1

Dr. Bengü MUTLUF.T.M. ACİL TIP A.D

• Çocuklardaki karın ağrısı değerlendirilmesi yetişkinlerinden farklılıklar gösterir

• Bazı karın ağrısı nedenleri her iki dönemde gözlenebilse de, bazı nedenleri yaşa spesifiktir– Konjenital anomaliler, volvulus, malrotasyon,

hirschsuprung hastalığı vb.

• Semptomların ortaya çıkış şekli ayırıcı tanıda önemlidir

• Sık ortaya çıkanlar ve hayatı tehdit edenler öncelikle akla getirilmelidir

• Abdominal hastalıkların sınıflandırılmasında birkaç yol vardır

– Ateşin eşlik edip etmediği

– Obstruktif olup olmadığı

– Abdominal mi ekstraabdominal mi

– Lokal mi sistemik mi

– Çocuk sağlıklı ve mutlu mu, yoksa hasta ve septik mi görünüyor

ANAMNEZ

• Çocuklarda tam bir anamnez almak zordur • Ama konuşabilen çocukların şikayetleri sabırla

kendilerinden dinlenmelidir• Hikaye veremeyen çocuklar için anne, baba ya da

bakıcılardan hikaye alınabilir• Çocuk istismarı nedeni ile yakınların ya da

bakıcıların doğru bilgi vermeyebilecekleri göz önünde bulundurulmalıdır

2

ANAMNEZDE:• Şikayetin başlangıcı

(akut/kronik)• Ateş• Zaman içindeki

değişiklikler• Ağrı yeri, şiddeti• Beslenme, dışkılamada

değişiklik• Kusma varsa içeriği,

sıklığı, şekli

• Kusmukta, dışkıda kan• Kilo kaybı• Prematüre doğum• Nekrozitan enterokolit• Doğumsal anomaliler • Metabolik sorunlar• Kistik fibrozis• İntusepsiyon• Orak hücre anemisi

DEĞERLENDİRİLMELİDİR

TANISAL GÜÇLÜKLER

• Yetersiz anamnez• İletişim ve fiziki muayenede güçlük• Fiziki muayene bulgularının belirgin

olmayışı• Daha çok sistemik bulguların ön planda

olması• Yaş grubuna özgü hastalıkların yeterince

bilinmemesi

DEĞERLENDİRME

• Çocuğun güvenini kazanmak önemlidir• Muayene rahat bir pozisyonda gerekirse

yakınlarının kucağında iken yapılmalıdır• Kıyafetler tamamen çıkartılmalı ve çocuk

dikkatle gözlenmesi – İnkarsere herni, kitle, peteşi, darp izi, peristaltizm

DEĞERLENDİRME • Abdomen dışında mutlaka sistemik ve genel bir

muayene yapılmalıdır– Farinks, mukoz membranlar, boyun, akciğerler,

inguinal bölge, femoral nabızlar, testisler, skrotum özellikle değerlendirilmelidir

– Rektal muayene ve gaita mikroskopisinin değerlendirilmesi önemlidir• Hirschsprung hastalığı, volvulus ve ya intussepsiyonun

gözden kaçma riski azaltılmış olur

DEĞERLENDİRME

• Tanıya en çok yardımı olan testler idrar tetkiki, tam kan sayımı, periferik yayma ve dışkıda gizli kan aranmasıdır

• Ultrasonografi ve direkt grafiler tanının desteklenmesinde ve ayırıcı tanıda önemlidir

• Gerekirse elektrolitler, amilaz-lipaz, gebelik testi, tomografi de stabil hastaların değerlendirilmesinde kullanılabilir

3

DEĞERLENDİRME

• Eğer çocuk hasta görünümlü ve vital bulguları

stabil değilse resusitasyon girişimleri ile tanısal

testler aynı anda yapılmalı ve erken

konsültasyon istenmelidir

ANAHTAR SEMPTOMLAR• Karın Ağrısı• Kusma• Diyare• Kabızlık • Kanama• Sarılık• Kitleler

AĞRI

• GIS hastalıklarının en sık başvuru nedenidir• Karın ağrısı ile acil servise başvuran %33

hastaya spesifik tanı koyulamaz• Karın dışı nedenlere bağlı olabilir

– 3-6 yaş: pnömoni, tonsillit

AĞRI ETİYOLOJİSİ < 2 YAŞ

• Appendisit• Kolik (ilk 4 ay)• Konjenital anomaliler• Gastroenterit• Inkarsere herni• Intussusception• Malabsorption

