Aseel Omar Basel Al-Masry
Transcript of Aseel Omar Basel Al-Masry
1
Aseel Omar
Basel Al-Masry
SCIENTIFIC TEAM 1 –الفريق العلمي
بسم الله الرحمن الرحيم
BASICS OF PHARMACOLOGY
أساسيات علم الأدوية عبارة عن:
Pharmacokinetics
Pharmacodynamics
Pharmacology علم الأدوية
{Pharma} كلمة لاتينية تعنيdrugs {cology} is for science It is the science that deals with drugs: - their nature طبيعتهم الكيميائية وأسمائهم -pharmacodynamics action of drug -pharmacokinetics التغيرات التي تحدث للدواء داخل الجسم -therapeutic use استخداماته -adverse effects الآثار السلبية -preparations مستحضراته وطبيعته الموجودة في السوق - administration كيفية دخوله لجسم الإنسان
Oral IV
عن طريق الوريد (Intra Venous) بالفم
General Pharmacology
Lecture 1
Date : 11/10/2020
كلام الدكتور: الأسود
السلايد: الأزرق
شرح أو توضيح خارجي: الأخضر
المعلومات عن الأدوية خلال هذه المحاضرة :ملاحظة
من Generalهي للمعرفة والمتعة غير مطالب بها ب
رح تعرفها بالتفصيل )طريقة عمله واستخداماته
اما اللي مطلوب منك تعرفه كل دواء لأي ( لاحقا
. Factorقاعدة و
SCIENTIFIC TEAM 2 –الفريق العلمي
Drug
It is a chemical substance that alters body functions and can be
used for treatment, prevention or diagnosis of disease.
الدواء بشتغل علىfunction موجودة مسبقا داخل الجسم
Ex(in CVS) : heart rate ,blood pressure
.يعدل على وظيفة موجودةلكن لا يخلق وظيفة جديدة
Ex: some enzymes work on Glucose Cycle
Protein
How can the drugs do modification or alter body’s function?
By:
-Inhibition of some things.
-Stimulation (Increase in action)
بعض الأدوية لها استخدام في تشخيص بعض الأمراض.
Pharmacokinetics التغيرات التي من الممكن أن تحصل للدواء
They are the studies of the (ADME) : هذه التغيرات
- Absorption
- Distribution
- Metabolism
- Excretion of drugs
- Their mathematical relationship, i.e. what body does to drugs.
بعض الكتب تضمElimination (عملية الإزالة)
Metabolism Excretion
SCIENTIFIC TEAM 3 –الفريق العلمي
أولا يحصلAbsorption للدواء ليصل إلىGeneral Circulation وينتشر في الدم
Distribution حتى يصل لأجزاء الجسم ،الجسم يحتاج للتخلص منه نهائيا عند إنهاءMetabolism
.ليخرج خارج الجسم
Pharmacodynamics تأثير الدواء على الجسم
They are the studies of the biological and therapeutic effects of
drugs and their mechanism of action, i.e. what drugs do to the
body. (action of the drug)
Pharmacotherapeutics:
كيف بشتغل؟ هل بعملInhibition لEnzyme ؟ شوEffects الناتجة عنه وهكذا...
واختيار المناسب منهم، فالكبير بالسن غير عن الشباب والمصاب بالسكري غير عن الغير
.مصاب
Study the selection ( اختيار الدواء المناسب للعلاج ) ,use of the drugs for
treatment, prevention or diagnosis of diseases.
فمثلا فيCVS في حالةBP يوجد أكثر من دواء يستخدم لعلاجه بدنا نختار المناسب منهم.
فيها Acidityوتزيد Stomachلل Irritationوأيضا في بعض الأدوية ممكن تعمل تهيج
وممكن يعمل ( مسكن للألم وخافض حرارة) ASPIRIN زي Adverse effect ك
GIT…Irritation or Stomach Irritation .
SCIENTIFIC TEAM 4 –الفريق العلمي
Sources of drugs:
- Plant: e.g. atropine from leaves of belladonna
هرمون بخليGlucose في الدم يدخل للخلايا.
Intetinal Colicسواء ألم في البطن أو مغص معوي Colicيستخدم في علاج التقلصات
Pupils Dilationيؤدي ايضا لتوسيع حدقة العين
MORPHINE يستخرج من نبات الخشخاش
- Animal: insulin from the pancreas of pigs
يشبه الانسولين البشري لكن لا يطابقه وبسبب هذا الاختلاف البسيط ممكن يؤدي
في بعض الأجسام ولكن مع التطور صار يوصف عن طريق الهندسة Allergiesل
.الوراثية
- Mineral: MgSO4, iodine
MgSO4 يستخدم ك:كبريتات المغنيسيومPurgative (ملينات ) أوLubricant يؤخذ
لو ( اللي هو الملح الانجليزي)عن طريق الفم ملين للأمعاء ويساعد على زيادة حركة الأمعاء
Convulsionsيستخدم لعلاج التشنجات IV تم اخذه ب
Iodine المشع يستخدم لعلاجHyperthyroidism تضخم الغدة الدرقية
Iodine نفسه يستخدم لعلاج الكحة والبلغم
- Microorganisms: penicillin from the fungus penicillinum
العالم اللي اكتشفPenicillin كان عنده مزرعة بكتيريا بسوي عليهم تجارب فبدأ يلاقي أنها
.كانت البكتيريا فيه تموت ثم صار يصنع في مصانع الأدوية Fungusالجزء القريب من
- Synthetic: in laboratory e.g. aspirin )Acetylsalicylic acid)
SCIENTIFIC TEAM 5 –الفريق العلمي
- Biotechnology: human insulin by genetic engineering
بطلت أحتاج استخلاص الانسولين من الحيوانات ،صرنا نوخذ كمية صغيرة منInsulin من
يعني نسخ كثيرة ، نأخذ منه PCRالإنسان وعن طريق الهندسة الوراثية بعمل
Amino acid chain وبنعمل منها نسخ كثيرة عن طريق الهندسة الوراثية ، وهكذا نصنع
Insulin بشري يكون مطابق جدا للإنسان ولا يحصلAllergies .
