Alkitab Bahasa Minangkabau 1996 -...

1602
Alkitab Bahasa Minangkabau Bahasa Sehari-hari 1996 Perjanjian Baru

Transcript of Alkitab Bahasa Minangkabau 1996 -...

  • Alkitab

    Bahasa

    Minangkabau

    Bahasa Sehari-hari 1996

    Perjanjian Baru

  • Matius

    11 Ikolah daftar niniak muyang IsaAlmasih, katurunan Nabi Daud,

    katurunan Nabi Ibrahim. Dari NabiIbrahim sampai ka Nabi Daud, ikolahnamo-namo niniak muyang Isa Almasihnan tasurek di bawah ko:2Nabi Ibrahim, Nabi Ishak, NabiYakub, Yehuda sarato jo dunsanak-dunsanaknyo, Peres jo Zerah(mandehnyo banamo Tamar), Hezron,Ram, Aminadab, Nahason, Salmon,Boas (mandehnyo adolah Rahab), Obed(mandehnyo adolah Rut), Isai, sudah tubaru Nabi Daud, rajo urang Yahudi.3 (1:1)4 (1:1)5 (1:1)6Dari Nabi Daud sampai kamasobanso Israel dibuwang ka Babel, ikolahnamo-namo katurunan Nabi Daud:Nabi Suleman (mandehnyo adolahjando dari urang nan banamo Uria),Rehabeam, Abia, Asa, Yosafat, Yoram,Uzia, Yotam, Ahas, Hizkia, Manasye,

  • MATIUS 1.7–17 2

    Amon, Yosia, Yekhonya sarato jodunsanak-dunsanaknyo.7 (1:6)8 (1:6)9 (1:6)10 (1:6)11 (1:6)12Dari maso banso Israel dibuwang kaBabel, sampai ka kalayieran Isa Almasih,dicataiklah namo-namo nan di bawah ko:Yekhonya, Sealtiel, Zerubabel, Abihud,Elyakim, Azur, Zadok, Akhim, Eliud,Eleazar, Matan, Yakub, Yusuf bapak anakSiti Maryam. Dari Siti Maryam itulahlayie Isa nan dinamokan Almasih.13 (1:12)14 (1:12)15 (1:12)16 (1:12)17 Jadi, dari Nabi Ibrahim sampai kaNabi Daud, kasadonyo ado ampek balehkaturunan. Dari Nabi Daud sampaikamaso banso Israel dibuwang ka Babel,ado ampek baleh katurunan. Dari masobanso Israel dibuwang ka Babel sampaika kalayieran Isa Almasih, ado puloampek baleh katurunan.

  • MATIUS 1.18–21 318Sarupo ikolah riwayaik tantangkalayieran Isa Almasih. Mandeh-Nyo banamo Siti Maryam, sadangbatunangan jo surang laki-laki nanbanamo Yusuf. Tapi sabalun inyomanikah, ruponyo Siti Maryam lahmanganduang. Yusuf indak tawu, barasoSiti Maryam manganduang dek karanokuwaso dari Roh Allah.19Yusuf, tunangan Siti Maryamtu, adolah urang saliah. Jadi inyobamukasuik nak mamutuihkanpatunangannyo tu, tapi jo sacaro baanok-anok, supayo Siti Maryam janmariangik di urang kampuang.20Samantaro Yusuf mamikie-mikiekanmasalah tu, dalam lalok inyo barasiyan.Dalam rasiyannyo tu, inyo manampaksurang malekaik Tuhan, nan bakatokabake inyo, "Oih Yusuf, katurunan NabiDaud, jan takuik manikahi Siti Maryam;dek karano, Anak nan dikanduangannyotu, tajadi ateh kuwaso Roh Allah.21Siti Maryam ka malayiekan suranganak laki-laki. Anak tu musti angkauagiah namo Yesus (Isa Almasih), dekkarano, Inyolah nan ka malapehkanumaik-Nyo dari kabek doso."

  • MATIUS 1.22–2.2 422Mangko tajadi nan bakcando itu,supayo buliah nak basuwoan apo nan lahdikatokan dek Tuhan malalui nabi-Nyo,nan baraso,23 "Surang anak gadih ka manganduangsarato ka malayiekan surang Anak laki-laki. Anak tu ka dinamokan Imanuel."(Imanuel adolah bahaso Ibrani, nanaratinyo, "Allah ado basarato jo kito".)24Kutiko Yusuf lah tasintak, barisuakarinyo, inyo mangarajokan sagalo aponan lah dikatokan dek malekaik Tuhantu. Inyo mampabini Siti Maryam.25Tapi, salamo Siti Maryam alunmalayiekan anak, Yusuf indak bacampuadoh jo Siti Maryam. Lah sasudah Anaktu layie, mako Yusuf ma agiah namokabake Anak tu, Yesus (Isa Almasih).

    21 Isa Almasih dilayiekan di kotaBetlehem, di nagari Yudea, pado

    maso pamarentahan Rajo Herodes. Padowakatu itu, ado babarapo urang ahlialimu bintang dari nagari matoari tabik,nan datang ka Yerusalem.2Urang-urang tu bi batanyo kiankumari, "Dimanyo Anak tu, nandilayiekan untuak ka manjadi Rajourang Yahudi? Kami lah manampak

  • MATIUS 2.3–7 5

    bintang-Nyo tasumbua di sabalah kamatoari tabik, kami kamari ko, untuakka manyambah Inyo."3Kutiko Rajo Herodes mandangakaba nan bakcando itu, inyo sabanatakajuik, baitu pulo kasadonyo urang diYerusalem.4Mako disuruahnyolah kasadonyoimam-imam kapalo, sarato jo guru-guruagamo banso Yahudi, untuak bakumpua.Sasudah tu, inyo batanyo kabakeimam-imam, sarato jo kabake guru-guruagamo tu, "Dima tampek layienyo Rajonan dijanjikan dek Allah tu?"5Urang-urang tu bi manjawab, "Di kotaBetlehem di nagari Yudea. Dek karano,bakcando ikolah nan disurekkan deksurang nabi di dalam Alkitab,6 'Angkau Betlehem, di nagari Yehuda,angkau sabananyo indaklah nandisangko ketek, di antaro kota-kota nangadang di Yehuda. Dek karano, dariangkau ka datang surang pamimpin, nanka mamimpin umaik-Den Israel.'"7Sasudah mandanga katarangannan bakcando itu, mako Herodesmamanggie, ahli-ahli alimu bintangdari nagari matoari tabik tu, sacaro jo

  • MATIUS 2.8–11 6

    ba anok-anok. Mako batanyolah inyokabake urang-urang tu, pabilo banatapeknyo bintang tu muloi nampak?8Sasudah tu, inyo manyuruah urang-urang tu ka Betlehem, sambia bapasanbakcando iko, "Payilah, carilah Anaktu sacaro taliti. Jikok angku-angku lahbasuwo jo Inyo, agiah kabalah ambo,buliah nak payi pulo ambo untuakmanyambah Inyo."9Sudah tu bi barangkeklah urang-urangtu. Inyo bi manampak pulo baliak,bintang nan lah inyo liyek dulu tu,di subalah ka matoari tabik. Baralahkagadangnyo ati urang-urang tu maliyekbintang tu! Bintang tu mandawuluinyobajalan, sudah tu, bintang tu baranti,tapek bana di ateh tampaik Anak tubarado.10 (2:9)11Urang-urang tu bi masuak ka dalamrumah tu, tibo di dalam nampaklah dekinyo, Anak tu basarato jo mandeh-NyoSiti Maryam. Urang-urang tu bi sujuikmanyambah Anak tu, sudah tu inyobukaklah bungkuih barang bawok-annyo,inyo pasambahkanlah kabake Anak tuameh, kumayan, sarato jo mur.

  • MATIUS 2.12–16 712Allah mamparingekkan urang-urangtu di dalam rasiyan, supayo jan babaliakkabake Rajo Herodes. Mako bi pulanglahurang-urang tu ka kampuangnyo malaluijalan nan lain.13Sasudah ahli-ahli bintangtu barangkek, malekaik Tuhanmanampakkan diri kabake Yusuf didalam rasiyan. Malekaik tu bakato,"Herodes bamukasuik nak ka mancariAnak ko, untuak ka dibunuahnyo. Dekkarano itu, jagolah, bawoklah Anak kosarato jo mandeh-Nyo mangunsi kaMesir. Manataplah disinan, sampai Ambotibo pulo baliak isuak ma agiah tawu."14Yusuf tasintak, malam tu juwo inyobawoklah Anak tu sarato jo Siti Maryammangunsi ka Mesir.15 Inyo manatap disinan sampaiHerodes mati. Dek nan baitu, makobasuwoanlah apo nan lah dikatokan dekTuhan, malalui nabi-Nyo, bakcando iko,"Aden ma imbau Anak-Den kaluwa dariMesir."16Kutiko Herodes tawu, baraso ahli-ahlibintang dari nagari matoari tabik tu,lah mangicuahnyo, mako tabiklahsuganyo. Inyo parentahkanlah untuak

  • MATIUS 2.17–21 8

    mambunuah kasadonyo paja keteklaki-laki, nan ba umua duwo tawunka bawah di Betlehem, sarato jo dinagari nan sakuliliang tu. Itu sasuwai jokatarangan nan didapeknyo dari ahli-ahlibintang tu, tantang sajak pabilo bintangtu muloi nampak.17Dek nan baitu, mako basuwoanlahapo nan lah dikatokan dek Nabi Yeremia,iyolah,18 "Di Rama tadanga suwaro ratok,kaluah kasah sarato jo tangih. Rahelmaratok-i anak-anaknyo; Inyo indakniyo dibujuak, dek karano anak-anaknyoindak bi ado lai."19Sasudah Herodes mati, kutiko ituYusuf sadang di Mesir juwo lai, surangmalekaik Tuhan tibo baliak kabake inyo,manampakkan diri dalam rasiyan.20Malekaik tu bakato, "Urang-urangnan baniyaik ka mambunuah Anak ko,lah bi mati. Dek karano itu, jagolahlai, bawoklah Anak ko sarato jomandeh-Nyo, babaliaklah ka Israel."21Yusuf tasintak, mako inyo bawoklahAnak tu sarato jo Siti Maryam babaliakka Israel.

  • MATIUS 2.22–3.4 922Tapi, kudian Yusuf mandanga kaba,baraso Arkelaus anak Herodes, lahmanggantikan apaknyo manjadi rajo,di nagari Yudea. Dek karano itu, Yusuftakuik payi ka sinan. Sasudah inyomandapek pitunjuak dari Tuhan dalamrasiyan, mako payilah inyo ka daerahGalilea.23Di Galilea inyo manatap di kota nanbanamo Nazaret. Dek nan baitu, makobasuwoanlah apo nan lah dikatokan deknabi-nabi tantang Anak tu: "Inyo kadinamokan Urang Nazaret."

    31Pado wakatu itu datanglah NabiYahya Pambaptis di padang pasie di

    Yudea, inyo muloi bakatubah.2 Inyo mangatokan, "Batobaiklah daridoso-doso angkau, dek karano, Allahsugiro ka mamarentah sabagai Rajo!"3Nabi Yahya Pambaptis ikolah,urang nan dimukasuikkan dek NabiYesaya dalam nubuatnyo saisuak, "Adourang basaru-saru di padang pasie,'Sadiyokanlah jalan untuak Tuhan;ratokanlah jalan untuak Baliau.'"4Nabi Yahya mamakai baju dari buluunto. Ikek pinggangnyo dari kulik,makanannyo bilalang jo manisan labah.

  • MATIUS 3.5–9 105Sambuah urang dari Yerusalem,sarato jo dari sagalo nagari di Yudea,sarato jo dari daerah-daerah nan disakuliliang Sungai Yordan, bi tibo kabakeNabi Yahya.6Urang-urang tu bi ma akui doso-dosonyo, sudah tu, Nabi Yahyamampamandikannyo di sungai Yordan.7Sambuah pulo urang-urang Farisi,sarato jo urang-urang Saduki bi tibokabake Nabi Yahya, untuak mintakdipamandikan. Tapi, kutiko inyo maliyekurang tu bi tibo, inyo bakato kabakeurang nan banyak tu, "Angku-angkuurang jahek! Siya nan mangatokan,baraso angku-angku dapek lapeh dariukunan Allah nan ka tibo isuak?8Panampakkanlah jo karajo angku-angku, baraso angku-angku iyo lahbatobaik dari doso.9 Jan disangko angku-angku ka dapeklapeh dari ukunan, dek karano angku-angku mangatokan, Nabi Ibrahim adolahniniak muyang kami. Kana-ilah apo nanambo katokan ko, dari batu nan adoko, Allah dapek mambuwek katurunanuntuak Nabi Ibrahim!

  • MATIUS 3.10–14 1110Kapak lah tasadiyo untuak panabangkayu sampai ka urek-ureknyo. Satiyokbatang kayu nan indak ma asiekanbuwah nan baiak, ka ditabang, sudah tudi ambuangkan masuak api.11Ambo mampamandikan angku-angku jo ayie, sabagai tando barasoangku-angku lah batobaik dari doso;tapi, Baliau nan datang kudian daripadoambo, ka mampamandikan angku-angkujo Roh Allah sarato jo api. Baliau labiahbasa daripado ambo. Untuak ka tukangbawok tarompa-Nyo sajo, ambo ko indakpatuik doh.12Di tangan Baliau lah tasadiyotampiyan, untuak ka panampi sagalogandun-Nyo sampai tareh. Gandun nanlah tareh, ka dikumpuakan-Nyo masuaklumbuang, tapi, nama nan dadak kadibaka-Nyo masuak api, api nan indakka pudua-pudua."13Pado wakatu itu Isa Almasihbarangkek dari Galilea ka sungai Yordan.Tibo disinan Baliau payi manamuiNabi Yahya Pambaptis untuak mintakdipamandikan.14Tapi Nabi Yahya mancubo manulakpintak Baliau tu. Nabi Yahya bakato,

  • MATIUS 3.15–4.2 12

    "Sabananyo ambolah nan sapatuiknyoAngku pamandikan. Kiniko malahtabaliak, Angku nan tibo kabake ambomintak dipamandikan."15Tapi Isa Almasih manjawab, "Untuakmaso kiniko, biyalah kito pabuwekbakcando nan Ambo pintak tu. Dekkarano, jo caro nan baitulah kitomangarajokan sagalo sasuatu kahandakAllah." Akienyo tapaso juwolah NabiYahya mampamandikan Baliau.16Sasudah dipamandikan, Isa Almasihsugiro kaluwa dari batang ayie tu. Indakdisangko-sangko langik tasingkok, IsaAlmasih manampak Roh Allah turunbakcando buruang marpati kabakeBaliau.17Kamudian tadangalah suwaro Allah,nan mangatokan, "Ikolah Anak-Dennan Den kasiahi. Inyo manyanangkanati-Den."