Malrotasyon Obstruksiyon Sickle cell ağrılı kriz Toksinler Travma Üriner sistem enfeksiyonları Volvulus

4

AĞRI ETİYOLOJİSİ 2-5 YAŞ

• Appendisit• Diabetik ketoasidoz • Gastroenterit• HUS• Henoch-Schonlein

purpurası• Inkarsere herni• Intussusception• Malabsorption

Obstruksiyon Pnömoni Sickle cell ağrılı kriz Toksinler Travma Üriner sistem enfeksiyonları Volvulus

AĞRI ETİYOLOJİSİ 6-11 YAŞ

• Appendisit• Diabetik ketoasidoz• Fonksiyonel ağrı • Gastroenterit• Henoch-Schonlein

purpurası• Inkarsere herni• İnflamatuar barsak

hastalıkları• Obstruksiyon

Peptik ülser hastalıkları Pnömoni Renal taşlar Sickle cell ağrılı kriz Streptokokal farenjit Over ya da testis torsiyonu Toksinler Travma Üriner sistem enfeksiyonları

AĞRI ETİYOLOJİSİ >11 YAŞ

• Appendisit• Kolesistit• Diabetik ketoasidoz• Dismenore• Ektopik gebelik• Fonksiyonel ağrı • Gastroenterit• Inkarsere herni• İnflamatuar barsak

hastalıkları• Obstruksiyon• Pankreatit

Peptik ülser hastalıkları Pnömoni Gebelik Renal taşlar Sickle cell ağrılı kriz Streptokokal farenjit Over ya da testis torsiyonu Toksinler Travma Üriner sistem enfeksiyonları

AĞRI

• Peritona bağlı ağrılar hareketle artar, bu nedenle hastalar kıpırdanmaktan kaçınır (apandisit)

• Obstruktif ağrılar genellikle spasmotiktir, hareketle artar (intussepsiyon vb)

AĞRI

• İnfantlarda ağrı reaksiyonu, davranış değişikliği şeklinde kendini gösterir.

• Daha yaşlı çocuklarda ise “ağrı, korku veya dehşet” gibi kelimelerle ifade eder

• 2 yaş üzeri çocuklarda erişkinlerdeki gibidir

HAYATI TEHDİT EDEN AĞRILAR

• Appendisit• Konjenital anomaliler (malrotasyon, intestinal

atrezi ya da stenoz, inperfore anus, intra-abdominal bands, etc.)

• Diabetik ketoasidoz• Ektopik gebelik• HUS• Inkarsere herni• Intussusception• Konjenital adrenal hiperplazi

5

HAYATI TEHDİT EDEN AĞRILAR• Besin zehirlenmeleri• Gastroenteritler• GÖR• Hirschsprung disease• Hidrosefali• Metabolizma bozuklukları• Kernikterus (yenidoğan)• Malrotasyon• Mekonyum ileusu• Menenjit

HAYATI TEHDİT EDEN AĞRILAR• Nekrotizan enterokolit• Obstruksiyon: anatomik nedenler, renal

sistem• Pnömoni• Pilor stenozu• Sepsis• Toksinler• Üriner sistem enfeksiyonları• Volvulus• Peptic ülser• Travma

KUSMA • Kusma sıkça rastlanan bir çocukluk çağı

problemidir• Benign hastalıklarla birlikte olabileceği gibi, hayatı

tehdit eden ciddi hastalıklarla da birlikte olabilir• Safralı kusma bebeklerde daima ciddi bir

hastalığın bulgusu olarak yorumlanmalıdır• Kusma, obstruktif ve non-obstruktif GI

hastalıklara bağlı olabileceği gibi, enfeksiyonalara ya da metabolik bozukluklara da bağlı olabilir

KUSMA • Ciddi dehidratasyon ve şoka neden olabilir• Volvulus gibi ciddi hastalıkların ileri evrelerine

kadar kusma görülmeyebilir• Çocukların dolaşımı ve dehidratasyonu

değerlendirilerek, şoktaki çocuklara ve dehidrate çocuklara 20 ml/kg SF ile destek yapılmalıdır

