AutoCAD 2006 2D Chap-08

38
ใน AutoCAD 2006 มีการเพิ่มคําสั่งใหมในการเขียนเสนบอกขนาดคือคําสั่ง Dimension4Arc Length สําหรับเขียนเสนบอกขนาดตามความยาวสวนโคงและคําสั่ง Dimension4Jogged สําหรับเขียนเสนบอกขนาด แบบกระทุงรัศมี นอกจากนีมีการเพิ ่มคุณสมบัติเอกซเทนชั่นแบบความยาวคงที่ (Fixed Length Extension Lines) และคุณสมบัติเสนประ(Linetype) และยังเพิ ่มความสามารถในการแกไขเสนบอกขนาดดวยการพลิกกลับหัวลูกศร (Flip arrow head)อีกดวย จุดเดนของเสนบอกขนาดใน AutoCAD 2006 คือความสามารถในการยึดติดกับวัตถุทั้งในโมเดลสเปสและในเปเปอร สเปส ซึ่งเรียกวาแอสโซซิเอทีฟไดเมนชั ่น(Associative Dimensions) หากมีการแกไขเปลี่ยนแปลงขนาดของวัตถุที่ถูกให ขนาด ตัวเลขบอกขนาดจะไดรับการปรับปรุง(Update)ใหถูกตองตามไปดวยโดยอัตโนมัติ เสนบอกขนาดจะยึดติดกับ วัตถุตางๆ ไมวาเราจะเคลื่อนยายวัตถุนั้นไปยังตําแหนงใดๆ เสนบอกขนาดจะติดตามวัตถุนั้นไปยังตําแหนงใหมดวย สิ่งที ่สําคัญที่สุดสําหรับการใหขนาดใน AutoCAD 2006 คือความสามารถในการเขียนเสนบอกขนาดในเลเอาท เปเปอรสเปสผานวิวพอรทซึ่งแสดงชิ้นงานที่อยูในโมเดลสเปส โดยเราสามารถกําหนดใหเสนบอกขนาดที่อยูในเลเอาท เปเปอรสเปสยึดติดกับชิ้นงานในโมเดลสเปส ไมวาเราจะเปลี่ยนแปลงสเกลหรือมาตราสวนของวิวพอรทในเลเอาท เปเปอรสเปสไปเปนเทาใดก็ตาม เสนบอกขนาดจะเปลี่ยนแปลงโดยยึดติดกับชิ ้นงานในวิวพอรทที่มีสเกลเปลี่ยนไป โดยอัตโนมัติ ดวยความสามารถนี้จะชวยทําใหการเขียนเสนบอกขนาดงายขึ้นเปนอยางมาก เพราะเราสามารถกําหนด ขนาดความสูงของตัวเลขบอกขนาดและความยาวของหัวลูกศรโดยใชคาความสูงที่เปนจริงตรงไปตรงมาเชนเดียวกัน กับการเขียนตัวอักษรบนพื ้นที ่เลเอาทเปเปอรสเปส ใน AutoCAD R14, 2000, 2000i เราสามารถเขียนเสนบอกขนาดลงบนชิ ้นงานที่อยูในพื ้นที่โมเดลสเปส(Model space)เทานั ้น แตใน AutoCAD 2002, 2004, 2005 และ 2006 ผูใชโปรแกรมสามารถเลือกที่จะเขียนเสนบอกขนาดลง บนชิ้นงานในโมเดลสเปสหรือเขียนเสนบอกขนาดบนเลเอาทเปเปอรสเปสผานวิวพอรทไปยังชิ้นงานในโมเดลสเปส ซึ่งเราจะเลือกใชวิธีใดก็ได แตทั้งสองวิธีมีทั้งขอดีและขอเสียที่แตกตางกัน ขอดีของการเขียนเสนบอกขนาดใน โมเดลสเปสคือเสนบอกขนาดยึดติดกับชิ้นงานในโมเดลสเปสโดยตรง เมื่อมีการสอดแทรกแบบแปลน .dwg ไปยังไฟล แบบแปลนอื่นๆ ดวยคําสั่ง Insert4Block หรือคําสั่ง Insert4External Reference เสนบอกขนาด จะติดตามชิ้นงานไปดวย สวนขอเสียนั้นคือความยุงยากในการกําหนดสเกลของเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปส เพราะสเกลของเสนบอกขนาดจะขึ้นอยูกับมาตราสวนที่กําหนดใหกับวิวพอรทและการใหขนาดในโมเดลสเปสจะ ยุงยากมากขึ้น ในกรณีที่เราจําเปนตองใหขนาดบนชิ้นงานชิ้นเดียวกันแตตองการใหชิ้นงานปรากฏในมาตราสวนที่ แตกตางกันในหลายๆ วิวพอรทในเลเอาทเปเปอรสเปส สวนขอดีในการเขียนเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปสนั ้นมี มากกวา เพราะสามารถชวยใหเราไมตองเสียเวลาคํานวณความสูงของเสนบอกขนาดที่จะปรากฏในแตละวิวพอรทใน กลุมคําสั่งสําหรับการเขียนเสนบอกขนาด chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29 189

Transcript of AutoCAD 2006 2D Chap-08

Page 1: AutoCAD 2006 2D Chap-08

ใน AutoCAD 2006 มการเพมคาสงใหมในการเขยนเสนบอกขนาดคอคาสง Dimension4Arc Length สาหรบเขยนเสนบอกขนาดตามความยาวสวนโคงและคาสง Dimension4Jogged สาหรบเขยนเสนบอกขนาดแบบกระทงรศม นอกจากน มการเพมคณสมบตเอกซเทนชนแบบความยาวคงท(Fixed Length Extension Lines)และคณสมบตเสนประ(Linetype) และยงเพมความสามารถในการแกไขเสนบอกขนาดดวยการพลกกลบหวลกศร(Flip arrow head)อกดวย

จดเดนของเสนบอกขนาดใน AutoCAD 2006 คอความสามารถในการยดตดกบวตถทงในโมเดลสเปสและในเปเปอรสเปส ซงเรยกวาแอสโซซเอทฟไดเมนชน(Associative Dimensions) หากมการแกไขเปลยนแปลงขนาดของวตถทถกใหขนาด ตวเลขบอกขนาดจะไดรบการปรบปรง(Update)ใหถกตองตามไปดวยโดยอตโนมต เสนบอกขนาดจะยดตดกบวตถตางๆ ไมวาเราจะเคลอนยายวตถนนไปยงตาแหนงใดๆ เสนบอกขนาดจะตดตามวตถนนไปยงตาแหนงใหมดวยสงทสาคญทสดสาหรบการใหขนาดใน AutoCAD 2006 คอความสามารถในการเขยนเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปสผานววพอรทซงแสดงชนงานทอยในโมเดลสเปส โดยเราสามารถกาหนดใหเสนบอกขนาดทอยในเลเอาทเปเปอรสเปสยดตดกบชนงานในโมเดลสเปส ไมวาเราจะเปลยนแปลงสเกลหรอมาตราสวนของววพอรทในเลเอาทเปเปอรสเปสไปเปนเทาใดกตาม เสนบอกขนาดจะเปลยนแปลงโดยยดตดกบชนงานในววพอรททมสเกลเปลยนไปโดยอตโนมต ดวยความสามารถนจะชวยทาใหการเขยนเสนบอกขนาดงายขนเปนอยางมาก เพราะเราสามารถกาหนดขนาดความสงของตวเลขบอกขนาดและความยาวของหวลกศรโดยใชคาความสงทเปนจรงตรงไปตรงมาเชนเดยวกนกบการเขยนตวอกษรบนพนทเลเอาทเปเปอรสเปส

ใน AutoCAD R14, 2000, 2000i เราสามารถเขยนเสนบอกขนาดลงบนชนงานทอยในพนทโมเดลสเปส(Modelspace)เทานน แตใน AutoCAD 2002, 2004, 2005 และ 2006 ผใชโปรแกรมสามารถเลอกทจะเขยนเสนบอกขนาดลงบนชนงานในโมเดลสเปสหรอเขยนเสนบอกขนาดบนเลเอาทเปเปอรสเปสผานววพอรทไปยงชนงานในโมเดลสเปสซงเราจะเลอกใชวธใดกได แตทงสองวธมทงขอดและขอเสยทแตกตางกน ขอดของการเขยนเสนบอกขนาดในโมเดลสเปสคอเสนบอกขนาดยดตดกบชนงานในโมเดลสเปสโดยตรง เมอมการสอดแทรกแบบแปลน .dwg ไปยงไฟลแบบแปลนอนๆ ดวยคาสง Insert4Block หรอคาสง Insert4External Reference เสนบอกขนาดจะตดตามชนงานไปดวย สวนขอเสยนนคอความยงยากในการกาหนดสเกลของเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปสเพราะสเกลของเสนบอกขนาดจะขนอยกบมาตราสวนทกาหนดใหกบววพอรทและการใหขนาดในโมเดลสเปสจะยงยากมากขน ในกรณทเราจาเปนตองใหขนาดบนชนงานชนเดยวกนแตตองการใหชนงานปรากฏในมาตราสวนทแตกตางกนในหลายๆ ววพอรทในเลเอาทเปเปอรสเปส สวนขอดในการเขยนเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปสนนมมากกวา เพราะสามารถชวยใหเราไมตองเสยเวลาคานวณความสงของเสนบอกขนาดทจะปรากฏในแตละววพอรทใน

กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29189

Page 2: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

190

Note

เปเปอรสเปส เราสามารถเขยนเสนบอกขนาด โดยใชความสงทกาหนดโดยตรงจากหนวยวดในเลเอาทเปเปอรสเปสไดทนทและไมตองซอนเสนบอกขนาดทปรากฏในววพอรทอนๆ โดยมขนาดความสงของเสนบอกขนาดทไมถกตองขอดอกประการหนงของการเขยนเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปสคอเสนบอก ขนาดจะยดตดกบชนงานในโมเดลสเปส ดงนน เราจงสามารถเปลยนสเกลใหกบววพอรทไดตลอดเวลาโดยไมตองเกรงวาเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปสจะหลดออกจากชนงานทอยในโมเดลสเปสและเมอกลบไปยงโมเดลสเปสกจะไมปรากฏเสนบอกขนาดบนชนงาน ทาใหงายตอการตรวจสอบความถกตอง ขอเสยของการเขยนเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปสมอยอยางเดยวคอเมอมการสอดแทรกไฟลแบบแปลน .dwg ทมการเขยนเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปสไปยงไฟลแบบแปลนอนๆ ไมวาจะใชคาสง Insert4Block หรอคาสง Insert4External Reference เสนบอกขนาดทงหมดทอยในเลเอาทเปเปอรสเปสจะไมถกสอดแทรกเขาไปในไฟลแบบแปลนอนๆ ดวย

กอนการเขยนเสนบอกขนาดใหมความสมพนธกบวตถแบบ Associative dimension ซงตองการใหเสนบอกขนาดยดตดกบวตถและววพอรทในเลเอาทเปเปอรสเปส เราจะตองตรวจสอบใหแนใจ โดยใชคาสง Tools4Options ðUser Preferences วามเครองหมาย หนาเชคบอกซ Make new dimensionassociative มฉะนน เสนบอกขนาดทสรางขนใหมจะไมยดตดกบวตถ และไมยดตดกบววพอรทในเลเอาทเปเปอรสเปส ซงจะทาใหเสนบอกขนาดหลดออกจากวตถหรอววพอรทไดโดยงาย

ตามมาตรฐานการเขยนแบบแปลนของงานทกประเภท ชนงานจะตองมขนาดกากบอยเสมอ เพอทจะบอกใหผอานแบบเขาใจและสามารถทจะนาแบบแปลนนนไปสรางชนงานจรงไดอยางถกตอง แตกอนทจะทาการเขยนเสนบอกขนาด เราควรทจะรจกชนดและสวนประกอบตางๆ ใหเปนทเขาใจเสยกอน จงจะสามารถเขยนเสนบอกขนาดไดอยางถกตอง สวนประกอบของเสนบอกขนาด โดยทวไปจะปรากฏดงรปท 8.1

1st Extension Line เปนเสนตอท 1 ซงลากออกจากฐานของชนงานไปจนถงปลายสดของหวลกศร(Arrowhead)เสนตอทอยดานเดยวกบจดแรกทใชเมาสคลกคอเสนตอท 1 2nd Extension Line เปนเสนตอท 2 ซงลากออกจากฐานอกดานหนงของชนงานไปจนถงปลายสดของหวลกศร (Arrowhead) เสนตอทอยดานเดยวกบจดทสองทใชเมาสคลกคอเสนตอท 2 1st Dimension Line เปนเสนบอกขนาดท 1 ทเชอมตอระหวางหวลกศร(Arrowhead)กบตวเลขบอกขนาด(Dimension text) ซงจะอยดานเดยวกนกบเสนตอท 1 (1st Extension Line) 2nd DimensionLine เปนเสนบอกขนาดท 2 ทเชอมตอระหวางหวลกศร(Arrowhead)กบตวเลขบอกขนาด(Dimension text) ซงจะอยดานเดยวกนกบเสนตอท 2 (1st Extension Line) Extend beyond dim lines คอสวนปลายของเสนตรงทตอExtension Line ทยนออกไปดานนอกจากปลายของหวลกศร Offset from origin ชองวางระหวางฐานของชนงานตรงจดทบอกขนาดกบเสนตอ Extension Line Dimension Text คอตวเลขหรอตวอกษรหรอเครองหมายซงใชในการบอกขนาด Suffix ตวอกษรพวงทาย สวน Prefix คอตวอกษรนาหนา Arrowhead หวลกศรซงเราสามารถกาหนดสไตลตางๆ ไดตามตองการ

Offset from originระยะออฟเซท

1st Extension Lineเสนตอท 1

2nd Extension Lineเสนตอท 2

1st Dimension Lineเสนบอกขนาดท 1 2nd Dimension Line

เสนบอกขนาดท 2Extend beyond dim lines

สวนตอ

Arrow HeadหวลกศรDimension Text

ตวเลขบอกขนาด Suffixตวอกษรพวงทาย

Arrow Headหวลกศร

1st Mouse Clickเมาสคลกจดท 1

1st Mouse Clickเมาสคลกจดท 2

รปท 8.1

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29190

Page 3: AutoCAD 2006 2D Chap-08

191กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note สงเกตวาเสนบอกขนาดมอย 2 ดานคอดานท 1 และดานท 2 พดงาย ๆคอดานซายและดานขวา โดยปกตโปรแกรมจะกาหนดใหจดทเราใชเมาสคลกเพอกาหนดตาแหนงของเสนบอกขนาดจดแรกเปนจดท 1และจดทเราใชเมาสคลกจดตอไปเปนท 2 เหตทควรทราบวาจดใดคอดานท 1 จดใดคอดานท 2 กเพราะวาบางกรณเราจาเปนตองซอนหรอระงบ(Suppress)ดานใดดานหนงของเสนบอกขนาดไมใหปรากฏ

กอนทเราจะเรมศกษาคาสงในการเขยนเสนบอกขนาด เราควรทจะรจกประเภทของเสนบอกขนาดเสยกอน เสนบอกขนาดทมใชงาน ใน AutoCAD 2006 มอยหลายประเภทคอเสนบอกขนาดเชงเสน(Linear dimensions) เสนบอกขนาดเชงเสนทามมเอยง(Aligned dimensions) เสนบอกขนาดตามความยาวสวนโคง (Arc Length dimensions) เสนบอกขนาดออรดเนท(Ordinate dimensions) เสนบอกขนาดรศม(Radius dimensions) เสนบอกขนาดแบบกระทงรศม(Jogged dimensions) เสนบอกขนาดเสนผาศนยกลาง(Diameter dimensions) เสนบอกขนาดเชงมม(Angulardimensions) เสนบอกขนาดระดบชน(Baseline dimensions) เสนบอกขนาดตอเนอง(Continue dimensions) เสนชนา(Leaders)และพกดความเผอ(Tolerance)ดงรปท 8.2

รปท 8.2

เมอเราไดรจกสวนประกอบและประเภทของเสนบอกขนาดแลว กอนทเราจะเรมศกษาคาสงในการเขยนเสนบอกขนาดเราควรทจะรจกวธการสรางสไตลหรอรปแบบของเสนบอกขนาด เพอทจะสามารถเขยนเสนบอกขนาดตามรปแบบทเราตองการ

