Approach to Neck & Back pain

เอกสารประกอบการสอน

กระบวนวชา พ.คพ. 507

Approach to Neck & Back pain

และโรคทางกระดกสนหลงทพบบอย

โดย

นพ.นนทวช สคนธเวศ

ภาควชาออรโทปดกส

คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

พ.ศ.2557

I

ค ำน ำ

วชาออรโธปดกส เปนวชาทางการแพทยท เก ยวของกบโรคและภยนตรายทเกด

ข นกบระบบโครงรางและกลามเน อ (Musculoskeletal system) โดยเนนถงความร ทาง

ภาคทฤษฎและปฏบตในการดแลผปวย ทงผปวยนอกและรบไวรกษาในโรงพยาบาล

ภาควชาออรโทปดกส คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม รบผดชอบการสอน

เกยวกบวชาออรโธปดกส ในหลายกระบวนวชา เอกสารประกอบการสอนฉบบน ไดจดท าขน

โดยรวบรวมรายละเอยดในหวขอบรรยายเรอง Approach to Neck & Back pain และโรคทาง

กระดกสนหลงทพบบอย ซงขาพเจาไดรบมอบหมายใหรบผดชอบสอนนกศกษาในระดบ

ปรญญาตร กระบวนวชาออรโธปดกส พ.คพ. 507 ตงแตป พ.ศ. 2552-2557 ในแงการ

ประเมนผปวย การวนจฉย การดแลรกษา ตลอดจนภาวะแทรกซอนทอาจเกดขน เนอหาการ

บรรยายมจดประสงคเพอใหนกศกษาแพทยทหมนเวยนมาภาควชาออรโทปดกสไดมความร

และความเขาใจในภาวะดงกลาว และสามารถน าความรไปใชในการดแลผปวยไดดยงขนตอไป


II

ประมวลวชำ

ชอกระบวนวชา : ออรโธปดกส

รหสกระบวนวชา : 331507

อกษรยอ : พ.คพ. 507

จ านวนหนวยกต : 4(1-9-2)

ก. เงอนไขทตองผำนกอน จบชนปท 4 และเปนนกศกษาแพทยชนปท 5 โดยสมบรณ

ข. ค ำอธบำยลกษณะวชำ

เปนการศกษาวชาออรโธปดกสทงทางภาคทฤษฎ และปฏบตใหเกดทกษะทจะน าไปใชกบ

ผปวย ครอบคลมความรพนฐานทางออรโธปดกสทพบบอย รวมทความรเกยวกบผปวยอบตเหตทาง

ออรโธปดกส โดยนกศกษาจะขนเรยนและปฏบตงานกลมละ 4 สปดาหหมนเวยนกนตลอดป

การศกษา การศกษาภาคทฤษฎประกอบดวยการบรรยายในหองเรยน การอภปรายกลมยอย การ

อภปรายในหวขอเรองทก าหนด การศกษาจากวารสาร การบรรยายพเศษ ภาคปฏบตนกศกษาตอง

ปฏบตงานในหอผปวยใน หองตรวจผปวยนอก หองฉกเฉน และหองผาตด ภายใตการควบคมดแล โดย

เนน การซกประวต ตรวจรางกาย การด าเนนการเพอใหสามารถวนจฉยโรคทถกตอง และแนวทางการ

ดแลรกษา

ค. วตถประสงค

หลงจากเรยนจบวชานแลว นกศกษาสามารถท าการซกประวต ตรวจรางกาย ด าเนนการ

เพอใหไดการวนจฉยโรค และทราบแนวทางการดแลรกษาโรคและอบตเหตทางออรโธปดกสทพบ

บอยไดอยางถกตอง สามารถอธบายสาเหตการด าเนนของโรคและภาวะแทรกซอน สามารถท า

หตถการพนฐานและปฐมพยาบาลกอนทจะสงผปวยทซบซอนไปรกษาตอไป สามารถอธบายและ

สอนการท ากายภาพบ าบดพนฐานในโรคทางออรโธปดกสทพบบอย

III

เมอนกศกษาจบหลกสตรนแลวจะตองมความรความเขาใจและสามารถปฏบตในเรอง

ตางๆ โดยแยกตามหนวยยอยในภาควชาดงน

1. หนวย TRAUMA ORTHOPAEDICS

วตถประสงค

1. ซกประวต ตรวจรางกาย ผปวยทไดรบภยนตราย โดยวธด คล า ขยบ วด และตรวจ

รางกายพเศษเฉพาะสวน

2. สงเอกซเรยกระดกหกและขอเคลอน และแปลผลเอกซเรยปกตและผดปกตได

3. เขาใจหลกการของการซอมแซมกระดกหก และภยนตรายตอเนอเยอออน

4. วนจฉยและแบงแยกชนดของกระดกหก แบบมแผลเปด

5. เขาใจหลกการยดดามกระดกหกดวยเฝอก หรอเครองดงถวง

6. วนจฉย กระดกหกขอเคลอนของรยางคบน รยางคลาง และกระดกสนหลง แนวทางการ

รกษาและภาวะแทรกซอน

เนอหำกระบวนวชำ

ออรโธปดกสภยนตรำย

1. หลกการ การวนจฉย กระดกหกและขอเคลอน

2. ภยนตราย และภาวะฉกเฉนทางออรโธปดกส

3. การซอมแซมกระดกหกและภยนตรายตอเนอเยอออน

4. กระดกหก ขอเคลอนและการบาดเจบตอเนอเยอออนบรเวณรยางคบนในผใหญ

5. กระดกหก ขอเคลอนและการบาดเจบตอเนอเยอออนบรเวณรยางคลางในผใหญ

6. การบาดเจบตอกระดกสนหลง

7. กระดกหกแบบมแผลเปด การตรวจวนจฉยและการดแลรกษา

8. หลกการรกษากระดกหก ขอเคลอน แบบอนรกษและแบบผาตด

9. หลกการเบองตนในการเขาเฝอก และเฝอกชนดตางๆ ทใชบอย

10. หลกการของการใสดงถวง และการดามกระดกหกเบองตน

11. ภาวะแทรกซอนของกระดกหกขอเคลอน

IV

2. หนวย ADULT ORTHOPAEDICS

ศกษาโรคความพการผดรป และกลมอาการฉกเฉนทเกดขนแกระบบโครงสรางของรางกาย

การเรยนการสอนประกอบดวยการบรรยายการสอนขางเตยงผปวย การสมมนา การสอนหตถการท

หองฉกเฉน หองเฝอก และหองผาตด การศกษาผปวยทหองตรวจผปวยนอก


เมอนกศกษาเรยนจบกระบวนวชานแลวจะสามารถน าความรทางวทยาศาสตรการแพทย

พนฐาน ความรพนฐานทางออรโธปดกส และทกษะในการซกประวต การตรวจรางกาย การตรวจ

ทางหองปฏบตการ การตรวจพเศษ และหตถการตางๆ มาประยกตใชในการวนจฉย การปฏบตรกษา

การปองกนปญหาทางระบบโครงสรางของรางกายทพบบอย และ/หรอ มความส าคญในประเทศไทย

ไดอยางเหมาะสมตามสถานการณและสถานภาพ ในเรองตางๆ ดงน

1. การซกประวตและการตรวจรางกายทางออรโธปดกส

1.1 ตองมความสามารถในการซกประวตทวไป และการซกประวตทางออรโธปดกส

ตลอดจนสามารถเขยนรายงานไดอยางถกตอง

1.2 ตองมความสามารถในการตรวจรางกาย และเขยนรายงานการตรวจรางกายได

อยางถกตอง โดยวธ ด คล า ขยบ วด และการทดสอบพเศษ ในเรองตอไปน

1.2.1 ภาวะผดรป

1.2.2 การอกเสบของขอ กระดก เสนเอน พงผด และถงน า

1.2.3 การตรวจพสยของขอ

1.2.4 การตรวจก าลงของกลามเนอ

1.2.5 การตรวจการท างานของระบบประสาท ทงสวนไขสนหลง รากประสาท และ

เสนประสาท

1.2.6 การตรวจลกษณะการเดนทปกตและผดปกต และสามารถบอกสาเหตของ

การเดนทผดปกต

1.2.7 สามารถท าการทดสอบพเศษทส าคญทางออรโธปดกส เชน Thomas test,

Patrick sign, Trendelenberg test, Ortolani’s test, Allis test, Schober test,

Spurling test, Lachman test, Straight leg raising test

2. สามารถท าหตถการทางออรโธปดกสดงตอไปน

2.1 การเจาะขอ และการตรวจน าไขขอ ดวยวธทถกตอง

V

3. สามารถวนจฉย รวธการรกษาและการพยากรณโรคดงตอไปน

3.1 การอกเสบเฉยบพลนของกระดกและขอ

3.2 การอกเสบตดเชอของกระดกสนหลงทงจากเชอวณโรค และเชอแบคทเรย

4. สามารถวนจฉยโรคตอไปนได

4.1 Benign and malignant neoplasm of the bone

4.2 Spondylosis

4.3 Osteoarthritis ของขอทส าคญ เชน ขอเขา ขอสะโพก

4.4 Osteoporosis

4.5 Abnormal curvature of the spine

4.6 ความวกลรปจากโรค เชน Poliomyelitis

4.7 การบาดเจบของ ligament และ tendon แบบเรอรง

5. มความรความสามารถในการอานภาพถายรงสดงน

5.1 กระดกและขอปกต

5.2 รอยโรคผดปกตของกระดกและขอ

6. รวธและระบบการสงตอทเหมาะสม

7. สามารถแนะน าผปวยและญาต เพอสรางทศนคตทถกตองในการสงเสรมปองกนรกษา

และฟนฟสภาพ

3. หนวย HAND ORTHOPAEDICS & MICROSURGERY

ศกษาโรคและภยนตรายบางรปแบบทเกดขนแกระบบโครงสรางและการเคลอนไหวของ

มอ ไดแก การผดปกตแตก าเนด การเกดกอนทมบรเวณมอ การอกเสบของเสนเอน กลามเนอ การ

กดทบเสนประสาทอนเกยวเนองกบมอ และภยนตรายตอกระดกขอ เสนเอน เสนประสาทบรเวณมอ

และขอมอ กระดกขอมอ และกระดกมอหกทพบบอย


หลงจากการเรยนกระบวนวชาน ดานศลยกรรมมอจบลงแลวนกศกษามความสามารถท า

สงตอไปนอยางถกตอง

1. การซกประวต ตรวจรางกายเกยวกบ มอ และขอมอโดยวธด คล า ขยบ และการวด

2. การตรวจรางกายพเศษ เพอแปลผล และสนบสนนการวนจฉยโรคได

3. การสงตรวจทางหองปฏบตการ เพอแปลผลและสนบสนนการวนจฉยโรคได

VI

4. การสงตรวจเอกซเรยของกระดกหกขอเคลอน และโรคทางมอ

5. การวนจฉย และวนจฉยแยกโรคพนฐานในภยนตรายและโรคของมอ

6. อธบายการแกปญหาทางศลยกรรมมอขนพนฐานไดในดานหลกการ

7. อธบายลกษณะกายวภาค และสรระวทยาดานพนฐานของมอได


1. ภยนตรายของมอ

2. โรคของมอ

3. การตรวจรางกายของมอ

4. โรคการตดเชอของมอ

รำยละเอยดของเนอหำกระบวนวชำ

1. ภยนตรายของมอ

1.1 ขนตอนการดแลกอนการรกษาขณะใหการรกษาและภายหลงการรกษา

1.2 ภยนตรายของปลายนว

1.3 ภยนตรายของเลบ

1.4 ภยนตรายของหลอดเลอด

1.5 ภยนตรายของเสนประสาท

1.6 ภยนตรายของเสนเอน

1.7 ภยนตรายของกระดกและขอบรเวณมอ ขอมอ

1.8 ภยนตรายชนดตดขาดของนว และมอ

2. โรคของมอ

2.1 ลกษณะการผดปกตแตก าเนดของมอทพบบอย

2.2 กอนทมบรเวณมอทพบบอย

2.3 การอกเสบของเนอเยอสรางน าเลยงเสนเอน และปลอกหมเอน

2.4 การอกเสบของขอ

2.5 การกดทบเสนประสาทบรเวณ มอ ขอมอ และขอศอก เชน Carpal tunnel

syndrome, Cubital tunnel syndrome

3. การตรวจรางกายของมอ

3.1 การซกถามประวตการเกดโรค และภยนตราย

VII

3.2 กายวภาคพนฐานของมอ และความสมพนธกนของจดทางกายวภาคในมอปกตและ

มอทเปนโรค

3.3 ลกษณะการผดปกตของมอบางชนด และความสมพนธกนโรค หรอภยนตรายของ

องคประกอบของมอ

3.4 การตรวจรางกายของมอ ด คล า ขยบ วด และการตรวจพเศษในโรคทพบบอย

4. โรคการตดเชอของมอ

4.1 หลกการของการตดเชอ ดานพยาธสรระวทยา การรกษา

4.2 โรคการตดเชอ ดานสาเหตชนดต าแหนงทเกด การวนจฉย การรกษา

4.3 การตดเชอของมอภายหลงการถกคนและสตวกด

4. หนวย PEDIATRIC ORTHOPAEDICS

ศกษาโรคและภยนตรายทเกดขนแกระบบโครงสรางและการเคลอนไหวในผปวยทอาย

นอยกวา 15 ป อนไดแก ความวกลรป ทเกดขนตงแตก าเนดและเกดขนภายหลง ทบรเวณรยางค และ

กระดกสนหลง การเกดกอนทม การอกเสบ และการตดเชอของระบบโครงสรางและกลามเนอ และ

ภยนตรายทเกดขนตอกระดก ขอ เสนเอน และหนอกระดก (growth plate)


