Aracilik Ve Sirk 4 Baski

Bismillahirrahmanirrahim)yilii sonsuz, ikram bol Allahn adyla(

Bu bereketli bir kitaptr. Onu sana indirdik ki, yetlerindeki ilikiler an grsnler ve ii temiz

olanlar onu kafalarna yerletirsinler.

(Sd 38/29)

stanbul 1433/2012

Sleymaniye Vakf Yaynlar 02

Kuran Inda Araclk ve irk

Kapak: izgi Tantm Hizmetleri Ltd. ti.

Bask:stanbul Matbaas

Topkap, Merkez Mh. Gmsuyu Cd. Ik San.Sitesi B Blok no:21Zeytinburnu-stanbul

Tel. (0212) 482 51 66- Faks. (0212) 482 53 74 Drdnc bask 2012

ISBN 978-605-89387-0-0CopyrightSleymaniye Vakf Yaynlar 2012

Bu eserin tm haklar Sleymaniye Vakf Yaynlarna aittir.Yayncnn izni olmakszn tmyle veya ksmen yaynlanamaz,

ksmen de olsa fotokopi, film vb. tekniklerle oaltlamaz veelektronik ortamlarda yaynlanamaz.

AdresSleymaniye, Hoca Gyaseddin Mah. ifahane Sk. No: 20: 34134

Fatih / stanbulTel: 0(212) 513 00 93 Fax: 0 (212) 511 21 69

www.suleymaniyevakfi.com [email protected]

KTPHANE BLG KARTISleymaniye Vakf Yaynlar

Bayndr, AbdlazizKuran Inda Araclk ve irk

Kuran Inda

Araclk ve irk

Drdnc Bask

Prof. Dr. Abdulaziz Bayndrstanbul niversitesi

lahiyat Fakltesiretim yesi

stanbul 1433/2012

GENEL DAITIM veHaberleme Adresi

SLEYMANYE VAKFIYAYINLARI

Sleymaniye, Hoca Gyaseddin Mah. ifahane Sok.No:20FATH / STANBUL 34134Tel: (0212) 513 00 93 Faks: (0212) 511 21 69

SLEYMANYE VAKFI WEB STELER

www.suleymaniyevakfi.orgwww.fetva.netwww.kuranansiklopedisi.comwww.kurandersi.comwww.kuranformu.comwww.hablullah.comwww.musulmanlar.comwww.muselmanlar.comwww.koranika.comwww.islamandquran.orgwww.islamundkoran.comwww.gulanjingzhideo.com

N D E K L E R

NSZ ................................................................................................ 10GR .................................................................................................... 14

BRNC BLMDN ........................................................................................................ 16A- ALLAH LE ALDANMA ........................................................... 24

1- Allah ile Peygamberlerini Ayrma....................................... 262- Sorumluluu Allaha Ykleme ............................................ 283- Yanl Tevekkl ....................................................................... 334- Allahn Aff ile Aldanma ...................................................... 365- Allahn Gc ile Aldanma ................................................... 38

B- MAN ............................................................................................. 40C- RK VE KFR ........................................................................ 42

1- Kendini Tanr Edinenler ...................................................... 462- Arac Tanr Arayanlar ............................................................ 51

a- Mrik Allaha nanr ......................................................... 52b- Mrik Allaha badet Eder .............................................. 54c - Mrik Araclara nanr .................................................... 56d- Mrik Araclarn efaatine nanr ................................. 59e- Mrik irki Reddeder ...................................................... 60f- Tanr Edinilen Araclar Mrikleri Ka bul Etmez ......... 62g- Akl irki Reddeder ........................................................... 63

KNC BLM ARACILIK NANCI ........................................................................ 68RKN GENEL YAPISI ................................................................. 70A- KATOLKLERDE ARACILIK NANCI ............................. 74

1- Allah ........................................................................................ 742- sa (Oul) ................................................................................ 753- Kutsal Ruh .............................................................................. 79

4- Meryem Ana ........................................................................... 795- Havariler .................................................................................. 816- Kilise ........................................................................................ 837- Rahipler .................................................................................. 83

a- Episkoposlar ....................................................................... 84b- Papa ..................................................................................... 84c- Papazlar .............................................................................. 85

8- Vaftiz.................................................................................................. 869- Gnah karma .............................................................................. 8610- lahlar Piramidi ............................................................................. 87 B- TAOZMDE ARACILIK .......................................................... 90TAOSTLERDE ARACI TANRILAR ......................................... 92

1- Tao ............................................................................................ 922- Te ............................................................................................. 933- lmsz Ruhlar ve Latif Gler ......................................... 944- Ata Ruhlar .............................................................................. 945- Bilgeler, Meleksi statlar ..................................................... 946- Rabta ....................................................................................... 95

NC BLMEHL- KTABA ZENEN MSLMANLAR......................... 96A- RK REDDEDER GZKME ........................................... 96B- PEYGAMBER TANRILATIRMA .................................... 99C - DN BYKLERN KUTSALLATIRMA ....................104D - DN BYKLERN TANRILATIRMA ........................108E - NSAN SZN ALLAHIN SZ SAYMA ..................109F - ARACILIK NANCI ..................................................................116TARKATLARDA GRDMZ ARACILAR ................116G- NCELEDMZ TARKATLARDA ARACILAR ........117

1- Hakkat-i Muhammediye ....................................................1182- nsan- Kmil ........................................................................1183- Kutbul- rad .........................................................................1204- Ricalul-Gayb .........................................................................1235- Kutup .....................................................................................123

6- Gavs ........................................................................................1237- Revs .....................................................................................1238- Tarikat eyhi .........................................................................124

H - ARACILARIN GAYBI BLD NANCI ........................1281- Katoliklerde Gayb Bilgisi ....................................................1312- Tarikat ve Cemaatlerde Gayb Bilgisi ................................131

a- Gayb Kimse Bilemez .....................................................133b- Gemi Gayb Kimse Bilemez ......................................134c- Kuds Yasak ddias ..........................................................135

- ARACILARIN EFAAT EDECE NANCI ......................1371- Katoliklerde efaat nanc .................................................1372- Tarikatlarda efaat nanc ...................................................138

J - LDEN YARDIM STEME ................................................1431- Katoliklerin lden Yardm stemesi ...............................1432- Tarikat ve Cemaatlerde lden Yardm steme .............147

a- Uydurulan Hadis ..............................................................148b- Tahrif Edilen yetler .......................................................149

1) Duaya badet Anlam Verme ...................................1532) Men Kelimesine m Anlam Verme .................1553) Hum Zamirine hiye Anlam Verme .......1564) Cemi Mzekker Salime Yanl Anlam Verme ......1565) Ahkaf Suresinin 6. Ayetine Dikkat Etmeme............... 156

c- lden Yardm steyenlerle lgili rnekler ...................1581) Nurcu rnei ...................................................................... 1582) Dier rnek ........................................................................ 1613) Bir eyh Efendi rnei .............................................168

K- CEMAAT OLUTURMA VE NUR CEMAAT ...............1701- Said Nursye Yaktrlan zellikler .................................171

a- Birlik makamnda olduu iddias ..................................172b- Bediuzzaman olduu iddias .........................................176c- lemlere rahmet olduu iddias ....................................177d- Darda kalana yardm ettii iddias ................................179e - Kurn ve Allahn isimlerini tad iddias ............180f- Her devirde farkl kimlikle ortaya kma iddias.........181

g- En byk mrit ve mceddid olduu iddias ..........185h- Mehdi olduu iddias .....................................................185i - Beklenen Mesih olduu iddias ....................................188j- Said Nursnin kurtarc olduu iddias ........................188k - Said Nursnin efaati olaca iddias ........................189

2- Risale-i Nurlarn Kutsallatrlmas ...................................190a- Risale-i Nurun onayland iddias ..............................191b- Risale-i Nurun Trke olmas ......................................192c- Risale-i Nurun gnaha kefaret olduu iddias ...........192d- Risale-i Nuru okuyann alim olduu iddias..............193e- Risale-i Nurlar kutsallatrmaya rnek .......................193

1) Said Nursye yazdrld iddias .............................1932) Adn Hz. Alinin verdii iddias .............................1933) Hz. Alinin Risaleden efaat diledii iddias .........1944) Risalenin l ilhe illallahn delili olduu iddias .1945) Risalenin kurtarclk yapt iddias ......................1946) Bir maazay yangndan koruduu iddias ............1943- Kurtuluun Nur Cemaatinde Olaca ...................195

L - CEMAAT BYTMENN HEDEF OLMASI ................197M- NSANLII KUCAKLAMA DDASI ...............................200

DRDNC BLMSAD NURS VE KURN .............................................................202A- EBCED VE CFR .......................................................................202B- RSALE- NURLARLA LGL ARETLER ...................205C - SAD NURS LE LGL ARETLER ............................210D - RSALE- NURLARIN YAZIMINA ARETLER ........213 E - RSALE- NURLARIN DEERNE ARETLER ........215F - RSALE- NURLARI OKUYANLARA ARETLER .....217

KAYNAKA ......................................................................................220

NSZ

eytan Allaha yle demiti:

...ben de senin doru yolunun stne onlar iin oturacama yemin ederim.

Sonra nlerinden, arkalarndan, salarndan ve sollarndan sokulacam. Greceksin, onlarn ou sana teekkr etmeyecektir. (Arf 7/1617)

11 Prof. Dr. Abdulaziz Bayndr

eytan insandan ve cinden olur1; tuzan doru yolun stne kurar. Onun en byk tuza, irk tuza-dr. nk;

Allah kendisine ortak koulmasn balamaz, bunun altndaki gnah, dzenine uyan2 iin balar. (Nisa 4/48)

irk, ortak etmek demektir. Allaha irk komak, ona ait zelliklerden birini veya bir kan baka bir var-lkta da grmektir. Bu varlk daha ok Allaha yakn sa-ylan din bykleri arasndan seilir. eytanlar, onlarn Allahn dostu olduunu, Allah ile olacak ilerde destek vereceklerini, arabulucu ve efaati olacaklarn fsldar-lar. Onlara teslim olmak gerektiini, zerine basa basa sylerler.

Akl ve Kurn, bu tuzan iki byk engelidir. eytanlar, engelleri amak iin dinin akl deil, gnl ii olduunu ve Kurn herkesin anlayamayacan sy-lerler. nsanlarn nne, kendilerinin kutsad baka kitaplar koyar ve okumalarn isterler. Bu tuzaa d-enler, Kurna olan sayglarn kaybetmezler ama onu anlayamayacaklarn kabul ederek Kurn, kendilerine kapal sayarlar. Sonra bu eytanlar, uydurduklar yeni ibadet trlerini devreye sokarak oka ibadet tavsiye eder ve insanlarn doru yolda olduklarndan emin ol-malarn salarlar. Onlar da bunlar Allahn dostu bilip kul-kle olurlar. Sonunda kendilerine olan gvenleri kaybolur ve doru yolla ilikileri kesilir ama kendilerini o yolun ortasnda sanrlar. Allah Tel yle buyurur:

1 Enam 6/112; Nas 114/6. 2 () Yeann anlam ey yapardr. Bu fiilin faili insan olduu iin

buradaki ey, Allahn bir kiiyi balamak iin koyduu dzendir. Onun iin ayete

dzenine uyan iin eklinde anlam verilmitir.

12Kuran Inda Araclk ve irk

Kim Rahmann Zikrini (Kurn) grmezlik ten gelirse onun bana bir eytan sararz. O onun arka da olur.

Onlar bunlar yoldan evirirler ama bunlar doru yola girdiklerini hesap ederler. (Zuhruf 43/3637)

Allah adna konumak da ou insann dt tuzaklardandr. Bu konuda ya Allahn gcne, ya b-yklerin szlerine yahut kitaplardaki hurafelere daya-nlr. Yanl sz sylememek iin Kurna bakmak ge-rekirken, Kurnn, bu yanllar destekleyecek ekilde yorumlanmas, ii rndan karr.

Bu kitabn amac, iyi mslman olmak iin yola -kanlarn kolayca dt bu tuzaklar, Kurn nda ortaya karmak ve uyarlar yapmaktr. Bizim hatalarm-z grenlerin de ayn ekilde bizi uyarmasn bekli yoruz.

Gerei anlamak kolay, kabul etmek zordur. Allah Tel yle buyurur:

Allah bir toplumu yola gelmi saydktan sonra sa-knmalar gereken eyi aka bildirmedike onlar yol-dan km saymaz. Allah her eyi bilir. (Tevbe 9/115)


Allaha kar yalan uyduran, ya da o gerek ken-disine gelince ona kar yalan syleyip durandan daha zalim kim olabilir? O nankrler iin Cehennemde yer mi yok?

(Allah diyor ki;) Her kim bizim urumuzda gayret gsterirse onlar kesinkes yollarmza sokarz. Allah, kuku suz iyi davrananlarla beraberdir. (Ankebt 29/6869)

Gayret bizden, baar Allahtandr.

