Applications of infrared ray for drying agricultural products

13
การประยุกต์ใช้รังสีอินฟราเรดในการอบแห้งผลิตผลทางการเกษตร Applications of Infrared Ray for Drying Agricultural Products จักรมาส เลาหวณิช อาจารย์คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม บทนํา การลดความชื นเป็ นกระบวนการสําคัญกระบวนการหนึ งในการจัดการผลิตผลทางการเกษตร ภายหลังขั นตอนการเก็บเกียว ซึ งโดยทั วไปจะใช้วิธีการตากผึ งบนลานให้ผลผลิตได้รับความร้อนจาก การแผ่รังสีของดวงอาทิตย์ เพือลดความชื ผลิตผลทางการเกษตร เนืองจากมีค่าใช้จ่ายตํ แต่อาจต้อง อาศัยระยะเวลานาน และอาจมีสิงแปลกปลอมปะปนมาในระหว่างการตาก หรือสภาวะอากาศอาจไม่ เอื ออํานวยทําให้ต้องใช้เวลานาน ดังนั นจึงมีการพัฒนาวิธีการทีทําให้สามารถลดความชื นด้วยเวลาทีสั ลงโดยอาศัยหลักการแลกเปลียนความร้อนของวัตถุ ทั งการนํา การพา และการแผ่รังสี ซึ งเครืองอบแห้ง แบบลมร้อน ถือเป็ นวิธีที นิยมและแพร่หลายมากทีสุด โดยมีการใช้งานทั งในระดับโรงงานอุตสาหกรรม เกษตรขนาดใหญ่จนถึงกลุ่มเกษตรกรทีแปรรูปผลผลิตจําหน่าย อาทิเช่น เครืองอบแห้งแบบพ่นฝอย เครืองอบแห้งแบบฟลูอิไดซ์เบด เครืองอบแห้งแบบฮีตปั ม และเครืองอบแห้งแบบถังเก็บเป็นต้น อย่างไรก็ดีการใช้ลมร้อนเป็นตัวกลางในการอบแห้งนั นจะมีค่าใช้จ่ายทีเพิ มขึ นเมือเทียบกับการตากผึ บนลาน นอกเหนือจากวิธีการดังกล่าว การลดความชื วัสดุด้วยการแผ่รังสีอินฟราเรด ซึ งเป็นคลืแม่เหล็กไฟฟ้ า เป็นอีกเทคโนโลยี หนึ งทีกําลังได้รับความสนใจมากขึ นในการประยุกต์ใช้กับงานด้าน อุตสาหกรรมเกษตร เนืองจาก ประหยัดพลังงานและสามารถทําความร้อนวัสดุได้อย่างรวดเร็ว โดยรังสี ความร้อนทีแผ่ออกมาจะถ่ายโอนความร้อนให้กับผิววัสดุโดยตรงและสามารถทะลุผ่านเข้าไปในเนื วัสดุได้ระดับหนึ ง จึงเหมาะสมกับการอบแห้งวัสดุชั นบาง นอกจากนั ข้อดีของการใช้รังสีอินฟราเรด คือ โครงสร้างของอุปกรณ์ประกอบยังไม่ยุ่งยากซับซ้อน อีกทั งยังสามารถต่อการประยุกต์ใช้ร่วมกับ เทคนิคการอบแห้งอืนๆ อาทิ ร่วมกับการใช้ลมร้อน การใช้คลืไมโครเวฟ หรือแม้แต่การทําความร้อน ในระบบสุญญากาศ เป็นต้น บทความนี เป็ นการอธิบายถึง หลักการทํางานของรังสีอินฟราเรด ประเภทของอุปกรณ์กําเนิด รังสีฯ การถ่ายโอนความร้อนระหว่างอุปกรณ์กําเนิดรังสีกับวัสดุเกษตร งานวิจัยทีนํารังสีอินฟราเรดมา ประยุกต์ใช้ในการอบแห้ง และสรุปถึงแนวทางการนํารังสีอินฟราเรดมาประยุกต์ใช้ในการอบแห้ง ผลิตผลทางการเกษตร ซึ มุ่งหวังให้เป็ นประโยชน์ต่อการนําไปใช้งานอุตสาหกรรมเกษตร การวิจัยด้าน วิศวกรรมและเทคโนโลยี หลังการเก็บเกียวต่อไป

description

การลดความชื้นเป็นกระบวนการสำคัญกระบวนการหนึ่งในการจัดการผลิตผลทางการเกษตรภายหลังขั้นตอนการเก็บเกี่ยว ซึ่งโดยทั่วไปจะใช้วิธีการตากผึ่งบนลานให้ผลผลิตได้รับความร้อนจากการแผ่รังสีของดวงอาทิตย์เพื่อลดความชื้นผลิตผลทางการเกษตร เนื่องจากมีค่าใช้จ่ายต่ำ แต่อาจต้องอาศัยระยะเวลานาน และอาจ ...

