avaRorZinoT lelo!lelo.qaflan.net/downloads/2013_VITAMASHOT-LELO.pdf · 2020. 1. 18. · 7.7 orive...

20

Transcript of avaRorZinoT lelo!lelo.qaflan.net/downloads/2013_VITAMASHOT-LELO.pdf · 2020. 1. 18. · 7.7 orive...

  • avaRorZinoT lelo!

    qarTuli erovnuli burTaoba - lelo - sabWoTa epoqis Sem-deg karga xans miviwyebuli iyo:

    aRdgomaze mxolod lanCxuTi - SuxuTis lianguri TamaSobaimarTeboda, magram ukve ramdenime welia, gamoCenilma mo-ragbeebma - daviT kilasoniam da aleko grigalavam samegre-lodan daiwyes "sportuli lelos" aRorZineba.

    maTi TaosnobiT lelo senakisa da martvilis skolebSidainerga, moewyo ramdenime Sejibric, 2013 wlis 16 marts kisportis saministroSi Seikriba aqtivi da daafuZna "lelosfederacia".

    mas Zveli moragbeebi da cnobili samxedroebi, vaxtangkapanaZe da giorgi surmava uTavkaceben.

    axal federacias didi gegmebi aqvs: unda Camoayalibos XXIsaukunis Sesaferi wesebi, ganaviTaros taqtika da Seqmnas sa-xelmZRvanelo, raTa

    lelos gaTanamedrovebuli varianti Seitanos da gaavrce-los jarSi, policiaSi, universitetebSi, skolebsa da ragbisTemSi, da sakuTriv lelos mimdevari klubebic aRmocendes.

    amas didi Zalis-xmeva daWirdeba, magram Tu qarTul saxel-mwifos vaSenebT, fizikuri aRzrdis sistemis safuZvelicerovnuli unda iyos.

    saamisod aqtivs saukeTeso arCevanad miaCnia lelo, raicsxva araferia, Tu ara ragbis Cveneburi analogi da borj-RalosanTa warmatebebis upirvelesi sawindari.

    29/11 2013

  • mosazrebani

    lelos aRorZinebisTvis zrunva drouli da upriania:

    globalizaciis miuxedavad, mTels msofliosa da saqarTve-loSic axalgazrdoba dainteresebulia erovnuli kultu-riT, rasac mowmobs CvenSi xridolis gavrceleba, jgufebis- 33a, Sin da mgzavrebi - popularoba, qselis - "samoselipirveli" nawarmis moduroba da sxva.

    qarTul saxelmwifoebriobaSi barem or-saukunovani wyvetisgamo lelo ise ver ganviTarda da gavrcelda, rogorcirlandiuri, amerikuli da avstraliuri burTaobani Tav-TavianT mSobel qveynebSi, Ziudo da sumo - iaponiaSi, yinu-lis hokei da lakrosi - kanadaSi, magram Tqmula, sjobs gvi-an, vidre arasdroso.

    diax, lelo xsenebul sportebze 100-150 wliT gvian, Tavidanunda Seuyves evoluciis biliks, rac garkveulwilad momge-bianicaa, raRai sxvaTa mware, margi gamocdilebis gaTvalis-winebiT Tavidan avicilebT bevr Secdomas:

    gamosagoni aRar gveqneba Sejibrebisa da mzadebis sisteme-bi, aRar vidavebT moyvarulobisa da profesionalobis av-kargze, wesebSi ar SemoviRebT usargeblo SezRudvebs da Ta-maSsac amTaviTve tele-genur sanaxaobad CamovqniT.

    udogmebo da xalisiani

    gaTanamedrovebuli lelo sulac ar warmogvidgenia sxvaTamaSTa uxeiro aslad: gvinda davnergoT martivi, laRi,udogmebo, xalisiani, SeZlebis da gvarad uxifaTo, ioladSesaTvisebeli da aRsaqmeli burTaoba.

