Amortizacija Seminar Ski Rad

SEMINARSKI RADIZ PREDMETA

“PROJEKTNI I INVESTICIONI MENADŽMENT”

NAZIV SEMINARSKOG RADA:

„OBRAČUN AMORTIZACIJE“

Student: Mentor:

BANJALUKA, 2011.GODINE

FAKULTET ZA POSLOVNE STUDIJEBanja Luka

NAZIV SEMINARSKOG RADA:

„OBRAČUN AMORTIZACIJE“

BANJALUKA, 2011.GODINE

2


Sadržaj

Uvod 4

1. Metode obračunavanja amortizacije 5

1.1. Pojam trošenja osnovnih sredstava 5

1.2. Vrijednosni aspekt trosenja osnovnih sredstava 5

1.2.1Osnovica za obračun amortizacije 5

1.2.2 Procijenjeni vijek trajanja osnovnog sredstva 6

1.2.3. Ekonomsko zastarjevanje osnovnih sredstava 6

1.2.4. Izbor metodološkog postupka 6

2.Uslovljenost visine obračunate amortizacije izborom faktora obračuna 6

2.1. Metode vremenske amortizacije 7

2.1.1. Metoda linearne (konstantne) amortizacije 7

2.1.2. Metoda degresivne amortizacije 8

2.1.3. Metod progresivne amortizacije 9

2.2.. Metod funcionalne amortizacije 10

2.3. Metod funkcionalnog kapaciteta 10

2.4. Metod efektivnog trajanja proizvodnje( broja sati rada) 10

2.5. Rezidualna(ostatna vrijednost) 11

3. Knjiženje obračunate amortizacije 11

4. Analitička evidencija troškova amortizacije osnovnih sredstava 12

Zaključak 14

Literatura 15

3


Uvod

Amortizacija su načini obračuna (engl. depreciation, capital recovery, njem. Abschreibung, Wertminderung, fr. amortissement). Amortizacija je postupno umanjivanje vrijednosti imovine poduzeća, a obračunava se godišnje prema zakonom predviđenim postupkom. Kako se iznos amortizacije oduzima svake godine od porezne osnovice, način amortizacije utječe na odluku o načinu financiranja nabavke opreme

Osim dotrajalosti osnovnih sredstava koja nastaje zbog njihovog fizičkog trošenja, i koja se zbog toga naziva fizička amortizacija, u praksi postoji i takozvano moralno amortizovanja.

Fizičko amotizovanje osnovnih sredstava nastaje: zbog fizičkog trošenja usled funkcionisanja, zbog dejstva prirodnih činilaca, odnosno zbog uticaja klimatskih faktora, čak i u onim slučajevima kada sredstavo ne radi, zbog raznih oštećenja u procesu funkcionisanja, bilo zbog dejstva nekih spoljnih faktora ili zbog nestručnog rukovanja sredstvima i drugo.

Moralno amortizovanje nastaje usled naučno i tehničko-tehnološkog progresa, pri čemu dolazi do proizvodnje novih sredstava čija je funkcionalna namena ista, ali je njihova efikasnost mnogo veća.

Faktori koji utiču na trošenje ili gubitak vrednosti osnovnih sredstava mogu se posmatrati posebno kao faktori koji utiču na fizičko trošenje sredstava i kao faktori od kojih zavisi moralno amortizovanje, odnosno ekonomsko zastarevanje sredstava..

4


1. Metode obračuna amortizacije

1.1.Pojam trošenja osnovnih sredstava

Osnovna sredstva su više godina u upotrebi i postepeno se troše iz godine u godinu, za razliku od ostalih elemenata procesa reprodukcije koji se troše u jednom reproduktivnom ciklusu, te se zbog toga vrijednost uložena u osnovna sredstva ne moze nadoknaditi iz ostvarenog prihoda jednog obračunskog perioda, tj. jedne poslovne godine, već u nizu godina.U fizičkom smislu umanjivanje funkcionalne sposobnosti osnovnih sredstava predstavlja njihovo trošenje. Za osnovno sredstvo kažemo da je fizicki istošeno onog trenutka kad ne može da posluži proizvodnji , a to u računovodstvenom smislu znači da treba da se otpiše ili rashoduje.

