ANG MGA SAKSINI JEHOVA

ATANG EDUKASYON

ANG pilosopong Olandes na si Spinoza ay sumulat: “Sinisikap kong huwag pagtawananang mga paggawi ng tao, huwag silang iyakan, ni sila’y kamuhian, kundi sila’y unawa-in.” Bilang isang edukador, kayo po’y napapaharap sa hamon na sikaping maunawaanang mga pananaw, pinagmulan, at mga paninindigan ng mga estudyanteng nasa ilalimng inyong pangangalaga, kasali na ang mga mag-aaral na anak ng mga Saksi ni Jeho-va. Kung minsan, ang mga estudyanteng ito ay naninindigan sa isang wari’y naiibangpangmalas sa ilang isyu. Subalit kapag ang gayong paggawi ay maliwanag na dahil sarelihiyoso at moral na mga paninindigan ng estudyante, nararapat lamang na sila’ypag-ukulan ninyo ng atensiyon. Ang brosyur na ito ay ginawa ng Watch Tower Bibleand Tract Society (ang ahensiyang tagapaglathala ng mga Saksi ni Jehova) at sinadyaupang tulungan kayong higit pang maunawaan ang mga estudyanteng Saksi. Inaasa-han naming pag-uukulan ninyo ng panahon na basahin itong mabuti.

Ang pag-unawa sa mga paniniwalang relihiyoso ng iba ay hindi nangangahulugangtatanggapin ninyo o susundin ang mga iyon, at ang pagpapabatid ay hindi pangungum-berte. Hindi hangarin ng brosyur na ito na igiit sa inyo o sa inyong mga estudyante angmga relihiyosong pangmalas ng mga Saksi. Ang tanging hangad namin ay ang ipabatidsa inyo ang tungkol sa mga simulain at paniniwalang itinuturo ng kani-kanilang ma-gulang sa ilan ninyong estudyante upang maging mas madali para sa inyo na mauna-waan ang mga batang Saksi at makipagtulungan sa kanila. Sabihin pa, maaaring hindipalaging nagkakasuwato ang itinuturo sa mga bata at ang kanilang ginagawa, yamangang bawat bata ay natututong magpasulong ng kaniyang sariling budhi.

Gaya ng karamihan sa mga magulang, nais ng mga Saksi ni Jehova na makinabangnang lubusan ang kanilang mga anak sa kanilang pag-aaral. Sa layuning iyan, tinutu-ruan nila ang kanilang mga anak na makipagtulungan sa kanilang mga guro. Saman-tala, nagpapahalaga naman ang mga magulang na Saksi at ang kanilang mga anak ka-pag sila’y pinakikitunguhan ng mga edukador taglay ang pang-unawa at paggalang.

Ang mga Saksi ni Jehova ay mga Kristiyanong kilalang-kilala sa buong daigdig. Ga-yunman, sila’y hindi nauunawaan kung minsan. Samakatuwid, umaasa po kami na ka-yo’y tutulungan ng brosyur na ito na maunawaan pang higit ang mga batang Saksi nanasa ilalim ng inyong pangangalaga. Lalo na, umaasa kaming mauunawaan ninyokung bakit, sa ilang partikular na mga kalagayan, sinasabi nilang sila’y may karapa-tang maging iba.

Ang Layunin ng Brosyur na Ito

PABALAT: Si Faraon: The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck. LIKOD NG PABALAT: Mga Piramide: Mula sa aklat na The Pictorial History of the World;paruparo: The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck

Watchtower Bible and Tract Society ofNew York, Inc., Wallkill, New York, U.S.A.Made in Japan

Mga NilalamanPAHINA 4

Kung PapaanoMinamalas ng mga

Saksi ni Jehovaang Edukasyon

PAHINA 10Mga Programa

Ukol sa Edukasyon

PAHINA 14Ang Hamon ngPagkakaiba-iba

ng Relihiyon

PAHINA 19Mga PamantayangMoral na Karapat-dapat sa Paggalang

PAHINA 27Ang Papel ng

mga Magulang

PAHINA 31Konklusyon

Hindi ipinagbibili ang publikasyong ito.Inilaan ito bilang bahagi ng pambuong-daigdig na pagtuturo sa Bibliya natinutustusan ng kusang-loob namga donasyon.Para sa donasyon, magpunta sadonate.jw.org.Malibang iba ang ipinakikita, angmga pagsipi sa Kasulatan ay mulasa makabagong-wikangBagong Sanlibutang Salinng Banal na Kasulatan.Ang mga Saksi ni Jehovaat ang EdukasyonJehovah’s Witnesses and EducationInilimbag Abril 2019Tagalog (ed-TG)˘ 1995, 2002, 2019Watch Tower Bible and Tract Societyof PennsylvaniaMgaTagapaglathala

Kung Papaano Minamalas ngmga Saksi ni Jehova ang Edukasyon

Gaya ng lahat ng magulang, ang mga Saksi ni Jehova ay interesado sa kinabukasan ngkanilang mga anak. Kaya naman gayon na lamang ang pagpapahalaga nila sa edukasyon.

“Ang edukasyon ay dapat tumulong sa mga tao na maging kapaki-pakinabang na mgamiyembro ng lipunan. Dapat din itong tumulong sa kanila na magkaroon ng kabatiran sa

kanilang minanang kultura at magtamasa ng isang higit na kasiya-siyang buhay.”

GAYA ng iminumungkahi ng siniping itosa The World Book Encyclopedia, isa sapangunahing layunin ng pag-aaral ay angsanayin ang mga bata sa pang-araw-arawna pamumuhay, kasali na rito ang pag-kakaroon nila ng kakayahang asikasuhinang mga pangangailangan ng isang pa-milya sa hinaharap. Naniniwala ang mgaSaksi ni Jehova na ito’y isang sagradongpananagutan. Ang Bibliya mismo ay nag-sasabi: “Kung ang sinuman nga ay hindinaglalaan para doon sa mga sariling kani-ya, at lalo na para doon sa mga miyembrong kaniyang sambahayan, ay itinatwa naniya ang pananampalataya at lalong mala-la kaysa sa taong walang pananampalata-ya.” (1 Timoteo 5:8) Ang mga taong gi-nugol sa paaralan ay naghahanda sa mgabata para sa mga pananagutan sa buhayna kanilang babalikatin. Dahil dito, nani-niwala ang mga Saksi na ang edukasyonay dapat ituring na isang bagay na napa-kaselan.Sinisikap ng mga Saksi na mamuhay

ayon sa utos ng Bibliya: “Anuman ang in-yong ginagawa, gawin ninyo ito nang bu-ong-puso, na parang gumagawa kayo saPanginoon at hindi sa mga tao.” (Colosas3:23, Today’s English Version) Ang si-mulaing ito ay kumakapit sa lahat ng ba-hagi ng pang-araw-araw na pamumuhay,lakip na ang pag-aaral. Kaya pinasisiglang mga Saksi ang kanilang mga anak namaging masikap sa pag-aaral at gawingdibdiban ang mga iniaatas sa kanila sa pa-aralan.Itinuturo rin ng Bibliya ang pagpapasa-

kop sa mga batas ng lupain na pinaninira-han ng isa. Kaya nga kung ang pag-aaralay sapilitan hanggang sa isang tiyak naedad, tumatalima ang mga Saksi ni Jeho-va sa batas na ito.—Roma 13:1-7.