หลงจากเรยนกระบวนวชานแลว นกศกษาสามารถท าสงตอไปนไดอยางถกตอง

1. ซกประวต ตรวจรางกายผปวยเดกทมปญหาดานออรโธปดกส โดยวธ ด คล า ขยบ วด

2. การตรวจรางกาย พเศษ เพอแปลผล และสนบสนนการวนจฉยได

3. การสงตรวจทางเอกซเรยของกระดกหกและขอเคลอน ในเดกและแปลผลได

4. การตรวจทางหองปฏบตการ เพอแปลและสนบสนนการวนจฉยได

5. การวนจฉย และวนจฉยแยกโรคพนฐานในผปวยเดกทมปญหาดานออรโธปดกส

6. อธบายแนวทางแกปญหาความวกลรป ทเกดขนตงแตก าเนดและเกดขนภายหลงทพบ

บอย

7. อธบายแนวทางการรกษาผปวยเดกทไดรบภยนตราย กระดกหก และขอเคลอนได

รำยละเอยดเนอหำกระบวนวชำ

1. ความรพนฐานเกยวกบความแตกตางของกระดกหกในเดกและในผใหญ

2. ภยนตรายทเกดขนกบหนอกระดก (growth plate) ไดแกการวนจฉยและการรกษา

VIII

3. การรกษา กระดกหก ขอเคลอน และภยนตรายตอเนอเยอออนของรยางคบนและลาง

4. ความวกลรปตงแตก าเนด ทพบบอย และแนวทางการรกษา

5. ภาวะตดเชอของกระดก และขอในเดก

5. หนวยกำยภำพบ ำบด

เปนการศกษาถงเปาหมายของการฟนฟสภาพในผปวยออรโธดกส ภายหลงทไดรบ

ภยนตราย มกระดกหก ขอเคลอน รวมทงผปวยทไดรบภยนตรายของกลามเนอและเนอเยอเกยวพน

สามารถวางแผนปองกนพสยการเคลอนทของขอจ ากด จดใหผปวยออกก าลงกายอยางงายเพอ

ปองกนภาวะกลามเนอลบ ในผปวยทตองใชเครองชวยพยงเดน นกศกษาจะสามารถเลอกประเภท

และวธการใชเครองพยงเดนไดอยางเหมาะสม นอกจากน จะไดศกษาถงการท างานของกลามเนอ

และขอตอขณะเดนปกตอกดวย


เมอนกศกษาไดฟงค าบรรยายพรอมทงอานเอกสารค าสอนแลว นกศกษาจะมความร

ความสามารถ ดงตอไปนไดอยางถกตอง

1. รถงเหตทท าใหเกดขอยดตด ในผปวยกระดกหกขอเคลอน

2. วางแผนปองกนไมใหขอตอของรยางคนนมพสยจ ากด ในขณะผปวยก าลงไดรบการรกษา

กระดกหกดวยการตรงกระดกใหเขาทโดยการใสเฝอกหรอการผาตด

3. ใหการรกษาอยางถกวธ เมอผปวยมขอตอทมพสยจ ากด จนท าใหผปวยสามารถกลบไป

ใชชวตประจ าวน และประกอบอาชพไดตามปกต

4. ใหการรกษาดวยการออกก าลงกายอยางงายแกผปวย เพอปองกนภาวะลบเลกของ

กลามเนอสวนทไมไดใชงาน

5. รถงชนดของเครองชวยพยงแบบตางๆ

6. เลอกเครองชวยพยงทเหมาะสมใหแกผปวยกระดกหกแตละประเภท

7. รวธการเดนดวยไมค ายนรกแรแบบตางๆ

8. รเกยวกบการท างานของกลามเนอและพสยการเคลอนของขอในรยางคลาง ขณะเดนปกต

9. รเหตปจจยทท าใหการเดนผดปกต


1. การฟนฟสภาพผปวยทมกระดกหกขอเคลอนในรยางคลาง

IX

2. การฟนฟสภาพผปวยทมกระดกหดขอเคลอนในรยางคบน

3. เครองชวยพยงเดนและวธใช

4. ชวกลศาสตรของการเดน และเหตปจจยทท าใหการเดนผดปกต

ง. กจกรรมกำรเรยน กำรสอน

เพอใหการเรยนการสอนของนกศกษาแพทยในชนปท 5 มประสทธภาพสง ใหไดความร

และมประสบการณเรยนรในวชาออรโธปดกส ทงทางดานทฤษฎและการปฏบตสามารถทจะน าไปใช

เปนประโยชนในการรกษาผปวยทางออรโธปดกสทพบบอย ไดแบงแนวทางการศกษา ออกเปน 2

รปแบบคอ

1. ภาคทฤษฎ เพอเปนพนฐานในการหาประสบการณเรยนรในภาคปฏบตงาน

2. ภาคปฏบตงานเพอเปนประสบการณในการเพมพนสมรรถภาพในการรกษาผปวยทาง

ออรโธปดกส ในระดบปฏบตทวไปไดด

จ. เนอหำกระบวนวชำ

ภำคทฤษฎ

ล ำดบ

ท หวขอ

จ ำนวนชวโมง

บรรยำย

1. General principles diagnosis and treatment in Orthopaedics 2

2. Principle of fracture treatment 2

3. Approach to open hand & finger tip injury 2

4. Approach to hand problems, fracture dislocation in hand 2

5. Approach to common hand problems and diseases 2

6. Approach to common elbow, shoulder problem 2

7. Approach to neck & back pain 2

8. Approach to common knee problems 2

9. Approach to common hip problems 2

10. Approach to common ankle foot problems 2

11. Orthopaedic emergency & complications 2

12. Fractures & dislocations of the spine 2

X

13. Fractures & dislocations of the upper extremity 2

14. Fractures & dislocations of the lower extremity 2

15. Fractures in children 2

16. Arthritis in Orthopaedics 2

17. Common spinal problems 2

18. Common pediatric problems 2

19. Bone tumor 2

20. Bone & joint infection 1

21. Osteoporosis 1

22. PT in Orthopaedics 2

23. Brace and plaster technique 2

24. Splint and traction 2

รวม 46

ภำคปฏบต

1. ตรวจรางกาย ซกประวตในตกผปวยเขยนรายงานผปวย (Report) เขยนรายงานความ

คบหนา (progress note) ของโรคและการรกษาผปวยในตกผปวยทไดรบมอบหมายใหดแล

ในขณะทนกศกษาไดหมนเวยนในแตละหนวย หนวยละ 1 สปดาห ในสปดาหท 2 ถง 4

2. เรยนร และฝกปฏบตการพนฐานทางออรโธปดกส โดยจะมอปกรณส าหรบการฝกทใชจรง

ดงตอไปน

ล ำดบท หวขอ จ ำนวนชวโมงฝกปฏบต

2.1 Applied and surface anatomy 3

2.2 Communication Skill 3

2.3 Radiographic in Orthopaedics 3

2.4 Splint – traction 2

2.5 Brace and plaster technique 2

2.6 Practical physical examination 3

อาจารย 2 ทานดแลนกศกษา 1 กลม จ านวน 15 ถง 16 คน

XI

ฉ. วธกำรวดและประเมนผล

1. ภำคทฤษฎ รวม 40%

จดประเมนเมอจบหลกสตรการเรยนการสอนของนกศกษาแตละกลม

1.1 การสอบขอเขยน

-ปรนยแบบเลอกตอบ 40%

2. ภำคปฏบต รวม 60%

2.1 การเรยนและปฏบตงาน (เจตคต) 10%

ดจาก - การเขาเรยน - ความร

- ความสนใจในการเรยน - ความประพฤต การแตงกาย

2.2 การเขยนรายงาน การรบผปวยไวในความดแลและ progress note 20%

2.3 การสอบปฏบต OSCE 15%

2.4 การสอบปฏบต Case, CRQ 10%

2.5 การประเมนจาก Problem solving & Case discussion 5%

นกศกษาตองมเวลาเรยนเกน 80% จงจะมสทธไดรบการประเมนผล

การลากจใหยนใบลากอนวนลา อยางนอย 1 วน

การลาปวยใหยนใบลาเมอกลบมาปฏบตงาน หากขาดเกน 2 วน ตองมใบรบรองแพทย

นกศกษาจะตองผานเกณฑทางเจตคต (75% ของคะแนนเจตคตรวม) กอน จงจะมสทธไดรบ

การประเมนผลทางทฤษฎ

นกศกษาตองผานการประเมนภาคทฤษฎและภาคปฏบตในแตละหวขอของการประเมน ถา

ไมผานจะตองมารบการประเมนใหมในแตละหวขอ จงจะไดรบการประเมนผลรวม

นกศกษาตองสงรายงานครบ 4 ฉบบจงจะมสทธไดรบการประเมนผล

การใหล าดบขน (ตดเกรด) โดยวธ Douglas Summation Weight Grade System

สรปเกณฑกำรตดสนผล

การตดเกรดของนกศกษาใชองกลม เกรดทใชคอ A, B+, B, C+, C, D+, D, F โดยผลการ

ประเมนผานการรบรองจากทประชมภาควชาฯ

XII

สารบญ

เรอง หนา

บทน า 1

บทท 1

กายวภาคของกระดกสนหลงและการประยกตใชทางคลนก

(Anatomy of Spine and Clinical Application)

3

บทท 2

การซกประวตและการตรวจรางกายผปวยทมาดวยปญหาของโรคกระดกสนหลง

(History Taking In Neck and Back Pain)

11

บทท 3

การตรวจรางกายทางกระดกสนหลง

(Physical Examination in Spine)

15

บทท 4

การตรวจรางกายทางระบบประสาท

(Neurological Examination)

37

บทท 5

อาการของการปวดคอและหลง

(Symptommotology of Neck and back pain)

59

ภาคผนวก ค าศพท

Terminology

73

1

บทน ำ


นกศกษาสามารถ

1. ซกประวตและตรวจรางกายเกยวกบกระดกสนหลงได

2. ตรวจรางกายระบบประสาทของไขสนหลงและรากประสาทได

3. เลอกใชวธการตรวจอยางเหมาะสมในผปวยทมาดวยอาการของโรคทางกระดกสนหลง

4. อธบายและแปลผลการตรวจไดอยางถกตอง

5. เขาสการวนจฉยและวนจฉยแยกโรคทางกระดกสนหลงไดจากประวตและการตรวจรางกาย

เนอหำ

1. กายวภาคของกระดกสนหลงและการประยกตใชทางคลนก Anatomy of spine and clinical

application

2. การซกประวตและการตรวจรางกายทางกระดกสนหลง History taking and physical

examination in spine

3. การตรวจรางกายทางระบบประสาท Neurological Examination

4. อาการของการปวดคอและหลง Symptomotology of Neck and back pain

กำรเรยนกำรสอน

1. บรรยายในหองเรยนดวยการฉาย power point presentation

2. แสดงการตรวจรางกายโดยใชนกศกษาแพทยเปนผปวยจ าลอง

3. อภปราย แลกเปลยนความคดเหน และตอบขอซกถามใหกบนกศกษาในการเรยนการสอน

ขางเตยงผปวย หองตรวจผปวย

2

อปกรณกำรสอน

1. เอกสารประกอบการสอน

2. สอการสอนแบบ power point presentation

3. อปกรณการตรวจรางกายทางระบบประสาท

วธกำรประเมนผล

1. ดานเจตคต ประเมนจากการมสวนรวมในการแสดงความคดเหน อภปราย ถามตอบ ปญหา

ภายในกลม

2. ดานความร ประเมนจากการตอบค าถามภายในชวโมงเรยน และการสอบลงกอง

เอกสำรอำงอง

ตามทายเอกสารประกอบการสอน

Anatomy of Spine and clinical application 3

1

กายวภาคของกระดกสนหลงและการประยกตใชทางคลนก

Anatomy of Spine and clinical application


หนวยโรคกระดกสนหลง ภาควชาออรโทปดกส


กระดกสนหลง (spine หรอ vertebrae) เปนสวนกลางของล าตว (axial skeleton)

ประกอบดวยกระดกสนหลงสวนอก (thoracic spine) 12 ชน กระดกสนหลงสวนเอว ( lumbar

spine) 5 ชน กระดกสนหลงสวนกระเบนเหนบ (sacral spine หรอ sacrum) ซงเดมม 5 ชน แตรวม

เปนชนเดยวและตอกบกระดกเชงกราน (pelvis) ตรงต าแหนง SI joint และกระดกสนหลงสวนกน

กบ (coccyx) เดมม 4-5 ชน แลวรวมกนเหลอ 1-2 ชน

บางกรณทกระดกสนหลงสวนเอวชนท 5 (L5) จะเชอมตดกบ sacrum ท าใหเหนเหมอนม

lumbar spine 4 ชน เรยกลกษณะนวา lumbarization ถากระดกสนหลงสวนกระเบนเหนบชนท 1

แยกออกจาก sacrum ท าใหเหนเหมอนม lumbar spine 6 ชน เรยกลกษณะนวา sacralization

แนวกระดกสนหลงทงหมด (spinal column) ถามองจากดานหนาหรอดานหลง (coronal

plane) จะมลกษณะตรง ถามการบดโคง ( lateral curvature) จะเรยกลกษณะผดปกตนวา

scoliosis ถามองทางดานขาง (sagittal plane) จะเหนกระดกสนหลงมสวนโคง สวนของ cervical

spine และ lumbar spine จะมลกษณะโคงไปทางดานหนาเรยกวา lordosis หรอ lordotic curve

สวน thoracic spine จะมลกษณะโคงไปทางดานหลงรยกวา kyphosis


รปท 1 แสดงลกษณะของกระดกสนหลงทางดานหนา ดานหลง และดานขาง (ภาพจากโปรแกรม

BoneBox-Spine, Unity Player, Unity Technology 2002-2013)

กระดกสนหลง 1 ชน ประกอบดวยโครงสรางตางๆ คอ

vertebral body เปนแกนกลางของกระดกสนหลง เปนสวนรบน าหนกและยด

ระหวางกนโดย intervertebral disc

vertebral arch ประกอบดวย pedicle 2 ขาง และ lamina รอบลอมชองตรงกลาง

(Spinal canal) กระดกสวนทตดตอระหวาง lamina กบ pedicle เรยกวา pars interarticularis ซง

เปนสวนทคอดของ vertebral arch ถามการแตกหรอหกของ pars interarticularis จะเรยกวา

spondylolysis (spondylos หมายถง vertebra, lysis เปนลกษณะเหมอน lysis ของ pars

interarticularis จากภาพเอกซเรย) ถาผปวยทม spondylolysis จะท าใหเกดอาการปวดหลงได

spinous process เปนทยดเกาะของเสนเอน (interspinous ligament และ

supraspinous ligament)

transverse process เปนกระดกสวนทยนออกมาทางดานขาง เปนทเกาะของเสน

เอนและกลามเนอ ใน Thoracic spine จะเปนทตดตอกบกระดกซโครง

superior และ inferior articular process เปนกระดกสวนทยนมาขางบนและ

ขางลาง เปนสวนท spine ทางดานหลง 2 ขาง มาตอกนเปนขอทเรยกวา facet joint ซงเปน

Synovial joint ท าใหเกดการเคลอนไหวของกระดกสนหลงและม Capsule และ ligament ยด

ตดกนท าใหเกดความมนคง


รปท 2 แสดงลกษณะของกระดกสนหลงแตละชน และชอเรยกสวนตางๆ ของกระดกสนหลง

(ภาพจากโปรแกรม BoneBox-Spine, Unity Player, Unity Technology 2002-2013)

ลกษณะเฉพาะของกระดกสนหลงแตละสวน

cervical spine จะม 2 สวนหลก คอ upper cervical spine ประกอบดวย C1 (atlas)

กบ C2 (axis) และ lower cervical spine (subaxial spine) ประกอบดวย C3 ถง C7

กระดก atlas จะประกอบเปนวง ม anterior และ posterior arch และ lateral mass 2

ขาง วดจาก lateral mass ออกไปจะม transverse foramen ซงเปนทอยของ vertebral artery

กระดก axis vertebral body จะมกระดกสวนยนออกไปขางบนเรยก odontoid process

หรอ dens ซงจะ articulate กบ anterior arch ของ C1 และยดอยดวย transverse ligament

ระหวาง C1 กบ C2 จะมหนาทหลกคอ rotation ของคอ ถามการเชอมตดกนหรอมความผดปกต

ของ C1-C2 ผปวยจะไมสามารถหมนคอไดเตมท lower cervical spine มสวน Spinal canal ซงจะ

ม spinal cord ภายใน และ Transverse process จะมชอง transverse foramen C3 ถง C7 เปนท

อยของ vertebral artery ตงแต C3 ถง C6 แต transverse foramen ของ C7 จะไมม vertebral

artery ผาน

Vertebral body

Spinous process

Pedicle

Superior articular process

Inferior articular process

Transverse process

Pars interarticularis


รปท 3 แสดงลกษณะของกระดกสนหลง C1 และ C2 (ภาพจากโปรแกรม BoneBox-Spine, Unity

Player, Unity Technology 2002-2013)

thoracic spine มสวนทยดเกาะกบกระดกซโครง (ribs) ซงจะท าใหการเคลอนไหว

สวน thoracic spine ไดนอย จงท าใหเกดการเสอมสภาพไดนอยกวา cervical และ lumbar spine

และม spinal canal ทแคบกวาในระดบ cervical และ lumbar spine ถาม fracture dislocation จะม

โอกาสเกดการบาดเจบของ spinal cord ไดมากกวา

lumbar spine จะมขนาดใหญกวา cervical และ thoracic spine สวนของ spinal

canal จะกวางกวา สวนกลางเรยกวา central spinal canal สวนทออกมาทางดานขางและชอง

ระหวาง vertebra (intervertebral foramen) เรยกวา lateral spinal canal

sacrum และ coccyx ประกอบกนเปนชนเดยว มชองเปดทางหนาและหลง 4 ค

เพอใหเปนทออกของเสนประสาท ส าหรบ coccyx เปนกระดกชนเลกๆ รปสามเหลยม อาจม 1-2

ชน อยสวนปลายสด บางคนมลกษณะโคงงอ อาจท าใหเกดอาการปวดบรเวณกนกบเนองจาก

การอกเสบได

หมอนรองกระดกสนหลง (Intervertebral disc)

intervertebral disc เปน fibrocartilaginous tissue เชอมอยระหวาง vertebral body ประกอบดวย

annulus fibrosus เปน fibrocartilaginous tissue แขงและเหนยว

nucleus pulposus เปนสวนทเหลอของ notochord ลกษณะคลายวนเหนยว

vertebral endplate เปนสวน cartilage ทตดกบ vertebral body Intervertebral disc ไม

มเลอดไปเลยงโดยตรง (ยกเวน annulus สวนนอก) intervertebral disc จะไดสารอาหารจากการ

แพรกระจายจาก vertebral body ผาน vertebral endplate

หนาทของ intervertebral disc คอ

Vertebral body

C1 Atlas C2 Axis

Odontoid process (dens) Posterior arch

anterior arch


เปนขอตอของกระดกสนหลง

ใหความมนคงของกระดกสนหลง

ท าใหเกดการขยบของกระดกสนหลง

ท าใหกระดกสนหลงม lordosis และ kyphosis

ชวยรบน าหนกของรางกาย

intervertebral disc จะเสอมสภาพตามอาย จะเรมเสอมตงแตอาย 15-20 ป น าจะลดลง

ท าใหความแขงแรงของ annulus ลดลง มการฉกขาดไดงาย และท าให nucleus pulposus แตก

ออกมา และกดทบเสนประสาท (spinal nerve root) ได

Spinal Motion Segment

spinal หรอ vertebral segment 1 segment ประกอบดวย vertebrae 2 ชน เชอมตอกน

โดยระหวาง vertebral body จะม intervertebral disc และทางดานหลงม facet joint 2 ขาง รวม

เรยกวา Three joint complex จะม ligament และ capsule ชวยเพมความแขงแรง ประกอบดวย

anterior longitudinal ligament อยทางดานหนาของ vertebral body ตลอดแนวของ

spinal column

posterior longitudinal ligament อยทางดานหลงของ vertebral body ตลอดแนวของ

vertebral column

ligamentum flavum หรอ yellow ligament อยระหวาง lamina ของ vertebrae บนและลาง

interspinous และ supraspinous ligament เชอมตอระหวาง spinous process ของแต

ละ vertebrae สวน cervical spine จะม ligament สวนทยนมาทางดานหลง เรยกวา nuchal

ligament หรอ ligamentum nuchae

รปท 4 แสดง intervertebral disc และ spinal motion segment (ภาพจาก Frank M. Phillips MD.