Mays 2006 stanbul

Prof. Dr. Abdulaziz BAYINDIR

GR

Allah Tel yle buyurur:

De ki, Rabbim sadece unlar haram etti: ster ak, ister gizli olsun, her trl fuhu3, ism4, haksz sal-dr, Allahn, hakknda bir belge indirmedii eyi ona irk komanz ve Allah hakknda bilmediinizi syle-meniz. (Araf 7/33)

irk, ortak etmek demektir. Allaha irk komak, ona ait zelliklerden birini veya bir kan baka bir var-lkta da grerek onu o konuda Allah ile ortak saymaktr. Bunu kabul edene mrik denir. Mrik, o varl Al-lah ile kendi arasnda arac yapar ve ona kul-kle olur. Kurnn hemen her sayfasnda bununla ilgili uyarlar bulunur. nk bu, balanmaz bir sutur.

3 Fuhu kelimesi Kuranda hem zina (sra 17/32) hem de ecin -lik (Neml 27/5458) anlamnda kullanlmtr. 4 sm () gnah diye tercme edilir. Zenb ve cnaha da ayn anlam verilince aradaki fark kaybolmakta, bundan doan zihin karkl ile mesela Kurnda ikinin haram olduuna dair bir hkmn olmadn syleyenler kmaktadr. Halbuki Bakara 2/219a gre iki ve kumarda b-yk bir ism vardr. Yukardaki yete gre ism, Allahn haram kld ey-lerden olduuna gre iki haramdr. Bu sebeple kelimeyi tecme etmedik.



Allah kendisine ortak koulmasn balamaz, bunun altndaki gnah, dzenine uyan5 iin balar. (Nisa 4/48)

Mrik tevbe ederse balanr; ilk Mslmanlar, irkten tevbe edip slama girmilerdi. yleyse irkin dnda kalan g-nahlar ileyen kii, tevbe etmeden lse bile, tamamen ba-lanabilir.

irk konusunda, peygamberler bile uyarlmtr. Allah Tel yle buyurmutur:

(Ya Muhammed,) Sana da, senden n ceki elilere de u, kesin olarak bildiril mitir: Eer irke dersen yaptn yanar gider ve sen kaybeden lerden olursun. Hayr; yalnz Allaha kulluk et ve kre den ler den ol. (Zmer 39/6566)

Peygamberlerin bile serte uyarld irk konusu-na gereken nem verilmelidir. Yoksa yaplan iyi ilerin ve ibadetlerin sevab yok olur gider.

5 () Yeann anlam ey yapardr. Bu fiilin faili insan old -u iin buradaki ey, Allahn bir kiiyi balamak iin koyduu dzendir. Onun iin ayete dzenine uyan iin eklinde anlam verilmitir.

BRNC BLM

DN

Din konusunda insan en ok aldatan, Allah var ve bir kabul etmenin yeterli olaca kuruntusudur. Oysa onun varln herkes kabul eder. Allah Tel yle bu-yurur:

Rabbin, demoullarndan, onlarn bellerinden nesillerini aldnda onlar kendilerine kar yle a-hit tuttu: Ben sizin Rabbiniz deil miyim? Onlar da: Evet Rabbimizsin. Biz buna ahidiz. dediler. Artk kyamet gn; biz bunun farknda deildik diyemez-siniz. unu da diyemezsiniz: nceden ortak koanlar babalarmzd. Biz ise onlardan sonra gelen bir nesil idik. O batla sapanlarn ilediklerinden tr bizi yok mu edeceksin? te o belgeleri byle ak ak anlat-rz. Belki dnerler. (Araf 7/172174)


Halk arasnda bezm-i elestte alnan misak veya elestu birabbikum denen bu olay, insann, ak ve net olarak, Allahn varln ve birliini kabul etmesi ola-ydr. Ayet bu ilemin, demoullarnn bellerinden nesillerinin alnmas srasnda kesinletiini bildir-mektedir. Neslin belden alnmas, nesli devam ettirecek tohumun alnmasdr. Kii bu duruma geldii gn er-ginlik ana girer.

nsan, dnyaya gzn at andan itibaren Allahn yetlerini okumaya balar. nk Allahn ayetleri yalnz Kurnda olanlar deildir. Tm varlk-larda; gklerde, yerde, hayvanlarda, bitkilerde hsl her yerde onun ayetleri vardr6. Allah Tel yle buyurur:

Biz onlara hem d evrede hem de kendi ile-rinde olan ayetlerimizi gstereceiz; sonunda onun (o Kurnn) doru olduu onlar asndan iyice ortaya kacaktr. (Fussilet 41/53)

nsann d evresinde ve kendi i leminde oku-duu yetler, ona bir yaratcnn olduunu haber verir. Bu sebeple insan, henz ocuk yata iken Allah ile ilgi-lenmeye balar. Bu konuda evresini soru yamuruna tutar. Sonunda Allahn var ve bir olduunu tam ola-rak kavrar. Karsna kan bu yetlerle sanki Allah ona, Ben senin rabbin deil miyim? diye sorar. O da tam

6 lgi duyanlar u ayetleri inceleyebilirler: Bakara 2/164; Ali mrn 3/190; Enam 6/97, 99; Araf 7/26, 58; Yunus 10/5, 6, 67, 92, 101; Yusuf 12/7, 35; Rad 13/2, 3, 4; Nahl 16/13, 65, 66, 67, 68, 69, 79; sr 17/12; Kehf 18/9; Meryem 19/10; Th 20/128; Ankebt 29/ 24, 33, 34, 35; Rum 30/21, 22, 23, 24, 28; Lokman 31/31, 32; Secde 32/26; Sebe 34/15; Zmer 39/42, 52; Mmin 40/13; Csiye 45/3, 4, 5, 6; Zariyt 51/22, 23, 35, 36, 37; Kamer 54/12, 13, 14, 15.


bir kararllkla evet, Rabbimsin, ben buna tanklk edi-yorum der. nsan bu yetleri mr boyu okuduu iin onun Allah ile ilgisi srekli canl kalr. Benzeri sorularla kendi i leminde hemen her gn karlar.

Mrik, ortak koan demektir. Ortaklk iin en az iki varlk gerekir. Bunlardan birincisi daima Allahtr. Allahn var ve bir olduunun saysz delili olduu hal-de ortak koulan varlklarla ilgili bir delil yoktur. Bu sebeple hibir mrik, kendi iin hakl bir gereke bula-mayacak ve u sz syleyemeyecektir:

unu da diyemezsiniz: nceden ortak koanlar babalarmzd. Biz ise onlardan sonra gelen bir nesil-dik. O batla sapanlarn ilediklerinden tr bizi yok mu edeceksin? (Araf 7/173)

Erginlik a nemlidir. Sorumluluk bu ada ba-lar. Babalar aksini sylese de erginlik ana giren in-san, Allahn varlna ve birliine, onun tm varlklarn sahibi ve efendisi olduuna kesinkes tank olur. Kimi bunu aa vurur. Kimi de nemli olaylar karsnda or-taya karr.

Kendilerine tanrtanmaz diyen ateistler Allah ilerine kartrmak istemeyenlerdir. Onlar kendilerini tanrlatrr ve kendilerinin efendisi olmaya alrlar. Dier mrikler ise Allah ile beraber baka efendiler bu-lur, onlar Allaha benzer konuma getirir ve ilikilerini onlar araclyla yrtmeye alrlar.


Kurnda ska, zikir kknden tremi kelimeler geer. Zikir, bir bilgiyi zihinde, kullanma hazr tutma, onu kalbe ve dile getirme ve hatrlama anlamlarna gelir7. Zihinde var olan bilgiyi harekete geirmeye de tezekkr denir. nsan, doumundan lmne kadar, Allahn ayetleri ile yz yze yaar. Allahn yetleri, onun indirdii kitaplarda olanlarla snrl deildir. n-sann hem d evresinde, hem de i leminde olan ayet-ler de vardr. nsan, ou bilgiyi, d evreden ve kendi i leminden okuduu yetlerden alr. Bu sebeple onlar tabii hukukun ve ahlakn evrensel kurallarn gsterir-ler. Kurnn, Tevratn, ncilin ve dier ilahi kitaplarn ortak ad da Zikirdir8. nk d evrede ve insann i leminde olan yetlerle Kurn yetleri arasnda tam bir uyum vardr. Allah Tel yle buyurur:

Biz onlara hem d evrede hem de kendi ilerinde olan ayetlerimizi gstereceiz; sonunda onun (Allahn gsterdii yolun) doru olduu onlar asndan iyice ortaya kacaktr. (Fussilet 41/53)

Bu sebeple peygamberler insanlar tezekkre, yani zihinlerine kazl bilgilerden yararlanmaya armlar-dr. brahim aleyhisselamn mriklere, ... tezekkr et-mez misiniz?9 yani ocukluunuzdan beri edindiiniz bilgilerle benim szlerimi karlatrp yaptnz yanl grmez misiniz? demesi bundandr.

7 Rab el-sfahn, Mfredt, (Tahkik: Safvan Adnan Davud), Dmk ve Beyrut, 1412/1992, )) maddesi. 8 Bkz. Al-i mran 3/58, Araf 7/63, Hicr 15/6,9; Nahl 16/44, Enb -ya 21/2,50,105; Furkn 25/18; Yasin 36/11; Sd 38/8; Kamer 54/25. 9 Enam 6/80.


Bilindii gibi brahim aleyhisselamn kavmi, gk-leri ve yeri Allahn yarattn ama melektunu yani ynetimini gnee, aya ve yldzlara braktn iddia ediyorlard. Bu varlklar yerel ynetici gibi gryorlar, her birine bir ruhaniyet veriyorlard. Bu sebeple istek-lerini onlara sunuyorlar, Allah ile ilikilerini onlar ara-cl ile yrtmeye alyorlard. Onlarn heykelleri karsnda saygyla eiliyor, onlara kurbanlar sunarak ilgilerini ekmeye alyorlard. Bu, onlar Allaha ortak saymakt. Sosyal yapy da buna gre oluturmulard. brahim aleyhisselam, yapt gzlemler sonucunda on-larn ynetimde pay sahibi olamayacan aklaynca tehlikeli olmaya balamt. Allah Tel yle buyurur:

brahime onlarn sapkln gsterdiimiz gibi gklerin ve yerin ynetimini de gsterdik ki, kesin bil-giye erienlerden olsun.


Gecenin karanl zerine knce bir yldz gr-d, Bu benim Rabbimdir, (beni yneten bu olmaldr) dedi. I kaybolunca, Ben kaybolanlar iste-mem. dedi.

Ay, klarn saarken grd, Benim Rabbim (beni yneten ite) budur dedi. Onun da kaybo-lunca Rabbim doruyu gstermezse gerekten ben de bu sapk kavimden biri olacam dedi.

Iklarn saarak doan gnei grnce (Tamam) te benim Rabbim (beni yneten) budur; bu daha b-yk dedi; onun da kaybolunca dedi ki; Ey kav-mim! Sizin ortak saydnz ne varsa ben onlarn hep-sinden uzam.

Ben yzm, dorudan doruya gkleri ve yeri ya-ratana evirdim. Ben mriklerden deilim.

Kavmi onunla tartmaya balad. brahim dedi ki, Siz benimle Allah hakknda tartyorsunuz, yle mi? Hem de bana doruyu gstermiken Ben ona ortak saydklarnzdan korkmam, Rabbimin emri olmadan hibir ey olmaz10. Rabbim her eyi bilgisiyle kuatm-tr. Tezekkr etmez misiniz? (Enam 6/75-80)

Tezekkr etmez misiniz? demek, benim gr-dm sizler de gryorsunuz; bunlarn ynetimde etken olamayacaklarn, sizler de anlamsnzdr. Bu bilginizi kullansanz olmaz m? demektir.

brahim aleyhisselam onlara;

10 () Yeann anlam ey yapardr. Buradaki fiilin faili Allahtr. O bir ey yapmak istediinde sadece emir verir ve o ey oluur. Bu sebeple faili Allah olan () fiiline emreder anlam verilmitir.


Ben yzm, dorudan doruya gkleri ve yeri ya-ratana evirdim. Ben mriklerden deilim. (Enam 6/79)

Dedii zaman onlardan hibiri; gkleri ve yeri yaratan da kim? diye sormamtr. nk onu zaten biliyorlard.

Sonra szlerine yle devam etti:

Siz, hakknda Allahn indirdii bir delil olma-yan eyleri ona ortak saymaktan korkmayacaksnz, ben sizin ortak saydklarnzdan korkacam, byle bir ey nasl olur? Biliyorsanz syleyin, bu iki taraftan hangisi gven iinde olmaya daha layktr? (Enam 6/81)

Ortak koan en az iki tanr tanr. Bunlarn birinci-si daima Allahtr. Dieri ise araclk yaptna inand eydir. Bu konuda tek dayana, byklerinden duy-duklardr. Bunlar akllarn kullanmazlar. Allah Tel yle buyurur:

Onlara Allahn indirdiine ve Elisine gelin dense yle derler: Atalarmzdan grdmz bize yeter. Ya atalar bir ey bilemeyen ve doru yolda olmayan kimselerse? (Maide 5/104)


Allah, akln kullanmayanlarn stnde inansz-lk pislii oluturur. (Yunus 10/100)

Allahn var ve bir olduunu ahsi gzlemlerimizle kavrarz. Ehedu en l ilhe illallah yani Ben tanklk ederim ki, Allahtan baka ilah yoktur. dememiz bun-dandr. Bunun iin peygambere ihtiya olsayd Ben tanklk ederim ki... yerine u peygamberin bildir-diine gre... demek gerekirdi. Bu sebeple hibir pey-gamber Allahn varln ispatla megul olmam, ama Allahtan baka tanr olmadn, yalnz ona kul olmak gerektiini anlatmakla megul olmutur. Zaten akln altran herkes bunun byle olduunu kolayca gre-bilir. Peygamberlere kar kanlar daima, yanl inan zerine kurduklar dzenin bozulacandan korkanlar ile onlarn etkiledikleri kiiler olmulardr.

Peygambere ve getirdii kitaba inananlar da za-manla kitab kendilerine uydurmaya, birok ayetini grmemeye ve buna gre bir hayat kurmaya balam-lardr. Yahudi ve Hristiyanlar ile Mslmanlardan ba-zlar bu gruba girerler.

A- ALLAH LE ALDANMA


Ey insanlar! Allahn size olan nimetini dnn. Size gkten ve yerden rzk veren, Allahtan baka bir yaratc m var? Hayr, ondan baka tanr yoktur. Nasl iftiraya srkleniyorsunuz?

Sana yalan sylerlerse senden nce nice peygambe-re de yalan sylendi. Her iin sonu Allaha varr.

Ey insanlar! Allahn verdii sz dorudur; sakn sizi bu hayat aldatmasn. O ok aldatan (eytan), sakn sizi Allah ile aldatmasn.


O eytan size dmandr; onu dman bilin. O, kendine taraf olan, lgn alevlere arkada olmaya a-rr.

Bu uyarlar gz ard edenler, etin bir azap grr-ler. nanan ve iyi iler yapanlar da ba ve byk bir dl beklemektedir. (Fatr 35/37)

De ki: u ortaklarnza, Allah ile aranza koyup yardma ardklarnza dnp baktnz m? Gsterin bana, onlar bu topraklarn hangi parasn yaratm-lardr? Yoksa gklerde ortaklklar m var? Ya da on-lara yazl bir belge verdik de ondaki ak hkmlere gre mi davranyorlar? Hayr; bu zalimlerden birinin dierine verdii sz, onu aldatma dnda bir anlam ta-maz. (Fatr 35/40)

Ey insanlar! Rabbinizden saknn; bir gnn korkusunu tayn ki, o gn ne baba olu adna deme yapabilecek, ne de oul babas adna bir demede bu-lunabilecektir. Allahn verdii sz dorudur; sakn bu hayat sizi aldatmasn. O ok aldatan (eytan), sakn sizi Allah ile aldatmasn. (Lokman 31/33)

Allah ile aldatmann birka ekli vardr:


1- Allah ile Peygamberlerini Ayrma

Daha nce zerinde durulduu gibi her insan Allaha inanr ve bu inancn bir ekilde ifade eder. Tan-rtanmaz diye adlandrlan ateist de yledir. Adna ister Doa, ister Gk Tanr isterse ne denirse densin, Allah inkar mmkn olmadndan tanrta nmaz, baba sn tanmazlk edene benzer. O, sknca nasl ba basnn desteini ararsa bu da Allahn desteini arar. Allahn her ey vermesini ama emir vermemesini ister. Byle birinin peygambere inanmas beklenemez. Allah Tel yle buyurur:

Allah ile elilerinin arasn ayrma istei ile Allah ve elilerini grmezlik eden; birine inanr dierini tanma-yz diyen11 ve ikisi arasnda bir yol tutmak isteyenler:

te gerek kfirler onlardr. O kfirlere alaltc bir azap hazrlamzdr.

11 Allaha inanr, elilerini tanmayz derler. O eliler Allahn e -ileri olduu iin eliye inanmak onu gnderen Allaha da inanmak olur. Dolaysyla yukardaki sz Elilere inanr, Allaha inanmayz eklinde anlamak mmkn olmaz.


Allaha ve elilerine inanan ve elilerden birini di-erinden ayrmayanlara gelince12; Allah onlara ecirlerini verecektir. O, balar, ikram boldur. (Nisa 4/150- 152)

Peygamber tanmayanlarla yaptmz baz gr-meler yledir:

Peygamber tanmaz- Benim Allahma inancm sonsuzdur.

Bayndr- Allaha herkes inanr, bu her insan iin kanlmazdr.

Peygamber tanmaz- Ben zaman zaman Allahma snr, onun yardm ve desteini isterim. Byle yapt-m zaman rahatlar, mutlu olurum.

Bayndr- Bunu herkes yapar. Zor olan Allahn emirlerine uymak, yani Peygambere uymaktr. Siz Pey-gambere uyma yerine gnlnzce yaamak istiyorsu-nuz deil mi?

Peygamber tanmaz- Elbette. Hayat benim haya-tm; buna kim karabilir?

Bayndr- O hayat veren Allah karamaz m? te Allahn elileri, onun bu konu ile ilgili emirlerini getirirler.

Peygamber tanmaz- Ama bu konuda, bir biriyle tutarsz, sama sapan ok ey duydum. Bunlarn biro-u hurafeden ibaret, sonradan uydurulmu eyler.

Bayndr- Doru karar vermenin yolu, dini kayna-ndan renmektir. Dinin kayna Kurndr. Kurn anlayarak okuyun. Eer onun, ancak Allahn kitab olabilecei kanaatine varrsanz, Muhammed aleyhis-

12 ... 2/285


selamn da Allahn Elisi olduuna inanmak zorunda kalrsnz.

Eski bir peygamber tanmaz- Ben ateisttim. Eer insanlarn din adna anlattklarna baksaydm dinsiz ka-lrdm. Ben tp doktoruyum. Bir gn Kurn aldm ve inceledim. Maksadm Kurnn gerekten Allahn kitab olup olmadn anlamakt. Orada tpla, bilhassa ocu-un ana rahminde geirdii safhalarla ilgili yle bilgiler buldum ki, bunlarn o devirde bilinmesi mmkn deil-di. Daha baka eyler de grdm ve kesin olarak anladm ki, bu Allahn kitabdr. te o zaman mslman oldum.

Bayndr- te byle yapmak gerekir. Bakalarna bakarak deil, dnerek ve aratrarak karar vermek gerekir. Bunun olmazsa olmaz art, Kurn anlayarak incelemektir.

2- Sorumluluu Allaha Ykleme

Birok kimse yapt yanllarn sorumluluunu Allaha ykler. Allah Tel yle buyurur:


Mrikler diyeceklerdir ki: Allah, emretmeseydi13 ne biz irke derdik ne de atalarmz. Bir eyi haram da klmazdk. Onlardan ncekiler de bu yalana sarldlar ve sonunda azabmz tattlar. De ki: Yannzda bir bilgi var m ki, karp bize gsteresiniz. Siz sadece zan-nnzn peine taklmsnz; Siz sadece atyorsunuz.

De ki: Susturucu delil Allahn kidir. Allah, emret-seydi14elbette hepinizi yola getirirdi. (Enam 6/148149)

Allahn dilemesi yani iradesi iki trldr; biri teri, dieri tekvn iradedir. Tekvn irde Allahn bir eyi yaratma konusundaki iradesidir. Yaratmak istedii eye, ol deyince oluverir. Allah Tel yle buyurur:

Bir eyi istedii zaman onun ii sadece ol de-mektir; o i hemen oluur. (Yasin 36/ 82)

Allahn teri iradesi ise insanlarn davranlar ile ilgili iradesidir. O, koyduu kanun ve kurallara uyul-masn ister ama kimseyi zorlamaz. Bu iradenin yerine gelmesi, insann gayretine baldr. Allah Tel yle buyurur:

13 Bkz. Enm 138-139. Lev ellahu ( ) ifadesinin bandaki lev (), ikincisi olmad iin birincinin olamayacan gsteren art edat-dr. Bu, art ve cezann msbet yani olumlu olduu durumlardadr. Bura-daki gibi ceza = irke dmezdik eklinde menfi yani olumsuz ise o zaman lev (), ikinci olduu iin birincinin olmadn gsteren edat olur. Olumlu olan ( ) ifadesine Allah emretmeseydi eklinde olumsuz anlam vermemiz bundandr. Bu, mriklerin huyudur; kendi gnahlarnn sorumluluunu Allaha atarak iin iinden syrlmaya alrlar. Bir ayet de yledir: Bir edepsizlik yaptlar m atalarmzdan byle grdk. Allah biz-den byle istemitir derler. De ki : Allah edepsizlik istemez. Allah hakknda bilmediiniz eyler mi sylyorsunuz? (Araf 7/28) . 14 nk Allah ol emrini verdikten sonra bir eyin olmamas mmkn deildir. nsanlarn mslman olmalar iin emir ksa o emir herkes iin kard. O zaman da imtihann bir anlam kalmazd.


De ki: Dorular Rabbinizdendir. Dorularn pe-

inde olan inansn, grmezlik eden de onlar rtsn15. Yanl yapanlar iin perdesi kendilerini kuatm bir ate hazrladk. Yardm isterlerse onlara, erimi maden gibi yzleri halayan bir su verilir. Ne kt iecektir o; ne kt yerdir oras! (Kehf 18/29)

Allah Tel, din konusunda bask yapmad gibi kimsenin bask yapmasna da raz olmaz. O bu konuda Muhammed aleyhisselam yle uyarmtr:

Eer Rabbin emretseydi16 yeryznde kim varsa hepsi birden imana gelirdi. Byleyken mmin olsunlar diye onlara bask m yapacaksn? (Yunus 10/99)

Bunlarn yz evirmeleri sana ar geldiyse ve eer gcn de yetiyorsa yerde bir tnel veya gkte bir merdiven bulur bir mucize getirirsin. Allah emretseydi17

15 Bkz. nsan 76/2-316 Allah bir kiiye mslman ol diye emretse o kii zorunlu ol -rak mslman olur ve imtihann anlam kalmaz. . 17 Allah bir ey yapmak isteyince ona sadece ol emrini verir ve o ey


elbette bunlarn hepsini doru yolda toplard. Sakn ca-hillerden olma.! (Enam 6/35)

Allah Tel, istekli olmayan hi kimseyi yola getir-mez. O, yle buyurur:

Allah kfirler topluluunu yola getirmez. (Maide 5/67)

Allah yanllar iinde olan bir toplumu yola ge-tirmez. (Tevbe 9/109)

Allah yoldan kan bir topluluu yola getir-mez. (Tevbe 9/24)

Allah, yalnzca istekli olanlar yola getirir. Bu ko-nuda yle buyuruyor:

Biz, her eliyi kendi toplumunun dili ile gnderdik ki, onlara ak ak anlatsn. Bundan sonra Allah sapk-l tercih edeni sapk sayar, hidayeti tercih edeni18 de yo-luna kabul eder. Gl olan o, doru karar veren odur. (brahim 14/4)

mutlaka olur. Onun iin faili Allah olan () filine (emretti) anlam verilmitir.18 () Yeann anlam ey yapardr. Bu fiilin faili insan o -duu iin buradaki ey, Allahn gsterdii yola girmek veya girmemektir. Onun iin ayete hidayeti tercih eden veya sapkl terci eden eklinde anlam verilmitir.


nsann yola gelmesi, istekli olarak Allaha ynel-mesine baldr. Allah Tel yle buyurur:

Allah,sapklk yoluna gireni saptrr doruya y-neleni de kendine yneltir (Rad 13/27)

yilii sonsuz Allah, yola geldikten sonra yanl iler yapan bir kulunu uyarmadan yoldan kmasn onaylamaz. Bu konu-da yle buyurur:

Allah bir toplumu yola gelmi saydktan sonra, sa-knmalar gereken eyi aka bildirmedike, onlar yol-dan km saymaz. Allah her eyi bilir. (Tevbe 9/115)

Saptanlar, ak uyarlar dikkate almayanlardr. Byle bir toplum, nce refaha kavuur, sonra hi bek-lemedii bir anda cezaya arptrlr. Allah Tel yle buyurur:

Kendilerine hatrlatlan grevleri unuttuklar za-man nlerine btn kaplar aarz. Verilen nimetlerle mardklar bir srada da onlar yakalayveririz. Bir-den bire umutsuzlua derler. (Enam 6/44)

Allah, uyarlmam bir topluma ceza vermez. Bu konuda yle buyurur:


Kim yola gelse kendi iin gelir. Kim de sapsa kendi

aleyhine sapar. Kimse kimsenin gnahn ekmez. Bir eli gnderinceye kadar kimseye azap etmeyiz. (sra 17/15)

3- Yanl Tevekkl

Tevekkl, bir ite aciz kaldn kabul edip onu ba-kasna brakmaktr19. Allaha tevekkl ise, bir ite yapa-bilecei her eyi yapp gerisini Allaha brakmak olur. Fakat tevekkl zamanla, kendini yormadan ii Allaha brakma eklinde anlalmtr. Baz yetler de buna gre yorumlannca tembellie ak ama gelimelere ka-pal ve sorumluluu Allaha ykleyen bir davran bii-mi ortaya kmtr. Hlbuki Allah Tel yle buyurur:

nsann almasndan bakas kendinin deil-dir. (Necm 53/39)

nsanlardan kimi der ki: Rabbimiz! Bize ne vereceksen, bu dnyada ver! Onun Ahirette alaca bir ey kalmaz. Onlardan kimi de yle der: Rabbimiz!