    41 Indak barapo lamo sasudah tu, IsaAlmasih dibawok dek Roh Allah ka

    padang pasie, untuak dicuboi dek ubilih.2Salamo ampek puluah ari ampekpuluah malam, Isa Almasih indak makan.Mako litaklah paruik Baliau.

  • MATIUS 4.3–8 133Tibolah ubilih sambia bakato, "Angkaukan Anak Allah, iyo ndak? Suruahlahbatu ko manjadi roti."4 Isa Almasih manjawab, "Di Alkitabado tatulih: Manusia indak ka dapek dohiduik, jikok hanyo dari roti sajo, tapi inyomamaralukan pulo, satiyok kato-katonan kaluwa dari muluik Allah."5Sasudah tu ubilih mambawok IsaAlmasih ka Yerusalem, ka kota suci,sarato mambawok Baliau ka bubuanganatok Rumah Tuhan.6Mako bakatolah ubilih kabake Baliau,"Angkau kan Anak Allah, iyo ndak?Dek karano itu, cubolah tajun kabawah; di Alkitab ado tatulih nanbakcando iko, 'Allah ka mamarentahkanmalekaik-malekaik-Nyo, untuak nan kamalinduangi Angkau, malekaik tu kabi manyambuik Angkau jo tangannyo,supayo kaki Angkau jan ta antuak kabatu.'"7 Isa Almasih manjawab, "Tapi di Alkitabado pulo tatulih nan bakcando iko,'Janlah angkau mancuboi Tuhan Allah.'"8Kamudian ubilih mambawok IsaAlmasih, ka ateh gunuang nan sangaiktinggi, inyo mampaliyekkan kabake

  • MATIUS 4.9–15 14

    Baliau kasadonyo karajaan di ateh duniako, sarato jo sagalo arato bandonyo.9Mako bakatolah Ubilih kabake Baliau,"Kasadonyo ko ka den agiahkan kauntuak Angkau, jikok Angkau layinamuah sujuik manyambah kabakeden."10 Isa Almasih manjawab, "Oih TukangUmbuak! Bakirok wa-ang dari siko! DiAlkitab ado tatulih: Sambahlah Tuhan,Allah angkau, kabake Baliau sajolahangkau ba ibadaik!"11Akienyo ubilih barangkekmaninggakan Isa Almasih, makobi tibolah malekaik malayani Baliau.12Kutiko Isa Almasih mandangakaba, baraso Nabi Yahya Pambaptislah dimasuakkan ka pinjaro, mako maindalah Baliau ka Galilea.13Baliau barangkek dari Nazaret, sudahtu manatap di Kapernaum, di tapi danauGalilea, di daerah Zebulon jo Naftali.14Dek karano Isa Almasih mampabuweknan bakcando itu, mako basuwoanlahapo nan lah dikatokan dek Nabi Yesaya:15 "Tanah Zebulon jo tanah Naftali,di jalan nan ka danau, di subarang

  • MATIUS 4.16–20 15

    sungai Yordan, Galilea adolah tanahbanso-banso asiang!16Banso nan iduik di nan kalam lahmanampak tarang nan bakilauan!Untuak urang nan tingga di nagari nandisongkok mauik, lah tabik cahayotarang!"17Sajak dari wakatu itu, mako muloilahIsa Almasih mambaritokan, "Batobaiklahdari doso-doso angkau, dek karano,Allah sugiro ka mamarentah sabagaiRajo!"18Kutiko Isa Almasih sadang bajalan ditapi Danau Galilea, Baliau manampakduwo urang tukang pukek, iyolah siSimon, (nan dinamoi pulo si Petrus,)sarato jo adiaknyo, si Andreas. Nanbaduwo ko sadang manjalo ikan di danautu.19Baliau bakato kabake nan baduwotu, "Kamarilah, molah payi jo Ambo.Ambo ka ma aja angku-angku, buliahnak pandai manjalo urang."20Baitu inyo mandanga Isa Almasih baimbau, lansuang inyo tinggakan jalonyo,mako bi payilah inyo manuruikkanBaliau.

  • MATIUS 4.21–24 1621 Isa Almasih taruih juwo bajalan,mako nampak pulolah dek Baliau, urangbaduwo badunsanak, si Yakobus josi Yahya, anak pak Zebedeus. Inyosamo-samo sadang mampaelok-i jalo joapaknyo di dalam parawu. Isa Almasihma ajak pulo urang nan baduwo tu,22 lansuang inyo tinggakan parawunyojo apaknyo, mako payilah inyomanuruikkan Isa Almasih.23 Isa Almasih bakuliliang di kasadonyonagari di Galilea, sarato ma aja di rumah-rumah ibadaik. Baliau mambaritokanInjil, sarato jo mangabakan, baraso Allahka mamarentah sabagai Rajo. Urang-urang nan sakik, sarato jo urang-urangnan bacacaik, Baliau cegakkan.24Lah pacah kaba tantang Baliau dikasadonyo nagari di Siria, sainggosambuah urang nan bi tibo kabakeBaliau. Urang-urang tu, bi mambawok-iurang nan bapanyakik sagalo rupo,sarato jo urang nan iduik sansaro.Urang-urang nan kamasuak-an rohjahek, sarato jo urang nan disawan,sarato jo urang nan lumpuah, kasadonyotu dicegakkan dek Isa Almasih.

  • MATIUS 4.25–5.6 1725Sabana sambuah urang nan payimanuruikkan Isa Almasih diwakatu itu.Ado nan datang dari Galilea, ado nandari Sapuluah Koto, dari Yerusalem,dari Yudea, ado pulo nan dari nagari disubarang sungai Yordan.

    51Kutiko Isa Almasih maliyek urangnan banyak tu, mako mandakilah

    Baliau ka ateh bukik. Sasudah Baliau lahduduak, pangikuik-pangikuik-Nyo bi tibokabake Baliau,2mako muloilah Baliau ma aja urangnan banyak tu:3 "Babahagialah urang nan marasoindak badayo, sarato nan bagantuangsapanuahnyo kabake Tuhan; dek karanourang-urang tu lah nan punyo KarajaanSarugo!4Babahagialah urang nan ba ibo ati;dek karano, Allah lah nan ka mambujuakinyo!5Babahagialah urang nan randah ati;dek karano, kabake inyolah, Allah kamambarikan sagalo sasuatu nan lahdijanjikan!6Babahagialah urang nan lai niyo taruih,nak mangarajokan nan katuju dek Allah;

  • MATIUS 5.7–13 18

    dek karano Allah ka mampalakukansagalo kandaknyo!7Babahagialah urang nan lai paibokabake urang lain; dek karano Allah kamangasiahi urang tu pulo!8Babahagialah urang nan lai barasiahatinyo; dek karano, inyo ka basuwo banajo Allah!9Babahagialah urang nan laimambawok damai sasamo manusia; dekkarano Allah ka ma akui inyo sabagaianak!10Babahagialah urang nanmanangguangkan aniayo, dek karanomangarajokan nan katuju dek Allah; dekkarano urang-urang tu lah nan punyoKarajaan Sarugo!11Babahagialah jikok angku-angkudicacek, di aniayo, sarato jo dipitanahdek karano di Ambo.12Dek karano nabi-nabi nan iduiksabalun angku-angku pun, lah di aniayosarupo itu pulo. Basukocitolah saratobagadang atilah, dek karano gadanglahupah di sarugo, nan disadiyokan dekTuhan untuak angku-angku."13 "Angku-angku adolah garam dunia.Jikok garam lah manjadi amba, layi

  • MATIUS 5.14–17 19

    mungkin juwokoh diasinkan baliak?Indak ka ado gunonyo lai, salaindaripado dicampakkan sarato jo kadilanyau urang.14Angku-angku adolah tarang dunia.Kota nan talatak di ateh bukik, indakmungkin doh indak ka nampak.15 Indak ado doh urang nan sasudah maiduik-i lampu, kudian disongkoknyo joembe. Nan biasonyo musti dilatakkannyolampu tu di ateh rengkaknyo, supayobuliah nak manarangi kabake satiyokurang nan di ateh rumah.16Baitu pulolah andaknyo, tarangnan ado di angku-angku tu mustibacahayo andaknyo kabake urang,supayo buliah urang tu maliyek sagalokarajo angku-angku nan baiak, dekkarano di itu, mako urang-urang tu kamamuliekan Bapak angku-angku nan disarugo."17 "Janlah manyangko, baraso Ambodatang untuak ka mambatakanparatuaran Nabi Musa, sarato jo ajarannabi-nabi. Ambo datang indak untuakka mambatakannyo doh, tapi Ambodatang untuak ka manunjuakkan aratinan sabananyo.

  • MATIUS 5.18–21 2018Kana-ilah apo nan Ambo katokanko! Salamo lai ado juwo langik jo bumi,ciyek uruih, atau ciyek titiak nan paliangkicik pun, di dalam paratuaran tu, indakka dibatakan doh, sabalun kasadonyo tutajadi!19Dek karano itu, siyapopun juwo nanma apuihkan salah ciyek dari parentah-parentah tu, biyapun nan paliang ketek,sarato ma ajakannyo kabake uranglain nan bakcando itu pulo, mako inyoka mandapek tampaik nan paliangrandah di dalam Karajaan Sarugo. Baitupulo sabaliaknyo, siya urang nan laimangarajokan parentah-parentah tu,sarato lai ma ajakannyo pulo kabakeurang lain nan bakcando itu, mako inyoka mandapek tampaik nan mulie didalam Karajaan Sarugo.20 Jadi, ingek-ingeklah: Angku-angkuindak ka mungkin doh masuakKarajaan Sarugo, jikok caro baagamo angku-angku indak labiah elokdaripado guru-guru agamo Yahudi atauurang-urang Farisi!"21 "Angku-angku kan tawu, baraso dininiak muyang kito lah ado pangajarannan sarupo iko: Jan mambunuah; siya

  • MATIUS 5.22–25 21

    urang nan mambunuah, inyo musti ka diukun.22Tapi kiniko Ambo katokan kabakeangku-angku, siya urang nan marabokabake urang lain, inyo musti ka diukun; siya urang nan mancacek uranglain, inyo ka disidangkan di adok-anMahkamah Agamo. Baitu pulo siya nanmangatokan 'Pandia,' kabake uranglain, mako inyo patuik di ambuangkanmasuak api narako.23 Jadi jikok baitu, kok salah surang diantaro angku-angku ado nan sadangmampasambahkan karobannyo kapadoAllah, samantaro itu, takana dinyobaraso ado urang nan sakik ati kabakeinyo,24mako andaklah inyo tinggakandawulu karoban pasambahannyo tu diadok-an mezbah, sudah tu payilah inyobadamai jo urang tu. Kudian barulahinyo babaliak untuak mampasambahkankarobannyo tu kapado Allah.25Santano kok ado urang nanmangadukan angku-angku kamahkamah, mako eloklah badamaijo inyo samantaro ado wakatu, sabalunsampai di mahkamah tu. Jikok indak,

  • MATIUS 5.26–30 22

    tantu urang tu ka manyarahkan angkukabake hakim. Mako hakimlah nanka manyarahkan angku kabake upeh.Sudah tu upehlah nan ka mamasuakkanangku ka pinjaro.26Kana-ilah apo nan Ambo katokanko: Lah jaleh angku indak ka bisa dohkaluwa dari pinjaro tu, jikok sagalodando alun angku bayie lunaih."27 "Angku-angku lah tawu, barasoado pangajaran nan sarupo iko: Janlahbajina.28Tapi kiniko Ambo katokan kabakeangku-angku: siya nan mancaliak padusijo pancaliak-an nan banapasu, makourang tu lah samo jo bajina jo padusi tudi dalam atinyo.29 Jikok mato angku nan suwok nanjadi panyabab angku badoso, makocukialah incek mato angku tu, sudah tucampakkanlah! Labiah elok angku-angkucelek, daripado batubuah langkok diambuangkan masuak narako.30 Jikok tangan angku-angku nan suwoknan jadi panyabab angku badoso, makoeloklah kuduang tangan angku tu, sudahtu campakkanlah! Labiah elok batangan

  • MATIUS 5.31–35 23

    pontong sabalah, daripado batubuahlangkok masuak ka narako."31 "Ado pulo pangajaran sarupoiko: satiyok urang nan mancaraikanpadusinyo, mako inyo musti ma agiahsurek carai kabake padusinyo tu.32Tapi kiniko Ambo katokan kabakeangku-angku: siya urang nanmancaraikan padusinyo, padohalpadusinyo tu indak ado doh ba ulah jolaki-laki lain, jikok jandonyo tu balaki jourang lain, mako inyo samo jo bajina.Baitu pulo siya nan mampabini urangnan lah dicaraikan dek lakinyo, makourang tu pun samo pulo tu jo bajina."33 "Angku-angku lah tawu, baraso dininiak muyang kito ado pangajaransarupo iko: janlah mungkie janji. Aponan lah angku janjikan jo sumpah diadok-an Allah, musti angku tapek-i.34Tapi kiniko Ambo katokan kabakeangku-angku: angku-angku indak buliahsaketek juwo doh basumpah, biya demilangik, dek karano langik adolah tampaikkurisi Allah,35biyapun demi bumi, dek karano bumiadolah aleh kaki Allah; biyapun demi

  • MATIUS 5.36–41 24

    Yerusalem, dek karano Yerusalem adolahkota Rajo Nan Basa.36 Jan pulolah basumpah demi kapaloangku, dek karano, agak sahalai rambuiknan di kapalo angku tu, indak dapek dohangku bakuwaso nak mamutiahkan atauma itamkannyo.37 Jikok iyo, katokan 'Iyo', jikok indakkatokan 'Indak' -- jikok indak baitu, baarati datangnyo dari ubilih."38 "Angku-angku lah tawu baraso adopulo pangajaran sarupo iko: mato digantijo mato, gigih diganti jo gigih.39Tapi kiniko Ambo katokan kabakeangku-angku: janlah mambaleh dandamkabake urang nan babuwek jahek kabakeangku-angku. Tapi musti sabaliaknyo,jikok ado urang nan manampa pipi angkunan suwok, mako sudah tu padiyakanpulolah inyo manampa pipi angku nankida.40 Jikok ado urang nan mangadukanangku-angku kabake hakim, dek karanoinyo nak niyo jo baju angku, makoagiahkanlah jubah angku tu bagaiuntuaknyo.41 Jikok ado surang panguwaso nanmamaso angku untuak mambawok

  • MATIUS 5.42–46 25

    barangnyo sajauah sakilo, makobawoklah barangnyo tu sajauah duwokilo.42 Jikok ado urang nan mamintaksasuatu kabake angku, makoagiahkanlah apo nan dimintaknyotu. Jan pulolah sampai manulak, jikokurang nak ka manyalang sasuatu kabakeangku."43 "Angku-angku lah tawu, baraso adopulo pangajaran nan sarupo iko: ibo-ilahkanti-kanti angkau, sarato banci-ilahmusuah-musuah angkau.44Tapi kiniko Ambo katokan kabakeangku-angku: kasiahilah musuah-musuah angkau, sarato dowakanlahurang-urang nan ma aniayo angkau,45 supayo angkau buliah manjadi anakBapak angkau nan di sarugo. Dekkarano Allah manabikkan matoari-Nyountuak urang nan elok, sarato jo untuakurang nan jahek. Baliau manurunkanujan untuak urang nan mangarajokankabanaran, sarato untuak urang nanmangarajokan nan jahek.46Dek karano, jikok angku-angkuhanyo niyo mangasiahi urang nan iboka angku-angku sajo, mako untuak

  • MATIUS 5.47–6.2 26

    apo gunonyo Allah musti mambalehkarajo angku-angku tu? Indak kohangku-angku caliak, tukang-tukangmintak pajak pun, mampabuwek nansarupo itu?47 Jikok angku-angku mambari salam,hanyo kabake kanti-kanti angku sajo,apo kalabiahan angku-angku dari uranglain? Urang-urang nan indak ba TuhanAllah pun, mampabuwek nan sarupo itu!48Bapak angkau nan di sarugo, sabanasamparono ibo kabake sadonyo urang.Angku-angku pun musti sarupo itu pulo."