8.1 Format4Dimension Style | DIMSTYLE | D | ในการเขยนแบบเครองกล ไฟฟา กอสรางหรอในการเขยนแบบประเภทใดๆ เสนบอกขนาดจะมรปแบบแตกตางกนไปตามประเภทการใชงาน เสนบอกขนาดของงานแตละประเภทจะมการกาหนดคณสมบตไวแตกตางกนตามมาตรฐานของการเขยนแบบในแตละประเภท ดงนน กอนเรมตนใหขนาดชนงาน เราควรจะตองสรางสไตล(Style)ของเสนบอกขนาดใหเหมาะสมกบงานของเราเสยกอน แลวบนทกสไตลเสนบอกขนาดเกบไว เพอสามารถเรยกออกมาใชในงานไดเมอใดทมความตองการ

โดยปกต เสนบอกขนาดจะมตวแปรระบบ(System Variables)ควบคมอย เราสามารถทจะกาหนดหรอเรยกใชตวแปรระบบควบคมเสนบอกขนาด โดยใชคาสง SETVAR กาหนดคาตวแปรระบบผานคยบอรด แตวธดงกลาวคอนขางเปน

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29191

Page 4: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

192

Note

Current Dimstyle แสดงชอสไตลเสนบอกขนาดใชงาน ชองหนาตาง Styles แสดงรายช อสไตล เส นบอกขนาดท ม อย ในไฟลแบบแปลนทงหมด หากคลกขวาบนช อสไตลใดๆ จะปรากฏเคอร เซอร เมนสาหรบกาหนดสไตลใชงาน(Set Current)เปลยนชอ(Rename)หรอลบสไตล(Delete)List ใชแถบรายการนสาหรบกรองรายชอสไตลเสนบอกขนาดทปรากฏบนไดอะลอคAll styles แสดงรายชอสไตลทงหมด Stylesin use แสดงรายชอเฉพาะสไตลเสนบอกขนาดทถกใชงาน หากปรากฏเครองหมาย

อปสรรคตอผเรมตนใช โปรแกรมหรอแมกระทงผทคนเคยกบ AutoCAD แลวกตาม เนองจากผใชโปรแกรมจาเปนทจะตองจาชอตวแปรระบบตางๆ ของเสนบอกขนาดใหไดอยางแมนยา ดงนน เพอขจดปญหานออกไป AutoCAD จงไดบรรจคาสง DIMSTYLE หรอคาสงยอ D ซงเปนคาสงทใชสาหรบกาหนดคาตวแปรระบบควบคมเสนบอกขนาดผานทางไดอะลอค ซงแสดงตวอยางรปแบบของสวนประกอบตางๆ ของเสนบอกขนาด จงทาใหผใชโปรแกรมไมจาเปนตองจดจาตวแปรระบบควบคมเสนบอกขนาด กสามารถทจะสรางสไตลตางๆ ของเสนบอกขนาดไดตามตองการAutoCAD จะรบคาทเราปรบแตงบนไดอะลอค แลวกาหนดคาเหลานนใหกบตวแปรระบบทเกบคาสวนประกอบตางๆของเสนบอกขนาดใหโดยอตโนมต ดงนน ผใชโปรแกรมจงสามารถสรางสไตลเสนบอกขนาดใหม โดยไมตองเกยวของกบตวแปรระบบควบคมเสนบอกขนาด

เราสามารถสรางสไตลเสนบอกขนาดใหมหรอแกไขปรบปรงสไตลเสนบอกขนาดทมอยแลว โดยใชคาสง Format4Dimension Style จากเมนบารหรอคลกบนปมไอคอน บนทลบาร จะปรากฏ ไดอะลอค Dimension Style Managerดงรปท 8.3

หากเขาส AutoCAD 2006 ผานไฟลตนแบบ(Template file) acad.dwt (ระบบองกฤษ) จะมรปแบบหรอสไตลเสนบอกขนาดท โปรแกรมกาหนดมาใหคอ Standard ซงมการกาหนดความสงของหวลกศรและตวเลขบอกขนาดเทากบ 0.18 หนวย หากเขาส AutoCAD 2006 ผานไฟลตนแบบ(Template file)acadiso.dwt (ระบบเมตรก) จะมสไตลเสนบอกขนาดทโปรแกรมกาหนดมาใหคอ ISO-25 ซงมการกาหนดความสงของหวลกศรและตวเลขบอกขนาดเทากบ 2.5 หนวย หากเขาส AutoCAD 2006 แลวเลอกไฟลตนแบบอนๆ จะมรปแบบหรอสไตลเสนบอกขนาดตามทสรางเกบไวในไฟลนนๆ ตดตามมาดวย

รปท 8.3บนเชคบอกซ Don’t list styles in Xrefs โปรแกรมจะไมแสดงรายชอสไตลของเสนบอกขนาดจากไฟล Xrefsท ถกสอดแทรกเขามาในไฟลแบบแปลนใชงาน Preview of แสดงตวอยางสไตล เสนบอกขนาดใชงานDescription แสดงรายละเอยดสไตลเสนบอกขนาดทถกเลอก อาท เชน ขนาดหวลกศร ระยะออฟเซท(Ext lineoffset) ความสงตวเลข(Text height) เปนตน Set Current คลกบนชอสไตลเสนบอกขนาด แลวคลกปม Set Currentน เพอกาหนดสไตลเสนบอกขนาดใหเปนสไตลใชงาน ชอสไตลใชงานจะปรากฏบน Current Dimstyle New...ใชสาหรบสรางสไตลเสนบอกขนาดใหม เมอคลกบนปม New จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.4 เราสามารถตงชอสไตลใหมในอดทบอกซ New Style Name แลวเลอกตนแบบของสไตลเสนบอกขนาดทตองการสรางในแถบรายการ Start with และยงสามารถกาหนดใหสไตลเสนบอกขนาดมผลกบประเภทของเสนบอกขนาดในแถบรายการ Used for โดยทวไป เราจะตองแนใจวาแถบรายการ Used for ปรากฏ All dimensions ซงจะทาใหการสรางสไตลหรอการปรบแตงสไตลเสนบอกขนาดมผลกบเสนบอกขนาดทกประเภท แตถาเราใชแถบรายการ Usedfor เลอกประเภทเสนบอกขนาด อาท เชน Linear Dimensions, Angular Dimensions, Radius Dimensions,Diameter Dimensions, Ordinate Dimensions หรอแบบ Leaders and Tolerances การสรางสไตลหรอ

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29192

Page 5: AutoCAD 2006 2D Chap-08

193กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note

รปท 8.4

การปรบแตงสไตลเสนบอกขนาด จะมผลเฉพาะประเภทของเสนบอกขนาดทปรากฏในแถบรายการ Used for เทานนเราใชปม Modify... ในกรณทตองการแกไขปรบแตงสไตลเสนบอกขนาดทมอยแลวและถกเลอก ซงการปรบแตงจะมผลการเปลยนแปลงกบเสนบอกขนาดทมอยบนพนทวาดภาพโดยอตโนมต หากเสนบอกขนาดเหลานนใชสไตล

รปท 8.5

เสนบอกขนาดทถกปรบแตง เมอใชคาส งน จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.7 เราใชปม Override... สาหรบแกไขปรบแตงสไตลเสนบอกขนาดทถกเลอก ซงจะมผลกบเสนบอกขนาดทจะเขยนขนใหมเทานน เราใชปมนในการเปลยนแปลงสไตล เสนบอกขนาดช วคราว ซ งเราสามารถทจะยอนกลบไปใชคาตางๆ ทกาหนดไวในสไตลเดมได เมอใชปม Override นจะ ปรากฏไดอะลอคดงรปท8.7 เชนเดยวกน เราสามารถใชปม Compare... สาหรบเปรยบเทยบคณสมบตระหวางสไตล เสนบอกขนาด 2สไตลดงปรากฏบนไดอะลอครปท 8.5 ใหเลอกสไตลเสนบอกขนาด ท ต องการเปร ยบเท ยบในแถบรายการCompare และ With จะปรากฏรายละเอยดชอตวแปร

ชอสไตลทงสองบนตารางและรายงานเฉพาะตวแปรระบบทแตกตางกนบนไดอะลอค ในทนสไตล Mechanical กบISO-25 มความแตกตางกนถง 11 แหง

ใน AutoCAD 2006 โดยปกต สไตลเสนบอกขนาดทปรากฏบนไดอะลอค 8.3 จะควบคมรปแบบของเสนบอกขนาดทกๆ ประเภท ซงหมายถงการกาหนดคาใดๆ ใหกบสไตลของเสนบอกขนาดจะมผลกบเสนบอกขนาดทกประเภท อาท เชน แบบเชงเสน(Linear) แบบเชงมม(Angular) แบบรศม(Radius)แบบเสนผาศนยกลาง(Diameter) แบบออรดเนท(Ordinate) แบบเสนชนาและพกด ความเผอ(Leadersand Tolerances) แตมบางกรณ เราตองการกาหนดรปแบบของเสนบอกขนาดบางประเภทใหมคณสมบตแตกตางกน อาท เชน หากเราตองการกาหนดใหเสนบอกขนาดเชงเสนและเสนบอกขนาดแบบอน ๆทงหมดจะมขนาดหวลกศรเทากบ 2.5 หนวยเทากนและตองการใหเสนบอกขนาดทกแบบมตวเลขบอกขนาดทศนยม 4 ตาแหนง แตตองการใหเสนบอกขนาดแบบเชงมมมตวเลขทศนยม 2 ตาแหนงเราสามารถทาไดโดยใชแถบรายการ Used for แลวเลอก Angular Dimension ดงรปท 8.4 แลวปรบแตงจดทศนยมตามตองการ เมอเราสรางสไตลเสรจเรยบรอยแลวจะปรากฏสไตลยอย Angular ดงรปท 8.6(ซาย) เมอมการใหขนาดแบบเชงเสนและแบบอน ๆจะปรากฏทศนยม 1 ตาแหนงและเมอมการใหขนาดแบบเชงมมจะปรากฏทศนยม 2 ตาแหนง อกตวอยางหนง หากเราตองการใหเสนบอกขนาดแบบเชงเสน(Linear)มหวลกศรแบบ Oblique สวนเสนบอกขนาดประเภทอนๆ ทงหมดหวลกศรยงคงเปนแบบClosed Filled เชนเดม เราสามารถทาไดโดยใชแถบรายการ Used for แลวเลอก Linear Dimensionดงรปท 8.4 แลวหวลกศรเปน Oblique ตามตองการ เมอเราสรางสไตลเสรจเรยบรอยแลวจะปรากฏสไตลยอย Linear ดงรปท 8.6 (ขวา) เมอมการใหขนาดแบบเชงเสนและแบบอนๆ หวลกศรจะเปนแบบOblique และสวนเสนบอกขนาดอนๆ ยงคงเปนแบบ Closed Filled เชนเดม

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29193

Page 6: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

194

เมอคลกบนปม New และ Continue หรอคลกบนปม Modify หรอปม Override บนไดอะลอครปท 8.3 จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.7 แสดงแถบคาสง Line ใชสาหรบกาหนดคณสมบตตางๆ ของเสนบอกขนาด (Dimension lines)เสนตอ(Extension lines) เสนตอความยาวคงท(Fixed length extension lines) ระยะออฟเซท(Offset from origin)ดงน

รปท 8.6

ใชตวเลอกในกลม Dimension LinesสาหรบปรบแตงคณสมบตของเสนDimension lines Color ใชสาหรบกาหนดสใหกบ Dimension lines และหวลกศร Linetype ใชสาหรบกาหนดเสนประใหกบเสน Dimension linesLineweight ใชสาหรบกาหนดความหนาเส น (L ineweigh t)ให ก บเส นDimension lines Extend beyondticks ใชสาหรบกาหนดระยะของเสนDimension lines ท จะย นผ านเสนExtension lines ออกไป ซงสามารถใชกบหวลกศรแบบ Architectural tick,Oblique, Dot small, Integral, และ NoneBaseline spacing กาหนดระยะหาง

ระหวางเสนบอกขนาดแบบซอนเปนระดบชน(Baseline Dimension) Suppress ใชสาหรบระงบการเขยนเสนDimension line เมอปรากฏเครองหมาย หนาเชคบอกซ เสน Dimension line ท 1 จะถกระงบไมใหปรากฏดงรปท 8.8 (ซาย) เมอปรากฏเครองหมาย หนาเชคบอกซ เสน Dimension line ท 2 จะถกระงบไมใหปรากฏดงรปท 8.8 (ขวา)

รปท 8.7

รปท 8.8

Extension Lines ใชตวเลอกในกลมนสาหรบปรบแตงคณสมบตของเสนตอExtension lines Color ใชสาหรบกาหนดสใหกบ Extension lines Linetype ext 1 ใชสาหรบกาหนดเสนประใหกบเสน Extension line ท 1 Linetype ext 2 ใชสาหรบกาหนดเสนประ

ใหกบเสน Extension line ท 2 Lineweight ใชสาหรบกาหนดความหนาเสน(Lineweight) ใหกบเสน Extensionlines Extend beyond dim lines ใชสาหรบกาหนดระยะสวนตอ (Extension)ของเสน Extension lines ทจะยนผานปลายหวลกศร Offset from origin กาหนดระยะหางระหวางจดกาเนดกบปลายเสน Extension lines Suppressใชสาหรบระงบเสน Extension lines เมอปรากฏเครองหมาย หนา เชคบอกซ เสน Extension line ท 1จะถกระงบไมใหปรากฏดงรปท 8.9 (ซาย-บน) เมอปรากฏเครองหมาย หนาเชคบอกซ เสน Extensionline ท 2 จะถกระงบ ไมใหปรากฏดงรปท 8.9 (ขวา-บน) Fixed length extension lines ใช สาหรบกาหนดความยาวคงทใหกบเสนตอ (Extension lines) ดงรปท 8.9 (ลาง) โดยระบความยาวสวนตอในอดทบอกซ Length

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29194

Page 7: AutoCAD 2006 2D Chap-08

195กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note

รปท 8.9

Arrowheads ใชตวเลอกในกลมนสาหรบกาหนดรปแบบของหวลกศรFirst ใชแถบรายการ First สาหรบกาหนดรปแบบของหวลกศรท 1 โดยเราสามารถเล อกรปแบบห วล กศรประเภทตางๆ ดงน

Second ใช

แถบรายการ Second สาหรบกาหนดรปแบบของหวลกศรท 2 ซงมรปแบบของห วล กศรให เ ล อกเหม อนในแถบรายการ First ทกประการ Leaderใช แถบรายการ Leader สาหรบกาหนดรปแบบของหวลกศรซงใชกบเสนชนา(Leader) Arrow size กาหนดขนาดความยาวของหวลกศร Center marks

รปท 8.10

ใชตวเลอกในกลมนสาหรบกาหนดสไตลของเสนศนยกลาง เราสามารถเลอกใชเซนเตอรมารค(Mark) หรอเลอกใชเซนเตอรไลน(Line)หรอไมใชสไตลใดๆ เลย(None) ดงรปท 8.11 Size ใชสาหรบกาหนดขนาดของเซนเตอรมารคหรอเซนเตอรไลน Arc length symbol ใชปมเรดโอในกลมนในการเลอกตาแหนงสญลกษณ Arc length

รปท 8.11

Mark Line None

เมอคลกบนปม New และ Continue หรอคลกบนปม Modify หรอปม Overrideบนไดอะลอครปท 8.3 จะปรากฏ ไดอะลอคดงรปท 8.10 แสดงแถบคาสง Symbol andArrows เราสามารถทจะกาหนดขนาดและคณสมบตของหวลกศร กาหนดรปแบบเซนเตอรมารค(Center Mark) กาหนดตาแหนงสญลกษณเสนบอกขนาดแบบความยาวโคง (Arc Length)และเสนบอกขนาดแบบกระทงรศม(Jogged)ดงน

Suppress Dim Line และ Suppress Ext Line โดยปกต เรามกจะไมใชการระงบเสน Dimension linesและ Extension lines ในการสรางสไตลเสนบอกขนาดขนมาใชงาน แตเรานยมทจะเขยนเสนบอกขนาดขนมากอน แลวจงใชคาสง Modify4Properties ระงบการปรากฏของเสน Dimension lines และExtension lines ในภายหลง เพราะถาเราระงบเสนบอกขนาดไวตงแตตน จะทาใหเสนบอกขนาดทกเสนถกระงบเสน Dimension lines และ Extension lines ไปดวยทงหมด

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29195

Page 8: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

196

Note

Preceding dimension textใชปมเรดโอนสาหรบกาหนดตาแหนงสญลกษณ Arc lengthใหปรากฏนาหนาตวเลขบอกขนาด Above dimensiontext ใชป มเรดโอน สาหรบกาหนดตาแหนงสญลกษณ Arc

Preceding dimension text Above dimension text None

length ใหปรากฏเหนอตวเลขบอกขนาด None ใชปมเรดโอนสาหรบระงบการปรากฏของสญลกษณ Arc lengthเราใช Radius dimension jog ในการกาหนดมมกระทงของ Jog angle ดงรปท 8.13

รปท 8.12

รปท 8.13

Jog angle = 90 องศา Jog angle = 45 องศา Jog angle = 30 องศา

ผใชโปรแกรมสามารถสรางหวลกศรขนใชงานเอง โดยใชบลอค(Block)สรางเปนหวลกศร เมอใชตวเลอกน โปรแกรมจะถามชอบลอคทตองการใชเปนหวลกศร ซงจะตองมการสรางบลอคหวลกศรมากอนแลว แลวจงเลอกหวลกศรแบบ User Arrow...