Transcript of Applications of infrared ray for drying agricultural products

Page 1: Applications of infrared ray for drying agricultural products

การประยกตใชรงสอนฟราเรดในการอบแหงผลตผลทางการเกษตร

Applications of Infrared Ray for Drying Agricultural Products

จกรมาส เลาหวณช

อาจารยคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม

บทนา

การลดความช�นเปนกระบวนการสาคญกระบวนการหน� งในการจดการผลตผลทางการเกษตร

ภายหลงข�นตอนการเกบเก�ยว ซ� งโดยท�วไปจะใชวธการตากผ�งบนลานใหผลผลตไดรบความรอนจากการแผรงสของดวงอาทตยเพ�อลดความช�นผลตผลทางการเกษตร เน�องจากมคาใชจายต�า แตอาจตอง

อาศยระยะเวลานาน และอาจมส�งแปลกปลอมปะปนมาในระหวางการตาก หรอสภาวะอากาศอาจไม

เอ�ออานวยทาใหตองใชเวลานาน ดงน�นจงมการพฒนาวธการท�ทาใหสามารถลดความช�นดวยเวลาท�ส�นลงโดยอาศยหลกการแลกเปล�ยนความรอนของวตถ ท�งการนา การพา และการแผรงส ซ� งเคร�องอบแหงแบบลมรอน ถอเปนวธท�นยมและแพรหลายมากท�สด โดยมการใชงานท�งในระดบโรงงานอตสาหกรรมเกษตรขนาดใหญจนถงกลมเกษตรกรท�แปรรปผลผลตจาหนาย อาทเชน เคร�องอบแหงแบบพนฝอย เคร� องอบแหงแบบฟลอไดซเบด เคร� องอบแหงแบบฮตป7ม และเคร� องอบแหงแบบถงเกบเปนตน อยางไรกดการใชลมรอนเปนตวกลางในการอบแหงน�นจะมคาใชจายท�เพ�มข�นเม�อเทยบกบการตากผ�งบนลาน

นอกเหนอจากวธการดงกลาว การลดความช�นวสดดวยการแผรงสอนฟราเรดซ� งเปนคล�นแมเหลกไฟฟา เปนอกเทคโนโลยหน�งท�กาลงไดรบความสนใจมากข�นในการประยกตใชกบงานดานอตสาหกรรมเกษตร เน�องจาก ประหยดพลงงานและสามารถทาความรอนวสดไดอยางรวดเรว โดยรงส

ความรอนท�แผออกมาจะถายโอนความรอนใหกบผววสดโดยตรงและสามารถทะลผานเขาไปในเน�อวสดไดระดบหน�ง จงเหมาะสมกบการอบแหงวสดช�นบาง นอกจากน�นขอดของการใชรงสอนฟราเรด

คอ โครงสรางของอปกรณประกอบยงไมยงยากซบซอน อกท�งยงสามารถตอการประยกตใชรวมกบ

เทคนคการอบแหงอ�นๆ อาท รวมกบการใชลมรอน การใชคล�นไมโครเวฟ หรอแมแตการทาความรอน

ในระบบสญญากาศ เปนตน

บทความน� เปนการอธบายถง หลกการทางานของรงสอนฟราเรด ประเภทของอปกรณกาเนด

รงสฯ การถายโอนความรอนระหวางอปกรณกาเนดรงสกบวสดเกษตร งานวจยท�นารงสอนฟราเรดมาประยกตใชในการอบแหง และสรปถงแนวทางการนารงสอนฟราเรดมาประยกตใชในการอบแหง

ผลตผลทางการเกษตร ซ� งมงหวงใหเปนประโยชนตอการนาไปใชงานอตสาหกรรมเกษตร การวจยดาน

วศวกรรมและเทคโนโลยหลงการเกบเก�ยวตอไป

Page 2: Applications of infrared ray for drying agricultural products

หลกการทางานของรงสอนฟราเรดสาหรบการอบแหง

รงสอนฟราเรด (Infrared ray) ถกคนพบโดยบงเอญโดย Sir William Herschel นกดาราศาสตร

ชาวองกฤษในป ค.ศ. 1800 ขณะทาการศกษาเก�ยวกบแสงจากดวงอาทตย ซ� งคณสมบตของรงส

อนฟราเรด เปนคล�นแมเหลกไฟฟา (Electromagnetic wave) ท�สงผานพลงงานออกมาจากวตถรอนในรปของการแผรงสความรอน (Thermal radiation) ดวยอณหภมของตววตถเองโดยไมตองอาศยตวกลาง

หรอตวนาในการสงผานความรอนไปยงวตถเยน ตวอยางเชนดวงอาทตยท�แผรงสความรอนออกมาท�อณหภมผวประมาณ 5,487 °C โดยมรงสอนฟราเรดเปนสวนประกอบประมาณ 48% ของรงสท�แผออกมาท�งหมด นอกจากน�นยงประกอบดวยรงสท�มองไมเหนดวยตาเปลาคอ รงสอลตราไวโอเลต

(Ultraviolet ray, UV) และรงสท�มองเหนไดดวยตาเปลา (Visible ray) ซ� งรวมเรยกวา Solar radiation

โดยมชวงความยาวคล�น (Wave length, λ) อยระหวาง 0.1 µm ถง 3 µm ซ� งเปนรงสอนฟราเรดในชวง