    61 "Kana-ilah apo nan Ambo katokan,janlah angku-angku mangarajokan

    kawajiban ba agamo, di adok-an urangnan banyak, supayo nak diliyek urang.Jikok angku-angku mampabuwek nanbakcando itu, mako angku indak kadibari upah doh, dek Bapak angku nan disarugo.2 Jadi, jikok angku nak mambari sidakahkabake urang nan bansaik, janlah itu diota-otakan, sarupo jo nan dipabuwekdek urang-urang munapiak. Urang tusuko mangarajokan tu di dalam rumahibadaik, kok indak di jalan gadang,

  • MATIUS 6.3–7 27

    buliah inyo dipuji dek urang. Ingeklah,urang tu lah manarimo upahnyo.3Tapi bagi angku-angku, jikok angkunak basidakah, mako agiahkanlahsidakah tu sacaro ba anok-anok, sainggoindak ado doh urang nan tawu.4Biyalah apo nan angku karajokan tuindak dikatawui dek siya-siyanyo, salaindaripado Bapak angku nan di sarugo.Baliau maliyek sagalo karajo angku nanta andok, Baliaulah nan ka ma agiahupah kabake angku."5 "Jikok angku-angku badowa, janlahsarupo jo urang nan suko ba icak-icak. Urang tu suko badowa sambiatagak di rumah ibadaik, kok indak dipasimpangan jalan, supayo nak diliyekurang. Kana-ilah apo nan Ambo katokanko, hanyo itulah upah nan ditarimonyo.6Tapi jikok angku-angku nak badowa,masuaklah ka dalam biliak, sawoklahpintu, sudah tu badowalah kabake Bapakangku nan indak dapek diliyek tu. MakoBapak angku lah nan maliyek sagalokarajo angku nan ta andok, Baliaulahnan ka ma agiah upah kabake angku.7 Jikok angku-angku badowa, janlahbatele-tele, sarupo jo dowa urang

  • MATIUS 6.8–13 28

    nan indak tawu jo Tuhan. Urang tumanyangko dowanyo ka dipalakukan dekTuhan, dek karano dowanyo nan panjangtu.8 Janlah sarupo pulo jo urang-urang tu.Dek karano, Bapak angku lah tawu aponan angku-angku paralukan, sabalunangku mamintaknyo.9 Jadi, jikok nak badowa, badowalahbakcando iko, 'Bapak kami nan disarugo: Angkaulah Allah nan indakbabilang Andaknyo, Angkau sajolah nandisambah nan dimuliekan.10Angkaulah Rajo kami. Kamima arokkan, Angkau sajolah nanmamarentahi bumi, sagalo parentahAngkau dipatuahi, bakcando di sarugo.11Barilah kami di ari ko, makanan nankami paralukan.12Ampunilah kami dari kasalahan kami,bakcando kami mamaohkan urang nanbasalah kabake kami.13 Janlah dipadiyakan iman kamiruntuah, kutiko kami dapek cobaan, tapilapehkanlah kami dari kuwaso si Jahek.[Angkaulah Rajo nan bakuwaso saratonan mulie, untuak salamo-lamonyo.Amin.]'

  • MATIUS 6.14–19 2914 Jikok angku-angku mamaohkanurang nan basalah kabake angku, makoBapak angku nan di sarugo pun, ka maampuni kasalahan angku.15Tapi jikok angku-angku indak namuahmamaohkan kasalahan urang lain, makoBapak angku nan di sarugo pun, indakka ma ampuni kasalahan angku pulodoh."16 "Jikok angku-angku bapuwaso,janlah bamuko muram, saroman jourang nan suko ba icak-icak. Urang tusuko marubah rono mukonyo, supayokasadonyo urang tawu, baraso inyosadang bapuwaso. Kana-ilah apo nanAmbo katokan ko, hanyo itulah upah nanditarimonyo.17Tapi, jikok angku-angku bapuwaso,basuahlah muko angku, sarato sikeklahrambuik angku,18 supayo jan ado urang nan tawu,salain daripado Bapak angku nan indakdapek diliyek tu, baraso angku sadangbapuwaso. Baliau maliyek sagalo karajoangku nan ta andok, Baliaulah nan kama agiah upah kabake angku."19 "Janlah mangumpuakan arato bandodi dunie, di dunie ko anai-anai jo kurawek

  • MATIUS 6.20–24 30

    dapek mambinasokannyo, kok indakurang maliang nan ka manciloknyo.20Tapi sabaliaknyo, kumpuakanlaharato untuak isuak di sarugo, disinananai-anai jo kurawek indak ka dapekdoh mambinasokannyo, baitu pulourang maliang, indak ka dapek doh nakmanciloknyo.21Dek karano, dima arato talatak, atiangku lah disinan pulo!"22 "Mato adolah palito untuak tubuah.Jikok pancaliak-an mato angku layi kanan baiak, mako kaciyek-annyo tubuahangku tu, ka manjadi tarang bacahayo.23Tapi jikok pancaliak-an angku ka nanburuak, mako kaciyek-annyo tubuahangku tu lah manjadi kalam bakapiciak.Jadi, jikok palito nan ditubuah angkutu lah pudua, mako itulah kalam, nansabana kalam sakalam-kalamnyo!"24 "Indak surang juwo doh urang nanbisa bakarajo, untuak duwo uranginduak samang. Dek karano, inyo kalabiah mangasiahi nan ciyek ko, daripadonan surang lai. Kok indak, inyo ka labiahsatiya ka induak samang nan ciyekko, daripado ka nan surang lai. Baitupulolah ka adaannyo jo angku-angku.

  • MATIUS 6.25–28 31

    Angku-angku indak ka bisa doh bakarajountuak Allah, sarato bakarajo pulountuak mangaja arato bando.25Dek karano itu, kana-ilah apo nanAmbo katokan ko; janlah cameh tantangiduik angku-angku, tantang apo nan kadimakan, apo nan ka diminun, saratoapo nan ka angku pakai. Indak koh iduikangku-angku tu labiah ba arago daripadomakanan, tubuah angku-angku tu labiahba arago daripado pakaian?26Liyeklah buruang di udaro. Inyoindak panah doh mananam, indak panahdoh manuwai, indak panah pulo dohmangampuangkan asie tanamannyomasuak lumbuang. Biyapun baitu,Bapak angku nan di sarugo, tatap juwomamaliaro buruang-buruang tu! Indakkoh angku-angku jauah labiah ba aragodaripado buruang tu?27Siyakoh di antaro angku-angku, nandek karano jo kacamehannyo tu, inyodapek mampapanjang umuanyo agaksaketek?28Baa mangko angku-angku camehtantang apo nan ka dipakai? Cubolahparatikan bungo-bungo bakuang nantumbuah di tangah padang. Bungo-

  • MATIUS 6.29–33 32

    bungo tu indak bi bakarajo doh, indakpulo doh mananun;29 tapi, Rajo Suleman nan tamusauasangaik kayo, indak ado doh mamakaibaju nan sarancak bungo tu!30Rumpuik di tangah padang, nandi ari ko tumbuah, bisuak ka dibakaabih. Biyapun baitu, Allah tatap juwomamparancak rumpuik tu sampai baiturancak. Apo lai angku-angku! Tapisayangnyo angku-angku kurang picayo!31 Janlah cameh tantang iduik ko, jansampai mangatokan, 'Apo nan ka kitomakan', 'Apo nan ka kito minun', 'Aponan ka kito pakai'?32Parkaro-parkaro nan saroman itulah,nan taruih dikaja dek urang-urang nanindak ba Tuhan Allah. Padohal, Bapakangku nan di sarugo, tawu jo sagalosasuatu nan angku-angku paralukan.33 Jadi, usawokanlah labiah dawulu,supayo Allah sabana-bananyomamarentah di dalam iduik angku-angku, sarato karajokanlah apo nandisuruahkan-Nyo. Sudah tu, barulahsagalo kaparaluan nan lain, ka dibarikandek Allah kabake angku-angku.

  • MATIUS 6.34–7.5 3334Dek karano itu, janlah cameh tantangari barisuak. Dek karano ari barisuak,lain pulo kakuatirannyo. Kasusahan di ariko, cukuiklah di ari ko sajo, jan ditambahpulo lai."

    71 "Janlah mahakimi urang lain,supayo angku sandiri pun indak

    dihakimi dek Allah.2Dek karano, baa caro angku mahakimiurang lain, sarupo itu pulolah, Allah kamahakimi angku-angku. Ukuaran nanangku-angku pakai untuak pa ukuaurang lain, itu pulolah nan ka dipakaidek Allah untuak ma ukua angku-angku.3Baa mangko sarabuak kayu nan dimato sudaro angku, nampak di angku?Sadangkan balok di mato angku sandiriindak angku paratikan doh!4Dima pulo angku ka bisa mangecek kasudaro angku bakcando iko, 'Kamarilah,buliah nak den kaluwakan sarabuakkayu nan ado di mato wa-ang tu,'sadangkan di mato angku sandiri adobalok tabulintang?5Oih urang munapiak! Kaluwakanlahdawulu balok nan di mato angkusandiri, sudah tu barulah mato angkutu tarang untuak mancaliak, sarato bisa

  • MATIUS 7.6–11 34

    mangaluwakan sarabuak kayu nan dimato sudaro angku tu.6 Janlah dibarikan barang nan sucikabake anjiang, supayo anjiang tu janbabaliak manggigik angku. Jan pulolahmambarikan mutiara kabake kandiak,supayo mutiara tu jan dilanyau dekkandiak tu."7 "Mintaklah, mako angku ka manarimo.Carilah, mako angku ka mandapek.Tokoklah pintu, mako pintu kadibukakkan untuak angku.8Dek karano, siya urang nan laimamintak, mako inyo ka manarimo; siyaurang nan lai mancari, mako inyo kamandapek; siya urang nan lai manokokpintu, mako pintu ka dibukakkanuntuaknyo.9Di antaro angku-angku nan sabanyakko, adokoh angku nan ma agiahkan batuka anak angku, jikok inyo mamintakroti?10Atau adokoh angku nan ma agiahkanula ka anak angku, jikok inyo mamintakikan?11Biyapun angku-angku urang jahek,tapi angku layi tawu juwo ma agiahkannan elok ka anak angku-angku. Apo

  • MATIUS 7.12–16 35

    lai Bapak angku nan disarugo! Baliaulabiah lai dari itu, Baliau ka mambarikannan baiak kabake urang-urang nanmamintak kabake Baliau.12Pabuweklah kabake urang lain,sarupo jo apo nan katuju di angku,nan ka dipabuwek urang kabakeangku. Itulah nan sabana intinyosagalo paratuaran Nabi Musa sarato jopangajaran nabi-nabi."13 "Masuaklah malalui pintu nan sampik,dek karano, pintu nan ka narako lapang,labuah nan manuju ka narako laweh,sambuah urang nan suko lalu disinan.14Tapi, sabana sampiklah pintu nan kasarugo, sarato suliklah jalan nan dapekmambawok urang kapado iduik nankaka. Saketek sangaiklah urang nan layibasuwo jo jalan nan bakcando itu."15 "Ingek-ingeklah kabake nabi-nabipalasu. Inyo datang kabake angku-angku icak-icak saroman domba, tapisabananyo, inyo adolah anjiang utan nanbuweh.16Angku-angku dapek mangatawuinyo,dari maliyek asie karajonyo. Samakbaluka baduri indak mungkin doh ka maasiekan buwah anggur, samak baduri

  • MATIUS 7.17–22 36

    indak mungkin doh ka ma asiekan buwaharo.17Dari batang nan rancak kitomandapek buwah nan baiak, dari batangnan buruak kito mandapek buwah nanburuak.18Batang nan rancak indak ka mungkinma asiekan buwah nan buruak, batangnan buruak indak ka mungkin maasiekan buwah nan baiak.19Satiyok batang nan indak ma asiekanbuwah nan baiak, ka ditabang, sudah tudibaka.20Baitu pulo tantang nabi-nabi palasu.Angku-angku dapek mangatawuinyo darimaliyek asie karajonyo."21 "Indak kasadonyo doh, urang nanma imbau Ambo, 'Tuhan, Tuhan,' nanka masuak dalam Karajaan Sarugo,tapi hanyolah urang-urang nan layimangarajokan parentah Bapak Ambonan di sarugo.22 Isuak di Ari Kiamaik, sambuahurang nan ka bakato kabake Ambo,'Tuhan, Tuhan, indak koh jo ateh namoAngkau kami lah manyampaikan baritodari Allah? Indakkoh jo kuwaso namoTuhan pulo kami lah ma usie roh-roh

  • MATIUS 7.23–28 37

    jahek, sudah tu sambuah pulo kamimampabuwek mukjizat?'23Tapi dikutiko tu Ambo ka manjawab,'Alun ado lai Ambo bakatawuan jo kalian!Bakiroklah kalian dari siko, kalian nansuko mangarajokan karajo nan jahek!'"24 "Jadi, satiyok urang nan lai maiyokan kato-kato Ambo ko, sarato laimamatuahinyo, mako urang tu sarupojo urang nan arih bijaksano, nan lahmanagakkan rumahnyo di ateh batu.25Pado kutiko ari ujan, ayie gadangtibo, sarato angin limbubu ma oyakrumah tu, rumah tu indak kabaa-baadoh, dek karano rumah tu ditagakkan diateh batu.26Satiyok urang nan lah mandangakankato-kato Ambo ko, tapi inyo indak niyodoh mangarajokannyo, mako urang tusamo jo urang pandie, nan managakkanrumahnyo di ateh kasiek.27Pado kutiko ari ujan, ayie gadangtibo, angin limbubu ma oyak rumah tu,rumah tu runtuah. Sabana bareklahrusaknyo!"28Akienyo salasailah Isa Almasihmambari pangajaran, kasadonyo urang

  • MATIUS 7.29–8.4 38

    nan ado disinan sangaik tacangangmandangakan pangajaran Baliau.29Dek karano, taraso bana kuwasopangajaran Baliau tu, indak samo doh joguru-guru agamo Yahudi.