เมอคลกบนปม New และ Continue หรอคลกบนปม Modify หรอปม Override บนไดอะลอครปท 8.3 จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.14 แสดงแถบคาสง Text เราสามารถทจะกาหนดคณสมบตของตวเลขบอกขนาด อาท เชนสไตลตวอกษร ส ความสง การจดวางตวเลขบอกขนาดและอนๆ ดงตอไปน

Text Appearance ใชตวเลอกในกล มน สาหรบกาหนดคณสมบตของตวเลขบอกขนาด Text style ใชสาหรบกาหนดสไตลตวอกษรให กบตวเลขบอกขนาด กอนทจะใชแถบรายการนไดจะตองมการสรางสไตลตวอกษรมากอนดวยคาส ง Format4Text Style แตถายงมไดมการสรางสไตลตวอกษรมากอน เราสามารถคลกบนปม เพอเรยกไดอะลอค Text Style ออกมาใชงานได Text color ใชสาหรบกาหนดสใหกบตวเลขบอกขนาด Fill color ใชสาหรบกาหนดสพนหลงของตวเลขบอกขนาด Text height ใชสาหรบกาหนดความส งให ก บต ว เลขบอกขนาดรปท 8.14

Fraction height scale ใชกาหนดสเกลแฟคเตอรความสงของเศษสวน Draw frame around text ใชสาหรบเขยนกรอบสเหลยมผนผารอบตวเลขบอกขนาด Text Placement ใชตวเลอกในกลมนกาหนดตาแหนงการจดวางตวเลขบอกขนาด Vertical ใชสาหรบกาหนดตาแหนงการจดวางตวเลขบอกขนาดในแนวตง Centered ใชกาหนดตาแหนงตวเลขบอกขนาดใหอยตรงกลางเสมอ Above ใชกาหนดตาแหนงตวเลขบอกขนาดใหอยเหนอเสนบอกขนาด Outside ใชกาหนดตาแหนงตวเลขบอกขนาดใหอยดานนอกของเสนบอกขนาด JIS ใชกาหนดตาแหนงตวเลขบอกขนาดใหอยในตาแหนงตามมาตรฐาน Japanese Industrial Standard (JIS)ของญปนดงรปท 8.15Horizontal ใชตวเลอกนสาหรบกาหนดการจดวางตวเลขบอกขนาดในแนวนอน Centered ตาแหนงของ

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29196

Page 9: AutoCAD 2006 2D Chap-08

197กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

ตวเลขบอกขนาดใหอยตรงกลางเสมอ At Ext Line 1 ตวเลขบอกขนาดจะอยในตาแหนงคอนไปทางเสน Extensionline ท 1 At Ext Line 2 ตวเลขบอกขนาดจะอยในตาแหนงคอนไปทางเสน Extension line ท 2 Over Ext Line1 ตวเลขบอกขนาดจะอยในตาแหนงชดและขนานกบเสน Extension ท 1 Over Ext Line 2 ตวเลขบอกขนาดจะอยชดและขนานกบเสน Extension ท 2 ดงรปท 8.16 Offset from dim line กาหนดระยะออฟเซตหรอชองวางสาหรบตวเลขบอกขนาด Text Alignment ใชตวเลอกในกลมนในการกาหนดมมเอยงของตวเลขบอกขนาดHorizontal บงคบใหตวเลขบอกขนาดอยในแนวนอนเสมอ Aligned with dimension line บงคบใหตวเลขบอกขนาดทามมเอยงตาม Dimension lines ISO Standard บงคบใหตวเลขบอกขนาดทามมเอยงตามมาตรฐาน ISO

รปท 8.15Above Centered Outside JIS

Centered At Ext Line 1 At Ext Line 2

Over Ext Line 1 Over Ext Line 2

เมอคลกบนปม New และ Continue หรอคลกบนปม Modify หรอปม Override บนไดอะลอครปท 8.3 จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.17 แสดงแถบคาสง Fit เราสามารถควบคมการจดวางตาแหนงหวลกศรและตวเลขบอกขนาด

รปท 8.16

ให อย ภายในหรอภายนอกเสนต อExtension lines ซงขนอยกบขนาดชองวางระหวาง Extension lines ดงนFit Options ใชตวเลอกในกลมนในการกาหนดตาแหนงทเหมาะสมใหกบต วเลขบอกขนาดและหวลกศรEither the text or the arrows(best fit) บงคบใหตวเลขบอกขนาดหรอหวลกศรอยในตาแหนงทเหมาะสมทสด ถามชองวางพอเฉพาะตวเลขบอกขนาด แตไมพอสาหรบหวลกศร ตวเลขบอกขนาดจะถกบงคบใหอย ดานในระหวางเสนตอหวลกศรจะถกผลกออกไปด านนอก ถ าม ชองว างพอเฉพาะหวลกศร แตไมพอสาหรบตวเลขรปท 8.17

Align with dimension line Horizontal

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29197

Page 10: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

198

บอกขนาด หวลกศรจะถกบงคบใหอยดานในระหวางเสนตอ ตวเลขบอกขนาดจะถกผลกออกไปดานนอกดงรปท8.18 (1) Arrow ถามชองวางเพยงพอทจะวางทงตวเลขบอกขนาดและหวลกศรภายในของ Extension lines ทงคจะอยดานใน Extension lines ถามชองวางไมเพยงพอทจะวางทงตวเลขบอกขนาดและหวลกศรดานใน Extension linesหวลกศรจะเปนสงแรกทจะถกผลกออกไปดานนอก Extension lines ถามชองวางไมเพยงพอทจะวางทงตวเลขบอกขนาดและหวลกศรดานในของ Extension lines ทงคจะถกผลกออกไปอยดานนอก Extension lines ดงรปท 8.18(2) Text ในทานองเดยวกนกบตวเลอก Arrow ถามชองวางไมเพยงพอทจะวางทงตวเลขบอกขนาดและหวลกศร

ภายในของ Extension lines ตวเลขบอกขนาดจะเปนสงแรกทจะถกผลกออกไปดานนอกของ Extension lines ดงรปท8.18 (3) Both text and arrows ถาชองวางกวางไมเพยงพอ สาหรบตวเลขบอกขนาดและหวลกศร หวลกศรและ

ชองวางเพยงพอ ชองวางไมพอBest fit

ชองวางไมพอArrow

ชองวางไมพอText

ชองวางไมพอBoth text and Arrows

ชองวางไมพอAlways keep textbetween ext linesรปท 8.18 (1) (2) (3) (4)

(5)

รปท 8.19

dimension line, with a leader ถาตวเลขบอกขนาดถกเคลอนยายออกไป เสนชนาจะถกสรางขนเชอมโยงระหวางตวเลขบอกขนาดกบเสนบอกขนาดดงรปท 8.20(2) Over the dimension line, without a leaderเมอตวเลขบอกขนาดถกเคลอนยายไปจากเสนบอกขนาดไมมการสรางเสนชนาเชอมโยงระหวางตวเลขและเสนบอกขนาดดงรปท 8.20 (3) Scale for DimensionFeatures ใชตวเลอกในกลมนในการกาหนดสเกลของเสนบอกขนาดทงหมดในแบบแปลน Use overall scale

ตวเลขบอกขนาดจะถกผลกออกไปอยภายนอกของ Extension lines ทงสองดงรปท 8.18 (4)Always keep text between ext lines บงคบใหตวเลขบอกขนาดอยระหวางกลางเสนตอExtension lines เสมอไมวา ชองวางจะเพยงพอหรอไมดงรปท 8.18 (5) Suppress arrows ifthey don’t fit inside the extension lines ระงบการปรากฏของหวลกศร ถาไมมชองวางเพยงพอทจะใหหวลกศรอยดานในดงรปท 8.19 Text Placement ใชตวเลอกในกลมน ในการกาหนดตาแหนงของตวเลขบอกขนาด หากชองวางไมเพยงพอสาหรบตวเลขบอกขนาด และเมอตวเลขบอกขนาดถกผลกออกจากตาแหนงทกาหนด ปมเรดโอ Beside the dimension lineจะบงคบใหตวเลขบอกขนาดออกไปอยดานขางของเสนบอกขนาดดงรปท 8.20 (1) Over the

รปท 8.20(1) (2) (3)

of ควบคมสเกลแฟคเตอรของสวนประกอบทงหมดของเสนบอกขนาดทกเสน โดยคณดวยสเกลแฟคเตอรนตวเลอกนคอนขางสาคญ หากเราเขยนเสนบอกขนาดแลวปรากฏวาเสนบอกขนาดนนใหญหรอเลกจนเกนไปใหเพมหรอลดคาตวเลอกนดงรปท 8.21 Scale dimension for layout(paper space) บงคบใหสเกลของเสนบอกขนาดถกปรบเขากบ Layout ใน Paper Space Fine Tuning ใชตวเลอกในกลมน กาหนดตาแหนงตวเลขบอกขนาดและ

รปท 8.21

Use over all scale of 1 Use over all scale of 3 Use over all scale of 5

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29198

Page 11: AutoCAD 2006 2D Chap-08

199กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

หวลกศร Place text manually when dimensioningเมอปรากฏเครองหมาย หนาเชคบอกซน เราสามารถทจะกาหนดตาแหนงตวเลขบอกขนาดไดตามตองการของผใชโปรแกรม Always draw dim line betweenext lines เม อเชคบอกซน ปรากฏเครองหมาย โปรแกรมจะลากเสน Dimension line ระหวางชองวางระหวางเสน Extension line ทงสอง ในกรณทชองวางนนแคบเกนกวาทจะบรรจตวเลขบอกขนาดไวภายในไดดงรปท 8.22

รปท 8.22

เมอคลกบนปม New และ Continue หรอคลกบนปม Modify หรอปม Override บนไดอะลอครปท 8.3 จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.23 แสดงแถบคาสง Primary Units เราสามารถทจะเลอกหนวยวด กาหนดจดทศนยม กาหนดอกษรนา(Prefix) กาหนดอกษรพวงทาย(Suffix) ระงบเลขนาหนาและพวงทายและอนๆ ดงตอไปน

Linear Dimensions ใชตวเลอกในกลมนสาหรบกาหนดหนวยของการบอกขนาดมม จานวนตวเลขหลงจดทศนยมและตวเลขหลงจดทศนยมของพ กดความเผ อ กาหนดเคร องหมายนาหนา (Prefix)และเครองหมายลงทาย(Suffix) Unit format เลอกหนวยวดสาหรบตวเลขบอกขนาด อาท เชนDecimal (ทศนยม), Scientific(วทยาศาสตร), Engineering(วศวกรรม),Achitectural (สถาปตยกรรม),Fractional(เศษสวน), Window Desktop(วนโดวเดสทอป) Precision กาหนดความละเอ ยดของต วเลขบอกขนาดFration format เลอกสไตลของเศษสวนทตองการใหปรากฏ อาท เชน

Horizontal , Diagonal , หรอ Not Stacked 1/2” Decimal separation เลอกสญลกษณใชแทนจดทศนยมเครองหมายทโปรแกรมกาหนดมาใหคอคอมมา , เราสามารถเลอกสไตลของจดทศนยม อาท เชน คอมมา จดหรอ

รปท 8.23

Period Comma Spaceรปท 8.24

ชองวางดงรปท 8.24 ดวยแถบรายการน Round off กาหนดคาการปดเศษตวเลขหลงจดทศนยมใหกบตวเลขบอกขนาด ถาเราปอนคา 0.25 คาตวเลขหลงจดทศนยมทไมลงตวจะถกป ดเข าหา 0.25 Prefix เต มส ญล กษณ หร อต วอ กษรนาหน าตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.25 (ซาย)Suffix เตมสญลกษณหรอตวอกษรพวงทายตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.25 (ขวา) Measurement Scaleกาหนดสเกลแฟคเตอรใหกบเสนบอกขนาด Scale factor กาหนดสเกลแฟคเตอรใหกบตวเลขบอกขนาดท

โปรแกรมวดได โดยทโปรแกรมกาหนดใหสเกลแฟคเตอรเทากบ 1 นนหมายถงหากระยะทเขยนเสนบอกขนาดเทากบ 1000 หนวยตวเลขบอกขนาดจะแสดงคาเท ากบ 1000 หนวย แตถาเราใชสเกลแฟคเตอรเทากบ 0.001 ตวเลขบอกขนาดจะแสดงคาPrefix Suffixรปท 8.25

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29199

Page 12: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

200

Scale factor = 1 Scale factor = 0.001รปท 8.26

เทากบ 1 หนวย แทนทจะแสดงคา 1000 หนวยดงรปท 8.26 Apply to layout dimensions only หากปรากฏเครองหมาย นาหนาเชคบอกซน สเกลแฟคเตอรนจะมผลกบเสนบอกขนาดทเขยนใน Layout ในเปเปอรสเปสเทานนZero Suppression ใชตวเลอกในกลมน ในการระงบเลขศนยดงรปท 8.27 Leading ระงบเลขศนยนาหนาของ

+ ++ +

รปท 8.27

ตวเลขบอกขนาดหนาจดทศนยม Trailing ระงบเลขศนยพวงทายหลงจดทศนยมของตวเลขบอกขนาด 0 Feetระงบเลขศนยฟตหากวดความยาวไดนอยกวา 1 ฟต อาท เชน 0'-6 1/2" จะปรากฏเพยง 6 1/2" 0 inch ระงบเลขศนยนวหากวดความยาวได 1 ฟตพอด อาท เชน 1'-0" จะปรากฏเพยง 1' เทานน Angular Dimensions ใชตวเลอกในกลมนในการกาหนดหนวยวดมม Unit format เลอกหนวยวดมม Decimal Degrees(องศาทศนยม), Degrees MinutesSeconds(องศา ลบดา พลบดา), Gradians (แกรเดยน), Radians(เรเดยน) Precision กาหนดความละเอยดของตวเลขบอกขนาด Zero suppression ระงบเลขศนยนาหนา(Leading)และพวงทาย(Trailing)บนตวเลขบอกขนาด

เมอคลกบนปม New และ Continue หรอคลกบนปม Modify หรอปม Override บนไดอะลอครปท 8.3 จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.28 แสดงแถบคาสง Alternate Units เราสามารถทจะกาหนดตวเลขบอกขนาดสารอง เลอกหนวยวด กาหนดจดทศนยม กาหนดสเกล กาหนดอกษรนา กาหนดอกษรพวงทาย ระงบเลขนาหนาและพวงทายและอนๆ ใหแกตวเลขบอกขนาดสารองดงตอไปน

รปท 8.28

Display alternate units ใชเชคบอกซน เพอเปดโหมดแสดงตวเลขบอกขนาดสารอง Alternate Units ใชตวเลอกในกล มน ในการกาหนดต วเลขบอกขนาดสารอง Unit format เลอกหนวยวดสาหรบตวเลขบอกขนาด อาท เชนDecimal (ทศนยม), Scientific(วทยาศาสตร), Engineering(วศวกรรม),Achitectural (สถาปตยกรรม),Fractional(เศษสวน), Window Desktop(วนโดวเดสทอป) Precision กาหนดความละเอ ยดของต วเลขบอกขนาดMultiplier for alt units กาหนดตวคณคาของตวเลขบอกขนาด เพอใชในตวเลขบอกขนาดสารอง อาท เชน หากตวเลข

