Antik Anadolu Mitolojisi

55
ANTİK ANTİK BATI ANADOLU BATI ANADOLU MİTOLOJİSİ MİTOLOJİSİ Dr. Vural Dr. Vural Yiğit Yiğit 12.12.2015 12.12.2015

Transcript of Antik Anadolu Mitolojisi

Page 1: Antik Anadolu Mitolojisi

ANTİK ANTİK BATI ANADOLU BATI ANADOLU

MİTOLOJİSİMİTOLOJİSİDr. Vural Dr. Vural

YiğitYiğit12.12.201512.12.2015

Page 2: Antik Anadolu Mitolojisi

ANTİK DÖNEMDE BATI ANADOLU

Page 3: Antik Anadolu Mitolojisi

Antik Antik dönemddönemde Batı e Batı

AnadoluAnadoluYerleşiYerleşi

mimi

Page 4: Antik Anadolu Mitolojisi

B.ANADOLU MİTOLOJİSİNDE B.ANADOLU MİTOLOJİSİNDE DÖNEMLERDÖNEMLER

Kahramanlar dönemi(M.Ö.1200–750)Mitolojide en bilindik dönemdir. Olayların çoğunluğu Anadolu topraklarında gerçekleşmiş ve o dönemden bir çok kent kalıntısı ve tarihi eser kalmıştır.

Arkaik dönem(M.Ö. 750 – 480 ) Mısır ve Mezopotamya’nın etkisini yansıtır. Ege Adaları

ve Anadolu’nun batı kıyılarında yayılmış ve anıtsal İon tapınakları inşa edilmiştir.

Klasik dönem(M.Ö. 480 – 323) Mitolojinin altın dönemidir.

Page 5: Antik Anadolu Mitolojisi

ANADOLU MİTOLOJİK KAYNAĞI Kültürlerin geçiş ve toplanma yeri olan Anadolu,

yüzyıllar boyu, türlü uygarlıkların bıraktığı çok zengin bir kültür varlığına sahiptir.

Doğu ile batı arasında, birçok kültür ve onların mitolojik mirasını taşıması doğaldır.

Mitoloji, antik dönemlerde günlük yaşamı anlatan söylenlerdi. Daha sonra edebiyat haline geldi.

Onları bugüne ulaştıran da bu sözlü ve yazılı anlatımlar oldu.

Peki kimlerdi bunları derleyip, belleten? Günümüze dek ileten

?

Page 6: Antik Anadolu Mitolojisi

HOMEROSHOMEROS Homer’in M.Ö. 8. yy, Sakız Adasında doğup, İzmir

(Symirna) yöresinde yaşadığı söylenir. İlyada ve Odysseia adlı destanların derleyicisidir. Truva savaşına ilişkin söylenceleri toplayıp, İlyada

ve Odessa adlı eserde yörenin mitolojik görenekleri, dinî ve felsefî inançlarını dile getirmiştir.

Kahramanlar çağını anlattığı destanlar, Klasik Çağ Mitolojisini ve bütün batı edebiyatına etkilemiştir.

Antik dönemde Anadolu ve Ege halkı, İlyada ve Odesa'yı ezbere bilirdi.

Page 7: Antik Anadolu Mitolojisi

ODESSAVE İLYADA Odessa ve İlya’da Homeros'un ünlü destanlarıdır. İlyada,Troya Savaşını anlatır. (M.Ö 1184/1250 ?) Savaşın yapılışından yaklaşık 550 yıl sonra (M.Ö 750) Anadolu’nun batı kıyılarında, İyonya’da oluşturulduğu tahmin edilmektedir. Truva atının kahramanı Odysseus’un savaş sonrası evine yaptığı dönüş yolculuğunu konu edinmiştir. Truva Savaşı'ndan sonra Odysseus’un evinin bulunduğu İthake’ye dönmesi bir on sene daha alır. Odysseus’un yokluğunda, karısı Penelope ve oğlu Telemakhos, Penelope ile evlenmek isteyen bir grup azılı taliple baş etmek

zorunda kalır.

Destanın 1572 yılına ait Rihel baskısı. Yunanca ve Latince olarak Strasbourg'da basılmıştır. İlyada (Yunanca: Ἰλιάς, Iliás), Homeros'un Troya Savaşı'nı anlatan destanıdır.

