ANΩΜΥMOΣ ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Mετάφραση από τα...

ANΩΜΥMOΣ

ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ

Mετάφραση από τα αγγλικά

ΑΛΕΞΗΣ ΓΑΛΑΝΟΥΛΗΣ

7o

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

22515 ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

BMC

Burrer

Burrer

De Luynes

Helly 1966

Klose

RNRogersRPC 1

SNG Ashmolean

SNG Berry

SNG Copenhagen

SNG Hart

SNG Munich

P Gardner British Museum Catalogue of Greek Coins Thessalyto Aetolia London 1883F Burrer Muumlnzpraumlgung und Geschichte des thessalischen Bun-des in der roumlmischen Kaiserzeit bis auf (31 v Chr -138 n Chr)Saarbruumlcken 1993F Burrer Unpublished manuscript laquoDie Muumlnzpraumlgung desthessalischen Bundes von Marcus Aurelius bis Gallienus (161bis 268 n Chr)raquoJ Babelon Catalogue de la Collection de Luynes MonnaiesGrecques II Gregravece Continentale et Iles Paris 1925 Br Helly laquoLe groupe de monnaies feacutedeacuterales Thessaliennes avecAtheacutena lsquoaux pomponsrsquoraquo RN 6η σειρά VIII (1966) 7-32D O A S Klose laquoΖur Chronologie der thessalischen Koinon-praumlgung im 2 und 1 Jh V Chr Ein weiterer aus Suumldthessa-lienraquo in U Peter (ed) Stefanos Nomismatikos EdithSchoumlnert-Geiss zum 65 Geburtstag Berlin 1998 333-350Revue Numismatique ParisΕ Rogers The Copper Coinage of Thessaly London 1932A Burnett-M Amandry-P P Ropollegraves Roman ProvincialCoinage I From the Death of Caesar to the Death of Vitellius(44 BC-AD 69) London-Paris 1992SNG Great Britain V Ashmolean Museum Oxford IV Paeonia-Thessaly London 1981SNG The Burton Y Berry Collection 1 Macedonia-Attica NewYork 1961SNG Denmark Danish National Museum Copenhagen Copen-hagen 1942-1979SNG Great Britain VIII The Hart Collection Blackburn Mu-seum Oxford 1989SNG Deutschland Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen 12Heft Thessalien-Korkyra Munich 2007

[ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ Β΄ ΚΟΙΝΟΥ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ]2ος αι πΧ ndash 253258 μΧ)

Αρ 1377 Κοινό των Θεσσαλών β΄ μισό του 2ου αι πΧ Σειρά τριών χάλκινων νο-μισμάτων ένα τρίχαλκον και δύο χαλκοί Αρ 1377-1 (22 mm 842 g 3) το οποίο στονεμπροσθότυπο έχει την δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα με όψη προς ταδεξιά και στον οπισθότυπο την επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και την Αθηνά Ιτωνία μεόψη προς τα δεξιά και την επιγραφή ΑΝΤ1 Aρ 1377-2 (17 mm 418 g 11) με τηνδαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Δία προς τα δεξιά και στον οπισθότυπο την επι-γραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ την Αθηνά Ιτωνία με όψη προς τα δεξιά και την επιγραφήΥΦΕ2 Aρ 1377-3 (14 mm 409 g 3) με την δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλ-λωνα προς τα δεξιά και στον οπισθότυπο την επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ την ΑθηνάΙτωνία με όψη προς τα δεξιά και τα γράμματα ΚΡ3 Όλα τα νομίσματα έχουν ωραίαπράσινη απόχρωση σε καλή έως πολύ καλή κατάσταση Το δεύτερο από αυτά είναιδυσεύρετο

1 Rogers 14 διάφορα2 Rogers 523 Rogers 42b διάφορα

226

_________________________________

Στόγιας Ιωάννης Στόγιας laquoΣπάνια ψευδοαυτόνομη κοπή αυτοκρατορι-κών χρόνων του Κοινού των Θεσσαλώνraquo Τιμητικός τόμος γιατον Ιωάννη Τουράτσoγλου Αθήνα 2009

1378

Aρ 1378 Κοινό των Θεσσαλών τέλη του 2ου-αρχές του 1ου αι πΧ Στατήρας (άρ-γυρος 633 g 1) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η κεφαλή του Δία με στεφάνι από βαλα-νιδιά με όψη προς τα δεξιά και πίσω της η επιγραφή ΣΩΣΙΒΙΟΥ Στον οπισθότυπο ηεπιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρί-χνει το ακόντιο με το δεξιό χέρι ενώ εκτείνει την ασπίδα με το αριστερό στο κενόαριστερά και δεξιά τα γράμματα Σ - Ι Μ -Υ και στα δεξιά πάνω από το ακόντιομία μύγα πετώντας προς τα αριστερά Είναι ωραίο καλά τυπωμένο νόμισμα σε εξαι-ρετική κατάσταση4

Αρ 1379 Κοινό των Θεσσαλών τέλη του 2ου-αρχές του 1ου αι πΧ Στατήρας (άρ-γυρος 619 g1) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η κεφαλή του Δία με στεφάνι από βαλα-νιδιά και όψη προς τα δεξιά και στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και ηΑθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο με το δεξιόχέρι ενώ εκτείνει την ασπίδα με το αριστερό Πάνω από το δόρυ της Αθηνάς η επι-γραφή ΦΙ ndash ΛΟΚ στο περιθώριο η επιγραφή ΕΠΙΚΡΑΤΙ και στο κενό προς τα δεξιάτα γράμματα ΓΑ5 Είναι έντονα και ευδιάκριτα τυπωμένο νόμισμα σε εξαιρετική κα-τάσταση

Αρ 1380 Κοινό των Θεσσαλών τέλη του 2ου-μέσα του 1ου αι πΧ Στατήρας (άρ-

4 Ex Schweizerische Bankverein Zurich 38 12 Σεπτεμβρίου 19955 Klose 341 24 (το ίδιο νόμισμα)

227

_________________________________

1379

1380

γυρος 582 g 12) Μενέδημος Φερεκράτης ο Νεότερος και Νιhellip Στον εμπροσθότυπουπάρχει η κεφαλή του Δία με στεφάνι από βαλανιδιά και όψη προς τα δεξιά καιπίσω της το όνομα ΜΕΝΕΔΗ ΜΟΣ Στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ καιη Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο ενώ εκτείνειτην ασπίδα της προς τα αριστερά Στο κενό πάνω από το δόρυ αριστερά και δεξιάκαι μέχρι κάτω τα ονόματα ΦΕ ndash ΡΕ - ΚΡ - ΑΤΗ Σ Ν - ΕΩ ΤΕ - ΡΟΣ και κάτω απότην ασπίδα της Αθηνάς τα γράμματα ΝΙ6 Είναι ένα ελαφρά τονισμένο και ενδιαφέροννόμισμα Έχει κάποια μικρά σημάδια αλλά είναι σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1381 Κοινό των Θεσσαλών τέλη του 2ου-μέσα του 1ου αι πΧ Στατήρας (άρ-γυρος 582 g 12) Eυρυδάμας και Ηγησάρετος Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η κεφαλήτου Δία με στεφάνι και όψη προς τα δεξιά και στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο ενώεκτείνει την ασπίδα με το αριστερό χέρι Πάνω από το δόρυ η επιγραφή ΕΥ - ΡΥΔΑ Μ - Α Ν - Τ Ο-Σ (στο κενό αριστερά και δεξιά) και στο περιθώριο το όνομα ΗΓΗ-ΣΑΡΕΤΟΣ διαβασμένο οπωσδήποτε λάθος Είναι πολύ ελκυστικό τέλεια τυπωμένοκαι ελαφρά τονισμέο νόμισμα σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1382 Κοινό των Θεσσαλών τέλη του 2ου-μέσα του 1ου αι πΧ Δραχμή (άρ-

6 Klose 16 διάφορα

228

_________________________________

1381

1382

γυρος 419 g 12) Σωσίπατρος και Αλκέτας Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η κεφαλήτης Αθηνάς προς τα δεξιά με κορινθιακό κράνος περικεφαλαία και γρύπα στο κοίλομέρος του και πίσω από την κεφαλή το γράμμα Φ και πιο κάτω το όνομα ΣΩΣΙΠΑ-ΤΡΟΣ Στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και ένα άλογο με χαλινάρι να καλ-πάζει προς τα δεξιά κάτω από αυτό τα γράμματα ΤΚ και στο περιθώριο η επιγραφήΑΛΚΕΤΟΥ Αδημοσίευτο και άγνωστο νόμισμα εκτός από τις εμφανίσεις του στιςδύο προηγούμενες δημοπρασίες είναι τέλειο όμορφα διατηρημένο με ένα ράγισμαστη γραμμή των μαλλιών αλλά σε πολύ καλή κατάσταση7

