Kodekspostępowania

cywilnego

Andrzej Zieliński (redaktor)

Komentarz

6. wydanie

KOMENTARZE KODEKSOWE

Kodeks postêpowania cywilnego

KOMENTARZE KODEKSOWE

Kodeks

postêpowania

cywilnego

Komentarz

Redaktor

prof. UKSW dr hab. Andrzej Zieliñski

Autorzy

prof. UKSW dr hab. Andrzej Zieliñski

dr hab. Kinga Flaga-Gieruszyñska

6. wydanie

Propozycja cytowania:

A. Zieliñski, K. Flaga-Gieruszyñska, KPC. Komentarz, wyd. 6, Warszawa 2012

Wydawca koordynator: Joanna Ziemiecka

© Wydawnictwo C. H. Beck 2012

Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.

ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa

Sk³ad i ³amanie: Wydawnictwo C. H. Beck

Druk i oprawa: Bia³ostockie Zak³ady Graficzne

ISBN 978-83-255-3796-8

ISBN e-book 978-83-255-3797-5

Autorzy

Andrzej Zieliński – prof. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego dr hab.,adwokat. Obecnie jest kierownikiem Katedry Postępowania Cywilnego na Wydziale Prawa i Ad-ministracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Wyższej Szkoły Menedżerskiejw Warszawie. Autor licznych opracowań z zakresu postępowania cywilnego, prawa cywilnegomaterialnego i prawa rodzinnego. Opublikował (licząc kolejne wydania) ponad 23 książki praw-nicze i ok. 130 artykułów, glos i recenzji z wyżej wymienionych dziedzin.Objaśnienia do art. 1, 3–60, 64–226, 316–353, 354–39823, 4241–458, 478–479, 506–525,561–605, 627–691, 692–6948, 730–757, 1154–1217.

Kinga Flaga-Gieruszyńska – dr hab., adiunkt w Katedrze Postępowania Cywilnego Wy-działu Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego oraz starszy wykładowca w Pań-stwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Gorzowie Wielkopolskim. Zajmuje się problematykąpostępowania cywilnego, w szczególności postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych,międzynarodowego postępowania cywilnego, a także prawa upadłościowego i naprawczego. JestAutorką licznych artykułów i opracowań z tej tematyki, w tym monografii i skryptów. Obokpracy naukowej i dydaktycznej poświęca czas na działalność społeczną, m.in. jest członkiem Sto-warzyszenia Edukacji Społecznej i Prawnej IUS ET RATIO.Objaśnienia do art. 2, 61–634, 227–315, 3531–3532, 399–4161, 459–47716, 4791–47978,4841–50537, 526–5601, 606–62613, 6911–6919, 716–729, 758–1088.

V

Spis treści

Przedmowa do wydania szóstego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XVIIWykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XIX

Kodeks postępowania cywilnegoTytuł wstępny. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Art. 1–14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

Księga pierwsza. Proces . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Tytuł I. Sąd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

Dział I. Właściwość sądu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Przepis wstępny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

Art. 15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Rozdział 1. Właściwość rzeczowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

Oddział 1. Podstawy właściwości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Art. 16–18 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

Oddział 2. Wartość przedmiotu sporu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Art. 19–26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

Rozdział 2. Właściwość miejscowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Oddział 1. Właściwość ogólna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

Art. 27–30 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Oddział 2. Właściwość przemienna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

Art. 31–371 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Oddział 3. Właściwość wyłączna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96Art. 38–42 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Oddział 4. Przepisy szczególne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101Art. 43–46 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

Dział II. Skład sądu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105Art. 47–471 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Dział III. Wyłączenie sędziego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109Art. 48–54 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

Tytuł II. Prokurator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124Art. 55–60 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

Tytuł III. Organizacje pozarządowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130Art. 61–63 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130

Tytuł IIIa. Państwowa Inspekcja Pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Art. 631–632 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

Tytuł IIIb. Powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138Art. 633–634 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138

Tytuł IV. Strony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139Dział I. Zdolność sądowa i procesowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