  • 4

    saamisod xalxuri lelodan unda davitovoT umTavresi:mZime burTi, misi nebismieri xerxiTa da mimarTulebiT gada-adgileba, aranairi ragbul-fexburTuli ofsaidi, burTis-Tvis Widili da TamaSis mizani - burTis mitana daTqmul adgi-las.

    wesebSi damatebiT, mokled unda Caiweros: moTamaSeTa raode-noba, TamaSis xangrZlivoba, akrZaluli fandebi da sasjele-bi, TamaSis ganaxlebis xerxebi burTis moednidan gasvlis anzedaxoraSi Camarxvis dros.

    es yvelaferi sabWoTa saqarTveloSi barem oTxjer gakeTda,magram dResdReobiT msoflio sporti sul sxva doneze ro-maa da informaciac winamorbedebze bevrad meti gvaqvs, Tun-dac mxolod amitom saqmes Tavi ukeT unda daedgas.

    ragbTan mimarTeba

    ragbi saerTaSoriso leloa, lelo ki - qarTuli ragbi.

    ragbSi amdens imad mivaRwieT, rom lelos geni mogvdgams.

    lelos aRorZinebiT ragbi metad gavrceldeba qveyanaSi:sisadavis wyalobiT lelo ufro iolad dainergeba iq, sa-dac ragbs naklebad icnoben, lelos moTamaSe ki potenci-uri moragbea.

    leloSi moragbeTa CabmiT mwvrTnelica da moTamaSec Tval-sawiers gaifarToveben, wvlils Seitanen ragbis msgavsi,erovnuli saxeobis ganviTarebaSi da bolo-bolo, burTissimZimis gamo biWebi metadac gamoiwrTobian.

    amdenad, ragbma unda izrunos leloze - Seewios mas propagan-diT, moednebiT, samosiT, kadrebiT (moTamaSe, mwvrTneli,msaji, menejeri)

  • 5

    ueWvelia, rom es monaxazi kidev bevrjer Seicvleba da dai-xveweba, siaxleebi kia: 12-kaca gundi, ori msaji, burTisSekvris (Caxvevis) akrZalva, SeuzRudavi Secvlebi da sinbi-ni (droebiTi gaZeveba) profesiuli folisTvis.

    2013 wlis wesebi

    0. arsi1. moedani2. burTi3. gundi4. dro5. saxeobani6. samosi7. msajebi8. Secvla

    9. burTaoba10. ofsaidi11. gatana12. dawyeba13. Widili14. uwesoba

    15. sadao16. auti17. jarima18. gaZeveba19. Jestebi

    0. arsi

    0.0 lelo qarTuli erovnuli burTaobaa.

    0.1 masSi ori gundi monawileobs.

    0.2 TamaSis mizania metoqis leloSi burTis nebismierixerxiT gatana,

    0.2.1 oRondac am wesebis dacviT.

    0.3 angariSi leloebad iTvleba, anu lelos gatana erTqulad fasobs.

    0.4 matCis gamarjvebulia is gundi, vinc meti lelogaitana;

    0.4.1 Tu angariSi Tanabaria, maSin frea.

  • 6

    1. moedani

    1.0 moedani ragbis an fexburTisaa.

    1.1 centri moniSnulia jvriT.

    1.2 lelos xazebad iTvleba ragbis an fexburTis karisxazebi.

    1.3 amaT boloebSi dasobilia kuTxis (almiani) sarebi =sul oTxi.

    2. burTi

    2.0 burTi momrgvaloa da mZime,

    2.0.1 ramiT amovsebuli da ara - haeriT gaberili.

    2.1 wona

    2.1.1 kacebi TamaSoben 5

    2.1.2 Wabukebi (18 wlamde) 4

    2.1.3 bavSvebi (14 wlamde) 3 kiloiani burTiT.

    lelos

    xazi >>

    lelos

  • 7

    2.2 burTi sasurvelia wiTeli iyos.

    2.3 ivargebs msgavsi wonis medicin -bolic.

    2.4 TamaSis Seuferxebliv gasamarTadsaWiroa ori burTi. >> mimtani

    3. gundi

    3.0 TamaSis dros moedanze gundis (araumetes) 12 wevria.

    3.1 marqafa (saTadarigoebi) moednis im mxares zis, sa-dac (SecvlaTa) guSagi dgas.

    3.2 SecvlaTa raodenoba SeuzRudavia. >> Secvla

    4. dro

    4.0 matCi 12-wuTa taimebisgan Sedgeba.