    81 Isa Almasih turun dari bukik,sambuah urang nan manuruikkan

    Baliau.2Pado kutiko itu tibolah surang urangnan bapanyakik kulik nan manakuikkan.Urang tu tagak jo singantua di adok-an Baliau, sambia bakato, "Angku,jikok Angku namuah, Angku bisamancegakkan ambo."3Mako Baliau ma awai urang nan sakiktu sambia bakato, "Ambo layi namuah.Cegaklah panyakik angkau!" Sakutiko tujuwo, ilang lanyoklah panyakik urang tu.4Mako bakatolah Isa Almasih kabakeurang tu, "Kana-ilah apo nan Ambokatokan ko! Jan dicuritokan kabakesiya-siyanyo, sagalo apo nan lah tajadiko. Tapi payilah kabake imam, mintaklahpangakuan dari inyo nan baraso angkau,iyo lah sabana cegak. Sasudah tupasambahkanlah karoban, bakcando nandiparentahkan dek Nabi Musa, sabagai

  • MATIUS 8.5–9 39

    tando kabake urang nan banyak, barasoangkau iyo lah sabana-bana lah cegak!"5Kutiko Isa Almasih tibo di Kapernaum,ado surang palimo tantara Roma,datang untuak manamui Baliau, saratomamintak tolong kabake Baliau.6 "Angku," kecek palimo tu, "palayanambo sadang sakik di rumah. Inyo lahtalatak lumpuah di tampek tidua, sabanalajaik nampaknyo."7 "Biyalah, Ambo payi kasinan untuakmancegakkan inyo," kecek Isa Almasih.8 "Jan lai Angku payi kasinan," kecekpalimo tu, "Rasonyo, ambo ko urangnan indak patuik doh untuak manjamuAngku di rumah ambo. Angku katokansajolah kato agak sapatah. Mako palayanambo tu musti cegak.9Dek karano ambo pun musti tunduakkapado parentah urang nan di atehambo. Di bawah ambo ado puloparajurik-parajurik nan musti pulotunduak kapado parentah-parentahambo. Jikok ambo manyuruah surangparajurik, 'Payilah kasinan!' makoinyopun payi. Ambo katokan pulo kabakenan lain, 'Kamarilah!' mako inyopuntibo; jikok ambo mamarentahkan budak

  • MATIUS 8.10–13 40

    ambo, 'Buweklah nan bakcando iko!'mako inyopun mangarajokannyo."10Kutiko Isa Almasih mandangakanapo nan dikatokan dek palimo tu,Baliau sabana tacangang. Makobakatolah Baliau kabake urang-urangnan payi manuruikkan Baliau tu, "Indaktangguang-tangguang doh imannyourang ko. Sabanyak ko lah urang Israel,alun ado lai Ambo basuwo jo urang nanba iman sarupo iko!11 Isuak sabana ka tajadi nan bakcandoiko! Sambuah urang nan ka bi tibo darinagari tampaik matoari tabik, sarato jodari nagari tampaik matoari tabanam,untuak basukocito samo-samo jo NabiIbrahim, Nabi Ishak, sarato jo NabiYakub di dalam Karajaan Sarugo.12Padohal urang-urang nan sapatuiknyomasuak ka Karajaan Sarugo, ka diambuangkan kaluwa ka tampaik nankalam. Disinanlah urang-urang tu ka bimaratok, sarato ka manangguangkanajab nan padiah."13Sudah tu Isa Almasih bakato kabakepalimo tu, "Pulanglah, apo nan angkupicayoi, baitu pulolah nan ka tajadi."

  • MATIUS 8.14–18 41

    Kutiko tu juwo palayannyo tu lansuangcegak.14 Isa Almasih payi ka rumah si Petrus.Tibo disinan nampaklah dek Baliaumintuwo si Petrus sadang damam, lalokdi tampaik tidua.15Mako di awai Baliaulah tanganranggaek tu, ranggaek tu lansuangcegak. Inyo jago untuak malayani IsaAlmasih.16Kutiko ari lah muloi sanjo, urangbi mambawok-i urang-urang nankamasuak-an roh jahek kabake IsaAlmasih. Jo kato sapatah sajo, Baliau mausie roh jahek tu, Baliau mancegakkanpulo kasadonyo urang nan sakik.17Dek sagalo sasuatu apo nan lahdipabuwek dek Isa Almasih, makobasuwoanlah apo nan lah dikatokan dekNabi Yesaya, iyolah, "Inyolah nan kamanangguangkan sansaro kito, Inyolahnan ka mancegakkan panyakik kito."18Sabana sambuah urang nan bi tagakdisakuliliang Isa Almasih. Kutiko Baliaumaliyek urang nan banyak tu, Baliaumanyuruah pangikuik-pangikuik-Nyomanyubarangi danau.

  • MATIUS 8.19–25 4219Ado surang guru agamo datangkabake Baliau sambia bakato, "AngkuGuru, ambo namuah manuruikkanAngku kama-kamanyo!"20Mako manjawablah Baliau, "Anjiangutan ado punyo lubang, buruang adopunyo sarang, tapi di Anak Manusiaindak doh tampaik untuak malalokkanbadan-Nyo."21Sudah tu ado pulo surang pangikuikBaliau nan lain mangecek, "Angku,pabuliahkanlah ambo pulang agaksabanta, untuak payi mangubuakanbapak ambo."22Tapi Baliau manjawab, "TuruikkanlahAmbo, padiyakan sajolah urang mati,payi mangubuakan urang mati."23 Isa Almasih nayiak ka parawu saratojo pangikuik-pangikuik-Nyo bagai.24 Indak disangko-sangko, tibolah anginlimbubu nan sangaik kancang malandodanau tu, sainggo parawu tu di oyakombak. Kutiko tu Isa Almasih sadanglalok.25Mako Baliau pun dijagokan dekpangikuik-pangikuik Baliau. "Angku,jagolah Ngku! Tolonglah Ngku! Cilako kito

  • MATIUS 8.26–30 43

    Ngku!" kecek pangikuik-pangikuik-Nyotu.26 "Baa mangko angku-angku takuik?"kecek Isa Almasih. "Angku-angku kurangpicayo kabake Ambo!" Sudah tu Baliautagak, Baliau ariaklah angin limbubusarato jo danau tu, mako danau tu punmanjadi tanang, satanang-tanangnyo.27Pangikuik-pangikuik Baliau sangaiktacangang. Inyo bi mangecek, "SiyakohBaliau ko nan sabananyo, sainggolimbubu jo ombak pun patuah kabakeBaliau!"28Mako sampailah Isa Almasih disubarang danau, di daerah Gadara. Tibodisinan, ado urang duwo urang nankamasuak-an roh jahek, datang kabakeBaliau. Urang nan baduwo ko sabanaganaih, sainggo indak surang juwo dohurang nan talok bi lalu di sinan.29 Inyo bi kaluwa dari guwo-guwokubuaran, sambia ma ariak-ariak, "AnakAllah, ka Angkau panga kan kami ko?Apokoh Angkau lah ka mamuloi ma ajabkami, biyapun masonyo alun tibo?"30 Indak bara jauah dari tampaik tu, adosaparinduan babi nan sangaik banyak,nan sadang mancari makan.

  • MATIUS 8.31–9.2 4431Roh-roh jahek tu mambana kabakeIsa Almasih, "Jikok Angkau nak kamanyuruah kami kaluwa, suruahlahkami masuak ka dalam babi nan banyaktu."32 "Bakiroklah wa-ang dari siko!" kecekIsa Almasih. Mako roh-roh jahek tupun kaluwa dari urang nan baduwotu, sudah tu inyo masuak ka tubuahbabi nan banyak tu. Kasadonyo babi tupun bi tabang ambua, tajun dari tapitabiang masuak ka danau, abih karamkasadonyo.33Kasadonyo tukang gubalo babi tu, bilari ka kota, inyo bi mancuritokan sagalokajadian tu, sarato mancuritokan puloapo nan lah tajadi jo urang nan baduwo,nan kamasuak-an roh jahek tu.34Mako kasadonyo urang nan di kotatu, bi payi manamui Isa Almasih. Kutikourang-urang tu maliyek Baliau, inyo bisabana mambana, kok dapek supayo IsaAlmasih barangkek dari daerahnyo tu.

    91 Isa Almasih nayiak ka ateh parawu,Baliau payi manyubarangi danau,

    babaliak ka kampuang-Nyo.2Tibo disinan, urang mambawokkabake Baliau, surang urang lumpuah

  • MATIUS 9.3–8 45

    nan lalok di lapiak. Kutiko Baliau maliyekdek takah tu bana iman urang-urang tu,mako bakatolah Baliau kabake urang nanlumpuah tu, "Oih anak-Den, tabahkanlahati angkau! Doso-doso angkau lah diampuni."3Babarapo urang guru agamo Yahudinan ado disinan, bi bakato dalam atinyo,"Urang ko lah samo ko jo mahino Allah!"4 Isa Almasih mangatawui, apo nandipikiekan dek guru-guru agamo tu, jadi,Baliau bakato, "Baa mangko pikieranangku-angku sajahek itu?5Nama nan labiah mudah: mangatokan'Doso angkau lah di ampuni', ataumangatokan, 'Tagaklah, sudah tubajalanlah'?6Kiniko Ambo ka mampaliyekkankabake angku-angku, baraso di atehdunia ko, Anak Manusia bakuwasountuak ma ampuni doso." Makobakatolah Isa Almasih kabake urang nanlumpuah tu, "Tagaklah, angkeklah lapiakangkau, sudah tu pulanglah!"7Urang nan lumpuah tu tagak, sudahtu inyo pulang ka rumahnyo.8Kutiko urang-urang tu maliyekkajadian nan bakcando itu, mako inyo bi

  • MATIUS 9.9–12 46

    katakuik-an, sarato mamuji Allah, dekkarano Allah lah mambarikan kuwasonan sangaik gadang kabake manusia.9Sasudah tu Isa Almasih barangkek daritampaik tu. Samantaro Baliau sadangbajalan, Baliau manampak surangtukang mintak pajak, nan banamoMatius, sadang duduak di kantuapajaknyo. Bakatolah Isa Almasih kabakeinyo, "Kamarilah, molah turuikkanAmbo!" Mako tagaklah Matius, inyolansuang payi manuruikkan Isa Almasih.10Kutiko Isa Almasih sadang makandi rumah Matius, bi tibo pulolahtukang-tukang mintak pajak, saratojo urang-urang nan di anggap indakelok dek masarakaik, sato pulomakan samo-samo jo Baliau sarato jopangikuik-pangikuik-Nyo.11Ado urang-urang Farisi nan maliyekkajadian tu. Inyo bi batanyo kabakepangikuik-pangikuik Isa Almasih, "Aposababnyo, mangko Guru angku-angkumakan samo-samo jo tukang mintakpajak, sarato jo urang-urang nan badosotu?"12 Isa Almasih mandangakan, apo nanditanyokan dek urang tu, sudah tu Baliau

  • MATIUS 9.13–16 47

    manjawab, "Urang nan siyaik indakmamaralukan dotor doh, tapi kok urangnan sakik iyo.13Paresolah apo aratinyo ayaik Alkitabnan tatulih sarupo iko: 'Nan Denkahandak-i iyolah raso ibo, indakkaroban taranak doh'. Dek karano Ambodatang, indak untuak ka ma imbauurang nan lah maraso dirinyo baiak doh,tapi Ambo datang kabake urang nandipandang hino."14Sasudah tu pangikuik-pangikuikNabi Yahya Pambaptis datang kabakeIsa Almasih, untuak payi batanyo,"Kami sarato jo urang-urang Farisi, bibapuwaso, tapi pangikuik-pangikuikAngku indak, baa tu?"15Baliau manjawab, "Baa pandapekangku-angku? Dapekkoh tamu-tamu dialek kawin ba ibo ati, jikok marapulaisadang ado di tangah-tangah alek?Tantu indak! Tapi isuak ka tibo juwotu masonyo, marapulai tu ka dibawokdari tangah alek tu. Kutiko itu, barulahurang-urang tu bi bapuwaso.16 Indak ado doh urang manumbok bajunan lah usang, jo kain nan baru. Dekkarano, kain panumbok tu ka susuik,

  • MATIUS 9.17–20 48

    mako inyo cabiaklah baju tu, batambahlawehlah kuyaknyo.17Baitu pulo, indak ado doh urangnan mamasuakkan anggur nan baru,ka dalam kampia kulik nan usang.Dek karano kampia tu bisa cabiak bisakuyak, taseraklah anggur tu kasadonyo.Anggur nan baru musti dimasuakkanka dalam kampia nan baru pulo, buliahkaduwo-duwonyo samo-samo tapaliaro."18Samantaro Isa Almasih sadangmangecek jo pangikuik-pangikuikNabi Yahya Pambaptis, tibolah surangpamimpin rumah ibadaik. Inyo tagakjo singantua di adok-an Baliau sambiabakato, "Anak ambo nan padusi barumaningga sabanta ko. Tapi kiniko ambomambana kabake Angku, maringanilahAngku datang untuak manyintuah anakambo tu, buliah iduik inyo baliak."19 Isa Almasih lansuang tagak, baitupulo pangikuik-pangikuik-Nyo, bi payimanuruikkan urang tu ka rumahnyo.20Di tangah jalan basuwolah jo surangpadusi, nan lah duwo baleh tawunlamonyo sakik pandarahan. Panyakiknyotu nan ba ubuangan jo haidnyo, inyo tibodari balakang mandakek-i Isa Almasih.