Art. 64–71 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

VII

Spis treści

Dział II. Współuczestnictwo w sporze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155Art. 72–74 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156

Dział III. Interwencja główna i uboczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164Art. 75–83 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165

Dział IV. Przypozwanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174Art. 84–85 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174

Dział V. Pełnomocnicy procesowi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175Art. 86–97 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

Tytuł V. Koszty procesu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202Dział I. Zwrot kosztów procesu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202

Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202Art. 98–110 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203

Dział II. Pomoc prawna z urzędu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228Art. 111–124 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228

Tytuł VI. Postępowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243Dział I. Przepisy ogólne o czynnościach procesowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244

Rozdział 1. Pisma procesowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244Art. 125–1305 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244

Rozdział 2. Doręczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268Art. 131–147 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268

Rozdział 3. Posiedzenia sądowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289Art. 148–163 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289

Rozdział 4. Terminy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304Art. 164–166 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305

Rozdział 5. Uchybienie i przywrócenie terminu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308Art. 167–172 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308

Rozdział 6. Zawieszenie postępowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316Art. 173–183 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316

Dział II. Postępowanie przed sądami pierwszej instancji . . . . . . . . . . . . . . . . 335Rozdział 1. Mediacja i postępowanie pojednawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335

Oddział 1. Mediacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335Art. 1831–18315 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336

Oddział 2. Postępowanie pojednawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344Art. 184–186 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344

Rozdział 2. Pozew . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347Art. 187–205 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349

Rozdział 3. Rozprawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397Art. 206–226 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397

Dział III. Dowody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423Rozdział 1. Przedmiot i ocena dowodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423

Art. 227–234 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424Rozdział 2. Postępowanie dowodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 436

Oddział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 436Art. 235–243 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 436

Oddział 2. Dokumenty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446Art. 244–257 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446

Oddział 3. Zeznania świadków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462Art. 258–277 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462

VIII

Spis treści

Oddział 4. Opinia biegłych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477Art. 278–291 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477

Oddział 5. Oględziny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 488Art. 292–298 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 488

Oddział 6. Przesłuchanie stron . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 490Art. 299–304 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 490

Oddział 7. Inne środki dowodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495Art. 305–309 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495

Rozdział 3. Zabezpieczenie dowodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 499Art. 310–315 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 499

Dział IV. Orzeczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 501Rozdział 1. Wyroki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503

Oddział 1. Wydanie wyroku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503Art. 316–332 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503

Oddział 2. Natychmiastowa wykonalność wyroków . . . . . . . . . . . . . . . . 530Art. 333–338 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 530

Oddział 3. Wyroki zaoczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 536Art. 339–349 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 536

Oddział 4. Sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia wyroków . . . . . . . . . 548Art. 350–353 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 548

Rozdział 1a. Nakazy zapłaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 556Art. 3531–3532 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 556

Rozdział 2. Postanowienia sądu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 557Art. 354–3621 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 557

Rozdział 3. Prawomocność orzeczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 566Art. 363–366 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 566

Dział V. Środki odwoławcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 577

Rozdział 1. Apelacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 577Art. 367–391 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 577

Rozdział 11. (uchylony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 626Art. 392–39320 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 626

Rozdział 2. Zażalenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 627Art. 394–398 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 627

Dział Va. Skarga kasacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 648Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 649Art. 3981–39821 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 650

Dział Vb. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego . . . . . . . . . . . . . . . . . 706Art. 39822–39823 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 706

Dział VI. Wznowienie postępowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 709Art. 399–4161 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 709

Dział VII. (skreślony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 733Art. 417–424 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 733

Dział VIII. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orze-czenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 733

Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 733Art. 4241–42412 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 734

Tytuł VII. Postępowania odrębne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 751Dział I. Postępowanie w sprawach małżeńskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 751

Rozdział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 752Art. 425–435 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 752

Rozdział 2. Sprawy o rozwód i o separację . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 758Art. 436–446 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 758

IX

Spis treści

Rozdział 3. Inne sprawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 767Art. 447–452 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 767

Dział II. Postępowanie w sprawach ze stosunków między rodzicami a dziećmi 771Art. 453–458 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 771

