و ســـاردی بدڵ زۆر ھات.پ كارەكـــی ھواـــی ســـرنكوتنیل بر یكـــك گوای یانـــدم كـــراگبۆ وەرگرتنی نووسراو سرفكردنی چكیپســـوولیكی پارچ بانك، ل پارەكمزەكی لســـر ســـوور بـــ قلمیچك بۆ ئو ك داناوە كاك (بھادیـــن)خرمانی بڕوەبری ننـــرێ و بانكزۆر نیگران مـــن ھولرە. كشـــتوكاینمابوو، ھیچ قسیكم تاقتی و بوومسكوتی و سر كاك (ســـابیر) بوو دیارمخۆ ل خوندبوومـــوە، گوتی خمیدوو و بۆ دەكرێ جب ج ئوكارە ھرو رەســـول) (كریم ھاوڕیان دیك رۆژیپت چاویان دەیانوێ ئكـــرەم) (حاجیئاقاری ل و لخۆكرد زۆرم منیش بكوێ.ك مای گچكـــ گونـــدی (داربســـری)بوو، (كۆسرەت)ی ل خاۆیكی ھاوڕێ(بستان)یان ھبوو، نزیك گوندەك لشـــونمان ئو نیوەڕۆیكی بـــۆ پاشبو دیك كسی ناب پمگوت بم دانا،

.بزان و كات شونپانزەھم بشی

بۆچی پشمرگ و ك نگیشتم ئوە بنوانی و لبنج تا ماوەیكی زۆرناتبان یكتریش لگڵ ختس باتخ ئو سرباری كۆم ھاوڕیانی

ناچنوە لبیرم شوانی ئو رۆژو الپڕەكان... خوندنوەی

ھمتیدووەمی

دژ پیالنیكوردی ب

ل (موس)..ئارادای

خونر برچاوی تـــودەك ئو وتارە كات ناونیشـــانیكوردی دژ ب تمو ھئـــ لوەی بر بپرســـی: رەنگ لملشاری پیالن یكمی ھمتی بكات، پ دەســـت (موس)

پكردبوو؟ دەستی كی ناوبراوناوی ٢٠٠٨/٥/١٠ لژر لـــ كـــپیالن یكمی ھمتـــیپاشـــان پكرد، دەســـتی شـــر) نەی (زەئیرولئســـد=ل بر (ئوممولەبیعیـــن). بـــ بوو گۆڕاو ناوەكـــ خرابۆ جاڕیان بردەوام حكومتكی و مالیكی دەستپكردنیشیكتمھ ك بداتوە، لكی ئـــوەی ب دەداو كتمھ

ھۆشداری دەدات تیرۆرستان تاوەكو وریابن!و عرەبی كوردی زمانی بھردوو بابتش، نووسری ئمجارك ل جودا زیاتر جـــودا راگیاندنی كناكانی و لوتی: (رەوشی روو ی خســـتكتمھ شكستی پشـــبینیكتمھ واتك (خراپتر دەبـــت) ئنجامیدا ل (موســـ)بۆی (ئلمالیكی) جی سرنج سوپای ندرت. ساز واچاكئوەشم بھنتدی. سركوتن یا پشكوتن تۆزقاك نكرانك (ئلقاعیدە) لناوبچت، وت: (حكومتكـــی نایوێ(١٤٠) ماددەی ئو ناوچانی ھموو كو لب موس ل ھر

بوو: جۆرە ھمتكش بم دەیانگرتوە. ئنجامیحكومتی ســـربازی ئفســـر و ھزاران ١- گڕاندنوەیلدانی مبســـتی ش بمســـوپا، ئ ناو بۆ بعـــس بوو

مزھب. سونن عرەبی ب بوو مزھب سونن كوردیپكردنی دەســـت لكاتی و گڕاندنوەیان ب ٢- برامبـــرب دژ و كورد دەستی برزەكانی پای ئفسرە ،كتمھنزیكی و البردران كار ناودارەكانیان لسر موس ل تیرۆرلوانی (تلعفر) قزای ل پۆلیســـیش (٣٥) ئفســـریگواستنوەیان فرمانی ناســـرابوون تیرۆر بدژایتیكردنیقائیمقامی ی بپا ھنگاوەش ئو دیك دەرچوو، شونی بۆ

دەرببت. ناڕەزایی نا (تلعفر)ەوەحزبكان ل داوا ،كتمھ راپڕاندنـــی لكاتی ٣- ھرلپ ب حكومتكی جارانی حزبی بعس و بارەگاكانی كرا،حزبان ئو ئاشـــكرای زۆربی كچی وەك چۆڵ بكرت،تیرۆر. ب دژ لریزی پشوەی خباتیش و كوردین حزبی

لدژی بوو بیار پیالنی لو ئو راستیانی باسمكردن -٤و (خانقین) لـــ حزبكانیان و كـــورد و رگشـــمزی پھسازبدرت، زگای دیالپار ناوچكانی كوردنشینی تواویسربازانی ئو ھواكان بپی (راســـتیكان) دەركوتنجارانی دروشـــمی كردبوو ناوبراو ناوچكانی روویان لـــھلھول) دەنگكی بند رادەگیاند وەك عســـیان بب حزبیدروشمی و خۆڕاگر) بعســـی بۆ للھھ الصامد- للبعث

دیكش.دەچت ھفتیك چند نزیكی بۆ ،باســـ ٥- شـــایانیسربازییكانی ســـركردە ھندێ ل داوای ئراق حكومتیماكانیان بۆ بگڕنوە كردووە موس ناوچكانی كوردیپش چند ھفتیك ل سوپا بردەن. دیسان ھر دەست وتلكفی گیشتبووە قزای بغداوە ل (ماجید) ناوك عمید(تلكف) پۆلیسی بڕوەبرایتی ل داوای و موس باكووریچۆلبكن بعس سوپای جارانی ئوردووگاكی خرا كردبووجنیشـــت بعس حزبی نمانی لـــدوای و ئـــو خكیفوجكی بیارە ئو ئوەی بقسی لبر دەربكرن ببوونكناوچ لـــ كركووكوە رەوانـــی پۆلیس فریاكوتنـــیرەت ناوبـــراو داواكی بڕوەبرایتـــی بكرـــت، بـــمگشـــتی بڕوەبرایتی ل فرمان مئ وتبوو: پ كردەوەوو لتۆ وەردەگرین نك موس پارزگاری موس و پۆلیسی

ناكین. چۆڵ ئۆردوگایكشچند پش شموولداود ك (موســـ) دورەید ٦- پارزگاریدانیی ل توانای ئراق ســـوپای ك بوو، راگیاند رۆژكل ھمان بـــكات، برقرار موســـ ل ئمـــن و ئاســـایشناوچكانی ل كوردســـتانی پشـــمرگی رۆی كاتیشـــداگیانی لبواری پاراســـتنی موســـ باكووری و رۆژھـــتبوو، ھسنگاند بباشی لتیرۆر رگگرتن و ھاووتیانو ناگرت لبرچاو راستیان ئو (مالیكی) حكومتی كچی

.كوردی موس ب دژ خۆی سووڕە لسر سیاستكیھمتكی بنیازە (بغدا) حكومتی ئاگاداریـــم ٧- بپیپ دەست موس شاری نینواو پارزگای ل نوێ سربازیدەبت یكمی ھمتی تواوكری ھمتش ئو بكات،

!رسوڕمانس جی بس. دەگرتوە و كورد تنھا وئاماژەی ماوەیـــك پش پتریۆس)یـــش (دڤد ژەنـــڕاڵتۆ (موســـ)دا، بۆ ئمریكی زۆری ســـربازكی بناردنیبۆ یاخود بت سوپای ئراق بۆ پشتیوانی سربازە ئو بیپارزگایی لو ،زگاكپار ناوخۆیی شـــڕكی ل رگرتنتوركمان و مسیحی و كورد كوردســـتانییكانی ك ژمارەییكن بكو تۆزك وەكو عرەبكان و ..تـــد لگڵ ژمارەی

زیاتریشن.پارزگای ل سر ئرز و رووداوەكانی جموجۆڵ بھرحاڵب دژ سربازی ھمتكی سازدانی بۆ رخۆشكرە نینوا(نینوا) پارزگای و موس شاری كوردستانییكانی و كوردئاشكرا ب نجفی) ی (ئوسامكشـــۆڤینیی وەتارۆژنامئفاتیح) ویســـتپ و (١٤٠) ھات بماددەی كۆتایـــی دەت

بخونین)!! ماددەك لسرئمنییوە لڕووی موس رەوشی بوایدان لم الیك ھمووخراپتر ئوممولەبیعین) و (زەئیرلئسد ھمتی لدوایھمتی ھاتوو ئگر بوو. كورد برژەوەندی ب دژ و بووەو ئوا رەوشـــك خراپ ســـازبدرت بیارە وەك دووەمیشدەكوت ب كورد گورەتریش زەرەركی دەبـــت و ئاۆزترپشبینیش دەكم، دەشكتوە و قازانجی تیرۆر نھا بت وبرەو ســـوپای ئراق بدرت ئنجام بیارە لو ھمتیناحیی (زممار) و و (شنگال) ٠تلكف) و (مدانییح) قزاكانیو رگشـــمپ ھزی و كورد بكات. داگیریان و بنت ھنگاودەب پدراودا كوردستانییكانیش لقزاكانی ئاماژە حزب

باشیدابن. و ئامادە وریایی لوپڕی

یحیا عبدولغنی علی

حاجی ممۆ

شاخوان علی

عیب نبی

لم شـــواندا حشـــاماتكی ب شـــومار لخزم و دۆســـت و برادەر، پۆل پۆل لمام خبوونوە، بۆ پشتیوانیم ھاتن سردانیم، مرۆڤ بدەست خۆی نیی ئگر شڕ یخی امان بـــی توەی جبیكا. ئ گرت دەبـــھر دەســـتو كۆمك لگم دادەنیشتن، یكســـر دەیانووت:"كفالتی گوناھو تۆ بناســـین وەكو باشت دەناســـین زۆر دوورە شڕو ب زەڕی و ھمیشـــ خۆت لگچڵ و بو ئافات پاراســـتووە، ئوشڕە چۆن

روویدا". منیـــش ببووم تووتی ئاســـا لھوەی تا كۆتـــا، ئو قســـیی دەمكـــرد، دووبارەو دەبارەو ســـد بـــارەم دەكـــردەوە، گرووم وشـــك ببـــوو، درۆ نیی ئگر تســـجیلم ھبووای، جارك قســـكانم تۆمار دەكردو ئیتر ئوەی دەھات مام و ئو پرســـیارەی دەكرد شـــریتكم لســـرەوە بۆی لدەدا. ئوشوە ھندەم رست گرووم وشك ببوو، دەبوو بدەم زەردەخنیكی گشوە زمانم بگڕنـــم، دەمووت:"ئـــااااااای ك دنیایكی ســـیرە من زووتر لـــرەو لـــوێ ھندێ شتی سیرو سمرەم بیســـتبوو، وەل تا ئـــو رووداوەم تووش نبـــوو، گاتم بو قســـان دەھات و پموابوو ئوشتان دوورن لڕاستی و نوكتی رووتن حوج بوە نین بھند ھگیرن وەكو ئو كابرایی شـــو برادەرەكـــی لـــی دەداو ئویش ك بیانی ھدەست بخۆو گۆپاكوە دەچت گیانی ھاوڕكـــی و تا شـــلوكوت دەبـــ لیدەداو ئوجا پیدە:"تۆ بووی بو پیاوە لخودا لمـــن بدەی، دە خوام لـــو خوای جاركی دیك بی خونم و شـــڕم پ بفرۆشـــی". و دەبینك خنجوە گنـــیان وەكو دەگ تد روحكشـــان عیزرائیلی لخونكیدا الی و پیدە:"ھاتـــووم رۆحـــی فن كابرا بكشم، بكو ماكیم پ نیشانبدەی" ئو ھر لو خوە دەكوتـــ پش عیزرائیل و ماكی نیشـــاندەدا. بۆ بیانی خونكی وە، بۆ بتكـــی دەگینـــد ھاوڕالی چ و كابرایڕاســـتی ئب یانییو بختی ئب ی بكوەدا ماو خـــو لـــئ دەمـــرێ ك ی سعیزرائیل نیشـــاندابوو، دوای تازییرۆژ، كسوكاری مردوو دەچن دادگاو شكاتی لدەكـــن و دەن:"جنابی حاكم ھاتووین نجو گر ئگین، ئداوای مافی خۆمان بكلو خـــوە مای ئمی نیشـــانی عیزرائیل

ندابای، ئوە باوكی ئم ندەمرد". جا بم ســـر باســـی خۆم دونـــ بیانی ھشتا شـــبقی ندابوو، ب لشی شكت و ب پروادەوە برەو علوەی رزقفرۆشـــان ھنگاوی سســـت و لســـرەخۆم نا تا بچم ھنـــدێ تماتـــو خیار و بیبـــر بكم و ندەمزانی مازن نوری كر ھوە، ھمڕبگلگڕەكی سربستی شش ساڵ بیكوە لخانووكدا كرچـــی بووین، دەبینم دەم و چاوی خۆی دەمامكداوەو كت و پ بچقۆیكی تیژەوە ھرشـــی بۆ ھنام. سرەتا نمزانی كی؟ بچـــی بیناســـموە كابرایك خۆی دەمامكداب، ترسام و لدەروونوە بخۆمم وت:"ئـــ خوای گیان من ھیچ لخۆم شـــك نابم، ئوە چیی؟" شژام و كوتم ھوی خۆ دەربازكردن و رامكـــرد. لرە بۆ ئوێ، ھر شقاوكم كردە دوو شقاو. ئفسووس یكانگیربووین و دەســـتمان لدەستی یك گیركرد، بھر كۆج ب دەمامككیم الدا. ســـیر دەكم ئوە مازن. ئویش بڕقوە ھر ھڕەشـــی دەكرد و بدەنگكی برزی قحپباب دەینڕاند:"ســـگباب. كرخنوە تۆ بـــووی بو پیاوەی تعددا لژنم بكی؟ قت ھموو دنیا ھســـت و ھرچی مردووە ل قبرستان راست بتوە لت خۆشنابم و

ھر دەتكوژم". لو بینو بردەو ملمالنی دەرفتی بۆ لوا چقۆیكی بنو شـــانم كشـــا و داھاتوە چقۆیكی دیكـــم لدات، باشـــبوو چند خرومندێ گیشـــتن ســـرمان و لكیان كردینوە، لو ســـرو حدە ســـیارەیكی مفرەزەی پۆلیس بوناوە گوزەریان دەكرد بو دیمن گیشتن سرمان و ھردووكمان قۆبستكراین و بردراین گرتووخان، دوای لكۆینوەیكی چو ورد، منیان ئازاد كردو لسرم ســـوندتان ھشتوە.. ئویشیان و كابرایڵ ئـــگوەنـــدەی لمـــن ئ نییلخانووكدا پكوە كرچی بووم قت رۆژێ لـــڕۆژان بھیـــچ چاوێ ســـیری ژنكیم نكـــردووە، مگـــر وامداناوە خوشـــكمو بھرحاڵ ئو ھرای لسر ئوەبوو مازن ی من دەبینوەكخو ل و دەبینو خشـــئوە تعددا لژنكی دەكم. ئ گوناھی من چییـــو قوڕی كـــوێ بكم بســـرما، دەست چیی من بم خونی ھریككتان كو خو بگرێ؟ ئخرێ ل س دەتوانك قھ ،و رادەیواو گۆڕاوە، كار بگا بـــتـــھموومـــان لمو دوا پنج فرزە نزا بكین و لبر خوا بپاڕینوەو بین:"خوای گیان

بخراپ نچین خوی كسوە".

یادەوەریژمارە (١٠٤)ی ئیلوولى ٢٠٠٨/٩/٢٢

7رەزبری ٢٧٠٨ی كوردی

یاداشتنامی ژیانم لبواری ئیدارە: ماوەیك بوو بیرم دەكردەوە ئو رووداوانی ك بسرمدا ھاتووەو دیوم لكاری ئیدارمیدا تۆماری بكم و بیخم پش چاوی خونرانی میللتكـــم، بۆئوەی نوەكانی پاشـــڕۆژ ســـوودی ل ببینن، بتایبت ئوكســـانی لوبوارەدا كاردەكن"مئموری ئیدارە"بۆئوەی دواتر ئوانیش سوود بكۆمڵ و میللتكیان

بگینن. ببۆچوونی مـــن چوارچوەی ئیدارە لھموو وتكدا پویســـت لســـر بناغیكی بھز دروســـتبكرت، ئم ئركش كوتۆت ســـر شانی فرمانبرانی ئیداری ك عقكی ئیداری

بكاربھنت لو ناوچیی ك تیدا دەژی. میللـــت ئمانتك لگردنـــی ئو مئمورە ئیدارییدا ك بۆت لپرسراوی ناوچك، واتا تمانو ئوە ئكزموو تواناو ھھت بدەببپارزێ و، ھموو كاتك بیر ل پشكوتنی میللتكی بكاتوە، چ كردەوەیك ســـوودی تدایـــ، دوای ئـــوە بكوـــت، نـــك رۆژ بژمرت و چاوی لمووچكی بت، ئوجۆرە مئموران زیان دەبخشـــن ب میللتكیان

لجیاتی سوود. مئمـــوری ئیـــداری دەبـــت پشـــنگ بت لكردەوەو ئخالق و رەوشـــتیا، ھیچ رۆژك لكیسی میللتكی ندا ئگر ئیشكی باشی نكردبت، ھمیش بیربكاتوە ل ھناندی ئـــو پۆژانی كـــ وتی پـــ ئبوژتوە

لوكاتو دوا ڕۆژدا. ئگـــر چند كســـك برھســـتی بوون و كۆسپیان خســـت بردەمی زابت بسر ئو كۆســـپ و تنگوچمان ك ئوان دەیكن لبر سوودی تایبتی خۆیان، ھموو كاتك دەبت برژوەندی گشـــتی وت و ناوچكی لسرووی ھموو برژەوەندیی تایبتییكان ال بـــدات كقـــوڵ و تـــت ھــــــت. دەببناوچكی ئاوەدان بكاتوە لڕووی زانیاری، كشـــتوكای، كۆمیتـــی، تندروســـتی، پیشسازی، نھشـــتنی برستی و ھژاری، كردنـــوەی رگاوبـــان، دابینكردنـــی ئمن و ئاسایش، جبجكردنی یاساو نیزام ل وت

بب فرق و جیاوازی. ئمجـــۆرە خانـــ دەب شـــیعاری مئموری ئیداری بـــت ئینجا لـــم رووەوە ئوا چند رووداوكی ژیانی ئیداریم دەخم پش چاوی

.وتنتانركندی و سوە، ھیوام رەزامئپناسیكی خۆم و بنماكمان:

قعیدی فدە كوڕی میرزا ســـمـــناوم محمحمـــوودی حاجی عوســـمانم، لبنمای ئاغال ئاغایی سیوەیلی ھاتووینت خوارەوە توە ھاتووینچۆالن ق ی ١٧٨٢دا لسالشـــاری ســـلمانی. ل ١٩٢٩/١٠/٤ لشـــاری ســـلمانی لگڕەكی دەرگزـــن لدایكبووم. معید حخانی ســـمســـدایكـــم نـــاوی شئفندییـــ. لـــ ١٩٥٧/٢/١٠دا ژنـــم ھناوەو خزانكم سبیحخانی میرزا عبدولەحمان حاجی فتاح قادر ك خزمی خۆم بووە، چوار كوڕ و كچكم ھی ناویان ئامانج ١٩٥٨/٦/١٧، نجكرمانج ١٩٥٩/٦/٣، رەنج ١٩٦١/٣/١٤، ل١٩٦٦/١٢/٢١ و نـــورۆز ١٩٧٥/١/٤ ھموویان ســـتا لخاوەنـــی ماڵ و ژنـــی خۆیانن و ئ ،یزام ھ شت كوڕەزاو كچندەن دەژین، ھلباپیرم ك ناوی فق محموود بووە عالمكی

ل روەك بیستوومدینی و شـــاعیر بووە. ھخوالخۆشبووان باوكم و كاك علی كمال و جنابی د. ئیبراھیم حیلمی مامی خزانكم.

باپیرم ســـ كچ و دوو كـــوڕی ھبووە، كوڕە ریـــم بـــووە لبدولكی نـــاوی عورەكـــگئستمبۆل دەرچوو ب روتبی زابت. لشڕی قھیدكراوە. دووەم كـــوڕی فكـــوت دا شـــمحمـــوود، باوكـــم بووە ك ناوی ســـعیدە پیان دەوت میرزا ســـعید و لم چند سای دواییدا بوو بحاجی سعید فق محموود. س كچكی فق محموود ناوی ئامینخان ی دیكوەكخان و ئلمك ناوی ســـكو ی

ناوی مریم خان بووە. حاجی ســـعیدی باوكم ســـ كـــوڕو كچكی .ھالل و بد و جمـــفا و محمســـت ،یھھموویـــان خاوەنی مـــاڵ و مندای خۆیانن. حمـــوود ناوی"ئامینم قورەی فگـــ كچخان"بووە، ك دایكی علـــی كمال، دووەم كچی ناوی"سلمخان"بووە، ك ژنی "حاجی فتاح"ی، قـــزاز بووە، دایكـــی عبدولقادر و ناجیو لوتفیســـیبزاز و تاھیر و حقـــبووە، ھمووان خاوەنی ماڵ و مندای خۆیانن و كچی ســـیمی فق محموود ناوی"مریم ھموو منداكانی بداخـــوە خان"بـــووە، مردوون و ب بوەژنی ماوەتوە لگڵ باوكم

دەژیا. مـــوو ژیانی بـــت ھت بڕەحمـــباوكـــم ببازرگانـــی رابواردووە، نـــاوی گڕەككمان دەرگزن بوو بیســـت ماك دەبوون، نزیكی قیسری نقیب و قیســـری وەسمان پاشا بوو. ھموو ما دراوسكان رزیان لیكتر دەگرت لخۆشی و ناخۆشیا كۆمكیان لگڵ یكتـــر دەكرد"ھـــاو خـــم و خۆشـــی یكدی بووین"ھموو ئامادەبوون بۆ یارمتیدان وەك

یك خزان. شوان ھموو كۆدەبوونوە بقسی خۆش و سرگوزشتو چیرۆك و بخواردنی شوچرە وەك گوـــز و باســـوق و ســـجووق و چـــاو میوەجات شـــو دەبرای سر. جا لبر ئوە تیمان بردۆتیوە ژیانی كۆمخۆشییزۆر بسر، ھر لمندایمانوە ھتا گورەبووین. ر تاقمڕەكـــدا ھگبووین لمندا كـــ مئلگڵ ھاوتمنی خۆیدا یاری و گاتو گپی دەكرد. ئوجۆرە یارییـــ فۆلكلۆرییانی لو نگھ ،دا باو بووە، وەكو: چاوشاركزەمان ،ن، پاشا پاشایانن، مزراحلوكھ ،لشچاڵ چان، ھماتن"موشـــن"، كوشك،

بوخچ بگردانی، فوتبۆن. ھموو زســـتانك كـــ بفر دەباری شـــرە بفرینمان دروســـتدەكرد لگڵ شڕە تۆپڵ ڕەك دەچوویننـــی گموو مندافر. ھب بمای باجی ھمین ژنی وەســـتا سادقی بننا، یك بێ دارمان دەبرد و دادەنیشـــتین بدیار ئو ئاگـــرەی دەیان كردەوە بدیار ســـمنی و كشـــكوە ھتا نیوە شـــو ب حیكایت و

گۆرانی وتن شوەكمان دەبردە سر. ناوی ما دراوســـكانی گڕەك لمای باوكموە دەســـتی

پدەكرد: ١- مای میرزا ســـعید فقـــ محموود. ٢- حاجی مســـتفا قال شك. ٣- حاجی قادری جبار. ٤- حاجی مســـتفا فتاح. ٥- شخ ئبوبكر شـــخ جـــالل. ٦- حاجی ســـاح و حاجـــی ئمیـــن شوشـــ. ٧- ئوڕەحمانی مام مارف. ٨- وەســـتا عبدوـــ زڕگوزی. ٩- حمـــ ئمین مال ئیبراھیـــم. ١٠- كریم حور"قساب". ١١-حمدی علی گنجۆ. ١٢- مكاك عارف پۆلیسی گومرگ. ١٣- كاك حرەیشـــد بقال. ١٤- حاجی محموود دارتاش. ١٥- ســـلم ماو زەڕ. ١٦- كاك حم ئمین عتار. ١٧- مای سعیدی مارف. ١٨- وەستا ســـادقی بننـــا. ١٩- عبدو مام ســـن و

.شك عیدی قالن. ٢٠- سس مدی مامحسرەتای خوندن:

و ناوەنـــدی و ســـرەتایی قوتابخانـــی سانویم ل ١٩٤٨دا لسلمانی تواوكرد. لو بیرەوەرییانی ك ھرگیز لبیرم ناچتوە من ك لپۆلی ٣ی ســـرەتایی بووم، بچووكترین متا ناویان نابـــووم حقوتابـــی بـــووم. ھبچكـــۆڵ، وا رككوت جارـــك لپۆلدابووم فڕاشی قوتابخانك ھات ب مامۆستاكمانی گوت: ئفندی مامۆستا نزھت لپۆلی چوار

دەرســـی دەوتوە، داوای حم بچكۆڵ دەكات ك بچت بۆالی، مامۆســـتا گوتی: باش بۆ

كوڕم بزان چی دەوت. كچووم پۆلی چوار روانیم قوتابییك ھبوو الی تختـــ رەشـــك وەســـتابوو، نزھت ئفندی ھی ســـاندبوو ك مســـلیكی حســـاب حـــل بـــكات ناوی"عوســـمان قادر نیدەتوانی چقیبـــوو دیاربـــوو ئاغا"بوو، حلی مســـلك بكات. بمنـــی وت ئادەی ،ل بكیان بۆ حلســـو مبچكۆڵ ئ محمنیـــش حلـــم كرد، وتـــی: لپـــاش ئوەی چپیكی بۆ لبدەن بدووكس بیخن سر ئو مزە، عوســـمانی ھنای بردەمم و وتی: بچكۆڵ بھـــزو قوەتی خۆت زللیكی لدە، منیش بقسی مامۆستام كرد، زللیكم لدا، ھرچنـــدە من لو تمندا ئـــوەم بباش

ندەزانی. عوســـمان قادر ئاغا ھتا ئم سانی دوایی ھرك منی دەدیت دەستی دەكرد ب پكنین و دەیگوت: كاك محمد لبیرت زللكت لدام. بڕاســـتی قوتابی ئو زەمان زۆر لمامۆستا دەترســـان، كم كس واجباتی خۆی ئیھمال دەكرد. شـــو ھتا درەنـــگ خریكی دەرس و دەوری خۆی بوو. نك مامۆستا لی بەنجت

و بت تۆ تمبی. چووم ســـرەتایی قوتابخانـــی لـــدوای قوتابخانـــی ناوەندی لشـــاری ســـلمانی

تحونابی وەدیـــع فمان جمودیرەك كـــمیرزا دانیشـــتووی شـــاری موســـ بوو"لو كریســـتیانانی توركیـــا بوون، كـــ ئاوارە بدوعروف عراق". دواجار مكرابوون بۆ عخكی شـــاری ھولر بوو. مامۆستاكانمان عزیزی حم كاك بیركاری پدەوتین، جالل نھال دەرسی فیزیایی دەوتوە، عبدولواحد میســـری دەرســـی عرەبی پ دەوتین، سامی

ناشد میسری دەرسی ئینگلیزی پدەوتین. لـــو قوتابیانی ك لو ســـردەمدا لگم بوون محمد ساح سعید، نژادی ئحمدی

عزیز ئاغا. لـــو بیرەوەرییانی ك لیـــادم دەرناچت حیزەرانكـــی دایمـــ وەدیـــع مامۆســـتا دەنگی ل ك دەنگر پۆلھوەبوو، لدەستببھاتای بو حیزەران تمی دەكردن، خاوەنی شخســـیاتكی گورەبوو، ھموو قوتابییك لی دەترسا لگڵ ئوەشدا بھاران دەیبردین

بۆ سیرانگای تووی ملیك. جارك ك معـــروف عبدو مدیر بوو، من و حم ســـاح سعید و نوری مجید ئسالن و عبدو نـــوری چووین الی مدیر بۆ كتب وەرگرتن لو كاتدا ك ئم چاوەڕوان بووین مدیر كتبمان بداتـــ عبدو زوھدی كۆگای

پو فرۆشـــتنی ھبوو، خۆی كرد بژووردا پاش ئوەی ســـالمی لمودیر كـــرد، مودیر وایزانی ئم عرەب وتی:"الله بالخیر" ئمش خۆمان پانگیراو دەستمان كرد ب پكنین، ھـــر عبدو زوھـــدی رۆیشـــت معرووف ئفندی وتی: ھتیمین ئمن میوانم دێ ئوە پدەكنن، حیزەرانكی ھنا بھزو قوەتی خۆی یك دوو داری لدەستمان دا، ئازاركی زۆری پگیاندین ك ھرگیز لبیر ناچتوە. ناوەنـــدی چوومـــ قوتابخانـــی لـــدوای قوتابخانی ســـانوی ســـلمانی سای ١٩٤٧ لپۆلی چواری ئدەبی، ھاوڕكانم، محمد ســـاح ســـعید، ئنوەر ئدھم، روشـــدی ئحمد بگ، جمالی حاجی ســـعید ئاغا، كمالی حاجـــی ئیبراھیم ئاغـــا، ئكرەم یا

موكی ھروەھا كمالی میرزا كریم. مامۆســـتاكانم: یوســـف ئمین قسیر خكی شاری موس بوو، دەرسی عرەبی پدەوتین، ئحمد ئفندی قازی دەرســـی زانستی گشتی پدەوتین، عومر روشدی دەرسی جوگرافیای عبدولمجید مامۆســـتا دەوتوە، ئابووری حسن وەلی ك مودیری تربی بوو، ئوسا دەرســـی عرەبـــی دەوتوە كـــ لپۆلی"٥"دا بوویـــن، مامۆســـتا محمدی حم ســـاح بگ، كمال ئحمد ســـعید، ھمفری دڤی بۆل ئینگلیز بوو، دەرسی ئینگلیزی پدەوتین،

ھروەھا رەزا ئفندی بیركاری دەوتوە. لو رووداوانـــوی لیادم ك لپۆلی پنجی ســـانوی بووین، یكتـــی قوتابیان ھبوو بیاریـــان دەركردبوو، قوتابیـــان ك دەبت ھموو ھاوبش بن ل مانگرتندا، چونك سای ١٩٤٨وپبه كرا ل بغدا دژی حكومتی نووری ســـعید، واركوت دووســـ رۆژی مابوو بۆ تاقیكردنوەی نیوەی ساڵ، مانگرتنك درژەی كشا تاقیكردنوەی نیوەسامان نكرد، وایان بوكردەوە ك ھموو ســـانوییكانی عراق بشـــدارن لم مانگرتنـــدا. كاتك ك چند قوتابیك لگڵ یكتـــی قوتابیاندا چووین بۆ بغداو ل یكتی قوتابیانی بغدای گشتی دووســـ قوتابی ھاتن بۆ وەزارەتی معاریف لگڵ ئمـــ، یكك لوانـــ عومر علی شـــخ، جعفراللبان چوین الی بڕوەبری گشـــتی تعلیمی ســـانوی، بۆمان دەركوت

تنھا ئم تاقیكردنوەمان نكردووە. بڕوەبـــری گشـــتی وتـــی: ئـــوە ئســـتا تاقیكردنوەتـــان نكـــردووە، بۆنـــوە بۆ ســـلمانی ئیزرابكی ك بكن داوای شھادەی ســـانویش بكـــن، بتووڕەییـــوە وتـــی: بگڕنوە بۆ سلمانی لبرئوە ك ھاتینوە ھیچمـــان نكرد. ھموو باوك و كســـوكاری قوتابییكان كوتن تـــكاو پاڕانوە بھزار تیان كرد كقوال موافم الو ئرجا و تكا ئـــ

تاقیكردنوەی نیوەی ساڵ بكین. لوسادا زۆر لقوتابیان سریان ل شواو منگو چوەو تووشی تتییناڕەح وتنكبوون، بم من دەرچووم ل ســـانوی سای

.١٩٤٨پش ئـــوەی بچم بـــۆ بغدا باســـی ژیان و خوندنم لدانیشـــتگا بكم دەموێ بكورتی باسی ســـانی چلكانی شاری سلمانی بكم دانیشتوانی ئوشـــارە وەزعیان چۆنبوو. كلســـانی چلكاندا شـــاری ســـلمانی زۆر ئـــاوی خواردنوە بگۆزەو دواكوتوو بوو، تانكی بچووك دەھات بـــۆ زۆربی ماكانی ســـلمانی. دواجار ئـــاوی بلوع راكشـــرا وســـا لدەســـتانی ئكارب كان كـــبۆ ماكانســـكان و تـــووی ملیكوە پـــۆژەی ئاو كی شـــارەكدی. خ نایـــشـــانیان ھراكتۆزك حســـانوە ك ختی كارەبا راكشرا و چرای دەســـت كقوتیل رزگاریان بوو، لبشـــو ھاتووچۆیان دەكرد. پیرەمردی نمر حاجی تۆفیق ھموو ســـالك لـــ نورۆزدا ئاگری نورۆزی دەكردەوە لكارزی وەســـتا شـــریف. جاركیان دتوە یادم لنورۆزدا دموش بوو كناوی"ئ كـــی ئینگلیز كـــپیاوموستشـــار بوو ل وەزارەتی ناوخۆی عراق و ئوســـا ئیشكی تواو بوو گڕایوە بۆ میوان بوو، دانیشتبوو ل ندەن"ھاتبوو كل .نی شارەكڵ پیاو ماقووگكدا لرەشـــمائدیب و شـــاعیران شیعرەكانیان دەخوندەوە س ھاتكق بروەر فایشاعیری نیشتیمانپبردەمی كابرای ئینگلیز ھۆنراوەی"٢٧"سای

خوندەوە ك دەفرمووت: ٢٧سا من رەنجبری تۆم بنان و ئاوو جلوبرگی خۆم

خزمتـــم كـــردی لئران و رۆم كچی ھشـــتا ھر دیل و رەنجڕۆم

لوسردەمدا كوردایتی چسپابوو لمشكی بوو ك نوســـار ئورەو بچووكـــدا، ھگحیزبی ھیـــوا رۆكی گرنگی دەبینی. بم من

شڕی بردەركی سرام لبیر نایت. بشی یكم - بدرخان - لندەن

محمد سعید محموود: مامۆستا وەدیع بردەوام حیزەرانكی بدەستوە بوو، لھر پۆلك دەنگ دەنگ بھاتبووا دەچووە ژوورەوەو تمبی دەكردن

ونی نووسر لگڵ دوو براكیدا جالل و مستفا سعید، نووسر ل قۆناغی ناوەندیدای ل سای ١٩٤٥

ن/ مامۆســـتایككۆنگرەی پروەردەیی ل سیستمی خۆیدا گۆڕانی گورەی بـــدوای خۆیدا ھناوە، زۆریش لسر گۆڕانكارییكان نووسرا، بخراپ، ھندكیش و بچـــاك ھندێ بیروبۆچوونی خۆی بپـــی ســـركھ خســـت تیشـــكی رۆژناموانیدا لدیدی سر گۆڕانكارییكان، یكك لو دیاردە نامۆیانـــی لو چند رۆژانـــی دوایی ك بوو كســـوەی كنانـــدیكـــرا ھب

ماوەی خزمتی ل وەزیفدا بۆ دووەمین ،نشـــینكۆتایی ھاتووە و خان ســـا (مستشار)ی ل رمانی بوون بســـتا فئنازانین لوەیان دەرچووە، بۆ وەزارەت ھیچ یاســـایك ھی بۆ دامزراندنوەی ئو جۆرە كسان یان نا؟ ئوەی شایانی (١٧) زە پتر لڕو (مستشارە) بئ باسحڤدە ســـاڵ دەب ل بـــواری پروەردە دابانی پوە دیارە، چونك ل ئۆرگانكی كوردستان) مامۆستایانی (یكتی گرنگی

.ردەوامســـتاش بی گرتبوو و تا ئج روەردەییمان كمی پسیســـت دەچـــپبنمـــا ســـرەكییكانی ل پـــروەردەی ســـویدییوە ســـرچاوەی گرتـــووە بو بن (كادیـــرە زۆر شـــارەزایان) جۆرەناتوانرێ بڕوە ببرێ، ك دەكرا لبری ئو بڕزە كسی زۆر لھاتوو قابووی بـــواری پـــروەردە دابنرای بـــ پوەری (كســـی شـــیاو بۆ شونی شـــیاو) نك كسكی خاننشین و داباو ل پرۆسی نماوە، مافكـــی ك ھیـــچ پـــروەردە تنانـــت پویســـت لـــو ئۆرگانـــی

(ی.م.ك)یـــش دوور بخرتـــوە. و جـــۆرە رەوابكی لســـر بۆ كگئ

ك كوەزارەت (مستشـــار) لـــ تو بكرھموو نـــوەی دوارۆژ چاوی ھیوای لو روەردە و زانســـت بتا پ یـــوەزارەتئاقاركی تازە برەو ســـركوتن برێ، ئب بۆ كســـانی تریـــش رەواب داوای لو بابتـــ پشكشـــی وەزارەت بكن تا ھیچ نب الیكیش لـــوان بكرتوە نك مووچی بنڕەتی شش مانگیان بۆ

ســـرفكن و رەوانی مایان بكنوە.ئگـــر بھیـــوای ئوەبیـــن ئوجـــۆرە مستشـــاران پرۆســـكمان پشبخن، وابزانـــم لـــ ئســـتاوە (فاتیحـــ)ی بۆ ب تت لزار رەحمین ھنین و ببخو

پـــروەردەی تـــازە.

ئوەیان چندی ب چندە؟!

یداالو

ی كات

ل وود

حمم

عیدس

د حم

م

محمد داریاس لســـانی شســـتكان برەوخوار ھولر بۆ لكۆیوە ســـفركردن

بم شوەیی خوارەوەبوو: نیازی كۆیـــل كـــ ئوكســـی ســـفری بوای، دەبـــوو ئوارەی رۆژی پشـــوو بچت گراج و ناوی خـــۆی تۆمار بـــكات، بـــۆ بیانی حماكـــی گراج ك دەك خۆی بوو بشـــون ئوكســـ دەھات و جانتای ســـفری بـــۆ ھدەگرت، ك بریتیبوو لكلوپلی پویست، لپـــش نفرەكـــ بـــرەو گراج دەڕۆیشت، ئوكات گراج شونكی تایبتـــی نبوو، بكـــو بریتیبوو ل شـــقامكی ســـرەكی ناوشاری ئۆتۆمبلكـــی كچنـــد كۆیـــجۆری"ستشـــن"لوێ رادەوەستان. بۆ بڕكردنی ئـــم نفرەش بگرە زۆربی جیرانكی دەھاتن دەرەوە بۆ خواحافیزی و بڕكردنی بدوعای

نفرە. ئو بۆ ســـالمتی بخر ئیتر جانتـــاو كلوپلی نفرەكان لســـر چمچی ســـیارەك باش دەكرا، قاییم بشـــریت دەبستراو ئینجـــا ھر كس لشـــونی خۆی

دادەنیشت. ناوەنـــدی پشـــوەو یادمـــلب"٤٠٠"چوارســـد كـــلئۆتۆمبدواوەش خانـــی بـــوو، فلـــس ك بـــوو، فلـــس ب"٣٠٠"سســـد شونی خكی سادەو ھژاران بوو. ئیتر ســـیارەك لكۆیـــوە برەو قیر رـــگا بڕدەكوت، ھولـــر نبـــوو بكو ھاوینـــان تۆزو خۆڵ پاو بـــوو، بۆیو زســـتان قوڕو چســـیارەكان لتایی زنجیریـــان نزیكی"٣"ســـعاتی و دەبســـت دەخایاند، تا دەگیشـــتن ھولر. زۆرجار ســـیارەك لقوڕ دەچقی و دوای ئزیـــت و ماندووبوونكی یارەكوەنـــان تا ســـپزۆر و پا

ك گد قـــوڕ دەردەھات. لـــل ككبۆ پشوودان خ گاینیوەی ر دا ككـــچایخان زیـــن لـــدادەببقد قـــوڕ بریتیبـــوو لژووركی پای گردكوە نان و چا یا ساردی و ماستاو دەخورایوەو زۆرجار یكك یارەكناو س نفرەی دوانزە لم بتایبتی ئـــوەی مووچخۆربا یا دەومندكـــی دتربا ئوا پارەی نانخواردنی ھموو نفرەكانی دەدا جا ھرچی خورابا ك بە پارەكش دەیكردە"٦٠٠-٧٥٥"فلس. ھمـــووی خواردنكـــش بریتیبـــوو ل نان و ماســـت و ھالكو گۆشـــت مریشكی

كوو. رشانوە لترســـی كســـیش زۆر نیدەوـــرا ھیچ بخـــوات، ب ژەمی بیانـــی و نیـــوەڕۆوە بخورنـــی خۆی رادەگرت تا ئوارە. بگشـــتی ئوكات ژیان سادەبوو ھتا لڕووی سانا سادەو ككوەو خبیركردن

بوو. بوا بكن خزانی ئو كسی ك دەچووە سفر ئوارە ھموویان دادەنیشـــتن بعـــادزی لماـــوە نف جگای بڕاســـتی دەیانووت: كســـمان پوەی دیارەو شونكی ـــبایـــری بر تشـــب ،ـــچۆدانیشـــتبوو لرە وكاتئ دونـــی ئمۆ وا لھولـــرە، ئیتر لگڵ ئم قســـانو یادكردنوەیدا مرۆڤ گریانی دەھـــات و مات و ملولیك سرتاپای ناو خزانكی دادەگرت، وە بۆ كۆیڕایـــدەگ كیـــش ككاتدەچوون نزیكـــكان جیرانـــ ئوا دەیانووت: و بخرھاتنـــوەی بۆ بدرژی ئویش سالمت، سفر ككی خۆی بۆ خرەكفباسی س یان كرەكشـــۆف وە كایـــدەگبـــووە، نـــاوی ھموو نفـــرەكان ك چۆتســـتبچ مك بریـــو ھخواردووەو چیان گدل ھولر كـــ پارەكـــی داوە، گر زســـتان لقوڕ ســـیارەكیان چۆن بووای

دەرھناوە. لڕگا قسو باســـكان لسر چی بووە، نفرەكان چیان دەگایوە،

ســـعات چند گیشـــتن ھولر و چۆن چووە بۆ مای خان خوكی، چـــاك و چۆنی و پشـــوازییكیان چۆنبوو، چیان خـــوارد، لھولر چـــاوی بكـــ كوت وچیـــان وت، وەیم شـــشـــی بوەكڕانئیتر گ قســـان بم كاتكیان دەگایوەو بســـر دەبرد. منیـــش دەم: ئای !ند خۆشژیانی سادەو ســـاكار چدوور لـــ تمـــاح و چاولكـــری و پشـــبك لســـر مـــاددەو خۆ دەومندكردن لســـر حیســـابی

خونی شھیدان و میللت. چیرۆككـــی گامـــوە ئمـــی خوار برەو راستقینی"٤٥"ســـاڵ بوو بۆ ســـفركی ســـادە، كچی ئســـتا گـــر ل"ھۆنۆلۆلۆ"بیوە كس ماندوو نبوونـــت ل ناكا!!. بۆ گـــۆڕاوە ھولریش ســـفری ئمانیـــاو ھۆنـــداو ســـفری

بریتانیاو سوید و نرویج. ســـفری جاران بۆ ھر مبستك زیاتـــر رۆژی حـــوت بووایـــئســـتا"٧- كچـــی پندەچـــوو

١٥"سایش دەخاینت.

رەسول بختیار

كاتكلیكترناگین

درامای موەلیدەئوان وا خۆیان نیشان دەدەن ك لنوەندی وگرفتكیان شك ھیچ كۆمگیكدان تنھا بت خمیان كــ ـــوەی ئ ،نییبگفتوگۆ ئویش ،الوەكیی شتكی چند ناكن، لوە باسیش دەكــرێ، چارەسر نو نخ دەیان وبجۆرك رۆژە ھر كشایی وزەماوەندك، بجۆرك ھیچ كاتك كرەكییس ت وپرسبخۆیان نئاگایان ل

لبیر بكن.سردەم لھموو ك دەبینین لموەش وقۆناغكاندا كار وچاالكی وپۆژەی تایبت ھموو سردەمشدا لم ،یھ بخۆی دەن بنبست دەگات كات پــۆژەكــان سا چندین كارەبایك ،نیی كارەبا ۆژەكانمدایپول رنامبل لژر سایی شتك لــھــمــوو مئ ،دەچـــ بــڕــوە بوونمان نوەندەكان ولھموو شارەزاین مئ كــارەبــادا لمسلی بــم ،یھنازانین ئمپركردنین، ب لپرۆسی ھر تاوەكو ئاو ھبكین یان مزخی الجس ھاوین لــم بخون ســارد ــاوی ئ كمك بناو وپایزە گرمدا، كاتك ك كارەبای ومات كپ الیك ھموو ،یھ نیشتمانی خیاكانی نو چووەت الیك وھموو خۆی، بم لپكدا كارەبا دەبی، ئینجا دەب چاوەڕوان بین تاوەكو كارەبای موەلیدە دتوە، ك موەلیدەكش ھدەكن ھموو چونك دەچــن، ببا وخیاكان خــون مئ وای ئوە وەك موەلیدەكان دەنگی ،یھ وەبرھنانمان كارەگی گورەترین

بدەنگكی ھموومان ھراسان دەبین.ــی ــزان دەروون پسپۆڕانی ئــوەی لگڵ زۆرك ك دەكنوە لوە جخت ھردەم تندەماھ لسرەتادا وكارەكان لدەنگ بوونوەی بدووبارە بم سرسوڕمان، دەنگ ئو كاتكیش دەبت، ئاسایی مئنبیستی وا دەزانی شتك روویداوە، كچی زیاتر ل شانزدە سا لم وتدا موەلیدە ئم خكی ئستاش تا بم دت، بكار

.رە دەنگی موەلیدەی ال ئاسایی نییدەڤئوە جگ لوەی ھردەم گلیی وناڕەزایی ئوەی برپرسان، بردەم دەگات خك گلیی ئـــو ــی ــگ دەن تــنــھــا یــریــشــســوناڕەزایی الی برپرسان ئاسایی، بھیچ ناوە ناوە بم نادرتوە، وەم جۆرك وبرنامی لپۆژە ك دەكن لوە باس رۆژك خكی ئمش چند ،تدایحكومپوە خریك دەكن، پاشانیش وەك ئوەی ،وای كرابن لوە وباسی بووبن ھیچ ئمش وایكردووە كاریگری ھبت لسر وعرەبی كوردی دراما ئو ھموو بینینی وبیانیانی ك بینرانی ئم دەڤرە سیری دەكا، كچی لنو دراماكان ھردەم كارەبا لتاریكیدا ككخ كاتك وھیچ یھكوردییكانیش دراما نو ئكترانی نین، وەك ئوە وان، ك خكی ئم دەڤرە نبن وباسكانیان ھیچ كاتك ناچت نو خانی

نبوونی كارەبا ودەنگی موەلیدە.لبیرچووە شتكیان ھموو خككش ن، كدەكــــ ــ ــان ــای ــو درام ــاس ل ــر ب ھ دەبواین ئویتر وایكرد، پاوان ھمان خۆیانن ك وادادەنن بجۆرك وابت، ونووسرەكش نووسیووە دراماییان ئم ھر چونك ،ڕەكــگــ موەلیدەی خــاوەن ،بن بدڵ لگرتكانمان یكك كاتك دەكوژنتوە، موەلیدەك بپاساوك ئو كباس بنچینی سر دەگات كاتكیش ئینجا ،ــ دەســووت موەلیدەك یكسر وخــاوەن خك لنوان نوێ درامایكی دەست پیوەندیدارەكان نوالی موەلیدە زۆر نووسراوەكان ئمجارەیان دەكات، پ م درامایشداری ئكی زۆر بركتدەبن وئدەكات، یككیش لگرتكان چند كسكی لو دەكن، پشكش داواكارییك گڕەك

سرەوەش بدەستی بتاڵ دنوە.ھرچۆنك ب لم نوەندەدا كارەبای بناو نیشتمانی دتوە وخككش بۆ ماوەیك كارەبایش ئــو ــوەك ن ــن، دەب بدەنگ لگڕەككیان روو بت، ــر زوی لیان نكاتوە، ئیتر تا دراما وباس وخواسكانی ئو ماوەی تواو دەبت، بزمكی نوێ بۆ خكك دەھننئاراوە، بم ئمجارەیان شوەیكی وخمكانیش بیانیی دراماكرگاكان ئــمــجــارەیــان كچی ،یــدیــكــشڕكی تدەب لپكدا بم ،رووناكزەرەرمــنــد كسك چند تیایدا ــورە گدەبن، ئمجارەیان دەنگی موەلیدەك ھموو ناكات قس وكسیش كردووە كاس الیكی یاخود بت، كم گازی موەلیدەك نوەكو

لناكاوكدا بسووتت.r1970bakhtiar@gmail.com

ژمارە (١٠٤)ی ئیلوولى ٢٠٠٨/٩/٢٢بیرەوەری8رەزبری ٢٧٠٨ی كوردی

راپرینكی ١٩٤٦ :شارەكانی ــاوەری جــم ڕاپرینی ھولرو بغدا و زۆربی شارەكانی تری عراقی گرتوە ل دژی پیمانی سالح لالین ك( سمۆس پۆرت )بریتانیاوە بای جبرو حكومتی ھاتبوو لبیارەكشدا كرابوو مۆر ل ساڵ سی مــاوەی بۆ عراق كبمنتوە بریتانیا سبری ژر ب كوردستانیشوە، شاری ھولر ــورەی گ ــاوەری جــم ڕاپرینكی گوندەكانی ل مئ ك كرد برپا دوو گردكان و دووك و ئۆمرئاوا و ئاغا ئحمد ل ھاتبوون پك كاك سعدی ك ئمان پارتی بوون كاك ئنوەر و كاك موحسین شیوعی حمد علی برایم ھروەھا بوون، موحسینی و علی ئحمد و ئاغا روەھا لپارتی بوون ھ برایان كعدۆ موشیری دووكش گوندی جوتیاراندا لگڵ بشداریان ئاغا كرد ك لالین كاك عونی یوسفوە كرینڕاپ و دەكــران سرپرشتی كاك و گورەبوو و كشا درــژەی عونی یوسف دەوری بای تدا بینی ھروەھا دكتۆر ئنوەر حمد ئمین دزەیی و علی فتاح دزەیی پارزەر و ئدیب و نووسر و سوار چاك و ئنوەری حسن مال و زۆر خكی جبر ســالــح حكومتكی ــر. ت خۆپیشاندان و ڕاپرین ئو لبر خوندكاران چاالكی و جماوەری و كشاوە كار ل دەستی نواندیان بووەوە گز پاش پیمانكی لك ئمش بووە ھۆی ل ناوچوونی

حكومتكی سالح جبر .بشی سیم

شوعی حزبی ڕیزەكانی ل خبات مزنكی رینراپ ل بژداریمان

جوتیاران:جنگی ھاتنی كۆتایی لـــدوای چینایتی ملمالنی دووەم جیھانی ل عراق گیشت ڕادەیك كۆمی گۆرانی بۆ كرد ئامادە تــواوی بقی ستمترین ڕوخانی گــورە، ك ردەمــســ ــو ئ ئیمپریالستی گورەكانی نجامئ و نازیبوو گلی ســر كــردە زۆریــان كاركی عراق. ل بھاری (١٩٥٣)دا ڕاپرینی دەستی ھولر دەشتی جوتیارانی ھۆكارەكانیشی گرینگترین پكردو

ئمان بوون:موك خاوەن زۆرداری و زوم -١ــــرو ر وەرزــۆ ســـ ــان ب ــاك ــاغ و ئجوتیارو سپانی ھژار ل زۆربی

گوندەكاندا.كشت ئــامــــرە ــدابــوونــی ــی پ -٢وكاییكانی وەك (تراكتۆروكمپاین) دایــ فــراوانــتــری دەسإلتكی كــسوودوەرگرتن بۆ ئاغاكان دەست ل زۆرترین بی زەوی بب ئوەی پویستیان ب دەستی كاری جوتیاران كاری ب ھۆی بووە بت،ئوەش جب بناچاری و زۆر جوتیاركی ھشتنی زەوییكانیان. شیوعییكان وتنك قۆزتوەو دەرفتیان ئو پیالن دانان بۆ ڕاپرین،ھرچندەزۆر

جوتیاران نــاو ل نبوون بھز بم ستمی ئاغاو خاوەن موككان بووە ھۆكارەكی گرنگ ل گشكردن و گپ ستاندنی ڕاپرینك كپاش گــورەتــریــن بــ ١٩٩١ ڕاپــریــنــی ل دادەندرت جماوەری ڕاپرینی ب بوو چونك گلكمان مژووی و تام وەرگرتنی ــازادی ئ ھوینی چژكی زۆر لو ئازادیی ك تائمرۆ بشانازیوە گلكمان رۆلكانی كارە ئنجامدەرانی و دەكن باسی ردەمس بــو درك خراپكانیش تاریكی دەكن و خۆیان ب تاوانبار

دەزانن . ك (قانع) مامۆستا ھبستكی

:دەمنا رەنجی لناو ئاغام تۆ نازی

برواز ئپنازی ئم بن من بازووی رەنجی

بناز ئ تۆ بببووە دروشمی سر زارمان برامبر كرینمی ئاغاكان. راپزولم و ستدەستیپكردو قازیخان گوندی لسوندیان تكرا جووتیاران ھموو چنن شوەك ھیچ ب ك خــوارد دیوەخان(سردانی رۆژانی دیوەخان ــوو)، ــب ــو ســـردەمـــدا بــ زۆری لپشتر گوند جوتیارانی زۆربــی (ئنوەری حوسنی دەستی سر لبوون ڕكخرا گوندەك ئاغای مال) حزبی ئندامانی و الینگر وەك شوعی. ئاغای گوند حوسنی مالی بۆ نایت كــس نیوەڕۆ دیتی كدیوەخان شلژا و چووە سر گرد و دەستی كرد ب ھاوارو ھڕەشكردن ل جوتیاران، بم ب سوود بوو، ھوای ڕاپرین و سوندخواردن ھر دەوروبر، گوندەكانی یشتگ زوو ،پو ڕۆژە جوتیارانی باشتر ئھسوندیان پقولت و بیرەعارەبان یك پشتی ك خوارد یكتر بۆ ل دیك ھیچی و ستم برامبر بگرن ئیدی نبن، رازی ســرشــۆڕی بنوێ گوندی كۆمك شوەی ھر شوی ڕاپــڕیــوان، رزی دەھاتن

واھبووە نزیكی بیست گوند سوندی دەخوارد، لوگوندانی ك سوندیان خوارد ل ناحیی كندیناوە: عاال، خورمرە، ،كۆزەپانك چغمیرە، دارەخورما، چتوك، كندارەقل، سیدعوبد، ،گردەشین ،جانقپران، ،شۆریج ،شۆڕەزەرتكلھبان، سقوچان، سرگران(ئستا ــ خـــۆی نــاحــیــیــ)، شــعــل، بخۆشاو، جوكلی، حاجی سبیرانی

.الكاغدەرماناو، گردی گۆم، مب ناحیی گور: گوندەكانی سر ماجیداوای گوندی محمدخورشید عالم، عون، زەمزەمۆكی كوردان، ــران، ســعــداوە، ــۆغ تــرجــان، ن

رەختاوە. ب ناحیی ب ســر گوندەكانی شخانان ئــاودەلــۆك، :پقوشتكــ گــونــدی خـــدری پــاشــای بــوو، ـــۆر، گـــرەشــــــخـــان،ھـــمـــزە ك

منارە، ــكــرە، دۆرەب گۆمگروو، سبیرانی كــســنــزان، ،باقرتئاغای و سبیرانی عدۆی سلیمی، دووســرەی سوریژە، یدیقزلر، شخ ــان، ــارەب ــرەع ــی ــاحــی،ب ــت فشروان، سیاو، ھلوە، ماستاوە، قۆریتان،داداغان، گردعازەبان، ،گۆسك ــرخــوزار، مــ پــیــرداود، ،رەجھ ،بیستان قوچبلباس، ســردەشــت، ســابــالخ، ،بیرەجنمیرزاغا، كردز، پاالنیان، الجان، قولتپ، مورتكی گورەو مورتكی باغمرە ــو رەق باغمرە ،گچك ،رەچناغق علیاوە، ،رمــنــبرایملك، گوندەكی، پقوشتــراوە، ــت ت ،لــدووكــ ،ینگپقتوی، پــردێ، نزیك شراوەی تندورە، پوكسریان، سۆربشی

.ردوو گردالنكسیراوە، ھ ب ســر دەم ئــو گوندانی ئــو ناحیی عینكاوە بوون: چالووك، ،پدووست ئاشۆكان، كورەبن، چیمن، دالداغان، جمك، بن برز، دھمات، ســۆرخــان، ــول، ــوگ دەلخزنی مای حاجی سادقی، عزەو ،گچك گورەو سبیرانی قونیان، كورگۆسك، گردەشر، قالچۆغان، قراتگ، جدیدەی گورە، سیدان، ــزاوە، تــۆپ ــوەرەش، ــی ش گاینج، كسنزان، شاخۆران، گردەچاڵ، ـــردوو حـــســـارۆك، بــاخــچــ، ھــورداوە، ك گــرەســۆر، بنسإلوە،

چمرگ، گردیش، ھمزەبگ. ناوەكانم ل ش كزۆر گوندی دیكبیر نیی یاخود ل ناوچی چاالكی نبوونی بھۆی و دووربوون مئلوە كات ئو پویست پیوەندی سوندیان كامیان نــازانــم زیــاتــر

خوارد. ك ــردەوە ك رەتیان گوند ــارەك ژمدووگــردكــان، وانــلــ سوندبخۆن و ترپسپیان خــدری، سۆربشی

ھندەك خكی قشاغلو.پنایان ئاغاكان و موك خــاوەن مبستش ئم بۆ برد، میری بۆ

قایمقام و پارزگار ل ھر میری لپرسراوە ھتا ناحی مدیر و ل ــران گ وتنك ئیداریكانیش گوندەكانداو گفتوگۆ لگڵ جوتیاران وە كران و ئاگاداریانكردنو وەرزداخوازیكانیان ھموو ب پ ی یاسا جبج دەكرت. (سوغرەو ب گارو سورانو سرانو چــوارو بیستی چییانو… شقل قاوەچییانو ــری، ــی ــدەگ ــ ــد) ھـــمـــووی ھ ــت ھبوو گــورە دەسكوتكی ــوەش ئ ل بوو لدانكیش جوتیاران، بۆ دەستتی خاوەن موككان، لبر و نبوون رازی بوە ئــوان ئوە

كوتن پیالن دارشتن بۆ:ــزەكــانــی ــكــدانــی ڕم_ تــكـــیـــ

جوتیاران، كرینڕاپ بدناوكردنی دووەم_ كانكی شوعییوە پیالنئ وەی كبزۆر پشتریش كــ ڕژـــم بــ دژ

چارەیانی ندەویست. پیالنكانیان تارادەكی باش سری مسۆگر میریان پاپشتی و گرت بوو،ب گرم ناكۆكی شڕو كرد، بیارەكی میری ل ھرگوندەك دوو چاالككان جوتیارە ل كس سحوكمی و ـــران ك نــیــشــان دەســـت بسردادان سایان ئیداری(١بۆ٣) بتاوانی سركشیكردن و یاخیبوون ب مبستی چاو ترساندنی ئوانی

.دیكھــردوو الوازی ئاغاكان، پیالنی حزبی شیوعی و پارتی ل قۆزتنوەو ڕابرایتی كردنی ڕاپرینك و كمی و خواست ب جوتیاران ھۆشیاری ئامانجكانیان ھۆكاری گرنگی شكست ھنانی ڕاپرینك و كپ بوونوەی تا ئوانش سرەرای بم بوون، ڕادەكی زۆر باش ئامانجكانی خۆی یكجار وەرچرخانكی بووە پكا، میللتكمان، مژووی ل گرنگ تلیسمی شكاندنی ــۆی ھ بـــووە ك دەرەبــگــایــتــی سیستمی نیتوانی ــی داب لگڵ ئستاشی بگڕتوە سر بارو دۆخی جارانی، سدە چندین ترسی ڕەواندنوەی رزگاركردنی گوندنشینكان، بسر جوتیاران ل ھموو چوساندنوەكی ـــای ـــی دەرگ ـــوون ــان، واإلب ــاك ــاغ ئناسینی و پشكوتن ھاتوچۆ، دونیای دەرەوەی ئو بازنی پشتر نانیان بكارھشرا بوو بۆببۆیان كباشترین شوە ل خزمتی خۆیاندا، ھنگاوەك بوو ل پناوی یكسانی وە گشسندنی كۆمگو نــاو گرنگی یــكــجــار ھــۆیــكــی ـــووە بــوەی نــاوچــكــو ــردن ــارك ــی ــۆش ھدی ل شۆرشگری رۆحی چاندنی ئاشكرای رەنگدانوەی ك ڕۆكانی كرد وای ئمۆش، رۆژی تا یھحكومتی پاشایتی حیسابك بكات ھزك. وەك جوتیاران كــوردو بۆ بم دەرئنجامی خراپیشی ھبوو

:وانل زۆرل ژمارەكی بوونی دەربـــدەر

ناوچو ل ھـــژاران و جوتیاران ــۆ ناو ــانــوە ب گــونــدەكــانــی خــۆیشــاری بتایبتی و شــارەكــان

ھولر.كردنی داگیر و بسراگرتن دەست جھراوەكانی زارە زەویو ھموو جوتیاران ل الین خاوەن موك و

دەستدارانوە. ل فق عوال ل گڵ حاجی مئدەوروبــری و دووگــردكــان گوندی بینی ل گشدان ڕۆلی برچاومان بــ راپــریــنــكــو بــإلوكــردنــوەی بر چاوەوە ب وەرۆژان یاننامبباش كاری ك بوو ئاشكرا و دیار كاتدا ھمان ل و ئنجامدەدرا ئم دگران بووین بوەی ك چاك یردەكرا لك چاو سی وخراپ بھندێ گونددا تڕو ووشك بیكوە دەسوتندرا.بۆ نمون علی محمودی كاكخانی سرەرای سوند خواردنی

جــوتــیــارانــی گــونــدەكــانــی ئــامــادە بكا سكاش میری الی ھتا نبوو بكات. گرفت تــووشــی ھیچیان و ھرچند ئاغا حمدئمین ئحمد دیكی الوەكانی ئمو چاالكی بلبر بــم ــی دەزان دووگردكانی چندین پیوەندی و خزمایتی ھر دەكردین، ل چاوپۆشی ساوای بوو ئحمدئاغاش پیاوچاكی بیر ھرگیز كرد گوند خكی للــ ھــــگــرانــوەو ســونــدخــواردن

نكنوە. گوندی خــاوەنــی شتی حسن پیاوە ــ ل بــوو یكك ــنــوعــــرە دــســۆزە كــوردپــروەركــان، ھ نایھ قــوتــابــخــانــی زوو ــر ھبۆ دەدا ھوی چاالكان گوندو لگڵ خوندەواری، بوكردنوەی رەقان دڵ جوتیارەكان ئــوەش سادەیی، راوەســتــان، برامبری ل ھندەك پنزانینی و نزانی جوتیارە ڕاپریوەكان برامبر كارە پیرۆزەكانی حسن ئاغا ئو كات ھولر پارزگاری ك دەركـــوت خۆی ل گوندی (عون) جوتیارانی كینخ ووتن:- پی و كۆكردەوە ك م و زۆرداری لزو (ن ئاغاسح)كردووە پم بن! لو كاتدا ل ناو جوتیاران دا (دەروش عوسمان) مام نخوندەوار ندارو ھژارو شوانی ئو پاشا جنابی وگووتی: ھستا زۆر غدركی ئاغای (حــســن) ئویش كـــردووە، من ل ــورەی گبزانم ب دەی چی غــدری ووتــی و بزۆر سا شش ئوە گووتی: تردەن كوڕم (تلعتی) زۆرداری بر خوندن، ناھلی ئیشم لۆ بكا، ئویش ل وەم گووتی: مام دەروش تۆ كوڕەكی ئاغا (حسن) ئگر ئوا خوندن بر ترنن زۆر ب

دەبت كركی وەكی تۆ.وەكو دیكی ئاغایانی ھــروەھــا براكانی و ئۆمراوەی علی برایم وانی لدۆی دووكو مشیری عپارتی الینگری و دۆست ك بوون بوون و سرەرای شر پ فرۆشتنی نزان ساویلكو خكی ھندەك نبوون ئــامــادە شوەك ھیچ بجوتیارانی ب دژ سنگری بچن

ھاونیشتمانانیان. وشك و نھامتی ١٩٥٤ لسای ناوچكدا بسر نداریی و سای ھات و دەغ و دان خراپ بوو ھیچ برھمكی ئوتۆ نبوو. خككی ھشتا شار، بۆ كردبوو باری زۆر ئــارام كرینراپ پــاش بـــارودۆخ ــو دەمـــ بۆ نــبــبــۆووە. مــیــری ئوخریك خك دانــی یــارمــتــی گا گرتن لناوی ڕپ كردنیان و لزیاتر رق ھستانی جماوەر دەستی كرد ب چند پرۆژەیك ل ناو شار

و دەوروبری: مخمور- رگای كردنی ــت دروسھــزار دوو ل زیاتر ك ھولر

كركار كاری تدادەكرد.ــای شــقــوە ــگ ــی ر ــردن ــك دروســت

–ھیران. قوتابخانیكی چند كــردنــوەی سرەتایی و ناوەندی لناو شاردا.