Bagaman hindi naman minamaliit angkahalagahan ng pagsasanay para sa pang-araw-araw na pamumuhay, ipinakikita ngBibliya na hindi ito ang tangi ni ang pa-ngunahing tunguhin ng edukasyon. Da-pat ding paunlarin ng isang matagumpayna edukasyon ang kagalakan ng buhay samga bata at tulungan silang kunin angkanilang dako sa lipunan bilang mga ta-ong timbang. Samakatuwid, batid ng mgaSaksi ni Jehova na ang pagpili sa mgagawain sa labas ng silid-aralan ay napa-kahalaga. Naniniwala sila na ang kapaki-pakinabang na aliwan, musika, libangan,ehersisyo ng katawan, pagtungo sa mgaaklatan at museo, at iba pa, ay gumaganapng mahalagang papel sa isang balansengedukasyon. Karagdagan pa, tinuturuannila ang kanilang mga anak na igalangang nakatatanda at humanap ng mga pag-kakataong sila’y mapaglingkuran.

Kumusta Namanang Karagdagang Edukasyon?

Dahil sa makabagong teknolohiya, patu-loy na nagbabago ang oportunidad sa tra-baho. Bunga nito, maraming kabataan angkinakailangang magtrabaho sa mga lara-ngan o mga gawain na doo’y wala namansilang partikular na pagsasanay. Yamangganiyan ang kalagayan, ang paggawi nilasa trabaho at personal na pagsasanay, lalo

“Anuman ang inyong ginagawa,gawin ninyo ito nang buong-puso,na parang gumagawa kayo saPanginoon.”—Colosas 3:23, Today’s English Version

Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon 5

na ang kanilang kakayahang bumagay saiba’t ibang kalagayan, ay magiging hi-git pang mahalaga sa kanila. Samakatu-wid, mas mabuti na ang mga estudyanteay maging mga adulto na may, gaya ngpagkasabi ng Renaissance essayist na siMontaigne, ‘isang ginagamit na utak kay-sa sa isang punung-punong utak.’

Ang kawalan ng trabaho, na nakaaa-pekto sa kapuwamayayaman at mahihirapna lupain, ay madalas na nagbabanta samga kabataan na hindi sapat ang kuwali-pikasyon. Samakatuwid, kung ang opor-tunidad sa trabaho ay nangangailanganng pagsasanay bilang karagdagan sa hini-hiling lamang ng batas, pananagutan ngmga magulang na patnubayan ang kani-lang mga anak sa paggawa ng desisyontungkol sa karagdagang edukasyon, na pi-nagtitimbang ang inaasahang pakinabangat ang mga sakripisyong kaakibat ng ga-yong dagdag na pag-aaral.Gayunman, malamang na sasang-ayon

kayo na ang tagumpay sa buhay ay kina-papalooban ng higit pa kaysa materyal nakasaganaan lamang. Sa kalilipas na mgapanahon ang mga lalaki’t babae na gumu-gol ng kanilang buong buhay sa kanilangpropesyon ay nawalan ng lahat ng pag-asanang sila’y mawalan ng trabaho. Isinakri-pisyo ng ilang magulang ang kanilang bu-hay pampamilya at ang panahong sana’yginugol nila sa kanilang mga anak, anu-pa’t hindi man lamang nila nasubaybayanang kanilang paglaki, dahil sa pagigingsubsob nila sa trabaho.Maliwanag, dapat isaalang-alang ng

isang may balanseng edukasyon na hindilamang materyal na kasaganaan ang kai-langan upang tayo’y maging tunay na ma-ligaya. Sinabi ni Jesu-Kristo: “Nasusulat:

“Ang edukasyon ay dapat tumulong samga tao na maging kapaki-pakinabangna mga miyembro ng lipunan. Dapat dinitong tumulong sa kanila na magkaroon

ng kabatiran sa kanilang minanangkultura at magtamasa ng isanghigit na kasiya-siyang buhay.”

—The World Book Encyclopedia

Galleria degli Uffizi, Firenze

6 Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon

‘Ang tao ay hindi lamang sa tinapay nabu-buhay, kundi sa bawat salitang lumalabassa bibig ng Diyos.’ ” (Mateo 4:4, New In-ternational Version) Bilang mga Kristi-yano, nauunawaan ng mga Saksi ni Jeho-va ang kahalagahan ng pagpapaunlad ngmoral at espirituwal na mga katangian bu-kod pa sa paghahanda ng kanilang sarilina asikasuhin ang kanilang materyal napangangailangan.

Ang kapaki-pakinabang na aliwan,musika, libangan, ehersisyo ngkatawan, at ang pagtungo sa mgaaklatan at museo ay pawanggumaganap ng mahalagang papelsa isang balanseng edukasyon

ITINUTURO ng Bibliya na ang edukasyon aynapakahalaga. Inilalarawan nito ang Diyosbilang ang “Dakilang Instruktor” ng kani-yang bayan, at sa lahat ng pahina nito ayinaanyayahan ang kaniyang mga lingkod napalalimin pa ang kanilang kaalaman tungkolsa kaniya.—Isaias 30:20.

Noong panahon ng Bibliya, mayroon la-mang ilang pinagpalang grupo na nakapag-aral, gaya ng mga eskriba sa Mesopotamiaat Ehipto. Ibang-iba dito, bawat isa sa si-naunang Israel ay hinihimok na mag-aralna bumasa at sumulat. “Ang pagkakaiba aywalang-alinlangang dahil sa mas simplengsistema ng pagsulat ng alpabeto na ginaga-mit ng mga Hebreo. . . . Ang kahalagahan ngalpabetikong pagsulat sa kasaysayan ng edu-kasyon ay hindi dapat ipagwalang-bahala.Nagpasok ito ng pagbabago sa mga kinauga-liang kultura ng mga eskriba ng Ehipto, Me-sopotamia, at ikalawang-milenyong Canaan.Ang pagiging edukado ay hindi na siyangpagkakakilanlan at eksklusibong katangianng isang grupo ng propesyonal na mga es-kriba at mga saserdote, na pamilyar sa ma-hirap-unawaing mga titik na cuneiform athieroglyphic.”—Encyclopaedia Judaica.

Mga Paraan ng PagtuturoSa sinaunang Israel, ang mga bata ay ti-

nuturuan ng kanilang ama at inamula sa na-pakabatang gulang. (Deuteronomio 11:18, 19;Kawikaan 1:8; 31:26) Sa Dictionnaire de laBible, ang iskolar ng Bibliya na si E. Man-genot ay sumulat: “Sa sandaling siya’y naka-pagsasalita na, ang bata ay natututo ng ilangtalata buhat sa Kautusan. Uulitin ng kani-yang ina ang isang talata; pagka kaniyangalam na ito, siya’y bibigyan ng isa pa. Sa

pagtagal, ang nasusulat na teksto ng mga ta-lata na saulado na nila ay ilalagay sa ka-may ng mga bata. Sa ganoon sila’y tinutu-ruan ng pagbasa, at pagka sila’y lumaki na,magpapatuloy sila sa kanilang pag-aaral ngrelihiyon sa pamamagitan ng pagbabasa atpagbubulay-bulay sa kautusan ng Pangino-on.”

Upang matulungan ang bata at matandana makasaulo, gumamit ng sari-saring tu-long sa pagsasaulo. Kasali na rito ang abaka-dang akrostiko (magkakasunod na mga tala-ta sa isang tula na nagsisimula sa iba’t ibangtitik ayon sa pagkakasunud-sunod ng abaka-da), aliterasyon, at ang paggamit ng mganumero. Kapansin-pansin, ang Gezer Calen-dar (Archaeological Museum of Istanbul), naisa sa pinakamatandang halimbawa ng sina-unang sulat-Hebreo, ay inaakala ng ilang is-

Ang Edukasyon NoongPanahon ng Bibliya

kolar na isang sanayan sa memorya ng ba-tang mag-aaral.