ความยาวคล�นระหวาง 0.1 µm ถง 0.4 µm (ภาพท� 1) อยางไรกด การใหความรอนโดยรงสอนฟราเรดน�จะไมกอใหเกดปฏกรยาทางเคมทางแสง (Photochemical) เหมอนกบรงสอลตราไวโอเลต จงไมทาให

เกดการเผาไหมโดยตรงกบผวหนงรางกายของคน [7] [11]

ภาพท� 1 ชวงความยาวคล�นแมเหลกไฟฟาท�มคณสมบตเปนรงสความรอน [11]

อนฟราเรดเปนคล�นแมเหลกไฟฟาท�มคาความยาวคล�นอยระหวาง 0.7 - 1,000 µm [11] แตชวง

คล�นท�มคณสมบตในการแผรงสความรอนน�นมคาความยาวคล�นอยระหวาง 0.1 - 100 µm โดยจาแนก

ไดเปน 3 ชวงคอ อนฟราเรดยานใกล (Near infrared มชวงความยาวคล�น 0.7 - 3 µm) อนฟราเรดยาน

กลาง (Medium infrared มชวงความยาวคล�น 3 - 25 µm) และ อนฟราเรดยานไกล (Far infrared มชวง

ความยาวคล�น 25 - 100 µm)

Page 3: Applications of infrared ray for drying agricultural products

วตถรอนท�แผรงสสมบรณ (Perfect radiator) จะเรยกวาวตถดา (Black body) ซ� งคณสมบตการแผรงส (Emissivity, ε) คอ ε = 1 ตามกฎการแผรงสความรอนของเคอรชอฟฟ (Kirchhoff’ s law of

thermal radiation) เม�อเกดการแลกเปล�ยนความรอนจากวตถรอนท�แผรงสความรอนไปยงวตถท�เยนกวาน�น จะมการดดซบพลงงานไวภายในวสด (Absorptivity, α) ซ� งจะแปลงเปนพลงงานความรอน มการ

สงผาน (Transmissivity, τ) และมการสะทอนกลบ (Reflectivity, ρ) ข�นอยกบคณสมบตของวตถน�น

(ภาพท� 2) โดยพลงงานท�วตถไดรบการแผรงสมาท� งหมดสามารถเขยนเปนความสมพนธไดเปน

α+τ+ρ = 1 หากวตถท�รบรงสมคาดดซบพลงงานเทากบคาการแผรงสของวตถรอน โดยท�ไมมการ

สะทอนกลบและสงผานทะลเน�อวตถไป พลงงานท�วตถไดรบการแผรงสมาท�งหมดสามารถเขยนเปนความสมพนธไดเปน α =ε = 1 [9] [11]

ภาพท� 2 การสะทอน การดดซม และการสงผานพลงงานของวตถท�รบรงสอนฟราเรด [11]

วตถดาน�นเปนวตถในอดมคต (ε = 1) ซ� งสาหรบวตถจรงน�นคณสมบตการแผรงสท�ปลดปลอยออกมาจะข�นอยกบคณสมบตของวตถน�น เชน อณหภมผววตถรอน ส มมการแผรงส ความหยาบมนเงา

ของผวเปนตน ทาใหคาพลงงานท�ปลดปลอยออกมามคาไมถงหน�ง (ε < 1) โดยพลงงานความรอนจาก

การแผรงสออกมา (Thermal radiation power) สามารถคานวณดวยกฏของ สเตฟาน–โบลแมน (Stefan-

Boltzmann law) ดงสมการท� (1)

Q = εσAT4 (1) โดย Q = พลงงานความรอนจากการแผรงส (watt, W หรอ J/s)

ε = คาความสามารถในการแผรงสของวตถเทา (มคา 0 ถง 1) σ = คาคงท�ของ สเตฟาน – โบลแมน (5.67 x 10-8 W/m2 K4)

A = พ�นท�ผว (m2) T = อณหภมสมบรณ (K, °C + 273)

Page 4: Applications of infrared ray for drying agricultural products

สวนวตถท�รบรงสอนฟราเรดน�น ปรมาณรงสท�ถกดดซบดวยวตถเทาน�น ความสามารถในการดดซบรงส (α) จะถกสมมตใหมคาเทากบความสามารถในการแผรงสของวตถน�น (ε) โดยท�เม�อความยาวคล�นของรงสอนฟราเรดกาหนดโดยตนกาเนดรงสอณหภมท�สงกวาจะใหความยาวคล�นท�ส�นกวาและการแทรกซมลกกวา ปรมาณสทธของการถายโอนความรอนสวตถจงเทากบอตราการดดซบลบจาก

อตราการแผรงสดงสมการท� (2)

Q = εσA(T1

4 - T2

4) (2)

โดย T1 = อณหภมของวตถท�แผรงส (K)

T2 = อณหภมของวตถท�ดดซบรงส (K)

การปลดปลอยพลงงานของวตถจากการแผรงสตอหนวยพ�นท�ของวตถรอนท�อณหภมตาง ๆ (Spectral blackbody emissive power) มความสมพนธกบความยาวคล�นของวตถรอนน�น ซ� งหากกาหนดคาความยาวคล�นกบอณหภมสมบรณของวตถ จะสามารถสรางกราฟความสมพนธระหวางความ