كردنوەی گۆرەپانی یاریو وەرزش كردن.

گرەككی ــوەی ــردن ك ــا ــروەھ ھتازەی كۆمیی بۆ فرمانبران و (ئیسماعیلی) بناوی مامۆستایان ك ئستا گرەكی ئازادی پ دەن.بشی حوتم

نورو جوتیارانی عولزگاری ھفا: پارن مستسلی حع

كۆی ل كورۆژنی رۆژگارەوە

ئم لگڵ (حاجی فق عو) ل گوندی دووگردكان ب گشدان ل بینی برچاومان ڕۆلی دەوروبــری و

... یانناموەی بو بإلوكردنكرینراپ

ریپۆرتاژ٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارە

كوردی ٢٧٠٨ی 9رەزبری

محمد/سلمانی ھۆ ڕیپۆرتاژی:ئو بوونی دروست كوتین، وات تاتۆ سرجستی ل ك جوانكاریی ھونرە(٢٠) نزیكی جیھاندا ل دەكرت، مرۆڤلكوردستان بم دەبت، ساڵ (٣٠) بۆئو ھونرەھاتووەو ك زۆرنیی ئوەندەدوو تا ساك نزیكی بۆتوە، بو گشتی ئویش بشوەیكی دەبت، ساڵدەستی ھونرە ئم سلمانی لشاری كوڕان دەچن بۆئوەی پكراوەو كچان وبكن، تاتۆ خۆیان جستی لسربیانوت مبستیانو ك ئوەی جائوانیش بۆیان و دەكن بیكن، داوایویستی داواو بپی دەدەن، ئنجام

ئوان.بــارەوە لم زانــی چاكمان ب ئمشبۆئوەی ئامادەبكین ڕیپۆرتاژكبكین كچكدا كوڕو چند لگڵ قسجستی لسر تاتۆیان ئــوانــی ھــروەھــا چند خــۆیــان كــــردووە،ئو ك ئوانی بدونین كسكیش

ھونرە دەكن،شوەكاری (تاتۆ) (نجات) لپشانگایســبــارەت ــو ئ سلمانی شــاری لــگوتی: شــارەدا لو تاتۆ ھونری ب،ورەیگ زۆر ھونركی (تاتۆ) بگومان،یھ لجیھاندا زۆریش سانكیھونرە ئو ك نابت ئوەندە بم

كوردستان. ھاتۆتساك دەبت نزیكی (تاتۆ) ھونری پیدا كــراوەتــوەو سلمانی لشاریھروەھا شوەكارنین، وەك مئ بووە،تر شونی س دوو سلمانی شاری ل

ھونرەن. ئم خریكی ك ھنھونرك خۆی ھونرە، بم بۆ (تاتۆ)بگومان مـــرۆڤ، جستی لــســرك كیشخ ئارەزووی حزو ئوەشسردانیمان گنجان ل زۆر ژمارەیكی(١٠٪)ی ل ئستا بم دەتوانم دەكن،،وەیپ تاتۆیان سلمانی گنجانیلشونكی و جۆرك ب كریھ ئینجاـــردووە، ك تــاتــۆیــی ــم ئ جستی بۆنموون ،یھ جۆركی چند تاتۆشڕەمــز، ،نیشان ،نو ،ــ (زەخــرەفگیانداران، ونی سامناك، ونی

ئافرەت. ونیسانانی وەھا ھونركی تاتۆ ھونریبیكات، بتوان مرۆڤك ھموو كدەوێ، زۆری پداویستی ئامرو چونكل خۆمان ئامرەكانی ــی زۆرب مئشاری سلمانی، بۆ ھۆنداوە ھناوەسین، وتی ل دەرمانكانیش ھروەھالسر ئو كارە بۆ خۆم بوانامم منھونرە پیمانگای من وەرگــرتــووە،شاری ل ــردووە، ــواوك ت جوانكانم ئوەی پش كردووە ئیشم ھولریش

سلمانی. شاری ینبــن ــری وەردەگ ــك ــارەی پ ڕاســتــ مئ

بۆیانی ك كــارەی ئــو لبرامبربكین براوردی ئگر بم دەكین،.ھیچ نیی وتانی ئوروپا ھر لگڵ

ب تاتۆ ھونری ب ســبــارەت ھــر پشانگایكی سردانی زانی چاكمانھمان ئــویــش كــ بكین، تــریــش دەكرد، لسر جستی مرۆڤ ھونریل گنجكی چند پشانگاكدا لنو كھاتبوون، ھونرە بۆئو ھموویان بوولو شانگاكپ خاوەنی وەكو (ئــازاد)ھونركی تاتۆ ھونری گوتی: بارەوەچونك ،تازەی مئ بۆ بم ،كۆنبوبۆتوە. مئ لناو زۆرنی ئوەندەل وەرزی ھاویندا باشترە می ئكپیشوەرزی ل چونك زستان، وەرزی لدت، كس (١٠-١٥) ڕۆژانــ زستاندازۆر ڕژەكی ھاویندا وەرزی ل بمئمش كس (٣٥-٤٥) برز دەبتوە بۆقورسی كارەكو گرانی بۆ دەگڕتوەڕۆژكدا ل مئ بم دروستكردنی،دەكــویــن، كــس (٤-٥) فریای ھــرڕەنگ دەوێ، كارەك زۆری لبرئوەیئوەندەش فریای ھبت واش جاریبكین. بڕێ كس (٢-٣) ھر نكوینسردانیمان ئــوانــی ب ســبــارەتخۆمان لــالی ناویان مئ دەكـــن،ل مۆبایلیان ژمـــارەی و دەنوسینسەی ھركاتك بۆئوەی وەردەگرین،بكینوە ئاگاداری پشتر مئ ھات

بكین. بۆ كارەكی بۆئوەیككار ،نیی خراپیكی ھیچ (تاتۆ)لم ئوروپا دەیكات، بتایبت ھمووكوڕان و كچان زۆربی ك سردەمدابم ،جوان شتكی ك وەیپ تاتۆیانشتك ھیچ دینییوە ناتوانم لالینیھیچ تندروستیشوە لالینی بم،

پست. بۆ نیی زیانكی زەرەروئایدز نخۆشی یھ بۆی ئوروپا لئمدا وتــی ل بــم بگوازتوە،ھر ــوەش ل جگ .وشتانل دوورەسیری پشتر ــان الم تب كسكھموو بڕاستی چونك دەكین، پستی،نین تندروست و پــاك پستكان كسك ھیچ ئستاش تاوەكو وابزانمنبووە نخۆشی تووشی تاتۆوە بھۆیشاری خكی (١٢٪)ی ل ڕەنگ كئستاتاتۆیان بتایبتی گنجكان سلمانی

.وەیپئویش گنجك وەكـــو ــامــانــج) (ئبۆئوەی گوتی: من ھاتووم لوبارەوەبكم، قۆم لــســر كچك وــنــیحزدەكم و دەوت خۆش زۆرم چونكوەكو بت، منیش بردەوامیش لگمبیكم، حز دەكم ئو شارە گنجكانیزۆریش پارەیكی وابزانم ھرچندەجیاوازی نرخكی بم ــرن، وەردەگقۆڵ یان دەست لسر بۆنموون ،یھ

.یھ جیاوازی نرخكی پشت یانلسر بنیازم خۆم ك ونكی بۆ من

دیناریان (٥٠٠٠٠) داوای بكم تاتۆی قۆمچونك بم زۆرە، چندە ھر كرد،زۆر بالموە ،مكویستخۆش بۆ

بدەم. ئگر زیاتریش ئاساییئویش تر گنجكی وەكو (ئحمد)یشجار پنج چوار من گوتی: لوبارەوە خۆم ناوی كردووە شونم ئو سردانیداناوە، قۆم لسر خۆشویستكم وبازكیشم و مارك ونی ھروەھا(٣٠٠) ل ك زیاتر پشتم داناوە، لسرسرف ستبم بۆ ئو تائستا دۆالرم

كردووە.باھبت گنج جوان شتكی بالی منڕەنگ ڕاست دەبت، خۆش پ دیلڕووی و گوناھبت ئایینوە لڕووییوانل تاڕادەیك تندروستیشوە،ش نیوەیوشب بم ھبت، زیانی

جاچی .دەب خۆش پ گنجیش دیپوە خۆی ك نیی شتك ھیچ بابیكاتبردەوام مئ گنجی بكات، خریك

.یھ گیروگرفتی كشو غمبارەوحــزی كــ تــر گنجكی ھــروەھــائویش ئاشكرابكرت نــكــردنــاویھر گوتی: من یلسم سبارەت بودەتوانم كردووە، كارەم ئو لسرەتاوەكسم دووەمین نبم یكم ئگر بمسرجستی ل تاتۆم ك كوردستان لنماوە شونكم ھیچ من كردووە، خۆم

بیكم.بونو دەستكانی ھردوو نجگ ئوداپۆشترابوو ســمــرە سیرو شتی ھونری دەستكانی مــووی لجیاتی

دیاربوو، دەستكانی لسر تاتۆیچند ملیشیوە پشتل ھــروەھــائوی ھركسكی كردبوو، ونیكیو تامان سرسوڕمان بدیتبای جگای

ندەچوو. گنجی كورد ب بوو،جگ گوتی: قسكانیدا لدرژەی ئولمنتائستاژمارەیكیزۆرلكچانیشمبۆئوەی ھومدا زۆر من كردووە، فرو بكم كارە ئو فری خۆم ك بتوانمنكرا، بۆم بم بكم، كپیش بۆخۆمبیت كسك دەبــــت یــكــم چونكدەوت زۆری پارەیكی دووەم ونبزانیل پلكانت بۆ كل و تاوەكو ئامرو

دت. دەرەوەدەكن تاتۆ قۆیان لسر كچكانیشناوكیان الی بتایبتی خود سكیان، یانگوك لپشتملی شھ بخوارەوە،زۆر كچان ـــردووە، ك نخشكی یــان چونك بم ناورن، دەكن، پ حزی

پیاون. دەكن كارە ئو ئوانیئوان ك یھ كچم برادەركی چند من

لم شتكی بنیازن دەومندن زۆربم سلمانی، شاری بۆ بھنن جۆرەئو برادەرە بۆ ئافرەتان،ھروەكو تنیایل حزیان ل كچان زۆر گوتی: كچمیان تاتۆی بكن خوارەوە ناوكیان بلقۆی یان ممكی لسر حزدەكات یھحزدەكات شھ پشتی، لسر یانئمش بكات، تاتۆ سمتكانی لسر،ئاسان كردنی ناكرێ، پیاوان لالیتبچ ئامادەنیی ئافرەتك ھموو بمنایناس بۆئوەی ك بردەستی پیاوكلچند بتایبتیش بۆبكات، تاتۆیناكرێ ك ئافرەتدا جستی شونكیالینی لبر ئویش ،بیبین پیاوببینینی سو كئ ڕەنگ ك سكسی

درژی دەســت ناچاربت و بوروژتبكات سری.

خــاوەن و دەزانــی زۆرشتی كچ ئــو ب ــارەت ــب س ــوو ب بــیــرۆكــی جـــوانیكك لوانی ئافرەتان، تاتۆكردن بۆئو تاتۆكردن بوو بۆ باسی كرد بۆم كب دەبن و شوودەكن تازە ك كچانیدەتوانرێ یزۆرشتی جوان ھ ك بووك

بكین. بۆیانكچی ــرادەری ب لبرئوەی كنجگئو بوو ك زۆریش زۆربوو، ماوەیكیكردین ھاوكاری بۆی دەكــرد، كــارەیوكچانل یكك لگڵ قس بۆئوەی

كردووە. تاتۆی ك بكین،ككچ الی چــویــنــ ئــــوەی دوای شــاری پــاڕكــكــانــی لــ كلیكك ھاوكاری ب ئویش ك بینیمان سلمانیلوبارەوە ككچ بوو، گنجوە ئوئو بــۆ چــومــ گــوتــی: مــن دووجــــارشرمم زۆریش ھرچندە شانگایپلی حزم لبرئوەی بم دەكــرد،

كبچم. بیارمدا بۆی بوو ك كــــردووە تــاتــۆ شونم دوو مــن گوكم ونی ك مقۆ یككیانك قاچم ل دیكشیان ئوەی داناوە،ئویان بم ،جوان نخشكی ئویشتنوورەی ت كدەب و كاتانئ بۆ تنیادەكوت، بدیار لبردەكم كورتئوەی قۆیشم ھروەھا ،رنا ونگئئینجا لبربكم كورت قۆڵ بدی ئگر

دیارە.گوتی: من قسكانیدا لدرژەی و كچئچوار یھ ترم كچی برادەركی چندتاتۆ خۆیان جستی ل شونیان پنجھی لخوار برادەرم كردووە، كچكیكردووە، خۆشویستكی ونی ناوكیكردوویتی، ئــوروپــا ل ئــو بــم خۆ وا نكرێ، شتی رە ڕەنگل چونكھموو كچك یوانل ئگر بشكرت،وای داوابكات كشتكی بچت توانن

بكن. بۆگڕاوەتوە ھندەران ل ك برادەرەم ئوئو ل ئوروپا بتایبتی دەیگوت، ئوھۆندا وات لیتی ئو ك وتــیتاتۆ كوڕان و كچان ل زۆر ڕژەیكینوەكو وەكو بم ،كردوویان و دەكنحساس زۆر لشونی ئوان ئرە، ھییان سمت وەكو دەیكن، ھستیار وك دیك شونكی چند یان ناوك خوار

بكین. باسی ناكرێئو نرخكشی ب سبارەت ھروەھالوێ نرخكی دەیگوت، بـــرادەرەمدا دۆالرم (٢٥٠) نزیكی من گران زۆر،رزانھ زۆر لرە كرد، تاتۆم تاوەكوجوانتربن، ئوێ كارەكانی ڕەنگ بمكوڕو وروپا جیاوازی نییئ ل ھروەھالرە جارێ بم دەكن، كارە ئو كچو تنیا كوڕن دەكن ئوانی ئوكارەزۆر بت ھش ئگر ،دانییت كچیان

.یشك ئوەش مك(ھیوا) بناوی تر گنجكی ھروەھا ونی من گوتی: لــوبــارەوە ئویشداواشم كردووە، قۆم لسر شركم

ئویش ك كــرد لخۆشویستكمشرك من ونی شوە وەكو بھماننیتوانی ئو بم بكات، قۆی لسردەترسا لماوەیان چونك بیكات،نماو پیوەندیمان ئو و من ربۆیھ

ھات. پ كۆتایی پیوەندییكمانئو یھ پیوەندیم كچك لگڵ ئستامن لسر قۆی ونی شركی وەكودەوێ. خۆش زۆرم منیش كردووە، تاتۆتاتۆ ــری ــون ھ ــ ھــر ســبــارەت بلــڕووی مـــرۆڤ، جستی لــســر (عومر ئایینی مامۆستای ئایینیوەبھیچشوەیك گوتی: عبدورەحمان)تاتۆ نادات گڕ ئیسالم پیرۆزی ئایینیلسرجستیمرۆڤبكرت،جابھرئوانی حرامو ئوە بت، شوەیكگوناھباردەبن، دەكن كارەش ئو كبۆ كارەدەكن ئو ئوانی ھروەھا

گوناھبارن. ئوانیش خكیكاری بۆچی مانموس مئ میللتی،نیی ھونر ئوە دەكــات، ناشرعیزیانی ك تۆ شتك بكیت وەیئ ھونربیت لسر تۆ نوەكو كس نبت، بۆوناوی بكیت كوتین مرۆڤ جستی

بنیتھونر.سوودی بكیت كارك ھونرە ئــوەسیمای ھــبــــت، الیـــك بــۆھــمــوو بیت تۆ نوەكو نگۆڕت، سروشتیبۆ بنی ئوروپا تقالیدی و عــاداتكی ئوە ھونر، بنت ناوی ئمو

ھونرە.رۆژنامكتاوە ڕگی ل لرەوە منئوكارەدەكن، بھمووئوانیدەم:ئو ،دەگات گوناھیان گوناھبارن،ئوانی ،نیی جــوان ،رامح شتلیان گورە خوای دەكن ئوكارەشپارەی ئو ناچن بۆچی توڕەدەبت،كوتینی ب بۆدەچن تربدەن بشتكی شوەیك بھموو كوتین دەدەن،

.نیی حڵ حراموئازاد)یش (سیروان دكتۆر لكۆتایشداگوتی: ئویش تندروستیوە لڕووی جستی لــســر كــ ــو كــارە مــن ئپستی لسر واتــ دەكرت، مــرۆڤنك ،نیی باش ئوە شتكی مرۆڤ،،یھ زۆری زیانی بم بومانایی،خراپ سك ئو پستی بۆ بم نائامرانی بو لبرئوەی پستكیكبكاردەھنرنبۆتاتۆدەسوتنرت،تك دەدات، مرۆڤ سوتانیش جستیبگومان لزەرن، رانئام ئو ھروەھابۆ زیانی بھزەو زۆر لزەرەش ئو

دەبت. كمرۆڤ پستیساسیح تووشی ھبن كس زۆر ڕەنگجگ ئو كارەوە، ھروەھا بھۆی بنوابزانم ئایینیشوە لــڕووی لــوەشھر كوتین چونك ،رامح گوناھو

بت. شتك بھر ئینجا ،كوتینبو ك بھۆی ئو تاتۆیوە ئوروپا لل نخۆشی چندەھا دەكرت رانئامگوازراوەتوە، تر یككی بۆ یككئمرۆ ك ئایدز، نخۆشی بتایبتی

.ندەنا پوەی جیھان ھموو

مرۆڤ جستی لسر جوانكاری ھونری تاتۆ:

ئمانیا - ببدرخان تایبتبهســـهر تدهپهڕێ ٦٠ ســـاڵ ئیمســـاڵکتبـــی پشـــانگای کردنـــه وهیکهپنج ، پشـــانگایهک فرانکفـــورتدیدار و کار و لـــه چاکـــی رۆژی پـــ) و کۆبوونه وهیه کـــۆڕ و و ســـیمینارکه پشانگهیهک ٢٧٦٣ ســـای٢٠٠٧ )،ڕۆشـــنبیران کۆبوونهوهی گه ورهترینله زیاتر ، به خۆدهگـــرێ له جیھـــاندهبت بهشـــدار ١٠٠٠٠ رۆژنامهنـــووسســـای ، تۆمار دهکات و کاره کانـــیدرا. نیشـــان تدا ٣٩١٦٥٢ کتبی پـــارووت لـــه ١٢٧ ٢٨٣٢٩٣ کـــه س کـــه و

کرد. پشانگایان سهردانی ھاتبوونخهتی نووســـین خهتی گرنگتریـــنپشکهش پشانگا ڕۆژی له دوا ئاشتیھونه رمهند ئانسلم ئیمســـاڵ ، ده کرێچۆن ھهروه ک خاوهنی.، دهبته کیفه رئۆرھان ١٩٩٧ و ســـای کهمال یه شـــارخهتهیان ٢٠٠٥ ئـــهم ســـای په موک

وهرگرت. ٢٠٠٤ سای جار یهکه م بۆ کوردســـتانئهو که ئهم پشانگایهی کرد بهشداریمیوانی عهرهبییـــهکان کاته ووتـــهخۆشبه ختانه سانه و پشانگا بوونو ئـــه م بهشـــداربوونه و بهردهوامـــهبهرچاو و دیار بهشداربونکی ئیمساڵله چ گرتـــووه خـــۆوه و گـــه ورهی بهیان دهدرێ نیشـــان که ژمـــارهی کتبله و یان بت به شـــداربووان له جۆریخانهی کوردستان و گهوره یی پانتایی

ده دا. نیشان خۆیو چـــاپ زۆری دهزگاکانـــی به شـــکیبهشکی و کوردســـتان بوکردنهوهی

دهکهن. دهرهوه بهشداری١٨ و ١٩ ی یهکشهممه شهممه و رۆژانیبۆ کراوهیه پشانگا دهرگای ئۆکتۆبهردۆستانی ئهدهب سهردانی نووسهران ورۆژانی پشتریش ، ووشهی کوردی ودهزگاکانی نووســـهران و به تایبه تـــه

ڕۆژنامهنووسان. و چاپبهشی گشتی سهرپهرشتی به کاره ئهم

دیموکراتیهکانی ڕکخـــراوه چاپهمهنیو کوردســـتان نیشـــتیمانی یه کتـــی

بهڕوهبردنیناوهندیڕۆشنبیریکوردیجبهج دهکرت مانھایم لـــه ئه مانی

کوردستان ھهروهک سان له ژر ناویدهبت. ئینتهرناشیناڵ بووک

کوردستان ڕۆشنبیری سهفارهتی ساڵ فرانکفورت ... ٥ کتبی ٦٠ ساڵ پشانگای

فرانكفۆرت (٦٠)ی پۆستری پیشانگای كتبی

٢٠٠٧

یسا

رتكفۆ

رانیف

تبیك

نگاشا

پیل

وردك

نخشاندووە دەموچاویان لسر تاتۆیان ساڵ ٥٠ ل بر كورد ژنانی

دیـــدار10ژمارە (١٠٤)ی ئیلوولى ٢٠٠٨/٩/٢٢رەزبری ٢٧٠٨ی كوردی

له ھه مووی سه یرترو ســـه رنج راکشتر ئه وه یه کات شـــتک له نو کۆمه گـــه ی کورده واری ورۆژھه تیـــی ده بته مۆدیل وچاولکه ری، خراپـــی و ماورانییه که لره دایه : ئه ھا فـــالن ئه وه ی کی، مای فالنـــی ئه وه یـــان ھه یه، ھه موو عالـــه م ھه یه تی ھه ر ئمه نیمانـــه چه ند عه یبه ، با ئمـــه ش ھه مان بت خـــۆ له وھه موو عاله مه ی زیاتر نینه، ئـــه رێ ئه وه ئوه نیتانه؟ ھه مو خه کی پخه نیبوونه ،کوره ده ئوه ش بیھنن خۆ چیتان لکه م نابت ئوه ش ســـایلی ئه وعاله مه ی،واتـــه :(ده برۆنه شـــام ســـته واژه ی له گه ڵ عامپه یه وده کـــه ن)، ئه م کوولتوره له گـــه ڵ به رده وامی ژیانی مرۆڤـــه کان دا ھه یه بئه وه ی بۆ زه ره روقازانجـــی بگه رنه وه ، به رده وامیش دةباره و چةندباره ده بته وه .دیاره تاراوگه نشینان به ھۆی دووریان له که سو کارو ووالته که یان ھه رده م بیر له وه ده که نه وه ،ھلی ته له فۆنی ھه رزان وبه الش به ده ســـت بھنن بۆ په یوه ندیکردن وقسه کردن له گه ڵ خزمو دۆستان له ووالت،ئه م جۆره ھلی په یوه ندیانه زۆر جار ئه نجامی خراپی لده که وته وه ،یا ئه وه تاپاره یه کی زۆریان بۆدته وه یان تووشی غه رامه یه کی مای زۆرده بن، ئه وه ش بۆ ژیانی ئه مۆی تاراوگه نشـــینان زۆره !، له بـــه ر چه ند ھۆیـــه ک وه ک بـــکاری وگرانـــی ژیان وگووزه ران وب ئیقامه یی وبزاری دووری

له که سو کارو غوربه تی ووالت.چه ند ســـالک به ر لـــه ئســـتا به ھۆی ژماره یه کـــی ته له فۆنه وه خه ککـــی زۆر په یوه ندیان به کوردســـتانه وه ده کـــرد، بـــۆ ماوه یه کـــی زۆر خه کـــی قســـه یان پده کرد،بئـــه وه ی بپرســـن ئه رێ ئـــه م ژماره یه چییه ھی کام کۆمپانییایه ،ھه ر بابایه وله رگه ی ھلی ته له فۆنی ماه وه قسه ی پده کرد،کاتکی زۆر له مه جلیسان قســـه و باس ھـــه ر له ســـه ر ئه وژمـــاره ته لفۆنه بوو:کـــوره کاکه وه الھی ھه ر پخه نیبووینه ،یه ککی تر وه الھـــی له به ر ئیشـــ نه بی شه ورۆژ قســـه ی پده که م، ئـــه وی تر باش بوو ئه و ره قه مه په یدابوو ئه گه ر نا له گه ڵ کارت کین ھه ر به ھیالک ده چووین،به م جـــۆره دانیشـــتنه که یان کۆتایی پده ھنا،ئه وه ی چاوه روان نه کراو بوو دوای ماوه یه ک ھه ر یه کک له وانه ی ئه م ژماره یان به کار ھنابوو برک پاره ی زۆریان بـــۆ ھاته وه ،به دلکی پرله غه م و

په ژاره و ناڕازیبوونه وه پاره که یان دا.ســـالی پار ھلکی ته له فۆنی وئه نترنت به ناوی ئه لیس که وته بازاره وه ،به مانگانه یه کی نزیکه ی په نجاتا شه ست ئیرۆ،یه ک له شته سه رنج راکشه کانی ئه م ته له فۆنه ئه وه بوو خه الت بـــۆ کیاره کانی،له گه ڵ زۆربـــه ی وتانـــی ئه وروپا به بـــه الش و به نرخکـــی تریـــش ووالتانـــی قســـه بکه ن،ھه بوو گوونجاوھـــه رزان ده یگووت: کوره کاکه خه لـــک لناگه رێ

ناچاری بیھنی.ھه ر بابابـــوو ئه و ھلـــی ته له فۆنـــه ی ده ھنا،بـــه م چۆن ھنانک،که ســـک ھنابای ،ئـــه وه ئیتر به بـــ به رامبه رو ده که وتـــه به دلســـۆزی به بـــه الش ئه لیس، کۆمپانیای بۆ پروپاگه نده کردن خـــودی کارمه نده کانـــی ئه لیـــس وه ک کیاره کان له ئاستی پوست پروپاگه نده یان نه ده کرد ،له مان له مه جلیســـان له سه ر ک دووسنکار له مزگه وت له ھه ر شـــوکه سک وه ستابان قسه وباس قسه و باسی ئه لیس بوو،ئاگریان له مای زۆر خةللک بـــه ردا، زۆر ژن ومرد ھه بوون له ســـه ر ھنان ونه ھنانی ئه م ته له فۆنه له یه کتر حاجزبوون،ھه بوو ده شـــی ھنـــا به الم

به نابه دی بوو ناچاربوو.له کاتی موانداریکردندا ئه و قسه و باسانه ده کران:ئه رێ ئه وه ئوه ئه لیستان نییه ؟ چۆن تا ئســـتا نه تـــان ھناوه ،عاله م ھه مـــوو پخه نی بوونه ،ئه من شـــه و رۆژ قســـان له گه ڵ کوردســـتان ده کـــه م ،زۆر جـــاران بـــۆ ووالتـــان وخه کـــی تریش ته عویلی ده که م،وابزانم له و شاره ی به س ئوه نیتانه ،من له کاتی چشت لنانیش له بنگویی خۆم داده نم،به خزموو که سانی کوردستانمان گووتوه یه ک جه ڕه سمان بۆ لده ن ھه قتان نه بی لۆتـــان ده که ینه وه ، ئه وان جه ڕه ســـی لده ده ن ده ـــن بۆمان بکه نه وه ئمـــه ش بۆیـــان ده که ینـــه وه

به سعات قسان ده که ین.مانگک له مه و به ر بوو به ھـــه راو ده نگ له نـــو خه ک،ئه وانـــه ی ئه لیســـیان ھه بوو،پاره یـــان بـــۆ ھاتـــه وه له پنج ســـه د ئیرۆوه بگره تا دوو ھه زارو ســـھه زار،بۆیـــه زۆر به یـــان ھله کانیـــان بی،براده رک قسه ی له گه ڵ کۆمپانیاکه کردبـــوو گووتبوی :ئه و ھه مـــوو پاره یه چییه بۆمان ھاتۆته وه ئه دی قســـه کردن له گه ڵ ئه وروپا به بـــه الش نییه ؟له وه المدا پیان گووتبو راســـته له گـــه ڵ ئه وروپا به به الشـــه به الم له گه ڵ ھلی ئه رزی نه ک مۆبایل،دواتر ئوه قسه تان له گه ڵ ھلی ئه رزی ووالتی النشتاین نه کردووه ، بةكو له ســـه ر ھلی ئه وان به ته حویل قسه تان له گـــه ڵ مۆبایلـــی عراقداکردووه ئه وه ش له عه قدی ئمه دانییه ، ،شـــکاتیش بکه ن ھیچتان بـــۆ نابت ده ب پاره ی پارزه رو تـــازووه بده ن،جاواباشـــتره دادگاش

پاره که ی ئمه بده ن!!.

ل تاراوگوەل تاراوگوە

یوسف منتک - ئه لمانیا

ئا: نازم دبند- نمساگیشـــتم"ڤیننا"و ئـــوڕۆژەی یكـــم لئامزگرتنم لگڵ دۆســـتی ھمیشـــ ئازیـــزم كاك"بجان"بوو.. بـــۆ ھنگاویشـــم یكـــم لگـــڵ شـــمندەفر وســـتگی دەرەوەی رۆژنامنووســـیم شـــتی ـــكۆمببیرداھات"شـــھیدبوونی قاســـملۆو فازیلی مال محمـــوود" و ھوكانی سعود بارزانی" و بیرەوەرییدانی"ملكاك"نوشـــیروان" بچژەكانـــی لكناری"دانـــوب" و زۆریتر. ئمانم ھموو خســـت ئجنـــدای كارەكانی خۆموەو ئم دۆســـت ھونرمندە و رووناكبیرەشم بنی پدام ھموو كار ئاســـانییكم بۆ بكات، بم ئسف كات ئو مودایی نـــدام ھموو ئم شـــتان بدەســـت بھنـــم و ئوانی بویـــان ووردە ووردە، كردوومـــ

بكموە.. ل كیكی كورت لوەیساندوای حقاوەخانكانـــی نزیك كناری"دانوب" جانتا بچكۆالنكم دانـــاو داوای دوو قاوەمان كردو برامبریشمان دوو كچی چاوشـــینی جوانی"نمسا"وی بوون.. من نقومی جوانییكانی ئم دوو كچو كارە رۆژنامنووسییكی خۆم بووم، لناكاو"بجان" مژكی ل جگرەكیداو گوتی:"دەچین الی مام عو-ی زاوای عبدو ئۆجالن".. لشـــونی خۆم راچنیم و داواملكرد بزوویی دەموێ بیبینم و ھتا خریكبـــوو رازی بكم برلـــوەی بچینوە ماكی و تۆزێ بحســـموە ك زیاتر ل"١٤"سعات لناو ئمانیـــاوە ل"دیســـرۆف"ی

شـــمندەفربووم و نخوتبـــووم، بچینـــ الی"مام عو". بـــم ئوێ ھموو شـــتكان ب"كات"ە.. بۆی بۆ

رۆژی دوایی دوامانخست.. من ئو شوە ھرچندە جوانییكانی"ڤیننا"دنیایكی ئفسوناوی لھزرما بنیاتنابـــوو، بـــم نـــاوە، ناوەش شخســـییتی"مام الی دەگڕامـــوە

.."وعكســـك زاوای"ســـرۆك ئاپۆ"بت، دەب چ كسكی با برز و چوارشانو پۆشتو پرداغ و چ قاتكی"نمسا"وی گرانبھای لبرداب و چ بۆینباغكی و ســـتابب ملیكانـــی حریـــری كام پـــوی نرخ بـــرزی ئم وتی لپدابـــت و لچ"ڤال"یك، شـــوە و بســـربرێ خۆی پمییكانـــی چاوشـــینكانی جوانـــ كچـــ كامبرامبریـــا لـــ كناری"دانـــوب" ھبـــدەن.. ســـتانرمس پكـــی دوا ئۆتۆمبلی"مرســـیددس"ی كام مۆدـــل لخـــوڕێ.. لكوـــوە عترە سرنجاكشكانی پیاوانی بدەستبگات نھا بكچـــان ت وانوەی شـــبۆئـــســـینگی"توكاوی" لســـر بۆنكی

ئم"ئۆرف"یی، رۆژ بكنوە.. كشـــابھ تمنیشـــی ئگـــر پاكتـــی دوا كارخانیـــك لـــچ

حبی"ڤیاگرا"ی بـــۆ ھاتب و مژووی ئورۆژەی لســـر بـــت و لژووری نووســـتن ئارمووشـــییكی لژوور ـــكۆم ئمانـــو ســـریابت.. خیاكـــی دیكـــ بۆ"مام عـــو"ی

ئۆجالن"ی ـــبدوورەی"عگ زاوای سرۆكی"p.k.k" ك تا ئو سعاتش بدوژمنی سرسختی خۆیانی تورك

دەزانن. لپـــای ھیالكییكانـــم و تامزرۆییم بۆ بینینی"بجان"و دیتنی روخســـاری جوانی ئمشارە، دیسانوە دەیموە كارە رۆژنامنووسییكانم جۆركبوون لئاواتی ئم ســـفرەم.. شو راشكا لســـر چارپایك راكشـــام و ھشتا گۆپی ژوورەكم نكوژاندبۆوە، داوام لـــ كاك"بجان"كرد ســـبین كاری

.دەب"وممان دیدەنی"مام عكیبیركردنوەكانم خیابوون

زاوای "ئۆجالن"ئوە نبوو..!!! ســـام لو ھخـــیانیش لب كـــمتبخكوە ســـیركی دەرەوەم كرد ئای چنـــد بھمنی بـــاران دەبارێ. ئـــم ھمـــوو فنكاییـــی "ڤیننا" چ ھـــرزوو خامۆشـــبوو.. عالمكـــی لكوردســـتان بماوە پیوەندیـــم كردو ب"روپـــاك"م گوت:"ئرە بارانو فنكـــو و خـــۆش زۆر كشـــوھوا

ھندجار سارد...." رما لـــرەش گویـــش گوتـــی:" لئپلی نییـــو كارەباش ھكشـــانو

گرماش لسرەوەی"٤٨"ە". پرداخك"شـــیر"ی، بگـــردم ھناو

و وەســـتام رەكـــنجپ برامبـــر و دەكـــرد پاكییـــم ئـــم ســـیری ئـــوەم ببیرھاتوە كچـــۆن بتوانم متبخكـــی لـــ لگڕانوەمـــدا خۆمانـــوە ئـــم پرداخ"شـــیر"ە،

دابینبكم، چونك ھموو شـــیرەكانی خۆمان"ئیكســـپایر"بووەو الی ر ۆ ز " ت ســـ ە د " ی نیا مپا كۆكشـــتییكانی لنـــاو بزیرەكـــی گۆڕیوەو كناری"یۆنان"لبلكانیـــان مژووكی تازەیان بـــۆ داناوە. لبر خۆمـــوە وتم:"لرەش و ئـــم چند رۆژەش واز لم سریشی الی خۆتان

ناھنی...؟؟". بھرحـــاڵ گڕامـــوە ســـر ئوەی و بھنـــم ئـــاگا بـــ كاك"بجـــان" قاوەتییكـــی بیانیانـــ بكیـــن و ھرھیـــچ نبت تـــا ئوكاتی كاتی دیدەنی"مام عو"مان دت، ئمشارە جوان پیبكیـــن، چووم ژوورەكی ،ســـو ھخل كرد كوو داواملئچونك من بۆ نووستن نھاتوومت ئم وت، دەموێ دنیـــا ببینم.. دەموێ ئو شـــوقی ببینم ك "قاســـملۆ"ی زاوای دەمـــوێ شـــھیدكرا. تیـــا بدەنـــگ قشـــنگی"ئۆجالن"ببینم. قسكشـــمی و ھات داواكارییكـــم بھق وەسفكردو خواردنكی ئاساییمان لبركردو جلكانمـــان ئامادەكـــردو بڕكوتیـــن. لشـــونی وەســـتانی ئۆتۆمبالن رایگرت كـــ ھقی ئوەی ..بوەســـت نھا"٧"دەقیقت ھبـــوو بدەم نـــا، چونكدەرھ موبایلكی

لخوڕینـــی ئۆتۆمبلوە بكارھنانی رەقمكی چند ..یـــدەغق موبایل لگڵ"مام قســـكردن وتـــك لداو عو"و ھرزوو كاتكیان دانا، ئویش ســـر بـــوو گوتی:"كاكری عدەوروب

لگـــڵ مام عـــو لباخكی خۆی وە كنیای كردمكتر دەبینیـــن". دیلپرســـراوەكانی وەكو"زاوای ئویش خۆمان"خاوەنـــی باخچـــی تایبتی خۆیتی بۆ حســـانوەی شخسی.. بۆ..نا.. ئ ئویش زاوای سكردەیكو ھرھیچ نبـــت ئمۆ"٤"ملیۆن كورد كیشركردەی حیزبئیدی دەكات و ستخاوەنی ســـدان ملیۆن یۆرۆ و دۆالر و

.لیرەو دینار و....ھتد"ی

دوای بسركردنوەی كۆم شونی دگیر و دیاری ئمشارەو سیركردنی شـــت جوانكان لكچانـــوە بگرە تا ئـــو دیزاین قشـــنگانی بھموو دەبینـــرێ.. شـــقامكانی"ڤیننا"وە كاتكمـــان نزیكی ئـــوە بۆوە برەو عو"بڕبكویـــن.. مقامی"مـــام رۆیشـــتین ب ئۆتۆمبلكی"بجان"و تانم ومووشـــی خۆشـــتر لـــھل ت لگوك و ندیدەیـــ ت لگو نـــجنوك و ن گوت لھاوارك نابت.. تنانـــت ھندجار گوـــت لدەنگی مرۆڤكانیش دەبت.. ھرئوەندەمزانی جنگســـتانكی نـــاو یشـــتینگ م گژوگیایناو ئـــر بگژوگیاو ھـــئۆتۆمبلكمـــان لخـــوڕی تنانت گاو نر نـــ"وی"مام عو باخئـــ یشتینگبوو و تا نكیشی ندەرگاینزیكی، ل پۆژەیكی شپو كسمان ندیـــت. كاك"بجان"بانگـــی رادراو ھـــر ئوەندەمانزانـــی لنوانی ئم ن لمكـــی تكابرای ســـتاننگجشست ســـاڵ بســـرەوە لدوورەوە وەمی داینوەو لوالشـــوە سگكی زلی ب خزمـــت لوەدەچوو ئویش زام دەســـتی رۆژگاركی ئاـــوودەی بووب وەكو"مام عو".. ك بتواوی لی نزیـــك بووینوە من لشـــونی خۆمـــوە ھمـــوو بیركردنوەكانـــم ریش پیـــاوە ئم ســـرەنگومبوون.. ھاتووە.. چاویلكـــ لچاوە.. لوش جوتیارەكانـــی وەكـــو شـــرواكی لســـرو كوكی خوری "ئورفـــ"و "نمســـا"وی، قبـــی پۆســـتاكی لوە دەچوو ھی پاشـــماوەی ســـوپای شـــڕی جیھانی دووەم بووب.. بم بكوردیكـــی رەوان بخـــر ھاتنكی پشـــتر و لكردیـــن گرموگـــوڕی لگڵ"بجان"ھبوو.. ئاشـــنایتیان مـــن لـــالی خۆمـــوە زۆر بـــوردی ســـرنجم دای ئم پیـــاوە.. توركی لدەستبوو خریكی چاككردنی دارەكان بـــوو.. باخچكـــی دارمـــوی زۆری كی دروســـتكردبوو لدابـــوو. كوختكوخكانی زەمنی ئینسانكانی چاخی بردینـــی دەكرد.. منجـــڵ و قاپ و قازاغی رەشھگڕاو و كتلیكی رەش لسر س كوچكیك ك لس برد پكھاتبوو، دانرابـــوو.. ئو ونیی ك دونی شـــو من لھزری خۆم بۆم

كشابوو تواو پچوانبوو.بشی یكم

!!...ییریال بل گیوەندییا خۆ دگو پچونكی ئ ،یالن"بل"ئۆسمان ئۆجیوەندییا خۆ دگزیش پئ"عبدو یلدرم" زاوای سرۆك "ئۆجالن":

ئا / شرزاد ھه ینی _ سوید پنج ساه گۆڕانه سیاسییه که ی ناو تورکیـــاو ھاتنه پشـــه وه ی حزبکی ئیســـالمی، که به ھـــزرو به رنامه ی ده کات، وت حکومـــی ئیســـالمی راسته وخۆ کارو به رنامه و پرۆگرامکی ئیسالمیانه له ناو حکومه ت وپه رله مان و سه رۆکایه تی کۆمار په یره و ده که ن، ئه وانه مه ترســـییان خســـتووته ناو رووناکبیـــران و رۆژنامه نووســـان و له دوارۆژی وته که و سیاســـه ته که ی ترســـیان ھه یه ، بۆیـــه ش له گـــه ڵ رووبه روو ئیسالمییه کان رووناکبیره

ده بنه وه .که (ئورھـــان پامۆک) به نووســـینی مه ســـه له ی چه نـــد رۆمانه کانـــی قه ده غه ی ورووژاندو به و شـــاکارانه خه تی نۆبلی ئادابی وه رگرت، که له کۆمه کوژییه کانی باسی رۆمانه کانی ئه رمه نی کـــرد، له ناو تورکیا ژیانی تاڵ لبوو، تورکه نه ژادپه رســـته کان ســـه رکۆنه که یان کردو ھه ڕه شـــه یان لکرد، بۆیه ش ئه و بارگه ی پچایه وه و زۆرتر لـــه ده ره وه ی تورکیادا ده ژی، ئیمرۆش له به ر حوکمی ئیسالمییه کان پیانۆژه نـــی ناوداری تـــورک (فازیل

سای)، ئه وه ی له ســـه ر ئاستی دونیا وه ک موزیکاژه نک ناوو به رھه می به داھنه ر رۆیشـــتووه ، بیر له ھه تن لـــه تورکیا ده کاتـــه وه ، واده زانـــی وته که یان له ده ســـت ئیسالمییه کان تاریک ده بت، ئه وه ش به یه کک له رۆژنامه کانی ئه لمانیای راگه یاندووه ، بۆیه ش ژوورنالیستی ناوداری تورک (تۆفـــان تورنش) له ســـه ر زاری ئه و

نووسیویه تی:ئه و تورکیایـــه ی جـــاران خه ونمان پوه ی ده دیت وه ک ھه م ره وییه وه ، دیاره که وا ژنانی وه زیره کان بوونه ته په رله مان له ئیسالمییه کان محجبه و توانیان ٧٠٪ ده نگ و کورســـییه کان وه رگرن، شونی ئمه ش له ق بووه ، له ئاھه نگـــی جه ژنـــی نیشـــتیمانی ئه وانه ی به دی خۆیان بووه ، ته نھا ئه وانیان له و ئاھه نگه دا داوه تکردووه ، له ناو له بیرچوو، شونمان ئمه یان کۆشکی (شنقایا) نه ما، بۆیه ش حه قه ئه گه ر له و وتـــه بۆم، جگه ی منی

تدا نه ما.!په یڤداری کۆشکی سه رۆکایه تی به م کۆمـــاری تورکیا، خـــرا ومی ئه و

مۆزیکاژنی داوه ته وه و وتوویه تی:

ئاھه نگـــه لـــه و ئه ومـــان ئمـــه داوه تکردبوو، داوه تنامه شـــمان بۆی ناردبوو، که پلیته که ی به پۆست بۆمان نه گه ڕاوه ته وه ، ئه وه ش مانای ئه وه یه پلیتی داوه ته کی گه یشـــتووته ده ست. بـــه م ئه و قســـانه ی ســـه رۆکایه تی کۆمار دی ئه وانه رووناک ناکاته وه و ناکاتـــه وه . که م مه ترســـییه کانیان وه زیری کو لتووری تورکی (ئارتوگرول گونای) ده ئه وانه پویست ناکات، له و ره وشـــه بترسن، ھیچ گۆڕانک رووی نه داوه ، شـــته کان ئاســـاییه ، فازیل ســـای پویست ناکات نیگه ران بـــت و بیر لـــه ھه تن و ســـه فه ر بکاته وه ، بۆیـــه که ئه و بیر لـــه وه ده کاته وه ، که واته ئه و ھیچی نه کرد، ره وشه که رووبه رووی بمینته وه و با بوه ستت، ئه گه ر ھه ست به گۆڕانک ده کات. ئه گه ر بۆچوونه که شی جگای بواکـــردن و له سه رراوه ســـتانه با حکومه ت به جدی بیر له و مه سه له یه بکاته وه ، ئه وه یـــان بیرکردنـــه وه و و ژوورنالیســـت ده وت، به رنامه ی نووسه ر (ته ھا ئه قیول) له سه ر کشه یه ھاتووته قسه و ده ، راسته ھه موو دونیا ئاماده یه فازیل سای وه رگرت

و پشـــوازی گه رمیشـــی لده که ن و م ده ب وه ده که ن، بهشانازیشـــی پســـای کۆڵ نه دات و به رامبه ر خاک و نیشـــتیمانه که ی بره حم نه بت، ئه و لره په روه رده بووه ، له ســـه ر ئـــه و خاکه ش نمای کردووه . ژوورنالیستی ئیسالمی (ئه حمه د توران) له رۆژنامه ی زه مانیـــش وتوویه تی، ئه گه ر ئه و له ئاھه نگه کـــه داوه ت نه کرابـــت، ئه وا ئمـــه ش داوه ت نه کرابووین، بۆیه ش تـــووڕه نابین و ئامـــاده ش نین، له وت ده ربچین. ســـه رکردایه تی حزبی عدالـــه و گه شـــه پدانی ئیســـالمیش به ناوی یه کک له ســـه رکردایه تیان

(میر دنغیز فرات) وتوویه تی: ئـــه وه ی ئامـــاده بـــت وت و زدی خۆی جبھلـــت، ئمـــه ش رز له بریارو داواکه ی ده گریـــن، با بوات له ده رچوونه که شـــی خه مگین نابین. به م نووســـه ری توندره وی ئیسالمی (عبدالرحمن دیلی بـــاک) ھیچی تدا

نه ھشیته وه و ئه و وتوویه تی: بـــۆ، ئمـــه ش بـــه و مندانـــه ی فـــری له ســـه ره و سه رپۆشـــیان قورئانیان ده که ین، به گه رمی شه رتان لیبرال ژوورنالیســـتی ژنه ده که ین. (په ریھان معدن) ئه وه ی نووسینه کانی له شـــوه ی بزمار تیژن، پشـــتیوانی لـــه ھه وســـته که ی ســـای ده کات، ئه ویش بیر له وه ده کاته وه له تورکیا ده ربچت، به ئاشکرا ده ت، من له و

ره وشـــه ی وت ده ترســـم. ھه ندک له و که ســـانه ی له ســـای نزیکـــن،

به گاته وه ده ن: ئه و ســـانه له ده ره وه ی ماه کـــه ی خـــۆی لـــه ئاســـتنبۆل ١٤٠ ئاھه نگی ویست به وه ناکات، که دهھه یه ، پمن جانتا ده پچمـــه وه و ده رۆم، ئمه زۆریش کارمان به ناوو به رھه مه کانی ئـــه و ھه یـــه ، ئه وانه ھیـــچ نییـــه ته نھا قســـه و نازه ، وه ک ھه ورکه و زۆرجـــار ئـــه و چونکـــه ده ڕوات، ره گه زنامه ی زۆر وتانـــی ئه وروپی ره فزکردیته وه و مانگ و ئه ستره که ی تورکیـــا به ھه موو پاســـپۆرته کانیان ناگۆڕته وه . مه ســـه له که گه یشـــته سه رۆک وه زیران، بۆیه (ره جب ته یب به دره نگه وه ئوردوغان)، ئه گه رچـــی ھاتووتـــه ده نگ، به م دۆســـیه که ی به داخراوه یی و به کۆتایی ناوبردوه و

وتوویه تی: ئمه کولتووره که مان له سه ر بنچینه ی ھاوکاری و رزبه ندو ھاوســـۆزییه ، نـــه ک دابـــان و دوورکه وتنـــه وه و ھه تن، ئه وه ی له ســـه ر ئـــه و خاکه بـــووه ، ناتوانت دوورکه وتـــه وه و وازمـــان لبھنـــت. بـــه و نامه یه ی مۆزیکاژه نه سای وه زیران، سه رۆک گه وره که ی تورکیا ئـــارام بوویته وه و

تووره ییه که ی نه ماوه .له رۆژنامه ی الشــــرق االوســــط رۆژی ٢٠٠٨/١/٢

وه رگیراوه

له ده ست ئیسالم رووناکبیران له تورکیا راده که ن!

مام عو شرواكی وەكو جوتیارەكانی "ئورف"و كوكی خوری لسرو پۆستاكی قبی "نمسا"وی، لوە دەچوو ھی پاشماوەی سوپای شڕی جیھانی دووەم بووب، لپ كردبوو...

ئوە مای زاوای ئۆجالن، دەب مای زاوای سركردەكانی ئم دەڤرە چۆن ب؟

ڤیینا ... مام عو بۆ نازم دبند قس دەكات ... تمووزی ٢٠٠٨

وتـــــار ژمارە (١٠٤)ی ئیلوولى ٢٠٠٨/٩/٢٢11رەزبری ٢٧٠٨ی كوردی

ئلمانیا : جمال نبز - ٢٠٠٨/٩/٩كسانك ك ب دوای بابتی مژووی رامیاریـــی وكۆمگی كوردســـتاندا دەگڕن و، ب ھۆشیاری و ویژدانوە رەخنی دەزانن لی ھوردەبنـــوە، من ل ھســـوكوت وبیروبۆچوونی ئو كۆمـــڵ وحیزب كوردیزمانانی خۆیان كردووە ب دەماســـتی كورد، زۆر كۆن ول پنجا سالیش كۆنترە. دەنگ وچ ب وە، چ بم بارەشـــلنووسین، گلك باس ولكۆینوەم ب كوردی و چند زمانكی دی تۆمار كـــردووە، ك ھندكیـــان چاپكراون وھندكیشیان ب ڕووی ئینترنتوە ھـــن. وا لرەدا ھودەدەم الینكی كانم برنجبینی وســـتیی تتایب

كورتی بخموە برچاو:ھـــر لـــ دوای تواوبوونی جنگی پـــاش و، جیھانییـــوە دووەمـــی كوردســـتان، كۆمـــاری رووخانـــی وەیی، كتونكـــی نفرتوف بـــلوەدا ئمریكا وفرەنسا وبریتانیا وسۆڤیت، ھر یكیان ب جۆرك، وجا، لداكـــرد. ئشـــدارییان تبسدارەدانی قازی محممد و، ھتنی مال مســـتفای بارزانی بۆ سۆڤیت حمود لخ مریی شســـو، دەستبگونـــدی داریكلـــی و زیندانیكردنی ئاپۆ عوســـمان ســـبری ل سووریا و، نبوونی ســـركردەیكی رسایی بتوانـــ كوردســـتاندا، كـــ وا لـــدرـــژە بـــ ڕبریـــی بزووتنوەی كوردایتی بدا، بۆشاییكی رامیاری لكوتوە و، بـــوو ب ھۆی ئوەی وەكـــبزووتن ســـركردەیتیی بكوت دەست چینی ھوردەبۆرژوای ك كورد، خوندەواری شارنشـــینی ئـــم چین بھزە، ئـــو جماوەرە رزەی لزە بـــو رە و، ئوپـــچ

سركردەیتیی ك نبوو، نوگلدا رســـایی ھیبـــوو. بجگ لوەش، ھوردەبۆرژوای كورد، پروەردەی ئو ك بوو "ردەمییانســـ" قوتابخانوترك، وفارس عرەب داگیركرانی بـــ چاولكریـــی ئوروپاییكان، بـــم نزانان، لـــ پتختكانی خۆیان و، بـــ ژمارەیكی كمیش، لـــ شـــارەگورەكانی كوردســـتاندا كردبوویانـــوە وخوندنكانیـــش، ل مكانی وان بـــوون. ئزمان بـــكاتكدا، ك سركردەرســـاییكانی كورد، ب زۆری، ل نو گوندەكانی و، گورەبووبـــوون كوردســـتاندا الی لـــ خوندەوارییكانیشـــیان ل بـــوو ك و مامۆســـتا كوردانئوانیان كوردســـتاندا مزگوتكانی ب كوردی وب مزوپاداش، دەگوتوە گـــورە بـــ قوتابییكانییـــان و، فرمانـــی، وات رزگرتن ل باوك و ورە، كورە ومرۆڤی گدایك وبراگب می دواییـــان دەگوت "خواپداو" كورتـــی: بـــ دەكـــرد. پـــروەردە چینی رســـایی (كالســـیك) و چینی دوو خونـــدەوار، ھوردەبـــۆرژوای ھبوو. جیاوازیان كولتووری جۆرە ل چینی ھوردەبۆرژوا وحیزبكانی، ل بر كمی خۆی، چ ب ژمارە و چ ب ھز و چ ب رۆشنبیری، پەوەیی چینی رســـایی دەكرد ول خزمتی كبۆشایی م كدا بوو. ب م چینئل ڕبریدا ھاتكای، ھوردەبۆرژوا لـــ بر ئـــم الوازییـــ چندایتی وچۆنایتیی، و ل ڕی پوەندییوە بـــ ھوردەبۆرژوای عـــرەب وفارس یـــان روویان لزۆرب وترك، كـــكۆمۆنیزمی سۆڤیتی كردبوو، ناچار ھوردەبورژوای پاشـــكۆی تبب بوو عرەب وفارس وترك و، ماركسیزمی ســـۆڤیتی وزۆڕناژەنیی ب برامبر بۆ رژمی سۆڤت، بكات سرمشقی بیرۆكی خۆی وب ھۆی ئوەشوە، الفی ســـركردەیتیی "چینی كركار

و، لبدا كوردســـتان" وجۆتـــكاری ســـركردەیتیی بنچینیی درۆشمی بریتـــی بـــوو لـــ ســـایی، كـــر خۆیی كوردستان، بگۆڕێ بربســـئۆتۆنۆمی بۆ كوردستان ودمۆكراتی ككوردستان ی پارچتو دەولبۆ ئبســـتراوە پوەی. شـــان ب شانی دی عرەب رازیكردنـــی بۆ ئمو، وترك وفارســـكان و، بـــ تایبتی كورد ھوردەبۆرژوای چپییكانیان، كوت چپلدان بۆ یكتیی خاكی كوردســـتان ودەوت داگیركرەكان وگالنی كورد درۆزنـــی وبرایتیی ئـــو دەوتانـــ و، بـــو پـــڕی ســـربخۆییی دژی توندوتژییوە كوردســـتان وەســـتا و، ئمشـــی، وترك عـــرەب داگیركرانـــی وەك وفـــارس، بـــ "جیابوونوەخوازی" لو قلـــم. دەدای و"شـــۆڤنیزم" كاتشـــوە و ھتا ئســـت، گلك ـــو خۆیی لكدادانی نیڕ و بشـــحیزبكوردزمانانـــدا، ئـــم نـــو ئوەی وەدەســـتھنانی ســـر لـــ نانەوی" وھشـــیاندەگـــوت "پپسركاری گوای "چینی پرۆلیتاریا"، برچاویش ژمارەیكی و، روویاندا بوونـــ قوربانـــی، ك دوایـــی ئم "شـــڕی نونـــا كوردكوژیییـــان تكژانكـــی ھمـــوو براكـــوژی"!. داگیركرانی گڵ ل چكدارانشیان كوردســـتان بـــۆ ئۆتۆنۆمـــی ومافی كولتـــووری، ھروەھـــا وتووـــژ و "پیمانبســـتن" و"ھڤالبندتـــی" یـــان ل گـــڵ ئـــو داگیركران و، ل شڕ، تھچوونوە سرلنوێ ل وبپرســـوڕای گـــ مـــووی بھگوگرتن لـــ راوـــژ و ئامۆژگاریی كسانی خرخواز و كارزان پكھنران و، ھمووشـــی ب شكســـت وئنفال وراگواستن و دەربدەری و گلكوژیی لـــ كـــورد وماورانیـــی خلكـــی كوردســـتان كۆتاییان ھـــات و ھیچ نا. دەبھدەست ن كی بوتنركسلرەدا ئوەش بـــژم ك حیزبكانی ھوردەبۆرژوای كورد، ئگرچی پاش ھرەسھنانی رژمی سۆڤت و"بلۆكی مای ب خشـــكیی، رۆژھـــت"، خۆیان گواســـتوە كمپـــی ئمریكا وبرەی سرمایداری، ك لوەپش ب نحلتیان دەكردن، ل ل ركار وھســـوكوتدا، كارگی وجۆری ھر ل سر سنترالیزمی ستالینتی

مانوە.