Σημείωση O κατάλογος της Credit de la Bourse έφτασε δύο μέρες μετά την δημο-πρασία Όταν τον άνοιξα ήταν σαν ένα χτύπημα στην καρδιά αφού αμέσως ανα-γνώρισα αυτό το μοναδικό νόμισμα και τι σήμαινε αυτό Με ένα τηλεφώνημα στοΠαρίσι πληροφορήθηκα ότι το αγόρασε ένας Ιάπωνας στον οποίο έγραψα προτεί-νοντας διάφορους τρόπους ανταλλαγής και προτάσεις για την απrsquo ευθείας αγορά σεπολύ ευνοϊκούς όρους για αυτόν (hellip) Σχεδόν 9 χρόνια αργότερα το νόμισμα αυτόβγήκε για πώληση ξανά Αυτή τη φορά ήμουν παρόν στη δημοπρασία και αποφασι-σμένος να μην το αφήσω να μου ξεφύγει (hellip) Μοναδικά νομίσματα σαν κι αυτό δενπρέπει να αλλάζουν χέρια κατrsquo αυτόν τον τρόπο και να ταξιδεύουν σε όλον τονκόσμο (hellip)

Αρ 1383 Κοινό των Θεσσαλών τέλη του 2ου-μέσα του 1ου αι πΧ Δραχμή (άρ-γυρος 409 g 12) Αλκέτας Σωσίπατρος και Ξεhellip Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η κεφαλήτης Αθηνάς με όψη προς τα δεξιά με απλό κορινθιακό κράνος με περικεφαλαία καιπίσω από την κεφαλή ένα μονόγραμμα στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝένα άλογο με χαλινάρι να καλπάζει προς τα δεξιά κάτω από αυτό τα γράμματα ΞΕπάνω του η επιγραφή ΑΛΚΕ ΤΟΥ και στο περιθώριο το όνομα ΣΩΣΙΠΑΤΡΟΣ8 Είναιωραία τονισμένο και σπάνιο νόμισμα σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

7 Ex Triton VII 12 Ιανουαρίου 2004 19 Credit de la Bourse 19 Απριλίου 1995 12528 SNG Ashmolean 3824 από την συλλογή του Ο Knoepke Clendining amp Co 10 Δεκεμβρίου

1986 190 C S Bement I Naville VI 28 Ιανουαρίου 1924 924 P Barron Hirsch XXX 11 Μαΐου1911 478

229

_________________________________

1383

Αρ 1384 Κοινό των Θεσσαλών τέλη του 2ου-μέσα του 1ου αι πΧ Δραχμή (άρ-γυρος 428 g 12) Κρατερόφρων και Αμύνανδρος Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η προ-τομή της Αθηνάς με όψη προς τα δεξιά με κορινθιακό κράνος και περικεφαλαία μεαπλό κοίλωμα στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ ένα άλογο με χαλινάρινα καλπάζει προς τα δεξιά πάνω του η επιγραφή ΚΡΑΤΕ ΡΟΦΡΟ ΝΟΣ και στοπεριθώριο το όνομα ΑΜΥΝΑΝΔΡΟΣ9 Είναι σπανιόταο νόμισμα με υψηλής απόδοσηςπαραστάσεις σε εξαιρετική κατάσταση (hellip)

Αρ 1385 Κοινό των Θεσσαλών τέλη του 2ου-μέσα του 1ου αι πΧ Σειρά 4 χάλ-κινων νομισμάτων 3 τρίχαλκα και 1 δίχαλκο Αρ 1385-1 (20 mm1030 g 1) Στον εμ-προσθότυπο υπάρχει δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα με όψη προς τα

9 SNG Hart 572 Ex Giessener Muumlnzhandlung 48 2 Απριλίου 1990 274

230

_________________________________

δεξιά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ - ΛΩΝ η Αθηνά Ιτωνία όρθια με όψηπρος τα δεξιά και πάνω της τα γράμματα ΘΡΑ και μία κουκουβάγια10 Aρ 1385-2 (20mm 722 g 12) Ομοίως δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα με όψη προς ταδεξιά και στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ - ΛΩΝ η Αθηνά Ιτωνία όρθια με όψηπρος τα δεξιά πάνω της το όνομα ΙΠΠ-ΟΛΟ και αριστερά και δεξιά τα γράμματα Α-Ρ11 Aρ 1385-3 (22 mm 697 g 12) Στον εμπροστότυπο δαφνοστεφανωμένη κεφαλήτου Απόλλωνα με όψη προς τα δεξιά ενώ ανάμεσα υπάρχει η λέξη ΓΕΝ ndash ΝΙ στονοπισθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ndash ΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία όρθια με όψηπρος τα δεξιά πάνω της το όνομα ΓΕΝ-ΝΙΠΠΟΥ και αριστερά και δεξιά οι δύο σκού-φοι των Διόσκουρων οι οποίοι περιβάλλονται από άστρα12 Aρ 1385-4 (19 mm 537g 12) Σrsquo αυτό η κεφαλή της Αθηνάς με κράνος και όψη προς τα δεξιά και γύρω τηςη επιγραφή ΝΥΣ-ΣΑΝ-ΔΡΟΥ στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣ-ΣΑΛΩΝ ένα άλογοβαδίζοντας ρυθμικά προς τα δεξιά και στην ίδια κατεύθυνση ένας κόκκος σιταριούσε κέλυφος13 Είναι η πιο ελκυστική σειρά νομισμάτων με ωραία απόχρωση και η κα-τάστασή τους είναι από καλή έως πολύ καλή

Aρ 1386 Κοινό των Θεσσαλών γ΄ τέταρτο του 1ου αι πΧ Δραχμή (άργυρος 418 g 12) Ανδροσθένης και Αριστοκλής Στον εμπροσθότυπο υπάρχει δαφνοστεφα-νωμένη κεφαλή του Απόλλωνα με όψη προς τα δεξιά και πίσω της η επιγραφή ΕΠΙΑΝΔΡΟ ΣΘΕΝΟΥΣ στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνίανα δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο με το δεξιό χέρι ενώ εκτείνειτην ασπίδα προς τα αριστερά Πάνω από το ακόντιο τα γράμματα Α-ΡΙΣ και στοκενό αριστερά και δεξιά ΤΟ ΚΛΗ Σ14 Είναι ελκυστικό νόμισμα σε πολύ καλή κα-τάσταση

10 Rogers 2011 Rogers 2112 Rogers 3513 Rogers 4614 Helly 1966 14 = SNG Berry 559 Ex Kirk Davis FPL 27 Αυγούστου 1999 53

231

_________________________________

1386

Σημείωση Η εμφάνιση του νομίσματος είναι πολύ διαφορετική από τις πρώιμεςδραχμές του Κοινού Ο Απόλλωνας της ύστερης ελληνιστικής περιόδου αποκαλύπτειτη σπάνια ευαισθησία ενός προικισμένου καλλιτέχνη

Αρ 1387 Κοινό των Θεσσαλών γ΄ τέταρτο του 1ου αι πΧ Δραχμή (άργυρος 405g 12) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η κεφαλή της Αθηνάς με κράνος και όψη προς ταδεξιά και πάνω της τα γράμματα ΑΓΑ στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣ ΣΑ ndash ΛΩndash Ν και ένα άλογο με χαλινάρι βαδίζοντας ρυθμικά προς τα δεξιά15 Είναι ένα ασυνή-θιστα ωραίο και καθαρό νόμισμα εξαιρετικό παράδειγμα σχεδόν σε εξαιρετική κα-τάσταση

Ενώ άλλα νομίσματα του ίδιου τύπου είναι του τέλους του 2ου-αρχών του 1ου αιπΧ αυτό εδώ πρέπει να είναι μεταγενέστερο Η χρήση συντετμημένων ονομάτωνστον εμπροσθότυπο είναι της πρώιμης περιόδου αλλά η διάταξη της εικόνας του οπι-σθότυπου με τις οπλές του αλόγου που διακόπτουν την επιγραφή και χωρίς πρόσθεταονόματα είναι κάτι που δεν έχει προηγούμενο για τόσο πρώιμη περίοδο Επιπλέονο φαινομενικά κακής ποιότητας άργυρος αυτού του νομίσματος μας θυμίζει τον σπά-νιο ημιστατήρα της σειράς με αρ 1389 πιο κάτω ο οποίος χρονολογείται στη δεκαετίατου 40 πΧ Η πιθανότητα κάποιας τοπικής χρήσης αργυρών νομισμάτων μικρής αξίαςδεν στέκει ενώ η χρήση καλής ποιότητας αργύρου για εισαγωγές και επίσημες πλη-ρωμές θα ήταν λογικό ιδιαίτερα αυτή την περίοδο

