Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

21
National Institute for Public Health and the Environment Milieubeleid en Gezondheidswinst Anne Knol, Hanneke Kruize, e.a. RIVM Congres Ruimte voor Gezondheid, 15112012

Transcript of Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

Page 1: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

     

Milieubeleid  en  Gezondheidswinst  

                     

Anne  Knol,  Hanneke  Kruize,  e.a.  RIVM  

 Congres  Ruimte  voor  Gezondheid,  

15-­‐11-­‐2012  

Page 2: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Milieubeleid  en  gezondheidswinst  

• Welke  maatregel  levert  meer  gezondheidswinst  op?    

• Hoe  meet  je  gezondheid?  

 

• En  gezondheidswinst?  

• Hoe  vergelijk  je  ongelijksoortige  gezondheidseffecten?  

Page 3: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Hoeveel  mensen  hebben  er  last  van?    

Hoe  erg  is  het?    

Hoe  lang  duurt  het?    

Hoe  zeker  ben  je  ervan?  

Hoeveel  eerder?  

Page 4: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Milieugerelateerde  ziektelast  

• Milieugezondheidseffecten  zijn  vaak  onvergelijkbaar  

• Geintegreerde  gezondheidsmaten,  zoals  Disability  Adjusted  Life  Years  (DALYs),  helpen  voor:  -­‐  Het  uitdrukken  van  alle  typen  effecten  in  1  maat  -­‐  Het  kwantificeren  en  (onder  bepaalde  voorwaarden)  optellen  van  (milieu-­‐gerelateerde)  gezondheidseffecten  

• DALYs  geven  een  indicatie  van  het  (potentiele)  aantal  verloren  gezonde  levensjaren  door  sterfte  en  ziekte.  Ziekte  wordt  gewogen  voor  de  ernst  en  de  duur.    

• Berekening:  -­‐  Aantal  mensen  met  milieugerelateerde  ziekte  of  sterfte  x  -­‐  Ernst  factor  (0  =  gezond,  1  =  dood)  x  -­‐  Duur  van  de  ziekte  (of  jaren  levensverlies  voor  sterfte)  

Page 5: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

2005:  Knol  &  Staatsen  

“Trends  in  the  environmental  burden  of  disease  in  the  Netherlands,  1980  -­‐  2020”  

0

5000

10000

15000

20000

25000

1980

20

00

2010

19

80

2000

20

20

1980

20

00

2020

19

80

2000

20

20

1980

20

00

2020

PM10 long- term

Noise Radon UV Traffic accidents

DA

LYs p

er m

illio

n pe

ople

Page 6: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Environmental  Burden  of  Disease  in  Europe  (EBoDE)  project    6  landen:  Nederland,  Duitsland,  Finland,  Frankrijk,  Italië  en  België  

PM2.5

SHS

Radon Dioxins

Lead BenzeneOzone

Formaldehyde

Noise

Page 7: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Ook  uit  EBoDE:  

Page 8: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Maar  nu  naar  gezondheidswinst  van  interventies…  

• Enkele  maatregelen  doorgerekend:  -­‐  Fietsen  -­‐  80km  zones  

Page 9: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Fietsen  

0

100000

200000

300000

Traffic-relatedair pollution

Road trafficnoise

Road trafficinjury

Physicalinactivity

Dis

ease

bur

den

(DA

LYs,

abs

olut

e)

Reference situation

10% reduction short-distance cartrips

20% reduction short-distance cartrips

30% reduction short-distance cartrips

Everybody cycles one day moreand 30 minutes longer

Vervanging van korte auto-ritjes door fietsritjes

Page 10: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Transport  hot  spots:  onderzoeksgebied  

• Lengte  van  de  geselecteerde  wegvlakken:  ±  6  km  (0.1%  van  alle  snelwegen  in  Nederland)    

Page 11: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Resultaten:  Verandering  blootstelling  populatie  

0

5000

10000

15000

20000

30 35 40 45 50 55 60

Verkeersgerelateerde luchtverontreiniging (NO2) in microgr/m3

Aant

al p

erso

nen

tot o

p 50

0 m

va

n de

sne

lweg

Voor invoeringsnelheidsreductie

Na invoeringsnelheidsreductie

0

2000

4000

6000

8000

40 50 60 70 80

Geluid van wegverkeer (Lden) in dB(A)

Aan

tal p

erso

nen

tot o

p 50

0 m

va

n de

sne

lweg

Voor invoeringsnelheidsreductie

Na invoeringsnelheidsreductie

Page 12: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Verkeersgerelateerde  ziektelast:  voor  &  na  

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

Before After Before After Before After

Road traffic noise Traffic-related airpollution

Traffic accidents

DA

LYs

(abs

olut

e)

Page 13: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Opties  maatregelen:  waar  meeste  gezondheidswinst?  Maatregel  interventie  

Verkeers-­‐ongevallen  

Luchtver-­‐ontreiniging  

Geluid   Fysieke  inactiviteit  

CO2  

Emissie  reductie:  roetfilters  

Emissie  reductie:  banden  

Technologie:  energiezuinig  

Schonere  brandstoffen  

Snelheids-­‐verlaging  

+/-­‐  

Effectief  OV   +/-­‐   +/-­‐  

Infrastructuur  

Bevorderen  fietsen/lopen  

Page 14: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Waar  loopt  het  vast  

