Bad Boller Hebammentagung, 9. April 2011 Dipl.-Psych ... · Biographie: Ihre Eltern waren sehr...

38
Bad Boller Hebammentagung, 9. April 2011 Dipl.-Psych. Constanze Weigle, Stuttgart

Transcript of Bad Boller Hebammentagung, 9. April 2011 Dipl.-Psych ... · Biographie: Ihre Eltern waren sehr...

Bad

Bo

ller

Heb

amm

enta

gun

g, 9

. Ap

ril 2

01

1

Dip

l.-P

sych

. Co

nst

anze

Wei

gle,

Stu

ttga

rt

His

tori

sch

e E

ntw

ick

lun

gP

ion

iere

der

prä

nat

alen

Psy

cho

logi

e:

�O

tto

Ran

k: D

as T

rau

ma

der

Geb

urt

(1

92

4)

�G

ust

av H

. Gra

ber

: Die

Am

biv

alen

z d

es K

ind

es (

19

24

)

Au

sgeg

ren

zt v

on

der

psy

cho

anal

ytis

chen

Tra

dit

ion

, w

eil s

ie d

ie D

ogm

en d

er T

rieb

leh

re u

nte

rgru

ben

�F

ran

k L

ake,

Sta

nis

lav

Gro

f (1

96

0/1

97

0):

Bei

m

ther

apeu

tisc

hen

Ein

satz

vo

n L

SD h

aben

Pat

ien

ten

G

ebu

rtse

rfah

run

gen

eri

nn

ert:

Wie

man

geb

ore

n w

ird

sch

ein

t en

g m

it d

er g

ener

elle

n

Leb

ense

inst

ellu

ng

verb

un

den

zu

sei

n, d

em V

erh

ältn

is

von

Op

tim

ism

us

zu P

essi

mis

mu

s, d

em K

on

tak

t zu

an

der

en u

nd

der

Fäh

igk

eit,

Her

ausf

ord

eru

nge

n z

u

beg

egn

en u

nd

Pro

jekt

e d

urc

hzu

füh

ren

.

�Ja

ne

En

glis

h: D

iffe

ren

t D

oo

rway

(1

98

5)

�W

illi

am E

mer

son

: Fo

rsch

un

g ü

ber

Geb

urt

stra

um

ata

�M

ich

el O

den

t: E

s is

t n

ich

t eg

al, w

ie w

ir g

ebo

ren

w

erd

en (

20

05

)

ISP

PM

/AP

PP

AH

�In

tern

atio

nal

e St

ud

ien

gem

ein

sch

aft

für

prä

-un

d

per

inat

ale

Psy

cho

logi

e u

nd

Med

izin

:

�1

97

1 g

egrü

nd

et a

ls I

SPP

, sei

t 1

98

6 I

SPP

M

�V

on

psy

cho

anal

ytis

chen

Den

kmo

del

len

au

sgeh

end

w

urd

en E

rken

ntn

isse

au

s d

er E

ntw

ick

lun

gs-

psy

cho

logi

e, E

mb

ryo

logi

e u

nd

Neu

roen

do

krin

olo

gie

inte

grie

rt

�A

PP

PA

H: A

mer

ican

Ass

oci

atio

n f

or

Pre

nat

al a

nd

P

erin

atal

Psy

cho

logy

an

d H

ealt

h 1

98

3 v

on

Th

om

as

Ver

ny

gegr

ün

det

All

ge

me

ine

Vo

rbe

me

rku

ng

en

�G

edäc

htn

is is

t n

ich

t an

eri

nn

eru

ngs

fäh

iges

Geh

irn

ge

bu

nd

en

�G

edäc

htn

is is

t Su

mm

e al

ler

Spu

ren

, die

sic

h a

ls F

olg

e d

er I

nte

rak

tio

n z

wis

chen

Em

bry

o u

nd

äu

ßer

er W

elt

in

sein

er S

tru

ktu

r, s

ein

er in

ner

en O

rgan

isat

ion

ei

nge

grab

en h

aben

�Je

de

Zel

le, j

edes

Org

an h

at e

igen

es G

edäc

htn

is, i

n d

em

alle

bis

her

gem

ach

ten

Erf

ahru

nge

n a

bge

spei

cher

t si

nd

-

nic

ht

exp

lizi

t, b

ewu

sst

erin

ner

bar

, ab

er im

pli

zit

als

rper

emp

fin

du

nge

n

�A

m L

eben

san

fan

g b

eso

nd

ers

ho

he

erfa

hru

ngs

abh

ängi

ge N

euro

pla

stiz

ität

im G

ehir

n; v

iele

sy

nap

tisc

he

Ver

bin

du

nge

n w

erd

en in

die

ser

Zei

t ge

bil

det

, des

hal

b p

rägt

sic

h d

iese

Sit

uat

ion

in u

nse

r G

ehir

n e

in.