15 SNG Copenhagen 309

232

_________________________________

1387

1388

Αρ 1388 Κοινό των Θεσσαλών μέσα της δεκαετίας του 40 πΧ Στατήρας (άργυρος619 g 1) Νικοκράτης Φιλοξενίδης και Πετραίος Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η κε-φαλή του Δία με στεφάνι από βαλανιδιά και όψη προς τα δεξιά και πίσω της η επι-γραφή ΝΙΚΟΚΡΑΤΟΥΣ στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ η Αθηνά Ιτωνίανα δρασκελίζει δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο με το δεξιό χέρι ενώ εκτείνει τηνασπίδα προς τα αριστερά Προς τα δεξιά υπάρχει ένα κλαδί φοίνικα πάνω από τοακόντιο η επιγραφή ΦΙΛΟΞΕ-ΝΙΔΟΥ και στο περιθώριο το όνομα ΠΕΤΡΑΙΟΣ16 Έχειαρκετό ενδιαφέρον αυτό το λαμπερό και όμορφο νόμισμα που πρωτοεμφανίστηκε σεσύγχρονη συλλογή κατά το δεύτερο τέταρτο του 18ου αιώνα Είναι υπέροχο δείγμαόμορφα τυπωμένο στο κέντρο ενός ευρύχωρου δίσκου σε καλή έως εξαιρετική κατά-σταση

Αρ 1389 Κοινό των Θεσσαλών μέσα της δεκαετίας του 40 πΧ Ημιστατήρας ήδραχμή (άργυρος 288 g 12) Νικοκράτης Φιλοξενίδης και Πετραίος Στον εμπροσθό-τυπο υπάρχει δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα με όψη προς τα δεξιά καιπίσω της η επιγραφή ΝΙΚΟΚΡΑΤΟΥΣ στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩ-Νκαι η Άρτεμη να δρασκελίζει δεξιά φορώντας μακρύ χιτώνιο κρατώντας έναν πυρσόστο κάθε χέρι πάνω της το όνομα ΦΙΛ ndash ΟΞΕ και στο περιθώριο το όνομα ΠΕΤΡΑ17

Είναι πολύ σπάνιο νόμισμα με τονισμένα χαρακτηριστικά αλλά με κάπως τραχιέςεπιφάνειες σε πολύ καλή κατάσταση Προφανώς η κακή ποιότητα του αργύρου πουχρησιμοποιήθηκε στο νόμισμα είναι όμοια με της δραχμής υπrsquo αρ 1387 και φανερώνειότι μπορεί να είναι πιο σύγχρονο χρονολογικά

16 Klose 350 S = SNG Copenhagen 298 Α17 De Luynes 1879 = Klose 350 Ο

233

_________________________________

1389

1390

Αρ 1390 Κοινό των Θεσσαλών ca 44-40 πΧ Στατήρας (άργυρος 607 g 12) Πο-λύξενος και Εύκολος Στον εμπροσθότυπο υπάρχει κεφαλή του Δία με στεφάνι απόβαλανιδιά και όψη προς τα δεξιά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και ηΑθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο με το δεξιό χέριενώ εκτείνει την ασπίδα προς τα αριστερά Πάνω από το ακόντιο η επιγραφή ΠΟΛΥ-ΞΕΝΟΥ και στο περιθώριο το όνομα ΕΥΚΟ[ΛΟΣ]18 Είναι ελκυστικό καλά τονισμένοκαι αξιοθαύμαστα τυπωμένο νόμισμα σε εξαιρετική κατάσταση

Aρ 1391 Κοινό των Θεσσαλών ca τέλος της δεκαετίας του 30-27 πΧ Τετράχαλ-κον ή τριημιόβολος (χαλκός 23 mm 1691 g 12) Ευβίοτος και Πετραίος Στον εμπρο-σθότυπο υπάρχει κεφαλή του Δία με στεφάνι από βαλανιδιά και όψη προς τααριστερά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και ο ήρωας Θεσσαλός να πη-δάει από το άλογο που καλπάζει προς τα δεξιά πάνω σε έναν ταύρο που τρέχει συγ-κρατώντας το κεφάλι του με έναν ιμάντα τον οποίον κρατάει με τα δύο χέρια πάνωτου η επιγραφή ΕΥΒΙΟΤΟΥ και κάτω το όνομα ΠΕΤΡΑΙΟΣ19 Ισχυρά τονισμένο μεσκούρα καφέ απόχρωση ανάμεσα στα καθαρότερα δείγματα που υπάρχουν σε πολύκαλή κατάσταση Ο οπισθότυπός του έχει παρθεί από τους καθιερωμένους τύπουςνομισμάτων της θεσσαλικής νομισματοκοπίας του 5ου αι πΧ Είναι επίσης μία φιλό-δοξη καλλιτεχνική αντιπροσώπευση όχι όμως και τόσο επιτυχής Η επανέκδοση στατέλη του 1ου αι ενός τύπου νομίσματος που ανάγεται στον 5ο και στον 4ο αι πΧφανερώνει πως οι σύγχρονοι και των δύο περιόδων γνώριζαν το παρελθόν τους καιήταν υπερήφανοι γιrsquo αυτό

18 Helly 1966 2 SNG Copenhagen 291 19 Burrer 62 Rogers 58 (με λάθος περιγραφή) SNG Μunich 238-240 (με λάθος περιγραφή)

Στόγιας 452 εικ 10 (το ίδιο νόμισμα)

234

_________________________________

Αρ 1392 Κοινό των Θεσσαλών γ΄ τέταρτο του 1ου αι πΧ Δίχαλκον ή οβολός(χαλκός 18 mm 845 g 1) Νικοκράτης και Ευβίοτος Στον εμπροσθότυπο υπάρχει δαφ-νοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα με όψη προς τα δεξιά στον οπισθότυπο ηεπιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και η Άρτεμη να δρασκελίζει προς τα δεξιά με μακρύ χιτώ-νιο κρατώντας έναν πυρσό στο κάθε χέρι Μπροστά και πίσω της η επιγραφή ΝΙΚΟ-ΚΡΑΤΗ[Σ] ΕΥΒΙΟΤΟΥ20 Σπάνιο νόμισμα με σκούρα απόχρωση σε πολύ καλήκατάσταση

Aρ 1393 Κοινό των Θεσσαλών ca τέλη της δεκαετίας του 30-27 πΧ Οβολός (χαλ-κός 20 mm 699 g 1) Φιλοκράτης Ίταλος και Πετραίος Στον εμπροσθότυπο προτομήτης Αθηνάς με όψη προς τα δεξιά με κράνος και ένδυμα και μπροστά και πίσω τηςη επιγραφή ΦΙΛΟΚΡΑ ΤΟΥΣ στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και ηΑθηνά Ιτωνία όρθια με όψη προς τα αριστερά κρατώντας τη Νίκη στο προτεταμένοδεξιό της χέρι δόρυ και ασπίδα στο αριστερό της Πάνω της η επιγραφή ΙΤΑ - ΛΟΥκαι στο κάτω μέρος το όνομα ΠΕΤΡΑΙΟΣ21 Είναι ένα ασυνήθιστα τέλειο δείγμα νο-μίσματος σε σκούρα απόχρωση καθαρά τυπωμένο με ολοκληρωμένες επιγραφές σεπολύ καλή κατάσταση Οι αναφερόμενοι άρχοντες είναι οι ίδιοι όπως και στο νόμισμαμε την κεφαλή του Οκταβιανού και πρέπει να είναι σύγχρονα Ο ευρύχωρος δίσκοςαυτού του νομίσματος τόσο διαφορετικός από την συνηθισμένη μορφή των νομισμά-των δείχνει ότι μπορεί να κόπηκε για λόγους παρουσίασης ίσως για τους φίλους τωναρχόντων που ήταν υπεύθυνοι για την κοπή

20 Burrer 62 Rogers 56 και εικ 9 (το όνομα Ευβίοτος αν και ορατό έχει παραλειφθεί)21 Burrer 62 Rogers 59 SNG Μunich 241

235

_________________________________

Aρ 1394 Κοινό των Θεσσαλών Οκταβιανός 31-27 πΧ Οβολός (χαλκός 20 mm636 g 7) Ίτα(λος) και Πετραίος 31-27 πΧ ΘΕΟΣ ΚΑΙ - ΣΑΡ ΘΕΣΣΑΛ και ακάλυπτηκεφαλή του Οκταβιανού με όψη προς τα δεξιά Κάτω από την κεφαλή το όνομαΙΤΑ[ΛΟΣ] Στον οπισθότυπο υπάρχει το όνομα ΛΕΙΟΥΙΑ ΗΡΑ και η κεφαλή της Λιβίαςμε όψη προς τα δεξιά και τα μαλλιά της τυλιγμένα ρολό κάτω από το λαιμό της ταγράμματα ΠΕΤ22 Είναι καθαρό νόμισμα με έντονα χαρακτηριστικά με πράσινη από-χρωση σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Η εμφάνιση της Λιβίας στo νόμισμα αυτό δείχνει πόσο την τιμούσαν σε πολλά μέρητης αυτοκρατορίας ιδιαίτερα για τις σχέσεις της με τις επαρχίες

