Arkusz KORZYBIE (48) - bazadata.pgi.gov.plbazadata.pgi.gov.pl/data/mgsp/txt/mgsp0048.pdf ·...

P A Ń S T W O W Y I N S T Y T U T G E O L O G I C Z N Y P AŃS T W O W Y I N S T Y T U T B A D A W C Z Y

O P R A C O W A N I E Z A M Ó W I O N E P R Z E Z M I N I S T R A ŚR O D O W I S K A

OBJAŚNIENIA

DO MAPY GEOŚRODOWISKOWEJ POLSKI

1:50 000

Arkusz KORZYBIE (48)

Warszawa 2009

Autorzy: Halina Kapera*, Leszek Kruk*, Jerzy Król**, Sylwia Maruńczak**, Anna Pasieczna***, Paweł Kwecko***, Hanna Tomassi-Morawiec***

Główny koordynator MGśP – Małgorzata Sikorska-Maykowska*** Redaktor regionalny (plansza A) – Bogusław Bąk***

Redaktor regionalny (plansza B) – Anna Gabryś-Godlewska*** Redaktor tekstu – Przemysław Karcz***

* – Krakowskie Przedsiębiorstwo Geologiczne „ProGeo” sp. z o.o., ul. Szlak 10/5, 31-161 Kraków

** – Przedsiębiorstwo Geologiczne PROXIMA SA, ul. Wierzbowa 15, 50-056 Wrocław *** – Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

ISBN…

Copyright by PIG and MŚ, Warszawa 2009

Spis treści

I. Wstęp – L. Kruk...................................................................................................................... 3

II. Charakterystyka geograficzna i gospodarcza – L. Kruk........................................................ 4

III. Budowa geologiczna – L. Kruk............................................................................................ 6

IV. ZłoŜa kopalin – H. Kapera................................................................................................... 9

V. Górnictwo i przetwórstwo kopalin – H. Kapera................................................................. 12

VI. Perspektywy i prognozy występowania kopalin – H. Kapera........................................... 13

1. Kopaliny okruchowe ................................................................................................ 13

2. Kreda jeziorna .......................................................................................................... 14

3. Kopaliny ilaste.......................................................................................................... 14

4. Torfy......................................................................................................................... 15

VII. Warunki wodne – L. Kruk ................................................................................................ 15

1. Wody powierzchniowe............................................................................................. 15

2. Wody podziemne...................................................................................................... 16

VIII. Geochemia środowiska.................................................................................................... 18

1. Gleby – A. Pasieczna, P. Kwecko............................................................................ 18

2. Pierwiastki promieniotwórcze – H. Tomassi-Morawiec.......................................... 21

IX. Składowanie odpadów – J. Król, S. Maruńczak................................................................ 23

X. Warunki podłoŜa budowlanego – L. Kruk........................................................................... 30

XI. Ochrona przyrody i krajobrazu – L. Kruk.......................................................................... 31

XII. Zabytki kultury – L. Kruk................................................................................................. 37

XIII. Podsumowanie – L. Kruk ................................................................................................ 37

XIV. Literatura ......................................................................................................................... 39

3

I. Wstęp

Mapa geośrodowiskowa Polski w skali 1:50 000 arkusz Korzybie została opracowana

w Krakowskim Przedsiębiorstwie Geologicznym „ProGeo” sp. z o.o. w Krakowie (plansza

A), Przedsiębiorstwie Geologicznym PROXIMA SA we Wrocławiu i Państwowym Instytucie

Geologicznym w Warszawie (plansza B). Przy jej opracowywaniu wykorzystano materiały

archiwalne i informacje zamieszczone na arkuszu Korzybie Mapy geologiczno-gospodarczej

Polski w skali 1:50 000, wykonanym w 2003 roku w Zakładzie Geologii Stosowanej GEO-

SPEC w Katowicach (Heliasz i in., 2003).

Mapę wykonano zgodnie z „Instrukcją...” (2005), wydaną przez Państwowy Instytut

Geologiczny. Opracowanie sporządzono na podkładzie topograficznym w skali 1:50 000

w układzie 1942.

Mapa geośrodowiskowa Polski jest kartograficznym odwzorowaniem występowania

kopalin oraz gospodarki złoŜami na tle wybranych elementów: hydrogeologii, geologii inŜy-

nierskiej oraz ochrony przyrody, krajobrazu i zabytków kultury. Składa się ona z dwóch

plansz: plansza A zawiera zaktualizowaną treść Mapy geologiczno-gospodarczej Polski,

a plansza B – nową warstwę informacyjną „ZagroŜenia powierzchni Ziemi” (warstwy tema-

tyczne: geochemia środowiska i składowanie odpadów). Przeznaczona jest ona głównie do

praktycznego wspomagania regionalnych i lokalnych działań gospodarczych. SłuŜyć ma in-

stytucjom, samorządom terytorialnym i administracji państwowej w podejmowaniu decyzji

dotyczących gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego oraz planowania przestrzenne-

go. MoŜe być przydatna w kształtowaniu proekologicznych postaw lokalnych społeczności

oraz edukacji na wszystkich szczeblach nauczania.

W opracowaniu wykorzystano materiały archiwalne pochodzące z: Centralnego Archi-

wum Geologicznego Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie, Regionalnego

Banku Danych Hydrogeologicznych „Hydro” w Warszawie, Zachodniopomorskiego Urzędu

Wojewódzkiego w Szczecinie i jego Delegatury w Koszalinie, Urzędu Marszałkowskiego

Województwa Zachodniopomorskiego, Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku,

jego Delegatury w Słupsku, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Pań-

stwowej Inspekcji Ochrony Środowiska, starostw powiatowych w Słupsku, Koszalinie, By-

towie i Sławnie oraz urzędów gminnych. Dane archiwalne zostały zweryfikowane w trakcie

prac terenowych.

4

Mapa przygotowana jest w formie cyfrowej jako baza danych Mapy geośrodowiskowej

Polski (MGśP). Dane dotyczące złóŜ kopalin zostały zamieszczone w kartach informacyjnych

dla komputerowej bazy danych o złoŜach.

II. Charakterystyka geograficzna i gospodarcza

Obszar objęty arkuszem Korzybie określają współrzędne od 16°45’ do 17°00’ długości

geograficznej wschodniej oraz od 54°10’ do 54°20’ szerokości geograficznej północnej.

Fig. 1. PołoŜenie arkusza Korzybie na tle jednostek fizycznogeograficznych wg J. Kondrackiego (2002)

1 – granica podprowincji, 2 – granica makroregionu, 3 – granica mezoregionu

Podprowincja: PobrzeŜa Południowobałtyckie Mezoregiony PobrzeŜa Koszalińskiego: 313.41 – WybrzeŜe Słowińskie, 313.43 – Równina Słupska, 313.44 – Wysoczyzna Damnicka.

Podprowincja: Pojezierza Południowobałtyckie Mezoregiony Pojezierza Zachodniopomorskiego: 314.45 – Pojezierze Drawskie, 314.46 – Wysoczyzna Polanowska, 314.47 – Pojezierze Bytowskie

Mezoregiony Pojezierza Południowopomorskiego: 314.67 – Równina Charzykowska.

5

Administracyjnie obszar arkusza naleŜy do województwa zachodniopomorskiego, po-

wiatu sławieńskiego (gmina Sławno) i koszalińskiego (gmina Polanów) oraz do województwa

pomorskiego, powiatu słupskiego (gminy: Kobylnica i Kępice) i powiatu bytowskiego (gmina

Trzebielino).

Według fizycznogeograficznego podziału Polski (Kondracki, 2002) obszar arkusza po-

łoŜony jest w obrębie dwóch mezoregionów: część północna w obrębie Równiny Słupskiej,

część południowa w obrębie Wysoczyzny Polanowskiej (fig.1).

Krajobrazowo regiony te mało się od siebie róŜnią. Rzeźba terenu jest urozmaicona.

Morfologicznie jest to wysoczyzna morenowa rozcięta dolinami rzek. Deniwelacje w obrębie

arkusza przekraczają 120 m. NajwyŜsze wzniesienie znajduje się w południowo-zachodniej

części arkusza, na tzw. Pustowskich Górkach – 161,7 m n.p.m., zaś najniŜej połoŜone są tere-

ny w dolinie Wieprzy przy północno-zachodnim skraju arkusza – około 25 m n.p.m.

Największą rzeką jest Wieprza, odprowadzająca wody do Morza Bałtyckiego. Mniej-

szymi rzekami są dopływy Wieprzy: lewobrzeŜna Studnica i prawobrzeŜna Bystrzenica oraz

Kwacza – lewobrzeŜny dopływ Słupi. W centralnej części obszaru arkusza znajduje się kilka

jezior wytopiskowych, z których największe to Jezioro Łętowskie.

Obszar arkusza leŜy w obrębie regionu klimatycznego pojezierza pomorskiego. Średnia

temperatura roczna waha się od 6,5 do 7°C, średnia temperatura półrocza zimowego wynosi

około 1°C, zaś półrocza letniego około 13,5°C. Średni opad roczny wynosi 700 mm. Pokrywa

śnieŜna zalega od 60 do 70 dni. PrzewaŜa cyrkulacja powietrza z sektora zachodniego (Stach-

ý, 1987; Starkel, 1991).

Omawiany obszar jest regionem rolniczym ze znacznym udziałem lasów (60% po-

wierzchni arkusza). Gleby dobrej jakości (klas I–IVa) stanowią około 60% wszystkich uŜyt-

ków rolnych.

Sieć osiedleńcza jest równomiernie rozłoŜona na obszarze arkusza. Jedynym ośrodkiem

miejskim jest połoŜone w centralnej części arkusza miasto Kępice (4,2 tys. mieszkańców),

siedziba gminy, pełniące jednocześnie funkcje edukacyjne i usługowe dla okolicznych wsi.

W Kępicach znajdują się zakłady garbarskie oraz przedsiębiorstwo produkujące betoniarki.

W miejscowości Warcino w byłym pałacu kanclerza Bismarcka w Warcinie mieści się szkoła

leśników i sokolników.

Cały obszar posiada dobrze rozwiniętą sieć drogową. Przez obszar arkusza biegną linie

kolejowe obsługujące ruch na trasie Bydgoszcz – Słupsk oraz Sławno – Kościerzyna, z wę-

złem kolejowym w Korzybiu.

6

III. Budowa geologiczna

Budowę geologiczną obszaru arkusza Korzybie przedstawiono na podstawie Szczegó-

łowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000 wraz z objaśnieniami (Polaczek, Otrąbek,

2003; 2005).

Omawiany obszar znajduje się na NiŜu Polskim w zasięgu trzech jednostek struktural-

nych. W północno-wschodniej części jest to wyniesienie Łeby oraz synekliza perybałtycka.

Obydwie te jednostki wchodzą w skład platformy wschodnioeuropejskiej. Trzecią, zajmującą

większą część obszaru arkusza jednostką strukturalną jest synklinorium pomorskie, będące

północnym fragmentem niecki brzeŜnej.

Rzeźba podłoŜa czwartorzędowego na obszarze arkusza jest bardzo urozmaicona, wyka-

zująca znaczne róŜnice wysokości: od 40 do około 120 m n.p.m. Charakteryzuje się ona wy-

stępowaniem znacznych kopalnych obniŜeń dolinnych oraz wieloma elewacjami podłoŜa

podczwartorzędowego. Głównym elementem tego podłoŜa jest głębokie obniŜenie przecina-

jące cały obszar arkusza z południa na północ.

Najstarsze rozpoznane osady na obszarze arkusza to górnokredowe margle i wapienie

z glaukonitem. Otwory badawcze nawierciły tylko stropową część tych utworów.

Trzeciorzęd reprezentowany jest przez eocen, oligocen i miocen. MiąŜszość utworów

trzeciorzędowych waha się na obszarze arkusza od kilku metrów w dolinach kopalnych do

około 200 m w elewacjach powierzchni podczwartorzędowej. Kompleks trzeciorzędowy za-

lega na prawie płaskiej powierzchni utworów kredy górnej. Osady eocenu wykształcone są

jako piaski glaukonitowe z fosforytami, miejscami mułki, iły i iłowce. Całkowita miąŜszość

osadów eocenu wynosi od około 25 do 35 m.

Utwory oligocenu występują na całym omawianym obszarze, bezpośrednio pod utwo-

rami czwartorzędowymi, wyścielając dna obniŜeń podłoŜa podczwartorzędowego. Jest to se-

ria osadów morskich, brakicznych, lagunowych i jeziornych. Utwory oligocenu reprezento-

wane są przez piaski kwarcowo-glaukonitowe o miąŜszości do 12 m. PowyŜej piasków wy-

stępuje charakterystyczna dla całego Pomorza seria utworów mułowcowych i mułków piasz-

czystych, zwanych iłami toruńskimi. Ich miąŜszość nie przekracza kilku metrów. Iły toruń-

skie są przykryte miąŜszą serią (do 80 m) piasków kwarcowo-glaukonitowych oraz osadów

mułkowo-mułowcowych z glaukonitem. Łączna miąŜszość osadów oligoceńskich wynosi od

80 do 90 m.