بگوترێ، ل وەیـــرەدا ئگرنـــگ لپـــاش جنگی دووەمـــی جیھانییوە وتا ئوڕۆ، چند دەرفتكی گونجاو بۆ كـــورد ھلكوتن، وەك كودەتای قاســـم ل عراق (١٩٥٨) و، شۆرشی گالنی ئران ورووخانی رژمی شـــا (١٩٧٩) و، جنگی ھشتسالی عراق ب نرخترین (١٩٨٠-١٩٨٨)و، وئران ســـددام رژمی رووخانی ھلیش، وھرەســـھنانی دەولتـــی عـــراق بوو لـــ بخ و بنوە و ب لشـــكر و دوكان واوی دەزگوپۆلیس وتـــبزانین با بم داپلۆســـنكیوە. تم دەرفھوردەبـــۆرژوای كورد لـــ

ژیارییاندا چ كارە بوو؟ئز وەك مرۆڤك ك لو سردەماندا بارودۆخكانی لـــ وئـــاگام ژیاوم نیام كد ،یـــھ تانو دەرفئـــھوردەبۆرژوا، حیزبكوردزمانكانی نك ھـــر نیانتوانی ســـووت لو لكو لس، بوەربگرن وب تاندەرفماوەی ئو دەرفتاندا كاركیان كرد ك ل باتی كلك وەرگرتن، زیانی زۆر :نیشت، بۆ وكورد گ ورەش بگل سردەمی قاســـمدا (١٩٥٨-١٩٦٣) ئو ســـردەمی حیزبی كوردزمانی عراق، برامبر بندكی دەستووری كاتی ك كوردی بـــ "ھاوبش" دانا راقیش براقـــدا و، عع بـــوو لـــ :وات نتوەی عرەب" ل "بشك كوردی بـــ عرەب دابـــووە قلم، ھاتـــن چارەنووســـی كوردیـــان بقاسموە بست و، قاسمیان گیاندە ئاســـمان و، نویاننا "كاك كریم". ك "كاك كریم" یشـــیان كاری نما ڕفرۆشـــتن بش وتیـــان و، كپ كدارییوە چو بزووتنـــكـــورد، ئپیدابوو ك دوایی بوو ب شۆرشـــی ئیلوول ول ١٩٦١ەوە تا سای حفتا ١٩٧٠ درژەیكشا. بم ل ١٩٦٤ەوە تـــا ١٩٧٠، تاقمـــك ھوردەبۆرژوای راقچی، لندەواری كوردزمانی عخو

ســـركردایتیی شۆرش جیابوونوە و، ب چك ویارمتیی رژمی عراق، شڕی پشمرگیان كرد، ھتا مال مستفای بارزانی ناچار ما "ركوتنی مارت" (١٩٧٠) ل گل حكومتی ملھۆڕ بكات. ئیمـــزا بعس ودیكتاتـــۆری كاربدەســـتانی شۆرش ك زۆربیان ســـر ب چینی ھوردەبـــۆرژوا بوون وئستش ھندكیان ل تمنی پیری دەسالتدارن، ھر وكفتكاریشدا، نابرپرســـیاران، چوار ساڵ كاتیان دا ب بعســـیكان بۆ جبجكردنی وتنك رنامب و، بكوتنامككرچاوەڕوانی، تا دەرفت بسرچوو. دا خـــۆی بو ماوەیعـــس، لـــبتواوی لـــ نوەوە و دەرەوەی والت كۆكـــردەوە و، ك لـــ مارتی ١٩٧٤دا شـــڕ ب ھیوای پشـــتگیریی شـــای بوو، ئوە ھگیرســـایوە، ئران جزائیری پیمانـــی ئنجامكـــی لكوتـــوە و، شـــۆرش ل شـــو ورۆژكدا ئاشـــبتالی پكرا. ھموو ھودانكی كاژیك بۆ پشت نبستن كردن بـــران وباوەرنشـــای ئ ب

بعس، گوێ نگیرالی. خونرەوە دەتوان مژووی شۆرشی ئیلوول لو ســـمینارەدا تماشـــا بكات ك ل ســـای ١٩٧١ دا بزمانی ئلمانـــی بۆ كورد ودۆســـتانی كورد انو، وەرگ رلین گرتوومـــب لكوردییكشـــی دوو جـــار چاپكراوە و، لـــ ئینترنتـــی "كوردبوون" و كوردســـتان" نیشـــتمانیی كۆنگرەی یش دا راگیراوە، ل ژر ســـر نوی ٣٣٢ ی"و لككوردســـتان وشۆرش"

الپڕەدا.دەرفتی شۆرشی گالنی ئرانیش ھر بو جۆرە ل دەستدرا. لو ماوەیدا شڕ ل نوان حیزب كوردزمانكانی :نتـــی كوردســـتاندا، بۆ ورۆژھكۆمـــی زەحمتكشـــان وحیزبی دمۆكرات ھلگیرسا و، تای ترازووی كوردی، الی رژمی خومینی السنگ كـــورد رەوا ن ك بكـــرد. ھیچ مافبینـــراو، ك جنگی ئران وعراقیش پاش ماوەیكی كورت كپی سند، حیزبـــ كوردزمانكانـــی باشـــوور بوونـــ ھڤالبندی بـــ برامبری حیزبكانی و، خومینـــی رژمـــی ندی بڤالبھ التیـــش بوونرۆژھ وتنددام وكمی ســـری رژرامببگیانـــی یـــك و، یكتیـــش چند جارك ئم بـــرو ئو بری كرد و،

نفالكردن لئ شـــی بـــكنجامئكورد و ب كارھنانی چكی كیمیایی دژی كورد و راگواستنی كورد وب لعرەباندنی باشووری كوردستان و، لو الشوە ب ســـركوتكردنی كورد

ل رۆژھتی كوردستاندا بایوە.خۆ ئگـــر حیزبـــ كوردزمانكانی ھـــردووال، لـــ شـــڕدا بالیـــن لـــ باتـــی لـــ و بوەســـتاناییككـــوژی، لـــ نوخۆیانـــدا ھاو ئاھنگییكیـــان ھبوای، ئوا نك ھر زیـــان ب كورد ن دەگیشـــت، بلكو لوانشـــبوو ككی پبگات. ئو سرنجكی دەتوان خونرەوە ســـمینارە بدات ك ل ســـای ١٩٨٨ ئران راوەســـتانی جنگی دا وپش ستوتا ئ د گرتوومسو راق لوع ١٩٨٩ دا ل دوو جار چاپكـــراوە، ل ر، لولھ ٢٠٠٨ دا ل د و لســـوژر ســـرنوی "ئست و پاشڕۆژی نتـــوەی كورد لـــ بڕگری ئاگری جنگـــی ئران وعراقـــدا" تابزانرێ ئو پشـــبینییان، ھموویان راست

دەرچوون یان نا.ب نرخترین وھلكوتووترین دەرفت بۆ كورد ل ستســـالی رابوردوودا، وھاوپیمانكانی ئمریكا پالماری ـــراق ورووكردنر عبوو بـــۆ ســـ ناچـــاری وداماوی، ك كوردیـــان بئمـــم ل رۆژی پالمـــارەوە وھتا ند جـــار خســـتووەتچ ،ســـتئبردەم ســـركردە وكاربدەســـتانی حیزب كوردزمانكان ورای گشـــتیی لو ســـووتوەرگرتن بۆ كوردستان. ھل و ل كاتی خۆیدا، چۆنك ئو دەرفت بگی خســـت دەست كورد وری ئاواكردەوە بۆیان، ك خۆیان ل ب زۆر كردن عراقی رزگار بكن، ننیان بھكشـــك بیـــان ھیچ نبم نونتوەییوە. ســـنووركی باشـــووری حیزبكوردزمانـــكان، كلكدەنگی خ ب كوردســـتانیان،

خۆیان و، ب چپ ڕزان، جارەكی دی بـــ عراقوە بســـتوە. لرەدا گوناھبارنیـــن، حیزبـــكان ھـــر

جماوەرەكش گوناەبارە.پارتی ویكتی، كـــ پاش راپڕینی جماوەریی بـــ ھاری ١٩٩١ و ئوجا گلەوە ملونییك، ك بوو ب ھۆی دامزراندنی "نوای ئارام" ب بریاری نتوەیكگرتـــووەكان، كۆمـــی توانییان زۆر ب ھزاران دەســـت بكوتـــ دەســـتیان و، خلككش لـــ دپاكـــی و ســـادەیی خۆیانوە و، ول داخی ئـــو ھموو تیرۆرەی كـــ لـــ بعســـییكان دیبوویان، دەنگیاندا دابۆیـــان و، باوەریان ببنكانیـــان كرد. بم ئوان ھر لســـر رێ وشـــونی كۆنی خۆیان كی كورت لرۆیشـــتن و پاش ماوەیھاتنكایی حكوومتكی نوچیی، ل سر دەستی تاقان ودەسكوتی یـــك گیانـــی پـــارە، كوتنـــوە وشڕی خۆكوژی. ھر لو كاتشدا ی كرەبانو عپشیپشـــیكردن بۆ ئگوای دژی رژمی ســـددام بوون و، وەك پنابـــر ل ئران وســـووریا وئردەن وئوروپـــا و"نوای ئارام" دەژیان و، ھیچ جۆرە دەستكیان ن بوو. ل نو ئوانشدا، كسانك ھبوون، ك كۆن بعسیی تاوانبار ر بنفالچـــی و، تۆرانیـــی ســـوئرژمی ترك و، سیخوڕی ئران بوون كیان نزراقدا ھیچ ھو عن و، لبوو. ل كاتكدا حیزبكوردزمانكان دا (١٩٩٢ تـــا ٢٠٠٣) واتم ماوەیلـــیانزە ســـای رەبق، ل س ستانی باشـــووری كوردســـتاندا فرمانەوا بـــوون، بـــم ئوان ھر ل ســـر عراقچتـــی وخۆكـــوژی درژەیـــان برامیاریی خۆیان دا و، ل ئنجامی ئموە قاتوقی وبرستی روویكردە خلكی ئو س ستان و، خلككش ناچارمان شـــتومكی نوماڵ وجلك وبرگی خۆیان بفرۆشن تا ل برساندا نمرن و، ژمارەیكـــی زۆریش ری ھـــات ونھاتیان گرت بر و والتیان بجھشـــت و، خۆ ئگـــر پرۆژەی "نـــان ب نوت" نبوای، رەنگ ھر و ســـنگرەكانیان لخۆیـــان وال ی

ستاندا بمانایوە. ژیـــن، رەنگوە بئ رەدا دەبـــلحیزبـــ كوردزمانكانـــی عراق بۆ رۆیشـــتن ل سر رەوشی عراقچتی وباســـی فیدرالی ل سردەمی پش

عراقدا، دەوتـــی ھرەســـھنانی چۆنك ،بووبك بیانوویان ھندھئو دەمـــ عـــراق دەوتك بوو، حكوومتكـــی دانپدانراوی ھبوو، لشـــكركی زۆر بـــ ھـــز وپۆلیس ھبوو، تۆقنـــری وئاسایشـــكی وەندیی دیبلۆماســـیی لروەھا پھگڵ گلك والتـــی جیھانی ھبوو، بم كـــ دەوتی عـــراق بجارێ و بیانووانوا ئپی، ئرووخا ودات راق، بوەی عزراندنمان و، دامنخۆی ولشـــكر و پۆلیس وپوەندیی دیبلۆماسیی نونتوەیی وكردنوەی ب ئندامـــی كۆگی عرەب ل الین وە، لكوردزمان م دوو حیزبـــئـــخۆكوژی، وات كورد كوژی بوالوە، ،نـــیدەگ دیكـــ مانایكـــی چ ك للگ مانـــئ ك بـــوە نئعراقیترن؟ عـــراق، عرەبكانـــی ئو جا كوایـــ و بڕز مام جالل ھاتنكایی دەوتی كورد ب "خون وبیرۆكـــی ھۆزانـــان وخیـــال"ی "رەگزپرەستان" دەزان، ئدی ئم حیزب كوردزمانان، بۆ چی وشـــی كوردســـتان لـــ خۆیـــان ناكنوە ویكسر ب نوی عراقوە كارناكن؟ میلیشـــا شیع ،و دەموەی ئبۆ ئ"لشكری تبوون ك وســـوننكان الل لی مـــام جكنـــراق"، وع تیش بگرن وســـووكایدان جلوال نكن؟. خۆ ئندامانی حیزبكـــی ئگر كورد مافی ئوەی ھی، وەك دی، سربخۆیی نتوەیكی ھر و مافم ئبـــ ،بتـــی ھودەول بارودۆخی نگونجاوی ئســـتدا جبجنكرێ، وەك كاك مسعوود بارزانی ل ٢٠٠٨/٨/٢٨دا ب رۆژنامی ،ستژێ، جا ئالشرق االوسگ" دەب"دەب ئو پرسیارە ل بڕزی بكرێ، ئایا لم پنج سای دواییدا و، لم ئامادەكارییك چ مزندا، تدەرفكـــرا بـــۆ ھنانـــ دی بارودۆخكی

ل تو دەوئـــ وا گونجـــاو كـــئایا نزیكبكرتـــوە؟ دامزرانـــدن عراق دەوتـــی دامزراندنـــوەی رەتاوە بس راق، لشـــكری عولدوو لیـــوای پشـــمرگ، وەك كاك مســـعوود خۆی گوتی و، بو كوڵ دـــ، ل بر خاتری دروســـتبوونی ك ،تـــی كـــورد بوو؟ باشـــدەولـــو وتووـــژەدا كاك مســـعوود بـــ حكوومتكی حكوومتی عراق وتۆتالیتروتاكەو" بـــن بـــ"دەزان و،پلی بابكر زیباری وەك سرۆك ســـوپای عراق، ب پلیك وە چۆنئ ،ت" دادەنـــبـــۆ "روا ند ساچ مســـعوود ئكاك م كپشـــتی ئو حكومتـــی گرتووە و، پاشـــان، ئایا ھر پارتـــی ویكتی نـــ بوون كـــ نـــووری مالیكی یان ھنان ســـركار؟ ئایا بڕزی، تازە مالیكـــی وحكوومتكی ناســـیوە؟ ب ڕاســـتی زۆر سیرە، ل الیكوە ك لشب تی خۆیان بكپارتی ویحكوومتی عـــراق دەدەن قلم و، بڕز دوكتۆر برھرم ساح، جگری نووری عـــراق، ســـرەكوەزیرانی مالیكی ی، ك چی بۆ چارەســـری گیروگـــرۆی ئســـتی خانقین، د. برھم ساح، وەك ئندامی شاندی وتووژ بۆ دەستنیشاندەكرێ كورد، ـــراق، واتتی عڵ حكوومگـــ لحكوومتـــی عراق ل گڵ حكومتی

عراق وتوژدەكات!!ســـیر ئوەی، د. برھم ســـاح دەیانتوانی ل وەدا دەنی كـــدان بوەك كركـــووك، دا ٢٠٠٣ ســـای كاریكـــراو (امـــر واقـــع)، بخنوە ســـر ھرمـــی كوردســـتان، بم كارە ئـــو نیانویســـتووە خۆیان بكن. ئم قســـی د. برھم راستی ســـتوو ھم ئایا ئب ،راســـتھوستكی نیشتمانپروەران بوو، یان ب ھچوون بوو ل وەدا وئایا یو ھتیی ئر پرسیارئامادەن ب

بگرن ئستۆی خۆیان؟ئم دەستدرژییی حكوومتی عراق بۆ ســـر كوردســـتان وھویســـتی ل وســـونن مانتارانی شـــیعرلپدژی كـــورد و، دوو زمانـــی ورۆـــی دژ بـــ كـــوردی ئمریـــكا لمدا، شـــتكی نوبابت و سیروسمرە ،چۆنك نبوو، وچاوەڕواننكـــراو ســـانك ئم رۆژانـــ دەھنم بر چاوی حیزبـــ كوردزمانكان وگوی خۆمان ئگـــر ئســـتش .نادەنالیك ھمـــوو دەب نخاپنیـــن، دان بـــوەدا بنـــن كـــ دەســـتی حیزبـــ كوردزمانـــكان، نك ھر نیتوانیوە، ســـادەترین پویســـتی رۆژانـــی خلـــك وەك: ئاووكارڤا نی وپۆســـتمودەرمـــان وســـووتوكار، دابیـــن بـــكات و، نـــك ھر وبرھمـــی نیتوانیوەگونـــدەكان بژنتـــوە وئاژەـــی كشـــتوكای و، نـــك ھر ئـــوەی ســـرەڕای نوتـــی ســـامانی ھڕاجكردنـــی قانوونی نیتوانیوە، كوردســـتان، ،نیندكردن بگسپ وت وگاز بننك ھر ئوەی نیتوانیوە كشی پشـــمرگ ونوچ داگیركراوەكانی كوردستان ب الیكدا بخا. نك ھر بگرێ، ژنكوژی لـــ نیتوانیوە رێ بلكو كوردی تووشی رەوشكی زۆر مترســـیدار كـــردووە و، ھر یك برەنگاربوونی بـــۆ ماوەتوە گرئو كارەســـاتی چاوەڕوانی خلكی كوردستان دەكات، ئوەش بریاردانی ،یكردوو حیزبی ھـــوگۆگر بب كشـــانوە ل دەســـت و ردان بـــ كۆمیتیكـــی بالیـــن ك بۆ تت بگرم دەســـكی كندمانگچدەســـت، بۆ ئوەی گشتپرســـییكی كستان ر سھ وەببا لڕئازاد بباشـــووردا داگیركراوەكانی وچونو، خـــۆ ئگـــر خلـــك بریـــاری وا لراق، ئع وەیان دا لجیابوونڕـــی پرلمانكی ھبژردراوەوە، ل كۆمـــی نتوەیكگرتووەكان وتنرێ بۆ كك بنزن، ھداوا بكنوان باشووری كوردستان وعیراقوە كوردســـتانیی حكوومتكـــی و، كاتیـــش دەستنیشـــانبكرێ ك بنجی نندەلـــی وژنكـــوژی وحیزبحزبگ لـــ وخزمخزمنـــ وكسپرســـتی سیســـتمكی و، ندەربھ بیخوە ،رپس مۆكراســـیی كراوە بخاتدئو حكوومت، چۆنك ل ســـفرەوە دەستپدەكات ول گڵ ھیچ الینك دەتوان ،ســـتی (التزام)ی نییدەرو وە، لڕكی نوێ ببـــا بتسیاســـڕـــی چاالككردنـــی دەوری جماوەر ناحیزبی لشـــكری ودامزراندنـــی كوردســـتانییوە. دیســـیپلینداری كورد گوتوویان قســـ ھزارە وھر یككشـــی بكارە. ئـــم ری نك

تو رەوتی دەس كھاترخانی پگۆڕینی ژ ویستیی بكارە" .. كوردستان پ كیشی بكر یزارەو، ھھ قس"

سنگر زراری

رۆژوو و پۆزلدانئاشووریكی و مسیحی ــك ــرادەر ببساچووەكانمان ــو (وەك دیــن غیرە موسومان كسكی دەبینن ك دەن) بـــڕۆژووە، رــزی دەگــرن و ل الی ئو شتك ھیچ یــان نــاخــۆن، شتك ھیچ نگرتنی رــز بۆ ب ئاماژە ك ناكن رەمزاندا ل ھر مئ عیبادەتكیان، دیكشدا كاتكانی ل بكو ،نیی وا ئایینیی روڕەسمی ل رز و وای ھر ب كسكی كچی دەگرن، موسومانان ،ڕۆژوو نابب مان، كاتنفووس موسوب پۆزەوە ببرچاوی خك شت دەخوات ،ڕۆژوو نییب وە دەكات كو ئیعالنی ئ ورەی كردبكی گتییوەی ئازایوەكو ئبــوەنــدەش .گرتب بــگــوێ شری و وانب تگا زۆرجــار بكو ،ناوەست :یان دەدین و پ ندن بپاب دەكات ككی باوی ئوە ماوە نوژ بكیت و ڕۆژوو

بگری؟!برپرسی بشكی دەزگایكی راگیاندن، بینی دی، بشكی برپرسی الی چووە یكك ل كارمندەكانی ئو بش نوژ و پكنی كشب برپرسی ب دەكات، پی گوت: باش من چ ھیوایكم ب تۆ و ئستاش تا ببینم ك بھ بشكت كارمندی وات ھی نوژ دەكات؟! ھبت ب پچوانی ئمشوە كسانك ھن وا دەزانن بۆ خك بڕۆژوو دەبن و عیبادەت دەكن، دوكاندارك دەبینی كس ناورێ ھاوار بسری ك بكات لگدا قسی .نبل وازم بـــڕۆژووە زمانم ــات: دەكھلی قۆستنوەی و ــازاڕ ب گرانكردنی شتوومكیش ساغكردنەوەی بۆ رەمزان لالین بناو موسومانكانوە لوالوە بوەست، دەمی ھر یككیشیان بكیوە دەزانم، مالیك بقدەر من :دە پت ئم ــت ــدەس ب ھــــژار خكی كــچــی

زۆرزانانوە دادە دادییتی. ك كلتوورك ب یوەستپ دۆخ ئم لناو ئمدا باوە، ئویش رەفزكردنوەی یكتر و قبونكردنی "ئویتر"ە، لالین

.مگای ئكانی كۆمتاك ،یھ قبونكردن جۆر دوو وایــ پم یككیان ئوەی ك تۆ رای برامبرەكت پ قبوڵ نبت، بم ئامادەبی لگی واتا بكی، لگدا گفتوگۆی و دانیشی بوونی ئوت پ قبوڵ بت، بم لگیدا دەنم ناو دۆخــ ئو من نبی، ھــاوڕا گیانی ئمش و یكتر رەتــكــردنــوەی

.دایبووردەیی تلجــــۆری دووەمــــیــــان ئـــوەیـــ كــ تۆ برامبرەكت ب ھیچ شوەیك پ قبووڵ ،برەوا ن ویشت پت و بوونی ئبنئمشیان ناو دەنم رەفزكردنوەی یكتر ك ب داخوە ئمیان لناو ئمدا باوە.

و مژوو بۆ دەگنوە مئ ھندك داگیركاری دوژمن بۆ كورد و چوسانوەی ل بشك مئ ئگر و.. كورد گلی راستی تدا بت، بم ب دنیاییوە زۆر دوای كراوە، گورەتر خۆی قبارەی للالی یكتر رەفزكردنوەی بۆچی ئوە زیاترە زۆر عاقلكان پیاوە و رۆشنبیر لوەی ل الی خكی ئاسایی ھب، ئی و ناكن ب شتكان ھست ئوان گوایپشنگی میللت نین بۆ چارەسر كردن و پشخستنی كۆمگا؟! تۆ بی ئم جۆرە (رۆشنبیرە!) چ رووكی قایمیان ھبت و

میللت ب دواكوتوو وەسف بكن؟!sangarzrary@gmail.com

(٨)

ھببا

پشتبستن ب پیماننامی نوان ئمریكا وعراق وھودان بۆ ئوەی ھاتن خۆشكردن بد یان ساویلكان ،راق بفرۆشع ك برج، چی مپب

... نك ناھمریكا، پوولئ كان لمۆكراتیركاری دس

لكو بزێ، بلكی كوردســـتان دەپارر خھ ،تیشكرژەوەندیی پارتی ویب واوی لت ســـت بوڕۆ ھند دەزانم، خۆیان ئر چھڕاســـتیی ئم پشنیازە ناكن، چۆنك ئوتا پاش پنج ساڵ وپاش ئوەی عراقیان سر ن كدەگوە، تازە تزراندووەتنوێ دام ل ،شـــدار نازانب وان براق ئتی عحكووم

بلكو ب فرمانبری پچووك.نوان ئمریكا ب پیماننامی پشتبســـتن وعراق وھودان بۆ ئـــوەی بپی مرج، یان ســـاویلكان ،راق بفرۆشـــع ك بچدخۆشكردن ب ھاتن سركاری دمۆكراتیكان ل ئمریكا، پوولك ناھن. عراق ســـای ودەتوان یی ھت ملیارد دۆالر بۆدجســـل الیكـــی دی چك بكـــرێ. دەولتكانی دراوسش ئامادەن ب خوڕایی چك ب عراق بدەن بۆ كوشـــتنی كورد. لشكری عراقیش چۆنك میلیشـــیایی، رۆژك دێ كودەتایك روودەدا وسردەمی سددام ورۆلی جاشایتی وە دەبر ئب وە. لتڕكوردستاندا دەگ لئو رووداوە پشـــگیریی لبكـــرێ. خفوور مخمووری باش بۆی چووە ك دەبژێ: ئو م زوو بكرێ لبـــ ،ومر دەقڕە ھشـــ ،نیابفوور با دخ درەنگ باشـــترە. كاكئو شڕە ك روویدا. بم دەستی ئستا

نابرتوە.www.jemalnebez.com

تنیا كریم لدایكبووی ســـای ١٩٦٥ شـــاری كركـــووك و دەرچـــووی ئامادەیی، ل ســـای ھونرییـــوە كاری خریكـــی (١٩٨٤)ەوە دەســـتی شـــانۆیی بـــكاری لســـرەتاش و پكردووە، دواتر لدوای سای (١٩٩١) دەستی كردووە بكاری تلفزیۆنی، لمسادا تنیا كریم وەك دەرھنر كاری ل زنجیرە درامای پـــرس كـــرد و تیدا چندین ئكتـــری تازە و ئزموونـــداری لھـــردوو شـــاری ھولر و ســـتبو منـــاوە، بـــۆ ئكارھمانی بســـلو باســـكردنی ئـــو درامایـــ ب باشـــمانزانی

بیدونین..ئا: ھونری بدرخان* سیناریۆی درامای پرس چۆن دروست بوو؟

- نووســـینی ئو درامای بابتك نیی من نووســـیبم، بم سیناریۆ تو بابئـــ ،نانـــی منـــو دەرھخۆی لواقیعی ھموو كۆمگایك ھی، رەنگ ھمان بابت و چیرۆك لوتانـــی تریـــش ھبـــ، بم ل ،ك كورداندوومانـــوەیشـــب م لم نووسی، بو شـــت(٢٠٠١) ئ(٢٠٠٧) پشكشی ستالیتی نورۆزم كـــرد و موافقـــی لســـر كرا بۆ ئوەی ئیش بكم و كرد و سوپاســـی كاك عدنان عوسمان دەكم ك ئو چیرۆكی بۆ گاموە، ئویش ھی خۆی نییـــ، بم كارەك شـــتكی جیھانییـــ و ئو بـــۆی گاموە و لبیرم لدەكم لبووردنـــی داوای

كرد ناوی بنووسم.* بـــاس لوە دەكرێ ئو ســـیناریۆی ھمان ســـیناریۆی پانۆڕامای شـــارەكم)ی ســـعدون یونســـ، بـــم بشـــوەیكی فراوانتر كارت

لسر كردووە، تا چند راست؟- ئو شـــت ھیچ پیوەندییكی بو كســـیناریۆی ن ،وە نییتـــبابئـــو ســـیناریۆیی، رەنگـــ یك دوو كســـایتی ناوەكانیـــان وەكو یك ب، بـــۆ نموون (پشـــنگ)، بابتكی ئـــو بم وەكو چیرۆك كۆمیـــدی و برفراوان بوو، ســـۆز و خۆشویســـتی تـــدا نبوو، ئو باسی كشی كۆمیتی و شاركی دەكرد، ھتا ل بیروڕاش جیاوازە، بـــم رەنگ كاریگری كســـایتی لســـری ھب، بـــۆ نموون رۆی ئوكات لوێ بشـــوازك نواندنی كردووە و لپرسیش بھمان شواز نواندن دەكا، ئوە ئاسایی، دوایی ھردووكیان ھركاری خۆم، ئویش

.من نووسیوم* بكارھنانـــی كۆمـــك دەموچاوی نوێ، ھبژاردنی ئو دەموچاوە نویان لســـر چ

بنمایك بووە؟- مـــن ویســـتووم ئیش لســـر م، بۆ نموونری جدی بكـــكاراكتلگڵ ،تیت چۆنـــســـایتـــۆ كبرادەرانت چۆن دیدار ئنجامدەدەی، دادەنیشی، وەرە چۆن ھدەستی و چونك ،تی خۆت نواندن بكسایكئگر وابـــوو ئوكات تۆ كشـــی نواندت نابی، لوەتی لدایكبووی پرۆڤـــ لســـر كســـایتی خۆت نواندنت كشـــی ئسن دەكی، ك ســـاردی لندھ نابـــی، رەنگ كم ساردییب ،برەكان ھكاراكتجوانترە لوەی نواندنكی دروستكراو بكا، ھر كســـ و سروشـــتی خۆی نواندن دەكات، كشـــ نیی، ئگر تا لكوك بـــكات ھلتـــۆزەك تفۆنتیكیش، یانی ئوە كســـایتی سركوتنكانی ل یكك ،جددیدێ وەیـــئ قوبـــادی بھمنـــی ل ،نكاردتی جـــددی بســـایكئو بۆ مستی ئســـپكان ساتك كوڕە قاچاغچی، ئوە خۆی ئیشـــی ئوەیـــ، ئـــو ھاتـــووە كامرای پوەنای و ونی گرتووە، كیشی باشـــمان كاراكتری وەیـــئ مئدروســـتكراو نواندنكی دەب ،نییبكات، ئســـتا ل كوردســـتان كام (٦-١٠) نی زۆر زۆر دەتوانر دكتئحالتی نفسی تمسیل بكا، ئكتر ،فسی بزانتی ندەكرێ (٣٠٠) حالھروەھا دابشكردنی دەم و چاومان كمـــ، ھروەھا شـــارەزایی بواری

.مفسیشمان كتی نحال* بـــرای زۆركـــس زمانـــی قســـكردن لو

درامای زمانكی سقت و شواوە؟- ئمـــی كورد زمانكـــی ھاوبش ی پقســـ ك و ســـتانداردمان نییبكین، بم ئوەی باســـی دەكی ھی، بۆ نموون ل خزانك دەن دەكا و كوڕەك مانی قسسل ب ككچب ھولری، من ك گوتم كسایتی جدی نام نواندنكی دروستكراو بو

كســـایتیی بكم، یانی ئگر ئو كچ بت ب ھولری قســـبكا ھم لھجی ھولری ســـقت دەكا و ھم لھجی سلمانییكی خۆشی ك یڕیر ھم موبكدەدات، بـــتئـــو كچ تكوی دەرەوە و خك

بووە. ،رینولر ھكتـــندین ئی بۆچی چئـــ *بم ب ســـلمانییكی ســـقت قس دەكا،

ئوەیان بۆ؟- ھموو شـــتك ب كـــم و كوڕی نیی، شرت نیی ئوە رەخنیكی ئوەنـــدە بھـــز بـــ، لـــڕووی فیكرییوە مـــادام بابتكت رژەی دەرچوونی باش و خك وەریدەگرێ و پشـــوازی لـــ دەكا، ئســـتا بۆ ل رانو كاراكتی ئـــنو نمووندەفرۆشـــرێ، ھولر و ســـلمانی كواتا ئوە بگی ئوەی ئو كارە پشـــوازی و وەرگرتنی ھی، ئوە زۆر زۆر گرنگـــ، ك دەم زمانكی

ویستوومان مئ كگرتوومان نیییركـــی بخین، بم بشـــوەیكی باش نا، كاك ل نووسینی سیناریۆ گورەترین كشـــم نبوونی زمانی ســـتانداردی كوردییـــ، ئگرنا چ ھولرییك یا ســـلمانییك دنی ،كی ســـتانداردی بـــۆ دیاربكزمانھردووكیـــان بیـــك زمانی تواو

.ناب شن و كدەك قس* زۆركـــس دەـــن تنیا كریـــم كاریگری حوســـن میســـری لســـرە لـــ بكارھنانی

ئكتری نوێ؟- تبعـــن رـــز و خۆشویســـتیم بۆ حوســـن میســـری ھی، بھیچ ل وە ننزیكـــل ك نـــوەیشـــكاری یـــك نایناســـم، دوورەوە ئویشم بینیوە، ئویش جومع، من لكی نادەموە بم ئیشكی زۆرباش بوو، بم تاڕاددەیك شتكی خراپ كن میسری كابرایبوو، حوســـن ،وەیتاقیكردن بواری خۆی بـــلبم بۆ تنھـــا كاریگری ئو، بۆ

ئو لكدانوەی؟؟ ویستی بو پ قامر شـــی سوە قســـئ *

وەمدانوە ھی، وەمت چیی؟- خـــك بـــۆ خـــۆی چـــۆن بیر دەكاتوە، ئوە كشـــ نیی، ئوە لالی مـــن گرنگ نییـــ، بم ئو شـــت خۆم خیام الی نیی، یانی بـــۆ كاریگـــری زنجیرەكانـــی تـــر نب؟ من زۆر ســـوودم ل دراماكانی سووری و مســـری وەرگرتووە وەك (بیـــن القصریـــن، رافـــت الھجان، لیالی حلمی)، ئو شتان و درامای عراقی، زۆر لـــ دراما عراقییكان كاریگرییان لسر من ھبوو، ئو دراما كـــۆری و وەرگدراوان، یانی قوتابخانیك خۆ میسری حوسن

.و ھیچ نییئ ،نیی* باســـت ل سوود وەرگرتن ل درامای سووری ی چاوەڕێ بین لو مســـری و كۆری كرد، كـــدەرھنـــرەكان درامـــای كوردی بگات ئاســـتی

ئوان؟- خۆی ئم ل ســـرەتاین، ئمن دەـــم رەنگـــ زۆر ئیشـــی باشـــم نكردبی پشتریش و ئستاش دەم ئوە ئاستی من لوە باشتر نازانم، ئســـتا ئم دامانناوە نزیكی (٥٠٠) فۆڕممان دابش بكین و رای خكی گشتی لســـر كارەك وەردەگرین، ل ســـلمانیش بھمان شوە، راو تبینی خك وەردەگرین، ھروەھا فۆڕمكی تایبتیش ب ھونرمندان دروســـت دەكین و دابشی دەكین بســـر ھمـــوو بوارەكانـــی كاری كر ئیشســـڕایان ل ری، كھونھبـــوو، جا بچاك یا خراپ ئوە ،بینیالی من، گرنگ ت نیی شكئیدی لكاری داھاتووم چند سوودی ویســـتو پ وە گرنگوەردەگرم ئل

قسی لسر بكین.* درامای پرس دوو دیوی ھی، دیوی شـــاری ی لیردەكم ســـمانی، بـــر و ســـلولھدیوی كاراكتری شـــاری ھولر دوو ئكتری

سلمانیت بكارھناوە، ئوە بۆ؟- ئوە بالی من ئاسایی، ئامانجی یكمی من نزیككردنوەی ئكترانی مانی بوو لر و ســـلولشـــاری ھ

یكتـــر، تاك كســـم ئكترەكانی ھـــردوو شـــارم تكالو كـــردووەو

.كتر بوونتی یسایشارەزای ك* كاری ونگرتن لو درامایدا بشوەیكی بـــو مانایـــی زۆر كارت لســـر ،ســـابت

تكنیكی كامرا نكردووە، بۆ؟ ،(دۆگمای) وازیوازە شو شـــئ -پویست كامراك ســـابت دابنی و ،زتـــر دەبھنواندن ب وكاتـــل پارچ پارچـــ كانی تـــر كئیشـــدەیكـــن ئوە ســـقت و ئیشـــی ،بوونوە نئـــ ،نـــان نییدەرھ یرمان ھكتئ ئوروپـــا ل مئكامـــرا دەكوتـــ دوای جووـــی ،وەنـــدە جوانر، نواندن ئكتـــئ ن تاماوەی (٧-٨) دەقسكامیرا ئئرە ئكتری بـــم ناكوژتوە، رادەوەست بزان كامرا چی بۆ دەكا، ئگـــر ئو كارەی بـــۆ نكی ئوە نواندن ســـقت، بم ك كامیرات بعام دانا ئوە ئكتر چۆن نواندن دەكا كشی خۆیتی، ب ئنقست وانن ئتـــا نكـــردووە، ھواملحیواریان لبر نیی، ئگر كتت

.ت دەبقس ككرد ئیش* لو درامایدا چ ستایلكت بكارھناوە؟

- ســـتایلی خـــاوم بكارھنـــاوە، خكی ئاسیاو رۆژھتی ناوەڕاست بگشتی حزیان لشتی خاوە یانی بۆ نموون مۆســـیقام بكارھناوە، ئـــوە شـــوازكی جیھانییـــ، من دروســـتم نكردووە و دامنھناوە، تكی زۆر تایبوازوە شـــم ئبو خـــك وەریدەگرێ بـــ تایبتی گنجان، بـــۆ نموون جاران خك حزی ل گۆرانـــی ھپڕك بوو، بم ئستا حزی لگۆرانی خاوە، دە كوات تا ئســـتا ئم ل ئیقاعی دراما نگیشتووین، تۆ ئستا وەرە ،شتا نواندن بكنی ھئیقاعی سا بخك وەری ناگرێ، ئستا لھجی ھولریش گۆڕاوە، لوانی ھموو خك ئوە وەرناگرێ، بم خك ھیـــ رۆشـــنبیرە لو شـــوازە و مكی ئدەگا، خمۆســـیقا خاوە تتا ئســـتا ل مۆسیقا نگیشتووە، ك جوانترین ئیشـــی مۆسیقا بۆ ئو

درامای كراوە.* باســـی مۆســـیقات كـــرد، لھنـــدێ دیمندا مۆسیقا بینر دەھژن، بم ئكتر ئوەندە

نچۆت ناو نواندنكوە، ئوە بۆچی؟ ر بجووكتئ وە گرنگ نییئ - چونك ،ـــر بجووگرنـــگ بینـــتمسیل كراوە، مۆنتاژ كراوە ئوجا مۆســـیقای بـــۆ داندراوە، مۆســـیقا بۆ بینـــرە بۆ ئكتـــر نیی، یانی دراما خۆی ســـادەی، بـــم دواتر دی بپی حالتكان مۆسیقای بۆ دادەنـــی، رەنگ ل ھندێ شـــون پویست بمۆسیقا نكا، باگراوندی بگشتی بم راستوخۆ خۆشترە، خۆم نام، بم ئو نامانی بۆم ھاتووە ب پلیك باسی دەرھنان و

بپلدوو باسی مۆسیقا دەكن.* ل درامای پرس رووداو و چیرۆك قوربانی

رووداو و چیرۆككی تر دەكی، بۆ؟- خۆی ئـــو چیرۆكـــ چیرۆككی ،كی یۆنانییوە فكرەیئ ،جیھانیی

لـــ ھیند كاری لســـر كراوە، ئو چیرۆك خاوەنی نیی، بم ئوەی تۆ دەیـــی نمویســـتووە پرت و بوی بكموە، من دەموێ ھكی گشتی كارەك نیشـــان بدەم. ك ئو مجار بكبوو، یھ گشـــتیی ھداخیـــل دەبی لناوەڕاســـت نرمی خـــك ئینتیبا دەكا، لـــ كۆتایی تقینوەیك دروســـت دەكا، ئوە ك لوازیانی شـــ ئیقاعی ئیشـــدەرھنان ھی، ھ قبووڵ ناكا، ئوە بدەست من نیی، لنواندنیش ك نییدونیادا شت مان شـــت. لھبی باش یان خراپ، یانی كسك ناتوانی ب درامای پرس باش یان ،مژی كی چدەتوانی ب ،خراپـــیان تـــواو تـــرت دەكا، ك دەی یموكوڕی ھمانای ك مـــژی كچل ســـیناریۆ، نواندن، ونگرتن و ھموو حالتكان، بم ك دەی تواو تـــرت دەكا ئوە تـــواوە و شـــتكان. ھموو ل كامیلـــموتلرە ئو سیســـتمی كاری لسر دەكن كشـــی زۆر گورە و فراوان

دنین، بم دەرخستنی جوانی بۆی نیی، ئم ل ئاستی خۆمان بیرمان

كردیتوە.* یانی دەتوێ بی پرس چ ل سیناریۆ چ ل وەی درامای كوردینان نزیككردندەرھ ل

دراما جیھانییكان؟پیوەنـــدی ئـــوە نخـــر، - كم بیرۆكمـــن دە ،وەوە نییببـــم ،جیھانییـــ بیرۆكیكـــی نخـــر وانیی ئیشـــك ئیشـــكی برگكی بـــ زۆرجوانـــ كـــوردی مۆدرنی ئســـتا، ئگر سیركی زۆركـــس دەن ھمـــان بیرۆكی ،مناكخ خۆشویســـتی چیرۆكی ھندكیش دەـــن ھمان بیرۆكی تبعن ھیچ ،مپانۆڕامای شارەك ك ،م نییشارەك كی بیوەندییپ ،جیھانیی فكرەیكی فكرەك دەم تمننام دەكـــرد بمتوانیبا تقلیدی ئوان بكم، چونك ئوە شرەفكی زۆر گورەی بۆمـــن بتوانم تقلیدی ئو ئیش زەخم بكم، وەكو بابت ،كان بتوەی بابھاوش یوانلبم ئنجام و ئامانج و باكگراوندی من جیای ل ئیشـــكی، یانی ئو چیرۆكـــی خۆشویســـتیی و موكی كـــس نییـــ و ھیـــچ خلفیاتكی و ھكی نیی لپشـــت سیاسیشی

گشتی وەرگرتووە.* زۆر كارت لسر فالش باگ كردووە، بۆ؟

- ئاخر ئوە ستایلكی من، فالش ،كر رووداووەی ھنانباگ بیرھئم لی رانھاتووین و حزدەكین بخرایـــی ئوەنـــدە رووداوەكان كفھومی ئیشـــم وەرگریـــن و لبگین، ئوە زۆر ھی و لزەتی زەتی (١٠) رۆژ بمن ل ،متر دەبكرۆژك نادەم تۆ، لزەتی رۆژەكت دەڕوا بم (١٠) رۆژەكی تر مشكت تفریغ دەبـــ، ئو فالش باگانش

ھمووی لجی خۆیتی.* پت وانیی فالش باگكان درژە و لسنووری

رووداو وەبیرھنانوە تجاوزی كردووە؟- لگتـــم، لوانی ل ھندك ئقـــ ھندـــك ھـــی ھونری .ئاســـایی ،ژبووبـــو در بـــھبـــم لپنـــج ئقـــی كۆتاییدا فـــالش بـــاگ كمبۆتـــوە و بپی رووداوەكانـــ و گرنگ ئوەی فالش باگ ببـــ رووداو دانندرێ، بڕای خۆم ب ســـتایلكی نوێ كارمكردووە و كار ب و ســـتانداردی جیھانییـــكم و كوڕی ناب، بـــم تحددا ئیشـــدا لو رانگوداریشـــن دەكم جوان نو و دەنگ باشـــ ،نییـــچند خـــك ئیتر تاراددەیـــك، وەریدەگرێ و چی لسر دەنووسرێ ئوە كشـــی من نیی، من رەخنی دروســـتكر خۆی پ شۆڕدەكموە و پی ســـردەكوم، بم رەخنی رووخنر بپ بســـری دەكوم و

دیسان پی سردەكوم. كی خستیدرامای پرس چ ئیزاف توایپ *

سر برھمكانی تری شاری ھولر؟- نام برھمی ســـانی ھشتا، بـــم حزناكـــم بـــراوردی ئو ئیشـــی خۆم ب ئیشكانی تر بكم باشـــتر ب لبرئـــوەی ھی خۆم

دەزانم و تجاوزم كردووە.* دەـــن پارەت داوەت خك تا ئوكارەت

بۆ بوونن، چی دەی؟- ئوە وانیی، داماننا پارەم داوە، ئی دواتر چۆن نمایشـــدەكرێ، چی ل رای خك دەكـــی، من لرەوە و ئرگوشـــی ئازاد زۆر سوپاســـی دەكم، عبدولرەحمـــان حیـــدەر چونك براســـتی ئازاد ئرگوشـــی كسكی خاون وجدی و شفاف و

.دزیش نیی دەكرێ چونك بۆی ئو قســـانش ئـــوەی لنـــاو ئیشـــكی برزی دەكاتوە و ئوەی تر بخراپ قسی م كزیـــش دەكر دەكا و حســـل

ئیش دەكا مونافسی بكم.* كاری داھاتووت؟

- خریكی درامایكی (٤٥) ئلقییم، ،یقم (١٥) ئكـــبـــۆ قۆناغی یبڕوەبرایتی ستالیت موافقی وەزارەتی لـــ كـــردووە، لســـر رۆشنبیریی، ئگر بكرێ حزدەكم جاركـــی تریش لـــو بابتان كار بكم، ھر بو ســـتایل ئیش دەكم یوانم و لم گۆڕانـــكاری دەكب

خك قبووی نكات.تبینـــی: لـــ ژمـــارەی داھاتـــوودا چاوەڕوانی رپۆرتاژـــك بـــن ســـبارەت بـــو درامایـــو

.كنگاندنی درامایسھ

ھونریژمارە ١٥ - ١٠٤، ٢٠٠٨/٩/٢٢ی زایینی

درخان دەردەچڵ بگل ریی گشتییكی ھونوكراوەیببسرپرشتی: مسعود ئیبراھیم مال ھمزە

اڵشن

ۆفیپ

الی ھموومان روون و ئاشـــكرای مانگی رەمـــزان یكك ل مانگـــ پیرۆزەكانی ســـای كۆچـــی و ھمـــوو ســـاكیش ریان بنووســـدا خـــوا خو مانگـــلـــھونرمندانی ئم دراما باران و سروود

بارانمان دەكن.ب ھ تمگن ن مبستم باسكردنی چۆنیتی ھاتـــن و رۆژووگرتن لمانگی رەمزان، نـــ مبستیشـــم بزانم كن ئوان بڕۆژوون، كشن ئوانی بڕۆژوو نیـــن، بم ئـــوەی لرە مبســـتم و وەرە كم، دوو تـــوێ باســـی بكدەمیككیان زۆری ئـــو درامایان لمانگی ئو رەمزان و دووەمیشـــیان باسكردنی رەمزان لمانگـــی ك ھونرمندانـــن ســـروود دەـــن و لمانگكانـــی تریش گۆرانی بۆ چاو و لو و جوانی ســـینگ و

ممكی ئافرەت دەن.ئگر تاكی كورد ئوارانی خۆی ســـیر بكا جگـــ ل مانگی رەمـــزان، ئوا ئو ئواران تنھا ب ســـیركردنی گۆرانی و فیلم و درامای غیرە كوردی بســـردەبا و برھمكی نوێ و تازە نیی ســـیری ب ك بن مانرھو بر ئـــگبكا، مدووبارەیـــی پخش دەكرتـــوە، كچی ئـــواران لبر كـــورد ئســـتاش تاكی ســـیركردنی درامـــاكان ناتوانـــن لماڵ بنـــ دەرێ و بگرە لبر زۆری دراماكان لوانی ھندكیان ھر نبین، بگومان وەســـتی ھگج و جۆرە رەفتارانئلســـر كردن، لبر ئـــوەی خۆ الی ك و نتئای نـــ موومان ئاشـــكرایھفرموودەیكیش نیی ك ئمر بكا بوەی دەب دراماكان تنھـــا ل مانگی رەمزان خۆیتی جگـــی لرە پشكشـــبكرێ. ئگر بپرسین: ئگر ھاتوو مانگك نبا بناوی رەمزان ئو كات ســـتالیت و

تلفزیۆنكانی ئم چیان دەكرد. نھا لـــم درامـــاكان تدە ـــرە كـــلئـــوە ختا دەكرێ پخـــش رەمـــزان ل ھونرمنـــدەكان نییـــ، بگرە ختا چونك ،یدراماك لالینی برھمھنی من بگم الی دراما ھی شـــش مانگ بر لھاتنی رەمزان ھموو كاركی تواو رایگرتووە برھمھن بم الینی بووە تا ھاتنی مانگی رەمزان، كواتا دەكرێ لـــرە ھونرمندان بیـــار بدەن و كۆك بن لســـر ئوەی تنھا كار بۆ رەمزان ویســـتن پرواش دەكر ھگن، ئكنمانشت و ناونیشـــانی ھموو دراماكان

ببت رەمزان.لمـــودوا خۆیتـــی جگـــی بۆیـــرككون لنوان خۆیان تلفزیۆنكان بۆ ئـــوەی ھر تلفزیۆنـــ و مانگك ری كورد بشـــبكا تا بینشكم پرھبســـیركردنی ھموو برھمكان رابگا و بزان ئاستیان چۆن، بم ئستا لیك شودا بالنی كم چوار دراما دەبین چۆن دەتوانـــ لیان تبگا و بزان ئاســـتیان

.چۆن مكانی ئناھیڤی خوازم چیتر ك بۆیخوو بـــ ھاتنی مانگی رەمزانوە نگرن بۆ پخشـــكردنی برھمكانیان، لبر ئوەی ئگـــر واب ئوا بینری كورد ١١ مانگكی تر خریكی سیركردنی درامای غیـــرە كوردی ب، ئوا لـــو لادێ و ناتوان ل مانگی رەمزان ســـیری دراما كوردییـــكان بكا، ك واش بـــوو كواتا تلفزیۆن كوردییـــكان خۆیان یككن لو ھۆكارانی بینری كورد زۆر سیری

تلفزیۆن كوردییكان نكات.باســـی دووەمم چینی ســـروودە لالین ھونرمنـــدە گۆرانیبژەكانـــوە، وەك یككوە بھیچ پیوەندیم كســـایتی نییـــ و ھركســـش ئازادە لـــ ژیانی یبیشم عتی خۆیدا چی دەكا، بتایببـــۆ ئـــو ھونرمندانـــی لـــ مانگی رەمزاندا گۆرانی بۆ خوا و پغمبرەكی دەن و ل مانگكانی تریشدا، ئافرەت و جوانییكـــی دەبت ھونی كارەكانی و لوكاتدا لبر ئافـــرەت و چاو و برۆ و قژ و سینگ و ممك و بژن و با، نك ھر ئایین و سروودی لیاد نامین بگرە و لئ ك بیادیشی نر لھ یوانل

رەمزاندا كاركی وایكردووە. وەی ســـروود بگوترێ، چونكگرنیم لرســـروودیش ھونرك و كســـانك ھن بھرەی خۆیان بـــۆ ئو ھونرە ترخان دەكـــن، بم زۆر عیبـــ بانك و دوو

ھوا.

رەمـــزانمسعوود ئیبراھیم

تنیا كریم و درامای پرس: تاك كسم ئكترەكانی ھردوو شاری ھولر و سلمانیم تكالو كردووە

گرتیك ل درامای پرس

تنیا كریم

ئارام ئمین شوانیسینماببئدەببوونینی،ئدەبیشئاونی كۆمگی،كۆمگش بابتیقسكان ل بر .ناسیكۆم ســـرەكیكردن قســـ ئم وتارە بم ئوە دەبو فیلمسازی ھونری و ســـینما ل نیشوازی ب پیوەستن مســـالنی ئوجوانی و دراما برھمھنانی تكنیكـــی،شتان جۆرە ئكترەكان و ئو ئدایدوورو نزیك النســـم چونك ئـــموتارەش ئم نی و ب منوە پیوەندیانئو ســـر تناچ ریكوە ل ھیـــچشارەزا بالی یككی دەش ،تانبابدوو ئـــو دراماوە و فیلـــم ل بـــواریبم بن، دەشتخۆشـــی جگی درامایكۆمناســـیانوە روانگیكی من لـــ

كردوون. خوندنوەم بۆكۆمگب، ئوە ئاونی ئگر ئدەبھمان ســـینماش ھر و فیلم ب شكبكرێ لوەی بر چیرۆكك ھر .شـــتدەتوانن خوندەوارەكان تنھـــا ب فیلمئیتر فیلم ب بم ك كرا بخویننوە،دەتوانن و نخونـــدەوار خونـــدەوارو ببیســـتن كچیرۆك ناو رووداوەكانی

ببینن.شـــوەیكی گشتی ب دراما و چیرۆكیككیـــان پیامـــن، دوو ھگـــری

و خراپ كاروكردەوەی ئاكامی نیشاندانیدیوەكی ب ،كاروكردەوەیباش ئاكامییگكانیكۆمتریشدانیشاندانیگرفتو چیرۆك دراما حكومت. بر چاوی بۆبتنھا، نی گكۆم چینكی ئاونیبكوئاونیتواویچینوتوژەكانیتنھا ناب چیرۆكنـــوس .یـــگكۆم،ناسیشبكۆمدەب،چیرۆكنوسب،بن كۆمناسی چیرۆكنوسك ھر،گی كۆمنئاو ب ی نابكچیرۆككۆمناسیانترین ب دیستۆفیســـكیل باســـی چیرۆككانیدا وە لـــشـــعزیز كـــردووە، روســـی كۆمگـــیو توركی كۆمگی ب سبارەت نسینكۆمگی ب سبارەت ھیدایت سادقیجاك دیكنز و چارلز و شكسپیر ئرانی وكۆمگیئینگلیزی بارەتبندەنسلكۆمگی بـــ ســـبارەت و بلـــزاكب سبارەت محفوز نجیب و فڕەنسیكۆمناسی ھمویان میسری كۆمگی

بوون. كۆمگكانی خۆیان(كاوە نوســـینی مۆدا كژیل ل درامایدەرھنانی (بكر و میرزا)یـــ ئحمـــد٦ گنج و ماڵ س ل تنھا رەشـــید)ە،گنج شش و ئایا س ماڵ پكھاتووە،چینكانی تواوی ل تعبیـــر ئتواننبیانی كســـكی ئگر بكن، گكۆم

كۆمگیكوردی شارەزابیتلن بیتوھســـت وا ژیلمۆ بكی و تماشـــایكركار خكی یگكۆم ئـــم ئكیتیا عوامی خكی و فرۆش و ســـوزەو شك ب مانوەی ئئ یا وەك ،نیدرامایدا لم ببن. بسر ژیان گرفتگرفتی یك سر خراوەت نجپ تنھائویـــش قیرانی حقیقی و ســـرەكیكشـــی كۆمك ل جگ خانـــووە،كۆمناسیوە روانگی ل شخســـی،ك دیاردە یا گرفت ئوترێ ب شـــتككۆمگ بدەست زیاتری النیكم نیوەكشانی كشیوە بناینن، لو ئوروو تنھا تخراون درامایـــدا ك لوكوردســـتان خكی ك خانووە قیرانینی حق ئگرنـــا دەنانن، پـــوەیگكۆم گرفتی ك بڤیندارییئ كۆنتنھا نك ك تر شتكی بدەی. پیشاندراما زۆربی لـــ بكو ،و درامایلوەیئ روو، تـــدەخر كوردیكانـــدادەكوت برچاو وا شتی زۆرینی جارھاوركی خوشـــكی ز لح ك كوڕككردن تگا مئ ئاخـــر خۆی دەكات،ناو ل كولتوری كورد؟، ھرگیز ب نیوا نبووە، شـــتی كوردیدا كۆمگـــیل خوشـــكی ھاوركی كوڕك حـــزروویكی ل قسان ئم من بكات، خۆی

ژیانی ل دەكـــم، سۆســـیۆلۆژیانوەئگر كوردیدا كۆمگـــی كۆمیتیدەوترێ پی بخوا، ماك نانی یككخواردنی یكك ئگر خواردن، نمكخوشـــكی ل حز دواتر بخوا، ماكدەوترێ پـــی ئوە بـــكات ھاوركـــیتگا متوخوا ئ نمكحرامی، ئاخرو كولتوری كورد ب گنجـــی نی كردنگنجی وە نیئـــ مانای مئ كـــورد.نمكحرامـــن؟؟؟. ئم گشـــتی كورد بل ك دیاردەی دزوتریـــن دیاردەیـــدەكرتوە، دووبارە كوردیكاندا دراماقیرانی خانوو ل باســـكردنی ھبت

و بكر كاوە ئحمد میرزا ســـوپاس بۆگنجانیان تاك گرفتی ئو ك رەشیدمسلكانی حكومت. برچاوی خستتنھا ،درامایـــ لـــو تـــری گنجان

حكومتدا. چاوی ب كردنخۆدەرھنانی نووسین و پرس" ك" درامایرووی ن درامای ئم كریـــم"ە، "تنیات،چونكحكوم ل ن و كخ دەمیلبۆ قسیكی ن درامای ئو باسكانیدەكات. گكۆم عبیر لت ن حكومتوكوردستان لم برپرسك ھیچ ھیوادارمتماشایئودراماینكات،چونكھرو دەب خم ب ئیتر بیبینت برپرسكشك براستی ك قناعتی بو دەگاب پیوەندی ھیچ كورد گنجی گرفتی وھر براستی نماوە، ئاخر حكومتوەخیاڵ و خۆشویستی و وەفایی ب وایدبر، و خۆشویست ل بیركردنوە وحكومتوە ب پیوەندی نزیك و دوورو گواوی كۆمت "پـــرس" گرفتی .نیل تنھا گنجـــی تواوی كشـــكانیلسوە،نازانممكورتكردۆت دداریداتنھا زۆرینی دەرھنرانی كورد چیئم گرفـــت ئزانن، ب خۆشویســـتیتوژی ل ئمـــ ن تنھا كۆمگییگنجكانی و ن تنھا پكھاتووە گنجئی سرقان، ب خۆشویستیشـــوەنی؟ ل دزی مـــئ ئـــم كۆمگییچند ئی ل نیـــ؟ ئـــی پیاو خراپیباوك یا بینومان و جـــار بیســـتومانكوشـــتووە؟ خۆیان مناكانی دایـــك

نی؟ گرفت شـــقام ئی منانی ســـرئم كشـــی گورەترین ئی گندەیئم ئی خۆمان نیـــ؟ كوردســـتانینخۆش و ھـــژار مئ كۆمگیـــیلو كام و دەســـتكورتی تیا نی؟ ئـــیلگڵ مامكردن ل باسیان درامایانكامیان كـــردووە؟ ئی وتككپیروپچیرۆك كردووە؟ ئندامان كم ل باسیدەب ،یگكۆم ئاونی لبر ئوەیباس؟ بر بخات گكۆم ژیانی تواویخودی ك كۆمگیـــی ئو ھبـــتباس ئایا دەژت، تیایـــدا چیرۆكنوسخكی زۆرینی بۆچی ك كـــراوە لوەئایا كامیان نخونـــدەوارن؟ گكومنخوندەواری ك كردوە لوە باســـیانل ئاكامكی چ لـــ نـــو كۆمگـــداكوتۆتوە، نخوندەواری گورەترینكشـــكانی ھـــر گرفتـــ و تـــواویســـرچاوە گرفتوە لو كۆمگیكبۆچی كـــراوە لوە باس ئایا دەگـــرن.ھر خوندنوەی؟ لـــ رقیان گنجانبت تیا زانكۆی باسی درامایك ل كراستوخۆمسلی خۆشویستیكراوەخوندكاران وەكو ئـــوەی بـــ بابت،بن، خریكی دداری زانكۆ تنیا لناوچی زانكۆ ناشـــیرینكردنی ل جگ مئ

.نی دیكباسئكرن، درامایان ئوشتانیلملكوتی و ئنجام بكـــو نین گرفت

گرفتن.