Ang KurikulumKasali sa pagtuturo ng mga magulang no-

ong panahon ng Bibliya ang praktikal namga pagsasanay. Ang mga batang babaenoon ay tinuturuan ng mga kasanayan samga gawaing bahay. Ang huling kabanata ngaklat ng mga Kawikaan ay nagpapakitangang mga ito ay marami at iba’t iba; saklawnito ang paghawak ng mga transaksiyon salupa at pangangasiwa ng maliit na negosyo,gayundin ang pagkikidkid ng sinulid, pag-habi, pagluluto, pangangalakal, at pangka-lahatang pamamanihala sa sambahayan. Samga batang lalaki naman ay karaniwan nangitinuturo ang hanapbuhay ng kanilang ama,iyon man ay sa pagsasaka o sa isang hanap-

buhay o gawain. Sa mga kapisanang relihi-yoso ng mga Judio, ang sumusunod na pana-nalita ay karaniwan: “Ang hindi nagtuturosa kaniyang anak na lalaki ng kapaki-paki-nabang na hanapbuhay ay nagpapalaki sa ka-niya na maging isang magnanakaw.”

Samakatuwid, noong panahon ng Bibliya,ang edukasyon ay tinitingala.

Tablet ng mag-aaral: ˘ British Library Board/Robana/Art Resource, NY; balumbon: Bibelmuseum, Munster

DAHIL sa pagpapahalaga nila sa kani-lang gawaing pagtuturo ng Bibliya, ma-aaring akalain ng iba na hindi sila inte-resado sa sekular na edukasyon. Subalithindi totoo iyan. Upang makapagturo saiba, ang isang guro ay dapat na matutomuna, at ito’y nangangailangan ng was-tong pagsasanay at instruksiyon. Kayabukod pa sa paggamit na mabuti ng se-kular na pinag-aralan, ang mga Saksi niJehova ay nakinabang na sa loob ng ma-

Mga ProgramaUkol sa Edukasyon

Kilalang-kilala ang mga Saksi ni Jehovasa buong daigdig sa kanilang gawain

ukol sa edukasyon sa Bibliya.

10 Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon

raming taon sa iba’t ibang mga progra-ma ukol sa edukasyon at sa mga paa-ralang pinangangasiwaan ng SamahangWatch Tower. Ang mga ito’y nakatulongsa mga Saksi at sa iba pa upang pasulu-ngin ang kanilang mga sarili sa paraangmental, moral, at espirituwal.

Halimbawa, sa maraming bansa angmga Saksi ay napaharap sa isang natata-nging hamon—kung papaano tuturuanang mga tao na kakaunti lamang ang pi-nag-aralan o hindi nagkaroon ng pagka-kataong tumanggap ng wastong edukas-yon at sa gayo’y hindi natutong bumasao sumulat. Upang masapatan ang panga-ngailangang ito, nag-organisa ang Sa-mahang Watch Tower ng mga progra-ma sa pagbasa’t pagsulat.

Halimbawa, sa Nigeria, ang mga kla-se sa pagbasa’t pagsulat ay pinaiiral nang mga Saksi ni Jehova mula pa noong1949. Sa pamamagitan ng mga klasengiyon, libo-libong taga-Nigeria ang natu-tong bumasa. Ipinakikita ng isang sur-bey na mahigit 90 porsiyento ng mgaSaksi ni Jehova sa Nigeria ay marunongbumasa’t sumulat, kung ihahambing sawala pang 50 porsiyento ng natitirangpopulasyon. Sa Mexico, pinasimulan ngmga Saksi ni Jehova ang mga klase sapagbasa’t pagsulat noong 1946. Sa loobng isang taon, mahigit 6,500 tao angnaturuang bumasa’t sumulat. Sa katu-nayan, mahigit 100,000 tao na ang na-tulungang bumasa’t sumulat. Sa naka-lipas na mga taon, ang mga klase sapagbasa’t pagsulat ay naorganisa rinsa maraming iba pang bansa, gaya ngBolivia, Cameroon, Nepal, at Zambia.Mahigit pitong milyong kopya na ng ak-

lat-aralin na Apply Yourself to Readingand Writing ang nailathala ng mgaSaksi ni Jehova sa mahigit 100 wika.

Ang mga programang ito sa pagba-sa’t pagsulat ay karaniwang kinikilalang mga awtoridad sa edukasyon sa mgalupaing nagsasagawa nito. Halimbawa,sa Mexico, isang tagapaglingkod publi-ko ang sumulat: “Nagpapasalamat akosa inyong pakikipagtulungan, at sa nga-lan ng pamahalaan ng estado ipinaaabotko sa inyo ang kanilang buong taimtimna pagbati dahil sa inyong napakabutingprogresibong gawain para sa kapakina-bangan ng mga tao sa pagdadala ng liwa-nag ng kaalaman sa mga hindi maru-nong bumasa’t sumulat. . . . Hangad koang inyong tagumpay sa inyong gawaingpagtuturo.”

Karagdagang PagsasanayDahil napakalaki ng kanilang pagpa-

pahalaga sa kanilang gawaing pagtutu-ro sa Bibliya, nagsisikap ang mga Saksini Jehova na mapasulong pa ang kani-lang kakayahang magpaliwanag sa ibang mga turo ng Bibliya. Halimbawa, samahigit 119,000 kongregasyon sa buongdaigdig, ang mga estudyante ay tuma-tanggap ng pagsasanay sa kanilang ka-kayahang bumasa at magsalita sa madla.Maging ang mga pinakabata, kapag ma-runong na silang bumasa, ay maaaringmagpatala at tumanggap ng ganitongpagsasanay, na napatunayang kapaki-pakinabang din sa kanila sa ibang ba-hagi, kasali na ang kanilang sekular napag-aaral. Maraming edukador ang nag-komento na ang mga estudyanteng Saksiay napakagagaling magpahayag ng ka-nilang sarili.

Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon 11

Karagdagan pa, ang bawat kongregas-yon ng mga Saksi ni Jehova ay hini-himok na magkaroon sa Kingdom Hallnito, o dakong pinagpupulungan, ngisang aklatan na naglalaman ng mgapantulong sa Bibliya, diksiyunaryo, atiba pang mga reperensiya. Ang akla-tang ito ay magagamit ng lahat ng du-

madalo sa mga pulong sa Kingdom Hall.Ang pagbabasa ay masiglang iminu-mungkahi sa kanilang mga kongregas-yon, at ang bawat pamilya ay hinihimokding magkaroon ng isang aklatang pam-pamilya na may iba’t ibang publikasyonupang masapatan ang pangangailanganng mga bata at matatanda.

Ang mga estudyante ay tumatanggap ngpagsasanay sa pagbasa at pagsasalita sa madla

Higit Pang PagsasanayAng SamahangWatch Tow-

er ay mayroon ding mga paa-ralan para sa pagsasanay ngmga lalaki at babaing misyo-nero, gayundin ng mga paa-ralan para sa pagsasanay ngmga lalaking may minister-yal na mga pananagutan salokal na mga kongregasyon.Ang mga paaralang ito ay ka-ragdagang katibayan na angmga Saksi ni Jehova ay lub-hang nagpapahalaga sa edu-kasyon.