�E

mb

ryo

bek

om

mt

nic

ht

nu

r N

ährs

toff

e ü

ber

die

Mu

tter

ü

ber

trag

en d

urc

h d

ie P

laze

nta

, so

nd

ern

au

ch

Hormone

�W

enn

die

Mu

tter

un

ter

Stre

ss s

teh

t, k

om

men

St

ress

ho

rmo

ne

in d

en K

reis

lau

f des

Em

bry

os

un

d

rufe

n in

den

sel

ben

Org

anen

un

d G

eweb

en e

ine

Rea

kti

on

her

vor,

wie

au

ch b

ei d

er M

utt

er

Be

de

utu

ng

vo

n G

eb

urt

�„I

nit

iati

on

serl

ebn

is“

für

Fra

u

�U

ltim

ativ

er B

ewei

s vo

n f

un

kti

on

iere

nd

er W

eib

lich

keit

�V

oll

end

un

g d

es Ü

ber

gan

gs z

ur

Mu

tter

sch

aft

(au

ch

ho

rmo

nel

l)

�G

ren

zerf

ahru

ng

bez

ügl

ich

An

gst,

Sch

mer

z,

Ko

ntr

oll

verl

ust

�V

erän

der

ter

Bew

uss

tsei

nsz

ust

and

�L

ösu

ngs

pro

zess

vo

n M

utt

er u

nd

Kin

d

�In

ten

sive

s em

oti

on

ales

Erl

ebn

is

Na

türl

ich

e G

eb

urt

�D

urc

h d

en G

ebu

rtsk

anal

in d

ie W

elt

�G

emei

nsa

mer

Pro

zess

vo

n M

utt

er u

nd

Kin

d

�K

ind

ste

uer

t 5

0%

od

er m

ehr

an v

orw

ärts

trei

ben

der

K

raft

sel

bst

bei

: ers

te a

kti

ve A

rbei

t im

Leb

en

�K

op

f m

it G

ehir

n u

nd

Ner

ven

syst

em s

ow

ie R

ück

en m

it

Wir

bel

säu

le u

nd

Ner

ven

syst

em w

erd

en m

assi

ert,

w

ich

tige

Im

pu

lse

gege

ben

, NS

akti

vier

t

�D

urc

hb

ruch

als

Bel

oh

nu

ng,

gem

ein

sam

er E

rfo

lg f

ür

Mu

tter

un

d K

ind

Sta

tist

ik�

19

91

(B

egin

n d

er b

un

des

wei

ten

Sta

tist

iker

heb

un

gen

):