Çok zeki bir adam olduğu varsayılır. Düşmanlarını zekası ve kurnazlığı ile yendi. Penelope ile evlendiği sıralarda Truva Savaşı başlayınca savaşa gitmemek için çeşitli bahaneler ileri sürdü ancak savaşa gitmek zorunda kaldı. Truva Atı fikri de Odisseas'a aitti.

Zeka tanrıçası tarafından çok sevilen kahraman Poseidon'un kinini kazandığından Truva dönüşü başına birçok belalar gelmiştir ve belalarla birlikte yaşadığı dönüş mitolojide bir nevi insanlığın öyküsü olarak bilinir, çünkü insanlara özgü zayıf yönler çerçevesinde gelişen olaylar anlatılır.

Page 8: Antik Anadolu Mitolojisi

HESİODOSHESİODOS Hesiodos, didaktik şiirin babası diye anılan

ünlü ozandır. MÖ 8. yüzyıl dolaylarında yaşamıştır. Anadolu’nun Ege kıyılarında; Aiolia'nın, Kyme

(İzmir, Aliağa) şehrinde doğmuştur. Nerede öldüğü bilinmez.

Dağlarda koyun güderken musalar, yani ilham perileri ona şairlik bağışlamışlardır.

Tanrılar ile alâkalı mitler üzerine «Theogonia-Tanrıların Doğuşu» ve çiftçi yaşamını anlatan «İşler ve Günler» başlıca eserleridir..

Page 9: Antik Anadolu Mitolojisi

OVİDİUS (M.Ö 43-17)OVİDİUS (M.Ö 43-17)Genelde aşk ve mitolojik temalı eserler yazan

Romalı şairdir.Aynı zamanda İstanbul'daki ünlü Kız Kulesi

hakkında bir efsanenin yazarıdır. Hero ile Leandros adlı iki gencin hüzünlü aşkını anlatan bir söylendir.

En ünlü yapıtı, dünyanın oluşumunu anlattığı 15 kitaptan oluşan «Metamorfozlar»dır.

Metamorfoz'un 6. cildinde Trakya kralı Tereus ile ilgili efsane anlatılır.

Page 10: Antik Anadolu Mitolojisi

MİTOLOJİDE TRAKYAMİTOLOJİDE TRAKYATereus, Trakya kralıdır. Ares'in oğludur ve

Procne ile evlidir ve Itys adında bir oğlu vardır.Tereus karısının kız kardeşi Atina prensesi

Philomela'yı arzulamaktadır. Onu birlikte olmaya zorlar ve bunu kimseye anlatmaması için dilini keser.

Tanrılar Tereus’u ibibik kuşuna, Procne’yi bülbüle ve Philomela’yı kırlangıça çevirir.

Bülbül olan Procne sürekli cıvıldıyarak oğlunu kaybedişini anlatır. Kırlangıç olan Philomela ise dili olmadığı için ötemez.

Page 11: Antik Anadolu Mitolojisi

ALTIN POSTALTIN POST Mitolojide zenginliği ve iktidarı sembolize

postun adıdır. Söylen, Çanakkale(Hellenspot) da başlar. Kendilerine Argonotlar denilen bir grup cesur

gencin, liderleri Jason ve gemici ustası Argos’un yaptığı ellibeş kürekli bir gemiyle bu postu ele geçirmek için, Kolhis (Gürcistan) ülkesine giderek ve uzun bir mücadele sonucunda postu almayı başarmışlardır.

Jason(İason)Yason burnu, adını bu söylenden alan Ordu ile samsun arasında doğal görünüme sahip bir yarımadadır.

Page 12: Antik Anadolu Mitolojisi

ALTIN POSTALTIN POST

Page 13: Antik Anadolu Mitolojisi

İDA DAĞI MİTOLOJİSİİDA DAĞI MİTOLOJİSİKaz Dağı veya İda Dağı, güzelliği ve görkemiyle

Antik Çağ mitoslarında yer alır.Klasik Mitolojideki olayların çoğu, İda Dağında

geçer. Bu dağlar bazen tanrılara veya efsanevi

kahramanlara ev sahipliği yapar, bazen de çok önemli şenlik ve yarışmalara mekan olur.

Yörede; Lelegler, Luviler, Peleaslar, Ledler, Frigler, Mysialılar,Troyalılar gibi Anadolu halkları, kendi kültür ve mitosları ile birlikte yaşamışlardır.