١٩٥٤ لگڕەكی لسای شمسدین عبدولرەزاقئامادەیی و بووە لدایك ھولر شــــاری خانقایئستا كردووە و كارەبای تواو پیشسازی بشیھونری شــــانۆی بڕوەبرایتی رە لرمانبــــفبكاری شانۆیی دەست كردنی ســــرەتای ھولر.لو یككیــــش بووە بووە. ناوەندی ل قۆناغــــیئافرەتی حفتا رۆی سانی ل ھونرمندانی

بینیوە.بدرخان ھونری ئا:

بسربرد؟ چۆن مندایت تمنی *دەنگی خولیای مندایـــوە ل - ھـــرزۆری ئارەزووەكی و حز و بووم مۆسیقاسرەتاییم قۆناغی ھبووە، مۆسیقامتواو خولكان ئیبـــن ل قوتابخانیبم بوو، مۆسیقا ل حز زۆرم كرد،نبووم لبرئوەی ل خزانكـــی وابۆ بكن مۆسیقام ئامری و دەستم بگرنمۆســـیقا، فربوونی خولی رنو بمنبم نھاتـــدی، ئـــو ئـــارەزووەمھولر ناوەندی چووم ئوەی لدوایل چاكی ھونرمندكی چنـــد لوێو شـــانۆكار مۆســـیقی ل ھكوت،مامۆســـتای ھونریمان و شـــوەكار،وانی بوو، خۆشناو حوسن مامۆستا

شوەكاریپدەگووتین.كارت شــــقام لســــر * یانــــی لــــ مندایــــدا

نكردووە؟بم نبـــوو، وانئ خـــۆی - كاتیخاك ئوەی ھولر لشاری لكۆندابرگدوور یا فیتر بووایھ مامكی یانشاگردی دەبووە و بوای، دەچووە الیمال پیشكب، منیشالیخام فرە تاشڕوای و كورتك ك خیات سابیریشـــتمگ تا بووم، دەدوری شـــاگردســـی پۆلی لدوای ناوەندی، قۆناغیھنا، برگـــدووری ل وازم ناوەنـــدیبردەوام بـــم بووم، تۆزەك فـــری

ھنا. و وازم ل نبوومكی بۆ ناو كاری شــــانۆییت ھاتن * ســــرەتای

دەگڕتوە؟وەكو نھاتدی، مۆسیقیم ئارەزووی - ھاتن ١٩٦٩ سرەتای شانۆش ل سایل وكاتئ شـــانۆییم بوو، ناو كاریبووم، ھولر ناوەنـــدی قوتابخانیئوەی دوای خۆشناو حوسن مامۆستا

ھین ئارەزووی چند قوتابییك زانیب ھســـا ناردی ،یھ ھونریمـــانعبدولرەحمان سباح مامۆستا شونھات ئویش قوتابخانكان، چاالكی لك پۆلكان ل گا و لوێ ئـــاگاداریك بكا ئاھنگك بشداری حزدەكا كبكا، تۆمار خۆی ناوی یقوتابخان بۆدخۆشكر مژوویی و رۆژكی زۆر ئوەو نووســـی خۆم نـــاوی بـــوو بۆمن،خۆیان نـــاوی لگمن ك ئوانـــیو غفوور غـــازی نووســـی ھونرمندسالم و ئازید جلیل و بگۆك پیمانتر ناوی خۆمان و چند كسكی كۆیی

.نگو ئاھبۆ ئ نووسیئوە ئافرەتــــت دەبینی، رۆی * ل حفتــــاكان

بوو؟ چۆنك شـــانۆگری یكم حفتاكان ل -قوتابخانی چاالكی كرد، بشـــداریمشـــانۆگری بوو، ھولر ناوەنـــدیھنا پووتم من رۆی بوو، (چارەڕەش)ناویانم ھونرمندانی ئو لگڵ بووكنگئاھ بوونـــی تواو دوای بـــرد،چند عبدولرەحمان سباح مامۆستاداوایلكردین ھونرمندكیبدڵبوو،ك ھولر ھونری لتیپی ئندام ببینھولر تیپ بوو لھموو تاك ئوكاتئوەبوو قوتابخانكان، چاالكی لگڵئاھنگ سای دوای ئو یكم برھمھولر تیپی ھونری چووین ،(١٩٧٠)ل كرد و برھم بشـــداریمان یكمفاچی شانۆگری شانۆ، تختی سرحمكریم مامۆستا نووسینی ل بوودایكی رۆـــی لوێ بـــوو، ھورامـــی

ھنابوو. سوعادەمئافرەت ئوەبــــوو رۆی لپشــــت * چ پانركبرامبر خــــك رەنگدانــــوەی ببینــــی، دواتــــر

بوو؟ رۆكت چیزۆركم ئافـــرەت ئوكات - تبیعـــینبوو، ھر دەتوانین بین یـــان بوو،و ڕكپھ و شـــایی بـــۆ تـــاك تاكئو و (١١)ی ئـــازار و یـــادی نـــورۆزو ئاھنگ ھمووی ك ســـای چواربۆ تاك تـــاك ئافرەت بوو، خۆشـــیســـر و دراما بۆ بم ھبوو، شـــاییشانۆ ندەھاتن، لبرئوەی تختی

لو ئـــوكات ھولـــری كۆمـــگایتبكا ئافرەت ب ئاست نبوو، قبوڵبوو چۆن نازانم شانۆ، تختی ســـردەنگم تۆنی ك زانی ســـباح مامۆستاداوای ك دەســـتدەدا، ئافرەت بۆ دەنگیســـینگكی ب زۆر ببینم، رۆ كرد ئوھرچنـــدە قبومكـــرد، فراوانـــوەپوە ئزیتم و چشـــت بوونم ماندووجلی ئاوا پیاو ل كۆمگایكی خوارد،بوو قوڕس یكجار بكا، لبر ئافرەتسیر دەكرای، ســـووك زۆر بچاوكیو ھرچنـــدە كســـانی خونـــدەوارلدەكردم، خۆشـــیان دەست رۆشنبیرشتكی پیان بگشتی خك وەكو بم

بوو. عیب زۆركاری كردنــــی * لــــ ســــردەمی ئــــوەدا زۆرجــــارتووشی كش دەكرد، ھونری، كسی ھونرمندی

ھاتووی؟ وا كشی تووشی قت تۆب بڕەحمت باوكم بـــم - نخر،ئو خمـــی ئوەبوو ل كات ھمـــوونكا، ئمش خوندنكم ل كاران كاربجدیوەرگرتبوو، كارەكمانئوەندەخوندنكمان لـــ كاریگری فعلـــنیك و دواكوتم خوندن كردبوو، لـــبم دواكوتم، دەرنچووم و ساڵ دووئوە بن، رگـــرم كارم بی كـــس ولكردووم. دەستخۆشیان بگرە نبووە،نھاتنی تنگوە ب ھۆكاری ســــردەمدا * لو

شانۆ بۆچی دەگڕنیوە؟ بۆ خكباســـی یكجار زۆرە، ئگر - ھۆكاروەخت بكین ئو و ھشتاكان حفتاكاننیشـــاندەدا، میللتكی قزیی ھونردەتتوانی زەحمت زۆر بـــ ھرچندەھندك بنووسی، زیرەكان ب دەقكخۆت تنووتی و ئـــارەزوو و ل حزخونت ل كوردایتی چونك بشكنی،دەبوو گوت ل گۆرانییك ھر ،دەكوبھارە شـــیرین نموون بۆ دەكوی،تاھیر مامۆستا بیســـتمی و سدەیلخونی كوردایتی بجارـــك تۆفیقھونر یانـــی دەكوند. نجـــو گئـــپاپشتكی ھبووە، كاریگری رۆكیكاری چك بقد بووە، زۆر كاریگـــر

كورد. شۆڕشكانی ل ھبووەشانۆ راپڕین دوای ك رایی ئو لگڵ یانی *

بوا، خك ئازاری و ئش بشانی شان نیتوانیتكوتووە؟ ساردییی ئو بۆی

ھبـــوو جـــاران - ئـــو حماســـیك ئامادەبوویم بخـــۆم یك نما،پشكش درامایكمان یا شانۆگرییكئازاریش بشـــگیرم و كـــرد، ئگـــرو مژوو بۆ بكم شـــتك بم بدرم،مئ ئوەی لبـــر كوردی، ھونریھونرەكی ك بتموو میللھ دەزانیندەناسرێ،ھیئمشقزییمیللتكو حماس بـــ زۆر ئوە لبر بـــوو،قت دەكرد، كارەكمان دســـۆزییوەندەكردەوە لوە بیرمان رۆژان ل رۆژێگربستكمان چندە، ھمووخمماندەقك لالین حكومتوە ك ئوەبووبكین، ل ئیشـــی بدرێ و پ رـــگایبنووس خۆت دەق ئستا بكیفی بملبرچی ئایـــا بم ،رژای و پـــارەچیی ھۆكارە نیی، ئو ماســـو حئئوەش نماوە، جماوەری ك شـــانۆخودی بۆ دەگڕتوە زۆری بشـــكیدەق ل بیر مئ وانل ھونرمندان،پارەكی دەزانیـــن بس ناكینـــوە،بازرگانی، بوویت ھمـــووی و چندەخۆی جماوەر بین دەقـــك بۆ بم

ببینتوە. كشكانی لناوداباوی، شانۆیی لكاری دەكرێ ھست ئستا *یا ھزی ،نییــــ بدڵ دەقكانــــت بۆچــــی؟ ئایــــا

نماوە؟ جارانتســـتاكئ لبرچـــی تناگـــم -بۆم باوەشی ك یكگرتوو تلفزیۆنیرۆ و درامـــا ھموو ئـــو كردیتوەئوێ بۆ بۆچی دەبینم لوێ قورسانلوێ برامبر بـــب و یھ تاقتـــمشـــانۆ بۆ ئیش دەكـــم، بم بۆچیكلسم ئایا تناگم نماوە، ھزمئینتیمای لبرئوەی ،تییـــحیزبایو ئیھمال نادەن نیی رۆـــم حیزبكممنت لسرم ندەشك كرایم، ئوجانادەن و رۆم بۆی نخۆشم ك گوایا

بم. ممنوونیشیان دەبو ناڕاســــت دەیكن ئوان * یانــــی ئو قســــانی

بنمان؟ بباوەشم تلفزیۆنك ھر گۆتم ئمن -ئیشم ك بكم، ئامادەم ئیش بكاتوە بۆ

یك دەســـتی یك خۆ ناچم دەنـــنرۆم ئوەی بۆ بكم ماچ دەرھنرەكان

.بدەنتلفزیۆنی دراماكانــــی لگــــڵ * تــــا ئســــتا

چۆن؟ ئوە بردەوامی یكگرتووبرامبر بب لوێ بوونم بردەوام -تنھا دابت پارەی ھیچ ئـــوەی و ب

.كارەك بۆ ویستییخۆشبرامبر؟ ب بۆچی باش *

و حكومت ،نیی بودجیـــان - ئوانو بیژن بھ پارەیان نینـــ وەزارەتئمی خۆشویســـتی بۆ ھونرمند،

كۆكردیتوە.برھمی ھــــر ك لیــــا * ئــــی بۆچــــی درامــــایدەكرێ ســــرف بۆ (٢٠٠٠٠) دۆالری كگرتووشــــیئوە بــــ برامبر ناكرێ، بــــم و نمایشــــیش

كاردەكن؟ئوەی نیی،لبر -نازانموشارەزاییمل یكگرتوو، موجڕەد ئو نزیك نیملڕگای یكتری دەناسین سك چندكارە ئو دەستی كامیراكی و ئوســـامیكگرتووھیچ ئوەلیاتم ین،من لدەكو حزببۆ ئ بھ نیی، یان ئینتیمامئوا بزانم، تفاسیلی و بم لناویان وبردەوام بم ،نیی و زانیاریم نازانمك دەزانم فزیۆنلت لـــو من بوونیمن و لپاڵ من بھۆی یك فلس كسكداواكاری ،نیی بودجیك ھیچ ناخوا،برھمی بۆ بردەوامی ب جماوەریش

داوا و دەكن ل دەستخۆشیم زۆر و تازەبم. بردەوام دەكن

دەزانی؟ مغدوور ب خۆت *و دەزانـــم مغـــدوور بـــ خـــۆم -پارەو لـــو زۆر بـــم موقســـیرم،ھونرمندان، دادەنرێ بۆ بودجیـــیبدەســـت ھناوە، گورەترم زۆر لوەھموو خكـــی ئو ئویش رـــزیزۆر بۆمن. ند عیراق پارەی و بودجسووك خۆیان ئوەندە ھونرمندان لھندێ الی ھونرمند ك م كردیك وبم برچاو، تد كم ب برپرســـیخكی لناو ئیحتیرامی و ئو رـــزباشترین ئوە سب كوردستان ھموو

بۆمن. نانزلرلســــر چیی قســــت كرد، * باســــی رزلنانت

ھونرمندان؟ رزلنانی بینیسرف دەكرێ ك بودجانی وەكو ئو -داھاتووی عالقات كرا، و برادەرایتی بھبوو بابوو. كلكی دەبوو، بین ھرھشبوو ،یدەدراین بوو شایست زۆربۆی نبوو ھونرەوە ب پیوەندی ھر

سرفدەكرا.خۆزگی چی دەخوازی؟ *

-خۆزگئودسۆزیوخۆشویستیییبۆ ھونر ھونرمنـــد ھیبوو جارانیگرم و تین بو و بگڕتوە تر جاركیخك تر جـــاران جاركی و گوڕییی

شانۆ. ھۆكانی ناو بچتوە

ھونر ٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی 13رەزبری

ھونری بدرخاندا.. دیداركی ل عبدولرەزاق شمسدیندن برچاو بكم برپرسی ھندێ الی ك ،سووك كردی خۆیان ئوەندە ھونرمندان ل زۆر

نموون ب و "ژیلمۆ" "پرس" .. درامای گكۆم و دراما

ھامبۆرگ ئهمین- برھانھـــهره ئهرکه لـــه یهکک ئاشـــکرایهھاوچـــهرخ ڕاگه یاندنـــی گرنگه کانـــیپهروهردهیی الیهنی ھوشیارکردنهوهیبیرو ھهســـتی کۆمه گـــهو ڕیزگرتنیپردکی دروســـتکردنی بینهروبیستهرودهزگایـــهو ئه و نـــوان له په یوه ندیهله جۆرـــک تا تاکه که نـــی کۆمهـــگاھۆکارهکانی و بب دروست موسداقیهتو خهکی متمانهی ببنهجی ڕاگهیاندن

. پبکهن باوهڕیزۆروبۆریهی ئهو لهگهڵ بهداخهوه زۆرھهرمی لـــه ھۆکاره کانـــی ڕاگهیاندنبنهمایانه ئهو جاران گهل کوردستانداکـــه دهدهن لهدهســـت مانـــای خۆیانکاریان لهســـهر ڕاگهیاندنی ھاوچهرخ) که وهرگر ڕاددهیـــه ی ئهو تا ده کات،زار دهبب بیســـتهر ) لیان یان بینهروئهو دهپچـــێ نوانیان پردهی وئـــه و

دهخرته بهردهمی بهرھهمه ھونهریهیبهھا بزهوهروھهموو شـــتکی ده بتهلهدهست ناوهرۆک شـــوهو جوانهکانی

. دهداتوبهتایبهتیش کـــوردهواری کۆمه ـــیسادهو مرۆڤی ھهولر شـــاری خه کیوفراوانن دڵ ودهرون پاک خۆشـــباوهڕوھهیهو خهکی یارمهتیدانی به حهزیان. بگانه دهگرن خهکی زۆر له ڕزیششار له ئهو خهسهته جوانانهی خهکیڕاگه یاندن ودهزگای کهس ھهندێ الیهنقۆستراوهتهوه و تایبهتی مهبهستی بۆلـــه پنـــاویئـــهوهی بهرنامهیهکـــیبننه پـــ ڕادیۆیی یان ته له فزیۆنـــیبه خهکی سووکایهتی ئامادهن بهرھهم

. بکهن کوردبه رنامه لـــه یهککه شـــاراوه کامیرایتهلهفزیۆنهکانی له ھهندێ دیارهکانیمانگی لـــه بـــه تایبهتی کوردســـتانه

بهســـهر بۆ ئهویش پیـــرۆز ڕه مه زانیو پکهنیناوی خـــۆش کاتکی بردنـــیجهنجای وهزعی بردنـــهوهی بیر و بۆیه،بـــه ژیـــان و گوزهرانـــیخهکـــیله چوارچوهی به رنامانه ئهو مهرجکنهبته و بت مرۆڤدا قودســـیه تی ڕزولهککهدارکردنی و ھـــۆی بریندارکـــردنچوه ڕاگهیاندن کاتک چونکه تاکهکانکۆمهڵ بـــه کردن بـــاری ســـووکایهتیلهدهســـت خۆی پیرۆزی مانای ئه وکاتچهواشـــه، ڕاگهیاندنی دهبته و ده داتچهواشهکردنی کۆمه گهبهو ئاڕاستهیهیکهسانک چهند گیرفانی به خزمهت کهشاشه له سه ر خۆدهرخستن بۆ یان بکاتشاشانهی ڕۆژانه ئهو ڕهنگاو ڕهنگهکان،له و دهکرێ خهرج ل دۆالری ھـــهزاران

. دهگیرته وه خهکی ژیانی بژویدروســـتکردنی پـــاش پاشـــان واباوهخهکی کاراکتهرهکـــهی که به رھهمهکه

به رھهمهکه پاوانی دهبت سهرشهقامنئایا بـــهوهی بت ڕازی ( ( کاراکتـــهرنـــهء، به رھهمهکـــه بوبکرتهوه یانسهر له شوهیه بهم بهوهی قایله ئایا؟یان بدرێ نیشان تهلهفزیۆن شاشهیبهرنامهکه یه تۆمارکردنـــی تهنھا نیازناکرت؟ تر ئیرادهی خهکی بۆ وحسبئـــهو بهرنامانـــه دیاری نموونـــهینهزمی ) ( کامیرای شاراوه )ی بهرنامهی)ی ( نهورۆز تهلهفزیۆنی ) له حه لالقهله كهدوور کوردستان ھهرمی حکومهتیھهمووپودانگکیکۆمهیهتیوھونهریخهکی به دهیه وت کوردی وکهلتوریپیرو پیاوکی ڕاببورـــت، ھه ولـــربه دهکات ل دهھن خۆی بهساچووھه لهق قسهیهکی حیوارو چهند و دکتۆردهیکات و دادهدات گوی بن به بهلهقی وئهو بۆ حسب ھیچ خۆی، مهسخهرهیتپهڕیوهو تهمه نـــی که ناکات زه المه

وکاری کـــهس کاتک نه خونده واره وبهم شوهیه لهتهلهفزیۆن دهیبینن ولهدهبته وکۆمهگهکهیدا دهرودراوس ناوبه رنامهیه وئـــهو پکردن جی گاتـــهژیانـــی لهکهدارکردنـــی ده بته ھـــۆیبهب کهســـه، پاشان ئه و کۆمهیه تیفنه ئهوه دهی پی لبوردنهوه داوایگوزهرانی و ژیان بی وهک بهرنامهیه،ئهو به رنامهکهی ســـه ر له خهکه ئه وبه مهمنونیهوه خه ک دهب بۆیه ،بپیشهی له وه ده ربکهون،جگه ئهو لهالیپ له پنـــاو ھه ق پیرۆزی پزیشـــکیبهم پهخش بهتای کاتکی کردنـــه وهی

. بدرێ له ڕاگهیاندن نیشان شوهیهئه مانـــه و دهیـــاننموونـــهیتریـــشتریش بهرنامهی ھه رلهو بهرنامهیـــهوناوزڕاندنی ده بنـــه دی له کهناهکانیکه ھهق وایه شـــهقام، خه کی ســـه روناوهنده نهکهن قهبووڵ خۆیان خهکیبهرنامانه جۆره ئهو ڕاگهیاندنهکانیشبـــو نهکهنهوهو گرنگیشـــه په خش وســـهر له ده زگایه کـــی چاوهدریـــشچۆنیهتیمامه هکردنیئهودهزگایانهش

ئاڕاســـته چۆنیهتی دهربارهی ھه بـــتو کۆمهیه تی ھـــزری کردنـــی بیـــروکوردستان، کهلتووری کۆمهنیخهکیچاوهدری ئهو ئهوهیه گرنگتر لهوهشڕاگهیاندنه کاندا خـــودی نو له کردنهالیـــهنحکومهتـــهوه ھه بـــتنهکله

. بسهپندرت

رادەبورت ھولر خكی ب حلالق نزمی شاراوە"ی برنامی"كامرای ... چهواشهکاری ھونهری

پرس ل درامای گرتیك

٢٠٠٨

دینس

شمق

ەزاول

بدع

نزمی حلالق

لندەن بدرخان- ئبوبكر حمیدكشم كشمدا، ھموو ئو * مامۆســـتا لدوای

دەبینی؟ چۆن ئمۆ عراقیك بین - ھتا ئســــتاش ناتوانیــــنرووكوە لچ و چۆن عراق ئمۆیبینیــــوە، بخۆیــــوە ســــقامگیریسیاســــی و ب تایبتی ســــقامگیریینبخ ئــــوە ئــــوەی بــــۆ ئمنی، داھاتووی ئاخۆ خۆمان كــــ برچاویلگــــڵ بــــم عــــراق چۆندەبــــت،ئمۆ عراقــــی ئمانشــــدا، ھموو عراقی لگڵ یھ زۆری جیاوازییكیبم ،یھ زۆر كشی راست ،ندوبسردا گۆڕانكاری تواو كبارودۆخســــیری ئگر ھتاوەكو ھاتــــووە،بكین، عراق بمدواییی كشــــكانیكركووك كشــــی ك ســــیردەكینرگشــــمپ نوان ھبــــوو، كشــــیكئم ھبــــوو، و ســــوپای عراقــــی،سیاسین كشــــی ھمووی شانكسونن نوان كشــــی جگ لمانشسرباری گووتم: وەكو شیع، بم ووەزعكی تازە ،شــــانو كئ ھمــــوویھ تواو جیــــاوازی دروســــتبووە وشتكانی چونك پشوو، عراقی لگڵو مكشــــوفن و كراوە ھمووی ئســــتاپرلمان ل و لوەدەكرت باســــیانبانگھشتی و دەكرێ لسر گفتوگۆیاندانیشــــتنكانی بۆ وەزیران ســــرۆكرپرسروەھا بھ و، پرلمان دەكرێنــــنردەھ وت دیكــــی باكانــــییاخود رۆژنامنووسك و، پرلمانو پرلمانتارك دەتوانت ھســــتبرپرســــكان ببات، ئابووی حیا وھموو وایدەبینــــم ك من لبرئــــوەل بین گشــــبین كوا وادەكن وانئ

تازەدا. عراقی داھاتووی برامبرحای ك وەزعــــی ئم لبرئــــوە،دەگڕتوەسر ،یھ عراقدا ل حازرعراق، سیاسییكانی ھزە ك ئوەی

پرلمان نــــاو كوتل ســــرەكییكانیئیرادەیان و توانســــت تاچ رادەیــــكتوافوق ك لجۆر نبتوانن بگ یھك دەســــتكوتانی بۆ ئــــوەی ئــــوب بكو نچــــت، ھی ل كیســــمانبكرت بینــــای لســــر پچوانــــوەبۆ زۆرباش داھاتوویكــــی ئوەی بۆ

تازە بنیاتبنرت. عراقیكورد سیاســـی كاربدەســـتانی ئدای ـــوە لئ *

رازین؟ بغدا لبم دەكرت، گلیی - راســــتیكیئدای ك بكینوە لــــوەش دەب بیرئو بغــــدا، ل سیاســــی كــــوردەكانحكومتی مركزی لــــ ك كوردانیبنچیندا رۆیان لــــ وانئ بغدان،كورد نونرایتی ك وەیئ بغدا لنونرایتی برژەوەندییكانی بكن،ھمانكاتدا م لب بكن، كوردســــتانك ئو لیادبچت نابــــ ئوەشــــمانحكومتی ل بشكن كوردان نونرەكۆماری ســــرۆكی عــــراق. ناوەندی ســــكرتری و كــــوردە ــــراق، بعبــــم ،كوردییــــ گشــــتی حیزبكــــیئو، رەسمی كاری و سرەكی لقبیعراق بناوی و راقع سرۆككۆماریوەزیری دەرەوەی ھروەھــــا كاردەكا.مكتبی كــــوردە، ئندامــــی عــــراق ،پارتی دیموكراتی كوردستان سیاسی،راقع وەزیــــری دەرەوەی ئو بمعراق بنــــاوی دەرەوە تــــدەچ كــــجگای منوە لالی ك دەكات، قســــدەرەوەی شانازیی ك وەزیری و فخردەرەوەی وەزیرەكانی لنــــاو عراق،ككی عرەبی، كۆمــــكاری و عرەبیخۆی تایبتی رزی ك وەزیرانی لوبگومان لدەگیرــــت. ھی و رــــزیرزی زۆرە ك توانیوتی شتكی ئوەكاری بگرت كوا ئو شــــونی خۆی

لدەكات.كوردەكانی لــــ ھمانكاتدا، وەزیــــرەدەورەكیان، راســــت مانئ دیكش،

كــــوردن، لالیكــــوە دەورە، دوو و كــــركئ دیكــــوەش لالیكــــی ،زۆرقوڕس زۆر برپرسیارتییكیانبجۆرك دەب لھمانكاتــــدا چوكبرژەوەندی نونرایتی ك كاربكنموایپ لبرئــــوە من بكن، عراقھیچ بغــــدا ل كــــوردی كــــ ئدائــــیبكو باشــــو خراپ نیی، ئدایكیكوردەكانی دەبــــ پچوانــــوە بــــرەخن دەگرن كوردســــتان ك ھرمیبغدا، كانی كورد لــــسیاســــیی لــــلناو ھمووی رەخنانــــ ئم چونكــــبتایبتی ،دەردەچ كوردســــتانوەئوەش بگومــــان كوردی، شــــقامیئســــتا تاوەكو ك لــــوەوە ھاتــــووەتبگن وازوونت لــــو نیانتوانیوەبم ئو نونران كوردن، راست كعراقیش بناوی مانكاتدا دەبــــھلئركی وانــــئ چونك قســــ بكــــن،حكومتی ل یتیشیان ھرپرسیاربگوتم: بۆیوەكــــو عــــراق. مركزی لبغدا كــــوردی ئــــدای ك موایــــپســــركردایتی الموایــــ ،زۆر باشــــراستی ئو كوردســــتانیش سیاســــیجۆرە دەب ك موایپ بم تدەگن،دەستپبكات كوردستان ل ھۆشیاریكك روونبكنــــوە و بــــۆ خككــــیلشــــاری چیی رۆیان راننم نوئزەرەرمــــان مــــئ چونكــــ بغــــدا، نكــــردووە، بپچوانوە ھرچندەمركزی حكومتی ل كــــورد نونریكاربكن، زیاتر عراق بناوی عراق

دەكا. زیاتر قازانج كوردیشماددەی كركـــووك و ئایندەی لـــی * لنـــوانكوردیی چۆن شـــارە ئو ئاییندەی ٢٤ و ١٤٠، تۆ

دەبینی؟كوا كســــك ئوە دەزانت - ھمووئاۆزە كشــــیكی كركوك كشــــیدەب مئ بگومــــان ،نیی وئاســــانمنتقی و عقنی زۆر چارەســــركیبدۆزینوە، كركــــووك بــــۆ كشــــی

چارەسر قســــب كركووك كشــــیدەین، ھموومــــان مــــئ ناكرت، واو، باــــی واو شــــانی كركــــووك و كوردســــتان ل كشــــركووك بكئگر كركووك دەن دیك ھندكــــیتدابت، بم توركمانیشی عرەب وكركووك كشی خۆی ،كوردستانییبم ناكرــــت، بمجۆرە چارەســــریا عرەبك بــــ تۆ بــــۆ قناعــــتوای یم قســــئ ك نك بھتوركمانبو ئــــوان بگومان ،وانیی یاخــــودو بمانوت نین، بۆیــــ رازی قســــاندیاریكراو تازەو واقیعكی نمانوتیكم شارە كركووك ك ئم ل یھدایت ســــرەكی پكھاتی شت ســــكورد ئینجا توركمان) عرەب، (كورد،ل عرەب یا كمترە، عرەب زیاترە،،یدیك كمترە ئوە شتكی توركمانكركووك ل یكھاتپ س ئم بمیكم، خای مــــئ واقیعین ھن وحكومتــــی مركــــزی دووەم الینــــیو وتانــــی دەوروبر ھی، ســــیمنتوت و بتوت عراق، دراوســــیرۆیان ئوانیــــش دراوســــكان توھوبدرێ دەبــــ ئوە لبر .یــــھواقیعی و كــــراوە عقكی زۆر بــــ كب بكرت چارەسر كركووك كشی

توافووقی. شوەیكی ١٩٦١ ســــای ل كركــــووك، ئگــــرتپڕیوە موو سام ھئ وەریبگرین،شــــك كركووك جاركیش و ھمووھمــــوو بــــووە، لــــ ھمانكاتیشــــدادواخراوە كركــــووك جارك كشــــیھندێ لبرئوە ،دیك قۆناغكی بۆلگڵ دواخستن چارەسرە، بم جارچارەسر ھندجار دواخستن ئوەشدالكشــــی بــــردەوام نییــــ، بــــمچارەســــر ھم كركوك، دواخســــتندیسانوە بۆی بووە، شك ھم بووەكوا بكینوە لــــوە دەب ئمــــ بیرچارەســــر كركووك چــــۆن كشــــی

كبارودۆخ ك كــــوەیشــــین ببكب بكو نتقتوە، و بــــن ئاۆز

بكرت. كۆنتۆڵ دەب پچوانوەپكھاتكانی ھمــــوو دەب لبرئوەو منتیقی عقنی زۆرب ئو شــــارەوای بــــوام ك لكشــــك بوانــــن،دەب دیك لالیكانی كــــوردی الینیبــــت، منتیقــــی زیاتــــر عقنــــی وبھزتریان پگیكــــی ئوان چونكبــــردەوام چونك ھی لو شــــارە،و بووە زۆرینــــ كــــورد لكركــــووككركووك دەین، خۆشــــمان ئم بۆبــــرا مــــئ كوردســــتانی. بمجــــۆرەزیاتر بۆی ل كركــــووك، گورەیــــنبچووككانمان بــــرا دەبــــ رەچــــاویموەی ئرئبل كركووك، ین لبكل نوەك دەكرت لداوا شتمان زیاتر

توركمان. و عرەبنووسینگی برپرسی لبغدا ك ماوەیی لو *چۆن وەزعكت بوویـــت، عراق ســـرۆككۆماری

گوزەراند؟ چۆن ژیانت و بینیبۆمــــن جیاوازییكی و ماوەیــــئــــ -بر لو مــــن چونكــــ زۆری ھبــــوو،ئزگم و رۆژناموانی كاری ماوەیــــبكیفی و دەكرد. سربســــت بــــوومئو م كب خۆم شــــتم دەنووســــی،بغدا، بۆ چووم قبوكردوو پۆســــتمســــرۆككۆمار مكتبی مودیــــری من مودیری عامی ھمانكاتیشدا بووم، لوەكالت، ب بووم كۆمار سرۆكایتیسانســــۆر ك قبوكرد بۆیــــ ئــــوەمماوەیی من ئــــو بخم ســــرخۆم.بووم ھیچ كل ســــرۆكایتی كۆمارننووســــی، شــــتكی رۆژناموانیــــمخكی ،بنووسیبای ھرشتكم چونكخۆت تایبتی بۆچوونی مئ دەیگوت

بۆچوونی كی؟ بزان ،نییبرپرسكان تا لبرئوەی ھم بۆیپۆستی ھم لبرئو نبن، ئیعراجرزی بوو، منیش شونكی حساس كماوەیكی رووەوە. لــــو خۆم گرتبوونیو و بوو، نزیكی دووساڵ گرنگ زۆرزۆر ماوەیكی ماموە، لو پۆســــتداعراقدا، لمژووی بوو ناخۆشــــیشكــــ دامنــــاوە ھمــــوو ئوشــــتانشبویان یادەوەری وەكو دابت رۆژكگرنگ زۆر ماوەیكی بكموە، بــــمبوە دەتوانم شانازی ھروەھا من بوو،ماوەیی ك ئو لژیانی خۆمدا، بكمسرشانی ئركی زۆربباشــــی توانیملھمانكاتدا بكــــم، جــــبخۆم جھمــــوو الینكان لگڵ توانیم كــــھبــــت، ھاوكاریــــم و پیوەنــــدی كاركی سادا دوو لم ك الشموابتخۆم ك رز بۆ ئم پۆستی وامنكردزۆرم پچوانوە بــــ بكو داننم،

گرت. خۆم شونكی ل رزبم قبووكرد، لبغدا پۆستت بۆچی باش *قبووڵ كوردســـتان ل ھیچ پۆســـتكت تا ئســـتا

نكردووە؟ماوەی ئو چونك قبووكرد، بغدام -جاللوە مام لالین پشــــنیارەم ئودۆســــتم جالل مام بردەمم، خرایــــكۆماری ســــرۆك كــــ جگ لــــوەیجالل مام لگڵ من پیوەندی .راقعنوەك ،تییدۆســــتای پیوەندییكیمن چونك حیزبایتــــی، پیوەنــــدی

لسای و كۆنوە ل ھر نیم، حیزبیلگڵ دۆستایتیم پیوەندی ١٩٦٣ منئــــوكارە بۆی ،یــــھ جــــالل مام خۆم، پیشــــكی دەگونجــــا لگــــڵپۆســــتكی بۆچی ك ئوەش لبارەیقبوونكردووە، كوردســــتان ل دیكمكوردســــتان ل دیك خكی من بالیدەتوانن ئو باشــــتر لمن ھی كزۆر

رابپڕنن. كارەدەنووسیتوە؟ خۆت یادەوەرییكانی كی *

یادەوەرییكانی خۆم - من بــــردەوامسركات دەگڕتوە بم دەنووسم،یا بویاندەكموە، كی و چۆن كوابونكموە چیش و چ بوبكمــــوەدەبــــ پشــــتر ھمــــووی وانــــئ

بكم. بۆ برنامڕژیرووناكبیرییی فتـــھ ئو ،دەڕوانیت * چـــۆنســـنتری و بدرخـــان دەزگای كـــ كـــوردی ساز رۆژە دوو ستراتیژی ل لندەن لكۆینوەی

دەكن؟ ئامادەی وباشن، كۆنفرانســــان - من دەم ئوھاتووم، ئمــــۆ مــــن ك بتایبتــــیدەكرد، قســــیان ك ئــــو برادەرانیتایبتی بــــ زۆرباشــــ ئم شــــتكیدەرەوەی لــــ ی كو كوردانــــبــــۆ ئئم ك بۆ ئوەی بزانن كوردســــتانن،كوردستاندا ئمۆ لعراق و كشانیكشی لوانش ،شانك ئم ،یھگورە كركووك بدروشــــم و قســــیكشــــی مانئ ناكرت. چارەســــربچین بۆی دەب بوردی ســــرەكین،لبرئوە مسلكان. بنوانی و بنجك برادەرانی ك ئو بم دەتوانم منزۆر بشوازكی كرد، قســــیان ئمۆ

قسیان دەكرد. منتقی بابتی وئم كــــ ،گرنگــــ لــــرەدا ئــــوەشبكرت، لسر بدواداچوونی شــــتاندەكیــــن بم شــــت مــــئ چونكــــبۆی ناكرت، ھوەســــتی لســــرلسر ھوەستی قســــان دەب ئمبۆ بكرت، بدواداچوونــــی و بكرــــتسیاسی ســــركردایتی دەب ھروەھاھرمی حكومتی وەكو كوردستانیشئاگایان بــــردەوام دەب كوردســــتان،كوردســــتان دەرەوەی لــــ كوردەكانیســــروەتكن مانئ چونك ھبــــت،ئــــم ئــــوەی بــــۆ كوردســــتان، بــــۆكوردســــتان ل دوورن ی كــــكوردانك راســــتقینكانی شــــك بزانن كو چین ،نھ كوردســــتان و لعــــراقئوان دەب چۆنن، چارەســــرییكانبۆی تبگینرن، لــــ مســــلكانســــازدانی كۆنفرانسی كوا موایمن پ

زۆرباشن. كاری لمجۆرە

ھنا بكارەكانی كۆتایی وتوانركس للندەن كوردی رووناكبیریی كۆنفرانسیلندەن ل بدرخان

عراق: كۆماری سرۆك برپرسی پشووی نووسینگی رۆژنامنووسی ناودار و قرەداغی كامرانناكرت چارەسر گورە قسی و دروشم ب كركووك كشی

دەنلن

-٢٠٠٨

غیەدا

قرران

امك

٢٠٠٨/٨/٢٨ - لندەن - رووناكبیریی كۆنفرانسی ھۆی

٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی 15رەزبری لندەن رووناكبیریی كۆنفرانسی

٢٨-٢٠٠٨/٨/٢٩ بھاوكاری رۆژانی لو سرپرشـــتی مكتبی بریتانیایكوردســـتان نیشـــتیمانی یكتیـــیكۆنفانسكبۆسنتریلكۆینوەیچاپ دەزگای و كوردستان ســـتراتیجیلشـــاری بدرخان و بوكردنـــوەیتاون ھۆی"كینزینگتن لـــ لنـــدەن Kensington" ھۆڵ-كاونسچمبر""Town Hall – Council Chamber

ناونیشانی: لژر بستراكلتور" سیاست و ،٢١ لسدەی "كورد

دەقیقیك وەستانی ب كانسكۆنفشـــھیدانی پاكی لگیانی بۆ رزلنانوتی دواتـــر كرایـــوە. كوردســـتانی.ن.ك لالین مكتبـــی بریتانیایئحمدەوە ئیبراھیـــم خاتوو شـــانازكانسی كۆنفرناموەو بندرایخوحاجی ھـــاوار بڕز بسرپرشـــتی

دەستیپكرد..كۆنفانســـك بریتبوو یكمی رۆژی برنامـــی

:لپروەرم، خاك بدرخانی سروودی -١عبدول و جمال مامۆستا ل ھۆنراوەی

قرەداغی. ئنوەر بڕز ئاوازی

شـــھاوك ١٤٠ ل ماددەی بابتی- -٢فرید لالیـــن بڕز سیاســـییكانداســـنتری برپرســـی ئسســـرد-

كوردستان. ستراتیجی لكۆینوەیلیستی و عراق پرلمانی بابتی- -٣د. بڕز لالین كوردستان ھاوپیمانیلیستی ئندامی – علیاوەیی بدوعلپرلمانی كوردســـتان ھاوپیمانی

عراقدا.٤-بابتی ھۆكارەكانیدروست نبوونیكوردی"شـــیكردنوەیكی دەوتـــینبز د. بڕـــز مژوویـــی" لالینســـرۆكی جگری راوژكاری – مجید

.ندنی باخو كاروباری ھرم بۆ٥-نمایشكردنیكورتفیلمی"پناسیكلدەرھنانی بدرخانیا"، بۆ ماباتـــا

رۆژبیانی. جانۆ بڕزئدەبی رەنگدانـــوەی ٦- بابتـــی-كوردیدا، ئدەبی لسر گالن برگریبنموون" لالین گل "رۆمانی ژانیو رۆژنامنووس غمبار- كمال بڕز

رەخنگر.ئـــازاد راگیاندنـــی بابتـــی- -٧"نموونـــب لكوردســـتاندا"بدرخان

ئبوبكر- بڕـــز حمیـــد لالیـــنبوكردنوەی دەزگای چاپ و برپرسی

بدرخان.پشـــانگای ھۆكـــدا ھـــر لنـــومنداـــی ھـــردوو بـــۆ شـــوەكاری لكوردســـتانوە كـــ دەســـتەنگینو یاســـین ســـباح ناردبوویان"لنیا

غریب"نمایشكرا. سربست سبربریتیبوو كانســـكۆنف دووەمی رۆژی پۆگرامی

:لپشـــنیارەكانی دمستۆرا ١- بابتی-یكگرتـــووەكان نتـــوە رۆـــی و كركووكـــدا كشـــی لچارەســـری

ئسسرد. فرید بڕز لالینلچوارچوەی كـــورد بابتـــی- -٢بریتانیادا لالین سیاستی ئمریكاو

مجید. نبز د. بڕزرابردوو لـــ كركووك ٣- بابتـــی-بڕز مســـتفا لالیـــن و ئاینـــدەدا

عسكری.كوردا"، فیلمی"ھاوارا نمایشكردنی -٤

سومز. سامی خاتوو لدەرھنانیكانسندامانیكۆنفئكشایانیباسنالی و ل نونری حزب بریتیبـــوون

و كۆمگا و كوردستان سیاسییكانیل كۆمك و كوردییكان ركخـــراوەو سیاستمدارو كسایتی رۆشـــنبیر

بریتانیا. وتی دانیشتوویكۆنفانسكدا دووەمی رۆژی لكۆتاییو پرسیار و بیروڕا ئاوگۆڕكردنی پاشئندامانی و ئامادەبووان لنوان وەمشنیارانمپبكانسداكۆنفكلنپ

پھات: كۆتاییســـركردایتی سیاســـی ١- داوا لـــو گرنگ لســـم لـــ كـــورد كرا كچارەنووسســـازەكاندا و نتوەیـــیلگڵ زیاتـــرەوە ب شـــفافییتكیبۆئوەی بكـــن. تاوتوێ جمـــاوەرداكوردستان بشداری ھموو تاككی كگرنگ لسم ئنجامكانی لبیاروچارەنووسســـازەكاندا و نتوەیی و

بت.چند پدانی گرنگـــی ٢- كردنـــوەوئۆفیسكیلیستیھاوپیمانیكوردستانبۆئاوگۆڕكردنی لھرمیكوردستانداپكردنی خكی بشـــداری و بیـــروڕاپرلمانی بیارەكانی ل كوردســـتاننونرایتی ك لبرئـــوەی عراقداكوردســـتان ھاوپیمانـــی لیســـتی

كوردستانن. خكی نونرانیكورد مای پتوكردنی و یكخستن -٣ئگرەكانی بۆخۆئامادەكردنبۆھموو

داھاتوو.ئمجـــۆرە دووبارەكردنـــوەی -٤بـــۆ وت لـــدەرەوەی انســـانكۆنفبیروڕاو ئاوگۆڕكردنـــی و دانبـــانكورد رەوەنـــدی زیاتـــری پاپشـــتیلچارەســـری وت لـــدەرەوەیو نتوەیـــی و مژوویـــی شـــك

چارەنووسسازەكاندا.سیاسی سركردایتی سووربوونی -٥ھوەشاندنوەی لســـر كوردستانقیادە بناو"مجلس بیارەكانی ھموو

كوردستان. بگلی پورە"دژژمارەی ل كۆنفرانس كۆتایی بالغی تبینی:گرنگی لبر بوكراوەتوە، بدرخان ١٠٣

دەكینوە بوی بالغك دووبارە

لندەن ٢٨-٢٠٠٨/٤/٢٩ رووناكبیریی كۆنفانسی كۆتایی بدرخانبالغی لندەن حمید ســـازدانی چوارەمین بۆ بووین، خۆئامادەكردن ل ئیلوولـــی٢٠٠٦ ســـرگرمیئمانیا، ل كوردۆلۆجی و ھاڤیبوون بھاوكاری برلین، ل بدرخان فستیڤایزیادی بڕۆژ رۆژ گیروگرفتكان كشو بووم. كارەكان ركخستنی خریكی منیش ناتوان كس ھیچ ٢٠٠٦ گوتیان دووەمی تشرینی ھر لســـرەتای مانگی دەكرد،برادەرانی "٥٢"معامالتی ،"G"تت بكرر بكات، دەبفســـ "s"پۆرتیپاســـبپاسپۆرتكان ئینجا ســـفر، پاش"٩"جار بغداو بردە كوردستانم شـــارەكانیوەرگرتنی فۆڕمی پكردنوەی خریكی ،٢٠٠٦ یكمی كانوونی لمانگی تواوبوو،دمان نا"سینم"زۆریش ناومان لدایكبوو ل"٢٠٠٦/٢/٢٨"كچكمان بووین، ڤیزەل ڤیزە، وەرگرتنی بغداو ٢٠٠٧"دیســـان نیسانی پخۆشـــبوو، لمانگی"ئازار وبراو و كات كوردســـتان ل ٢٠٠٧/٥/٢٥ گڕاینوە و برلین بۆ ٢٠٠٧/٤/١٩ چووینمنداكی گڕانوەم، ببۆنی ھاتن ســـردانم خوشكزاكانم برازاو و خوشـــككژاڵ پمگوت: چۆنی و چاك پاش منیش بوو، برازام كژای لباوەشی جوانكیل،كچت سینمی مام ئوە جوان. ئویش پیوتم: خوا لتان نســـتنی، كچكیو كاردەكم بوجـــۆرە ئرێ من بم: و دەموویســـت بگریم لناخوە وســـاتلكردووە، پیامی رۆژنامنووسی و رۆژناموانی بقوربانی كاری شـــتكم ھموودەیم سرشـــتیی بگرن، ئوەی رزی ئو و ئوەبزانن ھبن، خكانك دەبواقیعییو ئمری مئ بم ،یھ زالن و قســـب ن پویستیشـــم ن ركالمونیی منت وەی كردوومئـــ چونك بم، فزوی ناموێ یش ھدیك زۆر شـــتیئگر ..بقیمی ھت خكانك ستیشـــمانبم ھرچندە بسر كســـوەوستافی شانازی ئوە جگای دەكرت، بدرخان و پۆژەكانی چاالكی لسر قسش

.ب شكست تووشی بدرخان نیانھشتووە ھردەم ك ھاوكارانتی، و نووسینو چاپ دەزگای و كوردســـتان لكۆینوەی ســـتراتیجی ســـنتری ئمجارەیانبریتانیای"ی.ن.ك" نووسینگی سرپرشتی و بھاكاری بدرخان بوكردنوەیبزانن دەشتانوێ ئگر سازدا.. لندەن لشاری سركوتووی زۆر كۆنفانسكیدەم:"لھولر ئوەندە تنیا ســـازدراوە، جۆرك و بچ چۆن انسو كۆنفئسنووری وە بڕانگ بۆ ســـوریاو و لوشوە ئوردن بۆ پاشان بۆ ســـلمانی وو سلمانی و كركووك و و تكریت سامرا و روتبو بناو"رومادی عراقی وەلیدیلندەن..."مبستیش بۆ و ئینجا ئستمبۆل و بۆ سلمانی بۆ لپاشان ھولر،پشمرگی زیندان و خان شـــاناز گورە ماندووبوونی"خاتوونی ل بوو رزگرتنلھاتووان كارەكانی و لھاتوو ھـــاوار حاجی"چونك ئوانـــ زۆر زیرەكانـــورزیان ئوەندە لندەنیش ل و كردووین جبج بۆ ئوردن ل ڤیزایان وەرگرتنیانسكۆنف ركخستنی ل جگ حپسابوو، زگرتنو رئ لئاست مرۆڤ گرتین،رووناكبیرییك،ك ھردوورۆژنزیكی"١٠٠"كسئامادەبوون،ئممبستیشمانكارك ھر برنامبۆ ك كورد، ســـركردایتی لبرامبر راســـتگۆبین بووە كفرید دفراوانی و گورەیی ئنجامبدەیـــن. تیادا ســـركوتنی ھب، دەتوانرێلكۆینوەی سنتری بڕوەبری و سركردایتی"ی.ن.ك" ئندامی ئسسردكانسكۆنف سركوتنی لبرامبر بوو، وەفدەك سرۆكی ك كورد، ستراتیجیھروەھا خۆشی خست مترسییوە، ژیانی خست گڕو بكو توانایكی ھمووعبدوعلیاوەیی، فرامۆشبكرتبتایبتی"د. ندامانیوەفدەكی ئناكرێرۆزانكۆی پشـــووی ئمین، ســـرۆكی مجید د. نبز و عراق ئندام پرلمانیحسن، علی و كامران رەخنگر و نووسر كمال غمبار، مامۆســـتا و كۆیوانئ كوردستان" ھرمی جگری ســـرۆكی نووســـینگی تایبتی بڕوەبریلو بشـــدارییان زیاتر بابتك ب ھریكو بوون، وەفدەك لگڵ جگ لوەیئیتر ،دەب تابمن بردەوام بیاریداوە، بدرخان سركوتووە كرد.. انسكۆنف

بدرخان. ئكادیمیای برەو پشوە بۆ كنووسین گرنگی لبر بوكراوەتوە، بدرخان ١٠٣ (مرۆ)ی ژمارەی گۆشی ل نووسین تبینی: ئم

دەكینوە بوی دووبارە

دیك بت میللتكی دۆستی نیی میللتك دنیادا ل ھموو ھاوار حاجی:

لندەن بدرخان- ئا:خۆی مندای لـــ بـــاس چـــۆن * ھـــاوار حاجـــی

بی؟ چۆن خوندنت قۆناغكانی دەكات؟كوردســـتان، منداكی ھموو - وەكوو پاشـــان قدزێ بووین ل ســـرەتاكۆی ل شـــارۆچكی ،وە كۆیھاتینناوەندی ســـرەتایی و قۆناغكانـــیدواتـــر و، تواوكـــرد و دواناوەندیـــمكۆلیژی ســـالحدین، زانكۆی چووم

كارەبا. بشی ئندازیاریزانكۆدا قۆناغی و لـــ تمنی گنجتی لـــ *پاشـــان و گیرایت ئمنوە دەزگاكانـــی لالیـــن

بۆچی گیرایت؟ زیندانی كردن،وەكو ژیاندا، تی من لنجگ قۆناغی -نبخو زانكۆدا ل ك نبووە گنجكلژیانـــی زانكۆدا چـــژەم و مـــن ئودووەمی قۆناغی ل چونك نبینیـــوە،تدریبی زانكـــۆ لســـر مســـلیبجمھشت، سای شـــعبی جیشیدووەمم قۆناغـــی و گڕاموە پاشـــترزانكۆ ل ســـیم ســـای تواو كرد،قیدیشـــیان ترقین و كردم فســـیانحوكمدرام، و گیـــرام كـــردم، پاشـــانكوتم گشـــتی دواتر بـــر لبووردنیبربوونكم، لـــدوای و بربـــووم،بگڕینوە كـــ دەركرد بیاركیـــان

ب چواریشـــم پۆلی ئوەبوو زانكۆش،تواو تاقیكردنـــوەكان خولی یكم

دەرچووم. لزانكۆ كردووكۆمی و پاشان ئندازیاری زیندانوە بۆ ل *ھندەران ئینجا حیزبایتی، كاری و خوندكارانبریتانیای ركخســـتنی لپرســـراوی و بـــوون بل ناكی ھست كوردســـتان، یكتی نیشـــتمانی

پشووە؟. ب پویستت و ماندووی ژیانداب پویســـتم ھســـتناكم - نخر،بوام من چونكـــ ھبت، پشـــوودانبكارك ئیمانـــی كی وای ئگـــرھســـت ك بوای دانیم لو ھبت،ھروام من بۆی بكات، ماندووبوون ببۆ واھبووە جـــاری و بیركردۆتـــوە

لگڵ كاتژمری نیو كۆبوونوەیكیشھید لگڵ یا شـــاخوان شـــھیدھولر بوون، دەشـــتی ل ك ربازیبـــۆ پچـــووە رۆژم و دوو دوو شـــوكۆبوونوە و دانیشـــتن نیـــو كاتژمرھســـت ھیچ ئوەی بب لگیاندا،

بكم. ماندووبوون ب

كوردستان نیشتمانی یكتی ركخستنی ئمۆی *دەبینی؟ چۆن بریتانیا ل

گشـــتی بشـــوەیكی - ركخســـتن،دای بووژانوە و پشچوون لبرەوچمیك و تنگ ھیچ بم، بـــم،یھ چمش و تنگ ب ،نییبۆ مانچ ئو تنگو زیاتر من بم

دەگڕنموە، تایبتی و شخسی شتیچونك دەیگڕنموە، تگیشتن نا بۆلگڵ فیكریم كشـــیكی من ئگـــرتنگ تناب كـــ موایپ ،بـــتۆ ھچونكـــ یا مـــن قناعت مـــو چبمن قناعت تۆ یاخود دەھنم بتۆلسر ھركســـو یاخوود دەھنی،

كاری و دەبـــت خۆی بیروبۆچوونـــیشتی سر ھات م كب خۆی دەكات،چارەســـری ئوە موایپ شخســـیبریشی ھچارەس گر چونك ،نییچارەسری چارەســـرەك غیری ئوا

.كخستنربكـــرێ ئمجـــارە ھبـــژاردن * پتوایـــ گـــر

جاران گوتینی ھمان ب بریتانیا كوردەكانـــیبچن؟ دەنگدان سندووقكانی برەو

پشـــوەخت بیار ناتوان - مـــرۆڤئمجارەش موایـــپ بـــم بـــدات، برەو جاران گوتینی بھمان خكیچونك بت، دەنگدان ســـندووقكانی كتۆ وەنییئ ھبژاردن مســـلیب دەدەی و كـــ دەكی كـــدەنگ بكلســـم لبغدا، خۆت نونری،تییوایتن مســـلیكی زیاتـــرمومارەســـیكی ھبژاردن، ھروەھابیت كتۆ ھقی خۆت بشدار خسیش

.خۆت مافی ك پرۆسیك لدۆســـتی بریتانیا حكومتی ك توایپ * تـــۆلبردەم بـــكات كورد ل پارـــزگاری كوردبـــ و

ھڕەشكاندا؟دۆســـت مســـلی - ل سیاســـتدازاراوەك مـــئ یوانل و نادۆســـتل بكاربھنین، دیك بشـــوەیكینیی بی میللتك ھیچ ھموو دنیادابكو ،تـــمیلل فـــن ئم دۆســـتیمیللتان مســـلی دەرەوەدا لدنیای،كانرژەوەندییب مســـلی زیاترتو میللئ یاخود تو حكوومئ ئایامیللتكی لگڵ برژەوەندی چندەدەكا، دۆستایتی تۆ دەڕوا، ئوەندە تۆلبر دەكا دیكـــش دۆســـتایتییكیمافی ئستا كانی، راسترژەوەندییبڕەتییبن خاكی دەن وەكـــو مرۆڤدەرەوەدا، میللتانی بیركردنوەی لو ئوروپا ئاســـتی لسر بتایبتیدەن وەكـــو مئ بـــم ئمریكا،نوەكو تییمرۆڤای ئاســـتكی لسرسیاسییكان لســـم بم سیاسی،

خۆ، تدەگر برژەوەندییكان زیاتربتوانین ھوبدەیـــن و ئمـــ ئگـــرلگڵ خۆمان ك برژەوەندییكانـــیبگونجنین، ئواندا برژەوەندییكانی

دۆستمانن؟! بگومان ئوامئ شتی س ن باوەڕ بكان دەریتانییب *بۆ مئ كار، ھزی ئافرەت، ئاووھوا، مكن،

وادەن؟خۆیان رۆژانی ئزموونی ل دیارە -

.ربووینف مئلكوـــی كـــورد * تـــۆ وەكـــو دیبلۆماتكارـــك،

دەبینی؟ جیھاندا دیبلۆماسییتی.ماومان ،موایپ -

لنـــدەن لـــ * ھفتـــی رووناكبیـــری كـــوردی ٢٨-٢٠٠٨/٨/٢٩ ل رۆژانـــی كی لكۆنفرانســـككۆنفرانست چۆن تۆئم ســـازدا، لندەن شـــاری

بینی؟ب كۆنفرانسكی سركوتووی زۆر -منشتی ھندێ ككۆنفرانس بم دەزانم،كوردەكانی دەرەوە ھم لماند كســـجۆرە لم بشـــداربن ن كزدەكـــحو گرنگ لسم گفتوگۆیان لســـرئوەش ك ھـــم نتوایتییكانـــدا،بیروبۆچوونكانتان زیاتر بۆ ئرە دندیك شوەیكی ب دەبت، دەومندچونك دەكن، مســـلكان ســـیریو لرەن كماوەی دەرەوە كوردەكانـــیدەرەوەو، كلتووری ب بووین تكڵو پرلمانتـــاری بینیـــوە زۆر شـــتیئحزابكانی و سیاستمدار بینیوە،چۆن لرە ك دەزان بینیـــوە، ئرەیدت ك بۆیـــ ئویش بیر دەكنوە،و بشداری دەكا ئوە گفتوگۆ لگڵ وتـــییقع دەكا بـــو ككۆنفرانســـك دەكات، مسلكان لسر گفتوگۆب دەكا دەومند ھردووال زیاتر ئوە

بۆچوونكان.لكۆینوەی ســـنتری وەكو ئوەشو چـــاپ دەزگای و ســـتراتیژیزۆر زۆر بدرخـــان بوكردنـــوەیئوەبـــوون ئداتـــی و ماندووبـــوونسركوتنیئمكۆنفرانس،كبراستیو ماندوونبوون ماوەیـــ ئوەش لو

نكرد. بماندووبوون ھستتان

كۆنفرانســـك ھندێ بم دەزانم، ســـركوتووی زۆر بـــ كۆنفرانســـكیجۆرە لم بشداربن حزدەكن دەرەوە كوردەكانی ھم ك شـــتی ســـلماند،دن ك ئوەش ھم نتوایتییكاندا، و گرنگ لسم گفتوگۆیان لسر

... دەبت دەومند بیروبۆچوونكانتان زیاتر ئرە بۆ

٢٠٠٨/٨/٢٨ - لندەن - ككۆنفرانس ل دیمنك

٢٠٠٨

ی-اج

حوار

ھا

كۆنفرانسی رووناكبیریی لندەن16ژمارە (١٠٤)ی ئیلوولى ٢٠٠٨/٩/٢٢رەزبری ٢٧٠٨ی كوردی

حمید بدرخان - ئوردن - سوریا - لندەنسرەتا

انســـكۆنف و چاالكـــی و فســـتیڤاڵ پـــاش ســـركوتووەكانی بدرخان لدەرەوەی كوردســـتان "برلیـــن، قاھیـــرە، ئـــران، ســـوید، فڕەنســـا، لنـــدەن، توركیـــا، ســـوریا، فانكفـــۆڕت، ئوردن، لوبنـــان، ھانۆڤـــر، مانھایم...ھتد" ك بســـدان رۆژنامنووس و ھونرمند و نووســـر و شـــاعیرو رووناكبیر ســـوودمند بوون و توانیویان كارەكانی خۆیان بدنیای دەرەوە بناســـنن و ھندكیشـــیان

پیوەندی رووناكبیرییان ئنجامداوە. یاربوو لب ندەن كانســـی لكۆنف بارەت بســـ٢١و٢٠٠٨/٨/٢٢ لالیـــن ســـنتری لكۆینـــوەی ستراتیجی كوردستان و دەزگای چاپ و بوكردنوەی بدرخان بسرپرشـــتی و چاودری نووســـینگی بریتانیای"ی.ن.ك"بڕوەبچـــ، بم لبر ھۆی

تكنیكی نتوانرا لوادەی خۆی ئنجامبدرێ..