    4.1 grZeli Sesveneba 12, saSualo 6, mokle ki 3-wuTaa.

    4.2 pauzebze (travma, gareSeTa Careva ...) saaTi Cerdeba.

    4.3 taimTa raodenoba da Sesvenebebi lelos saxeobazeadamokidebuli.

    5. saxeobani

    5.0 pirobebisa da miznebis Sesabamisad, ewyoba sxvadasx-va saxis lelo:

    5.0.1 saCvenebeli (promo) = ragbis an fexburTis matCisSesvenebaze;

    5.0.2 safestivalo = gundi dReSi ramdenjerme TamaSobs;

    5.0.3 kalendaruli = Cempionatis an turniris matCi, dRe-Si maqsimum TiTo;

  • 8

    5.0.4 zepuri = sagangebo SemTxvevebSi, televiziiT gada-sacemad.

    5.1 wesebi yvela saxeobisTvis erTi da igivea,

    5.1.0 magram gansxvavdeba reglamenti: dro, Sesveneba, mar-qafa da sinbini.

    saxeoba marqafa taimi dro Sesveneba sul sinbini

    5.1.1 saCvenebeli 2 1 12 = 12 2

    5.1.2 safestivalo 4 2 24 6 30 3

    5.1.3 kalendaruli 6 3 36 6+6+3* 51 6

    5.1.4 zepuri 8 4 48 6+12+6 72 6

    * aq mesame taimi 3-wuTa SesvenebiT or, 6-wuTaqve-taimad iyofa.

    6. samosi

    6.0 lelos moTamaSes unda ecvas iseve, rogorc ragbisan fexburTisas;

    6.0.1 oRondac akrZalulia rkinis an plastmasis morCe-biani bucebis Cacma.

    6.1 metoqe gundebs gansxvavebuli feris, gadanomriliforma unda ecvaT.

    7. msajebi

    7.0 matCs ori msaji da erTic (SecvlaTa da drois) guSa-gi emsaxurebian.

    7.0.1 sasurvelia sami (burTis) mimtanis yolac.

  • 9

    7.1 msaji aRWurvilia sastveniT.

    7.1.1 msaji TamaSs stveniT, JestebiT da replikebiT uZRve-ba. >> Jestebi

    7.2 msajebs toli uflebebi aqvT.

    7.3 nebismier epizodSi erTi msaji burTTanaa da meore- dacvis zurgSi.

    7.4 msajebi erTmaneTs adgils ucvlian:

    7.4.1 lelos gatanis Semdeg;

    7.4.2 morigi taimis (qve-taimis) dawyebis win.

    7.5 Tu msajebma erTdroulad daustvines, ganaCenze myisunda moiTaTbiron.

    7.6 guSagi aRWurvilia droSiT, saaTiTa da sayviriT(klaqsoniT).

    7.6.0 igi ...

    7.6.1 msajebs droSiT aniSnebs Secvlis wesis darRvevas.

    7.6.2 aregulirebs gasinbinebulis dabrunebas.

    7.6.3 moTamaSeebs sayviriT amcnobs taimis dasrulebas.

    7.7 orive lelos ukan da centris gayolebazec, guSagismxares, TiTo mimtani unda idges.

    7.7.0 meore burTi am mimtans abaria.

    7.7.1 lelos gatanis Tanave es mimtani burTs centriskengaaqcunebs, iq datovebs da ukan gamobrundeba,

    7.7.2 lelos ukan mdgari mimtani gatanil burTs kide-kide, centris gayolebamde gamoaqcunebs, iq datovebsda ukan gabrundeba.

  • 1 0

    8. Secvla

    8.0 Secvla nebadarTulia nebismier dros, TviT gaganiaburTaobaSic.

    8.1 Semcvleli miva guSagTan da nebarTvas sTxovs.

    8.2 jer Sesacvleli unda gamovides da SemdegRa SevidesSemcvleli.

    8.2.1 Tu am wesis darRveviT gundma xeiri naxa, guSagi msa-jebs droSiT aniSnebs da daajarimebinebs.

    9. burTaoba

    9.0 nebadarTulia burTis gadaadgileba ...