บอกขนาดธรรมดาอานคาได 1 เมตร และตองการใชตวเลขบอกขนาดสารองมหนวยเปนเซนตเมตร ซงจะตองอานคาไดเทากบ 100 เซนตเมตร เราใชตวคณเทากบ 100 Round distances to กาหนดคาการปดเศษตวเลขหลงจด

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29200

Page 13: AutoCAD 2006 2D Chap-08

201กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

ทศนยมใหกบตวเลขบอกขนาดสารอง Prefix เตมสญลกษณหรอตวอกษรนาหนาตวเลขบอกขนาด Suffixเตมสญลกษณหรอตวอกษรพวงทายตวเลขบอกขนาด Zero suppression ระงบเลขศนยนาหนา(Leading)และพวงทาย (Trailing)บนตวเลขบอกขนาด Placement ใชตวเลอกในกลมนควบคมตาแหนงของตวเลขบอกขนาดสารอง After primary value วางตวเลขบอกขนาดสารองหลงตวเลขบอกขนาดปกต Below primary valueวางตวเลขบอกขนาดสารองใตตวเลขบอกขนาดปกต

รปท 8.29

Tolerance Format ใชตวเลอกในกลมนกาหนดสไตลของพกดความเผอใหกบตวเลขบอกขนาด Method ใชแถบรายการนสาหรบเลอกสไตลใหกบพ กดความเผ อ อาท เชน None,Symmetrical, Deviation, Limits, Basicดงรปท 8.32 Precision กาหนดคาความละเอยดของพกดความเผอ Uppervalue กาหนดคาสงสดของพกดความเผอ Lower value กาหนดคาตาสดของพกดความเผอ Scaling for heightกาหนดสเกลความสงของตวเลข Uppervalue และตวเลข Lower value โดยเปรยบเทยบกบความสงของตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.33 (บน) Verticalรปท 8.31

รปท 8.30

เมอคลกบนปม New และ Continue หรอคลกบนปม Modify หรอปม Override บนไดอะลอครปท 8.3 จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.31 แสดงแถบคาสง Tolerances เราสามารถทจะกาหนดวธการเขยนพกดความเผอ กาหนดคาสงสด คาตาสดและอนๆ ดงตอไปน

position จดตวเลขคาสงสดและคาตาสดใหชดดานบน(Top) อยกงกลาง (Middle) ชดดานลาง (Bottom)ดงรปท8.33 (ลาง) Zero suppression ระงบเลขศนยนาหนา(Leading)และพวงทาย(Trailing)บนตวเลขคาสงสดและคา

None Symmetrical Deviation Limits Basicรปท 8.32

ตาสดของพกดความเผอ Alternate Unit Tolerance ใชตวเลอกในกลมน กาหนดความละเอยดของพกดความเผอสารอง เราจะสามารถใชงานตวเลอก ในกลมนไดกตอเมอโหมดตวเลขบอกขนาดสารอง Display alternate units เปดอยเทานน Precision กาหนดคาความละเอยดของพกดความเผอสารอง Zero suppression ระงบเลขศนยนาหนา(Leading)และพวงทาย(Trailing) บนตวเลขคาสงสดและคาตาสดของพกดความเผอสารอง

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29201

Page 14: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

202

8.2 Dimension4Quick Dimension | QDIM | ใชคาสงนสาหรบเขยนเสนบอกขนาดหลายๆ เสนพรอมๆ กนในการใชคาสงเพยงครงเดยว คาสงนมประโยชนในการเขยนเสนบอกขนาดแบบ Baseline และแบบ Continue หรอเขยนเสนบอกขนาดใหกบเสนตรง วงกลมและเสนโคงหลายๆ เสนพรอมๆ กน

Scaling for height = 1 Scaling for height = 0.5

Vertical position = Top Vertical position = Middle Vertical position = Bottom

รปท 8.33

Command: _qdim {จากรปท 8.34 (ซาย)}Associative dimension priority = Endpoint {โปรแกรมรายงานโหมดออฟเจกทสแนปทจะม

ผลตอความสมพนธระหวางเสนบอกขนาดกบชนงานเปนอนดบแรกระหวาง Endpoint กบIntersection}

Select geometry to dimension: {คลกเสนสวนประกอบทงหมดทตองการใหขนาด}Select geometry to dimension: {คลกขวาหรอ Q}Specify dimension line position, or [Continuous/Staggered/Baseline/ Ordinate/

Radius/Diameter/datumPoint/Edit/seTtings] <Continuous>: {เลอกตวเลอกเพอกาหนดประเภทของเสนบอกขนาดทตองการหรอเลอนเคอรเซอร เพอกาหนดตาแหนงเสนบอกขนาดทเหมาะสม แลวคลกเมาสซาย}

Continuous เลอกเสนบอกขนาดแบบตอเนองดงรปท 8.35 (ซาย-บน) Staggered เลอกเสนบอกขนาดแบบซอนดงรปท 8.35 (กลาง-บน) Baseline เลอกเสนบอกขนาดแบบระดบชนดงรปท 8.35 (ขวา-บน) Ordinateเลอกเสนบอกขนาดแบบออรดเนทดงรปท 8.35 (ซาย-ลาง) Radius เลอกเสนบอกขนาดแบบรศมดงรปท 8.35(กลาง-ลาง) Diameter เลอกเสนบอกขนาดแบบเสนผาศนยกลางดงรปท 8.38 (ขวา-ลาง) datumPoint พมพตวเลอก P เพอกาหนดจดกาเนดใหแกเสนบอกขนาดแบบออรดเนท ใหเรมวดคาจาก 0,0 Edit เพมหรอถอดจดในการเขยนเสนบอกขนาด เมอใชตวเลอกนจะปรากฏขอความ Indicate dimension point to remove, or [Add/eXit]<eXit>: และปรากฏเครองหมายกากบาทบนจดตางๆ ของเสนทงหมดทเราเลอก หากตองการถอดจดในการเขยนเสน

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.34

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29202

Page 15: AutoCAD 2006 2D Chap-08

203กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note

Note

Note

บอกขนาดใดๆ ออก ใหคลกตรงจดนน หากตองการเพมเตมจด ใหพมพ A เพอเลอกตวเลอก Add เสยกอน แลวจงคลกตรงจดทตองการเพมจดในการเขยนเสนบอกขนาด seTtings พมพตวเลอก T แลวเลอกโหมดออฟเจกทสแนปEndpoint หรอ Intersection ทจะมความสมพนธระหวางเสนบอกขนาดและชนงานเปนอนดบแรก

หากตองการกาหนดระยะหางของ Baseline ของเสนบอกขนาดแตละเสนทซอนกน เราสามารถใชคาสงFormat4Dimension Style แลวเลอกสไตลเสนบอกขนาดใชงาน คลกบนปม Modify แลวคลกแถบคาสง Lines แลวกาหนดระยะหางของเสนบอกขนาดใน Baseline spacing ซงจะมผลตอเสนบอกขนาดทจะถกเขยนขนใหม

ในการใชคาสงนใหรวดเรว ควรเลอกวตถทงหมดในคราวเดยวในบรรทด Select geometry to dimension:การเลอกแบบนจะทาใหเสนบอกขนาดเกดขนทกๆ จดปลายเสนของวตถ ในขณะทยงปรากฏบรรทดขอความ Specify dimension line position ... หากไมตองใหเสนบอกขนาดใดปรากฏ ควรใชตวเลอกEdit เพอถอดจดทไมตองการออกไป โดยพมพตวเลอก E จะปรากฏขอความ Indicate dimensionpoint to remove, or [Add/eXit] <eXit>: และจะปรากฏเครองหมายกากบาท ณ ตาแหนงอางองทจะปรากฏเสนบอกขนาด หากเราไมตองการใหเสนบอกขนาดปรากฏ ณ จดใด ใหใชเมาสคลก ณ จดกากบาทนน จดกากบาทจะหายไปจากชนงาน หากเราตองการเพมจดอางองเพอใหเสนบอกขนาดปรากฏ ณ ตาแหนงใหม เราสามารถพมพ A เพอเลอกตวเลอก Add แลวคลก ณ จดใดๆ บนชนงานทตองการใหปรากฏเสนบอกขนาด แลวกดปม Q เพอกลบไปยงบรรทดขอความ Specify dimensionline position ... เพอกาหนดตาแหนงของเสนบอกขนาด

หากไมตองการใชตวเลอก Edit เพอถอดจดในการเขยนเสนบอกขนาดทไมตองการออก เราจะตองเลอกเฉพาะวตถทตองการให เสนบอกขนาดปรากฏไดเชนเดยวกน

8.3 Dimension4Linear | DIMLINEAR | DLI | ใชสาหรบเขยนเสนบอกขนาดแบบเชงเสน(Linear dimension)ซงเปนเสนบอกขนาดในแนวนอนและแนวตงดงรปท 8.39

8.3.1 การเขยนเสนบอกขนาด DIMLINEAR โดยกาหนดจด Extension Line

Command: _dimlinear {จากรปท 8.36 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Specify first extension line origin or <select object>: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 1

แลวคลกซาย เมอปรากฏมารคเกอร เพอกาหนดจดท 1 ของเสนบอกขนาด}

Continue Staggered Baseline

Ordinate Radius Diameterรปท 8.35

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29203

Page 16: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

204

Note

Note

Note

Specify second extension line origin: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 2 แลวคลกซาย เมอปรากฏมารคเกอร เพอกาหนดจดท 2 ของเสนบอกขนาด}

Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle/Horizontal/Vertical/Rotated]:{ปด OSNAP # แลวคลกตรงจดท 3 เพอกาหนดตาแหนงของเสนบอกขนาด}

Dimension text = 154 {รายงานคาทกาหนดใหกบตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.36 (ขวา)}

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.36

8.3.2 การเขยนเสนบอกขนาด DIMLINEAR โดยเลอกเสนทตองการใหขนาด

Command: _dimlinear {จากรปท 8.36 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Specify first extension line origin or <select object>: {คลกขวาหรอ Q เพอเลอกเสน

ทตองการใหขนาด}Select object to dimension: {คลกบนเสนท 4 เพอเขยนเสนบอกขนาด}Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle/Horizontal/Vertical/Rotated]:

{ปด OSNAP # คลกตรงจดท 5 เพอกาหนดตาแหนงของเสนบอกขนาด}Dimension text = 194 {รายงานคาทกาหนดใหกบตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.36 (ขวา)}

การเลอกทจะเขยนเสนบอกขนาด Linear ในแนวนอนหรอแนวตงนนขนอยกบทศทางทเราเลอนเมาสในบรรทดขอความ Dimension line location

หากตองการกาหนดระยะหางของตวเลขบอกขนาดของเสนบอกขนาดทกเสนใหมระยะหางออกไปจากจดกาเนดเทากบ 10 หนวยทกเสน เราสามารถพมพคารเลทฟคอรออรดเนทแทนการใชเมาสคลกบนบรรทดขอความ Dimension line location อาท เชน @10<270, @15<90 เปนตน คาคอรออรดเนทนอางองจากจดกาเนดของเสนตอท 2 (Second extension line origin)เสมอ

ในขณะทกาลงเขยนเสนบอกขนาดและกาลงปรากฏขอความ Specify first extension line origin...หรอขอความ Specify second extension line origin... เราจะตองแนใจวาออฟเจกทสแนป # อยในสถานะเปด แตในขณะทปรากฏขอความ Specify dimension line location ... เราจะตองแนใจวาออฟเจกทสแนป # อยในสถานะปด

8.4 Dimension4Aligned | DIMALIGN | DAL | ใชเขยนเสนบอกขนาดแบบเอยงทามม(Aligned dimension) ซงเปนเสนบอกขนาดทเอยงทามมและขนานไปกบวตถดงรปท 8.37

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29204

Page 17: AutoCAD 2006 2D Chap-08

205กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

8.4.1 การเขยนเสนบอกขนาด DIMALIGN โดยกาหนดจด Extension Line

Command: _dimaligned {จากรปท 8.37 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Specify first extension line origin or <select object>: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 1

แลวคลกซาย เมอปรากฏมารคเกอร เพอกาหนดจดท 1 ของเสนบอกขนาด}Specify second extension line origin: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 2 แลวคลกซาย เมอปรากฏ

มารคเกอร เพอกาหนดจดท 2 ของเสนบอกขนาด}Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: {ปด OSNAP # แลวคลกตรง

จดท 3 เพอกาหนดตาแหนงของเสนบอกขนาด}Dimension text = 248 {รายงานคาทกาหนดใหกบตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.37 (ขวา)}

8.4.2 การเขยนเสนบอกขนาด DIMALIGN โดยเลอกเสนทตองการใหขนาด

Command: _dimaligned {จากรปท 8.37 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Specify first extension line origin or <select object>: {คลกขวาหรอ Q เพอเลอกเสน

ทตองการใหขนาด}Select object to dimension: {คลกบนเสนท 4 เพอเขยนเสนบอกขนาด}Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: {ปด OSNAP # แลวคลกตรง

จดท 5 เพอกาหนด ตาแหนงของเสนบอกขนาด}Dimension text = 212 {รายงานคาทกาหนดใหกบตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.37 (ขวา)}

8.5 Dimension4Arc Length | DIMARC | DAR | ใชคาสงนสาหรบเขยนเสนบอกขนาดแสดงคาความยาวจรงของสวนโคงดงรปท 8.38

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.37

กอนใชคาสง หลงใชคาสง

รปท 8.38

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29205

Page 18: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

206

Note

Command: _dimarc {จากรปท 8.38 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะปด}Select arc or polyline arc segment: {คลกบนสวนโคงจดท 1 ทตองการเขยนเสนบอกขนาด}Specify arc length dimension location, or [Mtext/Text/Angle/Partial]: {พมพตวเลอก M

เพอใช Mtext เปนตวเลขบอกขนาด โดยเราสามารถกาหนดคาของตวเลขบอกขนาดดวยตนเองหรอพมพตวเลอก T เพอใช Text เปนตวเลขบอกขนาด โดยเราสามารถกาหนดคาของตวเลขบอกขนาดดวยตนเองหรอพมพ A เพอกาหนดมมของตวเลขบอกความยาวสวนโคงหรอพมพ P เพอเขยนเสนบอกขนาดบางสวนของ สวนโคงทถกเลอกหรอคลกจดท 2 เพอกาหนดตาแหนงตวเลขบอกความยาวสวนโคง ณ ตาแหนงทตองการ}

Dimension text = 396 {โปรแกรมรายงานความยาวของสวนโคง}Command: DIMARC {คลกขวาหรอกดปม Q เพอทาซาคาสง Arc Length}Select arc or polyline arc segment: {คลกบนสวนโคงจดท 3 ทตองการเขยนเสนบอกขนาด}Specify arc length dimension location, or [Mtext/Text/Angle/Partial]: P {พมพตวเลอก

P เพอเขยนเสนบอกขนาดความยาวโคงแบบบางสวน}Specify first point for arc length dimension: {เลอนเคอรเซอรไปยงจดท 4 คลกซาย

เมอปรากฏมารคเกอร ตรงจดท 4 }Specify second point for arc length dimension: {เลอนเคอรเซอรไปยงจดท 5 คลกซาย

เมอปรากฏมารคเกอร ตรงจดท 5 }Specify arc length dimension location, or [Mtext/Text/Angle/Partial/Leader]:

{คลกจดท 6 เพอกาหนดตาแหนงตวเลขบอกความยาวสวนโคง ณ ตาแหนงทตองการ}Dimension text = 66 {โปรแกรมรายงานความยาวของสวนโคง จะปรากฏดงรปท 8.38 (ขวา)}

ไมวาเราจะเขยนเสนบอกขนาดขนมาดวยคาสงใด หากเราไมตองการใชคาตวเลขบอกขนาดทโปรแกรมกาหนดมาใหโดยอตโนมต เราสามารถใชคาสง Modify4Object4Text4Edit แลวพมพคาทเราตองการเขาไปแทนทคาทโปรแกรมกาหนดมาให แตถาหากเราตองการเรยกคาตวเลขบอกขนาดทโปรแกรมกาหนดมาใหกลบคนมาใชงาน เราสามารถใชคาสง Express4Dimension4ResetDim Text Value