1.2.Vrijednosni aspekt trosenja osnovnih sredstava

Vrijednosni aspekt utroška osnovnih sredstava u nekom obračunskom periodu nije prepoznatljiva kao kod ostalih faktora reprodukcije, te se ona izracunava primjenom odgovarajućih metodoloških postupaka. Vrijednosni izraz utroška može se poistovijetiti sa amortizacijom osnovnih sredstava, koja predstavlja novčani izraz izgubljene vrijednosti osnovnog sredstva.Ta vrijednost se nadoknađuje iz ostvarenog prihoda perioda, jer je prenešena u rashode obračunskog perioda. Od sredstava prikupljenih iz obračunate amortizacije se u zamjenu za rashodovana osnovna sredstva nabavljaju nova osnovna sredstva. Jedan od bitni preduslova za nabavku novih osnovnih sredstava je da se obezbijedi što realniji obračun iznosa amortizacije. Da bi se postigao realan obračun iznosa amortizacije neophodno je uzeti u obzir sve relevantne faktore, kao i izabrati adekvatne metodološke postupke. Elementi na kojima se zasniva obrčun amortizacije su:

-osnovica za amortizaciju;-procjenjeni vijek trajanja pojedinog osnovnog sredstva ili grupe srodnih osnovnih sredstava;-ekonomska zastarjelost;-izabrani metodološki postupak;-ponovno procjenjivanje osnovice za amortizaciju;-rezidualna vrijeednost

1.2.1. Osnovica za obračun amortizacijeKao osnovicu obračuna amortizacije mogu se uzeti dvije vrste vrijednosti i to: nabavna vrijednost(sačinjena je od: fakturne vrijednosti, troškova nabavke, carinskih dadžbina, troškova montaže) ili revelorizovana(izmijenjena) nabavna vrijednost osnovnog sredstva, sto zavisi od

5


stabilnosti vrijednosti novca kao mjerila vrijednosti. Kao osnova za izračunavanje izmijenjene nabavne vrijednosti služi stvarna nabavna vrijednost, a kao instrument revalorizacije vrijednosti služe indeksi povećanja cijena, te odabrane koncepcije i metodologije preračuna. Podoci o ovim indeksima trebaju imati zvaničnu verifikaciju računovodstvene profesije i nadležnih državnih institucija, a izabrani koncepti i metodologija preračuna se regulišu zakonom.

1.2.2. Procijenjeni vijek trajanja osnovnog sredstva

U periodu upotrebe osnovnog sredstva sa stanovišta njegovog vijeka trajanja koristimo momenat aktiviranja, te momenat ispadanja osnovnog sredstva iz upotrebe, na osnovu čega dobijemo podatak o trajanju osnovnog sredstva u upotrebi. Vijek trajanja osnovnog sredstva se procjenjuje uz primjenu odgovarajućih metodoloških postupaka. U razvijenim zemljama je u poslovnoj praksi ustaljena norma za trajanje opreme na period po pet, a građevinskih objekata po deset ili više godina. Prema računovodstvenom standardu 16-Nekretnine, postrojenja i oprema, subjekti privređivanja procjenjuju koristan vijek upotrebe pojedinačnog osnovnog sredstva ili grupe osnovnih sredstava, na osnovu prethodnog ocjenjivanja njihove očekivane korisnosti za uspješno poslovanje preduzeća, intenziteta korištenja osnovnog sredstva, tehničke i ekonomske zastarjelosti. U određenim vremenskim intervalima(2-5god) obavezno se ponovo vrši preispitivanje i procjenjivanje korisnog vijeka trajanja.