ยาวคล�นกบอณหภมคาตางๆ ของวตถท�พลงงานจากการแผรงสอนฟราเรดของวตถดา (ภาพท� 3)

ภาพท� 3 แสดงคาอณหภมท�ตาแหนงความยาวคล�นสงสดจากกบคาพลงงานจากการแผรงสอนฟราเรด

ของวตถดา [11]

ซ� งวตถรอนจะแผรงสออกมาใหเหนเปนชวงความยาวคล�นท�กวางและมจดสงสด (Peak

wavelength, λmax

) ของเสนกราฟแสดงถงตาแหนงท�วตถปลดปลอยพลงงานออกมาสงสดในขณะน�น ซ� งความยาวคล�นสงสดจะสมพนธกบคาอณหภมผวของวตถรอนน�นในขณะท�แผรงสและเปนไปตามกฏของเวนน (Wien’s displacement law) โดยคานวณไดดงสมการท� (3) [9] [11]

Page 5: Applications of infrared ray for drying agricultural products

λmax

T = 2897.6 µm.K (3)

เม�อ λmax

= ความยาวคล�นสงสดท�แผรงส (µm)

T = อณหภมผวของวตถท�แผรงส (K)

ตวอยางเชน วตถดามอณหภมผว 1000 K (727 °C) จะมคาความยาวคล�นสงสดท�แผรงส 2.898 µm อยางไรกตามความสมพนธดงกลาวหากเปนการแผรงสของวตถจรง ยอมจะปลดปลอยพลงงาน (Q)

ออกมาไดนอยกวาวตถดาเสมอข�นอยกบคาความสามารถในการแผรงส (ε) ของวตถน�นๆ

ประเภทของอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรด

การใหความรอนโดยใชรงสอนฟราเรด เปนการใหความรอนในรปของคล�นแมเหลกไฟฟาโดยวตถรอน ซ� งหากแบงตามแหลงการใชพลงงานของกบอปกรณกาเนดรงส สามารถแบงไดเปน 2

ประเภทคอ ชนดใชไฟฟากบชนดใชกาซปโตเลยมเหลว หรอ LPG (ภาพท� 4) โดยอปกรณกาเนดรงส

แบบใชไฟฟา (Electrically heated radiator) ทางานดวยการปลอยกระแสไฟฟาผานตวกระจายความรอน

เชน ลวดนโครม หรอ ทงสเตน ซ� งจะกระจายความรอนใหแกวตถกาเนดรงส ท�มหลายประเภทไดแก Tungsten filament lamp Metal sheath Radiant rod Quartz tubes และแบบ Quartz lamp เปนตน สวน

อปกรณกาเนดรงสแบบใช LPG จะประกอบดวยแผนรพรน (Perforate plate) ซ� งดานบนจะเปนโพรงสาหรบผสมอากาศกบกาซ เม�อเกดการเผาไหมพลงงานความรอนจะแพรผานรพรนจะทาให แผนรพรนท�ทาจากเซรามก (Ceramic emitter) แลวแผรงสความรอนออกมา โดยมประสทธภาพการแผรงส

ประมาณ 60% นอกจากน�นอปกรณกาเนดรงสยงสามารถแบงตามชวงความยาวคล�นท�ทางานเปน 3 ชวงคอ

ชวงความยาวคล�น 0.7-2 µm 2-4 µm และมากกวา 4 µm มชนดและชวงอณหภมของแหลงกาเนด

แตกตางกน ดงแสดงในตารางท� 1 ซ� งแตละชวงความยาวคล�นจะมความเหมาะสมในการนามาประยกตใชในงานอตสาหกรรม เชน อตสาหกรรมส�งทอ กระดาษ เคลอบสผลตภณฑ ผลตภณฑเซรามก ทาแหงกาว รวมถงการอบสพนสรถยนต เปนตน

(a) (b)

ภาพท� 4 อปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดโดยใชพลงงานไฟฟา (a) และแบบใชกาซปโตเลยมเหลว (b)

Page 6: Applications of infrared ray for drying agricultural products

ตารางท� 1 ประเภทของอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดแบงตามชวงความยาวคล�นแมเหลกไฟฟา

Infrared peak wavelengths

0.7 – 2 (µm) 2 – 4 (µm) > 4 (µm)

Emitter types Tungsten filament lamp

T-3 Quartz lamp

Coil or wire in unsealed

Quartz tube or panel

Metal radiant tube

Electric ceramic emitter

Gas-fired ceramic emitter

Glass panel

Ceramic panel

Ceramic tube

Radiant source

temperature °C 500 - 2,200 °C 500 – 900 °C 300 – 700 °C

Emissivity 86 – 72 % 60 – 40 % 50 – 20 %

Typical

Applications

>Preheating

>Surface coating

>Electronic parts drying

>Gelling PVC

>Coating on fabric

>Preheating

>Drying

- silk screen inks

- papers

- grain & fruit

>Heating wooden panels

>Preheating

>Drying

- silk screen inks

- textiles

- paint & lacquers

- grain & fruit

ดดแปลงจาก [11] [13] [14] [16] [20]

