ALiSEAali-sea.org/wp-content/uploads/ALiSEA-leaflet_Lao.pdf · > ດງດດ ແລະ...
2
ການລີ ີ ເລີ ຶ ມໃນພາກພ ຶ ນທີປ ີ ຽນແປງໃໝີ ການເພີ ຶ ມຂ ຶ ນຂອງພົນລະເມອງຢ ີ າງໄວວາ ແມີ ນ ໄດຶເພີ ຶ ມໄພຂົ ີ ມຂ ີ ຕ ີ ຊັບພະຍາກອນທາມະຊາດ ແລະ ການປ ີ ຽນແປງດິນຟ ຶ າອາກາດ ມີຜົນກະທົບ ຕ ີ ການພັດທະນາກະສິກາໃນພາກເອເຊຍຕາເວັນ ອອກສຽງໃຕຶຫຼາຍຂ ຶ ນເລ ຶ ອຍໆ. ການຈັດຕັ ຶ ງ ປະຕິບັດກິດຈະກາກີ ຽວກັບລະບົບນິເວດກະສິກາ ແມີ ນເປ ັ ນທາງເລອກທີ ີ ເຊ ີ ອຖໄດຶ ເພ ີ ອຕອບ ສະຫນອງລະບົບອາຫານກະສິກາໃນປະຈຸບັນ. ເຖີງແມ ີ ນວີ າຈະມີການລີ ີ ເລີ ຶ ມຢ ີ າງຫຼວງຫຼາຍໃນ ການສະໜັບສະໜນການພັດທະນານິເວດ ກະສິກາ ແລະ ມີຜຶກ ີ ຽວຂຶອງໃນທຶອງຖີ ີ ນໃນພາກ ພ ຶ ນແມີ ນ ຶ າຂອງກ ີ ຕາມ, ແຕີ ນີ ຶ ແມີນຄວາມພະຍາ ຍາມຄັ ຶ ງທາອິດເພ ີ ອປ ີ ຽນແປງໃໝີ ໃນລະດັບຊາດ ແລະ ພາກພ ຶ ນ ເພ ີ ອສຶາງໃຫຶເປ ັ ນພັນທະມິດທີ ີ ເຂັ ຶ ມແຂງຂອງພາກສີ ວນທີ ີ ກີ ຽວຂຶອງໃນລະດັບທີ ີ ແຕກຕີ າງກັນ ໂດຍຈາກອົງກອນຊາວກະສິກອນ ໃຫຶກາຍເປ ັ ນສນຄົ ຶ ນຄຶວາວິໃຈລະດັບຊາດ ແລະ ພາກພ ຶ ນ, ໂດຍໃຫຶລວມມີພາກສ ີ ວນເອກະຊົນທີ ີ ສາມາດເສີມສຶາງນະໂຍບາຍ ແລະ ຊຸກຍຶພາກ ສີ ວນທີ ີ ກີ ຽວຂຶອງໃຫຶເຂັ ຶ ມແຂງໃນການ ເຜີຍແຜ ີ ຜົນສາເລັດໃນຜະລິດກະກາສິກາແບບຍນຍົງໃຫຶ ກວຶາງຂວາງ. ການຕິດຕາມຂະບວນການປ ກສາຫາລຂອງ ພາກສີ ວນທີ ີ ກີ ຽວຂ ຶອງທີ ີ ສາຄັນ ກີ ອນຈະເລີ ຶ ມຕົ ຶ ນໂຄງການ ໄດຶລວບລວມທວນຄນ ທິດສະດີທີ ີ ກີ ຽວຂຶອງ ໂດຍການຈັດກອງປະຊຸມປ ກ ສາຫາລຢ ີ ແຕີ ລະປະເທດ (ກາປເຈຍ, ສປປ ລາວ, ພະມຶາ ແລະ ຫວຽດນາມ). ໃນນີ ຶ ປະກອບມີບົດ ນາສະເໜີ ແລະ ການປ ກສາຫາລກີ ຽວກັບຜົນໃນ ເບ ຶ ອງຕົ ຶ ນ ຮີ ວມກັບພາກສີ ວນທີ ີ ກີ ຽວຂຶອງກັບນິເວດ ກະສິກາໃນແຕີ ລະປະເທດ. ຄ ີ ຮີ ວມງານທີ ີ ມີທ ີ າແຮງທັງໝົດມີ 118 ພາກສ ີ ວນ (ເຊັ ີ ນ: ອົງການທີ ີ ບ ີ ຂ ຶ ນກັບລັດຖະບານ, ອົງການຄົ ຶ ນ ຄຶວາວິໃຈ, ອົງການລັດຖະບານ,ບລິສັດສີ ວນບຸກຄົນ) ໃນ 4 ປະເທດເປ ົ ຶ າໝາຍທີ ີ ໄດຶການົດໄວຶ ແລະ ຄາດໝາຍໃຫຶເປ ັ ນເຄ ີ ອຂີ າຍໃນອະນາຄົດທີ ີ ມີປະສົບ ການຫຼາກຫຼາຍກີ ຽວກັບກະສິກາແບບອະ ນຸລັກ, ກະສິກາປ ີ າໄມຶ, ການປກເຂົ ຶ າໂດຍໃຊຶກຶາກີບດຽວ, ການຈັດການສັດຕພດແບບປະສົມປະ ສານ, ກະສິອີນຊີ , ກະສິກາປະສົມປະສານ…, ອ ີ ນໆ.). ຈຸດປະສົງຂອງ ALiSEA ເພ ີ ອລີ ີ ເລີ ຶ ມກັບພາກສີ ວນທີ ີ ກີ ຽວຂຶອງແລກ ປ ີ ຽວປະສົບການ ແລະ ຄວາມຮ ີທີ ີ ເຂັ ຶ ມແຂງ ກີ ຽວກັບ ນິເວດກະສິກາ ເພ ີ ອເພີ ຶ ມຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ຄວາມເຊ ີ ອ ໝັນໃນການປ ີ ຽນແປງກີ ຶ າວໄປສ ີ ຜ ຶບລິໂພກ ແລະ ຜຶສຶາງນະໂຍບາຍກີ ຽວກັບນິເວດ ກະສິກາ ເພີ ີ ມທະວີການພັດທະນາແລະການ ຮັບຮອງເອົາການປະຕິບັດນິເວດກະສິກາ ALiSEA ພັນທະມິດການຮຽນຮ ຶລະບົບນິເວດກະສິກາ ໃນເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕຶ ສະມາຄົມຮີ ວມກັບ CIRAD ALiSEA ເປ ັ ນໂຄງການໜ ີ ງໃນແຜນງານ:ການ ສະໜ ັ ບສະໜ ນການປ ີ ຽນແປງນ ິ ເວດກະສ ິ ກ າໃນ ພາກພ ຶ ນແມ ີ ນ ຶ າຂອງ (ACTAE). ໂຄງການນີ ຶ ມ ກັບ CIRAD ເຊິ ີ ງເປ ັ ນຜຶຮັບຜິດຊອບໂຄງການ ທີ ີ ກີ ຽວກັບເຄ ີ ອຂີ າຍກະສິກາແບບອະນຸລັກຢ ີ ໃນ ອາເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕຶ (CANSEA).
Transcript of ALiSEAali-sea.org/wp-content/uploads/ALiSEA-leaflet_Lao.pdf · > ດງດດ ແລະ...
ການລີີ່ ເລີ ີ້ມໃນພາກພ ີ້ນທປີີ່ ຽນແປງໃໝີ່ ການເພີ ີ້ມຂ ີ້ນຂອງພນົລະເມ ອງຢີ່ າງໄວວາ ແມີ່ ນໄດ ີ້ເພີ ີ້ມໄພຂົີ່ ມຂ ີ່ ຕ ີ່ ຊບັພະຍາກອນທ າມະຊາດ ແລະ ການປີ່ ຽນແປງດນິຟ ີ້າອາກາດ ມຜີນົກະທບົຕ ີ່ ການພດັທະນາກະສກິ າໃນພາກເອເຊຍຕາເວນັອອກສຽງໃຕ ີ້ຫຼາຍຂ ີ້ນເລ ີ້ອຍໆ. ການຈດັຕັ ີ້ງປະຕບິດັກດິຈະກ າກີ່ ຽວກບັລະບບົນເິວດກະສກິ າ ແມີ່ ນເປນັທາງເລ ອກທີີ່ ເຊ ີ່ ອຖ ໄດ ີ້ ເພ ີ່ ອຕອບສະຫນອງລະບບົອາຫານກະສກິ າໃນປະຈບຸນັ.