1.2.3. Ekonomsko zastarjevanje osnovnih sredstava

Neka osnovna sredstva ispadaju iz funkcije i prije isteka njihovog amortizacionog vijeka, jer se na tržištu pojave novi tipovi produktivnijh i rentabilnijih mašina. Ovakva vrsta obezvrjeđivanja osnovnih sredstava poznata je kao ekonomska zastarjelost. Moguće je cjelokupan obezvrijeđeni iznos nadoknaditi u okviru obračunate amortzacije, ili se ta vrijednost može nadoknaditi na teret poslovnog rezultata. Ekonomsko zastarjevanje osnovnih sredstava predstavlj objektivno prisutnu kategoriju, te se ne može zanemariti.

1.2.4. Izbor metodološkog postupka

Postoji niz postupaka za obračun vrijednosti amortizacije koji obezbjeđuju različite stepene realnosti obračuna. Ne postoji potpuna sloboda u izboru metodoloških postupaka, zato računovodstvena zakonska regulativa postavlja okvir za izbor metodologije obračuna amortizacije.

6


2. Uslovljenost visine obračunate amortizacije izborom faktora obračuna

Zadatak računovodstvene teorije i prakse je da se uz primjenu raspoloživog instrumetarija obezbijedi što realniji obračun amortizacije. Arbitrarni pristup i subjektivne proizvoljnosti trebaju biti svedene na minimum, jer se svako odstupanje od zamišljene objektivne vrijednosti amortizacije direktno odražava i na visinu obračunatog poslovnog rezultata. Po visini učešća u ukupnim troškovima poslovanja, amortizacija spada u nekoliko najznačajnijih faktora uspješnosti poslovanja. Osnovna klasifikacija metoda obračuna amortizacije je na dvije grupe:

1)vremenske metode; metoda konstantne amortizacije i2)metode funkcionalne amortizacije.

2.1. Metode vremenske amortizacije

Obračun se čvrsto zasniva na vremenskom periodu koji je procijenjen kao trajanje osnovnih sredstava u upotrebi. Metode vremenske amortizacije se međusobno razlikuju po tome kako se ukupna suma amortizacije osnovnog sredstva raspoređuje na pojedine obračunske periode. Osnovne metode vremenske amortizacije su: metoda konstantne(linearne) amortizacije metoda degresivne amortizacije metoda progresivne amortizacije

2.1.1. Metoda linearne(konstantne) amortizacije

Karakteristike ove metode su konstantna veličina iznosa amortizacije(amortizaciona kvota) za svaku godinu amortizacionog vijeka osnovnog sredstva, kao i jednostavnost računskog postupka i aproksimativne vrijednosti obračunatih iznosa. Amortizaciona kvota se izračunava po pravilu:

Ak =Os/t; Gdje je: Ak- amortizaciona kvota za jednu godinu

Os- osnovica za obračun amortizacije t- vijek trajanja izražen brojem godina

U svrhu operativnog rada na obračunu amortizacije upotrebljava se stopa amortizacije koja se izražava procentom i računa se po obrascu:

Sa=Ak/Os*100;Sa-stopa amortizacijePrimjer: Osnovica za amortizaciju iznosi 350.000, a procijenjeni vijek trajanja je 7

godina. Ak =350.000/7= 50.000 Sa=50.000/350.000*100=14,3%Tabelarni pregled obračuna amortizacije po godinama je prikazan u Tabeli 11.

Godina Osnovica za obračun Stopa amortizacije Amortizaciona Neamortizovana

1 Finansijsko računovodstvo, dr Radiša Radovanović, dr Kata Škarić Jovanović, Beograd 2003

7


amortizacije kvota(2*3) vrijednost1 2 3 4 51 350.000 14.3 50.000 300.0002 350.000 14.3 50.000 250.0003 350.000 14.3 50.000 200.0004 350.000 14.3 50.000 150.0005 350.000 14.3 50.000 100.0006 350.000 14.3 50.000 50.0007 350.000 14.3 50.000 -

Metoda konstantne amortizacije daje približno realne iznose u slučaju kada se osnovna sredstva na koja se primjenjuje nalaze u ravnomjernom režimu opterećenja, imaju isti kvalitet održavanja u toku čitavog vijeka trajanja osnovnog sredstva, te nije podesna za obračun amortizacije transportnih sredstava i ostalih osnovnih sredstava sa neravnomjernim opterećenjima i nejednakom kvalitetom održavanja.