Page 14: Antik Anadolu Mitolojisi

İDA-KAZ DAĞLARIİDA-KAZ DAĞLARI

Page 15: Antik Anadolu Mitolojisi

İDA DAĞI SÖYLENLERİİDA DAĞI SÖYLENLERİ Homeros'un İliada destanında «Bin pınarlı İda» olarak geçmektedir. Efsaneye göre Hera, Afrodit ve Athena'nın katıldıkları,

Truva Savaşı'na yol açan o meşhur güzellik yarışması burada yapılmış, Zeus burada doğmuştur.

Tanrılar Truva Savaşı'nı buradan izlemiş ve Afrodit ilk kez burada aşık olmuş.

Hakim bir tepede Zeus Altarı isimli bir de tapınak bulunmaktadır.

Rivayet olunur ki, yüce Zeus bu tepede Afroditle sevişir ve bir yandan da savaş yönetirmiş.

Page 16: Antik Anadolu Mitolojisi

ZEUS İLE HERA’NIN EVLENMESİ

Zeus tanrıların başıdır. Hera ise Olymposlu tanrıçaların en büyüğü, Zeus’un karısıdır.

Hera ve Zeus İda Dağı’nda görkemli bir düğünle evlenirler.

"Hera dosdoğru yürüdü Gargaros doruğuna, İda’nın en yüksek tepesiydi bu,

Zeus onu gördü, görür görmez aşk sardı düşünceli kafasını,

Öyle bir aşkı ilk ilk birleştikleri gün duymuştu, ana babalarından gizli çıktıkları gün yatağa."

Page 17: Antik Anadolu Mitolojisi

AFRODİT’İN KAÇAMAKLARIAFRODİT’İN KAÇAMAKLARI Ankhises, Troia Savaşı'nın ardından Antandros’da

gemilerini inşa ederek oradan denize açılan ve Roma’yı kurduğuna inanılan kahraman Aeneias’ın babasıdır.

Tanrıça Afrodit, İda Dağı yamaçlarında sürülerini otlatan Ankhises’i görür ve âşık olur. Ankhises ile Aphrodite’nin birlikteliğinden Troia’lı kahraman Aeneias dünyaya gelir.

“Dardanielilerin başında Aeneias var, Ankhises’in oğlu, tanrısal Aphrodite doğurdu onu Ankhises’ten; bakmadı tanrıçalığına, birleşti İda Dağı eteklerinde bir ölümlüyle.” Homeros.

Page 18: Antik Anadolu Mitolojisi

Ankhises ve Afrodit

Page 19: Antik Anadolu Mitolojisi

HERMAFRODİTHERMAFRODİT Hermes ve Afrodit’nin birbaşka oğludur. Olağanüstü

güzellikteki çocuk İda ormanlarında büyütülmüştür. Onbeş yaşına geldiğinde dünyayı dolaşmaya çıkar.

Karia’da bulunduğu bir gün, güzel bir gölün kıyısına gelir. Bu gölün Salmakis adında bir Nymphe'si (peri) vardır ve Hermaphroditos’a âşık olur.

Nymphe aşkını söylemesine rağmen bir karşılık alamayınca, bir kenara gizlenip beklemeye başlar.

Suyun güzelliğine kapılan delikanlı soyunup göle girer. Tam bu sırada kenarda bekleyen Salmakis, kendi alanına giren delikanlıya sıkıca sarılınca iki cinsli tek bir insan olarak birleştirirler.

Page 20: Antik Anadolu Mitolojisi

HERMAFRODİT

Page 21: Antik Anadolu Mitolojisi

İDA DAĞI KAHRAMANLARIİDA DAĞI KAHRAMANLARI İdaia, İda’dan gelen veya İda’da yaşayan anlamına gelir. Bu

adı taşıyan pek çok kahraman vardır. Bunlardan ilki, İdea adlı Nymphe, yani doğa perisidir.

Nehir tanrısı Skamandros (Kara mendres çayı) ile İda Dağı perisi İdaea'nın, Teukros adında bir erkek çocukları dünyaya gelir. Mitoslarda sıkça adı geçen Teukros, kardeşi, Aias ile Truva

savaşına katılmış, okçu bir Akha savaşçısıdır. Kahramanlar döneminde, yörede yaşamış pek çok kişilik

vardır ve bunların çoğu, Troia kraliyet ailesine aittir.