Dział III. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń spo-łecznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 778Rozdział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 778

Art. 459–476 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 778Rozdział 2. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy . . . . . . . . . . . 798

Art. 477–4777 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 800Rozdział 3. Postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych . 803

Art. 4778–47716 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 803Dział IV. Postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania . . . . . . . . . . . . . 814

Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 814Art. 478–479 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 815

Dział IVa. Postępowanie w sprawach z zakresu ochrony konkurencji . . . . . . . 817Art. 4791–47935 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 818

Dział IVb. Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy zaniedozwolone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 826

Art. 47936–47945 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 827Dział IVc. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji energetyki . . . . . . . . 833

Art. 47946–47956 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 833Dział IVd. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji telekomunikacji i

poczty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 837Art. 47957–47967 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 837

Dział IVe. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji transportu kolejowego 843Art. 47968–47978 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 843

Dział V. Postępowanie nakazowe i upominawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 845Rozdział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 845

Art. 480–484 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 845Rozdział 2. Postępowanie nakazowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 846

Art. 4841–497 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 847Rozdział 3. Postępowanie upominawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 860

Art. 4971–505 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 861Dział VI. Postępowanie uproszczone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 866

Art. 5051–50514 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 867Dział VII. Europejskie postępowania w sprawach transgranicznych . . . . . . . . . 877

Rozdział 1. Europejskie postępowanie nakazowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 877Art. 50515–50520 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 877

Rozdział 2. Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń . . . . . 882Art. 50521–50527a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 882

Dział VIII. Postępowania elektroniczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 888Rozdział 1. Elektroniczne postępowanie upominawcze . . . . . . . . . . . . . . . . 888

Art. 50528–50537 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 888Księga druga. Postępowanie nieprocesowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 894

Tytuł I. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 894Art. 506–525 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 895

Tytuł II. Przepisy dla poszczególnych rodzajów spraw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 936Dział I. Sprawy z zakresu prawa osobowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 936

Rozdział 1. Uznanie za zmarłego i stwierdzenie zgonu . . . . . . . . . . . . . . . 936Oddział 1. Postępowanie o uznanie za zmarłego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 936

Art. 526–534 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 937Oddział 2. Postępowanie o stwierdzenie zgonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 942

Art. 535–538 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 942

X

Spis treści

Oddział 3. Uchylenie postanowień orzekających uznanie za zmarłego lubstwierdzenie zgonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 944Art. 539–543 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 944

Rozdział 2. Ubezwłasnowolnienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 946Oddział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 946

Art. 544–547 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 946Oddział 2. Doradca tymczasowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 952

Art. 548–551 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 952Oddział 3. Postępowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 954

Art. 552–5601 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 954Dział II. Sprawy z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli . . . . . . 964

Rozdział 1. Sprawy małżeńskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 966Art. 561–5675 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 966

Rozdział 2. Inne sprawy rodzinne oraz sprawy opiekuńcze . . . . . . . . . . . . . 984Oddział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 984

Art. 568–5781 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 984Oddział 2. Sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi . . . 994

Art. 579–584 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 994Oddział 3. Sprawy o przysposobienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1001

Art. 585–589 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1001Oddział 4. Sprawy z zakresu opieki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1006

Art. 590–598 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1006Oddział 5. Sprawy o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej

lub pozostającej pod opieką . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1010Art. 5981–59814 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1010

Rozdział 3. Sprawy z zakresu kurateli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1023Art. 599–605 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1023

Dział III. Sprawy z zakresu prawa rzeczowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1028Rozdział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1029

Art. 606–608 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1029Rozdział 2. Stwierdzenie zasiedzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1031

Art. 609–610 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1031Rozdział 2a. Przepadek rzeczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1034

Oddział 1. Przepadek rzeczy na podstawie prawa celnego . . . . . . . . . . . 1034Art. 6101–6105 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1034

Oddział 2. Przepadek pojazdów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1038Art. 6106–6107 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1038

Rozdział 3. Zarząd związany ze współwłasnością i użytkowaniem . . . . . . . 1039Art. 611–616 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1039