15

,3 %

En

tbin

du

nge

n d

urc

h K

aise

rsch

nit

t

�2

00

9

31

,3 %

En

tbin

du

nge

n d

urc

h K

aise

rsch

nit

t

�2

vo

n 1

00

Kai

sers

chn

itte

n m

ediz

inis

ch n

otw

end

ig

�W

HO

häl

t K

aise

rsch

nit

trat

e vo

n 1

0-1

5 %

für

ange

mes

sen

Grü

nd

e f

ür

ste

ige

nd

e S

ect

io-R

ate

�H

öh

eres

Alt

er d

er M

ütt

er

�M

ehr

Ris

iko

sch

wan

gers

chaf

ten

du

rch

meh

r te

chn

isch

e Ü

ber

wac

hu

ng

von

Sch

wan

gers

chaf

ten

, dad

urc

h

wen

iger

nat

ürl

ich

e Sc

hw

ange

rsch

afte

n u

nd

wen

iger

n

atü

rlic

he

Geb

urt

en

�G

röß

eres

Sic

her

hei

tsd

enk

en, R

isik

om

inim

ieru

ng

stat

t A

bw

ehr

real

er G

efah

ren

�Z

un

ahm

e vo

n Ä

ngs

ten

vo

r n

egat

iven

Erf

ahru

nge

n u

nd

K

on

seq

uen

zen

, kei

ne

Bew

älti

gun

gsm

ögl

ich

keit

en

�W

enig

er B

erei

tsch

aft,

Sch

mer

zen

au

szu

hal

ten

�St

eige

nd

es G

ebu

rtsg

ewic

ht

bei

Kin

der

n

�M

ehr

nst

lich

gez

eugt

e K

ind

er

�G

ebu

rtsh

elfe

r h

aben

wen

iger

Erf

ahru

ng

z.B

. BE

L o

der

Z

wil

lin

ge n

atü

rlic

h z

u e

ntb

ind

en

�H

äufi

gere

Sch

aden

sers

atzk

lage

n

�W

enig

er P

erso

nal

, meh

r B

üro

kra

tie

An

äst

he

sie

�P

lötz

lich

er B

ezie

hu

ngs

abb

ruch

zw

isch

en M

utt

er u

nd

K

ind

�A

ngs

t, O

rien

tier

un

gslo

sigk

eit

bei

Kin

d k

ann

zu

V

eru

nsi

cher

un

g vo

n M

utt

er f

üh

ren

Pri

re S

ect

io�

Ter

min

wir

d v

orb

esti

mm

t

�B

aby

no

ch u

nre

if

�G

ebu

rtsa

rbei

t fe

hlt

ko

mp

lett

Se

ku

nd

äre

Se

ctio

�i.

d. R

egel

Geb

urt

ster

min

ab

gew

arte

t

�G

ebu

rtsa

rbei

t er

leb

t

�G

ebu

rt w

ird

ab

geb

roch

en, W

eg n

ich

t vo

llen

det

: F

rust

erle

bn

is m

ögl

ich

�R

ück

wär

ts im

Geb

urt

skan

al s

tatt

vo

rwär

ts

�N

otf

all:

Gef

üh

le v

on

Pan

ik, O

hn

mac

ht,

Hil

flo

sigk

eit

bei

E

lter

n u

nd

Geb

urt

shel

fern

nn

en s

ich

neg

ativ

au

f E

rleb

en v

on

Kin

d a

usw

irke

n

Se

ctio

all

ge

me

in�

Plö

tzli

ches

Öff

nen

der

Fru

chtb

lase

:

Plö

tzli

cher

Dru

ckab

fall

, Ate

mw

egsp

rob

lem

e h

äufi

g

Ori

enti

eru

ng,

Gle

ich

gew

ich

t ge

stö

rt

�B

aby

wir

d p

lötz

lich

her

ausg

eris

sen

au

s se

iner

U

mge

bu

ng:

Sch

ock

für

Ner

ven

syst

em

�G

ebu

rtsv

erle

tzu

nge

n m

ögl

ich

(z.

B. K

ISS-

Syn

dro

m)

�K

ind

wir

d h

art

ange

fass

t: B

erü

hru

ngs

ängs

te

�K

urz

e D

auer

für

Üb

erga

ng

(min

., so

nst

Std

.)

�E

nd

orp

hin

e, O

xyto

cin

, Kat

ech

ola

min

e fe

hle

n, d

adu

rch

B

on

din

g er

sch

wer

t

�E

ind

rin

gen

in p

ersö

nli

chen

Rau

m:

Am

biv

alen

z ge

gen

üb

er A

rzt,

wei

l er

hil

ft u

nd

sch

adet

Psy

ch.

Sy

mp

tom

e b

ei

Kin

d�

Gef

üh

l vo

n f

ests

teck

en u

nd

sic

h n

ich

t b

eweg

en k

ön

nen

k

ann

bei

wic

hti

gen

En

twic

klu

ngs

ph

asen

, bei

B

ewäl

tigu

ng

sch

wie

rige

r A

ufg

aben

, bei

Üb

ergä

nge

n

ern

eut

akti

vier

t w

erd

en

�A

ufg

eben

als

Ver

hal

ten

smu

ster

bei

Her

ausf

ord

eru

nge

n

„Ich

kan

n n

ich

t“4

x ö

fter

geb

rau

cht

als

Kin

der

mit

n

atü

rlic

her

Geb

urt

�G

erin

gere

s Se

lbst

bew

uss

tsei

n

�W

enig

er V

ertr

auen

in e

igen

e K

raft

�W

arte

n a

uf

Ret

tun

g

Psy

ch.