The Lumbar Intervertebral Disc. Thieme, 2010)


Spinal cord และ Spinal nerve root

spinal cord อย ภายใน spinal canal ของ cervical และ thoracic spine สวนปลายสดของ

spinal cord จะสนสดท L1 เรยกวา conus medullaris อยบรเวณ T12 ถง L1 conus medullaris เปน

สวนทเปน motor neuron ของ lumbar และ sacral root ทงหมดจากสวนปลายสดของ Spinal cord

จะเปน spinal nerve root รวมกนอยใน dural sac เรยกวา cauda equina อยใน spinal canal ของ

lumbar spine

รปท 5 แสดง spinal cord, conus medullaris และ cauda equina เทยบกบต าแหนงของกระดกสน

หลง (ภาพจาก Frank M. Phillips MD. The Lumbar Intervertebral Disc. Thieme, 2010 และ

Netter FH, Craig JA, Perkins J, Atlas of Neuroanatomy and Neurophysiology Selections from

the Netter Collection of Medical Illustrations, Icon Custom Communications 2002, p.22)

spinal nerve root บรเวณ cervical spine ม 8 เสน จะออกมาเปนแนวตรงกบ

intervertebral disc nerve root C1 จะออกเหนอตอ atlas nerve root C2 จะออกระหวาง spine C1

กบ C2 และ nerve root C8 จะออกระหวาง Spine C7 กบ T1 ซงจะน ามาประยกตใชทางคลนก

เชน ถาตรวจรางกายพบวา ผปวยมอาการชาหรอออนแรงตามเสนประสาท C6 แสดงวาพยาธ

สภาพทนาจะเกดขนนาจะอยทกระดกสนหลง C5-C6 เปนตน


spinal nerve root ของ thoracic และ lumbar nerve root จะออกใต pedicle ของกระดก

สนหลงชนนนๆ เชน L4 root จะออกใตตอ L4 pedicle เปนตน เนองจากต าแหนงของ pedicle จะ

อยคอนไปทาง superior ของ intervertebral body nerve root ทออกมา จงออกมากอนต าแหนง

ของ intervertebral disc แต nerve root ทพาดผาน intervertebral disc จะเปน nerve root ของเสน

ทอยขางบน ดงนน ถาม disc herniation ท spine L4-L5 กจะมการกดทบ nerve root L5 เปนตน

รปท 6 แสดง herniated nucleus pulposus L4-L5 ทางดาน posterolateral ของ intervertebral

disc แลวกดทบ nerve root L5

การประยกตใชทางคลนกทส าคญอกประการหนง คอ ถาตรวจรางกายพบวาม upper

motor neuron lesion บงชถงพยาธสภาพจะอยเหนอกวา L1 spine ขนไป แตถาตรวจพบวาม

lower motor neuron lesion บงชถงพยาธสภาพจะอยต ากวา L1 ลงมาจนถง neuromuscular

junction

ถามการกดทบของเสนประสาทบรเวณ cauda equina จะเกดความผดปกตทเรยกวา

cauda equina syndrome ซงจะมการเสยหนาทของ motor sensory reflex และ autonomic ของ

nerve root บรเวณ cauda equina และจะแสดงอาการเปนลกษณะ lower motor neuron lesion

ถามพยาธสภาพเกดขนบรเวณ T12 ถง L1 ซงเปนสวนของ conus medullaris ผปวย

สามารถทจะแสดงอาการของ upper หรอ lower motor neuron lesion หรอทงสองอยางได

เนองจากบรเวณ conus medullaris จะมทงสวน lower motor neuron (anterior horn cell) และ

สวน spinal nerve root กบสวนทเปน tract ของ upper motor neuron ดวย

History Taking In Neck and Back Pain 11

2

การซกประวตและการตรวจรางกายผปวยทมาดวยปญหาของโรคกระดกสนหลง

History Taking In Neck and Back Pain




การซกประวตของผปวยเกยวกบกระดกสนหลง

อาการส าคญ (Chief Complaint)

ผปวยทมปญหาเกยวกบกระดกสนหลงจะมาพบบอยดวยอาการตอไปน

ปวดหลง ปวดคอ (Back and neck pain) เปนอาการทน าผปวยมาหาแพทยบอย

ทสดในผปวยทมปญหาเกยวกบกระดกสนหลง พบไดทกชวงอาย ทงในวยท างาน คนสงอาย

ประมาณ 60-70% ของผใหญจะเคยมอาการปวดหลงอยางนอยหนงครงในชวงชวต

การผดรป (deformity) การผดรปบรเวณคอ ผปวยจะมาดวยอาการคอเอยง

( torticolis) บร เวณหลงจะมลกษณะผดปกต คอ มหลงคด ( scoliosis) หลงโกง (kyphotic

deformity) หรอ หลงแอน (lambar lordosis)

ขยบหลงและคอไมได (limit range of motion) อาจเกดรวมกบอาการปวดหลง

หรอคอ หรอโรคทจ ากดการเคลอนไหวบางอยาง เชน ankylosing spondylitis หรอ spondylosis

เปนตน

ชา ออนแรงของแขนขา (numbness and weakness) อาจมอาการของแขนหรอ

ขาขางใดขางหนงหรอทงสองขาง ซงอาการชาและออนแรงอาจมความสมพนธกบโรคทางกระดก

สนหลง และท าใหเกดการกดทบ (compression) ของไขสนหลง หรอเสนประสาท

การถายอจจาระปสสาวะผดปกต (bowel bladder dysfuction) ผปวยทมาดวย

อาการกลนอจจาระปสสาวะไมได และมอาการชาหรอออนแรงของขารวมดวย อาจมความ

ผดปกตท spinal cord บรเวณ cervical หรอ thoracic spine ได หรอมการกดทบของกลม

เสนประสาทบรเวณ lumbar spine ทเรยกวา cauda equine syndrome

ความผดปกตอนๆ เชน มกอนบรเวณใกลกบกระดกสนหลง เปนตน


ประวตปจจบน (Present Illness)

อาการปวด ต าแหนงของอาการปวด มอาการปวดคอ ดานหนาหรอดานหลง ปวด

บรเวณสะบก หลงสวนอก หรอ หลงสวนเอว ซงจะสามารถบอกพยาธสภาพทเกดขนได

ชวงเวลาทเปน (duration และ onset) ผปวยมอาการมานานเทาไหร มอาการปวด

แบบเฉยบพลนหรอเรอรง ผปวยทมอาการปวดแบบเฉยบพลน เชน กลามเนออกเสบ (muscle

strain) หรอ หมอนรองกระดกสนหลงเคลอน (ruptured intervertebral disc) เปนตน สวนผปวยท

มอาการเรอรง เชน การเสอมของกระดกสนหลง ( spondylosis) กระดกสนหลงเคลอน

(spondylolisthesis) เปนตน

อาการปวดราว (pain radiation) ผปวยทมอาการปวดคออาจมอาการปวดราวไปท

แขนดวย ซงอาจเกดจากโรคหมอนรองกระดกสนหลงสวนคอเคลอนและกดทบเสนประสาท

(cervical disc herniation with radiculopathy) หรอ กระดกสนหลงสวนคอเสอม แลวมการกดทบ

เสนประสาท (cervical spondylosis with radiculopathy) ผปวยทมอาการปวดหลงอาจมอาการ

ปวดราวไปทขาดวย อาจเกดในภาวะ lumbar disc herniation with radiculopathy หรอ ภาวะโพรง

กระดกสนหลงแคบ (spinal stenosis)

ลกษณะอาการปวด (type of pain) เชน ปวดแปลบแบบชดเจน (sharp pain) มก

เกดในผปวย muscle strain หรอ disc herniation ผปวยมอาการปวดตอ แนนๆ (dull aching) มก

เกดในผปวยทมปญหา Spinal stenosis

ความรนแรงของการปวด (severity และ progressive of pain) ผปวยทมอาการ

ปวดแบบรนแรงมาก เชน ใน (acute muscle strain), การตดเชอของกระดกสนหลง (spinal

infection) โรคมะเรงของกระดกสนหลง (spinal tumor) เปนตน ผปวยทมภาวะ spondylosis

อาจจะมความรนแรงของการปวดไมมาก ผปวยทมอบตเหต เชน กระดกหก อาการปวดจะมาก

ในชวงแรกหลงจากนนอาการปวดจะคอยๆ ลดลง ส าหรบผปวยทม spinal infection หรอ spinal

tumor อาการปวดจะมากขนเรอยๆ

ชวงระยะเวลาทเปนในแตละวนและความถ (duration, onset and frequency)

ในผปวยทม Spinal infection หรอ tumor อาจจะปวดตลอดเวลา ในผปวยทเปน ankylosing

spondylitis จะมอาการปวดมากในตอนเชาหรอเวลาขยบตวใหมๆ ผปวยทมภาวะ muscle strain

หรอ spondylosis อาจมอาการปวดมากเวลาท างาน

ปจจยทท าใหเกดอาการปวดมากขนหรอแยลง (aggravating and relieving

factors) ผปวยจะปวดมากขนในทาไหน เดน ยน นง หรอนอน กมตว แอนตว ในผปวยทม

muscle strain มกจะมอาการปวดมากขนในทากมคอหรอกมตว ผปวยทม Spondylosis มกจะปวด


มากขนในทาแหงนคอ หรอ แอนหลง ผปวยทม Cervical disc herniation หรอ Cervical

spondylosis with radiculopathy มกจะมอาการปวดราวไปแขนมากขนในทาแหงนคอ (neck

stenosis) ผปวยทม Lumbar disc herniation มกจะปวดมากขนในทานงนานๆ ทากมยกของ หรอ

กมตว และจะมอาการปวดลงขามากขนในขณะทผปวยทมภาวะ Lumbar spinal stenosis มกจะม

อาการปวดราวลงขามากขนในทาแอนหลง (back extension) และอาการปวดจะลดลงในทากมตว

(lumbar flexion)

การขยบหลงหรอคอไดนอยลง (limit range of motion) ในผปวยทมอาการปวด

จากสาเหตตางๆ เชน muscle strain, disc herniation, spondysis จะมการขยบทลดลงเนองจาก

อาการปวด แตจะมการขยบลดลงอยางมากในผปวย ankylosing spondylitis

อาการเกยวกบระบบประสาท (neurological symptoms) ผปวยมอาการชาหรอ

ออนแรงแขนขารวมดวยหรอไม อาการเกดขนเฉยบพลนหรอคอยๆ เปน อาจเปนทงสองขางหรอ

รยางคขางใดขางหนง ในผปวยทม cervical myelopathy จะมอาการชา ออนแรงแขนขาทงสอง

ขาง ในผปวยทเปน cervical radiculopathy จะมอาการชาและออนแรงไปตามรากประสาท ผปวย

ทมอาการของ thoracic myelopathy จะมอาการชาและออนแรงขาทงสองขางโดยทแขนไมม

อาการ ผปวย Lumbar spinal stenosis อาจมอาการชาหรอออนแรงขาขางเดยวหรอสองขางกได

การกลนอจจาระปสสาวะของผปวยจะไมสามารถท าไดในผปวยทมภาวะ cauda equina

syndrome หรอ severe myelopathy ประวตอนๆ ทเกดขนรวมดวย เชน ไข ออนเพลย เบออาหาร

น าหนกลด เพอแยกระหวางกลมโรค vertebral osteomyelitis หรอ spinal tumor ออกไป ประวต

การรกษาของอาการทเปน ผปวยบางรายไดรบการรกษาบางสวนมา อาจบดบงอาการ เชน ไดยา

ลดการอกเสบ อาจท าใหอาการปวดหรอไขลดลง หรอบางคนอาจไดยาปฏชวนะมาบางสวน ซง

จะท าใหมผลตอการรกษาตอไป

ประวตอดตและประวตครอบครว

ประวตการเจบปวยในอดต เชน ประวตอบตเหตเกยวกบกระดกสนหลง โรคประจ าตว

ประวตของคนในครอบครวทมอาการ อาชพ เปนตน ในผปวยเดกทมหลงคด (scoliosis) ควรถาม

ประวตเกยวกบการคลอด การเจรญเตบโตและพฒนาการ ประวตการเรมมประจ าเดอน

(menarche) เพอพจารณาถงภาวะทอาจเปนไปไดและความรนแรงของโรค ในผปวยหญงสงอาย

ควรถามประวตการหมดประจ าเดอน (menopause) เพราะอาจเกยวของกบภาวะกระดกพรน

(osteoporosis) ได

Physical Examination in Spine 15

3

การตรวจรางกายทางกระดกสนหลง

Physical Examination in Spine




การตรวจรางกายของกระดกสนหลงจะเหมอนกบการตรวจรางกายทางออรโธปดกส

ทวไป คอ ตรวจรางกายทวไปและล าดบขนในการตรวจกระดกสนหลง คอ

ด (inspection)

คล า (palpation)

ขยบ (motion)

วด (measurement)

การตรวจพเศษ (special test)

การตรวจรางกายทางระบบประสาท (neurological examination)

การตรวจรางกายของกระดกสนหลงสวนคอ (Physical Examination of Cervical Spine)

การด (inspection)

ทาทาง (posture) และการเดน (gait) ถาผปวยเดน ควรตรวจการดในทายนและทานง

ทงทางดานหนาและดานหลง ลกษณะการทรงตวไดปกตหรอไม ผปวยทม cervical myelopathy

จะไมสามารถทรงตวไดดและจะมการเดนแบบแขงเกรง (spastic gait) หรอ wideband gait ได

แนวกระดก (alignment) และการผดรป (deformity) ดวาผปวยม lordotic curve ท

ปกตหรอไม ผปวยทมปญหาจากอาการปวดไมวาจาก muscle strain, spondylosis หรออนๆ จะม

lordosis ทหายไป หรออาจม kyphosis

ดวาผปวยมภาวะคอเอยง (torticollis) ซงอาจเกดไดในผปวยทม muscle strain, cervical

spondylosis หรอมความผดปกตของ C1-C2


รปท 7 ลกษณะ Torticollis ในผปวย C1-C2 subluxation และ muscle spasm

ความผดปกตสวนอนๆ เชน กอน, แผลทผวหนง, ลกษณะกลามเนอฝอ (muscle

atrophy), การบวม, การผดรปของขออนๆ หรอ การแขงเกรงของขอและกลามเนอ

การคล า (palpation)