• >6 aylık çocuklarda 1 kerelik antiemetik tedavi verilebilir

KUSMA

• Şok ya da dehidratasyon durumlarında konsultasyon istenmelidir

• Sistemik olarak iyi görünen çocuklara 30 ml rehidratasyon sıvıları 15-30 dk aralıklarla verilebilir

YENİ DOĞANDA KUSMA

• Konjenital adrenal hiperplazi• Konjenital anomaliler• Besin zehirlenmeleri• Gastroenterit• GÖR• Hirschprung hastralığı• Hidrosefali• Metabolizma hastalıkları

6

YENİ DOĞANDA KUSMA

• İnkansere herni• Kernikterus • Malrotasyon• Mekonyum ileusu• Menenjit• Nekrotizan enterokolit• Obstruksiyon: anatomik nedenler, renal sistem

YENİ DOĞANDA KUSMA Pnömoni Pilor stenozu Sepsis ToksinlerÜriner sistem enfeksiyonlarıVolvulus Peptic ülser Travma

2 YAŞ ALTINDA KUSMA

• Apandisit• Konjenital Adrenal Hiperplazi• DKA• Yabancı cisim yutulması• AGE• Kafa travması• İntussepsiyon• Hirschsprung hastalığı• Hidrosefali

2 YAŞ ALTINDA KUSMA

• İnkansere herni• Intussusception• Malrotasyon• Menenjit• Metabolik asidoz• Nörolojik hastalıklar(menenjit, ensefalit, Reye

sendromu, beyin tümörü)

2 YAŞ ALTINDA KUSMA

• Obstrüksiyon• Pnömoni• Pilor stenozu• Sepsis• Toksinler• Üriner sistem enfeksiyonları• Volvulus

2-5 YAŞ KUSMA

ApandisitDKAGastroenteritHUSHenoch-Schonlein purpurası İnkansere herni IntussusceptionMalabsorpsiyon

7

2-5 YAŞ KUSMAObstruksiyon Pnömoni Sickle cell ağrılı krizleri Toksinler TravmaÜriner sistem enfeksiyonlarıVolvulus

6-11 YAŞ KUSMAApandisitDKA Fonksiyonel ağrıGastroenteritHenoch-Scholein

purpurası İnkansere herni İnflamatuar barsak

hastalıklarıObstruksiyon

Peptik ülser Pnömoni Renal taşlar Sickle cell ağrılı krizi Streptokokal farenjitOver veya testis

torsiyonu Toksinler Travma Üriner enfeksiyonlar

>11 YAŞ KUSMAApandisitKolesistit DKADismenore Ektopik gebelik Fonksiyonel ağrıGastroenterit İnkansere herni İnflamatuar barsak

hastalıklarıObstruksiyon

Pankreatit PnömoniGebelik Renal taşlar Sickle cell sendromuOver ya da testis

torsiyonu Toksinler Travma Üriner enfeksiyonlar

İSHAL

• Barsaklardaki sıvı miktarının artması ile tekrarlayan sıvı dışkılamaya verilen isimdir

• İnfantlarda her yemekten sonra forme veya semiforme dışkılama olabilir

İSHAL

• İshal bir çok mekanizma ile ortaya çıkabilir– Osmotik– Sekretuar– Transit

İSHAL

• Diarenin major nedenleri arasında virusler ve bakteriler vardır

• Nöroblastom gibi hormon sekresyonu yapan bazı tümörler de ishal nedeni olabilir

• Dışkı miktarı, sıklığı ve kan varlığı önemlidir

8

İSHAL

• Diğer aile bireylerinde benzer şikayetlerin varlığının sorgulanması ayırıcı tanıda yardımcıdır

• Dehidratasyon ve elektrolit imbalansı tedavi edilmelidir

• Kanlı ishal enfeksiyonun ya da sistemik bir hastalığın göstergesidir

İSHAL

• Tedavi ishalin sebebine uygun olarak yapılır

• Crohn ya da Hirschprung hastalığı varlığında çocuk cerrahi konsültasyonu istenmelidir

İSHAL

• Malabsorbsiyon, HUS, kistik fibrozis, kilo kaybı ile beraber olan diarelerde pediatri konsültasyonu istenmelidir

• Diğer sebeplerle oluşan ishallerde destek tedavisi, özellikle oral rehidratasyon sıvıları önemlidir