Page 22: Antik Anadolu Mitolojisi

NEHİRLERİN SAVAŞINEHİRLERİN SAVAŞI Söylenceye gire; Truva'nın iki ırmağı Skamandros ve

Simoeis'in de Aka askerlerine ve Akhilleus'a (Aşil) karşı savaşa katıldığı bölümü Homeros öyle etkileyici bir anlatımla aktarır ki:

Nasıl havalanırsa bir sürü çekirge, ateşten kurtulmak için nasıl kaçışırsa ırmağa doğru, alev fışkırmış onları cayır cayır yakacak, sığınak ararlar suda kendilerine, Akhilleus'un saldırışı altında da tıpkı öyle, dolar Ksanthos'un (Skamandros) derin suları, karmakarışık insan ve at kalabalığıyla.:

Page 23: Antik Anadolu Mitolojisi

Skamandros ve Akhilleus

Page 24: Antik Anadolu Mitolojisi

KASSANDRA Troya Kralı Priamos ve Hekabe'nin en güzel kızıdır ve

mitolojik bir kahramanıdır. Truva Savaşını yaşamış ,ağabeyi Hektor'u kaybetmiştir. Troya atı'nın getireceği tehlikeden dolayı çevresini

uyarmaya çalışmış, ancak dinleyeni olmamıştır. Tanrı Apollon onu görür görmez bu güzel kızı arzuladı,

onunla birlikte olursa, geleceği görme yeteneği verecekti. Kasandra geleceği görme yeteneğine sahip oldu. Ama

Apollon ile birlikte olmadı. Apollon bu duruma çok sinirlendi ve Kassandra'yı

lanetledi. Geleceği görecek ama kimseyi buna inandıramayacaktı

Page 25: Antik Anadolu Mitolojisi

Aias ve Kasssandra, Pompeii

Page 26: Antik Anadolu Mitolojisi

ÇOBAN PARİS Paris, Homeros’un İlyada Destanı’nın özünü oluşturan

Troia Savaşı’nın çıkmasına neden olan Troia’lı kahramandır.

Paris’in babası Troia kralı Priamos, annesi Hekabe’dir. Hekabe hamiledir ve bir gece korkunç bir rüya görür. Rüyasında karnından çıkan alevler Troia surlarını

yalamakta ve surlardan atlayan alevler kenti ve İda’daki ormanları yakmaktadır.

Kâhinler doğacak çocuğun kentin mahvolmasına neden olacağını bildirirler.

Kraliçe çocuğun öldürülmesine razı olmaz, ancak onun İda Dağı’na bırakılmasını kabul eder.

Page 27: Antik Anadolu Mitolojisi

GÜZEL HELEN VE PARİSGÜZEL HELEN VE PARİS Paris İda Dağı’nda çobanlık yaparken Oinone adında

bir Nymphe’ye âşık olup evlenir. Ancak güzellik yarışması sırasında Aphrodit’in

verdiği söz ile aklı başından gider ve Oinone’yi terk eder.

Paris bir gemi ile denize açılıp Sparta’ya gider. Dünyanın en güzel kadını, Sparta Kralı Menelaos’un

karısı Helena’dır. Kısa sürede Helene ve Paris birbirlerine âşık olurlar.

Helene Paris ile birlikte, Troia’ya kaçarlar. Böylece tüm Akha ordusu gemileri ile toplanırlar ve

Truva’ya doğru sefere çıkarlar.

Page 28: Antik Anadolu Mitolojisi

TRUVA SAVAŞITRUVA SAVAŞI Truva Savaşı tüm hızıyla devam etmektedir

ve savaşı Turuva’lılar kazanmaktadır. Akhalar'ın tarafını tutan tanrıça Hera, savaşın

yönünü değiştirmek için bir düzen kurar. Hera’nın bu uğurda yaptıklarını Homeros,

İlyada Destanı’nda çok güzel anlatmıştır: “alacalı bulacalı bir kordeleydi bu, alımlı ne

varsa hepsi onun içindeydi, sevgi onun içindeydi, istek onun içinde, cilveleşme, şakalaşma onun içinde, en akıllı insanı ayartan aşk onun içinde.”

Page 29: Antik Anadolu Mitolojisi

AŞİL(AKHİLLEUS)AŞİL(AKHİLLEUS) Homeros'un MÖ 720'lerde yazmış olduğu on altı bin

dizelik İlyada eserinde kahraman olarak yer alır. Annesi Thetis onu ölümsüzlük nehri Styx'de yıkarken

elini suya değdirmemesi öğütlendiği için onu sol topuğundan tutup suya batırmıştır.