• Op  onderzoeksniveau:  niet  alles  is  in  een  getal  te  vangen  -­‐  Onzekerheden  en  missende  gegevens  -­‐  Effecten  zijn  (lijken?)  heel  klein  -­‐  Effecten  op  welzijn  -­‐  Gevoelige  groepen/  verdelingsvraagstuk  -­‐  Perceptie  

• Op  beleidsniveau:  vasthouden  aan  rigide  sectorale  normen  -­‐  Laaghangend  fruit  is  geplukt  -­‐  Er  zijn  ook  gezondheidseffecten  onder  de  norm  -­‐  Niet  de  meest  efficiënte  en  kosten-­‐effectieve  manier  om  ruimtelijke  vraagstukken  aan  te  pakken  

Page 15: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Invloed  fysieke  omgeving  en  gezondheid  In  negatieve  zin:  Directe  invloed,  via:  •  blootstelling  aan  chemische,  fysische  en  biologische  factoren  •  bodem,  water,  lucht,  klimaat  en  ons  omringende  organismen  •  risico’s  die  mensen  lopen  door  ongelukken  of  rampen    Indirecte  invloed,  via:  •  stress  veroorzaakt  door  bijvoorbeeld  omgevingsgeluid    In  positieve  zin,  door  gezonde  inrichting  van  de  fysieke  leefomgeving:  •  stressreductie  door  aanwezigheid  van  stilte,  groen  en  water  •  tegengaan  eenzaamheid  en  depressie  door  aantrekkelijke,  veilige,  

toegankelijke  openbare  ruimte  waar  mensen  elkaar  kunnen  ontmoeten  •  Stimuleren  van  bewegen  en  spelen  door  aanleg  van  parken,  fiets-­‐  en  

wandelpaden  •  reductie  blootstelling  aan  geluid,  luchtverontreiniging,  hittestress  door  

oa  groen  en  water,  geluidschermen,  overkapping  van  wegen  •  aanwezigheid  zorgvoorzieningen,  winkels  met  gezonde  voeding  

Normen en

risico-

schattingen

Page 16: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Dus?  

• Maatwerk!  • Intersectorale  samenwerking  • Direct  mee  om  tafel  bij  maken  van  plannen,  gezondheidsbelangen  vroeg  inbrengen  

• Positieve  boodschap  óók  benoemen  • Creatieve  oplossingen  

• Voorbeelden  hulpmiddelen:  -­‐  Gezond  Ontwerp  wijzer  -­‐  Handleiding  gezondheid  in  Ruimtelijke  plannen  -­‐  Atlas  Leefomgeving  

Page 17: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

4.  Gezonde  inrichting  leefomgeving:    hoe  doe  je  dat?  

Een  gezonde  leefomgeving  is  een  leefomgeving:  -­‐  waar  de  druk  op  de  gezondheid  zo  laag  

mogelijk  is    -­‐  die  als  prettig  wordt  ervaren  -­‐  die  uitnodigt  tot  gezond  gedrag  

Thema’s:  

-­‐  Gezonde  mobiliteit    

-­‐  Sport  en  spelen  

-­‐  Openbare  ruimte  

-­‐  Milieukwaliteit    

-­‐  Binnenmilieu  

-­‐  Groen  en  water    

Page 18: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Gezond  Ontwerp  wijzer    

Biedt info over:

•  gezonde mobiliteit

•  groen en water

•  sport en spelen

•  openbare ruimte

•  milieukwaliteit

•  externe veiligheid

•  binnenmilieu

www.gezondontwerpwijzer.nl

Biedt info wat betreft:

•  relatie met gezond ontwerp en gezonde inrichting van de leefomgeving

•  aanbevelingen

•  praktijkvoorbeelden

•  organisaties

•  instrumenten

•  meer weten?

• www.gezondontwerpwijzer.nl

Page 19: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

Handreiking  Gezondheid  in  Ruimtelijke  Planvorming  

• Doel:  bij  ruimtelijk  plan  beter  zicht  krijgen  op    -­‐  Milieufactoren  -­‐  sociale-­‐  en  leefstijlfactoren  -­‐  factoren  rondom  zorg    

 die  mogelijk  van  invloed  kunnen  zijn  op  de  gezondheid  van  de  betrokken  burgers  

 • Vragenlijst  

• Beste  te  vinden  via  www.Loketgezondleven.nl      

Page 20: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

www.atlasleefomgeving.nl  

•  informatie  van  gemeenten,  provincies  en  rijk  over  de  kwaliteit  van  de  fysieke  leefomgeving    

•  Kwaliteit  leefomgeving  op  postcodeniveau    

•  Naast  milieuthema’s  ook  groen,  infectieziekten,  fiets-­‐  en  wandelroutes,  speelruimte    

•  Toelichting  over  relatie  met  gezondheid    

•  Handelingsperspectieven    

•  2012:  openingsbijeenkomsten  

Atlas  Leefomgeving    

Page 21: Anne Knol - Milieubeleid en gezondheidswinst

National Institute for Public Health and the Environment

 

Bedankt!  Vragen?  

 DALYs  etc:  Anne  Knol  

Gezond  Ontwerp  Wijzer  en  Atlas:  Hanneke  Kruize    

(meer  informatie  in  lunchruimte)