7

Fig. 2. PołoŜenie arkusza Korzybie na tle Mapy geologicznej Polski w skali 1:500 000 (wg L. Marksa,

A. Bera, W. Gogołka, K. Piotrowskiej, red.,2006)

Czwartorzęd Paleogen Holocen: Oligocen

Plejstocen (zlodowacenie wisły):

Uwaga: przy opisie wydzieleń stratygraficznych zachowano oryginalną numerację z Mapy geologicznej Polski w

skali 1:500 000.

8

Lądowe utwory miocenu wykształcone są w postaci piasków, mułków i iłów z wkład-

kami węgli brunatnych o miąŜszości do kilku metrów. Maksymalna miąŜszość utworów mio-

cenu stwierdzona na obszarze arkusza wynosi 88 m. Utwory miocenu zachowały się na

wzniesieniach powierzchni podczwartorzędowej.

Utwory czwartorzędu pokrywają całą powierzchnię arkusza Korzybie. Ich miąŜszość

jest bardzo zmienna. Najmniejsza jest w obrębie wyniesień podłoŜa podczwartorzędowego.

W północno-zachodniej części obszaru arkusza w okolicy Łętowa i Janiewic miąŜszość utwo-

rów czwartorzędowych nie przekracza 30 m, a na południu koło Osowa i Biesowic wynosi

50–60 m. Największe miąŜszości osadów czwartorzędowych notowane są w kopalnej dolinie

Wieprzy. Maksymalna udokumentowana miąŜszość wynosi 211 m.

Utwory plejstocenu zaliczono do zlodowaceń południowo-, środkowopolskich, zlodo-

wacenia wisły oraz interglacjału wielkiego. Osady zlodowaceń południowopolskich to trzy

naprzemianległe sekwencje glin zwałowych i osadów wodnolodowcowych o łącznej miąŜ-

szości dochodzącej do 85 m. Piaski, Ŝwiry, a takŜe utwory zastoiskowe tego zlodowacenia

zachowały się wyłącznie w głębokich obniŜeniach podłoŜa podczwartorzędowego, przebiega-

jących z południa na północ.

Utwory interglacjału wielkiego to piaski i Ŝwiry rzeczne o miąŜszości dochodzącej do

140 m, wypełniające głęboką dolinę kopalną Wieprzy.

Osady zlodowaceń środkowopolskich, o miąŜszości przekraczającej 100 m, reprezento-

wane są na obszarze arkusza przez dwa poziomy glin zwałowych, dwa poziomy osadów

wodnolodowcowych oraz towarzyszące im serie utworów zastoiskowych. Utwory te są często

zaburzone glacitektonicznie.

Ponad nimi stwierdzono występowanie utworów zlodowacenia wisły, wykształconych

w postaci kilku poziomów glin zwałowych i piasków fluwioglacjalnych (fig. 2). Utwory te

występują prawie na całym obszarze arkusza. Gliny zwałowe tego zlodowacenia tworzą po-

wierzchnie wysoczyzn lodowcowych w okolicach Mzdowa, Osowa, Biesowic w południowo-

zachodniej części obszaru arkusza, w okolicach Janiewic w północno-zachodniej części oraz

koło Osieków na wschodzie.

Piaski, Ŝwiry i gliny zwałowe moren czołowych akumulacyjnych związane są z dwoma

obszarami. Pierwszym jest ciąg wzgórz biegnących od Mzdowa, poprzez Pustowskie Górki,

po Kamienną Górę, drugim wzgórza połoŜone na wschód od Barcina. Piaski i Ŝwiry wodno-

lodowcowe tworzą sandr zajmujący powierzchnię kilkunastu kilometrów kwadratowych

w południowo-wschodniej części obszaru arkusza. Piaski i Ŝwiry tego zlodowacenia występu-

ją w dolinach Wieprzy, Bystrzenicy i Kwaczy oraz w starych rynnach subglacjalnych.

9

Osady holoceńskie reprezentowane są przez: piaski, miejscami piaski ze Ŝwirami, na-

muły i torfy wypełniające doliny rzeczne i zagłębienia bezodpływowe. Torfy zajmują dość

znaczne powierzchnie na obszarze arkusza Korzybie. Występowanie torfów w północnej czę-

ści obszaru związane jest z dolinami Wieprzy, Bystrzenicy i Kwaczy. W południowej części

torfy wypełniają większość dolin i zagłębień bezodpływowych.

IV. ZłoŜa kopalin

Na terenie arkusza Korzybie występują dwa złoŜa kruszywa naturalnego. Ich charaktery-

stykę gospodarczą i klasyfikację sozologiczną przedstawiono w tabeli 1 (Gientka i in., 2008).

ZłoŜa „Zagórki” i „Zagórki II”, zlokalizowane w północno-wschodniej części arkusza,

udokumentowane zostały w obrębie utworów wodnolodowcowych, akumulowanych poprzez

wody roztopowe w okresie górnego stadiału zlodowacenia wisły.

ZłoŜe „Zagórki”, opracowane w formie karty rejestracyjnej (Samsel, 1975), obejmuje

obszar 5,46 ha. Serię złoŜową tworzą piaski ze Ŝwirem. Frakcja Ŝwirowa występuje w formie

nieregularnych przewarstwień i zalega głównie w środkowej i stropowej części profilu złoŜa.

Punkt piaskowy dla złoŜa (frakcja <2 mm) waha się od 22,25 do 71,75%. W dodatku do do-

kumentacji (Helwak, Dzięgielewska, 2004) zaktualizowano zasoby i parametry górniczo-

geologiczne złoŜa. Aktualna średnia miąŜszość złoŜa wynosi 5,2 m. W nadkładzie o średniej

grubości 1,37 m występuje gleba i piaski zaglinione. PoniŜej serii złoŜowej występują piaski

drobne, piaski zaglinione i glina. Kopalina nie zawiera zanieczyszczeń obcych i organicz-

nych. Poziom wodonośny znajduje się poniŜej udokumentowanej miąŜszości złoŜa. Kopalina

przeznaczona jest dla potrzeb budownictwa i drogownictwa.

W bezpośrednim sąsiedztwie złoŜa „Zagórki” udokumentowano w kategorii C1 złoŜe

„Zagórki II” (Topolska, 1999). Powierzchnia złoŜa wynosi 7,45 ha. W nadkładzie o grubości

do 2 m występuje gleba i piaski gliniaste. Serię złoŜową stanowią piaski ze zmienną zawarto-

ścią frakcji Ŝwirowej o miąŜszości większej od udokumentowanej w złoŜu. Występującą

w stropie warstwę piasków drobnych, o średniej miąŜszości 1,6 m i punkcie piaskowym

(frakcja <2 mm) o wartościach od 92,8 do 99,4%, zaliczono jako kopalinę towarzyszącą.

Kopalinę główną stanowią piaski z nieregularnymi przeławiceniami warstw Ŝwirowo-

piaszczystych. Udokumentowana miąŜszość waha się od 2,0 do 11,2 m, średnio 7,9 m. Kopa-

lina nie zawiera zanieczyszczeń, charakteryzuje ją zawartość pyłów o średniej wartości 1,9%

i punkt piaskowy (frakcja <2,5 mm) od 22,25 do 74,4%, średnio 57,0%. Przeznaczona jest do

wykorzystania w budownictwie i drogownictwie. ZłoŜe jest suche.

Podstawowe parametry górniczo-geologiczne i jakościowe obu złóŜ zestawiono w tabe-

li 2.

Tabela 1

ZłoŜa kopalin i ich charakterystyka gospodarcza oraz klasyfikacja

Zasoby geologiczne bilansowe

(tys. t)

Kategoria rozpoznania

Stan zagospodarowa-

nia złoŜa

Wydobycie (tys. t)

Zastoso-wanie

kopaliny

Klasyfikacja złóŜ

Numer złoŜa

na mapie Nazwa złoŜa

Rodzaj kopaliny

Wiek kompleksu

litologiczno- surowcowego

wg stanu na rok 2007 (Gientka i in., 2008) Klasy 1–4

Klasy A–C

Przyczyny konflikto-

wości złoŜa

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 Zagórki pŜ Q 312,6 (dodatek nr

1)* 625

C*1 Z 0 Sb, Sd 4 B L

2 Zagórki II pŜ, p Q 1 115 C1 G 0 Sb, Sd 4 B L Rubryka 3 - p – piaski, pŜ – piaski i Ŝwiry Rubryka 4 - Q – czwartorzęd Rubryka 6 - kategoria rozpoznania zasobów udokumentowanych: kopalin stałych – C1, złoŜe zarejestrowane (kategoria przypisana umownie) – C1* Rubryka 6 - * – brak danych o zatwierdzeniu dodatku nr 1 Rubryka 7 - złoŜa: G – zagospodarowane, Z – zaniechane (eksploatacja zakończona) Rubryka 9 - kopaliny: Sb – budowlane, Sd – drogowe Rubryka 10 - złoŜa: 4 – powszechne; licznie występujące, łatwo dostępne Rubryka 11 - złoŜa: B – konfliktowe Rubryka 12 - L – ochrona lasów

Tabela 2

Zestawienie najwaŜniejszych parametrów górniczo-geologicznych i jakościowych złóŜ kruszywa naturalnego

parametry górniczo-geologiczne parametry jakościowe

zawartość pyłów

mineralnych

zawartość ziarn

< 2 mm < 2,5 mm*

gęstość nasypowa w stanie luźnym

gęstość nasypowa w stanie

zagęszczonym

powierzch-nia

złoŜa

grubość nadkładu od – do śr.

miąŜszość serii

złoŜowej od – do śr. od – do

śr.

Nr złoŜa

na mapie

Nazwa złoŜa

Rodzaj kopaliny

[ha] [m]

stosunek grubości nadkła-du do miąŜszości

złoŜa N/Z

od – do śr.

warunki hydrogeologicz-

ne

[%] [t/m3] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 Zagórki pŜ 5,46 0,0–7,0

1,4 0,0–12,6

5,2 0,0–0,89

brak złoŜe suche

4,0–9,0 5,12

22,25–71,75 51,89

brak danych brak danych

pŜ 2,0–11,2

7,9 0,8–4,8

1,9 22,25–74,4*

57,0 śr. 1,76 śr. 1,96

2 Zagórki

II p (kopalina

towarzysząca)

7,45 0,0–2,0

1,1 0,0–2,8 1,6

śr. 0,11 złoŜe suche 0,6–6,0

2,3 92,8–99,4

97,4 nie badano śr. 1,82

Rubryka 3: p – piaski, pŜ – piaski i Ŝwiry

11

12

Klasyfikacji sozologicznej złóŜ dokonano zgodnie z obowiązującymi wytycznymi do-

kumentowania złóŜ kopalin (Wytyczne..., 1999) i na podstawie analizy przyrodniczo-kraj-

obrazowej. Z punktu widzenia ochrony wartości złóŜ oba złoŜa zaliczono do klasy 4, tj. po-

wszechnie występujących i łatwo dostępnych, moŜliwych do eksploatacji bez specjalnych

ograniczeń. Pod względem konfliktowości ze środowiskiem oba złoŜa zaliczono do klasy B,

tj. złóŜ konfliktowych, z uwagi na występowanie na obszarze zwartego kompleksu leśnego.

V. Górnictwo i przetwórstwo kopalin

ZłoŜe „Zagórki” eksploatowane było do końca 2003 roku na podstawie koncesji waŜnej

do 2009 roku. Zakończenie eksploatacji nastąpiło po wyeksploatowaniu serii piaszczysto-

Ŝwirowej. Zalegające w spągowej części złoŜa zasoby kopaliny na podstawie wierceń eksplo-

atacyjnych zdyskwalifikowano ze względu na nieodpowiednią jakość (Helwak, Dzięgielew-

ska, 2004). ZłoŜe ma utworzony obszar i teren górniczy o powierzchni odpowiednio 2,44 ha

i 5,40 ha. UŜytkownikiem złoŜa jest firma Polskie Kruszywa sp. z o.o. Zakład Górniczy Za-

górki w Kobylnicy.

Ten sam przedsiębiorca prowadzi aktualnie eksploatację kopaliny ze złoŜa „Zagórki II” na

podstawie koncesji udzielonej w 2003 roku. Powierzchnia obszaru górniczego wynosi 7,38 ha,

a terenu górniczego 8,96 ha. Zasoby kopaliny w granicach udokumentowania są wyeksploato-

wane. Działalność Zakładu Górniczego polega obecnie na wstępnej przeróbce kopaliny wcze-

śniej wyeksploatowanej i złoŜonej na hałdach. Zakład przeróbki mechanicznej kruszywa zloka-

lizowany jest w wyrobisku. Kopalina transportowana jest taśmą na trzypokładowy przesiewacz

Finnley. Na przesiewaczu separowane są na mokro trzy frakcje handlowe: 0–2 mm, 2–8 mm,

8–16 mm. Na podajniku do przesiewacza wychwytywane są głazy o średnicy powyŜej 16 mm.

Przesiewanie na mokro umoŜliwia wypłukanie frakcji pyłowej, która wraz z wodą gromadzona

jest w dwóch naprzemiennie pracujących zbiornikach. Po sedymentacji pyłów woda jest odzy-

skiwana do ponownego uŜycia w procesie przesiewania, a zagęszczone pyły są transportowane

do wyrobiska w złoŜu „Zagórki” jako materiał do rekultywacji. Zbiorniki są usytuowane czę-

ściowo na terenie złoŜa „Zagórki”. Wstępnie wydzielany materiał głazowy jest obecnie groma-

dzony na wydzielonym polu. Okresowo jest kruszony przy zastosowaniu przewoźnej kruszarki.