Rozdział 4. Zniesienie współwłasności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1042Art. 617–625 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1042

Rozdział 5. Ustanowienie drogi koniecznej i służebności przesyłu . . . . . . . 1054Art. 626 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1054

Rozdział 6. Postępowanie wieczystoksięgowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1056Art. 6261–62613 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1056

Dział IV. Sprawy z zakresu prawa spadkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1071Przepisy wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1072

Art. 627–632 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1072Rozdział 1. Zabezpieczenie spadku i spis inwentarza . . . . . . . . . . . . . . . . . 1074

Art. 633–639 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1074Rozdział 2. Przyjęcie lub odrzucenie spadku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1081

Art. 640–645 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1081Rozdział 3. Ogłoszenie testamentu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1084

Art. 646–654 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1084

XI

Spis treści

Rozdział 4. Wyjawienie przedmiotów spadkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1088Art. 655–660 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1088

Rozdział 5. Przesłuchanie świadków testamentu ustnego . . . . . . . . . . . . . . 1090Art. 661–663 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1090

Rozdział 6. Sprawy dotyczące wykonawcy testamentu . . . . . . . . . . . . . . . . 1092Art. 664–665 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1092

Rozdział 7. Zarząd spadku nie objętego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1093Art. 666–668 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1093

Rozdział 8. Stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyj-nego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1095

Art. 669–679 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1095Rozdział 9. Dział spadku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1106

Art. 680–689 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1106Rozdział 10. Inne sprawy spadkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1119

Art. 690–691 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1119Dział IVa. Sprawy z zakresu przepisów o przedsiębiorstwach państwowych i o

samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1120Art. 6911–6919 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1120

Dział V. Sprawy depozytowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1125Rozdział 1. Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego . . . . . 1125

Art. 692–69310 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1126Rozdział 2. Zwrot depozytu sądowego składającemu i wydanie depozytu są-

dowego uprawnionemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1136Art. 69311–69317 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1136

Rozdział 3. Postępowanie w sprawach o stwierdzenie likwidacji niepodjętegodepozytu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1139

Art. 69318–69322 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1139Dział VI. Postępowanie rejestrowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1145

Art. 6941–6948 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1146Księga trzecia. (uchylona) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1155

Art. 695–715 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1155Księga czwarta. Postępowanie w razie zaginięcia lub zniszczenia akt . . . . . . . . . . . 1155

Art. 716–729 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1155Część druga. Postępowanie zabezpieczające . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1162

Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1164Tytuł I. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1165

Art. 730–746 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1165Tytuł II. Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1186

Art. 747–7541 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1186Tytuł III. Inne wypadki zabezpieczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1207

Art. 755–757 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1207Część trzecia. Postępowanie egzekucyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1211

Tytuł I. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1211Dział I. Organy egzekucyjne, ich właściwość i postępowanie w ogólności . . . . . . 1211

Art. 758–7751 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1213Dział II. Tytuły egzekucyjne i klauzula wykonalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1247

Art. 776–795 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1249Dział IIa. Zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . . 1289

Art. 7951–7955 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1289Dział IIb. Stwierdzenie wykonalności europejskiego nakazu zapłaty . . . . . . . . . . 1294

Art. 7956–7957 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1294Dział IIc. Zaświadczenie dotyczące orzeczenia wydanego w europejskim postępo-

waniu w sprawie drobnych roszczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1296Art. 7958–7959 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1296

XII

Spis treści

Dział III. Wszczęcie egzekucji i dalsze czynności egzekucyjne . . . . . . . . . . . . . 1297Art. 796–817 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1297

Dział IV. Zawieszenie i umorzenie postępowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1322Art. 818–828 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1322

Dział V. Ograniczenia egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1341Art. 829–839 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1341

Dział VI. Powództwa przeciwegzekucyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1355Art. 840–843 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1355

Tytuł II. Egzekucja świadczeń pieniężnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1370Dział I. Egzekucja z ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1370

Rozdział 1. Zajęcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1370Art. 844–863 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1370

Rozdział 2. Sprzedaż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1388Art. 864–879 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1388