2.1.2. Metoda degresivne amortizacije

Naziva se još i metoda sume degresije, a zasniva se na slijedećim argumentima:-nova osnovna sredstva u prvim godinama upotrebe rade sa najvećim učinkom, daju najbolji kvalitet proizvoda, manje su vremena izvan upotrebe, te je opravdano da i amortizacione kvote budu veće nego u kasnijim godinama;-većim amortizacionim kvotama u prvim godinama ublažava se eventualni udar uslijed ekonomskog zastarjevanja koji može uslijediti u kasnijim godinama, te ostaje manji neamortizovani dio vrijednosti;-u kasnijim godinama se troškovi održavanja povećavaju, smanjuje se učinak po obimu, uslijed umanjene preciznosti izvedbe proizvoda opada kvalitet;-u uslovima porasta cijena, ovaj metod donekle ublažava raskorak u zaostajanju nominalne za realnom vrijednošću iznosa obračunate amortizacije.Postoji nekoliko varijanti računskog postupka za obračun amortizacije degresivnim metodom: metod jednake stope sa opadajućom osnovicom metod jednake osnovice sa opadajućom stopom metod dijelovaPrimjer: metoda dijelova:Osnovica za amortizaciju osnovnog sredstva iznosi 300.000, a vijek trajanja 6 godina. Osnovni element ovog računskog postupka je obračunska jedinica, koja se dobije tako što se osnovica za amortizaciju podijeli sa zbirom rednih brojeva predviđenog vijeka trajanja osnovnog sredstva. U našem bi primjeru to bilo: Obj.=300.000/(1+2+3+4+5+6)= 300.000/21= 14.286Godišnje amortizacione kvote se izračunavaju tako što se redni brojevi godina vijeka izraženi obrnutim redoslijedom trajanja osnovnog sredstva pomnože sa vrijednošću obračunske jedinice. Obračun je prikazan u Tabeli 22.

Godina Redni broj godine (obrnut redoslijed)

Iznos obračunske jedinice

Iznos amortizacije

12

65

14.28614.286

85.71671.430

2 Racunovodstvo, dr Vera Poznanic – Leko, Beograd 2002.

8


3456

4321

14.28614.28614.28614.286

57.14442.85828.57214.286

Ukupno 21 14.268 300.006

2.1.3. Metod progresivne amortizacije

Metoda progresivne amortizacije se bazira na činjenici da amortizacione kvote u prvim godinama počinju sa manjim iznosima, koje u kasnijim godinama rastu. U prvim godinama nakon izgradnje preduzeće ne posluje na nivou punog kapaciteta, jer radna snaga još nije dovoljno obučena, osnovna sredstva još nisu „razrađena“, tržište nije još osvojeno, te će tek nakon nekoliko godina navedeni faktori biti ovedeni u poziciju međusobno sinhronizovanog višeg nivoa reproduktivnosti. Postupak obračuna se može računski provesti na nekoliko načina: - sa nepromijenjenom osnovicom i rastućom stopom- sa rastućom osnovicom i nepromijenjenom stopom- metodom dijelovaUčinak metode progresivne amortizacije može se prezentovati primjenom metode dijelova, u obračunu se koriste isti elementi kao i u slučaju metode degresivne amortizacije, s razlikom u redoslijedu upotrebe elemenata.Osnovica iznosi 300.000, a vijek trajanja 6 godina. To je prikazano u Tabeli 3.