  • MATIUS 9.21–25 49

    Manuruik agak-agak di atinyo, "Asadapek den manyintuah jubah Baliau,panyakik den cegak." Mako inyo awailahujuang jubah Isa Almasih.21 (9:20)22Kutiko tu Isa Almasih malengahka balakang, Baliau mancaliak kabakepadusi tu, sambia bakato kabake inyo,"Tabahlah, oih anak-Den! Dek karanoangkau layi picayo kabake Ambo, itumangkonyo angkau cegak!" Pado kutikotu juwo, cegaklah panyakik padusi tu.23 Indak lamo sasudah itu, sampailahIsa Almasih di rumah pamimpin rumahibadaik tu. Kutiko Baliau maliyekpamain-pamain musik kamatian, saratobanyak urang nan ma-iruak,24Baliau bakato kabake urang nanbanyak tu, "Bi kaluwalah kasadonyo!Anak ko indak mati bagai ko doh; inyohanyo talalok." Urang nan banyak tu bimampagalakkan Isa Almasih.25Sasudah urang tu bi kaluwakasadonyo, mako masuaklah IsaAlmasih ka dalam biliak paja tu, Baliaupaciklah tangan paja nan mati tu. Makotasintaklah paja tu.

  • MATIUS 9.26–31 5026Pacahlah kaba tantang apo nantajadi, disadonyo daerah tu.27 Isa Almasih barangkek dari tampaiktu, dipajalanan ado duwo urang butonan manuruikkan Baliau. Urang buto tuba imbau, "Oih Anak Nabi Daud, iboilahkami ko!"28Kutiko Isa Almasih masuak ka dalamrumah, urang buto nan baduwo kodatang kabake Baliau. Baliau batanyokabake urang nan buto tu, "Apo angku-angku layi picayo, baraso Ambo bisamancegakkan angku-angku?" "Picayo,Ngku!" keceknyo.29Mako di awai Baliaulah mato urangnan buto tu sambia bakato, "Dek karanoangku-angku layi picayo, mako tajadilahapo nan angku-angku pintak."30Mako cegaklah mato urang nan butotu, sainggo bisa untuak maliyek. TapiBaliau mamparingekkan bana, supayoinyo jan mancuritokan kajadian tukabake siya-siyanyo.31Tapi urang buto nan lah cegak tu,payi kian kumari mancuritokan IsaAlmasih, sampai kasadonyo daerah.

  • MATIUS 9.32–36 5132Kutiko urang nan baduwo tu lah payi,ado surang urang bisu nan dikuwasoi dekroh jahek, dibawok kabake Isa Almasih.33Baliau usielah roh jahek tu, sakutikotu juwo urang nan bisu tu bisamangecek baliak. Urang nan banyak tubi tacangang sambia bakato, "Alun adolai kami maliyek kajadian nan sarupo ikodi Israel!"34Tapi urang-urang Farisi bimangatokan, "Induak angkangroh-roh jaheklah ko, nan mambari Inyokuwaso untuak ma usie roh-roh jahektu."35Bakcando itulah Isa Almasih payibakuliliang, dari kota nan iko, ka kotanan lain, dari kampuang nan iko,ka kampuang nan lain. Baliau maaja di rumah-rumah ibadaik, Baliaumambaritokan Injil Karajaan Sarugo.Baliau mancegakkan urang-urangnan manangguangkan sagalo macampanyakik, sarato jo urang nan cacaikbadan.36Kutiko Isa Almasih maliyek urang nanbanyak tu, Baliau maraso ibo kabakeurang-urang tu, dek karano urangtu lah ka ilangan aka, sarato indak

  • MATIUS 9.37–10.3 52

    badayo lai, saroman jo domba nan indakbagubalokan.37Mako bakatolah Baliau kabakepangikuik-pangikuik-Nyo, "Tuwaiansambuah, tapi urang nan ka manuwaisaketek.38Dek karano itu mintaklah kabakeurang nan punyo ladang, supayo inyomandatangkan urang nan ka untuakmanuwai asie ladangnyo."

    101Pado suatu ari Isa Almasihmanyuruah kaduwo baleh urang

    pangikuik-Nyo untuak bakumpua. Sudahtu Baliau mambarikan kuwaso kabakepangikuik-Nyo tu, untuak ma usieroh-roh jahek, mancegakkan sagalomacam panyakik, sarato mancegakkansagalo macam cacaik badan.2 Ikolah namo-namo rasul nan duwobaleh tu: nan partamu, si Simon (nanbiaso pulo di imbau si Petrus) saratojo karek-annyo si Andreas, sudah tu siYakobus sarato jo karek-annyo si Yahya,inyoko adolah anak pak Zebedeus.3Sasudah tu si Filipus jo si Bartolomeus,si Tomas sarato jo si Matius tukangmintak pajak, sarato jo si Yakobus anakAlfeus, sarato jo si Tadeus;

  • MATIUS 10.4–10 534Nan duwo urang lai si SimonPatriot, sarato jo si Yudas Iskariot nanmangkianaik-i Isa Almasih.5Kaduwo baleh urang rasul tu diutuih dek Isa Almasih, sasudah inyobi mandapek pitunjuak-pitunjuaknan bakcando iko, "Janlah payi kadaerah-daerah urang nan indak urangYahudi. Jan pulo payi ka kota-kota urangSamaria.6Tapi payilah kabake urang-urangIsrael, nan paralu bana kabake urangIsrael nan lah sasek.7Baritawukanlah kabake inyo tu barasoAllah sugiro ka mamarentah sabagaiRajo.8Cegakkanlah urang-urang nan sakik;iduikkanlah baliak urang nan lahmati; cegakkanlah urang-urang nanbapanyakik kulik nan manakuikkan,sarato usielah roh-roh jahek. Angku-angku lah di agiah perai jo kasadonyotu. Mako agiahkan pulolah sacaro peraikabake urang nan lain.9 Jan mambawok pitih ameh, pitihperak, biyapun pitih timbago.10 Jan dibawok puro pamintak sidakah,jan dibawok duwo alai baju untuak

  • MATIUS 10.11–15 54

    dipajalanan, biyapun sipatu jo tungkekjan dibawok. Dek karano urang nanbakarajo, lah sapatuiknyo dicukuikkansagalo kaparaluannyo.11 Jikok angku-angku lah tibo disabuwahkota atau disabuwah kampuang, carilahsurang urang, nan lai namuahmambawok tumpang angku. Tinggalahjo urang tu di rumahnyo, sampai angkubarangkek pulo ka tampaik nan lain.12Kutiko angku-angku ka mamasuak-irumah urang, bacolah 'Assalamualaikumwarahmatullah.'13 Jikok urang nan di rumah tu, lainiyo manarimo angku-angku, biyalahsalam angku tu tatap untuaknyo. Tapijikok urang tu indak niyo doh manarimoangku, mako elolah baliak salam angkutu.14 Jikok ado rumah atau kota, nanindak niyo manarimo angku, atau indakniyo mandangakan kecek angku-angku,mako barangkeklah dari tampaik tu,kipehkanlah abu nan lakek di tapak kakiangku.15Kanalah nan Ambo kecekkan ko!Di Ari Kiamaik isuak, urang-urangkota Sodom jo Gomora, labiah ringan

  • MATIUS 10.16–19 55

    ukunannyo, daripado urang-urang nanado di kota tu!"16 "Paratikanlah kecek Ambo ko: Amboma utuih angku-angku, sarupo jomanyuruah domba nan indak badayo katangah-tangah anjiang utan nan ganaih.Angku-angku musti cadiak bakcandoula, tuluih ati bakcando marpati.17Bajago-jagolah, dek karano katibo masonyo isuak, angku-angku kaditangkok, sudah tu dibawok ka sidangmahkamah. Angku-angku ka di ajab dirumah-rumah ibadaik.18Angku-angku ka dibawok kabakepanguwaso-panguwaso, sarato jokabake rajo-rajo, dek karano angkupangikuik Ambo. Disinanlah masonyodi angku-angku, untuak mancuritokantantang diri Ambo, kabake urang-urangtu sarato jo kabake urang nan indak baTuhan Allah.19Tapi jikok angku-angku dibawokuntuak ka disidangkan, jan cameh,tantang apo nan ka dikatokan, atau baacaro angku ka mangecek. Dek karanoapo nan ka angku-angku katokan, kadibaritawu kabake angku sakutiko tujuwo.

  • MATIUS 10.20–24 5620Dek karano nan ka mangecek kutikotu, indak angku-angku doh, tapi adolahRoh Bapak nan di sarugo, malalui muluikangku-angku.21 Isuak ka tajadi bakcando nan Ambokatokan ko, urang ka manyarahkandunsanaknyo sandiri untuak kadibunuah. Nan bakcando itu ka tajadipulo di antaro si bapak jo anaknyo.Anak-anak ka bi malawan kabakeranggaeknyo, sudah tu inyo sarahkanranggaeknyo tu untuak ka dibunuah.22Angku-angku ka dibanci-i dekkasadonyo urang, dek karano angkumanjadi pangikuik Ambo. Tapi urang nanlai batahan sampai ka akienyo, inyo lahmusti ka disalamaikkan.23 Jikok angku-angku di aniayodisabuwah kota, mako larilah ka kotanan lain. Nak Ambo katokanlah kinikokabake angku-angku: Alun jimek laiangku-angku mandatangi kota-kotadi Israel, mako Anak Manusia lah tibobaliak di dunia ko.24Murik indak labiah dari gurunyo,palayan indak labiah dari induaksamangnyo.

  • MATIUS 10.25–29 5725Cukuiklah jikok surang murik dapekmanjadi samo jo gurunyo, atau jikoksurang palayan manjadi samo jo induaksamangnyo. Jikok kapalo rumah tanggolah banamo Beelzebul, apolai kasadonyourang nan dirumahnyo. Kasadonyo kadi agiah namo nan labiah buruak laidaripado itu!"26 "Janlah takuik ka manusia. Indakado doh nan ta andok, nan indak kadipanampakkan, indak ado doh nandirasiyokan, nan indak ka tabukak.27Apo nan Ambo katokan kabakeangkau di tampaik nan kalam, mustilahangkau ulangi mangatokannyo ditampaik nan tarang di siang ari. Baitupulo, apo nan dibisiakkan di talingoangkau, angkau musti manyorakkannyodi tampaik nan rami!28 Janlah takuik kabake urang nanbisa mambunuah tubuah, tapi indakbakuwaso mambunuah jiwa. Tapitakuiklah kapado Allah nan bakuwasomambinasokan tubuah, bakuwaso pulomambunuah jiwa di dalam narako.29Duwo ikua unggeh pipik dapek dibalijo pitih sarimih. Tapi biyapun baitu, indaksikua juwo doh nan jatuah ka tanah,

  • MATIUS 10.30–35 58

    jikok indak saparentah Allah, Bapakangkau.30Rambuik nan di kapalo angkau tupun, lah ba etong tu kasadonyo.31Dek karano itu, janlah takuik!Angku-angku labiah ba arago daripadounggeh pipik tu!"32 "Bagi siya nan lai mangaku diadok-an urang banyak, baraso inyoadolah pangikuik Ambo, mako Ambo punka ma akuinyo pulo isuak, di adok-anAllah Bapak Ambo nan di sarugo.33Tapi bagi siya nan indak mangakudi adok-an urang banyak, baraso inyoadolah pangikuik Ambo, mako Ambo punindak ka ma akuinyo pulo doh isuak, diadok-an Allah Bapak Ambo di sarugo."34 "Janlah manyangko baraso Amboko, mambawok padamaian ka dunia ko.Ambo indak mambawok padamaian doh,tapi sangketo.35Kadatangan Ambo ka manjadipanyabab, anak laki-laki ka malawanka bapaknyo, anak padusi ka malawanka mandehnyo, baitu pulo, minantu nanpadusi ka malawan ka mintuwonyo nanpadusi pulo.

  • MATIUS 10.36–41 5936 Jadi nan ka manjadi lawan kareh,adolah kaluarga sandiri.37Urang nan labiah mangasiahiranggaeknyo, daripado mangasiahiAmbo, mako inyo indak patuik dohmanjadi pangikuik Ambo. Baitupulo jikok urang labiah mangasiahianak-anaknyo, daripado mangasiahiAmbo.38Bagi urang nan indak namuahmamikua salibnyo, sarato indak namuahmanuruikkan Ambo, mako urang tuindak patuik doh manjadi pangikuikAmbo.39Urang nan mampatahankannyawonyo, mako nyawonyo tu ka ilang,tapi urang nan ka ilangan nyawonyo,dek karano inyo satiya kabake Ambo,mako inyo ka mandapek iduik nan kakasalamo-lamonyo."40 "Urang nan lai niyo manarimoangkau, ba arati inyo lah manarimoAmbo. Baitu pulo urang nan lai niyomanarimo Ambo, ba arati inyo lahmanarimo Baliau nan ma utuih Ambo.41Siya urang nan malayani nabi, dekkarano nan dilayani tu adolah nabi,mako inyo ka manarimo pahalo sabagai

  • MATIUS 10.42–11.4 60

    nabi. Baitu pulo, kok siya urang nan laimalayani urang baiak, dek karano nandilayani tu urang baiak, mako inyo kamanarimo pahalo sabagai urang baiak.42Bagi siya nan lai ma agiah minun,kabake salah surang dari pangikuikAmbo nan paliang hino, biyapun hanyosacangkie ayie dingin, picayolah, makoinyo ka manarimo pahalonyo!"