Yalnızca oradan vurulursa öleceğine inanılır. Güzel Helen'i geri almak için yapılan Truva Savaşı'na

katılır. Truvalı prens Paris tarafından sol topuğundan okla

vurularak öldürülür. Bu yüzden ayak topuğunda yer alan tendona "aşil

tendonu" adı verilir.

Page 30: Antik Anadolu Mitolojisi

AKHİLLEUS- AŞİL

Page 31: Antik Anadolu Mitolojisi

AGAMEMNON Homeros’ta adı geçen Miken kralıdır. Agamemnon’un kızı hastalanır ve bütün vücudunu

yaralar sarar. Agamemnon, kızını İzmir Balçova Kaplıcaları’nın bulunduğu yere getirir.

Hasta kız buradaki kaplıca suyundan içer. Çamurlara sürünür ve 21 gün sonra iyileşir. Eskisinden daha güzel, daha sağlıklı olmuştur.

Bir başka söylen ise; Agamemnon uzun süren Truva savaşlardan sonra yaralanmış ve kâhinin önerisi ile buraya gelerek şifa bulmuştur.

Ayrıca bu konuda dünyanın ilk hastanesinin burada olduğu da söylenmektedir.

Page 32: Antik Anadolu Mitolojisi

İPHİGENİAİPHİGENİA Kral Agamemnon bir av sırasında Artemis'in kutsal

geyiklerinden birini öldürür. Bunu unutmayan Artemis, Agamemnon Turuva

savaşına giderken rüzgarları keser ve savaşa giden gemilerini engeller.

Agamemnon rüzgarın gelmesi için, kızı İphigenia kurban etmek ister. Kıza acıyan Artemis kızı havaya kaldırır ve onun yerine bir geyik koyar.

Euripides, Racine ve Alman şairi Goethe bu söylene uyan birer İphigenia trajedisi yazmışlardır.

Ünlü Alman bestecisi Gluck da bu efsaneyi opera haline getirmiştir.

Page 33: Antik Anadolu Mitolojisi

François Perrier,

«Iphigenia» ’nın,

Agamemnon

tarafından kurban edilişi

Page 34: Antik Anadolu Mitolojisi

NARKİSSOS Kendine âşık olanlara aldırmayıp, onları

karşılıksız bırakan ve çok güzel bir peri kızı olan Ekho, bir gün avlanan bir avcı görür. Narkissos adındaki bu avcı çok yakışıklıdır.

Ekho bu genç avcıya ilk görüşte âşık olur. Ancak Narkissos bu sevgiye karşılık vermeyerek, peri kızının yanından uzaklaşır.

Ekho bu durum karşısında günden güne eriyerek, kara sevda ile içine kapanarak ölür.

Bütün vücudundan arta kalan kemikleri kayalara, sesi ise 'eko' dediğimiz yankılara dönüşür.

Page 35: Antik Anadolu Mitolojisi

Narkissos, İzmir’in Karaburun Yarımadasında yaşarmış. Şimdilerde

Karaburun, en güzel ve kokulu Nergislerin yetiştiği bir yerdir..

Page 36: Antik Anadolu Mitolojisi

NERGİS ÇİÇEĞİ Olimpos dağında yaşayan tanrılar bu duruma çok

kızar ve Narkissos'u cezalandırmaya karar verirler. Bir nehir kenarında, su içmek için eğildiğinde, sudan

yansıyan kendi yüzü ve vücudunun güzelliğini görür. Kendine âşık olmuştur. O ana dek kimseyi

sevmediği kadar, sevmiştir kendi görüntüsünü . O şekilde orada ne su içebilir, ne de yemek yiyebilir,

aynı Eko gibi Narkissos da günden güne erimeye başlar ve orada sadece kendini seyrederek ömrünü tüketir.

Öldükten sonra da vücudu nergis çiçeklerine dönüşür.

Page 37: Antik Anadolu Mitolojisi

Salvador Dali – Metamorphosis of

Narcissus

Page 38: Antik Anadolu Mitolojisi

AMAZONLARAMAZONLAR Mitolojiye göre Amazonlar, savaş tanrısı Ares ile

perilerin en barışseveri olan uyum tanrıçası Harmonia’nın birlikteliğinden doğmuşlardır.

Savaşarak Anadolu’nu birçok noktasını ele geçirmişler. Efsanevi Truva savaşları sırasında Amazonlar, Anadolu’nun savunucuları olarak Akhalar’a karşı Truva’nın yardımına koşmuşlardır.