Dział II. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1406Art. 880–888 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1406

Dział III. Egzekucja z rachunków bankowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1417Art. 889–894 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1417

Dział IV. Egzekucja z innych wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1430Art. 895–908 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1430

Dział IVa. Egzekucja z innych praw majątkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1444Art. 909–912 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1444

Dział V. Wyjawienie majątku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1458Art. 913–9202 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1458

Dział VI. Egzekucja z nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1465Rozdział 1. Przepisy wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1465

Art. 921–922 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1466Rozdział 2. Zajęcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1469

Art. 923–941 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1469Rozdział 3. Opis i oszacowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1487

Art. 942–951 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1487Rozdział 4. Obwieszczenie o licytacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1495

Art. 952–961 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1495Rozdział 5. Warunki licytacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1501

Art. 962–971 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1501Rozdział 6. Licytacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1507

Art. 972–986 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1507Rozdział 7. Przybicie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1517

Art. 987–997 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1517Rozdział 8. Przysądzenie własności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1523

Art. 998–1003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1523Rozdział 9. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości oraz użytkowania

wieczystego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1529Art. 1004–1013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1529

Dział VIa. Uproszczona egzekucja z nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1533Art. 10131–10136 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1534

Dział VII. Egzekucja ze statków morskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1538Art. 1014–10224 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1538

Dział VIII. Podział sumy uzyskanej z egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1543Rozdział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1543

Art. 1023–1028 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1543Rozdział 2. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z wynagrodzenia za pracę 1557

Art. 1029–1032 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1557

XIII

Spis treści

Rozdział 3. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z ruchomości, wierzytel-ności i innych praw majątkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1560

Art. 1033–1034 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1560Rozdział 4. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości . . . . . . 1560

Art. 1035–1040 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1560Tytuł III. Przepisy szczególne o egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1567

Dział I. Egzekucja świadczeń niepieniężnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1567Art. 1041–1059 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1567

Dział II. Przepisy szczególne o egzekucji z udziałem Skarbu Państwa oraz przed-siębiorców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1591Rozdział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1591

Art. 1060–1064 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1592Rozdział 2. Egzekucja przez zarząd przymusowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1597

Art. 10641–106413 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1597Rozdział 3. Egzekucja przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rol-

nego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1605Art. 106414–106423 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1605

Dział III. Egzekucja w celu zniesienia współwłasności nieruchomości w drodzesprzedaży publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1611

Art. 1066–1071 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1611Dział IV. (skreślony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1614Dział V. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1614

Art. 1081–1088 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1614Dział VI. (skreślony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1619

Część czwarta. Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego . . 1620Art. 1096–115312 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1620

Księga pierwsza. Jurysdykcja krajowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1620Tytuł I. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1620

Art. 1097–10991 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1620Tytuł II. (skreślony) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1621

Art. 1100–1102 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1621Tytuł III. Jurysdykcja krajowa w procesie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1621

Art. 1103–11051 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1621Tytuł IV. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu nieprocesowym . . . . . . . . . . . . . 1624

Art. 1106–11102 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1624Tytuł IVa. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu zabezpieczającym i egzekucyjnym 1627

Art. 11103–11104 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1627Księga pierwsza a. Immunitet sądowy i egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1627

Art. 1111–1116 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1627Księga druga. Postępowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1629

Tytuł I. Zdolność sądowa i procesowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1629Art. 1117–1118 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1629

Tytuł II. Zabezpieczenie kosztów procesu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1630Art. 1119–1128 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1630

Tytuł III. Zwolnienie cudzoziemców od kosztów sądowych . . . . . . . . . . . . . . . . 1631Art. 1129 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1631

Tytuł IV. Pomoc prawna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1631Art. 1130–1136 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1631

Tytuł V. Zabezpieczenie dowodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1634Art. 1137 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1634

Tytuł VI. Zagraniczne dokumenty urzędowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1634Art. 1138 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1634

Tytuł VII. Czynności dotyczące spadku po cudzoziemcach . . . . . . . . . . . . . . . . . 1635Art. 1139–1142 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1635