    9.0.1 nebismieri xerxiT: waRebiT, gaqcunebiT, tyorcniT,gagorebiT, dartymiT;

    9.0.2 nebismieri mimarTulebiTa da nebismier manZilze,

    9.0.2.1 Tu amiT sportuli principi ar irRveva. >> uwesoba

    10. ofsaidi

    10.0 moTamaSes SeuZlia imyofebodes moednis nebismieradgilas.

    10.1 gamonaklisia 2-metra radiusi ...

    10.1.1 sajarimo tyorcnis, >> jarima

    10.1.2 autis mowodebis, >> auti

    10.1.3 Tu Tavad mxtomeli araa, sadaos agdebis dros. >>sadao

  • 1 1

    11. lelos gatana

    11.0 Tu burTis (Sveuli) gegmili metoqis lelos xazzeaan mis gadaRmadaa, gunds lelo gatanilad eTvleba.

    11.0.1 lelos gamtanad iTvleba Semtevi, vinc burTs boloSeexo.

    11.1 Tu burTi kuTxis sars Seexo, leloa.

    11.1.1 Tu burTi fexburTis kars an ragbis karis uSaliTonawils Seexo, leloa.

    11.2 lelos gamSvebi gundi TamaSs centridan ganaaxlebs(sajarimo) tyorcniT.

    12. dawyeba da dasruleba

    12.0 yoveli (qve-)taimi centrSi sadaos agdebiT iwyeba.

    12.1 taimi sruldeba drois amowurvis-Tanave, guSagissayvirze.

    13. burTisTvis Widili

    13.0 nebadarTulia:

    13.1 burTis warTmeva;

    13.2 burTiani moTamaSis (metoqis) daWera, waqceva,

    13.2.0 oRondac ara ...

    13.2.1 sarmiT (fexis dadebiT)

    13.2.2 saxifaTo gdebiT.

  • 1 2

    13.3 Tu moTamaSeni zezeulad Widaoben da

    13.3.0 burTi sam Tvlaze (sam wamSi)

    13.3.0.1 ar gamoCnda an

    13.3.0.2 ar amoZravda,

    13.3.1 iqve dainiSneba sadao.

    13.4 Tu moTamaSeni WidilSi waiqcnen da

    13.4.0 burTi sam Tvlaze (sam wamSi) ar gamoCnda,

    13.4.1 vinc burTs flobda, iqve dajarimdeba.

    14. uwesoba

    14.0 akrZalulia:

    14.1 uburTo metoqis daWera, waqceva, Seferxeba (bloki)

    14.2.1 burTianad gangeb wawola;

    14.2.2 burTis kideze (autSi) gangeb gadagdeba;

    14.3 TamaSis SeCerebis Semdeg drois gayvana ...

    14.3.1 burTis mosrola an wayolieba;

    14.3.2 travmis simulacia;

    14.4 waqceulebze dawola, davardna, daxtoma, dajdoma,burTis gangeb dagdeba;

    14.5 wesebis gangeb an/da zedized darRveva;

    14.6 saxifaTod TamaSi: Cartyma, dawixlva, kiserSi wav-leba, Tavis Zgereba;

    14.7 ragindara ara-sportuli (ukadrisi) saqcieli;

    14.8 Secvlis wesis gangeb darRveva.

  • 1 3

    14.j uwesoba isjeba jarimiT.

    14.j.0 amas SeiZleba daematos ...

    14.j.1 sinbini (droebiTi gaZeveba)

    14.j.2 bolomde gaZeveba (14.6 14.7)

    15. sadao

    15.0 sadaoSi TiTo gundidan maqsimum ori mxtomelimonawileobs.

    15.0.1 Tu sadao nebismieri lelodan an/da autis xazidanor metrze naklebSia, mag xazebidan or metrze iniS-neba.

    15.1 msajma burTi Sveulad unda aagdos.

    15.2 Tu sadaos Semdeg burTi sxva moTamaSeebs ar Seexo,lelo ar iTvleba.

    16. auti

    16.0 Tu burTis (Sveuli) gegmili autis xazze an mis gada-Rmadaa, autia.

    16.0.1 Tu auti metoqis lelodan or metrze naklebSia, masori metridan moawvdian.

    16.1 burTs autidan awvdis im gundis metoqe, visganac ga-davida.