. Drug nomenclature: ة الأدوية تسمي
- Chemical name: N-acetyl p-aminophen
يوضح التركيب الكيميائي للدواء
N-Acetyl P-Aminophen عبارة عنAcetyl ماسك بN-Group وAminophen
P-Groupماسك ب Amino Phenol في جزء كحولييعني
- Generic name: Acetaminophen (paracetamol)
(بضم أي مادة من نفس المادة الفعالة...الاسم العام)المادة الفعالة للاسم العلمي هو
مثلاN-Acetyl P-Aminophen أخذناAce منAcetyl وصارتAcet وأخذنا
Aminophen وصار Acetaminophen (paracetamol)
- Trade name: Panadol- Adol
الاسم التجاري
مثلاParacetamol لما ينزل على السوق بعض الشركات بتسميهPanadol وبعضها
Adol وفي شركة صينية بتسميهAbimol
تعاملنا رح يكون مع الاسم العام لأنه الاسم المتعارف عليه بكل العالم.
لما نكتب العلاج لازم نكتبه بالاسم التجاري بس في بعض الدول الدكتور بكتب المادة الفعالة
الدواء حسب الحالة والصيدلي بوصف
الاسم الكيميائي يتعامل فيه من يصنع الدواء او الصيادلة فقط
SCIENTIFIC TEAM 6 –الفريق العلمي
Dosage form Disadvantages Advantages Routes of
Administration Enteral
*Solid: powder, effervescent granules, tablet(simple, sugar-coated, enteric coated, sustained release; SR) ,capsule (hard, soft, SR) *Liquid: syrup, suspension, solution, emulsion- spirit, elixir, extract
*Not suitable for: Unconscious Uncooperative, excessive Vomiting or Diarrhea, Emergencies, Irritant drugs, drugs destroyed by (gastric acidity, enzymes , 1st pass effect)
Most convenient, Safe, Economical , Easy
Oral الدواء يدخل عن طريق الفم
وببلعه ويحصل Swallowing وينزل لل
Stomach
*Solid: suppository *Liquid: enema (evacuant, retention)
Escape 1st pass effect, useful if oral is unsuitable:……
Rectal عن طريق فتحة الشرج
Anal Canal
*Pellet, linguate, spray *(buccal route for local effect: lozenge, wash, paint, gargle
*Escape 1st pass effect ,acidity, enzymes *Rapid absorption
Sublingual بعضها تحت اللسان ما
ببلعها وبحصللها امتصاص وبتقوم بعملها
GIT،أي شيء له علاقة ب GITيعني عن طريق ( طريق معوي) Enteral Routeطرق تعد 3
GIT . لل Supplyلأنه بعمل Mesenteric Arteryزي Enteralيسمى
SCIENTIFIC TEAM 7 –الفريق العلمي
كترجمة حرفية فهو أي Route خارجGIT
Parenteral أما كPharma فهو ما يتم حقنه بالجسم
Ampule (single dose), Vial (multiple doses), bottle
*Most dangerous *transmission of diseases e.g. AIDS *If allergy…> anaphylactic Shock *Pyrogenic reaction *Not suitable for oily preparation, irritant drugs
Rapid onset, 100% bioavailab., suitable for emergency and large volume drugs
Intravenous (IV) داخل الوريد
Ampule, vial Unsuitable for large volume
Suitable for mild irritant drugs, oily preparation
Intramuscular (IM) حقنة عضلية
*Water solution or fine suspension *SC implant: small rods
Subcutaneous (SC)
Ex:Insulinتحت الجلد
Others Gases, solution (nebulizer),Fine powder (spinhaler), vapours of volatile liquids
due to rich blood …>large
Excellent absorption supply and alveoli
Inhalation استنشاق عن طريق
Lungs زي اكسجين التخدير
مكان معينبحطها في Topical موضعي
Ointment, cream, lotion,spray, drops Drops, ointment
For skin, nose, eye Local effect محلي ما بروح لمكان آخر زي المراهم على الجلد وقطرات العيون والأنف
Patch, ointment, cream Transdermal
avoid 1st pass effect estrogen
Prolonged effect and e.g. nitroglycerin,
Transdermal: TDS (Transdermal Delivery System)
TDS : بنعملDelivery للدواء عن طريق الجلد زي بعض الأدوية اللي بتعالج الذبحة الصدرية
يتم لصقها بالجلد ( رقعة قماشية) Patchعن طريق الفم بوخذه ب Drugفبدل ما المريض يوخذ
.وضعت على الجلد لكن تأثيرها يمتص ويدخل جوا الجسم Topicalهي
أحيانا في أدوية بتكونTopical لكن بصيرلهاAbsorption منSkin وتدخل للجسم
..بالتوفيق (. Systemic Effectبعمل )
.