Aρ 1395 Κοινό των Θεσσαλών Αύγουστος 27 πΧ-14 μΧ Ημιασσάριον (χαλκός17 mm 435 g) Σώσανδρος ca το 23 22 πΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφήΣΩΣΑΝ-ΔΡΟΥ και η κεφαλή της Αθηνάς με κράνος και όψη προς τα δεξιά και στονοπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣ ΣΑΛΩΝ και ένα άλογο καλπάζοντας ρυθμικά προςτα δεξιά23 Είναι πολύ σπάνιο νόμισμα με λεία πράσινη απόχρωση σε πολύ καλή κα-τάσταση Από την βασιλεία του Αυγούστου μέχρι αυτή του Αδριανού πολλές από τιςονομαστικές αξίες των εδώ νομισμάτων διαφέρουν από εκείνες που δίνει ο Burrer Οιπερισσότερες από αυτές έχουν κοπεί στη μέση (όπως με τούτο το νόμισμα που ο Burrerτο χαρακτήρισε ως ασσάριον) Αυτό βασίζεται στου RPC (II 68) το οποίο βεβαίωςείναι σωστό Τα ίδια νομίσματα εκτός από εκείνα με τη μεγαλύτερη ονομαστική αξίαείναι απλώς πολύ μικρά στη διάσταση για να έχουν την αξία που τους απέδωσε οBurrer

Σημείωση Ίσως ο ASW υποτιμάει το γεγονός ότι αυτή ήταν μία εποχή με καθιε-ρωμένη την πιστωτική νομισματοκοπία και εκείνο που πραγματικά είχε σημασία ήτανο τύπος του νομίσματος παρά η διάσταση και το βάρος τα οποία για πολλές αιτίεςμπορούσαν να ποικίλουν ευρύτατα

22 Burrer 4 RPC I 142723 Burrer 33 RPC S 1425 A

236

_________________________________

Αρ 1396 Κοινό των Θεσσαλών Αύγουστος 27 πΧ-14 μΧ Ασσάριον (χαλκός 19mm 438 g 5) Σώσανδρος και Μεγαλοκλής ca 33-32 πΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχειη επιγραφή ΣΕΒΑΣΤΟΣ ΘΕΣΣΑΛ[ΩΝ] και ακάλυπτη κεφαλή του Αυγούστου με όψηπρος τα δεξιά και στον οπισθότυπο η επιγραφή ΜΕΓΑΛΟΚΛ[ΗΣ] ΣΩΣ - ΣΑΝΔΡΟΥκαι η Αθηνά Ιτωνία να ρίχνει το ακόντιο προς τα δεξιά και στην ίδια πλευρά τα γράμ-ματα ΑΡ24 Είναι ελκυστικό νόμισμα με πράσινη απόχρωση με κάποιες χαράξειςαλλά σε πολύ καλή κατάσταση

Aρ 1397 Κοινό των Θεσσαλών Αύγουστος 27 πΧ-14 μΧ Τετρασσάριον ή σε-στέρτιους (χαλκός 30 mm 1897 g 6) Μεγαλοκλής 4-14 μΧ [Σ]ΕΒΑΣΤ[ΟΣ][ΘΕΣ]ΑΛΩΝ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Αυγού-στου με όψη προς τα δεξιά και στον οπισθότυπο το όνομα [Μ]ΕΓΑΛΟΚΛΕ[hellip] καιένα δάφνινο στεφάνι που κλείνει με ένα κόσμημα στην κορυφή και δένεται στο κάτωμέρος με τα σχοινιά να εξέχουν προς τα πάνω25 Είναι σπάνιο νόμισμα το καλύτερογνωστό δείγμα με ωραία λαδοκόκκινη απόχρωση χωρίς ολοκληρωμένη επιγραφήελαφρώς παράκεντρα τυπωμένο αλλά σε εξαιρετική κατάσταση

Σημείωση Αυτό το μεγάλης ονομαστικής αξίας νόμισμα σε συνδυασμό με τη σπα-νιότητα δεν έχει ποτέ γραμμένη ολόκληρη την επιγραφή και οι διαστάσεις τού στε-

24 Burrer 46 RPC I 142625 Burrer 60 RPC S 1426A

237

_________________________________

φανιού είναι πολύ μεγάλες για το μέγεθός του

Αρ 1398 Κοινό των Θεσσαλών Αύγουστος 27 πΧ-14 μΧ Διασσάριον ήdupondius (χαλκός 22 mm 1151 g 6) Μεγαλοκλής και Αριστhellip4-14 μΧ ΣΕΒΑΣΤΗ-ΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Αυ-γούστου με όψη προς τα δεξιά και στον οπισθότυπο η επιγραφή ΣΤΡΑΤΗΓΟΥΜΕ-ΓΑΛΟΚΛΕΟΥΣ ΑΡΙ και η Αθηνά Ιτωνία όρθια με όψη προς τα δεξιά με δόρυκαι ασπίδα κάτω από την οποία τα γράμματα ΦΥ26 Είναι ωραίο νόμισμα με σκούρααπόχρωση σε ασυνήθιστα καλή έως εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1399 Κοινό των Θεσσαλών Αύγουστος 27 πΧ - 14 μΧ Τριημιασσάριον (χαλ-κός 20 mm 929 g 7) Τιβέριος καίσαρ Μεγαλοκλής και Αρισhellip4-14 μΧ Στον εμπρο-σθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΤΙΒΕΡΙΣ ΣΕΒΑΣΤΗΩ και δαφνοστεφανωμένη κεφαλήτου καίσαρα Τιβερίου και στον οπισθότυπο η επιγραφή ΘΕΣΣΑΛ ndash Ω ΜΕΓΑΛΟ καιδαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα με όψη προς τα δεξιά και στο τέλος της

26 Burrer 19 RPC 1 1428 Ex Muumlnzen und Medaillen Deutchland 1 16 Σεπτεμβρίου 1997

238

_________________________________

επιγραφής τα γράμματα ΑΡΙΣ(Τ)27 Είναι σπάνιο νόμισμα καθαρό με σκούρα από-χρωση σε πολύ καλή κατάσταση

Αρ 1400 Κοινό των Θεσσαλών Αύγουστος 27 πΧ-14 μΧ Ημιασσάριον (χαλκός15 mm 383 g 7) Μεγαλοκλής και Καλιτhellip 4-14 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει ηεπιγραφή ΣΕΒΑΣ - ΗΙ () ΘΕΣΣΑΛΩ και η κεφαλή της Αθηνάς με κράνος και όψηπρος τα δεξιά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΜΕΓΑΛ - ΟΚΛ ΚΑΛΙΤ και η Άρτεμη ναδρασκελίζει προς τα δεξιά κρατώντας δύο πυρσούς28 Σπάνιο νόμισμα με σκούραπράσινη απόχρωση σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1401 Κοινό των Θεσσαλών Κλαύδιος 41-54 μΧ [] Διασσάριον ή dupondius(χαλκός 25 mm 1370 g 12) Αντίγονος 4546-54 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει ηεπιγραφή ΘΕΣΣΑΛΩ-Ν ΣΕΒΑΣΤΗΩΝ και δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Κλαυδίουμε όψη προς τα αριστερά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥκαι ο Απόλλωνας Κιθαρωδός όρθιος με όψη προς τα δεξιά να παίζει τη λύρα καιπίσω του και προς τα αριστερά η επιγραφή Αντιγόνου29 Είναι καλά τονισμένο καιτυπωμένο νόμισμα με σκούρα πράσινη και καφέ απόχρωση σχεδόν σε εξαιρετικήκατάσταση