Au

swir

ku

ng

en

be

i M

utt

er

�E

ntt

äusc

hu

ng

�M

ind

erw

erti

gkei

tsge

füh

le

�M

isse

rfo

lg

�W

ut/

Tra

uer

�Se

lbst

zwei

fel,

Selb

stvo

rwü

rfe

�Ü

ber

rum

pel

t vo

n K

ind

�Sc

hu

ldge

füh

le/A

mb

ival

enz

gege

ber

Kin

d

rpe

rlic

he

Au

swir

ku

ng

en

�R

isik

o N

ark

ose

, Au

fwac

hp

has

e

�Sc

hm

erze

n n

ach

OP

�In

fek

tio

nsr

isik

o

�N

arb

e, e

vtl.

Wu

nd

hei

lun

gsst

öru

ng,

E

mp

fin

du

ngs

stö

run

g im

Nar

ben

ber

eich

�V

erzö

gert

er M

ilch

ein

sch

uss

Ne

ga

tive

Ko

nse

qu

en

zen

�V

erzö

gert

e W

un

dh

eilu

ng,

Nar

ben

hei

lun

gsst

öru

ng,

n

egat

ive

Au

swir

ku

ng

auf

Inti

mko

nta

kt

�B

on

din

g ge

stö

rt, S

till

pro

ble

me,

Fru

st

�A

ngs

t, P

anik

kan

n s

ich

fes

tset

zen

un

d q

uäl

end

erl

ebt

wer

den

�A

ngs

t vo

r V

erlu

st d

es K

ind

es

�Sc

ham

weg

en N

arb

e

�V

erm

eid

un

g vo

n n

euer

Sch

wan

gers

chaf

t u

nd

dam

it

Ver

zich

t au

f w

eite

re K

ind

er

�N

äch

ste

Sch

wan

gers

chaf

t ü

ber

sch

atte

t vo

n A

ngs

t vo

r E

ntb

ind

un

g

tter

lich

e St

öru

ng:

Sym

pto

me

von

Dep

ress

ion

, A

ngs

t u

nd

Zw

ang

Kin

dli

che

Stö

run

g:Sä

ugl

ings

dep

ress

ion

, fr

üh

kin

dli

che

Reg

ula

tio

nss

töru

ng

Stö

run

g d

er M

utt

er-K

ind

-In

tera

kti

on

:U

nge

gen

de

Wah

rneh

mu

ng

der

Sig

nal

e,u

nzu

verl

ässi

ge u

nd

wen

ig k

on

tin

gen

te K

om

mu

-n

ikat

ion

, un

ko

rrig

iert

e F

ehli

nte

rpre

tati

on

en,

un

gen

üge

nd

es I

nte

rak

tio

nsr

eper

toir

e

Pap

ou

sek,

20

02

Prä

ve

nti

on

�F

ür

glic

hst

str

essf

reie

SS

für

Mu

tter

so

rgen

�W

ähre

nd

der

SS

mit

dem

Kin

d a

kti

v k

om

mu

niz

iere

n,

Ko

nta

kt b

ewu

sst

her

stel

len

un

d fe

stig

en

�B

etre

uu

ng

du

rch

Heb

amm

e b

erei

ts fr

üh

in d

er S

S

�K

enn

enle

rnen

vo

n G

ebu

rtsu

mge

bu

ng

un

d

Geb

urt

shel

fern

�U

mfa

ngr

eich

e A

ufk

läru

ng

üb

er K

aise

rsch

nit

t u

nd

K

on

seq

uen

zen

bei

Fra

ge n

ach

„W

un

sch

kais

ersc

hn

itt“

�A

usf

üh

rlic

he

An

amn

ese

von

Mu

tter

un

d V

ater

b

ezü

glic

h:

-ei

gen

e G

ebu

rtse

rfah

run

g

-tr

aum

atis

che

Erl

ebn

isse

, Mis

sbra

uch

serf

ahru

nge

n

-R

eak

tio

n a

uf

Stre

ss

-vo

ran

gega

nge

ne

SS u

nd

Geb

urt

serf

ahru

nge

n

-Z

eugu

ng

des

Kin

des

-E

inst

ellu

ng

zur

Geb

urt

ngs

te

�W

ähre

nd

der

Geb

urt

in V

erb

ind

un

g m

it d

em K

ind

b

leib

en, K

ind

erk

läre

n, w

as p

assi

ert,

wen

n E

ingr

iffe

n

öti

g si

nd

�G

ebu

rtsh

elfe

r so

llen

sic

h d

esse

n a

uch

bew

uss

t se

in

un

d K

ind

ak

tiv

mit

ein

bez

ieh

en

�M

ütt

erli

che

Ko

mp

eten

z an

erke

nn

en u

nd

res

pek

tier

en

�K

ind

als

em

pfi

nd

sam

es, f

ein

füh

lige

s W

esen

an

erk

enn

en u

nd

beh

and

eln

(G

eräu

sch

e, L

ich

t,

Ber

üh

run

g)