คล ากระดกสนหลงหาจดกดเจบตงแต C2 ถง C7 กระดกสนหลงทนนเดนมากทสดอน

แรกทเหนและคล าไดชดเจนคอ C7, คล าสวนของกะโหลก (external occipital protuberance) คล า

กลามเนอบรเวณรอบๆ กระดกสนหลง เพอด tone ของกลามเนอและจดกดเจบ โดยเฉพาะ

กลามเนอ paravertebral muscle, กลามเนอ trapezius, กลามเนอ sternocleidomastoid

การขยบ (Motion)

ใหผปวย active motion และ passive motion ของ Cervical spine ในทา Flexion ,

extension , lateral bending ทางซายและขวา และ rotation ทางซายและขวา เพอดวาผปวยม

limit range of motion หรอ มอาการปวดในการขยบทาใดบาง การทจะดวาผปวยม limit motion

หรอไม สามารถเทยบดไดจากการเคลอนไหวของคนปกต เนองจากการวดมมการเคลอนไหวของ

spine โดยการตรวจรางกายจะท าไดยาก และไดผลทไมแนนอน ถาผปวยมอาการปวดทดานหลง

ของคอมาก ในทา Flexion อาจจะนกถงภาวะ muscle strain เนองจากมการยดของกลามเนอ ท า

ใหเกดอาการปวดมากขน ถาผปวยมอาการปวดคอมากขนในทา extension อาจนกถงวา cervical

spondylosis เนองจากในทา extension สวนของ facet joint จะมแรงมากดมากขน ท าใหเกด

อาการปวดไดในผปวยทม muscle strain อาจม limit range of motion ในบางทาหรอทกทากได

ถาผปวยม limit motion ในทา rotation ใหนกถงภาวะความผดปกตของ C1-C2


รปท 8 แสดงการตรวจ flexion ของ cervical spine และ ลกษณะปกตของการ flexion

รปท 9 แสดงการตรวจ extention ของ cervical spine และ ลกษณะปกตของการ extention

รปท 10 แสดงการตรวจ right lateral bending ของ cervical spine และ ลกษณะปกตของการ

right lateral bending


รปท 11 แสดงการตรวจ left lateral bending ของ cervical spine และ ลกษณะปกตของการ left

lateral bending

รปท 12 แสดงการตรวจ right rotation ของ cervical spine และ ลกษณะปกตของการ right rotation

รปท 13 แสดงการตรวจ left rotation ของ cervical spine และ ลกษณะปกตของการ left rotation


การตรวจรางกายพเศษ (Special test) ส าหรบ cervical spine

การตรวจ special test มวตถประสงคเพอตรวจวนจฉยแยกโรค การตรวจ special test

ของ cervical spine จะมการตรวจทส าคญ เพอแยกภาวะของ cervical radiculopathy หรอ

myelopathy ออกจากสาเหตอนๆ

Special test ส าหรบการตรวจผปวยทม cervical radiculopathy

Axial compression test ท าโดย ใหผปวย อยในทานงตวตรง ผตรวจกดลงตรง

กลางศรษะของผปวยลงไปตรงๆ ผปวยทม cervical nerve root compression จะมอาการปวดราว

มากขนไปยงแขนทมอาการ เนองจากการกดศรษะลงไป จะท าให intervertebral foremen แคบลง

ท าให nerve root ถกกดทบมากขน

รปท 14 แสดงการตรวจ axial compression test

Distraction test ท าโดย ใหผปวยนงตวตรง ผตรวจจบสวนคาง และ occiput ดวยมอ

ซายและมอขวา แลวดงขนตรงๆ อาการปวดราวลงแขนจาก cervical radiculopathy จะลดลง

เนองจาก intervertebral foramen จะกวางขนท าใหการกดทบของ nerve root ลดลง

รปท 15 แสดงการตรวจ distration test


Spurling's test เปนการตรวจวาม cervical nerve root Compression test แตจะท า

ให intervertebral foramen แคบลง โดยการจดทาคอของผปวยใหอยในทา extension, lateral

bending และ rotation ของคอไปยงดานทมอาการ ผปวยจะมอาการปวดคอราวลงแขนมากขน

รปท 16 แสดงการตรวจ Spurling test


Shoulder abduction test ใหผปวยยกแขนดานทมอาการมาวางไวบนศรษะ อาการ

ปวดลงแขนจะลดลง จะใหผลบวกในผปวยทม cervical radiculopathy จาก cervical disc

herniation หรอ cervical spondylosis ทมการอกเสบของ cervical nerve root ถาม tension ของ

nerve root ทมการอกเสบ ผปวยจะมอาการปวดไปตามเสนประสาทนน ในการท า shoulder

abduction test จะท าใหเสนประสาทม tension ลดลง ท าใหอาการปวดลดลง

รปท 17 แสดงการตรวจ shoulder abduction test

Shoulder depression test จะท าลกษณะตรงขามกบ Shoulder abduction test โดย

ใหผปวยเอยงคอไปดานตรงขามกบแขนทมอาการ แลวผตรวจกดไหลดานทมอาการลงไป จะท า

ใหมการตงของเสนประสาทมากขน ผปวยจะมอาการปวดลงแขนมากขน

รปท 18 แสดงการตรวจ shoulder depression test


Adson’s deep breathing test ใชเพอวนจฉยแยกโรค thoracic outlet Syndrome

(มการกดทบของ brachial plexus) ท าโดยใหผปวยยนหรอนง ใหแขนมาอยดานหลงและเอยงคอ

ไปดานทตรวจเพอให brachial plexus และเสนเลอดถกกด ผตรวจจบชพจร (radial pulse) ขางท

ตองการตรวจ แลวบอกใหผปวยหายใจลกสดแลวคางไว การตรวจทใหผลบวกคอ ผตรวจจะคล า

ชพจรไดเบาลง

รปท 19 แสดงการตรวจ Adson’s test

Special test ส าหรบการตรวจผปวยทม cervical myelopathy

การตรวจ Special test ส าหรบ cervical myelopathy สวนใหญจะดการตรวจรางกายทาง

ระบบประสาททมอาการของ upper motor neuron เชน ม hyperreflexia , pathologic reflex

ตางๆ, spasticity ของแขนขา เปนตน มการตรวจอน ทบงบอกท cervical myelopathy ดงตอไปน

Lhermitte’s sign ท าโดย ใหผปวยกมคอ (cervical flexion) ลงทนท ผปวยจะม

อาการรสกเหมอนไฟชอต (electrical shock sensation) ลงไปทงตว เดม test นจะใชตรวจในผปวย

ทเปนโรค multiple multiple sclerosis แต test นอาจใหผลบวกในผปวยทมความผดปกตของ

spinal cord หรอพบไดในผปวยทมภาวะ cervical spondylotic myelopathy ซงจะเกดจากการทม

การยดของ spinal cord ทผดปกตหรอมการดงรงของ dura


รปท 20 แสดงการตรวจ Lhermitte’s sign

Grip and release test ใหผปวยก ามอและแบมอสดเรวๆ ผปวยทม cervical

myelopathy จะท าไดชาลงและไมตอเนองกน คนปกตควรจะก ามอและแบมอสดไดประมาณ 20

ครงใน 10 วนาท

Finger escape sign ตรวจโดยใหผปวยเหยยดแขนตรง ยนมอมาขางหนา แลวหนบ

นวมอใหตดกนคางไวสกคร test นจะใหผลบวกคอ นวนางและนวกอยจะคอยๆ กางออกและงอลง

Jaw jerk reflex เปนการตรวจเพอแยกโรคทางสมองออก โดยใหผปวยอาปาก

เลกนอยแลวใชไมเคาะ jerk เคาะไปทคาง ถาผปวยงบปากเขาไป แสดงวา test น ใหผลบวก ให

นกถงพยาธสภาพทอยในสมอง

รปท 21 แสดงการตรวจ jaw jerk reflex

Sudden flexion of neck

electrical shock sensation


การตรวจรางกายของกระดกสนหลงสวนอกและเอว (Physical Examination of Thoracic

และ Lumbar Spine)

การด

ลกษณะทาทางและทาเดน ผปวยทมลกษณะการเดนทม spastic gait ใหนกถงวาม

พยาธสภาพท thoracic หรอ cervical spinal cord หรอ brain ผปวยทมลกษณะการเดนแบบ

antalgic gait ใหนกถงวาผปวยมพยาธสภาพหรอการอกเสบของขอสะโพก Sacroiliac joint หรอ

ขอเขา ขอเทากอน เพราะในผปวยทม lesion ของ spine จะไมมลกษณะการเดนแบบ antalgic

ผปวยทมการเดนผดปกตแบบ trendelenburg gait คอมการออนแรงของกลามเนอ gluteus

medius หรอ hip abductor จะมลกษณะคอ กระดกเชงกราน (pelvis) ดานตรงขามของขาทลง

น าหนกจะตกลงไป (ขาดานทลงน าหนก pelvis จะดเหมอนถกยกสงขน) ท าใหตวผปวยเอยงมา

ดานทลงน าหนกเพอรกษาสมดลของรางกาย ซงการออนแรงของกลามเนอ gluteus medius อาจ

เกดจากความผดปกตของ nerve root LS หรอมความผดปกตของ hip joint ทท าใหความยาวของ

กลามเนอสนลงจะท าใหออนแรงของ hip abductor ได

Alignment และ deformity

การผดรปในแนว coronal plane จะมการโคงของ spine เรยกวา Scoliosis (หลงคด)

ซงเกดไดจากหลายสาเหต โดยจะมความผดปกตของกระดกสนหลงและกลามเนอรอบๆ

(Structural scoliosis) หรออาจจะไมมความผดปกตของกระดกสนหลง (non-structural scoliosis)

แตมความผดปกตสวนอน เชน ขาสน ยาวไมเทากน หรอเกดจากทาทาง ท าใหดวามหลงคด

รปท 22 แสดง scoliosis และ kyphotic deformity


Forward bending test (Adam’s test) เปนวธการตรวจวามกระดกสนหลงทคดมการ

บดหมน (rotation) ใน structural scoliosis (หลงคดทเกดจากความผดปกตของกระดกสนหลงหรอ

กลามเนอรอบๆ) โดยการใหผปวยกมตวลงไปขางหนาแลวผตรวจมองทางดานหลงของผปวย ถา

ม rotation ของ spine จะเหนโหนก (rib hump) ขนมา ซงบงบอกถงการบดหมนของกระดกสน

หลง แตใน non-structural scoliosis (หลงคดทไมไดเกดจากความผดปกตของกระดกสนหลงหรอ

กลามเนอรอบๆ) ถาท า Forward bending test หลงจะดเหมอนปกต ไมม rib hump ใหเหน

รปท 23 แสดงการตรวจ forward bending test และ ลกษณะปกต

รปท 24 แสดงการตรวจ forward bending test ในผปวย scoliosis และ ลกษณะ hump


ในผปวยทม scoliosis เราสามารถตรวจความสมดลของล าตว (trunk balance) ในแนว

coronal ได โดยการใช plumb line โดยใชเสนตามแนวดงจาก spinous process ของ C7 แลวดแนว

รองกน (gluteal cleft) ในผปวย scoliosis ถา plumb line ผานตามแนว gluteal cleft แสดงวา

ผปวยสามารถ compensate รางกายใหม trunk balance ได ถา plumb line ไมผานแนว gluteal

cleft แสดงวา ผปวยไมสามารถ compensate รางกายใหม trunk balance ได (เรยกภาวะนวา

decompensation)

รปท 25 แสดงการตรวจ plumb line และ ลกษณะปกต

การผดรปในแนว sagittal จะเหนความผดปกต คอ ม kyphosis มากกวาปกต อาจเกด

จาก ลกษณะทาทางของผปวยเอง, ความผดปกตตงแตก าเนด, กระดกสนหลงทยบ (vertebral

body collapse) จากการตดเชอของกระดกสนหลง metastatic tumor หรอ osteopororic fracture,

ผปวยทมภาวะ ankylosing spondylitis, หรอ ให severe spondylosis เปนตน ในสวนของ lumbar

spine ผปวยทมลกษณะ lumbar lordosis ลดลง จะเกดจากอาการปวดจากสาเหตตางๆ เชน

muscle strain , spondylosis หรอ lumbar disc herniation ได ผปวยทมลกษณะ lumbar lordosis

มากกวาปกตอาจเกดจากการใสรองเทาสนสง หรอภาวะ spondylolisthesis ทมการเคลอนของ

กระดกสนหลงมากๆ เนองจากน าหนกตวจะโนมไปทางดานหนา ท าใหรางกายพยายามรกษา

สมดล กระดกสนหลงจงแอนไปดานหลงท าใหเกด lordosis เพมขน


รปท 26 (A) ลกษณะ kyphosis ในผปวย ankylosing spondylitis และ (B) hyperlordsis ในผปวย

spondylolisthesis

การคล า (palpation)

คล ากระดกสนหลงหาจดกดเจบตามแนวของ spinous process, paravertebral muscle,

sacroiliac joint คล าดวามชองวางระหวาง spinous process (inter spinous gap) เพอดวามการฉก

ขาดของ ligament ทางดานหลงหรอไม คล าดลกษณะความผดปกตแบบ step-off ซงจะพบใน

ผปวยทม fracture dislocation ของ spine หรอในผปวยทม spondylolisthesis

รปท 27 ลกษณะ step-off deformity ในผปวย spondylolisthesis

Kyhotic deformity Hyperlordosis


การขยบ (Motion)

ใหผปวย active motion และ passive motion ของ thoracolumbar spine ในทา flexion,

extension, lateral bending ทางซายและขวา และ rotation ทางซายและขวา เพอดวาผปวยม limit

range of motion หรอ มอาการปวดในการขยบทาใดบาง การทจะดวาผปวยม limit motion

หรอไม สามารถเทยบดไดจากการเคลอนไหวของคนปกต

เชนเดยวกบการตรวจกระดกสนหลงสวนคอ ถาผปวยมอาการปวดหลงมากในทา Flexion

อาจจะนกถงภาวะ muscle strain เนองจากมการยดของกลามเนอท าใหเกดอาการปวดมากขน

ถาผปวยมอาการปวดหลงมากขนในทา extension อาจนกถงวา lumbar spondylosis เนองจากใน

ทา extension สวนของ facet joint จะมแรงมากดมาก

ถาผปวยมอาการปวดหลงราวลงขามากในทา Flexion อาจจะนกถงภาวะ lumbar disc

herniation เนองจากมการตงของเสนประสาทและมการกดทบเสนประสาทมากขน ถาผปวยมอาการ

ปวดหลงราวลงขามากขนในทา extension อาจนกถงวา lumbar spinal stenosis เนองจากในทา

extension สวนของ intervertebral foramen จะแคบลง ท าใหมการกดทบเสนประสาทมากขน

รปท 28 แสดงการตรวจ ลกษณะปกตของทาทาง ของ thoracic และ lumbar spine

รปท 29 แสดงการตรวจ flexion ของ lumbar spine และ ลกษณะปกตของการ flexion


รปท 30 แสดงการตรวจ extension ของ lumbar spine และ ลกษณะปกตของการ extension

รปท 31 ผปวยทมการลดลงของ flexion ของ lumbar spine ลกษณะของหลงสวนลางจะไมม

ความโคงขณะกมตว

รปท 32 แสดงการตรวจ right lateral bending ของ lumbar spine และ ลกษณะปกตของการ

right lateral bending


รปท 33 แสดงการตรวจ left lateral bending ของ lumbar spine และ ลกษณะปกตของการ left

lateral bending

รปท 34 แสดงการตรวจ right rotation ของ lumbar spine และ ลกษณะปกตของการ right rotation