Ang pagbabasa ay masiglangiminumungkahi sa kanilangmga kongregasyon, at angbawat pamilya ay hinihimokding magkaroon ng isangaklatang pampamilya namay iba’t ibang publikasyon

Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon 13

NOONG panahon ng Edad Medya, angmga mamamayan ng isang bansa ay ka-raniwan nang pare-pareho ang relihiyon.Noon lamang pagtatapos ng ika-19 nasiglo, sa Europa ay iilan lamang ang ki-lalang pangunahing mga relihiyon: AngKatolisismo at Protestantismo sa kanlu-ran, ang Orthodox at Islam sa silangan,at Judaismo. Walang alinlangan, angpagkakaiba-iba ay mas laganap ngayonsa Europa at sa buong daigdig. Naitatagang mga bagong relihiyon, na maaaringinaring sarili ng ilang tagaroon mismo oipinasok ng mga dayuhan at mga refu-gee.

Kaya nga, sa mga bansa sa ngayon gayang Australia, Britanya, Pransiya, Ale-manya, at Estados Unidos, makasusum-pong tayo ng maraming Muslim, Budis-ta, at mga Hindu. Kasabay nito, ang mgaSaksi ni Jehova, bilang mga Kristiyano,ay aktibong naglilingkod sa 239 na lu-pain. Sa bawat isa sa 14 na bansa, angaktibong mga Saksi ay umaabot sa ma-

higit 150,000.—Tingnan ang kahon, pahi-na 15.

Ang pagkakaiba-iba ng lokal na mgagawaing panrelihiyon ay maaaring mag-harap ng mga hamon sa mga edukador.Halimbawa, ang ilang mahahalagang ta-nong ay maaaring ibangon may kinala-man sa popular na mga selebrasyon: Da-pat bang ipilit sa bawat estudyante anglahat ng mga pagdiriwang—anuman angkaniyang relihiyon? Ang karamihan aybaka hindi naman makakita ng anumangmasama sa gayong mga pagdiriwang. Ga-yunman, hindi ba dapat na igalang dinang pangmalas ng mga pamilyang ka-bilang sa isang grupo ng minorya? Atmayroon pang isang salik na dapat isaa-lang-alang: Sa mga bansang ang batas aynaghihiwalay sa relihiyon at Estado at sagayo’y hindi inilalakip ang mga relihiyo-song tagubilin sa kurikulum, hindi kayaipagpalagay ng iba na hindi magiging ma-katuwiran kung ang gayong mga pagdiri-wang ay gagawing sapilitan sa paaralan?

Ang Hamon ngPagkakaiba-iba ng Relihiyon

Bilang edukador, kayo po’y napapaharap sa isanghamon na bihirang makaharap ng mga edukador noongnakaraang mga siglo—ang pagkakaiba-iba ng relihiyon.

14 Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon

Mga KapanganakanMaaari pa ngang lumikha ng di-pagka-

kaunawaan ang mga pagdiriwang na sawari’y kaunti lamang ang kaugnayansa relihiyon, kung mayroon man. Totooito sa mga kapanganakan, na ipinagdiri-wang sa maraming paaralan. Bagamaniginagalang ng mga Saksi ni Jehova angkarapatan ng iba na ipagdiwang ang ka-panganakan, tiyak na batid ninyo na ma-marapatin pa nilang huwag makibahagisa gayong mga pagdiriwang. Ngunit ma-rahil ay hindi ninyo nababatid ang mgadahilan kung bakit sila at ang kanilangmga anak ay nagpasiyang huwag maki-lahok sa mga pagdiriwang na ito.

Tinatawag ng le livre des religions (TheBook of Religions), isang ensayklopidiyana malawakang ipinamahagi sa Pransiya,ang kaugaliang ito na isang ritwal at iti-nala na kabilang sa “seremonyang seku-lar.” Bagaman itinuring na di-nakasasa-mang sekular na kaugalian sa ngayon, angmga pagdiriwang ng kapanganakan sa ka-tunayan ay nagmula sa paganismo.

Ganito ang sabi ng The EncyclopediaAmericana (edisyon ng 1991): “Ang sina-unang daigdig ng Ehipto, Gresya, Roma,at Persia ay nagdiwang ng mga kapanga-nakan ng mga diyos, hari, at mga ma-harlika.” Isiniwalat ng mga awtor nasina Ralph at Adelin Linton ang saligangdahilan nito. Sa kanilang aklat na TheLore of Birthdays, isinulat nila: “AngMesopotamia at Ehipto, ang pinagmulanng sibilisasyon, ang siya ring unang mgalupain na ang mga lalaki ay umaalaala atnagdiriwang sa kanilang mga kapanga-nakan. Ang pag-iingat ng mga rekord ngkapanganakan ay mahalaga noong sina-unang panahon pangunahin nang dahil

sa ang petsa ng kapanganakan ay kai-langan sa paggawa ng horoscope.” Angtuwirang kaugnayang ito sa astrolohiyaay isang dahilan ng labis na pagkabaha-la para sa sinumang umiiwas sa astrolo-hiya dahil sa sinasabi ng Bibliya tungkoldito.—Isaias 47:13-15.

Hindi kataka-taka kung gayon, maba-basa natin sa The World Book Ency-clopedia: “Hindi ipinagdiwang ng si-naunang mga Kristiyano ang Kaniyang

AktibongBansa mga SaksiArgentina 150,171Brazil 794,766Colombia 166,049Democratic Republicof Congo 216,024Germany 166,262Italy 251,650Japan 215,703Mexico 829,523Nigeria 362,462Pilipinas 196,249Ukraine 150,906U.S.A. 1,243,387Zambia 178,481

Mga Saksi ni JehovaIsang Pambuong-Daigdig na Relihiyon

Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon 15

[ni Kristo] kapanganakan sapagkat itinu-turing nila na ang selebrasyon ng kapa-nganakan ninuman ay isang kaugaliangpagano.”—Tomo 3, pahina 416.

Taglay ang bagay na ito sa isipan, mi-narapat ng mga Saksi ni Jehova na hu-wag makibahagi sa mga pagdiriwangng kapanganakan. Walang pagsala, angpagsilang ng isang sanggol ay isang ma-ligaya, kahanga-hangang pangyayari.Mangyari pa, lahat ng magulang ay na-sisiyahan habang ang kanilang mga anakay lumalaki at sumusulong sa paglipasng bawat taon. Ang mga Saksi ni Jehovaman ay nakasusumpong ng malaking ka-

galakan sa pagpapakita ng kanilang pag-ibig sa kanilang pamilya at mga kaibi-gan sa pamamagitan ng pagbibigayan ngmga regalo at sama-samang pagkakasa-yahan. Ngunit, dahil sa pinagmulan ngmga pagdiriwang ng kapanganakan, masnanaisin nilang gawin ito sa ibang pag-kakataon sa buong santaon.—Lucas 15:22-25; Gawa 20:35.

PaskoAng Pasko ay ipinagdiriwang sa buong

daigdig, maging sa maraming di-Kristi-yanong mga bansa. Yamang ang kapista-hang ito ay tinatanggap ng karamihan samga relihiyon ng Sangkakristiyanuhan,

Nagkakasayahan ang mga Saksi kapag nagsasama-sama

totoong waring nakapagtataka na mina-marapat ng mga Saksi ni Jehova na hu-wag ipagdiwang ito. Bakit gayon?

Gaya ng maliwanag na sinasabi ng ma-raming ensayklopidiya, ang kapangana-kan ni Jesus ay walang-saligang itinakdasa Disyembre 25 upang itapat sa paga-nong kapistahan ng Romano. Pansininang sumusunod na mga pahayag na kinu-ha sa iba’t ibang reperensiya:

“Ang petsa ng kapanganakan ni Kris-to ay hindi alam. Hindi sinasabi ngmga Ebanghelyo ang araw ni ang bu-wan.”—New Catholic Encyclopedia,Tomo III, pahina 656.