Page 7: Applications of infrared ray for drying agricultural products

การถายโอนความรอนระหวางรงสอนฟราเรดกบวสดเกษตร

ในอตสาหกรรมแปรรปผลตผลเกษตร พบวามการพฒนาใชรงสอนฟราเรดอยระดบหน� ง อาทเชนในประเทศญ�ปนมการใชในการทาแหงสาหราย ผงกะหร� แครอท และฟกทอง อกท�งยงพบวาสามารถใชไดดในอตสาหกรรมการทาแหงอาหารท�มความช�นต�า เชน ผงโกโก แปง เมลดธญพช มอลท ผลตภณฑพาสตาและผงชา เปนตน สวนวสดท�มความหนา ยงคงพบวามขอจากดในการใชงานอย ซ� งตองมการพฒนารวมกบเทคนคการอบแหงอ�นๆ เชน รวมกบการใชคล�นไมโครเวฟ หรอลมรอน รงสอนฟราเรดน�นเหมาะสาหรบใชในการใหความรอนวตถโดยเฉพาะท�บรเวณผว (Surface

drying) ดงน�นวตถท�จะรบการถายโอนความรอนจากรงสอนฟราเรดไดดน�น ควรมลกษณะบาง มคาการสะทอนรงสต�า ผวไมมลกษณะมนวาว มคณสมบตการดดซบสง (High absorptivity) นอกจากน�นอตรา

การถายโอนความรอนของวตถยงข�นอยกบปจจยไดแก ระดบการแผรงสท�แสดงคาเปนอณหภมของผวหนาวตถรอนท�แตกตางกน และระดบความเขมของรงสซ� งข�นอยกบระยะหางระหวางวตถรอนกบวตถรบความรอน [7] [11] ซ� งสาหรบวสดทางการเกษตรท�เปนวตถช�น (Moist materials) นอกจาก

คณสมบตการดดซบและสงผานพลงงานของวตถแลว ตองศกษาคณสมบตในแงของ ความยาวคล�นของวตถรอน และความหนาของวตถท�รบพลงงานซ� งจะเก�ยวพนกบปรมาณน� าในวตถดวย แตโดยท�วไปวตถช�นสวนมากจะมคาการดดซบพลงงานต�าหากคาการสงผานพลงงานมคาสง โดยความสมพนธของ

การดดซบคล�นอนฟราเรดของน� าในวตถ (ภาพท� 5) มกจะพบวามคาการสงผานพลงงานสงท�ความยาวคล�นส�นถงปานกลาง [11] ซ� งชวงความยาวคล�นท�เหมาะสมมคาประมาณใกลเคยง 3 และ 6 µm ท�พบวาน�ามคา การดดซบพลงงานเกนกวา 80% [15] [20]

ภาพท� 5 ความสมพนธของการดดซบ (Absorptivity) คล�นอนฟราเรดของน�าในวตถ [20]

Page 8: Applications of infrared ray for drying agricultural products

การอบแหงผลตผลเกษตรดวยรงสอนฟราเรดโดยตรง

เคร�องอบแหงท�ใหความรอนโดยการแผรงสอนฟราเรดน�นมท�งแบบเปนงวด (Batch type) และ

แบบตอเน�อง (Continuous type) แตจดหลกในการออกแบบและสรางเคร�องอบแหงเหมอนกนคอ ตองเกดการแผรงสตรงสวตถท�ตองการใหความรอน ซ� งมการออกแบบใชงานในหลายรปแบบ อาท แบบ

สายพานลาเลยง (Conveyor type) แบบถงหมน (Rotary drum type) แบบรางเขยา (Vibrating tray type)

แบบอโมงค (Tunnel type) เปนตน (ภาพท� 6)

ภาพท� 6 ตวอยางเคร�องอบแหงท�ใชอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดใหความรอน [17] [18] [19]

จะสงเกตไดวาการอบแหงโดยใชรงสอนฟราเรดอาศยหลกการท�คลายคลงกบการตากวสดบนลานเพ�อรบการแผรงสจากแสงอาทตย วสดจะไดรบความรอนท�บรเวณผวเปนสวนใหญ (Surface

drying) ซ� งแตกตางจากการอบแหงดวยวธการอ�นๆ ดงน�นการใชรงสอนฟราเรดจาเปนตองคานงถงลกษณะการแผรงสกระจายใหแกวสดซ� งข�นอยกบเง�อนไขสาคญเชน ระดบความเขมของรงส (Radiant

intensity) ระยะหางระหวางอปกรณกาเนดรงสถงผววสดท�ตองการใหความรอน ขนาดความหนาบางของวสด และการเคล�อนท�คลกเคลาไปมาภายในถงหมนหรอแผบางอยภายในถาดของวสดในระหวางการอบแหง เปนตน ซ� งนกวจยไดมการพฒนาหองอบ (Drying chamber) สาหรบการใหความรอนโดย

ใชรงสอนฟราเรดเพ�อการวจยอาท [1] ไดศกษาการเปล�ยนแปลงความช�นของขาวบารเลย ดวยชดทดสอบท�ใช อนฟราเรดฮตเตอรไฟฟาขนาด 0.4x0.3 m2 ตดต�งหางจากถาดอบแหงขนาด 0.2x0.2 m2 ท�อยดานลาง 0.15 m [3] ไดวจยและประเมนคณภาพขาวน�งจากการทดสอบอบแหงดวยรงสอนฟราเรดโดยมปจจยท�ทดสอบประกอบดวยระดบความเขมของรงส ระยะหางระหวางแหลงกาเนดรงสถงถาดอบ