    111Sasudah Isa Almasihmambarikan pitunjuak-pitunjuak

    kabake pangikuik-Nyo nan duwobaleh tu, mako Baliau barangkek daritampaik tu. Baliau payi ma aja, sambiamambaritokan Injil di kota-kota nandakek dari sinan.2Nabi Yahya Pambaptis nan sadangdalam pinjaro, mandanga kaba tantangsagalo sasuatu nan lah dipabuwekdek Isa Almasih. Mako disuruahnyolahbabarapo urang pangikuiknyo, untuakpayi batanyo kabake Isa Almasih,3 "Angku koh urangnyo, nan di utuihmanuruik janji Allah, atau paralu kohkami mananti urang nan lain?"4 Isa Almasih manjawab, "Babaliaklahka Nabi Yahya, curitokanlah apo nan

  • MATIUS 11.5–10 61

    lah angku-angku danga, apo nan lahangku-angku liyek:5Urang buto bisa maliyek, uranglumpuah dapek bajalan, urangbapanyakik kulik nan manakuikkancegak; urang pakak bisa mandanga,urang mati bisa iduik baliak, saratoInjil nan dari Allah dibaritokan kabakeurang-urang nan bansaik.6Babahagialah urang nan indak baalasan untuak indak manarimo Ambo!"7Sasudah utusan Nabi Yahya tu payi,mako bakatolah Isa Almasih kabakeurang nan banyak, tantang Nabi YahyaPambaptis tu. Baliau bakato bakcandoiko, "Apo nan angku-angku caliak kapadang gurun? Apo niyo nak maliyekrumpuik nan di ambuih ribuik?8Nak maliyek apo angku-angku payikasinan? Apokoh nak maliyek urang nanbabaju rancak? Urang-urang nan babajurancak, tampaiknyo di istana!9 Jadi baa mangkonyo angku-angkupayi ka padang gurun? Apo nak maliyeksurang nabi? Batua, malah labiahdaripado surang nabi.10Nabi Yahya tu lah nan dimukasuikkandek ayaik Alkitab nan tasurek bakcando

  • MATIUS 11.11–15 62

    iko, 'Ikolah utusan-Den, kato Allah, Adenma utuih inyo labiah dawulu daripadoAngkau buliah inyo manyadiyokan jalanuntuak Angkau.'11Ambo agiah tawulah kabake angku-angku! Sajak dunia takambang, alunado lai urang nan labiah basa dari YahyaPambaptis. Tapi biyapun baitu, urangnan paliang ketek di dalam KarajaanSarugo, labiah basa daripado Nabi YahyaPambaptis.12Sajak Nabi Yahya mangabakan baritonan dibawoknyo, sampai ka maso kiniko,umaik Allah dilawan jo gadang tulangdek urang-urang nan ba usawo nakmanguwasoinyo.13Sampai ka maso tibonyo NabiYahya, kasadonyo paratuaran Nabi Musasarato jo pangajaran nabi-nabi, lahmanubuatkan tantang sagalo sasuatuapo nan musti tajadi.14 Jikok angku-angku lai picayo,Nabi Yahya tu lah nan Nabi Elia, nankadatangannyo lah dinubuatkan sajakdari sa isuak.15Kok lai batalingo, dangakanlah aponan Ambo katokan ko!

  • MATIUS 11.16–20 6316 Jo apolah ka Ambo samokanurang-urang nan iduik dijaman kiniko?Inyo sarupo jo paja-paja ketek nan biduduak di tangah pasa. Nan sakalompokmangecek kabake nan lain,17 'Kami lah mandendangkan lagubagadang ati untuak kalian, tapi kalianindak namuah doh tagak manari! Kamilah mandendangkan lagu tando baibo ati, tapi kalian indak namuah dohmanangih!'18Tibo Nabi Yahya -- inyo bapuwaso,sarato indak maminun anggur; urang-urang bi mampakecekkan, 'Inyokamasuak-an setan!'19Kiniko tibo pulo Anak Manusia, -- Inyomakan sarato jo minun; urang-urang tubi mampakecekkan pulo, 'Liyeklah urangtu! Cangok, pamabuak, kantinyo tukangmintak pajak, sarato bakanti pulo jourang-urang nan badoso.' Biyapun baitu,ka arih bijaksanoan Allah jaleh tampakdi asie karajo-Nyo."20Sudah tu Isa Almasih muloimamparingekkan, di kota-kota nanbanyak Baliau mampabuwek mukjizat.Dek karano urang-urang nan di kota-kotatu indak bi namuah batobaik.

  • MATIUS 11.21–24 6421 "Cilakolah angkau, Korazim! Cilakopulolah angkau, Betsaida! Santanosagalo mukjizat nan dipabuwek ditangah-tangah angkau ko, dipabuwekpulo di Tirus jo di Sidon, lah musti sajakdek sari lah urang-urang nan disinantu bi batobaik, inyo ka bi malakekkanbaju tando basadiah ati, sarato ka bimalatakkan abu di ateh kapalonyo.22Nak Ambo katokan banalah kabakeangku-angku, isuak di Ari Kiamaik,urang-urang Tirus jo urang Sidon tu,labiah ringan ukunannyo daripadoangku-angku!23Baitu pulo, oih angkau Kapernaum!Apokoh angkau ka ditinggikan sampaika sarugo? Indak! Malah angkau kadicampakkan ka narako! Dek karano,jikok sakironyo sagalo mukjizat nandipabuwek di tangah-tangah angkau tu,lah dipabuwek pulo di Sodom, makoSodom tu ka tatap ado juwo sampaikiniko!24Kana-i banalah apo nan Ambokatokan ko, di Ari Kiamaik isuak, urangSodom tu labiah ringan ukunannyodaripado angkau!"

  • MATIUS 11.25–29 6525Pado kutiko itu Isa Almasih badowa,"Oih Bapak, Tuhan nan manguwasoilangik jo bumi! Ambo batarimo kasihkabake Angkau, dek karano sagalosasuatunyo tu Angkau rasiyokan,taradok urang-urang nan pandai, saratourang nan ba alimu, tapi Angkau lahmambukakkannyo kabake urang-urangnan indak basikola.26 Itulah nan katuju di ati Bapak."27Mako bakatolah Isa Almasih, "Sagalosasuatu lah disarahkan dek Bapakkabake Ambo. Indak surang juwo dohurang nan tawu, tantang Anak, salaindaripado Bapak. Indak ado pulo dohurang nan mangatawui Bapak, salaindaripado Anak, sarato jo urang-urangnan lah di agiah tawu dek Anak, tantangsiyapo Bapak.28Bi datanglah kabake Ambo, oihkasadonyo angku-angku nan latiah,sarato nan bababan barek; Ambo ka maagiahkan sumangaik nan baru kabakeangku-angku.29Turuiklah parentah Ambo, saratobarajalah kabake Ambo. Dek karanoAmbo ko lamah lambuik, sarato

  • MATIUS 11.30–12.4 66

    randah ati, mako iduik angku-angku kabasumangaik baliak.30Dek karano sagalo apo nan Amboparentahkan tu manyanangkan, baitupulo, baban nan Ambo pikuakan kabakeangku-angku tu, indak barek."

    121Ado sakali di ari Sabat, kutikotu Isa Almasih lalu di satumpak

    parak gandun, pangikuik-pangikuikBaliau bi ma ambiak-i gandun, sudah tudimakannyo, dek karano paruiknyo litak.2Kutiko tu, ado urang-urang Farisinan maliyek kajadian tu, inyo bi bakatokabake Isa Almasih, "Caliaklah tuNgku! Pangikuik-pangikuik Angku bimalangga paratuaran agamo kito, inyobi mangarajokan sasuatu nan ditagah, diari Sabat."3Baliau manjawab, "Alun adokohangku-angku mambaco dalam Alkitab,tantang apo nan dipabuwek dek NabiDaud, kutiko inyo sarato jo pangikuik-pangikuiknyo maraso paruiknyolitak?4 Inyo bi masuak ka dalam RumahAllah; sudah tu inyo makan roti nan lahdipasambahkan kapado Allah. Padohalmanuruik paratuaran agamo kito, biya

  • MATIUS 12.5–10 67

    inyo ataupun pangikuik-pangikuiknyoindak buliah doh mamakan roti tu --hanyo imam-imam sajolah nan buliah.5Atau alun adokoh angku-angkumambaco di kitab paratuaran Nabi Musa,baraso satiyok ari Sabat imam-imamnan batugeh di Rumah Tuhan, malanggaparatuaran ari Sabat, tapi indak ado dohinyo nan dipasalahkan?6Paratikanlah apo nan Ambo katokanko: kiniko disiko, ado nan labiahbakuwaso daripado Rumah Tuhan.7Di Alkitab ado tatulih: Raso ibolah nankatuju di Den, indak karoban taranakdoh. Santano angku-angku sabana-banamangarati ayaik firman Tuhan tu, tantuangku-angku indak ka mampasalahkanurang nan indak basalah doh.8Dek karano, Anak Manusia bakuwasoateh ari Sabat."9 Isa Almasih barangkek dari tampaiktu, mako payilah Baliau ka sabuwahrumah ibadaik.10Disinan ado surang urang, nantangannyo lah mati sabalah. Adopulo babarapo urang nan ado disinan,bamukasuik nak mancari-cari kasalahanBaliau. Urang-urang tu bi batanyo

  • MATIUS 12.11–15 68

    kabake Baliau, "Apokoh lai buliahmancegakkan urang di ari Sabat?"11Baliau manjawab, "Santano ado diantaro angku-angku, nan punyo sikuadomba, di ari Sabat dombanyo tu jatuahmasuak lubang nan dalam; apokoh nanpunyo domba tu indak ka ba usawo,untuak mangaluwakan dombanyo daridalam lubang?12Nah, manusia ko labiah ba aragodaripado domba! Jadi, jikok baitu, tantulayi buliah untuak manolong urang di ariSabat."13Mako bakatolah Isa Almasih, kabakeurang nan tangannyo mati sabalah tu,"Oncongkanlah tangan angkau." Urangtu ma oncongkan tangannyo, lansuangtangannyo tu cegak, lah sarupo jotangannyo nan sabalah lai.14Tapi, urang-urang Farisi barangkekdari rumah ibadaik tu, sudah tu inyobamupakaik untuak ka mambunuah IsaAlmasih.15 Isa Almasih lah tawu, barasourang-urang Farisi baniyaik jahek kaBaliau. Dek karano itu, Baliau payi daritampaik tu, sambuah urang nan payi

  • MATIUS 12.16–22 69

    manuruikkan. Mako Baliau cegakkanlahkasadonyo urang nan sakik.16Tapi Baliau managah urang-urang tumancuritokan tantang diri Baliau kabakeurang lain.17Dek karano nan baitu, makobasuwoanlah apo nan dikatokan dekAllah malalui Nabi Yesaya,18 "Ikolah utusan-Den, nan Denpiliah, Urang nan Den kasiahi, nanmanyanangkan ati-Den. Roh-Den ka Denbarikan kabake Inyo, ka adielan-Den kadibaritokan-Nyo kabake sagalo banso.19 Inyo indak ka batangka atau indakka ma ariak, Inyo indak ka bapidato dilabuah gadang.20Buluah nan takulai, indak kadiceteh-Nyo palito nan lindok, indak kadipudua-i-Nyo. Inyo tatap ka bajuwangsampai tagak ka adielan;21 sagalo banso ka manyangkuikkanarok kabake Inyo."22 Indak lamo sudah tu, dibawoklahkabake Isa Almasih surang urang butonan bisu, dek karano dikuwasoi dekroh jahek. Baliau mancegakkan urangtu, sainggo urang tu bisa mangecek jomaliyek.

  • MATIUS 12.23–26 7023Kasadonyo urang bi tacangangsangaik, sambia bakato, "Mungkin kohBaliau ko Anak Nabi Daud, nan lahdijanjikan dek Allah?"24Kutiko urang-urang Farisimandangakan kecek-kecek nanbaitu, inyo bi manjawab, "Inyo kohanyo bisa ma usie roh jahek jo kuwasoBeelzebul, induak-angkang roh-rohjahek tu, lah ma agiahkan kuwasokabake Inyo."25 Isa Almasih mangatawui apo nandipikiekan dek urang-urang Farisi tu.Jadi bakatolah Baliau kabake urang-urang tu, "Jikok dalam ciyek nagari,masarakaiknyo indak saiyo sakato,ado kalompok-kalompok nan balawan,mako nagari tu indak ka batahan lamo.Sabuwah kota atau ciyek rumah tanggo,nan urangnyo indak samupakaik, nanciyek balawan jo nan lain, itu lah alamaikka cayie.26Baitu pulo dalam karajaan ubilih;jikok ciyek kalompok ma usie kalompoknan lain, mako karajaan ubilih tu lahtapacah-pacah, lah jaleh alamaik karuntuah.

  • MATIUS 12.27–32 7127Angku-angku bi mangatokan barasoAmbo ma usie roh jahek jo kuwasoBeelzebul. Jikok baitu, jo kuwaso siyapangikuik-pangikuik angku ma usie rohjahek. Pangikuik-pangikuik angku tusandiri nan lah manyatokan, barasoangku-angku tu nan salah!28Tapi Ambo ko ma usie roh jahekjo kuwaso Roh Allah. Itu ba aratibaraso Allah lah muloi mamarentah ditangah-tangah angku-angku.29Dima pulo urang ka dapek masuakka rumah urang bagak, untuak kamarampok aratonyo, jikok inyo indakdikabek? Lah sudah inyo dikabek barulahkito dapek ma ambiak aratonyo.30Urang nan indak bapihak kabakeAmbo, ba arati inyo malawan Ambo.Urang nan indak mambantu Ambo baarati inyo marusak karajo Ambo!31Dek karano itu, katawuilah, jikokado urang nan mampabuwek doso ataumangatokan kato-kato nan mahinoAllah, urang tu dapek di ampuni! Tapijikok inyo mahino Roh Allah, mako urangtu indak dapek doh di ampuni!32 Jikok ado urang nan mangaluwakankato-kato nan malawan ka Anak

  • MATIUS 12.33–36 72

    Manusia, urang tu dapek di ampuni, tapijikok urang tu mahino Roh Allah, makourang tu indak dapek doh di ampuni,biya di dunia maupun di akiraik!"33 "Untuak mandapekkan buwahnan elok, batangnyo musti rancak.Jikok batangnyo indak rancak, makobuwahnyo pun indak ka elok doh. Untuakmanantukan, rancak atau buruaknyosabatang kayu, kito dapek maliyek daribuwahnyo.34Angku-angku adolah urang jahek,dek karano angku urang jahek, dimaka mungkin angku-angku dapekmangatokan parkaro-parkaro nan baiak?Apo nan dikatokan dek muluik, itubarasa dari ati!35Urang nan baiak mangatokanparkaro-parkaro nan baiak, dek karanoinyo panuah jo kabaiakkan. Baitupulo sabaliaknyo, urang nan jahekmangatokan parkaro-parkaro nanburuak, dek karano atinyo panuah josagalo nan buruak.36Dek karano itu, ingek-ingeklah:isuak di Ari Kiamaik, satiyok urangmusti batangguang jawab, jo satiyok

  • MATIUS 12.37–41 73

    kato-kato nan indak bapaidah, nan lahdikatokannyo.37Dek karano, kato-kato angkusandirilah nan ka dipakai, untuak kamanantukan, apo angku iyo basalahatau indak."38Kudian ado babarapo urang guruagamo Yahudi, sarato jo urang-urangFarisi bi bakato kabake Isa Almasih,"Angku Guru, kami taragak nak maliyekAngku mampabuwek suatu mukjizat."39 Isa Almasih bakato, "Baralahka jaheknyo, baralah ka durakonyourang-urang di jaman kiniko! Jadi,kiniko angku-angku ko, nak manyuruahAmbo mampabuwek suatu mukjizat?Indak ciyek juwo doh mukjizat nan kadipaliyekkan ka angku-angku, salaindaripado mukjizat Nabi Yunus.40Nabi Yunus tigo ari tigo malam didalam paruik ikan gadang. Baitu puloAnak Manusia, tigo ari tigo malam pulodi dalam paruik bumi.41 Isuak di Ari Kiamaik, panduduakNiniwe ka bi iduik baliak samo jo urang-urang nan di jaman kiniko, mako inyolahnan ka manjadi hakim urang-urang ko.Dek karano, inyo layi bi batobaik dari

  • MATIUS 12.42–45 74

    sagalo dosonyo, kutiko inyo mandangakatubah Nabi Yunus. Tapi kiniko disikoado nan labiah bakuwaso daripado NabiYunus!42Di Ari Kiamaik isuak, ratu darinagari Salatan ka iduik baliak samo jourang-urang nan iduik dijaman kiniko,mako inyolah nan ka manjadi hakimurang-urang ko. Dek karano, untuak nakmandangakan pangajaran Nabi Sulemannan bijaksano, inyo lah manampuahjalan nan sangaik jauah dari ujuangbumi. Tapi disiko kiniko ado nan labiahbakuwaso daripado Nabi Suleman!"43 "Jikok roh jahek lah kaluwa daridiri surang urang, mako inyo ka payibakuliliang ka tampaik-tampaik nankariang, untuak mancari tampaikbalapeh panek, tapi indak ado doh dapektampaik nan dicarinyo tu.44Dek karano itu, inyo bakato dalamatinyo, 'Rancak den babaliak ka rumahtampaik tingga den sari.' Kutiko inyo tibodisinan, rumah tu indak ado ba urangdoh, barasiah, sarato taratur pulo lai.45Sudah tu inyo payi kaluwa, inyobawok pulolah tujuah ikua roh nanlain, nan labiah jahek daripado inyo.