�B

on

din

g m

it M

utt

er b

zw. V

ater

nac

h S

ecti

o:

Ger

uch

, Sti

mm

e, H

erzs

chla

g ve

rtra

ut,

dad

urc

h

Her

stel

lun

g vo

n K

on

tin

uit

ät

�Z

eit

lass

en, l

angs

am m

ach

en

�E

ntb

ind

un

g zu

sam

men

nac

hb

esp

rech

en, E

mo

tio

nen

R

aum

geb

en

�B

abym

assa

ge

Fa

llb

eis

pie

l 1

�P

aar

chte

Geb

urt

vo

n 8

Wo

chen

alt

er T

och

ter

vera

rbei

ten

:

�B

ei g

eöff

net

em M

utt

erm

un

d k

am d

as K

ind

nic

ht

run

ter;

es

war

kei

n G

run

d d

afü

r er

ken

nb

ar, a

ber

all

e B

emü

hu

nge

n

hal

fen

nic

hts

, des

hal

b m

uss

te e

in K

aise

rsch

nit

t ge

mac

ht

wer

den

.

�A

nam

nes

e vo

n M

utt

er: B

ei ih

rer

eige

nen

Geb

urt

war

der

M

utt

erm

un

d ih

rer

Mu

tter

8cm

geö

ffn

et, a

ls e

s n

ich

t w

eite

rgin

g; H

ebam

me

hat

Str

ess

gem

ach

t, M

utt

er w

ar

verk

ram

pft

, sch

ließ

lich

hat

sie

die

Heb

amm

e ra

usg

ezo

gen

u

nd

ihr

dab

ei d

as S

chlü

ssel

bei

n g

ebro

chen

.

�A

nam

nes

e vo

n V

ater

: Er

wu

rde

du

rch

Kai

sers

chn

itt

entb

un

den

(H

üft

luxa

tio

n d

. Mu

tter

), M

utt

er w

ar in

V

oll

nar

kose

un

d h

at ih

n e

rst

am n

äch

sten

Tag

seh

en

rfen

.

�B

ei d

er G

ebu

rt v

on

sei

ner

To

chte

r gi

ng

es ih

m n

ich

t gu

t, e

r h

at s

ich

üb

erfo

rder

t ge

füh

lt m

it d

en F

orm

ula

ren

r d

ie A

näs

thes

ie u

nd

ist

dan

n w

ein

end

zu

sam

men

geb

roch

en.

Fa

llb

eis

pie

l 2

�3

2 J

ahre

alt

e M

utt

er, 2

. SS,

ko

mm

t d

urc

h V

erm

ittl

un

g vo

n H

ebam

me,

da

sie

sich

nat

ürl

ich

e G

ebu

rt w

ün

sch

t

�1

. Kin

d w

urd

e m

it K

aise

rsch

nit

t en

tbu

nd

en, w

ar s

ehr

trau

mat

isch

e E

rfah

run

g fü

r si

e, d

ass

sie

es n

ich

t ge

sch

afft

hat

; im

Wo

chen

bet

t gi

ng

es ih

r n

ich

t gu

t,

Geb

urt

hat

sie

ca.

1,5

J. s

ehr

bel

aste

t, a

uch

Bez

ieh

un

g zu

Eh

eman

n h

at d

aru

nte

r ge

litt

en;

�B

iogr

aph

ie: I

hre

Elt

ern

war

en s

ehr

jun

g, S

S w

ar n

ich

t ge

pla

nt,

Elt

ern

war

en ü

ber

ford

ert,

hab

en s

ich

get

ren

nt,

si

e is

t b

ei G

roß

elte

rn a

ufg

ewac

hse

n, s

pät

er b

ei V

ater

u

nd

Sti

efm

utt

er, v

iel u

mge

zoge

n;