Godina Redni broj godine Iznos Iznos amortizacije123456

123456

14.28614.28614.28614.28614.28614.286

14.28628.57242.85857.14471.43085.716

Ukupno 21 14.268 300.006

Nedostaci metode progresivne amortizacije su što argumenti na kojima se ona zasniva spadaju više u domen subjektivnih i organizacionih faktora uspješnosti poslovanja. Moguće posljedice ove metode su rizik da se u kasnijim godinama neće moći obezbijediti kvote u realnim iznosima zbog opadajućeg učinka osnovnih sredstava, kao i posljedice koje se odnose na povećani rizik uslijed moralnog rabaćenja.

2.2. Metod funcionalne amortizacije

Zasnivaju se na koncepciji po kojoj visina amortizacione kvote treba da bude direktno uslovljena stepenom gubljenja funkcionalne zavisnosti osnovnog sredstva, koje se može mjeriti na dva načina: brojem proizvedenih jedinica proizvoda, te brojem efektivnih sati rada nekog osnovnog sredstva. Osnovna karakteristika ove metode je da obezbjeđuje realniji obračun

9


trošenja osnovnih sredstava u odnosu na vremenske metode, one obezbjeđuju da je vrijednosni izraz obračunatog utroška osnovnih sredstava znatno bliže gubitku njihovog funkcionalnog kapaciteta.

2.3. Metod funkcionalnog kapaciteta

Pomoću ove metode se vrijednosni izraz trošenja osnovnog sredstva, tj. amortizacija, izračunava po jedinici proizvoda, polazeći od toga da se svaki intenzivniji rad manifestuje i kao povećani broj proizvoda i kao povećano trošenje osnovnog sredstva i kao povećani iznos obračunate amortizacije. Da bi se sproveo postupak obračuna, neophodno je na bazi proizvodnog kapaciteta osnovnog sredstva izračunati koliki broj proizvoda određene vrste može da proizvede osnovno sredstvo u njegovom procijenjenom vijeku trajanja. Nakon toga se na osnovu efektivno proizvedene količine u obračunskom periodu izračuna iznos pripadajuće amortizacije. U prvom dijelu postupka se računa iznos amortizacije po jedinici proizvoda na slijedeći način:

Ak/j=Os/PlpGdje je:Ak/j- amortizaciona kvota po jedinici proizvoda;Os- osnovica za obračun amortizacijePlp- planirani broj jedinica proizvodau vijeku trajanja osnovnog sredstvaU drugom dijelu postupka se izračunava kvota amortizacije za obračunski period:Ak=Bjp*Ak/jAk- amortizaciona kvota obračunskog perioda,Bjp- broj ostvarenih jedinica proizvoda u obračunskom periodu

2.4. Metod efektivnog trajanja proizvodnje (broja sati rada)

Zasniva se na istoj polaznoj osnovi kao i metoda funkcionalnog kapaciteta, razlika je samo u tome što se u ovoj metodi za jedinicu mjere učinka uzima trajanje procesa efektivnog rada osnovnog sredstva izraženog u broju norma sati. Isti je postupak obračuna, jedina je razlika što se umjesto jedinice proizvoda uzima jedinica vremena rada osnovnog sredstva i to na način:

Ak/j=Os/Pls;Ak/j- amortizaciona kvota po efektivnom satu rada osnovnog sredstva,Pls- planirani broj ukupnih efektivnih sati rada u vijeku trajanja osnovnog sredstva

Ak=Bjs*Ak/jBjs- broj ostvarenih efektivnih sati rada u obračunskom periodu.Kao primjer obračuna amortizacije pomoću metode efektivnog trajanja proizvodnje uzmimo slijedeće:Os=240.000Bjs po godinama je ostvaren:1.god: 9.600 sati2.god: 9.600 sati3.god: 9.200 sati4.god: 8.000 sati5.god: 3.600 satiPls= 40.000 sati

10


Ak/j= Os/Pls= 240.000/40.000=6km/sati isto unosimo u Tabelu 4.