XIV

Spis treści

Tytuł VIII. Stwierdzenie obcego prawa i wzajemności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1636Art. 1143 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1636

Tytuł IX. Uzasadnienie prawomocnych orzeczeń i wydawanie zaświadczeń . . . . . 1636Art. 1144–11441 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1636

Tytuł X. Wniosek o uchylenie wyroku wydanego w sprawie alimentacyjnej . . . . 1636Art. 11442 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1636

Księga trzecia. Uznanie i stwierdzenie wykonalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1637Tytuł I. Uznanie orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć innych organów

państw obcych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1637Art. 1145–11491 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1637

Tytuł II. Wykonalność orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć innychorganów państw obcych oraz ugód zawartych przed takimi sądami i organamilub przez nie zatwierdzonych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1638

Art. 1150–1153 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1638Tytuł III. Wykonalność orzeczeń sądów państw członkowskich Unii Europejskiej,

ugód zawartych przed takimi sądami lub zatwierdzonych przez takie sądy orazdokumentów urzędowych sporządzonych w tych państwach, opatrzonych za-świadczeniem europejskiego tytułu egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1640

Art. 11531–11533 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1640Tytuł IV. Wykonalność europejskich nakazów zapłaty wydanych przez sądy państw

członkowskich Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1640Art. 11534–11536 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1640

Tytuł V. Wykonalność orzeczeń sądów państw członkowskich Unii Europejskiejwydanych w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń . . . . . . 1641

Art. 11537–11539 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1641Tytuł VI. Wykonalność orzeczeń, ugód sądowych i dokumentów urzędowych z

państw członkowskich Unii Europejskiej w sprawach alimentacyjnych . . . . . . 1641Art. 115310–115312 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1641

Część piąta. Sąd polubowny (arbitrażowy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1642Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1644

Tytuł I. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1645Art. 1154–1160 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1645

Tytuł II. Zapis na sąd polubowny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1653Art. 1161–1168 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1653

Tytuł III. Skład sądu polubownego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1665Art. 1169–1179 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1665

Tytuł IV. Właściwość sądu polubownego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1674Art. 1180–1182 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1674

Tytuł V. Postępowanie przed sądem polubownym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1678Art. 1183–1193 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1678

Tytuł VI. Wyrok sądu polubownego i zakończenie postępowania . . . . . . . . . . . . . . 1685Art. 1194–1204 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1685

Tytuł VII. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1694Art. 1205–1211 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1694

Tytuł VIII. Uznanie i stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego lubugody przed nim zawartej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1703

Art. 1212–1217 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1703Indeks rzeczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1713

XV

Przedmowa do wydania szóstego

Nowelizacja dokonana ustawą z 16.9.2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cy-wilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 233, poz. 1381), wprowadzająca 131 zmian,spowodowała konieczność przygotowania niniejszego wydania. Zdecydowana większość powyż-szych zmian wchodzi w życie 3.5.2012 r.

Na dzień ukazania się tego Komentarza wprowadzono aż 166 zmian do Kodeksu postępowaniacywilnego.

Ostatnia zmiana Kodeksu postępowania cywilnego, dotychczas najobszerniejsza, w sposób za-sadniczy zmienia obraz postępowania cywilnego. Przede wszystkim nowa treść art. 207 § 3 KPC,polegająca na możliwości składania pism procesowych w toku procesu (poza pozwem i odpo-wiedzią na pozew) wyłącznie za zezwoleniem sądu czyni z sądu, zamiast bezstronnego arbitra –gospodarza procesu. Zezwolenia takiego udziela sąd, wydając postanowienie!

Druga zmiana dotyczy likwidacji postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych(art. 4791–47922 KPC). Pozostawiono jednak sądy gospodarcze. Spory między przedsiębior-cami, których przedmiotem jest prowadzona przez nich działalność gospodarcza, poddane zostałyogólnym regułom obowiązującym w procesie. Jednocześnie jednak sformalizowano to ostatniepostępowanie, np. poprzez art. 207 § 3 i 6 oraz art. 217 § 2 KPC. W związku z likwidacjąpostępowania odrębnego w sprawach gospodarczych dokonano zmian art. 17 pkt 4 i art. 3982

§ 1 KPC. W konsekwencji w art. 153 dodano § 11, w którym wprowadzono zasadę odbywaniaposiedzenia przy drzwiach zamkniętych, gdy mogą być ujawnione okoliczności stanowiące ta-jemnicę przedsiębiorstwa.

