Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya
-
Upload
rivera-arnel -
Category
Education
-
view
6.238 -
download
10
description
Transcript of Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya
![Page 1: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/1.jpg)
Aralin 19
Produksyon at Kita ng Pambansang EkonomiyaInihanda ni: ARNEL O. RIVERAwww.slideshare.net/sirarnelPHhistoryAng GRADES pinaghihirapan HINDI inililimos!
![Page 2: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/2.jpg)
• Paano natin masasabi na ang isang tao ay mayaman?• Maraming pera• Malaki ang bahay• Magara ang kotse• Maraming alahas
Sandaling Isipin:
SAVINGS - perang natira matapos matugunan ang mga pangangailangan at kagustuhan.
![Page 3: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/3.jpg)
MAY
SAVINGS KA NA BA?
![Page 4: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/4.jpg)
Paano natin malalaman kung ang isang bansa ay MAYAMAN?
![Page 5: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/5.jpg)
• Tumutokoy sa pangkalahatang kalagayan ng mga gawaing pang-ekonomiya ng bansa.
• Pangunahing layunin ng ekonomiya ang pagtugon sa mga pangangailangan ng mga tao sa bansa.
• Nasusukat ang economic performance sa pamamagitan ng GNP at GDP.
Economic Performance
![Page 6: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/6.jpg)
• Tumutukoy sa kabuuang halaga ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng buong ekonomiya (loob at labas) sa loob ng isang taon.
Gross National Product (GNP)
![Page 7: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/7.jpg)
• Tumutukoy sa halaga ng kabuuang produkto at serbisyo kasama ang partisipasyon ng mga dayuhang negosyante sa produksyon sa bansa.
Gross Domestic Product (GDP)
![Page 8: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/8.jpg)
Ano ang pagkakaiba ng GNP sa GDP?
![Page 9: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/9.jpg)
•Ang GNP ay Gawa Ng mga Pilipino samantalang ang GDP ay Gawa Dito sa Pilipinas.
In other words....
![Page 10: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/10.jpg)
• Income Approach – batay sa kita ng mga Pilipino na mula sa pagbebenta ng produkto at serbisyo.
• Expenditure Approach – batay sa halagang ginastos sa paglikha ng produkto o serbisyo.
Paraan ng Pagsukat ng GNP
![Page 11: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/11.jpg)
Expenditure ApproachFORMULA:
GDP = [C + I + G + (X – M)]
GNP = GDP + NFIA
Where:
C = Personal Consumption Expenditure
G = Government Consumption
I = Capital Formation
X = Export Revenues
M = Import Spending
NFIA = Net factor income from abroad
![Page 12: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/12.jpg)
Ano ang NFIA?• Kita ng pambasang ekonomiya mula sa salik
ng produksyon na nasa ibang bansa (e.g. mga OFW) – pambayad sa dayuhang ekonomiya para sa angkat na mga salik ng produksyon (e.g. imported raw materials).
![Page 13: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/13.jpg)
Particulars Amount
Personal Consumption Expenditure (C) 3,346,716
Government Consumption (G) 492,110
Capital Formation (I)• Fixed Capital• Changes in stocks
815,981784,06631,915
Exports (X)• Merchandize Exports• Non-factor Services
2,480,9662,186,749
294,217
Imports (M)• Merchandise Imports• Non-Factor Services
2,659,0092,507,035
151,974
Gross Domestic Product (GDP) 4,476,764
Net Factor Income from Abroad (NFIA) 376,509
Gross National Product (GNP) for 2004 4,853,273
![Page 14: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/14.jpg)
KOMPYUTIN ANG NAWAWALANG DATOS:
![Page 15: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/15.jpg)
Particulars Amount
Personal Consumption Expenditure (C) 3,772,249
Government Consumption (G) 527,045
Capital Formation (I)• Fixed Capital• Changes in stocks
783,40410,585
Exports (X)• Merchandize Exports• Non-factor Services
2,247,575342,164
Imports (M)• Merchandise Imports• Non-Factor Services
2,649,311166,932
Gross Domestic Product (GDP)
Net Factor Income from Abroad (NFIA) 477,145
Gross National Product (GNP) for 2005
![Page 16: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/16.jpg)
Income Approach
GNP = consumption capital allowance + indirect business tax + compensation of employees + rents + interests + proprietor’s income + corporate income taxes + dividends + undisturbed corporate profits
![Page 17: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/17.jpg)
Kahulugan:Consumption capital allowance
Halaga ng nagamit na kapital
Indirect business tax Buwis na ipinapataw sa pamahalaan
Rent Kita mula sa lupa
interest Kita mula sa kapital
Proprietor’s income Kita ng entreprenyur sa kanyang negosyo
Corporate income tax Buwis na galing sa kita ng mga bahay kalakal
Dividends Kita ng mga may-ari ng bahay kalakal
Undisturbed corporate profits Natira sa kinita ng bahay-kalakal matapos mabawasan ng dividends
![Page 18: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/18.jpg)
Anong sangay ng pamahalaan ang nagsusuri ng pambansang kita?• Ang National Economic
Development Authority (NEDA) ang opisyal na tagalabas ng tala ng pambansang kita. Isang sangay ng NEDA ang National Statistical Coordination Board (NSCB) ang may tungkulin na magtala ng national income accounts (GNP at GDP). Ang lahat ng estatistika ay tinitipon ng NSCB sa Philippine Statistical Yearbook.