ເຖງີແມີ່ ນວີ່ າຈະມກີານລີີ່ ເລີ ີ້ມຢີ່ າງຫຼວງຫຼາຍໃນການສະໜບັສະໜ ນການພດັທະນານເິວດກະສກິ າ ແລະ ມຜີ ີ້ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງໃນທ ີ້ອງຖີີ່ ນໃນພາກພ ີ້ນແມີ່ ນ ີ້າຂອງກ ີ່ ຕາມ, ແຕີ່ ນີ ີ້ແມີ່ ນຄວາມພະຍາ ຍາມຄັ ີ້ງທ າອດິເພ ີ່ ອປີ່ ຽນແປງໃໝີ່ ໃນລະດບັຊາດ ແລະ ພາກພ ີ້ນ ເພ ີ່ ອສ ີ້າງໃຫ ີ້ເປນັພນັທະມດິທີີ່
ເຂັ ີ້ມແຂງຂອງພາກສີ່ ວນທີີ່ ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງໃນລະດບັທີີ່
ແຕກຕີ່ າງກນັ ໂດຍຈາກອງົກອນຊາວກະສກິອນໃຫ ີ້ກາຍເປນັສ ນຄົ ີ້ນຄ ີ້ວາວໃິຈລະດບັຊາດ ແລະ ພາກພ ີ້ນ, ໂດຍໃຫ ີ້ລວມມພີາກສີ່ ວນເອກະຊນົທີີ່
ສາມາດເສມີສ ີ້າງນະໂຍບາຍ ແລະ ຊຸກຍ ີ້ພາກ ສີ່ ວນທີີ່ ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງໃຫ ີ້ເຂັ ີ້ມແຂງໃນການ ເຜຍີແຜີ່ຜນົສ າເລດັໃນຜະລດິກະກ າສກິ າແບບຍ ນຍງົໃຫ ີ້ກວ ີ້າງຂວາງ.
ການຕດິຕາມຂະບວນການປ ກສາຫາລ ຂອງພາກສີ່ ວນທີີ່ ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງທີີ່ ສ າຄນັ
ກີ່ ອນຈະເລີ ີ້ມຕົ ີ້ນໂຄງການ ໄດ ີ້ລວບລວມທວນຄ ນ ທດິສະດທີີີ່ ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງ ໂດຍການຈດັກອງປະຊຸມປ ກ ສາຫາລ ຢ ີ່ ແຕີ່ ລະປະເທດ (ກ າປ ເຈຍ, ສປປ ລາວ, ພະມ ີ້າ ແລະ ຫວຽດນາມ). ໃນນີ ີ້ ປະກອບມບີດົ ນ າສະເໜ ີແລະ ການປ ກສາຫາລ ກີ່ ຽວກບັຜນົໃນ ເບ ີ້ອງຕົ ີ້ນ ຮີ່ ວມກບັພາກສີ່ ວນທີີ່ ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງກບັນເິວດ ກະສກິ າໃນແຕີ່ ລະປະເທດ.
ຄ ີ່ ຮີ່ ວມງານທີີ່ ມທີີ່ າແຮງທງັໝດົມ ີ118 ພາກສີ່ ວນ (ເຊັີ່ ນ: ອງົການທີີ່ ບ ີ່ ຂ ີ້ນກບັລດັຖະບານ, ອງົການຄົ ີ້ນ ຄ ີ້ວາວໃິຈ, ອງົການລດັຖະບານ,ບ ລສິດັສີ່ ວນບຸກຄນົ) ໃນ 4 ປະເທດເປົ ີ້າໝາຍທີີ່ ໄດ ີ້ກ ານດົໄວ ີ້ ແລະ ຄາດໝາຍໃຫ ີ້ເປນັເຄ ີ່ ອຂີ່ າຍໃນອະນາຄດົທີີ່ ມປີະສບົການຫຼາກຫຼາຍກີ່ ຽວກບັກະສກິ າແບບອະ ນຸລກັ, ກະສກິ າປີ່ າໄມ ີ້, ການປ ກເຂົ ີ້າໂດຍໃຊ ີ້ກ ີ້າກບີດຽວ, ການຈດັການສດັຕ ພ ດແບບປະສມົປະ ສານ, ກະສອິນີຊ,ີ ກະສກິ າປະສມົປະສານ…, ອ ີ່ ນໆ.).