Poszczególne frakcje handlowe kruszywa są gromadzone na oddzielonych trwale polach. Pro-

dukty transportowane są samochodami cięŜarowymi drogą leśną utwardzoną betonowymi pły-

tami na odcinku 1,5 km do drogi asfaltowej Słupsk-Barcino.

Na obszarze arkusza Korzybie nie stwierdzono miejsc nielegalnej eksploatacji na więk-

szą skalę. Miejsca po dawnej eksploatacji są w większości zarośnięte kilku- do kilkunastolet-

13

nimi drzewami. Na mapie zaznaczono pięć wyrobisk, których wygląd świadczy o niedawnej

eksploatacji. Są to wyrobiska w rejonie miejscowości Osieki i Charowo oraz przy drodze

z Osiek do ObłęŜa.

VI. Perspektywy i prognozy występowania kopalin

Obszar objęty arkuszem Korzybie ma ograniczone perspektywy surowcowe. Dotyczą

one jedynie kopalin okruchowych, kredy jeziornej i torfów.

1. Kopaliny okruchowe

ZłoŜa kruszywa naturalnego moŜna wiązać głównie z osadami wodnolodowcowymi,

rzecznymi i eolicznymi, w mniejszym stopniu z utworami lodowcowymi, które wykazują

bardzo duŜą zmienność litologiczną. Rozpoznanie jakościowe tych utworów na omawianym

arkuszu jest słabe ze względu na niewielką liczbę badań geologiczno-poszukiwawczych.

Na podstawie badań poszukiwawczych (Hutnik, 1975) w granicach arkusza rozpoznano

trzy obszary. PoniewaŜ celem badań było udokumentowanie złóŜ Ŝwirowo-piaszczystych,

w przypadku negatywnych wyników dla tej kopaliny badań jakościowych dla piasków nie

wykonywano. Analiza profili wykonanych wierceń pozwoliła na wyznaczenie dwóch obsza-

rów perspektywicznych dla piasków.

W obszarze na południe od miejscowości ObłęŜe, rozpoznanym do głębokości 10 m,

w kilku sondach stwierdzono występowanie piasków z domieszką drobnych Ŝwirów pod nad-

kładem od 0,4 do 1,0 m. MiąŜszość serii złoŜowej waha się od 3,5 do 9,0 m, średnio 5,8 m.

W podłoŜu występują piaski w róŜnym stopniu zaglinione. Część południowa rozpoznanego

obszaru jest negatywna takŜe dla piasków.

W obszarze połoŜonym na południe od miasta Kępice stwierdzono występowanie pia-

sków z domieszką Ŝwiru w granicach 5–10%. Zalegają one bezpośrednio pod glebą. Seria

piasków ma miąŜszość powyŜej 10 m. Tylko w dwu sondach, na głębokości 5,0 i 5,5 m, wy-

stąpiły piaski zaglinione, które mogą stanowić podłoŜe tej serii.

Całkowicie negatywny dla piasków i Ŝwirów jest obszar w rejonie miejscowości Warci-

no. Negatywne obszary zaznaczono jeszcze w rejonie Zagórki–Kozłówek (północno-wschod-

nia część arkusza) (Moczulska, Jędrzejewska, 1985), a takŜe w rejonie Kępice, Chorówka

i Przyjezierze (centralny i południowy obszar arkusza) (Moczulska, 1984).

Piaski eoliczne w wydmach na omawianym obszarze tworzą małe formy zlokalizowane

głównie w centralnej i północno-zachodniej części arkusza (Polaczek, Otrąbek, 2005). Z uwa-

gi na niewielkie nagromadzenie kopaliny i występowanie w zwartych obszarach leśnych nie

14

uznano ich za perspektywiczne pomimo stwierdzonej przydatności tej kopaliny dla róŜnych

przemysłów.

2. Kreda jeziorna

Potencjalne wystąpienia kredy jeziornej związane są z dolinami rzecznymi, obszarami

wokół jezior i obniŜeniami wytopiskowymi na obszarach wysoczyzn.

Obszar arkusza Korzybie objęty był licznymi regionalnymi i lokalnymi badaniami po-

szukiwawczymi za złoŜami kredy i gytii, nie dały one jednak pozytywnych wyników. Wystą-

pienia kredy jeziornej w tym obszarze są liczne, ale mają małe powierzchnie i charakteryzują

się bardzo zmienną miąŜszością i jakością.

Poszukiwania w dolinie Wieprzy (Sędłak, Olszewski, 1987) objęły 5 obszarów. Pozy-

tywne wyniki uzyskano w odosobnionych otworach, wobec czego wyniki badań oceniono

negatywnie w obszarach Barwino, Wąsiorki i Kępice. Najbardziej obiecujący rejon Korzybie

w toku dalszych badań (Sędłak, Olszewski 1988) równieŜ okazał się negatywny. Obszar per-

spektywiczny wyznaczono na części obszaru rozpoznanego na wschód od Lisiej Góry (pół-

nocno-wschodnia część arkusza) w oparciu o wyniki dwóch sond. Charakteryzują go następu-

jące parametry: nadkład torfu o grubości 2,0 i 1,2 m, kreda z przeławiceniami gytii o miąŜ-

szości 2,0 i 3,9 m, a punktowo oznaczona zawartość CaO wynosi średnio 45,2 i 46,0%.

W podłoŜu występuje margiel jeziorny i piaski.

Rejony miejscowości śukowo i Łętowo uznano za negatywne w oparciu o wynik ze

zwiadu generalnego obejmującego północną część województwa słupskiego (Karger, 1989).

Na podstawie badań prowadzonych na terenie powiatu Słupsk (Tchórzewska, Tylek, 1972)

w granicach arkusza rozpoznano obszar Zbyszewo, równieŜ z wynikiem negatywnym. Ponad-

to negatywne wyniki badań (Moczulska, 1984) uzyskano w rejonach Warcino, Kępice, Oso-

wo, Podgóry i Chorowo.

3. Kopaliny ilaste

Badania poszukiwawcze za złoŜami surowców ilastych dla ceramiki budowlanej objęły

obszary występowania iłów i mułków zastoiskowych. W granicach arkusza Korzybie rozpo-

znano obszar połoŜony między miejscowościami Kępice i Ciecholub (Jurys, 1990). Wynik

badań jest negatywny. Osadów zastoiskowych nie nawiercono, a gliny zwałowe nie spełniają

wymogów jakościowych ze względu na zawartość frakcji Ŝwirowej i znaczny stopień zamar-

glenia.

15

4. Torfy

Na terenie arkusza znajdują się liczne wystąpienia torfów, którym niekiedy towarzyszy

gytia organiczna lub wapienna. Osady te związane są z dolinami rzecznymi, strefami wokół

jezior oraz obniŜeniami wytopiskowymi połoŜonymi na terenach wysoczyznowych (Pola-

czek, Otrąbek, 2003; 2005). Nagromadzenia torfowisk, z których kilka spełnia aktualne kryte-

ria bilansowości, występują koło Barcina oraz w południowo-zachodniej części obszaru arku-

sza. W większości są one chronione ze względu na wysokie walory przyrodnicze lub uŜytko-

wanie rolnicze, nie zostały więc zaliczone do potencjalnej bazy zasobowej kopalin torfowych

(OstrzyŜek, Dembek, 1996). Zgodnie z cytowanym opracowaniem tylko cztery z nich zali-

czono do interesujących surowcowo i moŜliwych do ewentualnej eksploatacji. Obszary te

zaznaczono na mapie jako prognostyczne dla torfów (tabela 3). Są to niewielkie torfowiska

lub fragmenty torfowisk róŜnych typów i rodzajów: I – przejściowe, mszarne, II – niskie, tu-

rzycowiskowe, III i IV – wysokie, bórbagienne i mszarne. Ze względu na priorytet ochrony

walorów przyrodniczych torfowisk, na omawianym obszarze nie wyznaczono obszarów per-

spektywicznych dla torfów.

Tabela 3

Wykaz obszarów prognostycznych

Numer obszaru

na mapie

Po

wie

rzch

nia

(h

a)

Ro

dza

j ko

pal

iny

Wie

k ko

mp

leks

u

lito

log

iczn

o

suro

wco

weg

o

Parametry jakościowe

Śre

dn

ia g

rubość

n

adkł

adu

(m

) Śre

dn

ia g

ru-

bość

kom

ple

ksu

su

row

cow

ego

(m

)

Zas

ob

y w

kat

ego

rii D

1

(tys

. m

3 )

Zas

toso

wan

ie

kop

alin

y

1 2 3 4 5 6 7 8 9

I 1,5 t Q popielność: 16,0 %

stopień rozkładu: 35 % brak

danych 4,0 60 Sr

II 6,5 t Q popielność: 20,1%


danych 1,8 121 Sr

III 4,3 t Q popielność: 16,4 %


danych 2,16 90 Sr

IV 2,0 t Q popielność: 7,3 %


danych 3,83 77 Sr

Rubryka 3: t – torfy Rubryka 4: Q – czwartorzęd Rubryka 9: Sr – rolnicze

VII. Warunki wodne

1. Wody powierzchniowe

Prawie cały obszar arkusza leŜy w zlewni Wieprzy, uchodzącej do Morza Bałtyckiego.

Jedynie północno-wschodni fragment naleŜy do zlewni rzeki Słupi. Obie rzeki naleŜą do do-

rzecza Odry.

16

Jakość rzeki Wieprzy i jej dopływów – Bystrzenicy i Studnicy kontrolowana była przez

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku w ramach monitoringu podstawo-

wego w roku 2006. Punkty kontrolne znajdują się w miejscowościach: Kruszka (70,8 km

Wieprzy), Kępice (65,2 km Wieprzy), Korzybie (59,0 km Wieprzy), Ciecholub (1,6 km Stud-

nicy), Barcino (10,2 km Bystrzenicy) i Korzybie (0,9 km Bystrzenicy). Wody we wszystkich

punktach były zakwalifikowane do III klasy jakości (Raport..., 2007).

Na omawianym terenie występują takŜe akweny powierzchniowych wód stojących.

W większości są to niewielkie jeziora i stawy. Cztery jeziora wyróŜniają się znacznymi roz-

miarami: Jezioro Łętowskie (390 ha), Jezioro Obłęskie (58 ha), Jezioro Lewarowe (46 ha)

i Jezioro Przyjezierze (22 ha). Najgłębsze jest Jezioro Przyjezierze (15 m), najpłytsze – Jezio-

ro Lewarowe (1,8). Wody Jeziora Łętowskiego były badane przez Wojewódzki Inspektorat

Ochrony Środowiska w Szczecinie w 2003 r. i zostały zaliczone do II klasy czystości (wody

umiarkowanie eutroficzne) (Raport..., 2004).

2. Wody podziemne

Według Atlasu hydrogeologicznego Polski (Paczyński, 1993, 1995) cały obszar arkusza

leŜy w subregionie przymorskim (V1), stanowiącym część regionu pomorskiego (V).

Charakterystykę stopnia zawodnienia i jakości wód podziemnych opracowano wykorzy-

stując Mapę hydrogeologiczną Polski w skali 1:50 000 arkusz Korzybie (Dąbrowski, Dragon,

1998) oraz dane z banku „Hydro”.

Obszar arkusza charakteryzuje się występowaniem wód podziemnych w obrębie kilku

poziomów piętra czwartorzędowego, a takŜe w obrębie piętra trzeciorzędowego.

Czwartorzędowe piętro wodonośne występuje na całym obszarze arkusza. W obrębie tego

piętra wyróŜniono cztery poziomy wodonośne: gruntowy, międzyglinowy górny, międzyglino-

wy środkowy i międzyglinowy dolny, tworzące lokalne uŜytkowe poziomy wodonośne.

Poziom wód gruntowych występuje powszechnie w obrębie piasków i Ŝwirów tarasów

i dolin rzecznych, sandrów, a lokalnie ozów, kemów i moren czołowych ostatniego zlodowace-

nia. Efektywna miąŜszość warstwy wodonośnej waha się w przedziale 5–30 m. Zwierciadło

omawianego poziomu ma charakter swobodny i układa się współkształtnie z powierzchnią tere-

nu na głębokości od 3 do 20 m. Współczynnik filtracji waha się w granicach 7–25 m/24h. Po-

ziom zasilany jest generalnie przez infiltrację opadów atmosferycznych. Bazą drenaŜu omawia-

nego poziomu są cieki powierzchniowe. Poziom ten eksploatowany jest powszechnie poprzez

studnie kopane i jedynie kilka studni wierconych (Korzybie, ObłęŜe, Kępice, Kruszka). Z uwagi

na brak w nadkładzie warstwy wodonośnej utworów izolujących, poziom gruntowy naraŜony

17

jest szczególnie na zanieczyszczenia przenikające z powierzchni terenu lub poprzez infiltrację

zanieczyszczonych wód powierzchniowych przy wysokich stanach tych wód.