![Page 19: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/19.jpg)
Pagsukat sa pag-unlad ng bansa
• Inilalarawan ng GNP at GDP ang produksyon ng bansa. Magandang makita na papataas ang GNP at GDP. Ibig sabihin nito, tumataas ang produksyon ng bansa. Dumarami ang kumikita sa ekonomiya. Umaangat ang kabuhayan ng mga kasapi ng ekonomiya.
![Page 20: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/20.jpg)
Nominal GNP• Kilala din sa tawag na GNP in current prices o
insignificant GNP.• Ang mga umiiral na presyo sa nasabing taon ay
ginagamit upang bigyang-halaga ang produksyon ng bansa. Sa ganitong kaayusan, hindi naisasaalang-alang ang tunay na pagtaas ng produksyon ng ekonomiya.
• Upang malaman ang pagbabago sa produksyon ay kinakailangang iayon ang GNP sa pagbabago ng presyo.
![Page 21: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/21.jpg)
Nominal GNP• Kailangang pumili ng basehang taon (base year).
Inaalam ang bilihin sa basehang taon. Ito ang magiging pamantayan ng pagbabago sa presyo ng mga sumusunod na taon.
• Upang maiayon ang GNP sa pagbabago ng presyo, kinukuha muna ang deflator. Ang formula para sa deflator ay:
deflator = x 100
![Page 22: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/22.jpg)
Halimbawa: Taon Presyo Deflator
1985 125 100
1986 150 120
1987 158 126
deflator = x 100
deflator ng 1986 = x 100 = 120
![Page 23: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/23.jpg)
Real GNP
• Ang Real GNP ay GNP na iniaayon sa pagbabago ng presyo.
• Ito ay tumutukoy sa halaga ng kasalukuyang GNP kung ihahambing sa halaga ng basehang taon.
Real GNP = nominal GNP x
![Page 24: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/24.jpg)
Halimbawa:
• Nominal GNP ng 1986 = 3,500• GNP deflator ng basehang taon = 100• GNP deflator ng 1986 = 120
Real GNP = nominal GNP x
Real GNP = 3,500 x = 2, 917
![Page 25: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/25.jpg)
Seatwork: Kompyutin ang nawawalang datosTaon Presyo Deflator Nominal GNP
2001 210 100 918,175
2002 235 974,479
2003 246 1,033,666
Kompyutin ang Real GNP para sa taong 2002 at 2003.
![Page 26: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/26.jpg)
Antas ng Paglago (Growth Rate)
• Ang paglago ng GNP ay nasusukat gamit ang formula sa ibaba:
Growth Rate = x 100
Whereas:GNP2 = bagong GNPGNP1 = lumang GNP
![Page 27: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/27.jpg)
Halimbawa:• GNP ng 2001 = 3,876,603• GNP ng 2002 = 4,218,883
Growth Rate = x 100
Growth Rate = x 100
Growth Rate = x 100 = 8.83%
![Page 28: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/28.jpg)
Seatwork: Kompyutin ang nawawalang datos
Taon Nominal GNP Growth Rate2002 4,218,883 N/A2003 4,631,4792004 5,248,0642005 5,891,1832006 6,533,7752007 7,249,323
![Page 29: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/29.jpg)
• Anu-ano ang kahalagahan ng pagsukat
ng pambansang kita?
PAGPAPAHALAGA
![Page 30: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/30.jpg)
Ang GRADES pinaghihirapan
HINDI
inililimos!
Tandaan:
![Page 31: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/31.jpg)
Ang DIPLOMA binibigay sa
Karapat-dapat, HINDI sa
Nagpapaawa!
Isa pa:
![Page 32: Aralin 19 produksiyon at kita ng pambansang ekonomiya](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022061401/55859b17d8b42aca7b8b5078/html5/thumbnails/32.jpg)
References:
• Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at Lipunan (Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA Publishing House
• De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks Pagsulong at Pag-unlad, VPHI
• Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga Konsepto at Aplikasyon (2012), VPHI
• Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga Konsepto, Applikasyon at Isyu, VPHI