รปท 35 แสดงการตรวจ left rotation ของ lumbar spine และ ลกษณะปกตของการ left rotation


การวด (Measurement)

มวธการวด flexion ของ lumbar spine โดยวธการท า Schober’s test และการขยบของ

ทรวงอก chest expansion สวนใหญจะใชวดในผปวยทสงสยวาเปนโรค ankylosing spondylitis

Schober ’s test

วธการตรวจ ท าโดยผตรวจวดความยาวจากจดกงกลางระหวาง posterior-superior iliac

spine (PSIS) ขนไป 10 เซนตเมตร ในทาทผปวยยนตรงขดต าแหนงไว แลวใหผปวยกมตวลงเตมท

วดความยาวของต าแหนงทขดไว การขยบปกตความยาวจะเพมขนประมาณ 5เซนตเมตร ถานอย

กวาน แสดงถงการขยบทลดลง ของ lumbar spine

รปท 36 A - B แสดงการตรวจ Schober’s test


chest expansion test

ท าโดยวดเสนรอบวงของทรวงอกทระดบ ชองกระดกซโครงท 4 (4th intercostal space)

ทางดานหนา ในทาหายใจเขาสดและออกสด ปกตจะมการเปลยนแปลงความยาวประมาณ 2.5

เซนตเมตร ถานอยกวาน แสดงถงการขยบทลดลงของ กระดกทรวงอก และ thoracic spine

รปท 37 แสดงการตรวจ chest expansion test

การตรวจรางกายพเศษ (Special test) ส าหรบ Lumbar Spine

การตรวจ special test ทส าคญในการตรวจ Lumbar Spine คอ การตรวจ nerve root

tension signs ซงจะบงบอกถงภาวะทม inflammation ของ nerve root รวมกบการ compression

ของ nerve root Nerve root ทม inflammation ถาถกท าใหม tension จะท าใหเกดอาการปวดราว

ไปตาม nerve root นน สวน nerve root ทปกต หรอม compression แตไมม inflammation ถาท า

ใหเกด tension ขนกจะไมมอาการปวดราวไปตาม nerve root นน โรคหรอภาวะทท าใหเกด

inflammation ของ nerve root ทพบบอยทสด คอ herniated nucleus pulposus ในภาวะ disc

herniation จงจะตรวจพบ nerve root tension sign ใหผลบวกไดบอย ในภาวะ degenerative

spine stenosis การตรวจ root tension sign มกจะไมใหผลบวก เนองจากสวนมากจะม

compression ของ nerve root อยางเดยว ไมม inflammation

root tension sign ทใชในการตรวจคอ

straight leg raising test

เปนการตรวจ root tension sign ของ sciatic nerve ซงมาจาก nerve root L4-L5-S1 ให

ผปวยนอนหงายราบ ผตรวจยกขาขนในทาทขาเหยยดตรง จะท าใหเกดการตง หรอ tension ของ

sciatic nerve ผปวยทม straight leg raising test ใหผลบวกจะมอาการปวดราวไปตาม posterior

ของ thigh และ leg อาการปวดจะราวต ากวาเขาลงไปถงนองหรอปลายเทาของขาขางทตรง การ

รายงานผลการตรวจจะบอกวาใหผลบวกทมมกองศาของขาทยกขน ถามพยาธสภาพทบรเวณ


nerve root จะใหผลบวกทชวง 30-70 องศา แตถาผปวยมอาการตงแต 10 ถง 20 องศาแรกของ

การขยบใหนกถงพยาธสภาพบรเวณ hip หรอ SI joint ดวย

การตรวจ straight leg raising test ปกตจะตรวจทงสองขาง ควรตรวจขางทไมมอาการ

กอน ในผปวยบางราย ขณะยกขาขางทไมมอาการหรอขางทปกตขน ผปวยจะมอาการปวดราวไป

ตามขาดานตรงกนขาม เรยกการตรวจแบบนวา well leg raising test หรอ contralateral straight

leg raising test ซงจะพบในผปวยทม disc herniation ขนาดใหญมาก หรอม disc herniation มา

ทาง medial ของ nerve root (lumbar disc herniation สวนมาก nucleus pulposus จะ herniate มา

ทาง lateral ของ nerve root)

รปท 38 แสดงการตรวจ straight leg raising test

Lasegue’s test

เปนการตรวจ root tension sign ของ Sciatic nerve เชนเดยวกบการตรวจ Straight leg

raising test เปนการตรวจเพอยนยนผลการตรวจ Straight leg raising test อกท วธการท า

เหมอนกบการตรวจ Straight leg raising test แตเพมเตมคอ เมอ Straight leg raising test ได

ผลบวกแลว ใหลดระดบขาลงมาประมาณ 10-20 องศา อาการปวดราวลงขาของผปวยจะลดลง

เนองจาก tension ของ nerve ลดลง หลงจากนนผตรวจท าการกระดกขอเทา (dorsiflexion) ของ

ผปวย ผปวยจะมอาการปวดราวไปทขาขางทตรวจอกครง เนองจากม tension ของ nerve เพมขน

อาการปวดราวต ากวาเขา


รปท 39 แสดงการตรวจ Lasegue’s test

bowstring test

เปนการยนยนการตรวจ straight leg raising test เชนเดยวกบการท า Lasegue’s test แต

วธการตางกน โดยหลงจากท า straight leg raising test ใหผลบวกแลว ผตรวจงอเขาของผปวย

เลกนอย อาการปวดราวลงขาจะลดลง หลงจากนนใหผตรวจกด sciatic nerve บรเวณ popliteal

fossa จะท าใหเกด tension ของ sciatic nerve ขนมาอก ผปวยจะมอาการปวดราวลงขาขางท

ตรวจอกครง

รปท 40 แสดงการตรวจ bowstring test


sitting root test

เปนการตรวจ root tension sign ของ sciatic nerve ในทานง โดยใหผปวยนงตวตรงแลว

เหยยดขาขางทตองการตรวจหรอทงสองขางขนในทาทเขาเหยยดตรง การตรวจทใหผลบวก

ผปวยจะเอนตวไปดานหลงและใชมอสองขางยนตวไวเพอลดการตงของ Sciatic nerve ถาผตรวจ

บอกใหผปวยกมตวลงและหว ผปวยจะมอาการปวดราวไปทขาอก

รปท 41 แสดงการตรวจ sitting root test

รปท 42 แสดงการตรวจเพอยนยน sitting root test ผปวยจะมอาการปวดราวลงขามากขนถาให

กมตวลงไป


femoral stretch test

เปนการตรวจ root tension sign ของ femoral nerve วธการตรวจโดยใหผปวยนอนคว า

ผตรวจยกสะโพกขน (extension ของ hip) ในทาเขาตรงหรอเหยยดกได เพอใหมการตงของ

femoral nerve ผปวยทม femoral stretch test ใหผลบวกจะมอาการปวดราวไปตามตนขา

ดานหนา (บงบอกถงพยาธสภาพบรเวณ nerve root L1-L3)

รปท 43 แสดงการตรวจ femoral stretch test

Patrick's test หรอ FABER test หรอ sign of 4

เปนการตรวจดวามความผดปกตของขอสะโพก หรอ SI joint โดยการใหผปวยนอนหงาย

ให hip ขางทตรวจอยในทา flexion abduction และ external rotation (FABER) แลวผตรวจกดเขา

ดานเดยวกนและ iliac crest ดานตรงกนขาม ผปวยจะมอาการปวดสะโพกดานทตรวจ หรอปวด

SI joint บรเวณดานหลงเพอ exclude โรคทเกดจากพยาธสภาพบรเวณ hip หรอ SI joint

รปท 44 แสดงการตรวจ FABER test

Neurological Examination 37

4

การตรวจรางกายทางระบบประสาท

Neurological Examination




การตรวจรางกายทางระบบประสาทของไขสนหลง และรากประสาท ประกอบดวยการตรวจ

Motor power การตรวจแรงของกลามเนอ ตงแตระดบ 0-5 ดงน

5 — active movement against full resistance (normal strength)

4 — active movement against gravity and some resistance

3 — active movement against gravity

2 — active movement with gravity eliminated

1 — trace movement or barely detectable contraction

0 — no muscular contraction identified

sensation - pain , temperature , light touch และ prospection

reflex - deep tendon reflex และ pathologic reflex

autonomic – การเปลยนแปลงของผวหนงตอความเยนความรอน เชน การเหยวยน

ของผวหนงเมอไดรบความเยน, เหงอทออกบรเวณผวหนง เปนตน

perianal examination เปนการตรวจ motor power ของ anal sphincter การตรวจ

ความรสกรอบๆ anus และการตรวจ reflex ทเกดขนบรเวณรอบ anus

การตรวจ motor power ของ cervical nerve root

cervical nerve root จะเลยงกลามเนอบรเวณคอและกลามเนอของแขน ซงการตรวจ

กลามเนอแตละมด (manual muscle testing) จะบงบอกถงการท างานของเสนประสาทดงตอไปน

Trapezius เลยงโดย spinal accessory nerve ซงมาจาก cranial nerve XI และ spinal

nerve root บางสวน

วธการตรวจโดยใหผปวยนง แลวยกไหลขน แลวผตรวจกดไหลทงสองขาง


Deltoid เลยงโดย axillary nerve ซงมาจาก nerve root C5

วธการตรวจ ใหผปวยนงกางไหล (abduction ของ shoulder) ขน ผตรวจกดแขนผปวยลง

รปท 45 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ deltoid (C5)

Biceps เลยงโดย musculocutaneous nerve มาจาก nerve root C5 และ C6

วธการตรวจ ใหผปวยงอขอศอก (flexion elbow) ในทา supination ของ foramen แลว

ตานแรงผตรวจ

รปท 46 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ biceps (C5-C6)


Triceps เลยงโดย radial nerve ทมาจาก nerve root C7

วธการตรวจ ใหผปวยเหยยดขอศอก (extension elbow) ตานแรงกบผตรวจ

รปท 47 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ triceps (C7)

Brachioradialis เลยงโดย radial nerve ทมาจาก nerve root C5 และ C6 (nerve

root หลกคอ C6)

วธการตรวจ ใหผปวยงอขอศอก ให foramen อยในทา neutral ตานแรงกบผตรวจ

รปท 48 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ brachioradilis (C5-C6)

wrist extensors กลามเนอทท าหนาทกระดกขอมอขน (dorsiflexion) คอ extensors

carpi radialis brevis (ECRB), extensors carpi radialis longus (ECRL) และ extensor carpi radialis

ulnaris (ECU) กลามเนอ ECRB และ ECRL เลยงโดย radial nerve ทมาจาก nerve root หลกคอ

C6 สวนกลามเนอ ECU เลยงโดยสวนของ radial nerve ทมาจาก nerve root C7

วธการตรวจ โดยทวไปเรามกจะตรวจกลามเนอ wrist extensors โดยรวม ซงจะบง

บอกถงการท างานของ nerve root C6 โดยใหผปวยกระดกขอมอขน แลวตานแรงกบผตรวจ แต


ถาตองการตรวจกลามเนอเฉพาะ ECRB และ ECRL ผตรวจจะตองออกแรงตานทางดาน radial

แตถาตองการตรวจ ECU ผตรวจจะตองออกแรงตานทางดาน ulnar

รปท 49 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ wrist extensors (C6)

wrist flexors กลามเนอท าหนาทกระดกขอมอลง (volar flexion) คอกลามเนอ flexor

carpi radial (FCR) และ flexor carpi ulnaris (FCU) กลามเนอ FCR ถกเลยงโดย median nerve

ทมาจาก nerve root C7 กลามเนอ FCU ถกเลยงโดย ulnar nerve ทมาจาก nerve root C8

วธการตรวจ โดยทวไปเรามกตรวจกลามเนอ wrist flexior ทงหมด ซงจะบงบอกถง

การท างานของ nerve root C7 โดยใหผปวยท า volar flexion ของ wrist แลวตานแรงกบผปวย ถา

ตองการตรวจเฉพาะ FCR ผตรวจออกแรงตานทางดาน radial side ถาตองการตรวจเฉพาะ FCU

ผตรวจออกแรงตานทางดาน ulnar side

รปท 50 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ wrist flexors (C7)


Finger flexors เปนการท างานของ Flexor digitorum sublimis (FDS) และ flexor

digitorum profundus (FDP) ซงถกเลยงโดย medial nerve และ ulnar nerve ทมาจาก nerve root C8

วธการตรวจ ใหผปวยงอนวแลวตานแรงกบผตรวจ

รปท 51 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ finger flexors (C8)

Intrinsic muscles of hand มหนาทหลกในการ abduction และ adduction ของนว

มอ กลามเนอถกเลยงโดย ulnar nerve ซงมาจาก nerve root ทส าคญคอ T1

วธการตรวจ ใหผปวยกางนวออก แลวผตรวจออกแรงตานทางดานนวชหรอทางดาน

นวกอยของผปวย

รปท 52 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ interosseous (T1)


รปท 53 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ abductor digiti minimi (T1)

ตาราง การตรวจ motor, sensation, reflex ของ cervical nerve root ตางๆ

Nerve root motor sensation Reflex

C5 deltoid., biceps brachii,

brachioradialia

Lateral of shoulder and

arm

biceps reflex

C6 biceps brachii, ECRB, ECRL lateral arm, thumb,

index finger

brachioradialis reflex

C7 triceps brachii, FCR, EDC

middle finger triceps reflex

C8 FDS, FDP, hand intrinsics medial forearm, ring

and little finger

-

T1 dorsal & volar interosseii medial arm, armpit -


การตรวจ motor power ระดบ lumbar และ sacral

Iliopsoas (hip flexion) เปนการตรวจการท างานของ nerve root L1-L2

วธการตรวจ จะตรวจในทานงหรอนอนกได ใหผปวยงอสะโพกขนชดล าตว แลวตาน

แรงกบผตรวจ

รปท 54 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ iliopsoas หรอ hip flexion (L1-L2)

quadriceps (knee extension) เปนการตรวจการท างานของ nerve root L3-L4

วธการตรวจ ตรวจในทานง ใหผปวยนงเหยยดเขาขน หรอ ตรวจในทานอน ผตรวจยก

ขาขนงอเขาผปวยไว แลวใหผปวยเหยยดเขาขนตานแรงกบผตรวจ

รปท 55 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ Quadriceps หรอ knee extension (L3-L4)


Tibialis anterior (ankle dorsiflexion) เปนการตรวจการท างานของ nerve root

L4

วธการตรวจ ตรวจในทานง ใหผปวยนงงอเขาสองขาง แลวกระดกขอเทาขน หรอ

ตรวจในทานอนหงาย ใหผปวยกระดกเทาขนตานแรงกบผตรวจ

รปท 56 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ tibialis anterior หรอ ankle dorsiflexion (L4)

Extensor hallucis longus (great toe extension) เปนการตรวจการท างานของ

nerve root L5

วธการตรวจ ตรวจในทานงหรอนอน ใหผปวยกระดกนวหวแมเทาขนตานแรงกบ

ผตรวจ

รปท 57 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ extensor halluces longus (EHL) หรอ great toe

extension (L5)

https://www.google.com/search?q=ankle+dorsiflexion&biw=1280&bih=638&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=-o3mVNXHJ5K9uATu7oKQBg&sqi=2&ved=0CCUQsAQ

https://www.google.com/search?q=great+toe+extension&biw=1280&bih=638&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=RI_mVIf1KsOouwS13IGABQ&ved=0CCwQsAQ


Gluteus medius (hip abduction) เปนการตรวจการท างานของ nerve root L5

วธการตรวจ ใหผปวยนอนตะแคง กางขาขน (hip abduction) ตานแรงกบผตรวจ

รปท 58 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ gluteus medius หรอ hip abduction (L5)

Flexor hallucis longus (greater flexion) เปนการตรวจการท างานของ nerve root S1

วธการตรวจ ใหผปวยงอนวเทาลงตานแรงกบผตรวจ

รปท 59 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ flexor halluces longus (FHL) หรอ great toe flexion (S1)