และระดบช�นความหนาของขาวเปลอกน� งในถาดซ� งมระบบส�นสะเทอนเพ�อชวยใหขาวเปลอกพลกไปมาและไดรบรงสท�สม�าเสมอ (ภาพท� 7a) นอกจากน�นแลว [2] ทาการศกษาการอบแหงขาวเปลอกดวย

รงสอนฟราเรดเชนกนโดยใช Laboratory catalytic infrared (CIR) dryer ท�มแหลงกาเนดรงสอนฟราเรดแบบใชกาซธรรมชาตเปนเช�อเพลง โดยอณหภมผวของแหลงกาเนดมคาประมาณ 500 °C คาความยาว

คล�นสงสด (λmax

) ประมาณ 3.3 µm โดยตดต�งถาดอบแบบส�นท�ระยะหางจากแหลงกาเนดรงสประมาณ 0.265 m (ภาพท� 7b)

Page 9: Applications of infrared ray for drying agricultural products

ภาพท� 7 อปกรณทดสอบการอบแหงโดยใชรงสอนฟราเรดโดยตรง (a) แบบใช Electric infrared heater

[2] (b) แบบใช Gas-fired infrared heater [3]

Laohavanich et al. [8] ไดทดลองใหเหนถงผลของปจจยตางๆ ภายในหองอบแหงดวยรงส

โดยตรงตอลกษณะการกระจายของรงสบนระนาบราบภายในหองอบแหงโดยทดสอบดวยหองอบแบบ

เปนงวด ใชอปกรณกาเนดรงสแบบ Gas-fired infrared emitter ซ� งมอณหภมผวขณะทางาน 700 – 900 °C ตรงกบคาความยาวคล�นสงสดประมาณ 2.9 – 2.5 µm (ภาพท� 8) ซ� งปจจยท�ศกษาไดแก ระดบความ

ยาวคล�นของอปกรณกาเนดรงส ระยะหางระหวางอปกรณกาเนดรงสกบระนาบอบแหง และตาแหนง

ตางๆ บนระนาบ โดยพบวาทกปจจยมผลตอระดบการรบรงสท�แสดงดวยคาอณหภมอากาศในหองอบท�ตาแหนงตางๆ ซ� งหากรงสท�แผมคาความยาวคล�นต�า หรอระยะหางระหวางอปกรณกาเนดรงสกบระนาบอบแหงมคานอย จะทาใหมความแตกตางของระดบอณหภมอากาศสงอยางชดเจนดงแสดงใน

ภาพท� 9 โดยพ�นท�บรเวณใกลแหลงกาเนดจะไดรบรงสความรอนมากทาใหกราฟแสดงเสนความชนสง

แตหากเพ�มระยะหางของระหวางอปกรณกาเนดกบระนาบอบแหงจะพบวากราฟพ�นผวมความราบเรยบแสดงใหเหนวาทกตาแหนงบนระนาบภายในหองอบแหงไดรบรงสความรอนใกลเคยงกน

Data monitoringand logging

Gas-firedinfraredemitter

Exhaust airslide door

Natural gasTank and controller

Air Temperature

sensors(Thermocouples)

Absorbing surface

on horizontal plane

Gas-firedinfraredemitter

Aluminumwall

Drying Chamber

Data monitoringand logging

Gas-firedinfraredemitter

Exhaust airslide door

Natural gasTank and controller

Air Temperature

sensors(Thermocouples)

Absorbing surface

on horizontal plane

Gas-firedinfraredemitter

Aluminumwall

Drying Chamber

ภาพท� 8 Gas-fired infrared dryer ตดต�งอปกรณวดอณหภมอากาศบนระนาบราบภายในหองอบแหง [8]

Page 10: Applications of infrared ray for drying agricultural products

ภาพท� 9 กราฟพ�นผวแสดงการกระจายรงสบนระนาบราบภายในหองอบโดยแสดงเปนอณหภมอากาศ

เม�อทดสอบท�ระดบ ความยาวคล�นสงสดของอปกรณกาเนดรงส 2.70 µm มระยะหางถงระนาบ

อบแหง 0.20, 0.30, 0.40 และ 0.50 m [8]

ดงน�นในการออกแบบสรางเคร�องอบแหงดวยรงสอนฟราเรดสาหรบผลตผลเกษตรโดยตรงน�นมเง�อนไขการออกแบบท�ตองคานงถงไดแก ระดบความยาวคล�นท�เลอกใช ระยะหางระหวางอปกรณกาเนดรงสกบระนาบอบแหง ชนดของผนงหองอบท�ตองคานงถงคณสมบตในการสะทอนรงส