Międzyglinowe poziomy wodonośne występują na róŜnych głębokościach – od kilkuna-

stu do ponad 80 metrów. Warstwy wodonośne posiadają miąŜszość od kilku do ponad 30 me-

trów. Wszystkie poziomy posiadają zazwyczaj łączność hydrauliczną. Zwierciadło wody ma

charakter napięty, tylko miejscami swobodny, co uzaleŜnione jest od połoŜenia dolin cieków

drenujących te poziomy. Współczynnik filtracji jest bardzo zróŜnicowany w zaleŜności od

wykształcenia litologicznego warstwy wodonośnej i waha się od 5 do 84 m/24h. Jako główny

uŜytkowy poziom wodonośny (GUPW) uznano na obszarze arkusza poziom międzyglinowy

górny. Poziomy międzyglinowe zasilane są bezpośrednio poprzez infiltrację opadów atmosfe-

rycznych (poziom górny) lub teŜ dodatkowo poprzez przesączanie z poziomów wyŜej zalega-

jących (poziom środkowy i dolny).

Trzeciorzędowe piętro wodonośne praktycznie ogranicza się do dwóch piaszczystych

przewarstwień w mułowcowych utworach miocenu, występujących w przedziałach głęboko-

ści 50–80 m oraz 100–120 m. Warstwy te pozostają często w kontakcie hydraulicznym z mię-

dzyglinowymi poziomami czwartorzędowymi – dolnym i lokalnie środkowym. Warstwy wo-

donośne posiadają na ogół małą wydajność efektywną poniŜej 15 m3/h. Trzeciorzędowe pię-

tro wodonośne na obszarze arkusza eksploatowane jest tylko jedną studnią wierconą.

Strefami zasilania głębokich poziomów wodonośnych są wysoczyzny morenowe,

Główną bazą drenaŜu jest rzeka Wieprza, która wymusza przepływ wód podziemnych w jej

kierunku ze wszystkich poziomów czwartorzędowych i trzeciorzędowych.

Czwartorzędowe piętro wodonośne powszechnie eksploatowane jest na obszarze arku-

sza przez wodociągi wiejskie, które posiadają ujęcia we wszystkich większych miejscowo-

ściach. Na mapie zaznaczono ujęcia o wydajnościach powyŜej 25 m3/h. Dwa ujęcia w Kępi-

cach zaopatrują zakłady garbarskie, a studnia w miejscowości Kruszka uŜytkowana jest przez

zakład prefabrykatów.

Chemizm wód czwartorzędowych i trzeciorzędowych jest mało zróŜnicowany. Zazna-

cza się wyraźnie wpływ antropopresji na wody podziemne. Wody poziomu gruntowego wy-

kazują często przekroczenia norm dla wód pitnych w zakresie związków azotu.

W południowo-zachodniej i środkowej części arkusza Korzybie zlokalizowany jest

zbiornik GZWP 118 – Zbiornik międzymorenowy Polanów (fig.3), który nie był dotychczas

udokumentowany szczegółowo. Obejmuje on międzyglinowe poziomy czwartorzędowe –

środkowy i dolny.

18

Fig. 3. PołoŜenie arkusza Korzybie na tle obszarów głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP) w Polsce wymagających szczególnej ochrony, wg A. S. Kleczkowskiego (1990)

1 – obszar wysokiej ochrony (OWO), 2 – obszar najwyŜszej ochrony (ONO), 3 – granica GZWP w ośrodku poro-wym Numer i nazwa GZWP, wiek utworów wodonośnych: 117 – Zbiornik Bytów, czwartorzęd (Q), 118 – Zbiornik mię-dzymorenowy Polanów, czwartorzęd (Q)

VIII. Geochemia środowiska

1. Gleby

Kryteria klasyfikacji gleb

Dla oceny zanieczyszczenia gleb zastosowano wartości dopuszczalne stęŜeń metali

określone w Załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r.

w sprawie standardów gleby oraz standardów jakości ziemi (DzU nr 165 z dnia 4 październi-

ka 2002 r., poz. 1359). Dopuszczalne wartości pierwiastków dla poszczególnych grup uŜyt-

kowania, ich zakresy oraz przeciętne zawartości w glebach z terenu arkusza 48 – Korzybie,

umieszczono w tabeli 4. W celu porównania tabelę uzupełniono danymi o zawartości prze-

19

ciętnych (median) pierwiastków w glebach terenów niezabudowanych Polski (najmniej za-

nieczyszczonych w kraju).

Tabela 4

Zawartość metali w glebach (w mg/kg)

Wartości dopuszczalne stęŜeń w glebie lub ziemi (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r.)

Zakresy zawartości w glebach na arkuszu 48-Korzybie

N=7

Wartość prze-ciętnych (me-

dian) w glebach na arkuszu 48-

Korzybie N=7

Wartość przecięt-nych (median) w glebach obszarów niezabudowanych

Polski 4)

N=6522

Grupa B 2) Grupa C 3)

Frakcja ziarnowa <1 mm

Mineralizacja HCl (1:4)

Głębokość (m p.p.t.)

Metale

Grupa A 1)

0,0–0,3 0–2 Głębokość (m p.p.t.)

0,0–0,2

As Arsen 20 20 60 <5–<5 .

<5 <5 Ba Bar 200 200 1000 5–32 20 27

Cr Chrom 50 150 500 <1–7 4 4

Zn Cynk 100 300 1000 12–57 22 29

Cd Kadm 1 4 15 <0,5–<0,5 <0,5 <0,5

Co Kobalt 20 20 200 1–3 1 2

Cu Miedź 30 150 600 <1–6 2 4

Ni Nikiel 35 100 300 <1–5 3 3

Pb Ołów 50 100 600 12–21 13 12

Hg Rtęć 0,5 2 30 <0,05–0,08 0,05 <0,05 Ilość badanych próbek gleb z arkusza 48 – Korzybie w poszczególnych grupach uŜytkowania As Arsen 7 Ba Bar 7 Cr Chrom 7 Zn Cynk 7 Cd Kadm 7 Co Kobalt 7 Cu Miedź 7 Ni Nikiel 7 Pb Ołów 7 Hg Rtęć 7 Sumaryczna klasyfikacja badanych gleb z obszaru arkusza 48-Korzybie do poszczególnych grup uŜytko-wania (ilość próbek)

7

1) grupa A a) nieruchomości gruntowe wchodzące w skład obszaru

poddanego ochronie na podstawie przepisów ustawy Prawo wodne,

b) obszary poddane ochronie na podstawie przepisów o ochronie przyrody; jeŜeli utrzymanie aktualnego poziomu zanieczyszczenia gruntów nie stwarza zagro-Ŝenia dla zdrowia ludzi lub środowiska – dla obsza-rów tych stęŜenia zachowują standardy wynikające ze stanu faktycznego,

2) grupa B – grunty zaliczone do uŜytków rolnych z wyłączeniem gruntów pod stawami i gruntów pod rowami, grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione, nieuŜytki, a takŜe grunty zabudowane i zurbanizowa-ne z wyłączeniem terenów przemysłowych, uŜytków kopalnych oraz terenów komunikacyjnych,

3) grupa C – tereny przemysłowe, uŜytki kopalne, tereny komunikacyjne,

4) Lis, Pasieczna, 1995 – Atlas geochemiczny Polski 1: 2 500 000, N – ilość próbek

Materiał i metody badań laboratoryjnych

Dla oceny zanieczyszczenia gleb wykorzystano wyniki ze zbioru analiz chemicznych

wykonanych do „Atlasu geochemicznego Polski 1:2 500 000” (Lis, Pasieczna, 1995) – opró-

bowanie w siatce 5 x 5 km.

20

Próbki gleb pobierano za pomocą sondy ręcznej z wierzchniej warstwy (0,0–0,2 m)

w regularnej siatce 5 x 5 km. Pobierana gleba o masie około 1000 g była suszona w temp.

pokojowej, kwartowana i przesiewana przez sita nylonowe.

Przedmiotem zainteresowania była grupa metali, której źródłem są zanieczyszczenia an-

tropogeniczne, a więc pierwiastki słabo związane i łatwo ługowane z gleb. Gleby mineralizo-

wano w kwasie solnym (HCl 1:4), w temp. 90°C, w ciągu 1 godziny. Oznaczenia As, Ba, Cd,

Co, Cr, Cu, Ni, Pb i Zn wykonano za pomocą atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudze-

niem plazmowym (ICP-AES Inductively Coupled Plasma Atomic Emission Spectrometry)

z zastosowaniem spektrometrów: PV 8060 firmy Philips i JY 70 Plus Geoplasma firmy Jobin-

Yvon. Analizy Hg przeprowadzono metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej techniką

zimnych par (CV-AAS Cold Vapour Atomic Absorption Spectrometry) z uŜyciem spektrome-

tru Perkin-Elmer 4100 ZL z systemem przepływowym FIAS-100. Wszystkie oznaczenia wy-

konano w laboratorium Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. Kontrolę jako-

ści gwarantowały analizy wielokrotne tych samych próbek umieszczanych losowo w seriach

analitycznych oraz stosowanie materiałów referencyjnych (wzorce Montana Soil, SRM 2710,

SRM 2711, IAEA/Soil 7).

Prezentacja wyników

Zastosowana gęstość pobierania próbek (1 próbka na około 25 km2) nie jest dostateczna

do wykreślenia izoliniowej mapy zawartości pierwiastków zgodnie z zasadami przyjętymi

w kartografii (dla skali 1:50 000 konieczne jest opróbowanie w siatce 0,5 x 0,5 km, czyli jed-

na próbka – jedna informacja na 1 cm2 mapy dla całego arkusza). Wyniki badań geochemicz-

nych zostały więc przedstawione na mapie w postaci punktów.

Lokalizację miejsc pobierania próbek (wraz z numeracją zgodną z bazą danych) przed-

stawiono na mapie w postaci kwadratów wypełnionych kolorem przyjętym dla gleb zaklasy-

fikowanych do grupy A (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września

2002 r.).

Zanieczyszczenie gleb metalami

Wyniki badań geochemicznych gleb odniesiono zarówno do wartości stęŜeń dopusz-

czalnych metali określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września

2002 r., jak i do wartości przeciętnych określonych dla gleb obszarów niezabudowanych ca-

łego kraju (tabela 4).

Przeciętne zawartości: arsenu, baru, chromu, cynku, kadmu, kobaltu, miedzi, niklu oraz

rtęci w badanych glebach arkusza są mniejsze lub równe w stosunku do wartości przeciętnych

21

(median) w glebach obszarów niezabudowanych Polski. Nieco większą wartość mediany wy-

kazuje zawartość ołowiu.

Pod względem zawartości metali, wszystkie badane próbki spełniają warunki klasyfika-

cji do grupy A (standard obszaru poddanego ochronie), co pozwala na wielofunkcyjne uŜyt-

kowanie gruntów.

Z uwagi na zbyt niską gęstość opróbowania dane prezentowane na mapie nie umoŜli-

wiają oceny zanieczyszczenia gleb z terenu całego arkusza. Pozwalają tylko na oszacowanie

ich stanu w miejscach pobrania i w niezbyt odległym otoczeniu.

2. Pierwiastki promieniotwórcze

Materiał i metody badań

Do określenia dawki promieniowania gamma i stęŜenia radionuklidów poczarnobyl-

skiego cezu wykorzystano wyniki badań gamma-spektrometrycznych wykonanych dla Atlasu

Radioekologicznego Polski 1:750 000 (Strzelecki i in., 1993, 1994).

Pomiary gamma-spektometryczne wykonywano wzdłuŜ profili o przebiegu N-S, przeci-

nających Polskę co 15”. Na profilach pomiary wykonywano co 1 kilometr, a w przypadku

stwierdzenia stref o podwyŜszonej promieniotwórczości pomiary zagęszczano do 0,5 km.

Sonda pomiarowa była umieszczona na wysokości 1,5 metra nad powierzchnią terenu, a czas

pomiaru wynosił 2 minuty. Pomiary wykonywano spektrometrem GS-256 produkowanym

przez „Geofizykę” Brno (Czechy).

Prezentacja wyników

Z uwagi na to, Ŝe gęstość opróbowania nie pozwala na opracowanie map izoliniowych

w skali 1:50 000, wyniki przedstawiono w formie słupkowej (fig. 4) dla dwóch krawędzi ar-

kusza mapy (zachodniej i wschodniej). Zabieg taki jest moŜliwy, gdyŜ te dwie krawędzie są

zbieŜne z generalnym przebiegiem profili pomiarowych. Wykresy słupkowe sporządzono

jedynie dla punktów zlokalizowanych na opisywanym arkuszu, natomiast do interpretacji

wykorzystano informacje zawarte w profilach na arkuszu sąsiadującym wzdłuŜ zachodniej

lub wschodniej granicy opisywanego arkusza.

Prezentowane wyniki dawki promieniowania gamma obejmują sumę promieniowania

pochodzącego od radionuklidów naturalnych (uran, potas, tor) i sztucznych (cez).