Peroneus longus and brevis (ankle eversion) เปนการตรวจการท างานของ

nerve root S1

วธการตรวจ ใหผปวยบดเทาออกและกระดกขน ผตรวจออกแรงตานทางดานขางของ

เทาผปวย

รปท 60 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ peroneus longus และ peroneus brevis หรอ ankle

eversion (S1)

Gastrocnemius and soleus (ankle plantar flexion) เปนการตรวจการท างาน

ของ nerve root S1-S2

วธการตรวจ ใหผปวยงอเขาเลกนอยแลวกระดกขอเทาลง ตานแรงกบผตรวจ

รปท 61 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ Gastrocnemius and soleus หรอ ankle plantar flexion

(S1-S2)


Hamstring muscle (hip flexion) เปนการตรวจการท างานของ nerve root L5-S1

วธการตรวจ ผปวยงอเขาตานแรงกบผตรวจ

รปท 62 แสดงการตรวจแรงของกลามเนอ Hamstring muscle หรอ hip flexion (L5-S1)

Anal sphincter เปนการตรวจการท างานของ motor nerve root S2-S4

วธการตรวจ ท า per rectal examination (PR) แลวด tone ของ anal sphincter

ตาราง การตรวจ motor ของ lumbosacral nerve root

Nerve root motor motor function

L1-2 Iliopsoas

hip flexion

L3-4 Quadriceps

knee extension

L4 Tibialis anterior

ankle dorsiflexion inversion

L5 Extensor hallucis longus

Gluteus medius

great toe extension hip abduction

S1 Peroneus longus and brevis

ankle eversion

S2-4 Anal sphinctor Anal contraction


การตรวจการรบความรสก (Sensation)

ตรวจ pin prick sensation หรอ light touch ตามต าแหนงตางๆ ของ dermatome ตามรป

Dermatome ทส าคญ คอ

C2 บรเวณทายทอย

C3 บรเวณหลงห

C4 บรเวณคอ เหนอกระดก clavicle

C5 บรเวณ lateral ของ shoulder และ arm

C6 บรเวณ lateral ของ forearm นวหวแมมอและนวช

C7 บรเวณนวกลาง

C8 บรเวณนวนาง นวกอย และ medial ของ forearm

T1 บรเวณ medial ของ arm

T4 บรเวณ nipple

T7 บรเวณลนป (xyphoid)

T10 บรเวณสะดอ (umbilicus)

T12 บรเวณ inguinal ligament

L1 บรเวณ proximal 1/3 ของ Thigh ต ากวา inguinal ligament ลงมา

L2 บรเวณ middle 1/3 ของ Thigh

L3 บรเวณ distal 1/3 ของ Thigh

L4 บรเวณ medial ของ leg และ ankle

L5 บรเวณ lateral ของ leg และ dorsum ของ foot

S1 บรเวณ lateral ของ foot

S2 บรเวณฝาเทาดานหลงของ leg และ Thigh ทงหมด

S2-S4 บรเวณรอบๆ กน


รปท 64 dermatome และบรเวณรบความรสกของ nerve root ระดบตางๆ (ภาพจาก Herkowitz

HN, Garfin SR, Eismont FJ et al. Rothman-Simeone The Spine, Sixth Edition. Saunders

Philadelphia, 2011)

การตรวจการท างานของ reflex หรอ Deep tendon reflex (DTR Muscle Stretch Reflex)

เปนการตรวจการตอบสนองของกลามเนอ ถามการถกกระตนโดยการเคาะไปยง tendon ของ

กลามเนอนน จะท าใหเกดการยด (stretching) ของกลามเนอ receptor บรเวณกลามเนอจะรบ

ความรสกทกลามเนอถก Stretching แลวสงสญญาณประสาทไปตาม afferent fiber ไปกระตน motor

neuron สงสญญาณประสาทไปตาม afferent fiber ไปท าใหเกดการหดตวของกลามเนอเกดขน

การตอบสนองของ reflex ม 4 grade คอ

Grade 0 ไมมการตอบสนองของการเกด reflex

Grade 1 มการตอบสนองโดยมการหดตว (contraction) ของกลามเนอลดลงทงความเรว

(speed) และความแรง (amplitude)

Grade 2 มการตอบสนองโดยมการหดตวของกลามเนอปกต

Grade 3 มการตอบสนองโดยมการหดตวของกลามเนอเพมขนทงความเรวและความแรง


Grade 4 มการตอบสนองโดยมการหดตวของกลามเนอเพมขนทงความเรวและความแรง

และม clonus involuntary muscle contraction สลบกบ retraction

การลดลงหรอหายไปของ DTR ขางใดขางหนงหรอทงสองขาง จะบงบอกถงพยาธสภาพ

ของ lower motor neuron หรอกลามเนอนน

ถา DTR แรงขน (grade 3 หรอ 4) จะบงบอกถงพยาธสภาพของ upper motor neuron ซง

อาจเกดขนท spinal cord หรอ สมองกได การตรวจ jaw jerk reflex และ cranial nerve จะชวย

แยกพยาธสภาพทเกดขนระหวาง spinal cord และสมองได

Deep tendon reflex (DTR)

Biceps reflex จะบงบอกการท างานของ nerve root C5

วธการตรวจ จะใหผปวยงอศอกเลกนอย ผตรวจใหนวหวแมมอขางหนงกดลงบรเวณ

biceps tendon ทขอศอกของผปวย เพอใหเกด tension แลวผตรวจใชไมเคาะ reflex (reflex

hammer) เคาะไปยงหวแมมอทกด biceps tendon การตอบสนองทเกดขน คอ กลามเนอ biceps

หดตว หรอเกดการงอของขอศอก

รปท 65 แสดงการตรวจ biceps reflex (C5)

Brachioradialis reflex จะบงบอกการท างานของ nerve root C6

วธการตรวจ ใหผปวยงอขอศอก ให forearm อยในทา neutral (ไมม supination หรอ

pronation) วางแขนผปวยลงบนแขนผตรวจ แลวผตรวจเคาะไมเคาะ reflex ลงบนดาน radial ของ

forearm ของผปวย การตอบสนองทเกดขน คอ กลามเนอ brachioradialis มการหดตว หรอ

ขอศอกงอขน บางครงจะเหนขอมอกระดกขน เนองจากมการตอบสนองของกลามเนอ wrist

extensor (ECRB และ ECRL) ซงอยบรเวณใกลกบ brachioradialis muscle

https://www.google.co.th/search?q=cranial+nerve&biw=1280&bih=638&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=C4XqVOqzDo2QuATR0YDQBA&ved=0CBsQsAQ

https://www.google.com/search?q=brachioradialis+reflex&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=Xbn3VNOUNsLLmwXi34KoCw&ved=0CDEQsAQ


รปท 66 แสดงการตรวจ brachioradilis reflex (C6)

Triceps reflex จะบงบอกการท างานของ nerve root C7

วธการตรวจ ใหผปวยวางตนแขนลงบนมอของผตรวจ ปลอยใหขอศอกงอและแขน

หยอนลง ผตรวจเคาะไมลงไปยง triceps tendon การตอบสนองทเกดขน คอ กลามเนอ triceps

หดตวหรอศอกเหยยดขน

รปท 67 แสดงการตรวจ triceps reflex (C7)

Knee reflex บงบอกการท างานของ nerve root L4

วธการตรวจ ใหผปวยนงงอเขาหอยขาสองขาง แลวเคาะบรเวณ patella tendon หรอ

การตรวจในทานอน ใหงอเขาผปวยวางบนมอผตรวจ ใหกลามเนอ quadriceps ตงพอด แลวเคาะ

บรเวณ patella tendon การตอบสนองทเกดขน คอ กลามเนอ quadriceps หดตว เขาเหยยดขน

https://www.google.com/search?q=quadriceps&biw=1280&bih=638&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=b773VL-UFcS0mAXZjIKYBg&ved=0CCkQsAQ

https://www.google.com/search?q=quadriceps&biw=1280&bih=638&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=b773VL-UFcS0mAXZjIKYBg&ved=0CCkQsAQ


รปท 68 แสดงการตรวจ knee reflex (L4) ในทานอน

รปท 69 แสดงการตรวจ knee reflex (L4) ในทานง

Ankle reflex บงบอกการท างานของ nerve root S1

วธการตรวจ ใหผปวยนอนหงาย งอเขาเลกนอย ผตรวจใชมอขางหนงกระดกขอเทา

ผปวย ใหกลามเนอ gastrocnemius และ Achilles tendon มความตงทพอด แลวใชไมเคาะลงไปยง

Achilles tendon การตอบสนองทเกดขน คอ กลามเนอ gastrocnemius หดตว หรอเหน Plantar

flexion ของขอเทา

http://www.merriam-webster.com/medical/plantar%20flexion

http://www.merriam-webster.com/medical/plantar%20flexion


รปท 70 แสดงการตรวจ ankle reflex (S1)

Pathologic reflex

Hoffmann reflex (Hoffmann’s sign หรอ finger finger reflex)

เปนการตรวจ pathologic reflex ทเกดขนในผปวยทม cervical myelopathy หรอม

upper motor neuron lesion ทสงกวา C8 ขนไป อาจพบในคนปกตได (6-8%)

วธการตรวจ ใหผปวยคว ามออยในทา dorsiflexion ของขอมอเลกนอย ใหผปวย relax

มอ ผตรวจจบนวกลางของผปวยในทาท PIP joint เหยยดตรง และ DIP joint flexion เลกนอย นว

อนๆ จะอยในทางอเลกนอย จากนนผตรวจใชนวหวแมมอกดลงบนปลายนวกลาง ให PIP joint งอ

มากขน แลวปลอยทนท ความผดปกตทเกดขน คอ นวชและนวหวแมมอจะม flexion เกดขน

(บางครง reflex ทมาก อาจมนวอนๆ งอดวย) ถาคนปกตจะไมเกด flexion ของนวชและ

นวหวแมมอ reflex ทเกดขนใน Hoffmann sign เกดจากการ stretch flexion tendon (เลยงโดย C8

root) ของนวกลางในขณะท DIP joint ของนวกลาง extend ตอนทผตรวจปลอยนวหวแมมอทกด

ลงไป ท าใหเกด reflex arc มายง finger flexion ของนวอนๆ

รปท 71 แสดงการตรวจ Hoffman’s sign (C8)


Tromner’s sign

เปนการประยกต (modified) การตรวจ Hoffmann’s signs โดยหลกการและวธการ

ตรวจคลายกน แตใหผปวยดดปลายนวกลางขนแทนการกดลงแลวปลอยทนท ซงจะเปนการ

stretch finger flexion โดยตรง จะเกดผลการตรวจเชนเดยวกบการตรวจ Hoffmann signs แตจะ

เหนการงอของนวชดกวา

วธการตรวจ Tromner’s sign จะใหผล false positive มากกวา Hoffmann sign

รปท 72 แสดงการตรวจ Tromner’s sign

Inverted radial reflex

บงบอกถงพยาธสภาพของ upper motor neuron lesion ทสงกวา C5 และ C6

วธการตรวจ เชนเดยวกบการตรวจ brachioradialis reflex คอ งอขอศอกผปวย

เลกนอยแลวใชไมเคาะลงไปบรเวณ radial ของ forearm ความผดปกตทเกดขน คอ นวมอจะงอ

เขาหากน (คลายกบการเกด Hoffmann’s signs)

Clonus

ค าจ ากดความของ clonus คอ involuntary contraction สลบกบ relaxation การตรวจ

clonus ทท ากนบอย คอ ankle clonus กบ patellar clonus ซงจะบงบอกถง upper motor neuron

lesion


Ankle clonus

วธการตรวจ ใหผปวยนอนงอเขาเลกนอย เพอใหกลามเนอสามารถ relax ได แลว

ผตรวจกระดกขอเทาขนอยางรวดเรว แลวคางมอดนเทาไว ความผดปกตทเกดขน คอ ขอเทาจะม

การกระตกขนลงสลบกนหลายครง

รปท 73 แสดงการตรวจ ankle clonus

Patellar clonus

วธการตรวจ ใหผปวยนอนหงายเหยยดขาตรง ปลอยขาให relax ผตรวจใชนวชและ

นวหวแมมอดนขอบบนของกระดกสะบา (patellar) ลงมาทาง distal อยางรวดเรว (stretching ของ

quadriceps) จะเกดความผดปกต คอ กระดกสะบามการขยบขนลงหลายครง

รปท 74 แสดงการตรวจ patella clonus


Babinski’s sign

เปนการตรวจด upper motor neuron lesion ชนดหนง

วธการตรวจ โดยการกระตนทางดานขางของฝาเทาดวยของแขง ในคนปกตนวหวแม

เทาจะม plantar flexion สวนผปวยทม upper motor neuron lesion นวหวแมเทาจะม dorsiflexion

รปท 75 แสดงการตรวจ Babinski’s sign

Oppenheim sign

เปนการตรวจ upper motor neuron lesion อกวธหนง โดยการกระตนทางดาน medial

ของกระดก tibia ในคนปกตจะไมมการตอบสนองใดๆ เกดขน สวนผปวยทม upper motor neuron

lesion นวหวแมเทาจะม dorsiflexion

รปท 76 แสดงการตรวจ Oppenheim sign

http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/Oppenheim+sign

http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/Oppenheim+sign


Bulbocavernosus reflex หมายถงการท anal sphincter ม contraction ซง

ตอบสนองตอการบบกระตน glans penis ในผชาย หรอการกระตก foley’s catheter ในผหญง

reflex น พบไดในคนปกต reflex น จะหายไปในผปวยทม spinal cord injury และมภาวะ spinal

shock อย หรอผปวยทมพยาธสภาพอยบรเวณ cauda equine ในผปวยทม spinal cord injury

ในชวงแรก ประมาณ 24-48 ชวโมง motor, sensation, reflex ทกอยางจะหายไปหมด เรยกวา

spinal shock reflex แรกทกลบมา คอ bulbocavernosus reflex ซงบงบอกวาผปวยพนภาวะ spinal

shock แลว หลงจากนนเราจะประเมน motor และ sensation อกครง เพอดวาผปวยมภาวะ spinal

cord injury แบบ complete หรอ incomplete

http://en.wikipedia.org/wiki/Bulbocavernosus_reflex

http://en.wikipedia.org/wiki/Bulbocavernosus_reflex

Symptommotology of Neck and back pain 59

5 อาการของการปวดคอและหลง

Symptommotology of Neck and back pain




การใหการวนจฉยโรคทเกดจากปญหาการปวดหลงและการปวดคอ โดยอาศยอาการ

(symptoms) และอาการแสดง (signs) ของภาวะทพบบอย ดงตอไปน

• Axial neck pain

• Cervical radicular pain and radiculopathy

• Cervical myelopathy

• Low back pain

• Sciatica

• Neurogenic claudication

Cauda equina syndrome

Axial neck pain

เปนอาการปวดทเกดขนตามแนวกระดกสนหลง cervical spine และกลามเนอรอบๆ

(paravertebal muscle) อาการปวดอาจมลกษณะเปนแบบ sharp pain หรอเปนแบบปวดตอๆ

(dull aching pain) บรเวณดานหลงของคอ อาจมการปวดราวไปยง occiput, ไหล หรอบรเวณ

ระหวางกระดกสะบก (interscapular area) ลกษณะการปวดจะไมเปนตาม dermatome ของ

nerve root นน เชน กรณมการเสอมของกระดกสนหลงหรอ facet joint ระดบตางๆ ของ cervical

spine กจะมการปวดไปตามบรเวณตางๆ บรเวณทายทอยคอหรอสะบก (ตามรป)

axial neck pain เกดไดจากหลายสาเหต ทพบบอยทสดคอ ภาวะ muscle strain ซงอาจ

เปนแบบ acute หรอ chronic ได ทพบบอยอกภาวะหนงคอ ภาวะการเสอม (cervical spondylosis)

ซงมกจะมอาการปวดแบบเรอรง

ภาวะอนๆ ทท าใหเกดอาการของ axial neck pain เชน cervical disc herniation การไดรบ

บาดเจบของกระดกสนหลง (fracture dislocation หรอ ligament injury) โรคหรอภาวะทกลาวมา


ผปวยจะมลกษณะการปวดทเรยกวา mechanical pain ซงจะมอาการปวดเวลามการขยบหรอการ

ท างานของกระดกสนหลง

สวนภาวะอนทไมใช mechanical pain จะมอาการปวดไมสมพนธกบการขยบหรอการ

ท างานของกระดกสนหลง เชน การตดเชอของกระดกสนหลง (infectious spondylitis) กอนเนอ

งอกหรอมะเรงของกระดกสนหลง (tumor) หรอจากสาเหตอนๆ เชน โรค fibromyalgia เปนตน

รปท 77 แสดงต าแหนงของ axial neck pain ทสมพนธกบ cervical spine ระดบตางๆ (ภาพจาก

Herkowitz HN, Garfin SR, Eismont FJ et al. Rothman-Simeone The Spine, Sixth Edition.