    16.2 autis mowodeba xdeba ...

    16.2.1 gadasvlis adgilze,

    16.2.2 tyorcniT,

    16.2.3 burTis aRebidan sam wamSi. >> ofsaidi

  • 1 4

    16.3 autidan natyorcni burTi Tu sxva moTamaSes ar Se-exo, lelo ar iTvleba.

    17. jarima

    17.0 dajarimebulma burTi iqve unda dados an metoqesCaabaros.

    17.0.1 Tu jarima metoqis lelodan or metrze naklebSia,or metrze iniSneba.

    17.1 jarima sruldeba ...

    17.1.1 tyorcniT,

    17.1.2 burTis aRebidan sam wamSi. >> ofsaidi

    17.2 jarimidan natyorcni burTi Tu sxva moTamaSes ar Se-exo, lelo ar iTvleba.

    18. gaZeveba

    18.1 droebiT gaZevebuli (ga -sinbin-ebuli) moedanzebrundeba ...

    18.1.1 sasjelis amowurvis,

    18.1.2 misi gundis mier lelos gaSvebis

    18.1.3 ... Tanave.

    18.1.4 Tu gasinbinebuli ramdenimea, jer brundeba adregaZevebuli.

    18.2 bolomde gaZevebuli TamaSSi veRar Caebmeba.

    19. Jestebi

    19.0 xelis gaqneva Setevis mimarTulebiT =

    iTamaSeT! wesi ar darRveula!

  • 1 5

    19.1 ganmklavi = daicaviT 2 metris wesi!

    19.2 zemklavi = sadaos agigdebT!

    19.3 amarTuli xelis lelosken gadaqneva + grZladdastvena = leloa!

    19.4 amarTuli xelis autisken gadaqneva da gaSvera =

    autia! es gundi moawvdis!

    19.5 xelis daRma daqneva da gaSvera =

    jarimaa! es gundi tyorcnis!

    19.6 yviTeli baraTi = sinbini (droebiTi gaZeveba)

    19.7 wiTeli baraTi = matCis bolomde gaZeveba

    TviT-nakeTi burTis recepti

    daviT kilasonias teqnologiiT

    aviRoT nebismieri burTi, umjobesia tyavis an kalaTburTis.

    gavukeToT mrgvali naxvreti an gavWraT ganivad ise, romSeiZlebodes SigniT Tivis an Rrubelis Catenva.

    Tavidan sjobs Tiva an Rrubela, radgan eseni msubuqia.

    dro da dro avwonoT.

    Tu saWiroa damZimeba, vumatoT qviSa an naxerxi.

    ase SevZlebT nebismieri wonis miRebas.

    ecadeT, burTi kargad datenoT, raTa fexis dartymiT gag-ordes.

    bolos naxvreti daawebeT an Wriloba amokereT.

  • 1 6

    taqtika

    amosavalia burTis simZime: gind tyorcniTa da gindac gag-orebiT, burTs Zaan Sors ver miawvden, da gaqceul burTianmoTamaSesac iolad daeweva (uburTo) mdevari.

    daviT kilasonias SefasebiT, Znelad moiZebneba TamaSi,romelSic taqtikis imdeni arCevania, ramdenic leloSi.

    magaliTad, SetevaSi SegiZliaT moulodnelad CarToT mTe-li gundi da miiRoT metoba, radgan Tu burTs dakargavT,metoqe TamaSs sxva ubanze uceb ver gadaitans da dacvis mo-wyobas moaswrebT.

    SetevaSi pirobebs Semtevi gundi karnaxobs damcvels, wyo-bis variantebad ki gamodgeba:

    dacvaSi pirveli da umTavresi principia, umeTvalyureodar datovoT metoqe, miT umetes, burTiani.

    ecadeT, personalurad aiyvanoT yvela, metobis SeqmniT kiburTis mopovebis Sansic gematebaT.

    aq motanili rCevebi praqtikiT daixveweba;anu mwvrTneleb-sa da moTamaSeebs SemoqmedebisTvis friadi gasaqani aqvT.