�B

ei G

ebu

rt w

ar e

s ih

rer

Mu

tter

ega

l, w

as m

it ih

r p

assi

ert

�P

at. h

at s

ich

bei

Geb

urt

vo

n K

ind

seh

r al

lein

e ge

füh

lt,

war

to

tal b

lock

iert

un

d a

nge

span

nt;

erl

ebte

T

od

esan

gst

wäh

ren

d d

er G

ebu

rt

�In

wei

tere

n G

esp

räch

en S

elb

stb

ewu

ssts

ein

ges

tärk

t,

Zu

sam

men

han

g zw

isch

en e

igen

er G

esch

ich

te u

nd

G

ebu

rt v

erd

eutl

ich

t, B

ewu

ssts

ein

r K

örp

er

verb

esse

rt, K

on

tak

t zu

m E

mb

ryo

ges

tärk

t

�G

ebu

rt v

erli

ef d

ann

wie

gep

lan

t sp

on

tan

mit

H

ebam

me,

Wo

chen

bet

t an

sch

ließ

end

gu

t b

ewäl

tigt

Fa

llb

eis

pie

l 3

�3

5 J

ahre

alt

e M

utt

er, 1

. SS,

36

. Wo

che,

Sec

tio

gep

lan

t w

egen

Pla

zen

ta p

raev

ia

�N

ie a

n n

atü

rlic

her

Geb

urt

gez

wei

felt

�A

bn

eigu

ng

gege

ber

Kra

nke

nh

aus

�G

edan

ke a

n S

ecti

o: G

efü

hl v

on

Au

sgel

iefe

rtse

in

�R

ück

enp

rob

lem

e: A

ngs

t vo

r P

DA

�w

ach

t n

ach

ts s

chw

eiß

geb

adet

au

f, B

ild

vo

n N

adel

im

cken

, An

gst

zu s

terb

en b

ei d

er G

ebu

rt

2.

Sit

zun

g

�H

ypn

o-B

irth

ing

Ku

rs: Ü

bu

ng

zur

Au

flö

sun

g vo

n A

ngs

t

Bil

d n

och

da,

ab

er k

ein

Pan

ikge

füh

l meh

r

�N

och

mal

iges

Ges

prä

ch m

it A

rzt

un

d H

ebam

me

�V

ors

org

evo

llm

ach

t P

artn

er a

usg

efü

llt

�Sc

hlä

ft w

ied

er g

ut

�F

reu

de

auf K

ind

gro

ß, k

ann

Mu

tter

sch

utz

gen

ieß

en

�P

osi

tiv

ein

gest

ellt

, ega

l wie

es

kom

mt

�L

etzt

e V

orb

erei

tun

gen

ab

gesc

hlo

ssen

Be

rich

t n

ach

Ge

bu

rt

�G

ebu

rt w

urd

e ei

nge

leit

et w

egen

Grö

ße

des

Kin

des

�N

otk

aise

rsch

nit

t m

it fo

lgen

der

No

top

erat

ion

weg

en

Blu

tun

gen

, Ver

legu

ng

auf

Inte

nsi

vsta

tio

n, 1

Nac

ht

getr

enn

t vo

n K

ind

�A

uf

dem

bes

ten

Weg

all

es z

u v

erar

bei

ten

, ver

bri

nge

n

viel

Zei

t m

it k

usc

hel

n, g

enie

ßen

„D

reis

amke

it“,

k

örp

erli

che

Ver

fass

un

g tä

glic

h b

esse

r

�G

esp

räch

e b

ei m

ir s

ind

ihre

r M

ein

un

g n

ach

der

Gru

nd

, d

ass

sie

Erl

ebn

isse

nu

r k

urz

see

lisc

h b

elas

tet

hab

en

Ale

x G

rey

Die

Geb

urt

ein

es M

ensc

hen

dar

f ke

in is

oli

erte

s m

ediz

inis

ches

Ere

ign

is s

ein

, so

nd

ern

mu

ss T

eil d

es

men

sch

lich

en L

eben

spro

zess

es w

erd

en, m

ögl

ich

st

lieb

evo

ll, s

anft

un

d v

erb

un

den

. Bei

m K

aise

rsch

nit

t ge

ht

es u

m d

ie B

egrü

ßu

ng

ein

es n

euen

Men

sch

en,

nic

ht

um

ein

e O

per

atio

n.“

(Jan

e E

ngl

ish

)

Ers

t w

enn

die

Geb

urt

wie

der

nat

ürl

ich

wir

d, k

ann

d

as W

un

der

der

Nat

ur

voll

erl

ebt

wer

den

. Dan

n

kan

n s

ich

das

Mys

teri

um

der

Geb

urt

en

tfal

ten

un

d

die

Geb

urt

wir

d z

um

Fes

t. I

n L

ieb

e em

pfa

nge

ne

Kin

der

sin

d u

nse

re H

off

nu

ng

für

die

Zu

ku

nft

.

38