คณสมบตของของวสดเชน ความช�น มตความหนา รวมท�งช�นความหนาของวสดในหองอบ ท�งน� จะเปนการพจารณาเพ�อเลอกเง�อนไขการอบแหงท�วสดจะไดรบปรมาณรงสเทาเทยมกนและเปนเง�อนท�วสดสามารถดดซบพลงงานความรอนไวไดมากซ� งจะมผลทาใหระยะเวลาในการอบแหงส� นในขณะท�ไดวสดท�มคณภาพตามความตองการ

การอบแหงผลตผลเกษตรดวยรงสอนฟราเรดรวมกบเทคนคอ�น

นอกเหนอจากการอบแหงดวยรงสอนฟราเรดอบแหงผลตผลเกษตรโดยตรงแลว ยงมการ

ประยกตใชรวมกบเทคนคการอบแหงอ�นๆ ท�งน� เน�องจากรงสอนฟราเรดจะมประสทธภาพสงเฉพาะใน

ลกษณะการอบแหงช�นบางโดยเฉพาะบรเวณผวของผลตผลเกษตรท�รบรงสโดยตรง การใชงานรวมกบ

คล�นไมโครเวฟซ�งสามารถส�นสะเทอนโมเลกลน�าภายในวสดไดจะทาใหวสดไดรบการถายเทความรอน

อยางท�วถง นอกจากน�นการใชระบบสญญากาศและลมรอนรวมกบรงสอนฟราเรดกพบวาทาใหอตรา

การแพรของความช�นสงข�นซ� งจะทาใหสามารถยนระยะเวลาท�ใชในการอบแหงผลผลตไดผลเปนอยางด

ตวอยางของอปกรณอบแหงท�ทางานรวมกบอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดมอยหลายลกษณะ อาทเชน Nathakaranakule et al. [10] ทดสอบการอบแหงลาไยโดยใชเคร�องอบแหงแบบลมรอน

เปรยบเทยบกบแบบฮตป7มโดยตดต�งอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดไกลชนดแทงอยภายในหองอบผล

Page 11: Applications of infrared ray for drying agricultural products

ลาไย (ภาพท� 10(a)) Dondee et al. [4] ทดสอบอบแหงถ�วเหลองดวยเคร�องอบแหงแบบฟลอไดซเบดและตดต�งอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดใกลท�ดานบนของหองอบแหง (ภาพท� 10(b)) Swasdisevi et al.

[12] ทดสอบอบแหงกลวยแผนดวยเคร�องอบแหงสญญากาศ โดยตดต�งอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรด

ไกลภายในหองอบแหง(ภาพท� 10(c)) และ Glouannec et al. [5] ท�ศกษาการอบแหงวสดพรนโดยใชท�งรงสอนฟราเรด ไมโครเวฟ และลมรอน (ภาพท� 10(d)) เปนตน

(a) (b)

(c) (d)

ภาพท� 10 ตวอยางเคร�องอบแหงแบบผสมระหวางการใชรงสอนฟราเรดกบเทคนคอบแหงตางๆ (a)

เคร�องอบแหงแบบลมรอนและแบบฮตป7มตดต�งอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดไกล (b) เคร�อง

อบแหงแบบฟลอไดซเบดตดต�งอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดใกล (c) เคร�องอบแหงสญญากาศตดต�งอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดไกล (d) เคร�องอบแหงแบบใชรงสอนฟราเรดรวมกบคล�นไมโครเวฟและลมรอน

จดเดนของการใชรงสอนฟราเรดในการอบแหงคออปกรณรงสอนฟราเรดสามารถตดต�งไดสะดวกกบทกเทคนคการอบแหง มชนดของอปกรณใหเลอกประยกตใชจานวนมาก ซ� งสามารถนาเขาไปเสรมหรอรวมกบเทคนคการอบแหงอ�นๆ เพ�อทาใหไดเง�อนไขการถายเทความรอนท�เหมาะสมกบวสดมากข�น นอกจากน�นยงสามารถลดการใชพลงงานลง ดงเชนผลการวจยของ Hebbar et al. [6] ท�ทาการศกษาการอบแหงแครอทและมนฝร�งโดยใชรงสอนฟราเรดรวมกบลมรอน พบวาสามารถลดระยะเวลาการอบแหงได 48% ลดการสญเสยในการใชพลงงานสาหรบการอบแหงได 63% เม�อเทยบกบการอบแหงดวยลมรอนเพยงอยางเดยวเปนตน

Page 12: Applications of infrared ray for drying agricultural products

บทสรปแนวทางการนารงสอนฟราเรดมาประยกตใชในการอบแหงผลตผลทางการเกษตร

รงสอนฟราเรดน�นเหมาะสาหรบใชในการใหความรอนวสดโดยเฉพาะท�บรเวณผว ดงน�นการประยกตใชรงสอนฟราเรดอบแหงผลตผลทางการเกษตรโดยตรงซ� งเปนวสดช�น จงควรออกแบบหอง

อบแหงใหวสดสามารถแผเปนช�นบางไดด และมกลไกในการพลกหรอเขยาใหวสดไดรบรงสเทาเทยม

กน สวนในกรณท�ปอนวสดใหมช�นความหนาเพ�มข�นอาจเลอกใชเปนอปกณอบแหงแบบโรตารตดต�งครบสาหรบพลกผสมวสดภายในดรมเพ�อรบรงสเปนตน อยางไรกดการปอนวสดดวยช�นความหนาท�มากเกนไปจนเกนขอบเขตท�รงสอนฟราเรดจะแผกระจายถงอาจไมมประโยชนและจะทาใหตองใชเวลา