“Karamihan ng mga kaugalian kungPasko na ngayo’y palasak sa Europa, onakaulat mula noong sinaunang pana-hon, ay hindi tunay na mga kaugaliangKristiyano, kundi mga kaugaliang paga-no na kinuha o tinanggap ng Simbahan.. . . Ang Saturnalia sa Roma ay nag-bigay ng modelo para sa karamihan ngmga kaugalian ng pagsasaya kung ka-paskuhan.”—Encyclopædia of Religionand Ethics (Edinburgh, 1910), pinatnu-gutan ni James Hastings, Tomo III, pahi-na 608-9.

“Ang Pasko ay ipinagdiriwang na tu-wing Disyembre 25 sa lahat ng mga sim-bahang Kristiyano simula pa noong ika-apat na siglo. Noong panahong iyon, itoang petsa ng paganong kapistahan ngwinter-solstice na tinatawag na ‘Pagsi-lang (Latin, natale) ng Araw,’ yamangang araw ay waring ipinanganak na mulidahil sa ang mga araw minsan pa’y na-ging mas mahahaba. Sa Roma, inila-kip ng simbahan ang napakapopular nakaugaliang ito . . . sa pamamagitan ng

pagbibigay rito ng bagong kahulugan.”—Encyclopædia Universalis, 1968,(Pranses) Tomo 19, pahina 1375.

“Ang pagkakaroon ng kapistahan ngPasko ay naimpluwensiyahan ng pagha-hambing sa mga paganong pagdiriwangng Sol Invictus (Mithra). Sa kabilangdako, ang Disyembre 25, bilang ang arawng winter solstice, ay inakalang kaisa ngliwanag na biglang suminag sa sanlibu-tan sa pamamagitan ni Kristo, at ang sa-gisag ng Sol Invictus ay inilipat kunggayon kay Kristo.”—Brockhaus Enzy-klopadie, (Aleman) Tomo 20, pahina 125.

Nang mapag-alaman ang mga katoto-hanan tungkol sa Pasko, ano ang nagingreaksiyon ng ilan? Ganito ang komentong The Encyclopædia Britannica: “No-ong 1644 ipinagbawal ng mga purita-nong Ingles ang anumang pagsasaya o

˘ Mary Evans Picture Library

“Ang Saturnalia sa Roma angpinagtularan ng karamihan samga kaugalian ng pagsasayasa panahon ng Pasko.”—Encyclopædia of Religion and Ethics

Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon 17

mga serbisyong panrelihiyon ayon sa ba-tas ng Parlamento, sa dahilang ito [angPasko] ay isang paganong kapistahan, atipinag-utos na ito’y tuparin bilang pag-

aayuno. Ibinalik ni Charles II ang ka-pistahan, subalit nanghawakan ang mgataga-Scotland sa pangmalas ng mga Pu-ritano.” Hindi nagdiwang ng Pasko angsinaunang mga Kristiyano, ni nagdiri-wang man nito ang mga Saksi ni Jehovasa ngayon o nakikibahagi sa mga gawainna may kinalaman sa Pasko.

Gayunman, ang Bibliya ay sumasang-ayon sa pagbibigayan ng mga regalo opag-aanyaya sa pamilya at mga kaibiganpara sa isang masayang pagsasalu-salo saibang mga okasyon. Hinihimok nito angmga magulang na sanayin ang kanilangmga anak na maging tunay na bukas-palad, sa halip na magbigay ng regalo da-hil lamang sa ito’y inaasahan ng kara-mihan. (Mateo 6:2, 3) Ang mga anak ngmga Saksi ni Jehova ay tinuruang ma-ging mapagpaubaya at magalang, at la-kip dito ang pagkilala sa karapatan ngiba na magdiwang ng Pasko. Sa kabilangdako naman, nagpapasalamat sila kapagang kanilang pasiyang huwag makibaha-gi sa mga pagdiriwang ng Pasko ay igi-nagalang.

Iba Pang mga PagdiriwangGayon pa rin ang paninindigan ng mga

Saksi ni Jehova sa iba pang mga relihi-yoso o may pagkarelihiyosong mga ka-pistahan na nagaganap sa buong taon ngpag-aaral sa iba’t ibang lupain, gaya ngmga kapistahan kung Hunyo sa Brazil,Epiphany sa Pransiya, Karnibal sa Ale-manya, Setsubun sa Hapon, at Hallow-een sa Estados Unidos. May kinalamandito o sa anumang iba pang espesipikongpagdiriwang na hindi nabanggit dito,ang mga magulang na Saksi o ang kani-lang mga anak ay tiyak na matutuwa sapagsagot sa anumang tanong ninyo.

Kung Ano ang Sinasabing mga Bata

“Kahit na hindi ako nakakatanggap ng mgaregalo kung kapanganakan ko, ibinibili namanako ng mga regalo ng aking mga magulang saibang mga okasyon. Mas gusto ko ito dahil naso-sorpresa ako.”—Gregory, edad 11.“Ang pangmalas sa Pasko ng karamihan sa

mga bata ay na ito’y isang panahon lamang parasa maraming regalo. Pero nakakatanggap na-man ako ng mga regalo at nakakapunta sa iba’tibang lugar sa buong isang taon. Isinama na akong aking pamilya sa ibang bansa, gaya ng Fiji,New Zealand, at Brazil.”—Caleb, edad 10.“Masasaya kaming magkakaibigan, at nag-

sosorpresahan kami sa isa’t isa sa pamama-gitan ng pana-panahong pagreregalo.”—Nicole,edad 14.“Marami sa paaralan ang nagtatanong sa akin

kung papaano ako nakakatiis ng walang Pasko oiba pang kapistahan. Hindi ako pinagkakaitanng katuwaan. Ako at ang aming pamilya ay ma-dalas na may pinagkakalibangan. May mababaitkaming kaibigan na nakakasama sa aming pag-babakasyon. Nagkakamping kami at nag-i-ski,at madalas na nagsasalu-salo kami sa aming ba-hay. Kung malalaman lamang ng iba kung gaa-no ang aming katuwaan, natitiyak kong magu-gulat sila!”—Andriana, edad 13.“Hindi ko kailanman inisip na ako’y napag-

iiwanan dahil sa hindi ako nagdiriwang ng Pas-ko o ng iba pang mga kapistahan. Kapag bakas-yon, na wala kaming pasok sa paaralan at siDaddy ay wala ring pasok sa trabaho, naglalarokami, nanonood ng sine, nanonood ng TV. Pala-gi kaming magkakasamang naglilibang bilangisang pamilya.”—Brian, edad 10.

18 Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon

ANG SINAUNANG mga Kristiyano anglalo nang may tibay-loob. Sa panahon ngmatitinding pag-uusig noong unang tat-long siglo, marami sa kanila ang pina-tay ng mga paganong Romano dahil sapagtangging sumamba sa emperador. No-

ong minsan, nagtayo ng isang altar saarena. Upang matamo ang kanilang kala-yaan, magsusunog lamang ng isang ka-rampot na insenso ang mga Kristiyanobilang pagkilala sa banal na katayuanng emperador. Subalit, iilan lamang ang

Mga Pamantayang Moral naKarapat-dapat sa PaggalangSa buong kasaysayan, ang matatapang na lalaki at babae ay nanindigan ba-gaman salungat sa pag-iisip ng nakararami noong kanilang kapanahunan.Nabata nila ang mga kalupitan sa pulitika, relihiyon, at lahi, anupat madalasna ibinibigay ang kanilang buhay para sa kanilang simulain.