ຈດຸປະສງົຂອງ ALiSEA
ເພ ີ່ ອລີີ່ ເລີ ີ້ມກບັພາກສີ່ ວນທີີ່ ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງແລກປີ່ ຽວປະສບົການ ແລະ ຄວາມຮ ີ່ ທີີ່ ເຂັ ີ້ມແຂງກີ່ ຽວກບັ ນເິວດກະສກິ າ
ເພ ີ່ ອເພີ ີ້ມຄວາມຊດັເຈນ ແລະ ຄວາມເຊ ີ່ ອໝນັໃນການປີ່ ຽນແປງກີ່ ີ້າວໄປສ ີ່ ຜ ີ້ບ ລໂິພກ ແລະ ຜ ີ້ສ ີ້າງນະໂຍບາຍກີ່ ຽວກບັນເິວດກະສກິ າ
ເພີີ່ ມທະວກີານພດັທະນາແລະການຮບັຮອງເອາົການປະຕບິດັນເິວດກະສກິ າ
ALiSEA ພນັທະມດິການຮຽນຮ ີ້ລະບບົນເິວດກະສກິ າ
ໃນເອເຊຍຕາເວນັອອກສຽງໃຕ ີ້
ສະມາຄມົຮີ່ ວມກບັ CIRAD ALiSEA ເປນັໂຄງການໜ ີ່ ງໃນແຜນງານ:ການສະໜບັສະໜ ນການປີ່ ຽນແປງນເິວດກະສກິ າໃນພາກພ ີ້ນແມີ່ ນ ີ້າຂອງ (ACTAE). ໂຄງການນີ ີ້ມ ກບັ CIRAD ເຊິີ່ ງເປນັຜ ີ້ຮບັຜດິຊອບໂຄງການທີີ່ ກີ່ ຽວກບັເຄ ີ່ ອຂີ່ າຍກະສກິ າແບບອະນຸລກັຢ ີ່ ໃນອາເຊຍຕາເວນັອອກສຽງໃຕ ີ້ (CANSEA).
ຂັ ີ້ນຕອນການຈດັຕັ ີ້ງປະຕບິດັ > ສ ີ້າງຈດຸເຊ ີ່ ອມຕ ີ່ ນເິວດກະສກິ າ (ສ ີ້າງເວບໄຊ)
> ສ ກສາກີ່ ຽວກບັປະສບົການ, ການຈດັຕັ ີ້ງປະຕບິດັ ແລະ ເຄ ີ່ ອຂີ່ າຍກີ່ ຽວກບັນເິວດກະສກິ າໃນ 4 ປະເທດ.
> ເຂົ ີ້າຮີ່ ວມການປະເມນີຜນົການຈດັຕັ ີ້ງປະຕບິດັນເິວດກະສກິ າ ແລະ ປະສບົການ (ກ ລະນສີ ກສາ) ໂດຍການວເິຄາະເພ ີ່ ອຂະຫຍາຍຜນົ
> ດ ງດ ດ ແລະ ກະຕຸ ີ້ນໃຫ ີ້ມກີານຄົ ີ້ນຄວ ີ້າວໄິຈ
> ຈດັກອງປະຊຸມປ ກສາຫາລ ກບັພາກສີ່ ວນທີີ່ ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງໃນລະດບັຊາດ ແລະ ພາກພ ີ້ນ ເພ ີ່ ອແລກປີ່ ຽນປະສບົການ, ບນັຫາ, ເພີ ີ້
ມການຮີ່ ວມມ
> ສ ີ້າງຕັ ີ້ງ ກອງທ ນຊີ່ ວຍເຫຼ ອຂະໜາດນ ີ້ອຍ ເພ ີ່ ອເປນັທ ນສມົທບົສ າລບັກດິຈະກ າການເຊ ີ່ ອມໂຍງພາກສີ່ ວນທີີ່ ກີ່ ຽວຂ ີ້ອງ
> ສ ີ້າງເຄ ີ່ ອຂີ່ າຍຜ ີ້ຊີ່ ຽວຊານໃນແຕີ່ ລະປະເທດ
> ສະໜບັສະໜ ນກອງເລຂາລະດບັຊາດຂອງຄ ີ່ ຮີ່ ວມງານແຕີ່ ລະປະເທດ.
Operating in Lao PDR since 2005, Gret is a French development NGO which for 38 years has been acting from
the terrain to the policy, to fight against the poverty and the inequalities.
1.2 MILLIONS EUROS FUNDED BY : CONTACT :
Regional ALiSEA Coordinator: Mr Pierre Ferrand, [email protected]
Cambodia ALiSEA Coordinator: Ms Lucie Reynaud, [email protected]
Laos ALiSEA facilitator, Dr Saythong Vilayvong, [email protected]
Myanmar ALiSEA Coordinator: Dr Htet Kyu, [email protected]
www.gret.org
Photos : © Gret
ຜນົໄດ ີ້ຮບັເບ ີ້ອງຕົ ີ້ນຈາກການສ ກສາຄວາມເປນັໄປໄດ ີ້ຂອງໂຄງການ ການລເິລີີ່ ມປະຕບິດັ ແລະ ສະສມົປະສບົການທີີ່ ສ າຄນັກີ່ ຽວກບັນເິວດກະສກິ າຢ ີ່ ພາກພ ີ້ນແມີ່ ນ ີ້ າຂອງ ໄດ ີ້ສົີ່ ງຜນົເຮດັໃຫ ີ້ມີການຫນັປີ່ ຽນນເິວດກະສກິ າ.