چۆن كۆنفانس للندەن ئنجامدرا؟زۆرجار لگڵ نووسرانی بدرخان باسی گشــــت و چاالكی دەكرت، لناوەوەو دەرەوەی كوردستان، رۆژكیان شاعیری رووناكبیر"موحســــین و دناســــك ئاوارە"باســــی ئــــوەی كرد كــــ بۆچی كۆنفانس ل لنــــدەن نكرت، منیش ویش دەستی دایس ناناسم، ئگوتم كموبایلكیی و تلفۆنی بۆ بڕز"ھاوار حاجی"ل نووســــینگی بریتانیای"ی.مردانــــو زۆر ئویــــش ن.ك"كــــردو نی داو كدەست و ب ھات راستگۆیانئم كوتین ناونووســــكردنی ئوانی

دەتوانن لكۆینوە پشكش بكن. فرید و جوھرو حمید

پاش دووس دانیشتن لگڵ بڕزان"فرید ســــنتری بڕوەبری ئسســــرد، و كوردستان ســــتراتیجی لكۆینوەی جوھر كرمانج یاریدەدەری ســــكرتری گشتی بۆ كاروباری رووناكبیری وحمید ئبوبكــــر بدرخان برپرســــی دەزگای بدرخان، ل سلمانی و ھولر چندین ستبو منجامدرا، بۆ ئدانیشــــتن ئپیوەنــــدی بــــ زۆرــــك للكۆیارو نووســــرو رووناكبیر كرا، لئنجامدا بیار لســــر"٢١"كس درا بمبستی بشداریكردن لو كۆنفانس ك بنیازە

ل لندەن ئنجامبدرێ.. ئسســــرد-بڕوەبری فریــــد -١ســــنتری لكۆینــــوەی ســــتراتیجی كوردستان . ٢- جوھر مستفا حمك- ســــكرتری گشتی"ی.ن.ك" یاریدەدەری بۆ كاروبــــاری رووناكبیــــری. ٣- خالد دوسكی- برپرسی راگیاندنی بادینان. ٤- حمید ئبوبكر بدرخان – برپرسی دەزگای بدرخــــان. ٥- محمــــد عزیز عوسمان"موكری"- سرنووسری گۆڤاری پیڤین. ٦- د. نبز مجید - راوژكاری جگری ســــرۆكی ھرــــم بۆكاروباری خوندنــــی با. ٧- د. ھیمداد حوســــن بكر- مامۆســــتای زانكــــۆو راوژكاری كلتوری بدرخان. ٨- موحســــین رەشید ئحمد"ئاوارە"- نووســــر و شــــاعیر. ئحمد"غمبار"- كمال حوســــن -٩

نووسر و رووناكبیر. ١٠- مریوان مسعود علی- نووسر و رۆژنامنووس ل ســــرۆكایتی ھرم. ١١- كامران علی حســــن- برپرسی نووســــینگی جگری ســــرۆكی ھرم. ١٢- شادمان حسن مولود- نووسرو فیســــڵ علی رۆژنامنــــووس. ١٣- خورشید- سرۆكی یكتی ئابوریناسانی كوردســــتان. ١٤-د. عبدوــــ محمد علیاوەیی- ئنــــدام پرلمانی عراق و راوژكاری مژوویــــی بدرخان. ١٥- خالید مولود ئحمد"جوتیار"راوژكاری درخــــان. ١٦- كاككلتووری دەزگای بمم فخری ســــامی"بۆتانی"رووناكبیرو محمــــد ربیــــن -١٧ رۆماننــــووس. سۆفی- مامۆستای زانكۆ. ١٨- حسن یاسین عبدولەحمان- ئندام مكتبی بیروھۆشیاری/نووســــر. ١٩- عومــــر عبدولكریم محمد ئمین- شــــاعیر. ئیســــماعیل"جلیزادە"- قوبــــاد -٢٠دادوەرو شــــاعیر. ٢١- مســــتفا ساح كریــــم- جگــــری نقیبی ســــندیكای

رۆژنامنووسانی كوردستان. رەكفرجی سخ

دیارە ھر كۆڕو كۆنفانسك ئنجامبدرت پویســــتی ب بودج ھی، بتایبتی بتلفــــۆن كوردســــتان لــــدەرەوەی پیوەندی ب بغدا كــــراو بتایبتیش نووسر و رۆژنامنووس"فریاد رواندزی" وتبژی لیستی ھاوپیمانی كوردستان، كــــ ئگــــر دەرفــــت ھب"جوھــــر كرمانج و حمید بدرخان و موحســــین ئاوارە"بناوی ئو لیژنی بچین بغدا بمبستی دیدەنی ھڤاڵ مام جالل بۆ دابینكردنی خرجی سفرەك، ئوەبوو زروفی بغدا زۆر خراپ و كوردیش لنو شڕكی قورســــی ماددەی ١٤٠ و گۆڕینی بمــــاددەی ٢٤ و رەتكردنــــوەی لالین ســــرۆك كۆمــــارو خۆپشــــاندانكانی شارەكانی كوردستان و بتایبتی قتل و عامی خۆپشاندانانی خكی ب دیفاعی لیان و شھیدكردنی٢٦كس كركووك و سفری ھڤاڵ مام جالل بمبستی نشــــترگریی بۆ ئمریــــكاو مانوەی تا نووســــینی ئم بابت ئــــوا وایكرد ك نتوانرێ خرجی ســــفرەك دابین بكرێ، جگای وەبیرھنانوەی لیادی نووســــی كوردی كی رۆژنام١١٠ســــائنجامدرا، ٢١-٢٢\٤\٢٠٠٨ ل لقاھیرە بڕز كۆســــرەت رەســــول علی جگری یكمی ســــكرتری گشــــتی"ی.ن.ك" و جگری ســــرۆكی ھرمی كوردســــتان. "٢١"ك دابینكرد.. مبۆئ خرجییكی كس بووین. بۆی بڕەسمی ئمجارەیان ئومدكمان ب بڕز مــــام جالل بوو، ئویــــش لبر پــــ ئیشــــی نتواندرا، ندروستی باشدەبالل" تمام ج"خۆزگو ئومــــدی تمندرژی بــــۆ دەكین و ئو مســــلیش چارەســــردەكرت. لبر ئو ھۆیانــــ لیژنك بیاریدا، ئــــوەی دەتوان لســــر ئركی خۆی بت كۆنفانســــی لنــــدەن ئم ھموو

ئاسانكاری و ئامادەكارییكی بۆ دەكین. بۆیــــ ل"٢١"كســــك تنیا"١٣"كس

ماوە. ژمارە"١٣"

دەن ژمارە"١٣"دمــــۆرەو زۆرجار لرەو بژمارەیكی"قب"ناودركراو لــــوێ ە، ئو"١٣"كســــی ك بیاریاندا بن بــــۆ لنــــدەن بریتیبوون لــــ ل"فرید ئسســــرد، حمیــــد ئبوبكــــر، د. عبدو علیاوەیی، د. نبز مجید، كامران علی حسن، قوباد جلیزادە، محمد موكری، موحسین ئاوارە، خالید جوتیار، ربین محمد ســــۆفی، عومر عبدولكریم، مریوان مسعود، كمال

عمبار، كاك مم بۆتانی". شاناز ئیبراھیم ئحمدو ھاوار حاجی

گــــورەو خاتوونــــی ئــــوەی پــــاش ئحمد"، ئیبراھیــــم لھاتوو"شــــاناز بریتانیای"ی. نووســــینكی برپرسی پداویســــتییكانی دەعوەتنامو ن.ك" كســــر"٢١"كوەرگرتنــــی ڤیــــزا بۆ ھلڕگی پشمرگی شاخ و زیندان"ھاوار حاجی" لپرسراوی كۆمیتی ركخستنی بریتانیــــای"ی.ن.ك" نــــاردو ئمــــش ھمــــوو ئندامانــــی وەفــــدی میوانمان

ئاگاداركردەوە. وەرگانی شووناســـی باری شارستانی و رەگزنامو

گربستی ھاوسرتیڤیزەی دەمانزانی ھریكــــك پشــــتر ئوروپــــا یــــا ئمریــــكا یــــا لنــــدەن وەربگرــــت، دەبــــ شوناســــی بــــاری شتارســــتانی و رەگزنامــــی عراقی و گربستی ھاوسرتی ئگر ژنی ھب و بننامو ھرچی پداویستی وەرگرتنی ڤیزا ھی، دەب بۆ سرزمانی ئینگلیزی وەربگدرت، بھموو ئو برادەرانمان

گوت و ھموویان جبجیان كرد. وەرگرتنی ڤیزای ئوردن

باش بوو، بھۆی پیوەندی رووناكبیری و سیاســــی و ھركس الی خۆی ھوی ئوەیــــدا چــــۆن بتوانــــدرێ لمــــاوەی "٧٢"سعات ڤیزای ئوردن دەستبر بكرێ ب"١٢"سعات بڕز فرید ئسسرد، ئــــوكارەی جبجكرد. ئــــو دەیگوت: رن بۆ پارە وەرگرتن، چونكمنس مب"ناتوانم و بمن ناكــــرێ، ھرچی كاری دیك ھی دەیكم، تنیا ممنرن بۆالی دلــــری ســــید مجید..."بۆی لكاتی دیاریكــــراودا ڤیزا وەرگیــــراو بیارماندا ل"ھی فۆكوانی ئزم"لســــمانی

پلیتی فۆك ببدرت. ئوردن ب ٢٩٠ دۆالر

مكوكییــــكان رەكفســــ پــــاش ٢٠٠٨/٨/١٧ ئــــوڕۆژە تــــا كــــكرد ســــفرم من"حمید"نزیكــــی"١١" لنــــوان ھولــــر و ســــلمانی تنیا سفرەكبوو، ركخستنی بمبستی ببدرت پلیتی"١٣"كــــس تكلیفكــــرام بــــۆ ھر یكی تنیا چــــوون بۆ ئوردن ب"٢٩٠$"دووســــد و نۆوەد دۆالر بوو، زووتر گوتمان ھركسو لسر حیساب

و گیرفانی خــــۆی دت، بۆیــــ بپلیت بۆھــــر "١٣"كی با ھندــــك"٢٩٠$"و

ھندكیشیان"٣٢٠$". ناكرێ ھوڵ و ماندووبوونی بڕوەبری فۆكخانی ســــلمانی بڕز كامرانی ئندازیــــار لبیر بكرت، چونك بھق لخمی ھاوتیان و كارئاســــانیی بۆ ئوكسانی كشیان ھیو یا ئوانی پلیتیان دەستناكوێ.. كورد ئگر پشت بچند پیاوكی لخــــۆ بوردووی وەك رگیز نھ ،ستندازیار ببرانی ئكامگندەی دەب و ن ناحزو دوژمنانیش ن.. چونكببــــرمــــان پدەتوانــــن زەفئوپیاوە بڕزە لچوونمان بۆ ئوردن و تا گڕانوەمان لسوریاوە بۆ سلمانی و لپاشــــان چوونمان بۆ ئســــتمبۆل و لندەن، ئگــــر كامرانی ئندازیار نبوا، ھرگیز ندەكــــرا، بۆی جگای

رزی سرجم وەفدەك بوو.عومر عبدولكریم و دۆالر

لفۆكخانی بیانی ٢٠٠٨/٨/١٧ ھر "vip"كانتییســــایك بشی سلمانی لپ"عومر بیانــــی، كاتژمــــر"٦"ی عبدولكریم"ی شــــاعیر و رووناكبیر، زیەی لھســــاو بو بیانییی تنیا من و ئو لوێ بووین، وتی: كاك حمید پشی تۆ بیت"١١٠٠$"ھزارو سد دۆالر و

ھزار دیناری بریمرم ونكردووە. منیش زیەم كرد و گوتم: خودای"بســــم الله" ئوە سعاتی یكم ئوە روویدا، گوتم:"ئاخیرە لدی خۆم رییانولھبــــاخ" بھرحاڵ دم خۆشــــكردو گوتم: گیرفانكانت بگڕێ بزان نایدۆزیتوە، ب سوود بوو ســــرەنجام پارەی دیكی بۆھات، بم من ھر حپســــابووم و نشمویســــت بكسی دیك بم نوەكو ،ك دروستببیشــــش چوونمان كپبھرحاڵ كاتك ویستمان بچین بۆناو فۆك"عومر عبدولكریم"وەكو شركی ھناس ســــوار گوتی: بخوا دۆزیموە، ..كفننیشت قو توتبووە نز كتومدمان خۆشبوو، كیســــی سفرەكمان بھزتربوو، ئوەی دتنگ و ناڕەحتی كردین، نھاتنی ھاوڕێ و رۆژنامنووسی ســــعود"بوو، كریوان مزموون"مئبپلیتی بۆ بدراو ھر نھات، دەشیانووت ژمارە"١٣"دمۆرە، بــــم ئو ژمارەیی نھشــــت و كــــردی ب"١٢"كــــس. ھر لنو"vip" ئوانی لھولر ھاتبوون شــــی كوانوتبــــوون و ئخو نشــــلسلمانی مابوونوە ل"ھولر"شو ھر ھیالك بــــوون، بم"موكری"گورە رۆماننووسی كورد لھمووان مزبووتترو حازر بدەستبوو، بھرحاڵ چووین نو

فۆكو عمان خۆتبگرە ھاتین. پاش"٤"سعات

زیــــن و وەســــتاندنمان لــــپــــاش داب ل نودەوتی علیــــای فۆكخانی عمان پایتختی ئوردن تا كارە یاسایی و ڤیزا وەرگرتن تواو دەب و ئینجا برەو شــــونی حوانوەو داگرتن و باركردنی جانتاكان و نشارەزایی و چند گڕاین بۆ ڤیزا ســــنتر نماندۆزییــــوەو نا عیالج، چونك یك ل شوققكانی شارو ل شوققی"الســــعادە"چوار شوققمان "$١٠٠"ب ك شوققوی یكرێ گرت، شبشوققی یكم"فرید، د. عبدو، د. نبز، حمید" شوققی دووەم:"موحسین ئــــاوارە، كاك مم، كمــــال غمبار،" جوتیــــار، ســــیم:"خالید شــــوققی كامران علی، ربین محمد ســــۆفی" شوققی چوارەم:"محمد موكری، قوباد جلیزادە، عومر عبدولكریم" شوققی "السعادە" لبرامبر سوپرماركتی"شی

فۆی"بوو، لنو چقی شار. ڤیزا سنتر

گوتبوو بئمیـــان ســـفر پـــش ئگر"ئبـــو ئـــازاد، ئبـــو عومر، جمـــال، ھتد"لـــوێ بـــن، دەتوانن كارئاسانیتان بۆ بكن و زیاتر چانسی وەرگرتنی ڤیزاتان دەب، بۆی لگڵ چوونمان بۆ ڤیزا سنتر لبرامبر" ،"قامی"الثقافشركینگ"بوو لبورگیكسر ب یككم گوت: ئبو عومر، لرەی، ئبو عومر بخۆی گوتی منم ب، ئمش قســـمان لگڵ كردو وەفدكین"١٣"كســـین مـــئ گوتمان و دەچین بۆ لندەن و كۆنفانســـمان ھیـــ، گوتی:"دەعوەتنامـــو نفوس و جنســـیو عقـــد زەواج و تعھـــد ختـــی و ژمـــارەی بانـــق و پناس و ،الیئینگلیزی لتـــان، ب"ننامبگوتمـــان: ب. بتایبتی پناســـی د. عبدوـــ علیاوەیـــی، ك ئندام پرلمانی عراقی بـــوو، گوتی: ئوە مووتان ڤیـــزا وەردەگرن لســـتا ھئســـعات"٩"ی بیانی چووین بۆ ڤیزا و وەرگـــرت ســـنترو"١٣"فۆڕممان "ئبـــو عومر"كـــ ئینگلیزییكی زۆر باشی دەزانی و ھر ھموو فۆڕمكانی پكردەوەو ســـعات"٣"ی دوای نیوەڕۆ تواوبـــوو چووینوە ڤیزا ســـنترو پـــاش ســـیركردن و تدقیقكـــردن و ك"٩٨"دیناری ئوردنی كریدانی ھپدەكات"١٣٨$" كـــ ناگڕندرتوە بۆ خاوەنكـــی لكاتی"پدانی ڤیزا یان ندانی"لپـــاش پدانی بیاری پارەی ونگرتن پنجمـــۆرو ترخانكراو، وەرگرتنوەی پســـوولی پدانـــی و پســـاپۆرت بۆ ھریكك، مرجیش ئوەبوو، ھركسك ئو پسوولیی النبـــت بھیچ جۆرێ پســـاپۆرتی

نادرتوە. رۆژی حشر

لدوای ســــعات"٣"ی ٢٠٠٨/٨/١٨، زۆر نیگران بــــووم، ئایا ڤیــــزا وەردەگرین كانی برادەران و بزمم بیــــان نا، ب كرانیینیگدی ئوستادیش ھیچی لئوم زیان لك حنددەكــــردەوە، ھم نكموختار مول و مككمــــۆڵ و مۆكانی زیــــان لكیشــــان حندبــــوو، ھیكجرەش و بحرولمیت و شونی دیكی شــــونوارە كۆنكانی ئــــوردن ھبوو، منیــــش خیام ھر الی ڤیــــزای لندەن بوو، بدرژایی ئو"٢٦"سعات نخو چۆت چــــاوم و ن بدی خۆشــــم نانم خوارد، چونكــــ وەرنگرتنی ڤیزا یانی شكست و شكســــتیش یانی مردن، بۆیبھیچ كلۆج ن شكست قبووڵ دەكم و م، بۆیل بكگ دەشــــتوانم خۆی ل نئوەندە ســــیقم بخۆمــــ لكاركردن، ھموو دۆڕانك ب مردن ناوزەد دەكم..

رۆژی شادی عاتو"٢٦"سژایی ئدرروەكو گوتم بھلكاتــــی بــــووم، نیگــــران و دوودڵ دیاریكراودا پســــوولی ھمووانم لگڵ خۆم بردو بتنیا خالید جوتیاریشــــم لگــــڵ خۆمــــدا بــــردە ژوورەوە "ڤیزا سنتر" بۆئوەی بجیا داوای ئوەكی خۆی بكات، چونك ئگر ئوەی خالید كراب و ڤیزای وەرگرتب، ئوە ئوانی دیك وەریــــان گرتووە، ئگر ئو وەری دیكــــش وەریان ئوانــــی ،گرتبــــنڤیزای بانگكــــراو، خالید نگرتــــووە، نیابووم كدرابوو، دش مانگی بۆ لشھمووی ڤیزایان بۆ دەرچووەو لخۆشیان

نمدەزانی چیبكم.. منی"١٣"

پاش وەرگرتنوەی ھموو پاسپۆرتكانی بــــرادەران، تنیا من"پســــوولكم ون كردبــــوو، بھۆی دوودــــی و پل پل بــــرادەران، و راییكردنــــی ئیشــــكانی ھرچندی كردم و ھومدا پساپۆرتكم وەربگرمــــوە، قبوویان نكردو گوتیان "ئیــــال"، دەبــــ پســــوولك بھنــــی، منیان ناردەوە شــــوققو ھموو كاغزو جانتاو شــــوققكم كرد، ندۆزرایوە، بدوورەیی خــــۆی"د. عگدیســــان بعلیاوەیی"لگم ھات و چووین"ڤیزا سعاتی تنیا"نیو ســــنتر"دەوامیش مابوو"، گوتیان: محاو نایدەینوە، چونكــــ كــــۆدی رەســــمكی لســــر

پســــوولك ھی نازانین ھی تۆی یان نا، پاشــــانیش كچكی مسیحی خكی عنكاوە ك تۆزك كوردی دەزانی لگڵ یككی دیك لھوی قناعت پكردنی س بمین كمودیر بــــوون، منی"١٣"ی كزموە، بساپۆرتی خۆم شادبوومپ

كۆتایی ھات. پلیت بین بۆ لندەن

وەدابووم كــــی ئوھرزوو مــــن لھپلیت ببین، بــــم دەبوا چاوەڕی ڤیزا بكیــــن، بم ھی ئمبــــوو، دەبوا ،ینمان بخواردبایمی پلیت برزوو خھھرچندە"ھــــاوار حاجی"دووجار گوتی: پلیت حجز بكن نامن، چونك"موسم السیاح"ی، چووین بۆ ھی فۆكوانی كانی دیكنریتانیاو شــــوكی و بلمبمبستی پلیت بین، ھموو ھوكان بسوود بوون، ھوكانی كاك تۆفیق و كی دیكندین خو چمكاك ھاوارو ئبسوود بوو، نكراو نكرا ھوكانیش بردەوام بوو.. بڕز عبدولەزاق تۆفیق لسوریا رگا چارەیكی دۆزییوەو گوتی وەرن سوریا ئوەیان باخمی من بت..

دیمشق و عبدولەزاق تۆفیقلســــر قســــی بڕز عبدولــــەزاق ی"ی.ن.ك"لرپرسی نووسینگتۆفیق بدیمشــــق، چووین دیمشــــق و ھوی دابینكردنی پلیتمان بۆ دەدات، ئمش"٤" سیارەمان بشو بكرێ گرت لئوردن بڕگای زەمینی بۆ ســــوریا ھریكو ب"٢٠"دیناری ئوردنی، سعات"٣"ی شو برەو ســــنوور ملمان ناو ســــعات"٤"ی بیانی گیشــــتین ســــنوور و لخای ســــنوور دابزین و بمبســــتی لدانی ڤیــــزا، ل"٣١"كس تنیا ڤیــــزا بۆ "د. عبدو علیاوەیی، كاك مم بۆتانی، قوباد جلیزادەو د. نبز مجید"لدراو ئمشــــیان قبووڵ نكرد، پاش ئوەی كاك فریــــد و كامــــران چــــوون بۆالی نســــیبی پاســــپۆرتی بڕوەبــــری ســــنووری، ئویش زۆر پیاوانو خۆشی ل ئفســــرەكان تووڕەكــــردو بیاریدا بزووترین كات ھریكــــو"٥٠$" بدات و ڤیزایان بۆ لبدرت، ســــعات"١١"ی بیانــــی بــــرەو دیمشــــق بڕكوتین یشــــتینعات"١،٥"ی نیوەڕۆ گو ســــ

بارەگای"ی.ن.ك" لدیمشــــق لالین" عبدولەزاق تۆفیق" بگرمی پشوازی كراین و جگ لوەی"٢"برادەر كشــــی پســــاپۆرتیان ھبوو ل دیمشق بۆیان

جبج كرا.. پلیت ئیلغای

پــــاش ھــــوڵ و ماندوو بوونــــی بڕز ەزاق تۆفیــــق و بــــرادەران لبدولــــعنووسینگ، بڕاســــتی درغیان نكردو بكن ب"١٥٠٠$"دابیــــن توانرا"٤"پلیــــت بۆھریك لــــ"د. عبدو علیاوەیی و د. نبز مجید و فرید ئسســــرد و كمال غمبار" ئوانیش خوا حافیزیا كردو برەو فۆكخانــــی نودەوتی دیمشق رۆیشــــتن و لپاش ئو ھموو ماندووبوونــــ، لفۆكخانــــ پیــــان بۆی ،كانتان"ملغی"یپلیت گوتبــــوون پاش چاوەڕوانی بدســــاردی گڕانوە

الی النوازان.. بیاری مرگ

رۆكی وەفدەكس رد كســــسرید ئفبوو، دیاربوو چند رۆژبوو نخوتبوو، زۆریش دگورەبوو، ھستیش دەكرا زۆر بزارە،بۆی بیاریدا ك دەب ھرئستا پیتووكیك"سیارەیك"ئامادەبكرێ و جانتای تیا دابنرێ. ئوبیارە گشتی بــــوو، بۆیك ننیا بــــۆ گروپبوو تھریك ل"فرید و عبدو و د. نبز و كامــــران و كمــــال و حمید" لگڵ ئو ســــیارەبوو ك بكرێ گیرابوو، بۆ ی"وەلید"چونكــــگڕوەمــــان بچوونگرووپكی رگی"رەبیع"داخرابــــوو، دیك ك بریتبــــوون ل"ربین و موكری، قوبــــاد و خالید و ئــــاوارەو كاك مم و بتایبتی سوریا ل عومر"بیاریاندا ل دیمشق بمننوەو لپاش ٣-٤ رۆژ بگڕنوە كوردســــتان، بیــــار بیاری مرگو ھر دەشب سفر بكرێ، پاش باركردنی كلوپلكانمان بۆ ناو جمسی دھۆك ك شــــۆفرەك ناوی"ساالر"بوو، ئمش شــــو ك بڕــــز عبدولەزاق ئامادەكردبووین بــــۆ پیتوكیكیــــان شــــتخانورەترین چچوویــــن بــــۆ گلجیھان بناوی"بواب الدمشقی" لیك كاتدا جگای"٥٠٠٠"كسی تدا دەبتوەو میوانی ئوســــتاز بووین"فرید"لپاشان دەب ڕی من پارە دەدەم نابشــــبوو بمن بیــــدەم وابزانم بوویــــن بمیوان"د. .مانرگیش چاوەڕگای مر ،"بدوع

شوققی مساكن برزەو موفاوەزات

سعات ١٢شوەو بیارە سعات"٣"ی شو بڕبكوین بڕگای"وەلید" ك رگایكی ب دەبســــتتوە عراق تییودەونئوردن، شو كاك ھاوار حاجی پیوەندی كردو نیدەخواست كۆنفانسك شكست بھنــــ، چونكــــ میوانــــداری خــــك كراوەو ئامــــادەكاری تواوی بۆكرابوو، بدوریــــد د. عڵ كاك فگــــل بۆیكوتن موفاوەزات و پاش قســــكردن و مشاوەرە ك نزیكی"٢"سعاتی خایاند، بیاردرا ھردەب بگڕینوە كوردستان خۆیوە لالین حاجی"یش، و"ھاوار دواخست، كۆنفانســــكی ھفتیك انسی رووناكبیری لیاربوو كۆنفب كلندەن بناونیشانی"كورد لسدەی ٢١: ٢١-٢٠٠٨/٨/٢٢ ت و كلتور" لسیاســــسازبدرت بۆ ٢٨-٢٠٠٨/٨/٢٩، شاینی باس شوققی مساكن برزە ك لالین ەزاق تۆفیق بۆ وەفدەكبدولــــز عڕب

دابینكرابوو....وەلید و مرگ و بیابان

كات بیانی"ساالر"ی، شۆفر ھات الی شوققكو ئمش خۆمان ئامادەكردبوو برەو چارەنووسكی نادیارو لچاوەڕوانی نخواســــتراودابووین، مرگكــــی بڕكوتین تا گیشتین سنوور و پاش لدانی مۆری سووری بۆ چوون دەرەوە لخاكــــی ئوان گیشــــتنمان بۆســــر بدور"د. عگراق"وەلید"ئسنووری ععلیاوەیی"نبوای بخوا ب"٥"سعاتیش ھر ئمشــــیان ندەبوو، رزگارمــــان بــــوو، لالیك نماندەویســــت خراپ ،راقمانی عرلنــــدام پوە ئبزانن ئچونك لــــوە دەترســــاین تلفۆن بۆ تیرۆریستان بكرت و بمانگرن لالیكی لســــنوور ئمریكییكاتیش دیكــــش بوون، نیاندەھشت سرەبی بكرت، بھرحاڵ پاش نیوســــعات چاوەڕوانی مــــۆر لدراو ھاتین بــــرەو بیابان، ئو بیابانــــی تنیــــا نــــوزەی دەنگی گۆڕە بكۆمكانی ئنفال و نوزەی بنازەكانی تیادا دەبیســــترا.. ئــــو بیابانی تنیا لم و خۆڵ و گرمایكــــی لڕادەبدەری تیا دەدیت، شــــۆفرە گنجكش باسی پاوانی خۆی و ماندوو شكتی ژیانی و رۆژانو رگای بــــۆ دەگاینوە، ئو

كۆنفرانسی رووناكبیریی ل لندەن چۆن گ بوو و چۆن ئنجام درا؟!

حمید پاشاو عبدول ئاغا لنو گوڵ و گوزاری ئینگلیزدا - ٢٠٠٨/٩/٧

٢٠٠٨/٨

/١٨ -

ردن ئو

ە -عاد

سی

قشو

ەم رد

لب ك

فدەوە

وەفدی میوان ل فۆكخانی نودەوتی سلمانی

لندەن باوكی سینم – ئا:ل كورد رۆشـــنبیریی مبنـــدی * پكھاتـــیك ،چین مبند ئامانجكانی چۆنو لندەن

لپناویاندا؟ دەكات خباتلسای كورد رۆشنبیریی مبندی - كۆم لالیـــن ١٩٨٥ دروســـتبووە:وانل لھاتـــوو و خكـــی نـــاودارئیبراھیم مامۆســـتا خوالخۆشـــبووعومر بگ، وەھبی تۆفیق ئحمـــد،نـــوری قـــزاز، مســـتفا، شـــفیقتالیب دزەیـــی، موحســـین باـــدار،رەســـوڵ محمد عتار، دارا كاكی،دیكی كســـایتی كۆم و ھـــاواركورد رۆشـــنبیریی مبندی كوردی، ســـتاكئ ١٩٨٥ ھتا ھـــر لســـایلئیشـــوكارەكانیدا. بووە بـــردەواممبنـــدی بخۆشـــحاییوەلھموو پشوازی كورد رۆشـــنبیرییئوروپا سرگردانی ئاوارەو كوردكیخوراســـانوە لكوردی ھر كردووە،ئرمنســـتان كوردی بگـــرە تاوەكـــوباربووی و ھاوكاری یارمتیكردوون،

رووكوە. لھموو كردوونكـــورد رۆشـــنبیریی مبنـــدیكســـك ھیچ موكی ھمڕەنگـــو،وەنییپ حیزبایتـــی مۆركی نییـــومبندی مبند شوەیك، بھیچنكردووە جیاوازییكی ھیچ كوردەو،رۆژئاوا، و رۆژھت كوردی لنوانئو و حیزب باشوور، یا ئم باكووروھموو چاو ســـیری بیك حیزب،زۆرجار خكی بكو الیكی كردووە،و عرەب ل ھاتووە غیرە كوردیـــشو فارس لرە كاری بۆكراوە. توركمانرۆشنبیریی مبندی ساكیش ھمووبكات، سانی كۆنفانسی دەب كوردمانگك چند ھبووە وا جاری رەنگنكرت، ك ناكرت بخرت، بم دوامبنـــدی ســـاك بۆیـــ ھمـــووخۆی كۆنفانســـی كورد رۆشـــنبیرییئندامكانی سرجم بئامادەبوونی

سازدەكات. مبندئندامی چند كـــورد رۆشـــنبیریی * مبندیك چیـــن چاالكییانـــ ئـــو ھیـــ؟ ھروەھـــا

ئنجامی دەدەن؟بژمارە كورد رۆشنبیریی مبندی -بناو، ،یندامی ھزار ئھل زیاترئو بم ،یـــھ ناوی"٧٠٠"ئنـــدامك یسانك ئو ناوان ســـرجمیناویان مبند لمژوویدروستبوونیدەب ئندامكیش ھموو تۆماركراوە.بكاتوەو نوێ ئندامتییكی نسابم بـــ مبند، بدات دە پاوەنـــد

كۆچی و نمان زۆریـــان م ژمارەیلچوونتوە یاخود كـــردووە، دواییانكوردســـتان یا رۆیشتووە بۆ شونكیدەژی، بم دیكـــ لوتكی دیكـــوبڕەسمی"٤٢٠ بۆ ٤٢٥"ئنداممان ئستالزۆر ئمش چاالكییكانـــی ،یھرۆشـــنبیری، لبواری ،بوارەوەیـــبناوی وەرزییو یـــھ گۆڤاركمان مانگ رســـھ دەریدەكین. مبندوەستا ماوەیك و، دەردەچ جاركمادییمان، بم الینی خراپی بھۆیمبند گۆڤاری ژمارە"٩٩"ی ئســـتائامادەكاری بابـــت و لژرچاپدایودەرچوونی"١٠٠"ەمین، بـــۆ تواومان

كردووە. ژمارەش،یھ مندانمـــان بشـــی ھروەھاتاوەكو مبنـــد بخۆشـــحاییوەمندانی بۆ توانیوتی س پۆل ئستافری بریتانیا بكاتـــوەو كورد لـــشـــیرینی زمانی و كوردی رنووســـیكوا لنگڕین كوردییـــان بـــكات،میللتكـــی كلچـــری كلتـــوور،ئمش ك بچتـــوە، لبیر خۆیـــانمامۆســـتایكی چنـــد بھـــاوكاریزمان كـــ بخۆڕایی فری خۆبخش،ك كوردییـــان دەكن، و كلتـــووریپشـــتیگرییان لموەوە مبندیـــش

لدەكات.بۆ ،یندارانمانھمت بشی ھروەھالسرووی تمنیان ك ئوكسانیكۆ لمبند ساییوەی، دن پنجادەكن. ئاوگۆڕ بیروڕاكانیان دەبنوەوھموو رۆژانی بردەامی بـــ بۆخۆیانشـــمم دن و گر ئیشوكارك پنج

بۆخۆیان ئگرنـــا، دەیكن، بـــھبسردەبن. باس بقســـو ئوڕۆژەبۆ سردانیشـــیان ھندجار ھروەھامۆزەخانو یندەیانب و ركدەخیـــنھروەھا گشـــتیارییكان، نشـــوكۆرســـی داناون و برنامشـــمان بۆبتایبتی دەكینوە بۆ زمانیشـــیاندكتۆركمان ئینگلیزیو زمانی فربوونیشكرەو نخۆشی لبارەی ھناون بۆتمنوە وتك مرۆڤ چونك زەخت،ئوجـــۆرە رووبـــڕووی بـــردەوامدكتۆرە ئو دەبتوە، خۆشـــییاننرنماییان و ئامـــۆژگاری لمـــوەوە

دەكات.رۆشـــنبیریی مبندی ل ھروەھـــابناوی یمان ھكی دیكشب كورد،فرمانبركمان خزمتگوزاری، بشیدەدات رنمایی و ئامۆژگاری ك داناوەتازە كـــ ئوانـــی پناھنـــدەكان،رەفز كراون یا كیســـكانیان ھاتوونكاری نازانن، ئینگلیزی باش زمانی یابۆ و فۆڕمیان دەكن بـــۆ وەرگانیاندەكن بۆ تلفۆنیان پ دەكنـــوەومادییكانیان و كۆمیتی شـــو كبۆ چارەســـر دەكن یاخود رنماییان

.دەداتیارمتییكی ھیچ كورد رۆشنبیریی مبندی *بریتانیا لحكومتـــی نســـا یاخود مانگان

وەردەگرت؟فند، ســـر تودەك ئوە ،ب -دەیكین، ك پۆژەیك ھـــر بۆ مئشـــوەختپ ك كۆژەیپ بـــۆ ھـــردەكرێ، و پاشان تقدیم دەكرێ گتودەك فندەر دەكرێ، ئیتر تقدیمی

پۆژەك، ژمارەو چندتی جۆر و سرئو بپی بۆی ،ۆژەكـــقوەتی پبوەردەگرین، بم پـــارە مئ فنـــدەزۆر فندەرەكان كماوەی راستییكیزەحمت وەرگرتنی یا دەدەن بكمـــیجۆری سر تودەك ئمش ك بووەپشكشـــی تۆ كـــ ئـــو پۆژەییرووەكانییوە، بھمـــوو دەكیـــتھموو ئستا بشوەیكی گشتی بمتوتوونك مدەنییـــكان ركخراوەبم مادییـــوە، نـــاو ئزمیكـــیئمـــش راســـت راســـتییكیبم نمـــاوە، دەرامتـــی جارانمانرۆشنبیریی مبندی بخۆشحاییوەنگیشتۆت ئو ئســـتا تاوەكو كوردچاالكییكانمان پكیان كـــ قۆناغیكارەكانمـــان وردە وردە بكوـــت،تقدیمی ھیـــو دەڕواو پۆژەشـــمانچاوەڕوانی كردووە، فندەرمان ھندێ

وەمین.لكۆینوەی ٢٨-٢٠٠٨/٨/٢٩ ســـنتری لـــ *و چـــاپ دەزگای و كوردســـتان ســـتراتیجی چاودری و بدرخـــان بھاوكاری بوكردنوەینیشـــتیمانی یكتـــی نووســـینگی بریتانیـــایل ب سبارەت كرد كوردســـتان، كۆنفانســـكیبم سبارەت تۆ سیاست، و ٢١ كلتور ســـدەی

چۆن؟ بیروبۆچوونت انسكۆنفبشـــدار رۆژەك ھردوو خۆم - مـــنبڕاســـتی كۆنفانســـداو لو بووم ســـركوتووبوو، زۆر كۆنفانسكیكوردكی بوو الین مكی ھانسكۆنفھردوو و بوون ئامادەی دەرەوە زۆریگوڕ و گرم رۆژەكـــش گفتوگۆیكـــی

مســـلكان، ھمـــوو كرا لســـرئو ك توەرانی ئو ھموو لسرو ھاتوون لكوردستان ك برادەرانی

كرد. پشكشیانئو لـــ ركخرانی من دەستخۆشـــیل كی بـــ و كۆنفانســـ دەكـــمكوردانی سركوتووەكانی انسكۆنفچند لمـــاوەی دەزانم بریتانیـــایھیوادارم ھروەھا رابردوودا، ســـایھنگاوو و بن ھنگاو دوا مـــئ كبۆی بدواوەبت، دیكشی كۆنفانسیھرە انســـكۆنف ل كی ب من خۆمبتایبتی دەزانم ســـركوتووەكانیكـــ مجالكی زیاتر دووەم لـــڕۆژیبشـــداری خك ھبـــوو بۆئـــوەیرەخنـــو بكـــن و لـــ گفتوگـــۆكانلسر بخنڕوو، خۆیان پشـــنیاریتایبت مســـلكانی توەرو ھمووو بكرت لسر گفتوگۆی بكوردستان

بكرت. ئاوگۆڕ بیروڕال كـــورد رۆشـــنبیریی * ئـــوە لـــ مبنـــدیپشـــوازیتان ٢٠٠٨/٨/٣١ ئـــوارەی لنـــدەن،ســـنتری ئسســـرد ســـرۆكی كرد ل فریدحمید و ســـتراتیجی كوردســـتان لكۆینـــوەیو چاپ دەزگای ئبوبكـــر بدرخـــان برپرســـیمیواندارییو لم ئامانج بدرخان، بوكردنوەیجیـــاواز پۆتۆكۆـــی دوو پاشـــان واژووكردنـــیكورد رۆشنبیریی مبندی ل ھریك لنوانستراتیجی كوردستان – ســـنتری لكۆینوەیچاپ دەزگای – كـــورد و مبندی رۆشـــنبیرییچاوەڕوانی چیبوو، بدرخـــان، و بوكردنـــوەینۆتۆكۆپ ئـــو مۆركردنی لـــ چ ئنجامـــك

دەكیت؟رۆشـــنبیریی مبندی وەكو مئ -ئـــوارەی نـــدەن كـــل كـــورد لـــبڕز ل كرد ٢٠٠٨/٨/٣١ پشوازیمانسنتری سرۆكی ئسســـرد فریدو، كوردستان ستراتیجی لكۆینوەیچاپ دەزگای سرۆكی بدرخان حمیدھروەھا بدرخان، و بوكردنـــوەیو رۆشنبیران و نووســـران دەســـتیو سیاســـتمدارانی پرلمان ئنـــدام

بۆ كھاتبوون كوردســـتان و عـــراقكورد رۆشـــنبیریی مبندی بارەگایلشـــاندی پشـــوازیمان ل لندەن،دروســـتبوونی كورتیكی كردو میوانكوردیمـــان رۆشـــنبیریی مبنـــدی

پشكشكردن.كدانیشـــتن لئنجامـــی ھروەھـــامئ ی كـــنجامو ئبـــ گیشـــتینو ك لینكك یھ پویســـتمان بوەبھ ھاوكاریكردن ھاوبشـــی ھكیلبریتانیـــاو مـــئ لنوانمانـــدا.ئاوگـــۆڕی لكوردســـتان، ئـــوان فرھنگی لسو م نووسین بیروڕاوھروەھا بكین، رۆشـــنبیرییكان و كۆبوونـــوەی كـــۆڕو ســـیمینارولئنجامدا ئوەبوو بكین، ھاوبشلنـــوان ھـــاوكاری پۆتۆكۆكـــیدەزگای و كورد رۆشنبیریی مبندیو كوردستان ستراتجیی لكۆینوەی رۆشنبیریی مبندی لنوان ھروەھاو بوكردنوەی چـــاپ دەزگای كوردومـــئ بكرـــت. واژوو بدرخـــان،نرخب زۆر ھاوكاری پۆتۆكۆكیبواری توبك م زووانل ئومدەوارمبوەی گشبینم زۆر من پراكتیكییوە،دیك گوتینكی نـــۆتۆكۆپ ك ئم

چاالكییكانمان. كارو ب بدات

٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی 17رەزبری لندەن رووناكبیریی كۆنفرانسی

لندەن: ل رۆشنبیریی كورد مبندی ئیسماعیل، سرۆكی پشەوواژووكرا ئمو ئوەدا ك لنوان بو پۆتۆكۆی گشبینم زۆر

بم ،مئ بــــوو لچاو منداڵ بتمنبــــاوەڕ بكن ســــووبوو، وریاو چقاوەبترس ھســــتمان جار ھیچ لڕــــگاشناوەكانیان رگایــــان ئو بم نكرد،بازگی چونكــــ بخراپ رۆیشــــتووە،ھبوو. چندین بازگی دیكی سحوەو

لبیابان كوردكپاشئوەیچندجاركشۆفرەك"تانكیئو پرســــیمان كرد، فوول بنزیــــن"ی،كركت خۆ بنزین دەدەی پارەی ھمووسد ئوەندە نیی، كركی"٧٠٠$"حوتك نیییشتخانچ پرسیمان دۆالر بوو،تنیا چــــۆن نیی گوتی ئویش لــــرە،چشتخانیكھی ئویشخاوەنكیك بكوردك خۆشبوو دمان زۆر كوردەئویش ،یھ چشتخانی بیابان لوناوی"ئبومحمد"بوو،چشتخانیكیئو "زای"روتبقل ھبــــوو گــــورەیخۆی لدەباری. تنیا ی كیشارۆچكھموو نانمان نانخــــواردن، بۆ دابزینخوارد، تنیا"ئوستاز"بســــكویتی خواردھبوو، خۆشــــی ئوەندە چایكی بمككی زەمانــــی كۆنو ھــــر وامدەزانیوەختی عبۆ مام عبۆ، مام لخزمكانی

ھبووە. چایخانی لھولر خۆیتكریت و سامڕا و رومادی بۆ

خوو قســــكردن و بدەم ھر بیابــــانبۆ دابزاندنمــــان و پدانــــی پســــوولوبازگ بكــــن چندین باوەڕ پشــــكینن،و تراكســــوت ن بی"١٥-١٧"ســــامنداداگرتــــووەو ئمیــــان نعلــــی دڕاوەوەھندجاریش بكو خستووین، سریانلرومادی برەو پفرۆشــــتین، شڕیانلتك تكریت برەو لوشوە سامڕاوعبدووكپسكردنی قسخۆشكانید.زیاتر بزمكانی نبــــزەوە د. لالین

خۆشترببوون..لكركووك بدوی عشتخانچ

بتایبتــــی عــــراق لپــــاش ئــــازادیكوردان، بدەستی كركووك ئازادكردنیلسر پیتا پیتا چشتخانكان خاوەنرگای"ھولر-كركووك"یا"كركووك-مۆدرنیــــان سلمانی"چشــــتخانیلوان"چشــــتخانی دروســــتكردووە،گشــــتیار ك "ــــبدوع موحســــین وتدا كوردانــــی دەتوانــــ پشــــوویكیدابزین یتوكپ رگ لم گروپی بــــكا..ببوون شــــتخانانچ و ئاشــــنای ئــــوبزمی ســــوریا"بھمان و ل"ئــــوردندەكرد.. مامیان ھرزانتر بم ئوێ،

شۆڕشی نانخواردن.. حسانوەو پاشو مبست شونی یشتگ ئوستاز برایو رۆیشتن سلمانی برەو ئوستاز لگڵ

ھولر. برەو ئمشو سرنكوتن سركوتن

٢٠٠٨/٨/٢٢ ھولر بۆ گیشتنمان لگڵب ئو ھاتنوە برادەران ك لزۆر لالیل بوو، ھرچندە جگای گومان یلپھۆكانی تكنلۆژیاو پشكوتنی ئاستیبم ئاســــایی بوو گواســــتنوە كاركیب تامن ندەكرا.. قبوڵ كلۆجك بھیچڤیزامان سركوتین كاك گوت: برادەرانمبم مانگ، (٦) بۆ لندەن بــــۆ وەرگرتبھۆی ۆكف نو وینركس نمانتوانیلبر لندەن.. بۆ ۆكف پلیتی نبوونیئگر كوردســــتان، بۆ ئوە گڕاینوەپلیتی فرۆكی فرســــتیش ھكوت ویوانوا لئ دەســــتكوێ، لندەنمانك علیاوەیی بدولین. د.عبك سفركردووەو ون كلوپلی دیكــــ زۆرجاریگوتی: كــــردو بــــ تلفــــۆن پیوەندیســــیارەكی لم للوپك كرەســــتوھنایوە ئمی ســــوریا ل ك ســــاالربشــــی دووەمی ل فریاكوە. جماوە،بزمی داھاتوو، ژمارەی ل راپۆرتدا ئم

جانتا رەش و كلوپل كردنی دیكی ونلندەن ل بدولــــع د. بچكۆالنكــــی

دەگینوە.ئزمر و فۆكوانی زاگرۆس ھی

مدە) (كۆڵ گوتنی شــــھاب وەكو خالڕگی دواجار نداو تا كۆمان ئمش(د. لگڵ زاگــــرۆس) فرۆكوانی (ھیعلی كامران و علیاوەیــــی بدوعبھاوكاری بدرخان حمید و حســــنپلیتی توانــــدرا (كاك بنــــد) لزاگرۆسبۆ ھاتن و چوون لندەن) (ئستنبۆڵ-كات چونك ببدرت، ($١٥٥٠) كس یكل ھروەھا نبوو، كشتگ خزمتی لل سلمانی ل ئزمر) فۆكوانی (ھیلكۆینوەی سنتری بختیاری رگایئستنبۆڵ) (سلمانی- پلیتی ستراتیجیب پلیت یك بۆ كرا حجــــز (٦) كس بۆھولر- سلمانی، دۆالر، دیسان ($٧٠٠)

ھاتین. و خۆت بگرە ئستنبۆڵنور ئبو و ئستنبۆڵ

فۆكخانی ب گیشتنمان لگڵ ھرئوەی پاش ئســــتنبۆڵ ل ئتاتوركب پیوەندی علیاوەیــــی ــــبدود. عبۆ شونمان ك كردبوو خۆی ھاوڕیكی٢٤ ســــعات دەبووا چونك بكات، دابین

(تقسیم) شقامی ل ئویش بمنینوە،بۆ ٢ ژووری نــــور ئبو ل ئســــتنبۆڵخرجی لگڵ كوت. دۆالر ($٨٠٠) گرتین

كوتین... ($١٠٠٠) دیك و شتیحمید جانتای

فرمییكانی كارە پـــاش تواوكردنـــی(ھی ل تایبتی بـــ خانۆكو فنجانتاكانمان بریتانـــی) فۆكخانی(٦٥كغم)یكی تایبتی جانتا باركراو بل بپ دەبـــ جـــار من كـــ ھموودەچین ك خۆشین ئمشیان كتب،كتب بۆ خۆشویســـتان، ل ھر پەكتب، لـــ پە ھر كـــ دەگڕمـــوەكشـــی جانتـــای حمید ئمشـــیان....واو نابت و ببابتك كباســـئیشـــ و بارگرانی ھمووجار چونكـــسرشـــانی تودەك ھر قورســـكانیانی خانۆكف دەزانن، خۆشتان من،فریای حشر، كس و رۆژی جھننمتقیام رۆژی كس ناكـــوێ. وەكـــوب منیش موســـومانانی لھاتـــووە،تنیا ،نیی شـــك ب باك ھرچندی(١كغم) بۆ دەن كات یھ كشم یكبدەیت، دەب ســـزا (١٠)یـــۆرۆ زیـــادەجار ھموو چونكـــ پناكرێ.. ئـــوەم

قرزبكم پارە برام (یوســـف)ی ل دەببیدەموە، پاشـــان لـــ بۆ ســـفر،ھیچ سفرك ،وەشدایی لكخۆشیخۆم دیارییك بدی متوانیوە تاقنســـینم و ســـتافی و بنار و بۆ (میدیابھنموە، دۆستانم و بدرخان) كارایو منیش ئاگرە تانو لو كا چونكـــو نبووم ھرگیز خاوەنی پارە لژیانمبووە، قورس رەزاشم ھندكجار بكول ھبووە وا جاری و دەكم مام كدەم ھردەم منیش (٣٠$)و بۆت ($١٠٠)برامبر كسی ،رەزای و عیشق مامكاردەكم بمجۆرە من نارازی، یا رازیحمید بدرخان الیانوایـــ و خكیشدانیشـــتووە، پارە لســـر ملیۆنرەو ١ وتـــان مۆكانی لـــ من بـــازاڕی لیل)یخ خان یا ١ پاوەندی یا دۆالریرەزیلی ئـــوە ..رزانھ زۆر چونكـــھردەم و مـــن پارەم نیی چونك ،نییبم داوە، سركشیانشم ئو باجیھر با شـــانازی بوەوە دەكم الی منخۆزگ بدەم، پیرۆزان كارە ئو باجییا كوردســـتان حكومتی ل لژنیككوردستان رۆژنامنووسانی سندیكایئینجا دادەندرا رۆشـــنبیری یا وەزارەتی

دەكوت... بدیار ناراست و راستلندەن ل ھیثرۆ- فۆكخانی

٢٧/٢٦—٢٠٠٨ ١١ی شــــوی كاتژمــــرینودەوتی فۆكخانــــی یشــــتینگھات لــــ لندەن لوقمان ناوك (ھيثرۆ)و لوەرگرتین پاســــپۆرتكانی و المانژوورەوەمانی چوونــــ كارەكانی ھمووپــــاش (٥) ترمیناــــی تواوكــــرد،ئینجا یاســــاییكان، تواوكردنی كارەدەچین ك ھنــــا قناعتی (ئوســــتاز)گرت.. ســــری رەكفســــ ژوورەوە و،شتگ لو بوو دردۆنگ ئوستاز چونكب گوتی تواو، ئوە فرید كاك گوتمبرادەران بتایبتی الی یشــــتین٩٠٪ گو كمال رابر و و مســــتفا حاجی ھاوارلوقمان خۆشــــناو و و كمال خان رەزانل برام) گۆرانــــی و و والی و عوســــمانچا و بوون پاش حوانوە پشــــوازیداخواردنوەیكبرەو ئۆتلكبڕخراینشونی بۆ گیرابوو ھریك ل ژوورك ولپاشــــان میوانی ھاوس) تاون (ئوتلی

بووین). حاجی (ھاوارلندەن

رچرچل (چچ زوو بئمیان گوت ھرل بووە بریتانیــــا وەزیرانی ســــرۆك

جیھانی) دووەمــــی ســــردەمی جنگــــیمئ شتی ســــب باوەڕتان گووتوویتیكار) ھزی كــــچ، ھوا، نب (كــــش وھی ســــبارەت چیرۆكی خۆی ئویشكات چونك ،راســــت ب ب یكمیانباران، تك دەبعاتپاش س رۆژەو یھشــــنگن، و شــــۆخ زۆر دووەمیان كچیانلگڵ شووكردنیان لكاتی ناتوانن بمھاوســــری ژیانی ب درژە مردەكانیانپاكستانی كاری ھزی سیمیش بدەن،ئینگلیزەكان برابــــری دە و ھینــــدی،قســــیی بۆی چرچل ئو كاردەكن..