Sinisikap ng mga Saksi ni Jehova na itanim ang tunay na Kristiyanong moralidadsa kanilang mga anak

nakipagkompromiso. Minabuti ng kara-mihan ang mamatay sa halip na taliku-ran ang kanilang pananampalataya.

Sa modernong panahon, gayundin angpaninindigan ng mga Kristiyanong Sak-

si ni Jehova kung tungkol sa pagigingneutral sa pulitika. Halimbawa, ang ka-nilang matatag na paninindigan sa ha-rap ng Nazismo ay isang bagay na ma-patutunayan sa mga ulat ng kasaysayan.Bago at noong panahon ng ikalawang dig-maang pandaigdig, humigit-kumulang sasangkapat ng mga Saksing Aleman angnamatay, karamihan ay sa mga kampongpiitan, sapagkat sila’y nanatiling neutralat tumangging magsabi ng “Heil Hitler.”Ang maliliit na anak ay pilit na inihiwa-lay sa kanilang Saksing mga magulang.Sa kabila ng panggigipit, nanatiling ma-tatag ang mga bata at tumangging maha-wahan ng mga turong di-maka-Kasulatanna tinangkang ipilit sa kanila ng iba.

Ang Pagsaludo sa BandilaAng mga Saksi ni Jehova ay hindi na-

man karaniwang tampulan ng gayongmapait na pag-uusig sa ngayon. Gayun-man, bumabangon kung minsan ang mgadi-pagkakaunawaan dahil sa pasiya ayonsa budhi ng mga batang Saksi na huwagmakilahok sa mga seremonyang makaba-yan, gaya ng pagsaludo sa bandila.

Ang mga anak ng mga Saksi ni Jehovaay tinuturuan na huwag pigilan ang ibasa pagsaludo sa bandila; ang bawat isa angdapat magpasiya. Gayunman, ang pani-nindigan ng mga Saksi mismo ay mata-tag: Hindi sila sumasaludo sa bandila ngalinmang bansa. Sa anumang paraan ayhindi ito nagpapahiwatig ng kawalan ngpaggalang. Tunay na iginagalang nilaang bandila ng anumang bansang pinani-nirahan nila, at ipinakikita nila ang pag-galang na ito sa pamamagitan ng pagta-lima sa mga batas ng bansa. Hindi silakailanman nag-aabala sa anumang uri ng

Paggalang,Ngunit Hindi Pagsamba

Isang umaga sa isang paaralan sa Canada,napansin ng isang 11-taong-gulang na ba-tang babaing Saksi na nagngangalang Terrana isinama ng guro papalabas sa silid-aralanang isang kamag-aral nang ilang sandali.Di-nagtagal pagkaraan, tahimik na nagpa-sama ang guro kay Terra patungo sa tangga-pan ng prinsipal.Nang pumasok siya sa tanggapan, nakita

agad ni Terra ang nakalatag na bandila ngCanada sa ibabaw ng mesa ng prinsipal. Pag-katapos ay inutusan ng guro si Terra na lu-raan ang bandila. Ikinatuwiran niya na ya-mang hindi umawit si Terra ng pambansangawit o sumaludo man sa bandila, walang da-hilan upang hindi niya luraan ang bandilakapag inutusang gawin iyon. Tumanggi siTerra at nagpaliwanag na bagaman ang mgaSaksi ni Jehova ay hindi sumasamba sa ban-dila, iginagalang naman nila iyon.Pagbalik sa silid-aralan, ipinatalastas ng

guro na katatapos lamang niyang gumawang pagsubok sa dalawang estudyante, anu-pat inutusan silang luraan ang bandila.Bagaman ang unang estudyante ay nakiki-bahagi sa mga makabayang seremonya, ga-yunma’y niluraan niya ang bandila nangpag-utusang gawin iyon. Gayunpaman, ka-hit na si Terra ay hindi umaawit o sumasa-ludo sa bandila, tumanggi siyang lapasta-nganin ito sa paraang iyon. Ipinabatid ngguro na sa dalawa, si Terra ang nagpakita ngwastong paggalang.

20 Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon

“Ibigay kay Cesar ang nauukol kay Cesar—at sa Diyos ang nauukol sa Diyos”—Mateo 22:21, Jerusalem Bible

mga gawaing labag sa pamahalaan. Sa ka-tunayan, naniniwala ang mga Saksi naang kasalukuyang mga pamahalaan ngtao ay bahagi ng “kaayusan ng Diyos” napinahihintulutan niyang umiral. Kaya iti-nuturing nila ang kanilang mga sarili nanasa ilalim ng banal na utos na magba-yad ng buwis at igalang ang “nakatataasna mga awtoridad” na ito. (Roma 13:1-7)Ito’y kasuwato ng popular na pangungu-sap ni Kristo: “Ibigay kay Cesar ang nau-ukol kay Cesar—at sa Diyos ang nauukolsa Diyos.”—Mateo 22:21, Katolikong Je-rusalem Bible.

‘Ngunit bakit naman,’ marahil ay ita-tanong ng ilan, ‘ang mga Saksi ni Jeho-va ay ayaw gumalang sa bandila sa pa-mamagitan ng pagsaludo rito?’ Iyon aysapagkat ang pangmalas nila sa pagsa-ludo sa bandila ay isang gawang pagsam-ba, at ang pagsamba ay nauukol sa Diyos;dahil sa budhi, hindi sila makasasambasa sinuman o sa anumang bagay malibansa Diyos. (Mateo 4:10; Gawa 5:29) Sama-katuwid, nagpapasalamat sila kapag igi-nagalang ng mga edukador ang paninin-digang ito at pinahihintulutan ang mgabatang Saksi namaging tapat sa kanilangpaniniwala.

Hindi kataka-taka, ang mga Saksi niJehova ay hindi nag-iisa sa paniniwalangang bandila ay may kaugnayan sa pag-samba, gaya ng ipinakikita sa sumusunodna mga komento:

“Ang mga bandila noong una ay halosisang bagay na ukol sa relihiyon lamang.. . . Ang tulong ng relihiyon ay tila bagalaging kinakailangan upang bigyan ngkabanalan ang mga bandila ng mga ban-sa.” (Amin ang italiko.)—EncyclopædiaBritannica.

“Ang bandila, katulad ng krus, ay sag-rado. . . . Ang mga alituntunin at regu-lasyon may kaugnayan sa saloobin ng taosa mga pambansang sagisag ay gumaga-mit ng mapuwersa, makahulugang mgasalita, gaya ng, ‘Paglilingkuran sa Ban-dila,’ . . . ‘Pagpipitagan sa Bandila,’ ‘De-bosyon sa Bandila.’ ” (Amin ang italiko.)—The Encyclopedia Americana.

“Ang mga Kristiyano ay tumangging. . . maghandog sa kagalingan ng [Ro-manong] emperador—na halos siyangkatumbas ngayon ng pagtangging suma-ludo sa bandila o bumigkas ng panunum-pa ng katapatan.”—Those About to Die(1958), ni Daniel P. Mannix, pahina 135.