Amazonlar’ın Smyrna ve Efes kentlerinin kurucuları oldukları ve hatta Efes Artemis Tapınağı’nı da inşa ettikleri söylenir.

Page 39: Antik Anadolu Mitolojisi

AMAZONLAR

Page 40: Antik Anadolu Mitolojisi

MARSİYAS Marsias, Frigyalı ünlü bir satyrdir. Armoniyi icat

ettiği söylenen Hyagnis'in oğludur. Efsaneye göre, Tanrıça Athena Büyük Menderes

Çayı'nın kaynağındaki bir gölde yetişen uzun sazlar üzerine delikler açarak ilk flütü icat eder.

Buluşu ile gurur duyan Athena, tanrılar önünde çalmak için tanrıların ziyafetine katılır.

Şölende Aphrodite ve Hera, flüt çalarken yüzünün aldığı şekille alay edince Athena sinirlenir ve toplantıyı terkeder.

Flütü lanetleyip atar ve onu tekrar kullananı çok büyük cezalara çarptırılmasını diler.

Page 41: Antik Anadolu Mitolojisi

MARSİYAS SÖYLENCESİ

Page 42: Antik Anadolu Mitolojisi

MARSİYASMARSİYAS Bundan haberi olmayan çoban Marsias kırlarda

dolaşırken flütü bulur, çalmaya başlar. Bunu duyan Apollon ile bir yarışmaya katılır. Hakem

olarak Figya kralı Midas seçilir. Apollon, Midas'ın oyunu Marsias’tan yana

kullanmasına çok kızar. Kulaklarını uzatıp eşek kulaklarına çevirir.

Marsias'ı da kayalıkta bir zeytin ağacına astırıp, çeşitli işkencelerle öldürtür.

Marsias'ın gözyaşları ile oluştuğu rivayet edilen ve Marsias Irmağı olarak anılan akarsu, günümüzde, Büyük Menderes Nehrine dökülen, Çine Çayı'dır.

Page 43: Antik Anadolu Mitolojisi

EFES’İN KURULUŞUEFES’İN KURULUŞU Efes ören yerinde, Hadrian Tapınağı girişindeki frizde

Efes'in 3 bin yıllık kuruluş efsanesi şu cümlelerle yer alır:

Atina kralı Kodros'un cesur oğlu Androklos, Ege'nin karşı yakasını keşfetmek ister. Önce, Delfi kentindeki Apollon Tapınağındaki kahinlerine danışır.

Kahinler ona, balık ve domuzun işaret ettiği yerde bir kent kuracağını söyler.

Androklos bu sözlerin anlamını düşünürken, Ege'nin lacivert sularına yelken açar... Kaystros (Küçük Menderes) Nehri'nin ağzındaki körfeze geldiklerinde karaya çıkmaya karar verirler.

Page 44: Antik Anadolu Mitolojisi

HADRİAN TAPINAĞI

Page 45: Antik Anadolu Mitolojisi

EFES’İN KURULUŞU Ateş yakarak tuttukları

balıkları pişirirlerken çalıların arasından çıkan bir yabandomuzu, balığı kaparak kaçar.

Kehanet gerçekleşmiştir. Burada bir kent kurmaya karar verirler...

Liman kenti olan Efes, M.Ö. 560 yılında Artemis Tapınağı çevresine taşınır.

Page 46: Antik Anadolu Mitolojisi

ARTEMİSARTEMİS Artemis, Delos adasında doğmuştur, Roma'daki adı

Diana’dı. Zeus ile Leto’nun kızıdır. Phoebe olarak da bilinir. Apollon’un ikiz kız kardeşi, vahşi doğa, avcılık

tanrıçasıdır. Apollon’un doğumu sırasında annesinin çektiği acıyı

gören Artemis, evlenmemeye ve bakire kalmaya yemin etmiştir.

Kyreneia adlı büyük geyik, Artemis'in kutsal hayvanıydı. Güçlü Herkül’e, bu geyiği yakalama görevi verilmişti. Herkül, geyiği yorulup bir su pınarı başında dinlenirken yakalamıştı.