Saunders Philadelphia, 2011)

ตาราง differential diagnosis ของ axial neck pain

Mechanical & degenerative disorders : muscle strain, spinal injury (old fracture &

dislocation), cervical disc herniation, cervical spondylosis

Rheumatologic diseases : rheumatoid arthritis, seronegative spondyloarthropathies,

ankylosing spondylitis, psoriatic arthritis, diffuse idiopathic skeletal hyperostosis,

fibromyalgia

Infection : vertebral osteomyelitis, tuberculous spondylitis

Tumor : multiple myeloma, spinal metastatis

Neurologic and psychiatric disorders

Referred pain


Cervical radiculopathy

อาการส าคญของผปวยทมปญหากบ cervical nerve root

1. Radicular pain คอ มอาการปวดราวไปตาม nerve root นน

2. Radiculopathy ความหมายคอ nerve root dysfunction มการท างานทผดปกตของ

nerve root คอ มการเสยหนาทของ motor (มอาการออนแรง) sensation (มอาการชา) reflex และ

ระบบประสาทอตโนมต (sympathetic)

อาการ radicular pain และ radiculopathy มกลไกการเกด pathophysiology บางอยางท

แตกตางกน แตมกเกดรวมกนในผปวย ท าใหมทงอาการปวดและชาหรอออนแรงตาม nerve root

เสนนน

การซกประวตตรวจรางกาย เพอใหไดการวนจฉย ควรพยายามหาใหไดวาต าแหนงของ

โรคอยบรเวณใด พยาธสภาพหลายอยางทจะท าใหเกดอาการ radiculopathy มตงแตในระบบ

ประสาทสวนกลางสมอง ไขสนหลง nerve root cervical spine brachial plexus shoulder หรอ

peripheral nerve การตรวจรางกายจะประกอบดวย การตรวจ cervical spine การตรวจ

กลามเนอรอบๆ การตรวจการขยบของขอไหล การตรวจระบบประสาททงสวน cervical nerve

root และ peripheral nerve

การวนจฉยแยกโรคในผปวยทมอาการ radicular pain หรอ radiculopathy

โรคของระบบประสาทสวนกลางทงในสมองหรอไขสนหลง เชน tumor ของสมอง

หรอไขสนหลง

โรคของเสนประสาทบรเวณ brachial plexus เชน brachial plexitis, thoracic

outlet syndrome (entrapment ของ brachial plexus บรเวณ first rib หรอกลามเนอบรเวณคอ

และไหล), pancoast tumor ของปอด แลวมการกดบรเวณ brachial plexus, metastatic tumor

มายง brachial plexus

โรคของเสนประสาทสวนปลาย (peripheral nerve entrapment) เชน

entrapment neuropathy ของ median nerve บรเวณ carpal tunnel หรอ pronator teres,

entrapment ของ ulnar nerve บรเวณ cubital tunnel ผปวยจะมอาการปวดแขน ชาและออนแรง

มอ คลายกบ cervical radiculopathy ได แตจะปวดจากปลายมอขนมาถงสวนตนแขน


การกดทบของรากประสาทของกระดกสนหลงสวนคอ (cervical nerve root)

cervical spondylosis ผปวยจะมอาการปวดคอราวลงแขนแบบเรอรง มอาการมา

นาน ชวงอายมากขนอาจมอาการชาหรอออนแรงของแขนรวมดวย

cervical disc herniation ผปวยจะมอาการปวดคอราวลงแขนแบบเฉยบพลน

อาการปวดมกจะรนแรงและมกมอาการชาหรอออนแรงของแขน มกพบในผปวยชวง

อาย 30-50 ป

การตดเชอของกระดกสนหลง (infectious spondylitis) ผปวยมกจะมอาการปวด

คอรนแรง อาการจะเกดขนเปนหลายสปดาหหรอหลายเดอน ผปวยอาจจะมไขรวมดวยหรอไมก

ได

มะเรงของกระดกสนหลง (metastatic tumor) มกพบในผปวยสงอาย อาการปวด

คอเปนหลก มอาการอนๆ รวม เชน ออนเพลย เบออาหาร น าหนกลด อาจไมทราบ primary

tumor ได

โรคของขอไหล (shoulder disease) เชน impingement syndrome frozen shoulder

ผปวยทมโรคของขอไหลอาจแสดงอาการคลาย cervical radiculopathy มอาการปวดราวถงตน

แขน หรอปวดบรเวณตนคอและสะบกดวย แยกภาวะโรคของขอไหลโดยการตรวจการขยบของ

ขอไหล ถาการขยบลดลงหรอมอาการปวดขณะขยบขอไหลใหนกถงโรคของขอไหลกอน

ภาวะอนๆ เชน myofascial pain syndrome ควรตรวจหาจดกดเจบบรเวณกลามเนอ

รอบๆ คอและสะบก หรอ refer pain จากภาวะ angina pectoris เปนตน

ตาราง differential diagnosis ของ cervical radiculopathy and radicular pain

Intracranial lesion : brian tumor, vascular promblems in central nervous system

Intraspinal or extraspinal tumors

Peripheral entrapment syndromes : carpal tunnel syndrome, cubital tunnel syndrome

Brachial plexus problems : Thoracic outlet syndrome, brachial plexitis, tumor invade

brachial plexus

Shoulder diseases : Impingement syndrome. Rotator cuff tear

Other : myofascial pain syndrome, Angina pectoris


Cervical myelopathy

คอภาวะทมการท างานผดปกตของ spinal cord (spinal cord dysfunction) ผปวยจะมา

ดวยอาการ เดนล าบาก เดนผดปกต ใชมอและแขนไมสะดวก จบชอน ตะเกยบไมคลอง ตด

กระดมเสอไดชาลงหรอไมไดเลย มอาการชาและออนแรงแขนและขา บางคนจะมความผดปกตใน

การกลนอจจาระปสสาวะดวย การตรวจรางกายจะพบ spastic gait, motor weakness, sensation

ลดลง, ม atrophy ของ intrinsic muscle ของมอ, ม hyperreflexia และ abnormal reflex

Cervical myelopathy เกดจากสาเหตใหญ คอ โรคภายใน spinal cord และโรคทมการกด

ทบของ spinal cord (compression)

โรคทเกดจากความผดปกตภายใน spinal cord เชน motor neuron diseases,multiple

sclerosis และภาวะ demyelination ของ nerve, syringomyelia, spinal cord tumor, transverse

myelitis หรอพยาธสภาพทเกดขนภายในสมอง สามารท าใหเกดอาการและอาการแสดงของ

myelopathy ได

โรคทเกดจากการกดทบของ spinal cord จากสาเหตตางๆ เชน congenital deformity

ของ cervical spine, ผปวยทม fracture dislocation ของ cervical spine, odontoid process fracture

หรอม C1-C2 subluxation, metastatic tumor มายง spine แลวท าใหเกด spinal cord

compression จากกอน tumor หรอ vertebral body ทยบไปกด, spinal infection จาก bacterial

หรอ tuberculous spondylitis หรอ epidual abscess, inflammatory disease เชน rheumatoid

arthritis, ankylosing spondylitis ท าใหมการบรเวณ C1-C2

cervical spondylotic myelopathy เปนภาวะทพบบอยทสดทท าใหเกดภาวะ cervical

myelopathy การเสอมของกระดกสนหลง (degenerative diseases) จะท าใหมการกดของไขสน

หลงและเสนเลอดทไปเลยงไขสนหลงโดย osteophyte หรอ intervertebral disc ทนนและแขง และ

ท าใหเกด spinal canal แคบลง

cervical disc herniation ท าใหมการกดทบของ spinal cord จาก nucleus palposus ท

herniation มกจะมอาการ myelopathy เฉยบพลน และพบในคนอายยงไมมาก

โรคหรอภาวะอนๆ ทท าใหมการกดทบของ spinal cord และท าให cervical spinal canal

แคบลง เชน ossification of posterior longitudinal ligament (OPLL) หรอ ossification of yellow

ligament (ligamentum flavum, OYL) ผปวยมกจะมอาการเรอรงมานาน คอยๆ มอาการออนแรง

ของแขนขาอยางชาๆ เปนหลายเดอนถงหลายป และมกจะมการขยบหลงไดลดลง


ตาราง differential diagnosis ของ cervical radiculopathy and radicular pain

Intrinsic cord lesion

- Motor neuron diseases

- Multiple sclerosis and demyelinating

conditions

- Peripheral neuropathy

- Intracranial pathology

- Syringomyelia

- Spinal cord tumors

- Transverse myelitis

Spinal cord compression

- Congenital or Developmental disorder

- Trauma : fracture and dislocation

- Metastatic tumor of spine

- Spinal infection

- Inflammatory diseases : rheumatoid arthritis

or ankylonsing spondylitis with C1-C2

subluxation

- Degenerative : cervical spondylotic

myelopathy, cervical disc herniation

- Ossification of posterior longitudinal ligament,

Ossification of ligamentum flavum

Low back pain

ค าจ ากดความของ low back pain คอ อาการปวดดานหลงของล าตว (posterior part of

body) ตงแตชายโครง (costal margin) ลงไปถงสวนของกน (buttock)

อาการปวดหลงเปนภาวะทพบไดบอย ปจจยทท าใหเกดการปวดหลงไดบอยๆ คอ

- อาย

- การท างาน อาชพเกยวกบยกของหนก การท างานทเกยวกบการสนสะเทอน

- ลกษณะ ทาทาง การนง

- น าหนกตว

- การขาดการออกก าลงกาย

- การสบบหร

- ความเครยด ความกงวล

อาการปวดหลงพบไดทวๆ ไป และมกไมเปนโรคอนตราย แตถามความผดปกตทรนแรง

และอาจท าใหเกดความผดปกตอยางมากในผปวย เชน กระดกหก, การตดเชอของกระดกสนหลง

, มะเรงของกระดกสนหลง หรอม cauda equina syndrome ผปวยจะแสดงอาการและลกษณะ

ผดปกต ดงตอไปน


- มอาการทางรางกายอนรวมดวย เชน มไข, เบออาหาร, น าหนกลด เปนตน

- มอาการปวดหลงคงท และไมดขนแมรกษาไปแลว

- ม cauda equina syndrome

- ม progressive neurological deficit

หรอ พบความผดปกตทางภาพรงส ดงน

- fracture ของ spine เกดขนใหม

- เงาของ pedicle หายไป หรอไมเทากน

- ขอบของ vertebral body หายไป

- เกดการผดแนวของกระดกสนหลงขนใหม

- Intervertebral disc แคบลงอยางมาก

สาเหตทท าใหเกดอาการปวดหลง มดงน คอ

ภาวะความผดปกตตงแตก าเนด (congenital deformity) เชน congenital

spondylolisthesis, congenital scoliosis ซงอาจมความสมพนธกบความผดปกตของระบบประสาท

บรเวณไขสนหลงรวมดวย

การไดรบการบาดเจบของกระดกสนหลง (spinal trauma) เชน ภาวะการฉกขาด

ของกลามเนอและเสนเอน (sprain หรอ strain), กระดกสนหลงหกหรอเคลอน (fracture และ

dislocation)

กอนเนองอกของกระดกสนหลง (spinal tumor) จาก primary bone tumor เชน

eosinophilic granuloma, giant cell tumor, chondrosarcoma, multiple myeloma เปนตน หรอเกด

จาก metastatic bone tumor ซงพบไดบอย

การตดเชอของกระดกสนหลง (spinal infection) จากเชอ bacteria ในโรค

vertebral osteomyelitis หรอจากเชอวณโรค (tuberculous spondylitis) ลกษณะอาการปวดจะ

ปวดตลอดเวลา ไมวาจะพกหรอขยบหลง อาการปวดจะมากขนเรอยๆ

การอกเสบของโรคขอตางๆ (inflammatory arthritis) เนน ankylosing spondylitis

จะท าใหผปวยมอาการปวดหลงได ผปวยจะมอาการปวดหลงมากหลงจากพกและเรมมการ

เคลอนไหวของกระดกสนหลง ถามการขยบของขอ อาการปวดจะลดลง สวนการอกเสบของขอ

ชนดอนๆ เชน rheumatoid arthritis หรอ Reiter's syndrome มกจะไมคอยท าใหเกดอาการปวด

หลง

การเสอมสภาพของกระดกสนหลง (degenerative diseases of spine) เปน

สาเหตทท าใหเกดการปวดหลงไดบอยในผสงอาย สาเหตเกดจากการเสอมสภาพของ


intervertebral disc, การอกเสบของ facet joint การหลวมและเคลอนของกระดกสนหลง โรคทท า

ใหเกดอาการปวดหลงไดบอยในผปวยกลมน ไดแก spondylosis, spondylolisthesis, spondylolysis

เปนตน

โรคทาง metabolic bone ทพบบอย จะพบในผปวยทม osteoporosis อาการปวดจะ

เกดจากการยบของกระดกสนหลงจากอบตเหตทไมรนแรงมาก อาจมอาการปวดเรอรง หรอ

เฉยบพลนได

อาการปวดราวจากโรคอนๆ (refer pain) โรคทเกดภายในอวยวะภายในชองทอง

เชน นวในไต, tumor ของระบบทางเดนอาหาร, aortic aneurysm เปนตน สวนสาเหตอนทท าให

เกดอาการเหมอนปวดหลงไดบอยคอโรคเกยวกบขอสะโพก เชน โรคขอสะโพกเสอม

(osteoarthritis of hip), ภาวะหวกระดกขอสะโพกขาดเลอด (osteonecrosis of femoral head) เปน

ตน

ความผดปกตทางจตใจ (psychological condition) หรอ การชดเชยจากการ

ท างาน เปนสาเหตทท าใหผปวยมาหาและบอกวามอาการปวดหลงได

ตาราง differential diagnosis low back pain without radicular symptom

Mechanical pain

- Muscle strain

- Lumbar spondylosis

- Spondylolisthesis

- Adult scoliosis, kyphosis

- Osteoporotic vertebral fracture

- Rheumatologic conditions : ankylosing spondylitis

Non-mechanical pain

- Spinal infection

- Spinal tumor

Other

- Refered pain from extra spinal pathology: hip, sacroiliac joint, visceral organs

- Psychogenic problems

- Work compensation


Sciatica

คอ อาการปวดไปตามแนวของ sciatica nerve ลกษณะอาการปวดจะมอาการปวดแบบ

แปลบๆ มอาการชดเจน และสามารถบอกต าแหนงไดชดเจน อาการปวดจะราวตงแตกนไปยง

ดานหลงของตนขา ราวลงไปถงนองหรอปลายเทา

อาจเกดไดหลายสาเหต ทส าคญ คอ

High central neuron system lesions เปนโรคภายในสมอง เชน brain tumor หรอ

brain abscess ภาวะ strake เปนตน หรอโรคเกยวกบไขสนหลง บรเวณคอ หรอ thoracic spine

ผปวยจะมอาการชาหรอออนแรงเฉพาะขาขางเดยว ท าใหดเหมอนอาการคลายๆ sciatica ได

Lumbar nerve root lesion เปนภาวะทพบบอย เนองจากมการกดทบบรเวณ

เสนประสาทบรเวณ lumbar nerve root จาก herniated nucleus pulposus, spondylolisthesis,

degenerative lumbar spinal stenosis เปนตน ในผปวยทม herniated nucleus pulposus มกจะม

