ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH

26
ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH WYKŁAD 06 c.d. Sortowanie Grażyna Mirkowska PJWSTK , semestr zimowy 2002

description

ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH. WYKŁAD 06 c.d. Sortowanie Grażyna Mirkowska PJWSTK , semestr zimowy 2002. Plan wykładu. Szybkie sortowanie Drzewa decyzyjne Dolne oszacowanie złożoności problemu sortowania przez porównywanie elementów Sortowanie z kosztem liniowym Sortowanie koszykowe - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH

Page 1: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH

WYKŁAD 06 c.d. Sortowanie

Grażyna Mirkowska

PJWSTK , semestr zimowy 2002

Page 2: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 2

Plan wykładu

Szybkie sortowanie Drzewa decyzyjne Dolne oszacowanie złożoności problemu sortowania

przez porównywanie elementów Sortowanie z kosztem liniowym

– Sortowanie koszykowe– Sortowanie przez zliczanie

Page 3: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 3

Szybkie sortowanie

Krok 1. Rozdzielić elementy danego ciągu e1,e2,... ,en na dwie części względem pewnego ustalonego elementu, tzw. Mediany, tak by a lewo od niego znajdowały się elementy mniejsze, a na prawo elementy większe.

Krok 3. Posortować elementy znajdujące się na prawo od mediany.

Krok 2. Posortować elementy na lewo od mediany.

Metoda :

Page 4: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 4

Przykład wykonania

10 5 7 8 14 12 3 4 1

Rozdzielanie ze względu na wybraną medianę

5 7 8 1 4 3 12 1410

Stosujemy rekurencyjnie tę samą zasadę do obu części

3 4 1 8 75

1 43 7 8

1412

1 3 4 5 7 8 10 12 14

Page 5: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 5

Sortowanie szybkie - algorytm

Dane: n>0, ciąg e[1],..., e[n].

procedure QS(lewy,prawy)

{if (prawy > lewy) then

Split (lewy,prawy,j); QS(lewy,j-1);

QS(j+1,prawy);

fi}

Algorytm Split

{e[lewy],..., e[j-1]}< e[j] {e[j+1],...,e[prawy]}

e[lewy] ... e[j-1] e[j] {e[j+1],...,e[prawy]}

e[lewy] ... e[j-1] e[j] e[j+1] ... e[prawy]

lewy prawy

Page 6: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 6

Najgorszy przypadek

Koszt Operacji rozdzielania SPLIT dla n elementowego ciągu wynosi n-1 porównań.

Koszt pesymistyczny algorytmu Quicksort mierzony liczbą porównań wynosi :

W(n) = (n 2)

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Jeśli Split jako medianę wybiera zawsze pierwszy element, to w wyniku rozdzielenia, jedna część „młodsza” będzie pusta , a druga „starsza” będzie zawierała o jeden element mniej niż w poprzednim kroku.

W(n) = (n-1) +W(n-1)= i=2...n (i-1) = (n2)

Page 7: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 7

Koszt średni

Koszt średni algorytmu QuickSort, mierzony liczbą porównań, wynosi

A(n) = (n lg n)

A(n) = (n-1) + j=1...n (1/n (A(j-1) + A(n-j))) A(0) = 0

1 njj-1 n-j

Zakładamy, że wszystkie ustawienia elementów

w ciągu i każdy podział w wyniku Split są jednakowo

prawdopodobne.

A(0) = 0

A(n) = (n-1) + j=1...n-1 A(j) 2/n A(n)=cn lg n

Page 8: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 8

Drzewo decyzyjne

Niech SORT oznacza dowolny algorytm rozwiązujący problem sortowania przez porównywanie elementów.

Drzewem decyzyjnym dla algorytmu SORT nazywamy drzewo lokalnie pełne (tzn. każdy wierzchołek ma 0 albo 2 następniki) takie, że - etykietami wierzchołków są zdania opisujące relacje między elementami,

- etykietami liści są uporządkowane permutacje wynikające z relacji między elementami na ścieżce prowadzącej do tego liścia.

Page 9: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 9

Przykład

Drzewo decyzyjne dla algorytmu Selection_sort zastosowanego do ciągu 3 elementowego e1,e2, e3.

e1 e2

e1 e3 e2 e3

e2 e3 e2 e1 . . . e2 e1

e1,e2,e3 e1,e3, e2 e3,e2,e1e3,e1,e2

Tak Nie

Page 10: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 10

Przykład

Drzewo decyzyjne dla algorytmu Insertion_sort zastosowanego do 3 elementowego ciągu e1,e2, e3.

e1 e2

e2 e3 e3 e1

e1,e2, e3 e1 e3 e2 e3 e2, e1,e3

e1,e3,e2 e3,e1,e2

Tak Nie

e2,e3,e1 e3,e2,e1

Page 11: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 11

Własności drzew decyzyjnych

Jeżeli f jest liczbą liści w drzewie binarnym, a h jego wysokością, to

(i) f 2 h

(ii) h lg f

(i) Indukcja po h.

h

h+1 y

(ii) Z (i) przez logarytmowanie.