Godina Bjs(u godini) Ak/j(novac) Ak godišnja1 9.600 6 57.6002 9.600 6 57.6003 9.200 6 55.2004 8.000 6 48.0005 3.600 6 21.600

Ukupno 40.000 6 240.000

Iz primjera zaključujemo da različiti iznosi godišnjih amortizacionih kvota potiču od razlika u broju godišnjih efektivnih sati rada osnovnog sredstva, dakle eliminiše se uticaj drugih faktora na visinu amortizacionih kvota. Primjenom ove metode amortizacija dobija karakteristiku varijabilnog troška, što je od izuzetnog značaja za izračunavanje realne cijene koštanja gotovih proizvoda i usluga.

2.5. Rezidualna (ostatna vrijednost)

Ova vrijednost predstavlja vrijednost osnovnog sredstva koja se može postići na tržištu na kraju amortizacionog perioda. Rezidualna vrijednost može biti od većeg ili manjeg značaja za ekonomiju preduzeća, što naravno treba uzeti u obzir prilikom obračuna amortizacije.

3. Knjiženje obračunate amortizacije

Knjiženje se može izvršiti na dva načina i to: direktnim i indirektnim metodom, s tim da se u praksi koristi indirektni metod.Suština indirektnog metoda knjiženja je odvajanje knjiženja nabavke osnovnih sredstava od knjiženja amortizacije, te se tako knjiženje vrši na dva računa. Na taj način račun osnovnih sredstava postaje nepotpun, a na korektivni račun( ispravke vrijednosti osnovnih sredstava) se knjiži iznos umanjenja vrijednosti osnovnih sredstava u visini obračunate amortizacije.Prednost ove metode je u pribavljanju većeg broja informacija. Da bismo ilustrovali metodu knjiženja obračunate amortizacije uzet ćemo slijedeći primjer:Osnovica za amortizaciju osnovnog sredstvaiznosi 300.000, a stopa otpisa iznosi 15%. U dijagramu koji slijedi su prikazana knjiženja za prve tri godine:

Na kraju prve godine:

023-0-Oprema 023-9-Ispravka vrijednosti 540-0-Troškovi osnovnih sredstava amortizacije

1)45.000

11

C)300.000 C)300.000


C)45.000

023-0-Oprema 023-9-Ispravka vrijednosti 540-0-Troškovi osnovnih sredstava amortizacije

C)45.000

c)45.0002)45.000

Na kraju treće godine:023-0-Oprema 023-9-Ispravka vrijednosti 540-0-Troškovi

osnovnih sredstava amortizacije

C)45.000

c)90.0003)45.000

Račun ispravke osnovnih sredstava se svake godine povećava za iznos obračunate amortizacije, dok je stanje na računu opreme nepromijenjeno iz godine u godinu. Da bi se npr.očitala sadašnja vrijednost opreme na kraju druge godine potrebno je izračunati saldo oba računa zajedno: 300.000-90.000=210.000, a ovaj se podatak unosi pod stavkom opreme u bilansu stanja.Istaknut ćemo bitne prednosti knjiženja indirektnom metodom u odnosu na knjiženje direktnim metodom:

Kontinuiranim izražavanjem osnovnih sredstava u nabavnoj vrijednosti omogućena je veza sa izvornom dokumentacijom, što nam omogućava kontrolnu funkciju;

Koristeći ovaj metod dobijemo pouzdane informacije o stepenu istrošenosti osnovnih sredstava koje nam koriste u budućim investicionim ulaganjima;

Stope amortizacije su iste za pojedine grupe osnovnih sredstava u svim preduzećima, što olakšava kontrolu ispravnosti obračuna amortizacije po propisanim stopama.

Ranije je zakonskom regulativom bio propisan obračuna mortizacije, dok se sada obračuna amortizacije reguliše Međunarodnim standardom 16-Nekretnine, postrojenja i opreme. Amortizacija ima dvije komponente: onu koja se reflektuje na troškove poslovanja i komponentu iz aspekta rentabiliteta po jedinici proizvoda, koja se odražava preko učešća amortizacije u cijeni koštanja pojedinačnih učinaka kao nosilaca ukupnog rentabiliteta preduzeća.