8.6 Dimension4Ordinate | DIMORDINATE | DOR | ใชเขยนเสนบอกขนาดแบบ Ordinate dimension ซงเปนเสนบอกขนาดทอางองจากจดกาเนดของระบบคอรออรดเนทX และ Y ดงรปท 8.39

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.39

8.6.1 การเขยนเสนบอกขนาดแบบ Ordinate dimension1. จากรปท 8.39 (ซาย) กาหนดตาแหนงของจดกาเนดคอรออรดเนท X,Y ใหม โดยเคลอนยายจด

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29206

Page 19: AutoCAD 2006 2D Chap-08

207กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

กาเนดไปอยทมมซายดานลางของชนงาน โดยใชคาสง Tools4New UCS4Origin หรอคลกบนปมไอคอน หรอปอนคาสงผานคยบอรดดงน

Command: _ucs {จากรปท 8.39 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # และ OTRACK _ อยในสถานะเปด}Current ucs name: *WORLD*Enter an option [New/Move/orthoGraphic/Prev/Restore/Save/Del/Apply/?/World]

<World>: _oSpecify new origin point <0,0,0>: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 1 เลอนเคอรเซอรออกจากจดท 1

ใหแนใจวาปรากฏเครองหมาย + ตรงจดท 1 เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 2 เลอนเคอรเซอรออกจากจดท 2 ใหแนใจวาปรากฏเครองหมาย + ตรงจดท 2 เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 3 จะปรากฏเวคเตอร

ตดกนตรงจดท 3 แลวคลกซาย เราจะไดจดกาเนด 0,0 ตรงจดท 3 พอด}

2. เขยนเสนบอกขนาดในแนวแกน X โดยใชคาสง Dimension4Ordinate หรอคลกบนปมไอคอน หรอปอนคาสงผานคยบอรดดงน

Command: _dimordinate {จากรปท 8.41 (ซาย)}Specify feature location: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 1 แลวคลกซายเมอปรากฏมารคเกอร }Specify leader endpoint or [Xdatum/Ydatum/Mtext/Text/Angle]: {คลกตรงจดท 4}Dimension text = 0 {จะปรากฏเสนบอกขนาดแสดงตวเลข 0}Command: {คลกขวาหรอ Q เพอทาซาคาสง}DIMORDINATE Specify feature location: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 2 แลวคลกซายเมอปรากฏ

มารคเกอร }Specify leader endpoint or [Xdatum/Ydatum/Mtext/Text/Angle]: {คลกตรงจดท 5}Dimension text = 224 {จะปรากฏเสนบอกขนาดแสดงตวเลข 224 แลวใชวธเดมกบจดทเหลออยทงหมด

ในแนวแกน X}

3. เขยนเสนบอกขนาดในแนวแกน Y โดยใชคาสง Dimension4Ordinate หรอคลกบนปมไอคอน หรอปอนคาสงผานคยบอรดตามวธในขอ 2 แลวกาหนดตาแหนงของตวเลขบอกขนาด

โดยใชจดท 1-12 และจดท 13-14 และจดอนๆ ตามทปรากฏดงรปท 8.39 (ขวา)

8.7 Dimension4Radius | DIMRADIUS | DRA | ใชสาหรบเขยนเสนบอกขนาดแบบรศม(Radius) ซงเปนเสนบอกขนาดสาหรบสวนโคงและวงกลมดงรปท 8.40

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.40

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29207

Page 20: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

208

Note

Command: _dimradius {จากรปท 8.40 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะปด}Select arc or circle: {คลกบนเสนโคงหรอวงกลมทตองการหรอคลกบนเสนตรงจดท 1}Dimension text = 173 {โปรแกรมรายงานคาทกาหนดใหกบตวเลขบอกขนาด}Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: {ปด OSNAP # เลอนเมาสไปยง

ทศทางและตาแหนงทตองการใหเสนบอกขนาดปรากฏ คลก ณ ตาแหนงทตองการหรอคลกจดท 2}

8.8 Dimension4Jogged | DIMJOGGED | DJO | ใชสาหรบเขยนเสนบอกขนาดแบบกระทงรศม เพราะสามารถเปลยนตาแหนงจดศนยกลางของเสนบอกขนาดไดเพมความอสระในการกาหนดตาแหนง ใชในกรณทจดศนยกลางของสวนโคงอยหางจากชนงานมากๆ ดงรปท 8.41

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.41

Command: _dimjogged {จากรปท 8.41 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะปด}Select arc or circle: {คลกบนเสนโคงหรอวงกลมทตองการหรอคลกบนเสนตรงจดท 1}Specify center location override: {คลกบนจดปลายเสนบอกขนาดทตองการหรอคลกจดท 2}Dimension text = 637 {โปรแกรมรายงานคาทกาหนดใหกบตวเลขบอกขนาด}Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: {พมพตวเลอก M เพอใช Mtext เปน

ตวเลขบอกขนาด โดยเราสามารถกาหนดคาของตวเลขบอกขนาดดวยตนเองหรอพมพตวเลอก Tเพอใช Text เปนตวเลขบอกขนาด โดยเราสามารถกาหนดคาของตวเลขบอกขนาดดวยตนเองหรอพมพ A เพอกาหนดมมของตวเลขบอกรศมสวนโคงหรอเลอนเมาสไปยงตาแหนงทตองการ ใหตวเลขบอกขนาดปรากฏ แลวคลกซายหรอคลกจดท 3}

Specify jog location: {เลอนเมาสเพอยายรศมกระทงไปยงตาแหนงทตองการ แลวคลกซายหรอคลกตรงจดท 4 จะปรากฏดงรปท 8.41 (ขวา)}

หากตองการกาหนดมมกระทงรศม ใหใชคาสง Format4Dimension Style คลกปม Modify คลกแถบคาสง Symbols and Arrows แลวกาหนดคามมกระทงในอดทบอกซ Jog angle คามมทสามารถใชไดอยระหวาง 5 - 90 องศา

8.9 Dimension4Diameter | DIMDIAMETER | DIMDIA | ใชสาหรบเขยนเสนบอกขนาดแบบเสนผาศนยกลาง(Diameter dimension) ซงเปนเสนบอกขนาดสาหรบสวนโคงและวงกลมดงรปท 8.42

Command: _dimdiameter {จากรปท 8.42 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะปด}Select arc or circle: {คลกบนเสนโคงหรอวงกลมทตองการ}

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29208

Page 21: AutoCAD 2006 2D Chap-08

209กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Dimension text = 40 {รายงานคาทกาหนดใหกบตวเลขบอกขนาด}Dimension line location (Mtext/Text/Angle): {ปด OSNAP # เลอนเมาสไปยงทศทางและ

ตาแหนงทตองการใหเสนบอกขนาดปรากฏ คลกเมาสซาย จะปรากฏดงรปท 8.42 (ขวา)}

8.10 Dimension4Angular | DIMANGULAR | DIMANG | ใชสาหรบเขยนเสนบอกขนาดแบบเชงมม(Angular dimension) ซงเปนเสนบอกขนาดสาหรบเสนตรง 2 เสนทามมซงกนและกนดงรปท 8.43

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.42

Command: _dimangular {จากรปท 8.43 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะปด}Select arc, circle, line, or <specify vertex>: {คลกบนเสนตรงจดท 1 หรอกดปม Q แลว

คลกจดเวอรเทกซ ซงใชเปนจดศนยกลางของเสนบอกขนาดแบบเชงมม}Select second line: {คลกบนเสนตรงจดท 2}Specify dimension arc line location or [Mtext/Text/Angle]: {ปด OSNAP # แลวเลอน

เมาสไปยงทศทางทตองการ ใหเสนโคงบอกคามมปรากฏ คลกเมอไดตาแหนงทตองการ ในทนคลกตรงจดท 3}

Dimension text = 120 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด จะปรากฏดงรปท 8.43 (ขวา)}Command: _dimangular {จากรปท 8.43 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Select arc, circle, line, or <specify vertex>: {คลกขวาหรอกดปม Q เพอเลอก Specify

vertex}Specify angle vertex: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 4 เลอนเคอรเซอรออกจากจดท 4 ใหแนใจวาปรากฏ

เครองหมาย + ตรงจดท 4 เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 5 เลอนเคอรเซอรออกจากจดท 5 ใหแนใจวาปรากฏเครองหมาย + ตรงจดท 5 เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 6 จะปรากฏเวคเตอร ตดกนตรงจดท 6 แลวคลกซาย angle vertex จะอยตรงจดท 6 พอด}

Specify first angle endpoint: {เลอนเคอรเซอรไปยงจดท 4 เมอปรากฏมารคเกอร คลกซาย}

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.43

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29209

Page 22: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

210

Note

Specify second angle endpoint: {เลอนเคอรเซอรไปยงจดท 5 เมอปรากฏมารคเกอร คลกซาย}Specify dimension arc line location or [Mtext/Text/Angle]: {ปด OSNAP # แลว

คลกตรงจดท 7 เพอกาหนดตาแหนงตวเลขบอกคามม}Dimension text = 233 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด จะปรากฏดงรปท 8.43 (ขวา)}

8.11 Dimension4Baseline | DIMBASELINE | DBA | ใชสาหรบเขยนเสนบอกขนาดแบบ Baseline ซงเปนเสนบอกขนาดแบบซอนกนเปนระดบชนดงรปท 8.44

1. จากรป 8.44 ใชคาสง Dimension4Linear หรอปอนคาสงผานคยบอรดดงน

Command: _dimlinear {จากรปท 8.44 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Specify first extension line origin or <select object>: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 1

แลวคลกซาย เมอปรากฏมารคเกอร เพอกาหนดจดท 1 ของเสนบอกขนาด}Specify second extension line origin: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 2 แลวคลกซาย

เมอปรากฏมารคเกอร เพอกาหนดจดท 2 ของเสนบอกขนาด}Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle/Horizontal/Vertical/Rotated]:

{ปด OSNAP # คลกตรงจดท 3 เพอกาหนดตาแหนงของเสนบอกขนาด}Dimension text = 57 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด จะปรากฏดงรปท 8.44 (กลาง)}

2. ใชคาสง Dimension4Baseline หรอปอนคาสงผานคยบอรดดงน

Command: _dimbaseline {จากรปท 8.44 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกตรงจดท 4}Dimension text = 132 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกตรงจดท 5}Dimension text = 152 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกตรงจดท 6}Dimension text = 205 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกตรงจดท 7}Dimension text = 302 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกขวาหรอQ}Select base dimension: {คลกขวาหรอ Q จะปรากฏดงรปท 8.44 (ขวา)}

หากเราตองการกาหนดระยะหางระหวางชองวางของ Baseline แตละเสนใหกาหนดคาตวแปร DIMDLIหรอใชคาสง Format4Dimension Style ðModify...ðLines ðแลวปอนระยะหางเขาไปในอดทบอกซ Baseline spacing ซงจะมผลกบเสนบอกขนาด Baseline ทถกสรางขนใหม

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.44 หลงใชคาสง

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29210

Page 23: AutoCAD 2006 2D Chap-08

211กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note หากเรามเสนบอกขนาดแบบ Linear, Aligned หรอ Angular เราไมจาเปนทจะตองเขยนเสนบอกขนาดแบบดงกลาว ซงจะใชเปนฐานของ Baseline ไวกอนกได เนองจากเราสามารถทจะเลอกเสนบอกขนาดดงกลาวทมอยแลวบนพนทวาดภาพ โดยในบรรทดขอความ Specify a second extension line originor [Undo/Select] <Select>: ใหกดปม Q จะปรากฏขอความ Select base dimension: ซงเราสามารถเลอกเสนฐานของ Baseline ได

8.12 Dimension4Continue | DIMCONTINUE | DCO | ใชสาหรบเขยนเสนบอกขนาดแบบ Continue ซงเปนเสนบอกขนาดแบบตอเนองดงรปท 8.45

1. จากรปท 8.45 ใชคาสง Dimension4Linear หรอปอนคาสงผานคยบอรดดงน

Command: _dimlinear {จากรปท 8.45 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Specify first extension line origin or <select object>: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 1 แลวคลก

ซาย เมอปรากฏมารคเกอร เพอกาหนดจดท 1 ของเสนบอกขนาด}Specify second extension line origin: {เลอนเคอรเซอรไปบนจดท 2 แลวคลกซาย เมอปรากฏ

มารคเกอร เพอกาหนดจดท 2 ของเสนบอกขนาด}Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle/Horizontal/Vertical/Rotated]:

{ปด OSNAP # คลกตรงจดท 3 เพอกาหนดตาแหนงของเสนบอกขนาด}Dimension text = 65 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด จะปรากฏดงรปท 8.45 (กลาง)}

2 ใชคาสง Dimension4Continue หรอปอนคาสงผานคยบอรดดงน

Command: _dimcontinue {จากรปท 8.45 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกตรงจดท 4}Dimension text = 60 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกตรงจดท 5}Dimension text = 75 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกตรงจดท 6}Dimension text = 86 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกตรงจดท 7}Dimension text = 78 {โปรแกรมรายงานคาตวเลขบอกขนาด}Specify a second extension line origin or [Undo/Select] <Select>: {คลกขวาหรอQ}Select continued dimension: {คลกขวาหรอ Q จะปรากฏดงรปท 8.45 (ขวา)}

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.45 หลงใชคาสง

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29211

Page 24: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

212

Note

Note

Note

ในการกาหนดตาแหนงของตวเลขบอกขนาดของเสนบอกขนาดเรมตนซงจะใชเปนฐานสาหรบคาสงDIMCONTINUE น เราจะตองเผอระยะหางของเสนบอกขนาดใหมระยะหางมากเพยงพอหรอเทากบระดบของเสนบอกขนาดเสนสดทาย ดงจดท 3 ของรปท 8.45 (ซาย) ดวย มฉะนน เสนบอกขนาดContinued Dimension อาจจะจมเขาไปในชนงานไดโดยงาย

เหมอนกบคาสง DIMBASELINE เราไมจาเปนทจะตองเขยนเสนบอกขนาดแบบ Linear, Alignedหรอ Angular ซงจะใชเปนฐาน ของ Continued Dimension ไวกอนกได เนองจากเราสามารถทจะเลอกเสนบอกขนาดดงกลาว ทมอยแลวบนพนทวาดภาพ โดยในบรรทดขอความ Specify a second extensionline origin or [Undo/Select] <Select>: เรากดปม Q จะปรากฏขอความ Select continueddimension: ซงเราสามารถเลอกเสนฐานของ Continued Dimension ได

8.13 Dimension4Leader | QLEADER | LE | ใชสาหรบเขยนเสนชนา(Leader Line) เพอใชเปนคาอธบายชนงานรายละเอยดของชนงาน Leader นน ประกอบดวยหวลกศร เสนตรงและตวอกษรเพอใชเปนคาอธบายหรอสามารถใชรวมกบพกดความเผอ(Tolerance)ได

Command: _qleader {จากรปท 8.46 (ซาย)}Specify first leader point, or [Settings]<Settings>: {คลกบนปม เพอใช Object snap

ในโหมด Nearest แลวคลกบนเสนจดท 1 เพอกาหนดจดปลายหวลกศรหรอคลกขวาหรอ Qเพอกาหนดโหมดในการเขยนคาอธบาย}

Specify next point: {ปด OSNAP # คลกตรงจดท 2}Specify next point: {คลกขวาหรอ Q}Specify text width <0>: {คลกขวาหรอ Q เพอใชตวอกษรในแนวนอนมมมเอยง 0 องศา}Enter first line of annotation text <Mtext>: Surface A {พมพขอความ Surface A}Enter next line of annotation text: {คลกขวาหรอ Q จะปรากฏดงรปท 8.46 (ขวา)}

หากเราไดทดลองทาตามตวอยางขางบนน แลวไมปรากฏบรรทดขอความ Specify text width <0>:แตปรากฏขอความ Select an object to copy: ออกมาแทน ทาใหเราไมสามารถเขยนเสนลดเดอรแบบมคาบรรยายไดตอไปได เราจะตองกดปม D เพอออกจากคาสง แลวเรยกคาสงออกมาใชงานใหมอกครง เมอปรากฏบรรทดขอความ Specify first leader point, or [Settings]<Settings>: ใหคลกขวาหรอQ จะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.47 ใหเลอกปมเรดโอ Mtext ในฟลด Annotation Typeแลวคลกบนปม OK เพอออกจากไดอะลอค เราจงจะสามารถเขยนเสนลดเดอรแบบมคาบรรยายได