Krok indukcyjny: f 2y + (2 h - y) = y+2 h 2 h + 2 h

y=Nie- liście na poziomie h

Page 12: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 12

Oszacowanie w najgorszym przypadku

Każde drzewo decyzyjne dla algorytmu sortującego ciąg n-elementowy przez porównywanie elementów, ma co najmniej wysokość log n!

Każdy algorytm sortujący ciąg n elementowy przez porównywanie elementów musi wykonać co najmniej log n! porównań w najgorszym wypadku.

Drzewo decyzyjne ma co najmniej n! liści. Stąd i z lematu 1 - teza

W(n) n lg n

Page 13: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 13

Własności c.d.

Niech D będzie drzewem binarnym, a p(x) - długość ścieżki od korzenia do liścia x.

Epl(D) = x D p(x)

Wśród drzew lokalnie pełnych o f liściach Df wartość epl(Df) jest najmniejsza, gdy liście znajdują się jedynie na dwóch ostatnich poziomach.

Df . . . . . .

. . . x

y1 y2

yPoziom h -1

D*f . . . . . .

. . . x

y1 y2

y

Poziom k, k h-2

Epl(D*f) < Epl(Df)

Page 14: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 14

Minimalne epl.

Min {epl(Df): Df D}= f lg f + 2( f-2 lg f )

Niech Df będzie drzewem, dla którego epl osiąga minimum.

Przypadek 1 f = 2p .

epl(Df)= f * lg fPoziom p

Df

Wszystkie liście są na poziome p

Page 15: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 15

Minimalne epl c.d.

Przypadek 2 2 p-1 < f < 2 p.

h

z

Z lematu 1 h lg f

Z lematu 3 wszystkie liście są na poziomach h i h-1. Czyli h = lg f.

x

Df

Liście na poziomie h

Liście na poziomie h-1 x = f - z

z =2( 2 h-1 - x)

Epl(Df)= x (h-1) + z h =

=(2 h -f)(h-1) + (2f -2h) h = hf + f - 2 h

Page 16: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 16

Koszt średni

Średnia liczba porównań wykonywanych przez dowolny algorytm sortujący ciąg n-elementowy przez porównywanie elementów jest nie mniejsza niż lg n! .

Średnia wysokość drzewa decyzyjnego h epl min(D)/n!

h (n! lg n! + 2( n!-2 lg n! ))/n!

Czyli 2( n!-2 lg n! )/n! 0

Ale dla dowolnego x, x/2 2 lgx x

h lg n!

Page 17: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 17

Wniosek

Dolnym ograniczeniem na liczbę porównań wykonanych przez algorytm sortujący przez porównywanie elementów jest w przypadku średnim (n lg n).

Algorytm QuickSort jest optymalnym algorytmem ze względu na średnią złożoność czasową.

Page 18: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 18

Sortowanie z kosztem liniowym

Załóżmy, że dane wejściowe a[1],...,a[n] są generowane losowo z rozkładem jednorodnym oraz że a[i] {0,..., k-1} dla pewnej ustalonej (niezbyt dużej) liczby k.

Krok 1. Utworzyć k pustych koszyków o numerach od 0 do k-1.

Krok2 i-ty element ciągu wkładamy do koszyka o numerze a[i].

Krok 3. Wyjmujemy elementy z kolejnych koszyków od 0 do k-1, otrzymując posortowany ciąg.

(k) Czasu na tworzenie koszyków(n) Czasu na rozrzucanie elementów

Page 19: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 19

Sortowanie przez zliczanie

Założenie: dany n elementowy ciąg o elementach z przedziału [1,k], k N.

Metoda polega na znalezieniu dla każdego x liczby elementów mniejszych równych niż x. Pozwoli to ustalić właściwą pozycję x w tablicy wyjściowej.

6 7 3 2 9 1 8

Powinna trafić na pozycje 4, bo są 3 liczby mniejsze

1 2 3 4 5 6 7

6

7 ma trafić na pozycję 5, bo są 4 elementy od niej mniejsze

73 powinna trafić na pozycje trzecią, bo są 2 elementy mniejsze od niej

3

Page 20: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 20

Sortowanie przez zliczanie

{ // a- tablica danych, B tablica wyników, C tablica pomocnicza.

for i := 1 to k do C[i] := 0 od; for j := 1 to n do C[a[j]] := C[a[j]] +1 od;

for i := 2 to k do

C[i] := C[i] + C[i-1] od;

for j := n downto 1 do

B[C[a[j]]] := a[j]; C[a[j]] := C[a[j]] –1

od;

}

C[i] = liczba elementów równych i

C[i] = liczba elementów mniejszych równych i

Na lewo od pozycji C[a[j]] leżą elementy od a[j], a na prawo > a[j].