كردووە.و جوانی لــــ او پپ كندەن شــــارلخاوەنــــی شارســــتانیتی ئفســــان و(بریتانیای براســــتی و ورەیــــزۆر گكاركردندا و رۆژان ژیانــــی ل (عوزمایھقی بسر كسیش و ھركس ئازادەمۆزە ل پیتی لندەن ،نیی كسوەھموو میللتانی شــــونی و بخانو كتگرانییكی زەمین، بم رووی ســــر

تحمولناكرێ!دەب راست خوار،

ھموو ،سیستماتیك بریتانیا ل ژیانشتكچۆتسرسك وھرسرپچییككاری سزا بدات، سزا دەب بیكا سركھركخستووە، مملكتی رۆژانی ژیانیو ملیۆن دوو (٢٥٠٠٠٠٠) دەــــن نزیكــــیھموو ل دانراوە كامیرا ھزار پنجسدرۆژان مرۆڤك ھر و شونك و سووچونی ٢٩٠ جار دەردەچ ك لماــــوەل دەربازی ناب جۆرێ و بھیچ دەگیرێھر بۆی كامیراكان، و عدالت برامبرمانگ (١) ب الدەر لیاسا و خوار كسكینسیحتی ب پویستی و دەبتوە راستئمی دیكــــی شــــتكانی پیرەژنــــان ورۆژھتی نیی، چونك ھموو شــــتكئرك ركخراوە و لبرامبر ب یاســــادەمارگرژی بۆ ئینگلیزەكانیش یھ مافوەكو خۆشــــدەوێ، خۆیان مملكــــتخۆیان تنیا نین شۆڤنی و ئمانكان

خۆیان... وكوردســــان، ھرمی حكومتی ،خۆزگدەناردە (٥٠٠٠) نخونــــدەواری نســــاچونك كوردســــتان، دەرەوەی وتانــــیو نووســــین خوندن و فری ژیان وانئنخوندەوارن چونكــــ دەبن، و زمــــاندنیام و پدەكن ل ســــرەتادا دەســــت

!!!دەردەچل باشیان مرۆڤكییكم بشی

ئاھنگكی شوە ئو كریم رۆژ ھونرمند نوانیاندا ل ك لندەن، ل كورد رۆشنبیری مبندی ئندامانی لگڵ كۆنفرانس میوانی وەفدیلندەن ل كورد رۆشنبیریی مبندی بارەگای - ٢٠٠٨/٨/٣١ . كرد بۆ میوانان ساز قشنگی

مبندی سرۆكی ئیسماعیل پشەو مامۆستالندەن رۆشنبیریی كورد ل

مۆر دەزگا ھردوو لنوان رۆشنبیری پرۆتۆكۆی ئیسماعیل پشەو مامۆستا و بدرخان حمیدلندەن ل كورد رۆشنبیریی ٢٠٠٨/٨/٣١ - مبندی . دەكن

نبز مجید بدرخان - د. فرید ئسسرد - حمید

كلچریدرخان دەردەچڵ بگل كی رووناكبیریی گشتییوكراوەیب

ستافی كلچری بدرخان:عبدولەحمان معروف، سعدول نووری، جوھر شخانی

ب ھاوكاری راوژكاری رووناكبیریی دەزگای چاپ و بوكردنوەی بدرخان:د.ھیمداد حوسن

ژمارە ٣٦ - ١٠٤، دوو شمم ٢٠٠٨/٩/٢٢ی زایینی

جمیل تۆران رۆماننووس و رۆژنامنووسی كورد ل یۆنان:زۆر دۆست و دوژمنی كورد ھی دەن: لڕگای جمیل تۆرانوە زیاتر كوردمان ناسی

جمیــــل تــــۆران وەك خۆی دە لســــای ١٩٥٢ لباكووری كوردستان ھاتۆت دونیا و ل بایزید ورە بــــووە، دواتــــر چۆتو چیــــای ئاگــــری، گــــئستنبۆڵ و لزانكۆی ئنقرە خوندنی تواو كردووە و دەشــــ بنماــــی ئم بنمایكی

وتپارز بووە .ماوەی (٢٥) سا جمیل تۆران ل یۆنان دەژی و لودا كاری رۆژنامنووسی خۆی دەكا و تا ئستا خاوەنی چوار رۆمان، جگ لوە چندین شیعر و ژیانی شــــاعیرانی كوردی وەرگاوەت سر زمانی یۆنانــــی، ســــبارەت بژیانی خــــۆی و كاركردنی لیۆنان و كشــــی كورد لیۆنان، بدرخان ئو

دیدارەی لگڵ سازدا.ئـــا: حمیـــد ئبوبكـــر- مســـعود

ئیبراھیم* كی دەستت بكاری رۆژناموانی كرد؟

- ل سای ١٩٧٥ بۆ یكمجار دەستم ب نووســـین كرد لـــ رۆژنامی (ریا ئـــازادی) ل ئســـتنبۆڵ بـــ توركی دەردەچوو، دواتر ل ئستنبۆڵ گلك رۆژنام دەرچوو (رۆژا وەالت) بكوردی بوو لوش نووسیم، گلك نووسینی من بوبۆتوە،ل كۆمی كلتووری ئوكاتیش دەســـتمكرد ب نووســـینی یكـــم كتبی خۆم ل ســـای (١٩٧٥) زید چوومبای دواتر ناچار بـــووم لئستنبۆڵ، ژیان لوێ زەحمت بوو نمتوانـــی كتبی خۆم تـــواو بكم و ئو كتب تا ئســـتاش مـــاوە و بوم نكردۆتوە ھرچندە چندین كتبی ترم نووسیوە و بومكردۆتوە، بم ئوەیانـــم بونكردۆتـــوە دەموێ ئوســـاڵ بوی بكموە كـــ رۆمان بوو، چوار رۆمانی تریشـــم ھی شتی مژوویی بووە و برۆمان دامشـــتووە و نووســـیوم، من وام شتی مژوویی زیاتر خـــك دەنووســـم، برۆمان حـــزدەكا بیخونتوە خۆتان دەزانن بابتی مژوویی خونری كم، بم

رۆمان خونری زیاترە.* تۆ رۆژنامنووسكی پرۆفیشنای یان ئدیبكی

زیرەك و لھاتووی؟- داھاتی رۆژانی ژیانی خۆم بكاری رۆژنامنووسی پیدا دەكم، مجبوورم وەی لم و شـــت بنووسم بۆ ئكاربكیۆنان ژیانی خۆم فراھم بكم، بم رۆژنامنووسكی پرۆفیشنام، بیست و پنج ســـا ل یۆنان دەژیم، دوای ناچاربووم ل ندیخانب ربوونم لبتوركیا رامكرد و ل ١٩٨٤ چووم یۆنان، ســـ چوار ســـاڵ كۆمك كارمكرد، دواتر بباشی فری زمان بووم، بیست

و پنج سا لیۆنان كاردەكم.* ماوەی ئو بیست و پنج سا تنھا لیك

رۆژنام كارت كردووە؟- نخـــر، ل گلـــك رۆژنام كارم كردووە، رۆژنامیكی زۆرباش ھبوو (كاتی مرینی) لوێ كارمكرد، لچوار پنج كۆمدا كارم كردووە و لچوار پنج شونی تریش شـــتم نووسیوە، ئســـتاش لـــ رۆژنامیكـــی گورە ،ی(ف ترۆپیلـــئ) م ناویكاردەكـــ یۆنان گورەی رۆژنامیكی ئویش ھی كۆمپانیای ،یو باشترین رۆژنامو سربخۆی، دیموكرات و سۆسیال دیموكرات، مســـلی كورد و ھموو كان الیان زۆر گرنگر دەستوە ژتنو زۆر بایخـــی پدەدەن، لبشـــی جیھانـــی كاردەكـــم، زیاتر لســـر وتانـــی رۆژھتی ناوەڕاســـت وەك (ئـــران، عراق، ســـوریا، توركیا و كوردستان) لســـر ئوان دەنووسم، ھروەھا لگڵ ئوەشدا، ل چوار پنج كۆمی تریش كاردەكم، تا ئستاش لزیاتـــر ل چـــوار پنـــج برنامی و دانیشـــتووم تلفزیۆنی گورەی

لسر رەوشی كوردان قسم كردووە.* وەك رۆژنامنووســــك ئگــــر دیــــدار لگڵ پیاوكی ھژار سازبدەی دخۆش دەبی یا لگڵ

سركردەیك؟- دۆســـتی خكی ھژارم، ســـرۆك كاتك باشـــ ســـرۆككی دیموكرات ب و مافـــی مرۆڤایتی جبج بكا، وتپارزب، ئوە سرۆككی خراپ نیی، بڕای من لژیانی ھركســـك حیزبایتـــی ھی، ب حیـــزب ژیان مومكیـــن نیی، بم لنـــاو حیزب و ك ،بدیموكراتی ھ تیشدا دەبمیلللرۆژنامشدا كاردەكم ناچارم لگڵ

ھردووال بی. ی لری دەكگــــیری كاری رۆژنامچــــۆن ســــ *

كوردستانی ئازاد؟- لرە دەبینم ھر حزبی رۆژنامی تایبتـــی خۆی ھی، ئوە شـــتكی خراپ نیی یكتی پارتی و حیزبكانی تر رۆژنامی خۆیان ھب، ھروەھا

پشـــم باشـــ و دەشـــب رۆژنامی ،ۆڵ بكۆنت و ب بخۆش ھربسیانی بتوان رەخنبگـــرێ ل حزب و ،ی باش نییو شـــتانم و ئسیستھروەھا رەخنبگرێ ك ئایا ئیشـــی حكومت بباشـــی دەكرێ یان ناكرێ، میللتی كورد سوود لوە وەردەگرێ، خۆی ل ھموو حكومتك شتی خراپ دەردەكوێ و سرھدەدا، بۆی ئگر رۆژنامیكی سربخۆ ھب و دەنگی زیاتر دەتوان تی كوردبموو میللھرەخنـــ بگـــرێ، چونكـــ رۆژنامی

.خۆ زۆر گرنگربس* ئازادی لكوردستان ھی؟

نج ســـاوانم، بیســـت و پمن م -باكووری كوردستان، ناتوانم بچموە ،یاالی من خوێ بـــچوونم بۆ ئیانی تمنی من (٥٥) ســـا، ھموو تمنم بخیای كوردستان تپڕیوە، خونمان ب ئازادی كوردستان دەبینی ھاتنمان بۆ كوردســـتان خیاڵ بوو، نماندەتوانی ئای كوردستان لمای خۆمان دەربنین، بم ئســـتا ئای كوردستان بندگۆی لسر كوردستان ھی، بڕای من ب ل كوردســـتان

.یئازادی ھ* لژیانــــی رۆژناموانیتدا چ شــــتك ســــرنجی راكشــــای و بووە ھونی رۆمانك لالت، ئوە

روویداوە؟- ب گل شـــت ھبـــووە، خۆی نووســـی پرۆفیشـــناڵ وایـــرۆژنامھموو شتك بچاوی رۆژنامنووسی ســـیردەكا و دەبینـــ، كریتك دەكا، رەخن دەگرێ، شتكی زۆر خۆش ئای كوردستان و پشمرگ بۆت سرباز، ،یمان ھرلت و وەزارەت و پدەو وانموو ئھ ،كی زۆر خۆشوە شتئب چاوكی رۆژنامنووســـان ســـیر دەكم، وەك كســـكی رۆژنامنووس كریتك دەكم، زۆرشت ھی پم خۆش نیی، ل ھولـــر ھندێ خك زۆر دەومندە و ھندكیش زۆر ھژارن، سیارە ب ھزاران دۆالرە، دەچم بازاڕ زۆر پیس، یانی میللتی كورد شایانی ئوەنیی ئستا كوردستان ئازاد بووە، پویســـت ئم ژیانـــی میللتی كورد

برەو پش ببین. مـــن جارك چووم نخۆشـــخانی دم ئشـــا، حای میللتی كورد باش خۆشـــخانن ،دەرمان گران ،نییـــكم، من (٢٥) سا ل یۆنانم نازانم م، لوەببـــڕكتریـــك بلكاری ئھر ســـعاتكدا كاری خۆیان دەكن، ند ساچ ،توە زۆر زەحمیانی ئكوردستان ئازاد بووە پویست گلك مر بكرێ، مـــن دچارەســـ شـــك(مترێ) ھر جارك دم شتكی خۆش دەبینم، ھـــر جارك بینایكی خۆش (٢٠٠٤) گا باش بـــووە، لدەبینـــم، رھاتبووم رگاكان ھموویان تاس بوو، ئستا وت خۆش بووە داریان چاندووە دروستكردووە، خۆشـــیان بینایی و

چندین زانكۆ كراوەتوە. ئـــوێ رۆژێ ل رۆژنامیكی حیزبی شـــتكم بینی زۆر پی دتنگ بووم، ئویش بینیم ونی كۆلیژی ئیشـــق ،درابوو، كۆلیژی ئیشق ھی توركانلتۆ دەتوانی بی كۆلیـــژی ئمریكی و فرەنســـی ھی، قی چیی ئگر كۆلیـــژی توركی ھبـــ، وانیی چۆن ،بندەست توركیا ٢٥ ملیۆن كوردی لتورك مافمان پنـــادا، دە میللتی ،یدەغزمانی كوردی ق ،كورد نییـــ ،یدەغو میوزیكی كوردی ق رۆژنام ،یتوركیا ھ ئـــازادی لـــ دە ك كـــورد زیندان بارەت بتوركیا ســـ(٢٥) ســـا ناتوانم بچم وتی خۆم، تیرۆرست نیم، بۆمبم نھاوشتووە، كاری چكداریم نكوشـــتووە، كسم نكـــردووە، تنھا گوتوومـــ كورد و نج سارۆماننووســـم، بیســـت و پ دە ناتوانم باوكی خـــۆم ببینم، كدیموكراسیت ھی ل توركیا، تورك بـــ تنیا مافـــی كورد قبـــوڵ ناكا، دەكنوە، تـــوركان كۆلیژی لرەش لزاری كوردانوە و توركی فردەكرن، عجیب ئوە عقی من قبوی ناكا، مـــن دەب پرە بزمانـــی خۆم بدەم و زمانی توركـــی قبوڵ ناكـــم، یانی

ویژدان قبووی ناكا.* پیوەندی كورد و یۆنانییكان چۆن؟

- یۆنان میللتكی كۆن و مژوویین، پیوەندییان ب كوردان بۆ پنج ھزار ساڵ پش ئســـتا دەگڕتوە، كیرانا كوناس، شـــڕی زەینفۆن، قاس، ئیكڤاتانا، داریوس، ئلكســـاندەرس

سترابۆن یۆنان، كۆنی چیرۆكنووسی ســـبارەت بـــ كاردۆخـــی دەدوـــت دەـــت: كـــورد میللتكـــی ئازای و قارەمان، ئوان بزمانی كۆنی یۆنانی نووسیویان ل دوای شڕی كاردۆخی گوتی دەتوانن شڕ رابگرن و دەخوازین رزگاربین، دەتوانن ل میدانی جنگدا بریندار و مردووەكانی خۆتان ھبگرن، قبوی كردووە، گوتویتی كاردۆخی دووشـــو و رۆژ مۆتیان بدەن و شڕ بوەســـتنن با بریندار و كوژراوەكانی خۆیان ببن، دە كاردۆخی ئوكات نگاوەر بووە، دەردو جی منیشانك چووین ســـفری ھیندســـتان ئاو نبوو ل ناوچی كاردۆخی رزگاربووین و دەمانوێ رزگاربین و حز لشـــڕ ناكیـــن، قبویان كـــرد، كاردۆخی گوتی چند ئاوتان دەوێ دەتوانن بیبن بتن ناتوانن ئاوەك بگرنوە، یانی ل مژووی كورداندنی ئناباس گلك شت ھی، یۆنان كوردیان خۆشدەوێ و ســـان برنامیان ھی ب توركی

لسر مسلی قوبرس و ئاگری. ھاتۆت فۆن كــــزنــــن كاتــــی خــــۆی كدە * ی روا نــــدز شــــكاوە، كناوچــــكوردســــتان و لگڕاوەتوە یۆنان كۆمك خك ب تایبتی ئافــــرەت لگــــی گڕاونتوە یۆنان و ئســــتا

نوەی كوردان ل یۆنان ھی، شتی وا ھی؟- ب راست، بنمای بدرخانیش چووین یۆنان و سورگون بوون كاتی یوێ بازاڕی خانیا ھعوسمانلی، لبازاڕكـــی گورە ھی لـــ جزیرەی كریتدا لوێ كورد مان، ل كتبخاندا گلك شتم بینیوە دە كورد ل یۆنان ھی، لكاتی عوسمانلیدا ل بازاڕی فڕقیندا (فڕقین ھی دیاربكری) ئستا تورك دەن (ســـیلڤان) نـــاوی كۆنی فرقین، لوكات كورد سرھدانیان كـــردووە و عوســـمانلی ھموویانـــی تیناویانیھ و كردووە قۆبســـت یۆنـــان، نزیـــك باژـــی ســـالنك باژكـــی بچووك ھیـــ پی دەن (یتمایدا) لوێ ھموو بوبوونوە، نك ھر پشـــان، لـــو (٣٠٠-٤٠٠) یۆنان بوون س ی عوسمانلی لساجار میللتی كوردی قۆبست كردووە ستا من لوە، ئوی كردۆتوێ بو لشارەوانیدا كاردەكم ھتا ئستا لگڵ (٩) خزاندا راپۆرتـــم ئامادە كردووە، مرۆڤ بـــ تمنكان مژووی خۆیان باسكردووە و ناوی خاڵ و مام و پلكی خۆیان ھناوە، من ئوان كۆدەكموە و حزدەكم رۆمانكی لسر بنووسم، سد و پنجا ساڵ رۆیشتووە بزمانی مـــن ئدەكرێ و دەكـــوردی قســـفرقینین. من ھواڵ دەدەم ب كرمانجی

.ج د دەگاتد و سس* ژمارەی كوردان ل یۆنان چندە؟

(١٠) ندێ كات دەبنری كورد ھنابپ - (٢-٣) ندێ كات دەبنس، ھزار كھھـــزار، یانی ھركاتـــ (٥-٦) ھزار پنابری كورد لوێ ھی، زیاتریش وان ھاتینھی كوردستانی سوریان، ئكاردەكن، ل عراقـــدا دوای روودانی (١٩٨٨- ١٩٨٩) بجـــكارەســـاتی ھ

خككی گلك زۆر ھاتن.* رۆژنامنووسانی یۆنان لسر ھبج شتیان

نووسیوە؟- كم، ئوكات پۆلیتیكای ئمریكا زۆر بھز بوو، ئمریكا باســـكردنی كشـــی ھبجی قبووڵ ندەكرد، دوای ئوە ل ســـای (١٩٩٥- ١٩٩٦)دا گلك شت كرا، من ھر سا لسر م، من لشـــت ئامادە دەك بجھتلفزیۆن لسر ھبج سعاتك قســـ دەكم، ل ئینترنتدا ماپڕم ھی لسر ھبج الپڕەیكی زۆر

دەومندم ھی ب یۆنانی.* ئی ئنفال؟

- ئنفال، ھبجـــ، نزیكی (١٠٠) ،ڕەكپنـــاو ما م خســـتۆتنـــو بجـــھ لســـر ماپڕكیـــش

كاردەكم.* تا ئستا چند رۆمانت چاپكراوە؟

- تا ئســـتا (٤) رۆمانم بوبۆتوە، رۆماننووســـكی یۆنانـــی ژیانی منی كردۆت رۆمان بـــ یۆنانی، من چوار رۆمانم نووسیوە ب یۆنانی، بۆ سر زۆر زمان وەرگـــدراوە وەك ئیتای، ســـویدی، ئینگلیزی، ئســـتاش دوو رۆمانی خۆم ب سۆرانی ئامادە دەكم و پنا بخوا ل ماوەیكی نزیكدا بوی اوەتك شتم وەرگلوە، من گمدەكســـر زمانی یۆنانی، كتبكی مزنی كمال بـــووكای ھی (مژووی كورد و اوەتوەرمگ ڕەیكوردستان) ٧٥٠ الپســـر یۆنانی و ھمووی فرۆشـــراوە و لبازاڕ نمـــاوە، ھروەھا گلك اوەتمی شاعیرانی كوردم وەرگرھبســـر یۆنانی و لناو ســـایتی خۆمم دانـــاوە، ژیان و چند برھمكی (٢٠)

شاعیری كوردم وەرگاوە و دامناوە.* چــــۆن لئاســــتی ئمــــۆی رۆمانــــی كــــوردی

دەڕوانی؟ ،مكورد رۆمان و رۆماننووســـی ك -بـــم ئوەی ھی زۆر باشـــ، یانی س ناتوانك ،مال جیھانیشار كیپناســـی یشـــار كمال بكا و خۆی لبـــدا، یشـــار كمال شـــایانی (١٠) نۆب�لـــ نـــك (١) دایانـــ ئورھان پامۆك، بۆی نیاندای یشار كمال چونك كوردە، كتبكانی بۆ سر (١٥٠) زمـــان وەرگـــدراوە، ممند ئوزون رۆماننووسكی زۆرباش بوو، میللتی كورد فقیر بوو، یماز گۆنای بدەر كوت ب فیلمكـــی، كوردی ب جیھان

كان بناساند، وەك چۆن ئیسرائیلییفیلمك لدوای جنگی جیھانی دووەم خســـتن زارانی لھ ر بھیتلـــ كناو فنی، خۆیان ب جیھان ناساند، یماز گۆناش وایكرد و میللتی كوردی

بجیھان ناساند.* ئمۆ رۆژنامنووسی كورد چی بكا باش؟

- رۆژنامنووســـی كـــورد كاركردنی لـــ دەرەوە زەحمتـــ، گیشـــتن و دەرەوە ك ب موتنی دەنگـــی ئدەركمن ل یۆنان بـــ تنھام، حزمدەكرد دەیان كسی تری كورد ھبا لگم و ل دەورەی من كاری رۆژنامنووسیان بكردبا و ب تبایـــی كارمان بكردبا و شـــتی مزنمان ئامادە بكردبا، من (٩) سا ئندامی دەستی بای سندیكای رۆژنامنووســـانی یۆنانیم، ل یۆنان رۆژنامنـــووس بكاریگرە، دەتوانن حكومت دروســـت بكن و حكومتیش بگۆڕن، یانی ئگر بزانن وەزارەتك گندە ھی و رۆژنامیك ئوەباس ،نبم نیی وانل ،نبكا وەزیر وازدھفتیـــك بر ل ئســـتا وەزیرك ناچار بـــوو وازی ھنا و لبر ئوەی كۆمپانیایكی دروست كردووە بناوی خزانی خۆی، لـــ كاتكدا حكومت دە یاسایكی نوێ دەردەكم تا زیاتر زەڕیب ل خك بستنم، لو كاتدا خزانی وەزیر كۆمپانیا دادەمزرن و دەیوێ زەڕیب ندا، ناچار بوو رۆیی، لبر ئوەی ھموو رۆژنامنووسكان باســـیان كرد و رۆیشـــت، ئـــوە ھز و كاریگرییـــ، مســـلی كوردیش دەمانتوانـــی لۆبـــی كوردی دروســـت بكین، لۆبیـــش ھۆكارك بۆ ئوەی ،نجیھان بناس ب ندین شتی پچ من ئس دۆســـت و دوژمن دەزۆركبـــ رۆمانكانی جمیل تـــۆران زیاتر

كوردمان ناسی.* چۆن قاسم شروانیت ناسی؟

- ب ســـودف ناســـیم، زۆر دخۆشم ،م مرۆڤككم ناسی، جاری یمرۆڤكسیاســـی، رۆژنامنووس، گلـــك رۆماننووس ھن باشـــن، بم مرۆڤ نین، بم پویســـت مـــرۆڤ مرۆڤ ب، قاسم شروانی بالی من مرۆڤكی وتپارز و شخسیات من كسایتی ئوم ناســـی، ئوجا دواتر كاری ئوم ناسی، من زیاتر بوە پی خۆشحام كـــ ئویش وەك مـــن دەردی زیندانی بینیوە، ئو شۆڕشـــی كردووە بالی منوە شـــتكی گرنگ بوو، كارەكانی زۆرجـــوان و خۆشـــن، ئـــوێ رۆژێ بڕاســـتی خونـــدەوە، شـــیعركیم زە، من كھكی زۆرجوان و بشـــیعرشیعری (٢٠) شاعیرم وەرگاوەت سر یۆنانی، ئحمد عارف شاعیركی زۆر مزنی باكووری كوردستان، كتبكی بوكردۆتوە (ئوە بمرن) یانی ئحمد عارف بۆ كوردان گرنگ، نازم حیكمت جیھانیی، ماوەی ســـاك من لسر شـــیعركی ئحمـــد عـــارف كارمكرد بناوی (٣٣ گولل) تا وەریبگم سر یۆنانی، ئو كتب باســـی ٣٣ كسی كورد دەكا ك تورك لســـر ســـنوور

شھیدی كردوون.ئو (٣٣ گوللی) داســـتان و ماوەی ری كرد تا كردمســـك كارم لسایۆنانی، ئستا لسر شیعری (ئلی كا)ی قاسم شروانی كاردەكم، ئویش داســـتان و زۆر خۆشـــ، ســـبارەت یكی ھئاگری زەردەشـــتی شیعر ب ،كی زۆر خۆشـــداســـتان ئویـــش

.یكی وام ھیھاوڕ خۆشم كزۆرد* چۆن ئوت ناسی وەك شخس؟

- دوای بریندار بوونی ل ١/ی شوباتی ٢٠٠٤، لمانگی یكـــی ٢٠٠٤ لرەبووم و بیست رۆژ ماموە، ئوكات میوانی مامۆســـتا ســـعد عبدو و مھدی خۆشـــناو و ئكرەم منتـــك بووم و وە یۆنان لچووم باشم دەناسین، كرۆژنامی خۆمدا (ئلكترۆتۆپیا) بدوو الپڕە راپۆرتكم دابزاند ل ١ی شوبات لســـر كوردســـتان، ئوانـــی لو ریپۆرتاژەدا قسیان بۆمكرد ھموویان یموویانم ھی ھنھید بوون و وشو بوبـــۆوە، دواتر ونیكم دابزاند ھی مامۆستا سعد و مھدی خۆشناو و گوتم ئوانی ل راپۆرتك قسیان

كردبوو ھموویان شھید بوون.* چۆن سیری دەزگای بدرخان دەكی؟

،نرخكی زۆر بڕای مـــن شـــتب -بدرخـــان مژووی میللتـــی كوردە، میللتی كـــورد ب مـــژووەوە بوونی ب ،ت نییژوو میللـــم بـــ ،یھزمان میللت بوونی نیی، یانی مژوو و زمانی كوردی بالوەبنین، جیاوازی ئم لگڵ عـــرەب و تورك و فارس چیی، كواتا زمان مژووە، بنمای بدرخانیانیش رۆژنامی كوردستانیان دەركرد، ئوە مژووە، ئستاش ئوە درژە بكاروانی ئـــوان دەدەن، ئوە

.خبای كی زۆرباش و پشت

اییسپ

بئ

عبدولەحمان معروف

منـــداڵ ئـــو دنیا پـــ برائ ت و پـــاك و بگردەی، ئو دنیا لوانلو ل سیحری جوانی و تایبتی، ئگر ل ســـركوە مامكردن لتكیدا قورس و شونخوونی و زەحمتییكی زۆر بت، لســـركی دیكوە یكجار ئاسان و خۆش و ئارام بخش، بم،وانەو و بیركردنو رك لر یھ دەب وەك ئوەی منداڵ خۆی دەیوێ و عقی پی دەشك، وەك ئو جیھانی،ی دەكات و وای دەبینخۆی مومارەس نك ئوەی ئمی گورە گرەكمان و دەیسپنین، ل ورد و درشتی جوالنوە و ھسوكوتی مندای دەخوازین، ئوە مك...ئوە بك!! ھلی سوز و سوور و مۆر و بازنی ب دەوردا دەكشـــین،ـــنـــگ و مامرھنادروســـترین ف (نء) و (ناب)ی، منداڵ دارالستیككی بدەســـتوەی، تۆ ئگر ب زۆر لت ســـند و ئو كارەت ل قدەغكرد، دەب شتكی دیكی بدەیت تا پیوە خریك بت، ئو دەیوێ چاالكییكدەگری، دەب شـــی پبكات و تۆش پ بـــ جۆركی دیك وا لـــ منداڵ بكین خۆی درك ب (نـــء) و (ناب) بكات و لی بتكتوە، ئوە ئاگرە و دەستیو شتئ...ت دەســـووتردانســـل ودا نییســـتی ئتوانا و ب و ل گران ھلیبگرت. ئم بارە لژر ســـابات و ھـــر ناوك دابت_ســـایكۆلۆژی،روەردە،...تـــاد، بتـــی، پیكۆم زیانی منـــداڵ تواودەبت. جا خودی ئـــو بیركردنـــوە و توانین، رك چندین رنونی كالسیك و نادروست و ب سروبرە لسر كۆمك بنمای نازانســـتی ل نو ئدەبـــی منداندا برچاودەكوت، ھبت ئم كارەش ل میانی قمی گورەكانوە خۆیت، كـــنپـــش دەكات و دەســـرەپ لبواری مندان دەنووسن و وا دەزانن نووســـین بۆ زارۆكان تنیا مشـــتك ئامۆژگاری و رنیشاندان و وشی زل زل، لكاتكدا پشت ل ھموو خون و خۆزگـــ رەنگاورەنگكانـــی منداڵ و سیحری فین و دنیای جوانی و فانتازیا دەكن، ك ئوە جیھانی راستقینی منداـــ. منداڵ وـــای ســـاكاری و پنگیشـــتنی تواوی ھروا سادە وت و لی بركھ ،داش نییـــرھب پدەشتی دەروون و فزای خیای ئوبارگ و بن بخات و رەشماڵ ھدا... ئویش دنیایكی تایبتی و پ نھنی و زۆر جاریش ئاۆزە!! دەستخســـتنی كلیلی كردنوەی و كشفكردنی ژوورە نووتككانی رۆحی منـــداڵ، چازانی و لزانی ئاســـترید لیندگرین و سۆنیا ھارتنت و دیستۆفســـكی و بھرەنگیكس ھمـــوو بدەســـت ،رەكـــگ ناكوێ. گومان لوەدا نیی ئوەشمانخی فرەتر ببای وابوو دەبك ،نیی وەرگان و كاری مزنتر ب كتبخانی مندان بدەین و دەومندترو جوان و گشاوەتری بكین، ھشتا كتبخانیژارە بكجـــار ھـــمندالی كـــورد ی وەرگانكانیشوە. بۆ نموون ئگرین لی فارسی بكبخانیری كتســـ بواری مندان، ئـــوا چاپی (دەیم و بیســـتم و بگرە زیاتریش) ل زنجیرە كتبی ئدەبی و زانستی و گشت بوارك دەبینین، ئوەش ئوپڕی ھستكردنتی و مشووری خواردنرپرسیارب ب ل نـــوەی دوارۆژ، لوێ منداڵ ھیچ كات پكی ناكوت و دۆشدانامنت بۆ

.سرچاوە دیوكی دیكی ئو گرفت، ب ھاندان و رگخۆشكردن و دەستگرتنی مندانی نووسر و زیت و وریا پشدەكوت، كـــوا خودی منـــداڵ وردتر و باشـــترون و خۆزگخـــ عبیر لدەتوانـــن ت و جیھانـــی حقیقی و راســـتقینیكاران ئو بكن...ھركاتیش خۆیان سركوتوو دەبن، كوا مندان خۆیان تدا دەدۆزنوە و خیـــاڵ و فانتازیا و فین بـــ كۆتاییكان.. ســـمای،پوولـــی پر باســـكان لرەنگـــ ناســـكی گوڵ و منداڵ و قیەی بۆق و ئودیوی شـــت نھنییكانی تمن و یكدی خوندنوە و ...سرەنجامیش رەنگ دوو ســـ نووســـری گورە و بھرەدار و ســـلیقداری ئـــم بوارە ل گۆڕەپانكـــ ھتۆقن، نك ھر زاركی كوردان، بكوومندانی بیانیش

!لدەوری گردببنوە

ئدەبی ناساغی مندان

جمیل تۆران - ھولر - ٢٠٠٨

دەباغ عومر كازم ئا:ھبوون نانوایـــك چند كۆیل جـــارانتھا، مال :وانل دروستدەكرد، كولرەیانحمگرانی مای نانوا، مســـتفای وەستا

بوو.پیدەن كۆیـــل یھ مژوویی رۆژكـــیك رۆژەدا لـــم رۆژی الفاوی"عدەبـــرەك"ھۆی باری، بووە ١٩٥٧/٦/٥ بارانكی بتوندوغكی بوو، لسر پیاوە ئم ك ئوەیشـــیوی و والچغوە برەو رووباری بخۆیل نیوەڕۆ دوای ترمكیـــان رەزان بیبـــاوگرتوە. ئم رۆژە كانیل نزیـــك پرد ونكباران ئم وەخت لم چونك بمژوو، بـــوو

ندەكرا. چاوەڕێ بارینزۆر كـــم بوو، جـــاران لكۆیـــ ئۆتۆمبلھبـــوو وەك چند كســـك ســـیارەیانمحمد مـــروان، مســـتفا جالل حوز،زرارو برایم، مـــام مـــام مروان، ســـمكۆی،نتیارەكان"تســـ جـــۆری مـــام حمید،پنجاكان لكۆتایی دار"بوو پاسی مۆریس،بچـــادر ئمریكـــی ســـیارەی"جب"ی،دەكرد، ب"ھندر"ئیشـــیان كـــ پیدابـــوون

لجیاتی"سلف".یا ھولر بۆ دەكرد ســـفریان ك خكیرەحتیان نـــا و زۆرمینتـــی كركـــووكخكی رگا، خراپی لبر لڕـــگا، دەدیتســـیارەكوە خوار پاڵ بنب ھردەبـــوولڕگا وانشـــ واھبـــوو بنت، جـــارییا ھولـــر یشـــتیندەگ وە كـــدەماینـــكۆی خبرمـــان رەوانی دەبوو كركووكژیانی پش كۆیـــ گیشـــتین، ك بكردبایكۆی كركووك رگای دەگنـــوە ئوكات.دەبوو جاران ھبووە. پش رگای ھولـــرلترسی سیارە تایی بۆ بكاربنن زنجیر

چقین.لگـــڵ ماوەمان مندابووم كـــ بیرملئۆتۆمبل رانیـــ، ئوكات رگای بۆ چووینب ھیزۆپ ل نزیك رخگوندی س تا نبووكاروانچییك چند ئوكات دەچووین، وغغریبی مـــح :وانل لكۆیـــ ھبـــوونمح ســـمایل ،قول قادر، مام كاروانچی،ك برایـــم، حاجـــی خـــان، حاجـــی رەزاوچووین سیارە ب گیشتین"سرخ"لوێھبوو، رانییارە لســـ چونك ،بۆ رانیب كلك"ی، و دۆكان بۆ لسلمانی دەھاتدەربندی ل رۆســـتم"دەپڕاندراوە میـــرزائم .رانی لوشـــوە دەھات بـــۆ رانییوەدەربارەی وەرگرت خۆم لخزمكی زانیارییم،رانی بۆ لســـلمانییوە ھاتنی ســـیارەبوو، بچووك زۆر رانی ١٩٥٦ز، لســـانیو قولـــ تندەپڕی، بازاڕ ناو ل فلكـــیبناو جۆگب كورەكانـــی ئاوی ســـاردیســـانی ئـــوارەی دەڕۆیشـــتن، بـــازاڕدا زۆر كۆی شاری شســـتی سانی تا پنجاك ھبوون چایخانیك چند خۆشـــبوو،

شیوی باخچكانی لســـر دادەنران ئوارانچایخانی مانل شار. دەوروپشتی و رەزانچایخانی تمـــا، تـــم ل حم ســـعیدخۆشـــناوەتی ك لدەرگای ســـر قبرۆكانبڕوەدەبرد. كاروباری رەشـــید مام زاھیریدەروش رـــگای كانی لســـر چایخانیكاروباری ئاغا مســـتفا فائیق كاك خـــدر،لبن ھبوو چایخانیكیش بڕوەدەبـــرد.بڕوەی دەبرد. ئم تھا ئـــازادی مام پردی

ھبوون. شو درەنگی ھتا چایخانانگمو ھندك مندابووین مئك خۆی كاتیوەك، شارەدا ھبوون. فۆلكلۆری لم یاری،زراعانم ،شــــیلكان چاو ،یانق ق،كانوشك جیخزە، قۆچقانی، ،لیكانپكچانیش ھی ،مووشــــان ،ردانب كــــل و

بوو. تانپ و ردانب پنج و شیشانخۆشـــمان زۆر بۆنیكی كۆیل مل جگشـــوبوو دوو یك ســـا ھبوو ئویشدەگڕاین، لكۆنـــان "شـــوبرات"بوو،دەمانگوت:"شوی دەداو مانمان لدەرگای،دات كچتان كوڕو دوو خودا ،راتوبشـــمندا بشی لما جگری دەســـت كاباننوق و قســـپ خاوەن ماڵ بنرێ" ورتـــكانئاویان واھبوو دەداین. جـــاری و پارەیانشوبرات لشوی یكمجار پدادەكردین،ئاغا مـــی حتاقـــی ما رووتكـــرام لبـــنھاواری ســـرو دەمامكی كردبوو كابرایك،كابرا داینـــن. تانپ ھرچـــی كـــرد گوتی:لدەست پەكی كیســـ نزیك بۆوە لمانبدەســـت براكم و من بردی، و ســـتاندینچاویان ك لماـــوە گڕاینوە. بتاـــیچیبـــووە؟ ئمش گوتیـــان بئمـــ كوتپارەی باوكم گانـــوەو بۆ رووداوەكمانلجیاتی دزە. كردینوە قرەبووی داین و

ھبوون دیانك پیرەژن چند كۆی لشاریدروستدەكرد ئارەقیان وارێ" ،نیسھ" وەكموســـمان. مندا جـــام دەیانفرۆشـــت بب دەكردن شووشـــ ل بۆ ك ئارەقكیاندەگوت:"بخۆنوە موســـمانكانیان مندا

بی". قوزەرقورتانھواری ھاوین ھندك ئم شـــارە لنزیكخوچان ئۆمر و چنارۆك وەك یھ خۆشیو نازەنین جلـــی و ئاغاو و كانی ئۆمـــرئمشارە"ئاوی لنزیك مل جگ حمامۆك.پســـت نخۆشـــی بۆ ك ،یـــعدەنی"ھملدۆی ئاوی"گـــراوان" وەك بكاردـــت،ناو رووباری گراوانی ئاوی ئســـحابان وو نوت گچ شـــارە لم لو جگ جلـــی.بئاشـــكرا حفتا لســـانی ھیـــ. نوتوەك شیواشـــۆك. لناوچـــی بینرایـــوە

باسكراوە. لمژووداملمالنی میدانـــی كۆیـــ ھـــر لكۆنوەدوای لســـانی بووە، سیاســـی بیـــروڕایلجگری تقیـــان كۆیـــ ١٩١٨ز خكـــیداوای ئینگلیز"برادشـــۆ"كرد. ئیداری حاكمیدەكرد. دەوتیان گنجینی دابشـــكردنیك دەگینت لخۆیدا ئـــوە ئم خـــۆیبووە گیشت شیوعییت واتا بلشفی بیری

خبربوون. ب شارەو ئم١٩٥٨ز گالوـــژی ١٤ی، شۆڕشـــی دوایركخراوی ھندك بیرمل كۆی لشـــاریلمان"بارەگای یكك ھبوو شیوعییكانكۆن لپشـــت مافـــی ئافرەتان"بـــوو كـــبڕز"خجیج بـــوو، كۆیـــ كتبخانـــیژن ئم شـــونبوو. ئم خان"لپرســـراویبوو لھاتوو ھژاو زۆر شۆڕشگە قارەمانتوانی زۆر تا رادەیكی خۆی زیرەكی ب كـــژیانی ھوشـــیاركردنوەی ســـر كار بكات

لسای بیرمل شـــارەدا كۆی. لم شاریبرگـــری واتـــا – ١٩٥٨"مقاومـــ الشـــعبیكۆن. لسرای مشقیان دەكرد میللی"ھبووپانتۆڕەكانیان لبربـــوو، خاكیان برگـــیدووكس بیرمـــل ملجگ كورت بـــوو،ناوی یككیان دەفرۆشت رۆژنامیان كۆیلرۆژنامی"خبات"ی كـــ بگرەزبوو مـــحدیكیان"بشیرەكۆر"بوو ئوی دەفرۆشـــت،رۆژنامی"ئازادی"دەفرۆشـــت، بوو ك دیانلناو فرۆشـــرۆژنام دوو ئـــم بیانیاندەنگ ھـــاوار ھاوارو لكاتی گورە بازاڕیدەبوو لیان یكتریدا بســـر برزكردنوە

بشڕ.دەیگوت:"خبات، دەكردو ھاواری بگرەز مح

خبات".بخون ئازادی دەیگوت"داری كۆریش بشیرەخۆیی بربرناگرێ، ست بق ئاو ندرێ

سرناگرێ". ئبد فیداكاریھبوو سیاســـی ملمالنی رۆژگارەوە لـــمخۆپشـــاندان زوو زوو ھـــر لم شـــارە،كرـــكار خۆپشـــاندان لكاتـــی دەكـــرا، جوتیار و نابوو شـــان لسر خاكناســـیمقس برگدروو بدەســـتوەبوو، داســـیلپشـــیان بدەســـتوەبوو، و نیوگـــزیدەیگوت: بناوی"بالل"دروش مامۆستایكھ میان لسریاندە كریم لسریاندە

مپارزە خائینان ب مزن سوپای و گلبوو زانیاری ھندـــك ئمی خســـتمرووھر ،كۆیـــ شـــونوارەكانی دەربـــارەیھیممت با یـــھ زانیاری دیكی كســـكخرمانی ســـر بخات كی دیكبكاو مشـــتپیرۆزترو كتباب زانیارییكان بۆئـــوەی

بت. دەومندتركۆتایی و چوارەم بشی

گشـــتی ٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی 19رەزبری

كۆی نریتی شاری و داب ھندك و شونوارە كۆنكان

ویژدانی رەمزاندا لدەكات فیوز بازرگانان

حمڕەش بھرەدوو رەمزان مانگـــی ھاتنی و موچـــ زیادبوونیل نرخ برزبوونی بۆ یكن دوای ل یك ھۆكاریگرانی. جاركی و ھوسان دروســـتبوونی و بازاربۆی ناموێ كردووە، موچ زیادەی تر باســـم لوەیئ گای داخوەی جم ئب بچموە سری،ھموو ل موســـومان ل رەمزانـــدا بازرگانانی

بویژدانترن. كاتكناو ل تر و دینكانـــی دنیا ھمـــوو پچوانـــیلســـر كاریگریكی ھیـــچ عیبادەت ئیســـالمداشـــونان ل ،نیی دوكانداران و بازرگان ویژدانیداشـــكان بازاڕدا ل ھبت ئاینی بۆنیكی ئگرل دینداری بشك وەك دەكرێ، ھموو شتكدا لشـــت خك مانگدا لو چونك لرە وەریدەگرن،ھر دەبتوە ئیتر نزیك جـــژن ل و زۆر دەكێمانگ ئو دەبتوە، برز قات دوو نرخی شـــتكلھاتوە وای خـــك. قۆبینـــی دەكـــن مانگیوەك بكنـــوە. بـــازاڕ چوون لـــ كی ســـخكخ ئو ئاسودەیی كمك بازرگانكان ئوەیخۆیان ماندوبوونی ب ئمۆیان ك رەشـــوڕوتیبارەكی ك ئـــوەش رەوا نبینن، كرد دروســـتحكومت ك وەیمناكتر كردووە ئخ و قورســـترب خاوەن بارودۆخ لـــم جۆرك خۆی ب ھیـــچفرۆشتنك و كین و مام جۆرە ھر ل و ناكاتب دراوەت دەست ھاووتیانیان ژیانی راستوخۆنرخ خۆیان برژەوەندییكانی پـــی ب و ئارەزول بازاڕ رەوشـــی بكن، دابز و ھبز ل بازاڕبشـــی تو ئم ھاووتیانی داھاتی كئاســـتلگڵ نكات، سرەكیكانیشـــیان داویســـتیپیشتۆتگ ژیان ،دەب قورستر ژیان دت تا ئوەیمرۆڤكان نتوانن داویستیانپ ئو ك براددەیدەستیش تنیا برنامی و پالن بژین، ئاساییئاشكراش ،دارانرمایســـ چینی ل برژەوەندیحكومی حزبی و برپرســـی ئســـتادا ل م چینئروو جۆرك كوردستان ب بازرگانیشن! ئابوری وكوردیش جلوبرگی و ئـــاو تنانت روخانـــ لبرھمكی ھیچ ب و پشـــت دەھنرت ل دەرەوەل ئوەی ھۆی تدەب ئمش نابسترێ، ناوخۆدروســـت بكاربر تاكی برھمھن، تاكی جیاتی

بكن.كســـك ھموو كۆمگیكدا لـــ مـــن تناگملـــ دەدات، ئویتـــر ھوـــی ئیســـتغاللكردنیكسك وە بوونئ فری كۆمگیكدا تاككانیســـزایان و دابن بۆ برنامیان و بكا رنماییـــانبرەیی لگـــڵ ئازادی كۆمگیكدا بدا، لـــنك دەكات یاسایی ب ل حز لكجیاناكاتوە،ئازاد دروست دەب؟! بازاڕی سروەری یاسا، چۆنكس دەب ئیتر لنرا، ئازادی ناوی ك بازاڕە ئو

ھی؟! برۆ پشتی چاوتان ل ن پیانكوردی دەســـتی زیاترە تامانی جگای ئوەیروو ل خكـــی جاركی تر بـــو حاوە دەیوێو ب بن و متمان بكـــن ھبژاردن بنككانـــیھرم پویست دەستی قبكانیان بكن! قســـبڕوەبردنی كار و ئـــدای ئیش و ل ریفۆرمـــكو ئۆتۆمبل ل مۆدلـــی بكات، برپرســـان چۆنبا دەكنوە ئوروپا الســـایی تالریان كۆشك وبۆ و ئینتیمایان خزمت و ل ویژدان تامانكیشھر نكن، كاولتری لوە و بكن وتیان گل وئستورتر بۆ فیوزكی دســـۆزن ئگر بھیچ نفیوز ئاســـانی ب وا تا دابنن، بازرگانان ویژدانی

شوەزەنگی گرانی. نكوین بر مو ئ نكا

كۆیی ئمین محمد ھوشیار و:حرەمسرا: ل گواستنوە بووك

دەكا ك"میصباح"باســـی بۆنـــ یكـــم ئندامكـــی پایداری بـــووە پاش ئـــوەیمامـــی ژنھنانـــی ،یـــمابن ئـــو شـــریف"جعفر"ئوڕۆژەی بـــوو،كردبوو، لبـــر شـــینی برگكی"تافتی"لكاتی رۆیشتنی بستبوو، پشدنكی پانیپرچی دەنگـــی لوەدەھات، چرپی خشـــوبســـر كخســـتبوو كزی رك بشـــوەیمرواری ببۆوە،ملكی شـــۆڕ ال شـــانكانیدابیاوەری كردبـــوو، دواتـــر جوانـــی لملورەكـــگ كۆشـــك بـــرەو كنزەیـــك لژن ببوون پ ك گالســـككان رۆیشتن،پیاوە دادەبزین، و دەھاتن ومائ برەوو لدەكردن پشـــوازییان خســـندراوەكانو دەكردن بخرھاتنیـــان كنزەكانیـــشو لوێ دەبردن ناوەوەیان بـــرەو ژووركیدادەكندو سرەوەیان تۆخكانی رەنگ جلكنزەكانیـــش و دەكـــرد خۆیـــان جـــوانگورەی خوشـــكی رادەگرتن، بۆ ئاونیانگورەی"میصباح" پلكی علیحیدەر، ئمیر

میصباح"ك" بوو، كنگئاھ لسرەوەیدەست سر وتك بردو بۆیان بوو بچووكھروەھا و ماچیكـــردن و نرم و شـــلكانیخۆی نوچوانی گوتبوو: بـــۆ دایكی پـــیوەستا، لشونی خۆی برزكردەوەو دواترچاویان ئامادەبووان ھموو ك ھســـتیكرددەبووا فركرابوو وا ـــومندائ تبیـــوە،رزە لپـــووری گورەی ســـوو ئوجۆرەنكا، ھ كخ ھموو ئـــو لناو بكاوھی. دوای خۆی پگی پوورەی چونك ئوگچككی لپوورە ســـوی ئو"میصباح"پووری لالی چپی گڕاو بدوایبووكدا كردوو و رووخۆش گـــش گنجكی دۆزییـــوە،بوپڕی بوو. بووك میصباحی نیان و نرمخۆیـــوە بســـینگی خۆشویســـتییوە بدەنگكی كردو ماچی بگرمی و نووسانددەنگیدایوە، لشونكدا ك پكنی برزبرۆكانیان ناڕەزاییك وەك پـــوور ھردوورەوشـــی ب پكنین چونك برزكـــردەوە،نریتی شریفكان باش پســـند ندەكرا،و نبوو زیاتـــر نوە زەردەخمبارەیـــل

بكن. قس نزمیش بدەنگكی دەبوایرۆیشت، بووك دواتر"میصباح"بۆالی دایكیدەســـتكانی ب ئامـــاژەی بـــۆ خـــوارەوەو بۆی ســـرپیكانی كرد، ژنك وەســـتاوەك برد خوارەوە بۆ دەستكانی چماوەوئوەی لگـــڵ ،وەكســـ وەمدانـــوەیلســـ ســـاڵ زیاتر تمنی و مندائ ككۆمیتی پگی و شـــون بم نبوو،

برزتربوو. وژنلدەچـــوون، و دەھاتـــن كنزەكـــكاننخشـــی ب بوو، مخمـــل برگكانیـــانوانرازابـــۆوە، ئ پارچكـــراو چنـــراوەیزەكـــنك پشكشـــدەكرد.. قاوەیـــانزەوی ســـر رایخی بتمنكان لســـرلبر ئاوریشـــیمیان برگی دانیشـــتبوون،

رازابۆوە. بریقدار بخشی و بووخواست: خۆی خسووەكی ك پیاوەی ئوكـــ پیاو ژنھنـــان وابـــوو داب و نریتـــیتنھـــا لڕۆژی ،بینن كچ روخســـاریئـــوەش بیكوەو ،بـــن ئاھنگـــان،دەب خولكـــك چنـــد بـــۆ بتنھـــا بزاوا بوو كـــھ ك بـــۆی لوكاتبـــووھبوەشنتوە، كپرۆســـ و بن رازیكمبوو. زۆر بورە بووكـــ ئوجۆرە بمرووداوی گاتجاڕی ئو تنگبرە زۆرجارجارك وانل لدەكوتوە. خمناكی یانلالین ك نابـــ رازی بكوڕك بووكـــكرۆژی ك دانرابـــوو، خانوادەكـــی بـــۆیپردەیك لپشت ھات گواستنوە ئاھنگیوەستابوو، لودیو زاواكش ك رایانگرت،ب"رازیم" خۆی بـــزاری ككچ بۆئوەیككچ ھبوو، ژنھناندا لمرجی مئ كك پشـــتر دایكی بم رازیم، ب ویســـتیلسر دەستی یكسر گیشـــتبوو لنیازیگوتی ئو لجیاتـــی داناو كچكی دەمـــیھاوكشـــی دۆڕاو لو ككچ بم رازیم،تووڕەبوون لكاتـــی دایكی ناچاركـــراوەودایكی ئامانجكانی بۆیـــ لكردووە، فیبدەستناداو بڕاشكاوی خۆی ناھنتدی وتۆی وەمی بئـــرێ دە: دایكم بـــ زاوابیاساو ندایتوەو وەمم ھیچ دایوەو منناچاربوو دەبت ژنی تۆ، زاواش ئو رسا

.!!نبھ بووك دایكی

پیاوان و حریم لنیوان ژنانی گۆڕینوە نامزۆر حریم ژنانی و كـــچ ك ئوەی لگـــڵبب بكاردەھناو سرپۆشـــیان بتوندیندەكردو گشتیان و ندەكوتن بدیار چببم گالســـكی داخراو، ناو دەچووننئو بھۆی لوانزیرەك بـــوون ھندـــكپیوەندیكردن بۆ ھبوو ھۆیكیان دیاردەوە

حریم. دەرەوەی جیھانی ببۆ گشـــتیان بـــردەوام كچانـــی حریـــمدەكرد، ئگر دەریا كنار و كگـــو باغاتكوڕكیان چـــپ لژـــر لو شـــونانوئوا سرســـامبووان، رووخســـاری دیبا ببھۆ پابگینن خۆیان سۆزی دەیانتوانیلژر دارموەكان ســـیم، ئمكارە كسیوژنانئ ســـیمیش كسی ئنجامدەدرا، بمبستی فرۆشتن دەھاتن لمان ك بوونوەك: دەھنـــا جۆراوجۆریـــان كلوپلـــیكات و... مندان یاری و ئاوریشم حلواوئاماژەیكی حریـــم یشـــتندەگ وژنانئكنزەكان یـــان ژنـــان بۆ ســـیحراویبووگـــورەی لدیوەخانـــی لنـــاو حریـــم،ئو ھموو گوبیســـتی حریم دادەنیشـــتنئاشـــكرا دەبوون ك دەبوون تازان دەنگۆیوژنئ دووربوو، شونكی سرچاوەكی وجلوبرگی گومانی لنكرێ كاو بۆئوەیفرۆشـــتن، ببیانـــووی دەبـــردە حریـــمكارەك بكارامیی زۆر حریمیـــش لنـــاوكنزەكك شوەیبوو: بم ك ئنجامدەدرایان نرخی گرانی ببیانووی بغمبارییوەكژن پۆشـــاككی بۆ نگونجانـــی رەنگیكینی بمبستی پشـــتر ك دەگڕاندەوەكبۆ ژن ئاماژەیكـــی ھـــاوكات الیبوو وكپۆشـــاك لناو ك ئوەی دەكرد"بمانایرزگرتن شاردراوەتوە"پیمانكی نامیكھبوو ھـــردووال لمبارەیـــوە لنـــوانب نھنی وەمكانیـــان و كـــ نامـــكانئمكارە بســـپردرێ، خـــۆی و بخاوەنیجار دەبـــرد، زۆری ماوەیكـــی زۆرجـــار ئو ئگر مانگك، چند یشتدەگ ھبووھیچ تگرەیكی یاسایی خۆشویستیی نابیكگیشتنی ھردوو ئوا نھاتبا پش،ناو ســـرەوەی لژووركی خۆشویســـتلبرئوە كچانی ئنجامدەدرا، بازاڕی شاركاروانی چاوەڕی بپرۆشـــوە ناو حریمو دەكوتن بـــدەر ك دەكرد ئـــو ژنانیان

پبوو. كاییان ئوچوارەم بشی

عوسمانییوە حرەمسراكانی دەوتی ل شازادەیكی عرەب یادەوەری

رامس

رەیح

ەوەناو

لك

شیب

مندی

كۆی كۆنی قشی

لندەن - رابهر مستهفازهنگیـــن زۆر پیاوكـــی ده گنـــهوهخهریكی ته مهنـــی بهدرژایی ده بیـــتو دةگمـــهن تابلـــۆی كۆكردنـــهوهینرخیان كهھه ندكیان ، دهبی گرانبهھانهدهھاتن لهقرساندن ئهوهندهبهرزبونبهخیلیان ،لهھهموالیهكھونهردۆستانوریاو كوڕكی تاقانه ی زۆر ، پدهبردباوكی ئه ویش ھه بوو خۆشهویســـتیكۆكردنهوهی ھونـــهرو ھۆگری ئاســـادنیا ناودارهكانی ھونهرمهنـــده تابلؤیباوكی بهوگه نجینهی دی زۆریش بوو،بهم جهنگ ھهلگیرســـاو خۆشـــبوو،داواكرد سهربازی خزمهتی بۆ كوڕةیانزۆری ، شـــهڕكرا بهرهكانی ، رهوانهیبه بروسكهیهك باوكهیان رۆژك نهبرد

مهیدانی له كوڕةكه ی كه ئاگاداركردهوهباوكه بهوخهبهره .. كوژراوه شـــهڕداباری ژیر كهوته شكاو تك لهناخهوهبهتـــهواوی ودنیای قـــورس خه میكیكرد ھهســـتی داھات، تاریك له بهرچاوبهتاقی تهنیا خۆشكات پ چینهما دیدهگریـــاو بهحهســـرهتهوه به بدهنگیمانگك چهند پاش دهكروزایهوه ھه تاگه نجـــك دراو لـــه دهرگا رۆژكیـــانپچراوهیهكی وستابوو لهبهردهرگاكهتۆ دهزانم گۆتی دابوو لهده ست بچوكیگیانی ھاوری من بهم من ناناســـی،پكهوه ئمه بوم تۆ كوڕةكه ی بهگیانیســـهربازبوین ســـوپا یهكهی له یه كله دهســـت گیانی كاتـــی وكابویـــنكه ئهوســـهربازهبوم من دا، داخهكـــهم

رزگاركردنیدا لهپناو خـــۆی ئه وگیانیزۆر گیانـــی ،ھهبـــهت به ختكـــردكوشـــتن لهمهترســـی ســـه ربازیتریمنـــی بهداخهوهكاتـــك رزگاركـــردگولهیهك دهگواستهوه ئارام بۆشونیدۆســـتوھاوڕی ھهردوكمان پـــكای،یه كتـــر بوویـــن، لهســـهره مهرگیـــاكشـــا ئهووم بهدهســـت ئه م ونهیه یكارامانیم ھونهرمهندكی من ھهرچهندبـــه م ئه وهنـــدهمله دهســـتھـــاتو. بكهم پشكهشـــتی ھاتوم ئســـتاشخۆی لهشـــوینی و باوكـــه واقیورمـــاچاوه كانی بیدهنـــگ و تاســـا، مـــاتتر بهپهرۆشهوه بوون پی فرمســـككوڕةكهی ھهردووچاوی ناو ته ماشـــایكرد سوپاسی سهربازهكهی پاشان ، كردبداته وه، پاره پاداشی بهبێ ویســـتیدیاری ئهمه نهخر نا گۆتی: سهربازهكهكوڕةكهی چاكه ی له قه ت ، منه دهستیھهبی ونهت ئهم حهزمكرد دهرناچم تۆ

.. دت لهدهســـت و ھه رئهوهندهشـــموه رگرت كوڕةكهی ونهی دامـــاو باوكیژوری ئاگردانی لهسهرتاقی لهژورهوه وھهموكهس بۆئه وهی ھهلیواسی موانبھاتایه ھهر كهســـك .. بكات به دییبۆ بهســـهرھاتهكهی به رله ھهموشتك. دهدان نیشان ونهیه ی ئه و دهگاوهوئـــهوڕوداوه پاش نهخایانـــد .. زۆریسهری داخهوه بهو خۆشـــی جه رگبه درانه مهزات، تابلۆكانی ھهمو نایهوه،بۆ فروشـــتنیان دیـــار كرد رۆژیكیـــانو ھونهردۆســـتان لـــه خه ككـــی زۆرونهی په یكهرو به دوای كهســـانهی ئه وبهناوبانگهكانی ھونهرمهنده دهستكردیئـــهوان بـــوون پهیدا بون دونیـــا ولته نیا كینـــی تامـــهزرۆی نـــه ك ھهردیتنی بگره ئارهزوی بون، تابلۆیهكیشوساتی لهكات بون..... ئهوگه نجینهشدهاللهكه مهزات دهستی پكرد دیاركراوداسهربازه دهسكردی سكچی به سهرهتا

سادهو كهونه یهیه كی پكرد دهستی كهخـــاوهن بچوكـــی كوڕةكوژراوهكـــهیخه كهكه ھهولیدا دهالل بوو... تابلۆكانیهكتری لهســـهر كه بهگهرمی ھانبداتگرینگ ونهیه زۆر ئهم بكهن گۆتی زهمدهســـتی بۆیهش لهمهوه و بایهخدارهبسود دهاللهكه ھاواری بهم پده كهمئهوهنده ســـرنج ونهكه بوو چونكـــهبدهنگ بۆیه خهكةكة نه بوو، راكشپرتهوبۆلـــه بهرزبۆوه بون ، پاشـــانبچوكه ســـكچه بۆئهو ھه موگۆتیانكۆنه بۆچـــی بهم ونـــه نه ھاتوویـــنبهنرخهكان شـــته پدهكهیت، ده ســـتبوو كه ناچار دهالله بـــه م بكه مهزاتلبوردنتان وایبكردایـــه « داوای ده بـــاوایه رهحمهتی رنماییةكهم لدهكهم ،ونهیهی ئهم خۆی فهرمی راسپاردهی لهنیشانكردوه» دهست پكردن بۆدهســـت

: پدهكات له گهم دهست ك ئستانهبو دیار كهس دۆالر ده مه زات یه كـــه م

ھۆلهكه پشتهوی لهالی دهستك تهنیامن دهدۆالری گۆتی بهدوودی به رزبۆوهكابرا } دهتوانم ھهرئهوهندهش پئهدهمپیرهمرده دهوهمهنه باخچهجی كۆنهخۆش وی كوڕةكه ی ئهویش كه بـــوو ،جارك كوتكهكهی دهالله كه { دهویستبهگهرمی لهمزهكه دا ســـیان و و دوانھاواریكرد گاو بهمالو ئـــه والی چاوینیه نیه كهســـیتر كهس دهدۆالر دهدۆالر!! فرۆشـــرا ..دهی.. نیه ، زه م بـــكاتخۆشـــبو دلیان ھه مویان خهكه ئیتر، بوو ونهكه ســـاغبۆوه باش گۆتیانھات بهنرخهكان تابلۆیه نۆرهی ئستاخســـتهالوه ده اللهكه كوتكهی بهم ..ھات كۆتایـــی مهزات و گۆتی تـــهواووهسیهتی .. تهواو شـــتك ھهمو به لونهی ھهركهس ئهوهیه مردووهكهمانخ به موكی ماو ھهموو كی كوڕةی

... دهبن وی تابلوكاینشهوه بوبهكوردی كردویهتی لهئینگلیزیهوه

ھونری دیمـــانی 20

ئازید، ســـاالر ب ناســـراو علی ســـاالر شـــوكریخولـــی چۆتـــ ١٩٧٧ بـــۆ یكمجـــار لســـایھولر قوتابخانكانـــی چاالكـــی میوزیـــك لـــشاری مامۆســـتای دیاری چندین بسرپرشـــتیپیمانگای ت١٩٨٢ دەچ ھولر، دواتر لسایتدەچ ساڵ س دوای موس و جوانكانی ھونرەدواتریش و ھونرە جوانكانی بغدا پیمانـــگایلوێ ھۆنـــدا و ١٩٩٢ دەچتـــ وتی لســـایمیوزیـــك لزانكۆی ل دبلـــۆم) (ھای بوانامـــیتواو ھۆنـــدا لـــ نیلـــۆرۆ فۆنتیـــاس لشـــاریھونرە كۆلیژی ل مامۆستای ئســـتاش و كردووەمۆسیقا رەوشی لسر بپویستمانزانی جوانكان،

بیدونین..بدرخان ھونری ئا:خســـت ســـر ئیزافیكی بۆ ئوروپا * چوونـــت

ئزموونی ھونریت؟تســـكی ب - ئمـــ میوزیكمـــان زۆرمك زۆر زۆر زانیاریمان وەرگرتـــووە،دەگڕتوە ئویش میوزیك، لســـركاتی ك بعس، بۆ كاریگری حزبـــیمیللتی وەكـــو مئ خـــۆی ھبـــوو،بوارك لھیـــچ نماندەتوانی كـــوردپشكوین،لبرئوەیدژیئمبوون،ل بی ئـــوێ وەكو چووم ئیتر كـــزانیارییی ئو پكرد، دەستم سرەتاوەكمبوو، دیاربوو زۆر ھمانبوو شتكیمئب وانیـــان ئو مامۆســـتایانیئحمد مامۆســـتا وەكو یككی دەگوتمامۆســـتا ل بوو یكك ك جـــوادیبم ،موســـ ل من ھرە باشـــكانیلوێ ھســـتمكرد ئوێ یشـــتمگ كلوێ دەبووا و ھبووە زیاتـــر زانیاریجیاواز زۆرشتی براستی فربین، زیاترخۆت دەزانی فربووین، ریتمی جیاواز وچووم ئوش ك ،كـــحرب میوزیك

.قوو زۆر حرەكب زانیمموزیكوان؟ ك *

شـــتك ك ئمی كورد - بداخـــوەشـــت ھمـــوو دەزانیـــن فردەبیـــن وابرپرســـیاری دەبین كـــ فربووین،سرۆكی بووین وای شـــونك المانب زۆر خۆمـــان لدێ كۆمار، وامـــانمئ بین وەربگریـــن، پرۆفیشـــنایھموو و ربووینف ھر ھموو شـــتكزۆرمان بم ھشتا دەزانین، شـــتكزۆر میوزیك لســـر ماوە، براســـتیبم بیزانین، ویســـتپ یھ زانیاریوەرمانگرتووە، تســـكی ب بداخوەگنجانی ئو بداخوە وەیئ مانایل وای الیان فردەبن شـــتك ك مئوەنییئ میوزیك زانان، بوارك ھمووبزانی، بگشـــتی شـــتكان تۆ ھموولق یك تۆ ،یھ لقی (١٠٠٠) میوزیـــكو پرۆفیشناڵ ببی تا وەرگرە لقان لووانی لرە لو لق، بم بكی داھنانئاوازدانر خۆیان ب مـــئ گنجكانیبـــاش میوزیكژەنكـــی و دابشـــكار ومیوزیكفراوانترە وانیی بم تدەگن،

باسدەكرێ. لوەیب زانســـتیكردن بۆ یھ چند ھوڵ توایپ *

كوردی؟ میوزیكیل ئســـتا مئ ،مك - ھـــوڵ زۆرخریكین جوانـــكان ھونرە كۆلیژیكمـــی ھـــۆكاری بكیـــن، شـــتك الینی دەگڕتوە بۆ ئـــوەی ھـــوڵھاندان ئـــو ل ئاســـتی پیوەندیدارزانیاری زیاتر بتوانیـــن مئ ك نییـــیانی قوتابیان، بیدەینـــ وەربگرین وئوەی رەمل مانگ (٩-١٠) ماوەی منقوتابییكان بیدەمـــ حزدەكم مـــپبكم، تنیا ناتوانم شـــتك ب بـــمو بنین ئوروپا ل خك زیاتر دەبلرەن ئوانی لوەربگرین، سوودیانكۆلیژی ل نموون بۆ لو ئاســـتنین،قوتابی چندەھـــا جوانكان ھونـــرەمامۆســـتا، كردویانتیوە و دەرچووەتا یھیچیان پ و قوتابیانئ باشـــلرە خـــۆی ئوە ببنـــوە مامۆســـتا،ببن مامۆستا تا ربوونف پرسیارە، چزانیاری و دەرەوەب ل مامۆســـتا دەببردەوام فربین و تـــا زیاتر نوێ بینن

بین.میوزیك، ســـات برنامی * وەك پشكشـــكاری

چیی؟ یرنامب لو ئامانجھونرییانی رنامب ئو ئستا تا -پشـــكش برنامكان ئو كســـانینیی لسر وایان دەكن، زانیارییكیلرگای دەمانوێ ئیتر میوزیك، بواریبشـــوەیكی زیاتر و پرۆگرامـــئـــمیوزیك و ھونـــر باس ل ئكادیمـــیئو كشـــانش باســـی بكیـــن، ئیترو میوزیكژەنان لالی گۆرانیبژ دەكینكردنیشـــی چارەســـر ھی و ھویزیاتـــر لگڵ من بدەیـــن، ھروەھـــابزانم دەموێ دەكـــم، پرۆگرام گنـــجدەشموێ و كاردەكن بچ شـــوازكتر ھونری بدەم خۆیان ل پشـــانیانبزمانی بیانی بیانی ھونری ندەن، یاناو ننب تر میلۆدی نچن بم بچن،زیاتر كرنامب ئیتر كوردی، میوزیكی