• Kanlı ishal, 5 günden uzun süren ishal, toksik görünüm ve epidemi olasılığı varsa gaita kültürü alınmalıdır

İSHAL NEDENLERİ• Anatomik: Hirschsprung hastalığı• Diet: allerji, malabsorpsiyon, aşırı beslenme• Enfeksiyon: bakteriyel, parazitik, toksik, viral• İnflamatuar: Crohn hastalığı, HUS, ülseratif

kolit• Malabsorpsiyon: kistik fibrozis, enzim

eksiklikleri, celiac hastalığı• Sistemik: endokrinopati, immundefisit• Obstruktif: fekalit

KABIZLIK

• Dışkılama sıklığının azalması, kuru ve sert dışkı ile karakterizedir

• Sebep rektumun dolma ya da boşalma sorunlarıdır

• Rektal muayene, ishal ve kabızlığın değerlendirilmesinde çok önemlidir

• İnfantlarda ve çocuklardaki kabızlık nedenleri erişkinlerden farklılık gösterir

9

KABIZLIK

• İnfantlarda; maternal ilaçlar, konjenital GI anomaliler, kistik fibrozis, Hirschsprung hastalığı, yetersiz beslenme, anal fissur sık karşılaşılan sebeplerdir

KABIZLIK

• Daha yaşlı çocuklarda kabızlığın nedeni fonksiyoneldir

• Genelde bu çocuklar anoreksik görünümde, serebral palsy, nöromusküler hastalık, dehidratasyon, hiperkalsemi, hipokalemi, hipotroidizm, depresyonu olan hastalar ya da sürekli olarak diüretik, antihistaminik, antikolinerjik ya da narkotik kullanan çocuklardır

KABIZLIK

• Tıkayıcı bir neden düşünüldüğünde cerrahi görüş istenmelidir

• Akut kostipasyonda sıvı alımının artması ve dışkı yumuşatıcılar kullanılır

• Kronik konstipasyonda ise sebebe yönelik araştırma yapılmalıdır

ORGANİK OLMAYAN KABIZLIK NEDENLERİ

• Çeşitli ilaçlar (diüretik, antihistaminik, antikolinerjik, narkotik, vincristine)

• Anorexia nervosa • Fonksiyonel • Sıvı alımında kısıtlama• Minimal hacimli diet• Uzamış immobilizasyon• Psikojenik

ORGANİK KABIZLIK NEDENLERİ

• Gastrointestinal – Anal fissür– Anal

strictur/stenoz– Kistik fibrosis – Hirschsprung

hastalığı – Obstrucsiyon– Tümör– Volvulus

• Enfeksiyöz – İnfantil botulism

Metabolik Dehidratasyon Hiperkalsemi Hipokalemi Hipotiroidi Renal tübüler asidoz

Nöromüsküler Amyotonia congenita Cerebral palsy Myotonic distrofi Spina bifida Spinal cord hastalıkları

ve hasarları Tümör

GIS KANAMA

• Üst ve alt GIS kanama olabilir• Üst GIS kanamaları genellikle peptik ülser,

gastrit, varislerden kaynaklanabilir• Alt GIS kanamaları HSP, HÜS, koagülopati,

inflamatuar barsak hastalıklarına bağlı olarak gelişebilir

• Hastaların tedavilerinde nedenin tespiti, sıvı-kan replasmanı yapılmalıdır

10

GİS KANAMASI

• İnfeksiyon, duplikasyon, yabancı madde yutma, sistemik hastalık, anal fissür, süt allerjisi gibi değişik durumlarda gözlenebilir

• Yeni doğanda kusma ve dışkılama ile kan gelmesi anneye ait kanın yutulması ile olabilir!