  • 1 7

    istoria

    lelos Ziri uxsovar droSi ikargeba.

    lelo qristianobis mier SewynarebuliwarmarTuli TamaSia, romelSic wiTeliburTi mzes ganasaxierebda.

    lelo dRe-saswaulebze ewyoboda. nakurTxburTs mRvdeli aagdebda xolme.

    l e l o a R m o s a v l e T z e m e t a d d a s a v l e TsaqarTveloSi iyo gavrcelebuli.

    XIX saukunis presa mogviTxobs foTSi, baTumSi, quTaisSi,kulaSSi, TviT tfilisSi - didubesa da saburTaloze gama-rTul burTaobaTa ambavs.

    sabWoTa xanaSi lelo aRdgoma-kviracxovlobis nacvlad1 maiss ewyoboda. 1930-ian wlebSi xalxur lelos wesebidaudginda.

    I I msoflio omis Semdeg imarTeboda "respublikis pirve-loba" da xSirad calkec, sazogadoeba "kolmeurnes" (cen-traluri sabWos!) pirveloba - oriode gamonaklisis garda,erT adgilas, kvirian turnirad.

    1946-91 wlebSi gamarTuli 46 pirvelobidan Svidis Sedegijerac mosaZiebeli gvaqvs, dokumenturad dasabuTebul 39sezonSi ki Coxataurma ifalavna 28-jer, jixaiSma - samjer,quTaisma - orjer da qobuleTma, foTma, aWaram, Tbilisma,gorma da martvilma - TiTojer.

    gundSi moTamaSeTa ricxvi jer (1938) 30 iyo, Semdeg (1949) 15,bolos (1980) ki 13. XXI saukuneSi gundi 12-kacaa da burTisSekvrac ikrZaleba.

  • 1925 # Jurnali "fizkultura":proletkulteli togoniZis ni-hilisturi sadiskusio werililelos fexburTiT CanacvlebismizanSewonilebis Sesaxeb . av -tors viTomc ar gaegona ragbisarseboba

    1927 # fiz-kulturis umaRlessabWoSi (fkus ) isak kiziriasmier wardgenili "grZeli le-los" proeqti

    1938 # lelo: TamaSis wesi -30-kaca 300-metrian mindorze

    1948 # gazeTi "savecki sport":nikolai taras o vis azriT,lelo ragbs yovelmxriv jobda

    1950 # gazeTi "lelo": mimosv-liT gamarTuli pirvelobis gan-rigi, msajebi, matrica, saCempi-ono rkenis anonsi da recenzia

    1950 # erovnuli arqivi: sportisTavkacis, amx. farulavas brZa-neba lelos pirvelobaze momx-dar umsgavsobaTa gamo; presismier miCqmaluli jixaiSis inci-dentis Sesaxeb dawerili pro-testi da axsna-ganmarteba, nabe-Wdi ganrigi da saCempiono rken-is najRabni oqmi

    1951 # gazeTi "lelo": erTader-Ti finali, romelic Semadgen-l obebiT gair Ca . CoxataurmamoiTxova, aRvkveToT uxeSoba,TamaSi gavaCqaroT, ori msajidaviniSnoT da burTis CaxvevacavkrZaloTo

    1956 # gazeTi "lelo": lelo da-kninda, axalgazrdoba ki jer xel-burTs da male ragbs mietana

    biblioTekabiblioTeka

  • videoTeka

    1972 # gazeTi "lelo": docentavTandil cibaZis nagrovi dadaxarisxebuli amonaridebi XIXsaukunis qarTuli presidan

    1992 # Jurnali "Cempioni": saWir-boroto statia, romelmac guliatkina Zvel SevardenelTa imxa-nad ukve xanSi Sesul mowafeebs

    1992 # gabriel barjaZis wigni"leloburTis qronikebi"

    # dimitri cincaZis arqivi

    yvelaferi da bevrad meticsaiTze LELO.COMYR.COM

    194_ omis Semdeg

    dadgma: lelo CoxataurSi

    dimitri cincaZis arqividan

    2010

    axleburi lelos saCvenebeli Tama-Si erovnul stadionze, ragbis Ses-venebaze

    1984

    paata tabaRuas, irakli maxaraZisa

    da leri sixaruliZis filmi

    "lelos Semobruneba"

    lanCxuTi - SuxuTi