Muli, walang intensiyon ang mga Sak-si ni Jehova na huwag igalang ang anu-mang pamahalaan o ang namamahalanito sa pamamagitan ng pagtangging su-maludo sa bandila. Iyo’y dahil lamang saayaw nila, sa pamamagitan ng isang ga-wang pagsamba, na yumukod o sumaludosa isang imahen na kumakatawan sa Es-tado. Itinuturing nila iyon na katulad ngpaninindigang pinangatawanan ng tat-long kabataang lalaking Hebreo noongpanahon ng Bibliya na tumangging yu-mukod sa harap ng istatuwa na itinayong hari ng Babilonya na si Nabucodonosorsa kapatagan ng Dura. (Daniel, kabana-ta 3) Kaya nga, samantalang ang iba’y

Tatlong kabataang lalaking Hebreoang tumangging yumukod sa harapng istatuwa na itinayo ng hari ngBabilonya na si Nabucodonosor

Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon 23

sumasaludo at sumusumpa ng katapatan,ang mga anak ng mga Saksi ni Jehova na-man ay tinuruang sumunod sa kanilangsinanay-sa-Bibliyang budhi. Samakatu-wid, sila’y tahimik at buong-paggalangna umiiwas na makisali. Sa gayundingkadahilanan, minamarapat ng mga ba-tang Saksi na huwag makisali kapag ina-awit o tinutugtog ang mga pambansangawit.

Ang Karapatan ng mga MagulangSa ngayon, karamihan sa mga bansa ay

gumagalang sa karapatan ng mga magu-lang na bigyan ang kanilang mga anakng mga relihiyosong tagubilin kasuwatong kanilang mga pananalig. Ang karapa-tang ito’y sinusuportahan ng lahat ng re-lihiyon, gaya ng inilalarawan sa batas ngcanon na ipinatutupad pa rin ng IglesyaKatolika: “Dahil sa sila ang nagbigay ngbuhay sa kanilang mga anak, ang mgamagulang ay nasa ilalim ng napakahigpitna pananagutang turuan sila, at may ka-rapatang gawin ang bagay na iyon; kayanga marapat lamang sa mga magulangna pangunahing paglaanan ang kanilangmga anak ng isang Kristiyanong edukas-yon ayon sa doktrina ng Iglesya.”—Canon226.

Wala nang hinihiling pang iba angmga Saksi ni Jehova. Bilang nagmama-lasakit na mga magulang, sinisikap ni-lang itanim ang tunay na Kristiyanongmoralidad sa kanilang mga anak at ikin-tal sa kanila ang pag-ibig sa kapuwa atpaggalang sa pag-aari ng iba. Hangad ni-lang sundin ang payong ibinigay ni apos-tol Pablo sa mga Kristiyano sa Efeso:“Mga magulang, huwag ninyong pakitu-nguhan ang inyong mga anak sa paraangsila’y magagalit. Sa halip, palakihin silasa Kristiyanong disiplina at tagubilin.”—Efeso 6:4, Today’s English Version.

Mga NababahagingSambahayan Dahil sa RelihiyonSa ilang pamilya, isang magulang la-

mang ang Saksi ni Jehova. Sa ganitongkalagayan, hinihimok ang magulang naSaksi na kilalanin din ang karapatan ngdi-Saksing magulang na turuan ang mgaanak ayon sa kaniyang mga relihiyosong

Ilang Simulainsa Moral na Sinusunodng mga Saksi ni Jehova

Kung tungkol sa mga pamantayang moral,ang mga Saksi ni Jehova ay nagtuturo sakanilang mga anak na lumayo sa pag-uuga-li, mga gawi, o maging sa mga saloobin na,bagaman pangkaraniwan lamang sa sanli-butan sa ngayon, ay maaaring makapinsalasa kanilang sarili o sa iba. (Santiago 1:27)Kaya nga ipinababatid nila sa kanilang mgaanak ang tungkol sa mga panganib ng dro-ga at iba pang mga gawi, gaya ng paniniga-rilyo at paglalasing. (Kawikaan 20:1; 2 Co-rinto 7:1) Naniniwala sila sa kahalagahanng katapatan at kasipagan. (Efeso 4:28) Ti-nuturuan nila ang kanilang mga anak naumiwas sa mahalay na pagsasalita. (Efeso 5:3, 4) Tinuturuan din nila sila na mamuhayayon sa mga simulain ng Bibliya tungkolsa seksuwal na moralidad at magkaroon ngpaggalang sa awtoridad at sa pagkatao atpag-aari ng iba. (1 Corinto 6:9, 10; Tito 3:1, 2; Hebreo 13:4) Taimtim silang naniniwa-la na ang pamumuhay ayon sa mga simula-ing iyon ay lubos na sa ikabubuti ng kani-lang mga anak.

24 Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon

pananalig. Ang mga anak na napahan-tad sa magkaibang relihiyosong panini-wala ay bihirang dumaranas ng masa-mang epekto, kung mayroon man.� Angtotoo, lahat ng anak ay kailangang mag-pasiya kung anong relihiyon ang kani-lang susundin. Natural lamang, hindi la-hat ng mga bata ay pumipili na sundinang mga simulaing relihiyoso ng kani-lang mga magulang, Saksi ni Jehova mano hindi.

Ang Karapatan ngmga Bata sa Kalayaan ng BudhiKailangan din po ninyong mabatid na

ang mga Saksi ni Jehova ay lubhang nag-papahalaga sa Kristiyanong budhi ng ba-wat isa. (Roma, kabanata 14) Ang Kom-bensiyon hinggil sa Karapatan ng Bata,na inilakip ng General Assembly of theUnited Nations noong 1989, ay kumila-la sa karapatan ng bata sa “kalayaan ngpag-iisip, budhi, at relihiyon” at ang ka-rapatan na “malayang ipahayag ang kani-yang opinyon at isaalang-alang ang opin-yong iyan sa anumang bagay o paraan namakaaapekto sa bata.”

Walang dalawang bata ang eksaktongmagkatulad. Samakatuwid, makatuwiranlamang na asahan ang ilang pagkakaiba

� Tungkol sa mga anak ng mag-asawangmay magkaibang relihiyon, ganito ang komentoni Steven Carr Reuben, Ph.D., sa kaniyang ak-lat na Raising Jewish Children in a Contempo-rary World: “Ang mga anak ay nalilito kapagang mga magulang ay namumuhay sa patuloy napagkakaila, pagkalito, paglilihim, at pag-iwas samga isyu tungkol sa relihiyon. Kapag ang mgamagulang ay prangka, tapat, walang-pag-aalinla-ngan sa kaniyang pinaniniwalaan, sa pamanta-yang moral, at sa ipinagdiriwang, ang mga anakay lumalaking taglay ang seguridad at sarilingkahalagahan may kinalaman sa relihiyon na kai-langang-kailangan sa pagpapasulong ng kanilangpangkalahatang pagpapahalaga sa sarili at pagki-lala sa kanilang dako sa daigdig.”

sa mga pasiyang ginagawa ng mga ba-tang Saksi o ibang estudyante may kina-laman sa ilang gawain at atas sa paaralan.Nagtitiwala kami na kayo’y sumasang-ayon din sa simulain ng kalayaan ngbudhi.

Hinihimok ang mga batana magmalasakit sa iba

Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon 25

INILATHALA ng U.S. National Insti-tute of Mental Health ang mga re-sulta ng isang surbey sa mga magu-lang na itinuturing na matagumpay—yaong ang mga anak, na may edadna mahigit 21, “ay kapaki-pakina-bang na mga adulto na waring ma-husay na nakikibagay sa ating lipu-nan.” Tinanong ang mgamagulang naito: ‘Batay sa inyong sariling karana-san, ano ang pinakamabuting payo namaibibigay ninyo sa ibang magulang?’Ang pinakamalimit na sagot ay ito:‘Pakamahalin sila,’ ‘disiplinahin sa

Ang Papel ngmga MagulangWalang alinlangan, ang pagpapalakisa mga anak upang maging timbangna mga adulto sa lipunan sa ngayonay hindi madaling tungkulin.

kanilang ikagagaling,’ ‘gugulin ang pana-hon nang magkasama,’ ‘ituro sa mga anakna makilala ang tama at mali,’ ‘paunlarinang paggalang sa isa’t isa,’ ‘talagang pa-kinggan sila,’ ‘patnubayan sila sa halip nasermonan,’ at ‘maging realistiko.’