48W PROFIL ZACHODNI 48E PROFIL WSCHODNI

Dawka promieniowania gamma

0 10 20 30 40 50

6006634

6008709

6010692

6012670

6018636

6020696

6022497

m

nGy/h

Dawka promieniowania gamma

0 5 10 15 20 25 30 35

6018817

6019752

6020690

6021883

6022859

6023925

m

nGy/h

StęŜenie radionuklidów cezu poczarnobylskiego

0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4

6006634

6008709

6010692

6012670

6018636

6020696

6022497

m

kBq/m2

StęŜenie radionuklidów cezu poczarnobylskiego

0 0.5 1 1.5 2 2.5 3

6018817

6019752

6020690

6021883

6022859

6023925

m

kBq/m2

Fig. 4. Zanieczyszczenia gleb pierwiastkami promieniotwórczymi na obszarze arkusza Korzybie (na osi rzędnych – opis siatki kilometrowej arkusza)

22

23

Wyniki

Wartości dawki promieniowania gamma wzdłuŜ profilu zachodniego wynoszą od około

30 nGy/h do około 46 nGy/h. Przeciętnie wartość ta wynosi około 33 nGy/h i jest nieco niŜ-

sza od średniej dla obszaru Polski wynoszącej 34,2 nGy/h. WzdłuŜ profilu wschodniego war-

tości promieniowania gamma zmieniają się od około 19 do około 29 nGy/h i przeciętnie wy-

noszą około 25 nGy/h.

W profilu zachodnim najwyŜsze wartości promieniowania gamma (30–46 nGy/h) zwią-

zane są z glinami zwałowymi. Piaszczysto-Ŝwirowe utwory wodnolodowcowe i rzeczne cha-

rakteryzują się znacznie niŜszymi dawkami promieniowania. W profilu wschodnim pomie-

rzone dawki promieniowania gamma są dość wyrównane (przewaŜają wartości z przedziału:

20-30 nGy/h), co świadczy o tym, Ŝe występujące wzdłuŜ profilu pomiarowego osady (piasz-

czysto-Ŝwirowe utwory wodnolodowcowe, piaski, Ŝwiry, głazy i gliny lodowcowe, eluwia

glin zwałowych) charakteryzują się podobnymi wartościami promieniowania gamma.

StęŜenia radionuklidów poczarnobylskiego cezu zmierzone wzdłuŜ obu profili są bardzo

niskie, charakterystyczne dla obszarów bardzo słabo zanieczyszczonych. WzdłuŜ profilu za-

chodniego wynoszą od 0 do 3,5 kBq/m2, a wzdłuŜ profilu wschodniego wahają się od ~1,1 do

~ 2,8 kBq/m2.

IX. Składowanie odpadów

Zasady wydzielania potencjalnych obszarów lokalizacji składowisk odpadów

Przy określaniu obszarów predysponowanych do lokalizowania składowisk uwzględ-

niono zasady i wskazania zawarte w „Ustawie o odpadach” oraz w Rozporządzeniu Ministra

Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokali-

zacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy

składowisk odpadów. W nielicznych przypadkach przyjęto zmodyfikowane rozwiązania

w stosunku do wyŜej wymienionych aktów prawnych, co wynika ze skali oraz charakteru

opracowania kartograficznego i nie stoi w sprzeczności z moŜliwością późniejszych weryfi-

kacji i uszczegółowień na etapie projektowania składowisk.

Na mapie, w nawiązaniu do powyŜszych kryteriów, wyznaczono:

1) tereny wyłączone całkowicie z moŜliwości lokalizacji wszystkich typów składowisk ze

względu na wymagania ochrony hydrosfery, przyrody, infrastruktury oraz warunki inŜy-

niersko-geologiczne;

24

2) tereny preferowane do lokalizowania w ich obrębie składowisk odpadów, ze względu na

istnienie naturalnej, gruntowej warstwy izolacyjnej, są one traktowane jako potencjalne

obszary lokalizowania składowisk (POLS);

3) tereny nieposiadające naturalnej warstwy izolacyjnej, na których moŜliwa jest jednak lo-

kalizacja składowisk odpadów pod warunkiem wykonania sztucznej bariery izolacyjnej

dla dna i skarp obiektu.

Wymagania dotyczące naturalnych cech izolacyjnych podłoŜa a takŜe ścian bocznych

potencjalnych składowisk są uzaleŜnione od typu składowanych odpadów (tabela 5).

Ocena wykształcenia naturalnej bariery geologicznej pozwala na wyróŜnienie w obrębie

POLS:

- warunków izolacyjności podłoŜa zgodnych z wymaganiami przyjętymi w tabeli 5;

- zmiennych właściwości izolacyjnych podłoŜa (warstwa izolacyjna znajduje się pod

przykryciem osadami piaszczystymi o miąŜszości do 2,5 m; miąŜszość lub jednorod-

ność warstwy izolacyjnej jest zmienna).

Tabela 5

Kryteria izolacyjnych wła ściwości gruntów

Wymagania dotyczące naturalnej bariery geologicznej Rodzaj składowanych odpadów

MiąŜszość (m)

Współczynnik filtracji k (m/s)

Rodzaj gruntów

N – odpady niebezpieczne ≥ 5 ≤ 1 x 10-9

K – odpady inne niŜ niebezpieczne i obojętne 1 – 5 ≤ 1 x 10-9

iły, iłołupki

O – odpady obojętne ≥ 1 ≤ 1 x 10-7 gliny

Omawiane wyŜej wydzielenia przestrzenne zostały przedstawione na Planszy B Mapy

geośrodowiskowej Polski. Jednocześnie na dołączonej do materiałów archiwalnych mapie

dokumentacyjnej wskazano lokalizację wybranych wierceń, których profile geologiczne do-

kumentują obecność warstwy izolacyjnej do głębokości 10 m.

Tło dla przedstawianych na Planszy B informacji stanowi stopień zagroŜenia głównego

uŜytkowego poziomu wodonośnego, przeniesiony z arkusza Korzybie Mapy hydrogeologicz-

nej Polski w skali 1:50 000 (Dąbrowski, Dragon, 1998). Stopień zagroŜenia wód podziem-

nych wyznacza się w pięciostopniowej skali (bardzo wysoki, wysoki, średni, niski, bardzo

niski) i jest on funkcją nie tylko wartości parametrów filtracyjnych warstwy izolującej (od-

porności poziomu wodonośnego na zanieczyszczenia), ale takŜe czynników zewnętrznych,

takich jak istnienie na powierzchni ognisk zanieczyszczeń czy obszarów prawnie chronio-

nych. Stopień ten jest parametrem zmiennym i syntetyzującym róŜne naturalne i antropoge-

25

niczne uwarunkowania. Dlatego teŜ obszarów o róŜnym stopniu zagroŜenia nie naleŜy wprost

porównywać z wyznaczonymi na Planszy B terenami pod składowiska odpadów. Wydzielone

tereny o dobrej izolacyjności (POLS) mogą współwystępować z obszarami o róŜnym zagro-

Ŝeniu jakości wód podziemnych.

Informacje zaprezentowane na tej planszy zawierają elementy wiedzy o środowisku,

niezbędne przy optymalnym typowaniu funkcji terenów w planowaniu przestrzennym. Naturalne

warunki izolacyjności podłoŜa są przesłanką nie tylko przy projektowaniu składowisk odpa-

dów, lecz takŜe powinny być uwzględniane przy lokalizowaniu innych obiektów zaliczanych

do kategorii szczególnie uciąŜliwych dla środowiska lub mogących pogorszyć jego stan.

Obszary o bezwzględnym zakazie lokalizacji składowisk odpadów

Na terenie arkusza Korzybie bezwzględnemu wyłączeniu z lokalizowania składowisk

wszystkich typów odpadów podlegają:

- obszary występowania osadów holoceńskich: torfów związanych z dolinami Wieprzy,

Bystrzenicy i Kwaczy w północnej części arkusza i występujących równieŜ w większości

zagłębień bezodpływowych, namułów torfiastych w północno-zachodniej części arkusza

w okolicach Gniazdówka i na północ od Łętowa, namułów piaszczysto-humusowych, pia-

sków, miejscami piasków ze Ŝwirami, rzecznych tarasów zalewowych 1,5–3,0 m n.p. rze-

ki w dolinach Wieprzy, Bystrzenicy i Kwaczy oraz w dolinie bezimiennego cieku w połu-

dniowo-zachodniej części arkusza, iłów, mułków i piasków jeziornych wypełniających

zagłębienia terenu wokół Jeziora Łętowskiego, kredy jeziornej w obrębie doliny Bystrze-

nicy, na północ od przysiółka Ameryka we wsi Barwina;

- łąki na glebach pochodzenia organicznego, zlokalizowane w północnej, zachodniej i cen-

tralnej części arkusza;

- tereny podmokłe na obszarach leśnych, wzdłuŜ cieków i jezior;

- doliny rzek: Wieprzy, Bystrzenicy, Kwaczy, Dzikiej i licznych bezimiennych cieków,

w obrębie ich erozyjnych i akumulacyjnych tarasów;

- obszary mis jeziornych i ich stref krawędziowych – jezior: Łętowskiego, Lewarowego,

Obłęskiego, Nakło i Przyjezierze, a takŜe obszary mniejszych mis jeziornych oraz stawy

i oczka wodne występujące na obszarze całego arkusza ze strefą o szerokości 250 m od

granicy ich zasięgu;

- strefa o szerokości 250 m od źródeł występujących w strefach krawędziowych dolin

rzecznych i obniŜeń wytopiskowych, w pasie między Barcinem i śelicami, a takŜe na po-

łudnie od Korzybia i Kępic, w okolicy Warcina, na północ od Podgór wraz ze strefą

ochronną w promieniu 250 m;

26

- tereny o nachyleniu powyŜej 10° występujące na stromych zboczach doliny Wieprzy,

w pobliŜu Korzybia, Kępic, Biesowic i Ciecholubia, a takŜe w północno-wschodniej i po-

łudniowo-zachodniej części arkusza, porośnięte lasami, stanowiące równocześnie obszary

predysponowane do występowania ruchów masowych (Grabowski (red.), 2007a, b);

- obszary zwartej zabudowy miasta Kępice oraz miejscowości Korzybie i Biesowice;

- tereny chronionego środowiska przyrodniczego w granicach obszaru siedliskowego Euro-

pejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000 – PLH 220038 „Dolina Wieprzy i Studnicy”;

- zwarte kompleksy leśne o powierzchni powyŜej 100 ha, a stanowiące ok. 65% obszaru

arkusza.

Obszary bezwzględnie wyłączone zajmują ponad 75 % waloryzowanego terenu. Zazna-

czyć naleŜy, Ŝe granice części wydzieleń, z uwagi na ich niewielkie powierzchnie jakie zaj-

mują zostały zgeneralizowane, i weszły one w obręb wyłączeń bezwzględnych, bądź w obręb

określonego typu potencjalnych obszarów lokalizacji składowisk.

Charakterystyka i ograniczenia warunkowe obszarów spełniających wymagania dla składo-

wania odpadów obojętnych

Rejony, w których lokalizacja składowisk odpadów jest dopuszczalna, zajmują niemal

25 % obszaru arkusza i występują w obrębie wysoczyzn morenowych. Zlokalizowane są one

w południowo-zachodniej części obszaru arkusza w okolicach Mzdowa, Chorówka, Osowa,

Podgór i Biesowic, w części północno-zachodniej – w okolicach Janiewic i Gwiazdowa oraz

w części wschodniej, koło Osieków i na południowy wschód od miejscowości ObłęŜe. Mniej-

szymi powierzchniami występują równieŜ przy północnej granicy arkusza w pobliŜu Zbysze-

wa i na zachód od tej miejscowości.

Do lokalizacji składowisk odpadów preferowane są obszary posiadające warstwę izola-

cyjną, spełniającą wymagania naturalnej bariery geologicznej (tabela 5). Wskazane na mapie

rejony POLS wydzielono na podstawie budowy geologicznej, w oparciu o Szczegółową mapę

geologiczną Polski w skali 1:50 000 (Polaczek, Otrąbek, 2003, 2005). Podkreślić naleŜy, Ŝe

charakterystyka litologiczna utworów stanowiących naturalną barierę geologiczną, przedsta-

wiona w objaśnieniach do SMGP i profilach otworów archiwalnych jest bardzo ogólna i nie

opisuje w pełni cech izolacyjnych warstwy.

W obrębie omawianego terenu cechy izolacyjne spełniające warunki dla bezpośredniej

lokalizacji składowisk odpadów obojętnych wykazują plejstoceńskie gliny zwałowe stadiału

górnego zlodowacenia wisły, tworzące pakiet gruntów słaboprzepuszczalnych. Są one najpo-

spolitszym osadem odsłaniającym się na powierzchni wysoczyzny morenowej, a ich zwarte

obszary występują zwłaszcza w zachodniej i południowo-zachodniej części arkusza. Analiza

27

otworów wiertniczych i przekroju geologicznego (Polaczek, Otrąbek, 2003, 2005) wskazuje, Ŝe

ich maksymalne miąŜszości 22-29 m stwierdzono w okolicach Ciecholubia na południu oraz

Osieków i Zbyszewa w północnej części obszaru arkusza. Mniejszą miąŜszość glin stwierdzono

w otworze w okolicy Mzdowca, gdzie występują one do głębokości 6,8 m. Są to gliny zwietrza-

łe i na ogół podścielone piaskami i Ŝwirami wodnolodowcowymi o zmiennej miąŜszości.

Na północ od Łętowa wyznaczono niewielki obszar w obrębie przypowierzchniowego

występowania glin zwałowych zlodowacenia warty. Są to gliny piaszczyste, silnie zwietrzałe,

ich miąŜszość przekracza 2 m.