19 Mtercim Asm, Kmus Tercmesi (Firuzabdnin), Bahriye Matbaas 1305, )) maddesi.


Bize bu dnyada gzellik ver, Ahirette de gzellik ver. Bizi o atein azabndan koru!

Onlardan her birine kazandklarndan bir pay var-dr. Allah hesab abuk grr. (Bakara 2/200-202)

Demek ki, dnyay isteyen almak zorundadr. Hem dnyay hem ahireti isteyen de almak zorun-dadr. almayana bir ey yoktur. Baarnn iki art vardr; biri istemek, dieri gerekli gce sahip olmaktr. Allah Tel yle buyurur:

Senin Rabbin, alan20 ve gerekli gce sahip olan21 iin rzk yayar. O, kullarnn iini bilir ve her eyi g-rr. (sr 17/30)

Yeryznde peynir, ekmek, a vs. hazr vaziyette yoktur. Ama Allah, onlar elde etme imknlarn yarat-mtr. Bu imknlar kullanmayanlar, o nimetlere ulaa-mazlar. O, yle buyurur:

...Allah yeryzndeki yiyecekleri, drt gnde be-lirlemitir. Bunlar aratranlar iin eit uzaklktadr. (Fussilet 41/10) Kim gerekli almay yaparsa o nimetlere ulaabilir. Bulunduumuz blgede Allah, hangi nimet ve imknlar yaratmsa ancak onlar bulabiliriz. Allah kendine yle seslenmemizi istemitir:

20 () Yeann anlam ey yapardr. Rzk iin yaplacak ey almak olduu iin bu anlam verilmitir.21 Kader = l demektir, bu sebeple ayete byle anlam veri -mitir.


Kurduun dzen gerei22 kimine de orantsz r-zk verirsin. (Al-i mran 3/27)

mknlar bol olsa ama gerekli gce sahip olmaz-sak veya gcmz olduu halde almazsak elimize bir ey gemez. Bu sebeple gerekli gc elde etmeli ve baar iin elden geleni yapmaldr. Kuraklk, ar ya-mur ve deprem gibi afetlere kar gcmz olmadn-dan o gibi konularda da btn tedbirleri aldktan sonra Allaha tevekkl etmeliyiz.

Tefsir ve meallerde baz ayetlere farkl anlam ve-rilerek, yanl tevekkl anlay krklenmitir. Mesela yukarda mealini verdiimiz sra 17/30. yetine yle meal verilmitir:

u kesin ki Rabbin diledii kimsenin nasbini bollatrr, dilediinin nasbini daraltr. nk Rabbin kullarnn her halini bilip grmektedir. (sra 17/30)

Farkl anlamn sebebi, ayetteki = ister ve = gc yeter fiillerinin faili olan o zamirinin neyi gsterdii ile ilgili tercihtir. Arapada zamir en yaknn gsterir, uzak iin karine gerekir. Byle bir karine olma-dndan burada zamir, = kimi gsterir. Ama tefsir ve meallerde zamirin, uzakta bulunan lafzn gster-dii kabul edilmitir. Buna bir rnek de Sebe suresinin 39. yetidir. Elimizdeki mealler u ekildedir:

22 () Yeann anlam ey yaparsndr; fiilin faili Allahtr. Burada Allahn yapt ey, rzk iin dzen kurmasdr. Ayete onun iin bu anlam verilmitir.


De ki: Dorusu Rabbim, kullarndan dilediine rzk bol verir, dilediine de ksar23(Sebe 34/39)

Arapa bakmndan doru anlam yle olur:

De ki: Rabbim, kullarndan alan24 ve gerekli gce sahip olan25 iin rzk yayar. (Sebe34/39)

4- Allahn Aff ile Aldanma

ok kimse, Allah bize niye azap etsin ki? Yaratt-, besleyip bytt kuluna azap eder mi? gibi sz-lerle kendini aldatr. Kimileri de yaptklar baz iyi ilerin kurtulularna sebep olacan sanr. Bedirde Peygambe-rimizin amcas Abbas ve arkadalar esir olunca Msl-manlar onlar mrik olduklar iin ayplamlard. Ab-bas yle dedi: Vallahi biz de Mescid-i Haram ibadete ak tutar, skntda olann skntsn giderir, Kbeyi ko-rur, haclara su datrz. Bunun zerine u ayet indi26:

23 Bu meal, Kuran Yolu Trke Meal ve Tefsirden alnmtr. Bu tefsir, Hayrettin KARAMAN, brahim Kfi DNMEZ, Mustafa AI-RICI ve Sadrettin GM tarafndan hazrlanm olup 2004te Trkiye Cumhuriyeti Diyanet leri Bakanl tarafndan yaynlanmtr. 24 () Yeann anlam ey yapardr. Rzk iin yaplacak ey almak olduu iin bu anlam verilmitir.25 Kader = l demektir, bu sebeple ayete byle anlam veri -mitir. 26 smail b. mer b. Kesir (v. 774 h. /1373.), Tefsru ibn Kesr, Beyrut 1401, c. II, s. 342.


Siz, hacca gelenlere su vermeyi, Mescidi Haram ibadete ak tutmay, Allaha ve ahiret gnne inanan ve Allah yolunda cihat eden kiinin yapt ile bir mi tutuyorsunuz? Hayr, Allah katnda bunlar bir tutula-mazlar. Allah zalimler topluluunu doru yola getir-mez. (Tevbe 9/19)

Kendini Allahn aff ile aldatanlarn ahiretteki du-rumu ile ilgili ayetlerden biri udur:

Yanl yapanlarn elinde bu dnyann btn mal-lar ve bir o kadar daha olsa, kyamet gnndeki aza-bn verdii skntdan kurtulmak iin feda ederlerdi. nk onlarn Allahtan beklemedikleri eyler, karla-rna kacaktr. (Zmer 39/47)

Allah inananlar da birok imtihandan geirecektir. O, bu konuda yle buyuruyor:

Elif, Lam, Mim. nsanlar ne sanyorlar, inandk dediler diye denemeye tabi tutulmadan braklacaklar, yle mi?


Dorusu, biz onlardan ncekileri denedik. Allah, doru olanlar elbette ortaya karacaktr. Elbette ya-lanclar da ortaya karacaktr. Yoksa ktlk yapan-lar elimizden kurtulacaklarn m hesap ediyorlar? Ne de kt karar veriyorlar!

Kim Allaha kavuma umudu iinde ise Allahn be-lirledii vakit, kesin olarak gelecektir. O iitir ve bilir.

Kim cihad ederse cihad kendi iin yapar27. Allahn kimseye ihtiyac yoktur. nanan ve iyi iler yapanlarn ktlklerini kesin rteriz. Alacaklar karlk da kesin olarak yaptklarnn daha iyisi ile olacaktr. (Ankebut 29/17)

5- Allahn Gc ile Aldanma

Baz kimseler Allah ile ilgili olur olmaz eyler sy-ler, delil olarak da Allahn buna gc yetmez mi? derler. Bu konuda bir eyh ile aramzda geen konuma yledir:

Bayndr- Medinede haclarla soh bet eder ken gay-b Allahtan bakasnn bilemeyeceinden bahsettim. Mridelerinizden bir hanm dedi ki; yle diyorsunuz ama biliyorum ki benim eyhim, gece yatakta ka kere saa sola dnd m bile bilir.

eyh Efendi - Allah bildirirse bi lemez mi? Allahn buna gc yet mez mi?

Bayndr- Allahn gcnn yetmedii ne var ki? Ama onun gcyle delil getirilmez. Al lah dilerse Elisi Muhammedi cehenneme, eytan da cennete koyamaz m? Onun buna gc yetmez mi?

27 Faydasn kendi grr.


eyh Efendi - Elbette yeter.

Bayndr- Ama o, eytan cehenneme koyacan Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemi de cennette Makm- Mahmud de nen en st ma kama getirece ini bildirmitir28. Artk Allahn gc delil getirilerek buna aykr bir iddia yaplamaz.

Allah size gayb bildire cek deildir. (Al-i mran 3/179) yetinden sonra da kimse, Allahn gcn delil getirip, bunun aksini iddia edemez.

28 Geceleyin uyanp, yalnz sana mahsus olarak faz ladan namaz kl. Bakarsn Rabbin seni Makam Mah mda ykseltir. (sra 17/79)

B- MAN

man, emn () kkndendir. Emn, korkuyu atp rahatlama ve gven duyma anlamna gelir. man, emn iine girmek, yani bir konu ile ilgili korkular atp ona gvenmek ve inanmak demektir. Bu sebeple iman, ke-sin bilgiye dayanmaldr. Yukarda belirtildii gibi Al-lah konusunda her insan, yakn ve uzak evresinde yap-t gzlemlerle kesin bilgiye ular. Kurnda, Al lahn varln ispatla ilgili ayet olmamas ve peygamberlerin bu konu ile uramamalar bundandr.

Allah, emirlerini peygamberleri aracl ile gnde-rir. Her peygambere, taklit edilmesi imknsz bir belge verir. Bu sebeple o belgeye mucize denir. Mucizeyi g-renler, o ahsn Allahn peygamberi olduunda phe etmezler. Son peygamberin mucizesi Kurndr. Kurn zerinde dnen herkes, onun ancak Allahn Kita-b olabileceini anlar. Onu getiren de, zorunlu olarak Allahn Peygamberi olacaktr. O zaman Allaha inanan ve gvenen her insann, o Kitaba inanmas ve gvenme-si kanlmaz olur.

Allah bilmek ile Allaha inanmak farkl eylerdir. Tandnz ve bildiiniz biri iin; ben ona inanmam dersiniz. Bu, ona gvenmediinizi gsterir. Allaha inanmak iin ona gvenmek gerekir. Ona gvenmek, onun btn emir ve yasaklarna gvenmekle olur. Her-hangi bir konuda gsterilen gvensizlik, imanszlk sa-ylr. Allah Tel yle buyurur:


Ey nananlar! Allaha ve Elisine inann. Elisine indirdii bu Kitaba ve daha nce indirdii Kitaplara da inann. Kim Allah, meleklerini, kitaplarn, elilerini ve ahiret gnn gz ard ederse, gerekten derin bir sa-pkla dm olur. (Nisa 4/136)

Ey ehl-i Kitap! Dininizde arlk etmeyin, Allah hakknda sadece gerei syleyin. Meryem olu sa Me-sih, baka deil, yalnzca Allahn elisidir, Meryeme ulatrd ol szyle olmutur. O, Allahtan bir ruh-tur. yle ise Allaha ve elilerine inann. Tanr tr demeyin; bunu sylemekten vazgein, bylesi sizin iin iyi olur. Allah tek Tanrdr, bakas da yoktur. By-leyken onun ocua ne ihtiyac olur!.. Gklerde ne var, yerde ne varsa hepsi onundur. Koruyucu olarak Allah yeter. (Nisa 4/171)

C- RK VE KFR

irk, Allaha ait baz zellikleri baka varlklarda da grerek onlara tanrsal nitelik vermektir. Bu konu yukarda gemiti. Aada daha geni aklamalar ge-lecektir.

Kfr, kfirlik demektir. Kelimenin kk kfr ve kfrdur, rtme ve grmezlikten gelme anlamna gelir. Yaplan iyilikleri grmezlikten gelen kiiye Arapada kfir, Trkede nankr denir. Allahn varl ak bir gerek iken birok kimse, onu hesaba katmadan hayat-n srdrr. Allah hesaba katanlarn birou, ilikile-rini araclarla yrttne inand iin onu, bu ere-venin elverdii kadar hesaba katar.

Kfir ve mrik kelimeleri, ayn eyin iki farkl yzn gsterir. Yani her kfir mrik ve her mrik kfirdir. Allah Tel yle buyurur:

Ehl-i Kitaptan ve mriklerden kfir olanlar, kendilerine gerekleri aklayan biri gelinceye kadar zlecek deillerdir. O, Allahn tertemiz sayfalarn okuyan elisidir. O sayfalarda kesin ve doru hkmler vardr. (Beyyine 98/13)


Ayette geen = mrikler kelimesi marife-dir. Belirli bir mrik kesimi yani ehl-i kitabn dnda kalan mrikleri ifade eder. Yoksa ehl-i kitabn mrik olmadn gstermez. nk onlardan kfir olanlarn mrik olduklarn gsteren ayetler vardr.


Bilginlerini ve din adamlarn, Allahtan nceki efendileri saydlar. Meryem olu Mesihi de yle. Oysa onlara verilen emir, sadece tek bir Tanrya kul olmala-rdr. Ondan baka tanr yoktur. Allah, onlarn irkin-den uzaktr. (Tevbe 9/31)

Her toplumun gemiinde bir peygamber vardr. Allah Tel yle buyuruyor:

Ya Muhammed, seninle o gerei (Kurn), mj-deci ve uyarc olasn diye gnderdik. Her mmetin ge-miinde bir uyarc, kesin vardr. (Fatr 35/24) Mekke toplumunun gemiinde brahim ve smail peygamber-ler vard. Kureyliler brahim soyundan gelmekle -nr29, ondan kalma hac ve umre ibadetlerini kesintisiz yerine getirirlerdi. Ama ellerinde ona ait bir ilahi kitap yoktu. Bu sebeple onlar ehl-i kitap deillerdi. Yahudile-rin gemiinde Musa aleyhisselamla birlikte birok pey-

29 bn Hiam, Siretun-Neb, M. Muhyiddin Abdlhamidin tahk -kiyle, Beyrut, 1401/1981, c. I, 216.


gamber ve onlardan kalma Tevrat vardr. Hristiyanlarn gemiinde ise sa peygamber ve ellerinde ncil vardr. Bu sebeple onlar ehl-i kitap saylmlardr.