Page 47: Antik Anadolu Mitolojisi

ARTEMİS VE APOLLONARTEMİS VE APOLLON

Page 48: Antik Anadolu Mitolojisi

ARTEMİS TAPINAĞIARTEMİS TAPINAĞI Dünyanın yedi harikasından

biridir. MÖ 7. yy. Lidya kralı Croesus

tarafından yaptırılmıştır. Artemis Tapınağı MÖ.356'da

Herostratus adlı bir Yunanlı tarafından yakıldı.

Aynı gece Büyük İskender doğmuştu. Ancak buraya geldiğinde tapınağı yeniden yaptırmadı.

Günümüze sadece birkaç mermer blok kalmıştır.

Page 49: Antik Anadolu Mitolojisi

APOLLONAPOLLON Mitolojideki en önemli tanrılardan biri olan Apollon,

Anadolu kökenlidir. Müziğin, sanatların, Güneşin, ışığın, ateşin ve şiirin

Tanrısıdır. Zeus ve Leto‘nun oğlu, Artemis‘in ikiz kardeşidir.

Sarışın ve çok yakışıklıdır. Altın bir lir çalar ve müzler korosunun başıdır. Gümüş yayıyla oku en uzağa o atabilir; okların

tanrısıdır. Tıbbı insanlara o öğretmiştir; hekimliğin tanrısıdır. Anadolu topraklarında geçen pek çok olaya ve

yarışmaya katılır.

Page 50: Antik Anadolu Mitolojisi

DİONYSOSDİONYSOS Dionysos (Bacchus) Anadolu kökenli bir tanrıdır ve

Anadolu’nun her yerinde izleri vardır. Bazı mitolojik eserlerde ve özellikle tragedyalarda

Bromios, Euhios, Dithyrambos, İakkhos, İobakkhos olarak da adlandırılır.

Denizli, Çal‘da olduğu söylenir. Şarap, üzüm, bağbozumu, esin tanrısıdır. Şarabın sadece sarhoş ediciliğini değil, sosyal ve

faydalı etkilerini de betimler. On iki Olympos tanrısından biri olan Dionysos, Zeus

ile Semele’nin oğludur. Doğum söyleni çok ilginçtir

Page 51: Antik Anadolu Mitolojisi

Dionysos'un Gençliği,

Page 52: Antik Anadolu Mitolojisi

HERMİAS, YUNUS SIRTINDAKİ ÇOCUK

Iasos antik kenti Muğla'nin Milas ilçesinde, Argos'tan gelenler tarafindan 4 bin yıl once kurulmuştu.

Deniz kıyısında bulunan Iasos'ta erkek çocukların denizde yıkanmaları bir gelenekti.

Bu sırada kıyıya yanaşan yunus, Hermias adlı bir çocuğu sırtına alıp açıklara götürüp sonra yeniden

kıyıya bırakıyordu. Iasosta geçen bu olay, M.O. 3. yy. basılan madeni

paralarında yer almıştır. Fazıl Say’ın «Hermias, Yunus Sırtındaki Çocuk» adlı

bestesinin Dünya prömiyeri, Bodrum’da yapılarak müzik severlere tanıtıldı.

Page 53: Antik Anadolu Mitolojisi

THE BOY ON THE DOLFİN FİLMİNDEN

Page 54: Antik Anadolu Mitolojisi

NEDEN MİTOLOJİ? Mitoloji Yüzyıllar boyu toplumların inancı oldu. Pek çok esere ve sanat yapıtına esin verdi. Bilime, teknolojik buluşlara ve keşiflere ad verdi. Halen yaşıyor ve kuşaklar boyu yaşayacak. Anadolu pek çok uygarlık, kültür sanat ve felsefenin

doğuşuna kucak açtı. Batı Anadolu ve Ege kıyıları bu söylencelerin doğum ve

yaşam kaynağı oldu. Biz bu toprakta yaşayanlara düşen tüm bunların bilincine

varmak ve sahip çıkmak olmalı.

Page 55: Antik Anadolu Mitolojisi

NEDEN ?NEDEN ? Yaşadığınız ve yazları tatil yaptığınız yörelerde

nice mitolojik söylence var. Bunları bilmiyorsak ve yerinde göremiyorsak

oralarda yaşamanın ne anlamı var? İnsanlar binlerce kilometre uzaklardan bunları

görmek için gelmiyor mu? Neden bu topraklarda yaşanmış mitlere yönelik

resim ve sanat eseri yapılmadı, yapılmıyor? Bütün bunları kendi kültürü gibi göstermek

isteyenlere söyleyecek sözümüz, bilgimiz ve eserimiz olmalı.