อาการของ sciatica ชดเจน และตรวจพบ nerve root tension signs เนองจากมการอกเสบของ

nerve root สวนโรคอนๆ อาจจะพบ sciatica ไมบอยนก

Lumbosacral plexus lesions มการกดทบเสนประสาทบรเวณ lumbosacral plexus

ในชองทอง เชน มกอน tumor หรอ abscess บรเวณ pelvis แลวมการกดทบเสนประสาทหรอม

refer pain ไปยงสะโพกหรอตนขาได

Peripheral nerve lesion มการกดทบของ sciatica nerve บรเวณกลามเนอ

piriformis (piriformis syndrome) ผปวยจะมอาการของ sciatica แตจะมการกดเจบบรเวณ

buttock ราวไปทขา หรอปวดในทา rotation ของสะโพก, การกดทบของเสนประสาท lateral

femoral cutaneous (lateral cutaneous nerve of thigh) ผปวยจะมอาการปวดราวและชาบรเวณ

ตนขาดานหนาและดานขาง, การกดทบของเสนประสาท common peroneal nerve บรเวณเขา

หรอ tibial nerve บรเวณขอเทา จะท าใหเกดอาการคลาย sciatica ไดเชนกน

อาการปวดราว (refer pain) จากความผดปกตของ sacroiliac joint หรอขอสะโพก

เชน ในโรค ankylosing spondylitis หรอ sacroiliitis, โรคของ hip joint เชน osteoarthritis,

osteonecrosis, septic arthritis เปนตน


Intermittent claudication

เปนอาการของผปวยทมอาการปวดขาเวลาเดน ถานงพกอาการจะดขน จรงๆ แลว

ความหมายของ claudication จะหมายถงเดนกะเผลก ผปวยบางคนอาจรสกเดนไปแลวเหมอน

เดนกะเผลก หรอ เดนไปแลวขาหนกๆ เหมอนไมมแรง หรอชาขาเวลาเดน หรอยนนานๆ ถานงพก

แลวจะดขน ซงอาการเชนนอาจเกดจากความผดปกตของเสนเลอด (vascular claudication) หรอ

ความผดปกตของเสนประสาท (neurogenic claudication) ได ซงจะแยกอาการของผปวย ไดดงน

vascular claudication อาการปวดจะปวดแนนๆ รดๆ จะปวดจากปลายเทาขนมา อาการ

จะดขนถาพกหรออยนงๆ มกจะไมมอาการชาหรอออนแรง สของผวหนงผดปกต คล าชพจรได

ลดลง การทดสอบโดยการปนจกรยานหรอเดนขนทางชนจะแสดงอาการออกมา

neurogenic claudication อาการปวดจะมทงปวดชดเจนหรอแนนๆ ตบๆ หรออาจมอาการ

ออนแรง หรอชาขาเวลาเดน หรอยนนานๆ อาการปวดจะราวจากสะโพกลงไปยงขา บางคนอาจ

บอกอาการไดชดเจนตาม dermatome เชน ปวดบรเวณทางดานขางของขาและหลงเทา ถาผปวย

นอนหงายราบจะมอาการมากขน ถานงพกหรอกมตวลงอาการจะดขน การตรวจรางกายอาจพบ

อาการชา หรอออนแรงของกลามเนอได แตการตรวจสและลกษณะของผวหนงจะปกต และมกม

อาการปวดหลงรวมดวย การทดสอบโดยการปนจกรยาน ผปวยจะไมมอาการปวดขาในการปน

จกรยาน การเดนขนทางชน ผปวยอาจจะไมมอาการปวดขา หรอเกดขนชากวาใน vascular

claudication

pathophysiology ของ neurogenic claudication อาการของ neurogenic claudication เกด

จากภาวะ spinal stenosis โดยเกดจากการกดทบเสนประสาท, การกดทบของเสนเลอดทมาเลยง

เสนประสาทเนองจากมการกดทบเสนเลอดด าของเสนประสาทจากการตบแคบของ central

spinal canal 2 ระดบ หรอ central spinal canal กบ lateral spinal canal ท าใหความดนในเสน

เลอดด า (vein) เพมขน สงผลใหเลอดแดง (artery) เขามาเลยงเสนประสาทไมได ท าใหเกด

ภาวการณขาดเลอด (ischemia) จงเกดอาการปวดตามเสนประสาทขน ถาผปวยนงพกหรอกมตว

ลงท าให spinal canal กวางขน ความดนในเสนเลอดด าลดลง ภาวะ ischemia ลดลง อาการปวด

จะดขน


ตาราง การประเมน vascular และ neurogenic claudication

Evaluation Vascular Neurogenic

Distance Fixed Variable

Walk uphill Pain No pain

Relief of pain Standing Sitting-flexed

Bicycle ride Pain No pain

Type of pain Cramp, tightness Numbness, ache, sharp

Pulses Absent Present

Bruit Present Absent

Skin Loss of hair, shiny Normal

Atrophy Rare Occasional

Weakness Rare Occasional

Back pain Uncommon Common

Limitations of spinal

movement

Uncommon Common

(ดดแปลงจาก Herkowitz HN, Garfin SR, Eismont FJ et al. Rothman-Simeone The Spine, Sixth

Edition. Saunders Philadelphia, 2011)

รปท 79 A ลกษณะปกตของโพรงกระดกสนหลง dural sac และ lumbar nerve root B ภาวะทม

spinal stenosis ของ central canal สองระดบ ท าใหเกดการคงของเสนเลอดด า แลวเกดภาวะ

ischemia จะแสดงอาการ claudication ขางเดยว C ภาวะทม spinal stenosis ของ central canal

หนงระดบ และ lateral canal หนงระดบ ท าใหเกดการคงของเสนเลอดด าของ nerve root ขาง

เดยว จะแสดงอาการ claudication ขางเดยว

Central spinal stenosis

Lateral spinal stenosis

Nerve root

A B C


โรคหรอภาวะทท าใหเกด spinal stenosis และมอาการของ neurogenic claudication ทพบ

บอยคอ degenerative lumbar spinal stenosis จะมการแคบลงของ spinal canal จาก

intervertebral disc ทนนมาทางดานหลง, osteophyte, facet joint ทขนาดใหญขน, การหนาตว

ของ joint capsule และ ligamentum flavum สวนภาวะอนๆ ทอาจท าใหเกดอาการของ

neurogenic claudication ไดแก โรคใดกตามทท าใหเกดการแคบลงของ spinal canal เชน

spondylolisthesis, lumbar disc herniation, spinal fracture หรอ spinal tumor

โรคอนๆ ทมอาการคลาย neurogenic claudication ไดแกความผดปกตของเสนประสาท

เชน peripheral neuropathy, chronic inflammatory demyelinating polyneuropathy (CIPD) ผปวย

จะมาดวยอาการเดนแลวขาหนกๆ ไมมแรง หรอชาขา ผปวยบางรายอาจมอาการปวดหลงรวม

ดวยเนองจากม lumbar spondylosis รวมดวย แตจะแยกไดโดยดจากอาการออนแรงทรนแรง

มากกวาปกต หรออาการออนแรงมากขน (progressive weakness) ในระยะเวลาไมนาน อาการ

ปวดขาจะไมมากเทยบกบอาการออนแรง

ตาราง differential diagnosis low back pain with leg pain radicular symptoms

Lumbar disc herniation

Degenerative lumbar spinal canal stenosis

Fractures or dislocation of spine

Lumbar spondylosis

Spondylolisthesis

Tumor

Thoracic myelopathy

Peripheral or central neuropathy

Extraspinal pathology : osteoarthritis of hip, oseteonecrosis of femoral head, arthritis

of sacro-iliac joint



Cauda equina syndrome (CES) คอกลมอาการทเกดจากพยาธสภาพบรเวณ cauda

equina มกเกดอาการแบบเฉยบพลนและเปนภาวะฉกเฉน แตในผปวยบางรายอาจเปนแบบเรอรง

ได พบบอยในผปวยทมปญหาทางกระดกสนหลงเชน herniated nucleus palposus

ผปวยทจะมอาการดงน

Severe radicular pain ปวดหลงมาก หรอปวดราวไปตาม nerve root บรเวณกน

รอบๆทวารหนก อวยวะเพศ ขา หรอ เทา

Loss sensation ชาบรเวณรอบๆกน หรอ dermatome ของ lumbar และ sacral root

Weakness มอาการออนแรงของขาขางใดขางหนงหรอทงสองขาง มกเปนกลามเนอ

ทเลยงโดย lumbar root ลางๆ และ sacral root รวมถงมการออนแรงของกลามเนอ

รอบๆกน (perianal sphincter)

Loss of reflexes มการลดลงของ knee และ ankle reflex และ reflex อนๆของขา

รวมถง bulbocarvernosus reflex

Bowel-bladder dysfunction กลนอจจาระ ปสสาวะไมได อาจจะเปนการกลน

ไมได (incontinence) หรอปสสาวะไมออก (retention of urine) ไมสามารถควบคมการ

ถายอจจาระได และม sexual dysfunction

ถามอาการเหลานเกดขนพรอมกนอยางเฉยบพลน ถอวาเปนภาวะฉกเฉน จะตองไดรบ

การรกษาทนท เพอหลกเลยงภาวะเสนประสาทบาดเจบอยางถาวร อยางไรกตาม อาจพบภาวะ

cauda equina syndrome แบบเรอรงได ในผปวยทเกดตามหลง acute cauda equina syndrome

หรอในผปวยทม spinal stenosis

สาเหตทท าใหเกด cauda equina syndrome อาจเกดจาก

1. การกดทบ (Compression) disc herniation เปนสาเหตทท าใหเกด acute cauda

equina syndrome ไดบอยทสด แตอาจมสาเหตอนๆ ทท าใหเกดการกดทบ cauda

equine เชน fracture-dislocation ของ lumbosacral spine, infective spondylitis

รวมกบ epidural abscess, มเลอดออกอยางเฉยบพลน (acute hematoma) เปนตน

หรอมการกดทบแบบเรอรงจาก degenerative lumbar spinal stenosis

2. การยดของเสนประสาท (Stretching) จะพบไดในผปวยทม spondylolisthesis ท า

ใหเสนประสาทถกยดออก


3. การอกเสบ (Inflammation) ภาวะการอกเสบของเสนประสาท เชน aracnoiditis

4. การเสอมสภาพของเยอหมประสาท (Demyelination) เชนในผปวย multiple

sclerosis

5. การบาดเจบจากสารทเปนพษตอเสนประสาท (Toxic damage) พบไดไมบอย

จะพบไดในผปวยทท า spinal anesthesia

การวนจฉยภาวะ cauda equina syndrome จะตองมอาการของ อาการชา ออนแรง

reflex ลดลง และกลนอจจาระ ปสสาวะไมได ถาผปวยทมเฉพาะอาการกลนปสสาวะไมไดอยาง

เดยว ควรวนจฉยแยกโรคเกยวกบทางเดนปสสาวะดวย

ภาคผนวก 73

ภาคผนวก

ค าศพท

Terminology




Ankylosing spondylitis

Ankylos means bent, now imply restricts motion (stiffening) and fusion

Spondylitis means inflammation of the spinal vertebrae

Definition: chronic, progressive, painful inflammatory rheumatic disease, which

affects the spinal joints, in particular at base of the spine (sacroiliac joints and lumbar spine)

Axial neck pain

Definition: Pain along the axis of the cervical spinal column and related paraspinal

muscles

Characteristic: Non-dermatomal distribution

Dull-aching pain in the back of the neck, may radiate to the occiput, shoulder,

interscapular area

Cervical myelopathy

Definition: Dysfunction of the spinal cord

Characteristic: Gait abnormality, awkward, spatic


Weakness, increase muscle tone

Hand function abnormality, disability of fine movement

Sensory changes: pain, paresthesia upper extremity and lower extremity

Abnormal reflexes, hyper-reflexia, upper motor neuron signs, pathologic reflexes

Bowel & bladder abnormalities

Cervical radiculopathy

Definition: cervical nerve root dysfunction

Characteristic: impair motor, sensory, reflex and autonomic functions of cervical

nerve root

Cervical spondylotic myelopathy

Definition: Spinal cord dysfunction secondary to extrinsic compression of cord or its

vascular supply or both that is caused by degenerative disease of the cervical spine


Definition: The syndrome arises through nerve damage to the cauda equina.

Characteristic: Back pain and severe radicular pain at leg or thigh.

Weakness of lower extremities particularly in ankle, foot and anal sphincter.

Loss of sensation: in the dermatome supplied by lumbar and sacral nerve root and

perianal area.

Loss of reflexes: diminished knee and ankle reflexes, anal wink and bulbocavernosus

reflex.


Bowel and bladder dysfunction: urinary incontinence or retention and incontinence of

feces.

Low back pain

Definition: pain at posterior part of the body below costal margin to the buttocks

Neurogenic claudication

Definition: limping or lameness in a person’s walk.

Characteristic: lower back and buttock pain, radiated to the posterior thigh, calf

aggravated by walking or standing, relieved by rest or forward bending

Sciatica

Definition: neuralgia along distribution of sciatic nerve

Characteristic: sharp shooting pain along posterior aspect of thigh down to leg and

foot

Spondylitis

Definition: Inflammation or infection of the spine. eg ankylosing spondylitis, infective

spondylitis, pyogenic spondylitis, tuberculous spondylitis

Spondylosis

Definition: degenerative changes of the spine (intervertebral disc and facet joints)


Spondylolysis

Definition: defect or lysis of pars interarticularis

Spondylolisthesis

Definition: anterior translation of vertebral body

Spinal stenosis

Stenosis means narrowing.

Definition: Spinal stenosis, the spinal canal, which contains and protects the spinal

cord and nerve roots, narrows and pinches the spinal cord and nerves.

narrowing of the spinal canal may cause by congenital abnormality or acquired

diseases. The most common cause results from degenerative diseases of the spine.

เอกสารอางอง 77

เอกสารอางอง

1. Herkowitz HN., Garfin SR., Eismont FJ., Bell GR., Balderston RA. Rothman-Simeone the

spine: expert consult. 6th ed. Philadelphia: Saunders; 2011.

2. Dickman CA, Fehlings M, Gokaslan ZL. Spinal cord and spinal column tumors: principles

and practice: Thieme; 2006.

3. Phillips FM, Lauryssen C. The Lumbar Intervertebral Disc: Thieme; 2010.

4. Borenstein DG, Wiesel SW, Boden SD. Low back and neck pain. 3rd ed. Philadelphia:

Saunders; 2004.

5. Frymoyer JW, Wiesel SW. The adult and pediatric spine. 3rd ed. Philadelphia: Lippincott

Williams & Wilkins; 2004.

6. Herkowitz HN, Dvorak J, Bell GR, Nordin M, Grob D. The lumbar spine. 3rd ed.

Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2004.

7. Clark CR, Benzel EC. The cervical spine. 4th ed. Philadelphia: Lippincott Williams &

Wilkins; 2005.

8. Sarwark JF, Surgeons AAoO, Pediatrics AAo. Essentials of Musculoskeletal Care. 4th ed:

American Academy of Orthopaedic Surgeons; 2010.

9. Frank HN. Atlas of Neuroanatomy and Neurophysiology-Selections from the Netter

Collection of Medical Illustrations. 2002.

10. Sriphirom P, Raungthong N, Chutchawan P, Thiranon C, Sukandhavesa N. Influence of a

secondary downsizing of the femoral component on the extension gap: a cadaveric

study. Orthopedics. 2012;35(10):56.

11. กอก เชยงทอง, ปรชา ชลดาพงศ. การตรวจรางกายทางออรโทปดกส = Physical

examination in orthopaedics. พมพครงท 2. เชยงใหม : คณะแพทยศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม, 2549.

Approach to Neck & Back pain

Documents

Transcript of Approach to Neck & Back pain