.گفتوگۆی و شۆیكرد كوردیت غیرە میلۆدی ھاتنی كشی باسی *ھی لسر رایكت كوردی، تۆ چ ناو ھونری بۆ

ئوە؟مۆسیقا، ل بكرێ داھنان با دەم من -ب سنوورە، میوزیك ھموومان دەزانینغیرە ئاوازكی دەتوانی چۆن تۆ بمكوردی ھۆنراوەیكی لســـر كـــوردیدروست دەكی، ئیحساس دابنی، چۆنبم ،بھ تككردن ئوەنیم دژی منلوەربگرین، ســـوودیان تككردنكلوەربگرین جوانكانیان شت دەتوانینخۆمان، میوزیكی لگڵ بنین بكاری وبرھمكی بچی تـــۆ ئوەم دژی بمسووڕ ك بنی موراد زەكی یا ئاسۆ بندتكســـتكی و توركیی دەزانی ســـرف

لگدابنی.ناســـاندنی چند ھـــوڵ ھی بۆ * بـــڕای تـــۆ

بجیھان؟ كوردی ھونریزۆر ھـــوڵ برپرســـانوە - لالینفســـتیڤاڵ دەب مئ چونكـــ ،مكو بكین داوەت خك و بكین دروستھونریكوردیان كوردستانو نینبیانھو بزانین ئاستیان چۆن پشـــان بدەینتدەگین، خۆمان ئاســـتی ل ئوســـارۆشنبیری وەزارەتی زۆرجار ماوەی ئورندەن گروپ تر برپرســـانی یاخودو ئو گروپ بزانن ویســـتپ دەرەوە،چونك ،ئاســـتیان چۆن میوزیكژەنان

كوردســـتان تمســـیلی ئوانـــ دەچنگشتی برای بشوەیكی بم دەكن،وتانی ب كوردی میوزیكی ناساندنی منتا بـــۆ بكین كاری دەب و تـــر الوازە

باش. ئاستكی ینبگو كورد میوزیكژەنانی ئاستی برامبر چیی رات *

پدراوە؟ كورد چند بایخی میوزیكژەنیل كوردســـتان، لـــ - ئمـــ نـــكچاكمان زۆر كوردی ژەنیاری ئوروپاشدەیدەین پارەیـــی ئو ئگر ،یـــھفارس، و عـــرەب یان تورك ژەنیاریژەنیاری كـــورد، ژەنیـــاری بیدەینـــپشبخا، خۆی زیاتر ھودەدا كوردیشرایشـــم ھونرمندی كورد ئو لگڵبم بكا، و دەتوان شت زۆرە بھرەی،د لناو ئاخكی كـــورد میوزیكژەنیدراوەتن سیق ئستا تا وەیئ كئاخژیانی پداویستی یاخود میوزیكژەن ئو

بتوان داھنان تـــا نكراوە بۆ دابیـــنخۆیـــدا، بۆ كارەكی بـــكا لبـــوارینمك بمیوزیكژەن من ئگـــر نموونمانگان و دایبمزرنم و ســـتۆدیۆیكبدەم نیوكی و ملیـــۆن تـــا ملیۆنكئوا بـــكا، دابین مانگانـــی و ژیانـــیبم گنجك دەكا، داھنـــان بگومانبشی ناكا ك بدەم ھزاری (٥٠) و بنممیوزیكژەن ئـــو ئوە ھاتوچۆكـــی،لگڵ كار رۆژەو ھر و ناكرێ پ ھیچیھونرمندی زۆر دواتـــر دەكا، كـــینایھ ئوروپی میوزیكژەنی یھ كوردئو بۆ باشـــ ،داوەتـــ (١٠٠٠) دۆالریكوردە نجگ ئو ناداتـــ (١٠٠٠) دۆالرەلوانی زۆر زینی نجپ دەســـت وئو چونك بـــم ،ویش باشـــتربلتر و ئوی زاری دەدات(٥٠) ھـــ كوردەدۆالری (١٠٠٠) تۆماس ناوی و وروپییئكوردیش میوزیكژەنی تبعن ،دەدات

سارددەبتوە.پرستین؟ گانب خۆكوژی مئ یانی *

یككی ك مئ وە، چونكنیاییدب -پمان ببینین عرەب یا یافارس توركلگی بم ھندك ،مۆسیقای خوایموناقشـــی لگڵ تۆزك و دانیشـــزۆر كشـــت وانیی، یانی بك دەبینیكابرا فارس بكوە ل ســـیرە، بیریعرەب ،دەژەن باش فارسی میوزیكیمئ بم شوە، بھمان توالكیش وو فارســـی و توركی میوزیكی كوردیـــنو كوردیش بباشی دەژەنین، ئجنبی

باشترین. لوان مئ یانینازانرێ، بقد ئوەی لرە قدری میوزیكژەن *ناوبانگ چینی گۆرانییـــك بـــ گۆرانـــی بژك

پیدا دەكا؟كلتوورمان كـــورد ئمی - بداخوەبقد گۆرانیبـــژ ئوروپا لـــ ،وایئوەش نادرێ، خی پبای میوزیكژەنكلتوورەكمـــان ســـر دەگڕتـــوەناوی دەكیـــن و بكۆپـــی ك ســـیدیدەشگڕتوە نازانین، میوزیكژەنكانكوردی میدیای كوردی، میدیای ســـرگۆرانیبژ لگڵ چاوپكوتن ھـــردەمو نایـــكا میوزیكـــژەن دەكا و لگـــڵگۆرانیبـــژ باســـی پرســـیارەكانیشل میدیـــاكان ك دیداركی خۆی دەكا،بداخوە دەخونمـــوە گۆرانیبژكبپرســـی رەكیامنپ دەبینم زۆركـــملگڵ بـــوون ك و میوزیكژەنانئـــئامادەی ك ئاوازەكـــی و كرد كاریانتۆ لگڵ ھبوو كس چنـــد كردبوو،وایكرد بوو كاری دەكرد؟ ك ستۆدیۆ لدژی من بچێ، بجوانی گۆرانییان ئوگۆرانیبژ زۆر بـــم ،نیم گۆرانیبژپمان دیـــالن، بژار كاك و ھیـــ مـــن،واب لرە دەـــی و وا لرە گوتووەو دانانپ دانـــی گۆرانیبژ و شـــتئئی كاك وامكرد، و ھردە وامكـــردئو پیامنرەكان كردی، ھاوكاری كمیوزیكژەن خ ببای ناكن و پرسیارە(باســـی ئوڕۆ بوكراوەكانی نـــادەن،فتھ دوو چونكـــ ناكین بدرخـــانرۆژنامان دەكین ئو باســـی (كجاررۆژان دەبینی سیردەكی رۆژانن، ك،یكرۆژنام لسر گۆرانیبژ ونیمانگ جاركیش مۆسیقییك، شش برۆژك و مۆسیقی رۆژك تبن بۆچیمیوزیكژەنیش ئوجـــا بـــژ، گۆرانی

.دەب بناوبانگك؟ و پنجی سرسامیت بدەست *

كســـانی لو بووم - من یكـــكمامۆستا بخۆشویســـتی براســـتیڤیۆلینگ بووم سعید محمد دلشادیھ زۆرچاك گنجی ئســـتاش ژەن،ھیوادارم و كاردەكن و یشتیناگپ وتبگن، میوزیك ئاستی ل و پشكونبداخوە ھن ئو گنجانی ئســـتادەكنوە، فارســـان یا تورك تقلیدیقســـیان ك دەڕۆن، تقلید ب زیاتـــروان روحیتی دەـــن لگـــڵ دەكـــیئوە كاك ،متی ئرۆحیل خۆشترەئوان روحیتـــی توركیـــ مۆســـیقای

فارس بۆ كاردەكی ت یانی خۆشـــترەدە كاربكوھ تۆ تورك، و عـــرەب ول یـــك ھنجگ ئســـتا بۆ كورد،لیاد ناوەكیم بداخـــوە ئمانیـــا،كوردستانیشـــ باكووری خكی نییمیوزیكی دەـــی ك ،ژەن ڤیۆلینـــگدەی كـــ ،دەژەن كـــوردی كـــوردیزۆربی توركی دەژەن، ئیدی توركی،یشتیناگپ میوزیكژەنانیئمۆ ئوو میوزیكی توركی سقتی وێ بدەیان

لدەدەن. فارسیدانری ئاواز كورد كوا :دە رەسول * ســـركوتتاوانبار بوە تـــورك مئ ھونرمندانی ،یھبم خۆیان دەدزن كوردی ئاوازی ئوان ك دەكن،

دەی؟ چی تۆ ئوانن، ئاوازی دزی یكمین،مزۆرك ئاوازدانرمان مئ راست -تـــورك لبیرنكیـــن م دەبـــبـــدزی، ھموو باكووری بشی فۆلكلۆریئو ناســـراون، ئـــو گۆرانیبژانـــی،كوردین ھمووی دەین گۆرانییانیئو و بكین شۆڕش مئ دەب ئســـتا

خۆمان. میوزیكان بگینوە الیبۆ گڕ تكان بخروھ پویست ھموو یانی *

كوردی؟ فۆلكلۆری كۆكردنوەیتورك، چ بدنیاییوە، چ عرەب، -كاری دەدزن، مئ فۆلكلـــۆری چ فارسدەب ئوە كۆبكموە، فۆلكلۆر نیی منھســـن، كارە بو فۆلكلۆریســـتكانفۆلكلۆری ســـانی ھشـــتا بتایبتیزۆركرا سردەمدا دزی ئوەی لو لبروانئ ھموو دەب كوردی، ھونری لو و بدۆزرنوە بۆ بدرێ زۆری ھوـــیبكنوە نوی گنجكانمان گۆرانیبژەئیاد وانـــل یك بكـــن، و جوانییكك ك گۆتوە، مردینی حوســـنتورك و ونبـــووەكان گۆرانیی بوو لگۆرانیی ئو دەیانگۆتوە، ئســـتاشئو دەكرێ بۆیـــ بكـــوردی زیندووە،بم بكینـــوە، زیندوو گۆرانییانـــ

دەدرێ. بۆ ھوی چند وەیئ شكھونری نبوونی رەخنی و برامبر بوون رات *

كوردی چیی؟ھیچ ،نییـــ - ھیـــچ رەخنیكمـــانھونری لـــ رەخن نیی كسیشـــمانھمووی مـــئ ھـــی كـــوردی بگرێ،باش ســـووڕ دەزانین و یـــلموجامرەخنی ئیتر ئافرین، دەین و نییـــ

بوو. لكوێ ھونریمانكوردی ھونـــری رەخنی كـــی توایـــی پئـــ *

دروست دەب؟راستگۆ و نكرێ ترك لموجام تا -برامبرمان و خۆمـــان لگڵ نبیـــننشترسین، دەب ،ناب دروست رەخنك من لگۆڕێ، یھ ترســـیش چونكبیانی یوانل دەگرم یكك ل رەخنلسر تا یان لمبدا، شـــقام لسرب برادەرایتی برژەوەندی و بنمـــایئم سوور چونك ،ناب رەخن دروستپ ھیچی و كاردەكا سك ئو دەزانینناچارم پیتی ئیشم چونك بم نییو دەكـــم لگـــڵ درۆی موجاملـــ وتا ئیتر ،دەبـــ لخۆی بایی ئویـــشنبتـــوە ناتوانین یكال و شـــتانئو بكین دروســـت ھونری رەخنیكی

بنین. بنیادو دەزگاكی بدرخان ھفتنامی بارەت بس *

چی؟ دەی-سوپاسیھفتنامیبدرخاندەكم،بینیم دەزگاتان و بـــارەگای مـــن ھاتمدەســـتتان خۆش كردووە، كارتان چند،زۆرب ئوە وەكو خمخۆری ھیوادارملناو كردۆتوە خۆتان جگای چونك

ل كوردستان. ھموو كسك دیھونرمنـــدان ھمـــوو ھیواداریشـــمرەخن ئوەندە بچنوە، با بخۆیاندالگڵ رق لبوونوە و و تووڕەبـــوونچونك نـــاكا، پویســـت یك نكینمیوزیك ھموو پناســـیكی و ھونرخۆمـــان بھونـــری ،مانـــكتوبكین، وتی خۆمان باســـی دەتوانینتا یكبگرین دەســـتی بتوانین ھیوادارمبكین. جوان كوردستان ئو پناسی

زانان لھموو بوارك الیان وای فردەبن شتك مئ گنجانی ئازید: ساالر... كۆچر رزگار

راگیاندكاركیجیاوازئیبراھیم مسعود

دەكین باس لوە ئمی كورد زۆرجارراگیاندنكــــی كــــوردی راگیاندنــــیپۆگرامكانیشــــیان ھموو و تقلیدەكسك ئستا تا و وەیشــــ ھر بوپۆگرامكی نیتوانیوە وا دەزگایكی یابكن، پشكش تقلیدی غیرە و نوێباســــی دەكرێ لــــرە بم ئــــوەیل پویستیشــــ رزی و لوەبكــــرێلمل پشكوتوویی مدالیای و بنرێو رزگار كۆچری چاونترس بكــــرێ،

پشكوتنخوازە.و گرم خون نجگ ئو كۆچر رزگاردەستھ شر وەك ك یترسچاونپشكشــــكردنی و بــــ ئامادەكــــردندانییگومانیتیزوومئین،كرنامببرنامانی لو ككی یرنامب ئوبرنامكانی ھمــــوو ل ك جیاوازەداخی ستالیتكان، بم و تری تیڤیدەدزرن بیرۆككانیش تو لم گرانمو دەكرن تر پشــــكش و بجۆركی

نیی لی بپرستوە. كسیشباش بزانن دەنووســــم تباب ك ئوپی كســــیش نیی و ھیچ مبســــتمتا مئ ناكرێ خۆ بــــم نگوتووم،زیندوو ھر مردوو پرستی ماوە دونیاكۆچر رزگار براســــتی خۆر بیــــن،كوردی دای راگیاندنی تری تكانكیخۆی و ماندووبوونی بدواداچوون ببرەو پش ببات یرنامو بتوانی ئسرپچی چندین ئوەی ھۆی بووە وئویش ھر و لناوببا ناشیرین شتی وكســــانی ئاوڕدانوەی ھۆی بوو بووەل پیوەندیدار الینــــی و خرخــــوازكمدەرامت. و ھژار و فقیر كسانیئوە ناب دەكین رزگاریش باسی ككۆچرە، ئوكوڕیشھید بكین لیادخۆی خۆی، بدەستی ئو شــــھیدەیتسلیمی خۆی نبوو ئامادە و كوشتمن بۆی بكات، بعس رژمی دەســــتھمان رزگار دەم زۆر براشــــكاوی،ترسچاون و یھ باوكی ســــیفتی:دە دیدارك لــــ خۆی ئو چونكیاری پدەكم، و من ئین ئاگرە (زوومداوێ) فعلنیش پرووشــــك ئاگرەكشچندین پرووشــــك و ب ئو ئاگــــرەل وەنییئ كردوون، ئی جار داغــــیقسی راپۆرتكانیان ل زۆر بشكیھڕەشــــی لدەكرێ و و پ دەگوترێبم ھركۆڵ دەشكندرێ، ل كامرای

نادا.ئــــو قــــدری و ئمــــش نزانیــــننازانیــــن، چاالكــــ نووســــرۆژنامجیاواز كسك رزگار بڕاستی چونكتر، لــــ ھمــــوو راگیاندكارەكانــــیدیاریكراو كسكی چند ماوەیكیشلســــر شــــتیان بناوی خوازراوەوەدەنووسی برنامكی و كۆچر رزگاربم پاــــی، دەخســــت و تۆمتیانگیان رزگار ب رزگار دەــــم: لرەوەكسانك بناوی لوە گورەتری تۆبنووسن، لســــر شــــتت خوازراوەوەنوــــت چونكــــ تــــۆ برنامیكــــیھر شــــونیش لزۆر و نایمھرھببرنامكت كامرای زوومی ل خكرۆژە ئو نموونــــ بۆ ھر دەترســــن،بشــــڕبن دوو گنــــج دەیانویســــتیككیان بــــم بدەن، و لیكتــــریبشــــڕ نكھ بخوای كورە دەیگوت

.دەچ و حیامان ئین دێ زووم بینلو ســــدان نموونی ئوە نك ھرمانای ئوانش ھموو و یھ جــــۆرەو برنامكی رزگار و ســــركوتنیتری برنامكانــــی ســــتافكیتی،برنامكی ھیچی ل ھاوشوەشــــیكمیــــش و كمنكردۆتــــوە رزگار بوە برنامیك وە، چونكــــناكاتبخك لناو جــــادە پــــش ناكوێشوەی بو ئوە ناســــنامت؟ بی كا

دەرێ؟! ل دەكی چبیر بكینوە ھموومان بس با ئیتررزگار بــــ توانایی و و لــــ گورەییرۆژان ل رۆژك خوازەین، نبگتدەزانین ل ب، ئوجا شــــتكی رزگارراگیاندنی بۆ چی و بــــووە چی رزگاربرنامیش لو جگ كردووە، كوردیبرنامی و راپــــۆرت رزگار چندیــــنھر تری پشــــكش كردووە، ئویشكسانك ئستا بووە و نوێ بیرۆكیپشكشــــی و قۆزتۆتوە بۆ خۆیــــان

دەكن.

٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی رەزبری

ندهزانی بهنھنییهكهی كهسیان

ساالر ئازید

سۆلیڤان مارگرت نووسینی:برایم پشەوی سید و:

ستھ ،كدیمان ئنجامدانی پش *نۆژەنكردنوەی ئامادەكردنی بویستپ گرمكان. لسم خرایكۆنگرەی كــســانــی ــو ئ لــســر ك دەدەن، ئنجام رۆژنامنووسیرۆژنامنووسییكانن، سكرتری زترمیرییكان بكنوە رپرسئاگاداری بوا ترووككاندا. دوا واھ لسرئنجامكی دووچاری برپرس كم

.ب خراپبدە زانیاری دیمان ئنجامدانی پش *تبب ئوەی بۆ ،كنووسرۆژنام بچند ئوەش مسلكانت. پشتیوانیژیینام وەك دەگرێ خۆ ل كاركو نو راستییكان،وتار، بانگوازی

راپۆرتكان.مكوە بكا. س ئوەی پرسیار بۆ *بۆ بابت پرسیارو پشنیازكردنی ل

.كنووسرۆژنامكاتی دیمانل

ل خۆت. دیمانی ب بك كدیماندیمانكدا بسر یھ دا تواناتبۆی ك ــوەی ل تر زۆر بیت، زاڵلبر تنیا ھر زانم وا دەچــی.ئوەی پرسیارلكردن ناتوانی بسرھــروەك بیت. زاڵ بیی ــوێ دەتئمریكا ســرۆكــكــانــی لــ كــیــ،نیی گوتی: پرسیاری خراپ جارك

.یخراپ ھ وەمی تنھا بم:بك خوارە ئمانی

ك ،بك دیـــاری سایانر ئــو *دەتوێ چۆنیتییی بو پوەندی پكردنی دەســـت پش قسكانت.....؟؟؟؟؟ تنسب الیك). أن ) كدیماننبوو، روون كــردەوە ب ئوە گرروونی كدیمان پكردنی دەست پش

بكوە.ل گرنگكان خا .ب كورتبژ *بزر دوورودرژی ل پ و درژ وەمیئاشكرا و روون كورت و رستی .كم

.نبھ بكارگب بكارھنانی ــ ب ـــدوێ ب *

دەنگییكان.ب بمنوەو پیامكت لگڵ *كدیمان لــكــاتــی ــش ــی ــردەوام ب.كرەكییس خا س بۆ بگڕوەنــخــا بـــو ــارەكــان ــرســی گــشــت پ

ببستوە.گرنگترین و ئنجامگرییكانت باسی *،بك لوەرگرتنن شیاوی دانی ئوگیاندنی لسر بوون دنیا بۆ یكمب ــش دووای سرەكییكانت. خا

.بك ئستووری پشت راستییكانپسنئاسا و ئرنی نو یڤپ *ئاسانی ب خك ك ،نبھ بكار

.بگ تیراستییكان، .ش بكشككانپگب *ئامارەكان،نموونكان،حكایتكان،وەرگیراوەكانوچیرۆككان دەستواژەشتانیان ئو خك .نبھ بكارو تدەكا كاریان ك دتوە، ببیرشارەزایی ھروەھا دەدا، ھانیانخكی دیكیان ببیر دتوە. خك

دتوە. بیر كانی بنو یڤپدەربارەی راستییكان زانم وا * ب وەمــكــانــت خــۆیــان دەدوــــن.وا بكوە. روون بگردی و ووردییان رۆژنامنووسك ھموو نزانیدەربارەی گوگرك یان خونرك

.دەزان تۆ قد ب كتبابیكك گر بمنوە. پۆزەتیڤان *بگڕوە لكردی نورتی پرسیاركی

سرەكییكانت. خا بۆراستی خرا ھ زانیارییكی ھر *

بكرەوە.ل ناتوێ ك ،م شتك ھیچ *رادیۆ ل یان بیبینی چاپمنییكان

بیبیستی.رەكنووس یان رۆژنامنووس گرداخۆیانكتی ل بشك تنیال پاشی، و پش نك ھنا بكاردووركوە، داخۆیان ئو ئاخافتنیرەوتــی دەرەوەی ل یوانل كبد یان ،ب بكار خۆی ئاسایی

لبكوتوە. حایدیمانی كدیمان بدە ھوڵ میشھدەرەوەی وەك وەزیری ھر .ب خۆتھینری كیسنجر ئمریكا پشووتری ب رۆژنامنووسی كۆنگرەیكی لپرسیاری كس گوتی:"ئایا توسوە

وەمكانم؟" بۆ یھدەتوانی، لدوان. ب م ھرگیز *

لسرت ویستجار پ ھندێ بكومن ئیمۆ وەك: بی شتك ندوی وبۆ یان بكم، باس ئوە نیم ئامادەئوە قۆناغدا لم نیی گونجاو من

بكم. باسلدوانكانت ل ــی زاراوەی زمانی *

.نھم بكارھۆیكانی بــۆ بـــوار .ــ ب روون *ئوەی راڤی نرەخسم راگیاندنخراپ ب یوانل بیكن، ستبم

بدەنوە. لكیبپارزە. راستی گۆتی میشھ *نزانی، پرسیارەكت وەمــی گرئو الی بــۆ بــگــڕــوە .نبیدرك

لگڵ دەكا. كسی دیمانترۆژنامنووسییكان كۆنگرە

كــۆنــگــرەی * پــــش ئــنــجــامــدانــیرۆژنامنووسی

كنووسییرۆژنام كۆنگرەی گر *بوو. دی شونكی ل

كــــۆنــــگــــرەی كـــــاتـــــی لـــــ *كنووسییرۆژنام

ــــرەی ــــگ ــــۆن ك لـــــــــــــدوای *كنووسییرۆژنام

نونری رۆژنامنووسییكان كۆنگرەجماوەر و راگیاندن ھۆیكانی گشتزتر یان میری برپرسكی لگڵ كۆ وەمدا پرسیارو دانیشتنكی لدەب شونك ش لمئ دەكاتوە.دەبژرێ. ھی میری برپرسی كل رۆژنامنووسییكان، كۆنگرەھلك رۆژنامنووسییوە، رگایبۆ ــ ــن دەرەخــســ ــان ــی ــاوت ــۆ ھ بمیرییكان، رپرسب ل لپرسینوەرپرسب بــۆ ھلكیش ھــروەھــاگیاندنی بۆ ندەرەخس میرییكان رگای لــ ــل گ بــۆ پیامكیان

راگیاندن. ھۆیكانیفرمی گوتبژی بیكویز دیڤیدكات " :دە سرۆك جگری پشوویلسر رۆژنامنووسی كۆنگرەیكیئو دەدەی، ئنجام رك بنمایكیالبردنی ( تنفیس ) بواری كۆنگران":دە دەرەخسن " ھروەھا گوشارك ،نیدەگ ئوە اتای و ئوەشتوندی ــدە ز گــوشــاری ل جۆرك ئوانی ،یھ رۆژنــامــنــووســانل وەرگرتنی وحز یپرسیاریان ھل گوشارەی ئو دەكن. وەمكانسووك رۆژنــامــنــووســی كۆنگرەی

." دەبئنجامدانی ـــژێ:" ـــ دەب ــان ــس دییھ شتك كات كۆنگرەیكی،بــیــدركــــنــی، ـــان ــی، ی ــن ــی ــگ رای":دە ھروەھا "باش بیرۆكیكیئنجامكی و دەكی وا بۆ بكوە بیر

."دەب چیــرەی ــگ ــۆن ــی ك ــدان ــام ــج ــن ــش ئ ــ پ

رۆژنامنووسیئامادەكردنی ل یكم ھنگاوینیابووند نووسی رۆژنام كۆنگرەیدەگمنیش بــ ھـــواڵ. بــوونــی لــب كشیك ئــوە ــوێ، دەك رك سبارەت بــم وت. سرۆكی بۆبچووك حكومتكی ســرۆكــی ببایخدانی سرنجی ئاژانسك یان.دەب تر ئاستنگ رۆژنامنووسیكاتی ناكن حز رۆژنامنووسانك كارك، بۆ ببن بسر خۆیانرۆژنامنووسی داپۆشینی شایانیدیك ھــواــی كــاتــی ــو ل ،نییدەكا. راكشان سرنج پشبكیكۆنگرەی ئامادەكردنی ھنگاوەكانیل خوارەوە ئوانی رۆژنامنووسی

دەگرێ: خۆرۆژنامنووسی كۆنگرەی بابتی *ھوای راگیاندنی و بزان بك دیاری

كراوە. دەربارەدەكـــا ــویــســت ــ پ بــــدە ـــار ـــری ب *ئنجام رۆژنامنووسی كۆنگرەیكیــان رۆژنــامــنــووســكــان ـــدرێ، ی بدروست ھواكی چیرۆك دەتواننب ــوو ــت ــس ب پــشــت گــشــتــگــری و و رۆژنامنووسییكان بانگوازەئاخاوتن و راستییكان بوەكراوە

بكن. ئامادە تلفۆنییكانل میری برپرسی لوەی بدە بریار *

.دە دەستپكی بانگوازەكی چیبۆ ــردن ــك ــاس ب خــاــــكــی ـــن چ *برپرسی بۆ دەستپكردن بانگوازیدیمان ل ھــروەك .بنووس میریدەدەی، ئنجامی كنووسییرۆژنام.بك خاڵ س لسر تنھا جخت.دەیز لوە تر زۆر ژمارەیكی ھرسیانزدەھم بشی

ھمڕەنگ ٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی 21رەزبری

لبیرناچنوە ك دیمنانی ئوبۆ منیان گیرام، ك لوجارانی كیتاوەكو بغدا شاری بۆ برد لكۆینوەبردمیان بكن، لگدا لكۆینـــوەمبۆمن شـــون نمابوو ك بۆ جگایكدرھمم چوار ئوەبوو لیدابنیشـــم،بۆ شونكی تاوەكو پۆلیســـك دا بلـــژووری لبرئـــوەی كردمـــوە،ھیچ شونك شـــیوعییكان و پارتیكابرایكی نشو لو ئینجا نمابوو.شـــاری بسرا خكی لبوو عرەبیجنوی بـــردەوام پیـــاوە ئو بوو، دەدا. شیوعییكان ب زۆر ناشـــیرینیتاوەكو رۆژ دەبـــۆوە ھر ئم پیـــاوەجنودان كاری تنھـــا رۆژ ئاوابـــوونبردەوام بۆی شـــیوعییكان، بوو بگوبیســـتی بۆئوەی شـــیوعییكانبۆ دەچوونوە نبـــن، كابرا جنوی

خۆیان. ژوورەكیكابرای ئم بۆچی ك پرســـیم منیشگوتیـــان: ئـــوە كوڕەكی وادەكات،كوژراوەو گوای شیوعییكان لالینل بوجـــۆرە رقـــی ویـــش بۆیـــئدەیانگوت: ھروەھـــا ھگرتـــوون،كوڕەكیان ك كات شیوعییكان گوایراكشاوە، زگیان لســـر كوشـــتووەكانی دیكگیران لـــ كی م لـــبمحجر لـــ حیلل لـــ بندیخانـــی

بعســـیان، شیوعی ئینقیالبی لدوایمئ محجری لپش و زۆر دەگیـــرانلو جا .دیك ژوورەكانی دەیانبردنـــشـــتی نیوە كابرایكی بندیخانشالی نایدەیانھ بجـــار لبوو، جارشـــیوعی وەجب ھرچند ئیدی ،مئكابرای ،مـــئ بۆالی ك دەیانھنـــادەرگاكـــو الی دەچـــووە نیوەشـــتدەدا، شیوعییكان ب جنوی ئویشلبری ك شیعرك یتب جارەش جارقذارة- دەیگوت:"الشـــیوعیة كردبوونیوە پیاوە ئم الطھارة"جا أحجار مثلتازەیان ھركاتك ك شیوعی ،تشر نانخواردن بووایسل دەھنا، ئوكـــی دیككار ھر یاخـــود خریكـــیو ھدەگرت كارەكل دەستی ،بووایبجنودان بردەرگاو دەستی دەچووەوكاتل یككیـــش دەكـــرد، ئگـــرنیوەشـــت كابرای ،بكردبوای بانگینابینی، وا دەیگوت: دەدایوەو وەمی

.!یھ كارمبندكراوی ك دەكموە دووبارەی منبندیخانكانـــی لـــ شـــیوعییكانحیزبكانی ھموو لبندی حكومتئازارو پ ناخۆشـــترو ژیانیان دیكـــباسانش ئو بوون، ئشـــكنجترمبستم تنھا دەیانگموە لرە كئو شـــیوعییكان بم: كـــ وەیئبدەست ئازارەیان و ناخۆشی ھموودەرخـــوارد دەدرا، عراقی حكومتـــیسۆڤیتی حاش یكتی ئو لسرشـــیوعییكانی ب گوی جاران ھـــروتكیش لھموو بر ندەداو عراقداپلۆســـنرەكانی مرژ ب ئیعترافییك ك یك لـــدوای دەكرد عـــراق

حوكم. سر دەھاتن بكودەتارەمزان مانگـــی جاركیان ھروەھـــامنیان و رۆژكیان لناكاو ھاتن بوو،بب ندیخانب بـــۆ بردمیان گرت وئو گیراوم، چی لسر ك بزانم ئوەیبسربرد، لسجن ھمووی رەمزانمگوتیان: و ھاتن جژن یكمـــی رۆژیگوتیان: بم دەدەین، برتان ئمۆكناوی"بدرەدین ھولر پارزگاری

دەبـــ ،تانـــپ كاری علی"بـــوو،ئینجا پاشان ئو، بۆالی بچن سرەتائوەبوو ماـــوە. بۆ دەنردرنـــوەبووین، دیك من و دووســـ ســـجنیپارزگاری لبـــردەم بردو ئمیـــانعلی"ئمیـــان ھولر"بدرەدیـــنلپشت خۆی لشونی ئو وەستاند،ئوە دەزانم گوتی: دانیشتبوو، زەكمھر بۆی نكـــردووە، ئوكارەتـــانبۆ دەچنوە و دەدەم برتـــان ئمـــۆبزمانی ئو بگومان، خۆتان. مایپگوتین. ئمش قسانی عرەبی ئوكابرایكی لگدابوو، ســـجنكمانزەمانـــی زەمـــان ســـرگورەبوو،پیاوە ئو بوو، قاسمیش عبدولكریمبوو، خۆمان كلگڵ ورەیرگســـبوو، زراع فرمانگـــی فرمانبریبژی ھر گوتی: خۆی ھزی بھموویعیش، یعیش.. قاسم عبدولكریمنوتوە، لدوامـــان كـــس ئمش چاوەڕوانی ئـــو وادیاربوو چونكـــئوەبوو ئمبوو، كشـــانی ھوتافخۆی قوەتی بھموو دیكش جاركیدیســـانوە بم كردەوە، دووبارەیكابرا نگوتوە، لدوامان كس مئعلیش بدرەدیـــن ھنا!! فشـــلیبۆماكانی بۆنـــوە گوت: بئمیبۆ چووین بمجۆرە، ئمش خۆتان،ھگرت خۆمان نونكانی ندیخانبدیك بندییكانی ل خوداحافیزیمان وخۆمان لمای جژنمان رۆژی كردو،گرتنكشـــمان ھۆكاری بســـربرد.ك تقیـــان لپارزگار زانیم دواترك خۆی كردبوو لبـــردەم ماكینبوو، یلسم لو ئاگاشم ھر منمنیان راستوخۆ جژنیش لدوای ھردیكش ئوانی نازانـــم جا گرتوە،

نا. یاخود گیرانوەپكنین!! و گریان

و رووداو ھنـــدێ مـــرۆڤ لژیانـــدانكپ نازان دت، مسلی تووشگیرام دیك جاركـــی بگریت، یاخودرەمزاندابوو، لمانگی و دیســـانوەھولر لبندیخانـــی ئوجـــاری

دیك رۆژكیان چند كســـكی گیرام،بۆ ك لھولـــر گیرابوون، ھنایانیاننو سجن لو كی ،ندیخانبپویســـتی بدەســـت و تنـــگاو بووپۆلیســـ ب ھبوو، بئاوگیانـــدنگـــوت: بـــردەرگای پاســـوانكی بئاو دەچم دەست بۆ بكوە دەرگاكمكلیل گوتی: پۆلیســـكش دەگینم،،یكعاونالی ملـــ نیی من لالیگـــوت: بپاســـوانكی دووبـــارەرابگرم؟ خـــۆم ناتوانم مـــن تنـــگاومگڕایوە، و رۆیشـــت كوانپاســـنھاتووە. ھشـــتا گوتـــی: معـــاونكوشـــی خۆی لئوارەوە زگی كابـــراننووستبووم من برەبیان. تاوەكولتاو كابرا بوو، بیانی بـــری برەبۆبـــن دەرگا دەســـتی ئـــازاری زگی،وتـــك فخفورییكـــی درژكـــردوخۆی دۆخینی رایكشـــاو بردەستی،كرد، گـــو پ فخفـــووری كـــردەوەوبندییانبوو ئو ھی فخفورییكشئوارەكـــی كســـوكاریان كـــوا بۆ جا تداھنابوون. خواردنیان بـــۆھدەستایوە و كسك ھر بیانیدەســـتی دەكردوو فخفوری ســـیری

ب پكنین. دەكرد،ك وادیاربوو ل بندییكان یككیشوایزانی ئوبت، ھـــی فخفورییكانلكـــردووە، وایان كـــ پۆلیســـكانب پۆلیسكان، ب جنودان دەستیكردبگومدا كردەوەو نزیك ل خۆم منیشبرادەرەكانی لـــ كـــی چرپانـــد كپیاوەشی ئو كردووە!!. ئاوای خۆمانخۆی ككردبوو، كارەكی كردبوو كخاوەن كابرای لوەندەھات، نققـــی

ھنا. لجنودان وازی فخفووریشبم ئـــوە حزدەكم جـــا لـــرەدا،لژوورك سیاســـییكان ندییب كبۆی ،بئاودەســـتی ن دادەنـــران كدووجار ك ھبوو بۆیان تنھا رۆژان

بكن. سرئاو چوون داوای

بدرخان ئا:شانزەھم بشی

گرت منیان ھاتن كرابوو، علی بدرەدین ل قپیرداود: ت فازیل

پیرداود فازیل

مستفا علی بۆتان ئندازیار:بزووتنـــوەی مـــژووی بدرژایـــیھردەم كوردستان، گلی ئازادیخوازیناحزانی و دوژمنان لبرامبر كوردبپی گفتوگۆدا و قســـكردن لكاتینیانی و نـــرم دانیشـــتن مقایســـیئوەشدابووە، لھوی نیشـــانداوەوھویداوە"شـــعر كلۆجـــی بھیـــچ نـــبم شـــتك و معاوی"نپچـــێنزیكدا، دوورو لـــدواڕۆژی بۆئوەیقسی سبارەت ب مسلكان دووبارەســـركردایتی دیارە تدا بكاتـــوە،برنامو كوردیش ھیچ جار ب سیاسیلبرامبـــر نبـــووە ئجندایـــكگفتوگۆكردن، و دانیشتن بۆ ناحزانیئو لجـــاران زۆرك بـــم مخابـــنو بكورد زیانـــی نیانییـــ نرمـــی وكوردی شـــقامی داوە، پرۆســـكیسركردایتی سیاسی ھردەم چاوەڕیبرامبرەكی لگڵ ك ،بوون كورددەزانن چونك دەگـــن. ئاقارك بچ ئمۆی دنیای سیاست لگڵ برەوخســـتكانی گفتوگۆو پشـــچوونیكارە و لسر كموكوڕی پنجدانانو لالیك نخواستراوەكان نشیاووكوردی لوبی و شقام ناڕەزایی دەنگیدەمانخات كوردســـتان، لـــدەرەوەیبچاوكـــی دەشـــب ژـــر پرســـیارولســـۆزداری، دوور وردبینانـــوگلـــی دۆســـتكانمان و لبرامبـــرئگر سیاســـت بین، بئاگا خۆماندەب ،نـــی مومكینات"یش بوەكو"فھنگاو بچ ئاقـــارێ گمكان بزانـــدۆســـتكان لنو ھیوایش ب و دەنكورد میللتی بۆ كوردیش و شـــقامیلسركردن، كورد وەستگای ھجبھزارەھا ڕشتووە، خونی دەریایك ٢٠٠٠٠٠ ل زیاتر شھیدكراوەو رۆیئنفالكراوە، كســـی ھزار دووســـد

كاولكراوە، گوندی كیمیابارانكـــراوە،دەخـــوازن ئینجـــا ناحزانـــی كـــوردو بكین پیـــەو ئاغاكان سیاســـتیبوون، كوران لشاری دەن:"ئگرئگر یانی بگرن" بچاوتانوە دەستمزھبی سوننی ناوچل تیرۆر شڕوئاســـایی ھبوو، مزھبی و شـــیعھمان خانقینیـــش و لكركـــووك سیاستی و رســـتانزپرەگ سیاسیعراقی ئحزابی دراوســـی دەوتانی

بكن.. پیەو لكوردستانناكین، بســـر كسوە منت مئئازادكردنی دوای و راپڕیـــن لپـــشھرچـــی كوردســـتان بشـــكی زۆریب عراقی ئحزابی و عراقی كستیو مسیحی و توركمان شیعو سوننوكوردستانی لو ل وتان زۆركیشدەیانوێ تبیوەو چاویان ك ئمۆبپارەیكی و وتـــان فی و بفـــرتكوردی شقامی و عراقی شقامی زۆر

بكن. واشچ توڕەورای بۆ كیوانپ دیموكراســـی ئگرلچارەنووسی ب سرپشك گل و گلبكرێ ھبـــژاردن با فرموو خـــۆی،محكی ســـنگی و ئنجامكانیـــشنا، ئگریـــش ،ك بـــمووالیـــھرنامب چندیـــن دەتوان كوردیـــش

بھیچ گشتی، چونك بردەم رای بخاتب سیاســـی لعراق پرۆسی جۆرێبتایبتی و وەناچڕب پكھاتكانیئیفلیج پرۆســـكان ھموو كورد ببتدەپڕێ. بناكامیلی كپرۆس و دەبدەكن، چندین لكورد ئگریش زۆربۆئوەی ،یھ یاسایی دیكی رگایل بكات خـــۆی ئیدارەی داوای كـــورد،دیال تكریت، ،كانی"موســـناوچھرمی سر وندەك ددین"كحسپســـتۆی پا لژر یان كوردســـتانو خونی دەخوازن ك شقامی كوردیسربخۆیی مییلتی كوردە بۆ ھموو

یكپارچیی. وقسیكیشبرەوڕوویسركردایتی باســـرۆك بكم و بم: كورد سیاســـیپرلمانـــی و"٧٥"ئندامـــی كۆمـــارو وەزیران جگری ســـرۆك عـــراق وو عراق پرلمانی جگری ســـرۆكیوەزیرەكان و عراق دەرەوەی وەزیریو عراق ســـوپای ئركانی و سرۆكبۆ و بھ دیك چندین كاربدەســـتیالینكانی ل داواكاریمان رووی دەبچی نازانم ناوی ئمیـــان ..بـــدیكسیاســـی یان ســـركردایتی لبنم..خراپـــ، یان ئـــدای كـــورد لبغدانفسی بھمان كورد ســـركردایتی

ك كاردەكات كوردســـتان سیاســـتیرككوتننامیك و پۆتۆكۆڵ ھیچـــیئوان ھـــزی یان نییـــ لنوانیـــان

..كوردب دەب"٣٠"برامبریب وەزیـــران ســـرۆك لدنیـــا بووەســـوپا ئركانی ســـرۆك دانـــگولكاتی یـــان شـــونان، ترز بنھنوان ئمنی پۆتۆكۆی واژووكردنـــیزباری ھوشـــیار عراق، ئمریـــكاوبكات تجمید عراق دەرەوەی وەزیریو !دابن دیك لشونی ئو یككی وھرمی باســـی ل رككوتننامكشگرنگكی نكرت. رۆ كوردستان وھانی دەدەن ئوانی ھموو مالیكی ویانی ســـربكوێ، یو پرۆســـل كبھمان كوردان و سوتماكردنی خاكیعسكرتارەكانی پشوو قوانی سواویخیایـــان بـــكات. كاول كوردســـتانھموویان دیســـان وە. دەبگ پووك پارووە گورەیی ئو باشـــبزاننقوتی كورد حیسابی لسر دەیانوێئگر و چونك ھرگیز ناتوانن بدەن،

.كندەیانخن دا ھویشیانچاوی بـــدواوە لمـــۆ كـــورد دەبرگا و ھرگیز بـــ لشـــاقامی خۆیلدژی خۆی خكـــی نادات، بكسمووچی رۆژك بكاربھنت، خـــۆیو ھونرمندان و سیاســـی زیندانـــیمووچی زیادكردنی و رۆژناموانـــانبرانبر، بدوو كوردستان زانكۆكانیبۆبكرێ ووردی لكدانـــوەی ئگـــرو دەروونـــی شـــڕكی ئمشـــیان حزابئ و مالیكی و ئران ،ئابورییـــسیاســـییكانی كوتل و نیـــارەكانكوردی لگڵ عـــراق نو پرلمانی

دەكن..وریایی كوردی ب دەخوازم شقامی منبوانن مسلكان ل ھوشیارییوە وب تایبت پۆژەی و تبینی ھرچی ویركووك ھك و كوردســـتان وەزعیقبووی بوبكنـــوەو لمیدیـــاكاننكن بغدا بنكانـــی دواكوتنی لعرەبی چـــۆن كـــورد و ھـــروەكو بدەســـتوور یســـتراقـــی وابعبۆ محك كردۆت سنگی دەستووریسیا ۆســـپل دەب ئاواش كارەكان،دوای چونك !!بـــ ھاوبش عـــراق،نوی عراقی كـــورد رژم، رووخانـــیكوردان حیسابی لسر دروستكردەوەوكوردی ھبوو بیار دوو دەپرسم بوو،ئوی یككیـــان"٩٨٦ و دەپاراســـت،بقوربانی ٦٨٨"ھردووكیـــان دیكش

كرا. عراقییكان و عراق پرۆسیب ئگر بیـــن: دەبـــ لكۆتاییـــداھز دەســـتوور بیانووی جبجكردنیبگو ھموو ئاواش دەب دەجونن،جبج دەســـتوور بابتكانی دیكی

بكن.

چاوەڕواندەكات؟ مالیكی ل چی كوردی، شقامی

عراق وەزیرانی سرۆك مالیكی نوری

سدیق ئیدریسپرج ســــپی مژووی لمژبوو داپیرەداو دەستی بدیوار و پشــــتی كۆمیدوور دوور و چاوی پشتی سر خستو تاریكی یری ئاسۆی لاما، ستسرادەكی ب و رەش قدەر تمیللبكــــوە. ناســــھ دەكــــرد.. بــــئاســــوودەكیوە نا د بخورپیزەینی یادەوەرییكانــــی وورد ووردســــفتكانی و تاڵ و دڕك و الپــــڕەرۆژی وەك ھدەدایــــوەو مژووی

بســــرھاتكانی و رووداو رووناكو نابووتكانی كــــزو لبرچــــاوەپچكان پچ و لوول و گرژ تروومتاتك ســــرە و و دابزین ھبزن!...یركس !...یركس دەكرد. یاننیی مئ ئــــی داپیرەگیــــان ئــــیو ئســــقان كللســــرو خرمانی ھكولدراو! چاوی پشــــت! ببەیرووبارو الفاوی نیی مئ یركســــدووك شوومكو می ئئ خون!دەشت النو سووتاوەكی كرووزە بۆ

كو و دەرەك نیی! دەباش ســــیریمی ئرابگرە، ئ زەینی خۆت چاكمترلیۆزو تانك ھۆری و زرم نییبۆمبا! چی فۆكــــو نركی گــــرم وگریان و فیغان لم زیاتر قیــــژەول نییكوڕگ شــــپۆری و و شــــینكڕكرد! ك ئاســــمان ك شــــكالنیبزەیی گرمی فرمســــكی ئاســــمانھوریش و داباران پسووتانی نكیمد.. ئئوم شنبای و باش بارانھاتك بسر و لخرمانك مشكزانالرگ خوند، بفــــرو تو لو ئنفال تراژیدیاكانی ل بوو مرگمرگ جینۆساید. كات كیمیاباران وبوو، ئاواتكان خۆزگــــو ئاوتیوەرنران، وەنوشكان گو كاتســــانوە.. ســــوزەكان ونــــخبارەكان ب سرلو زەردەخنكانیلسر مرگســــتان وتی ل تاران..و فرمســــك و ئازار دۆنــــدی ئــــشزام ســــارژ لســــر و زامــــكان،خونی تائســــتاش كراوەكان كندەكات، فیچق لدەچۆڕێ، گشیانبووەكی و ماندوو پشتكۆم لسرتالرك كۆشــــك داپیــــرە مــــژوومب گوللیان بۆئوانی دروســــتبوووەدەنا، مژوو داپیرە بای و بژنســــوپای قمــــەوی بۆئوانــــیبۆئوانی دەكــــرد، داگیركرانیانبكوردایتی بخونیــــش پیــــاندەســــتیان ندەبــــرد، بۆئوانــــیوگشــــی ئاڵ بخونی ســــووربووســــتمدیدەكم، تمیلل كوڕگلــــیكورد لدۆزی خیانتیان بۆئوانی

كرد.و ئـــی ئم ئگـــر مرگســـاتو خـــون دیكـــی تراژیدیایكـــیچی نبت مژووم داپیرە حزەكانیلدەكرێ؟ رەچاوی نالبارتر ملمیللتك رەشـــی قدەری می ئئمل میللتـــك چ بـــ، قـــدەری

رەشترە؟شـــكاوو بدـــی داپیـــرە مـــژوومدوور دوور ســـاردەوە، بھناسیبردك تاش لســـر دیتی ڕوانی،شۆڕشـــگك سرگوزشـــتی

نووسرابوو:شۆڕشگان. بمری خائینان.. بژی

جوتیار خالید

قامووسیفۆلكلۆر

٢٨

چـــــــاوەشلكدەدرتوە، بزۆر چشـــن لكـــوردەواریوەش- چـــاو- وەردەگـــرێ، وەك: زۆر مانـــابنچی شـــاوش، چاوشـــین، چـــاوڕەش-تر ناوی لسردەمی رەنگ ،رەگاژۆی كوشژەنینی پیاوان سیفتی ھبووب، ئو دیكیھبوو، فودارەكانیان ئامرە و شمشاڵ زوڕناوو ھتقاندن تزبیح پیشـــیان ك ئوانشھبـــوو، ھمان ناوی بیتیان گوتنی رەزمـــیدەبوا چاوەش دەگوترا ك ھبوو، چاوەشـــیانو بردەم ونـــكن البدا لـــ خـــك خۆیانبـــوون، لھر گـــڕۆك زاران، چونكـــ زۆردەچووە بۆن خاوەن گواستنوە ژن بۆنیكیدەیانگوت ئـــوەی دەھاتن، بمـــرج داوایاننیاندەگایوەلكۆمگاششونیتایبتیانســـانك ئوجۆرە لدەگیرا. ھبوو رزیـــانلو جگ نبوو دیكیان ھیچ كاروكاســـبییكیو زوڕنا ژەنانل پشـــان ھندێ ،یپیشـــشارەكان ل یان دەمانوە ئاغاكان لدیوەخانیھر ھبوو لی كۆدەبوونوە، خۆیان جگایلگڵ ھبوو، خۆی دۆنگیۆی ژەنك زوڕناگۆڕین و ورەزم ژەنین لجوی ھاتبوون یكناویان ھندجار بردەوام كوتانی و وەستان وژەنكان جلوبرگی زوڕنا یك دەھات، لگڵھندـــك لبردەكـــرد، پـــاك و خاونیـــانب ســـعاتی دەنا، پشـــت رەیحانیان لبردادەنا، مرادخانییكانیان لبرگی زنجیریان و بایكی بژن بوو، وخاون پـــاك پویانبژن یان كورتكانیش بژن ھبوو، جوانیانركپۆشی ب گرنگیان زۆر ناوەندییكانیش مامشـــایی گڕی دەچوون ك لبرئوەی دەدا،تماشای و پیاوییوە ب ژن كخ ھموو ئوسرنجیان دەیویست ئویش دەكرد، چاوەشیانجلوبرگی جـــوان و ب ژەنینی وریاكاتـــوە،ك كردووە، گرفتـــار ژنانیان زۆرجار خاوـــنحوت گواستنوە ژن پشان دەبوو، بۆنیكگوند ھموویان خكی بوو، حوت رۆژ شوو

بكن. بشداری دەبوا میوانكانیش وتچژنی ن یان بھ كیژی كســـك ندەكرادەكـــرد داوای دەســـتدار شـــایی لالیـــكدەنگی دێ دەیانگوت: خۆیان، زەوقی لالیكدە ،ســـۆلچك ناگات دۆـــ، پیـــرەژنلتاو پیرەژنكانیش گنجـــكان نك ھـــردەردەچوون لماڵ بخرایی شـــایی و خۆشیدەچووە بۆن دەچوون، خاوەن كبۆ شـــاییلرۆژی دەكردەوە ئاگادار چاوەشـــیان پشتریان ك دەگیشـــت گونـــدی ئامادەبوونیـــانخـــوێ دەچوو، خان مای رووەو كنشـــوچینی ناو بدەردەھ لدوورەوە زوڕناكـــیدەبووەوە، نزیـــك لیان حیرانك ئـــاوازیدەكران، بخرھاتن پشوازی و دەچوون ئیدیخواردنی دادەنـــان، بـــۆ شـــونی تایبتیاندەخواردەوە، قاوەیكیان بیانیـــان تایبت،شایی سادە، ئوجا برەو گۆڕەپانی پخوركیحیران لئاوازی ھسانك لپشدا چاوەشگڕی شایی رووەو دەھنایوەو خكی وەئاگاكشاییل لگرمی شایی یكك دەچوون،دەچوو. پیلی برەو زوڕناژەن دەبتوەو نزیكوازی دەنا بدات پارەی ھندێ دەكرد ناچـــاریگورە كشـــایی جار كندھ لندەھنـــا،شـــایی دەكرد، ھاواریان دەبـــوو دۆنگیـــودەســـتیان، دەچوونـــن ژن كاران ئوانـــیخاوەن دۆت، دۆت. ھـــی ھـــی دەیانگـــوت:كچ و ژنی و خزم نزیككانی خـــۆی و كبۆننریتكی ئوە پیاوان، دەســـت خۆی دەناردەئوەی میوانكیان بۆئـــوەی بووە، زۆر باوب ھست ھدەپڕی ئو خۆشویستی لبرگرم شایی نكات، خۆی و بكســـی غریبیچژو بابوونی لكانگـــی چاوەش دەبـــوو،و دادەنیشـــت ھندك برامبر ھپڕینـــدازوڕنای رووی و دەســـوڕا لدەوری دۆنگیـــویكك دەبوو ناچار دەكردو كابـــرا ل یككدەگرت دۆنگیو وەری بكات، پارەك شاباشدەكردو ی پكشایی سرو ئوســـری و ئمشاباش" ئوجا شاباش.. دەكرد"فن.. ھاواریدیكیان ئـــوی دەگایوەو بشـــی خۆیـــانزۆر ب بی ،ككابرا شـــاباش كردن دەدایوەپشاندان، خۆ و بدیار خســـتن خۆ بۆ دەكرابان ئگر حیرانبژەكان لشـــایی ھندجاردەدا، پشـــووی دەوەســـتاو جـــاوەش لالیانشـــاییكردنوە بدەم حیرانیـــان ئوانیـــشزوڕناژەنی دەبوو، گرم زۆر كشایی و دەگوتو مام چاوەش وەكو:"علـــی بتوانای لـــگكانبی، كریـــم، ســـید ،دیوان دەنـــون ودیكش و رەنگ ســـدانی خلكانی عزیـــزبا ژەنیندا لـــ لڕادەبدەر وانـــبن.."ئھبزوڕنا دەنـــون" دەیانگوت"مام دەســـتبوونھونرمندییوە لزۆر مئ دەكرد، قســـینوكت چی خۆش و قس وانزۆریش ئت بدبۆ وەڕس بوون، كوردان بوون، رەزمكانیانرەزمییان دەگۆڕی زۆر شـــاییكاران نبوونـــیشـــوو حوت گواســـتنوەی ژن لـــو بۆنیلگڵ ھولر رۆژە چۆیلی دەشـــتی حـــوتدیكی كوردســـتان ھموو ناوچكانی چۆیلیلدەشـــتی ھولر چۆیلی ھبوو، جیاوازیلو شاییكاران ئو تا دەڕوا خاو رەزمكی لپش لكاتی نبن، زۆرەیدا شـــكت ماوەیدەكردو تواوبوونی شـــایی زوڕناژەن ئاماژەیدوا تا ھندێ رەزمی خرای دەكوتا دۆنگیـــوكۆتایی كبچوك بدارە دەكردو توندتر لدانی

با.." تقی دڕا.. دەیانگوت:"دۆڵ پدەھنا

٢٠٠٨/٩/٢٢كلتوور22 ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی رەزبری

بدوع ھوشیارزرارەتیدا"٢"گونـــد لدەشـــتی، ی ھ " ن ا شـــو ە ر " ی و نا بوتۆتك ،كـــی لســـر ئاقاریانبســـتۆڕەی، رووباری ئوبـــریئســـعد"ە، یككیان"رەشـــوان،نورۆ"ی دیكیان"رەشـــوان ئویخۆی"نورۆی قورشـــیداغای كاتـــیبـــرای دەكاتـــ كـــ ھركـــی" ئاغـــای خوالخۆشـــبوو"فتاحزرارییكانـــی كیبوو، ركی"لـــھنووكھ بـــووە، ھـــی زرارییكانبۆت ،نجیدا نیشتت ھركییكانسر ئوان. ھردوو رەشووان موكیبم بوون، سحددین بناحییگوندی"قرەقاجین"كرا ئوەی دوایدارا بناوی"ناحیـــی ناحیـــناحین، بو سر نووككران"ھشزۆر ئســـعد"گوندكی "رەشـــوان ئاقاری لگـــڵ ئاقارەكی ،كۆنـــ"گردی خـــاران"، گوندەكانی"مـــامنورۆ" رەشوان و سومریان و ماوانرووباری الیكیـــش یكو لســـرلكۆنـــوە ھـــر ،ســـتۆڕەیبتدابووە، ســـیدی بنمایكـــیحسنی بنمای"ســـید وانلبووە رەشـــوانی"ی، كـــ یكـــكچاونترس ئازاو ھرە لسركردە و چاالككانی و بتوانـــاو لھاتوورواندزی محمدی ســـید لشكریمیرنشـــینی گـــورەی پاشـــای سید ئم ســـۆران"١٧٨٣ - ١٨٣٧"،لشكری ســـركردایتی نســـحمیری لزەمانی دەكـــرد دەڤرەكیشڕو گلك ل بشداری سۆران،رواندزی كـــۆرەی شـــۆڕی پاشـــایشاری ھولر گرتنی كردووە، وەكدەشـــتی گرتنی ١٨٢٢ز، لســـایلســـاڵ دزەییاتی دەڤری ھولریبرای بگی رەســـوڵ ١٨٢٣ز لگـــڵگرتنی بدیـــل پاشـــای گـــورەدا،و ھۆز لســـرۆك ژمارەیكی زۆریكك دەشـــتی ھولر، تیرەكانیالھاوار"بووە، دیالن"حمـــوود لوكـــ تـــی عشـــیرەتی شـــخی حنش"ی باپیری"شـــخ دەكاتـــ،مامكش دەشتی گوندی"ھورە"یئو لكاتی حموود" چونك"شـــخھۆزەكانی تیرەو یارمتی شـــڕەداتنانت دابوو، ھولری دەشـــتیبم تداكردبوو، بشداری خۆشیخوالخۆشـــبوو"كاوس دەســـتیقارەمانكانی پیاوە ب بخۆو مال"ی

دەرباز لشڕەكدا توانیان خۆیانبگیننـــ دۆكانی بكن و خـــۆئگـــر خـــۆ چیـــای قرەچـــوغ،حســـنی لبر قارەمانی"ســـیدلـــو ئـــوا ،بووایرەشـــوانی"نلدەشتی ١٨٢٢ز ك لسای شڕیبگ"ی، ئوا"رەسوڵ كرا، ھولردادەگیراو بدیلی گورە پاشای برایھرچۆنك بم دەبوو، یخســـیرتوانی"رەسوڵ حســـن سید بوو خۆ پ پە ب و بگ"رزگار بـــكات

بننوە. ھولر لشاریئو ســـركردە قارەمان بشـــداریو ئـــو لگلـــك شـــڕو شـــوڕدەڤری"سنجار" ل ك پكدادانانیناوچـــی دینارتـــ"ی، و "دۆـــیو"ئامـــدی"دا و"ئاكـــرێ" زبـــار ئوەتا"چۆســـتن ئـــا كـــردووە.كـــ پركنس"لگشـــتكیداكوردســـتانی لشـــاری"ورم"ی،١٨٤٩ز رۆھتوە"ئران"لســـایبكوردســـتانی دەســـتیپكردووە،تـــا خواروودا"عراق"تپڕیـــوەئو شاری"موس"ناوی یشـــتۆتگشارۆچكانی شارو رووبارو گوندوك تۆمـــار كردووین بۆی ھنـــاوەوتپڕیون. پیدا كاروانكیدا لگڵبم شوەیی ل كتبكیدا جۆستنگوندی"رەشـــوان" باســـی خوارەوەبۆ دەكات، حســـن"مان و "سیدیشـــتگ ككاروان دەت:"دواتـــرو بركنـــس گوندی"رەشـــوان"رەشوان لگوندی شو ھاوەكانیگونـــدە دەت:"ئـــو دەمننـــوە،كورد مای ل"١٠٠"ســـد پكھاتبووتدابوو، جوولكشـــی ٢"ما" و بســـتۆڕەش بچووككی رووبارەئم تدەپڕی، گوندەكـــ لنزیكو دەھات لرۆژھتـــوە رووبارەھولری و رواندز ھرمی ھردووگوندی دەكردەوە، جـــودا لیكتریلشاری رەشوان ھر تنیا"١٥"میلباسی بركنس دوورە". ھولرەوەدەكات ك كـــوردە ئـــو ســـركردەلگوندی"رەشوان"نیشـــتجبوو،

حسن"بوو. ناوی"سیددەت:"كاتـــك بركنـــسئـــو تپڕیـــن، بگوندەكیانـــدابم رواندز، سردانك بۆ چووبووەئوبوو"ناوی لجگـــی كوڕەكینووســـر"، نھناوە- كوڕەكـــیلپیاوەكانـــی كوڕەكـــی"٢"دووپاسوانی تاوەكو دەستنشـــیانكرد