4. Analitička evidencija troškova amortizacije osnovnih sredstava

Cilj analitičke evidencije je da se obezbijede dvije grupacije podataka: O visini obračunate amortizacije za konkretno osnovno sredstvo radi uključivanja u

kalkulaciju cijene koštanja za pojedine učinke. Ovi podaci su nam potrebni za izradu planskih kalkulacija, predkalkulacija i naknadnih kalkulacija koje se koriste prilikom

12

1)45.000

C)300.000 C)300.0002)45.000

C)300.000 C)300.0003)45.000


ugovaranja poslova s potencijalnim kupcima, kao i za donošenje odluke o sklapanju posla.

O visini izvršenih revalorizacija obračunate amortizacije pojedinog osnovnog sredstva. Ovim se podacima provjerava i verifikuje stepen efekata promjena cijena na tržištu i promjena novčanog mjerila vrijednosti.

Kartoteka analitičke evidencije, ukoliko je zaokružena u poseban dio kartoteke analitičke evidencije troškova poslovanja po mjestima i nosiocima troškova je podesna za efikasno funkcionisanje upotrebe ovih podataka za obračun cijene koštanja. Koliko analitička evidencija amortizacije daje podatke sa cećom upotrebnom vrijednošću za izradu kalkulacija cijene koštanja, time je veći stepen transformacije amortizacije iz fiksnih troškova u direktne troškove, što predstavlja bitan faktor za proširenje informacione osnove i za praćenje pojedinačnog rentabiliteta učinaka, a preko njega i povećanja ukupnog rentabiliteta preduzeća.

Zaključak

Amortizacija je postupno umanjivanje vrijednosti imovine poduzeća, a obračunava se godišnje prema zakonom predviđenim postupkom. Kako se iznos amortizacije oduzima svake godine od porezne osnovice, način amortizacije utječe na odluku o načinu financiranja nabavke opreme. Najraširenija je linearna amortizacija prema kojoj je iznos godišnje amortizacije uvijek jednak,

13


a izračunava se tako da se razlika nabavne i otpisne vrijednosti podjeli sa brojem godina amortizacije opreme. Svake se godine dakle knjižna vrijednost umanjuje za isti postotak početne vrijednosti. Postoji i nekoliko modela ubrzane deprecijacije koji se koriste ako se želi postići veće umanjenje poreza u prvim godinama nakon nabavke opreme.

Amortizacija fiksnom stopom svake godine umanjuje knjižnu vrijednost opreme za isti postotak, ali za razliku od literarne amortizacije ne od početne vrijednosti opreme, već od knjižne vrijednosti opreme prethodne godine.

U zemljama u kojima je zakonski bila propisana ova metoda maksimalna fiksna stopa bila je 200% stope otpisa po linearnoj metodi (double declining balance, krat. DDB), a često su korištene i 150% i 175% veće stope. Tako, npr. ako je period amortizacije pet godina, tada je stopa po linearnoj metodi 20% (100x1/5) pa stopa amortizacije po fiksnoj stopi 200% iznosi 40%. U ovom načinu obračuna početna vrijednost opreme se ne umanjuje za otpisnu vrijednost, ali se koristi pri određivanju posljednjeg iznosa amortizacije. Naime ovom metodom se iznos amortizacije asimptotski približava nuli pa je godina u kojoj knjižna vrijednost postane manja od otpisne vrijednosti ujedno završna godina amortizacije.

Literatura

1. Finansijsko računovodstvo, dr Radiša Radovanović, dr Kata Škarić Jovanović, Beograd 2003.2. Žuta knjiga – kontni okvir 2005.3. Racunovodstvo, dr Vera Poznanic – Leko, Beograd 2002.

14


4. http://limun.hr/main.aspx?id=27366&Page=2

15

http://limun.hr/main.aspx?id=27366&Page=2

Amortizacija Seminar Ski Rad

Documents

Transcript of Amortizacija Seminar Ski Rad