• Tanıda Apt testi kullanılır

GİS KANAMASI

• 2-10 yaşta az-orta derecedeki ağrısız kanamalarda neden polip, infeksiyon ya da inflamatuar barsak hastalığı olabilir

• İnfantlarda az- orta derecede kanama özellikle kusma da varsa volvulusu akla getirmelidir

GİS KANAMASI

• İnfant ve çocuklarda belirgin ve ağrısız üst GİS kanamalarının nedeni genellikle portal hipertansiyona bağlı özefagus varis kanamalarıdır

• Meckel divertikülü ağrısız alt GİS kanamalarına neden olur

• Tekrarlayan kanamalar durumunda odak belirlemede Gİ radyolojik çalışmaları, endoskopi ve izotop çalışmaları yararlıdır

ÜST GIS KANAMA • Maternal kaynaklı• Vasküler yapılara bağlı• Yabancı Cisim• Gastroenterit• Mallory Weis Sendr.• Özefagial varis

ALT GIS KANAMASI• Konjenital• İntusepsiyon• Meckel divertiküliti• NEC• Vasküler nedenler• Anal fissür• HÜS• Kolitis• Polip ve Tümörler

11

SARILIK • Hepatik fonksiyonlarda bozukluk, sepsis,

konjenital infeksiyonlar (TORCH) ya da postnatal viral hastalıklarda da gözlenebilmektedir

• ABO uyuşmazlığı durumunda da olabilir ve kernikterus ile ölüm olabilir

• Kistik fibroz, galaktozemi, hepatik enzim hastalıkları yanında bilier atrezi, koledok kisti, hatta pilor stenozunda da sarılık gözlenebilir

• Sarılık hızlı değerlendirme ve konsultasyon gerektirir

UNKONJUGE SARILIK

• ABO ve Rh uygunsuzluğu• Otoimmun hemolitik anemi• Hepatik:

– Crigler-Najjar Sendromu– Gilbert hastalığı

• Hipotroidi• Sepsis• Sickle cell anemi• G6PD eksikliği

KONJUGE SARILIK• Anatomik defektler

– Bilier– Hepatik

• HUS• Hepatik yetmezlik• Hepatitler• İnflamatuar barsak hastalıkları• Metabolik

– Kistik fibrozis– Galaktozemi

• Sepsis• Sickle cell anemi• Toksinler• Üriner enfeksiyonlar• Wilson hastalığı

• Yaşamı tehdit eden bir durum olup malrotasyon komplikasyonudur

• Sıklıkla ilk yaşta görülür• Çok acildir çünkü tedavi edilmezse barsaklarda

gangrene neden olabilir ve bu gangren ilk birkaç saat içerisinde gelişebilir

MALROTASYON VE VOLVULUS

• Barsakların, embriyonik gelişme sırasında anormal fiksasyonu ve inkomplet rotasyonu sonucu volvulus meydana gelir

• Malrotasyonlu hastalarda fibröz band (Ladd’s bandı) obstrüksiyona neden olabilir

• 1\500 doğumda bir görülür• Volvulusların 2\3’ü ilk bir ayda semptom verir

MALROTASYON VE VOLVULUS

12

MALROTASYON VE VOLVULUS• Safralı kusma, abdominal distansiyon, kanlı

dışkılama, karın cilt renginde değişiklik, ileri evrelerde şok ve sepsis görülebilir

• 1/3 vakada sarılık vardır• Abdominal X-ray tanıya yardımcıdır• Radyografilerde dilate barsak anslarının

karaciğer üzerinde görülmesi ile tanı akla gelir• İntusepsiyon, duedonal stenoz-atrezi

ile karışabilir

MALROTASYON VE VOLVULUS

• Tedavi cerrahidir• Cerrahiye alınana kadar:

– IV sıvı tedavisi yapılmalıdır– NG dekompresyon yapılmalıdır– Kan grubu ve cross-match gönderilmelidir– WBC’nin yükselmesi, erken barsak nekrozunun

göstergesi olabilir– Na-K dengesi ve oluşabilecek asidozun gösterilmesi

için elektrolit ölçümleri ve kan gazı gönderilmelidir

13

İNKARSERE HERNİ

• Muayene için giysiler tamamen soyulmalıdır • Huzursuzluk, kusma, beslenme bozukluğu,

inguinal ya da skrotal kitle başlıca bulgulardır• Hidrosel, inmemiş testis, inguinal LAP, testis

torsiyonu, orşit, travma ayırıcı tanıda göz önünde olmalıdır.