27 Burrer 108 RPC I 142928 Burrer 113 διάφορα 29 Burrer 9 RPC I 1433

239

_________________________________

Αρ 1402 Κοινό των Θεσσαλών Κλαύδιος 41-54 μΧ[] Ασσάριον (χαλκός 21 mm633 g 12) Αντίγονος 4546-54 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΘΕΣ-ΣΑΛU - N ΣΕΒΑΣΤΗUN και ακάλυπτη κεφαλή του Κλαυδίου με όψη προς τα αρι-στερά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ (το Ρ αντίστροφα)και ο Ασκληπιός με το κεφάλι στραμμένο δεξιά κρατώντας στο αριστερό χέρι μακριάράβδο στην οποία έχει τυλιχθεί ένα φίδι Στο δεξιό μέρος υπάρχει η επιγραφή Αντι-γόνου30 Έχει καφέ απόχρωση και είναι σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση Ο Burrerστη μελέτη του κατάφερε να χωρίσει τα νομίσματα του RPC 1437 σε δύο ομάδες με[βάση] τις διαστάσεις Στη μία ομάδα τα διασσάρια και στην άλλη τα ασσάρια Τονόμισμα αυτό χρησιμοποιεί μία μήτρα εμπροσθότυπου (όπως είναι του Burrer A23)η οποία φαίνεται καθαρά ότι ήταν για μικρότερα ασσάρια αλλά αυτή του οπισθό-τυπου άγνωστη στον Burrer για μεγαλύτερα νομίσματα Είναι ενδιαφέρον νόμισματο οποίο δείχνει τι σημαίνει το λάθος ενός εργαζόμενου σε ένα αρχαίο νομισματοκο-πείο

Σημείωση Αποδειγμένα εδώ πρόκειται για ένα νόμισμα του ίδιου ακριβώς τύπουμε δύο διαφορετικές διαστάσεις Θα ήταν παράλογο να περιμένουμε από τον απλόπολίτη της Θεσσαλίας να δει τη διαφορά ανάμεσα σrsquo αυτά ιδιαίτερα καθώς οι δια-φορές δεν ξεχωρίζουν εύκολα εξαιτίας της διάστασης και του βάρους Αυτό που πι-θανόν να συνέβη εδώ είναι ότι οι αρχές του νομισματοκοπείου για κάποιους λόγουςαποφάσισαν να μειώσουν το βάρος και τη διάσταση του νομίσματος ενώ αυτό είχεήδη αρχίσει να τυπώνεται Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι ότι ζητήθηκε από τις οικονο-μικές Αρχές μία συμπληρωματική ποσότητα μετάλλου για την συνέχιση της κοπήςστην ποσότητα των νομισμάτων που είχαν κανονίσει αλλά δεν υπήρχε άλλο μέταλλοΤο αποτέλεσμα ήταν να μειωθεί η διάσταση του οπισθότυπου και το βάρος του Εν-διαφέρον είναι πάντως να παρατηρήσουμε ότι οι διαστάσεις της προτομής του αυ-τοκράτορα δεν μειώθηκαν

30 Burrer Emission 1 σειρά 3 ομάδα 2 σειρά 4 διάφορα = εμπροσθότυπος Α23 οπισθό-τυπος = RPC I 1437

240

_________________________________

Αρ 1403 Κοινό των Θεσσαλών Κλαύδιος 41-54 μΧ Ημιασσάριον (χαλκός 16mm 440 g 2) Αντίγονος 4546-54 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΑΝ-ΤΙΓΟ - ΝΟΥ και η προτομή της Αθηνάς με κράνος και ντυμένη με την αιγίδα έχονταςόψη προς τα δεξιά Στον οπισθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΣΤΡ ndash Α - ΤΗΓΟΥ και έναάλογο να τρέχει προς τα αριστερά Στην ίδια πλευρά υπάρχει και ένας κόκκος σιτα-ριού και πάνω του η επιγραφή Αντιγόνου31 Εξαιρετικά σπάνιο νόμισμα τυπωμένοκαλά με λαδοπράσινη απόχρωση σε πολύ καλή κατάσταση

Αρ 1404 Κοινό των Θεσσαλών Νέρωνας 54-68 μΧ Τετρασσάριον ή σιστέριον(χαλκός 32 mm 1941 g 1) Λάουχος 667-678 Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επι-γραφή ΝΕΡΩΝ ΚΑΙ - Σ[ΑΡ Θ]ΕΣΣΑΛΩΝ και δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Νέ-ρωνα με όψη προς τα δεξιά και την αιγίδα στο σημείο της κολόβωσης του λαιμού

31 Burrer 98 RPC S-1438A


_________________________________

στον οπισθότυπο η επιγραφή ΛΑΟΥΧΟΥ Σ- [ΤΡ] - ΑΤΗΓΟΥ και στα δεξιά η Θεσσαλίαόρθια κατενώπιον κρατώντας με το δεξί χέρι τα ηνία ενός αλόγου που βλέπει προςτα δεξιά32 Είναι εντυπωσιακό κομμάτι με σκούρα απόχρωση και με ωραία προτομήτου Νέρωνα Ο δίσκος του νομίσματος έχει κάποια εγκοπή και μία λείανση από τηφθορά στα περιθώρια αλλά είναι σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1405 Κοινό των Θεσσαλών Νέρωνας 54-68 μΧ Διασσάριον ή dupondius(χαλκός 26 mm 1004 g 1) Λάουχος 6667-6768 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει ηεπιγραφή ΝΕΡΩΝ ΚΑΙΣΑΡ ΘΕΣΣΑ[ΛΩΝ] και δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Νέ-ρωνα με όψη προς τα δεξιά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΛΑΟΥΧ[ΟΥ ΣΤ-]ΡΑΤΗΓΟΥκαι ο Απόλλωνας γυμνός καθιστός σε θρόνο με υψηλό στήριγμα πλάτης κρατώνταςκιθάρα στο αριστερό χέρι και τόξο στο δεξιό33 Το νόμισμα έχει λεία πράσινη από-χρωση τον οπισθότυπο λίγο παράκεντρο αλλά είναι σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1406 Κοινό των Θεσσαλών Νέρωνας 54-68 μΧ Τριημιασσάριον (χαλκός 24mm 1005 g 12) Λάουχος 6667ndash6768 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφήΝΕΡΩΝ ΚΑΙCAP ΘΕCCΑΛΩΝ και δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Νέρωνα με όψηπρος τα δεξιά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΛΑΟΥΧΟ - Υ ΣΤΡΑΤΗΓΟ - [Υ] και η Νίκη

32 Burrer 38 ff A-R35 RPC I 144233 Burrer 78 RPC I 1444 Ex Muumlnz-Zentrum 143 16 Απριλίου 2008 310

242

_________________________________

να στέκεται πάνω σε σφαίρα με όψη προς τα αριστερά να στεφανώνει το όνομα τουάρχοντα με στεφάνι στο δεξιό χέρι ενώ στο αριστερό κρατάει κλαδί φοίνικα34 Είναιωραίο νόμισμα με λαδοπράσινη απόχρωση σε πολύ καλή κατάσταση

Σημείωση Αυτός ο τύπος του νομίσματος είναι δύσκολο να βρεθεί τέτοιος που ναείναι και στις δύο πλευρές καλά κεντραρισμένος

Αρ 1407 Κοινό των Θεσσαλών Δομιτιανός 81-96 μΧ Ασσάριον (χαλκός 18 mm566 g 7) ΔΟΜΙΤΙΑΝΟΝ ΚΑΙΣΑΡΑ ΘΕΣΣΑΛΟΙ και δαφνοστεφανωμένη κεφαλή τούΔομιτιανού με όψη προς τα δεξιά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΔΟΜΙΤΙΑΝ ΣΕΒΑ-ΣΤΗΝ και ενδεδυμένη προτομή της Δομιτίας με όψη προς τα δεξιά και τα μαλλιά τηςδεμένα στο πίσω μέρος της κεφαλής35 Είναι ένα θαυμάσιο νόμισμα με λεία σκούρααπόχρωση και ένα σημάδι στο κέντρο του οπισθότυπου αλλά σχεδόν σε εξαιρετικήκατάσταση

Το νόμισμα αυτό του Κοινού των Θεσσαλών πρέπει να κόπηκε σε πολύ μεγάλοαριθμό Κυκλοφόρησε σε μία πολύ μεγάλη περιοχή και για πολύ μεγάλο χρονικό διά-στημα μέχρι σχεδόν τη βασιλεία του Γαλλιηνού

Αρ 1408 Κοινό των Θεσσαλών Δομιτιανός 81-96 μ Χ Ημιασσάριον (χαλκός 16mm 352 g 7) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΘΕΣΣ-ΑΛΩΝ και ο Απόλλω-νας γυμνός καθιστός με όψη προς τα αριστερά έχοντας το χέρι στο κεφάλι του στονοπισθότυπο η επιγραφή ΛΑΡΙΣΑ και η νύμφη Λάρισα όρθια με όψη προς τα αρι-στερά κρατώντας ένα βαλάντιο στο δεξιό χέρι36 Είναι καθαρά τυπωμένο και ωραίο