Obszary pozbawione naturalnej warstwy izolacyjnej tworzą utwory powstałe w czasie

stadiału górnego zlodowacenia wisły. Wyznaczono je w obrębie przypowierzchniowego wy-

stępowania piaszczysto-Ŝwirowych osadów lodowcowych i wodnolodowcowych, a takŜe

w obrębie piasków, Ŝwirów i glin zwałowych moren czołowych występujących na północ od

Biesowic, północny-zachód od Ciecholubia, na południowy-wschód od ObłęŜa i na wschód

od Barcina. W obrębie wzgórz brak jest otworów, które mogłyby wyjaśnić dokładny charak-

ter osadów. W wykonanych do głębokości 10 m kilku sondach nawiercono piaski, piaski py-

łowate lub gliniaste, miejscami gliny zwałowe i Ŝwiry gliniaste. Na wschód od Barcina

stwierdzono obecność glin zwałowych, w stropie silnie piaszczystych, przewarstwionych pia-

skami. Na pozostałych obszarach występowanie glin nie jest dokładnie potwierdzone. Lokali-

zacja składowisk odpadów w tych rejonach będzie wymagała szczegółowych badań geolo-

gicznych mających na celu rozpoznanie litologii podłoŜa.

MiąŜszość glin zwałowych występujących w granicach wyznaczonych POLS jest wy-

starczająca i zgodna z wymaganiami dla utworzenia składowisk odpadów obojętnych.

We wskazanych obszarach preferowanych pod lokalizację składowisk, uŜytkowe czwar-

torzędowe poziomy wodonośne izolowane są warstwami glin zwałowych o miąŜszości od

kilku do 26 metrów. W ich obrębie zwierciadło ma przewaŜnie charakter napięty, tylko miej-

scami swobodny i występuje na róŜnych głębokościach. Głównym uŜytkowym poziomem

wodonośnym jest poziom międzyglinowy górny. Stopień jego zagroŜenia jest zazwyczaj niski

(rejon Gwiazdowa, Zbyszewa, ObłęŜa) oraz bardzo niski (rejon Brześcia, Janiewic, Osieków,

Osowa, Chorowa, Biesowic, Ciecholubia) i są to obszary o średniej i wysokiej odporności

poziomu głównego na zanieczyszczenia, bez stwierdzonych ognisk zanieczyszczeń.

NaleŜy podkreślić, Ŝe kaŜdorazowa lokalizacja składowiska odpadów wymagać będzie

przeprowadzenia szczegółowych badań geologicznych, hydrogeologicznych i geologiczno-

inŜynierskich.

28

W obrębie wyznaczonych POLS wydzielono rejon wyspecyfikowanych uwarunkowań

(RWU) wyróŜniony na podstawie ograniczeń lokalizowania składowisk, wynikających z ist-

nienia obszarów podlegających ochronie ze względu na walory przyrodnicze oraz ochronę

wód podziemnych.

Warunkowe ograniczenie tego typu (oznaczone indeksem „p”) dotyczy terenu obejmu-

jącego Obszar Chronionego Krajobrazu „Jezioro Łętowskie i okolice Kępic” w rejonie Osowa

i Warcina.

Warunkowe ograniczenie oznaczone indeksem „w”, wskazane w południowo-zachod-

niej i środkowej części arkusza (okolice Mzdowa, Pustowa, Ciecholubia, Biesowic, Warcina)

dotyczy obszaru wysokiej ochrony nieudokumentowanego dotychczas szczegółowo zbiornika

GZWP 118 – Zbiornik międzymorenowy Polanów.

Lokalizacja składowisk w obrębie rejonów posiadających powyŜsze ograniczenie po-

winno być rozpatrywane w sposób zindywidualizowany, w ramach oceny jego oddziaływania

na środowisko, a w dalszej procedurze w ustaleniach z jednostkami administracji lokalnej

i odpowiednimi słuŜbami ochrony przyrody oraz gospodarki wodnej.

Problem lokalizacji składowisk odpadów komunalnych

Na terenie arkusza Korzybie nie wyznaczono rejonów spełniających wymagania pod lo-

kalizację składowisk odpadów innych niŜ niebezpieczne i obojętne (komunalne), dla których

wymagana jest płytko występująca warstwa gruntów spoistych o współczynniku filtracji

≤1x10-9m/s i miąŜszości od 1 do 5 m. Ewentualna budowa na tym terenie takiego składowiska

będzie wiązała się z koniecznością wykonania zabezpieczeń sztucznych.

Ocena najkorzystniejszych warunków geologiczno-hydrogeologicznych dla lokalizowania

składowisk

Spośród wydzielonych na mapie obszarów predysponowanych do składowania odpa-

dów najkorzystniejsze są te, które znajdują się w południowo-zachodniej części arkusza

w okolicach Mzdowa, Chorówka, Osowa, Podgór i Biesowic, w części północno-zachodniej

w okolicach Janiewic i Gwiazdowa oraz w części wschodniej koło Osieków i na południowy-

wschód od miejscowości ObłęŜe, a takŜe w pobliŜu i za zachód od Zbyszewa przy północnej

granicy obszaru arkusza.

Rejony te spełniają warunki do lokalizacji składowisk odpadów obojętnych. Tworzą je

gliny zwałowe stadiału górnego zlodowacenia wisły o miąŜszości dochodzącej do 22-29 m

(okolice Ciecholubia na południu i Zbyszewa na północy arkusza) oraz niewielki obszar zbu-

dowany z glin zwałowych zlodowacenia warty w okolicy Łętowa. Występujący na tym tere-

29

nie czwartorzędowy poziom wodonośny charakteryzuje się niskim i bardzo niskim stopniem

zagroŜenia wód podziemnych, a wyznaczone obszary POLS, z wyjątkiem obszarów w rejonie

Osowa, Warcina Biesowic, Ciecholubia i Pustowa, nie posiadają ograniczeń warunkowych.

Charakterystyka wyrobisk poeksploatacyjnych

Na terenach nie objętych bezwzględnym zakazem posadowienia składowisk zlokalizo-

wano trzy wyrobiska niekoncesjonowanej eksploatacji (kruszywo naturalne), stosunkowo

świeŜe i łatwo dostępne, które z racji na pozostawienie niezagospodarowanych nisz i zagłę-

bień w morfologii terenu mogłyby być w przyszłości rozpatrywane jako potencjalne miejsca

składowania odpadów. Przestrzenny zasięg tych wyrobisk moŜe ulegać zmianom, stąd zazna-

czono je na Planszy B wyłącznie w formie punktowych znaków graficznych. Są to: wyrobi-

sko przy miejscowości Osieki oraz dwie niewielkie odkrywki przy drodze z Osiek do ObłęŜa.

Wydobywane w tych miejscach piaski i Ŝwiry wodnolodowcowe zalegają na glinach zwało-

wych, które mogą stanowić dobrą barierę izolacyjną dna wyrobisk, predysponowanych dla

składowisk odpadów obojętnych. Jednak ewentualne wykorzystanie tych miejsc pod składo-

wiska odpadów będzie wiązało się z dokładnym rozpoznaniem izolacyjności podłoŜa i wyko-

naniem zabezpieczeń skarp przy uŜyciu izolacji syntetycznych.

Wskazane na mapie wyrobiska posiadają ograniczenia warunkowe punktowe wynikają-

ce z ochrony przyrody i obiektów dziedzictwa kulturowego oraz bliskości zwartej zabudowy

miejscowości Osieki i OblęŜe.

Przedstawione na mapie tereny i miejsca predysponowane do składowania wyróŜnio-

nych typów odpadów naleŜy traktować jako podstawę późniejszych wariantowych propozycji

lokalizacyjnych i w nawiązaniu do nich projektować odpowiednie badania geologiczne i hy-

drogeologiczne.

Dane i oceny zaprezentowane na planszy B zawierają elementy wiedzy o środowisku

niezbędne przy optymalnym typowaniu funkcji terenów w planowaniu przestrzennym. Natu-

ralne warunki izolacyjności podłoŜa są przesłanką nie tylko dla składowania odpadów, lecz

takŜe powinny być uwzględniane przy lokalizowaniu innych obiektów zaliczanych do katego-

rii szczególnie uciąŜliwych dla środowiska i zdrowia ludzi lub mogących pogorszyć stan śro-

dowiska. Informacje dotyczące zanieczyszczenia gleb i osadów dennych wód powierzchnio-

wych mogą być uŜyteczne przy wskazaniu optymalnych kierunków zagospodarowania tere-

nów zdegradowanych. Plansza B prezentuje więc zarówno wybrane aspekty odporności śro-

dowiska jak i zapis istotnych wskaźników zanieczyszczeń, do których dostosowane powinny

być szczegółowe rozwiązania w zakresie zarządzania przestrzenią.

30

X. Warunki podło Ŝa budowlanego

Zgodnie z zasadami sporządzania MGśP na obszarze arkusza Korzybie dokonano

uproszczonej oceny warunków podłoŜa budowlanego. Dla powyŜszej oceny wykorzystano

Szczegółową mapę geologiczną Polski w skali 1:50 000 (Polaczek, Otrąbek, 2003) oraz mapy

topograficzne w skali 1:50 000 i 1:25 000. Waloryzacją geologiczno-inŜynierską nie objęto:

lasów, gleb chronionych w klasach I–IVa, łąk na glebach pochodzenia organicznego, przy-

rodniczych obszarów chronionych, obszarów występowania udokumentowanych złóŜ kopa-

lin, a takŜe obszaru zwartej zabudowy miasta Kępice. W wyniku waloryzacji wydzielono ob-

szary: o warunkach korzystnych dla budownictwa i o warunkach niekorzystnych, utrudniają-

cych budownictwo.

Za obszary o warunkach korzystnych dla budownictwa uznano rejony, na których wy-

stępują grunty niespoiste (sypkie) średniozagęszczone i zagęszczone, w których głębokość

występowania zwierciadła wody gruntowej przekracza 2 m p.p.t. oraz grunty spoiste w stanie

zwartym, półzwartym i twardoplastycznym.

Grunty spoiste reprezentowane są przez: nieskonsolidowane gliny zwałowe (gliny, gliny

zwięzłe i gliny piaszczyste); grunty niespoiste to: piaski i Ŝwiry zlodowaceń północnopol-

skich. Gliny zwałowe występują w obrębie wysoczyzny morenowej, największe powierzchnie

zajmują w zachodniej i południowo-zachodniej części arkusza. DuŜy płat glin zwałowych

znajduje się pomiędzy miejscowościami Osieki, Barwino i Barcino, na północ od Kępic. Pia-

ski i Ŝwiry wodnolodowcowe występują w zasadzie na całym pozostałym obszarze arkusza,

z wyjątkiem dolin Wieprzy i Bystrzenicy.

Utrudnienia budowlane mogą występować na obszarach naraŜonych na erozję, ze

względu na nachylenie zboczy powyŜej 12% i urozmaiconą rzeźbę. Występują one na stro-

mych zboczach doliny Wieprzy w pobliŜu Kępic i Biesowic. W większości są porośnięte la-

sami i z tego względu nie były objęte waloryzacją geologiczno-inŜynierską. Są to równocze-

śnie obszary predysponowane do występowania ruchów masowych (Grabowski (red.),

2007a, b). W terenach takich wymagane jest sporządzenie dokumentacji geologiczno-inŜy-

nierskiej przy projektowaniu obiektów budowlanych.

Piaski, mułki i Ŝwiry rzeczne, występujące w dolinach rzek, przede wszystkim Wieprzy,

Bystrzenicy i Kwaczy, odznaczają się gorszymi parametrami geologiczno-inŜynierskimi, wy-

nikającymi z obecności wkładek mułków (frakcji pylastej). NaleŜy zaznaczyć, Ŝe występujące

w dolinach osady piaszczyste mogą charakteryzować się zróŜnicowanymi warunkami geolo-

giczno-inŜynierskimi. W warunkach zmiennej akumulacji dolinnej utwory piaszczyste mogą

31

być przewarstwione utworami organicznymi, co stanowić moŜe zagroŜenie nawet dla lekkich

obiektów budowlanych ze względu na pogorszenie nośności oraz nierównomierne osiadanie.

Do obszarów o warunkach niekorzystnych, utrudniających budownictwo, zaliczono te-

reny, na których występują grunty słabonośne. Są to przede wszystkim grunty organiczne

oraz grunty spoiste w stanie miękkoplastycznym i plastycznym.

Grunty organiczne reprezentowane są przez: torfy, namuły i mułki organiczne. Są to

jednocześnie obszary płytkiego zalegania wód gruntowych (0–2 m). Obszary te występują

w dolinach rzek Wieprzy na północ od Kępic, Bystrzycy i Kwaczy, a takŜe Dzikiej (dopływu

Studnicy) w południowo-zachodniej części obszaru arkusza.

Jako utrudniające lub niekorzystne dla budownictwa przyjmuje się wszystkie obszary,

na których zwierciadło wody gruntowej znajduje się na głębokości mniejszej niŜ 2 m. Przy

występowaniu omawianych warunków geologiczno-inŜynierskich istotnym elementem nieko-

rzystnym dla budownictwa moŜe być agresywność wód gruntowych.