Tevrat ve ncil, ilk safl ile korunamamtr. Ama temel konularda Kurn ile ortak hkmleri vardr. Bu sebeple Kurn onlar, bu temel noktalara arr. Allah Tel yle buyurur;

De ki: Ey Kitap ehli! Gelin, size gre de bize gre de doru olan u szde birleelim; Allahtan bakas-na kul olmayalm. Ona hi bir eyi ortak komayalm. Hibirimiz Allah ile kendi arasna birilerini koyarak rabler edinmesin. Eer yz evirirlerse deyin ki: ahit olun, biz teslim olmu kimseleriz. (Al-i mran 3/64)

Mekkeli mriklerin ve dierlerinin elinde byle bir metin olmad iin onlara, akllarn ve bilgilerini kul-lanma ars yaplmtr. Allah Tel yle buyurur:

te bu, Rabbinin, dosdoru yoludur. Akln ba-na alacak kimseler iin bu ayetleri uzun uzadya ak-ladk. (Enam 6/126)


Doru yol kendisine apak belli olduktan sonra kim bu Eliden ayrlr, inananlarn yolundan baka bir yola girerse onu dnd yne eviririz ve cehenneme sokarz. Oras ne kt bir dn yeridir! (Nisa 4/115)

Tevrat ve ncile sahip olmalar, Yahudi ve Hristi-yanlarn mrik olmalarna engel olamamtr. nemli olan bir ilah kitaba sahip olmak deil, ona uymaktr. Elinde Kurn olan, hatta onu ezberleyen ve onun ilmini yapan nice mslmann da irke dtn gryo-ruz.

Allaha tam gvenme ve kaytsz artsz boyun eme, imann olmazsa olmaz artdr. Ama insanlarn ou, Allaha kar baz artlar ileri srerler. Kimileri artlar kendileri belirler, kimileri de bozulmu bir di-nin veya bir tarikatn ileri srd artlar uygun bu-lurlar. Kendini veya bakasn, Allaha art ileri srecek seviyede gren, onu o konuda Allah ile eit grm ve tanr edinmi olur. Bunlar zor durumda kaldklar za-man kotuklar btn artlar unutur ve samimi olarak Allaha ynelirler. Allah Tel yle buyurur:

Denizde banza bir sknt gelse, yardma ar-dnz herkes kaybolur; yalnz Allah kalr. Allah sizi kurtarp karaya kard m, yz evirirsiniz. nsan, ya-plan iyilii grmez. (sra 17/67)

Mrikler birka ksma ayrlrlar:


1- Kendini Tanr Edinenler

Allaha inanmadklarn syleyenlerin tamam mriktir. Onlarn hepsi Allah var ve bir bilir. Allah Tel yle buyurur:

Onlara sorsan ki:Gkleri ve yeri ya ratan, Gnee ve Aya boyun ediren kimdir? Kesinlikle Allahtr derler. yleyse nereden destek alyor da halden hale gi-riyorlar30? Allah rzk, kullarndan alan31 ve gerekli gce sahip olan32 iin yayar. Allah her eyi bilir. Onlara sorsan ki; Gkten su indirip l topra dirilten kim-dir? phesiz Allahtr diyeceklerdir. De ki; her eyi gzel yapmak Allaha mahsustur. Ama onlarn ou bunu dnmezler. (Ankebut 29/6163)

30 Ayet iyi anlalsn diye tefsiri mana verilmitir.

31 () Yeann anlam ey yapardr. Rzk iin yaplacak ey almak olduu iin bu anlam verilmitir.32 Kader = l demektir, bu sebeple ayete byle anlam veri -mitir.


Desen ki: Gkten ve yerden size rzk veren kim? Ya da iitmeyi ve grmeyi salayan kim? Kimdir o diri-yi lden karan, ly de diriden karan? Ya her ii ekip eviren kim? Allahtr di yeceklerdir. De ki; y-leyse hi sa knmaz msnz? te sizin gerek Rabbiniz Allahtr. Hakkn tesi sapklk deildir de ya nedir? Nasl da dndrlyorsunuz? (Yunus 10/3132)

Allah, deme secde emri verince blis, kendi art-larna uymad iin secde etmemiti. Konu ile ilgili ayetler yledir:

Bir gn Rabbin meleklere demiti ki: Ben, kuru-mu amurdan, deiken kara balk tan bir insan ya-ratacam. Onu dzenleyip iine ruhumdan flediim zaman ona secde edin. Btn melekler hemen topluca secde ettiler. blis yle yapmad. O, secde edenlere katl-mamakta direndi. Allah dedi ki: blis! Senin neyin var ki, onlarla birlikte secde etmedin? Dedi ki, Kvam-na gelmi ve kurumu kara balktan yarattn insana secde edemem.Allah dedi ki, yleyse k oradan, n-k sen kovuldun. (Hicr 15/28-34)


O, direnmi, byklk taslam ve kfirlerden ol-mutu. (Bakara 2/34)

blisin byklk taslamas deme deil, Allaha karyd. nk uygun bulmad, Allahn emriydi. Bu yzden Allah ona,

..n oradan, orada byklenmek sana dmez; k, sen alan te kisin demiti. (Araf 7/13)

blis, Allahn ne varln, ne birliini inkr etmi-tir. Sapk sayldktan sonra bile yle demitir:

..Dorusu ben Allahtan korkarm, Allahn cezas pek ardr. (Enfal 8/48)

blis ahirete de inanr. nk kovulunca yle demiti:

Rabbim! Hi olmazsa, tekrar dirilecekleri gne kadar bana sre tan. (Hicr 15/36)

Allah, melekleri ve ahirette yeniden dirilmeyi kabul eden byle birine birok kimse iyi Mslman diye bakabilir. stelik blis kfir olduu zaman, ne


inanaca bir pey gamber ne de indirilmi kitap vard. Onun kfirlii, bir konuda Allaha art ileri srmesi ile balad.

Tanr tanmaz denen ateistler de yledir. Onlar da her konuda, kendi artlarna uyarlar. Allahn emirlerin-den kendilerine uygun geleni beenir, gelmeyeni red-dederler. Sknca da Allaha snr ve ondan yardm isterler. Bunlarn tanrs nce kendileri, sonra Allahtr. Allah Tel yle buyurur:

Kendi arzusunu kendine tanr edineni grmen ge-rekmez mi? Ona sen mi vekil olacaksn? Yoksa sen zan-nediyor musun ki, onlarn ou sz dinler veya akln altrr? Onlar; koyun, sr ve deve gibidirler; hayr, daha dk seviyededirler. (Furkan 25/4344)

Kendi arzusunu kendine tanr edineni grebildin mi? Bilgili olduu halde Allah onu sapk saym, ku-lana ve kalbine izler koymu, gznn nnde perde oluturmutur. Allah sapk saydktan sonra onu kim yola gelmi kabul edebilir? Kafanz kullanmaz ms-nz? (Casiye 45/23)

Herkeste ebedi yaama duygusu vardr. Her insan, hi lmeyecekmi gibi davranr. Ahiret inanc bu duy-guyu tatmin eder. Kendini tanr edinenlerinden kimile-


ri duygularn reenkarnasyon ile tatmine alrlar. Yani leceklerini ve yeni bir bedenle tekrar dirileceklerini sylerler.

Derler ki; Bu dnyadaki hayatmzdan bakas yoktur. lrz ve diriliriz; bizi mahveden, sadece ya-lanmadr. Onlarn bu hususta bir bilgisi yoktur, sade-ce tahmin yrtrler. (Casiye 45/24)

Kimileri de lmle her eyin biteceini ve hesap gnnn yalan olduunu syleyerek duygularn bas-trmaya alrlar. Allah Tel yle buyurur:

O gn bu yalanclarn ekecei var! Bunlar hesap gnn yalan sayan kimselerdir. Saldrgan ve gnaha dkn olandan bakas o gn yalan saymaz. Ona yetlerimiz okunduu zaman bunlar eskilerin masal-lardr der. Hayr hayr; aslnda kazandklar haram mal, yrekleri zerinde pas oluturmutur. Sakn by-le yapmayn; bunlar o gn Rablerinden uzak tutula-caklardr. Sonra bunlar o alevli atete kzaracaklardr. Sonra onlara yle denecektir: te sizin yalan sayp durduunuz budur. (Mutaffifn 83/1017)


2- Arac Tanr Arayanlar

nsanlardan kimi, kendi ile Allah arasnda araclk yapacan hayal ettii eylere tutunur. Oysa bu bo bir kuruntudur. Allah Tel yle buyurur:

Biz bu Kitab sana gereklerle dolu olarak indir-dik. yle ise sen bu dini, Allah iin saf ve duru halde tutarak Allaha kul ol. (Zmer 39/2)

Dini, Allah iin saf ve duru tutmak, Kurna uy-makla olur. Bunu, dini kullanarak dnyalk elde etmeyi dnmeyenler yapabilirler. Onlar, din teblii yaptklar kiilere, peygamberlerin syledikleri u sz sylerler:

Sizden, bu yaptma bir karlk beklemem. Bu her-kese, sadece grevini hatrlatmadr, o kadar. (Enam 6/90)

Dini kullanarak dnyalk elde etmek isteyenler, dini kendilerine uydururlar. Bunu ancak o din hakkn-da yeterli bilgiye sahip olanlar yapabilirler. Onlarn he-def kitlesi, doru yolda olanlardr.

Her insan gibi, doru yola girenlerin de baz is-tekleri ve gelecekle ilgili endieleri vardr. Tuzaklar, asl oyunu burada oynarlar. Din byklerine, Allaha ait baz zellikler ykler, onlarn aracl ile sunulan isteklerin kabul edileceini ve Ahirette efaatlerinden yararlanlacan, stne basa basa sylerler. Allahn kitabn da buna uygun yorumlar, aykr gelen ayetleri baka tarafa ekerler.


Hepsi de lm olan o bykleri, kendileri temsil ederler. Buna layk olduklarn gstermek iin farkl giyinir, farkl konuur ve farkl davranrlar. Byklere ait olduunu syledikleri hayali hikyelerle kendilerine destek ararlar.

Akln kullanan herkes, bunun bir oyun olduunu anlar, ama arzular okad iin birok kimse bundan etkilenir. Byle kimseler balangta, akllaryla duy-gular arasnda atma yaarlar. Sonra duygular ar basar ve tuzaa derler. Daha sonra en kk tesad-f tuzaklarn kerameti sayar, onlara kul-kle olurlar. Hepsi de bu oyunun farknda olduu iin bir su etesi gibi birbirlerine kenetlenirler.

Allaha ynelen her insan bu tuzaklarla karlar. Bu gibiler ounlukla duygu ykl olurlar. Onlarn duy-gular, evrelerinde oluturulan youn hurafe bombard-man ile birleince tuzaa dmeleri kolaylar. Nesilden nesile yaplan eklemelerle Allahn dininden uzak, ama onu istismar eden byk bir cemaat ortaya kar.

Mrikleri biraz yakndan grmeye alalm.

a- Mrik Allaha nanr

Mrik, ortak koan anlamnadr. Ortaklk en az iki ey arasnda olur. Mrik iin bunlarn birincisi daima Allahtr. Onun mrik olmas; bir varl, Allaha has zeliklerden bazsna sahip grmesi sebebiyledir.

Hi kimse, irke salam bir gereke bulamaz. Ama Allaha yakn olduuna ve manevi yardm yapacana inanlan kimselerin etrafnda bir cemaat oluur. Onlara katlanlar orada olmann baz faydalarn grebilirler.


Bunlar oraya balayan, bu menfaat ilikisidir. u ayet, ona dikkat ekmektedir:

(brahim yle) demiti: Allahtan nce putla-

ra tutunmanz sadece bu hayatta birbirinize kar bir sevgi ortam olusun diyedir. Sonra, kyamet gnnde biriniz dierini tanmayacak ve biriniz dierine lanet edecektir. Varacanz yer o atetir; size yardm eden de olmayacaktr. (Ankebt 29/25)

Bunlar, din ad altnda, menfaate dayal bir rgte katldklarnn farkndadrlar. Bu sebeple, yarn Allaha kar unu diyemeyeceklerdir:

nceden ortak koanlar babalarmzd. Biz ise

onlardan sonra gelen bir nesil idik. imdi o batla sa-panlarn ilediklerinden tr bizi yok mu edeceksin? (Araf 7/173)

nk irke denler; ...Allaha verdikleri s -

zn kesinlemesinden sonra caym, Allahn birletiril-mesini emrettii eyi (yani Allah ile ilikilerini) kesmi olurlar. (Bakara 2/27)


Bunlar kendilerini Allah ile aldatm olurlar. n-k hedeflerinin Allaha yaklamak olduunu sylerler. Allah Tel yle buyurur:

yi bil ki, saf din Allahn dinidir. Onun yak-nndan veliler edinenler yle derler: Bizim onlara kul olmamz, sa dece bizi Allaha iyice yakla trsnlar diye-dir. (Zmer 39/3)

Fakat bunlarn onlar, Allaha yaklatracana dair belgeleri yoktur.

b- Mrik Allaha badet Eder

Hac ve umre, brahim aleyhisselamla birlikte ba-lamtr. 9. hicri senede Minada, Ali tarafndan halka hitaben u ayet okununcaya kadar Mekke mrikleri bu ibadetleri, kesintisiz yap mlard.