  • MATIUS 12.46–50 75

    Mako kasadonyo roh jahek tu masuakka dalam diri urang tu. Inyo manatap,tingga jo urang tu. Akienyo ka adaanurang tu labiah buruak, daripado kaadaannyo nan samulo. Itu pulolah nanka tajadi di urang-urang jahek nandijaman kiniko."46Samantaro Isa Almasih sadangmangecek jo urang nan banyak tu, makotibolah mandeh sarato jo dunsanak-dunsanak Baliau. Inyo bi tagak di luwasambia ba usawo untuak bisa mangecekjo Baliau.47Salah surang dari urang nan banyaktu bakato kabake Baliau, "Angku,ranggaek sarato jo dunsanak-dunsanakAngku, sadang manantikan di luwa. Inyonak ka mangecek jo Angku."48Mako bakatolah Isa Almasih,"Siyanyo ranggaek Ambo? Siyanyodunsanak-dunsanak Ambo?"49Sudah tu Baliau manunjuak kabakepangikuik-pangikuik-Nyo sambia bakato,"Ikolah mandeh Ambo, sarato ikolahdunsanak-dunsanak Ambo.50Satiyok urang nan layi mangarajokan,apo nan katuju dek Bapak Ambo nandi sarugo, mako inyo tu lah dunsanak

  • MATIUS 13.1–6 76

    Ambo nan laki-laki, inyolah dunsanakAmbo nan padusi, sarato inyo pulolahmandeh Ambo."

    131Di ari tu juwo Isa Almasihbarangkek dari rumah tu, Baliau

    payi ka tapi danau, tibo disinan Baliaududuak.2Sambuah urang nan bi tagak disakuliliang Baliau, dek karano itu,payilah Baliau duduak ka ateh parawu,samantaro itu urang nan banyak bi tagakdi tapi danau.3Banyaklah pangajaran nan di ajakandek Isa Almasih kabake urang-urang tu,sacaro jo mamakai kato-kato ibaraik."Ado surang urang paladang payimanyerakkan baniah," baitulah Baliaumamuloi curito-Nyo.4 "Kutiko urang tu sadang manyerakkanbaniah, ado baniah tu nan jatuah di tapijalan. Tibolah unggeh mamakan baniahtu sampai abih.5Ado pulo nan jatuah di tanah nanbabatu-batu, nan tanahnyo tipih. Bijotu layi capek tumbuahnyo, tapi tanahtampaik tumbuahnyo tipih.6Kutiko matoari lah muloi nayiak,mako tuneh-tuneh tu pun muloi pulo

  • MATIUS 13.7–11 77

    layua, sudah tu masiak, mati kakeh, dekkarano ureknyo indak ma unjam masuakka tanah.7Ado pulo baniah tu nan jatuah ditangah samak baduri. Samak baduri tutumbuah, inyo ma ambek tuneh-tunehtu nak tumbuah, sampai tuneh tu mati.8Tapi ado pulo baniah tu nan jatuahdi tanah nan rancak, sudah tu inyobabuwah; ado nan saratuih, ado nananam puluah, ado pulo nan tigo puluahkali lipek buwahnyo."9Sasudah mancuritokanparumpamoan-parumpamoan nanbakcando itu, Isa Almasih bakato, "Koklai batalingo, dangakanlah kecek Amboko!"10Sasudah tu pangikuik-pangikuikBaliau tibo bi batanyo kabake Baliau,"Baa mangkonyo Angku bakato baibaraik, jikok mangecek jo urang nanbanyak tu?"11 Isa Almasih manjawab, "Dek karanokabake angku-angku lah dibari karuniauntuak mangatawui tantang rasiyoKarajaan Sarugo, sadangkan kabakeurang-urang tu indak.

  • MATIUS 13.12–15 7812Dek karano, satiyok urang nanlah ado mampunyoi, kabake inyoditambahkan, di agiah nan labiah banyaklai, sampai inyo bakalimpahan. Tapi bagiurang nan indak punyo apo-apo, nanado saketek dinyo tu pun ka di ambiak.13 Itulah sababnyo mangko Ambobakato ba ibaraik, jikok mangecek jourang banyak, inyo layi bi maliyek, tapisamo jo urang nan indak maliyek; inyolayi bi mandanga, tapi samo jo urangnan indak mandanga, sarato indakmangarati.14Dek nan baitu, mako basuwoanlahapo nan lah dinubuatkan dek NabiYesaya, 'Allah bakato: Urang-urang tulayi ka taruih juwo mandanga, tapi inyoindak ka bi mangarati; inyo layi ka taruihjuwo mamparatikan, tapi inyo indaktawu apo nan tajadi.15Dek karano utak urang-urang ko lahmada talingonyo lah pakak, matonyo lahdibutokan. Mangko tajadi nan bakcandoitu, matonyo jan maliyek, talingonyojan mandanga, pikierannyo jan tabukak,supayo inyo jan babaliak kabake Den,untuak mintak dicegakkan.'"

  • MATIUS 13.16–20 7916 "Tapi baralah kamujuanyo angku-angku," kecek Isa Almasih kabakepangikuik-pangikuik-Nyo, "dek karanoangku-angku lah sabana-bana maliyeksarato jo mandanga.17Kana-ilah nan Ambo katokan ko,banyak nabi sarato jo urang-urangsaliah, nan nak maliyek apo nan lahangku-angku liyek kiniko, tapi inyoindak dapek doh maliyeknyo. Inyo maarokkan nak mandanga, apo nan lahangku-angku danga kiniko, tapi inyoindak dapek lai mandangakan."18 "Dangakanlah apo aratinyoparumpamoan tantang urang nanmanyerakkan baniah.19Baniah nan jatuah di tapi jalan,ibaraiknyo sarupo jo urang-urang nanlah mandanga kaba tantang KarajaanSarugo, tapi inyo indak mangarati. Makotibolah si Jahek (ubilih) ma ambiak aponan lah diserakkan di tanah atinyo tu.20Baniah nan jatuah di tampaik nanbabatu-batu, ibaraiknyo sarupo jo urang-urang nan lah mandangakan firmanTuhan tu, inyo lansuang manarimonyo josanang ati.

  • MATIUS 13.21–24 8021Tapi firman Tuhan tu indak ba urekdalam atinyo, dek karano itu indak dapekbatahan lamo. Jikok inyo mandapekkasusahan, atau jikok inyo di aniayo dekkarano di firman Tuhan tu, mako inyolansuang maninggakan imannyo.22Baniah nan jatuah di tangah samakbaduri, ibaraiknyo sarupo jo urang-urangnan layi mandangakan firman Tuhan tu,tapi inyo cameh tantang iduiknyo, saratoinyo nak iduik basanang-sanang. Dekkarano itu firman Allah tu, ta impik didalam atinyo sainggo indak babuwah.23Baniah nan jatuah di tanah nanrancak, ibaraiknyo sarupo jo urang-urangnan layi mayakini sarato mamahamifirman Tuhan tu. Urang-urang tu sarupojo tanaman nan babuwah labek, ado nansaratuih, ado nan anam puluah, ado nantigo puluah kali lipek asienyo."24 Isa Almasih mancuritokan pulo ciyeklai parumpamoan kabake urang nanbanyak tu, Baliau bakato, "ParkaroKarajaan Sarugo tu, ka adaannyosarupo jo parumpamoan nan bakcandoiko: Surang urang paladang payimanyerakkan baniah nan rancak diladangnyo.

  • MATIUS 13.25–30 8125Pado suatu malam, kutiko kasadonyourang sadang lamak lalok, tibo pulolahmusuah urang paladang tu manyerakkanbijo ilalang di antaro rumpun gandun tu,sudah tu inyo payi.26Kutiko tanam-tanaman tu lahmuloi tumbuah, tuneh-tunehnyo lahmuloi kaluwa, mako tampak pulolahtuneh-tuneh ilalang.27Samantaro itu tibolah anak buwahurang paladang tu, batanyo kabakeinyo, 'Angku, kan baniah rancak nan lahangku tanam di ladang angku tu? Baakok kiniko ado pulo ilalang nan tumbuahdisinan?'28Nan punyo ladang tu manjawab,'Musuah ambo tu nan punyo karajo.'Sudah tu anak buwahnyo tu batanyopulo, 'Layi buliah di angku, jikok kamibokek ilalang tu?'29 'Jan,' keceknyo, 'Dek karano, jikokilalang tu dibokek, mako gandun tu satopulo tabokek.30Padiyakan sajolah ilalang tu tumbuahsamo-samo jo gandun tu, sampai tibomasonyo kito manuwai. Kudian amboka mangecek kabake urang-urang nanka manuwai: Kampuangkanlah dawulu

  • MATIUS 13.31–33 82

    nama nan ilalangnyo, sudah tu kabeklansuang baka. Lah salasai itu barulahdikampuangkan pulo nama nan gandun,sudah tu bawoklah masuak lumbuang.'"31 Isa Almasih mancuritokan pulo ciyeklai parumpamoan kabake urang banyak,Baliau mangatokan, "Parkaro KarajaanSarugo tu, ka adaannyo sarupo joparumpamoan nan bakcando iko: Saincek bijo sasawi di ambiak dek surangurang paladang, sudah tu ditanamnyo diladangnyo.32Bijo sasawi tu adolah bijo nan sangaikaluih. Tapi jikok inyo lah tumbuah, inyoka manjadi nan paliang gadang diantaro tanam-tanaman. Inyo ka manjadibatang kayu gadang, sainggo bi tibolah unggeh mambuwek sarang disangkak-sangkaknyo."33Ado pulo ciyek lai parumpamoan lain,nan dicuritokan dek Isa Almasih kabakeurang nan banyak tu. "Parkaro KarajaanSarugo, ka adaannyo sarupo jo ragi nandi ambiak dek surang urang padusi,sudah tu di aduaknyo jo ampek puluahliter tapuang tarigu, mako manjadikambanglah tapuang tu kasadonyo!"

  • MATIUS 13.34–39 8334Kasadonyo nan di ajakan dek IsaAlmasih kabake urang nan banyak,Baliau tatap mamakai kato ba ibaraik.35Dek nan baitu, mako basuwoanlahfirman Tuhan, nan lah disampaikan deknabi, "Aden bakato ba ibaraik, jikokmangecek kabake urang-urang tu; Adenka mambaritokan parkaro-parkaro nanta andok sajak dunie dijadikan."36Sasudah tu Isa Almasih masuak kadalam rumah, Baliau tinggakan urangnan banyak tu. Pangikuik-pangikuik-Nyobi tibo sambia bakato, "Cubolah Angkujalehkan kabake kami, apo aratinyotantang parumpamoan ilalang di antarogandun."37Baliau bakato, "Urang nanmanyerakkan baniah nan elok tu,adolah Anak Manusia.38Nan dikatokan ladang, adolahdunia ko. Baniah nan elok tu adolahurang-urang nan lah manjadi umaikAllah. Ilalang tu iyolah urang-urang nanbapihak kabake ubilih.39Musuah nan mananam ilalang tuiyolah ubilih. Maso manyabik iyolah AriKiamaik, urang-urang nan manuwai tuiyolah malekaik-malekaik.

  • MATIUS 13.40–44 8440Bakcando ilalang tu dikumpuakansarato dibaka dalam api, baitu pulolahnan ka tajadi isuak di Ari Kiamaik.41Anak Manusia ka manyuruahmalekaik-malekaik-Nyo untuakmangumpuakan kasadonyo umaik-Nyo,jikok ado nan dek ulah umaik-Nyo tu,urang lain mampabuwek doso, kokindak, dek ulah umaik-Nyo tu sadonyourang bi mampabuwek karajo nan jahek.42Mako kasadonyo umaik-Nyo nanba ulah tu, ka di ambuangkan masuaktungku barapi nan manyalo-nyalo; makodisinanlah inyo ka bi maratok, sarato kadi ajab, jo ajab nan padiah.43Satiyok urang nan layi mangarajokanapo nan katuju dek Allah, mako isuakinyo ka bacahayo bakcando matoaridalam Karajaan Bapaknyo. Jadi, kokangku-angku layi batalingo, inokmanuangkanlah kecek Ambo ko!"44 "Parkaro Karajaan Sarugo tu, saumpamo jo arato nan takubua dalamtanah, tasuwo dek surang urang, sudahtu inyo kubuakan baliak arato tu. Dekkarano kagadangan atinyo basuwo joarato tu, mako payilah inyo manjuwasagalo aratonyo, sudah tu inyo babaliak,

  • MATIUS 13.45–49 85

    mako inyo balilah tanah tampaik aratotu dikubuakan."45 "Baitu pulo, parkaro KarajaanSarugo tu, sa umpamo jo surangurang panggaleh, nan payi mancarimutiara-mutiara nan ba arago.46Kutiko inyo basuwo jo sa incekmutiara nan sangaik rancak, makobagagehlah inyo payi manjuwa sagaloaratonyo, sudah tu inyo balilah mutiaranan sa incek tu."47 "Parkaro Karajaan Sarugo tu, saumpamo jo pukek nan dirantangkan kadanau, mako bi masuaklah bamacam-macam ikan.48Dek karano pukek tu lah panuah,mako di elolah pukek tu ka darek, dektukang-tukang pukek. Sasudah tu inyobi duduak sambia mamiliah-miliah ikan:Nama nan rancak dimasuakkannyo kadalam karanjang, nama nan buruakdicampakkannyo.49Baitu pulolah ka adaannyo isuakdi Ari Kiamaik, malekaik-malekaik kamampasisiahkan urang-urang nan jahek,dari urang-urang nan patuah mangarajoparentah Allah.