C[a[j]] wskazuje liczbę jeszcze nie wpisanych elemementów a[j]

O(k+n)

Page 21: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 21

Przykład

Dana Tablica A: 1 2 3 4 5 6 7 8 -----------------------------

k=6 n= 8 3 6 4 1 3 4 1 4

C: 1 2 3 4 5 6 B: 1 2 3 4 5 6 7 8 0 0 0 0 0 0

Po pierwszej pętli „for”

2 0 2 3 0 1 Po drugiej pętli „for”Po trzeciej pętli „for”2 2 4 7 7 8

0 0 0 0 0 0 4 00 1 0 0 0 0 4 0

2 2 4 6 7 8

0 2 3 4 7 7

1 2 4 6 7 8

1 1 3 3 4 4 4 6

0 1 0 0 0 4 4 01 2 4 5 7 80 1 0 3 0 4 4 01 2 3 5 7 81 1 0 3 0 4 4 00 2 3 5 7 81 1 0 3 4 4 4 00 2 3 4 7 81 1 0 3 4 4 4 6

0 2 2 4 7 7

Page 22: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 22

Sortowanie pozycyjne

Dany jest ciąg n-elementów do posortowania. Elementy tego ciągu nie są po prostu liczbami naturalnymi, lecz same mają wewnętrzną strukturę, np.. są to skończone ciągi pewnych obiektów (np.. Liczb, cyfr, znaków itd..).

Metoda naiwnego rozrzucania

Rozrzucić elementy danego ciągu do „koszyków” ze względu na kolejne pozycje w ciągach składowych, tzn. tworzymy pewną liczbę „koszyków” , tak, że i-ty koszyk odpowiada i-tej pozycji w ciągach składowych. Następnie sortujemy każdy z koszyków osobno tą samą metodą.

Takie postępowanie jest kosztowne: Dla elementów, które są ciągami liczb o d

cyfrach, trzeba utworzyć 10 d koszyków!

Takie postępowanie nie zawsze daje poprawny

wynik np.. Gdy ciągi nie są równej długości.

Page 23: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 23

Radix-Sort

Dane : tablica n-liczb całkowitych o d cyfrach.

For k := 1 to d do // rozrzuć wszystkie liczby do ‘kubełków’ o numerach 0, //1, 2,...9 ze względu na k-tą od końca cyfrę .

//połącz kubełki w jeden ciąg.

od

T(n) = O(d* n)

Wszystkie elementy, obcięte do k-1 ostatnich pozycji, tworzą ciąg uporządkowany niemalejąco.

Page 24: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 24

Radix-sort

Dany ciąg : 85 83 63 64 84 15

Stos 3

Po połączeniu : 63 83 84 64 15 85

Po połączeniu : 15 64 63 85 84 83

Stos 4 Stos 5

Stos 1 Stos 6 Stos 8

6383

8464

1585

156463

858483

Page 25: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 25

c.d. Radix Sort

For k := 1 to d do // rozrzuć wszystkie liczby do ‘kubełków’ o //numerach 0, //1, 2,...9 ze względu na k-tą //od końca cyfrę .

//połącz kubełki w jeden ciąg.

od

Użyjmy kolejek jako ‘kubełków’!

Dany ciąg : 85 83 63 64 84 15

Kolejka 3: 83 63Kolejka 4: 64 84Kolejka 5: 85 15

83 63 64 84 85 15

Kolejka 1: 15Kolejka 6: 63 64Kolejka 8: 83 84 85

15 63 64 83 84 85

Page 26: ALGORYTMY I STRUKTURY  DANYCH

listopad 2002 G. Mirkowska, ASD_06 Sortowanie c.d. 26

Poprawność

Algorytm RadixSort zaimplementowany z kolejkami ma własność stabilności.

Jeżeli elementy x, y są uporządkowane ze względu na k-1 ostatnich cyfr i wpadają do tego samego ‘kubełka’ to po k-tym przebiegu nadal są w tym samym porządku.

Jeżeli wpadają do różnych kubełków, to po k-tym przebiegu są uporządkowane ze względu na k ostatnich cyfr.

x = x k+1 10 k+1 + xk 10 k + x’

y = y k+1 10 k+1 + yk 10 k + y’

x’ < y’, x’,y’< 10 k

Albo xk=yk i wtedy x i y trafiają do tej samej kolejki oraz x poprzedza y

Albo xk<yk ale wtedy x trafi do kolejki o mniejszym numerze niż y i w takiej kolejności ukażą się po połączeniu

Albo xk>yk ale wtedy x trafi do kolejki o numerze większym niż y i po połączeniu y ukaże się przed x