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.46

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29212

Page 25: AutoCAD 2006 2D Chap-08

213กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note ในขณะทปรากฏบรรทดขอความ Enter first line of annotation text <Mtext>: หากเราตองการใชหนาตางText Formatting ของคาสง Draw4Text4Multiline Text ชวยในการเขยนคาอธบายตวอกษรใหกดปม Q แตถาหากเราไมตองการใชหนาตาง Text Formatting เรากสามารถพมพคาอธบายไดหลายๆ บรรทด โดยพมพคาอธบายเขาไปในบรรทด Enter next line of annotation text: ไดหลายๆบรรทด จนกวาจะมการกดปม Q เพอออกจากคาสง

ในขณะทปรากฏบรรทดขอความ Specify first leader point, or [Settings]<Settings>: หากเราคลกขวาหรอ Qจะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.47 เราสามารถทกาหนดสไตลของหวลกศร สไตลเสนลดเดอร กาหนดตวอกษร จดชดซายขวา เปลยนคาอธบายเปนพกดความเผอ(Tolerance)และอนๆ ดงตอไปน

รปท 8.47

Annotation Type ใชปมเรดโอในกลมนสาหรบเลอกวตถทพวงทายเสนชนา ซงเราสามารถใชMText เพอเขยนตวอกษรทปลายเสนชนาหรอใชCopy an Object เพอคดลอกตวอกษร MText,บลอคหรอพกด ความเผอทมอยแลวแปลงใหเปนเสนลดเดอรไลนหรอใช Tolerance เพอเขยนเสนชนาแบบแสดงพกดความเผอ ซงจะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.55 หรอใช Block Reference เพอเขยนเสนชนาแบบมบลอคสอดแทรกพวงทายเสนชนาหรอ เลอกใช None เพอไมใหมคาอธบายหรอวตถใดๆ ปรากฏอยทปลายเสนชนา MText options ใช

Prompt for width จะปรากฏขอความ Specify text width <0>: เพอถามความกวางของตวอกษร เราใช Alwaysleft justify เพอบงคบใหจดตวอกษร MText ชดซายเสมอ เราใช Frame Text เพอเขยนกรอบสเหลยมผนผาลอมรอบ

รปท 8.48

ตวอกษร MText ดงรปท8.48 Annotation Reuseใช Reuse Next เพอใชตวอกษร MText ทกาลงจะพมพตอไปในการเขยนเสนช นาเสนตอๆ ไปหรอใชReuse Current เพอใช

สาหรบเขยนตวอกษร MTEXT ทกาหนดดวย Reuse Next ทปลายเสนชนาหรอใช None เพอยกเลกโหมดการเรยกตวอกษร MText ออกมาใชงานใหมเมอคลกบนแถบรายการ Leader Line & Arrow บนไดอะลอคดงรปท 8.47 จะปรากฏดงรปท 8.49

รปท 8.49

Leader Line ใช Straight ดงรปท 8.50 (ซาย)เพอกาหนดโหมดเสนตรงใหกบเสนชนา ใช Splineดงรปท 8.50 (ขวา) เพอกาหนดโหมดเสนโคงสไปลนให กบเสนช นา Number of Points โดยทโปรแกรมกาหนดมาให เราสามารถเขยนเสนลดเดอรโดยกาหนดจดไดถง 3 จดตอเนอง กอนทจะเขยนคาอธบายหรอเลอกใช No Limit ดงรปท 8.51 เพอให เราสามารถเขยนเสนชนาโดยไมจากดจานวนจดท ใช เมาสคลกจนกว าจะมการคลกขวาหรอQ เพอเขาสโหมดเขยนคาอธบาย Arrowheadเลอกสไตลของหวลกศรทตองการนามาใชกบเสน

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29213

Page 26: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

214

ลดเดอรไลน Angle Constraints ใช First Segment ในการบงคบสวนท 1 หรอเซกเมนตท 1 ของเสนชนาใหทามม15, 30, 45, 90 องศาหรอในแนวนอน Horizontal ใช Second Segment ในการบงคบสวนท 2 หรอเซกเมนตท 2

รปท 8.50

ของเสนชนาใหทามม 15, 30, 45, 90 องศาหรอในแนวนอน Horizontal โดยทโปรแกรมกาหนดมาใหเปน Anyangle ทงคนนหมายถงไมมการบงคบมมของเสนชนา

รปท 8.51+ +

เมอคลกบนแถบรายการ Attachment บนไดอะลอคLeader Settings จะปรากฏตวเลอกดงรปท 8.52เราสามารถเลอกวาจะใหคาอธบายปรากฏทางดานซายหรอดานขวาและยงสามารถกาหนดตาแหนงของปลายเสนชนาวาจะให ไปอยตรงจดใดของคาอธบายตวอกษร MText ดงน

รปท 8.52

8.14 Dimension4Tolerance | TOLERANCE | TOL | ใชสาหรบเขยนสญลกษณพกดความเผอ(Telerance) ซงเปนคาสงสดหรอคาตาสดภายในขอบเขตทกาหนดทจะยอมใหผลตชนงานได เราสามารถใชพกดความเผอในการควบคมการผลตชนงานใหมความแมนยามากหรอนอยตามความตองการดงรปท 8.54 เราสามารถใชคาสง Dimension4Tolerance หรอพมพคาสง TOLERANCE ผานคยบอรดจะปรากฏไดอะลอคดงรปท 8.55

Top of top line

Middle of multi-line text

Bottom of bottom line

Middle of top line

Middle of bottom line

Underline bottom lineรปท 8.53

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29214

Page 27: AutoCAD 2006 2D Chap-08

215กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note

เมอคลกบนชองวาง ในฟลด Sym บนไดอะลอค Geometic Tolerance จะปรากฏไดอะลอค Symbol ดงรปท 8.55(ขวา-บน) ซงมรายละเอยดดงน

สญลกษณพกดความเผอ

คาพกดความเผอ

ดาตมอางอง

สญลกษณสภาพวสด

สญลกษณเสนผาศนยกลาง รปท 8.54

รปท 8.55

Position ควบคมพกดความเผอของตาแหนง Concentricity ควบคมพกดความเผอของความเท ยงตรงของศนยกลาง Symmetry ควบคมพ กดความเผ อของความสมดลย ท งสองข างParallelism ควบคมพกดความเผอของความขนาน Perpendicularity ควบคมพกดความเผอของความตงฉาก Angularity ควบคมพกดความเผอของมม Cylindricity ควบคมพกดความเผอของความเทยงตรงของทรงกระบอก Flatness ควบคมพกดความเผอของความราบเรยบ Circularity

ควบคมพกดความเผอของความกลม Straightness ควบคมพกดความ เผอของความตรง Profileof a surface ควบคมพ กดความเผ อของรปทรงของพ นผ ว Profile of a line

ควบคมพกดความเผอของของรปทรงในแนวเสน Circular runout ควบคมพกดความเผอของการหนศนยกลางของวงกลม Total runout ควบคมพกดความเผอของการหนแนวระนาบ Sym แสดงสญลกษณพกดความเผอทเราไดเลอกจากไดอะลอค Symbol Tolerance 1 ใชสาหรบกาหนดคาพกดความเผอท1 พรอมทงสามารถสอดแทรกสญลกษณเสนผาศนยกลางและสญลกษณสภาพของวสด Tolerance 2 ใชสาหรบกาหนดคาพกดความเผอท 2 เหมอนกบพกดความเผอท 1 Datum 1 ใชสาหรบสรางดาตมอางองระนาบท 1 Datum2 ใชสาหรบสรางดาตมอางอง ระนาบท 2 Datum 3 ใชสาหรบสรางดาตมอางองระนาบท 3 Height สรางคาขอบเขตของพกดความเผอ Projected Tolerance Zone เขยนสญลกษณ P หลงคาขอบเขตพกดความเผอ DatumIdentifier สรางสญลกษณซงบรรจดาตมอางอง

เมอกาหนดคาและเลอกสญลกษณตางๆ เรยบรอยแลว คลกบนปม OK ของไดอะลอครปท 8.55จะปรากฏขอความ Enter tolerance location: ใหใชเมาสคลก ณ ตาแหนงใดๆ บนพนทวาดภาพทตองการใหพกดความเผอปรากฏ

8.15 Dimension4Center Mark | DIMCENTER | DCE | ใชสาหรบเขยนเสนศนยกลางใหกบเสนโคงหรอวงกลม เราสามารถใชคาสง Dimension4Center Mark หรอคลกบนปมไอคอน หรอปอนคาสงผานคยบอรดดงน

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29215

Page 28: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

216

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.57

Note

Command: _dimcenter {จากรปท 8.56 (บน)Select arc or circle: {คลกบนเสนโคงหรอวงกลมตรงจดท 1 จะปรากฏดงรปท 8.56 (ลาง)}

โดยทโปรแกรมกาหนดให Center Mark เปนโหมดใชงาน เราสามารถเปลยนโหมดระหวาง CenterMark และ Center Line ไดโดยคาสง Format4Dimension Style ð Modify ð Symbols andArrows ð Center Mark เพอเปลยนโหมดระหวาง Mark และ Line ได

8.16 Dimension4Oblique | DIMEDIT | DED | ใชคาสงนสาหรบปรบมมเอยงออฟบลก(Oblique)ใหกบเสนบอกขนาดแบบ Aligned dimension ซงใชในการเขยนเสนบอกขนาดแบบไอโซเมตรกดงรปท 8.57

กอนใชคาสง

หลงใชคาสง

รปท 8.56

1. เปดโหมดเคอรเซอรไอโซเมตรก โดยคลกขวาบนปม บนบรรทดแสดงสถานะ เลอกคาสงSettings เลอกปมเรดโอ Isometric snap แลวคลกบนปม OK เพอออกจากไดอะลอค

2. เปดโหมดออรโธ(Ortho)โดยคลกบนปม หรอกดปมฟงชนคย *3. เรยกคาสง Dimension4Oblique ออกมาใชงาน จะปรากฏขอความดงน

Command: _dimedit {จากรปท 8.57 (ซาย) ใหแนใจวา ORTHO * อยในสถานะเปด}Enter type of dimension editing [Home/New/Rotate/Oblique] <Home>: _oSelect objects: 1 found {คลกบนเสนบอกขนาดเสนเดยวหรอหลายๆ เสนทตองการปรบแตงมมเอยง

ในแนวเดยวกนหรอคลกจดท 1}

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29216

Page 29: AutoCAD 2006 2D Chap-08

217กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note

Note

Note

Note

Select objects: {คลกขวาหรอ Q}Enter obliquing angle (press ENTER for none): {พมพคามมเอยงหรอใชเมาสคลกตรงจดท 2

เพอกาหนดจดแรกของมมเอยง}Specify second point: {คลกจดท 3 เพอกาหนดจดทสองของมมเอยง จะปรากฏดงรปท 8.57 (ขวา)}

สงเกตวาหลงจากทเราไดปรบเสนบอกขนาดเปนไอโซเมตรกแลว เราจะเหนวาตวเลขบอกขนาดยงไมเปนไอโซเมตรก เราสามารถปรบตวเลขบอกขนาดเปนไอโซเมตรกได โดยการแกไขมม Oblique ของตวเลขบอกขนาดใหเอยงทามม +30 องศาหรอ -30 องศา (ดวธการปรบแตงในคาสงตอไป)

อนทจรงแลวคาสง Dimension4Oblique บนเมนบารเปนคาสงยอยของ DIMEDIT ซงในการใชคาสงDIMEDIT กบตวเลอก อนๆ นอกจากตวเลอก Oblique แลว เราจะตองพมพคาสงผานคยบอรดเทานนไมมคาสง DIMEDIT ในเมนบาร มเฉพาะคาสง Dimension4Oblique เทานน

Home ใชตวเลอกน ในกรณทมการเคลอนยายหรอปรบมมเอยงของตวเลขบอกขนาดไปแลว แตตองการใหเสนบอกขนาดดงกลาวกลบไปใชคณสมบตเดมทกาหนดไวในสไตลของเสนบอกขนาด New ใชสาหรบเพมเตมตวอกษรหรอตวเลขเขาไปยงตวเลขบอกขนาด เมอใชตวเลอกนจะปรากฏหนาตาง Text Formatting ขนมาบนจอภาพ ตวเลข0 (ศนย) คอคาของตวเลขบอกขนาดทโปรแกรมกาหนดให เราสามารถพมพตวอกษรนาหนาหรอตอทายตวเลข 0(ศนย) นได หากตองการลบตวเลขบอกขนาดทโปรแกรมกาหนดใหออกไปใหลบตวเลข 0 (ศนย) ทงไป Rotateใชสาหรบปรบมมเอยงใหกบตวเลขบอกขนาด โดยปอนคาองศาของมมเอยงทกระทากบแนวแกน X ไดตามตองการOblique ใชสาหรบปรบมมเอยงของเสนบอกขนาดแบบออฟบลค(Oblique)

การเขยนเสนบอกขนาดแบบ Oblique นน เราจะตองสรางเสนบอกขนาดแบบ Aligned dimension ขนมากอน หลงจากนนจงใช คาสง Dimension4Oblique เพอปรบมมของเสนบอกขนาด Aligned dimensionใหทามมตามตองการ

รปท 8.57 (ซาย) เปนภาพฉายไอโซเมตรกทใหขนาดโดยใชเสนบอกขนาดแบบ Aligned dimensionทงหมด หลงจากทใหขนาดเสรจเรยบรอยแลว จงปรบแตงเสนบอกขนาดดงกลาวใหทามมดงรปท 8.57(ขวา) เสนบอกขนาดเสนท 4 ถกปรบใหทามม Oblique เทากบ 30 องศา เสนบอกขนาดเสนท 5 ถกปรบใหทามม Oblique เทากบ 30 องศา เสนบอกขนาดเสนท 6 ถกปรบใหทามม Oblique เทากบ 330 องศาเชนเดยวกน อนง การวดมมในไฮโซเมตรกเปรยบเทยบจากแกน X หรอแกน 0 องศาในแนวนอนเสมอ

8.17 Dimension4Align Text | DIMTEDIT | DIMTED | ใชสาหรบการแกไขปรบตาแหนงและปรบมมเอยงใหกบตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.58

Command: _dimtedit {จากรปท 8.58 (ซาย) ใหแนใจวา ORTHO * อยในสถานะเปด}Select Dimension: {คลกบนเสนบอกขนาดทตองการปรบแตงตวเลขบอกขนาด}Specify new location for dimension text or [Left/Right/Center/Home/Angle]:

{เลอนเคอรเซอรไปยง ตาแหนงทตองการใหเสนบอกขนาดไปปรากฏ แลวคลกเมาสซายหรอพมพตวเลอกใดตวเลอกหนงเพอจดตาแหนง ชดซาย ชดขวาหรอกลบไปยงตาแหนงเดมทกาหนดในสไตลหรอกาหนดคามม เพอปรบมมเอยงใหกบตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.58 (กลาง)}

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29217

Page 30: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

218

Note

Note

Note

Note

Left ใชตวเลอกนเพอเคลอนยายตวเลขบอกขนาดใหชดดานซาย Right ใชตวเลอกนเพอเคลอนยายตวเลขบอกขนาดใหชดดานขวา Home ใชตวเลอกนเพอเคลอนยายตวเลขบอกขนาดใหกลบไปยงตาแหนงและมมทกาหนดไวในสไตล Angle ใชสาหรบปรบมมเอยงใหกบตวเลขบอกขนาด โดยปอนคาองศาของมมเอยงทกระทากบแนวแกน Xไดตามตองการ