34 Burrer 89 RPC I 144535 Burrer 21 RPC II 277 A36 Burrer 41 RPC II 280

243

_________________________________

δείγμα νομίσματος με σκούρα απόχρωση σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1409 Κοινό των Θεσσαλών Αδριανός 117-138 μΧ Ασσάριον (χαλκός 21 mm510 g 12) Νικόμαχος ca 123-125 μΧ Στον εμπροσθότυπο η επιγραφή ΑΔΡΙΑΝΟΝΚΑΙCAPA ΘΕCCAΛΟΙ και δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Αδριανού με όψη προςτα δεξιά στον οπισθότυπο (επιγραφή του στρατηγού) ΝΙΚ - ΟΜΑΧΟΥ και η ΑθηνάΙτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο37 Είναι ωραίο νόμισμαμε καλό πορτρέτο και ελκυστική πράσινη απόχρωση σχεδόν σε εξαιρετική κατά-σταση

Αρ 1410 Κοινό των Θεσσαλών Αδριανός 117-138 μΧ Ημιασσάριον (χαλκός 16mm 282 g 6) Νικόμαχος 123-125 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΑΧΙΛ- ΛΕΥΣ και η κεφαλή του με όψη προς τα δεξιά φορώντας αττικό κράνος στολισμένομε τον Πήγασο στο κοίλο μέρος του κράνους που πετάει προς τα δεξιά στον οπι-σθότυπο η επιγραφή ΝΙΚΟΜΑ ndash ΧΟΥ ένα άλογο καλπάζοντας ρυθμικά προς τα δεξιά

37 Burrer 17 Ι (το ίδιο νόμισμα)

244

_________________________________

και κάτω από αυτό η επιγραφή όπως στο προηγούμενο νόμισμα38 Είναι πολύ ελκυ-στικό νόμισμα με ωραία πράσινη απόχρωση σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση Φαί-νεται πως ταιριάζει με ακρίβεια στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 120 μΧ Θαήταν διασκεδαστικό να βλέπαμε ότι πρόκειται για μία παραλλαγή του πορτρέτουτου Αντίνοου αλλά αυτός πέθανε το 130 και συνεπώς η θεωρία αυτή είναι απίθανη

Σημείωση Αυτό είναι ένα δυσεύρετο νόμισμα και επιθυμητό ιδιαίτερα σrsquo αυτή τηνκατάσταση χωρίς προβλήματα στο μέταλλο και στις επιφάνειες όπως συχνά συμβαίνειμε τα νομίσματα αυτής της κοπής Ο Αχιλλέας ο γιος του Πηλέα και της θαλάσσιαςνύμφης Θέτιδας ξανατιμάται εδώ σε ένα νόμισμα της Θεσσαλίας αυτή τη φορά με τοόνομά του γραμμένο ολόκληρο Ένα προγενέστερο και πολύ πιο διαφορετικό πορ-τρέτο του Αχιλλέα υπάρχει στο υπrsquo αρ 1175 νόμισμα

Αρ 1411 Κοινό των Θεσσαλών Μάρκος Αυρήλιος 161-180 μΧ Τετρασσάριον ήσιστέριον (χαλκός 31 mm 2167 g 3) μέσα-τέλη της δεκαετίας του 160 μΧ Στον εμ-προσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΑΥΤ Μ ΑΥΡ - ΑΝΤΩΝΕΙΝΟC και ντυμένη και δαφ-νοστεφανωμένη προτομή του Μάρκου Αυρηλίου με όψη προς τα δεξιά στονοπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCΑΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζειπρος τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο39 Είναι σπανιότατο καθαρό και ελκυστικόνόμισμα με σκούρα κοκκινωπή και πράσινη απόχρωση σχεδόν σε εξαιρετική κατά-σταση

Το πορτρέτο του Μάρκου Αυρηλίου στο νόμισμα αυτό είναι οπωσδήποτε μίαεπαρχική έκδοση αλλά τα κοντά και περιποιημένα γένια του δείχνουν πως έχει κοπείμάλλον νωρίτερα κατά τη βασιλεία του παρά αργότερα Εάν είναι όντως έτσι τότεταιριάζουν χρονικά και τα νομίσματα της Φαυστίνας Β΄ (αρ 1414-1415 πιο κάτω) ηέκδοση πιθανόν έγινε στα μέσα-τέλη της δεκαετίας του 160 μ Χ40

38 Burrer 152 SNG Copenhagen 341-239 Burrer MA-G I Rogers 94 Ex H J Berk Buy or Bid Sale 81 31 Μαρτίου 1991 70840 Για το νόμισμα αυτό και γιrsquo αυτά που ακολουθούν ευχαριστούμε τον Dr Friedrich Burrer

για την παραχώρηση της αδημοσίευτης μελέτης του για τα νομίσματα του Κοινού των Θεσσα-λών από την εποχή του Μάρκου Αυρηλίου μέχρι τον Γαλλιηνό

245

_________________________________

Αρ 1412 Κοινό των Θεσσαλών Μάρκος Αυρήλιος 161-180 μΧ Διασσάριον ήdupondius (χαλκός 22 mm 945 g 6) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΑΥΤ ΜΑΥΡ ΑΝΤ - ΩΝΕΙΝΟC και δαφνοστεφανωμένη ντυμένη και με θώρακα προτομή τουΜάρκου Αυρηλίου με όψη προς τα δεξιά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCAΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει τοακόντιο41 Είναι ελκυστικό νόμισμα με ωραία λαδοπράσινη απόχρωση σχεδόν σεεξαιρετική κατάσταση

Αρ 1413 Κοινό των Θεσσαλών Μάρκος Αυρήλιος 161-180 μΧ Ημιασσάριον(χαλκός 12 mm 214 g 7) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει μία καλαμιά με 3 κόκους σι-ταριού από τα οποία τα 2 με ανοιχτό το κέλυφος και στον οπισθότυπο η επιγραφήΘΕCCAΛ ΩΝ σε όλο τον δίσκο του νομίσματος42 Είναι σπανιότατο νόμισμα μεσκούρα πράσινη απόχρωση σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Το πρώτο γνωστό δείγμα αυτού του νομίσματος δημοσιεύτηκε μόλις το 2002 ωςμέρος μιας δωρεάς προς το Βυζαντινό Μουσείο της Υπάτης Μέχρι το 2009 ο Ιω Στό-γιας κατάφερε να εντοπίσει ένα σύνολο 6 δειγμάτων από τα οποία αυτό εδώ είναιτο καλύτερο (ακόμα ένα κομμάτι εμφανίστηκε στην αγορά πρόσφατα) Αυτός επίσης

41 Burrer MA-G 2 Rogers 95a42 Burrer MA-G 4 Rogers ndash Στόγιας 447-455 3β (το ίδιο νόμισμα)

246

_________________________________

τόνισε πολύ εύστοχα ότι ο τύπος του νομίσματος με το σιτάρι στο κέλυφος είναι παρ-μένο από την κοπή του Κοινού των Θεσσαλών του 5ου αι πΧ που κυκλοφόρησεπάνω από 600 χρόνια νωρίτερα Αυτό φανερώνει τη γνώση που είχαν οι αρχαίοι άρ-χοντες και οι κατασκευαστές εκμαγείων για τη νομισματοκοπία της περιοχή τουςαπό το παρελθόν Με τη χρησιμοποίηση ενός παλαιού τύπου εκμαγείου συνδεόταν ηνομισματοκοπία του 2ου αι μΧ με αυτή των προηγούμενων αιώνων

Αρ 1414 Κοινό των Θεσσαλών Φαυστίνα Β΄ 145-175 μΧ Τετρασσάριον ή σιστέ-ριον (χαλκός 31 mm 2068 g 4) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΦΑΥCΤΕΙΝΑCEBACTH και η ντυμένη προτομή της Φαυστίνας Β΄ με όψη προς τα δεξιά και τα μαλ-λιά δεμένα στο πίσω μέρος στον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCAΛΩΝ καιη Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο43 Είναι εξαι-ρετικά σπάνιο νόμισμα ιδιαίτερα ωραίο με σκούρα μαυροπράσινη απόχρωση σχε-δόν σε εξαιρετική κατάσταση44

Αρ 1415 Κοινό των Θεσσαλών Φαυστίνα Β΄ 145-175 μΧ Ασσάριον (χαλκός 20mm 1028 g 5) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΦΑΥCTEINA CEBACTH καιη προτομή της Φαυστίνας Β΄ με τα μαλλιά της δεμένα κόμπο στο πίσω μέρος της κε-