بۆمان بمكارە بكن، ككاروان لحز زیاتر ئوەیـــان دەركـــوت،ندو وەی كتی دەكات لیارملئـــوەی لـــالی راوەســـتاین"پاشلسای سۆران میری گورە پاشایبدەستوە، ھندك خۆیدا ١٨٦٣زھولرو شاری تناویانھ دەنرەوانی"ئســـتمبۆل"یان لووەئـــو ســـوتانی كـــردووە،عوســـمانی"محموودی ســـردەمیدەن دووەم"بـــووە"١٨٠٨ - ١٨٣٩"لگڕانوەیدا لناوە، زۆری رزكیلشـــاری"تڕابزۆن" كوردستان بۆ لناویـــان داڕـــژراودا لپالنكـــیئـــوەی كۆتایی پـــاش بـــردووە،١٨٣٧ز لســـای ھات میر بژیانیلكردووە، بوەیان لشـــكرەكی لناوەخۆیانـــدا بنماكیـــانشـــڕو تووشـــی پكنھاتـــوون وكسی بۆ كســـیان ،بوون ئاژاوەنھشـــتووەو جـــب دیكیـــانمحمد میر لپـــاش دایاننناوە،الل"ی، برای ئحمدی "میر پاشا،ویش"٣"سئ میری ســـۆران، بۆتبدەستی پاشان كرد، میرتی ســـاڵ"میر خۆیـــان كـــوژرا خزمكانـــی١٨٣٣ز لســـای الڵ" ئحمـــدیبووە، ھولر شـــاری فرمانەوایبرزو قـــل كچكـــی ھولـــریھناوە سركشـــكی ھولرـــیساح كچی"مال ناوی"فاتیم"بووە،ژنی لو مســـتفا"ناوك بـــووە،ناوی"یونس بـــووە كوڕكی تنیـــاباوكی كـــ كاتـــك بگ"بـــووە،١٨٤٠ - ١٨٤١ز ســـای لدەوروبریماوەتوە دایكی لالی كوژراوە، ئولھولریـــش ھـــر لھولـــر،لالی بـــووە، گورە پـــروەردەورواندزێ، نچۆتوە خاوانكانـــیھناوە"٢"دوو ژنـــی ژنی لھولر"ھیدایت بناوەكانی ھبووە كوڕی"ھیدایت"یش "٤"چوار ،"بدوع وبناوەكانی"حسن، ھبووە كوڕیعلـــی". وەلـــی، عبـــاس، حسن ب"حاجی "حســـن"یان،گـــورە ھدۆش"ناســـرابوو،لسای بووە، ھولر بازرگانكیكـــردووە، دوایـــی كۆچـــی ١٩٦٤ز چایخانی لنزیـــك مزگوتكـــی"مزگوتی دروســـتكردووە، بایـــزپدەن، بزاز"ی، حسن حاجیزۆرن نوەزاكانی نـــوەو نووكھقادری حاجی ھولر، شاری لناو

و گورە لپاشای باسی، ل كۆییگوتوویتی: ئحمدی الڵ میر ل

"الڵ"بوو و تعیناتی"كۆر" تابوو چا مالی لگلی دیكان

رەشوانی"یكك حســـنی "سیدئازاو شـــۆڕە ســـركردە بووە لوجـــا گـــورە ســـوارانی پاشـــایعفووی كردبت حكومتی عوسمانیخۆی لمای چووبتـــوە و ئـــوزرارەتی رەشوانی ناوچی لگوندیزانیارییك ھیـــچ مئ دانشـــتبت،نیی بدەســـتوە و ھواكمـــانســـرچاوەیك ھیـــچ چونكـــھشـــبووب ئوە نییـــ، ئگـــرتنیـــا لناوچـــووە، نمـــاوەونبت. جوســـتن ئو نووســـینیلپاش ســـان "١٢"دوانزە چونك١٨٣٧ز، گورە پاشای لناوچوونیبگوندی"رەشـــوان"دا جوســـتنحسنی باسی"ســـید تپڕیوەوئوكاتـــی و رەشـــوانی"دەكات ســـفری رواندزی بووەو لژیانداپیرە لـــ لھندـــك كـــردووە،زرارەتیم دەشتی بســـاچووەكانیگوندی"خاوان دەـــن: بیســـتووەپاشـــای لزەمانی خاروان"یش -دەستی"سید لژر كۆرەیرواندزیدارەشـــوانی"بووە، یكك حسنیلشـــكری ســـركردەكانی بووە لل زرارییـــكان ســـۆران، پاشـــانكیوەتـــوە، نـــوەی ســـیدیان"خـــاروان" گونـــدی دانیشـــتوانیك ،رووس"بوونـــتیرەی"گ لـــزراری، لعشـــیرەتی كـــتیرەی،بوون گوندە ئو خكی و رەسننھنـــدێ بنمای"مامراغـــا"وك برەســـن دایی تدیك خكیو واتا بادینانن ناوچـــی خكـــیپڕیونتوەو بادینانوە لبـــری

ســـۆران، بـــری تـــھاتوونگونـــدەش ئـــو "زراری"یكانـــی -١ پكھاتوون: برەباب لـــ"٢"دووبرەبابی -٢ مامراغـــا. برەبابی

ئاغا. رەسوڵرووخنراوەو گوندە"٢"دووجار ئوئـــاوارە دەربـــدەرو خككـــیگونـــدە ئـــو نووكـــھ بـــووە، ئاوی دەبـــن، نزیكی"٥٠"ماـــكو بچووك مزگوتكی زۆر كمـــو

.یھ خراپی قوتابخانیكیگـــورەی پاشـــای دەگنـــوەرواندزی"ك محمدی سۆران"میردەڤرە لـــو كـــۆرە ب پاشـــایجاركیـــان بـــووە، بناوبانـــگبرا وات داســـنیان ك لشـــڕیگڕاوەتـــوە ئزیدییكانمـــان ١٨٣٤ز لزـــی -١٨٣٣ لســـایلـــ بادینـــان" گـــورەدا "زـــیگوندی"گردمامـــك" كرخـــیبادینان لبـــری یز لوبـــرێیز ئوبـــرەی بۆ پڕیوەتوەســـۆران، ھاتۆت بری واتا بـــۆلـــالی گوندی"ســـركور"لوێدار بـــووە، ئاغا"میوان "رەســـوڵئو لبن ،یل گورەی توویكینانیان دانیشتووەو پاشا دارتووە گورە خواردووە، دەن پاشـــایزرارەتی بناوچـــی زۆر كیفـــیدانیشتوانكی چونك ندەھات،،بوونك نر لگڵ پاشادا زۆرك ئوەی سر دەگڕتوە ئمشئاغاكانی ل یكك گورە پاشایبناوی"ئاموراغـــای زرارەتـــیداوە، لســـدارە خالن"ی، باوەزۆریش تیرەیكـــی و برەبـــابسید حسنی لگڵ ك بوونھرەشـــوانی لناوچكدا پاپشتی

دەكرد. سۆرانیان میرنشینی

گورە فرمانەوایی پاشای سركردەیكی حسنی رەشوانی سید

تراژیدیای خونكان

باوكی لۆزانمانگـــل كـــكی رەمـــزانخۆی تایبتمندی پیـــرۆزەكان.بمانگی موسمانان. لناو یھبخشـــین و خرمـــان خلـــو كۆی لشاری جاران دەناســـرت.پنجاو لكۆتایـــی بتایبتـــیبڕـــزەوە زۆر شســـتكانداپیرۆزە مانگـــ پشـــوازییان لم

دەكرد.و دەھۆڵ كاتی پارشـــیو وانشـــشـــار كۆنكانی لنـــاو زوڕنا بمكارەش ك ئوانی لـــدەدرا،بـــوون دووپیـــاو ھدەســـتانمام عبـــۆو مح بناوی مـــامب ئوارانیش زەینـــل. عزیـــزلگورەو بچووك ســـدەھا كسلبردەرگای مزگوت رادەوەستانكین شیرینی كلوپل و خریكینشـــو ئم بربانگ، بۆ بـــوونپیاندەگوت:"ئیستیالك"كابرایكحلوا"ئم ناوی"ســـابیر ھبووگورەی مـــزی چوار پیاوە ســـیك، ھموو لتنیشـــت دادەناھلقـــوم و جـــۆرە شـــیرنمنیو چـــوكالت و بادام و پاقـــالوەوب دادەناو لســـر شـــربتكیبشـــوەیك دەیازاندەوە گلۆپوتبایبك چاوی پ ھركســـكشیرنمنییكانی. دەچووە حزیلســـر جگـــ لمـــ مندانیشیانی بـــردەرگای قادرمكانـــیخـــۆی كاتـــی فرمانبرانـــیوتدەك نم شوئ دادەنیشـــتن،كۆنـــی جاران تنیشـــت ســـرایفلكی لالی دوكان ب ئستا بووەبرانبر نشو ئم قادر. حاجینزیك بانگ كات قشبوو. گردیك عبدولەحمان مال دەبووەوەبخۆی و ناسرابوو، فندق مال بدەھات سری سپییكی ندیلملناو و دەكوت قادرمكان بسرمندیلكی رادەوەستا، منداكانچند خوارەوە نایدەھ لسریبرەو گردی مندیلی جارك ئمرەمزان تۆپی رادەوەشاند. ككۆنتۆپ ئم لم گـــردە دەتقنـــرا.بناوبانگ رەجب وەستا بتۆپیدەكرا پ تۆپ ئـــم رۆژان بوو،دەپســـترا جوان پڕۆ، كۆن للالیـــن ئســـتوور بداركـــیعبۆوی مناوی"حب پیاوـــكدەتقنرا ك تۆپ ئم دەھۆچی"اكبر الله دەنگی لھموو الیـــكلمزگوتكان دەبـــووەوە، برزدەشـــكاندو رۆژووی خكـــیتا شـــوانش دەكردەوە. فتـــاریو برگـــدروو دووكانی پارشـــیووەك شـــو ھبوون. چایخانكانھموو بوو ئـــارام دنیا رۆژ بـــووئمین خۆی لســـرومای كس

پارشیوان ســـیربوو ئوەی بوو.ھویر تشتۆكك ماك لھمووترشی تدەكراو دەشلدراو ھویریپش دادەپۆشـــرا و بتانی بلفدەكرا ھویرە ئم عســـر بانگیلسر و بڕوون ســـتووكئ بئم ئمـــش دادەنـــرا. تریانـــانبۆ دەبرد تریان ئســـتووكانمانوەستا تھاو مال فنی بازاڕ الیســـووركردنوەیان، بۆ مســـتفامای دەمانبردە ھبوو واش جاریعوز مـــام مای حم گـــران و

ھواوان. لگڕەكیستووكانئ ئمجۆرە بڕاســـتیلگڵ بوون، پارشیوان بتام زۆر

دەمانخوارد. ماستكۆیـــ لشـــاری مـــل جگـــل دیكـــش جـــۆرە خواردنكـــیپیان دروســـتدەكرا رەمزانـــان ە ر مجۆ ئ " نشـــلك " : ت گو ە دھویركـــی لجـــۆرە خواردنـــدروستدەكرا" "كاستر وەك شـــلیپاش دادەكـــرد بسر"ســـر"یاندەكرد. چور ســـرەكیان ئوەینانكیان بـــرژان ھندك پاش لنـــاو دەكـــردەوەو رەكســـلشـــیلی دایاندەنـــا، تشـــتك بســـردادەكردو شـــكریانلدوای پیاوانیـــش دەیانخـــوارد.تاتی بـــوالوە لســـر نیـــوەڕۆك دادەنیشتن حوزی دەوروپشتیرۆژوەوان. بۆ بوو فنك شونكیگـــورەو عســـر نوـــژی دوای ورەی كۆیگ بچووك لمزگوتیلوەعزی گویـــان كـــۆ دەبووندەگرت، معســـوم مال مامۆستامزگوت لژووری واھبوو جاریلســـربان خكی ندەما جگائوەی بم دادەنیشـــتن، بڕزپمخۆشـــ شتك لرەدا ســـیرەك راســـتییكی حاشـــا بگموەئم خكی ھمـــوو ھنگـــرەوژیاون كۆیـــل ك ســـردەمشیلسم مئ راستی بۆ گواھیلڕگای رادیۆ قازی دەدەن: جارانھركسك دەكرد لخكی داوایئاگاداری نزیكترین با دیت مانگیدان، بۆ شـــاھدی داگا بكاتـــوەخۆر مشـــروب كابرایكی چندب "كانیل"ل كۆیـــبـــوون لھیكتری بـــدوو رزانوە ـــپچدادگای دەچوونـــ و دەكوتـــندیتووە. مانگمان دەیانگوت: كۆیدوودی ھیچ ب لپرســـراوانیشھولركـــرد بـــۆ بروســـكیانو بجـــژن دەبـــوو وەیمشـــبدەھات، رەمـــزان كۆتایـــی بـــھدەســـتان بمكارە ئوانـــیو عومری رەفعت خورشیدی مامقادر مام جاللی و حاجی كاكمین

بایزیدبوون. غفوری و

كۆیل رەمزان رۆژانی

رگوزشـــتس ٢٠٠٨/٩/٢٢ ئیلوولى (١٠٤)ی ژمارەكوردی ٢٧٠٨ی 23رەزبری

ھتاھتایی بندەر بحوكمی تاوانبار عواد ١٩٨٥/١١/١٨ بفرمانی لحوكمدرام سورە لمحكمی

دەیم بدنیاییوە(٣٤)

مستفا محمد قاسممـــژووی لـــ * ئگـــر ئاوڕـــكحكومتكانـــی نـــوان پیوەنـــدیب كورد بدەینوە یكمیان و عراقب ھزیان لكاتی درژایی تمنیانو كـــورد كردووە لگڵ گفتوگۆیـــانكوردســـتانیان خاكی بھزیان كاتیو قاسم سردەمی وەلئ كاولكردووە

بعسییكان.ئستاش حكومتی چككردنی خۆپكردنرشـــنھل دنیابوونمان بۆ -f) فرۆكی ب لكاتك ھرم سرل دەبت بـــكات، پچك ١٦) خۆیفینی دژە ئوەدابین ك ھی ھوینودەوتی ئاستی لسر جنگمانئاســـتی لســـر و بكرت بۆ دابینو توركیاش عراق نـــوان پیوەندیقندیل ل pkk بوونـــی ب بیانووی

نتننوە... ھرم ئاسمانیتاتپ و ئار میوەی جۆرەھا ھنانی *لـــ دەرەوەی ھتد، .. و ماتـــو تل جیا بازاڕەكانمـــان ھرـــم بـــۆئابووریمان چیتر شكســـتی كارگی

ناگینت.بدواداچوونوە دەیم دنیاییوە ببنبكردنی و فرمانكانمان كارو بشـــیاو كســـانی دانانی و ندەگبرەو كنگاوھ شـــیاو ل شونی

بووژانوەمان. و چاكسازیســـوریا ی لو كوردانئ * ژمارەیبشن ب سروشـــتییكانیان ماف ل ٥٠٠٠٠٠ ل پتر نیی و رەگزنامیـــانیاسای بپی ك لوســـاوە كسن. ١٩٦٢/١٠/٥ ل و ٩٣ لســـوریا ژمارەھزەكانیئاسایشھیانكوتایسررەگزنامیان حســـك و پارزگایب ئیتر سندەوە. ئوێ كوردانی ل

كراون. تۆمار (غوارە)پارت ئایـــا ب وەیئ پرســـیارەكسیاسییكوردەكانیئوێوحكومتی

پدەكرت! چیمان (ھرم)ەوەیوەندییپ ئو ســـایی ل * ئگرروســـیا و ئمریكا نوان نا ئارامیوەك ئگر گرنگییكـــی، توركیـــاساردیش نبت، ســـردەمی جنگیبرژەوەندی ئمریكا بپی ئوا مابشـــل توركیا بۆ رگا یھ خۆی بۆیھرم كاروبـــاری بكات دەســـت لھزەكانی بوونی بیانووی ب وەربداتسنوورەكان لسر ك.ك پ. و پژاككابوونوەی بۆ كار و ســـرەنجام

بكرت! ١٤٠ ماددەیركخستنوەی دەیم.. دنیاییوە بب كلبرە ھنان كورد وكۆتا مایتاكی بۆ متمان ك كارگییكانمان،كارتكی دەگڕنتوە، كوردستانیبوونوەیئگرە بڕەنگار بۆ بھزە

نیارەكان.

وەزیری جمیــــل- فاروق نووســــینی:كوردستان ھرمی حكومتی دادی

(حاجی ب ناســـراوە مئ بنماـــیكلبنڕەتـــدا (زنـــخ صادقـــی و (چامـــن) ناوچـــی دانیشـــتووی،زنخ بنـــاوی ھبووە گوندكیانھـــژدەم ســـدەی لناوەڕاســـتیلئنجامی و (١٨٥٠) واتـــ لـــدوایلكوتبۆوە كوشتنی ك دوژمنداریك (ھمزە) كنـــاوی باپیـــرە گورەمـــاندەومند پیاوكـــی بـــووە وادیـــارەمات و مڕ و زەوی خـــاوەن و بـــووەدووركوتنوە و سالمتی بۆ و بووەو فرۆشـــتوویتی ئـــوەی ھیبـــووەناوچی تھاتوون و كردووە كۆچیانناوچی ) ھولر دەشـــتی شمامكیو ھولر نـــوان وتۆتك شـــمامكلشونك ســـرەتا ،( گو ناحییو دەل ) بنـــاوی بووین جنیشـــتكشـــتوكای پیشـــی خریكی گوڵ ) وكم ھندێ ماوەیكی پـــاش و بووینئكـــن ھر تـــر زەوی كشـــتوكایئاوەدانی و نم شـــوئ بتنیشـــتب ئكن دروست گوندك و ئكنوەناوی بھمان واتـــ ( زنخ ) ناویك كۆچیان خۆیان پشـــووی دیكی

كردبوو. لمســـتفا ھبوە بناوی كوڕكی ھمزەتری ھبووە كوڕی ئویش چندین و) ناوی بووە كزۆر دیار ئوەی بـــم. چویت حج دوایش و ) بووە صـــادقگبل ناوی ئو گوندە بۆیش ھرخزنی ) بـــ ناســـراوە مژوویكان

. ( صادق حاجیتریان چندیـــن دھاتـــی لدوایشـــدا ( ١٩٤٠ ) لســـانی بتایبت كیـــوەگوندی چالوكی ھردوو بدواوە وەككلنوان بچـــووك چالوكی گورەوناحیـــی خبات، ھروەھا و ھولرگورەو ی زێ لسر شیوەڕەش گوندی

. ھولرە كنزیك پدوزت گوندیھر لسرەتاوە یماو بنئ وادیارەبخوكردن و ئاژەڵ كشتوكای عیشقیب ونیان ســـركوتنكی و بووینباپیرانمان باو و ڕوەوە لـــم ھبووەلڕووی ھبووە زۆریان شـــوھرەتكیبرانی و مڕ ھروەھا . كشـــتوكایلڕووی دەركردوە ناوبانگیان زۆر مئوەبیرم مـــن خـــۆم . چۆنیتیـــوەلسرتاســـری پنجاكان لســـایبۆ می ئكید ھاتنكوردســـتان ئزۆر بھا كبنرخكی بـــران كینیو دان گرنگی ئو وەھر ئفرۆشـــرانداری ئاژەڵ و بكشتوكاڵ وەیش بمببنمای می ئـــمابن وای كردلشستكان دەومندەكان بناسرن .مال خوالخۆشـــبوو جـــار چندیـــنچندیـــن جـــار مســـتفای بارزانـــیزنخ ڕەوانی خۆی تایبتی نونریبۆ ڕەوان كراوە برانی مڕ و كردووە وو یكتی نوان گۆیكی گفتو لكاتی .تچئ دوری عزەت ڕۆژكیان حكومتئیتر دەبات ئـــاژەڵ چندین خزنـــوووغی ھروەھا تریش، خكـــی زۆرلســـانی ھر ھبووەو چاكمان زۆردزەیی محسن بڕز وابزانم شستكانچنئ ڕەحمتی باوەی و مح لگڵمســـتفای حاجی الی پدوزت گوندیباشـــی زۆر جوانماینكی ئامۆزامانمســـتفا مال بـــۆ جنابی ھبـــووەكناوی حاجی مئ باپیـــری . ئبنچندین كرد باســـم وەك بووە صادقحاجی بناوی یكیان . ھبووە كوڕی . ئمرێ ١٩٤٦ لحج كســـای عزیزجمیل بناوی ( مئ باوكـــی ھروەھاو كریم ) و موسی و مال صادق حاجیوادیارە باپیرم لدوای . محمد حاجـــیجمیلی حاجی ) بـــۆ كدوایی باوكمانتبوەو ئتگرئ ئو ) شونی زنخپیاوك ئویش . كمابن گـــورەیپیاوكی دەركـــردوەو ناوبانگی بـــووەو گۆ و ڕاست ی ڕەوشت پاك ب ھتائویش وادیارە . بووە بشخصیتو بووە كاڵ و لكشـــت زۆر ئارەزوویئو و ســـركووتوو بوە تدا زۆریش

زۆری بشی پدا كئاماژەم دھاتانیكیویتی ئو دواوەی١٩٤٠ ب لسانیشـــخصی خۆی . مالفندی لمایو ئكرد كشـــتوكاكی سرپرشتیو بمڕ زۆریشـــی گرنگیكی ھروەھاو كاتئ بم . ئتوانـــم داوە مـــاتسرمڕی ھزار دوو ل زیاتر بدائمیچندین خۆی لژیانی باوكم . ھبووەرەی سبل مناكانی و ژنی ھناوە) كناوی گروەمان بـــرای مژنن . ئ( ئاغا دھام )ب ناسراوە و بووە ( دھامگوندی بۆ ھناوە زوو ژنی ھر باوكملدوایشـــدا گوندی و گورە چاوكـــیڕەوانی و كیوە بۆ گچكی چاوكـــیو خانو كـــردوەو چالوكـــی گـــورەیوای كردوەو دروســـت بۆ دیوەخانـــیبینیت بخۆی بـــاوەڕ كزیاتر كردوەگورەمان برایـــ ئو . ھربۆیـــشزۆری ئاغـــا ) ناوبانگكی دھام ) واتناســـیویتی خك ھموو دەركردوەووە بشـــخصیت بوو زۆر پیاوكـــیپیوەندی لگڵ ھموو گورە پیاوانیكردوەو ھولر دروســـت ئـــو كاتیھروەھا لنـــاوە ڕـــزی تایبتیـــانو كاتئـــ میـــری گـــورە پیاوانـــیمیشھ كردووە بۆ تایبتیان حیسابیخۆی لدیكی كـــردوە ســـردانیانبكو ھولر ئاســـتی لسر و نكگورە ھندێ و پایتخت ئاستی لسرپیوەندی بغدا خكی و میری پیاوانیلگڵ ھروەھـــا . باشـــی ھبـــووەشاری موصل سرەك عشیرەتكانی(شممرەكان )پیوەندی بتایبت ( (لگوندەكی خۆی بۆی باشی ھبووەمۆدرنی دروست و دیوەخانی كۆشكچلكانوە نیھایتی ل ھر و كردبوو. خـــۆی ھبووە تایبتی ئۆتۆمبیلـــی ١٩٩٨ لســـای ب بڕەحمت ناوبراوخســـارەتكی و كردووە دوایی كۆچی

. مئ لبنماكی بووە گورەلسر باســـ كورت پاش ئم ئینجاخۆم باسی ســـر مد مئ بنمایبووم و ١٩٤٥ ) لدایك ) لسای من .لدیكمان ١٩٥١ قوتابخان لساییكی سرەتاییم پۆلی كراوەتوەو منباوكم پاشتر سای كردوە تواو لوێلگڕكی ( دھام ) گورەكمان و بـــراگرتین بكرێ بۆ خانوویـــان تیراوەخوندن ھولر لشـــاری بۆ ئوەیھردوو لمن جگ مـــین ئك تواوبنـــاوی بـــرام ی كوڕەكـــی دھـــامئستا ك اسماعیل كپارزەرە رفعتدارای و ئامۆزام نامقی و ئندازیـــارەئژیاین بیكوە ھموومان خوارزامبۆ گرتبووین بـــۆ و ژن و پیاوكیـــان

. كردن خزمتلقوتابخانی سرەتاییم خوندنی منپكردوو دەست ســــرەتایی ی (ثانیة)بنــــاوی (مظفریة) گــــۆڕا كلدوایــــی. ئســــتابوو پارزگای كلشــــونیئامادەییم و دواناوەنــــدی لدواییــــدائو تواو كردوو ھولــــر لئامادەییقوتابخانی یــــك كاتــــ لھولــــر ( ١٩٦٣ ) لســــای . ھبوو ئامادەیــــیو وەرگیراوم بغداوە حقوقی لكۆلیجی مئ . كرد ١٩٦٧ ) تــــواوم ) لســــایكلبنمایكی ئــــوەی بحوكمــــیھرلســــرەتای و بوین كوردپروەورلسای ئیلول شۆڕشی ھگیرسانیلو بووە یكك مئ ١٩٦١ بنماكیو بشــــۆڕش كپیوەندیمان بنمای

بھموو كاتــــ ھبووەو ئو بپارتیكردووەو شۆڕشمان خزمتی شوەیكبۆ چكمان خۆمــــان بــــ ئیمكانیاتــــیرگشــــمپ بۆ برگمان و جل كیوەودیوەخانكمان میشھ ئامادەكردوەوەو حوانو شــــونی زنگوندی خلتا كاتوە لو بوو رگشــــمدانی پداو دانباوین ڕۆژ یــــك ئســــتا بــــۆچندینشھیدمان داوە لبنماكمانبشداریمان زۆرمان بشكی ئمش ورگشمپ ھزی ناو چون وەكو كردوەكوردی حزبی وەیا لڕیكخســــتنكانیبش من . بوو پارتی ھر كلسرەتا ١٩٦١ سای لســــرەتای خۆم بحایكارم الوان و قوتابیــــان وەلڕــــزی دوو پارتی لڕزی ھروەھا كــــردووەوئوەی لبر پاوراو بووم وەكو ساڵنكردبــــوو نیان توواو ١٨ ســــایم ١٩٦٣ لسای ئینجا بئندام . ئكردم ١٨ و بووم حقوق كۆلیجی یكی كپۆلیدەست و بئندام بووم كرد تواو سامكۆلیجی لیژنی بئندامی كرام جب١٩٦٥ برپرســــی لســــای حقــــوق وكۆلیجی من چوار ساڵ بووم . كۆلیجی

خۆشویســــتمان برای حقوق كلگڵصائــــب شــــازاد كاك خوالخۆشــــبووبۆ یكمین كردووە بیكــــوە كارمان( شاســــوار ) ئــــارام جــــار كشــــھیدمن وەرگیرا بازرگانی بغدا لكۆلیجیپوە پیوەندیم حزبی لپسراوی وەكوكاك بم . بویم لپســــراوی كردووڕزی لناو زیاتر ســــرەتا شاســــوار. ھبــــووە دەوری الوان و قوتابیــــانبرای لگڵ ئاشناییم ١٩٦٣ وە لسایبم كرد پیدا نوشیروان كاك بڕزممئ لئاستی لپسراویتیی ئو ئوكاك كات پارزەر ئــــو . بوو برزترناوچی لپســــراوی الدین كمال محی) لســــرەتای مكتبكی بوو بغدا) چشتخانی لپشت بو ( نھر شــــارع. ئوەی م كاتئ ) ی و حداد شــــریفشونی نووســــیندا لم بت ڕاســــتیبم . نی كات ئو ووردەكاریكانــــیچوار ئو لژیانــــدا كاتم خۆشــــترینچونك . بوو لبغدا خوندن ســــایخكانك لگڵ ئاشــــناییم بڕاستیدابت لگــــڵ ئســــتاش یداكرد كپكاك ئكــــم وەك شــــانازیان پــــوەشخ داروی ئارام و شازاد و نوشیروانمــــن قرەداغــــی، محمــــد و نــــوری بای جیاوازبونوەی ی ھرلسرەتاخوالخۆشبوو لگڵ سیاسی مكتبیبای لگڵ ١٩٦٤ من لســــای بارزانیچاالكیكانم من و بووم سیاسی مكتبیلقوتابیان زیاتر دابوو حزب لڕزیدواییم سای ١٩٦٧ وات سای و والوانھردوو كۆلیجی لپســــراوی لكۆلیجكات ئو ئو بازرگانی بووم و حقوق وتنیشــــت لدووبینایی كۆلیج دوو

لسای راغبخاتوون ) ) كتربوون لی لــــ كــــردوو تــــواو كۆلیجــــم ١٩٦٧ســــندیكای ئینتمــــای ١٩٦٧/٨/٢٢چووم پارزەرك وەكو كرد پارزەرانمو كاتئ . ھولر ژووری پارزەرانیكم كاریش و بوون و ئیش كم پارزەركپارزەر بت كوەبیرم لوانی . بووئاغا بڕز اسماعیل لھولر . بوونھروەھــــا . بــــوو ژوور لپســــراوی عزیز ئنوەر كاك خوالخووش بــــووو تاھیر ئتروشی پاشا و شــــخ محمدصائب محمــــد شــــخ و جــــالل بــــاللئم ئمش گروپی ئو و نقشبندیخوالخۆشــــبوو ســــعید حا مــــن و

چیچو سیروان رەشید فائق و و یعقوبیئوەی لبر بــــت و. ئوەی ڕاســــتیبوو كم زۆر پارــــزەری كاری ئیش ولدەزگاكانی دامزرانــــدن ئو كاتش) لڕگای ھمووی زەحمتبوو دەوتلبغدا – ڕۆژكیان خدم ) بوو مجلسئوێ كسیان كبیست ئاگاداركرینوە) بھۆی و ( عمل مفتش ) بناونیشانیئمش . مجلــــس خدمــــ) ی بغــــداكــــردوو داواكاری خۆمــــان پشــــكشدامزرانــــدن یكــــك لمرجكانــــییان و حقوق كۆلیجی دەرچووی بوایئڕۆژی . بوایــــ ( ( علومــــی سیاســــیكس چوارســــد ل زیاتر تاقیكردنوەیبیست وەزیف ئم بۆ بشداریان كردنوشــــیروان كاك بڕز . واڕكــــوتبوو باش بــــم . وانل بوو یكــــكلتاقیكردنــــوە ھردوكمــــان مــــئھشتم ژمارەم من موایپ دەرچووین) لوەزارەتی دامزراین بوو ئوە . بوو) بناونیشانی االجتماعی الشۆون و عمللبغدا ئــــوەی پاش ( ( مفتــــش عمــــلڕەوانی و من كردووین كیان پدەورەیخۆم ســــاك دوای و ھولــــر كــــرام

دادگای و داد وەزارەتی بۆ گواســــتوەبووم لھولر ك كاتی ئم . ھولرتواو كۆلیجم ١٩٦٧ ك وات لســــای( ڕەشوانی احمد خوالخۆشبوو ( . كردلپاڵ ناوچی پارتی بــــوو ئندامــــیمنیش لھولر . سیاســــی مكتبــــی. بووم ئندام فرمانبران لڕكخراوی( ڕشــــوانی ( احمد كم پاش ماوەیكیبچم ك كرد لمن داوایان . شھید كرا. ندامی ناوچئ وەكو شونكی ئوناسراوبوو بك عبدالله مال كات ئومركزی لژنی ئندامی ( ماتۆر مال )لتیف شیخ خوالخۆشبوو بوو، حزبناوچــــی لپســــراوی برزنجــــی خا بڕز ھروەھــــا ھولربــــوو،محمد مــــال لدواییدا و مجید ســــیدشخ تاریق شخ شھید و بحركییندامی ناوچتــــر ئ ھندكی نــــوری ووادیاربوو زۆر مجید سید خا بوون .كات ئو چونكــــ بوو من بپرۆشــــیو چكدار بووم گــــرم خون گنجكیزۆربوو و ئیغتیاالت كوشــــتن و نبووم. نختك پارتی بای لنوان ھردووئندامی ب ببم كمن نبوو خۆش پیدســــۆزی بۆمن لبر ئویش ناوچھوی ھمــــوو كاتــــك یــــوانلكپم من ئوەبوو بم كوشــــتنم بدرتو ( ڕەشــــوانی احمد ) ووت لشــــھیدبكار وەدەســــتم نیم ڕەفیقكانی زیاترلدواییدا . ناوچ ئندامــــی كرد وەكلھولر حزبی تری كۆنفرانسی لدووبئندام دەرچووم بــــاش زۆر بدەنگیكات من لپسراوی لژنی . ئو ناوچناو ختــــی ھزەكانی و فرمانبــــران. لژنــــی بــــووم ســــوپاو پۆلیــــس

ھاتبوون كات پك فرمانبرانی ئــــومحمد دەرگــــو ل شــــھید یوســــفحســــن و محمد منگوڕی حســــنھژار علی ) خوالخۆشبوو كخزوریبڕز ماوەیكیش ھروەھــــا . ) بــــوو. بوو یژنل لم شــــریف كاك احمد ١١ بیانی بوو تا حالت بردەوام ئمبای لدواییدا ھردوو ١٩٧٠ و ئازار یو كاتئ من . بوونوە تكو پارتــــیفرمانبرانی لژنی ئندامی ب بووم( رسول علی ) كات كاك ئو و ھولرســــای نیھایتی تا بوو لپســــراومانلنوان گــــرژی كاتانوە ١٩٧٢ . لــــوكورد دەستی سركردایتی حكومت و

شــــۆڕش ســــركردایتی پكــــردەوە .و دام ھندێ لنوێ ســــر بوو خریكلــــو یــــك . دامزرنتــــوە دەزگا عدلی بشی . بوو دادگاكان دەزگایانپویســــتیان دامزرابــــوو لچۆمــــان حبیب كاك . بڕز ھبــــوو بدادوەربوو پارتی سكرتری كات ئو ك فیلیبكم پیوەندی ناردم ك بۆ نووسراویئوەبوو . یھ بدادوەر پویستیان و١٩٧٢/١٢/١٨ چووم ڕیزی شۆڕشی لعدلی لبشی لچۆمان و كوردستانكاتــــ ئــــو . دامــــزرام بــــدادوەر خوالخۆشــــبوو زەید احمد عوســــمانیكم من . بوو عدلی بشی لپسراویئــــو پیــــاوە یكتر جاربــــوو لگــــڵلبوبوو. گوێ ئوم زۆر ناوی بناسین.و بناوبانــــگ پیاوكــــی چونكــــبم . ھولرە مالفندی لبنمایبخزمتی جاربوو یكــــم ھرچندەئمش پناساندوو كخۆم بم بگمباشمان پیوەندی مابن دوو و وەككاك لگڵ پیوەندیم ئیتر . ھبــــووەبڕاستی پیاوكی زۆر بھزبوو. زەیدبوو بشــــخصیت بوو تگیشــــتوو

بۆی ندەزانی كســــی ھیچ وەمنتــــیل بۆئوەی دانــــا بۆ پالنیان ھــــرزوجب كن كوردســــتان ناچاری دواییدابڕــــزم بــــرای ھروەھــــا ــــبھ( دەباب عومر كاك ) خوالخۆشــــبوومال ) جگری بــــوو، خوالخۆشــــبووئیسالمی زانایانی كســــرۆكی ( علیشــــرعی بۆكاروباری ئو كات بــــووشــــخ ھروەھا . ئكرد لــــوێ كاریو وەك ئویــــش صــــالح نقشــــبندیبدادوەری من پیوەنــــدی كرد . دادوەرسرپرشــــتی و دامزرام لكۆینــــوەو م ئكــــرد ( خــــالن ) بندیخانــــیكات ئــــو ســــنووری ســــركردایتیوات ئۆمران حاجــــی تا لڕەواندووزگاتئ بایانــــی و تا و باكایتیمئب ســــر وەرت ھمووی گونــــدی( خالن ) بندیخانی كات ئو . بوونو عادی ببندكــــراوی تایبــــت بــــووجاسوس خكی بۆ ڕایات بندیخانیخكی ھندێ بــــم گیراو و بكــــرێناكۆكیان ئوانی . تدابوو سیاسیشداھبوو وەكو بارزانی لگــــڵ بنمایو فاخر ی حمدئاغای مرگســــووریكاتــــ ئــــو . پشــــدەر ئاغاكانــــی ( ئاژگیــــی خالــــد ) خوالخۆشــــبوول بوو خالن بندیخانی لپرسراوی. كاك پارزگاریوە و ڕووی ئیــــداریشۆڕشی ھر لسرەتای ئاژگیی خالدببوە و كردبــــوو ئیلــــول پیوەنــــدیو برــــز زۆر پیاوكــــی رگشــــمپلڕووی و بــــوو كوردایتی دســــۆزی. بوو خۆشویســــت زۆر كۆمیتیشلكۆینوە ك كارەكم بحوكمی منیشپیوەندیكی . بندكراوەكان لگڵ بووھاوكاریكی . پیداكردبوو باشمان زۆربۆی من نونماندا، لـــ باش ھبووو نبوو گرفتكم گیرو ھیچ ماوەی ئوماوەیش لیادم ناچت .ئو میشھل سنووری كارەكم بحوكمی ئوەیباشم پیوەندی . بوو ســـركردایتیو لگڵ ســـركردایتی پیداكردبووئیستاش . پارتی كاتی ئو كادیرانیئـــو كاردانـــوەی بـــت لگـــدا كاتل ھتا و ھرماون یوەندیانپئم ناوخۆیی شـــڕی ناخۆشیكانیلگڵ براینم پیوەندی من دواییش. نبا ركردانســـ ھندـــك لـــوئـــو بـــۆ ئگڕتـــوە ئـــوەش ســـانی ئـــو كاتی پیوەندییـــیبكاری جـــار چندیـــن . حفتـــاكانخزمـــت چوومـــئ ڕەســـمی و بارزانی ئیدریـــس خوالخۆشـــبووكات ئـــو ك مســـعود جنابی كاكزۆریان ڕزی بوو لقسرێ بارەگایانپیوەندیم و كاتر ئھ . ئگرتم لكرد پیدا حبیب كاك بڕـــز لگڵھروەھا لگڵ دكتۆر محمود عوسمانیوسف مرحوم فرەنســـۆ و شـــھیدو یونس ڕۆژبیانی و كاك میران جمیلبرواری ئازاد سنجاری و كریم كاك) ئوەی كاك پـــاش . تریش و زۆریجب كوردستانی ( عوسمان احمد زەید( كریم فیلی حبیب كاك ( ھشـــتبشی سرپرشـــتیاری ڕاســـتوخۆ دەستی پكردەوە تا شـــڕ كرد عدلیدەزگای و دام ١٩٧٤ ئینجـــا لســـایامانی ) لوانش و دامزرا ئۆتۆنۆمیلك . ( عامـــی عـــدل و ئوقـــافسیدا ) شـــھید دامزراندن یكمینو ئكرد سرپرشتی ( یوسفی صالحكاك یكیان . ھبـــوو دوو جگـــریو ئوی شئونی عدل عومر دەباب بۆمحمد شـــخ خوالخۆشـــبوو تریش كاروباری بـــۆ ختیبی ســـولیمانیدەســـتی كات شـــڕ ئو ئوقـــاف.بم . بوو لچۆمان پكردەوە ماـــمبۆماوەیك پبكات دەســـت پش شڕبتنیا و كردبۆوە ڕەوان مناكانـــمو پكرد دەســـتی كشـــڕ بووم بۆیبشـــۆڕش پیوەندیان بالفاو خك. لھات بارەگایكی وەك ماكم كردشۆڕش سنورەی ئو ھاتنك لوانیبوو ھاتن (شاســـوار) ئارام شـــھیدزۆر ماوەیكـــی بـــوون میوانـــی منلئمانی ھـــر بووم و لخزمتـــیدەمـــزرا وەكو ئوقـــاف) (عـــدل وكاك ھروەھا ژمریاری بڕوەبریسربســـت و كاك نوری دارۆ شـــخپاش دزەیی. پوشـــۆ كاك بامڕنی وبـــڕۆژ گرمتر ڕۆژ شـــڕ ماوەیكشـــونكی كارەكانم بحوكمی ئبوو.كردوو پیدا خالن لگوندی تایبتـــمكپیوەندیان خزمكانیشم كات ئو. بوون لگمان بشـــۆڕش كردبووھاتنوەو ئوەبوو مناكانـــم ئیتـــربردمانن ماكی تر لگڵ چند ناچاربۆ خانومان لئیران مھاباد شاری بۆســـردانمان خۆمان جارە جار و گرتنھرەسی جزائیری و پالنی ئكردن تا

. شۆڕشیكم بشی

فیلی كریم حبیب جھشت كوردستانی عوسمان ئحمد زەید ئوەی پاشپكردەوە دەستی شڕ تا بشی عدلی كرد سرپرشتیاری ڕاستوخۆ

زنئاغای خ جمیل حاجی ئاغا خوالخۆشبوو دەھام خوالخۆشبوو

ھولر پروەردەی ھردووگرتوە!! ١ ، ٢ یكیان

مامۆستایكلــــدوای چندین بڕاســــتی ســــیرەدوو حیزب ئــــم ن كب و پیمــــانكوردستان خكی جماوەری ب دایانرسھ تككردنوەی یكجارەكی بۆھرمی وەزارەتكی نــــاو حكومتیلدووئیدارەی یكیتی كوردستان كنتوانرا دەبینتوە، خــــۆی و پارتیلگڵ و بكرن جــــبج بنكانو لناو دڵ متمانییــــان ب ئمــــشخۆشی جماوەر دروستكردو دەروونینیارەكانمان، دی خست شادیشیان وحكومتكــــی نبوونــــی چونكــــئوەی ھۆی تدەب ھرم یكگرتوویدوو ھبت ل بیارەكان. وتاری دووبیاریشنامانگینتھیچقۆناغك،و دانیشــــتنكان لــــ بپچوانــــوەب نیارەكانمان لگڵ گفتوگۆكانمانپشینان بۆی دەكرین. ســــیر الوازیا كابان زۆر گوتووە:"شیوی راستیان

."!!یخو ب یان سورەپروەردەی ١ و ھولــــر پــــروەردەیحكومتی ل خۆیان ٢ گرەوی ھولرلماوەی بردەوەو، كوردستان ھرمی٢٠٠٨/٩/٧ زۆر لــــ یــــك ھفتــــدابوون وە، كگرت یكیــــان بخراییگشــــت دەستخۆشــــكری بجــــگای دوو ئــــم ســــنووری مامۆســــتایانیتحكوم دەبوای پروەردەی. بــــمكوردســــتان ھرمی دوو ئیدارییكی

!!!بگرتبای یكی پشتر

شھید سۆران شھید سبر خزانی شھید سۆران

دەقی خالید جوتیار پشكش بگیانی پاكی خانوادەی شھید سۆران

شھید سۆران، ناوی:عبدالمسیح بولص صلیوە یلدە، لسای ١٩٥٥ لعنكاوە لدایكبووە، دەرچووی ئامادەیی پیشسازیی، لسای ١٩٨٢ پیوەنـــدی كردووە ب ركخســـتنكانی یكتی نیشـــتیمانی كوردســـتان، لدۆی بالیســـان، لبر چاالكی و جموجۆی زوو ناوبانگی دەركرد، لبرئوە ئمنی ھولر مای باوكی و خزانی گرتن و رۆژی ١٩٨٦/١٢/٢٣ بربوون، رۆژی ١٩٨٦/١٢/٢٤ ھموویان گیرانـــوەو دوای ماوەیـــك ئو خزانـــ بداخـــوە ھموویان شـــھیدكران، ك ئمان بوون: ســـبر صلیوە، خزانی و ژای كچی مـــام صلیوەی باوكی، نرگزخانی دایكی و حمامو شـــزاو

سبیحو ندای خوشكی. شھید سۆران ســـای ١٩٨٢ لبالیسان ھردەم لبارەگای یكتی نووســـرانی كوردستان لقی ھولر ب قس خۆشكانی ئاوەدانی و ئارامی پدەبخشین، درود بۆ رۆحی پاكی سۆران و شھیدەكانیان،

ئو قسیدەی بشك لوەفا: سحر بوو

"سوە"دەنگی دەھات و دیار نبوو سدایك لدرێ ڕا لبر مای – صلیوە

ب نرمكیرۆشكی دەغالن ھات سوارك لتمی كنیسی عنكاوە

رووەو بالیسان ھات جوت پو جیا لو پوانی

بۆ مزگوت و كنیسو درێ پی دەڕۆن پیرۆزتر لسری خائین و جوانتر

لچاوی جلالد و ب ھیبتتر لبژن و قامتی ئمن و سیخوڕەكانی عنكاوە

بالیسان مملكتكی جوان بوو دەمو عسران لوان را

لچوارچراو مھابادێ لدەشتی پیرە ھولرێ رمیانو گبسوارەی ب

دەمو عسران لچیای ھورێ، دەرەشیرێب ئسپ شی گردەلوول لدرێ را

ناقوسك لی دەدا، خامۆشی قش زەنگی نوژیان لدا

سریان بدیواران دادا جوت پو جیا لو پوانی پی دەچن درێ

جیا لو پوانی لبر تارمی مزگوتان دەكون جیا لو پوانی پی دەچین ژوانی كچان

جیا لو پوانی سوای پدەكین پیاوك لخونی یوسف

ل نووری ئیمان، لھمنی باسترناك ل نھنییكانی مونالیزا، پیاوك لشیعر ھواران شابای داوتوە سر عنكاوە

نیسر دیواری كسیانیان زوو لبدەرگاكان دەخات سرپشت

ماكان بسر دەكاتوەو دەڕوا كس نازان بۆكوێ دەڕوا

لزی بادینان دتوە لچیای مقلوب نك دەشكورخاللش سل

لزینتیر ئاودیو دەبی سروەیك دتن لھورێ

خشپی پ دێ، پی قدەرێ

نگا دەشككی رفرانباران كوتبلگڵ زریان ھدەكاتن ك بۆ ھولرێ دتوە

شون پی دیاربوو، ھردێ و نزیك دەبتوە ك دەڕۆیشت، دیاربوو ھنگاوی دوور ناوە

دەستی وتی كۆتران ل بالیسان، ئواران ماو ماڵ دەگڕا

الس بوو لسبری دەغالن نامكانی سپاردە با

بایك سری لھورێ بوو موە الی مریبردیان

شوان بۆ ژوانی مرگ. بیانیان لگڵ گزنگ دەھاتوە

ئوارەیكیان بگات ویستمان بزانین !ناوی چیی

گوتی ئوە ك تسلیم بوونوە ناوم دەدەن دەن: دیانكی عنكاوە لبالیسان

یرگشمپرۆژگارك پكوە گریدەو ماو ماڵ

ئواران لدەرگای مانمان دەدا "ك سۆبامان بۆ دادەخا(١)"

ك بتانی نوستنمان دەدات بۆ مزگوت ماو ماڵ نانی ئو ئوارەیی پشمرگان

درەنگ داھاتسگكان لئم برسی تر

چاومان بیبووە یكتر دەمو عسرك كۆڕكی شیعرمان لشخ وەسان

كۆڕك لباری خت و ل بالیسان و كانی برد لجی سمی ئسپكان ئاومان

خواردو چووین جلوبرگیان بردین بۆ دەڤری شیتان

"ئنوەر مسیفی"تمبور قوڕی خوندەوە بژنان دایانپۆشی و

چند متارەیك شرابی تری نازەنینیان ھنا

پشمرگكان، چككانیان بشانی ئم دادامفرەزەیك لترسنۆك،

"سۆران"لپشت شواشینكی چیای ھورێ - چیوەو چیوە- ھاتوە مزگوتی بالیسان

ئو رۆژان تروسكاییكان كز بوون مال نری دەربرا سدەو ك

لجی، ئرگشمپ تببجاشك بكوژێ، موختار ببا

نیلی بگسزای گبئورۆژگارە خۆ وەكو ئستاك نبوو

لمای خۆت پارەت بسردا ببارێ پۆستی وەزیر بت مات ر بۆتۆ بند ھگردی بر بۆتۆ بژنی جوان ھ

غیلمان و حۆری بۆتۆ ب بشینر پران دۆالرت ھدەفتب

ناوە ناوە ك مووی سمت ژان گرتی ل لندەن و واشنتۆنا ڤلالی جوانت بۆ بگیرێ

للۆچت بشنیزەی جوان پشتی بك نسھینی تۆپیوت ھ

خۆ وەك ئستا كس لبی ندەبوا ببت كوڕێ

ئوە كوڕە ئنفالكان، ئو كیژە ئنفالكان ئوە ژنی ناشیرینی شھیدەكان

راننازن ل ند بئای چكاك سۆران ئستاش شوان وەك جاران

شیعرو گۆرانی و جوانیی مزی ئم رخۆشییوە، سرگی ئبۆم گریان

بۆ مرگی خۆم بۆ شانشینی بالیسان بۆ خت و توتم و بالیسان

پبارزانی قوشت ری ژنیككوا پ پنی قوشترد منداكی مچكوا م

ن مام ریش دەبینم ن ئتروشی كوا جورئتی لیال قاسم كوا نریمان فوئاد مستی

لم مپرس كوا شھیدی قدزێ كوا شھیدی قیوان ماوەت

كوا خوا كورك ئای ك شوان سرم دەنم سر بالیف

پرسرانم مند نیگچكاك سۆران جار جار ئواران ك دەچم بۆ عنكاوە

لسر دارو دیواری ناو كنیسكانلالی ھموو می فرۆشان لیانكان

پیرەكان دەبینم سریان ب بوتی خای كردووە كیان داناوە ھی سۆرانكزەو پم

ئسپك لدەرێ وەستاوە ژا كۆتركی سپی، مام صلیوە

لخوار پیكرەكی عیسا ی"مامو"حدەسترگزی بن چل

لسر شانی ھلالنی ماندوو ج دەكات شوەو بفرانبارەماندووین

ر پشتوە سدەخات دەرگامان ل ك گۆڕی سۆران دەزان ك

!یكوو گۆڕە لرێ ئئئرێ جژنان كس دەچت ئو مرقدە لك بپرسم مووچی شھیدانی چندە

ئرێ بای پوك دەكا سۆران بھورێ ھگڕێ

"ندا"مكیاجی پ بكرێ "ژا"لعابیك بكی

شوك ماندوو لگڵ سۆران ل خت را سواری ئسپی خیاڵ بووین و

ھاتینوە پیرە قتی ھولرێ گوتم ئستا نگرین ماوە وەك جاران ن راموسان ن گمانی بن دارتالن

ن شڕی تیراوەو قت، ن ستاقان ن كرمستی ن مشروب ن"عوسمانی مامنیگار"

عو پۆخچی برمیلكانی خاونتر ل گندەی مسئولكان دەزانی سۆران لدوای تۆ

ھشت ساڵ شڕی براكوژیمان ھگیرساند ئنفالمان كرد دوو حكومتیشمان دامزراند

رگشمپ كردن لكانمان پزیندانلپیاوی چاك، گۆڕی ھندكیان

ھر بزر لڕۆژی ئازادی كركووك

شڕە پڕۆمان بردە وێ، بۆ راوو رووت و بۆ پاتاڵ

ھرشمان دەكرد ماو ماڵچووین بغدا بۆ پكھنانی عارەبان

ستاكدەستیان قاییم بوو ئ"مالیكی "وا بانگ دەدرێ

نك ھر كركووك ھرش دەبم بۆ ھولرێكاك سۆران ھر چاوەڕم نازانم

كی بجدم نیشتیمانم١- تارمایی شیعركی- نوزاد رەفعت.

راوژكاری مژوویی: د. عبدول علیاوەییراوژكاری زمانوانیی: د.وریا عومر ئمینراوژكاری رووناكبیریی: د. ھیمداد حوسن

راوژكاری كــلتــووری: خالید جوتیاربشی كۆمپیوتر: ئیـوب یوسـف ئبوبكـر

ناونيشان:كوردســـتان، ھولر، شقامی ئاراس،

باخانی سردارینۆرماڵ: ٠٦٧٩ ٢٥١ ٠٦٦

مۆبایل: ٥٨٧٨ ٤٥٥ ٧٥٠ ٩٦٤ +سلمانی، باخانی رەحیمی مال علی

مۆبایل: ٨٥٥٤ ١٥٩ ٧٧٠ ٩٦٤ +

بدرخان یكم ھفتنامی ئھلی ئازادە، دوای راپڕین ژمارە سفری ل ٢٠٠٠/١٠/٢٢ ل سلمانی دەرچووەو ھموو ٨ و ٢٢ی مانگك دەزگای چاپ و بوكردنوەی بدرخان ل باشووری كوردستان دەریدەكات

bedrxan@yahoo.com

خاوەن ئیمتیازو بڕوەبری برپرس:حمید ئبوبكر بدرخان

بڕوەبری نووسین:محمد گۆران

ستافی كارا:حســـن یاسین، نازم دبند، قاســـم محمد، ھمن جمیل، ھوراز محمد، محمد فتاح، نافیع دیبگیی، عبدولەحمان معروف.

نخشساز:بدرخان ل سایتكانی kurdistanOnline و pukmedia بخونرەوەئاسۆ حسن ئحمد (٠٧٥٠٤٤٧١٨٢١)

لرھو

- وا

ی نان

پخچا

* تا ئسقان حزدەكم نك (خانقین) كورد حوكمی تر چكان زوموو ھۆ ھمـــكو ئدا بكات، بتبكینوە و مشـــتوم لســـر (بدرە و جسان)یش بكیـــن و بحقی رەوای خۆمانی بزانین ك دەڤرك بـــت ھموو دامزراوە حكومـــی و مدەنیكانی كورد كی رەوایبتلم مھ مئ دا بكات، چونكحوكمی تو ھم مژووش ئمی سلماندوە ئم دەڤران وتی

كوردانن... (بل چ بكم ئز)

مو سنورە دەستكردەی ئزم دەكرد ئســـقان حتا ئلگڵ (ئیسرائیل) بوای، بالنكین لگڵ ئمانی ئســـتا نبوای، چونك دنیابووم لـــوەی دەرگای وتكـــی خۆیان بب ھیچ پادداشـــت و ســـفق و دانوســـتانی سیاسی بۆ كورد لســـر پشت دەبوو و ھر لوشوە كورد نخشی چارەنووسسازی خۆی دەنخشـــاند، نكو وەك ھنوك ھر ھنگاوكمان دەب جۆرك لباجی سیاسی و نتوەیی تدابت، ئگـــر داوای ئوە بكیـــن دەرگای (ئیبراھیم خلیل) دانخن، ئوە بیسودوو گلۆپكی سوورت بۆ پدەكا و داوات لدەكا (قرەیالن و عوســـمان ئۆجالن)نیان

تسلیم بكینوە. كـــ وەفدەكانمان دەچن (كۆماری ئیســـالمی ئران) و لگڵ ئایتولیكان دانوســـتان دەكـــن و داوایان لدەكن (تۆپبارانی قندیل و پشـــدەر و باكایتی و شونكانی دیك رابگرن) ئوانیش بھمان قوانی ئاشـــناكانیان داوادەكن (حیزبی دیموكرات دەربكین ین).. لســـلیم بكن زادەیان تســـی حبدوو عبرایانی عرەبی چاو رەشیش ئگر بدرژایی رۆژێ ئاوی پدابكی و گوای ل (عروب)ی پاكدەكیوە ھر ك باری راستبۆوە یكم نوك شیری (ئیمامی علی)

ئاراستی سر دی كورد دەكات.. (بل چ بكم ئز)..

* بۆ برادەرانی الی خۆشمان لوەتی بندە ببیری دێ ھر شـــۆڕش دەكن و ھر موفاوەزات دەكن تا برامبرەكیان ل تگنی قوڕكی خست دەربھنن و پاك، پاك بیانشۆن و بیانخنوە ســـر قاچكانیـــان و لدوایشـــدا ئـــوان بھموو ھزكیانوە بســـر و پۆتكی كوردی دابدەن.. تا مسل گیشت (فیدرالی) ك تنھا خۆمان باسی لوە دەكین حوكمانانی ئمۆی برابشـــمان ئگر زۆر (ئیحراج) نبن یان ل شـــونی حوانوەی خۆیان و خانوادەكانیان لسر خوانی كورد نبن ئامادەنین یان بدەمیان داناێ ئم زاراوەی (ھزم) بكن. وەكو ئمۆ چۆن ل (دام حسینس) روخانی ر لب دەیانبینین كدیوەخان و بارەگاكانی سركردە كوردەكان و بارەگای حیزبكانیان چاوەڕی ئوە بوون خواردنی ژەمكان دابنرێ تاكو سكی برسییان پبكنوە، ل بیریشیان چوو ك ل ترسی (قاعیدە) و سوپای (مھدی) چۆن ماڵ

و مناكانیان دەھنای (كوردستانی ئارام).. ئمان و زۆریتر.. ئوساو ئستاش برادەرانی خۆمان ھیچ حسبكی ســـتراتیژی و نتویی یان نكردووە ر شتبوە و لقۆســـتۆتیان نالنموو ھو ھو ئشخسی و سیاسی و ماددیكانی خۆیان ئبد بالی ئم ســـتراتیژییت ھـــر دانچووینـــ و وەكو ئم

برادەرەرۆژنامنوس ئازیزە دە (سركردایتی كورد تنھا شوی ئیمتیحان دەخون).. خریك ھموو خونكان كادەبنـــوە و ھیـــچ ئینتیمایكیش بـــۆ حكومت و دامزراوەكان نامن و (شـــقامی كوردی خۆزگیكی

ناچاری دەخوازێ..) (بل چ بكم ئز....)

ئمانـــ و زۆریتر وای لـــ من كـــرد وا بیربكموە (شـــڕ نكین باش)، چونك ئم حكومت و وتی پی دەن عیراق ھی (ئمریكا)یـــ و ئویش ئامادە نی بدەســـتی خۆی ئم كۆرپیی خۆی سر ببێ نخوازە الی ئوانیش، شـــتكی گرنگتر (ئمریكا) ئامادە نی روو ل حكومتی مركزی و (٢٢) دەوتی

عرەبی وەربگێ بۆ خاتری چاوی كای (كورد)..ئگـــر ھرچـــی لكـــدان و بگژداچوونوەیكیش لســـنگرەكان بت ئـــاراوە ك (ئینشـــاالله) قت روونادا، ئـــوە ب ســـ و دوو ئابوقكی جارانی (ســـدام حوســـن)ت بۆ دووبارە دەكنـــوە، بم نن، چونكواوی دەتخنكتمجارە زۆر خراپتر و بئ مووی لرە ھم دەڤی ئك و بوودجتی خعیشمقاسی (بغدا)ی بتنھا ئیعالنكی راگرتنی كارەسات دەخوقن، لبر ئوەی ناچت عقوە (گومرگ) نمنـــ حكومتی ئم دوو حیزبـــ تاق مانگكیش مووچی خكی معاشـــخۆر بدەن و دارك لســـر ن، وەكو لرە دابنم دەڤـــك بـــۆ ئاوەدانی ئردبپشوەش گوتم دەب بگڕینوە سر عسری (ھزی موو شـــتو ھ (ڵ و تادانۆشـــۆڤ) مئاودیوكردن) ئببھاكان بۆ ئودیو بنرین ك ئمشـــیان (ئاوات و خۆزگـــی ھرە گورەی ھزی ئاودیوكردن) ە ك حز دەكن ســـبین زەمنی ئم رۆژگارە بســـر كورددا بگڕتـــوە، ئوانیش لم دیوەوە (پتات و چبس و تشت و كلوپلی نایلۆمانمان بۆ بنرن...) باوەڕیش ناكم مسئولكان تاقتی ئوەیان ماب (ئدیداس و پوە) الستیككانیان لپ بكنوە و سراسۆی ئم شاخان ل حكومت بگرنوە، كوات با ھموو ئو حقیقت بزانین یك تقی شـــڕی نوان (ھولر و بغدا) رووخانی ئو ھموو دەستكوتانی كوردی

.(ین باشكڕ نش) واتجا ك ،وەیپ

ین باشكن (ڕش)نازم دبند

پوەكانی شھید ســــۆران

دانيشتووەكانی ریزی یكم شھید پۆ، سعدول پرۆش، ریزی دووەم خالید جوتیار، شھید فوئاد عزیز، راوەستاوەكان نوزاد رەفعت، شھید ئنوەر مسیفی،

شھید سۆران، پشمرگیك.. ١٩٨٢/١١/٢٠ - بردەبووك -پشتی رواندز گیراوە

المریك