จากรปท 8.58 (ซาย) ใชคาสง Dimension4Align Text4Angle เมอปรากฏขอความ Select dimension:ใหเลอกเสนบอกขนาดทมคาตวเลข 60 หนวย เมอปรากฏขอความ Specify angle for dimension text:ใหกาหนดคามม 330 องศาหรอคลกจากจดท 1 ไปยงจดท 2 แลวเรยกคาสง Dimension4AlignText4Angle อกครง เมอปรากฏขอความ Select dimension: ใหเลอกเสนบอกขนาดทมคาตวเลข 40หนวย เมอปรากฏขอความ Specify angle for dimension text: ใหกาหนดคามม 30 องศาหรอคลกจากจดท3 ไปยงจดท 4 แลวเรยกคาสง Dimension4Align Text4Angle อกครง เมอปรากฏขอความ Selectdimension: ใหเลอกเสนบอกขนาดทมคาตวเลข 50 หนวย เมอปรากฏขอความ Specify angle fordimension text: ใหกาหนดคามม 30 องศาหรอคลกจากจดท 5 ไปยงจดท 6 ตวเลขบอกขนาดจงจะเอยงทามมพรอมทจะปรบใหเปนไอโซเมตรกดงรปท 8.58 (กลาง)

ในการปรบตวเลขบอกขนาดใหเอยงตามระนาบตางๆ ในไอโซเมตรกดงรปท 8.58 (ขวา) เราจะตองสรางสไตลตวอกษรขนมาใหม 2 สไตล โดยใชคาสง Format4Text Style สรางสไตลตวอกษรชอPlus30 เลอกใชฟอนทเดม (ไมตองเปลยนฟอนท) กาหนดคามม Oblique = 30 องศา และสรางสไตลตวอกษรชอ Minus30 เลอกใชฟอนทเดม (ไมตองเปลยนฟอนท) กาหนดคามม Oblique = -30 องศาแลวออกจากไดอะลอค ในขณะทบรรทด Command: ไมปรากฏคาสงใด ๆคลกบนเสนบอกขนาดตรงจดท 7 และเสนบอกขนาดตรงจดท 8 ของรปท 8.58 (กลาง) เลอกสไตลตวอกษร Plus30 จากแถบรายการควบคมสไตลตวอกษร แลวกดปม D เพอยกเลกการเลอกวตถ คลกเสนบอกขนาดตรงจดท 9 ของรปท 8.58 (กลาง) เลอกสไตลตวอกษร Minus30 จากแถบรายการควบคมสไตลตวอกษร

แลวกดปม D เพอยกเลกการเลอกวตถ ตวเลขบอกขนาดจะเปลยนเปนไอโซเมตรกดงรปท 8.58 (ขวา)

ตวเลอก Rotate ในคาสง DIMEDIT และตวเลอก Angle ในคาสง DIMTEDIT มการใชงานเพอปรบมมเอยงของตวเลขบอกขนาด เหมอนกน

โดยทโปรแกรมกาหนดมาใหตวเลอก Aligned with dimension line บนไดอะลอค 8.14 เปนตวเลอกใชงาน ซงจะทาใหตวเลขบอกขนาดทามมเอยงไปตามเสนบอกขนาดอยแลวดงรปท 8.58 (กลาง) หากเราใชตวเลอกดงกลาวน เราอาจไมจาเปนตองปรบมมเอยงของตวอกษรกอนทจะทาใหเปนไอโซเมตรก

กอนใชคาสง หลงใชคาสงรปท 8.58 หลงใชคาสง

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29218

Page 31: AutoCAD 2006 2D Chap-08

219กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note

8.18 Dimension4Style | DIMSTYLE | D | คาสงนเหมอนกบคาสง Format4Dimension Style ใชสาหรบกาหนดสไตลของเสนบอกขนาดซงไดอธบายมาแลวดรายละเอยดการใชคาสงนในหวขอ 8.1 Format4Dimension Style

8.19 Dimension4Override | DIMOVERRIDE | DOV | เราสามารถทกาหนดตวแปรระบบสาหรบการบอกขนาดใหกบเสนบอกขนาดไวชวคราวหรอสามารถทจะเรยกคนสไตลของเสนบอกขนาดเดมกอนทจะมการใช Override น

Command: _dimoverrideEnter dimension variable name to override or [Clear overrides]: DIMASZ {พมพชอ

ตวแปรระบบควบคม เสนบอกขนาดทตองการปรบแตงหรอพมพ C เพอยกเลกตวแปรทกาหนดใหกบเสนบอกขนาดไปแลวใหกลบไปใชสไตล เสนบอกขนาดเดม}

Enter new value for dimension variable <2.5000>: 4 {กาหนดคาของตวแปรระบบ}Enter dimension variable name to override: {พมพชอตวแปรระบบอนๆ ทตองการปรบแตง

หากไมมใหคลกขวาหรอ Q}Select objects: 1 found {คลกบนเสนบอกขนาดทตองการใหตวแปรระบบมผลการเปลยนแปลง}Select objects: {คลกขวาหรอ Q เสนบอกขนาดทถกเลอกจะถกปรบปรง(Update) โดยอตโนมต}

เราสามารถใชคาสงนผานปม Override... ของไดอะลอค Dimension Style Manager ซงสะดวกในการใชงานมากกวา เพราะผใชโปรแกรมสามารถเขาไปปรบแตงคณสมบตตางๆ ของเสนบอกขนาดไดโดยทไมตองจดจาชอตวแปรระบบควบคมคณสมบตของเสนบอกขนาดไดเหมอนกบการใชคาสงนคาสงนจงเหมาะกบผใชโปรแกรมทมประสบการณมากแลว

8.20 Dimension4Update | -DIMSTYLE APPLYใชคาสงนสาหรบปรบปรง(Update)เสนบอกขนาดทถกเลอกใหใชคณสมบตทกาหนดใน Override... ของไดอะลอคDimension Style Manager

Command: _-dimstyle Current dimension style: ISO-25Current dimension overrides: DIMTXSTY minus30 {โปรแกรมรายงานตวแปรระบบ

ทปรบแตงใหม(Override)}Enter a dimension style option [Save/Restore/STatus/Variables/Apply/?]

<Restore>: _applySelect objects: 1 found {คลกบนเสนบอกขนาดทตองการปรบปรง(Update)}Select objects: {คลกขวาหรอ Q เพอออกจากคาสง}

8.21 Dimension4Reassociate Dimensions | DIMREASSOCIATE | DREโดยทโปรแกรมกาหนดให เสนบอกขนาดจะยดตดกบวตถทเราใหขนาดไมวาวตถนนจะเปลยนขนาด ไปเทาใดกตามเสนบอกขนาดจะเปลยนแปลงตามไปดวยโดยอตโนมต แตเรากตองแนใจวามเครองหมาย ปรากฏนาหนาเชคบอกซ

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29219

Page 32: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

220

Note

กอนใชคาสง

หลงใชคาสง

รปท 8.59

Command: _dimreassociate {จากรปท 8.59 (บน) ใหแนใจวา OSNAP # อยในสถานะเปด}Select dimensions to reassociate ...Select objects: 1 found {คลกบนเสนบอกขนาดทตองการใหยดตดกบวตถ เราสามารถเลอกเสนบอก

ขนาดหลายๆ เสนพรอมกนทงหมดในคราวเดยวกได}Select objects: {คลกขวาหรอ Q เพอออกจากโหมดการเลอกเสนบอกขนาด จะปรากฏเครองหมาย

กากบาทสนาเงนแสดงตาแหนงของจดทจะยดตดกบวตถ}Select arc or circle <next>: {คลกบนสวนโคงหรอวงกลม จะปรากฏดงรปท 8.59 (ลาง)}

หากเสนบอกขนาดทเลอกเปน Radius จะปรากฏขอความใหเราเลอกสวนโคงหรอวงกลม หากเสนบอกขนาดทเราเลอกเปนเสนบอกขนาดแบบ Linear หรอ Aligned จะปรากฏขอความบอกใหเรากาหนดจดท1 และจดท 2 ของเสนบอกขนาด

8.22 การแกไขเสนบอกขนาดดวยการพลกกลบหวลกศรหลงจากทเสนบอกขนาดถกสรางขนมาแลว เราสามารถพลกกลบทศทางของหวลกศรขางเดยวหรอทงสองขางได โดยขณะทบรรทดปอนคาสง Command: ไมปรากฏคาสงใดๆ ใหคลกบนเสนบอกขนาด จนกระทงปรากฏจดกรปสสนาเงนบนเสนบอกขนาดดงรปท 8.60 (ซาย) ใหคลกขวาบนหวลกศรดานทตองการพลกกลบดงรปท 8.60 (กลาง) แลวเลอกคาสง Flip Arrow หรอพมพคาสง AIDIMFLIPARROW ผานบรรทดปอนคาสง เมอปรากฏขอความ Select objects:ใหคลกบนหวลกศรดานทตองการพลกกลบ จะปรากฏดงรปท 8.60 (ขวา)

Make new dimensions associative ซงอยในคาสง Tools4Options ð User Preferences หากไมปรากฏเครองหมาย หนาเชคบอกซน เมอเราเขยนเสนบอกขนาดลงบนวตถใดๆ เสนบอกขนาดกจะไมยดตดหรอไมมความสมพนธ

กบวตถนน เมอแกไขเปลยนแปลงหรอเคลอนยายวตถ เสนบอกขนาดจะไมเปลยนแปลงและไมเคลอนยายไปดวยหากเราเขยนเสนบอกขนาดลงบนวตถไปแลว แตปรากฏวาเสนบอกขนาดไมยดตด(Associative)กบวตถ เนองจากกอนทจะเขยนเสนบอกขนาดไมมเครองหมาย ปรากฏนาหนาเชคบอกซ Make new dimensions associative เราสามารถใชคาสงนสาหรบทาใหเสนบอกขนาดยดตดและมความสมพนธกบวตถได โดยใชคาสง Dimension4ReassociateDimensions ดงตอไปน

รปท 8.60

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29220

Page 33: AutoCAD 2006 2D Chap-08

221กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note

8.23 การแกไขตาแหนงตวเลขบอกขนาดดวยเคอรเซอรเมนหลงจากทเสนบอกขนาดถกสรางขนมาแลว เราสามารถเคลอนยายตาแหนงของตวเลขบอกขนาดได โดยขณะทบรรทดปอนคาสง Command: ไมปรากฏคาสงใดๆ ใหคลกบนเสนบอกขนาด จนกระทงปรากฏจดกรปสสนาเงนบนเสนบอกขนาด แลวคลกขวาบนตวเลขบอกขนาด จะปรากฏชอทคทเมนดงรปท 8.61 (ซาย) เราสามารถเคลอนยาย

รปท 8.61

ตาแหนงตวเลขบอกขนาดดงรปท 8.61 (1) ขนไปอยเหนอเสนบอกขนาด โดยเลอกคาสง Dim Text Position4Abovedim line จะปรากฏดงรปท 8.61 (2) หากตองการใหตวเลขบอกขนาดกลบไปอยตรงกลางในแนวดง เราสามารถเลอกคาสง Dim Text Position4Centered จะปรากฏดงรปท 8.61 (1) หากตองการใหตวเลขบอกขนาดกลบไปอยในตาแหนงทกาหนดไวในสไตลเสนบอกขนาด เราสามารถเลอกคาสง Dim Text Position4Home Text หากตองการเคลอนยายเฉพาะตวเลขบอกขนาด แตเสนบอกขนาดอยในตาแหนงเดม เราสามารถเลอกคาสง Dim Text Position4Move text alone ดงรปท 8.61 (3) หากตองการเคลอนยายเฉพาะตวเลขบอกขนาด แตเสนบอกขนาดอยในตาแหนงเดมพรอมเขยนเสนลดเดอรเชอมโยงไปยงเสนบอกขนาด เราสามารถเลอกคาสง Dim Text Position4Move with leaderดงรปท 8.61 (4) หากตองการเคลอนยายทงตวเลขบอกขนาดและเสนบอกขนาดไปยงตาแหนงใหม เราสามารถเลอกคาสง Dim Text Position4Move with dim line

นอกจากการเคลอนยายตาแหนงตวเลขบอกขนาดและเสนบอกขนาดจากชอทคทเมนดงรปท 8.61 (ซาย)แลว เรายงสามารถแกไขจานวนตวเลขหลงจดทศนยม โดยเลอกคาสง Precision นอกจากน เรายงสามารถเปลยนสไตลเสนบอกขนาด โดยเลอกคาสง Dim Style จากชอทคทเมนไดอกดวย

8.24 การแกไขเสนบอกขนาดใหเปนแบบ Fixed Lengthหากเราตองการสรางเสนบอกขนาดทงหมดใหเปนแบบ Fixed Length ดงรปท 8.62 เราจะตองใชคาสง Format4Dimension Style แลวสรางสไตลเสนบอกขนาดใหม โดยคลกปม New ตงชอสไตลทตองการ คลกปม Continueในแถบคาสง Lines คลกใหปรากฏเครองหมาย บนเชคบอกซ Fixed length extension lines และระบความยาวของสวนตอในอดทบอกซ Length แลวออกจากไดอะลอค กาหนดใหสไตลใหมเปนสไตลใชงาน โดยคลกบนปม Set

(1) (2)

(3) (4)

Current แลวจงเรมเขยนเสนบอกขนาดแบบ Fixed Lenthextension lines ดงปรากฏในรปท 8.62 ไดทนท แตถาเรามไดเขยนเสนบอกขนาดไปแลว แตตองการแกไขเสนบอกขนาดบางเสนใหเปนแบบ Fixed Length extension lines ใหเรยกคาสง Modify4 Properties ออกมาใชงาน และในขณะทบรรทด Command: ไมปรากฏคาสงใดๆ ใหคลกบนเสนบอก

รปท 8.62

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29221

Page 34: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

222

ขนาดบางเสนหรอหลายๆ เสนทตองการปรบแตง ในทนคลกจากจดท 1 ไปยงจดท 2 เพอเลอกเสนบอกขนาดทงหมดแบบ Crossing ดงรปท 8.63 (ขวา-บน) จนกระทงปรากฏจดกรปสบนเสนบอกขนาดทงหมดดงรปท 8.63 (ขวา-กลาง)ในหนาตาง Properties ดงรปท 8.63 (ซาย) ใหเลอก On จากแถบรายการ Ext line fixed แลวกาหนดความยาว 10หนวยในอดทบอกซ Ext line fixed length แลวกดปม Q แลวปม D เพอยกเลกการเลอกวตถ เสนบอกขนาดทถกเลอกทงหมดจะถกเปลยนใหเปนแบบ Fixed length extension lines ดงรปท 8.63 (ขวา-ลาง)

รปท 8.63

8.25 การกาหนดสเกลแฟคเตอรสาหรบเสนบอกขนาดบนโมเดลสเปสอยางทไดกลาวมาในตอนตนของบทนแลววาการเขยนเสนบอกขนาดบนพนทเลเอาทเปเปอรสเปสไมมขนตอนใดทยงยาก เพราะหลงจากทเราไดใชคาสง Format4Dimension Style สรางสไตลเสนบอกขนาดและกาหนดใหเปนสไตลเสนบอกขนาดใชงานแลว เรากสามารถเขาสโหมด Layout กาหนดขนาดกระดาษ สรางววพอรทใหปรากฏชนงานในโมเดลเปสผานววพอรทในเปเปอรสเปสและกาหนดสเกลใหกบววพอรท แลวจงเขยนเสนบอกขนาดแบบตางๆดวยขนาดจรงๆ ทกาหนดในคาสง Format4Dimension Style บนเลเอาทเปเปอรสเปสโดยตรงไดทนท เนองจากการเขยนเสนบอกขนาดบนเลเอาทเปเปอรสเปสเปนวธทงายและสะดวกมาก ดงนน จงไมมหวขอใดทจะอธบายรายละเอยดเกยวกบการใหขนาดบนเลเอาทเปเปอรสเปส อยางไรกตาม ถาเราเลอกทจะเขยนเสนบอกขนาดบนเลเอาทเปเปอรสเปสซงนยมใชใน AutoCAD 2002, 2004, 2005 และ 2006 กสามารถขามหวขอนไปอานในบทถดไปแตถาเราตองการศกษาวธการเขยนเสนบอกขนาดบนโมเดลสเปส ซงสามารถนาไปใชใน AutoCAD R14, 2000, 2000iเราควรทจะอานและศกษารายละเอยดในหวขอนตอไปไดดงน