Ze względu na rolniczo-leśny charakter regionu objętego arkuszem nie występują tu te-

reny o znacząco zmienionej rzeźbie w wyniku działalności człowieka (składowiska, hałdy,

duŜe wyrobiska poeksploatacyjne). Na obszarze arkusza nie występują czynne osuwiska, ale

zaburzenie naturalnych warunków poprzez działalność budowlaną w rejonie zboczy i skarp

moŜe uruchomić takie procesy i doprowadzić do zniszczenia obiektu.

XI. Ochrona przyrody i krajobrazu

Formami ochrony przyrody i krajobrazu na obszarze arkusza Korzybie są: obszary Na-

tura 2000, Obszar Chronionego Krajobrazu „Jezioro Łętowskie i okolice Kępic”, otulina Par-

ku Krajobrazowego Dolina Słupi, lasy, gleby chronione klas I–IVa, łąki na gruntach orga-

nicznych oraz pomniki przyrody i uŜytki ekologiczne.

Na obszarze arkusza Korzybie dominuje krajobraz naturalny. Łącznie zajmuje on około

60% powierzchni arkusza. Na pozostałej części występuje krajobraz kulturowy wiejski z za-

budową i bez zabudowy. W centralnej części arkusza występuje niewielki obszar o charakte-

rze krajobrazu miejskiego – miasto Kępice (4,2 tys. mieszkańców).

Krajobraz naturalny tworzą lasy oraz jeziora i ich otoczenie. Zwarty kompleks leśny

obejmuje dolinę Wieprzy i otoczenie Jeziora Łętowskiego. Są to bory sosnowe z domieszką

świerka, dębu, a takŜe lasy mieszane z dębem, bukiem, brzozą, które występują w pobliŜu

zbiorników wodnych i w dolinach rzek. Na terenach podmokłych i zabagnionych przewaŜają

olchy i jesiony, tworzące tzw. olsy. Największe jeziora znajdują się w centralnej części arkusza.

32

Według Instytutu Upraw, NawoŜenia i Gleboznawstwa w Puławach chronione grunty

rolne klasy I–IVa stanowią około 60% powierzchni wszystkich gruntów rolnych. Występują

one równomiernie na całym obszarze arkusza i związane są z obszarami rozprzestrzenienia

glin zwałowych. Łąki na glebach pochodzenia organicznego występują wzdłuŜ dolin rzek

Bystrzenicy, Kwaczy i Wieprzy oraz na obszarach podmokłych i zabagnionych równomiernie

na obszarze całego arkusza.

W roku 2005 rozporządzeniem Wojewody Pomorskiego utworzono Obszar Chronione-

go Krajobrazu „Jezioro Łętowskie i okolice Kępic”. Obejmuje on centralną część obszaru

arkusza o łącznej powierzchni 6 880 ha. WyróŜniającym elementem tego terenu jest rzeka

Wieprza z malowniczymi przełomami i meandrami oraz jeziora Łętowskie, Lewarowe

i Obłęskie. Jest to równocześnie miejsce lęgu rzadkich gatunków ptaków: orła bielika, rybo-

łowa, bąka, perkoza i błotniaka stawowego.

Północno-wschodni fragment obszaru arkusza – dolina rzeki Kwaczy – znajduje się

w obrębie otuliny Parku Krajobrazowego Dolina Słupi.

W rejonie miejscowości Ciecholub, przy południowej granicy arkusza, znajduje się

niewielki fragment rezerwatu torfowiskowego „Potoczek”, chroniącego zbiorowiska roślin

torfowych oraz drzewostan na siedlisku boru wilgotnego. Najcenniejszym elementem rezer-

watu jest rzadki storczyk – listeria sercowata.

Wśród pomników przyrody Ŝywej przewaŜają dęby. Pomniki przyrody to pojedyncze

drzewa lub grupy drzew, rosnące w lasach, wśród zabudowań wiejskich i przy drogach. Po-

mniki przyrody nieoŜywionej to głazy narzutowe. W północnej części arkusza, na terenie

gminy Kobylnica, znajdują się 3 uŜytki ekologiczne, chroniące miejsca gniazdowe ptaków

(tabela 6).

Tabela 6

Wykaz rezerwatów, pomników przyrody, uŜytków ekologicznych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych

Numer obiektu

na mapie

Forma ochrony

Miejscowość Gmina Powiat

Rok zatwierdzenia

Rodzaj obiektu (powierzchnia w ha)

1 2 3 4 5 6

1 R Ciecholub Kępice słupski

1982 T – „Potoczek”

(15,24)

2 P Zbyszewo Kobylnica

słupski 1978 Pn – G

3 P Zbyszewo Kobylnica

słupski 1984 Pn – G

4 P śukowo Sławno

sławieński 1995 PŜ – 8 dębów szypułkowych

5 P śukowo Sławno

sławieński 1995

PŜ – 11 dębów szypułkowych, 1 lipa drobnolistna

33

1 2 3 4 5 6

6 P Korzybie Kępice słupski

1995 PŜ – 3 dęby szypułkowe


1995 PŜ – dąb szypułkowy



9 P Barcino Kępice słupski


10 P Barcino Kępice słupski


11 P ObłęŜe Kępice słupski

1984 PŜ – buk zwyczajny

12 P Barcino,

oddział 150g Kępice słupski

1978 Pn – G







16 P Leśnictwo Janiewice

Sławno sławieński

1978 Pn – G

17 P Kępice

Jez. Obłęskie Kępice słupski

1990 PŜ – sosna zwyczajna


1995 PŜ – dzika jabłoń

19 P Nowe Obłęsko Kępice słupski

1978 Pn – G

20 P Warcino Kępice słupski



1978 PŜ – lipa drobnolistna


1995 PŜ – 7 dębów szypułkowych


1995 PŜ – 3 jawory


1995 PŜ – aleja drzew pomnikowych

(27 lip drobnolistnych)








1978 PŜ – 2 buki zwyczajne



30 P Zelice Kępice słupski







1978 PŜ – 11 dębów szypułkowych,

2 jesiony, 1 lipa


1995 PŜ – lipa drobnolistna

34

1 2 3 4 5 6



36 P Biesowice Kępice słupski

1978 Pn – G

37 P Jez. Nakło Kępice słupski


38 P Mzdowiec Kępice słupski

1978 Pn – G


1984 Pn – G


1984 Pn – G


1978 Pn – G


1984 Pn – G

43 P Chorówko Kępice słupski

1978 Pn – G


1984 Pn – G





47 P Pustowo Kępice słupski


48 P Pustowo Kępice słupski

1978 Pn – G




1978 PŜ – 4 cisy pospolite


1995 PŜ – buk zwyczajny

52 U Wąsiorki

oddział 65f Kobylnica

słupski 2002

miejsca gniazdowania ptaków (1,94)

53 U Wąsiorki

oddział 92c Kobylnica

słupski 2002


54 U Wąsiorki

oddział 93f Kobylnica

słupski 2002


Rubryka 2 - R – rezerwat, P – pomnik przyrody, U – uŜytek ekologiczny Rubryka 6 - rodzaj rezerwatu: T – torfowiskowy - rodzaj pomnika przyrody: PŜ – Ŝywej, Pn – nieoŜywionej - rodzaj obiektu: G – głaz narzutowy

PołoŜenie arkusza na tle mapy systemu ECONET (Liro, 1998) ilustruje figura 5. Przez

obszar arkusza przebiegają korytarze ekologiczne o znaczeniu krajowym 6k – Grabowej i 7k

– Wieprzy, łączące obszary węzłowe o znaczeniu międzynarodowym: 2M – WybrzeŜe Bałty-

ku z 9M – Pojezierzem Kaszubskim.

35

Fig. 5. PołoŜenie arkusza Korzybie na tle systemu ECONET wg A. Liro (1998)

1 – granica obszaru węzłowego o znaczeniu międzynarodowym, jego numer i nazwa: 2M – WybrzeŜa Bałtyku, 9M – Pojezierza Kaszubskiego; 2 – korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym., jego numer i nazwa: 5k – Radwi, 6k – Grabowej, 7k – Wieprzy, 8k – Słupi

Przez obszar arkusza przebiega fragment specjalnego obszaru ochrony siedlisk

PLH 220038 Dolina Wieprzy i Studnicy, włączonego do Europejskiej Sieci Ekologicznej

„Natura 2000”, wyznaczonego na podstawie tzw. Dyrektywy „Siedliskowej” (tabela 7). In-

formacje na temat sieci „Natura 2000” są zamieszczone na oficjalnej stronie internetowej Mi-

nisterstwa Środowiska (http://natura2000.mos.gov.pl/).

Dolina Wieprzy i Studnicy jest szczególnie waŜna jest dla zachowania jezior lobelio-

wych i dystroficznych zbiorników wodnych. O walorach przyrodniczych tego rejonu decydu-

ją podgórski charakter rzek, koncentracja źródlisk, kompleksy leśne, a takŜe lasy łęgowe

o charakterze podgórskim. Są to równieŜ bardzo waŜne siedliska fauny: wydry, ryb (w tym

łososiowatych), kumaka nizinnego i traszki grzebieniastej. Występuje tu największa znana

populacja słodkowodnego krasnorostu Hildenbrandtia rivularis na Pomorzu oraz wiele roślin

rzadkich i zagroŜonych z Polskiej Czerwonej Księgi.

Tabela 7

Wykaz obszarów chronionych Europejskiej sieci Ekologicznej Natura 2000

PołoŜenie centralnego punktu obszaru

PołoŜenie administracyjne obszaru w obrębie arkusza

Lp. Typ

obszaru Kod

obszaru

Nazwa obszaru (symbol oznaczenia na

mapie) Długość geogr.

Szerokość geogr.

Powierzchnia obszaru

(ha) Kod NUTS

Województwo Powiat Gmina

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

pomorskie słupski Kobylnica

Kępice 1 B PLH

220038 Dolina Wieprzy i Studnicy (S)

E 16°53’30” N 54°12’02” 14 349,03 PL0B1 PL0G2 zachodniopo-

morskie sławieński Sławno

Rubryka 2: B – specjalny obszar ochrony, bez Ŝadnych połączeń z innymi obszarami Natura 2000 Rubryka 4: S – specjalny obszar ochrony siedlisk

36

37

XII. Zabytki kultury

Spośród obiektów sakralnych, architektonicznych i archeologicznych występujących na

obszarze arkusza Korzybie, na mapie zaznaczono te, które ujęte są w rejestrze Konserwatora

Zabytków w Gdańsku i Szczecinie.

Na obszarze arkusza Korzybie istnieje kilkadziesiąt stanowisk archeologicznych z okre-

su: neolitu, kultury wielbarskiej, pomorskiej, łuŜyckiej, wpływów rzymskich, wczesnego śre-

dniowiecza i średniowiecza. W ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski (AZP..., 2002) do-

konano szczegółowej inwentaryzacji i rejestracji znanych i przypuszczalnych stanowisk ar-

cheologicznych na omawianym obszarze. Na mapie zaznaczono tylko te stanowiska, które

objęte są ochroną konserwatorską i mają duŜą wartość poznawczą lub teŜ wymagają dalszego

udokumentowania. Są to głównie cmentarzyska kurhanowe kultury łuŜyckiej oraz osady

i obozowiska neolityczne. W rejestrze zabytków chronionych figurują dwa wczesnośrednio-

wieczne grodziska (VII-XII w.), nad rzeką Wieprzą koło Kępic i nad rzeką Dziką koło Pu-

stowa.

Na obszarze arkusza Korzybie jest stosunkowo mało sakralnych i architektonicznych

obiektów chronionych. W miejscowości Barcino znajduje się gotycki kościół pw. św. Anny

z XVI w. oraz barokowy pałac z XVIII w. z parkiem. W Warcinie znajduje się pałac z XVII w.,

będący dawną siedzibą kanclerza Bismarcka, otoczony parkiem. W tej miejscowości obiek-

tami chronionymi są ponadto dwór z XIX w. i prowadząca do niego aleja lipowa oraz XIX-

wieczna stajnia. W Biesowicach znajduje się pałac z drugiej połowy XIX wieku oraz kościół

parafialny z 1890 roku z grobowcami dawnych właścicieli pałacu. Kościół z XVI w. z cen-

nym ołtarzem, przebudowywany kilkakrotnie w późniejszych latach, jest atrakcją Osowa.

W śukowie zachował się renesansowy kościół pw. Przemienienia Pańskiego z końca XVI w.

Do obiektów zabytkowych naleŜą równieŜ cmentarze, XIX-wieczny w Zbyszewie i póź-

niejszy w śukowie. Pomniki upamiętniające zdarzenia z okresu II wojny światowej znajdują

się w Korzybiu, ObłęŜu i Warcinie.

XIII. Podsumowanie

Teren arkusza Korzybie znajduje się w granicach województwa zachodniopomorskiego

i pomorskiego. Jest to region rolniczo-leśny. Ponad 60% jego powierzchni zajmują lasy, pora-

stające piaszczystą powierzchnię sandrową rozciętą doliną Wieprzy i jej dopływów. Wśród

lasów i wzgórz morenowych licznie występują jeziora, z których największe – Jezioro Łętow-

skie zajmuje powierzchnię 390 ha. Wokół niego został utworzony Obszar Chronionego Kra-

38

jobrazu „Jezioro Łętowskie i okolice Kępic”, gdzie między innymi znajdują się stanowiska

lęgowe orła bielika. Przez obszar arkusza przebiega fragment specjalnego obszaru ochrony

siedlisk PLH 220038 Dolina Wieprzy i Studnicy, włączonego do Europejskiej Sieci Ekolo-

gicznej „Natura 2000”.