43 Burrer MA-G 5 Rogers 9744 Για την πιθανή χρονολογία της θεσσαλικής νομισματοκοπίας στο όνομα της Φαυστίνας

Β΄ βλ τη σημείωση στο υπrsquo αρ 1411 νόμισμα

247

_________________________________

φαλής στον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCAΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία ναδρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο45 Είναι ωραίο νόμισμα με σκούρακαφέ απόχρωση σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1416 Κοινό των Θεσσαλών Σεπτίμιος Σεβήρος 193-211 μΧ Τριασσάριον(χαλκός 24 mm 946 g 11) ca 198-209 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή[ΑΥ] ΛΟ CEΠΤ - CEBHΡOC και προτομή του Σεπτίμιου Σεβήρου με όψη προς τα δεξιάδαφνοστεφανωμένη με ένδυμα και θώρακα Στον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCAΛΩN και η Νίκη οδηγώντας τρίιππο άρμα με τα άλογα να καλπάζουν προςτα δεξιά κάτω από τα άλογα το γράμμα Γ (= 3 ασσάρια)46 Το καλά διατηρημένο νό-μισμα με σκούρα απόχρωση είναι σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1417 Κοινό των Θεσσαλών Σεπτίμιος Σεβήρος 193-211 Διασσάριον ή dupondius(χαλκός 22 mm 549 g 8) με το πορτρέτο του καίσαρα Γέτα ca 198-209 Στον εμπρο-σθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΑΥ ΛΟ CEΠT - CEBHPOC και δαφνοστεφανωμένη και

45 Burrer MA-G 7 Rogers 98a46 Burrer MA-G 10 Rogers 101

248

_________________________________

ντυμένη και με θώρακα η προτομή του Σεπτίμιου Σεβήρου με όψη προς τα δεξιά στονοπισθότυπο η επιγραφή ΛΟΥ CΕΥ ΓΕΤΑΝ ΘΕCCΑΛΟΙ Β (= διασσάριο) και ακάλυπτηαλλά ντυμένη προτομή του καίσαρα Γέτα με όψη προς τα δεξιά47 Μοναδικό και αδη-μοσίευτο εκτός από τα αναφερόμενα στον κατάλογο του Burrer Με σκούρα καφέκαι κόκκινη απόχρωση είναι σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Σημείωση Θεωρώ αυτή τη δυναστική έκδοση του Σεπτίμιου Σεβήρου με το πορ-τρέτο τού γιου του Γέτα ως μία από τις κορυφαίες των θεσσαλικών νομισμάτων τηςρωμαϊκής επαρχίας που έχω στη συλλογή μου Η σπανιότητα σε συνδυασμό με τηνποιότητα και την ομορφιά των πορτρέτων το καθιστούν πράγματι πολύ επιθυμητόνόμισμα

Αρ 1418 Κοινό των Θεσσαλών Ιουλία Δόμνα 193-217 μΧ Τριασσάριον (χαλκός22 mm 826 g 7) ca 198-209 Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΙΟΥΛΙΑΔΟΜΝΑ CE και ντυμένη προτομή της Ιουλίας Δόμνας με όψη προς τα δεξιά Στονοπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕC CΑΛΩΝ και η Νίκη οδηγώντας τρίιππο άρμαμε τα άλογα να καλπάζουν προς τα δεξιά κάτω από τα άλογα το γράμμα Γ (=3 ασ-σάρια)48 Ασυνήθιστα ωραίο νόμισμα με σκούρα απόχρωση σε εξαιρετική κατά-σταση

47 Burrer MA-G 13 (το ίδιο νόμισμα)48 Burrer MA-G 19 διάφορα

249

_________________________________

Αρ 1419 Κοινό των Θεσσαλών Καρακάλλας 198-217 μΧ Τετρασσάριον (χαλκός28 mm 1082 g 1) ca 198-206 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΑΥΤΟΚΜΑΡ ΑΥ ΑΝΤΩΝΕΙΝΟC και δαφνοστεφανωμένη προτομή του Καρακάλλα χωρίςγένια ντυμένη με θώρακα και όψη προς τα δεξιά στον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙ-ΝΟΝ ΘΕCCΑΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει τοακόντιο49 Είναι πολύ σπάνιο νόμισμα με σκούρα απόχρωση σε πολύ καλή κατά-σταση

Αρ 1420 Κοινό των Θεσσαλών Καρακάλλας 198-217 μΧ Τριασσάριον (χαλ-κός 26 mm 1135 g 6) ca 213-217 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΜΑΡΑΥΡ ΑΝΤΩΝΙΝΟC και δαφνοστεφανωμένη προτομή του Καρακάλλα με όψη προς ταδεξιά με γένια και ένα οκτάκτινο άστρο στον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝΘΕCCΑΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόν-τιο50 Είναι ωραίο και έντονα εκτυπωμένο νόμισμα με ωραία σκούρα πράσινη από-χρωση σε εξαιρετική κατάσταση

Αρ 1421 Κοινό των Θεσσαλών Καρακάλλας 198-217 μΧ Διασσάριον (χαλκός21 mm 794 g 12) ca 213-217 μΧ Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΜΑ ΑΥΑΝΤΩΝΕΙ και δαφνοστεφανωμένη με όψη προς τα δεξιά με γένια και θώρακα προ-

49 Burrer MA-G 2150 Burrer MA-G 28 Rogers 108

250

_________________________________

τομή του Καρακάλλα και ένα οκτάκτινο άστρο στον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙ-ΝΟΝ ΘΕCCΑΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει τοακόντιο51 Το νόμισμα αυτό είναι έντονα τυπωμένο με μαύρη απόχρωση σε εξαιρε-τική κατάσταση

Αρ 1422 Κοινό των Θεσσαλών καίσαρας Γέτας 198-209 μΧ Διασσάριον (χαλκός24 mm 562 g 3) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΛΟΥΚCΕ ΠΤ ΓΕΤΑC καιη προτομή του Γέτα με όψη προς τα δεξιά με ακάλυπτη κεφαλή και ντυμένο θώρακαστον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCΑΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκε-λίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο52 Είναι σπανιότατο νόμισμα με όμορφηλαδοπράσινη απόχρωση σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

Σημείωση O Rogers δεν είχε υπόψη του καμία θεσσαλική κοπή νομισμάτων τούΓέτα και η ανακάλυψη ενός τέτοιου θαυμάσιου δείγματος ενός άγνωστου κατά ταάλλα νομίσματος ήταν μία από τις πιο σημαντικές εμπειρίες της συλλογής του μεθεσσαλικά νομίσματα της ρωμαϊκής εποχής Καθώς κοιτάζω το πορτρέτο του όχι καιτόσο πιστού νεαρού καίσαρα συχνά σκέπτομαι ότι ο τοπικός χαράκτης της μήτραςαυτής δεν θα είχε τελειώσει καλά-καλά την εργασία του σrsquo αυτή πριν έρθουν τα νέαότι laquoστο εξής όλα τα πορτρέτα θα είναι μόνο του αυτοκράτορα Αντωνίνουraquo Είναιπιθανόν να έκοψε ήδη αυτός νομίσματα με το πορτρέτο του Γέτα τα οποία αποσύρ-θηκαν και ανακυκλώθηκαν και γιrsquo αυτό είναι τόσο σπάνια

51 Burrer MA-G 33 διάφορα Rogers 10952 Burrer MA-G 26 (το ίδιο νόμισμα)

251

_________________________________

Αρ 1423 Κοινό των Θεσσαλών Μαξιμίνος 235-238 μΧ Τετρασσάριον (χαλκός24 mm 226 g 7) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή [Γ]ΑΙΟΥ ΟΥΗ ΜΑ-ΞΙΜΕΙ-ΝΟC με όψη προς τα δεξιά δαφνοστεφανωμένη και ντυμένη προτομή του Μαξιμίνουκαι στον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟ[Ι]ΝΟΝ ΘΕCCΑΛ[ΩΝ] και η Αθηνά Ιτωνία ναδρασκελίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο53 Τονισμένο νόμισμα με έναόμορφο μολονότι φανταστικό πορτρέτο με σκούρα πράσινη απόχρωση σε πολύκαλή κατάσταση

Αρ 1424 Κοινό των Θεσσαλών Βαλεριανός 253-360 μΧ Tετρασσάριον (χαλκός21 mm 643 g 12) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΑΥ Κ ΠΟ Λ ΟΥΑΛΕΙ-ΡΙΑΝΟ και ακτινωτή και με θώρακα προτομή του Βαλεριανού με όψη προς τα δεξιάΣτον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCΑΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκε-λίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο πίσω της το γράμμα Δ (=4 ασσάρια)54