ในการอบแหงเพ�มข�น นอกจากน�นการเลอกชนดของอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดใหเหมาะสมกบชวง

ท�ผลผลตมคาความสามารถในการดดซบพลงงานสงยงเปนส�งท�ตองคานงถงโดยตองพจารณาเลอก

อปกรณใหมคาความยาวชวงคล�นสงสดท�ปลดปลอยออกมาสมพนธคณสมบตของวสด สวนตาแหนง

ในการตดต�งอปกรณกาเนดรงสท�เหมาะสมน�นจะพจารณาตามรปแบบอปกรณอบแหง เชนเคร� องอบแหงแบบเปนงวดหรอสายพานลาเลยง อปกรณกาเนดรงสจะตดต�งท�ดานบน และดานลางของระนาบอบแหง โดยพ�นท�อบแหงจะแปรผนตามระยะหางระหวางแหลงกาเนดรงสกบระนาบอบแหง สาหรบการประยกตใชอปกรณกาเนดรงสรวมกบเทคนคการอบแหงอ�นๆ จะเปนการนาจดเดนของแตละ

อปกรณมาทางานรวมกนเพ�อลดความช�นวสด ทาใหเคร�องอบแหงมประสทธภาพสงข�น โดยอปกรณกาเนดรงสอนฟราเรดท�เลอกใชน�นจะพจารณาเชนเดยวกนกบกรณท�กลาวมาขางตน รวมกบลกษณะ

เฉพาะท�ตองการพจารณาของอปกรณท�ตดต�งรวมกน ท�งน� จะตองคานงถงการเปล�ยนแปลงของผลผลตในระหวางการอบแหงเปนหลกเพ�อใหไดผลตภณฑท�มคณภาพดวยเปนสาคญ

เอกสารอางอง

[1] Afzal T.M., Abe T. (2000). Simulation of moisture changes in barley during far infrared radiation drying. Computers Electronics in Agriculture: 26(2); 137–145.

[2] Amaratunga K.S.P., Pan Z., Zheng X., Thompson J.F. (2005). ASAE Annual International Meeting, Tampa Convention Center, Tampa, Florida, 17-20 July 2005, Paper Number 056005, 10 p.

[3] Das I, Das S.K., Bal K.S. (2004) Drying performance of a batch type vibration aided infrared dryer. Journal of Food Process Engineering: 64; 129-133.

[4] Dondee S., Meeso N., Soponronnarit S., Siriamornpun S. (2011). Reducing cracking and breakage of soybean grains under combined near-infrared radiation and fluidized-bed drying. Journal of Food Process Engineering: 104; 6-13.

[5] Glouannec P., Lecharpentier D., Noel H. (2002) Experimental survey on the combination of radiating infrared and microwave sources for the drying of porous material. Applied Thermal Engineering: 22; 1689–1703.

[6] Hebbar U.H., Ramesh M.N. (2004). A combined infrared and hot air heating system for food processing, Indian patent application 2001; 366/DEL/02.

Page 13: Applications of infrared ray for drying agricultural products

[7] Fellows P. (1990) Food Processing Technology. Cornwall: Ellis Horwood Limited; 1988. [8] Laohavanich J. Yangyuen S. Wongpichet S. (2009) The Application of Response Surface

Methodology for Designing The Drying Area for Gas-Fired Infrared Dryer. in The 20th DAAAM World Symposium “Intelligent Manufacturing & Automation: “Theory, Practice & Education” 25-28 November 2009. Viena. Austria.

[9] Mujumdar A.S. editor. (1995) Handbook of industrial drying. volume 1. 2nd ed. New York: Marcel Dekker.

10] Nathakaranakule A., Jaiboona P., Soponronnarit S. (2010) Far-infrared radiation assisted drying of longan fruit. Journal of Food Engineering: 100(4); 662-668.

[11] Ozisik M.N. (1985) Heat transfer: a basic approach. New York: McGraw-Hill; 1985. [12] Swasdisevia T., Devahastin S., Sa-Adchoma P., Soponronnarita S. (2008) Mathematical

modeling of combined far-infrared and vacuum drying banana slice. Journal of Food Engineering: 92(1); 100-106

[13] http://wetheadmedia.com/mr-heater-40000-btu-low-intensity-infrared-tube-heater-review/ [14] http://www.acim-jouanin.fr/anglais/gamme_infrarouge_GB.html [15] http://www.adventures-in-dialectics.org/Adventures-In-Dialectics/Crises-by-Nature/Crises-

by-Nature.htm [16] http://www.best-b2b.com/Sub-cat/545/580/heating-refrigeration-temperature-control_37.html [17] http://www.bestengineeringtechnologies.com/fruits-vegetables-dehydration-machinery.html [18] http://www.kaalco.com/kreyenborg2.html [19] http://www.kerone.net/flask-cure-infrared-dryers.html [20] http://www2.dede.go.th/bhrd/old/web_display/factory/factory_infrared.html