Nowe przepisy nakładają również ciężar usprawnienia postępowania na strony i uczestnikówpostępowania procesowego (nowe brzmienie art. 3, 207 § 5 i art. 217 § 2 KPC).

Zmiany nowelizacyjne, o których mowa, jeszcze bardziej sformalizowały Kodeks postępowaniacywilnego, który już dotychczas był najbardziej restrykcyjną ustawą procesową w Europie.

Przystępując do opracowania niniejszego komentarza, Autorzy przyjęli założenie, że ma onbyć pomocą w rozwiązywaniu problemów procesowych, jakie wyłaniają się na tle stosowaniaKodeksu postępowania cywilnego. Dlatego, poza niezbędnymi wyjaśnieniami teoretycznymi, au-torzy komentarza wykorzystali bogaty dorobek judykatury i doktryny.

W komentarzu przytaczamy także bogatą literaturę przedmiotu w celu ułatwienia P.T. Czytelni-kom – w razie potrzeby – pogłębienia wiedzy dotyczącej poszczególnych instytucji pastępowaniacywilnego.

AutorzyWarszawa–Szczecin, marzec 2012 r.

XVII

Wykaz skrótów

1. Źródła prawa

BiegSR . . . . . . . . . . . . rozporządzenie MS z 24.1.2005 r. w sprawie biegłych sądowych(Dz.U. Nr 15, poz. 133)

CzynKomR . . . . . . . . . rozporządzenie MS z 9.3.1968 r. w sprawie czynności komorników(Dz.U. Nr 10, poz. 52 ze zm.)

dKK . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 19.4.1969 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 13, poz. 94 ze zm.)dKPC . . . . . . . . . . . . . . Kodeks postępowania cywilnego powstały z połączenia rozporządzeń

Prezydenta Rzeczypospolitej z 29.11.1930 r. (Dz.U. Nr 83, poz. 651ze zm.) i z 27.10.1932 r. (Dz.U. Nr 93, poz. 803 ze zm.), ogłoszo-nych jako tekst jednolity w obwieszczeniu Ministra Sprawiedliwościz 25.8.1950 r. (Dz.U. Nr 43, poz. 394 ze zm.)

DorPismR . . . . . . . . . . rozporządzenie MS z 12.10.2010 r. w sprawie szczegółowego trybui sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym(Dz.U. Nr 190, poz. 1277)

EgzAdmU . . . . . . . . . . ustawa z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji(t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.)

EKPC . . . . . . . . . . . . . . Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolnościsporządzona w Rzymie 4.11.1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284ze zm.)

FinPublU . . . . . . . . . . . ustawa z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157,poz. 1240 ze zm.)

FundInwU . . . . . . . . . . ustawa z 27.5.2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. Nr 146,poz. 1546 ze zm.)

FundU . . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.4.1984 r. o fundacjach (t.j. Dz.U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203ze zm.)

FunkKonsRPU . . . . . . . ustawa z 13.2.1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej(t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823 ze zm.)

FUSU . . . . . . . . . . . . . ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpie-czeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.)

GospNierU . . . . . . . . . . ustawa z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U.z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.)

InstrSądZ . . . . . . . . . . . zarządzenie MS z 12.12.2003 r. w sprawie organizacji i zakresu działa-nia sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej(Dz.Urz. MS Nr 5, poz. 22 ze zm.)

KC . . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.)KH . . . . . . . . . . . . . . . rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 27.6.1934 r. – Kodeks

handlowy (Dz.U. Nr 57, poz. 502 ze zm.)KK . . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.)KKS . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 10.9.1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2007 r.

Nr 111, poz. 765 ze zm.)KKW . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. Nr 90,

poz. 557 ze zm.)

XIX