• Erkek ve kız çocuklarda kolon ya da ince barsak kız çocuklarda over olabilir

• İlk bir yaşta görülme sıklığı fazladır

İNKARSERE HERNİ

• İlk olarak redüksiyon denenir• Gerekirse sedasyon yapılabilir• Redüksiyonda kısa etkili sedatifler olan

midazolom ve fentanil tercih edilmelidir• Zorlu redüksiyonlarda 6- 12 saat gözlem ve

cerrahi görüşü alınmalıdır• Redükte olmazsa tedavi cerrahidir

İNTESTİNAL OBSTRÜKSİYON• Yeni doğan ve infantlarda intestinal atreziler• Mekonyum ileusu• İnkarsere fıtık• İntussepsiyon• Volvulus• Konjenital intraabdominal bantlara bağlı ileus• İntestinal duplikasyonlar• İmperfore anüs• Hirscsprung hastalığı

İNTESTİNAL OBSTRÜKSİYON• Karın ağrısı, karın şişliği, kusma ileri dönemlerde

barsak seslerinin kaybı gibi bulgular vardır• Tanı klinik ve radyolojik olarak konur• Radyografide dilate barsak ansları, hava sıvı

seviyesi görülür• Tanı sonrası iv sıvı , NG dekompresyon ve cerrahi

görüşü sağlanmalıdır

14

PİLOR STENOZU

• Hipertrofik pilor stenozu kusmaya neden olan en sık görülen cerrahi patalojidir

• % 50 aileseldir ve 1\250 doğumda görülür• Erkek\kız = 4 : 1• Klinik 2-3. Haftadan sonra belirginleşir• Beslenmeyi takiben projektil safrasız kusma

olur

PİLOR STENOZU

• Mide kas dokusunda hipertrofi ve hipoplazi vardır

• Beslenme bozukluğu, dehidratasyon, kabızlık sık gözlenir

• İleri dönemlerde ileri derecede sıvı kaybı ve letarji gözlenebilir

PİLOR STENOZU

• İnspeksiyonda barsak hareketleri izlenebilir.• Palpasyonla kitle tespiti “olive” patognomoniktir

• Serum elektrolit düzeyleri önemlidir

• Ultrasonda neden tespit edilemeyen fakat klinik şüphe olanlarda baryumlu grafi çekilir

• Baryumlu grafi ile aynı zamanda gastro- özefagial reflü varlığı da araştırılabilir

PİLOR STENOZU

• Pilor stenozu acil cerrahi bir hastalık değildir

• % 0,9 NaCl solüsyonu ile sıvı tedavisi yapılır

• Ayrıca serum glukoz düzeyine göre %5 dekstroz ve 3-5 mEq\kg\gün KCl verilebilir

• Rehidratasyon tedavisi sonrası cerrahi yapılabilir

15

İNTUSSEPSİYON

• Barsağın bir kısmının diğer kısmın içine teleskop gibi mezenteri ile girmesi sonucu gelişir

• Daha sık 3 ay-6 yaş arasında intestinal obstruksiyonla karşımıza çıkar

• Nedeni çoğunlukla bulunamamaktadır

İNTUSSEPSİYON

• Meckel divertikülü (en sık), intestinal polip, duplikasyon, lenfosarkom, infeksiyonlar,HUS, tümör, yabancı cisim vs neden olabilmektedir

• En çok ileokolik intussepsiyon gözlenir• GIS kanama, ödem, jöle kıvamında kanlı

mukuslu dışkı ile karakterizedir.• Ani başlayan epigastrik ağrı ve ağrısız anlarda

batının sol tarafında ele gelen sosis şeklinde kitle ile karakterizedir

İNTUSSEPSİYON• Klasik triyad;

– Kolik vasıflı karın ağrısı– Kusma– Çilek jölesi seklinde dışkı

• Mezenter kan akımında da bozulmalar kanama “çilek jölesi” şekline dışkı (%20)

İNTUSSEPSİYON

• Fizik muayenede:

– Dance’s sign: Sağ üst kadranda sosise

benzer kitle ile birlikte sağ alt kadranda

barsak sesleri alınamaması intususepsiyon

için patognomoniktir

16

İNTUSSEPSİYON

• Abdominal X-Ray• Baryumlu grafi;

– Gold standart

– Çift kontrastlı baryum grafisi tanı ve tedaviye yönelik olup %80 hasta bununla iyileşir

İNTUSSEPSİYON

• Tedavi;– Baryum enema

• %60-80 başarı– Cerrahi

APANDİSİT

• Çocuklarda en sık görülen non-travmatik cerrahi acil patolojidir

• Erkeklerde biraz daha fazla görülür ve 9-12 yaşları arası pik yapar

• 2 yaş altı ve infantlarda nadir olmasına rağmen, neonatal vakalar belirtilmiştir