Είναι έντονα τονισμένο νόμισμα με σκούρα απόχρωση σε πολύ καλή κατάσταση

53 Burrer MA-G 42 Rogers 11854 Burrer MA-G 47 Rogers 124 διάφορα

252

_________________________________

Aρ 1425 Κοινό των Θεσσαλών Γαλλιηνός 253-268 μΧ Τετρασσάριον (χαλκός24 mm 946 g 12) Στον εμπροσθότυπο υπάρχει η επιγραφή ΑΥΤ Κ ΠΟ Λ ΓΑΛΛΗΝΟCμε ακτινωτή ντυμένη και με θώρακα προτομή του Γαλλιηνού με όψη προς τα δεξιάΣτον οπισθότυπο η επιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCAΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκε-λίζει προς τα δεξιά και να ρίχνει το ακόντιο πίσω της υπάρχει το γράμμα Δ (=4 ασ-σάρια)55 Είναι ένα νόμισμα με σκούρα πρασινωπή και καφέ απόχρωση σε πολύ καλήκατάσταση

Αρ 1426 Κοινό των Θεσσαλών Σαλωνίνα 253 ndash268 μΧ Τετρασσάριον (χαλκός24 mm 896 g 6) ΚΟΡΝ CΑΛΩΝΙΝΑ και η προτομή της με όψη προς τα δεξιά με διά-δημα στο κεφάλι και ντυμένη πάνω από την κεφαλή ημισέληνος Στον οπισθότυπο ηεπιγραφή ΚΟΙΝΟΝ ΘΕCCAΛΩΝ και η Αθηνά Ιτωνία να δρασκελίζει δεξιά και να ρί-χνει το ακόντιο πίσω της η επιγραφή Δ (=4 ασσάρια)56 Είναι πολύ καθαρό νόμισμαμε έντονο πορτρέτο σχεδόν σε εξαιρετική κατάσταση

55 Burrer MA-G 53 Rogers 126 διάφορα56 Burrer MA-G 56 Rogers 132

253

_________________________________

Άλου 62 (2012) 23-25Άτραγος 62 (2012) 25-32Γόμφων 61 (2012) 12-16 Γόννων 62 (2012) 32-34Γυρτώνης 62 (2012) 34-39Δημητριάδας 62 (2012) 39-41 Δίας 62 (2012) 41-42Ευραιών 62 (2012) 42-43Ευρυμενών 62 (2012) 43-45Ηράκλειας Τραχίνας 62 (2012) 45-47 Ίκου-Αλοννήσου 62 (2012) 47-48 66

(2014) 220-221 Ιωλκού 62 (2012) 48Κιερίου 61 (2012) 4-12Κραννώνας 63 (2013) 49-55Λαμίας 63 (2013) 55-58Λάρισας 63 (2013) 59-80 64 (2013) 82-102Λάρισας Κρεμαστής 64 (2013) 102-103 Μαγνήτων 64 (2013) 103-111 Μεθυλίου 64 (2013) 111-114 Μελίβοιας 64 (2013) 114-115 Μελιταίας 64 (2013) 116-118 Μητρόπολης 64 (2013) 118-121 Μοψίου 64 (2013) 121-122 Οιταίων 64 (2013) 122-125 Ολοσσόνας 64 (2013) 125-126 Ομολίου 64 (2013) 126-127Όρθης 64 (2013) 127-128 65 (2014) 130-131Παγασών 65 (2014) 131-132 Πειρασίας 65 (2014) 133 Πέλιννας 65 (2014) 133-139 Πεπαρήθου-Σκοπέλου 65 (2014) 139-140 Περραιβικής Τριπολίτιδας 65 (2014) 147 Περραιβών 65 (2014) 141-146 Πεύματος 65 (2014) 147-148

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ

(Ο πρώτος αριθμός δηλώνει τον αριθμό του τόμου ο δεύτερος στις παρενθέσεις το έτος έκδοσης του τόμου και οι τελευταίοι αριθμοί τις σελίδες του τόμου)

254

Πρόερνας 65 (2014) 148-150 Ριζούντας 65 (2014) 150-151 Σκιάθου 65 (2014) 151-152 Σκοτούσσας 65 (2014) 152-161 Τρίκκης 65 (2014) 161-166 Φακίου 65 (2014) 166-167 Φάλαννας 65 (2014) 167-176 Φαλώρειας 65 (2014) 176 66 (2014) 178-179Φαρκαδόνας 66 (2014) 179-185 Φαρσάλου 66 (2014) 185-200 Φερών 66 (2014) 200-216 Φθιωτίδων Θηβών 66 (2014) 217-220 Α΄ Κοινό των Θεσσαλών 62 (2012) 18-23Β΄ Κοινό των Θεσσαλών 66 (2014) 221-224 67 (2015) 222-252

Ρωμαϊκή Περίοδος 67 (2015) 236-253

Αδριανός 244-245 Αύγουστος 236-239Βαλεριανός 252Γαλλιηνός 253Γέτας 248 251Δομιτιανός 243-244Ιουλία Δόμνα 249 Καρακάλλας 250-251Κλαύδιος 239-241 Μαξιμίνος 252 Μάρκος Αυρήλιος 245-247 Νέρωνας 241-243 Οκταβιανός 236 Σαλωνίνα 253 Σεπτίμιος Σεβήρος 248-249 Τιβέριος 238Φαυστίνα Β΄ 247-248

[ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ Β΄ ΚΟΙΝΟΥ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ]2ος αι πΧ ndash 253258 μΧ)

Αρ 1377 Κοινό των Θεσσαλών β΄ μισό του 2ου αι πΧ Σειρά τριών χάλκινων νο-μισμάτων ένα τρίχαλκον και δύο χαλκοί Αρ 1377-1 (22 mm 842 g 3) το οποίο στονεμπροσθότυπο έχει την δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα με όψη προς ταδεξιά και στον οπισθότυπο την επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ και την Αθηνά Ιτωνία μεόψη προς τα δεξιά και την επιγραφή ΑΝΤ1 Aρ 1377-2 (17 mm 418 g 11) με τηνδαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Δία προς τα δεξιά και στον οπισθότυπο την επι-γραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ την Αθηνά Ιτωνία με όψη προς τα δεξιά και την επιγραφήΥΦΕ2 Aρ 1377-3 (14 mm 409 g 3) με την δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλ-λωνα προς τα δεξιά και στον οπισθότυπο την επιγραφή ΘΕΣΣΑ ΛΩΝ την ΑθηνάΙτωνία με όψη προς τα δεξιά και τα γράμματα ΚΡ3 Όλα τα νομίσματα έχουν ωραίαπράσινη απόχρωση σε καλή έως πολύ καλή κατάσταση Το δεύτερο από αυτά είναιδυσεύρετο

1 Rogers 14 διάφορα2 Rogers 523 Rogers 42b διάφορα

226

_________________________________

Στόγιας Ιωάννης Στόγιας laquoΣπάνια ψευδοαυτόνομη κοπή αυτοκρατορι-κών χρόνων του Κοινού των Θεσσαλώνraquo Τιμητικός τόμος γιατον Ιωάννη Τουράτσoγλου Αθήνα 2009

1378





227

_________________________________

1379

1380





228

_________________________________

1381

1382






229

_________________________________

1383




230

_________________________________




231

_________________________________

1386





232

_________________________________

1387

1388





233

_________________________________

1389

1390





234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








227

_________________________________

1379

1380





228

_________________________________

1381

1382






229

_________________________________

1383




230

_________________________________




231

_________________________________

1386





232

_________________________________

1387

1388





233

_________________________________

1389

1390





234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








228

_________________________________

1381

1382






229

_________________________________

1383




230

_________________________________




231

_________________________________

1386





232

_________________________________

1387

1388





233

_________________________________

1389

1390





234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254









229

_________________________________

1383




230

_________________________________




231

_________________________________

1386





232

_________________________________

1387

1388





233

_________________________________

1389

1390





234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254







230

_________________________________




231

_________________________________

1386





232

_________________________________

1387

1388





233

_________________________________

1389

1390





234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254







231

_________________________________

1386





232

_________________________________

1387

1388





233

_________________________________

1389

1390





234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








232

_________________________________

1387

1388





233

_________________________________

1389

1390





234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








233

_________________________________

1389

1390





234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








234

_________________________________




235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254







235

_________________________________






236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254









236

_________________________________





237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








237

_________________________________





238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








238

_________________________________





239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








239

_________________________________




240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254







240

_________________________________





_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








_________________________________





242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








242

_________________________________







243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254










243

_________________________________





244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








244

_________________________________







245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254










245

_________________________________





246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








246

_________________________________






247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254









247

_________________________________





248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








248

_________________________________





249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








249

_________________________________





250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








250

_________________________________





251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








251

_________________________________





252

_________________________________




253

_________________________________





254








252

_________________________________




253

_________________________________





254







253

_________________________________





254








254




ANΩΜΥMOΣ ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Mετάφραση από τα...

Documents

Transcript of ANΩΜΥMOΣ ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Mετάφραση από τα...