  • MATIUS 13.50–54 8650Sasudah tu urang-urang nan jahektu, di ambuangkan masuak tungkunan barapi garang. Disinanlah inyo kamaratok, sarato di ajab jo ajab nanpadiah."51 Isa Almasih batanyo, "Layikohangku-angku mangarati kasadonyo,tantang parkaro nan lah Ambo kecekkantu?" "Layi Ngku!" kecek urang-urang tu.52Sudah tu Baliau bakato, "Itulahsababnyo, satiyok guru agamo Yahudinan lah manjadi umaik Karajaan Sarugo,inyo sarupo jo surang urang punyorumah, nan mangaluwakan aratonyonan baru, sarato jo aratonyo nan lamodari dalam gudangnyo."53Sasudah Isa Almasih salasaimancuritokan sagalo parumpamoan tu,mako Baliau barangkek dari tampaik tu,54Baliau taruih pulang ka kampuang-Nyo. Tibo disinan Baliau payi ma aja karumah ibadaik, urang-urang nan adodisinan sabana tacangang mandangakanpangajaran Baliau. Urang-urang tu bimangecek, "Dari ma Inyo ko mandapekpangatawuan nan sarupo itu? Darima Inyo mandapek kuwaso untuakmampabuwek mukjizat?

  • MATIUS 13.55–14.3 8755 Indak koh Inyo ko anak tukang kayu?Indak koh Siti Maryam tu mandeh-Nyo;indak koh si Yakobus, si Yusuf, si Simon,sarato jo si Yudas, nan kasadonyo tuadolah dunsanak-Nyo?56 Indak koh dunsanak-dunsanak-Nyonan padusi bagai bi tingga disiko juwo?Dari ma Inyo padapek kasadonyo tu?"57Mako urang-urang tu indak manarimoIsa Almasih di sinan. Sudah tu Baliaubakato kabake urang-urang tu, "Salaindaripado di kampuangnyo atau dirumahnyo, satiyok nabi tu di aromaik-idima-dimanyo."58Dek karano itu Baliau indak banyakmampabuwek mukjizat disinan, dekkarano urang-urang tu indak bi picayo.

    141Pado maso itu, Herodes,panguwaso di nagari Galilea,

    mandanga kaba tantang Isa Almasih.2Herodes mangecek kabake anakbuwahnyo. "Iko lah jaleh Nabi YahyaPambaptis ko nan lah iduik baliak! Itusababnyo mangko Inyo mampunyoikuwaso untuak mampabuwek mukjizat."3Dek karano sabalun itu, Herodeslah manyuruah manangkok saratojo mangabek Nabi Yahya Pambaptis

  • MATIUS 14.4–8 88

    tu, sasudah tu inyo puruakkanmasuak pinjaro. Mangkonyo Herodesbatindak bakcando itu, dek karanoparkaro Herodias, nan adolah bini daridunsanaknyo sandiri nan banamo Filipus.4Dek karano dawulu panah Nabi Yahyamangecek kabake Herodes bakcandoiko, "Sabananyo manuruik agamo,indak buliah doh angku mampabini siHerodias!"5Sajak dari itu, Herodes lah bamukasuiknak ka mambunuah Nabi Yahya, tapiinyo takuik kabake urang nan banyak,dek karano urang-urang tu ma anggapbaraso Nabi Yahya adolah sabana nabi.6Dikutiko Herodes mamparalekkan arikalayierannyo, anak si Herodias nanpadusi, tagak manari di adok-an si aleknan tibo. Sangaik sanangnyo ati Herodesmancaliak tari nan dibawokkannyo,7 sainggo Herodes bajanji kabake pajatu sarato jo basumpah, baraso apo sajonan dimintaknyo, musti ka dipalakukan.8Dek karano di asuang dek mandehnyo,paja gadih tu bakato, "Ambo niyo kapaloNabi Yahya Pambaptis, dibarikan kaambo kiniko juwo di ateh talam!"

  • MATIUS 14.9–13 899Mandanga pintak paja tu, sangaiksadiahnyo ati Herodes. Tapi dekkarano inyo lah tadorong basumpah diadok-an si alek, mako tapasolah inyomamarentahkan supayo kandak paja tudipalakukan.10 Inyo manyuruah urang payi kapinjaro untuak mamancuang kapalo NabiYahya.11Sasudah tu kapalo Nabi Yahya tudibawok masuak di ateh talam, dibarikanka paja gadih tu. Paja tu mambawoknyopulo kabake mandehnyo.12 Indak lamo sasudah tu, pangikuik-pangikuik Nabi Yahya bi tibo manjapuikmayik baliau, untuak ka dikubuakan.Pangikuik baliau tu pun payi pulomambaritawukan kajadian tu kabake IsaAlmasih.13Kutiko Isa Almasih mandangakajadian tu, Baliau nayiak ka atehparawu, barangkek dari tampaik tu,Baliau payi ka suatu tampaik nanlangang. Tapi kutiko urang-urang bitawu, baraso Baliau lah barangkek,urang-urang tu pun barangkek pulomaninggakan nagarinyo, payi untuak

  • MATIUS 14.14–19 90

    mangaja-i Isa Almasih malalui jalandarek.14Dikutiko Baliau turun dari parawu,Baliau manampak urang banyak, Baliaumaraso ibo kabake urang-urang tu.Sudah tu, Baliau cegakkanlah urang nansakik, di antaro urang nan banyak tu.15Di patang arinyo, pangikuik-pangikuikIsa Almasih bi tibo mangecek kabakeBaliau, "Ari lah sanjo, tampaik kotapancie. Labiah elok Angku suruahurang-urang ko payi dari siko, buliahinyo dapek mambali nan ka dimakan dikampuang nan dakek ko."16 Isa Almasih bakato, "Indak usah inyobi payi dari siko, angku-angku sajolahnan ka ma agiah inyo makan."17Pangikuik Baliau bi bakato, "Roti limobuwah, ikan duwo ikua, itunyo nan adodi kami!"18 "Bawoklah roti jo ikan tu kamari,"kecek Isa Almasih.19Sasudah tu Baliau manyuruah urangnan banyak tu bi duduak di ateh rumpuik.Baliau ma ambiak roti nan limo, saratojo ikan nan duwo tu, Baliau maningadahka langik sarato basyukur kapado Allah.Sasudah tu Baliau mambalah-balah roti

  • MATIUS 14.20–24 91

    tu jo tangan-Nyo, sarato mambarikannyokabake pangikuik-pangikuik-Nyo, untuakka dibagi-bagikan kabake urang nanbanyak.20Urang-urang tu bi makan sampaikanyang kasadonyo. Sasudahtu pangikuik-pangikuik Baliaumangumpuakan makanan nanbalabiah; ado duwo baleh katidiangpanuah labiahnyo.21Urang nan bi makan dikutiko itu, adokiro-kiro limo ribu urang banyaknyo,alun tamasuak lai tu urang padusi saratojo paja-paja ketek.22Sasudah tu Isa Almasih manyuruahpangikuik-pangikuik-Nyo nayiak ka atehparawu, supayo buliah labiah dawulubarangkek manyubarangi danau, urangnan banyak disuruah-Nyo bi pulang.23Sasudah urang nan banyak tu bibajalan, Baliau mandaki ka sabuwahbukik untuak badowa. Sampai ari lahmalam, Baliau disinan juwo lai badowasurang-Nyo.24Samantaro itu, parawu nanditompangi dek pangikuik-pangikuikBaliau cako, lah jauah, lah tibo ditangah-tangah danau. Parawu tu lah

  • MATIUS 14.25–31 92

    ta ampeh-ampeh di oyak ombak, dekkarano angin balawanan arah jo parawutu.25Antaro pukua tigo jo pukua anamsubuah, Isa Almasih tibo bajalan kaki diateh ayie kabake pangikuik-pangikuik-Nyo nan sadang dalam palayierantu.26Dikutiko pangikuik-pangikuik-Nyomaliyek Baliau bajalan di ateh ayie,mako pangikuik-Nyo tu bi takajuiksangaik, sambia bi mamakiak "Antu!"27Tapi Isa Almasih lansuang manjawab,"Tananglah! Ambo ko, Isa Almasih.Angku-angku jan takuik!"28Sudah tu si Petrus bakato, "Jikok iyosabana Angku, suruahlah ambo datangkian bajalan kaki di ateh ayie."29 "Kamarilah," kecek Isa Almasih.Mako turunlah si Petrus dari parawu,inyo bajalan di ateh ayie datang kabakeIsa Almasih.30Tapi kutiko si Petrus marasokan ribuiknan kareh di danau tu, tabik takuiknyo,inyo muloi karam sambia mamakiak."Oih Tuhan, tolonglah ambo!"31 Isa Almasih capek ma oncongkantangan-Nyo manyemba si Petrus, sambia

  • MATIUS 14.32–15.1 93

    bakato, "Petrus, Petrus, angkau kurangpicayo. Baa mangko angkau ragu-ragukabake Ambo?"32Mako nayiaklah kaduwo-duwonyo kaateh parawu, ribuik pun tanang.33Kasadonyo pangikuik Baliau sujuikmanyambah. Pangikuik-Nyo bi bakato,"Tuhan, Angkau iyo sabana-bana AnakAllah!"34Dikutiko rombongan Isa Almasih tulah tibo di subarang danau, inyo manapidi Genesaret.35Kutiko urang-urang nan disinanmaliyek, baraso nan tibo tu adolah IsaAlmasih, mako inyo bi malewakan kabatu kasadonyo daerah di sakuliliang kotatu. Kasadonyo urang nan sakik dibawokkabake Baliau.36Urang-urang tu sabana mamintakkabake Baliau, kok dapek inyodibuliahkan untuak manyintuah jubahBaliau agak saketek, biyalah hanyoujuangnyo sajo. Kasadonyo urang nan laisato manyintuah jubah Baliau, cegaklahpanyakiknyo.

    151Sakalompok urang Farisi, saratojo babarapo urang guru agamo

  • MATIUS 15.2–6 94

    dari Yerusalem, datang kabake IsaAlmasih. Inyo bi batanyo kabake Baliau,2 "Baa mangko pangikuik-pangikuikAngku malangga adaik istiadaik niniakmuyang kito? Kutiko ka makan, inyoindak bi mambasuah tangan doh labiahdawulu, manuruik nan biaso di adaikkito!"3 Isa Almasih manjawab, "Baa mangkoangku-angku malangga pulo parentahAllah, hanyo dek karano untuakmanuruikkan adaik istiadaik niniakmuyang angku?4Dek karano Allah lah mangatokan,'Aromaik-ilah bapak sarato jo mandehangkau,' 'Bagi siya nan mangato-ngatowibapaknyo atau mandehnyo, inyo mustika di ukun mati.'5Tapi angku-angku ma ajakan nanbakcando iko: jikok ado urang mangecekka ranggaeknyo, 'Apo nan samustinyoambo barikan ka apak jo ka biyai, lahambo pasambahkan kapado Allah,'6mako urang tu indak paralu lai untuakmambalo urang gaeknyo. Jadi, dekkarano di adaik istiadaik niniak muyangangku, angku maremehkan firman Allah.

  • MATIUS 15.7–12 957Oih angku-angku urang munapiak!Sabana tapek, apo nan lah dinubuatkandek Nabi Yesaya tantang diri angku-angku,8 'Bakcando ikolah Allah bakato:Urang-urang tu manyambah Den hanyojo muluiknyo sajo, tapi atinyo jauah dariDen.9 Indak ado doh aratinyo, inyomanyambah Den, dek karano atuaranmanusia nan inyo ajakan, sa olah-olahnan inyo karajokan tu, atuaran-Den.'"10Sasudah tu, Isa Almasih ma imbauurang-urang nan ado disinan, saratobakato kabake inyo, "Dangakanlahkato-kato Ambo, supayo angku-angkubuliah mangarati!11Apo nan masuak ka dalam muluik,indak ka manajihkan urang tudoh; tapi kok sagalo sasuatu nankaluwa dari muluiknyo, itulah nan kamanajihkannyo."12Sudah tu pangikuik-pangikuik IsaAlmasih datang bakato kabake Baliau,"Tawu Angku baraso urang Farisi tu bitasingguang, kutiko mandanga kato-katoAngku cako?"

  • MATIUS 15.13–20 9613Baliau manjawab, "Satiyok tanam-tanaman, nan indak ditanam dekBapak Ambo nan di sarugo, sadonyo kadibokek.14 Indak paralu di acuahkan urang-urang Farisi tu. Inyo tu pamimpin-pamimpin buto; jikok urang butomambimbiang urang buto, makokaduwo-duwonyo ka balambin masuakbanda."15Petrus bakato, "Angku, tolonglahjalehkan kabake kami apo aratinyoparumpamoan tu!"16 Isa Almasih manjawab, "Alunmangarati juwo lai angku-angku?17 Indak tawu koh angku-angku, barasonan masuak ka dalam muluik turun kadalam paruik, sudah tu kaluwa baliak?18Tapi apo nan kaluwa dari muluik,barasa dari ati; itulah nan manjadikanurang banajih.19Dek karano, dari ati timbua pikieran-pikieran jahek, nan manyababkan urangmambunuah, bajina, mangarajokan nancabul, mancilok, ma agiah kataranganpalasu sarato mampitanah.20Karajo-karajo nan bakcando itulahnan manyababkan urang jadi banajih,

  • MATIUS 15.21–26 97

    indak parkaro makan jo tangan nanindak babasuah doh."21Sasudah tu Isa Almasih barangkekdari tampaik tu, Baliau payi ka daerahdakek k