วธการใหขนาดในโมเดลสเปสของ AutoCAD 2002, 2004, 2005 และ 2006 ไมมความแตกตางไปจากวธการใหขนาดในAutoCAD 2000, 2000i และ R14 ซงสามารถเลอกใหขนาดชนงานทอยในโมเดลสเปส ทงชนงานและเสนบอกขนาดจะอยบนพนทโมเดลสเปสดงรปท 8.64 ขนาดของชนงานจงจะมผลกบขนาดเลกหรอใหญทปรากฏของเสนบอกขนาดโดยตรง หลงจากทเราเขยนชนงานเสรจเรยบรอยแลว กอนทเราจะเขยนเสนบอกขนาด เราควรทจะใชคาสง Format4Dimension Style เพอกาหนดรปแบบและเลอกสไตลเสนบอกขนาดใชงานเสยกอน เมอเรมไฟลแบบแปลนใหมถาเราเลอกเทมเพลทไฟล acadiso.dwt โปรแกรมจะสรางสไตลเสนบอกขนาดชอ ISO-25 ซงหมายถงโปรแกรมไดกาหนดขนาดหวลกศรและความสงของตวเลขบอกขนาดเทากบ 2.5 หนวยมาให ซงถาชนงานมขนาดใหญหรอเลกมาก เมอเทยบกบขนาดของหวลกศรและตวเลขบอกขนาดทโปรแกรมกาหนดมาใหน จะทาใหเสนบอกขนาดปรากฏบนชนงานมขนาดใหญมากหรอเลกมากเชนเดยวกน ดงนน เราจงจาเปนตองกาหนดสเกลแฟคเตอรทงหมด

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29222

Page 35: AutoCAD 2006 2D Chap-08

223กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

อยางทเราไดทราบมาบางแลววาขนาดของเสนบอกขนาดขนอยกบแฟคเตอร Use Overall scale of บนไดอะลอคดงรป8.17 โดยทโปรแกรมกาหนดมาให Use Overall scale ofมคาเทากบ 1 นนหมายถงขนาดสวนประกอบทงหมดของเสนบอกขนาดขนอยกบคาทกาหนดใหกบตวเลอกนหรออกนยหนงกคอเมอ Use Overall scale of มคาเทากบ 1 และตวเลขบอกขนาดระบความสง(Text height) ไวบน ไดอะลอคดงรปท8.14 มคาเทากบ 2.5 หากเราเขยนเสนบอกขนาด โปรแกรมจะนาคาความสงตวเลขบอกขนาด 2.5 ไปคณดวย 1 กจะไดความสงจรงๆ ทจะปรากฏบนพนทวาดภาพในโมเดลสเปสซงกคอ 2.5 หนวย ไมใชแตเฉพาะคาความสงของตวเลขบอกขนาดเทานน คาอนๆ ของพารามเตอรทกๆ ตวบนไดอะลอคDimension Style ทมการกาหนดตวเลขไวทงหมด จะตองนามาคณกบสเกลแฟคเตอร 1 น ดวยเสมอ หากเราเปลยนสเกลแฟคเตอร Overall scale เปน 2 ตวเลขบอกขนาดคามคาความสงบนพนทวาดภาพเทากบ 5 หนวยและคาอนๆ ทงหมดบนไดอะลอคของคาสง Format4Dimension Style

(Overall scale)คราวๆ ใหกบสไตลเสนบอกขนาด(Dimension style)ใชงานเสยกอน เพอทจะปรบใหเสนบอกขนาดปรากฏเหมาะสมไดสดสวนกบชนงาน โดยในขนตนน เรายงไมตองสนใจวาถาหากเปลยนสเกลแฟคเตอรของสไตลเสนบอกขนาดไปแลว เมอทาการพมพแบบแปลนขนาดของหวลกศรและตวเลขบอกขนาดจะปรากฏบนกระดาษมขนาดไมถกตองตามทตองการหรอไม เพราะเมอเราจดกระดาษและสรางววพอรท กาหนดมาตราสวนในเลเอาทเปเปอรสเปสเรยบรอยแลว เรากสามารถปรบเปลยนและกาหนดใหสเกลเสนบอกขนาดทงหมดเขาสเลเอาทเปเปอรสเปส(Scale dimensions to layout) ซงกจะทาใหหวลกศรและตวเลขบอกขนาดพมพออกมาไดขนาดทแมนยาตามทกาหนดไวในสไตลของเสนบอกขนาด

รปท 8.64

จะถกปรบใหสมพนธกนโดยอตโนมต เพราะจะตองคณกบสเกลแฟคเตอร 2 เชนเดยวกนดงตารางในรปท 8.65

Baseline spacing 3.75 7.5 18.75

Extend beyond dim lines 1.25 2.5 6.25Offset from origin 0.625 1.25 3.125Arrow size 2.5 5 12.5Center Mark 2.5 5 12.5Text height 2.5 5 12.5Offset from dim line 0.625 1.25 3.125

OverallScale = 1

OverallScale = 2

OverallScale = 5

ตวเลอกบนไดอะลอคของคาสงFormat4Dimension Style...

ขนาดทจะปรากฏบนพนทวาดภาพเมอกาหนด Overall scale (หนวย)

รปท 8.65

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29223

Page 36: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

224

Note

8.25.1 สตรการคานวณหา Overall Scale สาหรบเสนบอกขนาดในโมเดลสเปสเมอกาหนดสเกลใหกบววพอรทในเปเปอรสเปส ขนาดของเสนบอกขนาดจะเปลยนไปตามสเกลของววพอรทในเปเปอรสเปส ซงจะทาใหเสนบอกขนาดปรากฏออกมาไมไดขนาดทเราตองการ เมอทาการพมพแบบแปลน

ในกรณทขนาดของชนงานเลกกวาขนาดของกระดาษ ถาเรากาหนดสเกลแฟคเตอร(Scale factor)ของแบบแปลน อาทเชน 5:1, 10:1, 20:1, 100:1 เปนตน เราสามารถใชสตรท 1 เพอชวยคานวณหาคา Overall scale ทเหมาะสมไดดงตอไปน

(ระบบองกฤษ) (ระบบเมตรก)

ในกรณทขนาดของชนงานใหญกวาขนาดของกระดาษ ถาเรากาหนดสเกลแฟคเตอร(Scale factor) ของแบบแปลนอาท เชน 1:5, 1:10, 1:20, 1:100 เปนตน เราสามารถใชสตรท 2 เพอชวยคานวณหาคา Overall scale ทเหมาะสมไดดงตอไปน

(ระบบองกฤษ) (ระบบเมตรก)

Overal Scale เปนคาสเกลแฟคเตอรทเราตองการคานวณหา เพอนาไปกาหนดบนไดอะลอคดงรป 8.17 TextSize ขนาดของตวเลขบอกขนาดทตองการใหปรากฏบนกระดาษ อาท เชน 2.5 มลลเมตรหรอ 3.5 มลลเมตร Scalefactor สเกลแฟคเตอรของววพอรทในเปเปอรสเปส

โดยทวไป หากเขาส AutoCAD 2006 แลวเลอกเทมเพลทไฟล acadiso.dwt (ระบบเมตรก) เราจะตองใชสตรของระบบเมตรก เนองจากหวลกศรและตวเลขบอกขนาดของระบบเมตรกมขนาดเทากบ 2.5 หากเขาส AutoCAD 2006 แลวเลอกเทมเพลทไฟล acad.dwt (ระบบองกฤษ) เราจะตองใชสตรของระบบองกฤษแทน เนองจากหวลกศรและตวเลขบอกขนาดของระบบเมตรกมขนาดเทากบ 0.18 การทเราจะใชคา 0.18 หรอ 0.25 นนขนอยกบวาตวเลอก Text height บนไดอะลอคของคาสง Format4DimensionStyle มคาทโปรแกรมกาหนดมาใหเทาใด หาก Text height มคาเปนอยางอนทมใชทง 0.18 และ2.5 จะตองนาคานนมาแทนในสตร เพราะเราใชสตรโดยเทยบกบความสงของตวเลขบอกขนาด

8.25.2 ตวอยางในการคานวณหา Overall Scaleตวอยางท 1 สมมตวานาเอาชนงานเขามารวมกบไตเตลบลอคขนาด A2 (594x420 มลลเมตร) (ไตเตลบลอคสรางดวยระบบเมตรก มหนวยวดเปนมลลเมตร) แลวกาหนดสเกลแฟคเตอร(Scale factor)ใหกบววพอรทในเลเอาทเปเปอรสเปสเทากบ 5:1 นนหมายความวาชนงานมขนาดเลกกวาไตเตลบลอคและถาตองการใหตวเลขบอกขนาด(Text Size)ปรากฏลงกระดาษในเลเอาทในเปเปอรสเปสมขนาดเทากบ 2.5 มลลเมตรพอด จะตองกาหนดคา OverallScale เทาใด

สตรท 1 แทนคาสตร Overal Scale = 2.5 / (2.5 x 5) = 0.2 Ansตวอยางท 2 สมมตวานาเอาชนงานเขามารวมกบไตเตลบลอคขนาด A3 (420x297 มลลเมตร) (ไตเตลบลอคสรางดวยระบบเมตรก มหนวยวดเปนมลลเมตร) แลวกาหนดสเกลแฟคเตอร(Scale factor)ใหกบววพอรทในเปเปอรสเปส 1:50ซงหมายความวาชนงานมขนาดใหญกวาไตเตลบลอคและถาตองการใหตวเลขบอกขนาด(Text Size)ปรากฏลงกระดาษในเลเอาทในเปเปอรสเปสมขนาดเทากบ 3.5 ม.ม. จะตองกาหนดคา Overall Scale เทาใด

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29224

Page 37: AutoCAD 2006 2D Chap-08

225กลมคาสงสาหรบการเขยนเสนบอกขนาด

Note

Note

สตรท 2 แทนคาสตร Overal Scale = (3.5 x 50) / 2.5 = 70 Ansเมอไดคา Overall Scale แลว เราสามารถใชคาสง Format4Dimension Style กาหนดคา Use Overall scale ofบนไดอะลอคดงรปท 8.17 ตามทคานวณได เมอพมพแบบแปลนออกมาโดยใชสเกลในการพมพ (Plotting scale)เทากบ1:1 สาหรบระบบมลลเมตร หรอ 1000:1 ในระบบเมตร จะทาใหตวเลขบอกขนาดหวลกศรและสวนประกอบอนๆปรากฏบนกระดาษมขนาดถกตองตามตองการ

สตรในการคานวณหาขนาดของตวเลขบอกขนาดและหวลกศรของเสนบอกขนาดสามารถนาไปประยกตใชกบการเขยนตวอกษร ดวยคาสง MTEXT, DTEXT และคาสง TEXT ไดเชนเดยวกน โดยเปลยนจากการหาคา Overall Scale มาเปนการหาคาความสงของตวอกษร(Text Height)แทนการคานวณจะมการแยกใชสตร 2 สตรเหมอนกน แตไมตองใชคา 0.18 หรอ 2.5 ในทงสองสตร

ขอสาคญในการคานวณสเกลแฟคเตอรจากสตรทงสองน ชนงานและไตเตลบลอคจะตองมหนวยเดยวกน เชน ชนงานมหนวยมลลเมตร ไตเตลบลอคตองมหนวยเปนมลลเมตร ในทานองเดยวกน ชนงานมหนวยเปนเมตร ไตเตลบลอคตองมหนวยเปนเมตร และทสาคญทสดชนงานจะตองอยใน Model Spaceสวนไตเตลบลอคจะตองอยในเลเอาท Paper Space การคานวณสเกลแฟคเตอรจากสตรทกลาวมานจงจะทางานไดอยางถกตอง

นอกจากการใหขนาดโดยวธกาหนดสเกลแฟคเตอร Overall scale ใหกบสไตลเสนบอกขนาดแลว ยงมอกวธการหนงซงสะดวกกวา วธทกลาวมาแลวเปนอยางมาก เพราะไมตองเสยเวลาในการคานวณหาคา Use overall scale of เราเพยงแตเลอกปมเรดโอ Scale dimensions to layout (paperspace) บนไดอะลอคดงรปท 8.17 เทานน เสนบอกขนาดทงหมดทอยในโมเดลสเปสจะถกปรบใหมขนาดถกตองในเปเปอรสเปสตามทกาหนดไวในคาสง Format4Dimension Style

ทกประการ อยางไรกตาม ถงแมวาวธนเปนวธท สะดวกและรวดเรวทสด ในการกาหนดสเกลของเสนบอกขนาดใหปรบเขากบเปเปอรสเปส เราจาเปนทจะตองสรางสไตลเสนบอกขนาด เพอใหสวนประกอบตางๆ ของเสนบอกขนาดมขนาดจรง อาท เชน เมอพมพแบบแปลนลงกระดาษ หากเราตองการใหหวลกศร มขนาด 3.5 มลลเมตร เราจะตองกาหนดคาในอดทบอกซ Arrow Size: เทากบ 3.5 แลวควรจะตองเปลยนแปลงคาของสวนประกอบ อนๆ ของเสนบอกขนาดทงหมดบนไดอะลอค Dimension Style ดงรปท 8.7, 8.10 และรปท 8.14 ใหสมพนธกนดวย

ในการหาคาของตวเลอกอนๆ ใหสมพนธกบขนาดของหวลกศรใหม เราจะตองคานวณหาสเกลแฟคเตอรทจะใชเปนตวคณกบตวเลอกอนๆ โดยนาเอาขนาดใหมของหวลกศร 3.5 เปนตวตงแลวหารดวยขนาดเกา 2.5 จะไดสเกลแฟคเตอรเทากบประมาณ 1.4 เราสามารถใชสเกลแฟคเตอรนนาไปคณกบคาของสวนประกอบอนๆ ของเสนบอกขนาดทงหมดดงน

Baseline spacing = 3.75 x 1.4 = 5.25Extend beyond dim lines = 1.25 x 1.4 = 1.75Offset from origin = 0.625 x 1.4 = 0.875Arrow size = 2.5 x 1.4 = 3.5Center Mark = 2.5 x 1.4 = 3.5Text height = 2.5 x 1.4 = 3.5Offset from dim line = 0.625 x 1.4 = 0.875

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29225

Page 38: AutoCAD 2006 2D Chap-08

2D Drafting

226

Note เราจะตองระวงเปนอยางมาก หากเราตองการใชเสนบอกขนาดระบบเมตรกซงจะมความสงของตวอกษรและความยาวหวลกศรเทากบ 2.5 หนวย เมอเราเขาส AutoCAD 2006 หรอใชคาสง File4New เพอเรมไฟลแบบแปลนใหม เราจะตองเลอกเทมเพลทไฟล acadiso.dwt หากเราเลอกเทมเพลทไฟล acad.dwt จะทาใหเสนบอกขนาดเปนระบบองกฤษ นนคอตวอกษรและความยาวหวลกศรจะมคาเทากบ 0.18 หนวย ซงจะยงยากมากเมอนามาใชงานในระบบเมตรก เพราะเราจะตองกาหนดคาใหกบพารามเตอรตางๆ ซงควบคมเสนบอกขนาดบนไดอะลอค Dimension Style ใหมทงหมด

เมอกาหนดขนาดใหมใหกบสวนประกอบของเสนบอกขนาดใหสมพนธกนทงหมดแลว จงใหขนาดลงบนชนงานในโมเดลสเปสไดทนท โดยไมตองกาหนดสเกลแฟคเตอรใหกบเสนบอกขนาด เพราะเสนบอกขนาดจะมขนาดพอดกบขนาดทเราตองการในเลเอาทเปเปอรสเปส เรากจะสามารถสงพมพแบบแปลนออกมา โดยทหวลกศรและตวเลขบอกขนาดมขนาดและความสงตามทตองการพอด นนกเปนวธการเขยนเสนบอกขนาดในโมเดลสเปส ซงเปนวธการเดยวเรายงมใชกนอยใน AutoCAD R14, 2000, 2000i

เปนอนวาเราไดศกษาคาสงตางๆ ทเกยวของกบการเขยนเสนบอกขนาดมาทงหมดแลว จะเหนไดวาคาสงทเกยวของกบการเขยนเสนบอกขนาดใน AutoCAD 2006 มความสะดวกรวดเรวและใชงานงายขนมากกวารลสกอน อยางไรกตามดวยความสามารถในการเขยนเสนบอกขนาดทมประสทธภาพในเลเอาทเปเปอรสเปสน ผใช AutoCAD 2006 ควรทจะเลอกเขยนเสนบอกขนาดในเลเอาทเปเปอรสเปส เพราะวธนจะชวยใหผใชโปรแกรมสามารถทางานไดอยางถกตองสะดวกและรวดเรวทสด

*********************************

chap-08.PMD 13/10/2549, 1:29226