Teren arkusza jest stosunkowo słabo zagospodarowany. W centrum obszaru połoŜone

jest ponad 4-tysięczne miasto – Kępice.

Na obszarze objętym omawianym arkuszem udokumentowano 2 złoŜa okruchowe. Ja-

kość kopaliny w obu złoŜach jest słaba. W złoŜu „Zagórki” eksploatacja została zakończona

ze względu na złą jakość kopaliny. ZłoŜe „Zagórki II” eksploatowane jest okresowo. Kopali-

na poddawana jest procesowi uszlachetniania w zakładzie przeróbczym, zlokalizowanym na

terenie kopalni.

Perspektywy na arkuszu Korzybie są bardzo ograniczone. Badania geologiczno-poszu-

kiwawcze za złoŜami kruszywa grubego dały wyniki negatywne nawet w potencjalnie per-

spektywicznych formach morfologicznych. Większe moŜliwości stwarzają utwory wodnolo-

dowcowe, w obrębie których wyznaczono perspektywy dla kruszywa drobnego. Liczne bada-

nia poszukiwawcze za kredą, równieŜ negatywne, nie rokują na udokumentowanie złóŜ kredy

jeziornej. Dla tego surowca wyznaczono jeden niewielki obszar perspektywiczny. Cztery ob-

szary prognostyczne wyznaczono dla torfów, nie wyznaczono natomiast obszarów perspek-

tywicznych ze względu na ochronę walorów przyrodniczych torfowisk.

Na obszarze arkusza Korzybie występują dwa piętra wodonośne: czwartorzędowe i trze-

ciorzędowe. Podstawowe znaczenie w zaopatrzeniu ludności w wodę ma piętro czwartorzę-

dowe. Piętro trzeciorzędowe ujęte jest tylko jedną studnią wierconą.

Teren arkusza Korzybie jest stosunkowo ubogi w obiekty zabytkowe. Na uwagę zasłu-

guje XVII-wieczny pałac kanclerza Otto von Bismarcka w Warcinie. Obecnie w obiekcie tym

funkcjonuje jedna z najlepszych w Polsce szkoła leśników i sokolników.

W granicach arkusza Korzybie wyznaczono wyłącznie obszary predysponowane do lo-

kalizowania składowisk odpadów obojętnych.

Najkorzystniejszych warunków dla składowania odpadów obojętnych naleŜy spodzie-

wać się w południowo-zachodniej części arkusza w okolicach Mzdowa, Chorówka, Osowa,

Podgór, Biesowic i Ciecholubia, w północno-zachodniej części w okolicach Janiewic, Brześcia i

Gwiazdowa oraz we wschodniej koło Osieków i na południowy-wschód od miejscowości

ObłęŜe, a takŜe przy północnej granicy obszaru arkusza w okolicy i na zachód od Zbyszewa.

Występujące tu gliny zwałowe zlodowacenia wisły mają duŜe miąŜszości (do 29 m), a uŜyt-

kowy poziom wodonośny charakteryzuje się niskim i bardzo niskim stopniem zagroŜenia.

39

Rejony te wymagają jednak dokładniejszego rozpoznania, w celu określenia zasięgu,

miąŜszości i cech izolacyjnych naturalnej bariery geologicznej.

Występujące w okolicy Osowa, Warcina, Biesowic, Ciecholubia, Pustowa i Mzdowa

ograniczenia warunkowe wynikają z konieczności ochrony przyrody lub wód podziemnych.

Na arkuszu zlokalizowano trzy wyrobiska niekoncesjonowanej eksploatacji kruszywa

naturalnego, które mogłyby być w przyszłości rozpatrywane jako potencjalne miejsca skła-

dowania odpadów po szczegółowym rozpoznaniu izolacyjności podłoŜa i zaprojektowaniu

dodatkowych, sztucznych barier izolacyjnych (szczególnie w strefach zboczy). Wyrobiska te

posiadają ograniczenia punktowe wynikające z ochrony przyrody i obiektów dziedzictwa kul-

turowego oraz bliskości zwartej zabudowy.

Urozmaicony krajobraz z jeziorami i rzekami o charakterze podgórskim, obecność la-

sów, a takŜe ciekawych szlaków rowerowych, stwarza szansę rozwoju turystyki, przede

wszystkim krótkopobytowej. Wymaga to jednak rozbudowy odpowiedniej bazy. Zaletą ob-

szaru jest bliskość wybrzeŜa Bałtyku.

XIV. Literatura

AZP (Archeologiczne zdjęcie Polski) w skali 1:25 000, 2002 – Archiwum Wojewódzkiego

Oddziału SłuŜby Ochrony Zabytków, Delegatura w Koszalinie i Słupsku.

DĄBROWSKI S., DRAGON K., 1998 – Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50 000,

arkusz Korzybie (48). CAG PIG, Warszawa.

GIENTKA M., MALON A., DYLĄG J., 2008 – Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych

w Polsce wg stanu na 31.XII.2007 r. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

GRABOWSKI D. (red.), DOBRACKI R., DOBRACKI K., RELISKO-RYBAK J., 2007a –

System Osłony Przeciwosuwiskowej Etap I: Mapa osuwisk i obszarów predyspono-

wanych do występowania ruchów masowych w województwie zachodniopomor-

skim. CAG PIG, Warszawa.

GRABOWSKI D. (red.), JURYS L., NEUMANN M., WOŹNIAK T., 2007b – System Osło-

ny Przeciwosuwiskowej Etap I: Mapa osuwisk i obszarów predysponowanych do

występowania ruchów masowych w województwie pomorskim. CAG PIG, Warsza-

wa.

HELIASZ Z., CHYBIORZ R., LEWANDOWSKI J., 2003 – Mapa geologiczno-gospodarcza

Polski w skali 1:50 000, arkuszu Korzybie (48). CAG PIG, Warszawa.

40

HELWAK L., DZIĘGIELEWSKA A., 2004 – Dodatek nr 1 do dokumentacji geologicznej

(karty rejestracyjnej) złoŜa pospółki naturalnej „Zagórki”. GEOLEH, Pracownia Pro-

jektów i Realizacji Inwestycji Geologicznych, Ekologicznych, Górniczych, Leon

Helwak, Gdynia. Archiwum PUW Oddział Zamiejscowy w Słupsku.

http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/index.php – Europejska Sieć Ekologiczna „Natura

2000”.

HUTNIK R., 1975 – Sprawozdanie ze zwiadu geologicznego za złoŜami kruszywa naturalne-

go w rej. Miastka, woj. słupskie i koszalińskie. Przedsiębiorstwo Geologiczne, Wro-

cław. CAG PIG, Warszawa.

INSTRUKCJA opracowania Mapy geośrodowiskowej Polski w skali 1:50 000, 2005 – Pań-

stwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

JURYS L., 1990 – Sprawozdanie z prac badawczo-poszukiwawczych dla znalezienia złóŜ

surowców ilastych ceramiki budowlanej na terenie woj. słupskiego (w 10 rejonach).

CAG PIG, Warszawa.

KARGER M., 1989 – Sprawozdanie ze zwiadu generalnego nr 1 z poszukiwań złóŜ kredy

jeziornej w północno-zachodniej części województwa słupskiego. Przedsiębiorstwo

Geologiczne w Warszawie, Zakład Gdańsk. CAG PIG, Warszawa.

KLECZKOWSKI A. S. (red.), 1990 – Mapa obszarów głównych zbiorników wód podziem-

nych (GZWP) w Polsce wymagających szczególnej ochrony 1:500 000. Akademia

Górniczo-Hutnicza, Kraków.

KONDRACKI J., 2002 – Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.

LIRO A. (red.), 1998 – Strategia wdraŜania krajowej sieci ekologicznej ECONET-Polska.

Wyd. Fundacja IUCN Poland, Warszawa.

LIS J., PASIECZNA A., 1995 – Atlas geochemiczny Polski 1:2 500 000. Państwowy Instytut

Geologiczny, Warszawa.

MARKS L., BER A., GOGOŁEK W., PIOTROWSKA K. (red.), 2006 – Mapa geologiczna

Polski w skali 1:500 000. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

MOCZULSKA G., 1984 – Inwentaryzacja kopalin w gminie Kępice, woj. słupskie. Przedsię-

biorstwo Geologiczne w Warszawie. Zakład Gdańsk. Archiwum PUW Oddział Za-

miejscowy w Słupsku.

MOCZULSKA G., JĘDRZEJEWSKA W., 1985 – Sprawozdanie z badań geologiczno-

poszukiwawczych złóŜ kruszywa naturalnego w N części woj. słupskiego. Przedsię-

biorstwo Geologiczne w Warszawie. Zakład Gdańsk. CAG PIG, Warszawa.

41

OSTRZYśEK W., DEMBEK K., 1996 – Zlokalizowanie i charakterystyka złóŜ torfowych

w Polsce, spełniających kryteria potencjalnej bazy surowcowej z ustaleniem i uw-

zględnieniem wymogów związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska.

IMiUZ, Falenty.

PACZYŃSKI B. (red.), 1993 – Atlas hydrogeologiczny Polski 1:500 000, część I. Systemy

zwykłych wód podziemnych. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

PACZYŃSKI B. (red.), 1995 – Atlas hydrogeologiczny Polski 1:500 000, część II. Zasoby,

jakość, ochrona zwykłych wód podziemnych. Państwowy Instytut Geologiczny,

Warszawa.

POLACZEK R., OTRĄBEK L., 2003 – Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali

1:50 000, arkusz Korzybie (48). Nowe Przedsiębiorstwo Geologiczne SC, Często-

chowa. CAG PIG, Warszawa.

POLACZEK R., OTRĄBEK L., 2005 – Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Pol-

ski w skali 1:50 000, arkusz Korzybie (48). Nowe Przedsiębiorstwo Geologiczne SC,

Częstochowa. CAG PIG, Warszawa.

RAPORT o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2006 roku, 2007 – Biblioteka

Monitoringu Środowiska, Gdańsk.

RAPORT o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2002–2003,

2004 – Biblioteka Monitoringu Środowiska, Szczecin.

ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów

jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Dziennik Ustaw nr 165, poz. 1359

z dnia 4 października 2002 r.

ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegóło-

wych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim

powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów. Dziennik Ustaw

nr 61, poz. 549 z dnia 10 kwietnia 2003 r.,.

SAMSEL R., 1975 – Karta rejestracyjna złoŜa pospółki „Zagórki”. Państwowy Ośrodek Ho-

dowli Zarodowej w Mścicach, Pracownia Projektowo-Technologiczna, Koszalin.

Archiwum PUW Oddział Zamiejscowy w Słupsku.

SĘDŁAK I., OLSZEWSKI J., 1987 – Projekt prac geologicznych dla udokumentowania

w kat.C1 z jakością w kat. B złoŜa kredy jeziornej w rejonie Korzybia. Przedsiębior-

stwo Geologiczne w Warszawie. Zakład Gdańsk. CAG PIG, Warszawa.

42

SĘDŁAK I., OLSZEWSKI J., 1988 – Sprawozdanie z badań geologiczno-poszukiwawczych

za złoŜami kredy jeziornej w rejonie Korzybia nad doliną Wieprzy. Przedsiębiorstwo

Geologiczne w Warszawie. Zakład Gdańsk. CAG PIG, Warszawa.

STACHÝ J., 1987 – Atlas hydrologiczny Polski. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.

STARKEL L. (red.), 1991 – Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze. PWN, Warszawa.

STRZELECKI R., WOŁKOWICZ S., SZEWCZYK J., LEWANDOWSKI P., 1993 – Mapy

radioekologiczne Polski. Część I. Państw. Inst. Geol. Warszawa.

STRZELECKI R., WOŁKOWICZ S., SZEWCZYK J., LEWANDOWSKI P., 1994 – Mapy

radioekologiczne Polski. Część II. Państw. Inst. Geol. Warszawa.

TCHÓRZEWSKA D., TYLEK K., 1972 – Sprawozdanie z prac geologiczno-zwiadowczych

przeprowadzonych za złoŜami kredy jeziornej na obszarze powiatu Słupsk. Przedsię-

biorstwo Geologiczne, Kraków. CAG PIG, Warszawa.

TOPOLSKA G., 1999 – Dokumentacja geologiczna w kategorii C1 złoŜa kruszywa natural-

nego „Zagórki II”. GEOLEH, Pracownia Projektów i Realizacji Inwestycji Geolo-

gicznych, Ekologicznych, Górniczych, Leon Helwak, Gdynia. Archiwum PUW Od-

dział Zamiejscowy w Słupsku.

USTAWA o odpadach. z dnia 27 kwietnia 2001 r. Dziennik Ustaw nr 62, poz. 628 z dnia5

marca 2007 r.

WYTYCZNE dokumentowania złóŜ kopalin, 1999 – MOŚZNiL, Warszawa.

Arkusz KORZYBIE (48) - bazadata.pgi.gov.plbazadata.pgi.gov.pl/data/mgsp/txt/mgsp0048.pdf ·...

Documents

Transcript of Arkusz KORZYBIE (48) - bazadata.pgi.gov.plbazadata.pgi.gov.pl/data/mgsp/txt/mgsp0048.pdf ·...