APANDİSİT

• 2 yaş altında tanısal zorluklar nedeniyle en sık peritonit veya sepsisle karşımıza çıkar

• 2 yaş altındaki en sık semptom kusma, ağrı, diare ve ateştir

• <2 yaşta aldatan semptomlar;– İrritabilite – Hırıltılı solunum – Öksürük veya rinit

APANDİSİT

• Lokalize sağ alt kadran duyarlılığı 2 yaşın altında %50’nin altındadır

• Vakaların 1/3’ü abdominal distansiyon ve rijidite ile gelir

• Tanısal zorluk nedeniyle genelde perforasyonla gelirler

17

APANDİSİT

• 2 yaş üstü karın ağrılarının ayırıcı tanısında bulunan en önemli hastalıklardandır

• Genç çocuklarda apandisitin kliniği bilinen şekilde gelişmeyebilir

• İştahsızlığı takip eden, periumblikal ağrı ve kusma sonrasında ise sağ alt kadrana lokalize olan ağrı klasik kliniğidir

APANDİSİT

• Aileler tarafından gözlenen ilk semptom genellikle kusmadır

• Vakaların 1/3’ünde klasik klinik yoktur• FM hastaneye gelindiğinde hastalığın hangi

evrede olduğuna bağlıdır• FM’de sağ alt kadranda ya da tüm batında

hassasiyet olabilir• Barsak sesleri normal olabilir ya da

alınamayabilir

APANDİSİT

• Yürümekle, sedyeye çıkmakla, zıplamakla oluşan ağrı vardır

• Defans ve rebound apandisitin erken evrelerinde olmayabilir

• Bu bulgular özellikle perfore apandisitlerde oturmuştur

APANDİSİT

• Bazı semptom ve işaretler akut apandisiti tanısını zorlaştırabilir– Ateş normal olabilir– WBC normal olabilir– İştahsızlık olmayabilir, çocuk yemek isteyebilir– Aşırı ağrısı olduğu halde sağ alt kadran hassasiyeti

minimal olabilir– AGE’yi takiben oluşabilir– <2 yaşta ortaya çıkabilir

APANDİSİT

• WBC sayımı tanıda yardımcıdır• TIT pyelonefritin ayırıcı tanısı için kullanılabilir• USG apandisitin tanısında yardımcıdır• İnflamasyonun varlığını gösterebileceği gibi,

perforasyonu da gösterebilir• CT, çocuklarda PO veya PR kontrast verilerek

çekilmesinin sensitivite ve spesifitesi daha yüksektir

18

APANDİSİT• IV sıvı tedavisi yapılmalıdır• Cerrahi konsültasyonu istenmelidir• Destek tedavi yapılmalıdır• Tanı konduktan sonra ateşi olan çocuklar rektal

asetoaminofen ile rahatlatılabilir• Oral alım kesilir• Komplikasyon düşünülen vakalarda geniş spektrumlu

antibiyotik (ampisilin-sulbaktam, piperasilin-tazobaktam, sefoksitin, sefotetan) başlanmalıdır

• Tedavisi cerrahidir

MECKEL DİVERTİKÜLÜ• Kanama, peritonit, ileus, intusepsiyon gibi

değişik kliniklerde ortaya çıkabilir• Divertikül içinde gastrik mukozanın olması

ileumda ülser oluşmasına bu da ağrısız kanamalara sebep olabilir

• Kanama genellikle fazla miktarda ve açık kırmızı şekilde olur

• Ulser perfore olarak peritonite sebep olabilir

MECKEL DİVERTİKÜLÜ• %50 vakada izotop çalışmaları hetorotopik

gastrik mukoza varlığını gösterir• İnflamasyonunda apandisit ya da

intussepsiyonla karışabilir• Komplikasyonlara da bağlı olarak

olarak tedavi cerrahidir

HENOCH-SCHÖNLEİN PURPURASI

• Çocuklarda eklem ağrıları, karın ağrısı ve nöbetlerle karakterize bir tablodur

• Özellikle alt ekstremitelerde peteşi ve purpuralar gözlenir

• Bazı çocuklarda gaitada yağ (+)• Nadir de olsa hematokezya görülebilir• Tedavi semptomatiktir• En sık komplikasyonları:

– BY– İntestinal perforasyon– Testiküler torsiyon

19

HUS

• Hastalığın başlangıcından yaklaşık 2 hafta önce bir gastroenterit öyküsü vardır

• En sık AGE sebebi E. Coli’dir• Subfebril ateş, solgunluk, hematüri ve hematokezya

vardır• SSS tutulumu olabilir• %50 vakada HT, %40 vakada konvülsiyonlar gözlenir• Akut barsak perforasyonu, toksik megakolon,

intussepsiyon, BY ve pankreatit ortaya çıkabilir

KOLON POLİPLERİ

• Polipler tek, fazla sayıda ya da ailesel polipozis şeklinde olabilir

• Genellikle ağrısız hematokezya yol açarlar• Tek polipler genellikle iyi huyludur, anal

halkadan sarkarlar ya da kolay palpe edilirler• Poliplere bağlı kanamalar nadiren hayati

tehlike oluşturacak kadar fazla olabilir• Ailesel poliplerde kanserleşme riski fazladır bu

durumlarda mutlaka cerrahi görüş alınmalıdır

PANKREATİT

• Çocukluk çağında nadir gözlenir• En sık nedeni abdominal travmalardır• İdiopatik, postviral (kabakulak, kokzaki,

influenza) , ilaçlar ya da toksik maddelere bağlı olarakta gözlenebilir

• Kistik fibrozis, SLE, alfa 1 antitripsin eksikliği gibi hastalıklarda da görülme riski artar

PANKREATİT

• Santral karın ağrısı, kusma ve ateş ile karşımıza çıkabilir

• Batın distandü ve palpasyonla hassastır• Yönetiminde; IV hidrasyon, ağrı yönetimi ve

tanısal çalışmalar vardır

İNTRAABDOMİNAL KİTLELER

• Tanı için çok dikkatli fiziki muayene şarttır• Yavaş büyümeleri ve tıkanıklık, kanama gibi

komplikasyon oluşturana kadar belirlenememe gibi nedenlerden dolayı kolayca gözden kaçabilmektedirler

• Rektal değerlendirme yapılmalıdır• Direkt grafilerde kitle veya kalsifikasyonlar

gözlenebilir

İNTRAABDOMİNAL KİTLELER

• Hepatomegali• Splenomegali• Nöroblastomlar

– Surrenalden ya da sempatik zincirden köken alır – Orta hattı geçme eğilimi fazladır– En sık <1 yaşta görülür– En güvenilir tanı tomografi ile konur.

• GIS duplikasyon• Sakral Teratoma• Pilorik Stenoz

20

İNTRAABDOMİNAL KİTLELER• Wilms tümörü

– Başlangıçta intrarenal olup hematüri olan vakalarda akla gelmelidir

– USG ve BT tanısında kullanılır– Kemik taraması gerekebilir

• Rabdomyosarkom – Pelviste ortaya çıkar– Oldukça fazla malign potansiyele sahiptir ve çizgili kaslardan

köken alır• Gebelik

– Menarş dönemine girmiş olan kız çocuklarda kitle durumunda ekarte edilmelidir

– Alt kadran ağrılarında ektopik gebelik de akla gelmelidir– Bunlarda gebelik testi ve USG ile değerlendirme yapılmalıdır

PORTAL HİPERTANSİYON

• Çocuklarda nadir görülmekle birlikte ciddi üst GİS kanamalarının önemli bir nedenidir

• Sebepleri:– Ekstrahepatik portal trombüs– Fibrokistik hastalık ile ilişkili parankimal karaciğer

hastalıkları– Konjenital bilier atrezi ile ilişkili bilier siroz – Hepatit öyküsü– Konjenital hastalıklar

• Antitripsin eksikliği• Glukojen depo hastalıkları• Wilson hastalığı

PORTAL HİPERTANSİYON

• Vakaların 2\3’ünde neden bulunamaz• Portal hipertansiyon çocuklarda daha çok masif

üst GİS kanaması , infantlarda ise asit oluşumu ile ortaya çıkar

• NG dekompresyon, destek tedavi ve cerrahi görüş tedavinin ana unsurlarıdır

• Koagülasyon anomalilerinin ekarte edilmesi önemlidir

• Hemen çocuk cerrahi ve pediatrik gastroenteroloji konsültasyonu istenmelidir