Ey inananlar! Mrikler sadece bir pisliktir. Ar-tk bu yldan sonra Mescid-i Harama yakla masnlar. (Tevbe 9/ 28)

Arafatta vakfe, hac ibadetinin ana direidir. Ama Mekkeli mrikler hac iin Arafata kmazlard. Arafat,


hill denen Mekke snrlarnn dndadr. Diyorlard ki, Biz brahimin oullaryz, saygn bir topluluuz, Kbenin idarecileri ve Mekkenin yerlileriyiz. Araplar iinde bize denk olan yoktur. Kimse bizim yerimize denk bir yere sahip deildir. Bizimle ilgili sylenenler hibir Arap iin sylenmemitir. yleyse hibir yere Harem kadar deer veremeyiz, yoksa Araplarn bize olan sayglar azalr33. Allah Tel bunu yasaklam ve o eksiin tamamlanmasn emretmitir:

Hacc ve umreyi Allah iin, eksiksiz yerine ge-tirin..(Bakara 2/196)

Hac mevsimi ile ilgili bir deiikliin yaplmad-n da u ayetten reniyoruz:

Hac bilinen aylarda olur. Her kim o aylarda hac ibadetine balarsa artk hac srasnda onun iin eine yaklamak, yoldan kmak ve dvme diye bir ey olamaz... (Bakara 2/197)

Daha nce anlatld gibi mrikler haclara su vermek ve Mescid-i ha ram ibadete ak tutmak gibi eylerle vnrlerdi.

33 bn Hiam, Siretun-Neb, c. I, 216.


c - Mrik Araclara nanr

Mrik, Allah yeryz krallarna benzeterek ken-dinden uzak sa yar. Krala ulamak isteyenin, ona yakn-l olan biri aracl ile ulamak istemesi gibi mrik de Allaha ulamak iin ona yakn olduuna inand birini arac yapmak ister. Hristiyanlarn say Allahn olu, Mekkeli mriklerin putlarn Al lahn kzlar34, byklerinin ruhlarndan yardm umanlarn da onlar, Allahn zel dostlar say malar bundandr.

Mrik aracy, manevi gc olan bir varlk sayar, ona yaknlk iin kurbanlar sunar, hatras karsnda sayg ile eilir. Onunla ilikilerini canl tutar ki, o da onun, Allah ile ilikilerini canl tut sun. Allah Tel yle buyurur:

nsanlar arasnda Allahn yaknndan endd edinenler vardr. Onlar, Allah sever gibi sever ler. (Ba-kara 2/165)

Endd, niddin ouludur. Nidd, Allaha ben zer baz niteliklere sahip grlen ve aykr eyleri savuna-bileceine inanlan varlktr35. Allahn onlar krmayaca-na, gerekirse Allaha, onun istemedii bir eyi kabul ettirebileceklerine, onlarn bu gc Allahtan aldklar-na inanlr.

Bir de mrikler, bu arabulucularn kendilerine e-faati olacaklarna inanrlar. Allah Tel yle buyurur:

34 Muhammed b. Cerr et-Taber, Camiul-beyn f tefsril-Kuran (Taberi Tefsiri), Beyrut 1412/1992, c. 11, s 519, Necm 19. Ayet. 35 Bkz. bn Manzr, Lisnul-Arab, ()mad. Daru Sdr, Beyrut, c. III, s. 420.


Allaha kar yalan uydurandan veya onun ayet-leri karsnda yalan syleyenden daha zalim kim ola-bilir? Bu suu ileyenler umduklarn bulamazlar.

Onlar, Allahtan nce yle eye kul olurlar ki, on-lara ne faydas olur ne de zarar. Derler ki, Bunlar, Al-lah katnda bizim efaatilerimizdir. De ki: Gklerde ve yerde, Allahn bilmedii bir eyi mi ona haber ve-riyorsunuz? Allah, onlarn irkinden uzaktr ve yce-dir. (Yunus 10/1718)

Peygamberler insanlar, yalnz Allaha kul olmaya armlardr36. Yalnz Allaha kul olan, yardm yalnz ondan ister. Mslmanlar, namazlarn her rektnda

Yalnz sana kul olur ve yalnz senden yardm di-leriz. (Fatiha 1/5) derler.


36 lgili ayetlerden bir ka unlardr: Enam 6/56; Rad 13/36; Enbiy, 21/25; Zmer 39/11.


De ki: Allah ile kendi aranza koyup yardma a-rdklarnza kul olmam bana yasakland. Bu yasak, Rabbimden bana, ak yetler geldii vakit kondu. Ben varlklarn sahibine teslim olma emri aldm.

Sizi yaratan odur. O, nce topraktan, sonra nutfe-den37, sonra da alakadan38 yaratr; sonra sizi bir bebek olarak dar karr ki gl kuvvetli hale gelesiniz ve nihayet ihtiyar kiilere dnesiniz. Kiminiz daha nce lr, kiminiz de, belirli bir sreye kadar yaar. Belki aklnz kullanrsnz.

Can veren odur; ldren de o. O bir ie karar verir-se, sadece Ol der, hemen oluverir. Allahn ayetle-ri karsnda hakl kmaya alanlar grmez misin? Bunlar nereden destek alarak halden hale giriyorlar39?

Bunlar yle kimselerdir ki, hem Kitap karsnda, hem de elilerimize gnderdiimiz eyler karsnda ya-lan sylerler. Ama elbette reneceklerdir.

37 Dllenmi yumurtadan.38 Ana rahminde asl duran canl.39 Ayet iyi anlalsn diye tefsr mana verilmitir.


Hem de boyunlarnda halkalar varken ve zincirler-le srklenirken reneceklerdir.Kaynar suyun iinde srklenirken Sonra atete kzartlacaklardr.

Sonra onlara yle denecek: O irk kotuunuz ey-ler nerede? Allah ile kendi aranza koyduklarnz vard ya ite onlar? Diyecekler ki, Onlar bizden ayrldlar. Aslnda biz, eskiden de Allahtan baka bir eyden yar-dm istemezdik. Allah, o kfirleri, ite bu tavrlarn-dan dolay sapk sayar.

Banza gelen bu eyler, yeryznde haksz yere marmanza ve bbrlenmenize karlktr.

Girin Cehennemin kaplarndan; hi kmamak zere girin! Kendini byk grenlerin yeri gerekten ne ktym! (Mmin 40/6676)

slamn dndaki btn dinlerde araclk inanc vardr. Araclarn adnn deimesi ile dinlerin ad de-iir. Allah Tel yle buyurur:

uras bir gerek ki, insan yaratan biziz. Ona ahdamarndan da yaknz. Bu sebeple iinin ona ne f-sldadn biliriz. (Kaf 50/16)

d- Mrik Araclarn efaatine nanr



Onlar Allahtan nce, kendilerine ne zarar ne de fayda verecek durumda olmayan eylere kul olurlar. Derler ki, Onlar Allah katnda bizim efaatilerimiz-dir. De ki; gklerde ve yerde Allahn bilmedii bir ey var da siz onu mu haber veriyorsunuz? yle ey olur mu? Allah, onlarn irklerinden uzaktr. (Yunus 10/18)

e- Mrik irki Reddeder

Mrikler, asl hedeflerinin Allaha yaklamak ol-duunu sylerler. Allaha yakn saydklar bir ksm varlklara, araclk ve efaatilik grevi ykle meleri bundandr. Bu sebeple, hibir eyi Allaha, tam ortak say-madklarn dnrler. Allah Tel yle buyurur:

Onlarn hepsini bir araya toplayacamz gn, ortak komu olanlara unu diyeceiz: Hani nerede o sizin kuruntusunu ettiiniz eyler? Onlarn kaamak cevab u olacaktr: Rabbimiz Allaha and olsun ki bizler mrik deildik.

Bak ite, kendilerini nasl da yalanladlar. Al laha kar e kotuklar eyler kendilerinden na sl da uzak-lat. (Enam 6/22-24)

Mrikler bu kaamak tutumu dnyada da sergiler-ler. Mekkeli mriklerin, Kbeyi tavaf ederken syledik-leri u sz de onlarn bu tutumlarn ele veriyor. Emret


Allahm, Senin hibir ortan yoktur. Yalnz bir ortan40 var-dr ki, onun da b tn yetki le rinin de sahibi sensin41.

Mriklerin kafas ok kark olur. O ortan ve btn yetkilerinin sahibi Allahtr demekle kendilerini kurtaracaklarn sanrlar. Kutup, gavs, evtad vs. adlar-la andklar kiilere olaa nst yetkiler yaktran tari-katlar da yledir. Onlar da bu yetkiyi Allahn verdiini syleyince iin iin den syrlacaklarn sanrlar.

Mriklerin kendilerini hak yolda grdkleri ile il-gili u ayetler zerinde de dnmek gerekir.

Allah insanlarn bir takmn yola getirdi, bir takm da sapknla dmeyi hak etti. nk bunlar Allahtan nce o eytanlar kendilerine evliya edindiler. stelik bir de kendilerini doru yolu tutmu sanrlar. (Araf 7/30)

Kim Rahmann Zikrini (Kurn) grmezlik ten ge-lirse onun bana bir eytan sararz. O onun arka da olur.

Onlar bunlar yoldan evirirler ama bunlar doru yola girdiklerini hesap ederler. (Zuhruf 43/36 37)

40 Kbenin etrafndaki her put bir kabileye aitti. Herbiri kendi putu aracl ile Allaha ulamaya altndan her mrikin bir putu vard. 41 Mslim, Hacc, 3, 22-1185.


O insanlar bir araya getirildii gn, bunlar onla-ra dman olacak, onlara kulluk ettiklerini kabul etme-yeceklerdir. (Ahkaf 46/6)

O saat geldii gn sulular mitsizlie g-mleceklerdir.

Ortaklar arasnda kendilerine arka kan ol-mayacak, onlar da ortaklarn kabul etmez ola-caklardr. (Rum 30/1213)

f- Tanr Edinilen Araclar Mrikleri Ka bul Etmez


Onlarn hepsini toplayacamz gn, o m riklere unu diyeceiz: Haydi yerlerinize! Hem siz hem de or-tak saydklarnz Artk onlarn aralarn ayrmz-dr. O ortak saydklar yle diyeceklerdir: Siz sadece bize tapmyordunuz ki! Bizimle sizin aranzda tank olarak Allah ye ter. Dorusu sizin bize taptnzn far-knda bile deildik. (Yunus 10/2829)


Kendilerine dayanak olsun diye, Allahn yak-

nndan tanrlar edindiler. Tam tersi; onlar bunlarn ibadetlerini tanma yacak ve bunlara dman olacak-lardr. (Meryem 19/8182)

g- Akl irki Reddeder

Akln kullanan hi kimse irki kabul etmez. M-riklerin tek dayana gelenektir. Bu sebeple Kurn, insa-n akln kullanmaya arr. Allah Tel yle buyurur:

Allah o pislii, akln kullanmayanlarn s tne brakr. (Yunus 10/100)

Kurn bir de atalardan gelenleri akl szge cinden geirmeye arr. Allah Tel yle buyu rur:

Onlara, Allah ne indirmise ona ve o Eliye ge-lin. Denince; atalarmzda ne bulmusak o bize yeter derler. Ya atalar bir ey bil mez, doru yolu da tutmaz kimseler idiyse?.. (Maide 5/104)

Mriklik bo bir kuruntudur. Allah Tel yle buyurur:


unu bilin ki, gklerde kim var, yerde kim var-sa hepsi Allahndr. Allahn yaknn dan ortak lar a-ranlar neyin pe in deler? Onlar kendilerini sadece bir kuruntuya kaptrmlardr. Onlarnki sa dece sama-lamadr. (Yunus 10/66)

irk konusunda Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem bile uyarlmtr. Allah Tel yle buyurur:

Allahn yetleri sana indirildikten sonra sa kn seni onlardan evirmesinler. Sen Rabbine ar; sa-kn ha! Mriklerden olma. Allahla beraber baka bir tanr arma. Ondan baka tanr yoktur. Her ey yok olacak yalnz onun zat kala caktr. Hkm onundur ve ona dndrleceksi niz. (Kasas 28/8788)

Bu konuda, birikimi olan herkes uyarlmtr. Allah Tel yle buyurur:

Sizden nceki devirlerde yaayanlardan biri kimi olanlar, ortalktaki kokumulua kar k mal deil-ler miydi? Kendilerini kurtardmz pek az bunu yap-mtr. O zalimler, kendilerine verilen refahn peine ta-kldlar da sulu kim seler oldu lar. Yoksa senin Rabbin,


halk iyi duruma gel mi ken, o lkeleri haksz yere helak edecek de ildi ya? (Hud 11/116117)

Rablerinin huzurunda toplanacak lar gn den korkanlar Kurn ile uyar; onlarn Alla htan baka ne bir dostlar ne de efaatileri vardr. Belki kendilerini korurlar. (Enam 6/51)

Allahn indirdii Kitap ile aralarnda hkmet. Sakn onlarn heveslerine uyma. Dikkatli ol, yoksa seni, Allahn sana indirdiinin bir ksmndan saptrrlar. Eer yz evirirlerse bilesin ki, Allah baz gnahlarna karlk onlarn bana bir ktlk gelmesini istiyor-dur. n sanlardan ou, gerekten yoldan kmtr.