“"ຄວາມທນັສະໄຫມ" ຂອງ "ລະບບົນເິວດກະສກິ າ" ແນວຄວາມຄດິພ ີ້ນຖານກີ່ ຽວກບັຄວາມຮ ີ້ຕວົຈງິ ແລະ ເພີີ່ ມຄວາມເຂົ ີ້າໃຈວທິະຍາສາດ ແລະ ການນ າໃຊ ີ້ຫຼກັການນເິວດກະສກິ າເຮດັໃຫ ີ້ມຄີວາມຍ ນຍງົດ ີ້ານການຜະລດິກະສກິ າ.
ບນັດານເິວດກະສກິ າທີີ່ ມຢີ ີ່ ແມີ່ ນເປນັທີີ່ ຮ ີ້ກນັດ ີແຕີ່ ວີ່ າການປະເມນີໃນພາກພ ີ້ນກີ່ ຽວກບັເຕກັນກິການຈດັຕັ ີ້ງປະຕບິດັ, ລະດບັການຍອມຮບັ, ຂອບເຂດຄຸ ີ້ມຄອງ ແລະ ຜນົກະທບົໃນການຈດັຕັ ີ້ງປະຕບິດັນເິວດກະສກິ າເຫຼ ົີ່ ານີ ີ້ແມີ່ ນມຄີວາມຈ າເປນັສ າລບັການສ ີ້າງເຄ ີ່ ອຂີ່ າຍໃນອະນາຄດົ.
ສິີ່ ງສ າຄນັເພ ີ່ ອສົີ່ ງເສມີ ແລະ ສະຫນບັສະຫນ ນ ບ ີ່ ພຽງແຕີ່ການຜະລດິກະສກິ າແບບຍ ນຍງົ, ແຕີ່ ຕ ີ້ອງມກີານສົີ່ ງເສມີວທິີການສົີ່ ງເສມີທີີ່ ເໝາະສມົນ າອກີ.
● ມຄີວາມຈ າເປນັຕ ີ້ອງຕອບຄ າຖາມກີ່ ຽວກບັສະພາບຂອງຜະລດິຕະພນັ, ການປະຕບິດັ ແລະ/ຫຼ ລກັສະນະພ ີ້ນທີີ່ ການຜະລດິ (ຕວົຢີ່ າງ: ການຮບັຮອງ ແລະ ລະບບົການຄ ີ້າປະກນັແບບມສີີ່ ວນຮີ່ ວມ, ເຄ ີ່ ອງໝາຍການຄ ີ້າ, ການຮບັຜດິຊອບຕ ີ່ການບ ລກິານດ ີ້ານສິີ່ ງແວດລີ້ອມ).
● ແລກປີ່ ຽນສິີ່ ງທີີ່ ສນົໃຈເພ ີ່ ອເຊ ີ່ ອມໂຍງ ແລະ ຮີ່ ວມມ ກນັລີີ່ເລີ ີ້ມ ເພ ີ່ ອແລກປີ່ ຽນ ແລະ ເພີ ີ້ມປະສບົການ ເພ ີ່ ອເພີ ີ້ມຄວາມຊດັເຈນການຈດັຕັ ີ້ງປະຕບິດັນເິວດກະສກິ າ ແລະ ເພີ ີ້ມການຍອມຮບັຂອງຊາວກະສກິອນ ແລະ ລວມໄປເຖີງນະໂຍບາຍ.
ຄວາມຫຼາກຫຼາຍໃນການຈດັຕັ ີ້ງປະຕບິດັລະບບົນເິວດກະສກິ າ
The present project is supported by the French
Agency for Development. The ideas and the pre-
sented opinions are the ones of its organization
and do not represent necessarily those of the AFD.
ການຈດັການສດັຕ ພ ດແບບປະສມົປະສານ
ການດ ານາດ ີ້ວຍກ ີ້າກບີດຽວ ການປ ກພ ດຜກັອນິຊ ີການຜະລດິກະສກິ າປີ່ າໄມ ີ້ ການຜະລດິພ ດເພ ີ່ ອອະນຸລກັ
ດນິ ກະສກິ າແບບປະສມົປະສານ