Gayunman, ang mga magulang ay hin-di nag-iisa sa pagpapagal upang makahu-bog ng mahusay-makibagay na mga binataat dalaga. Ang mga edukador man ay maymahalagang papel na ginagampanan dito.Ganito ang komento ng isang makarana-sang tagapayo sa paaralan: “Ang panguna-

hing layunin ng pormal na edukasyon ayupang makipagtulungan sa mga magulangsa pagpapalaki ng responsableng mga anakna binata at dalaga na lubusang hinubog saintelektuwal, pisikal, at emosyonal na para-an.”

Kaya nga ang mga magulang at ang mgaedukador ay may iisa lamang layunin—angmakahubog ng mga kabataang magigingmaygulang at timbang na mga adulto sa hi-naharap na nasisiyahan sa buhay at naka-susumpong ng kanilang angkop na dako salipunan na kanilang ginagalawan.

Ang mga edukador ay may mahalagang papel na ginagampanan sa paghubogng mahusay-makibagay na mga binata at dalaga

28 Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon

Kamanggagawa,Hindi Kakompetensiya

Gayunman, bumabangon ang mga suli-ranin kapag ang mga magulang ay hindinakikipagtulungan sa mga edukador. Ha-limbawa, ang ilang magulang ay lubos nanagwawalang-bahala sa edukasyon ng kani-lang mga anak; ang iba’y nagsisikap na ma-kipagkompetensiya sa mga guro. Sa pag-talakay sa kalagayang ito, isang babasahinsa wikang Pranses ang nagsabi: “Hindi nanag-iisang kapitan ngayon ang guro. Palib-hasa’y wala nang nasa isip ang mga ma-gulang kundi ang tagumpay ng kanilangmga anak, kanilang iniisa-isa ang mgaaklat-aralin, hinahatulan at pinipintasanang mga paraan ng pagtuturo, at karaka-rakang nagagalit sa unang mababang mar-ka ng kanilang mga anak.” Ang ganiyangmga paggawi ay panghihimasok sa kauku-lang karapatan ng mga guro.

Nadarama ng mga Saksi ni Jehova namas natutulungan ang kanilang mga anakkapag ang mga magulang ay nakikipagtu-lungan sa mga edukador, masipag at ma-tulungin sa pagpapakita ng interes sa edu-kasyon ng kanilang mga anak. Ang gayongpakikipagtulungan, sa kanilang paniniwa-la, ay totoong mahalaga sapagkat ang inyopong tungkulin bilang isang edukador aypatuloy na bumibigat.

Ang mga SuliraninNgayon sa Paaralan

Palibhasa’y naaaninag ang lipunan bilangkinabibilangan ng mga ito, ang mga paara-lan ay hindi ligtas mula sa mga suliraninng lipunan sa kabuuan. Ang mga suliraningpanlipunan ay mabilis na tumitindi sa pag-lipas ng mga taon. Bilang paglalarawan samga kalagayan sa isang paaralan sa EstadosUnidos, ang The New York Times ay nag-ulat: “Natutulog ang mga estudyante sa kla-se, nagbabantaan sila sa isa’t isa sa mga

pasilyong punung-puno ng kung anu-anongdibuho na di na kayang burahin, nilalait nilaang matitinong estudyante. . . . Halos lahatng estudyante ay nakikipagpunyagi sa mgasuliraning gaya ng pag-aalaga sa mga sang-gol, pakikitungo sa nakabilanggong mgama-gulang at ang maligtasan ang karahasan ngiba’t ibang barkada. Sa anumang araw, ha-los sangkalima ang lumiliban sa klase.”

Nadarama ng mga Saksi ni Jehovana mas natutulungan ang kanilangmga anak kapag ang mga magulangay nakikipagtulungan sa mga edukador,masipag at matulungin sa pagpapakitang interes sa edukasyon ng kanilangmga anak

Ang mga Saksi ni Jehova at ang Edukasyon 29

Ang lalo nang nakatatakot ay ang lumala-gong pandaigdig na suliranin ng karahasansa mga paaralan. Ang paminsan-minsangawayan tulad ng pagtulak at pagsalya ay na-palitan na ng kinaugaliang pamamarilat pananaksak. Naging mas palasak angmga sandata, mas matitindi ang mga pag-salakay, mas madaling sumilakbo ang ga-lit ng mga bata at nasa mas nakababatangedad.

Totoo na hindi lahat ng bansa ay napapa-harap sa ganitong malagim na mga kala-gayan. Gayunman, maraming edukador sa

buong daigdig ang napapaharap sa kalaga-yang binanggit ng wikang Pranses na ling-guhang babasahin na Le Point: “Hindi naiginagalang ang guro; wala na siyang awto-ridad.”

Ang gayong pagkawalang-galang sa aw-toridad ay napakapanganib sa lahat ng mgabata. Kaya nga ang mga Saksi ni Jehova aynagsisikap na ikintal sa kanilang mga anakang pagkamasunurin at paggalang sa aw-toridad, mga katangiang karaniwan nanghindi matatagpuan sa buhay ngayon sa pa-aralan.

Ang matagumpay na mga magulang ay gumugugolng panahon kasama ng kanilang mga anak

HINDI po layunin ng brosyur na ito na talakayin sa kabuuan ang lahat ng mga relihi-yosong paniniwala ng mga Saksi ni Jehova. Sa halip, sinisikap naming ipaliwanag angilan sa mga simulaing pinaniniwalaan ng mga Saksi at maliwanag na ipakita sa inyoang uri ng impluwensiya ng pamilya na nakaaapekto sa inyong estudyante kung angisa o kapuwa mga magulang ay mga Saksi.

Ang mga Saksi ni Jehova ay may matinding pagpapahalaga sa espirituwal na pagsu-long ng kanilang mga anak. At sila’y nagtitiwala na ito’y makatutulong sa pagsulongng kanilang mga anak sa iba pang bagay. Ang paniniwalang yakap nila at ang mga si-mulaing sinusunod nila ay nagdudulot ng kahulugan sa kanilang buhay at tumutulongsa kanila na harapin ang kanilang pang-araw-araw na mga suliranin. Karagdagan pa,ang mga paniniwala at simulaing iyon ay kailangang magpakilos sa kanila na sikapingmaging masisigasig na estudyante at mabubuting mamamayan habang nabubuhay.Sinisikap ng mga Saksi na maging realistiko kung tungkol sa buhay, kaya sila’y

lubusang nagpapahala-ga sa edukasyon. Sama-katuwid, hangad po ni-lang makipagtulungan sainyo sa abot ng kanilangmakakaya. Sa kanilangbahagi naman, sa taha-nan nila at sa kanilangmga dako ng pagsamba sabuong daigdig, patuloy ponilang hihimukin ang ka-nilang mga anak na gam-panan ang kanilang bahagisa matagumpay na pagtu-tulungang ito.

Konklusyon

Para sa higit pang impormasyon, magpunta sawww.jw.org/tlo kontakin ang mga Saksi ni Jehova.

ed

-TG

19

04

24s