Yoksa cahiliye devri42 hkmn m aryor lar? yi bilen bir millet iin kimin hkm Allahn hk mnden gzel olabilir? (Mide 5/49,50)

42 Mekkelilerin Mslman olmadan nceki dnemine cahiliye devri denir.


nananlarn gnllerinin Allah anmas ve ondan inen geree iten ba lanmas zaman henz gelmedi mi? Sakn daha nce kendilerine ki tap verilen ler gibi olmasnlar; zerlerinden uzun zaman geti de kalpleri katlat. On lardan ou yoldan kmtr. (Hadd 57/16)

KNC BLM

ARACILIK NANCI

Kurnn irkle ilgili yetlerinde, taplan ve yar-dma arlan hayal ilahlarn yeri = Allahn dnundan szyle ifade edilir. Dn szlkte; stn zdd, en st merte beden beri, ondan aaca, baka ve en yakn anlamlarna gelir43. Allahn dnundan, Allahtan aa seviyede, demek olur.

Mrikler Allah, bir kral gibi kendilerinden uzak sanr, ona ulamak iin Allaha yakn bildikleri baz varlklar arac koyarlar. Hristiyanlarn saya Allahn olu, Mekkeli mriklerin taptklar ruhanilere Al lahn kzlar44, byklerini arac koyanlarn onlara, Allahn evliyas, yani dostlar demeleri bundandr.

Mrikler Allahn zatna ortak komazlar. Yani birden fazla Allahn var olduunu iddia etmezler. On-larn iddias, sfatta ortaklktr. Yani arac koyduklar

43 Dn ile ilgili olarak Kmus Tercmesinde unlar yer alr: Dn, fevkin zdddr, en st merte beden beri demektir, ondan aaca diye ifade edilir. Bazlar bunun dnvn maklbu oldu unu sylemitir. Kelime gayr manasna da gelir. Akreb manasna da olur ki, zarf olur. Ona ok yakn manasna Haza dnehu denir. Dne, kabl manasna da gelir. Bir ey brnden biraz aada olunca Haza dne zke de nir..44 et-Taber, Camiul-beyn c. 11, s 519, Necm Suresi, 19. Ayetin tefsiri.


varlklara, Allaha ait zellikler yaktrmalardr. Bu sebeple onlar lmszletirir, olaanst duyma, gr-me, anlama ve yardm etme zelliklerine sahip sayarlar. stelik bu zellikleri ve btn yetkileri, Allahn verdi-ine inanrlar. Mekkeli mrikler Kbeyi tavaf ederken yle der lerdi:Lebbeyk l erke lek ill eriken huve lek temlikuhu ve m me lek

Emret Allahm, senin ortan yoktur. Yalnz bir ortan45 var ki, onun da, yetki le rinin de sahibi sensin.

Abbas diyor ki, onlar: Lebbeyk l erke lek. Emret, senin hibir ortan yoktur dediklerinde, Muham med sallallahu aleyhi ve sellem yle derdi: Yazk size! Bu-rada kesin, burada ke sin!46.

irkin yaps aadaki gibi gsterilebilir:

45 Kbenin etrafndaki putlarn her biri bir kabileye aitti. Herkes, kendi putu aracl ile Allaha ulamaya altndan her birinin sadece bir putu vard. 46 Mslim, Hacc, 3/ 221185.

RKN GENEL YAPISI

ekilde yer alan gelere bakalm:

1- Srat- Mstakim (Doru yol): Bu, Allahn istedii yoldur. Doru inanca sahip olan ve doru davran gsteren herkes o yola girmi olur. Doru davran, Allahn istedii davrantr. Allah, kiiye ah damarndan daha yakndr.

Doru yol, blisin yani eytann asl alma alan-dr. Allahtan yetki alnca yle demiti:


... Ne olursa olsun, onlar iin, senin doru yolu-nun stnde oturacam. Sonra nlerinden, arkalarn-dan, salarndan ve sollarndan geleceim. Greceksin, onlarn ou, sana teekkr etmeyecektir. (Arf 7/1617)

Asl sknt, insan eytanlarnn verdii skntdr. Onlar da doru yola otururlar. Allah insandan uzak gsterir, boluu kendilerinin dolduracan iddia eder-ler.

2- Tanrlar: Allah ile insan arasnda yer aldna inanlan, bir ynyle Allaha, bir ynyle de insana ben-zetilen, bu sebeple arac saylan varlklardr.

3- Ata ruhlar: nsanlar, lm byklerini kutlu kii saymaktan pek holanr, onlara, Allaha ait zel-likler yklerler. Fena fillah, yani Allahta yok olma ve vahdet-i vcut gibi dncelerin kayna bu olsa gerek-tir. Bu, onlar tanrlatrmaktr.

4- Din adamlar: nsanlarla ilikide bulunan ve yu-kardaki yapy din olarak sunan kiilerdir. Tanrlarla insanlar arasnda araclk yaptna inanld iin yar in-san, yar tanr gibi kabul edilirler.

5- nsan: Oluturulan bu ilikiler a, insandaki din duygusunu istismara yol aar. nsanlar bu organizas-yonun iine atan asl sebep, orada olmann faydalar-n grmek ve menfaat ilikisine girmektir. u ayet, ona dikkat ekmektedir:


(brahim yle) demiti: Allahtan nce putlara tutulmanz sadece bu hayatta birbirinize kar bir sevgi ortam olusun diyedir. Sonra, kyamet gnnde biriniz dierini tanmayacak ve biriniz dierine lanet edecek-tir. Varacanz yer o atetir; size yardm eden de olma-yacaktr. (Ankebt 29/25)

Hak dinin dndaki btn dinler, byle bir yap-lanma iindedirler. Allah Tel, baz Yahudi ve Hristi-yanlar hakknda yle buyurur:

Hahamlarn ve rahiplerini, Allahn yaknndan rabler edindiler. Meryem olu Mesihi de yle. Oysa on-lara verilen emir, sadece tek bir Tanrya kul olmalar idi. Ondan baka tanr yoktur. Allah, onlarn irkinden uzaktr. (Tevbe 9/31)

Adiyy b. Hatim diyor ki, Peygamber sallallahu aley-hi ve selleme geldim, boynumda altn ha vard. Adiyy, at o putu dedi. Ondan u ayeti iittim: Hahamlarn ve rahiplerini, Allahn yaknndan rabler edindiler Dedi ki, Onlar bunlara ibadet etmediler, ama bir eyi helal sayarlarsa helal saydlar, haram sayarlarsa haram saydlar47. Onlar rab edinmeleri byle oldu.

Doru yolda, yani srat- mstakimde olmak iste-yen her insann nne engeller kar. nk srat- ms-takim, eytann alma sahasdr. O, tuzaklarn orada kurar. Oraya gelenlere araclardan bahseder, onlarn Allaha yakn ve onunla dost olduklarn, Allaha giden

47 Tirmz, Tefsrul-Kuran, bab 10, hadis no 3095, stanbul, 1981/1401, c. V, s. 278.


yolda onlarn desteklerine ihtiya olduunu, arabulucu ve efaati olabileceklerini sylerler. Hayali hikyeler anlatarak Allahn onlar krmayacan iddia ederler. Dolaysyla onlara teslim olma gerei zerinde durur-lar. Bu konuda en byk destei, akln kullanmayan insanlardan ve gelenekten alrlar. Bylece o insanlar Allahtan nce, arac saydklar varlklara kul olurlar. Bu da onlarn Allah ile ilikilerini keser. Buna iki rnek verilecektir; bir ehl-i kitaptan Katolikler, dieri de Tao-istlerdir.

A- KATOLKLERDE ARACILIK NANCI

Rahipleri rab edinmenin arkasnda Baba, Oul ve Kutsal Ruh inanc vardr. Bu inan, ou Hristiyan mez-heplerinde ayndr. Her birinin farkl inanlar da vardr. Katolikleri ele alarak sa aleyhisselamn tebli ettii saf dinin, nasl tannmaz hale geldiini grmeye alalm.

1- Allah

Katoliklere gre Allah birdir; ondan baka Tanr yoktur48. O, gerein kendisidir. Yeri ve g tek ba-na yaratmtr. Yaratl dzenini ayarlayan ve dnyay yneten odur49. O insanlara yakndr50 ve her eyi bilir51. O her zaman vardr52, varlnn ba ve sonu yoktur. Her ey varln ona borludur. Sahip olduumuz her ey ondan gelmektedir53. O, kendiliinden var olandr54. Allahn Baba olarak adlandrlmas, her eyin balan-gc ve akn otorite sahibi olmasndan ve tm ocukla-rnn stne titreyen sevgi dolu iyiliinden dolaydr. Allah ne erkektir, ne kadn; Allah, Allahtr55.

48 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, stanbul 2000, paragraf. 200 ve 212. (Papa 14. Luinin (Episkopos II. Jean Paul) emriyle 1986da Kardinal Joseph Ratzinger bakanlnda kurulan 12 kiilik bir heyetin alt yllk almasyla meydana getirilmi ve Vatikan Kilisesi tarafndan ka-bul edilmi retileri ierir. Dominik PAMR Trkeye evirmi, Trkiye Episkoposlar Konferans adna neredilmitir. Burada Allah yerine Tanr kelimesi kullanlmaktadr.)49 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 215, 216 ve 222.50 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 206.51 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 208.52 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 212.53 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 224.54 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 212.55 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 239.


Baz Hristiyanlar, Allah ile insan arasnda bir bo-luk olduunu syler, aray arabulucularla doldururlar. imdi Katoliklerin arabulucu saydklar varlklara ba-kalm:

2- sa (Oul)

Katoliklere gre sa, Babann elisidir56. Baba onu kutsal ruhla meshetmi, rahip, peygamber ve kral yap-mtr57. O, kendiliinden bir ey yapamaz. Her eyi ken-disini gnderen Babadan alr58. imdi o, Babann ya-nnda Hristiyanlarn avukatln yapyor. Onlar lehine araclk etmek iin hep canldr. Allahn huzurunda da-ima hazr bulunmaktadr59. Kendisi aracl ile Allaha yaklaanlar tamamen kurtarmaya gc yeter60.

Hristiyanlarda insann konumu yledir:

Bu anlaya gre Kutsal Tanr yani Allah ile gnahl insan arasnda byk bir boluk vardr. Oklar insann Allaha ve onun sunduu ya ama ulamak iin gster-dii abay simgele r.

56 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 858.57 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 783.58 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 859.59 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 519.60 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 2634.


Aadaki resim ayrl kapata cak yolu aklar.

Hristiyanlarda sann konumu61

Hristiyanlara gre Allah ile insan arasndaki kuzu sadr. O, insanln kurtuluu iin kendini kurban et-mitir. Pavlusun62 Timoteosa mektubunda u sz yer alr: Tek bir Allah ve Allah ile insanlar arasnda tek bir Arac vardr. Bu da in san olan ve kendisini herkes iin fidye olarak sunmu bulunan Mesih sadr63.

asr sonra kabul gren oul nitelemesi: Ha-variler zamannda sa, gerek anlamda insan saylrd. Onun Allahn olu olduu iddiasn nce Pavlus orta-ya att. Bu iddiay doru sayan karar, nc yzyldan sonra Antakyada alnd64.

61 Resim ve yazlar, www.incil.comdan alnmtr.62 Pavlusun Mektuplar elimizdeki ncilin bir paras saylma -tadr. Bunu Kuran kabul edemez. nk Kurana gre ncil Allahn ki-tab, sa, onun elisidir. Pavlus ise say grmemitir. Elimizdeki ncilde Pavlusun asl adnn Saul olduu (Elilerin leri 13/9), azl bir Hristi-yan dman iken am yolunda anszn gkten parlayan bir nurun evre-sini sard, sann ona seslendii (Elilerin leri 9/36) sonra onun saya inand ve vaftiz edildii (Elilerin leri 9/18 vd.) ifade edilmektedir. Buna gre Pavlus, sradan bir Hristiyandr. Onun sznn ncilde yer almas kabul edilemez.63 ncil, 1. Timoteos 2/56. (Kutsal Kitap, Eski ve Yeni Ahid /Tevrat ve ncil, Kitab Mukaddes irketi, stanbul 1981, s. 218.)64 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 465.


325te toplanan kmenik znik Konsili, sann yaratlm olmadna, Babadan doduuna ve onunla ayn zden olduuna karar verdi65.

431de, nc kmenik Efes konsili u karar ald: sa, kendi kiiliini, akll ruhla canlandrlm bir bedenle birletirerek insan olmutur. Meryem Ana ise, gerek anlamda Tanrnn Anasdr.

451de toplanan drdnc kmenik Kadky kon-sili onun gerek tanr olduunu yle ilan etti:

Rabbimiz Mesih sann mkemmel Tanrla ve m-kemmel insanla sahip, gerek Tanr ve gerek insan olduu-nu, akll bir ruhtan ve bedenden olutuunu, Tanrlk asn-dan Baba ile insanlk asndan da bizimle ayn zde olduunu, gnah dnda hepimize her eyde benzer olduunu, Tanrlk asndan yzyllar ncesinden Babadan doduunu, insanlk asndan bizim esenliimiz iin bakire Meryemden doduu-nu oybirlii ile kabul ettiimizi resmen beyan ederiz66.

Allah Tel yle buyuruyor:

Yahudiler, zeyr Allahn oludur dediler; H-ristiyanlar da Mesih Allahn oludur dediler. Bun-lar dillerine doladklar kendi szleridir. Kendilerin-den nce kfir olanlarn szlerine benzetiyorlar. Allah kahretsin onlar! Bu iftiraya nereden srkleniyorlar? (Tevbe 9/30)

65 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 465.66 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 467.


Gerek Allah ve gerek insan: say arac sayabil-mek iin ona gerek Allah ve gerek insan demilerdir. Katolikler bunu yle aklarlar:

Mesih sa, gerek Allah ve gerek insandr. te bu nedenle insanlarla Allah arasnda tek aracdr67. imdi o, Babann yannda Hristiyanlarn avukatln yapyor. Onlar lehine araclk etmek iin hep canldr. Allahn huzurunda daima hazr bulunur68. Kendisi aracl ile Allaha yaklaanlar tamamen kurtarmaya gc yeter69.

Bu inan akla ters dtnden sorumluluu Kili-se stlenmektedir. yle diyorlar:

mann nedeni, aklanan gereklerin doal akl-mzla anlalmalar ve gerek olarak grlmeleri deil-dir70. nanmak bir Kilise eylemidir. Kilisenin iman bi-zim imanmzdan nce gelir, imanmz tar ve besler. Kilise tm inananlarn anasdr. Anas Kilise olmayann Babas Tanr olamaz71.


Allah, Meryemin olu Mesihtir diyenler tam kfir oldular. Oysa Mesih yle demitir: Ey srail oullar! Rabbim ve Rabbiniz olan Allaha kul olun.

67 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 480.68 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 519.69 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 2634.70 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 156.71 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 181.


uras bir gerek ki; kim Allaha irk koarsa Allah ona cenneti haram eder, varaca yer atetir. Zalimlerin yardmclar da olmaz. (Maide 5/72)

3- Kutsal Ruh

Katoliklere gre Kutsal Ruh da Tanrdr. Baba ve Oul ile ayn zdendir72. O da arac ve efaati olur. Pavlusun Romallara mektubunda u ifadeler yer alr: Kutsal Ruh, bizim zayflmza yardm eder, nk nasl dua etmemiz gerektiini bilmiyoruz; ama Ruhun kendisi szle anlatlama yan iniltilerle bizim iin efaat eder. nsanlarn yreklerini aratran Allah, Ruhun d-ncesinin ne olduunu bilir. nk Ruh, Allahn iste-ine gre kutsallar iin efaat eder. Allahn ilerinin et-keni olan Kutsal Ruh, duann da efendisidir73. Kutsal Ruh olmadan Tanrnn Olunu grmek mmkn deildir. Oul olmadan da hi kimse babaya yaklaamaz74.

4- Meryem Ana

Katoliklere gre Meryem Ana, gerek anlamda Tanrnn Anasdr75. Onun anal bitmemitir. Yinele-nen arabu luculuu ile ebedi esenlikler salayan arma-anlar garanti altna almaya devam etmektedir. Mer-yem Anaya Kilisede avukat, yardmc, yardma koan, arabuluculuk yapan derler76.

72 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 689. 73 ncil, Romallar 8/2628. Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 741. 74 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 683.75 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 467.76 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, paragraf 969.


Onlar bu szleriyle Meryem Anay tanr yapm olurlar. Birgn Allah yle diyecektir:

Ey Meryem olu sa! nsanlara sen dedin mi ki, Beni ve anam Allah ile aranzda iki arac tanr edi-nin? sa yle diyecektir: Senin byle eyle ne ilgin olur? Benim doru olmayan sylemem olacak ey deil-dir. Eer sylediysem, elbette bilirsin. Sen, benim iimde olan bilirsin ama ben senin iinde olan bilmem; btn bilinmeyenleri bilen sadece sensin.

Bana ne emrettiysen onlara onu syledim. Benim Rabbim ve sizin Rabbiniz olan Allaha kul olun dedim. Aralarnda bulunduum srece onlara tanktm. Beni vefat ettirdikten sonra onlar sadece sen grp gzettin. Sen her eye tanksn. (Maide 5/116117)


5- Havariler

Havariler77, sa aleyhisselama destek veren 12 kii-dir. sa, srail oullarnn78 kendini tanmazlk ettiklerini sezince;

Allah yolunda bana kim yardm eder? demiti. Havariler; Allah iin bizler yardm ederiz. nk biz Allaha inandk. ahit ol; biz ona teslim olmu kimse-leriz diye cevap vermilerdi. (Al-i mran 3/52)

Elimizdeki ncile gre sa armha gerilip defne-dildikten gn sonra kabrinden km, Celilede 11 havarisine g rnm ve yle demitir: Gkte ve yer-yznde btn yetki bana verildi. Bu nedenle gidin, b-tn uluslar rencilerim olarak yetitirin. Onlar Baba, Oul ve Kutsal Ruhun adyla vaftiz edin. Size buyurdu-um her eye uymay onlara retin. te ben, dnyann sonuna dek her an sizinle birlikteyim. (Matta 28/1620).

77 ncilde Havarilerle ilgili olarak u szler yer alr: sa, daa k -rak istedii kiileri yanna ard. Onlar da yanna gittiler. sa bunlardan on iki kiiyi yannda bulundurmak, Tanr szn duyurmaya gndermek ve cinleri kovmaya yetkili klmak zere seti. Setii bu on iki kii unlardr: Petrus adn verdii Simun, Beni Rege, yani Gk grlts Oullar adn verdii Zebedinin oullar Yakup ve Yuhanna, Andreya, Filipus, Bartalmay, Matta, Tomas, Alfay olu Yakup, Taday, Yurtsever Simun ve say ele veren Yahuda skariyot. (Markos 3/1419)78 Bkz. Saff Suresi, 61/14.


Bu szler ncile ait olamaz. Gerek ncil yalnz Allahn szlerini ierir. sann lmnden sonra hava-rilerine grnd iddias kabul edilemez. Allah Tel yle buyurur:

srail Peygamberlerinin arkasndan Meryem olu say, nndeki Tevrat doru sayan bir eli olarak gn-derdik. Ona da yol gsterici ve aydnlatc olan ncili verdik. O, nndeki Tevrat doru sayan, yol gsteren ve saknanlara t veren bir kitaptr. (Maide 5/46)

Meryem olu Mesih sadece bir elidir. Ondan nce de eliler gelip gemitir. Annesi dosdoru bir ka-dndr. Her ikisi de yemek yerlerdi. imdi sen onlara bu belgeleri nasl akladmza bak. Bir de onlarn yala-na nasl itildiklerine bak! (Maide 5/75)

sa aleyhisselam vefat edince dnya ile iliii kesil-di. O, ahirette Allaha yle diyecektir:


lerinde bu lunduum s rece on lar g zeti yordum. Beni vefat etti rince artk onlar ze rine g zetle yici yalnz sen oldun. Sen her eyi g rp gzetirsin. (Mide 5/117)

Dolaysyla sann vefatndan sonra sy ledii id-dia edilen yukardaki szler; ne ncilin bir paras ne de sa aleyhisselamn sz olabilir.

ncile yaplan bu tr eklemelere dayanlarak ha-varilere ruhani yetkiler verilmitir. Bu eklemelerden bi-rine gre sa, 12 havarisinden bir kurul oluturmu ve bana Petrusu getirmi, ona yle demitir: Gklerin egemenliinin anahtarn sana vereceim. Yeryznde balayacan her ey gklerde de balanm olacak. Yeryznde zecein her ey, gklerde de zlm olacak. (Matta 16/19)

Balama ve zme yetkisi yle yorumlanr: Hava-rilerin, toplulua (Kiliseye) kabul edecekleri veya toplu-luktan atacaklar kiiler, Allah tarafndan da kabul edilir veya atlr. Kiliseyle barma, Allah ile barmadr79.

6- Kilise

Katoliklere gre Kilise, hiyerarik organlardan ve Mesihin mistik bedeninden olumu bir topluluktur. Gksel armaanlarla donatlmtr. Kilisenin, biri insani dieri ilahi olan iki farkl yaps vardr80. Kilise insanlkla Allah arasndaki birlemenin iareti ve aracdr81.

7- Rahipler

Katoliklere gre rahipler, insanlarn Allah ile olan ilikilerinde gnahlara karlk adaklar ve kurbanlar

79 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 1445.80 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 771.81 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 775.


sunmak zere atanan kiilerdir82. Bu tanm branilere Mektuplarn 5. blmnn 1. cmlesine dayanlarak yaplmtr. Bu Mektuplar, elimizdeki ncilin bir bl-mdr. Onlarn giri cmlesine gre mektuplar kimin yazd belli deildir.

Katolik rahipler; episkoposlar, Papa ve papazlar ol-mak zere blmde incelenecektir.

a- Episkoposlar

Episkopos, gzetmen ya da bakan anlamna gelir. Katoliklere gre Kilisenin en yetkili kiileridir. Kilise, Mesihin yeniden geliine kadar, havarilerin takipileri olan episkoposlar araclyla havariler tarafndan eitil-meye, kutlulamaya ve ynetilmeye devam eder83. Epis-koposlar dinleyen Mesihi dinlemi, onlar reddeden Mesihi ve Mesihin gnderdii kiiyi reddetmi olur84.

b- Papa

Papa, Havari Petrusun halefi ve episkoposlar kuru-lunun lideridir. Bu kurulun btn Kilise zerinde tam ve yce bir yetkisi vardr. Bu yetki, yalnzca Papann rzasyla ortaya konabilir85. Her episkopos, Petrusun ha-lefi ve episkoposlar kurulunun nderi olan Roma epis-koposu yani Papa ile birlik iinde grev yapar. Papa ve episkoposlar kurulu yanlmazdr86.

82 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 1539.83 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 857.84 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 862.85 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 877, 880, 883.86 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 891.


Katoliklere gre Rab sa, Havari Petrusu Kilisenin gzle grlr temeli yapt. Ona Cennetin anahtarlarn verdi. Havari Petrusun halefi, Roma Kilisesi episko-posu olan Papa, Mesih sann Vekili ve yeryzndeki btn Kilisenin obandr87. Papa, canlarn zerinde Tanrsal atama sayesinde yce, tam, dolaysz, evrensel yetkiye sahiptir88

c- Papazlar

Rahip veya Khin denen papazlar Katoliklere gre Al lahla ilgili konularda insanlar temsil etmek iin ata-nrlar89 ve episkoposlarnn ynetimi altndaki episko-posluk blgesinde grev yaparlar90. Papazln kayna Mesihin bizzat kendisidir. Papazl o kurdu; ona yetki, misyon, ynelim ve g verdi91. Papaz, kiisel yetkisiy-le insanlara; seni Babann adna vaftiz ediyorum, seni balyorum diyebilir92.

Gregorius gen bir papaz iken unlar yazm: ....Papaz gerein savunucusudur. Meleklerle birlikte di-kelmekte, bameleklerle birlikte hamd etmekte, mihrap zerinde kurbanlar sunmaktadr. Mesihin rahipliine katlmakta, yarat yeniden biimlendirmekte, yarat Tanr suretine yeniden kavuturmakta, br dnya iin yarat yeniden yaratmakta, daha da nemlisi kendi tanrlat gibi tanrlatrmaktadr da93.

87 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 936.88 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 937.89 branilere Mektup, 5/1.90 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 87791 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 87492 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 878.93 Katolik Kilisesi Din ve Ahlak lkeleri, par. 1589.


8- Vaftiz

Vaftiz, suya batrmak demektir. Katoliklere gre Vaftiz, Hristiyan olmann ilk artdr94. Rab sa, gnah-larn balanmasn inanca ve vaftize balamtr95. Vaf-tiz srasnda alnan ba ylesine tam ve eksiksizdir ki, ne ilk gnahta ne de zgr irade ile ile-nen gnahlar-da silinecek bir ey veya cezas denecek bir su kalr96. Vaftiz, Baba Tanrda Olu araclyla Kutsal Ruhta yeniden douu salayan lutfu verir. nk Tanrnn ruhunu tayanlar Oula ynelirler, Oul onlar Babaya takdim eder, baba da onlara bozulmazlk verir97.

9- Gnah karma

Katoliklere gre yalnz Allah gnahlar ba-lar. Bir Kilise ruhanisi gnahlarn baland derken Allaha ait bir yetkiyi kullanr98. Bu sebeple ne kadar b-yk olursa olsun Kilisenin balayamayaca gnah yoktur99. Gnahlar balama yetkisi ya

Aracilik Ve Sirk 4 Baski

Documents

Transcript of Aracilik Ve Sirk 4 Baski